X, i njohur më parë si Twitter, do të mbledhë të dhëna biometrike për përdoruesit e tij, si një fotografi të fytyrës së tyre, në një përditësim të politikës së privatësisë, sipas BBC.
Personat e regjistruar në shërbimin e tij të abonimit, X Premium, mund të zgjedhin të ofrojnë një selfie dhe ID me foto për verifikim.
Gjithashtu, X mund të mbledhë të dhëna rreth punësimit dhe arsimimit.
Kjo do të shërbente për të rekomanduar alternativa punësimi, për t’i ndarë me punëdhënësit e mundshëm ndërsa aplikohet për një punë.
Ka pasur spekulime se X mund të kërkojë të ofrojë shërbime rekrutimi.
Në maj, “X Corp” bleu një shërbim rekrutimi teknologjik të quajtur “Laskie”, sipas raporteve.
Politika e re e privatësisë do të hyjë në fuqi më 29 shtator.
“Ne mund të mbledhim dhe përdorim të dhënat tuaja personale, të tilla si të dhëna rreth punësimit dhe arsimit, preferencat e punësimit, aftësitë, aktiviteti dhe kërkesat për punë, etj.), për të rekomanduar punë të mundshme për ju, për të ndarë me punëdhënësit e mundshëm kur aplikoni për një punë, për t’u mundësuar punëdhënësve të gjejnë kandidatë të mundshëm dhe për t’ju treguar oferta më të përshtatshme”, tha Musk.
“Të dhënat biometrike mund të nxirren si nga ID-ja ashtu edhe nga imazhi selfie për qëllime të ngjashme. Kjo do të na ndihmojë gjithashtu, për ata që zgjedhin, një llogari me një person real duke përpunuar ID-në e tyre të lëshuar nga qeveria. Kjo do të ndihmojë gjithashtu X të luftojë përpjekjet për imitim duke e bëre platformën më të sigurt”, tha ai./KultPlus.com
Të uroj më së pari të duash E duke dashur, do të të duan edhe ty Dhe ata që s’të duan, harroji E përtej harrimit, mëritë e vjetra kurrë mos t’i kujtosh!
Të uroj të vazhdosh të duash pa u dëshpëruar Të uroj që edhe sikur mes miqve të tu Të ketë të pasjellshëm, të pamatur e t’pamend Ti, ti… qëndro gjithmonë trim e besnik Pse mes tyre ka për të qenë edhe një i vetëm Tek i cili ti mund të besosh padyshim Pse jeta vetë është e tillë.
Të uroj gjithashtu të kesh armiq Të shumtë, a një të vetëm, aq sa ti të kuptosh. E kështu të mund të mësosh zemërgjerësinë prej tyre Dhe ndër ta, të jetë qoftë edhe një i drejtë, Aq sa ti të mos ndjehesh krejt i sigurt.
Të uroj më shumë të jesh i vlefshëm, po jo i pashembullt E në çaste të vështira Kur asgjë nuk shkon si duhet Vlera jote të të japë forcë e kurajo të vazhdosh.
Të uroj po ashtu të jesh zemërgjerë Jo me ata që lajthisin pak Sepse kjo është e lehtë Por me ata që gabojnë trashë e janë të pandreqshëm Dhe duke shprehur zemërgjerësinë tënde Ti mund të shërbesh si shembull për të tjerë.
Të uroj gjithashtu që duke qenë i ri Të mos rrekesh të piqesh me të shpejtë E kur rritur të jesh Të mos këmbëngulësh të hiqesh më i ri E duke qenë plak, të mos pushtohesh prej dëshpërimit Sepse çdo moshë ka bukurinë e dhimbjen e saj.
Nuk të uroj të jesh i trishtuar. Oh jo! Jo gjithë vitin, por ta njohësh trishtimin veç një ditë! E kështu të çmosh Që e qeshura e rigjetur është edhe më e mirë Se një e qeshur e rëndomtë, e vakët, e shpëlarë që të dëmton.
Të uroj mes tjerash të mbjellësh një farë Një farë të vockël fare E ta shoqërosh gjithë rritjen e saj Për të zbuluar prej sa shumë jetësh është ndërtuar një pemë.
Të uroj gjithashtu të kesh edhe pak para Aq sa nevojiten e t’ia dalësh mbanë E që së paku një herë në vit të reflektosh Mbi ato para e të thuash: “Janë të miat, i kam fituar vetë!” Për ta bërë të qartë e të njohur: Se kush është pronar i kujt!
Të uroj gjithashtu të mbash sa më gjatë t’jetë e mundur Gjithçka që dashuron E nëse dashuritë shkojnë, të mund të qash pa u ankuar E të vuash pa u ndjerë fajtor!
Të uroj së fundmi Që nëse je një burrë, të kesh një grua të mirë E nëse je një grua, të kesh një burrë të mirë. Nesër, pasnesër e sërish të pasnesërmen Edhe sikur rraskapitur të jeni Ta gjeni buzëqeshjen si në t’parën ditë dashuruar të jeni gjithnjë!
E nëse të gjitha këto ndodhin për ty Atëherë, s’do të kem më asgjë të të uroj!/ KultPlus.com
Një piktor nga Pogradeci viziton Wismar-in. Anastas Kostandini, i njohur si Taso sapo ka çelur ekspozitën personale në Muzeun Historik të wismar-it në Gjermani, e cila do të qëndrojë e hapur deri më 15 tetor.
Pikturat e tij në vaj dhe grafikat shpërfaqin peizazhet shqiptare. Jetën dhe punët e njerëzve në fshat. Por mund të shihen edhe natyrat e qeta, peizazhet urbane, apo edhe autoportretet e artisit. Kur Taso e vizitoi Wismarin që në vitin 2014, gjithashtu pikturoi një peizazh të qytetit, i cili është i njohur për prodhimin industrial te avionëve dhe anijeve.
Vetë artisti e quan këtë ekspozitë si një ndër më të arrirat dhe më të suksesshmet. Kuratorja e ekspozitës Karren Elisabet Hammer kishte studiuar më herët në detaje biografinë e Anastas Kostandinit dhe pritja ceremoniale ka qenë e veçantë.
Anastas Kostandini ka lindur në vitin 1954 në Pogradec, ku edhe jeton e punon. Në vitin 1978 diplomohet për pikturë monumentale dhe kavaleti në Akademinë e Arteve të Tiranës, dhe në vitin 1991 i jepet titulli “Piktor i merituar”. Përveçse me pikturë, merret edhe me mozaikë dhe piktura murale, ku disa syresh janë ndër më të rëndësishmet në Shqipëri. Ai është pjesëmarrës dhe organizator i shumë kolonive pikture. Është një nga bashkë autorët e mozaikut “Shqipëria”, në fasadën e Muzeut kombëtar historik në Tiranë, përfunduar në 1981./TopChannel/KultPlus.com
Fondacioni Nobel që administron çmimet prestigjioze, ka ndryshuar politikën e tij të ftesave dhe ka ftuar Rusinë, Bjellorusinë dhe Iranin, si dhe udhëheqësin e një partie të ekstremit të djathtë në Suedi, e cila më parë ishte ndaluar të merrte pjesë.
Vidar Helgesen, drejtori ekzekutiv i fondacionit privat tha në një deklaratë se ka një prirje globale në të cilën ” dialogu ndërmjet atyre me pikëpamje të ndryshme, po tkurret”.
Për të luftuar këtë prirje, tha ai, “ne po i zgjerojmë ftesat në shërbim të kuptimit të çmimit Nobel dhe rëndësinë e shkencës së lirë, kulturës së lirë dhe shoqërive të lira dhe paqësore”.
Fondacioni tha se ftesa për ngjarjet e vitit 2023 iu dërgua të gjitha vendeve me misione diplomatike në Suedi dhe Norvegji dhe partive “që kanë përfaqësues në parlament përmes zgjedhjeve demokratike”, duke shtuar se “kjo qasje e përbashkët forcon mundësitë për të përcjellë tek të gjithë mesazhet e rëndësishme të çmimit Nobel, dhe se në të ardhmen kjo praktikë do të jetë e zakonshme për të gjithë organizatën.”
