Të mërkurën, më 13 mars, në orën 17:00 në Galerinë Kombëtare të Kosovë zhvillohet bisedë dhe punëtori me artistin Gani Riza mbi qëndisjen dhe teknikat e ndryshme të saj.
Mos humbni këtë mundësi për të marrë informata rreth procesit të tij kreativ dhe për të mësuar nga ekspertiza e tij në artin e tekstilit!
I lindur dhe rritur në Paris me rrënjët në Gjakovë, përvoja e tij ka formuar një perspektivë të veçantë mbi lidhjen e traditës dhe inovacionit në artin e tekstilit. / KultPlus.com
“Ngjarja e Një Fijeje. Narrativat Globale Në Tekstil“, e kuruar nga Inka Gressel, Susanne Weiß dhe Hana Halilaj do të hapet të enjten, 29 shkurt në ora 19:00.
Në qendër të ekspozitës të quajtur “Ngjarja e Një Fijeje. Narrativat Globale në Tekstil”, janë tekstilet ku fokusi qëndron në pyetjet si: Çfarë kuptime dhe porosi të qenësishme mund të gjenden në pëlhura? Cila është rëndësia e tyre kulturore? Si mund të ‘lexohen’ tekstilet? Çfarë mund të na tregojnë pëlhurat për origjinën, kuptimin dhe rolet e tyre në shoqëri? Cilat teknika tradicionale të tekstilit kanë përvetësuar, përhumbur, zhvendosur dhe rikthyer në jetë artistët? Tekstilet formojnë vendin ku arti takohet me artizanatin, traditat takohen me ditët e sotme dhe njohuritë lokale kryqëzohen me marrëdhëniet globale.
Ekspozita nxjerr në pah shumë mënyra komplekse në të cilat artistët pjesëmarrës punojnë me tekstile. Ato i lidhin narrativat personale dhe estetike me konfigurimin social dhe ekonomik të botës së globalizuar.
Në vitin 1965, artistja e Bauhaus, Anni Albers e përshkroi “ngjarjen e një fijeje” si diçka shumëlineare, pa fillim apo fund: më gjerësisht, ajo nënkupton fushëveprim të vazhdueshëm për të rivlerësuar marrëdhëniet dhe për të ristrukturuar lidhjet dhe kontekstet.
Në të gjitha pjesët e botës mund të dëshmohen mbishkrimet komplekse të tekstileve nëpër historitë e tyre kulturore dhe industriale.
Në Galerinë Kombëtare të Kosovës, kjo ekspozitë udhëtuese fillon me thurjen e ndërlikuar të narrativave nga globi dhe inicion dialogje të reja në kontekstin lokal. Historitë janë të thurura me shkathtësi në pëlhura dhe tekstile skulpturore, duke theksuar natyrën dinamike dhe të gjithanshme të fibrave.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri me 28 prill, 2024. / KultPlus.com
Në Galerinë Kombëtare të Kosovës do të hapet ekspozita personale e artistit Dardan Zhegrova, me titull “Brand New Ancients”, e kuruar nga Cathrin Mayer, shkruan KultPlus.
E vendosur në katin përdhesë të Galerisë Kombëtare të Kosovës, kjo ekspozitë do të shpaloset në katër kapituj.
Zhegrova, nga puna paraprake si gazetar e më pas artist autodidakt, eksploron tema të fëmijërisë duke përdorur instalacione tekstilesh, tingujsh e skulpturash që krijojnë skenografi dinamike teatrale.
Ekspozita do të hapet nesër më datën 7 dhjetor në ora 19:00 në GKK./KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës ka njoftuar se më datë 9 nëntor do të bëhet promovimi i librave “Belbëzimet e Universalitetit” dhe “Limitet e Reprezentimit”, me autorë Sezgin Boynik dhe Tevfik Rada, përcjell KultPlus.
Paneli i diskutimit në mes të autorëve dhe filozofit e teoricientit Shkëlzen Maliqi do të nisë në orën 18.00 – 19.00.
Ngjarja do të jetë e hapur për të gjithë pas diskutimit, në orën 19.00, ku në katin e dytë të galerisë do të mund të shihni të prezantuara një seri posterash silkscreen së bashku me shkëputje nga filmat që kryejnë funksionin e fotografive të çastit të historisë.
Palimpsestet e Historisë trajton reprezentimet filmike të Kosovës gjatë rënies së Jugosllavisë — të nacionalizmit, aparteidit, kryengritjeve, luftërave klasore dhe dhunës shtetërore. Projekti distilon rrëfimin e tij nga imazhet e viteve 1980-a, një kohë kur po lindnin kriza të shumta politike të ndërthurura me trazira sociale dhe po ndodhte komodifikimi i gjerë i formave kulturore. Qëllimi i projektit është ta përfytyrojë këtë histori përmes boshllëqeve të saj dhe t’i vë ato në lëvizje.
Ekspozita e trajton filmin si një mjet kërkimor me kapacitet për t’i zbuluar palimpsestet vizuale të kësaj periudhe historike. / KultPlus.com
“Lumturi Blloshmi. Nga e para” është ekspozita e parë retrospektivë e artistes Lumturi Blloshmi (1944–2020) në Kosovë dhe gjithashtu ekspozita pasuese e prezantimit të saj të suksesshëm në Bienalen e 59-të Venecias si pjesë e pavijonit shqiptar në vitin 2022.
Galeria Kombëtare e Kosovës do të mirëpres këtë retrospektiv të zgjeruar që përfshin një pjesë domethënëse të krijimtarisë së saj më shumë se gjysëm-shekullore. Ekspozita synon të prezantojë dhe ri-pozicionojë veprën dhe jetën e Lumturi Blloshmit në kontekstin e historisë së artit kombëtar dhe ndërkombëtar.
Ekspozita përbëhet nga një përzgjedhje e veprave të Blloshmit nga vitet ’60-të deri në vitet ‘2000-jë, dhe përfshin autoportrete, peizazhe, portrete, kompozime në pikturë, fotografi e instalacione që flasin për thelbin estetik dhe realitetin personal të Blloshmit, po aq sa flasin dhe për kontekstin specifik politik dhe social në të cilin u krijuan.
Si pothuajse të gjithë artistët e brezit të saj, Lumturi Blloshmi pikturoi deri në fund të viteve ‘80-të e kufizuar nga metoda e realizmit socialist. Megjithatë, pas viteve ’90 ajo ishte një nga të paktët artistë të brezit të saj që arriti të ripozicionojë dhe transformojë me sukses veten dhe veprën e saj deri në fund të jetës. Veprat e Lumturi Blloshmit në pikturë, fotografi, instalacion dhe performancë karakterizohen nga ironia dhe reflektojnë e tejkalojnë realitetit në të cilin ajo Komunikatë për media Prishtinë, 22 gusht, 2023 jetoi. Personaliteti i saj dinamik i ushqyer nga filozofia, poezia, ndjesorja dhe shpirtërorja, i kanë dhënë formë një veprimtarie artistike tejet unike.
