Durrësi bën bashkë Kosovën dhe Shqipërinë në Lojërat Mesdhetare “Prishtina 2030”

Posted on by Kult Plus

Ministri i Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka njoftuar se Durrësi është qyteti që bën bashkë Kosovën dhe Shqipërinë në Lojërat Mesdhetare “Prishtina 2030”.

Në rrjete sociale, Çeku ka shkruar se sot është zyrtarizuar marrëveshja e bashkëpunimit mes dy shteteve tona për organizimin e sportit të lundrimit në këtë qytet. 

“Puna jonë e përbashkët është një nga hapat e këtij rrugëtimi, i cili do ta bëjë Kosovën vendin mirëpritës për sportistët e 26 shteteve nga 3 kontinentet e Mesdheut”, ka shkruar ministri Çeku./KultPlus.com

“Marubi” sjell ekspozitën e fotografit amerikan Gregory Crewdson

Posted on by Kult Plus

Muzeu Marubi dhe “Gallerie d’Italia”, muzeu i Intesa Sanpaolo-s çelin ekspozitën “Eveningside. Gregory Crewdson”, kuruar nga Jean-Charles Vergne.

Gregory Crewdson (1962, Brooklyn, SHBA) është një fotograf i njohur ndërkombëtarisht dhe nga artistët me më shumë ndikim në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Karriera artistike e Gregory Crewdson shtrihet në më shume se tre dekada. Metodologjia e tij e punës, me ekipin e ndriçimit, e ngjashme me realizimin e filmave, kërkon të rrëfejë një histori përmes një imazhi të vetëm që bën bashkë gjuhën e fotografisë dhe të kinemasë, me referenca të fushës së filmit, televizionit dhe formave të tjera vizuale.

Ekspozita që vjen në “Marubi”, prezanton vepra nga tre seritë e krijuara midis viteve 2012 dhe 2022. Ekspozita “Eveningside” fillimisht u prezantua në Torino të Italisë, më pas në Francë e Finlandë dhe tashmë mbërriti në Shkodër. Kjo ekspozitë nxit një dialog ndërkombëtar, që merr shkas nga publikimi i imazheve të jashtëzakonshme të Gregory Crewdson.

Projekti i ekspozitës është realizuar falë mbështetjes së Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit./ KultPlus.com

Miratohet deklarata e përbashkët e seancës plenare mes dy kuvendeve Shqipëri-Kosovë

Posted on by Kult Plus

Në fund të seancës së përbashkët mes dy Kuvendeve të Shqipërisë dhe Kosovës u miratua deklarata e përbashkët të dalë nga seanca mes dy kuvendeve.

Deklarata e përbashkët nis duke e vënë theksin se qëllimi i mbledhjes është koordinimi i axhendës kombëtare për realizmin e objektivave tona strategjike, anëtarësimin e Shqipërisë në BE brenda kësaj dekade, integrimin euroatlantik të Kosovës, anëtarësimin në NATO dhe BE dhe njohjen përfundimtare të Kosovës si realitet i pakthyeshëm gjeopolitik, mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve si dhe rritjen e kontributit të faktorit shqiptar për zhvillim, për demokratizim për paqe dhe për siguri në rajon dhe më gjerë.


“Të dy Kuvendet e konfirmojnë nivelin strategjik të bashkëpunimit dypalësh. Në tërësinë e marrëdhënieve që të dy vendet kanë dhe zhvillojnë ën rajon, marrëdhëniet ndërmjet Shqipërisë dhe Kosovës e kanë reciprokisht rëndësinë parësore. Sfidat e Kosovës janë edhe sfidat e Shqipërisë dhe sukseset e Kosovës janë edhe të Shqipërisë dhe anasjelltas. Marrëveshja mes dy Kuvendeve, nënshkruar në shtator të vitit 2022 ka institucionalizuar bashkëpunimin tonë he i ka dhënë dhe një mbështetje të re shtytëse bashkëpunimit mes qeverive dhe institucioneve tona dhe forcimit e komunikimit ndër njerëzor dhe lidhjeve mes qytetarëve të të dyja vendeve”, thuhet në deklaratë.

Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca teksa lexoi deklaratën nënvizoi se mospajtimet kanë qenë të pranishme gjithmonë, por rëndësi ka uniteti dhe ecja përpara.

“Sa i përket kësaj seancë konsideroj që në çdo moment historik dhe të vështirë nëpër të cilat ka kaluar kombi ynë mospajtimet kanë qenë të pranishëm dhe idetë e kundërta, mendimet e ndryshme etj. Mendime të ndryshme kishte dhe në Lidhjen e Prizrenit kur u mbajt ajo. Studiuesit edhe historianët na i kanë sjellë ato, të gjitha kontradiktat e mundshme dhe të gjitha mospajtimet. Mospajtime kishte dhe në shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë. Kishte nga ata që e kundërshtonin dhe i dimë të gjitha ato dhe pastaj edhe në të gjitha fazat e rëndësishme nëpër të cilat kaloi kombi ynë”, tha ai.

Më tej ai theksoi se “arsyeja pse qëndrojmë këtu dhe më të fuqishëm se kurrë është vetëm një arsye. Arsyeja është se nëpër çdo sfidë dhe kontradiktë nëpër të cilën kemi kaluar ka ngadhënjyer gjithmonë ai opsioni kryesor. Dhe opsioni kryesor është opsioni i unitetit dhe opsioni i progresit, i ecjes përpara. Dhe kjo është ajo që na ka sjellë këtu dhe na ka bërë fitimtarë në çdo udhëkryq nëpër të cilin kemi kaluar dhe kështu mendoj do të jetë gjithmonë me kombin shqiptar”./ KultPlus.com

‘Unë, biri yt, Kosovë t’i njoh dëshirat e heshtura’

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Ali Podrimja

Unë, biri yt, Kosovë t’i njoh dëshirat e heshtura,
t’i njoh ëndrrat, erërat e fjetura me shekuj,
t’i njoh vuatjet, gëzimet, vdekjet,
t’i njoh lindjet e bardha, caqet e tuka të kulluara;
ta di gjakun që të vlon në gji,
dallgën kur të rrahë netëve t’pagjumta
e të shpërthej do si vullkan:-
më mirë se kushdo tjetër të njoh, Kosovë.
Unë biri yt./ KultPlus.com

“Bashkëbisedim me mjeshtrat”, ekspozitë e Galerisë Kombëtare të Arteve në FAB

Posted on by Kult Plus

Galeria Kombëtare e Arteve çeli ditën e djeshme ekspozitën “Bashkëbisedim me mjeshtrat”, në galerinë e artit FAB.

Ekspozita, e mbështetur nga Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, ka si qëllim të thellojë lidhjen ndërmjet studentëve të arteve dhe trashëgimisë kulturore shqiptare, duke i futur ata në thellësi të veprës së artit të traditës dhe bashkohësisë shqiptare.

Kuratore e ekspozitës është Merita Selimi dhe drejtuese e projektit, Anisa Skënderi.

Një aspekt thelbësor i këtij projekti është ndihma në zhvillimin e një dialogu të hapur mes studentëve dhe veprave të artit, ku ata do të kenë mundësinë të analizojnë, interpretojnë dhe reflektojnë mbi tematikën dhe teknikat e përdorura në krijimin e këtyre veprave. Ky proces do të përfshijë jo vetëm analizën vizuale të veprave të artit, por gjithashtu një përpjekje për të kuptuar mesazhin e thellë që ato përçojnë, dhe si kjo lidhje mund të aplikohet në krijimtarinë e studentëve.

Përmes praktikës së punës direkte me veprat e artit, studentët do të njihen me metodën e krijimit të telajos, gruntit dhe ngjyrave, si dhe me teknikat e vlerësimit dhe ruajtjes së veprave, një aspekt shumë i rëndësishëm në krijimin dhe konservimin e artit. Për më tepër, ata do të zhvillojnë një kuptim më të thellë mbi aspektet e mjeshtërisë dhe teknologjisë së përdorur nga autorët e veprave të përzgjedhura, duke zbuluar se si çdo artist përdor mjete dhe teknika të ndryshme për të shprehur idetë dhe emocionet e tij.

Studentët do të kenë mundësinë të vlerësojnë sesi veprat e artit lidhen me njëra-tjetrën, brenda një hapësire të caktuar, siç është galeria FAB, dhe si mund të krijohet një përvojë koherente për spektatorët, duke ruajtur lidhjen emocionale dhe konceptuale të ekspozitës.

