40-vjetori i revoltës antikomuniste të Qafë Barit

Posted on by Kult Plus

Muzeu Historik Kombëtar kujtoi sot revoltën e Qafë Barit.

Në burgun e Qafë Barit ndodheshin 500 të burgosur politikë të dënuar mbi 25 vite burg dhe si pasojë e kushteve të këqija dhe dhunës së ushtruar, të dënuarit shpërthyen në revolta më 22 maj 1984.

Burgu i Qafë Barit ndodhej 18 km larg qytetit të Pukës. Ishte mëngjes dhe të burgosurit u grupuan në shesh duke mos pranuar të shkonin në punë pa u plotësuar kërkesat e tyre. Më tej në kor, nga brenda rrethimit erdhi thirrja: Poshtë komunizmi! Poshtë diktatura! Poshtë diktatori!

I gjithë kampi u rrethua me forca ushtarake të ardhura nga Tirana. Qindra forca të armatosura, morën urdhrin për të qëlluar mbi të burgosurit. U përdor dhunë mbi të dënuarit, si Hajredin Fratari, Dalip Zhabolli, Nuredin Skrapari, Sandër Sokoli, Bajram Vuthi, Tom Ndoja, Sokol Sokoli, Sokol Progri, Lush Bushgjoka, Martin Leka, Vllasi Koçi, Lazër Shkëmbi, Haxhi Baxhinovski, Kostandin Gjordeni, Hysen Tabakut.

I dënuari Sandër Sokoli vdiq nga torturat ende pa mbërritur në Degën e Brendshme të Pukës, ku të  të tjerë iu bë dhe hetuesia e gjyqi po aty. Si përfundim, Tom Ndoja dhe Sokol Sokoli u dënuan me vdekje me pushkatim, ndërsa të tjerët u ridënuan me vite të gjata burgu.

Wagner, kompozitori i madh që mishëroi deri në grahmën e fundit, shpirtin e stuhishëm muzikor

Posted on by Kult Plus

Nga: Albert Vataj

Më 22 maj 1813 u lind kompozitori, dirigjenti, kritiku i arti dhe dramaturgu gjerman, Richard Wagner. Ai ishte dhe mbeti një fenomen artistik, një shkundullimë e kijametshme e asajkohje dhe përmendje e njeriut si shkëndi në barutin e shpërthimeve. Të admiruarin e “të krisurve”, shtjellat e kritikës, rrapëllimat e kohës, do ta vendosnin, në Olimpin e Perëndive të muzikës dhe kompozit. Edhe pse lindi në një lagje hebraike të Leipzigut në shtetin e Saksonisë në Gjermani, ai u akuzua si antisemit.

Kjo damkë me gjas i’u hodh përsipër këtij shpërthimi drite si një mantel i rëndë dhe i zi anateme, vetëm e vetëm se muzika që ai kompozoi kishte një admirues të gabuar, Adolf Hitler.

Episode nga jeta

dhe vepra e kompozitorit

Wagner, fëmija ambicioz

Wagner ishte nëntë vjeç kur dëgjoi për herë të parë Freischut të Veberit. Kjo shfaqje i la mbresa aq të thella sa ai vendosi që të bëhej muzikant dhe të imitonte Veberin. E ëma, për të kënaqur dëshirën e tij, e çoi djalin te mjeshtri Human që të merrte mësime në piano. Kur e dëgjon Wagnerin që interpretoi plot me gabime mësuesi i inatosur tha:

– Kur të rritesh mund të bëhesh ç’të duash, po muzikant kurrë. Atëherë nëna e dërgoi te një mësues tjetër për të mësuar violinën. Por edhe ai i tha se ishte nxënësi më i keq që kishte.

– Si mund të bëhesh muzikant, – i tha e ëma, – kur nuk mund të mësosh dot asnjë instrument?

– Nuk ka rëndësi, – u përgjigj Wagner, – unë po të them që do të bëhem muzikant dhe ke për të parë se do të bëhem.

 Kapriçot e moshës

Në rininë e tij Wagner nuk mendonte gjë tjetër veçse si të siguronte para për të luajtur me letra. Në darkë hynte në lokalin e lojës ku rrinte deri në mëngjes. Atje humbiste vazhdimisht. Nëna shqetësohej për qëndrimin e tij të padenjë dhe pikëllohej që i biri kthehej aq vonë në shtëpi. Një mbrëmje e ngarkoi të birin që t’i merrte pensionin. Me këto para ai luajti deri sa i humbi të gjitha, përveç një monedhe të vogël. E vuri edhe monedhën e fundit, por këtë herë fitoi. Fitoi edhe disa herë të tjera deri sa siguroi pensionin e nënës. Atëherë ai u betua se nuk do të luante më dhe e mbajti fjalën gjatë gjithë jetës.

I dashuruar pas kafshëve

Wagner i donte shumë kafshët. Në shtëpinë e tij kishte një kafaz të madh me majmunë. Shkonte vazhdimisht në kopsht për të vizatuar një buf. Kur shkruante thërriste:

– Ja natyra pa maska. Është e egër por e çiltër. Ky buf e ka kokën si të luanit.

Kur i tregonte mikut të tij për dashurinë e madhe që kishte për të, i thoshte:

– Unë ju kam në zemër midis gruas, luanit dhe qenit.

Fillesat e vështira

Më 1839 një poet dhe muzikant i ri gjerman u largua nga vendi i vet dhe shkoi në Francë për të shfaqur veprat e tij me një letër rekomandimi për drejtorin e operës së Parisit.

Në këtë letër shkruheshin vetëm këto fjalë: “I dashur mik, ma hiq qafe këtë budalla”.

Dhe ky “budalla” ishte vetë ai, Richard Wagner.

Vagneri për muzikën e Rosinit

Muzikën e Rosinit e nënçmonte dhe e quante pjesë për kitarë. Në vitet e fundit të jetës së tij ndërroi mendim:

Kur Wagner vajti në Venedik një mbrëmje u ul me familjen e tij në kafe “Floria” . Në mes të sheshit po luante banda. Në një çast pushimi Vagneri u ngrit, kaloi në mes të turmës që rrethonte ekzekutuesit u afrua te dirigjenti dhe tha:

– Jam Richard Wagner, – tha.

Mjeshtri i orkestrës, i befasuar nga ky prezantim u përkul me nderim të madh para muzikantit të shquar. Të gjithë orkestranët e rrethuan me admirim. Wagner u bëri atyre lavdërimet e rastit për interpretimin e mirë, që i habiti orkestranët.

– A mund të luani për mua sinfoninë “Laraska Vjedhacake”, – i pyeti Wagner.

– Mjeshtri u bë copë për të kënaqur Wagnerin.

Rosini për Wagner

Muzika vagneriane u vlerësua vonë jo vetëm nga publiku i gjerë, por edhe nga muzikantët e shquar. Rosini më 1865 thoshte:

– Nuk do të arrij kurrë ta kuptoj edhe sikur të rroj sa Noe.

Verdi për kryeveprën “Tristani dhe Izota”

Giuseppe Verdi e admironte shumë operën “Tristani dhe Izota” të Richard Wagner. Ai thoshte për të:

– Përpara kësaj ndërtese gjigande rri gjithnjë me tmerr dhe me habi, dhe nuk e kuptoj sesi mund të jetë e një njeriu kjo vepër. Akti i dytë është një prej veprave më madhështore të shpirtit njerëzor.

Muzikanti dhe nëpunësi i doganës

Roshi ishte një nëpunës i varfër i doganës që e donte shumë poezinë dhe të dielën, të vetmen ditë të lirë që kishte e kalonte duke bërë vjersha kur hyri në zyrën e tij, dëgjoi një të huaj gjerman që ankohej për vonesën në doganë. Roshi ndërhyri:

– Si ju quajnë? – e pyeti të huajin.

– Richard Wagner!

– Jam i lumtur, – u përgjigj Roshi, – që i shërbej një muzikanti të madh.

– Po si më njohët?

Si përgjigje ai nisi të këndojë disa pjesë nga “Tanhojzeri”.

– Ah, – ia bëri Wagner, – kjo është një shenjë e mirë. Nesër jeni i ftuar të hamë mëngjesin së bashku.

Muzikanti i madh dhe poeti i vogël u morën vesh kaq mirë sa ditën tjetër Wagner  i dha Roshit detyrën që të përkthente frëngjisht “Tanhojzerin”.