Duke prezantuar vepra të paekspozuara më parë, ekspozita ka për qëllim të sjellë pranë publikut veprimtarinë shumë-përmasore dhe metamorfozën idividuale të Blloshmit. Paraqitja e ekspozitës gjurmon trajektoren e saj artistike në rend kronologjik, duke nxjerrë në pah temat kryesore: kontekstin individual përmes përvojave personale të Blloshmit që janë bërë frymëzimi kryesor për autoportretet e shumta; kontekstin shqiptar të cilin ajo e analizoi, komentoi dhe e përcolli sistematikisht qoftë përmes peizazheve të viteve ‘1980, Eksodit të viteve ‘1990 apo tranzicionit politik të viteve ‘2000; dhe në fund konteksti universal si një interesim për aspektet filozofike dhe shpirtërore të cilat i trajtojnë veprat e viteve të fundit. Kontekstet që ushqyen praktikën e saj artistike zbulojnë gjithashtu sesi Blloshmi nëpërmjet imagjinatës dhe eksperimetimit, rikrijon në vazhdimësi figurën në mediume të ndryshme për të sjellë atë që ajo e quan “një univers të veçantë e të prekshëm”. Praktika artistike mbresëlënëse, biografia e jashtëzakonshme dhe personaliteti i fuqishëm e bëjnë Blloshmin një vlerë unike dhe shenjuese për artin bashkëkohor kombëtar dhe ndërkombëtar. Për shkak të disa kufizimeve (e shurdhër që në moshën pesë vjeçare, e shtypur nga regjimi komunist për arsye politike, grua në një fushë të dominuar nga meshkujt) nuk ju dha vlersimi i merituar gjatë jetës së saj.
Ekspozita synon të hedhë dritë mbi veprën dhe jetën e saj, të cilat ende nuk janë hulumtuar, shfaqur dhe kontekstualizuar plotësisht.
Kuruar nga Adela Demetja, hapja e ekspozitës bëhet ditën e premte, 01 shtator, prej orës 19:00 deri 21:00 në Galerinë Kombëtare të Kosovës.
Biografi
Lumturi Blloshmi (1944–2020) lindi dhe jetoi në Tiranë. Babai i Blloshimit ishte oficer i Qeverisë së Mbretit Zog I dhe u ekzekutua nga komunistët kur Lumturia ishte vetëm dy muajshe. Kur ishte pesë vjeç ajo humbi dëgjimin pas një infeksioni me meningjit. Blloshmi u diplomua në Degën e Pikturës në Akademinë e Arteve në Tiranë në vitin 1968. Në vitin 1973 bëhet pjesë e Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve por nga viti 1974 deri në 1984 i hiqet leja krijuese duke mos e lejuar të ekspozojë dhe vazhdojë praktikën e saj krijuese. Pas diplomimit Blloshmi punoi si puntore offseti në shtypshkronjën Mihal Duri; më pas punoi si redaktore dhe ilustruese në shtëpinë botuese të librit shkollor deri në vitin 1989. Deri në vitin 2004 punoi në disa institucione, ndër të cilat në Galerintë Kombëtare e Arteve dhe Institutin e Monumenteve të Kulturës në Tiranë.
Ekspozitën e saj të parë vetjake ajo e çeli në vitin 1988 në Berat. Pas viteve ’90-të ajo shquhet si një nga artistet më të mira bashkëkohore në artin pamor shqiptar. Praktika e saj mes artit modern dhe atij bashkëkohor është një sintezë e instalacionit, fotografisë, vizatimit dhe pikturës. Disa nga veprat e saj janë përfshirë në koleksionin e Galerisë Kombëtare të Arteve në Tiranë.
Punimet e saj janë shfaqur ndër të tjera në ekspozita në grup dhe vetjake në institucione të tilla si: Muzeu i Artit, Chelsea, Nju Jork; Galeria Komunale e Arteve, Bydgoszcz, Poloni; Bienalja e Aleksandrisë për Vendet e Mesdheut, Aleksandri, Egjipt; Galeria Kombëtare e Arteve e Shqipërisë; Galeria Kombëtare e Arteve e Kosovës. Ajo ishte artista e parë grua që Komunikatë për media Prishtinë, 22 gusht, 2023 përfaqësoi Shqipërinë në Bienalen e Venecias në edicionin e 59-të. Blloshmi ndërroi jetë më 27 Nëntor 2020 si pasojë e një infeksioni me Covid-19. Adela Demetja është kuratore dhe autore e lindur në vitin 1984 në Tiranë, Shqipëri. Ajo, kreu studimet Master në “Kurim dhe Kritikë Arti” në Städelschule dhe Universitetin Goethe, Frankfurt/Main, Gjermani. Ajo është drejtoreshë e Tirana Art Lab – Qendra për Artin Bashkëkohor, institucion i pavarur i artit, të cilin e themeloi në vitin 2010. Si kuratore e pavarur ka organizuar dhe kuruar ekspozita të shumta ndërkombëtare, ndër të tjera në institucione si Galeria Kombëtare e Arteve Tiranë; Galeria Kombëtare e Kosovës; Teatri Maxim Gorki Berlin; Instituti për Artin Bashkëkohor, Portland, USA; Bienalja D-0 Ark Underground, Konjic; Fusha e Veprimit, Kodra Selanik; Lothringer 13, Kunsthalle Mynih; Villa Romana, Firence; Haus am Lützowplatz, Berlin. Në vitin 2022 ajo ishte kuratore e Pavjonit Shqiptar në Bienalen e 59-të të Venecias duke prezantuar veprën e artistes Lumturi Blloshmi. Ajo jeton mes Frankfurt/Main dhe Tiranës. Kuratore: Adela Demetja Regjisor: Tin Dirdamal Artisti i mediave interaktive: Alexander Walmsley Arkitekte e ekspozitës: Dea Buza / Apparatstudio Dizajni: Joreld Dhamo / Parallel Studio./ KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës do të prezantojë këto ditë ekspozitën personale “Farë e çuditshme” të artistit Fatmir Mustafa- Karllo.
Veprat e Fatmir Mustafës- Karllos janë të lidhura, jo në kuptimin e artit si projeksion për përvojat personale por si dëshmi e gdhendur në material. Për dy dekada të mira, shumë prej veprave të tij kanë qenë të ndërlidhura me performanca dhe ndërhyrje të cilat riformulojnë hapësirat dhe proceset shoqërore duke i bashkuar ato me një këndvështrim alternativ.
Punimet e prezentuara në ekspozitën “Farë e çuditshme” u përkasin situatave, në radhë të parë në raport me hapësirat konkrete historike dhe publike prej nga buron materiali i përdorur dhe të cilave në të njejtën kohë edhe ju referohet. Pajisje mbrojtëse të punës, asfalt, dokumente historike – këto janë farat e çuditshme që artisti i përcjellë me kalimin e kohës dhe i përfshin në veprën e tij si forma rebeluese e alternative të kujtesë.
Farat në të njëjtën kohë janë edhe sende edhe burim i proceseve jetësore. Si fruta ato janë ushqim, diçka që prodhohet dhe shitet si produkt bujqësor. Në të njëjtën kohë çdo farë është imazh i potencialit të pastër, një burim i fshehur i zhvillimit, rritje dhe jetës. Farat e çuditshme janë ato fruta që janë jo të zakonshme ose thjesht duken të çuditshme në kontekstin e tyre. Si devijim i papritur ose i paqëllimshëm ato krijojnë pamje divergjente të rregullave. Vëmendja që ato tërheqin, denormalizon realitetin dhe e bën të anashkaluarën të dukshme.
Veprat e Karllos janë pika problematike ku përvoja nga trazirat sociale, dhunës dhe historisë mund të përjetohet nga këndvështrimi i dikujt që vë në pikëpyetje vetë-provën ose mungesën e dukshme të alternativave të këtyre proceseve. Ai këtë farë të çuditshme e sheh duke punuar kudo, duke shpalosur efekte të papritura në distanca të mëdha kohore. Ashtu siç e tashmja jonë është duke i mbjellur farat që do të formësojnë jetën e fëmijëve tanë dhe brezave të ardhshëm.
Ekspozita hapet më datë 04 maj në ora 19:00 në Galerinë Kombëtare të Kosovës. / KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës këtë javë do të mirëpres ekspozitën “Eminencë Gri” të artistit Zgjim Zyba.
