Harta e Anaksimandrit që bëri revolucion në fushën e lundrimit dhe tregtisë

Anaksimandri, filozofi vizionar i Greqisë së lashtë (rreth 610-546 p.e.s.), vlerësohet për punimin e një prej hartave më të hershme të njohura të botës, duke shënuar një moment kyç në evolucionin e hartografisë.

Ajo që e bën këtë arritje veçanërisht të rëndësishme është dizajni rrethor, me Detin Egje në bërthamën e tij dhe tokat e njohura të botës që rrezatojnë nga jashtë, të përqafuara nga hapësira e madhe e oqeanit.

Kjo ide e re e hartës shërbeu për një shumëllojshmëri qëllimesh. Para së gjithash, doli të ishte një mjet praktik për të përmirësuar lundrimin dhe për të lehtësuar tregtinë midis kolonive në zhvillim të Miletus dhe atyre të shpërndara rreth Detit Mesdhe dhe Detit të Zi. Përfaqësimi rrethor, që përfshin të gjithë tokën e banuar të njohur nga grekët e lashtë, u bë një ndihmë e domosdoshme për marinarët dhe tregtarët që lundronin në ujërat e ndërlidhura.

Për më tepër, zgjuarsia hartografike e Anaksimandrit kishte një rëndësi strategjike. Në një epokë të karakterizuar nga kompleksitetet gjeopolitike dhe kërcënimi i Medes, harta shërbeu si një instrument bindës për Thalesin, filozofin bashkëkohor dhe me ndikim të Anaksimandrit, në bashkimin e qytet-shteteve të Jonit. Ideja e një federate të bashkuar, të fortifikuar kundër kërcënimeve të jashtme, gjeti rezonancë përmes paraqitjes vizuale të gjeografisë së përbashkët.

Përtej dobisë së saj pragmatike, harta mishëronte një bazë të thellë filozofike – një shprehje e kërkimit njerëzor për njohuri dhe kuptim. Përfaqësimi global i Anaksimanderit nuk ishte thjesht një ndihmë lundrimi ose një mjet politik; ishte një dëshmi e kureshtjes së lindur njerëzore që kërkon të kuptojë pafundësinë e botës për hir të njohurive.

Në duart e Anaksimandrit, harta rrethore i kapërceu kufijtë e saj fizikë, duke u bërë një kanal për eksplorimin, tregtinë, unitetin politik dhe kërkimin e përjetshëm të mençurisë. Kjo mrekulli e lashtë hartografike mbetet një dëshmi e ndërlidhjes së prakticitetit, filozofisë dhe dëshirës së pangopur njerëzore për të eksploruar botën e njohur.

Anaximander's Map – Digital Maps of the Ancient World

Zëri i Martin Camajt, pesë ditë para se të vdiste: Unë jam i jueji, e ju jeni të mijt (VIDEO)

Fjalët e fundit që tha Martin Camaj pesë ditë para se të ndahej nga jeta, më 12 mars të vitit 1992 në moshën 67-vjeçare.

“Të dashun miq e vëllazën shqiptarë, intelektualë, artistë dhe mbarë populli shqiptar, përshëndetjet e mija ju janë drejtue të gjithëve.
Gëzohem pa masë se keni vendosur të vlerësoni veprën time: Ky vlerësim na afron. Bátë burrninë të më shtini në rreshtin tuej. Ndonëse të ndamë për një gjysmë shekulli, unë jam i jueji e ju jeni të mijt”, ishte shprehur Camaj. / KultPlus.com

7 Mars 1992

Barbie 2 merr një përditësim pozitiv

Barbie 2 merr një përditësim pozitiv pasi Greta Gerwig ndryshon qëndrimin e saj për një vazhdim të mundshëm.

Me regji të Gerwig, me një skenar që ajo shkroi bashkë me Noah Baumbach, filmi Barbie u bë suksesi më i madh në arkë dhe një nga filmat më të vlerësuar nga kritikët e vitit 2023, duke fituar tetë nominime për Oscar dhe duke fituar një për Këngën më të Mirë origjinale. Ky sukses ka nxitur diskutimin për një vazhdim të mundshëm, megjithëse, në të kaluarën, Gerwig dhe producentja Margot Robbie e kanë hedhur poshtë idenë.

Tani, Gerwig po ndryshon qëndrimin e saj në një përditësim të ri të Barbie 2. Gjatë një interviste me Baz Bamigboye të Deadline në festën pas festës së Oscars të Vanity Fair, Gerwig tha se nuk ka “asnjë rezistencë” nga ajo ndaj potencialit të Barbie 2

. Edhe pse fillimisht nuk e “ndjeu” idenë e një vazhdimi, ajo tani është ngrohur. deri tek ajo. “Nuk po e hedh poshtë, dua ta bëj”, thotë ajo. Megjithatë, Gerwig mbetet i pasigurt se si t’i qaset një vazhdimi.

Barbie 2 nuk është shpallur zyrtarisht nga Warner Bros. / KultPlus.com

“Vendi i nderit 2025” në Panairin e Berlinit, Rama: Shqipëria pushton kopertinat e medieve botërore

Shqipëria ka pushtuar kopertinat e medieve botërore, me titullin e sapo marrë në Panairin e Turizmit në Berlin, si “Vendi i Nderit 2025”.

Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale artikuj të publikuar në disa medie ndërkombëtare, ku theksohet rritja turistike dhe modeli unik i mikpritjes shqiptare.

Rama e konsideroi këtë si “një promovim shumë të mirë për vendin tonë që pritet të shënojë edhe këtë vit një rekord të ri të ardhjeve ndërkombëtare të turistëve”.

Shqipëria u nderua pak ditë më parë zyrtarisht me titullin “Vendi i Nderit” i ITB – Berlin 2025, që është panairi më i madh në botë për turizmin.

Në vitin 2023 Shqipëria ka pasur një “bum” turistik, me turistë të huaj nga e gjithë bota që kanë zgjedhur të pushojnë në Shqipëri. Mbi 10 milionë turistë të huaj vizituan Shqipërinë për vitin 2023./ atsh / KultPlus.com

Qendra Kinematografike e Kosovës shpall jurinë vlerësuese të konkursit për projekte filmike

Qendra Kinematografike e Kosovës ka emëruar jurinë vlerësuese e cila do t’i vlerësojë projektet filmike të cilat kanë aplikuar në konkursin e shpallur në dhjetor të vitit 2023.

Përzgjedhja e jurisë sjell një përzierje të larmishme profesionistësh dhe kineastësh vendorë dhe ndërkombëtarë të cilët do të sjellin këndvështrime profesionale si dhe përvojën e tyre të gjerë në procesin vlerësues të kategorive, atë të filmit të metrazhit të gjatë (Iris Elezi, Wouter Jansen, Izer Aliu, Aleš Pavlin dhe Ema Andrea) atë të filmit të shkurtë (Melihate Qena, Kreshnik Shala, Erenik Beqiri, Blerina Hankollari dhe Gazmend Bajri) dhe bashkëprodhimin minor për film të metrazhit të gjatë artistik, dokumentar dhe të animuar.

Njihuni me anëtarët e jurive:

KATEGORIA E FILMIT TË METRAZHIT TË GJATË ARTISTIK

Image
Izer Aliu

Izer Aliu është regjisor dhe skenarist norvegjezo-maqedonas. Debutimit të tij To Guard A Mountain iu dha çmimi Amanda për filmin më të mirë të shkurtër, dhe në vitin 2017 me filmin e tij artistik Hunting Flies ai fitoi çmimin si regjisori më i mirë dhe u nominua për Çmimin e Filmit të Këshillit Nordik. Izeri ka marrë edhe çmimin e Anders Jahre për artistë të rinj.

Image
Wouter Jansen

Wouter Jansen është themeluesi i kompanisë së shitjeve Square Eyes. Në vitin 2013 ai filloi Some Shorts, i cili u shndërrua në Square Eyes në vitin 2019,  i specializuar që filmat e jashtëzakonshëm jo-mainstream të gjejnë audiencën dhe njohjen që meritojnë. Me Square Eyes, Wouter përfaqëson filmat e shkurtë dhe të gjatë me storie të guximshme, të fokusara nga autori, dhe bashkëpunon ngushtë me krijuesit e filmave për të hartuar strategji të veçanta të shpërndarjes dhe shitjes së festivalit. Kjo ka rezultuar në një katalog të vogël filmash që shfaqen premierë në festivale prestigjioze dhe kanë fituar çmime të shumta gjatë viteve të fundit si çmimet kryesore në Kanë, TIFF, Berlin, Locarno dhe Clermont-Ferrand. Në të kaluarën, ai ka punuar si shef programimi në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit Go Short gjatë 10 edicioneve të para.

