Sot, janë bërë 26 vite nga protestat e Lëvizjes Studentore të vitit 1997, të cilat bënë revolucion ndryshimi të ngjarjeve që u zhvilluan në atë kohë, kur Kosova ishte e pushtuar nga Serbia, shkruan KultPlus.
Më 1 Tetor 1997, përmes protestave, studentët kundërshtonin pushtimin e dhunshëm serb në Kosovë, si dhe kërkonin kthimin e studentëve dhe profesorëve në Universitetin e Prishtinës, të cilët ishin dëbuar nga UP.
KultPlus, sot në 26 vjetorin e protestave studentore, ju sjell një shkrim të Kryetarit të Bashkimit të Sindikatave të Pavarura të Kosovës, Atdhe Hykollit:
Në kujtim të ecjes së 1Tetorit 1997
1997 thërret kujtesën tonë, thërret kujtesën e të rejave e të rinjve që atë 1 Tetor ishin në ecjen e guximshme krah popullit drejt lirisë – e që erdhi e që duhet mbrojtur.
Dhe secili fillimtetor thërret ndryshe kujtesën tonë, po duke na mbajtur fuqishëm në rrugën e drejtë.
Fillimtetori, 1 Tetori i 1997-s është shënjuesi dhe përkujtuesi ynë se dita e nisjes e rinisë studentore prirë nga i pari i universitetit në ecjen historike nga Shtëpia Universitet në kodrën e kujtesës Prishtinase, është dita që nuk duhet harruar.
Të rejat e të rinjtë as atë ditë të 1 Tetorit 1997 nuk u frikuan siç nuk frikohen as sot. Atë ditë tetori u shtrua edhe një rrugë lirie.
E largpamësia e rinisë studentore që atë 1 Tetor të 1997-s ndezi zemrat e lirdashësve duke tejfuqizuar bindjet drejt ecje e lirisë që po e gëzojmë fuqishëm sot mban fuqishëm kujtesën dhe përgjegjësinë tonë.
Ato të reja e ata të rinj sot janë shembull rinie duke u prirë të rejave e të rinjve në rrugën e ruajtjes së lirisë.
Dhe nga Shtëpia Universitet në rrugën kujtesë nuk eci vetëm rinia studentore po eci i gjithë populli përfaqësuar po nga ajo rini.
Dhe nuk mund dhe nuk duhet harruar kurrë ecja e 1 Tetorit 1997 se ishte ajo ecja që nisi e e cila nuk duhet të ndalet, e e cila nuk do të ndalet.
Nuk shënova emra se ecja e lirisë është vetë populli.
Në Kosovë ka filluar sot greva e përgjithshme e sektorit publik.
Kjo për shkak që sindikalistët nuk kanë arritur të merren vesh me Qeverinë për të parandaluar grevën e paralajmëruar ditë më parë.
Sindikatat i kanë bërë thirrje kryeministrit Albin Kurti që të ndryshojë qasjen dhe të realizojë kërkesat për mbështetje prej 100 euro për sektorin publik.
Front Online ka siguruar një dokument për të cilin thotë se u ka shkuar grevistëve nga zv.sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë së Financave, Enis Spahiu, në të cilin thuhet se të gjithë ata që i janë bashkuar kësaj greve duhet të pezullohen nga paga. / T7 / KultPlus.com
Militantët talibanë shiheshin sot që shtynin gra protestuese në Kabul dhe qëllonin në ajër me armë teksa tentonin të ndalonin demonstratën për të drejtat e shkollimit të vajzave, shkruan Daily Mail, transmeton KultPlus.
Një grup prej disa grash ishin mbledhur jashtë një shkolle në lindje të Kabulit duke kërkuar kthimin e të drejtave që vajzat të shkojnë në shkollë të mesme, pas ndalimit të tyre nga grupi islamist në fillim të muajit.
Nxënësit meshkuj janë lejuar të rikthehen në mësim në shkolla e universitete, por dy javë më parë vajzat u ndaluan të rikthehen në shkollat e mesme, derisa të jetë vendosur “mjedisi islamik” i arsimit.
Në protestën e stome gratë mbanin pankarta ku shkruhej “Mos na thyeni penat, mos na digjni librat, mos mbyllini shkollat”, por më vonë rojet talibane ua morën parulën.
Britanikja Daily Mail shkruante se militantët kishin shtyrë gratë protestuese ndërsa një gazetar i huaj u godit me pushkë dhe u ndalua të filmonte, transmeton tutje KultPlus.
