Teatri i Operas blen produksionin më të rëndësishëm në 70 vjet: ‘Lucia di Lammermoor’ e Donizetti-t vjen në Shqipëri në 2025-ën

Drejtoresha e Përgjithshme e Teatrit të Operës dhe Baletit, Abigeila Voshtina, ka njoftuar nëpërmjet një video-mesazhi që TKOB ka blerë një nga produksionet më të rëndësishme në 70 vite teatër.

Bëhet fjalë për operën “Lucia di Lammermoor” e Donizetti-t, e cila do të vijë enkas nga Izraeli në Shqipëri, në vitin 2025.

“Blerja e një produksioni shumë të rëndësishëm, nga një nga operat më të rëndësishme të botës siç është Opera e Izraelit. Puna ka filluar që në gusht. Kemi zgjedhur një titull klasik e që njihet nga të gjithë siç është Lucia di Lammermoor e Donizetti-t”, tha ajo nëpërmjet video-mesazhit.

Arsyeja pse pikërisht kjo vepër, sipas Voshtinës, është sepse kjo vepër është e llojit Belcanto dhe ky lloj zhanri është djepi i rritjes të të gjithë këngëtarëve të rinj.

Voshtina theksoi që kjo arritje do të kulmojë në vitin 2025, me pjesëmarrjen e artistëve të rinj, duke përforcuar edhe qëllimin tonë për fuqizimin dhe promovimin e artistëve të rinj. 
Për më shumë se 200 vjet, historia tronditëse e Lucia di Lammermoor ka tërhequr një numër të lartë artdashësish në mbarë botën.

Në 1819, Sir Walter Scott botoi një roman që flet për një shërbëtore fatkeqe nga kodrat Lammermoor. I bazuar mbi një vrasje në jetën reale që skandalizoi Skocinë e shekullit të 17-të, romani i Scott ishte i frikshëm, i hidhur dhe një nga librat më të njohur të kohës së tij.

Emocionalisht i papërpunuar dhe jashtëzakonisht i sëmurë, historia së shpejti mori rrugën e saj nëpër Evropë; një muzikal danez i bazuar në roman madje shfaqi një libret të Hans Christian Andersen!
Megjithatë, ishin Gaetano Donizetti dhe Salvadore Cammarano – dy nga yjet më të shndritshëm të operës italiane – ata që në 1835 i dhanë Lucia-s zërin e pavdekshëm.

Lucia di Lammermoor është një operë në tre akte nga Gaetano Donizetti, me libret të Salvadore Cammarano, bazuar në “The Bride of Lammermoor” nga Walter Scott.

Është opera më e famshme të Donizettit.
Pjesa më e njohur e kësaj vepreje është skena e çmendurisë së Lucia-s nga dashuria dhe kabaleta përfundimtare “Tu che a Dio spiesti l’ali”, e konsideruar si një nga pjesët më të bukura të operës së tenorit./Shqiptarja.com/ KultPlus.com

‘Kamarja e Turpit’ premiera e radhës e TKK

Teatri Kombëtar i Kosovës sjellë shfaqjen premierë “Kamarja e Turpit” të autorit Ismail Kadare, me regji të Kushtrim Koliqit, shkruan KultPlus.

Në këtë premierë, trajtohet tema ku perandoria osmane duke bërë çmos që ta zë kokën e kryerebelit, Ali Pashë Tepelenës, i cili, i ngujuar në kalanë e vet, shpreson se shqiptarët do t’i shkojnë pas siç i shkuan Skenderbeut dikur.

Perandoria Osmane ka filluar të dobësohet ngaqë shtetet nën pushtimin e saj kanë nisur përpjekjet për pavarësi. Për ta ruajtur pushtetin dhe imazhin në sytë e qytetarëve të vet, perandoria ka vendosur në sheshin kryesor të kryeqytetit kamaren e turpit: vendin ku do të ekspozohen kokat e tradhëtarëve që e gjithë bota t’i shohë. Por një kokë paraqitet sfiduese për t’u kapur: ajo e kryerebelit shqiptar, 80-vjeçarit Ali Pashë Tepelenës.

Por Sulltani është në gjendje të bëjë çmos për ta kapur kokën e Ali Pashës, i cili, i ngujuar në kalanë e vet, shpreson se shqiptarët e të gjitha anëve do t’i përgjigjen pozitivisht ftesës së tij për t’iu bashkuar në luftë kundër perandorisë, ashtu siç bënë me Skenderbeun disa shekuj më parë.

Aktorët që luajnë në këtë shfaqje janë: Adrian Morina, Armend Smajli, Ylber Bardhi, Gresa Pallaska, Bislim Muçaj, Kosovare Krasniqi, Zana Berisha, Fiona Abdullahu, Art Pasha, Gentrit Shala, Florenta Bajraktari, Jehona Gashi

Ekipi tjetër që kontribuan në këtë shfaqje:

Dramatizimi:
Doruntina Basha
Ass. Regjie: Qendresa Spahiu, Ardijana Mehmeti, Djellëza Dedushi
Kompozitor: Adhurim Grezda
Koreografe: Erna Salihu
Skenograf: Bekim Korça
Kostumografe: Yllka Brada
Dizejni i dritave: Yann Perregaux
Dramaturge: Zoga Çeta Çitaku
Video Artist: Miran Bratus
Dizajni: Nita Qahili
Fotograf: Elton Aliçkaj
Inspicient: Mursel Haziri
Ndriçues: Mursel Bekteshi
Tonist: Avdi Gërvalla
Shtëpia Botuese Onufri

Premiera jepet më 19 Mars, në ora 20:00, në Teatrin Kombëtar të Kosovës/KultPlus.com

Fëmijët shijojnë prodhimtarinë teatrore nga festivali në rajonin e Ferizajt

Festivali i Teatrove për Fëmijë në edicionin e tij të parë të organizimit po bën bashkë dhjetëra fëmijë në shfaqjet të cilat po jipen në regjionin e Ferizajt.

Ferizaji, Shtimja, Kaçaniku dhe Hani i Elezit po mirëpret shikuesit e vegjël, teksa sot janë dhënë shfaqjet “Krahët e Bletës” dhe “Era, Mira dhe Shtëpia Magjike”.

“Vogëlushët do të shijojnë për këto ditë, prodhimtarinë më të mirë teatrore për fëmijë, dekorin e veçantë, lojërat garat e diturisë dhe gjithë programin e përgatitur nga ekipi i Festivalit, prirë nga drejtori i Festivalit, Besim Ugzmajli”, ka shkruar kryetari i kësaj komune, Agim Aliu për festivalin.

Nesër do të jetë dita e fundit e festivalit, teksa ky edicion për fëmijë ka buruar pas një rrugëtimi 54 vjeçar të Festivalit të Teatrove në Ferizaj.

Nis edicioni i parë i ‘Festivalit të Teatrove për Fëmijë’ në Ferizaj

Në qytetin e Ferizajt ka nisur edicioni i parë i Festivalit të Teatrove për Fëmijë, shkruan KultPlus.

Festivali do të zgjas deri më 7 Mars, duke u shtrirë edhe në komunat e Rajonit të Ferizajt, e cila vjen si vazhdimësi e Festivalit të Teatrove në Ferizaj.

Festivali i Fëmijëve jepet në kuadër të strategjisë së zhvillimit të teatrit për të rinjtë dhe fëmijët duke ofruar shfaqje të teatrove vendore, si dhe aktivitete të shumta.

“Vogëlushët do të shijojnë për këto ditë, prodhimtarinë më të mirë teatrore për fëmijë, dekorin e veçantë, lojërat🤹‍♂️garat e diturisë 📚dhe gjithë programin e përgatitur nga ekipi i Festivalit, prirë nga drejtori i Festivalit, Besim Ugzmajli”, ka shkruar Kryetari i Komunës së Ferizajt, Agim Aliu.

Ngjarja do të organizohet në datat 4 deri më 7 mars dhe do të ketë shtrirje në katër qytete: Ferizaj, Shtime, Kaçanik dhe Han të Elezit./KultPlus.com

‘Amber Alert’ e autorit shqiptar Odise Plaku trondit skenën e teatrit ‘Viktoria’ në Athinë

Në skenën kryesore të teatrit “Viktoria” ngjitet në skenë për herë të parë në Greqi vepra e një autori shqiptar. “Amber Alert”, shkruar nga dramaturgu Odise Plaku, u kushtohet viktimave të trafikuara për qëllime prostitucioni dhe shfrytëzimit seksual në mbarë botën.