Wouter është ekspert në Locarno Open Doors dhe First Cut Lab, dhe ka dhënë leksione në shkolla si Le Fresnoy, HEAD Geneva dhe Akademia e Filmit në Holandë. Ai ka moderuar si dhe ka udhëhequr seminare në festivale si IDFA, True/False, Winterthur, VIS Vienna Shorts dhe të tjerë. Ai është një alumni i talenteve të Berlinales. 

Image
Iris Elezi

Iris Elezi, e lindur në Shqipëri, ka studiar teorinë dhe kritikën e filmit, antropologjinë dhe studime gjinore përpara se të përfundonte studimet e saj për prodhimin e filmit në Universitetin e Nju Jorkut në 2001. Aftësitë e saj regjisore dhe montazhere në serinë e vlerësuar gjashtë pjesëshe të dokumentarit Under Construction (2007) rezultuan në përzgjedhjen e Amnesty International Films That Matter për episodin Disposable Heroes. Debutimi i saj artistik, Bota (2014) u shfaq premierë në festivalin prestigjioz të filmit Karlovy Vary dhe fitoi çmimin e kritikës Fedeora. Bota triumfoi edhe në Festivalin e Filmit Ndërkombëtar në Rejkjavik Rey dhe u zgjodh fitues i çmimit Fipresci dhe i atij të Audiencës. Iris Elezi jeton dhe punon në Tiranë, ku jep mësim histori dhe analizë filmi. Së bashku me arkivisten Regina Longo dhe partnerin, Thomas Logoreci, ata bashkëthemeluan The Albanian Cinema Project, një iniciativë që synon rivendosjen dhe ndërgjegjësimin për Arkivin Kombëtar të Filmit Shqiptar të rrezikuar. Ajo poashtu ka zhvilluar një masterclass 90 minutash me Francis Ford Coppola gjatë Summerfest Ndërkombëtar të Durrësit 2011 dhe masterklasa javore gjatë DokuFest 2011 me Mohsen Makhmalbaf dhe James dhe të tjerë.

Image
Ema Andrea

Ema Andrea, e lindur në Tiranë në vitin 1971, është një artiste dhe pedagoge e shumë-anshme. Me përvojë në baletin klasik dhe studimet e aktrimit në Universitetin e Tiranës, ajo ka zhvilluar aftësitë e saj profesionale në nivel ndërkombëtar. Që nga viti 2001, Ema është pedagoge në Universitetin e Arteve në Tiranë, me mbi 40 role aktrimi dhe projekte të shumta drejtuese dhe produksioni. E njohur si pioniere në prezantimin e artit alternativ në Shqipëri, ajo është e njohur për punën e saj si artiste, aktore, regjisore dhe interpretuese e pavarur bashkëkohore. Karriera me ndikim e Ema Andreas përfshin role të dukshme në film dhe TV, si ‘Një vajzë dhe një djalë’. Si themeluese e Qendrës MAM, ajo ka organizuar ngjarje të ndryshme kombëtare dhe ndërkombëtare në artin modern, teatrin dhe performancën. Ema angazhohet në mënyrë aktive në çështjet sociale, të drejtat e grave dhe nisma kundër dhunës, veçanërisht duke drejtuar produksionin teatror ‘Eva’ me gra të burgosura. Ajo është gjithashtu një anëtare kryesore e organizatës jofitimprurëse ‘MEMO’, e fokusuar në kujtesën historike të lidhur me regjimin komunist. Ema vazhdon rolet e saj si pedagoge në Universitetin e Arteve dhe drejtoreshë e Qendrës MAM, duke krijuar projekte novatore të mbështetura nga Bashkimi Evropian dhe më gjerë, ndërsa organizon edhe takime të rregullta letrare në Qendrën për Dialog (COD).

Image
Aleš Pavlin

Ales Pavlin është një producent i shquar i filmit dhe televizionit, duke shërbyer si bashkëthemelues dhe bashkëpronar i PERFO Production, një kompani lidere e pavarur sllovene e prodhimit të filmave dhe TV e themeluar në 2005. Ka mbaruar studimet në Ekonomi nga Universiteti i Ekonomisë, Ljubljanë, ka një Ph.D. nga Universiteti i Arteve Dramatike, Beograd, e poashtu jep mësim si profesor në Akademinë e Teatrit, Radios, Filmit dhe Televizionit (AGRFT) në Lubjanë. I njohur për kontributin e tij, Pavlin u zgjodh për programin e Kanës ‘Producers on the Move’ në vitin 2012 dhe është anëtar i organizatave prestigjioze si Akademia e Filmit Evropian (EFA) dhe Klubi i Prodhuesve Evropianë (EPC). Përgjatë karrierës së tij, ai ka shërbyer në juri të ndryshme të festivaleve ndërkombëtare të filmit dhe panele ekspertësh. Kompania e Pavlin, PERFO Production, ka arritur sukses të dukshme me projekte të njohura ndërkombëtarisht, duke përfshirë filmin e vlerësuar me çmime “APPLES” dhe mini-serialin “LAST SOCIALIST ARTEFACT”. Me përvojë të gjerë në bashkëprodhime dhe marrëdhënie ndërkombëtare, Pavlin vazhdon të japë kontribut të rëndësishëm në industrinë e filmit.

KATEGORIA E FILMIT TË METRAZHIT TË SHKURTËR

Image
Melihate Qena

Melihate (Meli) Qena u lind më 15 dhjetor, 1949 në Mitrovicë. Ka studiuar për aktrim në Akademinë e Teatrit, Filmit dhe Televizionit në Beograd, Serbi. Me themelimin e Radio Televizionit të Prishtinës, Qena punoi aty deri në vitet e ‘90-ta kur është mbyllur nga regjimi i Millosheviqit. Paralelisht me punën në televizion, në vitin 1986 filloi punën edhe në teatrin e kukullave “Dodona” në Prishtinë, debutoi si regjisore me shfaqjen “Pylli është i të gjithëve”. Si regjisore në teatrit e kukullave “Dodona” punoi deri në pensionim. Në vitin 2015 u nderua me çmimin për “Veprimtari Jetësore” nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit. Qena ka luajtur shumë role në teatër dhe film, ndër të cilat më të fundit janë rolet në filmat: “Gardhi”, “Martesa”, “Shpia e Agës”, “Fusha e mëllenjave”, Kësulat”, “A dream” [Një ëndërr], “Era”, “I love you more”, “Vangelo Secondo Maria” etj.

Image
Gazmend Bajri

Regjisor, producent, kameraman dhe montazher me përvojë dhe ekspertizë të konsiderueshme, të cilat i fitoi përmes përfshirjes së tij në projektet dhe realizimet e shumta të Virtual Studio Company, dhe 3VStudio – studio prodhimi multimediale të cilat ai edhe i bashkëthemeloi. Gazmendi është I njohur edhe si specialist i efekteve speciale. Mendja e tij kreative dhe afiniteti per gjetjen e zgjidhjeve praktike ishin të rëndësishme në arritjen e suksesshme te kombinimit të incizimeve autentike me grafikë kompjuterike në shumë fushata dhe projekte multimediale. Punet dhe bashkëpunimet e tij me artistë të shumtë përfshijnë: z. Alan Adelsson, regjisor nga Nju Jorku (dokumentari “two villages” prodhuar nga ARTE). Kameramanin me famë botërore z. Marek Septimus Wieser (asistenti i parë i kamerës “Ønskebørn”, dokumentari me regji të Birgitte Stærmose). Regjisoren znj. Shota Bukoshi – kamera, fotografia dhe montazhi i dokumentarit “dy histori dashurie”. Regjisorin z. Ramazan Ajdini, (kamera dhe montazhi, dokumentari “Puna e fëmijëve në Kosovë”). Dhe, angazhimin, perkrahjen dhe realizimin e video instalacioneve e video punimeve te artistëve të shumtë vendorë pergjatë dy dekadave te kaluara. 

Image
Kreshnik Shala

Kreshnik Shala ka mbi 20 vite përvojë pune në prodhimin e filmit, video reklama dhe dokumentarë filmik e televiziv dhe projekte te tjera mediale, me ekspertize në fushën e post-produksionit dhe video-montazhë . Ai ka punuar si Drejtor Kreativ dhe udheheqës i video montazhit në KTV – Kohavision. Poashtu ka udhëhequr post-produksionin ne Gjirafa Studios përfshirë këtu edhe serialin “Rrushe”, si dhe në shumë video produksione madhore, televizione kombëtare dhe ndërkombëtare si video-montazher, kolorist, këshilltar produksioni, mbikqyrës i efekteve speciale, etj. Gjatë viteve, përvoja e tij ka ndikuar në një rritje të jashtëzakonshme. Tani ai punon kryesisht në video montazhë dhe ngjyrosje të filmave të metrazheve të ndryshme, serialeve filmike, dokumentarëve  e video reklamave. Kreshniku është një individ me kreativitet të lartë dhe aftësi të jashtëzakonshme udhëheqëse dhe teknike.

