Festivali Ndërkombëtar i Operës Rame Lahaj (RLIOF) përmbylli me sukses edicionin e tij të pestë, duke kthyer Prishtinën në qendër të muzikës operistike për dhjetë net me radhë. Ky eveniment prestigjioz u zhvillua në ambiente të ndryshme të kryeqytetit dhe solli në skenë emra të njohur vendorë dhe ndërkombëtarë, të cilët ofruan koncerte dhe performanca të shkëlqyera artistike.
RLIOF tashmë është kthyer në një nga ngjarjet më të rëndësishme kulturore në rajon, duke shërbyer si një platformë ku artistët e operës nga vende të ndryshme bashkohen me publikun kosovar për të përjetuar së bashku magjinë e këtij zhanri muzikor.
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, në një postim në rrjetet sociale, shprehu kënaqësinë për suksesin e festivalit dhe falenderoi artistin Rame Lahaj dhe gjithë ekipin e tij për punën e palodhur dhe pasionin që kanë vënë në organizimin e këtij eventi. Ai theksoi rëndësinë e këtij festivali në promovimin e kulturës dhe muzikës klasike në Kosovë dhe për vendosjen e Prishtinës si një destinacion të rëndësishëm artistik.
“RLIOF është një hapësirë ku zërat më të mirë të operës bashkohen me publikun tonë në një përjetim të rrallë kulturor. Faleminderit Rame Lahaj dhe ekipit që po e bëjnë këtë festival një ngjarje të veçantë në kalendarin artistik të vendit,” shkroi Çeku.
Festivali përfshiu një gamë të gjerë koncertesh, recitalesh dhe eventesh kulturore që patën jehonë të madhe në media dhe mes publikut, duke tërhequr dashamirës të muzikës nga e gjithë Kosova dhe më gjerë.
RLIOF pritet të vazhdojë të rritet e fuqizohet në vitet në vijim, duke ofruar mundësi për artistët e rinj dhe duke promovuar trashëgiminë kulturore në skenën ndërkombëtare/KultPlus.com
Nën qiell të hapur, publiku i Prishtinës mbrëmë pati rastin të përjetoj çaste të paharrueshme në mbrëmjen GALA të festivalit Rame Lahaj International Opera Festival, përmes zërit kristal të solistëve Nino Machaidze, Drio Russo dhe nikoqirit Ramë Lahaj. Ky koncert i cili shënoi përmbylljen e edicionit të pestë të festivalit RLIOF erdh në bashkëpunim me Orkestrën e Radio Televizionit Shqiptar, nën drejtimin e dirigjentit Roberto Rizzi Brignoli.
“Ëndrra pa kufi, Opera pa Mure” ka qenë motoja e këtij edicioni, që vjen si thirrje për të ndjekur ëndrrat dhe për t’i tejkaluar sfidat. Brenda 10 ditësh sheshet e Prishtinës u shndërruan në teatro operistikë, ku adhuruesit e muzikës klasike patën mundësi të shijojnë madhështinë e veprave më të njohura vendore dhe botërore nga artistë të shquar të skenave prestigjioze.
Mbrëmja e shumëpritur GALA filloi me interpretimin e “Overture”-I vespri siciliani të Giuseppe Verdit nga Orkestra Simfonike e RTSH, e cila përmes tingujve të veçantë të ftonte në përgatitje dhe përqendrim për pjesën ku solistët do të shkriheshin së bashku me shpirtin e tyre, duke jehuar në çdo cep si notë e tingull. Gjatë kësaj kohe, të gjithë ata që ende nuk kishin zënë ulëset e tyre, iu dha mundësia që të rehatoheshin përfundimisht, dhe të shijonin koncertin plotë mrekulli.
Skenës së improvizuar me shkëlqim fishekzjarrësh iu shtua ndriçimi kur instrumenistëve iu bashkangjit edhe sopranoja Nino Machaidze me veprën “Odieu! Que do bioux”- Faust nga Charles Gounod. Kjo vepër nxirrte në pah zërin e kumbues të solistes që përhapej si dritë në tërë hapësirën e sheshit “Skënderbeu”, ku të ulur gjendeshin mijëra shikues. Timbri i saj i ngrohtë të ftonte në një përjetim të ndjerë duke prekur thellë shpirtin njerëzor.
Dinamika e koncertit ndryshoi kur në skenë u shfaq bass-i Dario Russo me veprën “Madamina, il catalogo e questo”- Don Giovani nga më i zëshmi kompozitor i muzikës klasike Wolfgang Amadeus Mozart. Me një zë që peshonte rëndë, si metal i çmuar, tokëzonte atë prani hyjnore të një kompozimi brilant të realizuar shekuj më parë. Një kontroll i kujdesshëm i teknikës vokale, i mundësonte atij një interpretim të jashtëzakonshëm edhe përkundër ngritjeve dhe uljeve të tonit që shpërndahej lehtësisht brenda hapësirës së përcaktuar për një koncert të tillë.
Ndërkaq emocioni i nikoqirit të mbrëmjes, Ramë Lahaj, me veprën “Questa o quella” i dha natës një ëmbëlsi që pushtoi skenën në tërësi. Të kënduarit e tij plotë jetë, u jepte jetë ëndërrave të shumë artistëve të rinj që me sy plotë ëndje ndiqnin performancën e tenorit që e ka jetuar ëndërrën e tij në skena të ndryshme botërore. “Besame mucho” erdh si një himn me elegancë të theksuar që prekte lehtësisht zemrat e publikut.
Veprat “Shiu i verës”, “O moj bukuroshe”, “Po më shkon si zog n’hava” dhanë një shkarkim energjik gëzimi dhe nostaligje për këto perla të cilat ndër vite kanë qenë pjesë e pandashme e shpirtit të popullit. Kënga e preferuar e tenorit Lahaj, “Bishtalecat palë-palë”, e cila vazhdon të jehojë gjithandej nga shkel këmba e solistit shënoi kulmin e edicionit të pestë të RLIOF, edicion ky që u nderua nga një emision i pullave postare për tenorin Lahaj- si një nga zërat më të dalluar të operës moderne ndërkombëtare.
Ramë Lahaj tha se ndihet i privilegjuar për këtë moment sipas tij të veçantë, duke theksuar se përpjekjet e tij ndër vite kanë qenë të përqendruara në promovimin e imazhit të Kosovës përmes muzikës.
“Ndjej privilegj, janë këto momente që realisht më frymëzojnë, më inspirojnë, më japin përgjegjësi për të bërë atë që kam provuar të bëj viteve fundit, duke menduar që po kontribuoj të promovojë imazhin e Kosovës duke sjellë këngën shqipe nëpër katër kontinente e globin në botë pesë vjetët e fundit. Është moment inspirimi sepse unë sapo kam ardhur nga sezoni i fundit operistik…”, ka thënë Lahaj.
Pjesë e koncertit ishte edhe vepra “Moj e bukura more” e interpretuar me mallëngjim nga arbëreshja 83- vjeçare Angela Dell Aquila, dhe publiku i cili ishte thellësish i prekur nga kjo performancë. Kurse “Për ty atdhe” që u soll nga Dario Russo ishte një moment tejet i veçantë po ashtu. Vepra “Lippen Schweigen”- Die lusige Witwe nga Franz Lehar dha një skenë jashtëzakonisht të bukur romace të luajtur mrekullisht nga Ramë Lahaj dhe sopranoja Nino Machaidze.
Veprat tjera që u interpretuan në këtë mbrëmje plotë magji ishin: “Mesicku na nebi hlubokem”- Rusalka- Antonin Dvorak, “La calunnia e un venticello”- ll barbiere di Siviglia- Giochino Rossini, “Recondita amonia”-Tosca- Giamo Puccini, “Pleurez! Pleurez mes yeux!- Le Cid- Jules Massenet, “Di due figli… Abbietta zingara”- ll Trovatore- Guiseppe Verdi, “Quanto amore ed io spietata”- L’elisir d’amore- Gaetano Dinozetti, “Fandango”- Dona Francisquita”- Amadeo Vives, “Les filles de Cadix”- Leo Delibes.
Pjesë e mbrëmjes ishte edhe ish-kapiteni i kombëtares shqiptare të futbollit Lorik Cana, i cili ka shpalosur një material promovues për Dokumentarët e realizuar për Arbëreshët.
“Këtë vit, duke qenë përvjetori i pestë doja të bashkoheshim me Ramën në një projekt që po e bëj me fondacionin Lorik Cana. Është fjala për botën arbëreshe. Bota në mes të dy arbërive: Arbërisë Italiane dhe Arbërisë Shqiptare. Pas të gjithë këtyre Dokumentarëve që janë bërë në Tiranë, Milano, Cyrih, New York e pyeta Ramën nëse do të kem mundësi që të sjell një shije arbëreshe në këtë mbrëmje madhështore. Me shumë kënaqësi pranoi. Dokumentarët do të dalin tani. Kanë bërë një rrugëtim të jashtëzakonshëm”, ka thënë Cana.
Pas koncertit plot ndjesi të bukura, solistja Nino Machaidze në një prononcim për media ka thënë se interpretimi në mbrëmjen Gala të RLIOF ka qenë një përvojë e mrekullueshme.
“Absolutisht është e mahnitshme energjia që ndjemë që nga minuta e parë që mbërritëm këtu, për të qenë pjesë e provave dhe gjithçkaje në të gjithë ekipin e këtij Festivali. Ata janë të gjithë kaq të mrekullueshëm dhe e bëjnë këtë punë me shumë dashuri. Dhe rezultati është ky, sepse kur bën diçka me dashuri dhe me zemër rezulton në diçka në një nivel të lartë. Ishte një energji e mrekullueshme, dhe një kënaqësi e madhe të këndoja këtu”, ka thënë sopranoja, duke e theksuar edhe miqësinë me tenorin Lahaj dhe rendësin që ka ky aspekt për të dhuruar një koncert fantastik.
“Para së gjithash ne jemi miq dhe, siç e dini, kur miqësia ekziston, ndodhin gjithmonë gjëra magjike. Ishte e mrekullueshme për mua të performoja herën e parë së bashku në këtë skenë”, ka thënë ajo.
Ndërkaq, solisti Dario Russo i cili para një viti kishte realizuar një master class në Kosovë, tha se gjatë tërë procesit për realizimin e këtij koncerti është ndier “si në shtëpi”.
“Dhe u ndjeva vërtet si në shtëpi dhe ndjeva një energji të jashtëzakonshme që nuk di si ta shpjegoj me fjalë, por është diçka që e percepton në nivelin e lëkurës dhe është diçka që më emocionoi vërtet dhe më pëlqen shumë. Kjo përvojë e përjetuar në Prishtinë është diçka që nuk ka çmim”, ka thënë Russo.
Dirigjenti Roberto Rizzi Brignoli tha se ndihej shumë i lumur që kishte arritur të realizonte këtë eksperiencë të veçantë para publikut në sheshin e Prishtinës.
“Koncerti ishte shumë, shumë emocionues, plot dashuri, me të vërtetë plot emocione kur e shikon këtë, ky është një shesh plot me njerëz, është një moment vërtet i mrekullueshëm. Reagimi i publikut ishte shumë i bukur, shumë i fuqishëm dhe shumë i rëndësishëm për ne. Unë jam shumë i lumtur sepse orkestra e RTSH-së ishte e mrekullueshme dhe programi ishte shumë interesant sepse ne i ndryshuam këngët nga opera në opereta. Ne bëmë gjithçka për këtë koncert”, ka përfunduar dirigjenti Brignoli.
Me Gala Mbrëmjen Rame Lahaj & Friends ka përfunduar edhe edicioni i pestë i festivalit Rame Lahaj Internationa Opera Festival, i cili këtë vit është realizuar me moton “Ëndrra pa kufi, Opera pa Mure” nga data 23 korrik deri më 2 gusht 2025./ KultPlus.com
Pas një jave të mbushur me muzikë të mrekullueshme, emocione të thella dhe përvoja kulturore unike, Rame Lahaj International Opera Festival (RLIOF) po i afrohet finales së tij madhështore me koncertin “Rame Lahaj & Friends”, që do të mbahet nesër më 2 gusht, në Sheshin Skënderbeu, nga ora 20:30.