Me interpretimin e aktores shumëdimensionale Georgia Zoi, me regji të Giota Koundourakis, falë punës së një stafi shumë profesional, në datën 9 shkurt u shfaq premiera e kësaj vepre, e cila solli emocione të fuqishme tek të gjithë ndjekësit e kësaj nate.

Gjatë shtatëdhjetë minutave aktorja Georgia Zoi arriti të përcillte mesazhet e fuqishme të kësaj vepre kundër plagës sociale të shfrytëzimit të vajzave në moshë fare të mitur për qëllime trafikimi./BalkanWeb/KultPlus.com

Tom Hollandi i kthehet teatrit

Aktori hollivudian, Tom Holland, pritet të luajë rolin e Romeos në teatër.

Raportimet e fundit thonë që ai do të jetë pjesë e vënies në skenë të tragjedisë së Uilliam Shekspirit, Romeo dhe Xhulieta, nga The Jamie Lloyd Company.

Tragjedia do të luhet në Teatrit e Dukës së Jorkut nga 11 maji deri më 3 gusht, dhe do të bëhet nën regjinë e Lloydit.

Hollandi që njihet në masë për rolin e Spider-Manit në gjashtë filmat e fundit për këtë superhero, e kishte filluar aktrimin në skenë, duke e luajtur rolin e protagonistit në Billy Elliot The Musical në teatrin e Victoria Palace në Londër./KlanKosova/KultPlus.com

Lazër Filipi, artisti i madh i teatrit shqiptar

Lazër Filipi lindi më datë 7 shkurt të vitit 1921 në qytetin e Shkodrës.

Që në moshën e tij të vogël kur studionte në ciklin fillor ai spikati me interpretimet e tij në shfaqje të vogla teatrore që viheshin në shkollën e tij nga mësuesi i asaj shkolle që ishte ndërkohë edhe shkrimtari dhe patrioti i njohur Millosh Gjergj Nikolla (Migjeni), i cili jo vetëm që e pikasi si aktor të mundshëm por edhe e inkurajoi t’i përkushtohej aktrimit.

Në vitin 1938, Lazër Filipi, nga Shkodra largohet drejtë Tiranës për t’iu bashkuar edhe Luftës Antifashiste ku edhe do të ishte pjesë e grupeve artistike, të cilat kishin për qëllim të edukonin dhe argëtonin partizanët.

Gjatë luftës ai vazhdoi të aktivizohej edhe me grupin teatror “Grupi Priska” i cili u themelua si pararendës i Teatrit Popullor që do të krijohej menjëherë pas çlirimit të Shqipërisë në vitin 1944 dhe luajti me figura shumë të njohura të artit skenik të asaj kohe sikurse ishte edhe Naim Frashëri.

Në ditën e çlirimit të vendit më datë 28 nëntor 1944 për të festuar këtë ditë të vecantë të historisë së Shqipërisë u vu në skenë edhe drama me tre akte “Partizani” e cila ishte edhe shfaqja e parë që u interpretua në një Shqipëri të lirë tashmë dhe u interpretua për publikun 7 netë rresht. Shfaqja e parë e Teatrit Popullor u vu në skenë më 30 maji 1945 ku artisti Filipi interpretoi një nga rolet kryesore dhe gjithashtu njihet edhe si një ndër aktorët e parë që themeluan këtë teatër.

Pas çlirimit të vendit, Lazër Filipi ndërkohë vazhdonte të angazhohej me shfaqje të ndryshme të cilat viheshin në skenë. Në 1947 ai filloi studimet për aktrim në Zagreb dhe i përfundoi ato në 1950 në Republikën Çeke me rezultate të shkëlqyera.

Pas kthimit në vend ai do të interpretonte shumë role, një ndër të cilët ishte edhe roli i Leninit në veprën “Orët e Kremlinit”, rol me të cilin mori edhe çmimin e parë të Republikës. Role të tjera të cilat i dhanë artistit një vlerë të papërsëritshme në karrierën e tij si aktor ishin edhe ato në shfaqjet si “Familja e Peshkatarit”, “Arturo Ui”, “Hamleti” etj.

Lazër Filipi ka qenë aktor edhe në filmin “Tana” i cili njihet nga publiku dhe komuniteti i artistëve si filmi i parë shqiptar. Por ky ishte vetëm roli i tij i parë në kinema, pasi ai do të vijonte të interpretonte edhe shumë rrole të tjera në kinematografi.

Në vitin 1977 artisti do të dilte në pension por kjo nuk do ta ndalonte kurrsesi atë që të vazhdonte të ishte aktiv dhe të interpretonte akoma në shumë projekte teatrore dhe kinematografike.

Në karrierën e tij, artisti ka marrë një numër të madh çmimesh të para në festivale të ndryshme dhe gjithashtu është vlerësuar edhe me çmimin “Artist i Merituar” për 80 rolet e tij në teatër dhe kinema. Artisti Lazër Filipi ndërroi jetë në moshën 95-vjeçare më 16 dhjetor 2016. / KultPlus.com

‘RED’: lufta mes komerciales dhe artit të vërtetë, në Teatrin Aleksandër Moisiu

Sonte në Teatrin “Aleksandër Moisiu” shfaqet premiera e dramës “RED” (e kuqe) nga dramaturgu amerikan John Logan. Vepra vihet në skenë nën regjinë e Altin Bashës dhe interpretohet nga aktorët Gentian Zenelaj e Urim Aliaj.

“E kuqe” është një dramë me dy personazhe, kushtuar piktorit abstrakt Mark Rothko dhe veprave që solli nga viti 1949-1970. Fillimisht vepra është vënë në skenë në Londër, më 8 dhjetor 2009 dhe më pas në shumë teatro anembanë globit. Dy nga aktorët më të njohur që e kanë interpretuar janë britanikët Alfred Molina dhe Eddie Redmayne, me të cilët drama fitoi disa çmime Tony Awards.

“Vetëm një gjë kam frikë në jetë, miku im. Një ditë e zeza do ta përpijë të kuqen”. Kjo batutë  e artistit shpreh gjithë brengën e tij dhe refuzimin që i bënte “Pop artit” dhe në thelb komercializmit.

Mark Rothko, paguhet në 1958-ën nga restoranti i famshëm e tejet i shtrenjtë “Four Seasons” , për të realizuar disa murale. Rothko nis punën, i ndihmuar nga asistenti i tij Ken. Përmes dialogut të personazheve del hapur se si asistenti ashtu dhe artisti janë të dyzuar me pranimin e kësaj porosie kaq komerciale. Përfundimisht, Rothko ndërpret punën dhe merr vendimin të kthejë paratë tek “Four Seasons” me pretendimin se ai vend është i papërshtatshëm për ekspozimin e veprave të tij.

Drama “E kuqe” do të shfaqet për publikun në 4 net: 24, 26, 27 dhe 28 janar./atsh/ KultPlus.com

Teatri “Oda” publikon orarin e shfaqjeve për muajin janar

Teatri “Oda” ka publikuar orarin e shfaqjeve për muajin janar, shkruan KultPlus.

Një vend i cili në brendësi të tij ka shfaqje nga natyra më të ndryshme dhe me shumë elegancë i sjellë ato te publiku, ka njoftuar rreth orarin për muajin e parë të vitit 2024.

Duke filluar nga “Charles III” me regji të Agon Myftarit më 16 janar, e deri më 31 janar kur kjo shfaqje do të përsëritet edhe një herë tjetër, Oda ka shpërndarë orarin në rrjete sociale:

Ema Andrea sjell në Teatrin Eksperimental dramën ‘Dua një vend’

Drama “Dua një vend” me regji nga Ema Andrea do të shfaqet per 4 netë në skenën e Teatrit Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli” te “ArTurbina”.

Vepra e autorit grek Andreas Flurakis, “Dua një vend” (I Want a Country), përmbledh ide dhe ndjesi të thjeshta të njeriut të përditshëm për të përshkruar luftën vetjake për mbijetesë të secilit prej atyre që qoftë dhe një herë kanë pyetur veten: “Të rri në këtë vend mes pasigurive, apo të emigroj në një vend tjetër?”