Taliban ndjekin interpretimin e ashpër të ligjit islamik të Sheriatit me ndarje të grave dhe burrave.
Ata kanë thënë se duhet të vendosen kushtet e caktuara derisa vajzat të rikthen në mësim, edhe pse shumë afganë janë skeptikë për këtë.
Kreu i ri i universtetit të Kabul, Mohammad Ashraf Ghairat komentoi mbi ngjarjen.
“Ju jap fjalën si kancelar i universitetit të Kabul. Për sa kohë nuk është vendosur një mjedis islamik për të gjithë, gratë nuk do të lejohen të vijnë në punë ose në universitet. Feja islame është e para”.
Rreth 9,460 gra studiojnë në Universiteti e Kabul që përbëjnë 43 për qind të studentëve.
Gratë ishin lejuar të vijonin studimet pas ardhjes në fuqi të talibanëve, në dhoma të ndara nga burrat, por Ghairat tha se nuk kishte mjaftueshëm mësuese femra që ato të vazhdojnë studimin në një “mjedis islamik”. / KultPlus.com
Disa qindra njerëz në Zyrih, ndoshta edhe 2 000 sipas ATS, dolën në rrugë për të protestuar kundër racizmit dhe ndërhyrjes së policisë amerikane që vrau afrikano-amerikanin George Flyod, i cili vdiq një javë më parë, në Minneapolis.
Demonstrata u zhvillua përgjatë Langstrasse. Zyrtarët e zbatimit të ligjit ishin të pranishëm në vend, por nuk kishin pse të ndërhynin. Sidoqoftë, rregullat e distancës fizike nuk janë respektuar, e lëre më kufizimin për 30 persona për tubime, në fuqi që nga e shtuna.
Procesioni është pjesë e protestës – e cila prek Shtetet e Bashkuara, por edhe qytetet e tjera në të gjithë botën – për vdekjen e 46-vjeçarit afrikano-amerikan që vdiq në 25 maj pas një arrestimi. Derek Chauvin, agjenti i akuzuar për vrasjen, pritet në gjykatë sot, e hënë. /KultPlus.com
Në Uashington, protestat e së premtes në Parkun Lafayette përballë Shtëpisë së Bardhë bënë që zyrtarët të bllokonin ndërtesën. Gazetarët thanë se protestuesit, disa prej të cilëve hodhën “spray” në një ndërtesë aty pranë, u përplasën me pjestarët e Shërbimit Sekret të Shtëpisë së Bardhë. Protestuesit hoqën një pjesë të një barrikade. Demonstruesit në qytetin e Nju Jorkut dolën në rrugë për të dytën ditë radhazi, për të protestuar për vdekjen e 46-vjeçarit Floyd. Disa njerëz brenda turmës shtynin të tjerët drejt barrierave metalike ndërsa policia përpiqej t’i kthente pas
Guvernatori i Minesotës, Tim Walz tha të shtunën se synimi i protestuesve në Minneapolis është “shkatërrimi i qëllimshëm”.
Protestat janë përhapur në shumë qytete amerikane pas vdekjes së afrikano-amerikanit George Floyd, i cili vdiq pasi një oficer policie në Minneapolis i vuri gjurin në qafë ndërsa 46-vjeçari ishte i shtrirë në tokë. Imazhet u panë në të gjithë botën dhe ngjallën zemërim.
Guvernatori Walz tha se demonstratat në Minneapolis nuk kanë të bëjnë me shprehjen e hidhërimit, por me nxitjen e “kaosit absolut”.
Protestuesit në Minneapolis kanë djegur biznese, makina dhe të paktën një stacion policie. “Star Tribune” njofton se protestuesit kishin qëlluar ndaj policisë.
“Ne nuk mund të arrestojmë njerëz për shkak “të përmasave të mëdha të dinamikës,” tha guvernatori. “Njerëzit tanë po qëllohen,” tha ai.
Të paktën 500 pjestarë të Gardës Kombëtare janë dërguar tashmë në qytetet fqinjë Minneapolis dhe Saint Paul. Gjeneral Majori Jon Jensen i Gardës Kombëtare të Minesotës tha se deri të dielën në zonë do të jetë dislokuar më shumë se 1.700 pjestarë të Gardës. Gazeta “Washington Post” tha se ky do të ishte stacionimi më i madh i forcave ligjzbatuese në historinë e Minesotës.