Në konferencën përmbyllëse për shtyp të mbajtur sot, u prezantuan sukseset e edicionit jubilar, i cili tashmë është kthyer në një ngjarje të rëndësishme për skenën artistike në Kosovë. Të pranishëm në konferencë ishin figura të njohura si tenori Rame Lahaj, kryetari i Prishtinës Përparim Rama, sopranoja me famë botërore Nino Machaidze, basi Dario Russo, dirigjenti italian Roberto Rizzi Brignoli, si dhe Blerta Ristani, drejtoreshë artistike e Orkestrës Simfonike të RTSH. Në mesin e të ftuarve ishin gjithashtu Lorik Cana dhe Besmir Vokopola, transmeton KultPlus.
Gjatë këtij edicioni, RLIOF udhëtoi në tri qytete me koncertin “Nexhmije Pagarusha”, solli masterclass-in unik të Ramón Vargas me artistë të rinj, zhvilloi programin edukativ për fëmijë “Educating the Audience of the Future” dhe dhuroi dy netë të jashtëzakonshme operistike: “Opera Night” me Marigona Qerkezin dhe “Ensemble Evening” me Anita Rachvelishvili.
Finalja e nesërme do të jetë kulmi i këtij rrugëtimi artistik, një gala ndërkombëtare ku opera do të shndërrojë zemrën e Prishtinës në një skenë botërore./KultPlus.com
Në kuadër ‘Rame Lahaj International Opera Festival’, mbrëmë, në ambientet e Fakultetit të Arteve në Prishtinë, u zhvillua një mbrëmje e veçantë koncertale me pjesëmarrjen e të rinjve premtues në fushën e këndimit operistik në koncertin ‘New Generation’. Duke nisur nga ora 19:30, zëri i pasionit, përkushtimit dhe talentit u shpalos me elegancë përpara publikut, shkruan KultPlus.
Ky koncert prezantonte punën e masterclassit të veçantë të ofruar nga një prej yjeve të operës botërore, mjeshtri Ramon Vargas, i cili përmes përvojës së tij u dha të rinjve një mundësi të rrallë për të kultivuar më tej potencialin e tyre artistik.
Një punë një javore kulmoi me performancën e pjesëmarrësve të kësaj masterklase, një gjeneratë e re, por me pjekurinë dhe ambicien për të lënë gjurmë në skenat ndërkombëtare të operës. Programi, i kuruar me kujdes dhe elegancë, solli një mozaik të pasur operash klasike nga repertori ndërkombëtar.
Fromba Krasniqi hapi mbrëmjen me interpretimin plot ndjeshmëri të “O mio babbino caro” nga opera Gianni Schicchi e G. Puccinit. Më pas, Elvira Mazhiqi solli gjallërinë dhe finesën e “Una voce poco fa” nga II Barbiere di Siviglia e Rossinit. Markela Jakaj preku emocionet e thella me “Depuis hier je cherche en vain mon maître” nga Roméo et Juliette e C. Gounod.
Pas saj, Fiona Llapashtica u shfaq me elegancën lirike të “Ach, ich fühl’s” nga Die Zauberflöte të Mozart. Valeria Beliman emocionoi publikun me interpretimin e ndjerë të “Eccomi in lieta vesta… Oh, quante volte” nga opera I Capuleti e i Montecchi .
Sory Kim dhe Laura Avila bashkuan zërat në duetin delikat “Sull’aria” nga Le Nozze di Figaro e Ë.A. Mozart. Luis Hernandez Luque impresionoi me notat e larta dhe virtuozitetin e tij në “Ah! Mes amis… Pour mon âme” nga La Fille du Régiment e Donizettit.
Laura Avila riktheu atmosferën me karakterin dramatik të “Heia, heia, in den Bergen ist mein Heimatland” të Kálmán. Më pas Sory Kim shkëlqeu me “È strano… Ah, fors’è lui… Sempre libera” nga La Traviata e G. Verdit.
E pas tyre, Georgia Artemis mbushi sallën me solemnitetin e “Casta Diva” nga opera Norma e Bellinit.
Përmbyllja madhështore i takoi duetit të Luis Hernandez-Luque dhe Valeria Beliman, të cilët sollën “Caro elisir sei mio… Esulti pur la barbara” nga L’elisir d’amore e G. Donizettit, një interpretim i cili mbushi zemrat me dritën e shpresës dhe të së ardhmes së muzikës klasike.
Kjo mbrëmje, përveç se solli emocionin e kryeveprave të repertorit operistik, dëshmoi përpara publikut edhe potencialin e rrallë të gjeneratës së kësaj muzike në botë.
Pas këtij koncerti që ishte rezultat i punës së tij me gjeneratën e re, tenori Ramon Vargas, u shpreh për Kultlus se ndjehet i lumtur që ishte pjesë e RLIOF dhe se ky festival është një mundësi e mirë për të ndryshuar jetën kulturore në Kosovë.
“Ishte një eksperiencë e mrekullueshme, jam i lumtur që mora pjesë. Shprsoj që ky festival të rritet akoma më shumë përgjatë viteve. Mendoj se kjo ide për të ndihmuar gjeneratat e reja është shumë e rëndësishme dhe mendoj që ëpërmjet këtij festivali mund të bëhet një ndryshim i mirë për jetën kulturore në Kosovë dhe për këtë jam shumë i lumtur. Mendoj që kjo gjeneratë ka një potencial të rrallë dhe informacionet që kanë marrë në këtë kohë kaq të shkurtë është shumë e rëndësishme dhe se do t’u ndihmojë më tutje dhe do të jetë një përparësi e madhe për ta”, u shpreh Vargas.
Pasi performoi pjesën nga ‘Berberi i Seviljes’ të Rossinit, për KultPlus foli Elvira Mazhiqi, e cila shpjegoi eksperiencën e saj në këtë masterclass, si dhe përvojën e saj me festivalin RLIOF.
“Kjo është hera ime e dytë që vij në këtë masterclass në kuadër të këtij festivali. Këtë herë ka qenë një nga më të mrekullueshmet ndonjëherë. Përjetuam një eksperiencë shumë të bukur me maestron, kemi mësuar gjëra të reja që do të na ndihmojnë gjatë gjithë karrierës tonë”, tha Mazhiqi, duke falënderuar më tutje festivalin dhe organizatorët që ia mundësuan të jenë pjesë e kësaj eksperience.
Pjesë për të dytën herë në këtë festival mori edhe sopranoja Fiona Llapashtica. Ajo e përshkruan këtë pjesëmarrje si një eksperiencë të veçantë dhe që ka mësuar shumë nga maestro.
“Unë kam qenë pjesëmarrëse e masterclassit edhe vitin e kaluar në kuadër të Rame Lahaj International Opera Festival, edhe kësaj here ka qenë një eksperiencë shumë e veçantë. Maestro Vargas është një artist që ka shumë eksperiencë dhe e ka mënyrën që të na japë edhe neve eksperiencën e tij, pjesë nga arritjet e tij, ishte vërtet një përvojë e veçantë. Veprën që interpretova e dua shumë sepse bëhet fjalë për dashurinë dhe sjell ndjenja melankolie”. theksoi Llapastica për KultPlus.
Pas disa performancave në duet dhe solo, për KultPlus foli sopranoja Sory Kim, e cila përveç se foli për punën me maestro Vargas, u shpreh e mahnitur edhe nga mirëpritja që iu bë në Prishtinë.
“Nuk kam qenë asnjëherë në Prishtinë më parë, kisha pak shqetësime për situatën, mirëpo Prishtina për mua është një qytet i mrekullueshëm dhe një nga qytetet më romantike që kam qenë ndonjëherë. Është një kënaqësi e veçantë të punoj me Ramon Vargas, është një legjendë por me këmbë në tokë në të njëjtën kohë, na ka mësuar shumë gjëra, isha e impresionuar nga gjithë puna dhe jam shumë e lumtur që isha pjesë e saj”, tha Kim.
Po ashtu, për herë të parë në Prishtinë dhe në kuadër të këtij festivali interpretoi edhe tenori Luis Hernandes – Luque. Pas koncertit ai tha për KultPlus se është i lumtur që punoi me mjeshtrin e zërit Ramon Vargas, dhe vlerësoi lart po ashtu edhe festivalin dhe koncertin që prezantuan.
“Jam shumë i lumtur që isha pjesë e këtij festivali dhe i këtij masterclassi, sepse kisha mundësinë që të punoj sërish me maestro Vargas, i cili është një prej tenorëve më të rëndësishëm të shekullit, ai është një legjendë, jam shumë e fat sepse kisha mundësinë që të punoj me të në Vjenë. Tani,kisha mundësinë që të punoj me të për një javë në këtë festival të mrekullueshëm, në këtë qytet të bukur, ishte një eksperiencë e jashtëzakonshme për mua”, u shpreh Hernandes – Luque, duke shtuar se koncerti i sotëm me gjithë vështirësitë dhe teknikën e kërkuar, ishte më shumë një mbrëmje argëtimi e kënaqësie.
Ndërkaq, ju kujtojmë se festivai ‘Rame Lahaj International Opera Festival’, këtë vit shënoi edicionin e tij të pestë. Me moton ‘Ëndrra pa kufi, opera pa mure’, RLIOF përmbyllet me datë 2 gusht me mbrëmjen gala ‘Rame Lahaj & Friends’./KultPlus.com
Mbrëmjen e kaluar, arti operistik mori jetë në zemër të Prishtinës, aty ku tingulli u bashkua emocionin dhe e shndërroi hapësirën përballë Bibliotekës Kombëtare të Kosovës në një skenë të magjisë muzikore. ‘Opera Night’, e zhvilluar në kuadër të Rame Lahaj International Opera Festival, solli para publikut kosovar sopranon shqiptare me famë botërore, Marigona Qerkezin, shkruan KultPlus.
Ky rikthim kishte një simbolikë të veçantë. Pas një karriere që ka marrë hov në skena prestigjioze të Evropës, Qerkezi u kthye në vendlindje jo vetëm si një artiste e suksesshme, por si një zë që i përket këtij publiku dhe që flet në gjuhën e shpirtit të saj. Emocionet e saj në skenë u reflektuan qartë edhe në përzgjedhjen e repertorit – një udhëtim muzikor përmes epokave, stileve dhe kulturave të ndryshme, që ndërthuri elegancën franceze, pasionin italian, ndjeshmërinë shqiptare dhe frymën amerikane të shekullit XX.
Mbrëmja u hap me një nga veprat më prekëse të repertorit lirik, ‘Après un rêve’ të Gabriel Fauré. Më tej, Qerkezi solli një nga ariet më të dashura të repertorit operistik, “O mio babbino caro” nga Giacomo Puccini, e cila u interpretua me ndjeshmëri të thellë. Në vijim, u zhyt nën emocionet që u transmetuan përmes ‘Casta Diva’ nga opera Norma, e që u vu në jetë përmes zërit të Qerkezit, shoqëruar nga pianistja, Jess Rucinski.
Pas kësaj, vëmendja u pozicionua tek pianistja Rucinski, e cila interpretoi me finesë veprën “Lied ohne Worte” të Felix Mendelssohn, duke krijuar një atmosferë melankolie përmes tingujve të pastër të pianos.
Marigona Qerkezi u rikthye më pas me një tjetër perlë të Puccinit, “In quelle trine morbide”, pasuar nga aria e fuqishme “Vissi d’arte” nga Tosca – një interpretim që ndërthurte shpirt, kontroll teknik dhe forcë dramatike, për të vazhduar më pas me veprën e fuqishme ‘Merce, dilette amiche’ të Verdit.
Pianistja Rucinski sërish erdhi me një interpretim solo teksa solli në piano veprën impresioniste “Sonatine, II. Animé” të Maurice Ravel.
Pjesa e dytë e mbrëmjes mori një ton më të ngrohtë dhe modern, me interpretimin e këngës “Summertime” të George Gershëin – një përzierje e klasikes me jazz-in, që nxori në pah fleksibilitetin vokal dhe interpretativ të Qerkezit.