Mirëpo, a ndërtohet një vend i ri, duke bartur në vetvete shembujt e papërsosur të një vendi të vjetër? Askush nuk e di se ç’duhet të bëjë, por kujtimi i përkundjes nën ninullat e gjyshes, në prehrin e saj, i shtyjnë personazhet të flenë një herë, dhe të vendosin të nesërmen se ç’do të bëjnë.

Drama vjen me interpretimin e aktorëve: Loredana Gjeçi, Adriana Tolka, Matia Llupa, Paolo Kadillari, Artemis Beluli, Eva Gjika, Eraldo Malaj, Lindar Kaja.

Shfaqja teatrore këtë muaj të parë të vitit sipas TKES do të jetë në datat 10, 12, 13 dhe 14 janar./atsh/KultPlus.com

Jetoi gati pesë dekada me burrin më të adhuruar, Branka Petric për Bekim Fehmiun: Kur ai ndërroi jetë u shua edhe një pjesë e imja

Ardianë Pajaziti
Fotografia në ballinë: Fahredin Spahija

86 vjet jetë  po shpaloseshin fletë fletë në një nga hotelet e Prishtinës, rrëfim që po e shoqëronim me çaj gjingjer dhe shumë cigare. Takimin me të e kisha rezervuar shumë më herët dhe orët e vona të darkës tashmë i kishte ndarë për mua dhe po shprushnim të dyja në jetën e saj, unë me pyetje e ajo me përgjigje. Mbamendjen e ka shumë të freskët, sikurse edhe dukjen edhe përkundër moshës së madhe. Me kërkim falje se nuk e mësoi asnjëherë gjuhën shqipe, aktorja serbe Branka Petric, gruaja që kishte ndarë pjesën më të madhe të jetës me Bekim Fehmiun,  burrin më të famshëm të Ballkanit dhe më gjerë, prekte herë pas here aksesorët e saj, gati gati si të ishin susta të kujtesës për të sjell jetën e saj nëpër etapa të ndryshme.

Gruaja flokëverdhë po mblidhte copëzat e jetës së saj prej vendit të saj të lindjes në Kroaci e deri në momentet kur po flisnim, jetë që ngërthente kushte jo të mira, sakrificë, kurajë, dashuri, sukses, humbje, dhimbje, shumë dhimbje e deri te kujtimet, kujtime që vazhdojnë ta shoqërojnë në çdo moment të jetës së saj.

Fëmijërinë e saj e kujton me karnavalin që mbahej atë kohë në Novi Vinodolski të Kroacisë, karneval që mbahej çdo vit në muajin shkurt. Maskat e atij karnevali, veshjet, lulet e shumta sikurse e kishin magjepsur imagjinatën e Brankës, të cilës i kishte pëlqyer aq shumë ajo paraqitje e karnavaleve, ndryshe prej motrës së saj, që sipas Brankës, asaj nuk i linin fare përshtypje.

“Mua më pëlqente të maskohesha, të vishja gjëra të ndryshme, të vendosja aksesorë” nis rrëfimin Branka për ngjizjen e botës së artit në shpirtin e një katër vjeçe të asaj kohe, po nga karnevalet e vendit të lindjes së saj që ishte buzë një lumi.  

Se arti e tërhiqte pa masë, ajo kujton se si fëmijë, ajo shumë shpesh i kishte vesh rrobet e nënës së saj, taket e larta dhe shumë improvizime të tjera që pavetëdijshëm e dërgonin drejt skenës, pasion që do ta përcillte gjithë jetën e saj, deri në ditët e sotme, ku edhe sot, herë pas herë paraqitet në shfaqje të ndryshme teatrale në Beograd.

Dhe përfundimin e Luftës së Dytë Botërore ajo e kujton edhe me kontaktin e parë me teatrin, natyrisht jo në skenë, po në audiencë. Një trupë e Teatrit të Zagrebit kishte shkuar në Rjekë për të vënë në skenë shfaqjen e baletit “Sheharazade” sikurse edhe shfaqjen operistike “Madama Batterfly”, shfaqje këto që e kishin bërë të qaj pa reshtur.

Kur ishte në klasë të katërt e mësoi poezinë “Dvije Daske” (Dy dërrasa), me të njëjtën u pranua në Akademinë e Arteve në Beograd

Branka Petric e cila përgjatë karrierës së saj ka luajtur më dhjetëra role ne film, teatër e televizion, për herë të parë nisi rrugëtimin në këtë fushë kur ishte vetëm në klasë të katërt të shkollës fillore. Në shkollat e atëhershme në Serbi, sipas Brankës funksiononin seksionet e dramës, dhe në shkollën ku ishte ajo, ishte caktuar drejtuese e seksionit të dramës, aktorja e njohur serbe Marija Crnobori.

“Ajo ishte e re në moshë atëherë, dhe mbaj në mend që na pat dhënë që ta mësonim përmendësh poezinë “Dvije Daske” (Dy dërrasa), e cila ishte poezi e një poeti të njohur nga Istria. Unë e mësova përmendësh dhe më pati pëlqyer së tepërmi kjo poezi”, tregon Branka për njohjen e saj me botën e artit, edhe përkundër faktit se ishte vetëm në klasën e katërt, dhe pa e ditë saktë se cili do të ishte profesioni i së ardhmes.

Dhe kur ishte vetëm 11 vjet, familja e Branka Petric zhvendoset në afërsi të Beogradit, në një fshat pa ujë e pa banjo, dhe që për të vajtur në shkollë i duhej të ecte këmbë nga pesë kilometra veç në një drejtim. Vonesat e shpeshta në shkollë, për shkak të kilometrave të shumtë, Brankës ia kishin vën në pah edhe sajesat e ndryshme për mësuesit, duke sajuar lloj-lloj histori për të arsyetuar vonesat e saj. “Mbaj në mend që mësuesi i rusishtes më pat thënë se do të bëhem aktore”, tregon Branka duke qeshur, duke kujtuar copëzat e vogla që në tërësi ndërtuan dëshirën për të qenë pjesë e botës artistike.

Por askush nuk e kishte menduar se Branka Petric po me poezinë “Dvije Daske” (Dy dërrasat) që e kishte mësuar qysh e vogël, do të synonte edhe Akademinë e Arteve, poezi me të cilën hyri në provim pranues për të sfiduar 420 aplikantë që pritnin dritën jeshile për tu futur në akademi.

“Përpos që hyra në provim pranues, në të njëjtën kohë për herë të parë hyra në Teatrin e Beogradit, sepse deri më atëherë nuk më kishte rastisë të hyja në atë objekt. “Dvije daske” që e kisha mësuar nga Marija Crnobori  me dialekt të Istrias, erdhi ndoshta bukur për faktin se profesori që na dëgjonte, vinte poashtu nga Kroacia. Sikur mos të ishte ai profesor atë ditë, ndoshta edhe nuk e kisha kaluar provimin. Por ai e kuptoi thellë interpretimin tim” tregon Branka, e cila doli triumfuese në këtë sfidë bashkë me shtatëmbëdhjetë studentë tjerë.

“Shumë më vonë, në një intervistë, një gazetar më pat thënë se dy dërrasat poetike (Dvije daske)  paskan qenë dërrasat jetike për ty, sepse, koincidon edhe me dërrasat skenike” kujton Branka e cila në vitin 1955 edhe e fillon vitin e parë të studimeve në Akademi.

“Bekim Fehmiu ishte i rëndë, unë e ngacmoja atë, e gjuaja shpesh me letra, deri sa u bëmë miq”

Dhe vitin e parë të studimeve e filloi bashkë edhe me tetë vajza të tjera, e që sipas Brankës, në kohën e atëhershme kishte shumë më shumë liri sesa në ditët e sotme, dhe asnjë paragjykim i vetëm që si vajzë po studionte aktrimin.

“Sot ndoshta gratë janë më shumë zonja të vetes, por thellësisht brezi im ishim shumë më të lirë.  Prandaj të gjithë patën reaguar shumë mirë në lidhje me studimet e mia në Akademinë e Arteve, edhe fqinjet mia, që më thoshin sa mirë që do të bëhesha aktore, edhe pse nuk e dinin saktë se çfarë ishte një aktore”, kujton atë periudhë, që sipas saj ishte një mbështetje  e madhe sa i përket ndërtimit të ëndrrave.