USA, Minneapolis A man confronts a National Guard member guarding the area in the aftermath of a protest against the death in Minneapolis police
Sipas agjencisë së lajmeve Associated Press, Pentagoni ka urdhëruar ushtrinë të mobilizojë disa njësi të policisë ushtarake, të gatshme për t’u vendosur në Minneapolis. Ushtarët nga bazat Fort Bragg në Karolinën e Veriut dhe Fort Drum në New York janë urdhëruar të qëndrojnë të gatshëm për t’u vendosur brenda katër orëve nëse kërkohen, sipas tre personave që kanë dijeni për këto urdhra. Associated Press tha gjithashtu se ushtarëve në bazat Fort Carson, në Kolorado dhe Fort Riley në Kansas u është thënë të jenë gati brenda 24 orëve.
Një protestë paqësore në Portland të shtetit Oregon për vdekjen e afrikano-amerikanit Floyd u shndërrua në dhunë pas disa orësh, kur protestuesit u futën në stacionin e policisë, të cilit i vunë zjarrin. Demonstruesit gjithashtu vandalizuan dyqane, ndezën zjarre të tjera dhe hodhën sende të forta drejt policëve, sipas një njoftimi të Associated Press. Në një postim në Twitter, policia i përshkroi ngjarjet si “trazira”.
Në Uashington, protestat e së premtes në Parkun Lafayette përballë Shtëpisë së Bardhë bënë që zyrtarët të bllokonin ndërtesën. Gazetarët thanë se protestuesit, disa prej të cilëve hodhën “spray” në një ndërtesë aty pranë, u përplasën me pjestarët e Shërbimit Sekret të Shtëpisë së Bardhë. Protestuesit hoqën një pjesë të një barrikade.
Demonstruesit në qytetin e Nju Jorkut dolën në rrugë për të dytën ditë radhazi, për të protestuar për vdekjen e 46-vjeçarit Floyd. Disa njerëz brenda turmës shtynin të tjerët drejt barrierave metalike ndërsa policia përpiqej t’i kthente pas.
Departamenti i Policisë në Los Angeles e shpalli të paligjshëm një grumbullim njerëzish, pasi protestuesit shkatërruan xhamat e dyqaneve dhe bllokuan një autostradë. Policia marshoi në qendër të Los Anxhelosit për të larguar demonstruesit.
Në Atlanta të shtetit Xhorxhia, qindra protestues u përballën me policinë jashtë ndërtesës së televizionit CNN, disa prej tyre duke hedhur shishe me ujë dhe duke thirrur, “Ikni nga puna”. Guvernatori i shtetit shpalli gjendje të jashtëzakonshme dhe aktivizoi Gardën Kombëtare.
“Kjo nuk është protestë,” tha kryebashkiakja e qytetit Atlanta, Keisha Lance Bottoms në një lutje emocionale drejtuar demonstruesve në qytetin jugor. “Ky është kaos. Një protestë ka një qëllim. . . Ju po e poshtëroni qytetin tonë. Ne nuk jemi ashtu si doni të na paraqisni ju si qytet, apo si vend”. Pesëqind pjestarë të Gardës Kombëtare të Xhorxhias po vendosen në Atlanta.
Protesta pati edhe në Las Vegas të Nevadës dhe në Hjuston të Teksasit, ku Floyd kaloi fëmijërinë. Në Hjuston, më shumë se 60 protestues marshuan në autostradë për gjysmë ore, duke bllokuar trafikun.
Qyteti Mineapolis, ku ndodhi vrasja, vazhdon të jetë i tensionuar pas tre netë protestash që filluan në mënyrë paqësore, por që u shoqëruan më pas me zjarrvënie dhe plaçkitje.
Kryebashkiaku i Mineapolisit, Jacob Frey shpalli orën policore nga 8 e mbrëmjes deri në 6 të mëngjesit të shtunën.
Mineapolisi njoftoi të premten arrestimin e Derek Chauvin, ish oficerit të policisë i akuzuar për vdekjen e Floyd-it. Gazeta “Washington Post” më vonë raportoi se gruaja e oficerit kishte bërë kërkesë për divorc.
Derek Chauvin
Para kësaj, zyrtarët njoftuan akuza ndaj policit, i cili shihet në videon e marrë me celular duke vënë gjurin në qafën e Floyd ndërsa ky i thotë se nuk po merrte dot frymë. Oficeri akuzohet për vrasje të shkallës së tretë.