Edhe pse Galeria Kombëtare e Arteve ka kaluar në një fazë rikonstruksioni të ambienteve të saj dhe ekspozimi i veprave nuk është i hapur për publikun si dikur, ky projekt synon të krijojë mundësi të reja bashkëpunimi dhe ndërveprimi me institucione të tjera të kulturës dhe arsimit, duke krijuar një hapësirë për rinovimin e energjive kreative të studentëve të arteve dhe mbështetje për zhvillimin e tyre profesional.

Ekspozitë e Galerisë Kombëtare të Arteve. Fotot nga Agim Dobi/ KultPlus.com

Pasqyrë e marrëdhënieve me autoritarizmin

Posted on by KultPlus

Mendime mbi librin me tregime “Shtegu i të verbërve” të shkrimtarit Ndue Ukaj botuar nga Shtëpia Botuese “Onufri”

Libri me tregime “Shtegu i të Verbërve” nuk është thjesht një përmbledhje tregimesh interesante, por një dimension i thellë i letërsisë shqiptare bashkëkohore. Ndue Ukaj sjell një kombinim të shqetësimeve sociale, narracionit filozofik dhe simbolikës ekzistenciale, duke ofruar një perspektivë unike mbi individin që përballet me sfidat morale dhe strukturat shtypëse të pushtetit. Kjo vepër shpalos një botë ku humnerat e mjegullta të ndjenjave njerëzore, të shoqëruara nga dilemat ekzistenciale, e sfidojnë lexuesin të ndalet dhe të reflektojë mbi pozitën e tij në shoqëri.

Gjergj Anton Filipaj

Kur një vepër letrare arrin të reflektojë jo vetëm të kaluarën dhe të tashmen, por edhe të ardhmen, ajo shndërrohet në një pasqyrë ku analizohen marrëdhëniet midis individit dhe turmës, pushtetit, autoritarizmit dhe elementëve të tjerë që përbëjnë shtypjen shoqërore. Libri me tregime “Shtegu i të verbërve” i autorit Ndue Ukaj është një pasqyrë e tillë ku ilustrohet marrëdhëna e njeriut me autoritarizmin, pushtetin, gjithnjë duke e ruajtur distancën e mendimit të pavarur. Tema si mjegulla, dhuna, turmat dhe lidhja e individit me pushtetin trajtohen në mënyrë universale, duke bërë këtë libër një kontribut të çmuar në letërsinë moderne shqiptare.

Ndue Ukaj ka arritur të krijojë një mozaik të fuqishëm tregimesh, ku proza ndërthuret mjeshtërisht midis simbolikës dhe narrativës, duke e pasuruar atë me thellësi filozofike dhe emocionale. Përmes errësirës që mbizotëron në tregimet e tija, Ukaj rrëfen se shpresa mbetet gjithmonë një fije delikate që nuk këputet kurrë. “Shtegu i të verbërve” e fton lexuesin ta shqyrtoj kuptimin e verbërisë, jo vetëm si një paaftësi fizike, por si gjendje mendore dhe shpirtërore që flen në një krevat me frikën, manipulimin, dhe mungesën e guximit për të parë drejt të vërtetën.

Në tregimin “Shtegu i të verbërve” qe e mban titullin e librit, mjegulla përdoret si metaforë e paqartësisë dhe amullisë së një shoqërie të paralizuar nga frika dhe e pavërteta. Përmes përshkrimeve të një qyteti të murmë, ku banorët jetojnë të izoluar dhe të paaftë për të dalluar drejtimin e duhur, Ukaj e paraqet dilemën e natyrës njerëzore, atë të përballjes së individit me të vërtetën dhe përgjegjësinë e tij personale. Mjegulla te ky tregim nuk është vetëm një pengesë fizike, por simbol i ikjes nga përgjegjësia dhe veprimi. Turma, e portretizuar si një masë e verbër që ndjek një prijës pa ditur cakun e udhëtimit, nxjerr në pah sesi njeriu është i prirë të sakrifikojë individualitetin për një iluzion sigurie kolektive. Ky tension midis turmës dhe individit përbën shpirtin filozofik të librit.

Një nga aspektet më të fuqishme të tregimeve të Ukajt është trajtimi i marrëdhënies midis individit dhe pushtetit. Prijësi, që simbolizon një figurë tiranike dhe të vetëkënaqur, nga Ukaj është portretizuar si një qenie e konsumuar nga lavdia e vet. Autori e përshkruan me mjeshtëri rrugëtimin e liderit nga një njeri i zakonshëm, i ndjekur nga ambicia, në një figurë të konsumuar nga lavdia mashtruese. Në tregimet e Ukajt prijësi nuk është vetëm një tiran, por edhe një viktimë e strukturës që ka krijuar vetë. Ai është një shembull i fuqisë që humbet kuptimin kur e pren fijen që e mban lidhjen me humanizmin dhe arsyen. Ukaj po ashtu e ndërton një tension të vazhdueshëm midis ndjekësve dhe liderit, duke theksuar kotësinë e ndjekjes verbale dhe humbjen e identitetit individual brenda masës. Pyetja “Ku po shkojmë?” e shtuar disa herë në tregim, e nxjerr në pah një nga temat kyçe të veprës, atë që autori e shikon si paaftësi të pushtetit për të ndaluar forcën e rrjedhës që ka krijuar vetë.

Errësira, një element i përsëritur në tregimet e Ukajt, nuk është vetëm përshkrim i atmosferës, por po ashtu e përfaqëson mungesën e qartësisë, frikën dhe shtypjen që mbizotëron jo vetëm mbi individin, por mbi shoqërinë. Por Ukaj nuk e lë lexuesin të humbasë në errësirë. Përkundrazi, ai ofron momente dritë, duke treguar se edhe në kohët më të errëta, ekziston mundësia për zgjim, këndellje, dhe ndryshim.

Tregimi “Njeriu që fjeti me dritë të ndezur” është një portret i dhimbshëm i personit të thyer nga dhuna, që mbart plagët e përjetshme të një kohe represioni. Përmes jetës së Tanush Lekës, autori Ukaj lexuesin e dërgon  në një botë ku drita dhe errësira ndërthuren si simbole të shpresës dhe traumës. Errësira, dikur pjesë natyrale e jetës, bëhet për Tanushin një kujtesë e gjallë e dhunës dhe poshtërimit. Në këtë errësirë, ai përjeton izolimin dhe humbjen e kontrollit, duke u ndarë dhunshëm nga bota njerëzore. Vendimi për të fjetur me dritë të ndezur nuk është thjesht një përpjekje për të sfiduar terrin, por një përkujtim i vazhdueshëm i dritës si mburojë ndaj kujtimeve që e ndjekin Tanushin. Ky tregim i Ukajt e përshkruan rezistencën e heshtur të një individi që i përkushtohet artit për të përballuar një realitet të dhunshëm. Plot melankoli, fati i Tanushit e përçon zërin e një kohe plot dhunë që nuk shuhet kurrë nga kujtesa.

Tregimi “Mundimet e Martirëve të Karadakut” është një rrëfim i një kohe të humbur, ku burrat dhe gratë e Stubllës luftonin për të ruajtur identitetin e tyre në një botë që kërkonte t’i zhdukte ata. Nën hijen e Maleve të Sharrit, ata jetonin një jetë të dyfishtë: ditën si myslimanë, natën si katolikë, një ekzistencë e fshehtë laramane që i gërryente nga brenda. Kur dëgjuan për një ferman që u premtonte liri fetare, shpresa u kthye si një rreze drite në terrin e tyre të përhershëm. Me guxim të jashtëzakonshëm, ata i shpallën beut të Gjilanit vendosmërinë e tyre për të jetuar si shqiptarë katolikë. Por për këtë akt, ata përballuan tortura, internime dhe një udhëtim të pafund drejt fushave të Anadollit, ku u përpoqën t’i nënshtroheshin një jete të re. Megjithatë, ëndrra për t’u kthyer në atdhe mbeti e pashuar. Pas dy vitesh vuajtjeje, ata u kthyen në Stubëll, duke përqafuar lirinë dhe ringjallur shpresën në një vend të mbushur me dhimbje, por edhe me dritë të pafundme.

Përmes një gjuhe të fuqishme dhe të narrativit të ndërtuar me saktësi, Ukaj krijon një botë ku çdo detaj ka rëndësi dhe ku lexuesi nuk mund të qëndrojë indiferent.