Wagner dhe varri i tij

Wagner kishte sjellje të çuditshme dhe krejt të veçanta. Ai e ndërtoi vetë varrin e tij kur ishte gjallë. Varrin e ngriti në kopsht në pjesën e poshtme të shtëpisë dhe fare pranë saj. Kur kishte miq të ftuar në tryezë shpesh u fliste për varrin dhe për vdekjen e tij.

– Miqtë e mijë – thoshte ai, – edhe kur jeta na buzëqesh shumë, jemi gjithnjë pranë vdekjes. Kam dëshirë të madhe t’ju tregoj varrin tim.

Të gjithë të ftuarit shkonin për të vizituar varrin e tij. /KultPlus.com

Media italiane “Esauriente.it”: Qytetet më të bukura dhe më të rëndësishme në Shqipëri

Posted on by Kult Plus

Shqipëria, një perlë e fshehur e Ballkanit, është toka e kontrasteve magjepsëse, ku e lashta takohet me modernen dhe natyra e egër bashkëjeton me jetën e gjallë urbane, shkruan Giovanni Latorre në të përditshmen italiane “Esauriente.it”.

Ky vend, i pasur me histori dhe kulturë, ofron një shumëllojshmëri qytetesh unike, secili me karakterin dhe kuptimin e vet.

Në këtë artikull, ne do të eksplorojmë qytetet më të bukura dhe më të rëndësishme në Shqipëri, duke ofruar një vështrim të thellë se çfarë e bën secilin prej tyre të veçantë.

Tirana
Tirana, kryeqyteti i Shqipërisë, është zemra e vendit që rreh.

E themeluar në vitin 1614, Tirana është një qytet i ri në krahasim me kryeqytetet e tjera evropiane, por kjo nuk e pengon atë të ketë një histori të pasur dhe kulturë të gjallë.

Qyteti është i njohur për arkitekturën e tij eklektike që ndërthur ndikimet osmane, fashiste dhe komuniste, duke pasqyruar periudha të ndryshme historike që ka kaluar.

Sheshi Skënderbej është qendra e Tiranës, i rrethuar nga ndërtesa emblematike si Xhamia e Et’hem Beut, Muzeu Historik Kombëtar dhe Kulla e Sahatit.

Vitet e fundit, Tirana ka pësuar një transformim të rëndësishëm urban, duke u kthyer në një model moderniteti dhe inovacioni urban në Ballkan.

Qyteti ofron gjithashtu një skenë të gjallë kulturore me teatro të shumtë, galeri arti dhe festivale që gjallërojnë jetën e ditës dhe të natës.

Berati
Berati, i njohur si “Qyteti i një mbi një dritareve”, është një nga qytetet më të vjetra dhe më të ruajtura në Shqipëri.

I vendosur në jug të vendit, përgjatë brigjeve të lumit Osum, Berati është një shembull i jashtëzakonshëm i një qyteti osman të ruajtur mirë. Ai u shpall një sit i Trashëgimisë Botërore nga UNESCO në vitin 2008.

Qyteti është i famshëm për shtëpitë e tij të bardha shumëkatëshe që duket se ngjiten në kodër, duke krijuar një panoramë që të lë pa frymë.

Kalaja e Beratit, ende e banuar, ofron pamje spektakolare të qytetit dhe rrethinave të tij.

Brenda mureve të saj ndodhen kisha të shumta bizantine dhe xhami osmane, që dëshmojnë për bashkëjetesën paqësore të feve të ndryshme ndër shekuj.

Berati është gjithashtu një qendër e prodhimit të verës, duke e bërë atë një destinacion ideal për adhuruesit e verës.

Gjirokastra
Gjirokastra, gjithashtu një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, shpesh i quajtur “Qyteti i Gurtë” për shkak të shtëpive të tij karakteristike prej guri me çati prej rrasa.

I vendosur në rajonin malor të Shqipërisë së Jugut, ky qytet është i famshëm për arkitekturën e tij të ruajtur mirë osmane dhe njihet si vendlindja e shkrimtarit të famshëm Ismail Kadare.

Kalaja e Gjirokastrës dominon qytetin nga maja e një kodre dhe strehon një muze ushtarak interesant dhe një burg të vjetër.

Duke ecur nëpër rrugët me kalldrëm të qytetit të vjetër, mund të admironi mjeshtërinë e shtëpive të lashta dhe të vizitoni pazarin, ku mund të gjeni produkte artizanale vendase.

Gjirokastra është gjithashtu shtëpia e Festivalit Kombëtar Folklorik, i cili tërheq artistë nga e gjithë Shqipëria dhe më gjerë.

Shkodra
Shkodra, e vendosur në veriperëndim të Shqipërisë, është një nga qytetet më të vjetra të vendit dhe një qendër e rëndësishme kulturore dhe historike.

Me një histori që daton mbi 2400 vjet, Shkodra ka luajtur një rol vendimtar në historinë shqiptare, si kryeqytet i Ilirisë dhe si qendër e rëndësishme gjatë sundimit osman.

Kalaja e Rozafës, me pozicionin e saj strategjik mbi liqenin e Shkodrës, ofron një pamje panoramike që të lë pa frymë.

Qendra e qytetit përmban një arkitekturë historike, kafene të çuditshme dhe Katedralen e Shën Stefanit.

Shkodra është gjithashtu një pikënisje ideale për të eksploruar Parkun Kombëtar të Liqenit të Shkodrës dhe Alpet Shqiptare, duke ofruar mundësi të shumta për ekskursione dhe aktivitete në natyrë.

Durrësi
Durrësi, i vendosur në bregdetin e Adriatikut, është një nga qytetet më të vjetra dhe më të rëndësishme në Shqipëri.

E themeluar nga grekët në shekullin e VII para Krishtit, Durrësi ishte një port i rëndësishëm dhe qendër tregtare gjatë epokës romake.

Qyteti është i njohur për amfiteatrin e tij romak, një nga më të mëdhenjtë në Ballkan, i cili mund të strehojë deri në 20 000 spektatorë.

Përveç mbetjeve të tij të lashta arkeologjike, Durrësi është sot një qytet modern me një jetë nate të gjallë, plazhe të njohura dhe një shëtitore buzë detit.

Muzeu Arkeologjik i Durrësit ofron një koleksion të pasur zbulimesh që tregojnë historinë e gjatë të qytetit.

Afërsia me Tiranën e bën Durrësin një destinacion ideal për një udhëtim ditor nga kryeqyteti, duke ofruar një ndërthurje të historisë antike dhe modernes.

Vlora
Vlora, e vendosur në bregdetin jugperëndimor të Shqipërisë, është një qytet me rëndësi të madhe historike dhe turistike.

E themeluar nga grekët në shekullin e VI para Krishtit, Vlora njihet si vendi ku Shqipëria shpalli pavarësinë nga Perandoria Osmane në vitin 1912.

Qyteti ofron një kombinim të bukurisë natyrore, plazheve të pacenuara dhe vendeve historike.

Muzeu i Pavarësisë është i domosdoshëm të ekslporohet për këdo që viziton Vlorën, pasi tregon historinë e shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë.

Qyteti është gjithashtu afër Parkut Kombëtar të Llogarasë dhe Rivierës Shqiptare, duke e bërë atë një bazë të përsosur për të eksploruar disa nga plazhet më të bukura të vendit.

Jeta e natës në Vlorë është e gjallë, me restorante, bare dhe klube të shumta që gjallërojnë qytetin gjatë gjithë vitit.

Saranda
Saranda, e vendosur në bregdetin e Jonit, është një nga destinacionet turistike më të njohura në Shqipëri, veçanërisht gjatë muajve të verës.

Qyteti është i famshëm për ujërat e tij të kristalta, plazhet me rërë dhe klimën mesdhetare.

Saranda është gjithashtu pika kryesore e hyrjes për të vizituar sitin arkeologjik të Butrintit, një sit i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.

Butrinti, një qytet i lashtë greko-romak, ofron një pamje magjepsëse në historinë e lashtë me mbetjet e tij të ruajtura mirë, duke përfshirë një teatër, pagëzimore dhe tempuj të shumtë.