Floyd u konstatua i vdekur menjëherë pas incidentit. Familja e tij reagoi, duke thënë në një deklaratë se dëshironte që prokurorët të mbajnë një qëndrim më të ashpër.
“Arrestimi i ish oficerit të policisë në Minneapolis Derek Chauvin për vrasjen brutale të George Floyd është një hap i mirëpritur por i vonuar në rrugën drejtësisë. Ne prisnim një akuzë për vrasje të shkallës së parë. Ne duam një akuzë për vrasje të shkallës së parë. Duam gjithashtu që arrestohen edhe oficerët e tjerë. U bëjmë thirrje autoriteteve të rishikojnë akuzat për të pasqyruar fajësinë e vërtetë të këtij oficeri,” thuhej në deklaratën e familjes.
Derrick Johnson, president dhe shef ekzekutiv i organizatës NAACP, grupi më i vjetër i të drejtave civile të vendit, i tha Zërit të Amerikës se vrasja e Floyd-it tregon se “ne në këtë vend nuk i kemi trajtuar çështjet e racës dhe vlerën e jetës së afrikano-amerikanëve në Mineapolis.”
Ai tha se protestat paqësore janë “një mënyrë që qytetarët e këtij vendi të ngrenë zërin kundër padrejtësisë”, dhe shtoi se anëtarët e organizatës së tij “në mënyrë absolute janë kundër rebelimeve të dhunshme, që kurrë nuk zgjidhin gjë.”
Presidenti i SHBA Donald Trump tha të premten se kishte folur me familjen e Floyd-it dhe shprehu dhimbjen e tij. Duke folur në Shtëpinë e Bardhë, Presidenti Trump tha “ne nuk mund të lejojmë që demonstratat në Minneapolis” të degradojnë më tej në anarki dhe kaos të paligjshëm”. Ai tha se plaçkitësit nuk duhet të lejohen të mbytin zërin e protestave paqësore.
Protestuesit e shprehën zemërimin e tyre në Mineapolis të enjten vonë, duke djegur një stacion policie dhe dyqane si dhe duke shkatërruar dritaret e bizneseve të tjera. Autoritetet mobilizuan Gardën Kombëtare.
Herët të premten, Presidenti Trump shkroi në Twitter se protestuesit e dhunshëm janë “banditë” që “po përdhosin kujtimin e George Floyd-it”.
Ai gjithashtu kërcënoi se do ta vërë qytetin “nën kontroll” dhe shtoi se “kur fillon plaçkitja, fillojnë edhe të shtënat.”
Twitter i shtoi një paralajmërim komentit të Presidentit Trump në lidhje me të shtënat, duke thënë se kjo shkel rregullat e rrjetit social “për glorifikimin e dhunës”. Më pas, Twitteri i shtoi një paralajmërim edhe përdorimit të fjalës “banditë” nga zoti Trump.
Shtëpia e Bardhë më vonë tha se “presidenti nuk glorifikoi dhunën, por e dënoi atë”.
Presidenti Trump sqaroi në Twitter të premten se “Plaçkitja çon në të shtëna … Unë nuk dua që kjo të ndodhë, dhe ky është kuptimi i shprehjes që postova mbrëmë”.
Vdekja e Floydit u kap në videon e celularit që u bë virale pasi u postua në internet. “Të lutem, të lutem, të lutem, nuk po marr dot frymë. Të lutem, o njeri,” thoshte Floyd, ndërsa mbahej i shtrirë në tokë nga polici Chauvin.
Chauvin i thoshte personit të prangosur që të qetësohej, por vazhdonte ta mbante gjurin në qafën e Floid-it pasi ai ndaloi së lëvizuri. Një dëshmitar tha se dëgjoi Floydin duke thirrur për ndihmë nënën. Videoja tregon se koka e Floydit ishte kthyer në një anë, dhe se duket se ai nuk po rezistonte. Në fund të videos, mbërrin ekipi i ndihmës mjekësore, e ngre Floyd-in me barelë dhe e vendos në një autoambulancë. Autoritetet u thanë më vonë gazetarëve se Floyd vdiq në spital.
Policia e Minneapolis tha se Floyd i ngjante një të dyshuari të kërkuar se gjoja po përpiqej të përdorte një kartmonedhë të falsifikuar 20 dollarëshe në një dyqan ushqimesh dhe se i kishte rezistuar arrestimit.