Vitin e kaluar, të dërguarit diplomatikë të Rusisë dhe Bjellorusisë u ndaluan të merrnin pjesë në ceremonitë dhe drekat plot shkëlqim të çmimeve, të cilat zhvillohen gjithmonë më 10 dhjetor, për shkak të luftës në Ukrainë. Edhe ambasadorit të Iranit nuk iu lejua pjesëmarrja për shkak të “situatës së rëndë dhe në përshkallëzim” në vend.
Të gjithë çmimet Nobel ndahen në Stokholm, përveç Çmimit Nobel për Paqen, i cili jepet në Oslo.
Fondacioni i dërgoi ftesë edhe udhëheqësit të Partisë Demokratike Suedeze, Jimmie Akesson, i cili e refuzoi atë, duke shkruar në Facebook se “për fat të keq jam i zënë atë ditë”.
Tradicionalisht, udhëheqësit e partive politike suedeze janë të ftuar në banket, por zoti Akesson, i cili kryeson një parti nacionaliste të ekstremit të djathtë, është lënë mënjanë në të kaluarën. Demokratët suedezë, të cilët shihen nga disa si kërcënim për vlerat themelore të shoqërisë së vendit skandinav, duke përfshirë tolerancën ndaj azilkërkuesve nga zonat e konfliktit në Lindjen e Mesme dhe Afrikë, u renditën të dytët në zgjedhjet parlamentare të 2022-shit.
Kryeministri suedez Ulf Kristersson tha të premten se nëse do të ishte në dorën e tij, nuk do ta kishte lejuar Rusinë të merrte pjesë në ceremoni.
“Është e nevojshme të izolosh Rusinë në çdo mënyrë të mundshme, ushtarakisht, ekonomikisht,” tha ai për agjencinë e lajmeve suedeze TT. “Në këtë rast, nuk do ta kisha ftuar.”
Fituesit e çmimit Nobel të këtij viti do të shpallen në fillim të tetorit./VOA/KultPlus.com
Jack Sonni, ish-kitaristi i rok grupit britanik “Dire Straits”, ka vdekur në moshën 68-vjeçare, kështu njoftoi grupi në rrjetet sociale.
“JackSonni Rest In Peace” shkroi grupi në “X”, shoqëruar me një fotografi bardh e zi të kitaristit tashmë të ndjerë.
Sonni, i cili ka lindur në Indiana, Pensilvani, u takua me anëtarët themelues të Dire Straits dhe kitaristët David dhe Mark Knopfler ndërsa punonte në një dyqan kitarësh në Manhattan në vitin 1978, sipas një postimi në Dire Straits Blog, i cili u nda nga grupi në rrjetet sociale. mediat.
The Knopflers e kishin themeluar grupin një vit më parë me basistin John Illsley dhe bateristin Pick Withers.
I njohur me dashuri si “kitaristi tjetër” – një etiketë që ai e përqafoi në biografinë në faqen e tij të internetit – Sonni filloi të luante me grupin, duke përfshirë albumin “Brothers in Arms”, i cili pati sukses ndërkombëtar./KultPlus.com
Madonna ka zbuluar se është rikthyer në prova për turneun e saj “Celebrations Tour”, vetëm dy muaj pasi u dërgua me urgjencë në kujdesin intensiv sepse u gjet pa ndjenja.
Mbretëresha e Pop-it është detyruar të shtyjë turneun e saj botëror pas një shtrimi shqetësues dhe të papritur. Ajo kaloi të paktën një natë atje pasi pësoi një “infeksion të rëndë bakterial”.
Pasi doli nga spitali, ajo pushoi në shtëpinë e saj në Nju Jork, ku kujdeseshin fëmijët e saj.
Së fundmi, Madonna zbuloi se është kthyer në punë, duke ndarë foton e saj me fansat e saj dhe ka shkruar se është gëzuar me lajmin se biletat për koncertin në Los Angeles janë shitur në masë të madhe.
“Lajm i madh! Po i rikthehem provave”, ka thënë mbretëresha e popit./KultPlus.com
Më 1 shtator 1939 avionët ushtarakë gjermanë shkatërruan qytetin e vogël polak, Vielun. Bombardimi i Vielunit shënoi jo vetëm fillimin, por edhe krimin e parë të Luftës së Dytë Botërore.
“Nga gjumi më zgjuan sirenat e alarmit. Në fillim nuk e dija, se çfarë po ndodhte. U ngrita nga shtrati dhe i pashë prindërit në ballkon. Nëna i tha babait, se ndoshta është një test alarmi. Edhe babai mendonte kështu dhe ishte i habitur, që kjo bëhej në orët e para të mëngjesit”, rrëfen Jan Tyszler, lindur në vitin 1933 në bisedë me Deutsche Wellen. Në të vërtet ranë bombat në Vielun – bombat e para të Luftës së Dytë Botërore.
Një sulm i papritur
Jan Tyszler kujton, se që në fund të gushtit 1939 “lufta ndjehej në ajër” dhe se gjithmonë flitej për të. Por askush nuk e kishte menduar, se qyteti i tij Vielun do të bëhej objekt sulmi i aviacionit ushtarak gjerman.
Vielun, më shumë se 200 kilometra në jugperëndim të Varshavës është sot një qytet i qarkut. Në vitin 1939 ai ndodhej vetëm 20 kilometra larg kufirit gjerman. Nga ana strategjike nuk kishte asnjë rëndësi. Ky qytet nuk ishte as pikëlidhje rrugësh, nuk kishte urë, që duhej mbrojtur. Për këtë arsye ishin stacionuar shumë pak ushtarë polakë.
Krimet e para të luftës
“Që me bombat e para ne shkuam shpejt në ofiçinën në anë të shtëpisë, ku babai punonte si mekanik . Aty qëndruam në gropën, mbi të cilën kalonin makinat për kontroll. Dridheshim nga frika. Pasdite ishim të vetmit me shtëpinë ende të parrënuar. Të gjitha ndërtesat ishin shkatërruar.”
Familja e Jan Tyszlerit, si shumë familje të tjera e braktisi qytetin po atë ditë. kur Vehrmahti hyri në qytet gjeti vetëm disa qindra banorë. Sulmi kundër Vielinut me 87 bombardues u urdhërua nga Wolfram von Richthofen. Në prill 1937 ai ishte kreu i shtabit të Legjonit Condor, përgjegjës për shkatërrimin e qytetit bask Guernica, ku mijëra civilë humbën jetën. Taktikën e atëhershme të luftës me bombardime në stil të gjerë, një taktikë që pranonte edhe çmimin e vrasjes së civilëve si pjesë e luftës, von Richthofen mund ta ritestonte në Vielun. Pa humbje për vete, sepse nuk llogaritej me rezistencë të qytetit ende në gjumë, e ku kishte shumë pak forca ushtarake.
Bombardimi i Vielunit shënoi krimin e parë të Luftës së Dytë Botërore. Në disa sulme ajrore nga ora 4:35 e mëngjesit deri në orën 14:00 pasdite qyteti u shkatërrua 70%.
Provokime para luftës
Sulmit ndaj Polonisë i paraprinë disa aksione të trilluara, me të cilën makineria e propagandës së Rajhut të III kërkonte të justifikonte sulmin. Një nga provokimet më të njohura ishte sulmi kundër transmentuesit gjerman, Glajvitc (Gleiwitz) në afëri të kufirit polak. Në pasditen e 31gushtit 1939 disa anëtarë të SS-ve erdhën në civil, por të armatosur për të transmentuar prej aty thirrjen për gjoja kryengritjen e polakëve që jetonin në Rajhun e III. Disa media të tjera gjermane raportuan për rebelët polakë në tokën gjermane, që me gjasë merrnin mbështetje edhe nga ushtria polake. Kështu Hitleri duke inskenuar gjermanët si viktima përpiqej të mobilizonte ushtarët e tij.