Ndërkaq, me veprën “Sinfonia” të kompozitorit shqiptar Aulon Naçi, Marigona Qerkezi solli në skenë edhe frymën e trashëgimisë kulturore shqiptare, duke emocionuar publikun me një ndjeshmëri të veçantë.
Pas kësaj, ajo interpretoi këngët “Non ti scordar di me” e Ernesto Curtis dhe “I Feel Pretty” nga West Side Story të Leonard Bernstein. Në pjesën finale të koncertit, Qerkezi interpretoi “Klänge der Heimat” të Johann Strauss II, një vals që u përcoll me mjeshtëri dhe finesë të jashtëzakonshme.
E momenti kulminant dhe më emocionues i mbrëmjes erdhi tek vepra e fundit, teksa Qerkezi solli perlën e muzikës shqiptare ‘Margjelo’ të Prenk Jakovës. Interpretuar me një mjeshtëri të rrallë, kjo performancë u përmbyll me ovacione të zjarrta nga publiku.
Si surprizë e veçantë e mbrëmjes, në skenë u ngjit tenori dhe themeluesi i festivalit, Rame Lahaj, i cili bashkë me Marigona Qerkezin solli një duet nga opera Tosca e Puccinit. Ky moment i përbashkët, përveçse një dhuratë për publikun, ishte një dëshmi e vërtetë se opera në Kosovë po jeton përmes emrave që jo vetëm përfaqësojnë vendin me dinjitet në botë, por edhe i rikthehen atij me dashuri dhe përkushtim.
Pas kësaj paraqitje dinjitoze që erdhi si një rikthim për të në Kosovë, Marigona Qerkezi tha për KultPlus se ndjehet shumë e lumtu që ishte pjesë e këtij koncerti, dhe çdo ndjenjë që ka arritur në çdo paraqitje në teatro prestigjioze, iu shtua në këtë mbrëmje teksa performoi përpara publikut të saj.
“Ishte një mbrëmje shumë e bukur dhe shumë e veçantë që me siguri do të mbetet shumë gjatë në zemrën time, një rikthim për publikun tim të dashur, një paraqitje e parë për pesë-vjetorin e këtij festivali madhështor ‘Rame Lahaj International Opera Festival’, po besoj që publiku e ka shijuar shumë po aq sa e kam shijuar edhe unë. Unë erdha nga performancat e mia në Royal Opera House në Londër prej rolit të Leonorës, kjo magjia e punës dhe e asaj që kam zgjedhur ta bëj gjatë gjithë jetës që dashurinë e publikut e mbaj gjithmonë me vete dhe e kam të freskët atë të publikut londinez, ajo mu shumfishua, mu shtua dhe mu thellua edhe më shumë me publikun tim i cili është gjithmonë i veçantë dhe ajo dashuria mbizotëron dhe vullneti për të performuar para publikut tim”, theksoi Qerkezi.
Tutje ajo foli edhe për programin duke theksuar se ka dashur të interpretojë vepra të periudhave të ndryshme, por duke mos lënë anash as krijimtarinë shqiptare.
“Ka qenë një program mjaft i pasur, me kompozitorë të ndryshëm nga periudha të ndryshme stilistike dhe përveç veprave të cilat i kam interpretuar si të plota në skenë, disa prej tyre dhe të tjera do t’i interpretoj edhe në të ardhmen. Kam zgjedhur edhe vepra të kompozitorëve tanë, interpretova veprën e kompozitorit tonë Aulon Naçi, një simfoni që e kam interpretuar për vite e vite në vende të ndryshme. Gjithashtu, përmbylljen e koncertin e kam bërë me një perlë shqiptare siç është ‘Margjelo’”, tha Qerkezi, duke shtuar mes tjerash që ndjehet e lumtur edhe për prezantimin e saj në formë të surprizës, bashkë me tenorin e mirënjohur, Rame Lahaj.
Ndërkaq, për KultPlus foli edhe pianistja Jess Rucinski, e cila përveç se e shoqëroi në piano soprano Qerkezi, dhuroi edhe momente të veçanta teksa performoi dy vepra solo.
“Ishte shumë bukur. Më pëlqeu kjo hapësirë midis qytetit. Ishte kënaqësi të shihja se sa shumë njerëz erdhën dhe se sa shumë e vlerësojnë Marigonën. Për mua, edhe pse nuk kam qenë kurrë në Kosovë dhe kisha vetëm lidhje indirekte me Festivalin, ndihem shumë e mirëseardhur me njerëzit me të cilët kam punuar dhe jam takuar”, tha Jess Rucinski.
Ju kujtojmë se Rame Lahaj International Opera Festival, vazhdon rugëtimin e tij duke sjellë performance të muzikës operistike nën interpretimin e muzikantëve vendor dhe të huaj, ku do të kurorëzohet më datë 2 gusht ku do të mbahet koncerti ‘Rame Lahaj & Friends’./KultPlus.com
Mbrëmja e kaluar në Prishtinë shënoi hapjen e edicionit të pestë të Rame Lahaj International Opera Festival, me një koncert të jashtëzakonshëm nën qiellin e hapur, përballë Bibliotekës Kombëtare të Kosovës. Në një atmosferë të ndriçuar hijshëm dhe me një publik që kishte zënë vend në çdo cep të kësaj hapësire, festivali filloi rrugëtimin e tij artistik në mbrëmjen dedikuar tërësisht krijimtarisë së ikonës së muzikës shqipe, Nexhmije Pagarusha, shkruan KultPlus.
E pozicionuar në hapësirën përballë bibliotekës, mbrëmja ofroi një skenografi ku stolat dhe dritat krijuan një ambient që në shikim të parë e paralajmëronin një natë të mbushur me emocion, nostalgji dhe melankoli. Nën moton “Ëndrra pa kufi, opera pa mure”, RLIOF solli para publikut një koncert që u bë urë-lidhësemes operës dhe trashëgimisë muzikore shqiptare.
Mbrëmja u hap me interpretimin e ndjeshëm të këngës “Unë ty të kam dashtë” nën zërin e Edona Reshitaj në përcjellje nga orkestra e Genti Rrushit. Pas saj, Adhurim Grezda solli një version të fuqishëm të “Perëndeshë e bukurisë”, ndërsa artistja Arbëreshë interpretoi me delikatesë këngën “Ti mor djalë”.
Pas këtyre performancave, në skenë u ngjit mezopranoja egjiptiane, Gala El Hadidi, e cila me këngën “E dehur jam” përçoi emocione të thella dhe një përjetim të veçantë të muzikës së Pagarushës. Reshitaj u rikthye me “Kur më del në derë”, ndërsa El Hadidi interpretoi ndjeshëm “Vetë ke mbet”. E më pas Grezda solli “Kur më shkon si zog n’hava”.
Vazhdimi i koncertit solli këngë të tjera të paharrueshme si “Dashuro” nga Arbëreshë, “Zani i tij më thërret” nga Reshitaj, “O moj bukuroshe” nga Grezda, si dhe “O në atë fushë t’mejdanit” nga Arbëreshë, për të vijuar me “Sytë për ty i kam të njomë”, “O dritë, sa të dua”, dhe për t’u përmbyllur me “E kujtoj atë takim”, në interpretimin plot emocion të Gala El Hadidi.
Pwrfundimi i koncertit erdhi me një kolazh të përbashkët të këngëve më të dashura të Nexhmije Pagarushës, ku të gjithë artistët u ngjitën sërish në skenë për të interpretuar së bashku “Baresha”, “Mora testin”, “E kujtoj atë takim” dhe shumë këngë të tjera që përbëjnë thesarin e muzikës shqiptare.
Pas një paraqitje ku u pasua me një grumbull ovacionesh, këngëtari Adhurim Grezda u shpreh shumë i lumtur që ishte pjesë e kësaj mbrëmje hapëse, e aq më tepër në një koncert që i dedikohet ikonës, Nexhmije Pagarusha.
“Padyshim që ndjehem shumë i lumtur dhe shumë krenar që po ripërtrihen këngët divës së madhe të muzikës shqipe, Nexhmije Pagarusha. Po vazhdojmë me këtë edicion të pestë, vit jubilar i Rame Lahaj International Opera Festival dhe besoj se si kjo mbrëmje e suksesshme, të tilla do të jenë edhe mbrëmjet e tjera të këtij edicioni. Kryesisht jemi bazuar tek krijimtaria e Nexhmije Pagarushës, unë kisha edhe një këngë që e kam marrë nga repertori i Shkodrës, kisha dëshirë ta prezantoja si risi në këtë edicion”, theksoi Grezda për KultPlus.
Ndonëse është paraqitja e saj e parë në Kosovë, mezosopranoja nga Egjipti, Gala El Hadidi ndan me KultPlus përshtypjet e saj për Kosovën. Ajo e përshkruan këtë paraqitje të saj si një përvojë të mrekullueshme dhe që mezi pret të rikthehet sërish në Kosovë.
“Kam krijuar përshtypje të mrekullueshme për Kosovën, dua të rikthehem sërish, më ka pëlqyer shumë dhe nuk mund ta besoj që do të largohem pas dy ditësh. Është gjë e mrekullueshme të performoj këtu para publikut të Kosovës, publik që e shijon muzikën dhe kam mundur të vërej se këtu ka një trashëgimi kulturore muzikore dhe vërtet një publik i hapur dhe që i pranon të gjithë, pavarësisht pse sot unë këndova këngë në gjuhën shqipe, është vërtet një nder për mua të jem këtu. E kam njohur Rame Lahajn në Gjermani dhe të dy, ku kisha kënaqësinë të performoj me të para disa viteve, dhe pasi ai krijoi këtë festival më ftoi disa herë po nuk pata mundësi të vija deri më tani dhe sigurisht duke e njohur atë se sa i suksesshëm është, gjithmonë kisha dëshirë të vija”, u shpreh El Hadidi duke shtuar më tutje se Lahaj është një ambasador shumë i mirë i Kosovës dhe është një prej arsyeve pse Hadidi dhe shumë artistë të muzikës operistike kanë vendosur që të vijnë të performormojnë në Kosovë.
Pasi koncertit, për KultPlus foli edhe artistja Edona Reshitaj, e cila u dha sërish jetë disa prej këngëve ikonike të Nexhmije Pagarushës. Reshtaj e përshkruan si ndjenjë të jashtëzakonshme paraqitjen në këtë koncert dhe vlerëson lart kontributin e festivalit Rame Lahaj International Opera Festival.
“Është ndjenjë e jashtëzakonshme, kam një nder të madh dhe një kënaqësi të madhe që marr pjesë në këtë festival fantastik dhe tjetra është se ky festival ka bërë kthesën e muzikës sepse gjithmonë është paragjykuar që Kosova nuk ka publik për muzikën e mirëfilltë dhe muzikën klasike, me këtë festival ne e kemi kuptuar që ka hala shpresë për vendin tonë”, tha Reshitaj teksa shtoi se me festivale të tilla po shënohet edhe një rikthim masiv i publikut edhe në koncertet artistike dhe klasike.
Pas përfundimit të mbrëmjes së parë, për KultPlus foli edhe koordinatori artistik i festivalit, Besmik Vokopola, i cili përveçse foli për natën hapëse, shpalosi edhe qëllimin e këtij edicioni të Rame Lahaj International Opera Festival.
“Ne sapo përfunduam mbrëmjen e parë të dedikuar të madhes Nexhmije Pagarusha dhe këtë vit festojmë pesë – vjetorin e Festivalit Ndërkombëtar të Operës Rame Lahaj nën moton ‘Ëndërra pa kufi, opera pa mure’ sepse gjithçka nisi si një ëndërr dhe ja ku jemi sot, që sjellim në Prishtinë dhe në disa prej qyteteve të Kosovës art të mirëfilltë, jo vetëm muzikë klasike por edhe gërshetimin me ato që janë tingujt e kulturës sonë”, tha Vokopola, teksa më tutje shpalosi edhe mbrëmjet që do të pasojnë festivalin deri në natën përmbyllëse.