Image
Erenik Beqiri

Ereniku ka studiuar në në Akademinë e Arteve, Tiranë ku u diplomua me Master në Regji Filmi. Filmi i tij i shkurtër “The Van”, ishte pjesë e konkurrencës zyrtare në edicionin e 72-të të Festivalit të Filmit në Kanë dhe ishte në listën e ngushtë të Oscarit në 2021, ndërsa filmi i tij i fundit i shkurtër “A Short Trip” fitoi çmimin Orizzonti për filmin më të mirë të shkurtër në festivalin e filmit të Venecias, edicioni i 80-të.  Ai aktualisht është duke zhvilluar filmin e tij të parë artistik, i cili ishte pjesë e Cinefondation dhe Torino Film Lab.

Image
Blerina Hankollari

Blerina Hankollari u diplomua për filozofi në FakulteGn e Shkencave Sociale, në UniversiteGn e Tiranës. Më pas, përfundoi studimet në nivel master për filozofi bashkëkohore franceze dhe idealizëm gjerman, si pjesë e programit për ekselencë evropiane, Erasmus Mundus – EuroPhilosophie, në UniversiteGn e Louvain-la-Neuve në Belgjikë, UniversiteGn e Luksemburgut, si dhe në UniversiteGn e Toulouse (Jean-Jaurès II), në Francë. Prej 2015 deri në 2023, ka qenë anëtare e DepartamenGt të Etnologjisë, në InsGtuGn e Antropologjisë Kulturore dhe Studimeve të ArGt (Akademia e Studimeve Albanologjike), Tiranë. Blerina Hankollari mban krediGn e producentes në dy filmat arGsGkë me metrazh të gjatë, të skenarisGt dhe regjisorit shqiptar, GenGan Koçi, “Dita zë fill” (2017) dhe “Një filxhan kafe dhe këpucë të reja veshur” (2022), të cilët janë përzgjedhur në fesGvale të rëndësishme ndërkombëtare të filmit duke marrë vlerësime të larta nga kriGka ndërkombëtare si dhe çmime të shumta. “Dita zë fill” dhe “Një filxhan kafe dhe këpucë të reja veshur” ishin kandidaturat zyrtare të Shqipërisë në Academy Awards – Oscars, respekGvisht në vitet 2018 dhe 2023. / KultPlus.com

Nga seti i filmit “Gruaja e shtëpisë” i regjisorit Fatos Berisha, Luana Bajrami me rol kryesor (FOTO)

Kanë filluar xhirimet e filmit të gjatë artistik “Gruaja e shtëpisë”, shkruan KultPlus.

Ky film, i shkruar dhe drejtuar nga regjisori i njohur Fatos Berisha, është një produksion i Agjencisë B2 nga Kosova në bashkëprodhim me Artalb Film Productions nga Shqipëria.

Projekti ka përfituar mbështetje financiare nga Qendra Kinematografike e Kosovës dhe Qendra Kombëtare e Kinematografisë, duke u bërë një nga projektet më të rëndësishme dhe më të pritura të kinematografisë shqiptare.

Në rolin kryesor të këtij filmi, shfaqet aktorja e njohur Luana Bajrami.

Me një ekip profesionistësh dhe një histori interesante dhe të pa trajtuar, “Gruaja e shtëpisë” premton të jetë një nga filmat më frymëzues dhe tërheqës të vitit. / KultPlus.com

Nesër në GKK zhvillohet bisedë dhe punëtori me artistin Gani Riza

Të mërkurën, më 13 mars, në orën 17:00 në Galerinë Kombëtare të Kosovë zhvillohet bisedë dhe punëtori me artistin Gani Riza mbi qëndisjen dhe teknikat e ndryshme të saj.

Mos humbni këtë mundësi për të marrë informata rreth procesit të tij kreativ dhe për të mësuar nga ekspertiza e tij në artin e tekstilit!

I lindur dhe rritur në Paris me rrënjët në Gjakovë, përvoja e tij ka formuar një perspektivë të veçantë mbi lidhjen e traditës dhe inovacionit në artin e tekstilit. / KultPlus.com

A e dini se çfarë efekti ka një Oscar tek aktorët fitues

Fitorja e një çmimi Oscar për aktrim, jo vetëm që i bën aktorët krenarë dhe të lumtur, por iu zgjat edhe jetën. Ky efekt i Çmimeve të Akademisë u zbulua nga Donald Redelmeier, një epidemiolog në Universitetin e Torontos në Kanada, i cili kontrolloi të dhënat demografike të 934 aktorëve që u nominuan për një Oscar aktrimi nga viti 1929 deri në vitin 2020, 340 prej të cilëve e morën këtë çmim.

Siç është raportuar në “PLoS One”, midis fituesve që tani kanë ndërruar jetë, mosha mesatare e vdekjes ishte 77.1 vjeç, ndërsa mosha mesatare e atyre që u nominuan, por nuk u shpërblyen, vdiqën 73.7 vjeç, praktikisht e njëjta moshë mesatare me kolegët, të cilët nuk u nominuan kurrë.

Duke pasur parasysh se mosha mesatare e vdekjes në Shtetet e Bashkuara ka qenë rreth 73 vjeç për dekada, a mund të ketë statuja e artë fuqi magjike?

“Jo, nuk është kështu”, shpjegon Redelmeier. “Zgjatja e jetës së dikujt ndoshta varet nga reduktimi i stresit, i lidhur me arritjen e majës së karrierës dhe për këtë arsye nuk ka më nevojë të turret në atë botë hiper konkurruese. Praktikisht, është i njëjti efekt i vërejtur te fituesit e çmimit Nobel, të cilët jetojnë më gjatë se kolegët e tyre të pavlerësuar”.

Megjithatë, në rastin e çmimeve Oscar, mund të ketë edhe një efekt të dytë: fakti i të qenit gjithmonë në qendër të vëmendjes mund t’i shtyjë fituesit të reduktojnë teprimet për të shmangur dëmtimin e reputacionit të tyre. / KultPlus.com

Vdes gazetari dhe shkrimtari Bajram Sefaj

Ka vdekur sot në moshën 83 vjeçare gazetari dhe shkrimtari Bajram Sefaj.

Lajmi është bërë i ditur nga Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës.

“Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës me pikëllim ka pranuar lajmin për vdekjen e gazetarit njëherësh shkrimtarit, Bajram Sefaj.   Ai për shumë vite ka punuar si gazetar në gazetën Rilindja, por që ka qenë edhe korrespodent për disa media ndërkombëtare. Krahas gazetarisë, ai është marrë edhe me krijimtari letrare, dhe është autor i disa veprave letrare në tregime, prozë, poezi e publicistikë.  Sefaj ka vdekur në moshën 83-vjeçare, siç njoftojnë familjarët pas një sëmundjeje.  AGK-ja, i shpreh ngushëllime familjes, miqve dhe komunitetit”, thuhet në njoftim./ KultPlus.com

Kënga që aludon qartë “kthimin e Kosovës në Serbi”, këndohet nëpër shkollat serbe (VIDEO)

Këngëtarja që pretendoj përfaqësimin e Serbisë në Eurovizion, Anxhela Ignjatoviq- Breskvica, është ende një temë e nxehtë në mediat vendase, sepse stuhia rreth mosparaqitjes së saj në këtë garë nuk është shuar.

Mirëpo, duke gjykuar nga gjithçka mund të shohim, kënga e saj kontroverse “Foleja e Shqiponjës” u shndërrua në një hit, sidomos tek fëmijët që janë fansat e saj më të mëdhenj.

Tashmë në rrjetet sociale është shfaqur një video nga një shkollë në Serbi, ku fëmijët së bashku në kor këndojnë këngën e Breskvicës, ndërsa prindërit e tyre e shohin me krenari dhe duartrokasin.

Kujtojmë, kjo këngë aludon qartë për “kthimin e Kosovës në Serbi” me tekstin dhe peizazhin e saj, ndonëse autorët e saj mundohen ta mbulojnë atë, shkruan Vijesti

Serbia tentoi të dërgojë në Eurovision një këngë me mesazh politik dhe që përkrah gjenocidin serb mbi popullin e Kosovës.

Kënga “Gnezdo orlovo” (Foleja e Shqiponjës) e interpretuar nga Breskvica është duke garuar për të përfaqësuar Serbinë në Eurovision 2024.

Në tekstin e kësaj këngë bëhet thirrje për kthimin e ushtrisë serbe në Kosovë, ndonëse jo drejtpërdrejtë por në tekst fshihet ky mesazh.