Sulmi në Vesterplate
Dhjetë minuta pas sulmit në Vielun pasoi bombardimi i Vesterplate, në afërsi të Gdanskut. Në këtë qytet gjermanët dhe polakët kishin një marrëdhënie të tensionuar. Gdansku i banuar kryesisht nga gjermanë, në Marrëveshjen e Versajës pas Luftës së Parë Botërore u deklarua qytet i lirë, jo më nën kontrollin e Rajhut. Porti, dogana dhe hekurudha ndodheshin në administrimin polak dhe pranë Balltikut, Polonia kishte stacionuar kazerma ushtarake dhe ushtrinë.\
Më 1 shtator 1939, gjermanët sulmuan kazermën me municion. Sulmet kundër Gdanskut zgjatën afër një javë. Në një kohë që viktimat nga pala gjermane llogariten afër 3.400 vetë, nga pala polake flitet për 15 të vrarë. Në Poloni mbrojtja e Vesterplate para fuqisë së padiskutueshme ushtarake gjermane shihet si simboli i heroizmit polak. Prej dekadash fëmijët polakë mësojnë, se oficerët gjermanë kanë salutuar ushtarët polakë në nderim të luftës së tyre të guximshme, kur ata duhej të largoheshin të kapitulluar.
Kujtesa për Vielunin
Gdansk dhe Vesterplatte shihen ende sot si simbole të fillimit të luftës. Në jubiletë përkujtimorë qeverisja e partisë PiS nuk harron të zbatojë politikat e saj aktuale. Që këtë vit si presidenti polak ashtu edhe qeveria nuk udhëtojnë në Gdansk në orët e para të mëngjesit, por në Vielun, ku për herë të parë është ftuar edhe presidenti gjerman, Steinmeier nuk është rezultat i ndonjë zbulimi të ri historisë.
Gdansk është një nga bastionet e fundit të opozitës në Poloni, ceremonitë përkujtimore aty përcaktohen shumë nga zërat e opozitës polake. Vesterplate është po ashtu një temë grindjeje mes PiS dhe opozitës liberale, që kryeson bashkinë. Kjo sepse PiS pjesën historike e ka integruar në Musuen e Gdanskut për Luftën e Dytë Botërore, e me këtë e ka kthyer në instrument të luftës së saj për ndërgjegjen historike të polakëve.
“Me siguri është më e lehtë të flasësh për ceremonitë përkujtimore me dikë, që është më i hapur ndaj qendrave të pushtetit në Poloni, se me persona që janë më pak të afruar”, tha zëdhënësi i presidentit në pranverën e këtij viti, kur u mor vendimi që hapja e ceremonive përkujtimore të zhvendosej në Vielun. Me këtë ai indirekt përmend edhe atmosferën në qytetin Gdansk. Qytetarët aty janë ende nën shok pas vrasjes së kryetarit të bashkisë, Pavel Adamovicz.
Çdo vit në orët e para të mëngjesit të 1 shtatorit qytetarët e Vielunit zgjohen nga sirenat e alarmit, që kujtojnë sulmin e Gjermanisë naziste para 80 vjetësh. Jan Tyszler që ishte atëherë 6 vjeç, vjen çdo vit në Vielun. “Dëshira ime është që gjithmonë të dëgjojmë sirenat simbolike dhe kurrë më të vërtetat”, thotë 86 vjeçari. Vizitën e presidentit gjerman, Steinmeier në Vielun ai e sheh si një gjest që duhej bërë prej kohësh./balkanweb/ KultPlus.com
Këngëtarja e famshme kanadeze vitet e fundit është larguar nga qendra e vëmendjes dhe koncertet e saj për t’u fokusuar tek shëndeti dhe për të arritur të përmirësojë gjendjen e saj, pasi u diagnostikua me një sëmundje të rrallë neurologjike. Konkretisht, dhjetorin e kaluar, Celine Dion zbuloi se vuan nga Sindroma e ‘Njeriut të ngurtë’, e cila përveç krizave epileptike, spazmave dhe simptomave neurologjike, gradualisht çon në paralizë dhe ngurtësi të muskujve.
Dhe vetë Celine, duke folur për arsyet e anulimit të koncertit, deklaroi se vuan nga spazma që prekin “çdo aspekt të përditshmërisë së saj”, ndonjëherë “duke i shkaktuar vështirësi edhe kur ajo ecën”. Ajo gjithashtu deklaroi se këto spazma “nuk e lejojnë atë të përdorë kordat vokale për të kënduar si dikur”./abcnews.al
Eqrem Çabej ka qenë një arsimtar, gjuhëtar dhe albanolog i shquar shqiptar. Më poshtë ju sjellim letrën që ai ua kishte kushtuar mësuesve, duke ua kujtuar që mësuesia është mision dhe se shembullin duhet ta japin përmes sjelljes së tyre.
Më poshtë letra dhe këshillat e Eqrem Çabejit për mësuesit.
Ju do të bëheni mësues. Mësuesia nuk është profesion, ajo është mision. Ju do të punoni për formimin e njeriut. Gabimet që mund të bëjnë profesionistët e ndryshëm, mund të korrigjohen me disa shpenzime, por gabimet që mund të bëni ju me nxënësit, janë të pakorrigjueshme. Po ta formosh shtrembër karakterin e një njeriu, është shumë, shumë e vështirë, në mos është e pamundur, ta ndreqësh atë. Ju duhet të edukoni përmes sjelljes suaj, përmes shembullit tuaj. Në rast se ju silleni keq, edhe sikur të mbani dhjetëra leksione morali, ose leksione për nevojën e sjelljes së mirë, nxënësit nuk do të përfitojnë asgjë, ata do të ndikohen kryesisht prej sjelljes suaj. Shembulli të bën ta ndjekësh njeriun.
• Kur punoni, punoni seriozisht dhe me ritmin e duhur. • Mos u merrni me muhabete gjatë punës. Kur të pushoni, pushoni vërtet. • Mos përzieni punën me pushimin dhe pushimin me punën. • Ata të cilët gjatë punës bëjnë muhabete dhe gjatë pushimit përpiqen të kryejnë ndonjë punë të mbetur në mes, nuk arrijnë rezultatet e duhura. • Mos jini kategorikë. • Gjithçka shikojeni me sy kritik. • Mos e konsideroni veten tepër të rinj dhe të paformuar për të shprehur dyshime, për të hapur diskutime, kur mendoni ndryshe. • Mos kini turp të pyesni për gjëra që nuk i keni të qarta • Gjërat e paqarta nuk mbahen mend. • Mos bëni asnjë punë shkel e shko. • Mos filloni të shkruani diçka pa e pasur të qartë në kokën tuaj. • Mos lini asnjë punë pa e përfunduar plotësisht dhe si duhet. • Mos merrni dhe mos lejoni t’ju marrin dinjitetin nëpër këmbë. • Jeta e njeriut është një fragment i planeve, dëshirave dhe ëndrrave të tij, prandaj kushtojuni planeve, dëshirave dhe ëndrrave tuaja më kryesore…./KultPlus.com
Albert Camus shkroi këtë letër falënderimi për mësuesin e shkollës fillore, Louis Germain, menjëherë pas marrjes së Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1957. Një gjest i rëndësishëm ishte ai i shkrimtarit francez që tregon se si mësuesit e shkollave fillore mund të kenë një rëndësi të madhe për edukimin dhe formimin e individëve.
Albert Camus
“I nderuar z. Germain,
Kam pritur të shuhet rrëmuja që më ka rrethuar këto ditë para se të vij t’ju flas me gjithë zemër. Më kanë bërë një nderim shumë të madh (dhënien e Çmimit Nobel për Letërsi N.d.R.) të cilin as nuk e kërkova, as nuk e kujtova. Por, kur më erdhi lajmi, mendimi im i parë, pas mendimit për nënën time, ishte për ju. Pa juve, pa atë dorë të dashur që ju i ofruat një fëmijës së varfër, që ai isha unë, pa mësimin dhe shembullin tuaj, nuk do të kishte ndodhur asgjë nga gjithë këto. Unë nuk e mbivlerësoj këtë lloj nderi, por kjo është, të paktën, një mundësi për t’ju treguar se çfarë ishit dhe vazhdoni të jeni për mua dhe për t’ju siguruar se përpjekjet e juaja, puna juaj dhe bujaria që ju keni mbjellë, janë gjithmonë të gjalla në një nga nxënësit tuaj i cili, pavarësisht prej moshës, nuk ka pushuar së qeni nxënësi juaj mirënjohës.