Ndikimi i thellë i teknologjisë në evolucionin e njerëzimit është i lidhur ngushtë me rolin e tij në përcaktimin dhe ndryshimin e pikëpamjeve individuale dhe kolektive rreth së tashmes, së ardhmes dhe imagjinares. Për ekspozitën e tij të parë personale në Galerinë Kombëtare të Kosovës, Zyba prezanton dy instalacione që eksplorojnë nocionin e të pamurit dhe lëvizjes në raport me perceptimet tona të cilat shndërrohen dhe ndërmjetësohen nga imazhet vizuale të cilat shpërndahen përmes mjeteve teknologjike.
Eminenca gri e teknologjisë influencon thellësisht vlerat shoqërore të krijuara në hegjemoninë aktuale kapitaliste globale, duke shërbyer si mjet për emancipim, e në të njëjtën kohë, edhe si mjet kufizimi dhe kontrolli. Duke plotësuar njëri-tjetrin, evolucioni teknologjik dhe ai njerëzor i cili shkon prapa në shekullin e 20, krijojnë mundësi për shpalosje të vazhdueshme të perspektivave të reja mbi botën.
Ekspozita e cila është kuruar nga Hana Hallaj, do të hapet më datë 3 mars, prej orës 17:00. / KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës organizon edicionin e 14 të ekspozitës ndërkombëtare Çmimi “Muslim Mulliqi” 2022, me koncept kuratorial nga Christian Mosar dhe Raimund Stecker, përcjell KultPlus.
Artistët pjesëmarrës janë: Bianca Baierl, Artan Balaj, Heinz Baumüller. Ralf Fritz Berger, Ben Greber & Bram Kuypers, Jojo Gronostay, Clegg & Guttmann, Avdi Hajdari, Driton Hajredini, Bardh-I (rafet) Jonuzi-T, Majlinda Kelmendi, Filip Markiewicz, Faton Mazreku, Agron Mulliqi, Pasha Rafiy, Yvonne Roeb, Titus Schade, Eric Schumacher, Junior Toscanelli, Gan Erdene Tsend, Laureta Vogliqi, Kristin Wenzel, QazimXhylani, Alket Zeqiri, dhe Lulzim Zeqiri.
Artisti/ja fitues/e i Çmimit “Muslim Mulliqi” do të përzgjidhet në hapje të ekspozitës më 01 shkurt, në oren 19.00.
Ndërkaq, ekspozita do të qëndrojë e hapur deri më 26 shkurt 2023.
Klikoni KËTU për të lexuar njoftimin e plotë./ KultPlus.com
Hana Halilaj emërohet Kuratore e Galerisë Kombëtare të Kosovës.
Gjatë dy viteve te fundit, Halilaj ka hulumtuar dhe riaktivizuar arkivin e Galerisë Kombëtare të Kosovës duke i prezantuar disa nga këto materiale arkivore në ekspozitën “Një Arkiv në Nënçati: Informator mbi Galerinë Kombëtare të Kosovës” (2022). Me ekspertizë të gjerë mbi historinë dhe rolin e institucionit, si kuratore ajo sjell përvojën e saj në galeri për ta mbështetur më tej programin dinamik të ekspozitave dhe projekteve hulumtuese e edukative të cilat do kontribuojnë në misionin e institucionit.
Halilaj është kuratore e një numri ekspozitash duke përfshirë: Dhomë për Kujtime të Pabëra (2022) në Galerinë Qafa, Clubbing Insistence: After a Party (2022) në Doza Gallery dhe Toplocentrala, Informator (2022) në Muzeun e Artit Hessel, Alije Vokshi: I Decided to Draw Bigger Hands (2021) në Chert Lüdde dhe Heronjtë Publikë dhe Sekretet (2020) në Muzeun Kombëtar të Kosovës. Më parë ka ushtruar role kuratoriale në Kunsthalle Portikus dhe Storefront for Art and Architecture, si dhe ka qenë e përfshirë në hulumtim në programin C-MAP në Muzeun e Artit Modern (MoMA). Për momentin, ajo është Asistente Kuratore në CuratorLab në Universitetin e Arteve Konstfack, në Stokholm. Halilaj ka përfunduar studimet master në Qendrën për Studime Kuratoriale në Kolegjin Bard. / KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës organizon edicionin e 14 të ekspozitës ndërkombëtare Çmimi “Muslim Mulliqi” 2022, me koncept kuratorial nga Christian Mosar (Luksemburg) dhe Raimund Stecker (Dusseldorf).
Artistët pjesëmarrës janë: Bianca Baierl, Artan Balaj, Heinz Baumüller. Ralf Fritz Berger, Ben Greber & Bram Kuypers, Jojo Gronostay, Clegg & Guttmann, Avdi Hajdari, Driton Hajredini, Bardh-I (rafet) Jonuzi-T, Majlinda Kelmendi, Filip Markiewicz, Faton Mazreku, Agron Mulliqi, Pasha Rafiy, Yvonne Roeb, Titus Schade, Eric Schumacher, Junior Toscanelli, Gan Erdene Tsend, Laureta Vogliqi, Kristin Wenzel, Qazim Xhylani, Alket Zeqiri, dhe Lulzim Zeqiri.
Artisti/ja fitues/e për Çmimin “Muslim Mulliqi” do të përzgjidhet në hapje të ekspozitës. Ekspozita do të hapet me datë 01 shkurt duke filluar nga ora 19:00.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri më 26 shkurt 2023. / KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës prezenton programin për vitin 2023 gjatë të cilit do të prezantoj ekspozita e projekte të ndryshme që sjellin prespektiva e analiza të veçanta të realitetit përmes një game të gjerë mediumesh duke përfshirë – instalacione, pikturë, performanca, skulptura, publikime, dhe një seri e programeve publike, edukative e hulumtuese. Me mbi shtatë ekspozita të komisionuara nga GKK e më shumë artistë të cilët realizojnë ekspozitat e tyre personale për herë të parë në institucion, GKK ka për qëllim të përfshij publikun e një demografie te re.
Ekspozita e parë e planifikuar për këtë vit është edicioni i XIV i bienales ndërkombëtare “Çmimi Muslim Mulliqi.”
Ekspozitat retrospektive të artisteve Violeta Xhaferi, dhe Lumturi Blloshmi do t’i mundësojnë vizitorëve të njohin më mirë opusin e këtyre artisteve duke kuptuar praktikën e tyre artistike krahas ndikimit të kontekstit politik dhe social mbi të cilin ato kanë reflektuar. Njëkohësisht, këto projekte kanë për qëllim të ri-pozicionojë veprën dhe jetën e ketyre artisteve në kontekstin e historive të artit kombëtar dhe ndërkombëtarë.
Po ashtu, këtë vit do të filloj hulumtimi i veprës së arkitektit dhe artistit Agush Beqiri për ekspozitën personale e cila planfikohet të organizohet në fillimin e vitit 2024. Ekspozitat personale të kolektivit Haveit, Leart Ramës, Dardan Zhegrovës ndër të tjera do të prezentojnë një seri veprash të veçantë e provokuese që përmbysin nocionet tradicionale të gjinisë, seksualitetit, identitetit, dhe natyrës se njeriut. Instalacionet nga artisti Zgjim Zyba dhe artistja Abi Shehu, si dhe projekti i artistes dhe kuratores Blerta Hoçia do të organizohen në hapësira publike jashtë galerisë dhe do sjellin një qasje të hapur të galerisë rreth hapësirave alternative duke trajtuar ndjenja e përkatësisë dhe komunitetit. Ekspozita të tjera përfshijnë artistin Genc Kadriu, Fatmir Mustafa-Karllo, Bekim Zeqiri, dhe ekspozitat grupore të Asociacionit të Artistëve Vizuel, dhe ajo e kuruar nga Shkelqim Qestaj.