“Një re gri fsheh qiellin, përsëri zogjtë e zinj (Kuptimi: shqiptarët).
“Bie bubullima, bie shi, breshër dhe shkatërron folenë e shqiponjës” (Kuptimi: Kosova)
“Babi i thotë shqiponjës së vogël “do të kalojë birë”. Do të ikin zogjtë e zinj, qenia e ndritur vjen përsëri (Kuptimi: Kthimi i ushtrisë serbe në Kosovë).
Nga faqja e Eurovison Kosova bëhet thirrje që të angazhohemi të gjithë për të mos lejuar që kjo këngë të shkoj në Eurovision.
Më poshtë teksti i këngës në gjuhën shqipe:
Foleja e shqiponjës
Pranvera solli diellin
Mbi kodër, gjithçka lulëzoi
Një mollë mbin në fushë
E papjekura ra nga dega me një rënkim të fortë
Refreni
Një re gri fsheh qiellin, përsëri zogjtë e zinj
Bie bubullima, bie shi, breshër dhe shkatërron folenë e shqiponjës
Mëngjes zgjuar, nata është e lodhur
Mollë në bar e trishtuar e zymtë
Lulëzon përsëri, zë rrënjë
Dhe sapo hodhi një sy diellit, u shfaq një hije e madhe
Refreni
Një re gri fsheh qiellin, përsëri zogjtë e zinj
Bie bubullima, bie shi, breshër dhe shkatërron folenë e shqiponjës
Babi i thotë shqiponjës së vogël “do të kalojë birë”
Do të ikin zogjtë e zinj, qenia e ndritur vjen përsëri
Dashuria ime, dashuria ime, do të jetë përsëri e ndritshme
Dashuria ime, dashuria ime, gjithçka do të përfundojë. / KultPlus.com

UNESCO: Mbi 1 miliard dollarë nevojiten për të rindërtuar infrastrukturën publike shkencore të Ukrainës

Do të kushtojë më shumë se 1 miliard dollarë për të rindërtuar infrastrukturën publike shkencore të Ukrainës, sipas një raporti të ri të Kombeve të Bashkuara që zbuloi se rreth 1500 ndërtesa që i përkasin institucioneve shkencore janë dëmtuar ose shkatërruar gjatë dy vjetëve të fundit të luftës.

Raporti, i publikuar të hënën nga Organizata e Arsimit, Shkencës dhe Kulturës e KB, e njohur më mirë si UNESCO, zbuloi se 1,443 ndërtesa dhe laboratorë që u përkasin 177 instituteve dhe universiteteve janë dëmtuar ose shkatërruar nga lufta së bashku me më shumë se 750 pjesë të pajisjeve kërkimore. .

Organizata vlerëson se 1.26 miliardë dollarë do të kërkohen për të rivendosur infrastrukturën publike të kërkimit shkencor, duke përfshirë 980 milionë dollarë për universitetet që janë përgjegjëse për 52% të kërkimit publik.

“Ndërsa situata bëhet gjithnjë e më kritike për komunitetin shkencor, ne duhet të mbrojmë dhe mbështesim kërkimet e tyre në Ukrainë”, tha në një deklaratë drejtoresha e përgjithshme e UNESCO-s, Audrey Azoulay.

“Shkencëtarët, inxhinierët dhe ekspertët e tjerë do të jenë thelbësorë për rimëkëmbjen e vendit, për të mos përmendur atë që përfaqëson ky sektor si një burim i vlefshëm inovacioni dhe zbulimi për pjesën tjetër të botës.”

Sipas raportit, lufta ka pasur implikime të gjera në infrastrukturën shkencore të Ukrainës, e cila dikur ishte e njohur ndërkombëtarisht, veçanërisht në lidhje me shkencën kompjuterike, fizikën bërthamore dhe astronominë.

Një total prej 10,429 shkencëtarësh dhe mësuesish ukrainas ose janë zhvendosur brenda vendit ose janë detyruar të emigrojnë për shkak të luftës, tha ai, duke shtuar se 1,518 shkencëtarë kanë dalë vullnetarë për luftime. / KultPlus.com

Presidentja Osmani priti në takim lamtumirës ambasadorin jorezident të Bangladeshit, Mosharraf Hossain Bhuiyan

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, sot ka pritur në takim lamtumirës ambasadorin jorezident të Bangladeshit, Mosharraf Hossain Bhuiyan, të cilin e ka falënderuar për angazhimin gjatë mandatit të tij.

Presidentja Osmani shprehu mirënjohjen e përzemërt për angazhimin e palëkundur të Bangladeshit për thellimin e marrëdhënieve dypalëshe me Kosovën dhe mbështetjen e vazhdueshme ndër vite.

Në këtë linjë, Presidentja Osmani shtroi nevojën e mbështetjes nga Bangladeshit për forcimin e pozitës së Kosovës në arenën ndërkombëtare.

Në takim u diskutua edhe për mundësitë e shkëlqyera për nxitjen e mëtejme të marrëdhënieve ekonomike dhe tregtare, me theks të veçantë në industrinë e tekstilit, e cila është e zhvilluar në Bangladesh.

Në këtë kontekst, u diskutua edhe për mundësinë e organizimit të një forumi të përbashkët ekonomik si një mundësi e shkëlqyer për bizneset nga të dyja vendet për t`i eksploruar perspektivat e bashkëpunimit në të ardhmen.

Presidentja Osmani, në këtë takim, e ka njoftuar ambasadorin Bhuiyan edhe për edicionin e dytë të Forumit për Gratë, Paqen dhe Sigurinë, i cili do të mbahet më 15-16 prill të këtij viti dhe i cili është një mundësi e mirë  për bashkëpunim dhe dialog të mëtejshëm. / KultPlus.com

Vdes në moshën 74-vjeçare Eric Carmen, ish-vokalisti i “The Raspberries”

Eric Carmen, ish-vokalisti kryesor i “The Raspberries” dhe këngëtari i “All by Myself” vdiq në moshën 74-vjeçare, sipas CNN.

I lindur në Cleveland, Ohio, Carmen u bë i famshem si lideri i grupit pop-rock të viteve 1970, “The Raspberries”, prerjet e rregullta të flokëve dhe kostumet e të cilit dukej se i referoheshin pamjes uniforme të “The Beatles” dhe grupeve të tjera.

Grupi prodhoi hite, duke përfshirë “I Wanna Be with You” dhe “Go All the Way”, kënduar nga këndvështrimi i një gruaje. Por, nuk do të kalonte shumë kohë para se të fillonin të krijoheshin përçarje në grup.

“Ne u bëmë jashtëzakonisht të njohur duke shkuar plotësisht kundër grurit në vitin 1970. Kritikët na pëlqyen, vajzat na pëlqyen, por vëllezërit e tyre 18-vjeçarë që blenë albume thanë ‘jo’. Ne u frustruam dhe u shkatërruam”, shkroi Carmen në biografinë e tij.

Pas ndarjes së grupit në vitin 1975, Carmen nisi karrierën e tij solo. Balada e tij “All by Myself” pati një sukses të menjëhershëm duke u bërë kolona zanore në filmin “Dirty Dancing”.

Një tjetër nga hitet më të paharrueshme të Carmen u shkrua për një kolonë zanore filmi. Ai bashkë-shkruajti “Almost Paradise”, temën e dashurisë së filmit “Footloose”, i cili u interpretua nga Mike Reno dhe Ann Wilson.

Kënga i dha atij nominimin e tij të vetëm për “Grammy” kur kolona zanore konkurroi për albumin më të mirë të këngës origjinale të shkruar për një film. /atsh / KultPlus.com

Përfundon projekti i shtëpisë muze në Poklek të Vjetër, aty ku u vranë 53 shqiptarë

Po i afrohemi 25 vjetorit të masakrës në Poklek të Vjetër, aty ku u vranë 53 civilë nga forcat serbe. Në prag të këtij përvjetori, ka përfunduar projekti i fundit i shtëpisë muze në Poklek të Vjetër.

Kështu ka njoftuar i mbijetuari i masakrës së Poklekut, Fadil Muqolli.

“Përfundojë projekti i fundit i shtëpis muze të krimeve të serbis mbi civilët shqiptare në Poklek të Vjetër mbi familjen Muqolli,Elshani,Caraku dhe Hoxha”, ka shkruar ai.

Në fshatin Poklek i Vjetër, ushtria barbare serbe ka masakruar dhe i ka vrarë, pastaj edhe i ka djegur kufomat e 53 shqiptarëve civilë të paarmatosur, duke filluar prej foshnjave gjashtëmuajshe e deri te pleqtë 75-vjeçar.