Karnevalet që e ngacmuan qysh katër vjeçe në Kroaci për Branka Petric ishin një paralajmërim se ajo ka një shpirt artisti, po nuk e kishte besuar se po ato ëndrra do ti sjellin edhe një fat tjetër. Takimin me burrin më të adhuruar të ish Jugosllavisë, aktorin që preki edhe shkëlqimin e Hollywood e të shumë festivaleve prestigjioze.

Branka tashmë kishte përfunduar vitin e parë të studimeve dhe po vinin të rinjtë që ishin pranuar tashmë në Akademi. Branka kujton edhe pëshpërimën e studentëve të cilët po tregonin se kishte ardhë një djalë i pashëm nga Prishtina.

“Si tip ishte i rëndë, ai nuk u vardisej vajzave, dhe as më hidhte asnjë shikim”, tregon Branka e cila tregon që Bekim Fehmiu me moshë ishte një vit më i madh se Branka, por në studime kishte ardhë me pak vonesë.

“Unë e ngacmoja atë, e gjuaja shpesh me letra, deri sa u bëmë miq”, tregon Branka, e cila mënyrën se si ishte ofruar edhe më shumë me Bekim Fehmiun ishte gjuha serbe, pasi që, sipas saj, që të studioje atëherë në aktrim, duhej të dije gjuhën serbe mirë, dhe në këtë drejtim ajo e kishte ndihmuar shumë.

86 vjeçja edhe sot kur flet për shkëndinë e parë me Bekim Fehmiun, duket sikurse është një moment që e rinon. “Ishte një vështrim, vështrim shumë tërheqës”, kujton Branka atë shikim, që sipas saj ishte tërheqja që i dha tjetër dimension jetës së Brankës dhe Bekimit.

“Isha pranë diplomimit, kur Bojan Stupica na angazhoi mua dhe Bekimin në një shfaqje. Unë luaja rolin e bashkëshortes së tij. Shkëndija e dashurisë me Bekimin ishte një vështrim tërheqës, ishte viti 1959. Kishim një skenë ku ai ishte duke u rruar, kurse unë krihesha, dhe përderisa rruhej, më drejtohet duke më thirrë në emër të personazhit “Rozë, moj Rozë”, kujton Branka, e cila kujton se mundësi për tu ofruar me njëri tjetrin më shumë i dhanë provat në orët e vona, dhe kthimin për në shtëpi e bënin gjithmonë me regjisorin Stupica në një makinë.

“Këtu ndoshta patëm filluar të lidheshim, gjersa diku para Vitit të Ri më pati pyetur se nëse pranoja që të bëhesha e dashura e tij”, kujton Branka, e cila lidhjen e saj me Bekimin e kishte shtyrë edhe për dy vite më tutje, për të vazhduar me turne të madh me teatër, duke përfshirë shumë vende të ish Jugosllavisë, e mes tyre edhe Prishtinën.  Distanca pastaj e krijuar mes tyre, me kryerjen e shërbimit ushtarak të Bekim Fehmiut në Shibenik, për Brankën ishte distancë që e zëvendësuan me letra, edhe pse, sipas saj ende vazhdonin të kishin vetëm miqësi mes tyre.

Bekimi më tradhtoi me aktoren ruse, për mua ishte tepër e dhimbshme

“Më tej mora një ftesë për të luajtur në një film, ndërkohë që regjisori më thotë që do të luaja rolin e një vajze të re që shkon me pushime diku, teksa do të më vardiseshin katër djem. Kisha nevojë  t’i gjeja katër aktorët për këto personazhe, sepse regjisori do t’i pranonte. Filmi do të xhirohej në Opatija dhe ishte film i metrazhit të shkurtë. U mendova kë do të gjeja, dhe e dija ndërkohë se Bekimi së shpejti e mbaronte shërbimin ushtarak, dhe e pyeta nëse dëshironte të luante në një film me mua. Të gjithë do të takoheshim në shtëpinë time në Novi Vinodolski, vendlindjen time. Bekimi nuk e besonte dot se diçka e tillë do t’i ndodhte menjëherë pas ushtrisë. Bekimi erdhi i pari në shtëpinë time, përpara tre aktorëve të tjerë, dhe u njoh me prindërit e mi. Ai erdhi sikur t’i dinte paraprakisht të tëra, sikur ta dinte të ardhmen tashmë. Dhe dashuria jonë pati filluar në shtëpinë time familjare në vitin 1963, kur ai erdhi nga ushtria, kur dolëm bashkë në verandë”, tregon Branka.

Lidhja mes tyre, diplomimi i Bekim Fehmiut, përfshirja e tij në Teatrin Jugosllav të Dramës, pjesë e të cilës më veç ishte edhe Branka, shfaqje e turne të ndryshme tashmë ishin pjesë e përditshmërisë së tyre. Por diçka që nuk ishte përditshmëri, por një goditje bukur e rëndë, ishte dashuria e Bekim Fehmiut me Ljudmillën, lidhje që ndodhi gjatë qëndrimit të trupës së Beogradit në Rusi.  

“Ljudmilla ishte një grua tepër e bukur, kurse ai pati treguar haptas tërheqjen që ndiente për këtë grua, ata patën rënë në dashuri” tregon Branka për atë periudhë të largët, e cila kujton edhe për mbështetjen e aktoreve dhe aktorëve të Beogradit që kishin treguar ndaj Brankës, pasi që, sipas saj, ata të gjithë e kishin lënë vetëm Bekim Fehmiun, për gjithë udhëtimin me tren përderisa ktheheshin nga Moska për në Beograd.

“Gjithsesi nuk mendoja të ndahesha nga ai vetëm për faktin se kishte shkuar me një grua tjetër. Edhe pse, për mua ishte tepër e dhimbshme, por në vitet e ardhshme lidhja jonë u bë shumë më e fortë”, kujton Branka atë moment, duke treguar më pas se viti 1968, ishte vit që edhe kurorëzoi dashurinë e tyre në Romë të Italisë.

Bekim Fehmiu po xhironte Odiseun, e thirra në telefon dhe e pyeta nëse do të martoheshim

Se  po ndodhte një martesë mes një vajze serbe dhe një djali shqiptar, për prindërit e Brankës nuk paraqiste asnjë problem. Ajo me një siguri të madhe më tregon se askush, ama askush nuk i bëri asnjë pyetje të tillë, as prej teatrit, as familjes dhe as farefisit të gjerë.

Dhe nuk ishte vetëm martesa bekim për Brankën dhe Bekimin. Kjo periudhë e jetës po shënohej me shumë të mira në të gjitha anët. Branka ishte shtatzënë në muajin e katërt me djalin e saj të parë Uliksin, përderisa Bekim Fehmiu po xhironte Odiseun. “I telefonova Bekimit nga posta, meqë nuk kishim telefon në shtëpi. E pyeta se nëse do të martoheshim, dhe ai pranoi” shpjegon Branka, e cila kujton se për këtë kurorëzim dy herë iu desh të shkonte në Romë, sepse, herën e parë iu dështoi për shkak se nuk i kishin certifikatat e lindjes.

“Shkuam në Ambasadën e Jugosllavisë në Itali që të realizojmë martesën tonë, por aty e kuptova se për tu kurorëzuar na duheshin edhe certifikatat e lindjes, dhe në fakt ne nuk i kishim. Zyrtari i ambasadës na tha se pa dokumente nuk mund të na martonte. Dhe në fakt nuk u bë, por qëndrova shtatë ditë me Bekimin në Romë. Kur u ktheva sërish në Beograd që të marr dokumentet, shokët e mi më tallnin se tashmë mund të ndërrojë mendje Bekimi dhe nuk do të bëhej ceremonia”, kujton Branka.

Ajo për të dytën herë u nis për Romë, kësaj here me qëndrim vetëm për dy ditë, vetëm që të realizonin kurorëzimin, dhe ajo kujton se dëshmitare të martesës së saj kishte Zorica Budisavljeviqin, motrën e Jovanka Broz Titos, kurse Bekim Fehmiu ambasadorin e Jugosllavisë në Itali. Ajo kujton se si dëshmitarët e martesës talleshin me ceremoninë e martesës së tyre, duke e quajtur një ceremoni të shëmtuar.  “Prandaj i thashë Bekimit që shpresoja që martesa jonë mos të ishte e shëmtuar si ceremonia e martesës”, kujton Branka ku pjesë të dasmës kishin edhe ekipin e filmit Odiseu.