Kryebashkiaku Frey tha të premten se qyteti është në “dhimbje dhe zemërim të madh”, por plaçkitjet dhe djegiet për të protestuar ndaj vdekjes së George Floyd-it janë të “papranueshme”.
Zoti Frey iu përgjigj gjithashtu komenteve në Twitter të Presidentit Trump sipas të cilit Mineapolisi vuan nga një “mungesë e plotë udhëheqjeje”.
Ai tha se “Donald Trump nuk di asgjë për forcën e Minneapolis”, dhe shtoi: “Ne jemi shumë të fortë”.
Edhe guvernatori Walz i Minesotës e kritikoi Presidentin Trump, duke thënë se referencat e tij në Twitter për “banditë” dhe “të shtëna” janë kundërproduktive.
Prokurori i Përgjithshëm William Barr tha të premten se imazhet “e incidentit që përfundoi me vdekjen e zotit Floyd, ndërsa ishte në duart e policëve në Mineapolis, ishin thellësisht shqetësuese.” Ai tha gjithashtu se një hetim i pavarur po zhvillohet nga Departamenti i Drejtësisë dhe FBI-ja.
Ish Presidenti Barack Obama komentoi të premten në Twitter për vdekjen e Floidit, duke i bërë thirrje vendit t’i trajtojë të gjithë qytetarët me dinjitet dhe respekt.
“Është e natyrshme të dëshirosh që ‘jeta të kthehet në normale’”, tani që kriza e pandemisë dhe ajo ekonomike ka pezulluar gjithçka rreth nesh. Por duhet të kujtojmë se për miliona amerikanë, fakti që trajtohen ndryshe për shkak të racës, është diçka tragjikisht, dhimbsurisht dhe çmendurisht ‘normale’.”
“Kjo nuk duhet të jetë ‘normale’ në Amerikën e vitit 2020,” shkruante ish-Presidenti Obama. “Nuk mund të jetë ‘normale’”.
Floyd dhe Chauvin e njihnin njëri-tjetrin pasi kishin punuar si roje sigurie në të njëjtin klub nate në Mineapolis, tha një zyrtare e bashkisë për rrjetin CNN të premten.
Të premten herët në mëngjes një ekip i televizionit CNN u ndalua në Mineapolis ndërsa transmetonte drejtpërdrejt nga protestat.
Ndër të ndaluarit ishin reporteri Omar Jimenez, i cili është me prejardhje afrikane dhe latine si dhe dy pjestarë të tjerë të ekipit, ndërkohë që kamera vazhdonte të filmonte. Gjatë incidentit, Jimenez pyeste se përse po e arrestonin. CNN tha se guvernatori Walz më pas i kërkoi falje televizionit.
Për shkak të komentit “Nuk po marr dot frymë”, vdekja e Floydit u krahasua shpejt me atë të Eric Garner-it, një tjetër afrikano-amerikan në New York i cili vdiq në vitin 2014 pasi një oficer i bardhë i bllokoi qafën ndërsa ai i lutej për jetën. Edhe Garner u tha oficerëve, “Nuk po marr dot frymë”, një klithmë që u shndërrua në një thirrje për protesta në mbarë vendin kundër një historie të gjatë në Amerikë që flet për brutalitetin e policisë.
Vdekja e Floydit vjen disa javë pasi tre persona u akuzuan se kishin qëlluar për vdekje një person me emrin Ahmaud Arbery në shtetin jugor të Xhorxhias. Afrikano-amerikani u vra në muajin shkurt. Aludohet se vrasësit janë një ish polic i bardhë dhe djali i tij, të cilët pretendojnë se e morën Arbery për hajdut, ndërsa ai ishte duke vrapuar. Ndaj tyre u ngritën akuza vetëm kur disa javë më vonë doli në dritë një video nga skena e ngjarjes. /Zëri Amerikës /KultPlus.com
Data 1 Tetor e vitit 1997, ishte një kthesë historike për gjendjen e Kosovës në vitet e 90’ta. Marrëveshja e nënshkruar nga Rugova dhe Millosheviqi në vitin 1996 (ndërmjetësuar nga Komuniteti i Sant’Egidio) mbi arsimin, që parashikonte kthimin e studentëve shqiptarë në ndërtesat universitare, nuk po gjente dritë të zbatimit. Barra kryesore për ta thyer këtë heshtje të gjendjes me të cilën ndodhej populli e arsimi në Kosovë, ra pikërisht mbi studentët.