Sipas dëshmitarëve të shumtë, masakra e Poklekut ka pasur këtë rrjedhë:

-Më 17 prill, diku rreth orës pesë të mëngjesit, familjet Muqolli, Caraku e Elshani, janë nisur të shkojnë prej Poklekut të Vjetër për në Drenas, ku ishte e tubuar dhe po mbahej peng popullata e fshatrave përreth Drenasit. Diku 1,5 Km larg fshatit, ka ardhur një picgauer me policë serb dhe i ka urdhëruar ata të kthehen nëpër shtëpia. Ata janë kthyer sepse janë kërcënuar, madje përanash është gjuajtur edhe me armë. Kur familjarët janë kthyer nëpër shtëpi, aty kanë ardhur dy policë me shirita të zi në kokë. Në oborr e kanë vrarë qenin, pastaj e kanë thirrur Sinanin jashtë dhe me të kanë folur diç në gjuhën serbe. Pas kësaj, këta dy policë kanë shkuar në oborrin e shkollës së fshatit, te policët e tjerë që ndodheshin atje.

Në ndërkohë Sinani është kthyer dhe u ka treguar familjeve se atë e kanë pyetur, “a ka këtu terroristë “? Në këtë gjendje ankthi e terrori, familjarët janë mbajtur tërë ditën deri rreth orës 17 e 30, atëherë ka ardhur njëri nga ata policët dhe në dhomën e shtëpisë së Sinanit, ku kanë qenë të grumbulluar të gjitha familjet, fëmijë, gra e pleq, polici e ka hedhur një bombë e cila nuk ka eksploduar. Pas kësaj, polici ka hedhur edhe bombën tjetër, e cila ka rënë dhe ka eksploduar në prehrin e Miradije Rifat Muqollit (55).

Menjëherë pas kësaj, polici ka zbrazur mbi të gjithë ata që kanë qëlluar në dhomë, shtatë karikatorë të automatikut. Krimineli që kishte kryer masakrën, kishte hyrë në dhomë dhe me këmbë i kishte rrotulluar kufomat, se mos rastësisht dikush kishte mbetur i gjallë. Në ndërkohë, Elhemja e plagosur ka kërcyer nga dritarja e dhomës së masakrës dhe ka ikur. Pas dy orë e gjysmë të masakrës ka ikur edhe Lumnija me vajzën e vogël katër vjeçe, duke lënë të plagosur lehtë Eminen me Fatosin e vogël dyvjeçar.

Më vonë sakoja e Emines është gjetur në bunarin e shtëpisë. Pas tri orësh, qëkur është kryer masakra, policia është kthyer dhe e ka djegur dhomën me të gjitha kufomat që ishin në të. Natën e dytë të masakrës, kemi shkuar në shtëpi dhe aty kemi gjetur eshtrat e të masakruarve, kur kemi shkuar një ditë më vonë, më nuk kemi mundur të shohim as eshtra njerëzish. Tashmë nuk ishte djegur vetëm dhoma e koridori, por e tërë shtëpia.

Këta janë të vrarët në masakrën e Poklekut të Vjetër më 17 prill 1999:

1.Sinan Rexhep Muqolli (52), Poklek i Vjetër

2.Elheme Rifat Muqolli (50), Poklek i Vjetër

3.Emine Sinan Muqolli (22), Poklek i Vjetër

4.Elife Sinan Muqolli (18), Poklek i Vjetër

5.Sherife Sinan Muqolli (17), Poklek i Vjetër

6.Hafije Sinan Muqolli (10), Poklek i Vjetër

7.Feride Selman Muqolli (33), Poklek i Vjetër

8.Shehide Fadil Muqolli (13), Poklek i Vjetër

9.Naser Fadil Muqolli (12), Poklek i Vjetër

10.. Ylber Fadil Muqolli (10), Poklek i Vjetër

11.. Egzon Fadil Muqolli (4), Poklek i Vjetër

12.. Hyle Selman Muqolli (22), Poklek i Vjetër

13.. Florentina Qamil Muqolli (3), Poklek i Vjetër

14.. Lirie Qamil Muqolli (gjashtëmuajshe), Poklek i Vjetër

15.. Mehreme Muqolli (58), Poklek i Vjetër

16.. Bahrije Halil Muqolli (24), Poklek i Vjetër

17.. Naime Halil Muqolli (22), Poklek i Vjetër

18.. Hidajete Nebih Muqolli (33), Poklek i Vjetër

19.. Menduhie Liman Muqolli (11), Poklek i Vjetër

20.. Mirsad Liman Muqolli ( Poklek i Vjetër

21.. Mergim Liman Muqolli (5), Poklek i Vjetër

22.. Bahtije Halil Caraku (34), nga Dobrosheci

23.. Besart Ejup Caraku (13), nga Dobrosheci

24.. Hasan Ejup Caraku (12), nga Dobrosheci

25.. Kunata e Bahtije Halil Carakut- nuk i dihet emri (45),

26.. Miradije Rifat Muqolli (55), Poklek i Vjetër

27.. Zarife Rrahman Muqolli (23), Poklek i Vjetër

28.. Arife Rrahman Muqolli (20), Poklek i Vjetër

29.. Florije Salih Muqolli (23), Poklek i Vjetër

30.. Eronita Xhavit Muqolli (4), Poklek i Vjetër

31.. Fatos Xhavit Muqolli (1,5), Poklek i Vjetër

32.. Shemsije Muqolli (42), Poklek i Vjetër

33.. Vezire Ilmi Muqolli (20), Poklek i Vjetër

34.. Fatmire Ilmi Muqolli (17), Poklek i Vjetër

35.. Rexhep Ilmi Muqolli (12), Poklek i Vjetër

36.. Agron Ilmi Muqolli (10), Poklek i Vjetër

37.. Albulena Ilmi Muqolli (5), Poklek i Vjetër

38.. Nexhmije Ramadan Muqolli (25), Poklek i Vjetër

39.. Hasime Ramadan Muqolli (37), Poklek i Vjetër

40.. Avdullah Fehmi Muqolli (12), Poklek i Vjetër

41.. Shehrije Xhemail Muqolli (27), Poklek i Vjetër

42.. Vahide Mehdi Muqolli (4), Poklek i Vjetër

43.. Dy djem të Mehdiut, njëri 10 muj, Tjetri dy vjeçar,Poklek i Vjetër

44.. Ymer Elshani (55), Poklek i Vjetër

45.. Nafije Elshani (50), Poklek i Vjetër

46.. Shukrije Elshani (37), dhe katër djemët e Ymer Elshanit, prej 22 vjeç e më të rinjë

47.. Kimete Fadil Muqolli (20), Poklek i Vjetër

48.. Lindita Skender Hoxha (25), nga Korrotica e Epërme

(…)

Të zhdukur konsiderohen:

1.Halim Kluna (75),

2.Nëna e Ymer Elshanit (75). /KultPlus.com

Biblioteka “Hivzi Sylejmani” në Ulpianë drejt punimeve përfundimtare, Halimi: Një ambient i jashtëzakonshëm

Drejtoresha e Kulturës në Komunën e Prishtinës, Sibel Halimi sot ka vizituar punimet përfundimtare në bibliotekën “Hivzi Sylejmani” në Ulpianë, përcjell KultPlus.

Halimi është shprehur se biblioteka është gati të ofroj një ambient të jashtëzakonshëm që do t’u ofrojë lexuesve në këtë pjesë të kryeqytetit lexim komod.

“Drejtoria e Kulturës është shumë e përkushtuar t’u ofrojë librin të gjithë qytetarëve, përmes ambienteve stimuluese”, është shprehur Halimi. / KultPlus.com

32 vjet nga vdekja e Martin Camajt, shkrimtarit që la gjurmë të pashlyeshme në letërsinë shqipe

Martin Camaj ishte shkrimtar, akademik dhe albanolog shqiptar.

Kërkimet akademike të Camajt u përqendruan në gjuhën shqipe dhe dialektet, në veçanti të atyre në Italinë jugore.

Veprimtaria e tij letrare në harkun 45 vjeçar ka disa shkallë zhvillimi. Ai e nisi me poezinë, zhanër mbas të cilit i mbeti besnik gjithë jetën, kurse gjatë viteve të fundit u përqendrua shumë tek proza.

Martini lindi në Dushman të Dukagjinit më 21 korrik 1927 në vendin e quajtur Telumë. Në vendlindje kaloi dhjetë vitet e para të jetës së tij. Nis të fitojë në mënyrë autodidakte njohuritë e para në shkrim e lexim shqip dhe matematikë. Kjo gjë do t’i binte në sy ish-pagëzuesit P. David Pepës OFM, duke e nxitur të ndërmjetësojë pranë instancave eprore në Shkodër që të ndërmerrnin përpjekje për arsimimin dhe përgatitjen – pse jo – për meshtari.