Saranda është gjithashtu e njohur për jetën e saj të gjallë të natës dhe restorantet e shumta që ofrojnë specialitete lokale dhe ushqime të freskëta deti.

Afërsia me ishullin grek të Korfuzit e bën Sarandën një bazë ideale për udhëtime ditore.

Korça
Korça, e vendosur në juglindje të Shqipërisë, njihet si “djepi i kulturës shqiptare”.

Qyteti është një qendër e rëndësishme kulturore dhe arsimore dhe është shtëpia e shumë muzeve, shkollave dhe institucioneve kulturore.

E themeluar në mesjetë, Korça ka një traditë të gjatë të prodhimit të birrës, muzikës dhe artit.

Muzeu Kombëtar i Arsimit, i vendosur në shkollën e parë shqipe, është një pikë referimi e rëndësishme që rrëfen historinë e arsimit në Shqipëri.

Korça është gjithashtu e famshme për festivalin e përvitshëm të birrës, i cili tërheq mijëra vizitorë nga i gjithë vendi dhe jashtë saj.

Duke ecur nëpër rrugët me kalldrëm të qytetit të vjetër, mund të admironi shtëpitë tradicionale të stilit osman dhe të vizitoni Katedralen Ortodokse të Shën Gjergjit./atsh/KultPlus.com

‘Ktheva të të shoh, që ta vras harrimin’

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Rrahman Dedaj

Ktheva të të shoh
Që ta vras harrimin
Me një fjalë

Mos më pyet
Ku isha njëqind vjet

Jeta na qenka matematikë e thjeshtë
Asnjë e panjohur
Asnjë e njohur krejt
Asnjë plus
Asnjë minus
Baraz me zero

Desha të të shoh
Dhe të kujtojmë
Tërë të pavdekurën

T`u shtrydhim fjalëve heshtjen
E t`i thërrasim
Me emra të thjeshtë
Miqtë e vjetër

Krejt çka nuk plaku koha
Mbetet e vejë
Ujët që nuk e pimë
Nuk e pranoi burimi

Ma jep dorën
Dhe mos më pyet
Ku isha njëqind vjet
Se jeta na qenka
Matematikë e thjeshtë

Në të ç`do gjë
Është e kuptueshme
Si e vërteta – ose
Lotari e pakuptim
Që fsheh numrin e Fatit./ KultPlus.com

112 vite nga Kuvendi i Junikut

Posted on by Kult Plus

Kuvendi i Junikut u mbajt më 21-25 maj 1912 në Junik.

Udhëheqësit e forcave kryengritëse ndien nevojën e bashkërendimit dhe organizimit të kryengritjes në shkallë kombëtare, prandaj i drejtuan një thirrje popullit shqiptar për tu bashkuar nën drejtimin e një komiteti të vetëm kombëtar.

Ministri i brendshëm turk deklaroi në parlament se ” kryengritësit shqiptarë po u krijonin udhëheqësve të tyre mundësinë për të mbajtur lirisht kuvendin në Junik”. Kuvendi u mblodh në Junik më 21-25 maj 1912 me nismën e Hasan Prishtinës dhe në të morën pjesë 250 delegatë nga Vilajeti i Kosovës, sanxhakët e Dibrës, të Shkodrës dhe të Elbasanit.

Falë përpjekjeve të Hasan Prishtinës, Bajram Currit dhe Isa Boletinit u paralizuan veprimet e elementëve turkomanë në radhët e lëvizjes. Shumica e pjesëmarrësve të Kuvendit vendosën të vazhdohej kryengritja e armatosur, kësodore u lidh besa dhe u vendos të ndërmerrej një kryengritje e përgjithshme.

Kuvendi miratoi programin politik i cili përmbante kërkesa për autonominë e Shqipërisë, vendosjen e administratës shqiptare, caktimin e gjuhës shqipe me alfabet kombëtar si gjuhë zyrtare, ngritjen e flamurit shqiptar në gjithë vendin dhe garancinë e Fuqive të Mëdha për plotësimin e këtyre kërkesave./ KultPlus.com

“Tash po nisemi” – poezi nga Jusuf Gërvalla

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Jusuf Gërvalla

Tash po nisemi në mundshim të heshtim pak
E të flemë. Po jemi lodhur. Këmbët të ënjtura
Nën tryezë. Koka që rëndon. Aspirinë?
Tash po nisemi? U bë vonë. Edhe ylli i fundit
Ra përmbi tryezë.

Jemi bërë si planeti që kërkon ta pranojnë
Si palaço të punojë
Në cirkun e verdhë.

Unë hënë e zbehtë ai diell i zjarrtë
-që të dy prej letrës së verdhë-
Që me nesër na pret takim’ i ri, bisedat për shëndetin
Dashurinë, poezinë.
E mbaruam bisedën mbi sëmundjen e poetit shëndetlig
-të ngrihemi, u bë vonë në këtë tavernë
Vetëm tym duhani e fjalë që shkëlqejnë
Prej fjalësh të pathëna
Dhe prej mëlçisë së zezë.

Shtrati i madh nën një çati diku do të ftohet
Në pritjen e vet
Rrugicat e përgjumura ritmin e mugën dritareve
Të fikura derdhin kot
Si një pikë në det
Jemi si yje
Në qiell.
Tash po nisemi në mundshim të heshtim pak
Dashuria s’është ilaç as helm.
Me kokën time e krijoj
Me duart e mia dhe eci nëpër planet.
Natën e mirë:
Mua më duhet të shkoj atje prej nga mund t’ju gjej./KultPlus.com

Turizmi, Kumbaro: Negociata me Filipinet dhe Indonezinë për të marrë fuqi punëtore

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro deklaroi sot se Shqipëria është në negociata me Filipinet dhe me Indonezinë për të marrë fuqi punëtore, kryesisht për sektorin e turizmit.

Gjatë një interviste televizive, Kumbaro theksoi se sektori ka nevojë për fuqi punëtore. Ministrja bëri të ditur se janë lehtësuar edhe vizita e punës, me qëllim që t’u jepet mundësi atyre që vijnë nga vendet aziatike për të punuar në vendin tonë.

“Kemi bërë marrëveshje me disa vende dhe po vazhdojmë të bëjmë si me Filipinet, dhe Indonezinë për fuqi punëtore, për të mundësuar dhe lehtësuar hyrjen e fuqisë punëtore. Kemi lehtësuar vizat e punës, i japim mundësi atyre që vijnë nga vende aziatike që të punojnë në Shqipëri. Jemi duke punuar edhe me diasporën, ka të rinj që kanë punuar në vende të tjera në këta sektorë dhe po kthehen në vendin e tyre”, tha Kumbaro.

Kumbaro foli dhe për sezonin turistik, ku pritet një fluks i lartë, sidomos gjatë sezonit veror.

“Nëse bizneset thonë se kanë më shumë se 40 % rezervime të paguara se viti i kaluar, do të thotë se mund të kemi 14 milionë turistë. Pastaj, për 14 milionë vizitorë, sa forca pune na duhet? Pra ne po bëjmë përgatitjet që duhen për të përballuar këtë vit. Tashmë kemi sezon 365 ditë në vit”, tha Kumbaro.

Për t’iu përgjigjur kërkesës për turizëm gjithëvjetor, Kumbaro informoi se po punohet për të bërë një paketë të dedikuar, e cila do të mundësojë zhvillimin e turizmit në zonat malore.

“Po bëjmë një paketë të dedikuar për zhvillimin e turizmin në veri të vendit, lidhur me letrat e pronësisë, paketat fiskale për të zhvilluar turizmin malor”, tha ajo./atsh/KultPlus.com

“Lulja e fushave”, simbolika idealizuese e gruas që pranveron në çdo stinë

Posted on by Kult Plus

“Lulja e Fushave” e piktorit dhe poetit francez, Louis Janmot (21 maj 1814 – 1 qershor 1892) nuk është as e para dhe as e fundit prek idealizimit të gruas dhe krahasimit të saj me lulen.

Gruaja në aktin alegorik është gjithnjë aty, e hirshme e bukur, delikate dhe ndjellëse. Ajo ka lindur të jetë një lule dhe si e tillë ajo do të pranverojë shpirtin e ëndjes sonë në katër stinët e vitit.

Sepse ajo është grua dhe lule dhe nuk mund të kuptohet një lule pa nënkuptuar një grua. Kësisoj ishte e bukur dhe mbeti kundërmuese edhe “Lulja e Fushave”.