Krahas ekspozitave, rol të theksuar do të kenë projektete që kontribuojnë në fushën e edukimit përmes iniciatiave hulumtuese, botimeve, diskutimeve e ligjëratave publike. Kuratoret Erëmirë Krasniqi dhe Merve Elveren do të trajtojnë temën e identitetit kombëtar dhe praktikat feministe duke analizuar punën e katër artistëve gra nga Turqia dhe Kosova. Në bashkëpunim me galerinë, Fondacioni Shtatëmbëdhjetë në kuadër të Education+ do të organizojë hapësira sociale reflektuese, të cilat zhvillohen krahas nevojave të skenës së pavarur dhe audiencës së gjerë. Kurse kolektivi Lirindja do të hulumojnë mbi mundësi për të zhvilluar strukturën e indeksimit të Koleksionit dhe hapjes së institucionit duke ofruar informata sa më të detajuara të qasshme online. Palimpsestet e të Sotmes: Historia e Imazhit Lëvizës, projekt nga Sezgin Boynik dhe Tevfik Rada do të identifikojë praktika artistike eksperimentale të imazhit lëvizës duke prezentuar një narrative alternative të historiës së Kosovës në 40-të vitet e fundit.
Projektet e përzgjedhura nga thirrja e hapur, kanë për qëllim të reflektojnë gjithëpërfshirje dhe vë në pah potencialin e artit e kulturës për edukim dhe emancipim shoqëror. Dyfishimi i buxhetit total të GKK-së për vitin që po vie, 64.8%, prej 226,247 në 376,247, ka mundësuar zgjerimin e programit dhe rritjen e mbështetjes për artistët e rinjë krahas atyre që tashmë kanë një karrierë të bujshme artistike. Menaxhimi i një numri më të madh projektesh se vitet e kaluara vie si rrjedhojë e ndryshimeve strukturore që galeria ka ndërmarrë gjatë vitit 2022 me Këshillin e ri Drejtues i përbërë nga Renea Behluli, Agron Blakqori, Guri Çavdërbasha, Linda Gusia, Arlinda Hajrullahu, Artrit Salihu, dhe Somer Spat. E drejtuar tash e tre muaj nga U.D Drejtoresha, Alisa Gojani-Berisha, ekipit të GKK-së i është bashkuar rishtazi edhe Hana Halilaj, Kuratore, Vlora Hajdini, Koordinatore e Programit të Edukimit dhe Hulumtimit, dhe Shkamb Jaka, Koordinator i Komunikimit. Po ashtu, galeria është në proces të avansimeve të brendshme që kanë për qëllim ngritjen e kapaciteteve profesionale të institucionit.
Fotografitë: Enver Bylykbashi / KultPlus.com
Era Berisha
Artistët si: Afrim Hajrullahu, Afrim Spahiu, Agim Balaj, Agron Blakçori, Agron Mulliqi, Alban Muja, Alban Nuhiu, Albe Hamiti, Albulen Neziri, Altin Krasniqi, Anmansa Petroviç, Arbana Hajredinaj, Arben Llapashtica, Arbnor Karaliti, Argenita Fetahu, Armend Nimani, Artan Hajrullahu, Arton Behrami, Avni Demiri, Astrit Ismaili, Avni Rudaku, Bedri Haziraj, Biljana Veselinova Komoni, Blerta Hashani, Brilant Milazimi, Burim Myftiu, Dardan Zhegrova, Dion Zeqiri, Daors Hoxha, Doruntina Kastrati, Driton Hajredini, Enesa Xheladini, Enver Hoxhaj, Erblina Karaliti, Esat Valla, Eshref Qahili, Fatmir Jusufi, Fatmir Mustafa, Faton Mazreku, Fidan Bejtullahu, Fikrete Misini, Gëzim Brestovci, Haki Xhakli, Hazir Reka, Hekuran Sokoli, Haveit, Redon Kikaj, Hysni Krasniqi, Ilir Balaj, Jakup Ferri, Jehon Gallapeni, Jeton Gusia, Jetullah Sylejmani, Kaltrina Hoda, Liridona Gjuka Bogu, Lorik Sylejmani, Luan Bajraktari, Lulzim Zeqiri, Mal Myrtaj, Mehmet Behluli, Mehmed Vokshi, Mimoza Sahiti, Nevruz Musa, Nexhmi Bardhi, Nimon Lokaj, Remzi Limani, Renea Begolli, Rexhep Ferri, Rrezartë Bajrami, Roland Masurica, Rron Qena, Sali Musliu, Shkamb Jaka, Shyqri Nimani, Urtina Hoxha, Valdrin Thaqi, Violeta Xhaferi, Yll Xhaferi, Zana Begolli dhe Zeni Ballazhi, kanë qenë personazhet kryesorë të koleksionit të veprave të artit të blera për 300 mijë euro nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit me anë të thirrjes publike të vitit 2022, shkruan KultPlus.
Afro 80 vepra kanë mbizotëruar në dy katet e Galerisë Kombëtare të Kosovës. Me tematika, teknika e gjendje të ndryshme, pikturat kanë shpërfaqur një horizont të gjerë e të llojllojshëm të artistëve, veprat e të cilëve kanë ardhur në mënyrë të veçantë. Muri i bardhë poshtë, e ai i zi në katin e dytë, ka qenë element kyç që ka treguar qartazi se artistët kosovarë janë në gjendje të jenë unik në stilin dhe paraqitjen e tyre. Të pranishmit, qenë ata që mbushën gjithsej galerinë, duke filluar nga ora 19:00. Nuk pati hapje zyrtare e as katalogë për të pranishmit, por kjo nuk i ndali ata që të shijojnë secilin cep që ishte mbushur me ngjyrë.
Me tone të ngrohta, shpesh edhe të zbehta, kanë qenë ngjyrat që kanë dominuar dukshëm në secilën vepër. Me përmasa të ndryshme, pikturat kanë portretizuar shpesh atë që është shfaqur në titull. “Dita e Shën Valentinit”, “Intrusive Rocks”, “Dritarja e Gjergjit”, “Loja”, “Oksimoron”, “Futbolli”, “Karllo O Hajn”, “Artisti”, “Heshtja”, “Cirku”, “Në shesh”, “Etja”, “Skenderbeu”, “HUMAN”, janë titujt që shpërfaqën gjithë atë se çka ishte ngjyrosur në pikturë, nëpërmjet mendjes artistike të tyre.
Ndërkohë nëntë veprat si: “Pa titull”, “Hapësira në kohë”, “The big ship”, “Kalldërëmi i Prizrenit”, “Kthimi”, “Melodia e ngjyrosur”, “Definition”, “Kallinjët” dhe “Pishat e Deçanit”, kanë përçuar një atmosferë krejtësisht mallëngjyese. Një qetësi absolute kaplonte shpirtin njerëzor kur fokusi vinte mbi këto piktura. Preciziteti, emocioni dhe situatat e ndryshme të “rrëzuara” në këto nëntë piktura ishin ato që ranë në sy më së shumti, e që njëkohësisht kaplonin mendjen. Po ashtu, pikërisht në këto copa arti, këmbët e të pranishmëve ndaleshin pakëz më shumë se sa koha e zakonshme, prej tridhjetepesë sekondash.