Në vitin 1935 vendoset përfundimisht në Shkodër dhe fillon të marrë arsim të rregullt pranë kolegjit jezuit “Xaverianum”, ku do kalonte edhe tuberkulozin. Rektor i kolegjit atbotë qe P. Giuseppe Valentini SJ, prej të cilit mësojmë se arsimin fillor 5 vjeçar e kishte përfunduar në 4 vjet. Pesë vitet në vijim ai ndoqi rregullisht gjimnazin, gjë që i dha të drejtën për të vijuar studimet në liceun klasik të kolegjit. I ati vdes pak vite pasi Martini i vogël u fut në Kolegj. Studimet detyrohet t’i ndërpresë në vitin e tretë, më 1946 – mbas mbylljes së instituteve fetare të Shkodrës.

Themeloi në Prekal shkollën ku veproi si mësues i vetëm deri më 1948. Camaj merrte pjesë në rezistencën kundër partizanëve komunistë me çetën e kap. Gjon Destanishtës dhe në gusht qe i detyruar me jetuar në ilegalitet deri sa ia arriti me ikë në Jugosllavi bashkë me Át Daniel Gjeçajn OFM dhe grupin e përbërë prej 36 vetësh. Kështu nuk pati më rast të kontaktojë me familjen, një vëlla i tij bëri 30 vjet burg. Kryen për tre muaj një kurs intensiv për mësuesinë në Pejë (1 korrik – 30 shtator 1949), mandej punon një vit (1949-’50) mësues në Tuz në shkollën “Mahmut Lekiq”.

Viti 1950 e gjen Martinin në Beograd ku u regjistrua në universitetin e kryeqytetit jugosllav. Diplomohet pas pesë vitesh më 2 korrik 1955 duke dhënë provime diplome në degën e filologjisë romane me fusha kryesore gjuhë dhe letërsi italiane. Në qershor 1951 martohet në fillim ne bashki, mandej ne kishën ortodokse e më pas atë katolike me mësuesen Nina Bogdanoviç. Pas mbylljes së studimeve në Beograd, Camaj përgatitet për formimin pasuniversitar në albanologji pranë fakultetit filozofik të Univ. të Sarajevës, i udhëhequr nga albanologu prof. Henrik Bariç – kryetar i Institutit Albanologjik në Sarajevë.

Në bashkëpunim me të dhe me mentorin e dytë prof. Rikard Kuzhmiç vendos të promovojë në filologji duke përzgjedhur si temë doktorate “Gjuha e Gjon Buzukut”. Kërkesa përkatëse e mentorëve të tij miratohet prej këshillit shkencor të atij fakultet në mbledhjen që u mbajt më 16 shkurt 1956.

Po atë vit, duke parë shëndetin në rënje të profesorit dhe gjendjen e rënduar në Republikën Federale, vajti në Itali (të paktën qysh më 20 shtator të 1956) ku e shoqja nga sëmundja detyrohet të heqë një veshkë.

Nën mentoratin e Koliqit më 15 mars 1960 mbron me vlerësime maksimale pranë Universitetit te Romës, tezën e doktoraturës mbi “Mesharin” e Gjon Buzukut, e cila u botua po atë vit si botim i revistes “Shêjzat” (që e redaktonte tash tre vite dhe do ta bënte deri më 1971) nën titullin: Il Mesale di Gjon Buzuku. Contributi linguistici allo studio della genesi.

Ndarja përfundimtare me Martinin ndodh në vitin 1968, dhe mbas kësaj date Nina kthehet në Milano ku do të jetojë deri në nandor të vitit 1987.

Prej 1965 deri në 1971 qenë vitet vendimtare për konsolidimin e vatrës albanologjike duke e vështruar si fushë komplekse të kërkimit shkencor. Më 1969 martohet me Erikën, me të cilën nuk do kishte fëmijë. Më dt. 16 korrik 1971 merr emërimin si profesor joordinar në albanologji, ndërsa më 14 shtator 1978 emërohet ordinar me marrëdhënie punësimi të përhershëm, më 30 shtator 1990 lirohet nga detyra si profesor i emërtuar. Jetoi në Lenggries, vend që i kujtonte trojet ku kishte lindë. Vdes më 12 mars të vitit 1992 në Mynih.

Është përfshirë thuajse në të gjitha antologjitë dhe veprat ku flitet për shkrimtarët shqiptarë.

Kërkimet akademike të Camajt u përqëndruan në gjuhën shqipe dhe dialektet, në veçanti të atyre në Italinë jugore. Veprimtaria e tij letrare në harkun 45 vjeçar ka disa shkallë zhvillimi. Ai e nisi me poezinë, zhandër mbas të cilit i mbeti besnik gjithë jetën, kurse gjatë viteve të fundit u përqendrua shumë tek proza. Vëllimi i tij i parë me varg klasik “Nji fyell ndër male”, Prishtinë 1953 (Një fyell ndër male), dhe “Kânga e vërrinit”, Prishtinë 1954 (Kënga e lëndinave), u frymëzuan nga banorët e zonave ku lindi, malësorët e veriut, mbas të cilëve qëndroj shumë i afërt shpirtërisht edhe mbas shumë e shumë viteve në mërgim dhe pamundësia për t’u kthyer.

Këto u ndoqën nga “Djella”, Romë 1958, një novelë me disa vargje mbi dashurinë e një mësuesi me një vajzë të re. Përmbledhja e poezive “Legjenda”, Romë 1964 dhe “Lirika mes dy moteve”, Munich 1967, kishte disa poezi nga “Kânga e vërrinit”, që u ribotuan në “Poezi” 1953-1967, Munich 1981.

Vargu i pjekur i Camajt reflekton ndikimin e lëvizjes hermetike të poetit italian Giuseppe Ungaretti. Karakteret metaforike dhe simbolike të gjuhës së tij rriten me kohën, siç ndodh edhe me rangun e temave poetike të tij.

Një përzgjedhje e poezive të tij e përkthyer në Anglisht nga Leonard Fox në vëllimet “Selected Poetry”, New York 1990 (Poezi të zgjedhura), dhe “Palimpsest”, Munich & New York 1991. / KultPlus.com

Studenti kosovar përballet me ish-ministrin serb në Cambridge, ja numëron krimet serbe në Kosovë (VIDEO)

Ish-ministri i Jashtëm i Serbisë, Vuk Jeremiç është përballur me një situatë të papritur gjatë një takimi me studentët të Cambridge.

Jeremiç ishte i ftuar të flasë në Dhomën e Debatit të Cambridge Union, por studenti shqiptar nga Kosova, Leart Ajvazaj mori fjalën për t’i drejtuar ish-ministrit një pyetje.

Kjo më pas u shndërrua në një fjalim ku u përshkruan shkurtimisht tmerret që kanë përjetuar shqiptarët e Kosovës.

Ish-ministri i Jashtëm i Serbisë, Vuk Jeremiç, përjetoi një moment të papritur gjatë një prezantimi në Dhomën e Debatit të Cambridge Union ku ishe i ftuar për një takim me studentët.

Në këtë takim, një student i Cambridge-it, djaloshi kosovar Leart Ajvazaj, kërkoi të marr fjalën për të ja drejtuar një pyetje ish-ministrit serb. Me një qasje të jashtëzakonshme, me tonin e zërit që përcillte forcë e siguri, Learti para se të parashtrojë pyetjen e tij, në një mënyrë të përmbledhur por tejet goditëse, i përshkruan vuajtjet dhe tmerret që kanë përjetuar kosovarët gjatë pushtimit serb dhe në fund e pyet Jeremiç se si do të pajtohet me këto fakteve?

Këtu është fjala e Leart Ajvazaj para Vuk Jeremiç:

Në këtë muaj shënohet 25 vjetori që kur 45 shqiptarë janë marrë nga shtëpitë e tyre në fshatin e vogël të Reçakut dhe janë vrarë nga trupat serbe. Në Serbi kjo sot konsiderohet teori konspirative dhe ky është qëndrimi i shtetit serb i njëjti shtet në të cilin keni shërbyer.

I njëjti shtet që ka vrarë 13 mijë civilë në vitet 98/99, përdhunoi mijëra gra dhe me forcë zhvendosi një milion shqiptarë jashtë shtëpive të tyre, përfshirë edhe familjen time.

Unë s’kam dëgjuar asnjë falje nga shteti serb, ju s’e keni përmendur këtë gjatë kohës sa keni shërbyer si ministër i jashtëm dhe ju flisni për Millosheviçin, si një përvijues i madh, oh ai ishte diktator i çmendur, ai ishte Sadami ynë. Tani nuk kemi diçka të tillë. Epo, kjo qartësisht s’është e vërtetë. Nëse shikoni Serbinë më parë Millosheviçit për aq sa Kosova ka qenë e okupuar nga Serbia, këto plane të shfarosjes së shqiptarëve kanë ekzistuar.