Dhe duke u njohur me njëri tjetrin qysh nga fillimi i studimeve, Branka dhe Bekimi u rritën bashkë edhe profesionalisht. Sukseset me filmin “Odiseu”, suksesin e madh me “Mbledhësit e puplave”, shkëlqimin në Kanë dhe festivale të tjera, Branka thotë se i kishte përjetuar sikurse ato suksese të ishin të saj.

“Kur bëjmë art, ka gjithmonë njëfarë mëdyshje lidhur me aftësitë tonë, e ai gjithmonë më pati mbështetur mua” kujton Branka Petric për punën e tyre në botën e artit, ku Bekim Fehmiu jetoi shumë më furishëm e me më shumë suksese, por që edhe bëri një tërheqje më të shpejtë prej teatrit e filmit, kurse Branka edhe sot vazhdon të luaj herë pas here projekte të ndryshme.

Ndërkohë, “Madam Kolontajn” ishte shfaqja që luante Bekim Fehmiu, shfaqje në të cilën luante dy role, atë të Leninit dhe Stalinit. Në shenjë proteste, Bekim Fehmiu la shfaqjen në gjysmë, por jo vetëm atë shfaqje po gjithë paraqitjen e tij skenike. Këtë protestë e bëri në mes të Beogradit, në vitin 1987 si mospajtim me politikat serbe të cilat i ushtronin ndaj shqiptarëve të Kosovës. Branka e kujton guximin e Bekim Fehmiut, veprim që nëpërmjet të cilit edhe bëri shkëputjen skenike. “Por gjithnjë më ka përcjellë mua në shfaqjet e mia. Sa herë kam pas shfaqje, ai më ka pritë në njërën nga lokalet në afërsi të teatrit”, ka treguar Branka.

Branka Petric për familjen e Bekim Fehmiut: E pabesueshme si një nënë mundet të rrisë tetë fëmijë, me disiplinë të hekurt, porsi një ndërmarrje e organizuar në mënyrë të përkryer

“Për të mos thënë… unë mendoj se nuk ka asnjë martesë që nuk ka ulje-ngritjet e saj, po ashtu edhe tërmetet e veta, kur toka të dridhet nën këmbë, e të duket se gjithçka do të shkërmoqet, të gjitha janë gjëra që patjetër patën ndodhur edhe në martesën tonë, por gjithsesi përherë ne jemi sjellë në mënyrë të njerëzishme njëri me tjetrin, për shkak të dashurisë sonë që pati vijuar e njëjtë deri në çastet e fundit të bashkëjetesës sonë. Unë kam mësuar aq shumë prej tij, kurse po të ishte ndoshta gjallë ende, kushedi edhe ai do të thoshte se diçka ka mësuar edhe nga unë, sepse kemi qenë tejet të ndryshëm.  Unë jam shumë më e lehtë si tip njeriu, dhe gjithmonë isha me vonesë, megjithëse dalëngadalë fillova të bëhesha edhe unë më e saktë. Akoma më pyetin nëse vonohem si dikur, kurse unë u them se tash e pesëmbëdhjetë vjet nuk vonohem më” tregon Branka.

Branka mes tjerash kujton edhe dashurinë e madhe të familjes së Bekim Fehmiut për njëri tjetrin, dashuri që nuk e kishte parë në familjet që kishte njohur në Beograd.

“Është diçka shumë e rëndësishme kur dikush rritet në gjirin e një familje të madhe si e Bekimit, detyrat atëherë janë të qarta për këdo, e pabesueshme si një nënë mundet të rrisë tetë fëmijë, me disiplinë të hekurt, porsi një ndërmarrje e organizuar në mënyrë të përkryer. Për mua kjo ishte diçka magjepsëse, sepse në rrethin tim nuk kish pasur diçka të ngjashme, që një anëtar i familjes të kujdeset edhe për motrat e veta, edhe për vëllezërit e motrat njëherësh”, kujton Branka e cila një kujdes të veçantë të Bekimit e tregon edhe me rastin e udhëtimeve të tij në vende të ndryshme, dhe ceremoninë e blerjes së dhuratave për anëtarët e tij të familjes.

‘Më kujtohet në Tunizi,  kur Bekimi pati xhiruar filmin për Shën Jozefin, ai pati blerë katër palë veshje shumë të bukura për motrat e tij, pastaj edhe për një nuse të familjes së tij, domethënë pesë palë veshje. Domethënë hyri në Pazar dhe porositi pesë palë veshje femërore”, kujton Branka, e cila tregon edhe për kujdesin e tij për të shkolluar nioat dhe mbesat e tij. , ku sipas Brankës, të gjithë i kishte ndihmuar financiarisht për të përfunduar ata studimet.

Dhe Branka, nëna e Uliksit dhe Hedonit, e cila edhe më e mban revolen e Bekim Fehmiut, revole me të cilën aktori i madh i dha fund jetës së tij, në ndarjen e kujtimeve të saj për jetën e saj me Bekim Fehmiu thotë se aq gjatë kenë qenë bashkë, kaq shumë kanë përjetuar bashkërisht, saqë absolutisht, në një moment i është  duk befasisht sikur të kishte gjetur shpirtin e saj binjak.  “Ai ishte binjak edhe si shenjë horoskopi, prandaj kur ai ndërroi jetë, ishte sikur të ishte shuar edhe një pjesë e imja” kujton Branka” e cila mendon se pas vdekjes së tij, flitet mjaftueshëm për Bekimin.

Dhe krejt në fund, për krejt këtë jetë mes aktrimit dhe me aktrimin, Branka Petric, gruaja e aktorit të madh shqiptar Bekim Fehmiu vlerëson një përkushtim të madh të Bekim Fehmiut, që në një formë e la si dëshminë më të bukur. Librat që shkroi Bekim Fehmiu, Branka i vlerëson si punën më të mirë që la pas vete Bekim Fehmiu, kopje që vazhdojnë të kërkohen nga adhuruesit e tij.

“Unë pata menduar se do të mjaftonte një botim me disa tirazhë nga këta dy libra, por kërkesat akoma vazhdojnë. Njerëzit e duan dhe vazhdojnë ta lexojnë. Pastaj, çdo tre katër ditë unë marr ndonjë fjalë të mirë për bashkëshortin tim. E pamundur është që të më mos më thotë dikush se si Bekimi ishte një aktor i madh, se ai me të vërtetë ishte një legjendë.

Branka Petric që posedon edhe një numër të madh të dorëshkrimeve të Bekim Fehmiut dhe një numër të madh të librave të bibliotekës së Bekim Fehmiut, vazhdon të jetojë në apartamentin e njëjtë ku edhe ka jetuar më herët bashkë me Bekimin dhe fëmijët, ndërkohë, shpreh interesim se nëse mund të gjejë dikë që ta ndihmojë, që ato dorëshkrime të Bekimit ti sistemojë dhe ti botojë. / KultPlus.com

‘Charles III’ me regji të Agon Miftarit sonte premierë në Teatrin Oda

Sonte në Teatrin Oda do të jepet premiera e Komedisë ‘CHARLES III’, nga autori Jeton Neziraj, me regji të Agon Miftarit, shkruan KultPlus.

Aktorët që do të luajnë në këtë komedi janë: Dukagjin Podrimaj, Blend Sadiku, Vjosë Tasholli, Albina Krasniqi dhe Dardan Gashi.

RRETH KOMEDISË “CHARLES III”

Edith, një kushërirë e largët e Charles III — mbretit të Mbretërisë së Bashkuar — vjen diku thellë në Bjeshkët e Namuna të Kosovës, në një ekspeditë studimore mbi zërat dhe zhurmat. Këtu, ajo përhumbet në misteret e maleve shqiptare, në të cilat gjen një botë përplot aventura, këngë e legjenda të moçme, por edhe takon personazhe mistike të Eposit të Kreshnikëve!

Mbreti Charles III vjen në Kosovë dhe bashkë me KFOR-in anglez, nisen në një aksion kërkim-shpëtimi, për Edithin e zhdukur pa gjurmë.