Libri me 15 tregime “Shtegu i të verbërve” është një reflektim mbi marrëdhëniet njerëzore me pushtetin, frikën dhe përgjegjësinë. Ndue Ukaj ka krijuar një vepër që sfidon lexuesin të mendojë përtej të zakonshmes dhe të shqyrtojë pyetjet e mëdha të ekzistencës. Duke kombinuar elemente simbolike dhe narrative me thellësi filozofike, libri përfaqëson një kontribut të rëndësishëm në letërsinë shqiptare dhe e sfidon lexuesin të njohë dhe të sfidojë verbërinë, si atë individuale, ashtu edhe atë kolektive. Proza poetike dhe përshkrimet e gjalla të Ndue Ukajt krijojnë një atmosferë të ngjeshur me emocion dhe tension, ku edhepse mbizotëron errësira, gjithmonë ekziston një mundësi për dritë dhe zgjim. “Shtegu i të verbërve” është një vepër që nuk lexohet thjesht për kënaqësi, por që përjetohet si udhëtim brenda vetes, dhe një reflektim mbi shoqërinë tonë. Është një libër që qëndron gjatë në mendje, duke ftuar lexuesin në një dialog të vazhdueshëm me veten dhe botën që e rrethon.

Tregimet e Ndue Ukajt janë një ftesë për të reflektuar mbi gjendjen njerëzore, për të analizuar strukturat që e rrethojnë individin, për të eksploruar dimensionet e fshehura të shpirtit. Këto tregime tregojnë se letërsia, përveçse një akt krijues, është edhe një formë rezistence,  hapësirë ku njeriu mund të kërkojë lirinë dhe të vërtetën.

Proza poetike dhe përshkrimet e gjalla te libri me tregime “Shtegu i të verbërve”  krijojnë një atmosferë të ngjeshur me emocion dhe tension, ku edhepse mbizotëron errësira, gjithmonë ekziston një mundësi për dritë dhe zgjim./ KultPlus.com

Komisioni i Përhershëm i Historisë diskuton strategjinë e kërkimit shkencor dhe aktivitetet për 2025-ën

Posted on by Kult Plus

Në Akademinë e Shkencave u mblodh Komisioni i Përhershëm i Historisë ku u diskutua për projektin e strategjisë së kërkimit shkencor të Institutit të Historisë dhe aktivitetet e vitit 2025.

Morën pjesë prof. Paskal Milo, kryetar i këtij komisioni, akad. Marenglen Verli, prof. Kaliopi Naska, prof. Bernard Zotaj, prof. Redion Luli, prof. Andi Rëmbeci, prof. Petrit Nathanaili, prof. Ferid Hudhri, prof. Ermal Baze dhe prof. Arben Cici.

Prof. Paskal Milo theksoi rëndësinë e diskutimit të strategjisë dhe e konsideroi atë si një çështje të rëndësishme për zhvillimin e kërkimit shkencor.

Ai u shpreh se dokumenti duhet të njihet paraprakisht, që të finalizohet strategjia pas shqyrtimit në Këshillin Shkencor dhe më pas dokumenti të shpërndahet për shqyrtim, e në mbledhjen tjetër të komisionit të diskutohet. Mbledhja e ardhshme pritet të zhvillohet në periudhën 10-15 janar 2024.

Prof. Paskal Milo tha se ASHSH-ja do të miratojë një strategji të përbashkët për të gjitha institutet dhe mendimet e dhëna do të përmblidhen në një dokument që do t’i dërgohet qeverisë. Si përfundim prof. Milo u shpreh se mendimet dhe propozimet duhet të reflektojnë vullnetin e shumicës.

Më pas u diskutua për aktivitetet që mund të përfshihen në planin e punës së Komisionit të historisë për vitin 2025, si konferenca dhe tryeza shkencore.

Prof. Ferid Hudhri propozoi një seminar për çështje të diskutueshme, jo vetëm nga këndvështrimi i historisë, por edhe të historiografisë, për të nxitur një mjedis intelektual historiografik.

Prof. Hamit Kaba e vuri theksin te nevoja për bashkëpunim dhe koordinim mes anëtarëve të komisionit dhe Institutit të Historisë për të përmirësuar marrëdhëniet dhe ndikimin në mjedisin shkencor.

Prof. Marenglen Verli tha se, pas shqyrtimit të propozimeve, komisioni duhet të përzgjedhë aktivitetet, dhe ASHSH-ja duhet të angazhojë specialistë për aktivitete të caktuara. Ndërsa prof. Bernard Zotaj theksoi se ASHSH-ja, si një institucion shkencor, duhet të dalë me përfundime të qarta për ngjarje të caktuara në histori. Prof. Arben Cici trajtoi çështjen e lëndës së historisë në shkollat e mesme dhe propozoi organizimin e një tryeze për këtë temë./ KultPlus.com

Burrat e martuar

Posted on by KultPlus

Arbër Selmani

Burrat e martuar të pickojnë ku duhet
Të provokojnë, me buzët e tyre të forta
Të përkthejnë në gjuhën që e kupton trupi i tyre.

Burrat e martuar të shkruajnë orëve të vona
Duan mish, gjak, premtime, fshehtësia është pjata e tyre
e preferuar
Janë ata
Shkolla më e suksesshme e ledhatimeve.

Burrat e martuar kanë duar delikate
Vishen zotërueshëm, lëngun e gojës si kripa e përzier
me dëshirë
Dalldisen poshtë këmbëve tona të depiluara.

Burrat e martuar përplasen në kisha, në xhamia
Recitojnë Kuranin, dëgjojnë hytben, këndojnë Santa Luçia
Më pas vijnë dhe na adhurojnë kofshët
Duart, hapësirën brenda veshëve, qafën, sqetullat
Vetullat, gjinjtë, kilogramët, na pijnë vajin e flokëve.

Burrat e martuar gënjejnë proporcionalisht
Kanë fëmijë, të flasin edhe ty sikur një fëmije
Shtrëngojnë kravatat, kanë muskulaturë perfekte.

Burrat e martuar e zgjasin më shumë
Puthjen, paralojën, përgjigjjen peng nën qiellëz
Të përthekojnë, të copëtojnë
Si qindra enë të thyera në kuzhinë.

Burrat e martuar janë si fëmijët e adoptuar
Të humbur, mashtrohen me pak, në pritje të telefonatës
biologjike
Të dëmtuar, si ndërtesa luftërash, shemben prej plasaritjes
më të cipur.

Burrat e martuar defilojnë, normalisht, burrërinë
Mustaqet e tyre na fërkojnë egon
Shpërfaqen të pazakontë, i shtrëngojmë si kartolinat që
rrezikohen të zhduken
Na duan, nga larg rrugën e prejnë për neve
Neve që nuk jemi të martuar me ta.

Burrat e martuar janë inxhinierë
Na joshin në laboratore, na penetrojnë duke buzëqeshur
Llogarisin kaloritë, degustojnë verën e kuqe, gjunjëzohen
për një gjoks si i yni.

Burrat e martuar, me raste dashurojnë
Pështyjnë mbi neve me guximin e një diktatori
Zhurmojnë shumë, janë të bezdisshëm
Si foshnjet e zbehta.

Burrat e martuar bartin mbi supe faje
Ne vdesim t`i shërojmë duke lëpirë zemrat e tyre
Zemra të turbullta si reparte spitalesh.

Burrat e martuar dashurojnë gratë e tyre
Tutje 20 gra tjera dhe shpesh ndonjë gjini tjetër
Studimet, raportet, të gjitha e konfirmojnë
Gjithçka e bëjnë mistershëm, edhe jargavitjen
Edhe seksin që qetësohet si frymëmarrje e përhumbur.

Burrat e martuar janë si tul buke
Të trashë, lehtë të shfryrë, të pompuar prej dëshirës
për t`u ngrënë
Kafshojnë të pasmet tona si lepuj të uritur
I duam të pangopur, papritur./ KultPlus.com

Zelensky: SHBA dhe BE të unifikojnë qëndrimet

Posted on by Kult Plus

Në samitin e Këshillit Europian në Bruksel ku ishte i ftuar, presidenti ukrainas Volodimir Zelenski bëri thirrje për njehsim të qëndrimeve për Ukrainën mes Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Europian, tani që rizgjedhja president e Donald Trump-it ka thelluar ndasitë mes aleatëve për këtë çështje.

“Vetëm së bashku, Shtetet e Bashkuara dhe Europa mund ta ndalin Putin-in dhe të ruajnë Ukrainën”.

Me forcimin e pozitave të rusëve në terren, e duke besuar se me Trump-in mund të arrijë një marrëveshje më të favorshme, presidenti rus Vladimir Putin tha në takimin e fundvitit me gazetarët në Moskë se është gati të bisedojë për fundin e luftës në Ukrainë me presidentin e zgjedhur amerikan.

Putin sfidoi amerikanët të venë në provë se aftësinë e sistemeve e tyre më të sofistikuara anti-raketë përballë raketave ruse Oreshnik.

“Të zgjedhin një objekt, le të themi në Kiev, të vendosin mbrojtjen e tyre ajrore atje dhe ne të godasim me raketa Oreshnik dhe të shohim çdo ndodhë”.