Lexo Çubriloviq, lexo Andriçin dhe nëse e shikon Serbinë që nga Millosheviçi, që kur ai vrau veten e tij… ju keni pasur lloj-lloj nacionalistësh në modë që thonë se ‘ne nuk e duam Millosheviçin’, por nxjerrin budallallëqe për Kosovën dhe më pas keni njerëz si ai që ka drejtuar qeverinë në 10 vitet e fundit, i cili fjalë për fjalë është dishepull i Millosheviqit, ai që ka qenë ministër i propagandës në qeverinë e Millosheviqit. Më falni, por kjo është thjesht qesharake”, tha Ajvazaj ndërsa pyeti Jeremiçin se si përballet me këto fakte.

Jeremiç iu shmang pyetjes duke tentuar që të shprehë pikëpamjen e tij për paqen dhe të vërtetën. Ai përmendi edhe “shitjen e organeve” si e “vërteta tjetër”.

Unë personalisht mendoj që krimet e kryera në Ballkan në të 90-at janë të tmerrshme dhe s’duhen të mbrohen në asnjë mënyrë. Por, ato nuk janë kryer ekskluzivisht nga njëra palë dhe e vërteta është shumë ndryshe kur shikohet konteksti i dikujt që ka pasë familjen të rrëmbyer, të vrarë, të dërguar në varrin masiv në Batajnicë ose familja e dikujt e cila është rrëmbyer dhe më pas i janë nxjerrë organet dhe janë shitur në tregun e zi e që ka ndodhur te një numër…”.

Por edhe këtu i ndërhyri Ajvazaj, duke i kujtuar se nuk ka prova për këtë.

Më fal, s’ka prova…është bërë një raport që ka çuar në një gjykatë speciale dhe kjo gjykatë nuk ka prova që ka ndodhur diçka e tillë, prandaj kjo është vetëm propagandë”, tha Ajvazaj.

Më lejoni që të mos pajtohem me ty sepse mënyra se si e kuptoj të vërtetën nuk është ky rasti. Na duhet ta kuptojmë versionin e të vërtetës së njerëzve të tjerë nëse ne duam vërtet paqe”.

Jeremiç vazhdoi duke thënë se Kosova për serbët është vendlindje e serbëve.

Shumë prej nesh në Serbi, përfshirë edhe veten, e konsiderojmë Kosovën vendin më të shenjtë të eksiztencës serbe, vendlindja e shtetit serb, vendlindja e kishës serbe, vendlindja e gjithçkaje që ne ndiejmë për veten tonë si një identitet etnik”, tha Jeremiç.

Në videon më poshtë, momentin epik kur Learti merr fjalën, mund ta ndiqni nga minuta 56:30. / KultPlus.com

Instagram mposht TikTok-un, bëhet aplikacioni më i shkarkuar në botë

Instagram ka mposhtur TikTok-un si aplikacioni më i shkarkuar në botë pasi veçoria e videove Reels e ndihmoi atë të rikuperonte terrenin e humbur ndaj rivalit të tij.

Aplikacioni për shpërndarjen e fotove dhe videove fitoi popullaritet menjëherë pas debutimit të tij në vitin 2010, por është përballur me konkurrencë të ashpër nga TikTok.

Bëhet e ditur se Instagram është shkarkuar 767 milionë herë në mbarë botën në vitin 2023, një rritje prej 20 për qind, krahasuar me TikTok që është shkarkuar për 733 milionë herë.

Kompania Sensor Tower, tha se “ringjallja” e Instagram ka gjasa të jetë nxitur nga popullariteti i veçorisë së tij Reels, dhe funksioneve tjera, shkruan The Guardian.

Instagram ka gati 1.5 miliard përdorues aktiv mujor, ndërsa TikTok pak më shumë se 1.1 miliard.

Megjithatë, TikTok ka më shumë përdorues aktiv të cilët shpenzojnë mesatarisht 95 minuta në ditë duke përdorur aplikacionin.

Mark Zuckerberg, themeluesi i Facebook dhe shefi ekzekutiv i Meta-s, e ka identifikuar TikTok-un si një kërcënim serioz gjatë viteve të fundit.

Ndryshe, TikTok po përballet me kundërshtime serioze politike në SHBA mes shqetësimeve të vazhdueshme për pronësinë e tij kineze.

Ligjvënësit amerikanë dhe politikanët në botën perëndimore, janë të shqetësuar se shteti kinez mund të ketë qasje në të dhënat e përdoruesve të aplikacionit, pretendim ky që është mohuar vazhdimisht nga TikTok. /Top24 / KultPlus.com

Qyteza e Pecës, monumenti i trashëgimisë në pikëtakimin e dy lumenjve

Qyteza e Pecës është monument kulture i kategorisë së parë shpallur në vitin 2007 që ndodhet në pikëtakimin e dy lumenjve Drin i Bardhë dhe Lumë, në një gjuhëz kodrinore ku përballë Kullës së Lumës ngrihet kështjella e Pecës.

Kjo kodër e njohur me toponimin ‘Kodra e Pecës’ kufizohet sot në tri anët (veri–jug-perëndim) nga ujërat e liqenit artificial të hidrocentralit të Fierzës, ndërsa nga ana lindore e saj lidhet me fshatin Perbreg.

Kështjella për herë të parë është gjurmuar nga arkeologu Bep Jubani, i cili, në bazë të vrojtimeve të kryera, e përfshiu këtë vendbanim në periudhën e shekujve III-IV të e. sonë. Pjesa e sipërme e kodrës, ku shtrihet një pllajë e vogël, u kufizua me mure rrethuese me perimetër 445 m, duke fortifikuar një sipërfaqe prej 1 ha, por gjurmë të vendbanimit janë vënë re dhe jashtë sistemit fortifikues të kështjellës.

Muret rrethuese përgjithësisht ruhen mirë, sidomos në anët veriore dhe lindore. Një pjesë e tyre u zbulua nga gërmimet në lartësi që luhatet nga 0,40-1,70 m. Ato ndjekin relievin e kodrës, duke i dhënë kështjellës një formë të çrregullt e të ndërvarur nga terreni. Ana veriore e kështjellës ka një mbrojtje të sigurt natyrore nga rrëpirat shkëmbore që zbresin thikë mbi Drinin e Bardhë. I vetmi shteg kalimi, që përbëhet prej një masivi shkëmbor, ndodhet në skajin veri-perëndimor.

Gjatë gjithë linjës së tij, veçanërisht në anën jugore, muri rrethues vijon me disa kënde të lehta, ndërsa në anën juglindore bën një kalim paksa të harkuar. / atsh / KultPlus.com

Kumbaro: Mediet botërore, jehonë Shqipërisë për titullin ‘Vend Nderi 2025’ në ITB Berlin

Mediet e huaja të njohura në fushën e turizmit dhe udhëtimeve i kanë kushtuar një vëmendje të veçantë Shqipërisë, që u nderua pak ditë më parë zyrtarisht me titullin “Vendi i Nderit” i ITB – Berlin 2025, që është panairi më i madh në botë për turizmin.

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro publikoi foto nga të shkrimeve nga këto medie, teksa shkroi se “mediet e njohura të turizmit dhe udhëtimeve kanë kanë qenë tërë sy e vesh nga Shqipëria duke i shtuar jehonën titullit që sapo morëm në Berlin si “Vendi i Nderit 2025”, për të theksuar rritjen turistike dhe modelin unik të mikpritjes shqiptare”.

Kumbaro e cilësoi jehonën e shtypit të huaj për vendin tonë, pjesë të promovimit të Shqipërisë turistike.

“Nis kështu promovimi 1-vjeçar i rrugëtimit tonë me panairin më të madh në botë të turizmit ITB Berlin”, tha ajo.

Në edicionin e këtij viti Shqipëria mori pjesë me një koncept të ri të promovimi, me një ekip prej 26 turoperatorësh dhe 7 bashkish turistike që prezantuan në mënyrë gjithëpërfshirëse nën sloganin “Albania All Senses” potencialet, atraksionet dhe tregun shqiptar të turizmit.

Gjatë këtij edicioni të ITB-Berlin, ministrja Kumbaro dhe Sekretari i Përgjithshëm i Organizatës Botërore të Turizmit, Zurab Pololikashvili firmosën marrëveshjen e organizimit të mbledhjes së 70-të të Komisionit për Europën të UNWTO në Tiranë, në datat 7-9 prill.