E cili prind, sot nuk do të kishte dashur t’i drejtohej mësuesit të fëmijës së tij, ashtu si Abraham Lincoln mësuesit të të birit. Prandaj, meqë sot është dita e parë e vitit të ri shkollor, kjo letër ia vlen të lexohet sërish, të paktën nga prindërit dhe mësuesit.
Presidenti i 16-të i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Abraham Lincoln, e dinte vlerën e dijes dhe të mësuarit në jetë. Për këtë, ai kishte vendosur që mësuesit të djalit të tij, t’i shkruante në formë përkujtimi rreth mënyrës se si duhet trajtuar një fëmijë i vogël. Lincoln i kishte renditur mësuesit të djalit të tij, pikërisht në ditën e parë të shkollës, një sërë arsyesh e mësimesh të arta të cilat dëshironte që djali i tij t’i mësonte nga mësuesi.
Lexoni më poshtë letrën e Abraham Lincoln të shkruar në vitin 1830:
Mësues i nderuar,
Djali im sot e fillon shkollën.
Pas pak, gjithçka do të jetë për të e çuditshme dhe e re, prandaj do të doja ta trajtonit butësisht.
Është një aventurë që ai do ta marrë me vete nëpër të gjitha kontinentet.
Të tilla aventura që ndoshta mund të përfshijnë luftëra, tragjedi dhe fatkeqësi. Ta jetosh këtë jetë, të duhet besim, dashuri dhe kurajo.
Për këtë, i dashur Mësues, do t’ju lutesha ta merrnit përdore e t’i mësoni gjëra që do t’i duhen t’i dijë, mësojeni atë – por butësisht, nëse mundeni.
Mësojeni se për çdo armik, ekziston një mik.
Atij do t‘i duhet të mësojë se jo të gjithë njerëzit janë të drejtë, se jo të gjithë njerëzit janë të sinqertë.
Megjithatë mësojeni se për çdo faqezi ka një hero dhe se për çdo politikan egoist, jeton një lider i përkushtuar.
Mësojeni nëse mundeni se 10 centë të fituar kanë shumë më tepër vlerë se një dollar i gjetur. Në shkollë, mësues, është shumë më e ndershme të dështosh se të mashtrosh.
Mësojeni atë si të humbë hijshëm, dhe si t’i gëzohet fitores kur ai fiton.
Mësojeni të jetë i mirë me njerëzit e mirë, dhe i ashpër me njerëzit e ashpër. Mundohuni t’i qëndrojë sa më larg zilisë, nëse do të mundeni dhe mësojani sekretin e një buzëqeshjeje të çiltër.
Mësojeni po të jetë e mundur – si të qeshë kur të jetë i trishtuar, dhe se të derdhësh lotë nuk është aspak turp.
Mësojeni se mund të ketë dështim të ndershëm dhe fitore të turpshme.
Mësojeni t’i përqeshë cinikët.
Mësojeni nëse mundeni të zbulojë mrekullinë e leximit të librave, por gjithashtu i jepni edhe kohën e mjaftueshme për të kundruar misterin e përjetshëm të fluturimit të zogjve në qiell, të bletëve në diell e të luleve mbi një kodër të gjelbër.
Mësojeni të këtë besim në idetë e tij edhe nëse të gjithë do t`i thonë se janë të gabuara.
Mundohuni t`i mësoni birit tim forcën për mos e ndjekur turmën edhe kur të gjithë vrapojnë pas fitimtarit.
Mësojeni të dëgjojë me vëmendje çdo njeri, por gjithashtu të shoshitë të gjithë atë që dëgjon në sitën e së vërtetës dhe të marrë veç të mirën.
Mësojani atij sesi të shesë talentin dhe zgjuarsinë e tij tek ofertuesi më i lartë, por mos të pranojë kurrë asnjë lloj çmimi për shpirtin e zemrën.
Lejojeni të ketë kurajën për të qenë i padurueshëm. Lejoheni të ketë durimin për të qenë trim.
Mësojeni atë të ketë besim sublim te vetvetja, sepse atëherë ai do të ketë gjithmonë besim sublim në njerëzimin dhe në zotin. Këto janë kërkesat, mësues, por ju bëni më të mirën që mundeni. Ai është fëmijë i vogël dhe i mirë. Dhe është biri im”.
Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, ka uruar fillimin e vetit shkollorë për të gjithë nxënësit e në veçanti për ata që ulen për herë të parë në bankat shkollore.
Kryeministri është shprehur se sot për këtë fëmijë fillon një rrugëtim i ri, i cili do të përcaktojë të ardhmen e tyre por edhe të shtetit të Kosovës.
Tutje Kurti është shprehur se me punë e përkushtim do të realizojnë misionin për një arsim cilësor, që edukon, shkollon dhe përgatit për përmbushjen e ëndrrave, synimeve dhe potencialit të rinisë sonë.
Ky është postimi i plotë i kryeministrit Kurti:
Të dashur nxënës, mësimdhënës e prindër, urime fillimin e vitit të ri shkollor.
Në veçanti, uroj të gjithë nxënësit që për herë të parë ulen në bankat shkollore. Për ta sot fillon një rrugëtim i ri, i cili do të përcaktojë të ardhmen e tyre por edhe të shtetit të Kosovës.
Për të përmbushur obligimin tonë për të siguruar tekstet shkollore, këtë vit kemi zgjedhur një rrugë të re. Po ashtu, si asnjë vit më parë, përveç teksteve shkollore po ndajmë edhe mjete shtesë për materiale shkollore të nevojshme për nxënësit tanë.
Arsimi dual për këtë vit shkollor po zgjerohet në gjithsej 12 profile të ndryshme, në 21 shkolla profesionale dhe 13 komuna, duke ndërtuar kështu urën ndërmjet arsimit dhe ekonomisë, diplomës së shkollës dhe vendit të punës.
Ndërkohë që kemi miratuar Ligjin për Edukim në Fëmijërinë e Hershme, kemi finalizuar kurrikulën për edukim në fëmijërinë e hershme dhe jemi duke investuar në rritjen e përfshirjes së fëmijëve në këtë nivel të edukimit.
Me punë e përkushtim do të realizojmë misionin tonë për një arsim cilësor, që edukon, shkollon dhe përgatit për përmbushjen e ëndrrave, synimeve dhe potencialit të rinisë sonë.
Ju qoftë një vit i mbarë e i suksesshëm! / KultPlus.com
Pak ditë pasi “Shtëpia e Kulturës” në Preshevë largoi nga puna aktoren e vetme shqiptare, Egzona Salihu, Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku e ka pritur në takim në MKRS për tu informuar detajisht mbi situatën, përcjell KultPlus.
Ministri është shprehur se i ka premtuar aktores mbështetje të plotë në betejën e saj kundër padrejtësive dhe diskriminimit.
“I premtova mbështetje të plotë në betejën e saj kundër padrejtësive dhe diskriminimit. Në të njëjtën kohë, biseduam për bashkëpunime përmes projekteve kulturore në Kosovë dhe Luginë, duke mos lejuar që politikat momentale të ndikojnë në kulturën e artistët tanë”, shprehet ministri. / KultPlus.com
Shtrirja e Sanxhakut, përkatësisht pozita gjeografike ka ndikuar që kjo krahinë të veçohet si hapësire e jetës së përbashkët të disa popujve, por edhe e “konflikteve disa shekullore ndëretnike, e kacafytjeve dhe e përgjakjeve ilire-shqiptare me ardhësit sllav të jugut në Iliri (Ballkan). Nga ardhja e tyre e deri në shekullin XIV, sidomos në shekujt XIII-XIV, ky konflikt është acaruar dhe zgjeruar, siç thotë historiani A. Buda (1986), në kohën e forcimit të pushtetit feudal qendror serb të dinastisë së Nemanjiqëve. Edhe epikologu gjerman M. Lambertz (1958) pajtohet se këto këngë «rrjedhin nga koha e dyndjes së sllavëve nëpër Danubin e Poshtëm në Ballkan dhe ruajnë ende kujtimin e luftërave të vjetra të ilirëve ose shqiptarëve kundër sllavëve që u dyndën në kohën rreth vjetëve 700-800». Këto këngë janë ndër eposet e fundit aktive në Evropë në fillim të këtij mijëvjeçari dhe me të drejtë thuhet se e kanë vendin në arealin e epikës botërore”.