Për rënien e regjimit të Assad-it, Putin tha se rusët nuk kanë humbur në Siri dhe se udhëheqësve të rinj të Damaskut u ka propozuar që të lejojnë qëndrimin e bazave ushtarake të Rusisë. Shefi i Kremlinit dënoi marrjen nën kontroll të territoreve të demilitarizuara në lartësitë Golan nga Izraeli./ KultPlus.com

Nis në mënyrë spektakolare nata e parë e Fest 63

Posted on by Kult Plus

Mbrëmjen e të enjtes mori jetë nata e parë e Festivalit të 63 të këngës (Fest 63) në Pallatin e Kongreseve.

Mbrëmja e parë mori udhë me këngën “Fëmija e parë” një këngë e gdhendur në fondin e artë të muzikës së lehtë shqiptare, e cila është kënduar nga Vaçe Zela, dhe është risjellë nga Drejtoresha Artistike e Fest 63, Elhaida Dani, e cila shoqërohej nga një grup fëmijësh.

Në natën e parë kënduan 15 këngëtarë në garë, të cilët interpretuan live në skenën eFest 63, me skenografi të Albi Çifligut, shoqëruar nga Orkestra e Radio Televizionit Shqiptar.

Moderatorët e edicionit të 63-të të Festivalit të Këngës ishin Ornela Bregu dhe Enkel Demi.

Slimane, këngëtari i famshëm francez, ishte i ftuar special në natën e parë të Fest 63. Ai përfaqësoi Francën në Eurovizion 2024 me këngën e tij “Mon Amour”, një hit që pas suksesit në Eurovizion bëri jehonë ndërkombëtare.

Orkestra u drejtua nga disa prej emrave më të njohur të muzikës në fushën e dirizhimit si: Shpëtim Saraçi, Alfred Kaçinari, Markeljan Kapedani, Oleg Arapi, Olsi Qinami, Armando Broshka dhe Lirjona Sylejmani. Ndërsa bendi u drejtua nga kantautori Elton Deda.

Këngëtarët në garë në natën e parë të Fest 63
1-Orgesa Zaimi
2-Erma Mici
3-Luna Çausholli
4-Ronaldo Mesuli
5-Mihallaq Andrea
6-Kejsi Jazxhi
7-Lorenc Hasrama
8-Jet
9-Djemtë e Detit
10-Nita Latifi
11-Martina Serreqi
12-Alis
13-Shkodra Elektronike
14-Kleansa Susaj
15-Ardit Çuni

Juria e festivalit
Kryetare e jurisë Zana Çela
Alma Bektashi
Ylljet Aliçka
Merita Rexha Tërshana,
Florent Boshnjaku,
Jonida Maliqi,
Ramona Tullumani

Nata e parë e Festivalit të 63 të këngës, Foto: Agim Dobi/atsh/ KultPlus.com

Xhaka kthen shkëlqimin, Leverkuseni garon për titull

Posted on by Kult Plus

Bayer Leverkuseni i është kthyer garës për titull. Kjo falë Granit Xhakës. Organizatori i lojës po shkëlqen sërish, sepse trajneri Xabi Alonso e ka gjetur një qasje të re taktike dhe ideale për lojën e futbollistit të Zvicrës.

Pas fazës së parë të edicionit që është karakterizuar me disa ngecje të vogla por me ndikim, Bayer Leverkuseni e ka gjetur formën e mirë në muajin nëntor. Fitoi të gjitha shtatë ndeshjet e fundit. Leverkuseni fitoi edhe ndaj skuadrave shumë të forta, 1:0 ndaj Bayern Munichut në Kupën e Gjermanisë dhe 1:0 në Ligën e Kampionëve ndaj Interit. Xabi Alonso ka gjetur mënyrë të re të lojës, që është dyfish e suksesshme.

Qasja e lojës me më shumë durim, por jo me më pak agresivitet në sulm e në mbrojtje, ka bërë që Leverkuseni të shfaqë kualitet ndryshe. Leverkuseni nuk dëshiron që të ngutet e të bëjë lojë dominuese. Por, po bën më shumë kundërsulme dhe në pjesën më të madhe të lojës po luan prapa, qëllimisht. Granit Xhaka, Florian Wirtz e të tjerët po e presin momentin e duhur për ta shfaqur fuqinë që posedojnë.

Dobësitë që i ka shfaqur Leverkuseni në mbrojtje në fazën e parë të sezonit, për shembull në humbjen 3:2 nga Leipzigu dhe në fitoren 4:3 ndaj Wolfsburgut, i takojnë të kaluarës.

Kjo është mirë për kampionin sepse përmirësimi në aspektin defensiv e ndihmon edhe “shefin” në fushë, Granit Xhakën, për ta përmbushur në mënyrë të jashtëzakonshme rolin e mesfushorit defensiv, me efikasitetin më të lartë.

Kapiteni i Zvicrës ishte në formë të përkryer në shtatë fitoret e arritura, pasi ai mund t’i përdorë aftësitë strategjike të jashtëzakonshme kur ndeshja nuk del jashtë kontrollit, kur repartet nuk janë shumë larg njëra-tjetrës dhe kur aspekti taktik nuk lejon vrapime të gjata. Sepse është shumë e vështirë të ndiqen kundërshtarët në hapësira të mëdha kur humbet topi.

Xhaka nuk njihet si vrapues i shpejtë. Ai është dalluar te Leverkuseni për shkak të kontrollit të lojës, siç e kishte përdorur trurin në qendër të mesfushës kundër Interit, ndërsa kishte rol edhe në golin e epërsisë 1:0 në fitoren 2:0 ndaj Augsburgut me pasimin për Jeremie Frimpongun. Në të dyja ndeshjet Xhaka ishte emëruar lojtar i ndeshjes.

Vetëm Kimmich ka luajtur më shumë në pozitën e numrit gjashtë

Xhaka, i cili nuk dukej mendërisht i freskët në fazën e parë të edicionit aktual pas sezonit të ngarkuar që u vazhdua me Kampionatin Evropian. Ai kishte edhe lëndime. Por, tani është “shefi” i fushës. Është ai që e vendos ritmin e lojës kur Leverkuseni e ka topin, falë inteligjencës dhe aftësive që posedon.

Trajneri Alonso gjithmonë llogarit në Xhakën, i cili ka zhvilluar 24 ndeshje në të gjitha garat për Leverkusenin.

Me 1,994 minuta lojë, është i katërti në këtë statistikë në Bundesligë.

Vetëm bashkëlojtarët e tij, Jonathan Tah me 2,120 minuta dhe Edmond Tapsoba me 2,083 minuta, të cilët luajnë si mbrojtës dhe nuk u kërkohet të vrapojnë aq sa vrapon numri gjashtë, si dhe mesfushori i Bayern Munichut, Joshua Kimmich me 2,070 minuta, kanë luajtur më shumë.

Te skuadra e Leverkusenit, në pozitën e numrit gjashtë ka edhe disa lojtarë tjerë dhe konkurrenca është e madhe.

Kampioni i Botës me Argjentinën, Exequiel Palacios, që u lëndua në fillim të edicionit, Robert Andrich i Gjermanisë dhe spanjoll Aleix Garcia, garojnë për pozitat në qendër të mesfushës vazhdimisht.

Por është Xhaka që vlerësohet si dora e zgjatur e trajnerit Xabi Alonso.

Minutat të cilat nuk i ka zhvilluar Xhaka, tregojnë qartë se sa i rëndësishëm është ai për trajnerin e tij.

Alonso e ka zëvendësuar Xhakën dy herë, kur rezultati ishte 3:0 në Kupë në fitoren ndaj Elversbergut, dhe në fitoren në Rotterdam ndaj Feyenoordit 4:0 në Ligën e Kampionëve.

Kur Xhaka nuk startoi, Leverkuseni ngeci

Xhaka duket i domosdoshëm për Xabi Alonson. Spanjolli nuk e kishte futur dy herë në formacionin titullar dhe loja e Leverkusenit nuk dha fryte, në dy raste. Në fitoren 1:0 në raundin e parë të Kupës së Gjermanisë kundër Jenas së kategorisë së katërt të futbollit gjerman, Xabi Alonso e futi numrin 34 në pjesën e dytë për ta stabilizuar lojën e Leverkusenit, njësoj siç kishte bërë në barazimin 1:1 në Ligën e Kampionëve ndaj Brestit.