Piktura tregon një grua të re që është ulur në një skenë të natyrës, e rrethuar me lule dhe flutura.

Ajo ka dy buqeta me lule në duar: njëra e shtrirë në gjunjë, e përbërë nga lulëkuqe, margarita dhe lule misri, tjetra e mbajtur vertikalisht është e përbërë nga lulëkuqe.

Në sfond, peizazhi tregon një fushë të gjelbëruar dhe malet e rajonit Bugey. Qielli është blu, me disa re të bardha pranë maleve dhe tregon se skena ndodh ndoshta në orët e vona të pasdites.

Çdo lule, si dhe fytyra e gruas, janë pikturuar me një saktësi jashtëzakonisht të madhe, ngjyrat e përdorura janë të ëmbla dhe pak melankolike, sikur buron nga vendi i ngjarjes. Pamja e gruas së re duket se përmban një aluzion serioziteti.

Piktura u ekspozua veçanërisht në Sallonin e Parisit në vitin 1845 dhe në Ekspozitën Universelle (1855) , gjithashtu në Paris, midis ekspozitave të tjera. Është restauruar në vitin 1974.

Larousse Encyclopedia e përshkruan këtë vepër si “të ekuilibruar mirë”. Megjithatë, është e paqartë nëse piktura është portreti i një gruaje të njohur nga Janmot, por rrobat që ajo vesh nuk përputhen me kohën e saj, por kujtojnë portretet e Rilindjes italiane.

Kjo mund të jetë një pikturë me lule, pasi ky lloj arti ishte shumë i popullarizuar në Lion në shekullin e 19-të. Një tjetër teori është se e reja është perëndesha Flora dhe mendon për kalueshmërinë e kohës.

“Lulja e fushave” është një pikturë e vitit 1845 në dru nga artisti i Lionit, Louis Janmot. Ajo u ble në 1893 nga Musée des Beaux-Arts de Lyon ku është në ruajtje./oranews/KultPlus.com

“Fine Art Cannes Biennale” u organizua nga muzeu i artit modern gjatë festivalit të filmit

Posted on by Kult Plus

Gjatë Festivalit të Filmit në Kanë Muzeu i Artit Modern MAMAG organizoi ekspozitën “Fine Art Cannes Biennale” e mbajtur nga data 17 deri më 19 maj. Në këtë ekspozitë u përzgjodhën gati 50 artistë nga vende të ndryshme, në të cilat edhe Adela Osmani nga Shqipëria.

Arti i Adela Osmanit është i ndërthurur me psikologjinë dhe spiritualitetin, kështu që çdo pikturë e saj është pikturuar me duar, energji dhe ndonjëherë duke u analizuar me ose te pa të ndërgjegjshmen. Çdo pikturë e saj është bërë me duar, pa penela. Punimet  artistes janë ekspozuar në Carrousel du Louvre Paris, Emiratet e Bashkuara Arabe, në Galerinë Saatchi në Londër, Shtëpinë e Parlamentit Italian, por edhe në SHBA, pasi fustani i përfaqësueses së Shqipërisë në Miss Universe, ishte pikturar nga ajo.

Një tjetër shqiptare pjesëmarrëse është Brilantina Lekaj, një artiste hiperrealiste me bazë në Holandë. Ajo njihet për artin e saj realist dhe hiperrealist dhe është vlerësuar me shumë çmime ndërkombëtare.

Adela Osmani së fundmi ka qenë edhe pjesë e programit Artkand, ku ndau lajmin me publikun dhe po ashtu nxorri në shitje ekskluzivisht veprën e saj, Elementët e Natyrës, Tokë, qiell, det./topchannel/KultPlus.com

Tirana mirëpret “Vallëzimin me Hijet” të Pluton Vasit

Posted on by Kult Plus

Është kthyer në ndërmarrje të vështirë për artistët shqiptarë të gjithë disiplinave, që të merren me të shkuarën komuniste. Dhe, mbeten shumë pak, që synojnë të ndriçojnë anatominë e paradoksit dhe mllefit, utopinë, eksperimentin social-politik-ekonomik, që i shkaktoi Shqipërisë aq shumë andralla. Ndërsa një pjesë e stigmatizon dhe e përshkruan komunizmin në formë gati meskine në letra duke arritur të krijojë dhe ekuivoke, fare pak kuptojnë dritë-hijet e saj.

Nga Ben Andoni

Regjisori Pluton Vasi dhe skenaristi Bashkim Hoxha i shkuan kësaj hullie të vështirë dhe sollën të ekranizuar një paradoks të tillë, kujtesën e të cilit e kemi para sysh. Jo më kot, filmi i tyre “Këtu vallëzohet me hijet”, është nderuar me çmime në Mbretërinë e Bashkuar dhe është projektuar atje, duke dhënë kujtimin e një kohe, që me sa duket ende është e shtresëzuar në copëza përfytyrimesh dhe plazma kujtimesh.

Por, sfida mbetet, nëse do përballesh me pasojat e ideologjisë komuniste, zhvilluar nga një teori që vërtetë sot e kësaj dite është bazë studimesh. Për një moment, ndërsa Hoxha ka marrë përsipër të hedhë në letër një histori të vërtetë dramatike dhe pasojat te qeniet humane edhe shumë vite më pas, për regjisorin Vasi sfida ka qenë shumëplanëshe.

E para për të mos e relativizuar kujtimin, pasojat e vuajtjeve nga përndjekja, të vërtetën e një shoqërie, që një pjesë tashmë e merr gati si rrëfenjë. Me një grup të zgjedhur aktorësh, që zakonisht janë plan i vazhdueshëm i projekteve të tij: Karafil Shena, Rovena Lule Kuka, Eri Shuka, Neritan Liçaj, Eni Shehu, Juli Emiri, Johnny Pojani, Alert Celoaliaj, Nikol Gazheli, Elvis Lule, Artan Xhaferri, Olti Curri etj., Vasi ka shkuar më tej: ka zbërthyer një metaforë. Duke mbajtur një plan gati idilik (ku përfshihet edhe kujtimi për Nënë Terezën); duke e ndërthurur me planin faktik të jetës së dyfishtë të Zigurit, personazhit kryesor; si edhe përpjekjes së Florës, personazhit që mban idilin e jetës; shtuar me Miriamin, balerinën e bukur me origjinë austriake, të ëmën e Florës; dhe kuptohet me ndihmën dhe sinkronin e të gjithë trupës vjen përballja e individit me një regjim, që mundohet ta zhveshë dhe t’i japë krah turmës, duke dashur të sfumojë dhe mbytur çdo gjë të veçantë. Pikërisht, e veçanta, sak ato takimet e një grupi intelektualësh që e sfidojnë regjimin me artin e poezisë, këngës, humorit, përbën një nga shumë preokupimet e autorit. Dhe, këtu ngërthehet regjimi, e veçanta nuk mund të shkojë jashtë disiplinimit të jetës, hijet aktivizohen dhe ata janë nën vëzhgim real dhe të drejtpërdrejtë.

Ziguri është personi i ngarkuar që përgjon dhe di gjithçka për ta, deri kur bukuria e jetës hap mushkëritë e zezonës shpirtërore të tij. Ai bie në dashuri me të ëmën e Florës. Këto zbulohen në sekuencat e filmit, ku regjisori na tregon se Flora, ardhur në kërkimin e referimeve për Nënë Terezën mban mbi supe dhe historinë e të atit të persekutuar e më pas të ekzekutuar. Me misterin tragjik të pajetës. Hijet vërtetë janë fashitur, por ato ngjallen pak metra më tutje në linjën direkte, ku Ziguri i sotëm ka një biznes me të shoqen. Gazetarja bën jetën e saj në ditët shqiptare kurse një tis poetik ndjek dhe narrativën e Vasit, derisa shfaqet ai…I etur për ta shpalosur atë bukuri, por edhe për të nxjerrë të vërtetën, mes episodeve dramatike, pak e nga pak filmi do zbulojë se Flora është fryt e një përdhunimi, që Ziguri i bëri të ëmës së saj. Idili për pak ballafaqohet me realitetin, që regjisori e zgjidh me zgjuarsi dhe pa patetizëm. Tek e fundit: e di mirë se nuk mund të bëj histori për histori. Ziguri nuk arrin edhe kur e fakton atësinë se mund t’i zërë vendin të atit të gazetares. Hijet që materializohen e kanë vendin sërish për hijet, por autori vetë i bën të vallëzojnë në paradokset e jetës dhe në mësimin për shikimin e historisë shqiptare në disa plane. Flora nuk shkëputet nga kujtimi dhe sërish i jepet të atit imagjinar, tashmë të mishëruar që nuk përbën thjesht kujtim por edhe spiranca në një det të trazuar jete.