Tutje në vazhdim, përpos instalacioneve, video-instalacioneve, skulpturave dhe fotografive me motive që shpalosnin një dhimbje të thellë dhe përjetime të rralla, ishte edhe piktura e artistit Alban Muja ajo që tregonte mesazhin se gratë vazhdojnë ende të luftojnë për të drejtën e tyre në pronë, brenda dhe jashtë mureve të shtëpisë. Emërtimi ‘Brotherhood’ çoi direkt tek pranimi se djemve u premtohet shtëpia e paraardhësve të tyre.
Komunikimi i veprave me audiencë qe e lirshme, e kuptueshme por ndonjëherë edhe konfuze. Ndonëse, ekspozimi i veprave nuk ishte bërë në formën më të mirë të mundshme, hapësira në të dy katet me gjithë grumbullin që posedonte, shfaqi një anë të dukshme të këtyre artistëve që me punën e tyre po dëshmojnë vazhdimisht se pasioni, dashuria dhe përkushtimi ndaj artit pamor, për ta është primare.
Artisti Fidan Bejtuallahu për KultPlus ka potencuar konceptin e veprës “Melodia e ngjyrosur”.
“Duke jetuar në kryefjalë të melodisë vdes një e keqe dhe një e mirë në detin e kaosit. Mbretëresha (melodia e ngjyrosur) bërtet – më lëshoni këtu – në një natë filmi e ndjekur apo imagjinon një melodi e cila i kujton një ngjarje, ose me herët kishte pas një harresë sepse kishte shpresuar veten në një barkë të peshkimit e rrethuar me melodi qetësuese. Vonë kjo e gjitha, nё tetorin e peshkimit, për të mos u kthyer më kurrë dhe për ta ndaluar një kimikal prej fishekzjarri në qiellin e mbrëmjes, jep një tingull melodie të ngjyrosur, por në ditën tjetër kthehet në jë mjegull të dendur – një melodi e dashuruar pas perëndimit; shkon në oborrin e kompozimeve – mё shumë se njësoj dhe ushqehet në datëlindjen e saj qё vjen poshtë reve të shoqeve të saj, të cilat vijnë pasi kanë pushuar në paqe, por në një të hëne të vetmuar mëngjesi ato vijnë të ngjurosin një tingull që nuk jep melodi”, ka thënë ai.
Kujtojmë se koleksioni i veprave të artit i blerë nga MKRS në vitin 2022, do të jetë i hapur për publikun deri më 15 Janar 2023. / KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës ka informuar për përzgjedhjen e projekteve fituese për vitin 2023, përcjell KultPlus.
Më poshtë gjeni projektet fituese:
Ekspozita personale:
“Pleasure Tragic” nga Fatmir Mustafa Karllo me kurator Thomas Obernder.
“I can not touch you and yet you’re all around” nga Dardan Zhegrova me kuratore Cathrin Mayer.
Ekspozitë personale nga Zgjim Zyba. “Prishtina Has a River” ekspozitë në hapësirë publike nga Abi Shehu dhe Sara Rodiqi.
“A mund të ëndërrojmë kur trupi është i ngrohur nën mbulojë ndërsa koka mbetet e ftohtë?” nga Kolektivi Haveit me kurator Lulzim Zeqiri.
“Atelieja e piktorit të panjohur” nga Genc Kadriu.
“Lumturie Blloshmi: Nga e para në Prishtinë” nga kuratorja Adela Demetja me Lumturi Blloshmi. “Armored Cabinet” nga Leart Rama.
Ekspozita grupore:
Ekspozitë grupore nga Asociacioni i Artisteve Vizual.
Ekspozitë kolektive e Elena Biserna, Djellza Azemi, Sylvain Croci-Torti, Jeneta, Kelly Tissot, Anita Mucolli me kurator Shkelqim Qestaj.
Projekte hulumtuese/edukative/publikime:
“Digjitalizimi i Koleksionit të GKK” nga Lirindja.
“Klasat e Majit” program edukativ nga Fondacioni 17.
“National Identity and Feminist Praxis” hulumtim dhe publikim nga Erëmirë Krasniqi.
“Palimpsest of Today / History in Moving Images” hulumtim, publikim dhe ekspozitë nga Sezgin Boynik dhe Tevfik Rada.
“Ndërmjetësimi kulturor dhe artistik” nga Ismail Myrseli, et al (projekt kolektiv).
“Periferi”, hulumtim dhe ekspozitë në hapësira periferike nga Blerta Hocia./ KultPlus.com
Nesër duke filluar nga ora 19:00, Galeria Kombëtare e Kosovës do të prezantojë koleksionin e veprave të artit të blera nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit me anë të thirrjes publike të vitit 2022, përcjell KultPlus.
Koleksioni do të jetë i hapur për publikun deri me 15 Janar 2023.
Artistët pjesëmarrrës:
Afrim Hajrullahu, Afrim Spahiu, Agim Balaj, Agron Blakçori, Agron Mulliqi, Alban Muja, Alban Nuhiu, Albe Hamiti, Albulen Neziri, Altin Krasniqi, Anmansa Petroviç, Arbana Hajredinaj, Arben Llapashtica, Arbnor Karaliti, Argenita Fetahu, Armend Nimani, Artan Hajrullahu, Arton Behrami, Avni Demiri, Astrit Ismaili, Avni Rudaku, Bedri Haziraj, Biljana Veselinova Komoni, Blerta Hashani, Brilant Milazimi, Burim Myftiu, Dardan Zhegrova, Dion Zeqiri, Daors Hoxha, Doruntina Kastrati, Driton Hajredini, Enesa Xheladini, Enver Hoxhaj, Erblina Karaliti, Esat Valla, Eshref Qahili, Fatmir Jusufi, Fatmir Mustafa, Faton Mazreku, Fidan Bejtullahu, Fikrete Misini, Gëzim Brestovci, Haki Xhakli, Hazir Reka, Hekuran Sokoli, Haveit, Redon Kikaj, Hysni Krasniqi, Ilir Balaj, Jakup Ferri, Jehon Gallapeni, Jeton Gusia, Jetullah Sylejmani, Kaltrina Hoda, Liridona Gjuka Bogu, Lorik Sylejmani, Luan Bajraktari, Lulzim Zeqiri, Mal Myrtaj, Mehmet Behluli, Mehmed Vokshi, Mimoza Sahiti, Nevruz Musa, Nexhmi Bardhi, Nimon Lokaj, Remzi Limani, Renea Begolli, Rexhep Ferri, Rrezartë Bajrami, Roland Masurica, Rron Qena, Sali Musliu, Shkamb Jaka, Shyqri Nimani, Urtina Hoxha, Valdrin Thaqi, Violeta Xhaferi, Yll Xhaferi, Zana Begolli, Zeni Ballazhi. / KultPlus.com
Sot vjen hapja e ekspozitës personale të autorit Jeton Gusia “Idile të Rëndomta të Jetës Moderne”, kuruar nga Blerta Hoçia, përcjell KultPlus.
Peisazhet urbane, jeta rurale, pjesë nga aktivitete të përditshmërisë, në pishina, në qendra masazhi, në autobus, në mensën e qendrës tregtare; janë skena që përbëjnë të jetuarit në tërësinë e vet, një botë e vogël e treguar në imtësi, një botë e duruar edhe kur është dhunshme edhe kur një tension nën lëkurë duket se do ta plasarisë telajon e bashkë me të edhe pikturën.
Duke imituar gjestin dhe formën piktorike të artistit edhe shikimi i punëve në ekspozitë ofrohet në terr, si në hyrjen e një miniere, ku avancimi në brendësinë e galerisë nëntokësore nënkupton pakësimin e dritës që vjen nga jashtë. Kjo mund të shërbejë si një metaforë kuptimplotë ku humbja e dritës së ndërgjegjes shkëmbehet me fitimin e errësirës ose aftësinë për të avancuar më në brendësi të të panjohurave që nuk mundet ti ofrojë vetëdija.