Nga pikëpamja e trajnerit, gjërat nuk funksionojnë mirë pa njeriun që i jep shpirt ekipit. Dhe me të në fushë, gjërat po shkojnë shumë mirë për Leverkusenin, pasi korrigjimet e spanjollit kanë krijuar kushtet që Xhaka të shfaqë më shumë aftësi sesa dobësi./ KultPlus.com

Cinizmi: Filozofia e qenve dhe lirisë nga materializmi

Posted on by Kult Plus

Cinismi është një shkollë filozofike që sfidonte vlerat tradicionale dhe teprimet e shoqërisë. Filozofët cinikë shihnin qentë si modele për t’u ndjekur, pasi këto kafshë jetojnë të lira, pa u shqetësuar për opinionet e të tjerëve. Ndryshe nga kuptimi bashkëkohor i termit “cinik” – shpesh i lidhur me mosbesim dhe qëndrime negative – cinizmi i lashtë ishte një filozofi që promovonte jetën e thjeshtë dhe refuzimin e luksit.

Origjina dhe kuptimi i cinizmit

Fjala “cinik” vjen nga greqishtja “kynikós,” që do të thotë “qenor,” e cila rrjedh nga “kynós” (qen). Kjo lidhje nuk ishte vetëm simbolike; cinikët ndiqnin të jetuarit e qenve: jetonin pa turp, të pavarur nga normat shoqërore dhe duke përmbushur nevojat bazë të tyre.

Kjo filozofi lindi në Greqinë e lashtë me Antistenin, dishepull i Sokratit, dhe u zhvillua më tej nga Diogjeni i Sinopës. Të dy këta mendimtarë sollën një perspektivë radikale, duke promovuar lirinë nga materializmi dhe kthimin tek natyra.

Filozofia e cinizmit: Një udhërrëfyes për jetën

Cinizmi lindi në kohën e ndryshimeve shoqërore dhe politike, kur Greqia po humbiste demokracinë e saj të lashtë, nën sundimin e Aleksandrit të Madh. Me përmbysjen e vlerave tradicionale, filozofia u përqendrua në individin dhe jetën e tij personale, duke e ndarë etikën nga politika.

Cinikët sfidonin çdo normë shoqërore dhe përçmonin njerëzit që ndjekin luksin apo jetojnë në tepri. Ata besonin se:

Lumturia është thjeshtësi: Një jetë e lirë nga pasuritë materiale dhe lidhjet e panevojshme sjell lirinë e vërtetë.

Liria vjen nga natyra: Bindja ndaj ligjeve të natyrës, jo ndaj konventave shoqërore, është çelësi për një jetë të lirë.

Vetëmjaftueshmëria është virtyt: Të kënaqesh me pak dhe të jesh i pavarur nga gjërat e jashtme është e rëndësishme për të patur një karakter të fortë.

Karakteristikat

Askesa: Cinikët praktikonin një formë të përditshme të vetëpërmbajtjes, duke e mësuar veten të përballonin vuajtjet dhe vështirësitë.

Apatia: Ata promovonin një qëndrim të pandikuar nga emocionet ose pasionet, për të mos u tunduar nga dëshirat për gjëra të panevojshme.

Autarkia: Jetesa e pavarur, pa mbështetje te të tjerët apo në tepricat materiale, ishte një nga idealet e tyre.

Skllavëria e luksit: Cinikët e konsideronin luksin dhe kënaqësinë si burime skllavërimi për njeriun.

Kritika ndaj shoqërisë: Përmes veprimeve dhe fjalëve të tyre provokuese, cinikët përpiqeshin të zgjonin ndërgjegjen shoqërore.

Përfaqësuesit kryesorë

Antisteni (445-365 p.e.s.): Themeluesi i filozofisë cinike, i frymëzuar nga Sokrati, e konsideronte virtytin si qëllimin më të lartë të jetës. Ai predikonte thjeshtësinë dhe vetë-mjaftueshmërinë.

Diogjeni i Sinopës (400-323 p.e.s.): Figura më e njohur e cinizmit. Ai jetonte në një fuçi dhe refuzonte çdo normë shoqërore, duke u bërë simbol i jetës së thjeshtë dhe të lirë. Me ironinë dhe veprimet e tij provokuese, ai sfidonte moralin e kohës së tij.

Kratesi i Tebës (365-285 p.e.s.): Edhe pse vinte nga një familje e pasur, ai hoqi dorë nga të gjitha pasuritë për t’iu përkushtuar filozofisë cinike, duke promovuar një jetë të bazuar në virtyt dhe thjeshtësi.

Hiparkia e Maroneas (350-280 p.e.s.): Një nga filozofet e para gra, ajo përqafoi filozofinë cinike dhe jetoi një jetë të pavarur, duke sfiduar rolet tradicionale gjinore të kohës.

Cinizmi në botën e sotme

Në ditët e sotme, termi “cinik” ka marrë një kuptim negativ, duke iu referuar shpesh qëndrimeve mosbesuese, ironike dhe të pamëshirshme ndaj vlerave të të tjerëve. Cinikët modernë shpesh kritikojnë normat shoqërore me një dozë të lartë sarkazme dhe provokimi.

Megjithatë, disa aspekte të cinizmit filozofik kanë një rezonancë të fortë edhe sot. Kritikimi i luksit, vetë-mjaftueshmëria dhe thirrja për të jetuar në harmoni me natyrën janë tema aktuale në një botë të mbushur me konsumizëm dhe ndotje.

Cinizmi filozofik ishte një shkollë mendimi që sfidonte status quo-në, duke inkurajuar një jetë të lirë nga materializmi dhe normat shoqërore. / bota.al/ KultPlus.com

Atmosfera festive në Tiranë “rrëmben” vëmendjen e medias prestigjioze “Reuters”

Posted on by Kult Plus

Atmosfera festive e krijuar në kryeqytet në sheshin “Skënderbej” ka tërhequr vëmendjen jo vetëm të shqiptarëve, por edhe të huajve.

Media prestigjioze “Reuters” i ka bërë jehonë pamjes magjepsëse që ofron qyteti gjatë orëve të mbrëmjes, ku pemët e Krishtlindjes dhe ndriçimi i vendit të jep një ngrohtësi të ëmbël.

“Një pamje me dron të tregut të Krishtlindjeve në sheshin “Skënderbej” në Tiranë 18 dhjetor, 2024”, shkruhej poshtë postimit të bërë nga media prestigjioze./ KultPlus.com

Sot seanca e përbashkët plenare mes Kosovës dhe Shqipërisë

Posted on by Kult Plus

Sot mbahet seanca e përbashkët plenare mes Kosovës dhe Shqipërisë.

Në këtë mbledhje e cila është paraparë që të nis nga ora 10:00, do të marrin pjesë të gjithë drejtuesit grupeve parlamentare pozitë-opozitë të të dyja vendeve.

Pikat e seancës: 

Arritja në Sallën e Seancave Plenare të Kuvendit të Kosovës

Hapja e aktivitetit me ekzekutimin e Himneve Kombëtar

Fillon Seanca e përbashkët plenare në Kuvendin e Kosovës

Glauk Konjufca, Kryetar i Kuvendit të Republikës së Kosovës (10 min)

Elisa Spiropali, Kryetare e Kuvendit të Republikës së Shqipërisë (10 min)
Mesila Doda, Kryetare e Grupit Parlamentar Demokraci dhe Integrim, Kuvendi i Shqipërisë (3 min)

Besnik Tahiri, Kryetar i Grupit Parlamentar të Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Kuvendi i Kosovës (3 min)

Fatmir Mediu Anetar i Grupit Parlamentar Aleanca për Ndryshim, Kuvendi i Shqipërisë (3 min)

Enis Kervan, Kryetar i Grupit Parlamentar Multietnik, Kuvendi i Kosovës
(3 min)

Arben Gashi, Kryetar i i Grupit Parlamentar të Lidhjes Demokratike të Kosovës, Kuvendi i Kosovës (3 min)

Gazment Bardhi, Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, Kuvendi i Shqipërisë (5 min)

Abelard Tahiri, Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike të Kosovës, Kuvendi i Kosovës
(5 min)

Niko Peleshi, Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste,
Kuvendi i Shqipërisë (5 min)

Mimoza Kusari-Lila, Kryetare e Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, Kuvendi i Kosovës (5 min)

Edi Rama, Kryeministër i Republikës së Shqipërisë (10 min)

Albin Kurti, Kryeministër i Republikës së Kosovës (10 min)

Mbyllja e Punimeve./ KultPlus.com

Sot është Dita Ndërkombëtare e Solidaritetit Njerëzor

Posted on by Kult Plus

Dita Ndërkombëtare e Solidaritetit Njerëzor promovon ndjenjën e humanizmit të përbashkët dhe inkurajon individët, komunitetet dhe kombet që të bashkohen për trajtimin e çështjeve urgjente globale.