Premtimi i një shoqërie që do siguronte për të gjithë dhe ku të gjithë do bashkoheshin është tërheqës për shumicën e njerëzve dhe për të arritur këtë qëllim, shumë e pranonin dhunën kundër atyre që e kundërshtonin duke ruajtur idenë e bukur. Ky është filli, që do të tregojë Ziguri dhe pak personazhet si ai. Por, e bukura nuk nënshtrohet në film. Idili mbijeton. Fatkeqësisht, është shumë e lehtë edhe sot që t’i bësh njerëzit të besojnë se përgjegjës për të gjitha problemet e tyre është ky apo ai grup dhe kur e keqja lulëzon në një vend, ndjenja e zemërimit dhe e tradhtisë mund të çojë ata lehtësisht në pranimin e dhunës. Por Flora (ardhur mjeshtërisht nga Rovena Kuka) nuk jepet, Ziguri (në interpretimin e një protagonisti të shkëlqyer galerie të vështirë rolesh) dorëzohet dhe merr dënimin më të madh me shpërfilljen, kurse Miriami (Eri Shuka në një rol shumë të vështirë që e realizoi me përgjegjësi) i tregojnë vendin. Hijet vallëzojnë në subkoshiencë me lojën e Platonit, kurse personazhet tona i dorëzohen jetës. Idilit.

Pluton Vasi është autor i disa filmave me metrazh të gjatë i dhjetëra dokumentarëve dhe një nga regjisorët më të vlerësuar në festivalet ndërkombëtare. Mbi të gjitha, ka treguar se është një individ që vëzhgon mirë ndryshimet dhe tejet i etur për të projektuar Shqipërinë e tij në periudha të ndryshme historike. Filmi është tashmë në projektim në “Millenium”./panorama/KultPlus.com

“The Travel”: Shqipëria mes destinacioneve më të lira në botë për vitin 2024

Posted on by Kult Plus

Kanë ikur kohërat kur udhëtimi me buxhet të limituar nënkuptonte qëndrimin në bujtina të zymta apo akomodime jo cilësore, shkruan Jason Dookeran në një artikull të botuar në “The Travel”.

Por, turistët tani mund të shijojnë akomodime të rehatshme në destinacione mahnitëse pa shpenzuar shumë para.

Duke zgjedhur një vend miqësor me buxhetin, vizitorët mund të kursejnë për akomodimin dhe shpenzojnë në ekskursione emocionuese dhe kuzhinën e shijshme lokale.

Megjithatë, hotelet e lira nuk nënkuptojnë përvoja nën nivelin.

Këto vende kanë një gamë të gjerë përvojash për çdo lloj vizitori.

“The Travel” ka renditur 10 vendet më të lira në botë për pushime të paharrueshme.

Shqipëria
Çmimet e hoteleve fillojnë nga 70 dollarë nata.

Shqipëria është një perlë e fshehur për turistët me buxhet të limituar, të cilët kërkojnë një destinacion për t’u arratisur.

Çmimet e hoteleve në vendin mesdhetar janë tepër të ulëta në krahasim me destinacionet e tjera të njohura evropiane.

Plazhet mahnitëse, malet piktoreske dhe historia e pasur e Shqipërisë e bëjnë atë një vend ideal për pushime ekonomike.

Vizitorët mund të eksplorojnë qytetin historik të Beratit, një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, ose të ecin nëpër Alpet e bukura shqiptare.

Shqipëria është gjithashtu e njohur për ushqimin e saj të shijshëm, duke përfshirë ushqime të freskëta deti dhe verën e prodhuar në vend.

Shqipëria është një destinacion që ofron akomodime të përballueshme, peizazhe mahnitëse dhe përvojat unike kulturore.

Shqipëria është renditur mes 10 vendeve më të lira në botë për të zbuluar në verën e 2024:

Shqipëri
Kolumbi
Armeni
Marok
Panama
Meksikë
Malajzi
Guatemala
Kili
Tajlandë./atsh/KultPlus.com

Filmi për Donald Trump bën bujë në Kanë, ish-presidenti paralajmëron betejë ligjore

Posted on by Kult Plus

Një film i ri për Donald Trump ka pasur premierën e tij botërore në Festivalin e Filmit në Kanë, duke tërhequr kryesisht vlerësime të mira nga kritikët, por edhe një kërcënim ligjor nga ish-presidenti.

I titulluar The Apprentice, filmi biografik gjurmon historinë e origjinës së zotit Trump si një zhvillues i ri ambicioz i pronave në vitet 1970 dhe 80 në Nju Jork.

Zëdhënësi i tij e përshkroi filmin, i cili përmban një skenë ku ai shihet duke përdhunuar gruan e tij të parë, Ivana, si “plehra”, “fiksion i pastër” dhe “ndërhyrje në zgjedhje nga elitat e Hollivudit”.

Filmi fillon me një parantezë se shumë nga ngjarjet e tij janë të trilluara.

Ai debutoi ndërsa gjyqi i zotit Trump për paratë e heshtura vazhdon në Nju Jork, ndërsa ai përgatitet për një tjetër zgjedhje presidenciale në nëntor.

Titulli është pjesërisht një referencë për serialin televiziv të drejtuar nga zoti Trump për më shumë se një dekadë që nga viti 2004.

Megjithatë, filmi zhvillohet disa dekada më parë, pasi zoti Trump po bën emrin e tij si një zhvillues i pasurive të paluajtshme.

Sebastian Stan, i cili është shfaqur në Pam & Tommy, Dumb Money dhe disa filma të MCU si Ushtari i Dimrit, portretizon ish-presidentin. Ylli i Succession Jeremy Strong luan mentorin dhe avokatin e tij të pamëshirshëm Roy Cohn.

Sipas agjencisë së lajmeve AFP, filmi “pikturon një portret të palëkundur, por të nuancuar të ish-presidentit të SHBA”.

Filmi, paraqet “përdhunimin, probleme të shëndetit seksual, probleme me rënien e flokëve dhe tradhtinë”.

Megjithatë, ndërsa përparon, filmi përshkruan “mirësinë e zotit Trump duke u gërryer ndërsa ai mëson artet e errëta të marrëveshjeve dhe shijon fuqinë”.

Regjisori i saj, regjisori iranio-danez Ali Abbasi, imagjinon disa ngjarje brutale që ndodhin pas dyerve të mbyllura. Në një skenë tronditëse, Trump shihet duke përdhunuar Ivanën.

Gjatë procedurave të tyre të divorcit në jetën reale, Ivana akuzoi zotin Trump për përdhunimin e saj, megjithëse më vonë ajo tërhoqi akuzat. Ajo vdiq në vitin 2022.

Drejtori i komunikimit të fushatës së Trump, Steven Cheung tha se do të ndërmerren veprime ligjore “për të adresuar pohimet haptazi të rreme nga këta filmbërës të pretenduar”.

“Këto plehra janë trillime të pastra që sensacionalizojnë gënjeshtrat që janë zhgënjyer prej kohësh,” shtoi ai në një deklaratë./euronews/KultPlus.com

Sot shënohet Dita Botërore e Meditimit

Posted on by Kult Plus

Kur bota përreth jush është e mbushur me çmenduri, dhe nuk mund të duket sikur të gjesh një çast paqeje në stuhinë e ditës, është koha për t’u kthyer prapa dhe për të kujtuar ato momente të lumtura si fëmijë, ku thjesht të shtrirë diku “e humbitnim veten” duke shikuar qiellin.

Ky është meditimi dhe sot shënohet Dita Botërore e Meditimit e cila shërben si një thirrje për njerëzit që të gjejnë kohë për këtë praktikë të vjetër mijëvjeçare.

Meditimi shërben si një mënyrë për lehtësimin e stresit dhe pastrimin e mendjes.