Rrafshnalta e Peshteri me rreth 200 vendbanime të banuara nga fiset shqiptare, prej kohësh ka qenë çerdhe dhe thesar i lahutarëve. Deri në fund të shekullit të XVII ky rajon është karakterizuar me homogjenitet etnik, të cilin më vonë do të ndërpresin vendosjet gjithnjë e më të shpeshta, trazirat dhe migrimit masive. Migrimet janë intensifikuar veçanërisht pas formimit të Sanxhakut të Pazarit të Ri (1877), gjegjësisht pas shkëputjes së tij nga Vilajeti i Bosnjës dhe bashkimit me Kosovën. Kështu, rezulton në Peshter përzierja e kulturës lokale dhe shpirtërore me atë të të ardhurve nga Hercegovina, bregdeti malazez dhe nga muhaxherët tjerë boshnjak që arritën nga vendet e okupuara nga Serbia në vitin 1878. Kjo lëvizje e popullsisë ka shënuar ndikim të madh në fushën e kulturës gojore epike që gradualisht depërtoi në shtëpitë e popullsisë lokale shqiptaro-myslimane.
Nuk janë të panjohura këngët e kreshnikëve të cilat u kënduan jo vetëm te Shqiptarët por që u bartën edhe te boshnjakët. Në përhapjen e këngëve epike, te Boshnjakët ndikuan lahutarët e Sanxhakut për të cilët Robert Elsi e thotë: “Është interesante të vihet re se katër, prej pesë këngëtarëve që përmenden në dy vëllimet qenë shqiptarë: Sali Uglani (Salih Ugljanin),Xhemal Zogiq (Djemal Zogić), Sulejman Makiq (Sulejman Makić) dhe Ali Fulani (Alija Fjuljanin). Në Amerikë, në Universitetin e Harvardit, Milman Parry, për disa vite rresht ka botuar libra (1933, 1934 dhe 1935), kryesisht të letërsisë gojore të traditës myslimane-boshnjake. Milman Parry-it i është bashkuar edhe Albert B. Lordi dhe së bashku kanë mbledhur, materiale jo vetëm në Sanxhak por edhe në B e H. Te ne në Kosovë dhe Shqipëri, përveç prof. Zymer Neziri nga Instituti Albanologjik i Prishtinës, i cili ka ngritë zërin për ndriçimin dhe përmirësimin e gabimeve që ka bërë Universiteti i Harvardit, përpjekje tjera nuk ka pasur,
Prof. Neziri në intervistën dhënë autorit të punimit përshkruan edhe bisedën të cilën e ka zhvilluar profesori nga Harvardi, me S. Ugllën, i cili dëshmon para tij përkatësinë e tij etnike shqiptare, duke ia përshkruar shkuarjen e tij të parë te familja e gruas së tij të dytë e cila nuk ishte shqiptare. Para këtij rrëfimi, i cili është i incizuar dhe ruhet në Harvard, profesori amerikan kupton se ka të bëjë me një popull i cili nuk është sllav, e që vetëm rastësia i ka bërë të ngjashëm dhe jetojnë së bashku në këto treva. Pas kësaj ngjarje profesori e porositë asistentin e tij që të vazhdojnë studimet për shqiptarët.
Ragip Sijariqi, nga fshati Shipovicë, në të cilin fshat me lahutë është kënduar nëpër ndenja dhe janë treguar tregime sipas traditës në kontunintet nëpër gjenerata dhe në kohën e Avdo Mexhedoviqit janë mbajt edhe gara për lahutarë. Duke folur për lahutarin Xhyl Bahon (Bahović), thotë: “Lahutë në Sanxhak mos kërko, sepse pothuajse çdo shtëpi ka dhe i ruan si hajmalitë. Ato ruhen në vende të veçanta, në ballë të oxhakut në rafte me libra të vjetra dhe me ato të shenjta”. Në Peshter, të gjithë banorët i punojnë me mjeshtri dhe dashuri lahutat me të cilat ekzekutojnë shkëlqyeshëm këngët e “reja dhe të vjetra”. Në kontekst të këtij referimi potencoj se në shkurt të viti 2005 në Velepole të Tutinit kam prezantuar në një këndim epik boshnjak, në një shfaqje lokale në të cilën, me programin e tyre morën pjesë lahutarët popullor dhe këngëtarët ekëngëve heroike, duke ekzekutuar me kavall dhe duke kënduar këngë “Dy nga dy”, edhe at vetëm meshkujt- sipas melosit të vjetër peshteras (shqiptar v I. A).
Salih Ugljanini tregon se shumë lahutar kanë ushtruar dhe kanë arritur të bëhen të mirë falë “shortimit” dhe duke dëgjuar të famshmin dhe të verbrin në njërin sy, Qorr Hysën nga Kollashini, i cili ishte mysafir i përhershëm në fshatrat e Peshterit. Në vitin 1953, prof. Beliq nga Beogradi ka bërë marrëveshje me Kembrixhin për botim të këngëve. Lordi, siç ka shkruar parathënien e librit, e ka dërguar dorëshkrimin në Beograd por Beliq ka hequr 10 rreshta, pjesën ku bëhet fjalë për lahutarët dygjuhësor-bingual. / Nga Ismet Azizi / KultPlus.com
Komiteti Paralimpik i Kosovës, mbajti konferencë për media me rastin e pranimit të tij në Komitetin Paralimpik Evropian me të drejta të plota, me 37 vota pro nga shtetet anëtare dhe 1 kundër.
Në këtë ngjarje të pranishëm ishin zëvendësministrja e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Daulina Osmani, presidentja e Komitetit Paralimpik të Kosovës, Njomza Emini, përfaqësuesit e zyrës së Bashkimit Evropian, KFORIT, të Federatave Parasportive dhe parasportistët.
Osmani gjatë fjalës së saj tha se mbështetja institucionale nuk do t’i mungojë Komitetit, duke theksuar se kjo mbështetje vjen nga Qeveria e Kosovës, me ç’rast vitin 2022 e shpalli si vit i personave me aftësi të kufizuara dhe njëherit rikonfirmoi se MKRS do të jetë pranë tyre edhe në rrugëtimin e mëtutjeshëm për anëtarësim në Komitetin Paralimpik Ndërkombëtar, gjë e cila do të na mundësojë pjesëmarrjen e parë të Kosovës në lojërat “Parisi 2024”. / KultPlus.com
Pjesa e tretë e serisë së vlerësuar me çmime të realizuara nga “BBC Studios Natural History Unit”, bashkëprodhuar nga ‘BBC America” dhe “The Open University” pritet të prezantohet së shpejti, sipas BBC.
Departamenti i Historisë Natyrore e “BBC Studios Natural History Unit” ka konfirmuar se Sir David Attenborough do të prezantojë “Planet Earth III”, pjesa e tretë e serisë historike të vlerësuar me çmime.
“Planeti Tokë nuk do të ishte planeti Tokë pa Davidin, kështu që jam i kënaqur që ai po prezanton serinë e tretë. Si gjithmonë, ai ka sjellë entuziazmin dhe mençurinë e tij të madhe, ka qenë inkurajues për perspektivën tonë të re. Më pëlqeu shumë kur pashë mrekullitë e reja të jashtëzakonshme në ekran”, tha Mike Gunton, producenti ekzekutiv i “Planet Earth III”.
“Hapja e serialit me Davidin u filmua në fshatin e bukur britanik, pikërisht në vendin ku Charles Darwin dikur ecte ndërsa mendonte për idetë e tij tronditëse për evolucionin”, tha Gunton.