Shfaqja do të jepet në ora 20:00/KultPlus.com

Teatri i Gjilanit sjell shfaqjen ‘Tartufi’

Teatri i Gjilanit do të prezantojë shfaqjen më të re, dramën e njohur të Molière, ‘Tartufi’, me regji nga Qëndrim Rijani.

Kjo shfaqje vjen në Teatrin e Gjilanit, duke hapur dritë mbi interpretimin e ri që krijon lidhje me realitetin tonë të sotëm. Regjia e Qendrim Rijanit do të sjellë një gërshetim të bashkëkohores dhe vlerave klasike, duke e bërë “Tartufin” një eksperiencë teatrale në vete.

Me kostume të stilizuara nga Yllka Brada dhe një skenografi të përshtatur për kohën tonë nga Bekim Korça bashkë me muzikën origjinale të Trimor Dhomit, kjo shfaqje do të jetë një udhëtim emocionues në një botë të humorit, hipokrizisë dhe konflikteve të përhershme shoqërore.

Aktorët që marrin pjesë në këtë shfaqe janë: Kushtrim Qerimi, Ernest Zymberi, Aurita Agushi, Tringa Hasani, Gani Rrahmani, Flaka Latifi, Avni Shkodra, Mejreme Berisha, Alban Shahiqi dhe Florent Salihu.

Përderisa pjesa tjetër e stafit janë:

Skenograf: Bekim Korça, kostumografe: Yllka Brada, kompozitor: Trimor Dhomi, ass regjie: Fitore Jashari

 Premiera e shfaqjes vjen me datën 18 dhjetor, ora 20:00 dhe repriza e saj e parë më datën 19 dhjetor, poashtu në ora 20:00/KultPlus.com

‘Shtëpia e zotit’ ngjitet në skenën e TKOB

“Shtëpia e Zotit” një pjesë e shkruar nga autori shqiptar Ledian Gjeçi me regji të Ilir Bokshit dhe me interpretimin e disa aktorëve nga Shqipëria, Kosova e Maqedonia e Veriut u ngjit në skenën e Teatrit Kombëtar në Tiranë.

Duke marrë shkas nga aktualiteti shqiptar, që përforcohet nga tekste lajmesh, shfaqja ka në qendër një shtëpi bari ku një grup me në krye një polic, rrisin bimë hashashi ndërsa karrocat që herë u përngjajnë atyre të dyqaneve e herë atyre të fëmijëve vallëzojnë në një skenografi minimaliste.

Grupi që shumë shpejt merr tipare kriminale, bashkon brezni e mendësi të ndryshme nga glorifikuesit e diktatorit te “reaksionarët” siç quhen, nga pothuaj maniakët që bartin patriarkalitetin te besimtarët dhe përfshin mes personazheve edhe një prift si dhe dikë që hiqet si prift.

Dhuna ndaj gruas dhe korrupsioni janë nënlinja që nuk kalojnë pa vëmendje ndërsa shqiptarët në tri anët e kufirit i vuajnë në përditshmëri. Batutat, humori dhe mizanskenat që vishen nga trilli artistik, do ta çojnë shtëpinë e barit a të zotit në vendin më të paimagjinueshëm në qytet, por megjithëkëto elemente, shfaqja “Shtëpia e Zotit” mezi rri në këmbë.

Interpretimi në një anë, naivitetet e klishetë në tjetrën, krah skenave që zhbëjnë shenjtërinë, nuk arrijnë të krijojnë ansamblin teatral që tejkalon veten dhe pritshmëritë e spektatorit që tek-tuk qesh me termat banalë. Që teatrot të krijojnë hapësira për shfaqjet shqiptare është domosdoshmëri, sidomos për t’u përballur me veten në kërkim të përmirësimit, por të mbash mbi supe skenën e Teatrit Kombëtar, do më shumë se vetëm dëshirë. Ndryshe shtëpia e Zotit nuk rri dot në këmbë./BalkanWeb/KultPlus.com

Ditët e kulturës shqiptare në Kroaci, koncert në Teatrin e qytetit të Karllovacit

Për nder të ditëve të kulturës shqiptare në prefekturën e Karllovacit, të shtunën, u mbajt koncert në Teatrin e qytetit të Karllovacit, “Zorin Dom”, njofton Unioni i Shqiptarëve të Republikës së Kroacisë.

Bëhet e ditur se në këtë koncert performoi Shoqëria Kulturore Artistike “Xheladin Zeqiri” nga Tetova, e Maqedonisë së Veriut, e cila pati një performancë të mrekullueshme, bashkë me ekipin e këngëtarëve dhe valltarëve.

“Në këtë aktivitet morën pjesë personalitete të shumta si Ambasadori i Republikës së Shqipërisë Ekselenca e tij z. Riza Poda, Ambasadori i Republikës së Maqedonisë së Veriut Ekselenca e tij z. Milaim Fetai, Ambasadori i Republikës së Kosovës Ekselenca e tij dr.Martin Berishaj, i dërguari i kryetarit të prefekturës së Karllovacit z. Marin Svetić, kryetarja dhe nënkryetari i Shoqatës Kulturore Shqiptare “Shkëndija” znj.Gentiana Lleshdedaj dhe z. Behar Mullajupi, Kryetari i Bashkësisë Shqiptare të prefekturës së Zagrebit z. Sejfedin Prekazi , Kryetari i Shoqatës së Vullnetarëve Kroatë të Luftës Atdhetare z. Tom Kaqinari e shumë anëtarë të tjerë të shoqatave Shqiptare në Kroaci, poashtu pati edhe shumë të pranishëm në sallë kryesisht bashkëkombës shqiptarë që jetojnë në Kroaci”, njofton, përmes një postimi, Unioni i Shqiptarëve në Republikën e Kroacisë.

Ky aktivitet u organizua nga Bashkësia Shqiptare e prefekturës së Karllovacit, dhe si bashkorganizator ishin Unioni i Shqiptarëve në Kroaci, qyteti i Karllovacit, Këshilli i pakicave kombëtare, si dhe Deputetja Shqiptare në Parlamentin Kroat znj. Ermina Lekaj Prljaskaj.

Gjithashtu, bëhet e ditur se koncerti përfshiu këngë dhe valle shqipe , si dhe veshjet tradicionale shqiptare. Kurse  me të përfunduar koncerti, të gjithë të pranishmit morën pjesë në një koktej rasti, ku kishte edhe llojllojshmëri të ushqimeve tradicionale shqiptare të cilat ishin të përgatitura nga familjet shqiptare në prefekturën e Karllovacit./rtk/KultPlus.com

79-vjetori i Çlirimit të Korçës, Jole: Dita më e shënuar e historisë moderne të qytetit

Në teatrin “Andon Zako Çajupi” të qytetit të Korçës u zhvillua sot një aktivitet në nder të përvjetorit të 79-të të çlirimit të qytetit nga pushtuesit nazistë.

Aktiviteti u organizua nga Bashkia Korçë, në kujtim të 24 tetorit të vitit 1944. Në të kanë qenë të pranishëm përfaqësues të pushtetit qendror e lokal, veteranë e familjarë të tyre si dhe Hulusi Hakom kreu i Komitetit Kombëtar të Organizatës së Veteranëve dhe Pasardhësve të LANÇ.

Prefekti i Qarkut Korçë, Nertil Jole, i pranishëm në këtë aktivitet pasi uroi 79-vjetorin e çlirimit, tha se, padyshim kjo është dita më e shënuar e historisë moderne të Korçës, ngjarje e cila i ka paraprirë sakrificave të panumërta.

“Fatmirësisht, nuk na duhet të luftojmë me ndonjë armik fizik, por të ndërtojmë një shoqëri e institucione më të forta, e të kemi më shumë arsye që të ndihemi qytetarë të denjë të Evropës, ashtu siç u ndjemë disa ditë më parë kur Shqipëria u kthye në qendrën e Europës së Ballkanit nga vizita e liderëve të vendeve të Bashkimit Europian”, është shprehur prefekti Jole, në fjalën e tij./atsh/KultPlus.com

Mbahet koncert memorial me veprat e kompozitorit ferizajas, Vinçenc Gjini

Të premten mbrëma në teatrin “Adriana” në Ferizaj, në mesin e qindra bashkëqytetarëve u mbajt koncert memorial kushtuar kompozitorit ferizajas, Vinçenc Gjini.