Ajo thekson besimin se veprimet tona kolektive mund të kenë një ndikim pozitiv në botë.

Kjo ditë festohet çdo vit më 20 dhjetor, për të reflektuar mbi rëndësinë e solidaritetit dhe për të ndërmarrë veprime konkrete për të mbështetur personat në nevojë dhe për të kontribuar për një botë më të barabartë.

Festimi i kësaj dite përfshin angazhimin në aktivitete që promovojnë unitetin, ndjeshmërinë dhe bashkëpunimin.

Dita Ndërkombëtare e Solidaritetit Njerëzor u krijua nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara në vitin 2005, për të promovuar konceptin e solidaritetit si një vlerë themelore për përparimin e njerëzimit./ KultPlus.com

‘Si ta mbaj këtë shpirtin tim, që të mos preket në tëndin’

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Rainer Maria Rilke

Këngë dashurie

Si ta mbaj këtë shpirtin tim, që
të mos preket në tëndin? Si t’a
ngre tej teje në diçka më të mirë?
Ah sa dëshiroj t’a vë
diku të humbur n’errësirë,
në një vënd të qetë, të huaj nga
s’ndihen dridhje, kur dridhet e jotja thellësirë.

Dhe gjithçka na prek, afër e larg,
na merr së bashku si një hark,
që nga dy tela një tingull të vetëm nxjerr.
Në ç’instrument jemi tendosur vallë?
E ç’violinist na ka në dorë te gjallë?
O këngë e ndjerë./KultPlus.com

Atmosfera festive në Tiranë “rrëmben” vëmendjen e medias prestigjoze “Reuters”

Posted on by Kult Plus

Atmosfera festive e krijuar në kryeqytet në sheshin “Skënderbej” ka tërhequr vëmendjen jo vetëm të shqiptarëve, por edhe të huajve.

Media prestigjioze “Reuters” i ka bërë jehonë pamjes magjepsëse që ofron qyteti gjatë orëve të mbrëmjes, ku pemët e Krishtlindjes dhe ndriçimi i vendit të jep një ngrohtësi të ëmbël.

“Një pamje me dron të tregut të Krishtlindjeve në sheshin “Skënderbej” në Tiranë 18 dhjetor, 2024”, shkruhej poshtë postimit të bërë nga media prestigjioze./atsh/KultPlus.com

Poezia e Asdrenit kushtuar Kosovës dhe Çamërisë, botuar në gazetën, ‘Tomori’ në vitin 1941

Posted on by Kult Plus

Poezia e Asdrenit, poetit të madh kombëtar, kushtuar Kosovës dhe Çamërisë është botuar në gazetën “Tomori” më 28 nëntor 1941, në 29-vjetorin e shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë.

Në gazetën “Tomori” poezia është titulluar: “Shqipëria e Madhe”

Mir’ se erdhe midis nesh, o e bukura Kosovë!

Mir’ se erdhe motër, po të them dhe përsëri,

Mbas vuajtjeve  dëshmove gjatas që dhe provë

Të hysh hirplotë në gjinjt e Mëmës Shqipëri.

Me vrer në buzë prisje të gjeje pak ndihmë e dritë

Ta ngrehësh vehten prej njëj territ të pafund,

Me flijime pa numër  dhënë ditë për ditë,

Të ngopej bisha, sot përdhe, pa shpirt që u mund…

Me vargje trupin lidhur, kombi më gjakpirës

Pak frymë për të marrë vehten nuk të linte,

Të çorri faqe e sy me thonjt e tij grirës,

Me drapër gjith po korrte pleq dhe të rinj.

Dhe zëri t’ ishte shuar, lotët e syve tharë

Në fshamë e mbytur dhe në vojtje pambarim,

Ndër aq vjet s’pe një ditë pak të mbarë:

E zhveshur edhe e zbathur pa pikë përdëllim!

Një copë truall nuk të linte për jetesë

As bukë për fëmijët s’kishe për ushqim,

Dëshirë e tija: farë e jotja të mos të mbesë:

Në dhe të huaj larg të shporte me qëllim!

Mundime tmerri që s’tregohen dot me fjalë

Grabitje me pahir te gjësë pa pushim,

Në trollin tënd ai të kishte si një halë,

Çdo çast për ty s’mendonte veçse për shkatërim!

Sa burra nuk e derdhën gjakun kot së koti,

Për një të drejtë shpirt që dhanë me një plumb,

Mëshirë s’gjenin as kur binin pika loti,

Shtëpin’ e plengun zjarri kur ua bënte hi e shkrumb!

Kish heshtur kënga pleqërishte dhe dasmore

Lahutë-e fyell derthnin tingull vajtimtar,

Me drojë dilte bjeshkës vajza malësore,

Kurrkujt si qeshte buza, në aq tym e zjarr!…

Dhe ti e shetrenjta Çamëri si trime e rallë

Dikur që të ngjallej  greku pate falur gjak,

Si mirënjohje flijimi  prite plumb në ballë;

Pa faj dhe miq dëshmorë  ranë keq në lak!

Mirë se erdhe pranë Mëmës, vajzë-e dëshiruar

Plot mall o bijë e shumëvojtur Çamëri,

Në gjinjt’ e saj të ngrohtë drejt në kraharuar

Gjith po të priste pa durim me dhempshuri.

Dy bija të përmallshme, Gurë të paçmuar

Si dy florinj të ndritshëm derdhur bukuri,

Mi ball të Shqipërisë, Mëmës së-adhuruar,

Si hyj po ndritni, ju, Kosovë e  Çamëri!

Dy zotër të pashpirt me të egër se dy bisha

Mbë nj’anë serbi, fis i poshtër gjakatar

Ndaj tjetrës greku dhelpër, vrasës gënjeshtar;

Dy faqezes pa Perëndi, me kryqe-e kisha!

Me shufra dhe shuplaka, grykës dhe tërkuza,

Për ‘ta ju s’ishit veç një farë bagëti,

Ata me tallje, juve ju përcilte buza:

Po kthenje fjalë, ca më keq, si mjerë ti!

Por Ora-e fundit, Ora e tmerrit e shpërblesës

Çdo faj me të përdhunë bërë që s`e fal

Pluhur dhe hi u-bënë shkelësit e Besës

Rrufe mërije Zoti rrymën që s’ia ndal!…

Dikur Dodona plakë parathoshte Fatin

Që çdo shpirtlik e çojnë Hyjit drejt në Ferr

Dhe sot po gjith ata mizorët më të ngratin

E marrin shpagën prej njëj gjyqit që të therr!

Kur më të dobtin don e shkel me të përdhunë

Ndeh dorë lakmimtare me padrejtësi

Më shpejt a von të pret po gjith ajo furtunë

Që s’le pa mos përmbysur çdo paudhësi!

Ju me vullnet të fortin tuaj s’u-përkulët

Çdo sulm të bishës e përballtë me guxim,

Se vetëm kombet jetë-skllavë dhe shpirt-ulët

Durojnë zgjedhën qafës, pa një murmurim.

Mbërdhe përfare ranë hekurat e rënda

Përjetë-u shduk tirania që s’durohej dot

Sot flamuri kuq-zi ndeh flatrat siç i kënda

Mbi viset ku Shqiponjat motit qenë zot!

Sot Djell i ri ju ngrohn me rreze çlirimtare

Sot zgjedha e rëndë-e robërisë mori fund

Mëngjezi-i ndritshëm njaj prandvere shkëlqimtare

Mbi tokën t’uaj po përhapet me sa mund;

Sot ndër qytetet dhe katundet gazi ndjehet

Vëllazërimi-i tërë Kombit  plot hare

Me këngë dhe kremtime populli dëfrehet

Fatlum  për atë se lindi Jetë krejt e re!

Çdo Vatër e Kosovës  dhe e Çamërisë

Le të tërhidhet me vallzime të pafre

Se Terri perëndoj, arthi Drita e Lirisë

Mbi malet tona po shëndris një qiell pa re.

Që tash, o burra djem, ju mbetet juve barra

T’i bëni ballë çdo rrezikut që ju del,

Të shohë vendi i ynë ditë më të mbara

Me vrrull t’a mbroni, këmbë-armiku kur e shkel!

Me krenari vazhdoni trimërinë e motshme

Qysh nga të Parët tanë mbetur trashëgim

Hovplot forcoheni me diturit’ e sotshme

Mos merrni Fenë parasysh për një Bashkim.

Si burra plot vullnet kësaj fatlume radhe

Të bëhemi me ndihmën e të Madhit – Zot,

Një Komb i fortë në një Shqipëri të Madhe

Që mundi i aq Dëshmorëve të mos vejë kot.