Vizitori do ta gjejë veten të zhytur në thellësitë e tuneleve brenda të cilave vallëzon një ritëm primordial, ai i pavetëdijes kolektive, ku herë pas here copëza dite si idile të pikturuara të përditshmërisë shfaqen me thjeshtësinë e jetës së jetuar.
Si për të thënë se të vërtetat thelbësore, kuptimet e çmuara gjenden aty para nesh në pamjen e një sheshi të rëndomtë e të populluar, ku secili subjekt është kuintesenca e asaj që përfaqëson. / KultPlus.com
Së shpejti vjen hapja e ekspozitës personale të autorit Jeton Gusia “Idile të Rëndomta të Jetës Moderne”, kuruar nga Blerta Hoçia, përcjell KultPlus.
Peisazhet urbane, jeta rurale, pjesë nga aktivitete të përditshmërisë, në pishina, në qendra masazhi, në autobus, në mensën e qendrës tregtare; janë skena që përbëjnë të jetuarit në tërësinë e vet, një botë e vogël e treguar në imtësi, një botë e duruar edhe kur është dhunshme edhe kur një tension nën lëkurë duket se do ta plasarisë telajon e bashkë me të edhe pikturën.
Duke imituar gjestin dhe formën piktorike të artistit edhe shikimi i punëve në ekspozitë ofrohet në terr, si në hyrjen e një miniere, ku avancimi në brendësinë e galerisë nëntokësore nënkupton pakësimin e dritës që vjen nga jashtë. Kjo mund të shërbejë si një metaforë kuptimplotë ku humbja e dritës së ndërgjegjes shkëmbehet me fitimin e errësirës ose aftësinë për të avancuar më në brendësi të të panjohurave që nuk mundet ti ofrojë vetëdija.
Vizitori do ta gjejë veten të zhytur në thellësitë e tuneleve brenda të cilave vallëzon një ritëm primordial, ai i pavetëdijes kolektive, ku herë pas here copëza dite si idile të pikturuara të përditshmërisë shfaqen me thjeshtësinë e jetës së jetuar.
Si për të thënë se të vërtetat thelbësore, kuptimet e çmuara gjenden aty para nesh në pamjen e një sheshi të rëndomtë e të populluar, ku secili subjekt është kuintesenca e asaj që përfaqëson. / KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës hap thirrjen për programin vjetor 2023, përcjell KultPlus.
Më poshtë gjeni njoftimin e tyre të plotë:
Çka?
Galeria Kombëtare e Kosovës (GKK) ju fton të aplikoni për t’u bëre pjesë e programit vjetor për vitin 2023.
Thirrja shpallet për propozime për ekspozita dhe projekte kuratoriale, edukativo-arsimore, hulumtuese, botuese,, multimediale dhe ndërdisiplinare nga piktura, skulptura, dizajni grafik, grafika, instalacioni, fotografia, video, performanca.
Inkurajohen projekt propozimet nga artistët dhe kuratorët vendorë/ndërkombëtarë, organizatat dhe komunitetet kulturore, hulumtuesit dhe praktikues tjerë të arteve pamore.
Kur?
Afatet:
Periudha e aplikimit: 20.10 – 25.11.2022.
Shpallja e projekteve të përzgjedhura: 20 dhjetor, 2022
Fillimi i projektit të parë: Shkurt, 2023
Si të aplikoni?
Aplikacionet dorëzohen Galerinë Kombëtare të Kosovës çdo ditë pune nga ora 10.00 – 16.00 fizikisht në adresën: Galeria Kombëtare e Kosovës, Rr. Agim Ramadani, nr. 360, 10000 Prishtinë. Gjithashtu, aplikacioni mund të dërgohet edhe online në [email protected]
Materialet dhe dokumentet e duhura:
Ku të marrim më shumë informata?
Personi kontaktues në GKK për këtë aplikacion: Ardian Haxhiu, +38344112429 ose: [email protected]
Juria/Këshilli i GKK-së: Renea Behluli, Agron Blakçori, Arlinda Hajrullahu, Artrit Bytyçi, Guri Çavdërbasha, Somer Şpat, Linda Gusia / KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës organizon konferencë për media për edicionin e katërmbëdhjetë të Ekspozitës Ndërkombëtare “Çmimi Muslim Mulliqi” 2022, me datë 24.08.22 në ora 12:00, përcjell KultPlus.
Me këtë rast prezantojnë kuratorët Christian Mosar (Luksemburg) dhe Raimund Stecker (Dusseldorf) të cilët do ta shpalosin edhe konceptin kuratorial po ashtu edhe prurjet e autorëve eminent që do të ftohen nga arena ndërkombëtare.
GJEST RESPEKTI
RE-TRO-SPEKTIVE
RI-SHIKIMI
RI-KTHIMI
RE-SPEKTI
RI-SPEKULIMI
RE-SPEKTAKULAR
“ars longa – vita brevis” konsiderohej si e tejkaluar.
Vini re kohën e foljes!
Ka tradita në art – Rishikime dhe Retrospektiva.
Respekti për tradicionalen i është mveshur artit si një lloj gjesti mirësjelljeje.
Pa revokim, lufta midis dy shteteve evropiane na riktheu të përçarë
• nga mospaqja e përtërirë në Evropë,
• nëpërmjet mosnjohjes së pretendimeve për autonomi sovrane nga individë në kontekste kombëtare, e cila nxitet nga interesat shtetërore,
• nga rivendosja e dukshme e një “perde të hekurt” që u zhvendos vetëm në perëndim
mbi të gjitha:
• duke shpërfillur utopinë e Euroazisë së Josef Beuys, e cila historikisht dhe etnikisht pohoi lidhjet midis Uelen në ngushticën e Beringut në detin Chukchi dhe Dingle në Perëndimin irlandez, i cili është afër Shteteve të Bashkuara, ku kufijtë kombëtarë ndajnë ngjashmëritë kulturore dhe sistemet e artit te nivelit ndërnacional.
Jo, çorientimi post-modern I iniciuar si një rrugëdalje nga qorrsokaqet e një manie menaxheriale të ideologjizuar dhe moderne, ka humbur simpatinë e saj – dhe premtimin për të ardhmen. Katarsis nuk ndoqi kaosin e dëshiruar, vetëm dekadencën.
Ofensiva e mediave dixhitale në biznesin e artit të dominuar nga Perëndimi, i përqendruar tek vetja, rezulton të jetë një fata morganë kalimtare. Ai është i dematerializuar pas horizontit të artit dhe jetës, tashmë teknikisht duke u zhdukur kur energjia elektrike nuk del më nga priza ose furnizimi me energji nuk garantohet më as nga kartelet e lëndëve të para dhe as nga kontrollorët e disponueshëm të rrjetit. Mbi të gjitha, ai avullon shpirtërisht, sepse impulset e tij të kujtesës dërgohen pa kohë vetëm në një masë të kufizuar për shkak të “ruajtjes” së paqëndrueshme: vita longa – ars brevis!
Në këtë mënyrë, vlerat jomateriale të komunikuara globalisht ekspozohen si besime të pastra, si ideologji të mbështetura nga të pasurit sektarë – si spekulime. Nëse ato as nuk kundërshtohen nga veprat e krijuara ose nuk ringjallen vazhdimisht nga besimet e praktikuara rreptësisht të shumë më tepër sesa vetëm disa (oligarkëve ose koleksionistëve të mëdhenj, spektakolari shfaqet për atë që është: si vetëm ri-spekulim vetë-përjetësues.