Dinamika e jetës së sotme e ka bërë meditimin një gjë shumë të nevojshme. Hulumtimet kanë treguar se meditimi ka efekte pozitive mendore dhe fizike kur praktikohet. / KultPlus.com

25 vite nga masakra e Stagovës së Kaçanikut

Posted on by Kult Plus

Sot bëhen 25 vite nga masakra e Stagovës së Kaçanikut. Më 21 maj të vitit 1999 kanë rënë dëshmorë Ekrem Gudaqi e Kemal Thaqi dhe martirët Hanife Jaha, Selvije Krivanjeva, Baki Bela, Hanife Gudaqi, Ramush Jaha, Ibush Rrushi, Ramadan Dashi, Fahri Mani, Bahrije Elezi, Sevdije Guri, Hamdi Dashi, Brahim Dashi dhe Fitim Gudaqi.

21 maji 1999, pos që ka sjellur dhimbje të pashërueshme për banorët, kjo datë do të mbahet në mend edhe për shkatërrimet, djegiet dhe vrasjen e bagëtive.

Nga 180 shtëpi sa ka pasur fshati Stagovë më 20 maj, të nesërmen ushtria dhe policia serbe ka djegur dhe shkatërruar mbi 50 për qind të tyre, apo përkthyer në numra mbi 90 shtëpi. Pra, këto fakte flasin qartësisht për qëllimet e regjimit serb të Millosheviçit, që ka qenë jo vetëm zhdukja fizike, por edhe ajo materiale e qenies shqiptare, që përkufizohet si qëllim gjenocidal ndaj një kombi, në këtë rast shqiptarëve të Kosovës. Për shënimin e kësaj dite, këshilli organizues nga fshati Runjevë dhe Stagovë, në bashkëpunim me OVL- UÇK dhe Komunën e Kaçanikut, organizon manifestim përkujtimor në fshatin Stagovë, në orën 12:00. Pas përmbylljes së manifestimeve do të bëhen homazhe në Kompleksin Memorial te Varrezat e Dëshmorëve në Kaçanik./KultPlus.com

Art me rërë në Durrës, në mesin e 16 të huajve në garë çmimin e parë e fitoi artisti nga Kosova

Posted on by Kult Plus

Skulptorë të ardhur nga e gjithë bota, e kthyen bregdetin e Durrësit në një galeri në natyrë për 3 ditë me radhë.

Ky ishte “Seaside Sand Art”, aktiviteti që bëri bashkë 16 artistë nga vende të ndryshme, të cilët kompozuan e riprodhuan në rërë portrete nga më të veçantat.

“Marrin pjesë rreth 16 artistë shqiptarë dhe të huaj nga Kroacia, Armenia, Kosova, Kina, Italia dhe shqiptarë. Ata kanë përgatitur veprat e tyre në rërë në formën e një rrethi me 12 punë, që simbolizon orën, kohën që shkon, përkohshmërinë e përjetimeve”, tha organizatori Indrit Hamiti

 “Me çfarë shohim, të gjithë ata që kalojnë në shëtitore ndalojnë bëjnë foto, hyjnë komunikojnë me artistët. E shoh një atraksion shumë interesant dhe në kontrast ndoshta edhe me një lloj kulture kolektive të tallavasë.”

Interesant ishte ky aktivitet edhe për pjesëmarrësit e huaj, të cilët e vizitonin Shqipërinë për herë të parë.

 “Unë vij nga Italia, kam një eksperiencë botërore përsa i takon skulpturës, por kjo është e parë që vij në Shqipëri. Mendova të vij të shoh, çfarë është kjo tokë për të cilën flasin kaq shumë në Itali.

Deri tani jam me përshtypjet më të mira. Ky organizim është mjaft interesantë dhe pjesëmarrësit po ashtu”,- Angelo Gabriele Fierro, skulptor.

“Ne vijmë nga Kina dhe kjo është vizita jonë e parë në Shqipëri, për të marrë pjesë në këtë aktivitet artistik dhe për të komunikuar dhe bashkëpunuar edhe me shumë artistë.

Ne këtu prezantohemi me dy vepra, një është kjo panda pas nesh dhe tjetra është një skulpturë me dy pjesë, “yin and yang”-u pranë detit. Siç besoj e dini, kjo e fundit është një filozofi antike kineze, të cilën donim ta sillnim këtu.”

Ndërsa shqiptarët e Shqipërisë dhe ata të Kosovës apeluan që aktiviteti të kthehej në një traditë të përvitshme.

“Mendoj se do të ishte shumë mirë që dhe për ne si artistë, por edhe për vetë qytetin, që kjo të kthehej në një kulturë të përvitshme”,-tha skulptori Alep Toska.

“Besoj se tashmë do të bëhet një lloj tradite, pse mos me u kthy në një event të përvitshëm?”-u shpreh Arton Behrami.

“Durrësi është i njohur për komunitetin e artistëve që ka, kështu që i ka të gjitha mundësitë që të kthehet në një qendër të artit për Shqipërinë” –tha organizatori Indrit Hamiti.

Në fund të aktivitetit, juria e përbërë nga emra të njohura të artit shqiptar vlerësoi më të mirët.

Çmimin e parë e rrëmbeu artisti nga Kosova, Selam Kastrati, i cili realizoi në rërë një ide të inspiruar nga e dashura e tij.

Vepra përfaqësonte një përqafim intim mes çiftit, që i përngjet një oktapodi, ku gjymtyrët shkrihen në një nga forca e dashurisë./euronews/KultPlus.com

Përkujtohet atdhetari, publicisti e diplomati shqiptar Dervish Hima

Posted on by Kult Plus

 Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi sot atdhetarin, publicistin e diplomatin shqiptar Dervish Hima.

Më 21 maj të vitit 1928 vdiq Dervish Hima, i njohur edhe me emrin Ibrahim Mehmet Naxhi. Hima lindi në Ohër më 21 maj të vitit 1875, në një familje të pasur, ku kreu edhe shkollën fillore. Shkollën e mesme e vazhdoi në Manastir dhe Selanik dhe për dy vjet studioi mjekësi në Stamboll. Me vajtjen atje, fillimisht mbështeti Lëvizjen e Re Turke, në kuadër të së cilës filloi edhe të reflektojë mbi çështjen shqiptare. Ishte atdhetar e publicist i Rilindjes Kombëtare, organizator i Kongresit të Bukureshtit, pjesëmarrës në Kongresin e Napolit, botues i gazetës “Arnautlluk” në Stamboll e më pas i gazetës “Albania” në Zvicër.

Në vitin 1903, Dervish Hima botoi revistën dyjavore “L’Albanie” në Gjenevë. Po këtë revistë, ai vazhdoi ta botojë një herë në muaj përgjatë 1905-1906, në Bruksel. Më 1909 në Stamboll, Dervishi drejtonte të përjavshmen “Shqipëtari” – “Arnavud”, së bashku me Hilë Mosin, një revistë kjo në gjuhën shqipe dhe turke, e mbështetur financiarisht nga Austro-Hungaria, botimi i së cilës u ndalua në fund të vitit 1910.

Dervish Hima ishte njëri nga nënshkruesit e Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë. Ai shkroi e botoi: “Varri i liridashësve”, “Pasqyra e krimeve të Sulltanit”, “Një zë nga burgu në kohën e lirë” dhe vepra të tjera./atsh/KultPlus.com

“Rrugës” nga Samir Karahoda në garë për Palmën e Artë në Cannes, filmi do të shfaqet më 24 maj

Posted on by KultPlus

Filmi i ri nga Samir Karahoda, “Rrugës”, është përzgjedhur zyrtarisht për garën e filmave të shkurtër në edicionin e 77-të të Festivalit të Kanës . Kjo është hera e dytë që një film në regji të Samir Karahodës përzgjedhet për garën zyrtare të Festivalit më prestigjioz në botë, pas filmit “Pa Vend” që e kishte premierën në Cannes në vitin 2021.

Filmi “Rrugës” sjell tregimin e një babai dhe djalit të tij në rrugën e tyre për në aeroport për të marrë një dhuratë të ardhur nga jashtë, e dërguar nga kumbari i djalit. Ndërsa përballen me pengesa burokratike dhe një perspektivë të pakëndshme për ndryshime reale politike dhe sociale në vendin e tyre, ata gjejnë ngushëllim dhe forcë në optimizmin e tyre të përbashkët për të ardhmen.