Fatosavet dhe Prijsavet u-qofshim falë

Me ne, dy kombe miq, që derdhën gjak bujar

Nër luftra ngadhnjimtare zot që kanë dalë

Kurorë Nderi plot shkëlqim për çdo luftar!

 Ushtrive të lavdishme Mike dhe Mbrojtare

Me krahun e pathyershim vetëtimtar

Q ëu-shëmb  armiku më mos ngrehë krye fare:

Nderime-e Mirënjohjen t’onën, shqiptar!

Asdreni

(“Tomori” 28 nëntor 1941). /KultPlus.com

Gjykimi

Posted on by Kult Plus

Esad Mekuli

Do të vijnë mbas nesh fëmijët tanë e fëmijët
e fëmijëve tanë
dhe ata do të flasin për ne, ata do të gjykojnë
për ne-
(Breznitë veprat i gjykojn .. -ka thanë nji njeri i
madh!)-
dhe nuk do t’na dënojn, e dij, për belbëzimet
tona, shtërzimet’
për gabimet-t’vogla e t’mëdha-për të
mbërrimet tona…
Pse-kush ka faj që prindet s’na lanë gadi kurrgja
-pos vorreve dhe padijes;
kush ka faj që aq kohë-errësija dhe vetmija-
si mrazet e pranverës kanë mbyt filizat mu në farë?!
Do të vijnë mbas nesh fëmijët tanë e fëmijët e fëmijëve
tanë-breznitë,
dhe ata do të dijnë për ne, se ne jemi pjella e Ditës
së Re-dhe plot diell e dashni;
do të dijnë për ne, e dij, dhe do t’ua kallxojnë me
binduni fëmive të vetë
si kemi ngallnjye, nga hini dhe vjetërsia,qytete t’reja,
fabrika dhe katunde…
si kemi shkrue kangë, si kemi thurë tregime-
tue belbzue ebecenë dhe gjuhën vetë…
(Dhe, ani, që të gjithë jemi marrë me çd! o gja, si me
qenë mjeshtra çollakë,
me pak dije po me shumë e shum vullnet…) /KultPlus.com

Hapja e ekspozitës “Eveningside. Gregory Crewdson” në muzeun Marubi

Posted on by Kult Plus

Muzeu Marubi dhe Gallerie d’Italia Muzeu i Intesa Sanpaolo-s do të bëjnë hapjen e ekspozitës “Eveningside. Gregory Crewdson” kuruar nga Jean-Charles Vergne. Ekspozita hapet më 20 dhjetor nga ora 18:00.

Gregory Crewdson (*1962, Brooklyn, SHBA) është një fotograf i njohur ndërkombëtarisht. Gjatë tre dekadave të fundit, Crewdson ka mishëruar një portret të Amerikës së Mesme, atë Amerikë të periferisë me gardhe të drunjta që sodit me sy të stërhapur shkëlqimet e një ëndrre të venitur, e cila prej kohësh është e zbehur dhe e fishkur.

Kjo ekspozitë prezanton vepra nga tre seritë e krijuara midis viteve 2012 dhe 2022. Të parashikuara si një trilogji, ato paraqesin një pasqyrë unike në një dekadë krijimtarie dhe zbulojnë dy boshtet qendrore – intime dhe politike – të universit që e ka paraqitur Gregory Crewdson si një nga figurat kryesore të fotografisë.

Pas ekspozitave të paraqitura në Gallerie d’Italia/Intesa Sanpaolo (Torino, Itali, 2022), në Rencontres Photographiques d’Arles (Arles, Francë, 2023) dhe në Qendrën e Fotografisë VB (Kuopio, Finlandë, 2024), Muzeu Kombëtar i Fotografisë “Marubi” paraqet punën e njërit prej fotografëve amerikanë më në zë.

Projekti i ekspozitës është realizuar në bashkëpunim me Gallerie d’Italia – Muzeu i Intesa Sanpaolo falë mbështetjes së Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit./express/KultPlus.com

Kafka: Zoti t’i jep arrat, mirëpo ai nuk i thyen ato për ty

Posted on by Kult Plus

Thëniet më të mira të Kafkës

Franz Kafka lindi në 1883 dhe jetoi vetëm 40 vjet. Gjatë jetës së tij të shkurtër, i mbushur me frikë dhe shpresa të parealizuara, ai shkroi vepra që meritojnë të qëndrojnë në të njëjtin nivel me krijimet më të mëdha të letërsisë botërore.

Ne kemi studiuar biografinë e këtij personi të jashtëzakonshëm dhe kemi bëri një listë të disa fakteve interesante dhe thënieve më të bukura të tij, që do t’ju ndihmojnë ta kuptoni më mirë atë:

Kafka filloi punë si një agjent sigurimesh në moshën 24 e ka bërë atë për 11 vjet. Babai i shkrimtarit e quajti atë “punë buke”, paga nga e cila mjafton vetëm për të paguar faturat. Marrëdhënia e tyre ishte përgjithësisht shumë e vështirë. Kafka e përshkroi babanë e tij si një tiran despotik dhe kërkues, i cili ndikoi fort tek ai.

Romani “Procesi”, të cilin ai nuk donte t’ia tregonte botës, u shit në formë dorëshkrimi për gati 2 milion dollarë në 1988.

Tregimet e shkurtra, romanet që kurrë nuk i përfundoi; 90 për qind të krijimtarisë së vet e dogji; pjesën tjetër e la me testament që të digjej.

Ndoshta Kafka shpiku kaskën. Sipas profesorit Peter Drucker, kjo ndodhi kur Franz ishte në biznesin e sigurimit të punëtorëve nga aksidentet.

Rreth moshës 28 vjeçare, Franz u bë një vegjetarian, edhe pse gjyshi i tij ishte një kasap.

Kafka ishte një fletçerist – një mbështetës i teorisë se ushqimi duhet të përtypet për një kohë të gjatë dhe tërësisht (mjekët nuk e aprovojnë atë). Gjatë vakteve të përbashkëta, babai i shkrimtarit e mbulonte fytyrën me një gazetë në mënyrë që të mos shihte se si Franz përpiqej me ushqimin e tij.

Kafka tërhoqi vëmendje pas vdekjes më shumë sesa kur ishte gjallë.

Është cilësuar si një nga autorët më me ndikim apo Dante i shekullit të njëzetë. Gabriel Garcia Marquez thoshte se me romanin Metamorfoza, Kafka tregoi se ishte e mundur të shkruhej ndryshe, dhe ne kemi sjellë për kënaqësinë e lexuesve tanë thëniet më të bukura të tij.

Disa nga thëniet më të mira të Kafkës:

Nuk i lexoj reklamat, sepse po t’i lexoja do të shpenzoja gjithë kohën time duke dëshiruar të zotëroj gjëra.

Një libër do të duhej të ishte një sëpatë që e thyen detin e ngrirë brenda nesh.

Në luftën midis vetes dhe botës, përkrahe botën.

Kushdo që ruan aftësinë për ta parë bukurinë, nuk ka për t’u plakur kurrë.

Duke besuar në mënyrë pasionante në diçka që ende nuk ekziston, ne e krijojmë atë. Ajo që ende nuk ekziston është thjesht diçka që nuk e kemi dëshiruar mjaftueshëm”.

Zoti t’i jep arrat, mirëpo ai nuk i thyen ato për ty.

Kam frikë nga nata. Kam frikë nga jo-nata.

Je i lirë, prandaj dhe je i humbur.

Librat që na duhen janë ato që na vijnë si fatkeqësi, që na bëjnë të vuajmë si vdekja e një personi që e duam më shumë se veten, që na bëjnë të ndihemi sikur jemi në prag të vetëvrasjes, ose të humbur në një pyll ku nuk frymon asnjë njeri.

Mos e ndrysho, mos e ujit, mos u mundo ta bësh logjik. Mos e ndrysho shpirtin tënd sipas kërkesave të të tjerëve. Përkundrazi, ndiqi fiksimet e tua më të forta, në mënyrë të pamëshirshme.

Ka një pafundësi shpresash në këtë univers… por ato nuk janë për ne.

Njeriu i veprimit i detyruar të mendojë, është i palumtur deri në çastin që ia arrin të dalë nga kjo situatë.

Kushdo që nuk arrin të gjejë kuptimin e jetës së tij, ndërkohë që ai është gjallë, ka nevojë që një dorë ta ruajë paksa nga dëshpërimi ndaj fatit të tij… por me dorën tjetër ai nuk mund të zhdavaritë çfarë shikon në mes të rrënojave.

Shoqërimi me qenie njerëzore çon në vetëvëzhgim.

Të besosh në progresin nuk do të thotë të besosh se është bërë ndonjë progres.