Kjo mbrëmje e veçantë koncertale, ku u shpalosën disa nga veprat më të zgjedhura të kompozitorit Vinçenc Gjini, u organizua nën përkujdesjen e Kryetarit të Komunës, Agim Aliu.

Gjersa në skenën e teatrit “Adriana” këto vepra u interpretuan nga Kori dhe Orkestra e qytetit si dhe nga solistët Venera Imeri, Rrezarta Ramadani, Urim Salihu, Okteti i Qytetit, në piano Fjorda Veizaj nga Tirana, nën dirigjimin e profesoreshës, Lindita Isufi./KlanKosova/KultPlus.com

Saimir Pirgu në teatrin më antik të Evropës, bashkëpunon me regjisorin Ferzan Ozpetek

Tenori shqiptar, Saimir Pirgu është rikthyer në teatrin “San Carlo” të Napolit, një bashkëpunim me regjisorin e mirënjohur Ferzan Ozpetek, duke vënë në skenë operën e Giacomo Puccinit, “Madama Butterfly”.

Një “Butterfly” të paharrueshme, e cilësuan mediet italiane, operën ku Pirgu interpretoi protagonistin Pinkerton, përkrah sopranos amerikane Aylin Perez.

Historia e dashurisë dhe vdekjes mori ovacione të panumërta. Kjo nuk është hera e parë që Pirgu bashkëpunon në “San Carlo” me regjisorin Ferzan Ozpetek, i cili e fitoi famën ndërkombëtare si regjisor filmash artistikë. Në këtë opera, regjisori e ka trajtuar Butterfly-in jo si një viktimë, por si një grua të vendosur dhe të guzimshme.

Dan Ettinger ishte dirigjenti i orkestrës dhe korit të “San Carlo-s”, teatrit më të vjetër në Evropë (1737) ku ka ende aktivitet e njëkohësisht me më shumë vende nga gjithë teatrot italiane.

Opera “Madama Butterfly” u vu në skenë për herë të parë në vitin 1904 dhe prej atëherë nuk ka pushuar kurrë së magjepsuri, dashamirësit e melodramave./atsh/KultPlus.com

Nga ‘Babai i Tilit’ te ‘Tingujt e luftës’, rolet që e ngritën në piedestal Mjeshtrin e Madh Lutfi Hoxha


Kinematografia shqiptare mban zi ditën e sotme, pasi aktori i mirënjohur i skenës dhe ekranit shqiptar, Lutfi Hoxha është ndarë nga jeta në moshën 89-vjeçare.

Lajmin e ka bërë të ditur Teatri “Aleksandër Moisiu” ditën e sotme nëpërmjet një njoftimi.

Hoxha numëron shumë role në filmat shqiptar, mes tyre babai i Tilit, tek “Shoku ynë Tili”, “Dollia e dasmës sime”, “Tingujt e luftës”, etj.

Ai lindi më 1 Qershor 1934. Në janar 1953 ishte një nga themeluesit e teatrit “Aleksandër Moisiu”, ku ai luajti deri në fund të karrierës së tij artistike.

Filmat ku ka luajtur:

Ne dhe Lenini (2009)
Një ditë e mrekullueshme (2003)
Vetmi (1990) – Leko
Pranvera s’erdhi vetëm (1988)
Nata e parë e lirisë (1984) – Hamalli
Shoku ynë Tili (1981) – Qemali
Në prag të lirisë (1981) – Veliu
Intendenti (1980) – File
Dollia e dasmës sime (1978) – Krushku
Një udhëtim i vështirë (1977)
Tingujt e luftës (1976)
Thirrja (1976) – Ndue
Pylli i lirisë (1976) – Nauni
Ilegalet (1976)
Rrugicat që kërkonin diell (1975) – Përgjegjës i bojaxhinjve – anëtar i njësitit
Detyre e posaçme (1963). / KultPlus.com

Teatri Eskperimental ‘Kujtim Spahivogli’, aktivitet të ngjeshur artistik brenda e jashtë vendit

Gjatë këtij sezoni veror Teatri Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli” ka marrë pjesë me sukses në disa festivale ndërkombëtare, duke fituar vlerësime dhe çmime.

Përfaqësimi për të parën herë për Shqipërinë në Festivalin Ndërkombëtar të Monodramës “To the stars” në Varna, Bullgari, me monodramën “Gruaja e thyer”.

Në 20 gusht, shfaqja “Gadjo” u prezantua në Festivalin Etnofest, një ngjarje e rëndësishme për artin dhe kulturën. Shfaqja u bë thelbësore në këtë festival, duke u vlerësuar me tri çmime të rëndësishme: “Shfaqja më e mirë”, “Regjia më e mirë” dhe “Aktorja më e mirë”. Këto çmime janë një njohje e merituar për përpjekjen e ekipit të Teatrit Kombëtarë Eksperimental “Kujtim Spahivogli” në prodhimin e një performance të jashtëzakonshme teatrale.

Përveç suksesit të arritur në Festivalin Etnofest, “Gadjo” do të vazhdojë me pjesëmarrjen e saj në Festivalin e Teatrove në Ferizaj. Kjo është një tjetër platformë e rëndësishme për të treguar fuqinë e artit teatral dhe për të ndarë ndjenjat dhe historinë e shfaqjes me audiencën e gjerë.

Në një ngjarje e shënuar  kulturës dhe artit, është pjesëmarrja e shfaqjes “Dhjetë Kërcime – Tirana my Rhythm”në disa festiovale ndërkombëtare. Më 6 korrik shfaqja ka marrë pjesë me sukses në Festivalin Le DANZATRICI en Plein Air.

Më 26 dhe 27 korrik kjo shfaqje morri pjesë në takimin ndërkombëtar kulturor u mbajt mbështetur nga  Teatrin Publik Puliez që u zhvillua në Lama D’Antico.

Dhe më 8 shtator shfaqja do të marri pjesë në festivalin “Talos”, një nga ngjarje  e rëndësishme eksperimentim dhe takimi të produksioneve origjinale, projekte të reja artistike, kërcime të shkëlqyera bashkëkohore.

Pjesëmarrja e shfaqjes “Dhjetë Kërcime – Tirana my Rhythm” në këto festivale të rëndësishme shënoi një hap të rëndësishëm për kulturën dhe artin e kërcimit në Tiranë dhe në nivel ndërkombëtar.

Për Teatrin Kombëtarë Eksperimental “Kujtim Spahivgoli”, pjesëmarrja dhe vlerësimet e arritura në këto festivale ndërkombëtare janë një shenjë e qartë e aftësisë së tyre për të prodhuar vepra të cilat prekin, inkurajojnë dhe ndikojnë tek spektatorët në nivel emocional dhe intelektual, duke çuar artin teatror në një nivel konkurues dhe cilësor jo vetëm brenda vendit por edhe përtej kufinjve./atsh/KultPlus.com

Mjeshtëria e Shakespeare nën dritat e Teatrove të Gjakovës dhe Prizrenit

Teatri i qytetit “Hadi Shehu” në Gjakovë, së bashku me teatrin e qytetit “Bekim Fehmiu” në Prizren, kanë nisur një fazë emocionuese të procesit krijues me fillimin e provave për shfaqjen e tyre më të re, shkruan KultPlus.

Vepra që do të ngjitet në skenën e dy teatrove është “Masë për masë” e shkruar nga William Shakespeare, një autor i njohur dhe i respektuar në botën e letërsisë. Regjisori i njohur Altin Basha është aty për të drejtuar këtë projekt me vizionin dhe përvojën e tij të pasur në botën e teatrit.

Ky bashkëpunim mes teatrit të Gjakovës dhe atij të Prizrenit sjell një energji të re dhe një sjellje të përzier të talenteve artistike.

Përgatitjet intensive dhe përpjekjet e përbashkëta të aktorëve, regjisorit dhe ekipit të produksionit po krijojnë një pritje të madhe për shfaqjen e premiere që do të sjellë magjinë e artit teatral në skenën e teatrit.