Ndërkaq, përgjatë këtyre mbrëmjeve të festivalit RLIOF, publiku do të ketë mundësinë të shijojë performanca të artistëve të mirënjohur vendorë e të huaj deri më datë 2 gusht, ku edhe do të kurorëzohet me mbrëmjen ‘Rame Lahaj & Friends’./KultPlus.com
Festivali Ndërkombëtar i Operas – Rame Lahaj, sjell mbrëmjen e parë muzikore të edicionit të 4-të, dedikuar muzikës shqipe. Mbrëmja “Nexmije Pagarusha”e cila për çdo vit zë vend të veçantë në programin e RLIOF, mbahet sonte në Sheshin Skënderbeu në Prishtinë, nga ora 20:30. Hyrja është e lirë për të gjithë ata që duan të shijojnë muzikën e mirfilltë shqipe, sjell në një format unik.
Në harmoni perfekte me temën “T’knoft zemra”, kjo mbrëmje e festivalit sjell në skenën e ngritur në qiellin e hapur të sheshit “Skënderbeu” artistët ndërkombëtarë: mezo-sopranon e njohur nga Egjipti, Farrah El Dibany e cila do të këndojë në gjuhën shqipe.
Kryevepra të muzikës shqipe gjatë kësaj mbrëmje do të interpretohen edhe nga sopranot Adelina Thaçi e Kaltrina Miftari si dhe baritoni Artur Vera.
Artistët në skenë do të shoqërohen nga Keli Bank nga Tirana, me anëtarë: Genti Shahini – pianist, Emiliano Dhimo- bateri, Roni.Gjura – double bass, Xhino Daja – trumpetë, Ilir Vorpsi, trombon dhe Brikel Guga – tenor saksofon.
RLIOF ju pret në zemër të kryeqytetit për një mbrëmje të paharruar me muzikë shqipe./ KultPlus.com
Ekspozita “Athua ëndërr ishe ti” e mbajtur në Galerinë e Fakultetit të Arteve mbrëmë hapi siparin e edicionit të katërt të festivalit Ramë Lahaj Intenational Opera Festival, i cili këtë radhë para publikut sjell të gërshetuar artin pamor me atë muzikor, shkruan KultPlus.
“Athua ëndërr ishe ti” është ekspozitë nga koleksioni i privat i biznismenit Rasim Mrlakut, e kuruar nga Arta Agani, që përmban vepra të artistëve të njohur si: Adem Kastrati, Engjëll Berisha, Hamdi Bardhi, Muslim Mulliqi, Nysret Salihamixhiqi, Rexhep Ferri, Simon Shiroka dhe Zake Prelvukaj.
Kjo ekspozitë që mbart në vete histori të trefishtë: atë të artistëve, të veprave artistike dhe të vetë koleksionuesit hulumton simbole të thella të gjuhës universale përmes së cilave artistët shpërfaqin ëndërrat, dashurinë dhe nostalgjinë.
Duke u nisur nga togfjalëshi i Festivalit RLIOF “T’knoftë zemra”, zemra në këtë ekspozitë paraqitet si simbol i emocioneve, veçmas të dashurisë, përmes së cilës zbulohen edhe simbole të tjera të koduara që në prapavijë të pikturave paraqesin, dëshirat, pasionet, ëndërrat dhe nostalgjinë e artistit.
Në ceremoninë hapëse të kësaj ekspozite mori pjesë Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama i cili para të pranishmëve u shpreh tejet emocionues që përmes kësaj ekspozite po ndiente energjinë e artistëve të cilët nuk jetojnë më.
“Dua ta përgëzoj Ramë Lahajn që ka sjellë këtë koleksion fenomenal këtu. Faktikisht na ballafaqon me të kaluarën, me një spektër të mrekullueshëm të artistëve, të cilët i ka përmbledhur i nderuari Rasim Mrlaku. Sot e ndiejmë energjinë e artistëve, gjithë kjo energji e mrekullueshme që koleksionuesi i mirëfilltë i ka bërë bashkë, duke i prezantuar së bashku me të nderuarin Ramë Lahaj i cili tashmë sjellë talentë nga e gjithë bota në aspektin e muzikës, duke organizuar edhe një numër të madh të workshop-eve për të mirën e vendit tonë, të rinisë sonë, për t’i shtyrë brezat tonë përpara.”, ka thënë kryetari Rama.
Ndërsa kuratorja e ekspozitës Arta Agani u shpreh falënderuese që i është dhënë rasti për të prezantuar para publikut një ekspozitë të tillë me vepra madhore në kuadërt të festivalit RLIOF.
“Falënderoj Ramë Lahajn që më dha rastin të punoj me vepra kaq madhore, të cilat për ne që jemi të botës së artit, janë shumë, shumë të rëndësishme sepse i takojnë një gjenerate që na ka mësuar se çka është arti vizual. Po ashtu, e falënderoj në emër të gjithë qytetarëve të Kosovës që i kanë dhënë rastin njerëzve dhe publikut të gjerë të përjetojë bashkëdyjëzimin e dy fushave të artit, dy fushave shumë të rëndësishme që janë arti pamor dhe arti muzikor. Falënderoj edhe Rasim Mrlakun që i ka mundësuar publikut kosovar edhe qytetarëve një rrugë të re, një shteg të ri, siç është ai i tregut të artit, i cili tek ne është shumë i paktë apo in ekzistent” ka thënë kuratorja.
Kuratorja Agani më tej tha se ndihet e përulur para këtyre veprave sipas saj historike, pasi shënojnë kohën në të cilën janë krijuar, kohë e cila paraqet lulzimin e artit bashkëkohor.
“Shumë lehtë më kanë dalë para meje pikërisht këto vepra të cilat janë në një formë ose tjetrën simbole të ndryshme të cilat varirojnë, prej simboleve më të fshehta që janë ta maskuara prapa maskave të ndryshme, kafshëve të ndryshme, fasadave e deri te ato që janë shumë evidente. Por besoj që narrativa që është ndërtuar është e qartë edhe e thjeshtë sepse kushdo që e sheh këtë ekspozitë do t’i shoh edhe emocionet”, ka thënë më tej Arta Agani.
Ndërsa vetë koleksionuesi, Rasim Mrlaku i falënderoi të gjithë të pranishmit duke i ftuar që të shijojnë ekspozitën duke e përjetuar secili në mënyrën e tij.
“Piktura është një gjë të cilën vetëm e konsumon dhe ndien, pra nuk mund ta përshkruash me fjalë kështu që ju ftoj të gjithëve t’i shihni pikturat dhe t’i shijoni ato. Falënderoj Ramë Lahajn që na mblodhi këtu të gjithëve përmes hapjes së kësaj ekspozite. Faleminderit të gjithëve”, ka thënë Mrlaku.
Ndërsa tenori i famshëm shqiptar, Ramë Lahaj, ftoi edhe institucionet që të marrin shembull nga mirësia e qytetarëve të vendit të cilët ndër vite kanë kontribuar për krijimin e kushteve për mbajtjen e festivalit.
“Faleminderit të gjithë atyre që kanë kontribuar për të na ndihmuar, sepse siç dihet na mungon infrastruktura në çdo aspekt. Për këtë ekspozitë në Galeri është ndërhyrë disa herë. Gjithë ky proces bëhet veç me dashurinë e shumë njerëzve që na rrethojnë duke filluar prej komunës, dhe mbështetjes institucionale. Duke e ditur që mungon infrastruktura, ajo çka unë e çmoj jashtëzakonisht shumë janë resurset humane. Janë një pjesë e madhe e qytetarëve të Prishtinës kudo që na shohin, e na ndihmojnë. Për festivalin kanë ofruar edhe parkingje pa pagesë. Mirësia e këtij populli është fantastike. Shpresoj shumë që këtë lloj mirësie ka mbërri ta kuptojë edhe politika për të ndihmuar me një infrastrukturë që na nderon dhe na përfaqëson ashtu siç duhet” ka thënë tenori Lahaj.
Ndërsa artistja Zake Prelvukaj në një prononcim për KultPlus tha se ndihet e nderuar që veprat e saj në këtë ekspozitë u sollën përkrah piktorëve me veprat e të cilëve ajo është rritur.
“Sot është vërtetë një ekspozitë e veçantë e një koleksionuesi. Pa dyshim që është një gjë e mrekullueshme. Vepra që flasin shumë, sepse i mirë edhe është gjetur titulli “Athua ëndërr ishe ti”. Është lidh me ëndërr, sikur të ishte ëndërr. Edhe ne do të shndërrohemi dikur në ëndrra, mirëpo ëndërra të gjalla që i shohim. Unë mendoj që jam shumë e privilegjuar sonte sepse këtu janë veprat e profesorëve, të cilët si fëmijë i mitur i kam parë në shtëpinë tonë gjithmonë. Unë jam rritur me këta piktorë e tash unë jam pjesëmarrëse bashkë me ta (sot vetëm unë jam gjallë prej tyre). Unë jam shumë më e re se ata, faktikisht jam një fëmijë i tyre”, ka thënë artistja Prelvukaj.
Ekspozita për publikun do të qëndoj e hapur nga 22 Korriku deri më 31 Korrik, prej orës 12:00- 19:00, në Galerinë e Fakultetit të Arteve./ KultPlus.com
Rame Lahaj, Charles Castronovo e MUrat Karahan do të jenë pjesë e mbrëmjes gala në kuadër të RLIOF që do të mbahet më 2 gusht në Prishtinë, shkruan KultPlus.
Për këtë prurje artistike është bërë e ditur nga vet organizatorët, ku njoftimi i plotë është i abashkangjitur më poshtë.
A jeni gati për ‘TRE TENORËT’?
Vetëm edhe pak ditë na ndajnë nga mbrëmja magjike e artit operistik në kryeqytet
Tre emra të skenave prestigjioze, Rame Lahaj, Charles Castronovo e Murat Karahan bëhen bashkë për të na dhuruar një natë plot emocion nën moton ‘T’knoft zemra’.
Nën dirigjimin e Sasacha Goetzel, shoqëruar nga Orkestra e Operas së Kosovës.
Ramë Lahaj International Opera Festival (RLIOF) përmes një njoftimi ka bërë të ditur se protagonistë të mbrëmjes muzikore ‘Opera Night’ do të jenë çifti italian, tenori Riccardo Della Sciucca dhe soprano Sara Rossini, të cilët do të interpretojnë para publikut në skenën e amfiteatrit të Bibliotekës Universitare.
Sipas njoftimit të festivalit, Riccardo Della Sciucca u bë i njohur pasi mori çmimin e parë në Konkursin Ndërkombëtar të Operas “Adriana Maliponte” dhe “Angelo Loforese” në Milano. Pastaj zhvilloi talentin në ‘Accademia di Perfezionamento per Cantanti Lirici’ në teatrin ‘La Scala’ ku debutoi në rolin e Nadir në ‘Ali Baba and Forty Thieves’. Në vitin 2020, debutoi në ‘Teatro del Maggio Musicale Fiorentino’ në rolin e Cassios në shfaqjen operistike të Verdit ‘Otello’ nën dirigjimin e maestro Zubin Mehta, shfaqje e cila u transmetua drejtpërdrejt në RAI5.
Riccardo ka interpretuar në skena të shumta ndërkombëtare, duke portretizuar Rodolfon në operan ‘La Bohème’ të Puccinit në Qendrën për Arte Performuese ‘Hyogo’ në Japoni si dhe rolin e Arturos në shfaqjen operistike ‘Lucia di Lammermoor’ të Donizettit, në Festivalin e Salzburgut më 2022.
Ndërsa, Sara Rossini ka diplomuar në ‘Conservatorio G. Verdi’ në Milano, duke u zhvilluar pastaj në akademinë e ‘Teatro alla Scala’. Karriera e saj përfshin çmime në konkurse prestigjioze si Konkursi Ndërkombëtar i Operas ‘Umberto Giordano’, Konkursi Ndërkombëtar ‘Spiros Argiris’ dhe në Konkursi AsLiCo. Ka debutuar në role të rëndësishme në shtëpi operistike në gjithë Evropën dhe përtej, duke përfshirë Mimi në ‘La Bohème’, Lauretta në ‘Gianni Schicchi’ dhe Sophie në ‘Werther’.