Duke besuar me pasion në diçka që ende nuk ekziston, ne e krijojmë atë. Joekzistuesja është çfarëdo gjëje që ne nuk e kemi dëshiruar mjaftueshëm.

Fatkeqësia e Don Kishotit nuk është përfytyrimi i tij, por Sanço Pançoja.

E ligë është çdo gjë dëfryese.

Si mund të gjesh kënaqësi në botë nëse nuk e ke atë për strehë?

Unë kam ndjesinë e vërtetë të vetes sime vetëm kur jam tej mase i palumtur.

Nëse unë do të jetoj përjetësisht, si do të ekzistoj nesër?

Në njëfarë kuptimi e Mira është e parehatshme.

Sa tmerrshëm e pakët është njohja e vetes sime, krahasuar me njohjen e dhomës sime.

Nuk është e nevojshme të largohesh nga shtëpia jote. Rri në tryezë dhe dëgjo. Madje mos dëgjo, vetëm prit. Madje as mos prit, vetëm rri qetësisht dhe vetmitar. Bota do të paraqitet tek ti pa masë, nuk ka rrugë tjetër, vetëm do të bjerë në gjunjë para teje.

Parimi im kryesor është ky: Faji nuk duhet dyshuar kurrë.

Vuajtja është elementi pozitiv i kësaj bote, në të vërtetë është e vetmja lidhje midis kësaj botes dhe pozitives.

Dashuria sensuale është mashtruese si dhe dashuria hyjnore; ajo nuk mund të bëhet vetë, por gjersa e ka pavetëdijshëm elementin e dashurisë hyjnore brenda vetes, mund të bëhet edhe kështu.

Historia e njerëzimit është çasti midis dy hapave të udhëtarit.

Ka vetëm dy gjëra. E vërteta dhe gënjeshtrat. E vërteta është e pandashme, gjersa ajo nuk e njeh veten; të gjithë ata që duan ta njohin, vetëm sa gënjejnë. / KultPlus.com

Nëntë filma të shfaqur në DokuFest në listë të gjatë për Çmimet Oscar

Posted on by Kult Plus

DokuFest njofton se tetë nga nëntë prej filmave janë shfaqur këtë vit në edicionin e 23-të, ndërsa Queendom ishte pjesë e festivalit vitin e kaluar.

Filmat në fjalë janë përzgjedhur për listën e gjatë të Çmimeve Oscar 97-të, duke shënuar një tjetër moment historik të jashtëzakonshëm për festivalin.

Filmat e përzgjedhur janë:

Kategoria Dokumentar i Gjatë: “Hollywoodgate”, “No Other Land”, “Queendom”, “Soundtrack to a Coup D’Etat”, “Sugarcane” dhe “Union”.

Kategoria Dokumentar i Shkurtër: “Incident” dhe “Until He’s Back”.

Kategoria e Filmit të Shkurtër Narrativ: “The Masterpiece”.

Ky vlerësim i jashtëzakonshëm është një dëshmi e programimit unik dhe të kujdesshëm të DokuFest, i cili vazhdon të mbështesë tregime inovative dhe t’u japë hapësirë zërave të ndryshëm në botën e filmit dokumentar dhe të shkurtër. Çdo vit, festivali paraqet një përzgjedhje të jashtëzakonshme filmash, shumë prej të cilëve vazhdojnë të marrin njohje ndërkombëtare dhe çmime prestigjioze, përfshirë edhe nominimet për Oscar.

DokuFest mbetet i përkushtuar për të mbështetur talentet e reja përmes programeve të dizajnuara me kujdes, duke u ofruar regjisorëve mundësi për të lidhur filma të tyre me audienca ndërkombëtare dhe liderë të industrisë. Përkushtimi i festivalit për të promovuar zëra të rinj dhe narrativa të fuqishme garanton se ai vazhdon të jetë një platformë e rëndësishme për filma që rezonojnë globalisht./express/KultPlus.com

Bujtina e rilindur në Kalanë e Beratit, Rama: Destinacion unik për të gjithë turistët

Posted on by Kult Plus

Kryeministri Edi Rama ndau sot pamje nga një bujtinë në Kalanë e Beratit. Sipas Ramës, kjo bujtinë është shembull i rijetësimit të një ndërtese të amortizuar, duke ruajtur arkitekturën dhe traditën e qytetit.

“Bujtina “KRIS Guesthouse” në zemër të Kalasë së Beratit, është një ndër shembujt e rijetësimit mbështetur nga ne, për ta rilindur duke ruajtur në të njëjtën kohë edhe arkitekturën karakteristike të qytetit”, shkruan Rama.

Sipas tij, “KRIS Guesthouse”, tani një destinacion unik për të gjithë turistët, në çdo orë të ditës./atsh/KultPlus.com

Lutja e dëshpërueme

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Ernest Koliqi

Ju qi keqas t’vorrosun keq flêni nder murrâna
mbi shpate t’pjerrta a n’pyje, n’breg deti ase n’breg lumi,
deshmor‘, q’êmën t’lavdishem keni thadrue n’gojdhâna,
nën dhé me gjak t’uej t’rîmun idhnín nuk u a shuen gjumi.

Ju qi n’vorre t’vetmueme keq flêni e nuk pushoni
e as deka varrz e shtatit nuk thau as nuk u a mbylli,
qi éshtnat vrik ju dridhen kur del nji zâ nga pylli,
a kur nji zhapllim‘ hapash përbrî murân’s ndëgjoni,

ju qi n’mesime fisnike t’lahutës jeni rritun,
ju qi burrnín jetike e patët si mësuese,
ju qi lirín kreshnike zgjedh‘ e kishi per nuse,
ju qi n’mprojen e nderit botën keni çuditun,

sot n’murrâna t’harrueme kërkoni kot pushim:
ju qi epopé t’panjoftun shkruet me gjakun e kuq,
plot vrumulisje n’eshtna rrini tue bluem idhnimin,
fatosa orzez, për flîjen e jetës q’u shkoi huq.

U rrzuet tue rrokun armën dhe rrzue me jue fisi;
ato q’atdheut i kjené ndër mote gardh çeliku,
porzmat vigâne t’ueja, jo, nuk i mposhti anmiku
por mâma e fatit, mâma qi befas mbi né krisi.

N’heshtim t’natës shqiptare s’ndëgjihet kund zâ njerit,
prân‘ votres s’fikun nânat n’vaj nuk e njomin bukën,
por me sy t’papërlotun plot shkndija mnije, strukën
tue prit‘ furín ahmarrse qi t’thej‘ t’prîmunt e mnerit.

Jo váj por gjâm e ahté prej pyjesh sjell jehona,
zhumhura e rrebtë e lumit kushtrim zâ-mbytun ngjanë,
shpirtnat errson e ballet vrugon, ndiell mort zezona
q’atdheut palcet gjallnuese mâ t’mshefta po i a thanë.

O Perëndí, na tokën pranuem qi Ti na fale,
n’tê tash tridhet‘ qindavjeta na u end e ndershme jet,
jetuem m’kto troje t’vobta, n’kto brigje t’thata e t’shkreta,
ngujve larg botës tjetër tue ruejtun dhên mbi male.

Me mzi strehueme trupin nga shiu e brshni e marrdha,
n’kasolle e stane t’brishta qi shpërthejshin duhínat,
pa dijt‘ qejfet e holla, pa dijt‘ ç’janë miradinat,
pa njoft‘ doket e lmueta të kombeve fatbardha.

E, pra, t’ushqyem n’kto gryka me bukë kollomoqe
Qi e zbutshin n’új të kronit, s’lypshim kurrgjâ mâ shum,
sepse bylmet na kishin nji lirí t’thjsht‘, t’pashoqe,
qi me hiret e veta na e bânte gjakun t’lum.

Nânat me qumsht‘ të pastër andjen n’shpírt t’on‘ dikojshin
Me fluturue si shqipe në qiell t’nderit shqiptar,
n’flak t’dokeve m’u kndellun e n’zjarrm t’buzmit bujar,
qi kobin e zvetnimit nga votra na e largojshin.

O Perendí, ndër shekuj ûja buzën na e zverdhi,
shpesh u errem pa hângër bukën m’e ruejt‘ për fmín
e mitun q’ish n’e rritun, por n’qe ‘i mik né shpín
na msyni, ia vûm para at buk mikut kur erdhi.

Pse kshtu na e randon jetën me dhunë e me krajata?
Lírin e dy gisht nderi n’shtek t’ballit: s’kishim tjetër:
kto dy të mira zbritshin vobeksín t’on‘ të vjetër.
Po pse, o i Lumi i Qiellvet, na i rrmbeve kto dhurata?/ KultPlus.com