UNWTO e renditi Shqipërinë të parën në Europë për rikuperimin e flukseve turistike gjatë vitit 2023, ndërsa gjatë dy muajve të parë të vitit 2024 vendi ynë u vizitua nga 1 milion vizitorë të huaj, sipas të dhënave të publikuara nga Ministria e Turizmit dhe Mjedisit./atsh/KultPlus.com

Bëhu i mirë

Nga Charles Bukowski

Na është thënë gjithmonë
çmoje mendimin e tjetrit
edhe po qe ai
mendimi më arkaik
më teveqeli apo
më i neveritshmi.

Na është kërkuar
të mësojmë me dashamirësi
nga gabimet e tyre
nga jeta e tyre e çuar dëm
në veçanti
nëse janë të moshuar.

Por mosha është
shumësia e bëmave tona.

Ata janë rritur
keq
sepse kanë jetuar
në terr,
ata kanë refuzuar
që të shohin.

S’është faji i tyre?

I kujt qenka, atëherë?

I imi qenka?

Më është thënë
ti fsheh prej tyre
mendimet
nga frika e frikës së tyre.

Mosha nuk është krim
por turpi i një jetë të çuar dëm
me paramendim
ndërmjet shumë jetësh të tjera
të çuara dëm me paramendim.

Përktheu: Agon Sinanaj / KultPlus.com

Kalaja e Elbasanit, destinacion që duhet vizituar

Dita e Verës po afron dhe qyteti i Elbasanit ka nisur festimet. Përveç aktiviteteve të shumta të organizuara nga bashkia dhe ëmbëlsirës tradicionale të kësaj feste pagane, ballokumes, që e gjen kudo në dyqane e trotuare, qyteti ofron mundësi të shumta edhe për turizëm kulturor e historik, e pa dyshim kalaja e Elbasanit është një prej destinacioneve që nuk duhet humbur.

Ajo ndodhet në qendër të qytetit të Elbasanit dhe është Monument Kulture i Kategorisë I.

Kalaja e Elbasanit bën pjesë në kalatë e tipit fushor, rrethohet nga një varg kodrash në anën veriore, ndërsa në lindje dhe perëndim nga përrenjtë e Manasderes dhe atë të Zaranikës, të cilët shërbenin edhe si burime për kanalin që e rrethonte kalanë dikur. Ka një pozicion kyç, pasi kontrollon lehtazi lëvizjet në Via Egnatia, një rrugë transversale që lidh bregdetin me brendësinë, duke zënë kështu një pozitë të favorshme ekonomike dhe strategjike.

Studime arkeologjike kanë zbuluar teknikat e ndërtimit dhe historinë e saj. Kalaja përfaqëson një kastrum klasik, e cila i përmbahet rregullave të ndërtimit romak. Ka formën e një katërkëndëshi kënddrejtë me dimensione 308 x 348 m. Ka katër hyrje të cilat janë të pozicionuara në mes të kurtinave të cilat mbrohen me kulla. Kalaja është e rrethuar me një hendek të thellë dhe gjurmët e tij janë ende të dukshme. Hendeku mbushej nga ujërat e përroit të Zaranikës, që kalonte pranë dhe kishte si funksion mbrojtjen e kalasë. Sipas studimeve, periudha më e mundshme e ndërtimit të kalasë është gjysma e dytë e shekullit IV pas Krishtit.

Në ditët e sotme, kalaja është e populluar në brendësi si dhe rreth saj. Në brendësi të kalasë ka ndërtesa karakteristike të shpallura për nga rëndësia dhe arkitektura si monumente kulture./atsh/KultPlus.com

Niçe: Të kesh stil do të thotë të dëshmosh se i beson një ideje, ta ndiesh e jo vetëm ta mendosh

Këto dhjetë rregulla, Friedrich Nietzsche i parashtroi në një seri letrash, mes 8 dhe 24 gushtit të vitit 1882, dërguar Lou Andreas-Salomé:

1-Si nevojë e parë e jetës, stili i një autori duhet të jetë i gjallë;

2-Stili duhet t’i përshtatet tipit të personit të cilit i drejtohet vepra;

3-Shkrimi është imitim i pastër: para se të nxjerrë jashtë çfarëdo qoftë, shkrimtari duhet ta ketë fare të qartë çka dëshiron të komunikojë dhe si dëshiron ta paraqesë;

4-Shkrimtari duhet ta mbajë prore në mendje një model shprehjeje, një lloj nevoje personale që duhet të shndërrohet në fjalë të shkruar për ta kuptuar plotësisht domethënien e saj;

5-Pasuria e fshehur në hollësi është çelësi: shkrimtari duhet të mësojë ta kapë dhe ta perceptojë çdo gjë: nga frazat e gjata dhe të tepërta te pikësimi, zgjedhja e fjalëve të caktuara, pauzave dhe sekuencave të argumentimeve;

6-Bëj kujdes me periudhat tepër të gjata: vetëm ata që ia dalin ta mbajnë frymën gjatë mund t’i durojnë. Pjesa më e madhe e njerëzve ka nevojë për fraza të thata dhe të shkurtra;

7-Të kesh stil do të thotë të dëshmosh se i beson një ideje, ta ndiesh e jo vetëm ta mendosh;

8-Sa më shumë që është abstrakte një e vërtetë të cilën dëshiron ta bësh të kapet, aq më shumë do të kesh nevojë t’i bindësh dëgjuesit e tu ta perceptojnë kuptimin e idesë tënde;

9-Strategjia e një shkrimtari të zot në prozë konsiston në afrimin kah stili poetik në kompozimet e tij pa u shërbyer me të kurrë në të vërtetë;

10-Është një sjellje e edukuar dhe me mend t’i lejosh lexuesit të bëjë vërejtje dhe ta zhvillojë një gjykim të vetin përkitazi me atë që është shkruar nga autori; është gjithmonë më mirë t’ia lësh lexuesit mundësinë ta zbulojë që nga konsiston kuintesenca e urtësisë njerëzore. / KultPlus.com

Adriana Matoshi: Shëndeti m’tradhëtoi prap

Aktorja e njohur dhe njëkohësisht  deputetja e Kuvendit të Kosovës, Adriana Matoshi, ka njoftuar se nga sonte do të tërhiqet përkohësisht nga aktivitetet e saj si shkak i lajmërimit të një sëmundjeje, dhe se shumë shpejt do t’i nënshtohet një operacioni.

Lajmin aktorja Matoshi e ka bërë të ditur përmes një postimi në facebook.

Më poshtë gjeni postimin e plotë:

Edhe një tjetër …

Në çastin që e ke zbulu kush osht armiku yt, gjysmën e betejës e ke fitu.

E, unë në jetë i konsideroj vetëm dy armiq.

• Ata që t’i rrehin krahët e të keshin në fytyrë po të shkelin e poshtnojnë pas shpine.

• Shëndetin kur të tradhton at’herë kur mendon që je e gatshme me e bajt një mal mbi supe.

Sëmundjet e mija i kanë hap gjithmonë shume perde, e kanë shpërfaq fytyra të shumta pa maska. Njerëz të shumtë që kanë kesh ma shumë me problemet e mia, sesa me sukseset e mia.

Sonte po du me i gëzu krejt kto zemra të ligshta për s’vogli, e me i shqetësu shumë zemra të buta prej madhështie njerezore t’u ua dhon lajmin që tash e një kohë po përballna me një sëmundje të re.

Për me e ditë të plotë, thashë t’ju tregoj që problemi jem ka fillu para paraqitjes time televizive në Festivalin e Këngës në RTSH.

Nuk kom leju as vizita mjekësore me zhvillu në ditët kur kemi pas mbledhje në Kuvend e në komisionet ku jom përgjegjëse.

Jom kon prezente për krejt, veç për veten jo.

Shëndeti m’tradhtoj prapë. Krejt po mendoni që kjo është shej që duhna me e ulë ritmin e jetës, me i ulë angazhimet.

Në këtë mujë të shenjtë, po i lo prapë fëmitë e mi, prindtë e mi, punën tem, çdo angazhim të mundshem, shoqnine që m’dojnë.

E edhe juve me maska. Krejt, e po e marr veç Zotin edhe lutjet e mija e të ma të dashurve për një operim të radhës.

Unë edhe sonte, po shtrihna në spital për me u kthy prapë.

Inatin, urrejtjen, e vnerin që e vjellin çdo dite përmi emrin tem, po shkoj me e largu prej trupit tem.

Unë prapë ju du shumë!

Ma shumë se ju që ma doni të keqen e ma uroni vdekjen edhe publikisht.

Unë po shkoj, për me u kthy.

Ishalla ky muaj i shenjtë, urrejtjen ja ua kthen në Dashni.

Po shkoj.

Ju lutnu unë me u kthy mirë.

Unë po lutna me ju gjetë juve ma mirë se kurrë ma parë!/KultPlus.com