“Dukej vendi i përsosur për Davidin për të prezantuar “Planet Earth III” dhe për të na kujtuar mrekullitë dhe brishtësinë e planetit tonë. ….dhe për të, sigurisht, dielli ndriçoi nën qiellin blu, një nga të vetmet ditë të të gjithë verës!”, shtoi ai.
BBC Studios është një degë e BBC Group me shitje prej 2,1 miliardë paund.
Kompania është ndërtuar në dy fusha operimi, studioja globale e përmbajtjes, e cila prodhon, investon dhe shpërndan përmbajtje globalisht dhe Channels & Streaming, me kanale, shërbime dhe ndërmarrje të përbashkëta të markës BBC në BM dhe ndërkombëtarisht.
Rreth 2,500 orë programe britanike fituese të çmimeve realizohen çdo vit, me mbi 80% të të ardhurave totale të BBC Studios që vijnë nga klientët jo të BBC, përfshirë Discovery, Apple dhe Netflix./atsh /KultPlus.com
Autoritetet kanë sekuestruar një statujë pa kokë, të dyshuar të grabitur, që besohet se i përket perandorit romak Marcus Aurelius, nga një muze në Cleveland, Ohio, sipas BBC.
Vepra prej bronzi u mor në fillim të këtij muaji nga hetuesit e Nju Jorkut, të cilët po hetojnë pretendimet se ai ishte grabitur në vitet 1960 nga Bubon, në Turqinë Jugore.
Statuja 1,9 metra e gjatë është rreth 1 800 vjeçare dhe vlerësohet rreth 20 milionë dollarë.
Autoritetet nuk kanë thënë ende se si skulptura mbërriti në Ohio.
Statuja duket se tregon burrë shteti dhe filozofi të veshur me një mantel.
Ajo kishte qenë prej kohësh një objekt i Muzeut të Artit të Cleveland.
Sipas gazetës ”Cleveland Plain Dealer”, faqja e internetit e muzeut deri vonë e kishte përshkruar statujën si “Perandori si filozof, ndoshta Marcus Aurelius (mbretëroi 161-180 pas Krishtit)”.
Por, disa javë më parë website e ndryshoi dhe shkruajti “Figurë e mbështjellë mashkulli, rreth 150 pes-200 es” me origjinë greke ose romake.
Muzeu nuk e ka mohuar pretendimin e grabitjes, duke thënë në një deklaratë se institucioni “i merr shumë seriozisht çështjet e origjinës dhe i shqyrton pretendimet për objektet në koleksion me kujdes dhe përgjegjësi”.
Deklarata shtoi se muzeu “beson se diskutimi publik përpara arritjes së një rezolute ul dialogun e lirë dhe të hapur midis palëve përkatëse që çon në rezultatin më të mirë për të gjithë të interesuarit”./ atsh / KultPlus.com
Gazeta e parë për art dhe kulturë, KultPlus do të shënojë përvjetorin e dhjetë të themelimit, ceremoni e cila do të shënohet me një ekspozitë kult me figurat ikonike të Radio Televizionit të Prishtinës, i cili vazhdon të mbetet pishtar i medieve në Kosovë.
Ekspozita, e titulluar “Shuni se lajmet”, është një rrëfenjë nostalgjie për kohën e lajmeve të RTP-së, një periudhë që i ka shoqëruar shumë prej nesh për vite të tëra. Me kujtimet që kthehen mbrapa në kohë, ekspozita do të sjellë përpara syve tuaj fytyrat e folësve ikonikë si: Drita Gërmizaj, Vera Hima, Faik Hima, Mustafë Muçaj, Antigona Qena, Besa Çeku dhe Fadile Kryeziu. Këto figura të shquara kanë pasur ndikim të thellë në të folurën dhe informimin e komunitetit tonë.
Kuruar me kujdes nga Ardianë Pajaziti, drejtore e KultPlus dhe KultPlus Caffe Gallery, ekspozita “Shuni se lajmet” pothuajse është si një kuti e kujtimeve që na çon mbrapa në rrugëtimin e dhjetë vjetëve të KultPlus. Ky është një rrugëtim që ka pasur sfida dhe suksese, një rrugëtim i përkushtuar për të promovuar artin dhe kulturën brenda dhe jashtë Kosovës.
“Ky 10 vjetor është tejet i veçantë për ne andaj edhe kemi organizuar një event po aq të veçantë. Përmes ekspozitës “Shuni se lajmet” jemi duke sjellë përpara syve të publikut një kapitull të rrugëtimit të mediave kosovare. Ky kapitull ka ndikuar thellësisht në mënyrën se si komuniteti ynë është informuar dhe ka ndjekur ngjarjet aktuale. Dhjetë vjet e kaluara janë një periudhë e madhe për KultPlus-in, me sfida dhe suksese të shumta në rrugëtimin për të promovuar artin dhe kulturën. Kjo ekspozitë shënon një fitore të re dhe një arritje të veçantë për mua dhe ekipin tim të përkushtuar”, shprehet Pajaziti.
Në këtë mbrëmje të veçantë, nuk do të mungojë as degustimi i rakisë së brendit të njohur “The Vidasus Distillery Nivokaz”, një emër i njohur që synon të përfaqësojë trashëgiminë dhe shijet autentike të kësaj toke. Me sloganin e thjeshtë “Piju shqip”, ne sjellim përpara jush një përshëndetje me shije të vërtetë dhe një përjetim autentik.
KultPlus vazhdon me të njëjtën pasion dhe përkushtim për të promovuar artin dhe kulturën, jo vetëm brenda Kosovës, por edhe jashtë kufijve të saj. Ndaj, ju miqtë e KultPlus dhe KultPlus Caffe Gallery, jeni të ftuar të na bashkoheni në këtë mbrëmje të veçantë, ku do të rikthejmë kujtime, festojmë arritjet dhe bashkëndajmë emocionet.
Le të jemi së bashku më datë 2 shtator, nga ora 19:00, në ambientet e KultPlus Caffe Gallery, për të shënuar një dekadë të dedikuar artit, kulturës dhe gazetarisë në shërbim të komunitetit tonë.
Ky event mbështetet nga Komuna e Prishtinës, Stone Castle, Frutomania, The Vidasus Distillery dhe Uji i Alpeve. / KultPlus.com
Natyra që të ofron Thethi e solli Robin dhe Aurorën në Shqipëri. Jo për turizëm, por të kurorëzuar dashurinë e tyre midis Alpeve shqiptare.
“Po mendonim me Aurorën një vend special dhe donim me patjetër që të ishte në natyrë. Gjithashtu, donim një vend që të kishim edhe tërheqje. Dy vite më parë ishim në Theth dhe bëmë udhëtimin për në Valbonë. Qëndruam tre net në Theth. Për mua ishte hera e parë në Theth dhe në Shqipëri dhe u ndjeva shumë mirë me vendin dhe me banorët. Prandaj vendosëm ta bënim këtu. Jam shumë i lumtur”, thotë Robin Wilham.
Thethi ishte një rastësi e bukur për gjermanin, por jo për Aurorën. Ajo ka lindur në Kosovë, por është larguar që në kohën e luftës në Gjermani. Ndaj, për ta nuk ka qenë aspak e vështire të vendosnin ku do i thoshin po njëri-tjetrit.
“Kemi ardhur në Theth dhe menjëherë kam rënë në dashuri me këtë vend të bukur të mahnitshëm. Kur vendosëm të martoheshim kemi bërë zgjidhjen për ta bërë dasmën ose në Kosovë ose në Shqipëri dhe menjëherë të dyve na shkoi Thethi në mendje”, tregon Aurora Kastrati.
Ndonëse një çift modern, dasma e tyre është menduar të jetë tradicionale, ku nuk ka se si të mos mungojnë gatimet e zonës.
Një dasmë e menduar deri në detaje…Aurora e veshur me xhubletën tradicionale dhe Robin me veshjen e burrave të Malësisë ndërthuren më së miri me ansamblin e valleve.