“Rrugës” është shkruar nga Samir Karahoda dhe djali i tij Mironi, duke integruar tregime personale dhe elemente autobiografike, që pasqyrojnë shqetësimet e tyre për të ardhmen e vendit. Gjatë këtij udhëtimi të shkurtër, udhëtimi i tyre bëhet një eksplorim i lidhjes së tyre mes sfidave shoqërore dhe pasigurisë që ata kanë në atdheun e tyre.

Në rolet kryesore paraqiten Ylber Mehmeti dhe Miron Karahoda. Samir Karahoda përveç regjisë dhe skenarit, gjithashtu ishte edhe drejtor i fotografisë. Filmin e montoi me mjeshtëri Enis Saraçi.

Filmi është produksion i ‘SK Pictures’ me producentë Eroll Bilibani dhe Samir Karahoda.

“Rrugës” është mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosoves, Televizioni Kulturor Europian ‘ARTE’ dhe Televizioni Finlandez ‘Yle’.

Filmi në Cannes do të prezantohet më 24 maj, në ora 11:00 dhe është në garë për çmimin prestigjioz “Palma e Artë”. / KultPlus.com

Gazeta e madhe italiane “Il Giornale” për romanin “Një Sagë e vogël” të Besnik Mustafaj

Posted on by KultPlus

Një roman për dhunimin e mendjes

Nga Alessandro Gnocchi

(Pas pritjes entuziaste që ka patur botimi në Francë dhe në Gjermani, romani “Një Sagë e vogël” i Besnik Mustafaj ka ngjallur edhe vëmendjen e kritikës letrare italiane. Po sjellim artikullin që kritiku i njohur Alessandro Gnocchi i kushton. “Me një temë identike me këtë është marrë edhe Martin Amis, në romanin “House of Meetings” (Shtëpia e takimeve), por me rezultate të diskutueshme. Këtu është mirë të sjellim ndër mend autorë klasikë si Aleksandër Sollzenicin dhe nuk rrezikojmë ekzagjerimin. “Arqipelagu Gulag” është shumë i gjerë përkundrejt “Sagës së vogël” familjare, por edhe Rusia është e shtrirë në një territor më të gjerë se Shqipëria.” Kështu shprehet Alessandro Gnocchi.)

“Një sagë e vogël” (shqip Toena 2017; italisht Castelvecchi 2018) e Besnik Mustafaj, shkrimtar dhe ish – ministër shqiptar është një roman që të mbetet gjatë në mendje.

Burgjet janë ato të regjimit komunist të Enver Hoxhës në Shqipëri. Fati i të burgosurve duket si i lidhur me fundin e tyre pas hekurave apo në kryqëzimin e jetëve të tyre me të dënuarit e tjerë. Ka edhe diça arkaike, ritual e popullore në të. Diçka që zbardh historinë edhe pse e rikrijon atë. Ndyshe nuk do të ishte një sagë. Kapitulli i gjatë qendror është edhe ai më i rëndësishmi i librit ashtu si edhe një moment i vërtetë shokues për lexuesin. I dënuari fiton mundësinë për të kaluar një natë me të shoqen në mjediset e brendëshme të burgut. Në mënyrë që të mos rrezikonte mohimin e kësaj mundësie aq shumë të pritur, ai i nënshtrohet çdo lloj detyrimi. Për javë të tëra ëndërron vetëm puthjet dhe përqafimet e së shoqes. Ai, përherë një karakter i mbyllur dhe introvert, kësaj radhe do i tregojë asaj që ka ndryshuar dhe më në fund do i thotë se sa shumë e dashuron. Por kur më në fund afron nata e shumëpritur, të dënuarit i vjen dyshimi se dikush kërkon ta kapë gafil të shoqen dhe do ta fusë në një qeli. Fatkeqësisht këtë dyshim të tij nuk mund t’ia shprehë gruas. Në këtë mënyrë nata e dashurisë kthehet në një natë dhimbjeje. Ai nuk mund të flasë. Ajo nuk mund të kuptojë. Ai nuk e lë veten të lirë. Ajo ndihet e refuzuar. Më në fund vjen agimi si një shpëtim për të dy.

Kjo pjesë e librit vendoset si një element krahasimi për këdo që do të kuptojë se si totalitarizmi futet thellë në mendjet e njerëzve, për t’i ndryshuar ata me qëllimin për t’i shkatërruar përfundimisht. Me një temë identike me këtë është marrë edhe Martin Amis, në romanin “House of Meetings” (Shtëpia e takimeve), por me rezultate të diskutueshme. Këtu është mirë të sjellim ndër mend autorë klasikë si Aleksandër Sollzenicin dhe nuk rrezikojmë ekzagjerimin. “Arqipelagu Gulag” është shumë i gjerë përkundrejt “Sagës së vogël” familjare, por edhe Rusia është e shtrirë në një territor më të gjerë se Shqipëria.

Gjatë leximit të këtij libri kuptohet se sa e panjohur është për ne, italianët, historia e Shqipërisë. Sigurisht që kanë mbaruar kohët kur fqinjët tanë vinin të kërkonin fatin e tyre në Itali. Sot Shqipëria është një vend që paraqet shumë risi, kryesisht në fushën turistike. Kujtesa e fashizmit është ende e gjallë për shqiptarët: është një prej kapitujve të sagës së tyre të burgimit./ KultPlus.com

‘Kemi qenë dhe do t`jemi’, sllogani i edicionit të tetë të Javës së Krenarisë, zbulohen datat

Posted on by KultPlus

Sapo është publikuar sllogani i edicionit të tetë të Javës së Krenarisë që do të mbahet në Prishtinë, dhe sivjet komuniteti i LGBTIQ+ ka përzgjedhë si sllogan ‘Kemi qenë dhe do t`jemi’ e që sipas organizatorëve ky sllogan është ‘kaq i vogël për ta përshkruar ndjenjën tonë të krenarisë, për atë çka jemi e për atë ku do të arrijmë, ku do të lartohemi’, shkruan KultPlus.

Më poshtë është njoftimi i plotë i këtij eventi që do të nisë më 3 qershor dhe do të zgjasë deri më 8 qershor.

Edicioni i tetë i Javës së Krenarisë në Kosovë është këtu!

Për neve, ta organizojmë Javën e Krenarisë në Kosovë nuk nënkupton vetëm festë: Java e Krenarisë, qysh prej edicionit historik të parë, i vë në hartë të gjithë ata individë që avokojnë çdo ditë për barazi, për gjithëpërfshirje, për të frymuar e për të qenë vetja në një vend ku të marrësh frymë nuk është e lehtë për asnjë.

Java e Krenarisë në Kosovë është një manifestim i vetes sonë, i kulturës sonë, i personalitetit tonë. Java e Krenarisë në Kosovë është një tjetër shpërfaqje e identiteve të cilat për vite e vite janë shtypur e kanë mbetur në hije, duke mos qenë asnjëherë në habitatin e tyre. Java e Krenarisë në Kosovë, edhe në këtë edicion të tetë nuk harron të jetë pasaporta kryesore e individëve LGBTIQ+ në Kosovë.

Kësaj here, po i fokusojmë sytë e veshët tanë sidomos në faktin që, përkundër përceptimit të përgjithshëm, ne kemi qenë gjithmonë këtu, njëjtë siç do të vazhdojmë të jemi. Akronimet për ne nuk janë shkronja, janë njerëz që bartin me vete mendje, përmbajtje, intelekt, aktivizëm, dëshira e ëndrra.

Sllogani ‘Kemi qenë dhe do t`jemi’ është kaq i vogël për ta përshkruar ndjenjën tonë të krenarisë, për atë çka jemi e për atë ku do të arrijmë, ku do të lartohemi. Ekzistenca jonë është në paradën tonë të përditshme, në defileun tonë në një vend ku ngjyrat shpesh pengojnë. Duke e respektuar të kaluarën tonë, ne duam të shohim kah e ardhmja. Heshtja ka qenë mekanizmi ynë për shumë gjatë, por jo tash e tutje. Në mes të sfidave e vështirësive, shpirtrat tanë kanë mbetur të fuqizuar.