Krahas arritjeve operistike, Sara Rossini dallohet edhe si soliste në vepra simfonike dhe koncerte vokale. Si soliste ka interpretuar në vepra si “Petite Messe Solennelle” e G. Rossinit në ‘Teatro alla Scala’etj.
Mbrëmja muzikore ‘Opera Night’ do të mbahet më 24 korrik, në ora 20:00, në amfiteatrin e Bibliotekës Universitare./ KultPlus.com
Në kuadër të edicionit të katërt të RLIOF do të hapet edhe një ekspozitë me kuratore Arta Aganin, ekspozitë që do të përfshijë kryevpera të artistëve të njohur shqiptarë, si: Adem Kastrati, Engjëll Berisha, Hamdi Bardhi, Muslim Mulliqi, Rexhep Ferri, Simon Shiroka dhe Zake Prelvukaj, shkruan KultPlus.
Kjo ekspozitë do të hapet më 22 korrrik dhe do të rri e hapur deri më 31 korrik.
Më poshtë është njoftimi i plotë i RLIOF.
Ekspozitë në RLIOF 4: A Thua Ëndërr Ishe Ti
Bashkohuni me ne në ekspozitën e veçantë ‘A thua ëndërr ishe ti’ që shënon fillimin e rrugëtimit të edicionit të 4-të të Festivalit Ndërkombëtar të Operas – Rame Lahaj.
Kuruar nga Arta Agani, ekspozita shpërfaq kryevepra të koleksionit privat të biznesmenit Rasim Mrlakut, përfshirë ato të artistëve të njohur si Adem Kastrati, Engjëll Berisha, Hamdi Bardhi, Muslim Mulliqi, Rexhep Ferri, Simon Shiroka dhe Zake Prelvukaj.
Ekspozita hulumton simbolet e thella dhe shpesh të fshehura që artistët përdorin për të përfaqësuar ëndrrat, dashurinë dhe nostalgjinë. Duke eksploruar këto tema përmes pikturës, ‘A thua ëndërr ishe ti’ synon të zbulojë gjuhën universale të simboleve që flet për thellësitë e përvojës njerëzore. Pikturat e koleksionit të z. Mrlakut përfshijnë një gamë të gjerë temash dhe shprehjesh; megjithatë disa prej tyre në veçanti lidhen për nga poetika që përmbajnë e që korrespondon me festivalin dhe temën e sivjetme ‘T’knoft zemra’.
Hapja për publikun nga 22 Korriku deri më 31 Korrik
Trashëgimia e Nexhmije Pagarushës është e pashmangshme për të ardhmen e muzikës në vendin tonë. Andaj, ajo nuk kishte si të mungonte edhe mbrëmë në një nga ngjarjet më të mahnitshme të muzikës në vendin tonë, në Rame Lahaj International Opera Festival që mbrëmë edhe përmbylli edicionin e 3-të, shkruan KultPlus.
Magjia e këngëve të Nexhmije Pagarushës, erdhi fuqishëm nga pesë artistë shqiptarë. Melodi që të prekin shpirtin, këngë që të kthenin pas në kohë e interpretime që të linin pa frymë, bashkë me një prezencë madhore të publikut që kishin ardhur për të treguar respektin e tyre ndaj trashëgimisë muzikore të saj, u bënë ajka e kësaj mbrëmje.
Hapjen e festivalit e bëri Keli Band, (Brikel Guga – Saxophone, Emillian Dhimo – Drums, Roni Gjura – Doub/bass dhe Genti Shahini – Keyboard), një grup muzikor i talentuar që përfshinte muzikantë profesionistë që bashkuan forcën e tyre për të krijuar një përvojë unike muzikore. Ata sollën në mënyrë të mahnitshme këngën ‘Baresha’, të të madhes, Nexhmije Pagarusha. Ende pa kaluar tek këngët e tjera, ishin tingujt e kësaj kënge që çuan në këmbë publikun duke transmetuar emocione të forta tek ta.
Në vazhdim, këngët e Pagarushës, të cilat janë një pjesë e çmuar e kulturës muzikore shqiptare, u paraqitën në një formë të paparë deri më tani. Interpretimi i tyre i ri, i frymëzuar nga tingujt e ‘blues’ dhe ‘jazz’, sollën një dimension të ri emocional në këto vepra të njohura. Zëri i bukur dhe i fuqishëm i artistëve solistë i bëri këto këngë të rrëfejnë përsëri historinë e tyre me një pasion të jashtëzakonshëm.
Kaltrina Miftari, Adhurim Grezda, Ardiana Bytyqi, Gerald Murrja dhe Besarta Murtezani, ishin pesë artistët që na rikthyen edhe njëherë ikonën e muzikës shqiptare, me zërin e tyre të magjishëm.
Me ‘Një lule’ të Pagarushës, të kënduar me plot pasion nga Kaltrina Miftari, u nis mbrëmja e kësaj nate. Miftari, këndoi edhe një këngë tjetër menjëherë pas të parës, të titulluar ‘Sytë për ty i kam të njomë’. Këngëtare e re, por që me zërin e saj unik na ktheu pas në të kaluarën, tek muzika e ‘vërtetë’ që koha e sotme rrallëherë e ka.
Pas Miftarit, skenës i’u bashkua edhe Ardiana Bytyqi, që me zërin e saj bëri për vete gjithë pjesëmarrësit, sa që edhe duartrokitjet zor i mbanin për fund, por me ngulm përcollën gjithë interpretimin e saj.
Bytyqi, këndoi dy këngë të njëpasnjëshme, duke e nisur me ‘Hopa nina na’ e duke e përfunduar me “Gitarja”.
Veçantia iu dha kësaj nate edhe me hyrjen e tenorit, Gerald Murrja në skenë, i cili këndoi fuqishëm këngën “Mërgimtari”. Kjo këngë preku telat e zemrës së publikut, e sidomos shqiptarëve nga diaspora, të cilët e mbindjejnë më së miri atë.
Amfiteatri i Bibliotekës Universitare i tejmbushur me prezencën e njerëzve, bëri q ëshumë nga ta të qëndronin në këmbë. Përkundër koncertit dy orësh, publiku nuk u lodh as me qëndrimin në këmbë, përkundrazi po e shijonte koncertin në maksimum.
Në fund, skenës iu bashkuan edhe sopranoja, Besarta Murtezani dhe baritoni, Adhurim Grezda.
‘Kur më shkon si zog n’hava’ dhe ‘Pse më tradhton’, kënduar nga Besarta Murtezani dhe kënga ‘I dehur jam’, interpretuar fuqishëm nga Adhurim Grezda, e emocionuan edhe më fort publikun.
Krejt për fund, të gjithë artistët bashkë, zunë vend në skenë për të sjell një kolazh këngësh.
‘Kur një ditë të kthehesh ti’, ‘Hajde dalim nga pazari’, ‘Mora testin’, ‘O moj bukuroshe’, ‘Perëndeshë e bukur je’, ‘Çil njat’ zemër plot kujtime’ dhe ‘Prishtinë e dashur’, ishin të shtatë këngët e kënduara bashkërisht nga të pesë muzikantët që mahnitshëm shënuan edhe mbylljen e edicionit të tretë të Festivalit ‘Ramë Lahaj International Opera Festival’.
Pas përfundimit të festivalit, me emocionet më të forta, për KultPlus foli tenori Gerald Murrja, i cili u shpreh mjaftë i lumtur për pjesëmarrjen e tij në një ngjarje të tillë.
Është një nder dhe krenari e madhe që kemi pasur një artiste kaç të madhe si Nexhmije Pagarusha. Fati jonë i madh është që Ramë Lahaj na ka mbledhë të gjithëve bashkë, si nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia ashtu edhe artistët ndërkombëtarë’, u shpreh Murrja i cili tutje tha që është një ndjesi fantastike kur shihet se si emri i Kosovës ngrihet sa më lartë nëpër botë.
Nata e mbrëmshme nuk ishte hera e parë e Gerald Murrjës në festivalin ‘RLIOF’ andaj kjo pritje kaç e madhe e publikut për të nuk ishte befasi, por ishte diçka e shijuar edhe më parë.
“Unë kam qenë edhe vitin e kaluar si pjesë e Masterclassit, por edhe në natën kushtuar Nexhmije Pagarushës. E di që në Kosovë të gjithë e kanë idhull Nexhmije Pagarushën, kështu që e prisja këtë atmosferë, madje prisja edhe më shumë, që të rrinin njerëzit edhe nëpër ambientet e jashtme”, përfundoi Murrja.
Pas Murrjës, për KultPlus foli edhe baritoni, Adhurim Grezda, i cili njëjtë si Murrja, kishte qenë edhe më herët i pranishëm në festivalin e Ramë Lahajt, dhe se edhe për të ishte e pritshme një atmosferë e tillë.
“Gjithmonë është kënaqësi pjesëmarrja në një festival të tillë, në këtë rast, në një mbrëmje të veçantë për mbretëreshën e këngës shqipe, tashmë të ndjerë, Nexhmije Pagarushës. Për mua nuk është hera e parë që prezantohem në këtë festival, pasi që prej edicionit të parë kam qenë pjesë e tij”, u shpreh Grezda.
Ky koncert, me interpretimin unik të këngëve të Nexhmije Pagarushës, tregoi se muzika ka fuqi të paimagjinueshme për të lidhur brezat dhe kufijtë kulturorë, duke shënuar një frymë të re dhe inovative në skenën muzikore shqiptare.
Edicioni i 3-të i Rame Lahaj International Opera Festival i cili nisi më datë 21 korrik, do të mbetet në kujtesën e të gjithë atyre që ishin pjesë e tij. / KultPlus.com
Rame Lahaj International Opera Festival sonte sjell mbrëmjen e pestë muzikore të titulluar ‘Nexhmije Pagarusha’, përcjell KultPlus.
Këngët e Nexhmije Pagarushës do të vijnë në përpunim tejet të veçantë dhe origjinal, për të zgjuar tek secili prej jush përjetime e momente unike siç vetëm muzika e saj dinte t’i zgjonte.
Artistët që do të interpretojnë në këtë mbrëmje janë: Kaltrina Miftari, Adhurim Grezda, Ardiana Bytyqi, Gerald Murrja, Besarta Murtezani, drejtuar e shoqëruar nga Keli Band.
Koncerti ‘Nexhmije Pagarusha’ mbahet sonte, e Hënë, 31 Korrik, nga ora 20:00 në Amfiteatrin e Ri të Bibliotekës Universitare (objekti në afërsi të Institutit Albanologjik). / KultPlus.com
Zëri i talentëve të rinj, të përzgjedhur nga vetë legjenda e muzikës operistike, Maestro Francisco Araiza, jehoi në mbrëmjen e katërt të Festivalit Rame Lahaj International Opera Festival, është bërë e ditur nga RLIOF.
“Në koncertin e së shtunës mbrëma, publiku shijoi rrugëtimin muzikor që rezultoi nga Masterklasa me Maestro Araizën, i cili ka qëndruar në kryeqytet që nga fillimi i edicionit të 3-të të festivalit operistik, për të ndarë eksperiencën e tij me zërat e së ardhmes.
RLIOF e ka një prej qëllimeve kryesore promovimin e gjeneratës së re dhe ndërlidhjen e tyre me botën. Mbrëmja ‘New Generation’ u dha rastin solistëve nga vende të ndryshme të botës, si Kosova, Shqipëria, Bullgaria, Ukraina etj, që t’i bashkohen misionit tonë.
Koncerti ‘New Generation’ u përmbyll me ndarjen e certifikatave të Masterklases me Maestro Araizën, por udhëtimi i këtyre talentëve nuk mbaron në Prishtinë. Mbështetja e RLIOF për zërat e ‘Gjeneratës së re’ vazhdon edhe pas përfundimit të festivalit”, thuhet në njoftimin e RLIOF!/ KultPlus.com
Koncerti ‘New Generation’ mbahet sonte, e Shtunë, 29 Korrik, nga ora 20:00 në Amfiteatrin e Ri të Bibliotekës Universitare (objekti në afërsi të Institutit Albanologjik), shkruan KultPlus.