Megjithatë, miqtë dhe familjarët ishin skeptikë për këtë vendim të tyre. Largësia nga vendi ku ata jetojnë u kthye në problem, por Thethi ja doli të bëjë magjinë e tij.
“Më thanë që është shumë larg dhe pse nuk ke menduar ta bësh në Gjermani apo pse jo në Spanjë apo diku tjetër, por menjëherë sa i tregova fotografitë e kuptuan pse doja këtu. Gjeta këtë parajsë të vogël këtu dhe tani ata mendojnë se bëra një zgjedhje të shkëlqyer”, tregon Robin.
Mes bukurisë së natyrës dhe perëndimit magjepsës, ëndrra e tyre u kurorëzua duke celebruar martesën në Thethin e “zanave të malit”. / KultPlus.com
Policia ka arrestuar tre persona që dyshohen se janë përgjegjës për zjarrin në Muzeun e Muzikës në Gjakovë.
Më 30 gusht, njësitet përkatëse dolën në vendngjarje dhe shuan zjarrin që kaploi muzeun, ndërsa objekti pothuajse është shkatërruar tërësisht.
Hetuesit ndërkohë ka identifikuar personat, që janë të mitur, si të dyshuar për zjarrvënien.
“Më datë 31.08.2023, pas një pune intensive hetuesit policorë kanë arritur të identifikojnë tre persona të moshës së mitur, të dyshuar si kryes të mundshëm të veprës. Pas dëgjimit të tyre në prezencën e akterëve të nevojshëm në konsultim me prokurorin e çështjes të njëjtit janë liruar në procedurë të rregullt”, ka thënë Policia. / KultPlus.com
Në Kosovë para 32 viteve shqiptarëve edhe shkollat ua mbylli e ndaloi Serbia okupatore.
Gazeta e rezistencës “Bujku”, kryeredaktor i parë-themelues i së cilës isha, e që ishte pjesë e lëvizjes e luftës për liri e pavarësi, që sfidonte ndalimin e dhunshëm nga pushteti okupues serb të gazetës së vetme të përditshme shqipe në Kosovë Rilindja, para 32 viteve – në numrin e 3 Shtatorit 1991 në ballinë në kryetitull shkruante se “Pushteti serb pengoi fillimin e mësimit në shkollat shqipe në Kosovë”, ku theksonte: “Për nxënësit dhe arsimtarët shqiptarë shumëkund dyert e shkollave ishin të mbyllura. Në shkollat e mesme e fillore të Prishtinës e në shkolla të tjera të Kosovës, pos drejtorëve të dhunshëm e inspektorëve jolegjitimë, në mbikëqyrjen e situatës dhe në pengimin e mësimit u angazhuan edhe punëtorë të sigurimit shtetëror dhe milicia serbe”.
“Serbia mbyll shkollat e shqiptarëve”, ishte një nga titujt tjerë të ballinës së gazetës “Bujku”, me mbititull “Federata Ndërkombëtare mbi të Drejtat e Njeriut për Kosovën” e me nëntitull: “Në kuadrin e nënkomisionit të OKB-së kundër diskriminimit dhe për mbrojtjen e minoriteteve në Gjenevë, Federata Ndërkombëtare për të Drejtat e Njeriut u paraqit me një material të dokumentuar për format e ndryshme të diskriminimit që pushteti i Serbisë po i ushtron mbi shqiptarët”.
Në numrin vijues gazeta shkruante: “U ndalua gazeta ‘Bujku’ e 3 shtatorit (viti 1991). U ndalua sepse shkroi se policia serbe nuk lejoi nxënësit shqiptarë të hyjnë në shkolla…”. Këtë e lexoja nga gazeta edhe derisa flisja në një dokumentar para 30 viteve, kur në Kosovë, nga 24 Maji deri në 3 Qershor 1993, zhvillohej një grevë e madhe e urisë e gazetarëve dhe shkrimtarëve shqiptarë, në kërkim të lirisë dhe në mbrojtje të fjalës shqipe, Ndërmarrjes Rilindja, në kohë të stuhishme, të rënda të pushtimit e të dhunës së egër nga regjimi okupues serb në Kosovë.
Dita e fillimit të grevës ishte pikërisht një vit pas zgjedhjeve të para pluraliste presidenciale e parlamentare të 24 Majit 1992 në kërkim të vendosjes së pushtetit të Kosovës në Kosovë, kur Dr. Ibrahim Rugova u zgjodh President i parë i Republikës, në zhvillime historike, që pasonin Deklaratën e Pavarësisë të 2 Korrikut e Kushtetutën e 7 Shtatorit 1990, si dhe Referendumin e 26 deri 30 Shtator 1991, në të cilin për Kosovën Shtet Sovran dhe i Pavarur u deklaruan 99,87 për qind e qytetarëve pjesëmarrës masivisht në votim.
Trokëllima e teleksit të raportimeve, që nga dita e zgjedhjeve të para e historike pluraliste në Kosovë i bëja nga Prishtina në Tiranë, hapë filmin dokumentar të xhiruar gjatë grevës njëmbëdhjetëditëshe.
Derisa zhvillohet greva e urisë e gazetarëve e shkrimtarëve shqiptarë në Pallatin e Shtypit Rilindja në Prishtinë, flas në dokumentar: “Këtu është zyra e teleksit të Rilindjes. Nga ky teleks për çdo ditë dërgojmë raporte, informata për Agjencinë Telegrafike Shqiptare, në Tiranë. Ja, në këto momente jemi duke u përpjekur ta marrim lidhjen…Presim… Lidhjet janë tepër të dobëta…”
Lexoj nga lajmi që sapo kisha dërguar në Agjencinë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë: “Para mbrëmjes, përfaqësuesi i Misionit të KSBE-së në Kosovë erdhi në Rilindje dhe po bisedon me Këshillin Grevist. Deri tash nuk ka ende asgjë nga ajo që pritej për sot, arritja e marrëveshjes konkrete. Bisedat vazhdojnë, ndërsa vazhdon edhe dita e tetë e grevës së urisë e Adem Demaçit dhe grevistëve të tjerë për mbrojtje të lirisë dhe fjalës shqipe. Qëndrimet serbe që na i prezantoi misionari i KSBE-së janë të papranueshme për Këshillin Grevist dhe për kolektivin e Rilindjes…Tashmë janë vendosur edhe rojet e armatosura civile serbe në portën e Rilindjes…”
KSBE ishte mision evropian, që tash është OSBE. Emri zyrtar i OSBE-së para vitit 1995 ka qenë Konferenca për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (KSBE).
Në atë mbrëmje të 31 Majit 1993, të ditës së tetë të grevës së urisë, dr. Gani Demolli, themelues i shërbimit mjekësor “Nëna” në kohën e dëbimit të dhunshëm të shqiptarëve edhe nga spitalet, derisa po kujdesej për shëndetin e grevistëve duke qëndruar ditë e natë pranë tyre po bënte me kamerën e tij edhe një film dokumentar dëshmi kohe për rezistencën deri në flijim, për lëvizjen gjithëkombëtare për liri e pavarësi.
“Greva e urisë” është titulli i dokumentarit që u bë derisa ajo po zhvillohej në kundërshtim të regjimit të dhunës serbe, i cili pasi ndaloi gazetën tradicionale Rilindja, të vetmen të përditshme shqipe në Kosovë, po ia merrte për ta tjetërsuar e shndëruar në ndërmarrjen fantome “Panorama” të instaluar nga Beogradi edhe gjithë pronën, përfshirë pallatin 18 katësh në qendër të Prishtinës.
“Më 20 Maj 1993 regjimi serb me dekret të posaçëm ‘Rilindjen’ të vetmen Ndërmarrje Gazetare Botuese në gjuhën shqipe e shendërroi në ‘Panorama’”, shkruhet në fillim të filmit dokumentar.