Shihemi në Javën e Krenarisë, e cila edhe këtë vit është plotësuar e ndërtuar me një program që synon t`i tregojë të gjithëve: kemi qenë dhe do t`jemi këtu. Përkundër gjithçkaje./ KultPlus.com

Përfundojnë xhirimet e filmit “Vidra”, luajnë edhe aktorët shqiptarë: Aurita Agushi, Edona Reshitaj e Fatmir Spahiu

Posted on by KultPlus

Sapo kanë përfunduar xhirimet e filmit artistik me metrazh të gjatë “Vidra” me skenar të Stefan Boskovic e regji të Srdjan Vuletic, shkruan KultPlus.

Xhirimet e këtij filmi janë realizuar në Mal të Zi dhe për realizimin e këtij filmi janë përfshirë disa shtete në kooproduksion si: Mali i Zi, Bosnja dhe Hercegovina, Kroacia, Italia dhe Kosova.

Për këtë projekt filmik që premierën do ta ketë në fillim të vitit 2025 ka njoftuar Fatmir Spahiu, i cili në këtë projekt ka edhe rolin e bashkëproducentit nga Kosova, në kuadër të Shtëpisë Filmike “Buka”.

Më poshtë është njoftimi i plotë i Fatmir Spahiut.

Te dashtun miq,

Jemi te lumtur me ju njoftu se keto dite kane perfunduar xhirimet i filmit “Vidra” skenar i shkrimtarit malazez Stefan Bošković dhe me regji te regjisorit boshnjak Srdjan Vuletić.

“Buka” ndjehet basheprodhuese krenare per kete projekt fantastik.

Poashtu falemnderojme nga zemra bashkepunetoret tone nga Kosova,

Aurita Agushin, Edona Reshitaj, Pellumb Ballata, Nok Selmani dhe stafi tjeter teknik dhe kreativ.

Vidra eshte prodhuar nga;

“Artikualacija film” nga Mali i zi

Ivan Djurović (producent i deleguar)

“Redibis film” nga Italia, Daniele Segre, coproducent,

“Izazov 365” nga Kroacia,

Katarina Prpić, coproducent,

“Realstage” nga Bosnja e Hercegovina

Ishak Jaliman, coproducent,

“Buka” nga Kosova,

Fatmir Spahiu, coproducent.

Filmi eshte mbeshtetur financiarisht nga;

Qendra e filmit te Malit te zi,

Ministria e Kultures se Italise,

Qendra auriovizuele e Kroacise,

Ministria e kultures dhe sporitit e Kantonit te Sarajeves,

Fondi i filmit ne Sarajeve

Qendra Kinematografike e Kosoves

Ne fazen e zhvillimit filmi kishte fituar cmimin e euroimages ne CineLink, si Best Pitch Award at When East Meets West.

Poashtu projekti ishte zgjedhur ne Cinéfondation programme Cannes L’Atelier.

Shfaqja e pare publike e keti filmi pritet te jete ne pranveren e vitit 2025 🙂/ KultPlus.com

Alba që u martua me partneren e saj: Prindërit e mi nuk i ftova se janë kundër

Posted on by KultPlus

Alba dhe Eda, dy lezbiket që kurorëzuan martesën e tyre, kanë folur këtë të martë për emisionin “Good Morning Albanians” në Euronews Albania.

Ato thanë se morën shumë kritika dhe komente ndërsa shtuan se dasma doli jashtë pritshmërive pasi donin diçka shumë të vogël.

Mes tjerash Alba shtoi se prindërit e saj nuk ishin të pranishëm sepse vetë ajo nuk i kishte ftuar.

“Kishte njerëz që u mërzitën që nuk i ftova në dasmë. Ishin njerëzit tanë. Ne kishim menduar të bënim diçka shumë të thjesht por na doli jashtë pritshmërie. Donim të kishim dhe njerëzit tanë, por nuk kishin. Nuk i ftova unë duke ditur qëndrimin e tyre”-tha Alba./ KultPlus.com

Bashkëbisedim mes Edi Hilës dhe Shkëlzen Maliqit

Posted on by KultPlus

Në Galerinë e Ministrisë së Kulturës do të mbahet një bisedë mes Edi Hilës dhe Shkëlzen Maliqit, të martën, më 28 maj, në orën 18:00.

Biseda do të fokusohet në punën artistike të artistit Edi Hila, si dhe ekspozitën e tij “A4 Print”, të kuruar nga Shkëlzen Maliqi, e cila është aktualisht e hapur në Galerinë e Ministrisë së Kulturës.


Biografia e Edi Hila:

Lindur në Shkodër në vitin 1944, Edi Hila jeton dhe punon në Tiranë. Në vitin 1967 Hila u diplomua në Institutin e Arteve të Bukura në Tiranë. Nga viti 1968 deri në vitin 1974 ka punuar në Radio Televizionin Shqiptar dhe si ligjërues i jashtëm i Vizatimit në Institutin e Larte te Arteve. Në vitin 1973 ai ndoqi një trajnim profesional për skenografi televizive në degën e RAI-t në Firence. Në këtë periudhë ai pikturoi “Mbjelljen e Pemëve”, vepër që u kritikua më vonë në Plenumin e Katërt të Komitettit Qendror të PPSH-së. Ai u kritikua edhe për skenografinë e Festivalit të 11-të të Radio Televizionit Shqiptar. Më 1974 atë e larguan  nga Radio Televizioni Shqiptar dhe u dërgua për riedukim si punëtor në Pularinë e Tiranës në Laprakë ku punoi nga viti 1977 deri në 1978. Më pas, në periudhën e parë të rehabilitimit pas dënimit, Hila u transferua në ndërmarrjen e Dekorit të Qytetit te Tiranës. 

Në vitin 1980, pas rehabilitimit të plotë, filloi punën si redaktor arti tek “Horizonti”, revistë për pionierë e botuar nga Komitetit Qendror i Bashkimit të Rinisë së Punës së Shqipërisë. Në vitin 1988 Hila fillon mësimdhënien si profesor i jashtëm në Atelienë e Pikturës në Akademinë e Tiranës dhe në vitin 1991 emërohet profesor në Atelienë e Pikturës në Fakultetin e Arteve Pamore në Akademinë e Arteve në Tiranë, ku edhe zgjidhet Dekan në vitin 1993. Nga viti 1996 deri në pensionimin e tij ka qenë profesor i Pikturës në Akademinë e Arteve të Tiranës, sot Universiteti i Arteve.

Hila është fitues i çmimit “Onufri” në vitin 1993 dhe 1998. Në vitin 2017 ekspozon në “Dokumenta 14“, Athinë dhe Kassel. Në viti 2018 hap ekspozitën e parë retrospektive në Muzeun e Artit Modern në Varshavë, Poloni, ekspozitë e cila u hap edhe në Galerinë Kombëtare, Tiranë. Ai ishte i ftuar në programin “Berlin Artist” të DAAD-së, në vitin 2019. Në vitin 2020 ekspozon në “Secession“ në Vienë./ KultPlus.com

Zbulohen datat e edicionit të katërt të RLIOF, tenori Ramë Lahaj paralajmëron pesë mbrëmje me yje të operas

Posted on by KultPlus

Tenori Ramë Lahaj sapo ka zbuluar datat e edicionit të katërt të RLIOF, dhe sipas këtij njoftimi, pritet të realizohen pesë mbrëmje të paharrueshme me yje të operës, shkruan KultPlus.

Më poshtë e keni njoftimin e plotë të Ramë Lahaj.

Të dashur miq të operas dhe festivalit RLIOF,

Me kënaqësi të madhe ju njoftojmë që edicioni i 4-të i festivalit ‘Rame Lahaj International Opera Festival’ do të mbahet nga data 21 Korrik deri më 2 Gusht.

Edicioni i sivjetmë i RLIOF sjell:

✨5 mbrëmje të paharrueshme muzikore me yjet e operas

🎨Ekspozitë të veçantë

🎤Masterklasë frymëzuese për artistët e rinj

Tani që na ndajnë fiks dy muaj nga festa e madhe e artit operistik, ju ftojmë t’i ruani datat në kalendar për t’iu bashkuar edhe njëherë rrugëtimit tonë magjik me emra të mirënjohur të botës operistike.

Detajet dhe lajmet e reja, do t’i shpalosim vazhdimisht në rrjetet tona sociale dhe webfaqen zyrtare të festivalit 🔗www.rliof.com./ KultPlus.com