Kjo shfaqje e re, e cila ka datën e premierës në fund të shtatorit të këtij viti, po përgatitet me shumë pasion dhe përkushtim, derisa premierën do ta ketë në fund të muajit shtator. /KultPlus.com

Veliaj: Teatri i Ri, bizhu për qytetin

Ish-godina e Drejtorisë së Burgjeve është shembur për t’i hapur rrugë punimeve që po kryhen për Teatrin e Ri.

Kantieri, në të cilin puna është fokusuar kryesisht gjatë orëve të natës, tashmë ka në dispozicion edhe një rampë, përmes së cilës do të kalojnë mjetet e tonazhit të rëndë.

Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, i cili inspektoi mbrëmjen e djeshme punimet për Teatrin e Ri, u shpreh se në këtë mënyrë të gjitha mjetet do të kalojnë përmes Unazës së Vogël të Tiranës, pa dëmtuar zonën e Pedonales apo Kalasë, mjaft të frekuentuara nga turistët që kanë mbushur edhe këtë verë kryeqytetin. Nga ana tjetër, ato do të kryhen gjatë orëve të natës për të mos rënduar as trafikun në kryeqytet.

“Tetari Kombëtar është vërtet një bizhu për qytetin, por duhen marrë disa vendime që përputhen me rritjen e turizmit dhe të jetës së natës së qytetit. E gjithë zona e Kalasë, zona e Pedonales, ka pafundësisht jetë, përfshirë këtu edhe institucionet që kanë akses nga pedonalja “Murat Toptani”. Kemi vendosur që aksesin për kantierin e Teatrit ta kemi në rrugën e Unazës së Vogël të Tiranës. Kjo do të thotë se kemi dekomisionuar ndërtesën e ish-Drejtorisë së Burgjeve dhe me hapjen e atij kantieri, e me zhvendosjen e disa kabinave elektrike, mundësojmë që Pedonalja, Kalaja dhe kinemaja të përdoren; pra i gjithë “damari turistik” i Tiranës të vazhdojë në mënyrë të pandërprerë, kurse ne do të përdorim këtë akses këtu që të sigurohemi që kamionët që punojnë kryesisht natën të kenë hyrje-dalje në kantier”, u shpreh Veliaj.

Kreu i Bashkisë falënderoi të gjitha strukturat e bashkisë, por edhe të Policisë të angazhuara për mbarëvajtjen e projektit, ndër më të rëndësishmit në kantieret ku po punohet aktualisht në kryeqytet.

“Dua të falenderoj të gjithë për angazhimin, IMT-në, të gjithë kolegët që janë mobilizuar, nga Policia Bashkiake, Policia Rrugore, kolegët e Zjarrfikëses. Është një operacion që do të na zërë gjithë natën, por nesër kur Tirana gdhihet në mëngjes, secili do vazhdojë ta përdorë Unazën e Vogël, por ishte i vetmi moment ku ne mund të bënim një ndërhyrje të tillë. Kështu që, dua t’i falenderoj të gjithë ata që janë treguar mirëkuptues për këtë devijim të përkohshëm gjatë mbrëmjes,” u shpreh ai.

Nga ana tjetër, kryebashkiaku tha se, ky është muaji kur Bashkia intensifikon punën në terren, ndihmuar më së shumti edhe nga çlirimi i trafikut në Tiranë, në mënyrë që kur qytetarët të kthehen nga pushimet, pjesa më e madhe e punimeve të ketë përfunduar. “Gushti do të jetë muaji më i ngarkuar për ne. Duke qenë se një pjesë e madhe e qytetarëve janë buzë detit, do të sigurohemi që t’i përfundojmë në verë gjithë këto kantiere që kërkojnë hapje të mëdha të rrugëve, siç është kantieri i madh në Kinostudio, kantieri i Teatrit dhe 10 shkollave të reja, që po përgatisim të vlojnë gjatë Gushtit, në mënyrë që kur qytetarët të kthehen nga pushimet, pjesa më e madhe e punimeve të ketë mbaruar. Do shfrytëzojmë maksimalisht këtë kohë”, e mbylli Veliaj fjalën e tij.

Projekti i Teatrit të Ri është krijuar nga një prej studiove më të mëdha ndërkombëtare të arkitekturës në botë, “Bjarke Ingels Group” me qendër në Danimarkë.

Godina e re ofron një arkitekturë me dizajn modern dhe krijon një hapësirë unike në qytetin e Tiranës, me të gjitha kushtet e nevojshme për realizimin e shfaqjeve teatrore./ atsh / KultPlus.com

Teatri i lashtë i Neronit zbulohet pranë Vatikanit

Arkeologët njoftuan se kanë zbuluar pranë Vatikanit teatrin e Neros. Kjo strukturë perandorake përmendet në shkrimet e lashta romake, por nuk ishte gjetur ndonjëherë. Objektet ofrojnë një pamje të rrallë të historisë, që nga Perandoria Romake dhe deri në shekullin e 15-të.

Arkeologët thanë se zbuluan Teatrin e Neros tek kopshti i një prej hoteleve luksoze të Romës, Four Seasons Hotel, vetëm pak hapa nga Vatikani.

Lexo Edhe:

Megjithëse përmendej në shkrimet romake, teatri perandorak nuk ishte gjetur dot. Arkeologët ishin duke gërmuar thellë nën kopshtin e Palazzo della Rovere që në vitin 2020, në kuadrin e rinovimeve të kësaj godine të rilindjes.

“Mund ta imagjinoni që gjysma e teatrit vazhdon nën rrugën prapa; duhet të ketë një diametër prej 42 metrash… Kolonat që gjenden të shtrira në tokë duhet të kenë qenë pjesë e dekorit, dhe janë me vlerë të madhe”, thotë Marzia Di Mento, kryearkeologe.

Pallati i shekullit të 15-të në rrugën Via della Conciliazione që të çon drejt Sheshit të Shën Pjetrit, është selia e një urdhëri të lashtë, pasardhës i Urdhërit të Kryqit të Shenjtë të Jeruzalemit, nga periudha e kryqëzatave.

Zyrtarët i quajnë “të jashtëzakonshme” zbulimet nga gërmimi. Ata thonë se objektet ofrojnë një pamje të rrallë të historisë, që nga Perandoria Romake dhe deri në shekullin e 15-të. Perandori Nero qeverisi Romën nga viti 54 deri në vitin 68 të erës së re.

“Gërmimet tek pallati i Kalorësve të Kryqit të Shenjtë janë në zonën e fushave të Vatikanit, që rrethonin qytetin e lashtë. Në këtë zonë gjendeshin dy rrugë shumë të rëndësishme, Via Cornelia dhe Via Trionfale, dhe mbi të gjitha këtu gjendeshin që nga periudha perandorake Kopshtet e Agripas, një nga objektet me luksoze dhe më të rëndësishme perandorake”, thotë arkeologu Alessio De Cristofaro.

Ndër gjetjet ka kupa qelqi dhe poçe balte të shekullit të 10-të, të cilat janë të pazakonta pasi nuk dihet shumë për këtë periudhë të Romës. Arkeologët thonë se në të kaluarën janë gjetur gjithsej vetëm shtatë kupa qelqi nga ajo epokë, ndërsa tek gërmimet e tanishme u gjetën edhe shtatë të tjera.

Arkeologët gjithashtu zbuluan kolona dhe murale të dekoruara me fletë të arta, që mundësuan identifikimin e objektit si Teatri i Neros, i përmendur në tekstet e Plinit, autor dhe filozof i lashtë romak.

“Burimet letrare na tregojnë se brenda premisave të Kopshteve të Agripas, perandori Kaligula ndërtoi një cirk të madh për lojëra me karroca me kuaj, dhe pas kësaj Plini tregon se këtu Nero ndërtoi një teatër ku ai vetë bënte prova përpara se të dilej tek audienca më e madhe në Teatrin e Pompeut. Këtu bëheshin shfaqjet më private, që ndiqeshin vetëm nga audienca aristokrate, nga njerëzit që ishin pranë perandorit, por edhe për disa përfaqësues të popullsisë së Romës”, thotë arkeologu De Cristofaro.

Zyrtarët thonë se objektet antike të lëvizshme do të dërgohen në muze, ndërsa rrënojat e strukturës së teatrit do të mbulohen sërish, pasi të jenë bërë të gjitha studimet e nevojshme./GazetaTema/KultPlus.com