A mund të japë arti përgjigje për pozicionime të tilla bashkëkohore?
Mezi!
Por, arti mund të qëndrojë në këmbët e veta tradicionale dhe kështu nga njëra anë nuk mbetet më një dekorim afirmativ për gabimet – dhe nga ana tjetër përpiqet sërish të tregojë produktivisht orientime për kërkuesit.
VETËMjaftueshmëria
Artistët që i besojnë dizajnit, vizatimit, shprehjes së ideve të tyre që është kuptuar si parësia e artit që nga Rilindja, janë pothuajse autonome. Pranë tyre qëndrojne piktorët dhe skulptorët. Të pa tjetërsuar, ata respektojnë prodhimin e “simptomatikës” (Vilém Flusser) si një teknikë qendrore.
Bazuar në vizatimet e shpellës, kjo simptomatikë është përgjegjëse për një traditë pothuajse rezistente ndaj katastrofave në mbijetesën e produkteve mediatike të krijuara nga imazhi. “E dini,” u përgjigj Richard Hamilton ndërsa ishte ulur në ekran gjatë një vizite në studion e tij pranë Oksfordit, kur e pyetën pse ai ishte ende duke pikturuar ndërsa qëndronte pranë kavaletit:
“E dini, piktura ka historinë më të madhe, piktura ka të ardhmen më të madhe!”
Siç tregon kjo deklaratë, natyrisht, fjala ka luajtur gjithashtu një rol gjithnjë e më të rëndësishëm në art, pasi vetë kuptimi është kondensuar jashtë artit. Fjala – manifeste, teori artistësh, metatekste… – është vënë në skenë në mënyrë apodikale që nga iluminizmi (pasi artistët u çliruan nga punësimi klerik ose oborrtar dhe u përballën me konkurrencën liberale, si të thuash) – dhe ndonjëherë edhe në një mënyrë bashkëkohore si një ide e realizuar.
Kur bashkëkurojnë ekspozitën e çmimit ‘Musli Mulliqi’, Christian Mosar dhe Raimund Stecker duan të ndjekin këtë kredo të “Piktura ka të ardhmen më të madhe” – dhe ta bëjnë këtë në mënyrë reaguese d.m.th në retrospektivë, si kujtesë, përkatësisht me largpamësi!
Pra, Bienalja dëshiron të jetë e qëndrueshme historikisht në të ardhmen.
Kurator nga:
Christian Mosar (Luksemburg)
Raimund Stecker (Dusseldorf) / KultPlus.com
Ekspozita “Një Arkiv në Nënçati: Informator mbi Galerinë Kombëtare të Kosovës” kuruar nga Hana Halilaj vjen në Galerinë Kombëtare të Kosovës nesër, duke filluar nga ora 10:00, përcjell KultPlus.
E themeluar më 2 shkurt 1979, Galeria Kombëtare e Kosovës (GKK) është institucioni kulturor më i shquar në vend. Shqyrtimi i arkivave dhe historive të ekspozitave të galerisë është hap thelbësor për identifikimin e lëvizjeve të artit, praktikave artistike dhe të veprimtarëve e organizatave të ndryshme kulturore që kontribuan në historitë e artit të Kosovës. Fondet arkivore të GKK-së pasqyrojnë jo vetëm zhvillimet artistike dhe kulturore në vend dhe rajon por shërbejnë edhe si pikënisje për të rimenduar narrativat ekzistuese të fragmentuara, si dhe për të gjeneruar diskurse të reja historike.
Materialet që datojnë nga vitet 1960 e deri më sot–– katalogje, shtojca të shtypit, dokumente, letra, dorëshkrime, fotografi–– tregojnë historitë kolektive dhe individuale të anashkaluara të cilat gjenden në këtë arkiv. Një seri e punimeve në letër të artistes Violeta Xhaferi nga koleksioni i GKK-së janë të ekspozuara së bashku me shënime rreth zhvillimit të koleksionit. Këto materiale shoqërohen nga një rrëfim i ish-arkivistës së GKK-së Lirije Buliqi, e cila diskuton proceset e mundimshme që ende vazhdojnë të ndikojnë në arkivat e këtij institucioni.
Edhe pse arkivat akoma mbeten të pa indeksuara, kjo ekspozitë është një qasje e pjesshme në materialet arkivore me potencial për të rikonfiguruar, rishkruar dhe vënë në pyetje në mënyrë kritike historitë e artit të Kosovës brenda kontekstit lokal dhe global. / KultPlus.com
Ekspozita “Një Arkiv në Nënçati: Informator mbi Galerinë Kombëtare të Kosovës” kuruar nga Hana Halilaj vjen në Galerinë Kombëtare të Kosovës këtë të enjte, duke filluar nga ora 10:00, përcjell KultPlus.
E themeluar më 2 shkurt 1979, Galeria Kombëtare e Kosovës (GKK) është institucioni kulturor më i shquar në vend. Shqyrtimi i arkivave dhe historive të ekspozitave të galerisë është hap thelbësor për identifikimin e lëvizjeve të artit, praktikave artistike dhe të veprimtarëve e organizatave të ndryshme kulturore që kontribuan në historitë e artit të Kosovës. Fondet arkivore të GKK-së pasqyrojnë jo vetëm zhvillimet artistike dhe kulturore në vend dhe rajon por shërbejnë edhe si pikënisje për të rimenduar narrativat ekzistuese të fragmentuara, si dhe për të gjeneruar diskurse të reja historike.
Materialet që datojnë nga vitet 1960 e deri më sot–– katalogje, shtojca të shtypit, dokumente, letra, dorëshkrime, fotografi–– tregojnë historitë kolektive dhe individuale të anashkaluara të cilat gjenden në këtë arkiv. Një seri e punimeve në letër të artistes Violeta Xhaferi nga koleksioni i GKK-së janë të ekspozuara së bashku me shënime rreth zhvillimit të koleksionit. Këto materiale shoqërohen nga një rrëfim i ish-arkivistës së GKK-së Lirije Buliqi, e cila diskuton proceset e mundimshme që ende vazhdojnë të ndikojnë në arkivat e këtij institucioni.
Edhe pse arkivat akoma mbeten të pa indeksuara, kjo ekspozitë është një qasje e pjesshme në materialet arkivore me potencial për të rikonfiguruar, rishkruar dhe vënë në pyetje në mënyrë kritike historitë e artit të Kosovës brenda kontekstit lokal dhe global. / KultPlus.com
Uranik Emini
Në Galerinë Kombëtare të Kosovës është mbajtur tashmë edicioni i dytë i Bienales Ndërkombëtare të Vizatimit 2022, shkruan KultPlus.
Artistë të shumtë nga vendet e ndryshme si: Kosova, Polonia, Austria, Maqedonia e Veriut, Gjermania dhe Mali i Zi, paraqitën veprat e tyre në Galerinë Kombëtare të Kosovës.
Në ceremoninë hapëse të Bienales Ndërkombëtare të Vizatimit, fillimisht u ndanë edhe çmimet kryesore.
“Kjo është hera e dytë që po vij në Kosovë. Bienalet janë ngjarje të rëndësishme kulturore kudo në botë, të paktën me aq sa di unë. Bienalja është një ngjarje jashtëzakonisht e rëndësishme për politikën kulturore, për shkëmbimet kulturore në mbarë botën. Është nder i veçantë për mua të jem me juve këtu në Kosovë”, thotë kuratorja Beste Gürsu.
Emrat e fituesve vijojnë si më poshtë:
Arke Prekvist (Suedia);
Nehat Beqiri (Maqedoni e Veriut).
Ndërsa ishte vetë ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ai i cili e shpalli fituesin e çmimit “Grand Prix – Gjelosh Gjokaj.