Tash një javë, studentët fatlumë të festivalit RLIOF kanë përvetësuar mjeshtërinë profesionale të mikut tonë Maestro Francisco Araiza. Mjeshtri ynë i vokalit i ka dhënë formë mbrëmjes së sontme me talentët e gjeneratës së re, të cilët do të performojnë pasi kanë përcjellë klasat e Maestro Araiza, thuhet në njoftimin e RLIOF, shkruan KultPlus.
Muzikantët e mbrëmjes ‘New Generation’ janë përzgjedhur nga vetë Maestro Araiza, një profesionist i fushës dhe një artist me vokal të jashtëzakonshëm. Ne e falenderojmë shumë për angazhimin e tij të palodhur e të vazhdueshëm që nata e sotme ta emocionojë publikun me një repertor të mrekullueshëm./ KultPlus.com
Nata e tretë e ‘RLIOF’ solli pranë vetes tre artistë të huaj, që me veçantinë e tyre artistike i dhanë magji këtij koncerti, shkruan KultPlus.
Me një profesionalizëm të pashoq, treshja e huaj e përbërë nga Leonor Bonilla, Mert Sungu dhe Simon Mechlinski, bashkë me shqiptaren Ardita Bufaj, bënë të mundur realizimin e një performance të jashtëzakonshme përpara publikut kosovarë.
Talenti, puna, përkushtimi, praktika e dhënia e shpirtit në skenë quan performancën e këtyre artistëve deri tek e ‘përsosura’ që rrallëherë gjendet mes nesh.
Kjo mbrëmje muzikore u nis me zërin e mrekullueshëm të Simon Mechlinski, interpretimi i të cilit dridhi sallën e dha emocionet më të forta në publik.
‘Ah per sempre…’, e Mechlinski-t, ngjalli një përjetim të thellë tek secili pjesëmarrës, duke u dhënë atyre, entuziazmin më të madh për të dëgjuar vëmendshëm edhe interpretimet e tjera pasuese.
Pas duartrokitjeve të forta e brohorimave të pandalshme të publikut, skenës i’u bashkua edhe sopranoja, Leonor Bonilla, një vajzë shumë pozitive që me buzëqeshjen e saj ngjitëse, bëri për vete gjithë pjesëmarrësit, ende pa e filluar mirë shfaqjen.
Përshtypjet e mira të publikut nuk i hodhi poshtë por i lartësoi edhe më shumë me performancën unike të këngës së saj ‘Una voce poco fa’.
Veçantia e shfaqjes nuk përfundoi këtu, pasi ajo erdhi lehtas edhe me bashkëpunimin mes dy muzikantëve, Bonillas dhe Mechlinski, me këngën ‘Pronta io son’. Me veçoritë e stilin unik të të dyve bashkë, u forcua edhe më shumë e i dha drita kësaj nate muzikore.
Pas përfundimit të interpretimit të këngës së përbashkët nga të dy artistët paraprak, skenës së Amfiteatrit të Bibliotekës Universitare, i’u bashkua edhe Mert Sungu. Tenori, Mert Sungu erdhi nga Turqia vetëm për të realizuar këtë interpretim, e që rezultoi të jetë mjaft magjepsës.
Kënga e parë e Sungut, nga të pestat në total, ishte ‘La donna e mobile’, i cili me të parën paraqitje, ndezi flakë publikun në sallë.
Duartrokitjet i stoponte vetëm interpretimi i këtyre artistëve, pasi diçka tjetër nuk i ndalonte dot.
Surpriza më e madhe e kësaj nate solli edhe përmbylljen e koncertit, kur përpara publikut doli edhe njëherë baritoni, Simon Mechlinski, duke kënduar një këngë shqipe.
Kënga ‘Dashnor tu bana’ preku në telat e zemrës audiencën kosovare, duke bërë ata të brohorasin pandalshëm e të duartrokasin furishëm.
Koncerti ishte unik që në fillesë e gjer në mbarim. Secili nga këta muzikantë performuan në skenë me nga pesë këngë.
Leonor Bonilla përpos këngës ‘Una voce poco fa’, këndoi edhe katër këngë të tjera, ‘O luce di quest’anima’, ‘Je veux vivre’ Romeo et Juliette’. Ndërkaq, këngët ‘Pronta io son’ dhe ‘Tornami a dir che m’ami’, i pati në bashkëpunim me Sungun dhe Mechlinskin.
Përpos bashkëpunimeve me njëri-tjetrin, tenori, Mert Sungu këndoi edhe këngët, ‘E serbato questo acciaro’, ‘Me llaman la primorosa’ dhe ‘Non t’amo pio’.
Ndërsa, Mechlinski përformoi me këngët, ‘Votre Toast’, ‘Alla,Alla’ dhe ‘Dashnor tu bana’.
Pas përmbylljes së koncertit, sopranoja me origjinë meksikane, Lonor Bonilla u shpreh e lumtur për pjesëmarrjen në një koncert të tillë dhe se kjo shfaqje për të ka qenë shumë e veçantë, pasi që me këtë shfaqje edhe shkeli për herë të parë në Kosovë.
“Ndihem pafund e lumtur qe jam këtu edhe pse është hera e parë që ndodhem në Kosovë. Edhe pse për një kohë të shkurtër kam qenë këtu, mezi pres të kthehem përsëri”, u shpreh Bonilla për KultPlus.
Ndërkaq, artisti tjetër, Simon Mechlinski, u ndje pafundësisht i lumtur për koncertin, dhe krahas kësaj edhe për të është hera e parë që ndodhet këtu, në Kosovë.
“Është hera e parë në Kosovë por prapë se prapë më pëlqen shumë. Nesër më duhet të kthehem për në vendlindjen time por nuk do ta lë pa u kthyer prapë për vizitë në Kosovë”, u shpreh Mechlinski.
I pyetur se si ju duk vizita në Kosovë, ai tha që Kosova i pëlqeu shumë dhe përpos vendeve të bukura e njerëzve pozitivë që gjeti këtu, edhe ushqimi ishte fantastik.
Përpos artistëve të huaj që performuan natën e sotme për audiencën kosovare, për KultPlus nuk la pa folur edhe pianistja shqiptare, Ardita Bufaj, e cila e kompletoi skenën me talentin e saj.
Bufaj, fillimisht falënderoi tenorin Ramë Lahaj për ftesën e bërë e më pas doli edhe tek publiku, dhe mikpritjen e bërë nga ta.
“Ne kemi përfunduar koncertin e titulluar ‘Opera Night’ ku unë së bashku me tre artistët e tjerë ishim ftuar sot nga tenori i mirënjohur, Ramë Lahaj, të cilin e shfrytëzoj rastin ta falënderoj shumë. Ndërkohë, mendoj që me duartrokitjet e zjarrta të publikut, ia kemi dalë dhe kemi finalizuar një punë të fuqishme”, përfundoi Bufaj.
Kjo performancë e shkëlqyer me këta katër artistë të mrekullueshëm solli edhe fundin e natës së tretë të këtij koncerti të quajtur ‘Opera Night’.
Kujtojmë që “Ramë Lahaj International Opera Festival” ka nisur me datë 21 korrik dhe do të vazhdojë rrugëtimin deri më datën 31 korrik. / KultPlus.com
Rame Lahaj International Opera Festival po vjen me mbrëmjen e tretë muzikore të titulluar ‘Opera Night’.
Koncerti ‘Opera Night’ mbahet sonte, e enjte, 27 Korrik, nga ora 20:00 në Amfiteatrin e Ri të Bibliotekës Universitare (objekti në afërsi të Institutit Albanologjik).
‘Opera Night’ mbrëmja që i dedikohet tërësisht muzikës së mirëfilltë operistike, vjen në festivalin RLIOF për ta pasuruar programin e festivalit. Në këtë mbrëmje në skenë do të ngjiten solistë të skenave operistike, të cilët për publikun e gjerë sjellin një repertor premierë në pjesën më të madhe të tij.
Këtë herë do të prekim belcantizmin në të gjitha ngjyrimet e tij, përmes zërave të jashtëzakonshëm të sopranos Leonor Bonilla, tenorit Mert Sungu dhe baritonit Simon Mechlinski, shoqëruar në piano nga Ardita Bufaj.
RLIOF mban emrin e tenorit të mirënjohur kosovar, Rame Lahaj, i cili falë eksperiencës dhe namit të tij në komunitetin botëror të operas sjellë para publikut shqiptar emra të mirënjohur të muzikës operistike. Më shumë detaje për festivalin mund t’i gjeni në website-in e RLIOF. / KultPlus.com
Rame Lahaj International Opera Festival vazhdon sonte me koncertin e dytë me radhë për këtë edicion, përcjell KultPlus.
I titulluar ‘Ensemble Evening’, ky koncert për protagonist do të ketë kontratenorin e njohur iranian, Cameron Shahbazi.
Koncerti ‘Ensemble Evening’ mbahet sonte, e Martë, 25 Korrik, nga ora 20:00 në Amfiteatrin e Ri të Bibliotekës Universitare (objekti në afërsi të Institutit Albanologjik).
‘Ensemble Evening’ në edicionin e 3-të të RLIOF do të sjellë jo vetëm një artist, por mbi të gjitha një histori, një mesazh, një reflektim. Të tilla emocione dhe shumë më tepër se kaq, do t’i dëgjoni të shprehur në timbrin melodik dhe unik të kontratenorit Cameron Shahbazi, gërshetuar me personalitetin e tij të spikatur, i cili i shoqëruar në piano nga Sophia Munoz, sjellë në skenën e RLIOF për gjithë publikun tonë të dashur, një repertor premierë.
Kryefjalë e kësaj mbrëmjeje muzikore është figura e gruas, nënës, motrës, të dashurës, mikes e kujtdo të shenjtë për ne. Përtej çdo sakrificë, vetëmohimi e mundimi, simboli femëror shprehet i gdhendet nga personaliteti i Cameron Shahbazit.
Mbrëmja e dytë muzikore e RLIOF është konceptuar rreth temës së edicionit të sivjetmë ‘Opera për Liri’ (Opera for Freedom), nëpërmjet së cilës festivali i vetëm operistik në vend synon ta shtjellojë idenë e përfshirjes së artit operistik si ndërmjetësues për ta promovuar e mbrojtur lirinë, të drejtat e njeriut dhe ato sociale.
RLIOF mban emrin e tenorit të mirënjohur kosovar, Rame Lahaj, i cili falë eksperiencës dhe namit të tij në komunitetin botëror të operas sjellë para publikut shqiptar emra të mirënjohur të muzikës operistike. Më shumë detaje për festivalin mund t’i gjeni në website-in e RLIOF. / KultPlus.com
Gala Mbrëmja ‘Rame Lahaj & Friends’ ndalet edhe një herë në zemër të Prishtinës, me yjet e operas, përcjell KultPlus.
Programi qëndror i edicionit të 3-të festivalit ndërkombëtar ‘Rame Lahaj’ risjellë para publikut tenorin kosovar të skenave botërore, nën shoqërinë e miqve të tij si: sopranon e njohur Yulia Suleimanova, tenorin Alessandro Safina e baritonin Massimo Cavalleti.
Nën dirigjimin e Pier Giorgio Morandi, shoqëruar nga Filharmonia e Kosovës, në Sheshin Skënderbeu në Prishtinë, ju pret një natë magjike.
Gala Mbrëmja “Rame Lahaj & Friends” nis rrugëtimin e pesë netëve muzikore të Festivalit Ndërkombëtar të Operas.
Biletat për Gala Night Rame Lahaj & Friends po shiten shumë shpejt! Edhe 4 ditë na ndajnë nga koncerti. Siguroje biletën tënde këtu: https://www.rave-travel.com/tickets-en.nspx?eventid=2616 dhe pikat fizike të shitjes. / KultPlus.com
RLIOF është duke shpalosë programin e edicionit të sivjetmë, dhe në kuadër të këtij edicioni do të prezantohet edhe një ekspozitë që ka për qëllim ruajtjen e natyrës, shkruan KultPlus.