“Fundi i heshtjes”, është titulluar dokumentari i autorit Arsim Lanit, që përmes rrëfimeve e pamjeve të asaj dite e kthen kujtesën e shikuesve, jo vetëm në atë ditë, por edhe në ditët e gjata të përpjekjeve të studenteve për ta jetësuar protestën e tyre. Ky dokumentar sot u prezantua në Fakultetin Filologjik, para profesorëve e studentëve, shumica e këtyre të fundit kishin lindur po në atë periudhë kur kjo protestë mbushi rrugët e Prishtinës.
Lëvizja Studentore e vitit 1997 e drejtuar nga Bujar Dugolli, Muhamet Mavraj, Driton Lajçi dhe Albin Kurti, gjeti përkrahjen e rektorit të Universitetit të Prishtinës, Ejup Statovci. Këta emra, me përkrahjen e shumë studentëve të tjerë, u bënë zëri i revoltuar i sistemit në të cilin ndodhej vendi. Ata kishin ndërprerë obligimet e tyre si studentë, për t’iu përkushtuar një kauzë tejet të madhe, për ta kundërshtuar regjimin serb. Pikërisht me këtë protestë zgjohet zëri i heshtur studentor, e fillon të zbehet politika paqësore e mbjellur deri në atë kohë.
Ky dokumentar për ta dhënë pasqyrën e saktë të asaj kohe, pranë profesorëve e studentëve të Fakultetit Filologjik, sot shpalosi rrëfimet e shumë emrave të përfshirë në gjendjen e asaj kohe.
Bujar Dugolli, Muhamet Mavraj, Driton Lajqi, Albin Kurti, Ahmet Geca, Hashim Thaçi, Bajram Kosumi, Adnan Merovci, Anila Statovci, Fidajete Spahiu janë këta disa nga emrat që plotësonin mozaikun e rrëfimeve të asaj ngjarje. Dokumentari i realizuar me rastin e dhjetëvjetorit të Pavarësisë së Kosovës, solli detajet e takimeve të para të Unionit të Studentëve, ku që nga shkurti i atij viti ata kishin një vizion e qëllim të qartë deri tek mobilizimi për protestën. Ky dokumentar nxjerrë në pah edhe përpjekjet e vazhdueshme të studentëve për ta njoftuar presidentin Rugova për lëvizjen e tyre, madje nëpërmjet këtij dokumentari nxjerrë edhe emocionet e tyre kur nuk arrijnë të gjejnë përkrahjen e Presidentit Rugova.
Adnan Merovci, nëpërmjet këtij dokumentari tregon se Rugova nuk e kundërshtonte këtë organizim por kishte një qasje më të brishtë në sensin e promovimit të tyre. “Nuk e dua një pikë gjak të një studenti për diçka që konsiderohet se nuk mund të jetë efektive”, me këtë fjali e citon Naser Rugova, presidentin Rugova, lidhur me frikën e tij drejt eskalimit të situatës në gjakderdhje.
Megjithatë studentët vazhduan organizimin e tyre drejt datës së 1 Tetorit. Përmes këtij dokumentari ata shprehin emocionet e tyre deri në zbardhjen e ditës, atë ditë kur frika e vetme ishte në mos nuk do t’u bashkohen të tjerët. Lagjja Velania kishte mbledhur mijëra studentë, e me ngjyrat e paqes kërkonin të drejtat e mohuara. Bluzat e bardha të tyre shpejt do të zhyteshin në ngjyrën e kuqe të gjakut kur ndeshen me forcat e policisë serbe, e përballen me dhunë.
“Këto protesta e kanë thyer mitin e policit serb”, është përkufizimi i Muhamet Mavraj në këtë dokumentar. Por Unioni i Studentëve, do të nënkuptonte më pas një urë lidhëse për t’iu bashkuar Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.
Driton Lajqi, njëri nga udhëheqësit kryesor në atë protestë, në këtë dokumentar shfaqet me bluzën e bardhë të protestes, të cilën më pas do ta ndryshonte me rrobat e një ushtari të UÇK-së. Ai shfaqet në rrobat e paqes dhe të luftës, ndërsa në dokumentar ai shihet teksa flet para një grumbulli ushtaresh një ditë para përfundimit të luftës. Po i njëjti u prezantua me këtë rrëfim sot në një diskutim me studentët, tashmë dy dekada pas asaj kohe, e një dekade të pavarësisë së këtij shteti. Ai sot në këtë diskutim tha se edhe nga ngjarjet e mëparshme, ata veçse kanë qenë të përgatitur që studentët gjithashtu duhet ta thonë fjalën e tyre. Ai thotë së përkrahja e protestës nga rreth pesëdhjetë mijë njerëz, u ka falur lumturinë më të madhe.