Në dokumentarin e kohëve të kërkimit të lirisë, “Greva e urisë 1993” në Pallatin e Shtypit Rilindja në kryeqytetin e Kosovës, në ekran, shfaqen emrat e disa prej shumë grevistëve, që iu bashkuan Adem Demaçit: Ali Podrimja, Zenun Çelaj, Bardh Hamzaj, Nehat Islami, Shaip Beqiri, Idriz Ulaj, Milazim Krasniqi, Abdullah Konushevci, Bajram Kosumi, Vezir Uka, Shkëlzen Stublla, Halil Matoshi, Blerim Shala, Besim Rexhaj, Gani Gashi, Shpend Vinca, Haqif Mulliqi, Agim Zogaj, Muhamet Ahmeti…Shfaqen pamjet e njerëzve dhe kohëve të rezistencës, të lëvizjes e luftës për Kosovën e lirë e të pavarur.
Në dokumentar për kërkesat e Këshillit Grevist gjatë një konference për shtyp flet kryeredaktori i atëhershëm i revistës letrare “Fjala”, që e botonte Ndërmarrja Rilindja, Milazim Krasniqi. “Ato kërkesa janë në funksion të mbrojtjes së Institucionit të Rilindjes dhe të shtypit të lirë…”, thekson ai.
Ishte kohë okupimi, shqiptarët ishin dëbuar kolektivisht nga puna e nga institucionet, nga universiteti, edhe fëmijtë shqiptarë ishin dëbuar nga shkollat e çerdhet, foshnjoret…
Edhe në atë kohë, poeti Ali Podrimja në grevën e urisë në mbrojtje të fjalës shqipe, kishte një përjetim lirie si ëndërr në barrikadimin në Pallatin e Rilindjes. Në dokumentar shihet e degjohet tek këndon-reciton me buzët shkrumb etje e urie vargjet që sapo i krijonte:
“SHIKIMI NGA DRITARJA
Nëse shkojmë mos na vajtoni
Vetëm na këndoni
Se lirinë e përjtuam nga brenda”.
Në dokumentarin për grevën, në rrëfimin e nisur pranë teleksit të raportimeve për Agjencinë Telegrafike Shqiptare, në ambientet e grevës së urisë, them edhe këtë: “Grevistët e urisë në Pallatin e Shtypit, të vetmin kontakt me jashtë Pallatin e kanë shikimin në botë nga këto dritare. Ata janë ngujuar qe tetë ditë këtu, janë barrikaduar këtu, për fjalën e lirë shqipe…”
Në filimin dokumentar shihet: Data 31 Maj 1993, ora e mbrëmjes vonë, rraplloj dyerte mbyllura për shqiptarët nga serbët e armatosur, në shtëpinë tonë, të Rilindjes… Dua t’i hap…
E rezistenca, greva e urisë vazhdonte në Pallatin e Shtypit Rilindja, që nuk mbeti vetëm kështjellë e rezistencës dhe ëndërrave të mëdha: Pas luftës – në liri e pavarsi u bë ndërtesë qeveritare e shtetit të Kosovës…
Para Pallatit të Shtypit Rilindja në Prishtinë, i cili ishte edhe seli raportimesh për Agjencinë Telegrafike Shqiptare që nga fillimi nga zyrat e gazetës së rezistencës “Bujku”, në 23 Maj 2015 u ngrit dhe u përurua shtatorja e themeluesit të shtetit shqiptar, firmëtarit të parë të Deklaratës së Pavarësisë së shpallur në Vlorë para më shumë se 100 viteve, Ismail Qemalit.
Gazeta rezistencës – e vetme e përditshme shqipe në atë kohë në Kosovë, “Bujku”, dilte nga 18 Janari i vitit 1991, dhe si kryeredaktor i parë-themelues i saj nisëm e themeluam edhe bashkëpunimet e para të medias Kosovë-Shqipëri duke marrë e botuar që nga numri i parë informacionet nga Agjencia Telegrafike Shqiptare e pastaj edhe si korrespondent i saj.
Zyra e teleksit në Pallatin Rilinda në ambientet e gazetës “Bujku”, prej nga raportoja ditë e natë, u bë edhe si një përfaqësi e parë e Shqipërisë në Kosovë, prej nga bëheshin edhe komunikime tjera Prishtinë-Tiranë…
“NA E MORËN SHKOLLËN…”
Para 32 viteve, në 2 Tetor 1991, kam shkruar këtë skicë me titull “Na e morën shkollën…”, botuar të nesërmen – në 3 Tetor 1991 në gazetën e rezistencës “Bujku”:
Dy tetor ’91, ora tetë e tridhjetë e pesë, gjashtë, shtatë…minuta. Përjashta shkollës fillore “Hasan Prishtina” në Prishtinë, në rrugë, shumë fëmijë – nxënës, edhe arsimtarë e prindër të fëmijëve shqiptarë. Te dyert e shkollës – policia.
Brenda në shkollë, nga dritaret e mëdha, shihen klasët e zbrazëta, edhe klasë ku mësim ka vetëm – serbisht.
Nxënësve dhe arsimtarëve shqiptarë nuk u lejohet të hyjnë në shkollë. Në sytë e fëmijëve lotët: “Na e morën edhe shkollën…”
Fëmijët serbë e malazez nga dritaret e shkollës i gërgasin fëmijët shqiptarë, ua ngrenë tre gishtërinj, i shajnë…(O zot, a edhe fëmijët i mbushën mizori, si mundet i madhi t’ia jepë të voglit atë mësim të keq?!)
Fëmijët shqiptarë as që shikojnë andej. I shikojnë punët e veta dhe protestojnë qetë, me urti. Nuk ua tremb qetësinë as aeroplani ushtarak plot zhurmë që fluturon mbi qytet, mbi kokat e tyre. Duket se asgjë më nuk u bën përshtypje, nuk i tremb, as ai “zog frikësimi” në hava.
Qëndrojnë, protestojnë, nuk pajtohen kurrësesi t’ua marrin shkollën.
Shkollën me emrin e bukur të tribunit Hasan Prishtina. Ai ua mëson nga përjetësia e librat edhe këtë trimëri të urtisë…
NË GJYQIN NDËRKOMBËTAR TË HAGËS DËSHMI EDHE MBYLLJA E SHKOLLAVE SHQIPE NË KOSOVË
E nxjerrë, me guxim dhe sakrifica, me standarde profesionale, nga gazetarët dhe punonjësit e tjerë të gazetës së ndaluar Rilindja, gazeta e përditshme “Bujku”, kryeredaktor i parë-themelues i së cilës isha, nisi të dalë në 18 Janar 1991 dhe doli deri në prag të vitit 1999, kur edhe ajo u ndalua dhunshëm nga administrata dhe forcat okupatore serbe.
Edhe në Gjyqin Ndërkombëtar të Hagës, ku kishte përfunduar për krime luftë dhe krime kundër njerëzimit presidenti serb Slobodan Milosheviç – i njohur edhe si “kasapi i Ballkanit”, në Maj të vitit 2002 Presidenti historik i Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova, ka folur për okupimin që iu bë Kosovës dhe dhunën e egër të forcave serbe, edhe për dëbimin e shqiptarëve nga puna, mbylljen e shkollave dhe universitetit shqip, mbylljen e Radio Televizionit të Prishtinës në gjuhën shqipe dhe ndalimin e gazetës Rilindja – të vetmes gazetë të përditshme në gjuhën shqipe në Kosovë. Dr. Rugova ka theksuar se pas mbylljes së shkollave fillore, të mesme dhe Universitetit u organizua sistemi i mësimit në shtëpitë private që bota e ka quajtur “sistemi paralel” dhe se kjo ka vazhduar deri në vitin 1999…
KOSOVA PARA 24 VITEVE, FESTA E KTHIMIT NË SHKOLLA E UNIVERSITET
Në vitin e madh 1999 të lirisë së Kosovës, në 2 Gusht para 24 viteve, ndodhi edhe festa e kthimit të gjysëm milion nxënësve, studentëve e mësuesve shqiptarë në shkolla dhe universitet, prej nga ishin dëbuar në fillimin e viteve të 90-ta të shekullit të kaluar. Ky është lajmi që e raportoja nga Prishtina në Tiranë në Agjencinë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë – Agjencinë Telegrafike Shqiptare./ KultPlus.com