Kjo ekspozitë do të prezantohet në Galerinë e Fakultetit të Arteve dhe njoftimin e plotë mbi këtë ekspozitë mund ta lexoni më poshtë.
Rrnofsh sa malet!
Ç’të mbjellësh do të korrësh. “Kultura jonë e përçmon botën.” shkruan Michel Serres duke ju drejtuar qytetërimit perëndimor në veprën e tij të mirënjohur “Kontrata Natyrore”. Në të vërtetë, për shekuj me rradhë, natyra është përdorur si një burim i pashtershëm përfitimi ose si pronë për tu zaptuar dhe për tu këmbyer pastaj sërisht për përfitime. Pasojat nga kjo, shterimi i burimeve të ujit, tokat e ndotura, specie të florës dhe faunës që po zhduken, formësojnë jetën tonë. Bimët dhe kafshët kanë mbetur pothuajse pa frymë në hapësirat urbane të Kosovës. Shumica e peizazheve të bukura të natyrës së egër, janë të ndotura nga mbetjet plastike dhe mbeturinat. Po në këto territore, ka një sërë bimësh endemike si, Solenantë Krasniqi (solenanthus krasniqii) ose çaji i malit (sideritis scardica), të cilat janë në rrezik zhdukje për shkak të veprimtarisë njerëzore dhe zjarreve, përpara se për to, të mblidhen mjaftueshëm të dhëna për database-t botërore.
Çfarë mund të propozojnë praktikat artistike për të ndryshuar këtë prespektivë të zymtë? Imagjinata e nxitur nga pikturat e peizazhit si gjini, mund të na frymëzojë të lidhemi me gjallesat përtej njerëzores nga të cilat rrethohemi dhe të mos nënçmojmë rëndësinë e tyre. Që në lashtësi, pikturat e peizazhit kanë ndikuar fort në mënyrën se si njerëzit vëzhgojnë, lidhen, përvetësojnë dhe imagjinojnë tokën. Qasjet e ndryshme të peizazhit Kosovar, të paraqitura në “Rrnofsh sa malet”, na zbulojnë përjetime herë të grysura e herë shumëngjyrëshe, të provokuara nga këto pamje. Shumë male të Kosovës vazhdojnë të magjepsin artistë të brezave të ndryshëm. Por mbi të gjitha, këto vizione artistike nxjerrin në pah atë çfarë duhet të kultivohet në të ardhmen, një kulturë që vlerëson bashkëjetesën e botës me të gjitha të mirat e saj. Prandaj, ekspozita jonë e Festivalit RLIOF, me tematikën “Opera për Liri” – duke mbështetur betejën e mbrojtjes së mjedisit krahas zgjidhjes së shumë konflikteve njerëzore – vjen me uratën, Rrnofsh sa malet!/ KultPlus.com
Tashmë ka filluar shpalosja e pjesëmarrësve në edicionin tretë i RLIOF, dhe artistja e radhës që është prezantuar se do të jetë e pranishme në këtë festival që organizohet nga Ramë Lahaj, është sopranoja ukrainase Yulia Suleimanova, shkruan KultPlus.
Për këtë është bërë e ditur nga faqja zyrtare e festivalit, dhe më poshtë po sjellim njoftimin e plotë.
Sopranoja ukrainase Yulia Suleimanova është një nga këngëtaret më premtuese të brezit të saj. Ajo ka lindur në Kherson, Ukrainë.
Pas diplomimit në Konservatorin Shtetëror të Shën Petersburgut, ajo u regjistrua në Akademinë e Këngëtarëve të Rinj të Operas Mariinsky në vitin 2014, dhe në vitin 2023 ajo u bë anëtare e Kompanisë Mariinsky Opera. Znj. Suleimanova ka magjepsur audiencën e Teatrit të njohur Mariinsky në shumë role kryesore si Violetta Valéry (La Traviata), Gilda (Rigoletto), Pamina (Die Zauberflöte), Norina (Don Pasquale), Zerlina (Don Giovanni), Nannetta (Falstaff), Elvira (L’italiana në Algjeri), Mademoiselle Silberklang (Der Schauspieldirektor) dhe shumë të tjera. Në verën e vitit 2018, ajo bëri debutimin e saj në Festivalin e Salzburgut si Prilepa në “Mbretëresha e Spades”. Në verën e vitit 2023 bën debutimin e saj si Micaëla në Oper Steinbruch.
Znj. Suleimanova fitoi çmimin e dytë në Konkursin II Ndërkombëtar të Këngëtarëve të Operës së Re pa Kufij në vitin 2015 dhe çmimin e parë në Konkursin e Vokalistëve të gjithë Ukrainës Oxana Petrusenko në 2008 dhe 2009./ KultPlus.com
Dje është mbajtur nata gala e festivali “Ramë Lahaj International Opera Festival”, shkruan KultPlus.
Përmes një postimi në “Facebook”, Lahaj ka bërë të ditur se këtë festival i ka dedikuar nënës së ndjerë.
Postimi i plotë:
“Festivali RLIOF asht festivali të cilin ja kam dediku nanës së ndjerë, ndaj pavarësisht vështirësive që hasim në procesin e ngritjes së tij, unë ju premtoj se do të vij çdo verë me ju përqafu nga skena, për dashninë e respektin që ma keni dhanë këto vite. I juaji, Rame”, thuhet në postimin e tij. /KultPlus.com
Pas dhjetë ditësh festival, me shumë koncerte e punëtori të ndryshme, sot përmbyllet ‘Rame Lahaj international Opera Festival’. Ky festival do të kurorëzohet me koncertin ‘Ramë Lahaj & Friends’ i cili do të mbahet në sheshin ’Skëndërbeu’ në Prishtinë ku do të performojnë artistë të njohur vendorë e ndërkombëtarë, përcjell KultPlus.
Për t’i paraprirë këtij koncerti, sot ‘RLIOF’ ka mbajtur një konferencë, ku përveç organizatorëve ishin të pranishëm edhe artistët që do të ngjisin skenën në natën e sotme.
Hapjen e konferencës e bëri koordinatorja artistike e këtij festivali,Ulpiana Alijaj, e cila fillimisht shprehet e lumtur për prezencën e të ftuarës speciale, sopranos, Pretty Yendee.
“Në të gjitha këto mbrëmje keni mundur të shijoni gjithëpërfshirjen e publikut, keni mundur të shijoni një muzikë shumë të larmishme por patjetër që ajo çka sot konkludojmë është pikërisht galaja ‘Ramë Lahaj & friends’, ku jemi vërtet të nderuar të këmi si përfaqësues të skenës botërore duke nisur pikërisht nga sopranoja Pretty Yendee, orchestra e dirigjiar nga mjeshtri Valerio Galli, kemi baritonin Franco Vassallo, kemi pjesëmarrjen shumë të veçantë të këngëtares Erza Muqolli, kemi pjesëmarrjen e sopranos Anna Bondarenko, e cila vjen ekskluzivisht nga Ukraina dhe që është një pjesë shumë e veçantë e festivalit të natës së sotme dhe sigurisht edhe maestro Jean Bernard Thomas i cili ka patur një punë shumë intensive përgjatë këtyre ditëve”, u shpreh Aliaj në fjalimin hyrës.
Më pas, fjalën e mori i pari i këtij festivali, Ramë Lahaj, i cili falënderon të gjithë ata që e përkrahën dhe e bënë të mundur mbajtjen e këtij festivali e së sipas tij që do të ndihmojë në krijimin e një culture operistike në Kosovë.
“Ajo që unë e ndjej dhe ajo që më bën krenr është që kjo gala quhet ‘Ramë Lahaj & friends’ që do të thotë që të gjithë këtu janë miq për mua, dhe kjo nënkupton shumë më shumë sesa vetëm të bërit një concert, shumë më shumë se sa të bërit një festival sepse i kam vënë vetes një qëllim bashkë me kolegët e mi për të krijuar një kulturë operistike edhe në Prishtinë edhe në Kosovë.”, u shpreh mes tjerash Ramë Lahaj.
Mbështetëse shumë e madhe e mbajtjes së këtij festivali këtë vit ishte edhe Komuna e Prishtinës, e në veçanti kreu i saj, Përparim Rama, i cili ishte i pranishëm në panelin e kësaj conference.
“Sot është nata përmbyllëse, pra , nata gala në sheshin ‘Skëndërbeu dhe përmbi 2500 bileta janë shitur për natën e sotme që do të thotë se ka nevojë të madhe për ngjarje të tilla, pra ka nevojë Prishtina që të transformohet në një kryeqytet të artit.”, deklaroi Rama.
Fjalën e mori edhe e ftuara special e kësaj mbrëmje e cila pranoi të jetë pjesë e festivalit pak ditë më parë. Ajo e përshkruan si një befasi ftesën që i erdhi nga Ramë Lahaj, që ajo të perfomojë në Kosovë për herë të parë.
“Ramë më pyeti se si jam dhe menjëherë me ftoi të vij në Kosovë për t’u bërë pjesë e koncertit pasi kishte nevojë për mua dhe unë pranova t’i ndihmoj mikut tim të vjetër”, deklaroi Yende, përcjell KultPlus.
Ndërkaq, dirigjenti italian, Valerio Galli, thotë se ndjehet tejet falënderues për këtë organizim të cilin ai e quan fantasik dhe që jo shpesh mund të gjendet kudo nëpër opera apo koncerte të tilla.
“Koncerti i sotëm do të ketë shumë repertory sepse do të kalojmë nga Mozarrt, Rossini, Puccini , të gjitha këto muzikë të mrekullueshme shqiptare, kështu që për mua ka qenë një kënaqësi e veçantë që të njihem nga afër me këtë lloj muzike.”, u shpreh Galli ku ndër të tjerash tha që ndjehet i privilegjuar që do të performojë në një skenë me artistë të këtij kalibri.
Kurse baritonit, Franco Vassallo, iu desht një shikim në sy i Ramë Lahajt për të marrë vendimin për të ardhë në Kosovë krahas thirrjes së tenorit kosovar që duhej të vinte sepse publiku këtu është i hapur dhe entuziast ndaj pritshmërisë së kësaj muzike.
“Përmes shikimit të tij më rikujtoi që melodrama në Itali sot është bërë me të vërtetë një zhanër i cii konsiderohet pak snob për të treguar ndonjëherë në lloj klasi social, por kur në të vërtetë në lindjen e Verdit viheshin në skenë operat e tij si ‘Nabuko’ të cilën do ta kemi edhe sot në mbrëmjen tonë, melodrama ishte një spektakël i popullit dhe për popullin sepse përfshinte një entuziazëm të tillë të cilën tash e përceptoj këtu, dhe kjo është diçka shumë e bukur.”, tha Vassallo sot në konferencën e ‘RLIOF’”
E sigurisht që nuk mund të mungonte ai që dha shumë nga vetja për gjatë këtyre 10 ditëve të festivalit, mjeshtri i zërit, Jean Bernard Thomas i cili ritheksoi që është shuëm i lumtur që i kaloi 10 ditë ktu.
‘Jam shumë i lumtur që do të performoj sonte dhe do të bashkëpunoj me artistë të mrekullueshëm si Ramë, Franco dhe Pretty sepse e njoh atë si një profesioniste të shkëlqyer dhe shpresoj që do të jem i ftuar edhe në vitin e ardhëm.”, tha Bernard Thomas.
Sivjet, pjesë e këtij edicioni të ‘Rame Lahaj International Opera Festival’ është edhe këngëtarja shqiptare, Erza Muqolli e cila ndonëse e re në moshë, ka shënuar suksese të mëdha në fushën e muzikës ndërkombëtare.
“Për mu është shumë kënaqësi me qenë në këtë festival, sepse me ardhe edhe me perform në vendin tim s’ka më mirë”, tha Erza duke falënderuar Ramën që e ka bërë pjesë të këtij festivali.