“Jemi ndjerë njerëzit më të lumtur në botë kur kemi parë gjysmë milion njerëz, nga të gjitha vendet e Kosovës, po ashtu jemi frikësuar por edhe e kemi trimëruar njeri- tjetrin, nuk jemi frikësuar për shkak se kemi pasur shumë njerëz prapa vetes”, tha Lajqi sot, duke shtuar se të jesh në ballë të një lëvizje të tillë është fat.
“Ne kemi bërë pak por ka qenë momenti i duhur, ka qenë goditja vdekjeprurëse. Njerëzit e duhur në kohën e duhur, neve nuk na ka mësuar askush, na ka mësuar koha dhe momenti”, tha mes të tjerash Driton Lajqi.
“Më duhet ta përsëris pasi që gjenerata e re sot nuk e ka krejtësisht kujtesën historike standard, këtë problem e kanë edhe vendet e BE-së, edhe ata e thonë se është mirë që jemi ne nga gjenerata e vjetra që i dimë rrethanat shoqërore historike. Që të shkohet më tutje duhet ta njohim të kaluarën tonë, nga kemi ecur se si kemi ardhur këtu, sepse jo rrallë popujt që nuk i njohin gabimet historike rrezikojnë t’i përsërisin ato”, tha ndër të tjera Driton Lajqi.
Lajqi, pohoi se secila kohë i ka pasur heronjtë dhe veprimtarët e vet dhe nga këndvështrimi dhe pozicionet e tyre janë përpjekur ta bëjnë më të mirën e mundshme. Gjatë asaj kohe, ai shtoi se janë përballur me pyetje të shumta me veten e tyre. “Kush jemi ne, kush është pas nesh, a mund ta bëjmë ne?”, ishin disa nga pyetjet e asaj kohe që vërviteshin përreth këtyre studentëve të rinj që kishin marrë mbi supe një barrë të madhe. Ai tha se jo gjithmonë vullneti ishte i mjaftueshëm dhe në ato raste duke dashur të bësh mirë, ka mundur të kthehet bumerang për të keq, kjo ka qenë një e para por pastaj ka qenë edhe konflikt gjeneratash.
“Edhe sot ju mund të keni konflikt gjeneratash por gjenerata juaj duhet ta ketë një idealizëm të kohës sepse idealizimi është civilizim është edukatë, kulturë dhe identitet”, është shprehur Lajqi.
Ai theksoi se ne kemi qenë viktima dhe se si njerëzit sot nuk ndihen fitues, e që faktikisht do duhej të ndiheshin të tillë sepse kanë arritur ta mposhtin regjimin më të keq, atë të Millosheviqit.
Lidhur me dokumentarin, autori i tij Arsim Lani tha se gjatë realizimit të tij, ai gjithnjë e më shumë është bindur për rëndësinë e protestave si ngjarje të asaj kohe.
“Unë në atë kohë kam qenë rreth pesëmbëdhjetë vjeçare mirëpo gjatë kohës kur e kam realizuar dokumentarin, e kam kuptuar se shumë pak kam ditur për atë kohë dhe duke shfletuar për dokumentarin, e kam kuptuar se sa e rëndësishme është të bëhet një dokumentar për këtë protestë dhe sa pak ne si gazetarë bëjmë dokumentare dhe emisione të tilla për ngjarje të rëndësishme historike” është shprehur Lani sot para transmetimit të dokumentarit, duke vazhduar të thotë se edhe duke mos qenë pjesëmarrës të atyre protestave, si gazetarë sot mund ta luajmë rolin tonë në këtë aspekt, duke dokumentar atë se çfarë ka ndodhur në një periudhe të caktuar, sot që për shkak të zhvillimeve shumë të mëdha,ngjarje të rëndësishme zbehen në harresë.
Krejt në fund, ai tha se këtë përvojë e ka hasur edhe gjatë realizimit të dokumentarit, kur edhe vet protagonistët e kanë pasur të vështirë t’i kujtojnë në detaje të gjitha momentet. / KultPlus.com