“E kam nderin e veçantë që ta ndaj çmimin kryesor të Bienales, “Grand Prix – Gjelosh Gjokaj”, tha Çeku.
Çmimin “GrandPrix – Gjelosh Gjokaj” e fitoi artisti Agim Salihu.
“Faleminderit shumë. Me të vërtetë nuk e kam pritur këtë çmim pasi që unë kam qenë edhe jo zyrtarisht ndër koordinatorët me artistët e huaj. Kështu që është një nder për mua pasi që para dy viteve e kam fituar çmimin vjetor ‘Muslim Mulliqi’ nga Ministria e Kulturës. Tash ky është një çmim shumë i madh për mua dhe ia dedikoj mikut tim sepse nëse nuk do të kishte qenë Gjelosh Gjokaj, nuk do të kisha filluar të punoj fare në arte dhe grafike”, tha Salihu.
Tutje është bërë edhe hapja e kësaj ekspozite.
Përgjatë ekspozitës, Aleksandra Gieraga, artiste nga Polonia tregon për KultPlus se piktura e saj është një kombinim mes lapsit dhe fotografisë ku është munduar të paraqes “ndryshimin e realitetit”, ashtu siç edhe titullohet vepra e saj.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur prej datave 15 Qershor deri më 12 Korrik 2022.
Më poshtë KultPlus ua sjell edhe disa prej vizatimeve nga kjo ekspozitë. / KultPlus.com
Në Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, Kryeministri Albin Kurti dhe ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ishin në Galerinë Kombëtare të Kosovës.
Bashkë me shumë fëmijë pjesëmarrës panë ekspozitën me piktura të realizuara nga tri nxënëse të shkollës fillore “Dardania” në Prishtinë.
Nxënëset Afërdita Visoka, Anja Rexhepi dhe Alea Hasani, kanë prezantuar 40 piktura në ekspozitën që do të jetë e hapur deri më 3 qershor. / KultPlus.com
Kuruar nga Gaetano Centrone, Vladimir Myrtezai-Grosha dhe Elton Koritari, të enjten në Galerinë Kombëtare të Kosovës do të hapet ekspozita e radhës me titull “Komploti i TIranës” nga artisti Ardian Isufi, përcjell KultPlus.
Ekspozita hapet duke filluar nga ora 19:30 dhe do të qëndrojë e hapur nga data 12 maj deri më 12 qershor 2022.
Ardian Isufi ekspozon për herë të parë në një ekspozitë personale pranë Galerisë Kombëtare të Kosovës dhe do të sjellë për publikun e Kosovës një perzgjedhje nga karriera e tij e gjatë artistike si edhe vepra të reja e të krijuara ‘site specific’ për këtë ekspozitë, ku veçojmë pavijonet e Veprave të
Pamundura, atë të Komplotit të Tiranës apo Interpelancën e Artistit me Raino Isto dhe Genti
Gikola.
Rreth artistit:
Ardian Isufi është ndër artistët më të rëndësishëm të skenës bashkëkohore shqiptare, me një
karierrë të gjatë në të nëpërmjet artit, kritikës, organizimit të aktiviteteve artistike dhe kurimit të
ekspozitave dhe me pjesëmarrje në shumë veprimtari artistike kombëtare dhe ndërkombëtare. Si
artist por edhe si kurator dhe kritik arti, veprimtaria e tij është shumë e gjërë, artisti përfaqëson më
së miri brezin e artistëve dhe intelektualëve shqiptarë të impenjuar dhe aktivë në të gjithë spektrin
e veprimit publik. Në punën e tij Ardian Isufi ka krijuar një marrëdhënie konstante me publikun
shqiptar, si artist apo kurator, duke tentuar përherë ta ballafaqojë atë me problematika akute socialshoqërore por përherë të hetuara nga një këndvështrim dhe një qasje bashkëkohore dhe globale.
Rreth punëve prezantuar në këtë ekspozitë:
Ardian Isufi sjell në këtë ekspozitë një pjesë të mirë të “galaktikave fluturuese të universit të tij” –
cit. nga Vladimir Myrtezaj. Nëpërmjet të veprash të realizuara ndër vite, realizohet kështu një
retrospektivë e punës së tij për publikun e Kosovës por kjo gjë vjen e ndërthurur konceptualisht si
një proçes artistik me propozime të reja të pashfaqura më parë. Ekspozita vazhdon pra rrugëtimin
e artistit me çdo kusht për të qenë në garë me kohën dhe me çdo mënyrë për të qenë në një shtrat
të ndryshueshëm në një lëvizje perpetum që të sillet në kokë ngjashmërisht me galaktikat fluturuese
si një energji e pandërprerë pa u kujdesur për pikë-presje apo sjellje etike si formalitet. Ardian Isufi
është një lloj energjie e motorrizuar për ndryshimin e përhershëm në kërkim të kohës së humbur.
Një subjekt në një parehati pamjaftueshmërisht të zgjatur që në të shumtë i ngjan një makinerie të
automatizuar nga tërheqjet e shpeshta e shpesh përmbysëse saqë të le të mendosh që ky rrugëtim
në fundin e tij do ti përngjajë një urie e eksitimi anormal për të na blatuar një model të ri e të
pazakontë si një ngjashmëri e shumë “koverave” që sa vijnë e shfaqen në referenca të ndërmjetme
me artistët më të spikatur e në zë të kohës.
Koncepti:
Kjo ekspozitë heton dhe shfaq proçese krijimi, tundime, përballje publike por edhe pamundësi
dhe drama kolektive dhe personale të botës së brishtë të artit bashkëkohor – lokal apo global. Kjo
sepse veprat e Ardian Isufit kanë karakter të veprave të angazhuara të cilat ndikojnë drejtpërdrejt
mbi opinionin publik si një dialog me mjetet e artit duke na vorbulluar me paqëndrueshmëritë
dhe qëndrimet eklektike të artistit si një kostum që me kast e ka veshur për të na destabilizuar
përcaktueshmërinë e përkohëshme e të përsëritur që ai propozon. Përballë veprave të këtij lloji,
në kufirin mes mediumeve të ndryshëm,shikuesi përfshihet drejtpërdrejt nga artisti, i cili e përdor
produktin e tij vizual si gjenerues të paqartësive dhe pyetjeve mbi të cilat është legjitime të
reflektohet. Më tej, Ardian Isufi çan murin e asaj çfarë është perceptim mbi punën e artistit sot jo
vetem në trevat tona por kudo, ai pra e vendos vizitorin në një rol aktiv gjatë eksperiencës së
ekspozitës e akoma më shumë, gjatë jetës së përditshme. / KultPlus.com
Bëhet një javë që kur është hapur ekspozita ”War Child Museum” , ku ekspozohen përjetimet e fëmijëve në luftë.
Kjo ekspozitë që bazën e ka në Bosnjë, për herë të parë ka ardhur në Prishtinë në Galerinë Kombëtare të Kosovës dhe do të qëndrojë e hapur deri më 30 prill.
Është një shembull i rrallë i muzealizimit të vuajtjeve të fëmijëve në rrethana të luftës. Aty prezentohen përvojat personale, provat, objektet që dëshmojnë jetën e fëmijëve në rrethana luftë në Kosovë, Kroaci, Serbi, Ukrainë, Siri, Afganistan dhe Palestinë.
Ekspozita është vizituar nga studentët e Departamentit të Sociologjisë dhe Historisë të cilët patën mundësinë të mësojnë rreth këndvështrimeve të fëmijëve për luftën, siç tregohet përmes sendeve të tyre personale dhe historive të regjistruara gojore. / KultPlus.com