E pranishme në këtë konferencë ishte edhe sopranoja ukrainase Anna Bondarenko, e cila dëgjoi për këtë festival pasi u largua nga lufta në vendin e saj dhe erdhi në Evropë. Ajo falënderon publikisht Ramë Lahajn për ftesën.
Koncerti ‘Ramë Lahaj & Friends’ fillon nga ora 20:30./ KultPlus.com
Talentët e rinj, ata që janë në fillim të karrierës dhe ata që tashmë kanë vendosur hapat e parë në fushën e operës, mbrëmë patën mundësinë të performojnë në koncertin ‘New Generation’ si kurorëzim i punës një-javore në punëtorinë e mjeshtrit të zërit, Jean Bernard Thomas, i cili njëherësh punon edhe më zërin e Ramë Lahaj, përcjell KultPlus.
E për të folur për punën e tij me talentët e rinj shqiptarë, me të cilët punoi përgjatë këtyre ditëve, në qendër të skenës u ftua, Jean Bernard Thomas, i cili përveç që vlerëson lart talentët, flet edhe për mikpritjen e vendasve në këto ditë të qëndrimit të tij në Kosovë.
“Unë nuk e flas gjuhën tuaj por unë jam shumë i lumtur që jam këtu dhe i ftuar nga Ramë Lahaj, për të parë se si është Kosova sepse më herët kam dëgjuar për këtë vend, ndoshta kisha krijuar përshtypje të gabuara sepse njerëzit më flisnin, dhe tani unë e njoh Kosovën dhe mund të flas për Kosovën. Jam vërtet i surprizuar që në këtë vend kaq të vogël nuk ka asnjë ndryshim me Parisin apo me Milanon, por ndryshimi me njerëzit këtu mendoj që është në zemrën tuaj, jeni njerëzit më të sjellshëm në gjithë botën”, tha Bernard Thomas në fillim të fjalimit të tij.
Tutje ai shtoi se ka parë një potencial të madh gjatë shtatë ditëve në të cilat ka punuar më artistët e rinj në këtë festival.
“Unë mund ta ndjej këtë tek ata njerëz që duan ta bëjnë operën profesion të tyre, duke provuar të gjitha nivelet si nivelin e lartë, të mesëm dhe të ulët duke e dashur muzikën me gjithë zemrën e tyre dhe për këtë jam shumë i lumtur që Rama më tha të vij këtu në Kosovë disa herë, sepse këtu ka shumë talentë”, shtoi ai teksa vazhdoi se i ka shijuar shumë ditët e tij këtu.
Ndërkaq ai dha edhe lajmin se duke parë kapacitetin e artistëve këtu, shkollën lirike të cilën supozohej ta ndërtonte në Itali do ta zhvendosë dhe do ta ndërtojë në Kosovë, në atë mënyrë që t’u japë më shumë mundësi atyre që duan ta zhvillojnë edhe më tutje këtë profesion.
E ky lajm i tij u pasua me shumë duartrokitje në publik, e më pas ju dha mundësia artistëve të rinj të performojnë veprat e përzgjedhura.
Koncertin, i pari e filloi Harris Bajraktari me ‘Notte e giorno faticar’ të gjeniut të muzikës, Wolfgang Amadeus Mozart, duke u përcjellur më pas nga Urta Haziraj me operën ‘Lámero, saro costante’ të po të njëjtit kompozitor.
Koncerti vazhdoi edhe me artistët e rinj, Bledar Domi, Anna Tafani dhe Shaban Behramaj të cilët, njëri pas tjetrit interpretuan operat, ‘Il lacerato spirito’ të Giusepe Verdit, ‘Oh! Quante volte’ të Vincenzo Bellinit dhe ‘Caro Mio Ben’ të Tommaso Giordani.
‘New generation’ vijoi me sopranon, Kaltrina Miftari, e cila në minutat e fundi është bindur nga maesto Jean Bernard Thomas për të dalë në skenë. Ajo interpretoi operën ‘Donde lieta usci’ të Giacomo Puccinit, përcjellë nga sopranoja Gesu Zefi, e cila solli para publikut të ‘RLIOF’ operën ‘L’altra notte in fondo al mare’ të Arrigo Boitos.
Më pas, tenori shqiptar, Gerald Murrja performoi ‘Dalla sua pace’ të Mozart. ‘Je veux vivre’ e kompozitorit francez Charles Gounod erdhi për publikun nga sopranoja italiane, Chiara Salerno. Ndërkaq, në vijim u interpretua opera ‘Caro nome’ e Verdit, operë kjo e sjellë nga sopranoja Rovena Xhelili, për të vazhduar më pas me ‘O isis und Osiris’ të cilën e interpretoi Xheildo Hyseni. E krejt në fund në skenë u ngjit sërish sopranoja Kaltrina Miftari e cila solli operën ‘Un bel di, vedremo’.
E për ta përmbyllur në mënyrën më të mirë të mundshme, të gjithë artistët së bashku, sollën një interpretim rrëqethës të këngës ‘Rrjedh në këngë e ligjërime’, këngë kjo që ngriti në këmbë publikun, të cilët i shpërblyen me duartrokitje të gjata.
Më pas, në skenë u ngjit i pari i këtij festivali, Ramë Lahaj, i cili përveç që falënderoi të gjithë ata që kanë punuar gjatë këtyre ditëve të festivalit, e sidomos maestron Bernard Thomas, zbuloi edhe befasinë e mbrëmjes, atë të ardhjes së një ndjekësi të madh të tij nga Shqipëria.
Elvis Kalemi, edhe pse për arsye të ndryshme nuk mundi të jetë pjesë në mesin e artistëve të përzgjedhur, atij ju dha mundësia të këndojë në skenë e më pas duke ju bashkëngjitur edhe vetë Jean Bernard Thomas.
“Elvisi nuk është selektu me këndu, por mua më ka bërë përshtypje një gjest i tij, edhe pse ai nuk është selektu në fund kur ai e merr vesh, i sjell profesorit një dhuratë, është thjesht një pije, për ta falënderuar atë për gjithë punën gjatë këtyre ditëve”, u shpreh Lahaj, duke i liruar më pas skenën vetë Elvisit, i cili më pas përçoi emocione të mëdha në publik.
I pranishëm në mesin e publikut që kishin ardhë për ta shijuar këtë mbrëmje ishte edhe këshilltari në Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Liburn Jupolli, i cili për KultPlus tha se ardhja e mjeshtrit të zërit, Jean Bernard Thomas, është një vlerë e shtuar jo vetëm për “Rame Lahaj International Opera Festival’ por për gjithë komunitetin e muzikës.
“Në vazhdën e gjithë zhvillimeve që po ndodhin në vend duke përfshirë edhe edicionin e dytë të mahnitshëm me program të ‘RLIOF’, në të njëjtën kohë edhe në zhvillimet që po ndodhin me zhvillimin e institucionit më të ri në vend, atë të Operës së Kosovës, Jean është një prurje shumë e mirë dhe një mik i ri shumë i mirë për të gjithë komunitetin tonë artistik dhe për të gjitha institucionet e muzikës”, tha Jupolli.
Ai më tutje komentoi edhe idenë e Bernard Thomas për ndërtimin e shkollës lirike në Kosovë duke vlerësuar se do t’i ndihmonte komunitetit të operës në Kosovë.
“E para njëherë si ide është shumë e mirë, çfarëdo iniciative që shkon drejt edukimit të gjeneratave të reja sidomos në opera është shumë e vlefshme, kështu që një kontribut i tillë do të ishte shumë i mirëpritur sidomos kur vjen prej profesionistëve të kalibrit të maestros. Kështu që është diçka që e mirëpresim, jo vetëm si ministri e Kulturës por po besoj që është e mirëpritur nga i gjithë komuniteti dhe do ishte një kompliment besoj interesant dhe i mirë ndaj shkollës e cila vetëm se ekziston në Universitetin e Prishtinës”, përfundoi Jupolli për KultPlus.
Pas përfundimit të koncertit foli edhe sopranoja Urta Haziraj, e cila shprehet tejet e kënaqur për pjesëmarrjen e saj në këtë mbrëmje dhe për përzgjedhjen e saj në mesin e të gjithë atyre që kishin marrë pjesë në punëtori.
“Ka qenë një natë shumë e bukur, një koncert me vepra tejet të vështira teknikisht, gjë me të cilën kemi punuar me maestron. Jam ndje jashtëzakonisht mirë, kjo është një mundësi shumë e mirë për secilin nga ne që kemi marrë pjesë. Me maestron kemi punuar për një javë dhe përgjatë këtyre ditëve kemi punuar teknikisht nga ora 10 deri në orën 18:30 varësisht nga numri i pjesëmarrësve. Normalisht ka qenë edhe pak e lodhshme duke e marrë parasysh që kemi punuar me një teknikë krejtësisht të re, por në fund u korr me një sukses te madh”, u shpreh Haziraj.
Ndërkaq Shaban Behramaj, falënderon festivalin ‘RLIOF’ për mundësinë e dhënë për të punuar me një profesor operistik të këtij kalibri.
“Unë kam kaluar jashtëzakonisht mirë, kam mësuar gjëra të reja për të cilat jam shumë falënderues dhe kjo natë ishte kurorëzimi i punës tonë të përbashkët me profesorin dhe pa diskutim që është një kënaqësi shumë e madhe edhe pse koha prej një jave është shumë e shkurtë me i realizu ato që profesori ka kërkuar nga ne, por jemi munduar maksimalisht që punën që e kemi bërë gjatë kësaj jave për çdo ditë me e shpërfaq sonte para publikut”, u shpreh Behramaj për KultPlus, duke shtuar më tutje që ndjehet tejet i lumtur për përzgjedhjen e tij për të performuar në këtë mbrëmje.
Tutje për KultPlus foli edhe Anna Tafani, e cila kishte ardhur nga Australia, atje ku jeton dhe vepron, për të marrë pjesë në këtë punëtori, e ftesë kjo e cila fillimisht i ka ardhur nga vetë presidenti i këtij festivali, Ramë Lahaj.
“E vlerësoj tej mase shumë sepse ka qenë një eksperiencë shumë e bukur, kemi mësuar shumë, punëtoritë kanë qenë intensive në gjithë javën dhe maestro ka punuar nga ora 10 e mëngjesit, deri në 7 të mbrëmjes dhe gjithsecili ka pasur kohën e vetë që të mësonte, ne kemi mësuar shumë edhe duke dëgjuar të tjerët dhe performanca e sotme ishte rezultat i gjithë punës që kemi pasur. Jam shumë e lumtur dhe jam shumë krenare dhe për Ramën dhe për gjithë ekipin që kanë marrë këtë iniciativë sepse është shumë e rëndësishme për të gjithë artistët e rinj të kenë këtë mundësi që të punojnë me një mjeshtër zëri nga jashtë dhe të kenë mundësi të performojnë para publikut”, deklaroi Tafani, e cila më pas tha se është një kënaqësi shumë e madhe dhe ndjehet tejet falënderuese sepse ishte një koncert shumë i bukur dhe i ndjeshëm për të.
Kurse sopranoja, Kaltrina Miftari, tha se punëtoritë e tilla janë shumë të leverdishme për artistët në Kosovë dhe festivali ‘RLIOF’ po bën një punë shumë të mirë në këtë aspekt.
“Për mua ka qenë shumë frytdhënës bashkëpunimi me maestron Jean Bernard Thomas gjatë gjithë javës qe e lamë pas. Si artiste me pervojë të gjatëe në skenë, mendoj që asnjëherë nuk duhet të mendojmeë se mesimi përfundon ndonjëherë sidoms në muzikë. Një artist i vërtetë është gjithmonë në kërkim të njohurive dhe eksperiencave të reja”, u shpreh Miftari për KultPlus.
Ndërkaq, ‘Rame Lahaj International Opera Festival do të përmbyllet me mbrëmjen gala më 31 korrik në sheshin ‘Skëndërbeu’ në Prishtinë, e ku do të performojnë artistë të njohur vendorë e ndërkombëtarë./ KultPlus.com
