Cilat janë pasojat e krizës energjetike për Evropën?

Çmimet e gazit në Evropë janë rritur jashtëzakonisht.

”Ato po tregtohen me rreth 15 herë më shumë se mesatarja pesëvjeçare deri në vitin 2021”, shkruan faqja esgnews.it e cila sjell opinionin e Niall Gallagher, drejtor i Investimeve Evropiane të Aksioneve ”GAM Investments”.

Duke marrë parasysh një bazë energjie ekuivalente, çmimet e gazit tregtohen me disa qindra dollarë për fuçi ekuivalent nafte dhe për energjinë elektrike raporti është edhe më i lartë.

Në terma afatshkurtër, pushtimi rus i Ukrainës ka shkaktuar një mungesë gazi në Evropë, e cila është bërë shumë më e përqendruar në gaz gjatë 10 viteve të fundit për shkak të heqjes graduale të prodhimit bërthamor dhe qymyrit dhe shtimit të burimeve të rinovueshme me ndërprerje.

”Megjithatë, ne besojmë se Evropa do të ishte përballur me një krizë energjetike gjatë procesit të tranzicionit energjetik edhe nëse konflikti midis Rusisë dhe Ukrainës nuk do të kishte ndodhur”, thekson ai.

Evropa duhet të reduktojë në mënyrë drastike emetimet e dyoksidit të karbonit gjatë 30 viteve të ardhshme, por mbetet për t’u parë se si ligjvënësit synojnë të vazhdojnë.

Ka disa elementë që mund ta ndihmojnë Evropën të arrijë një themel më të fortë për tranzicionin energjetik.

Në afat të shkurtër, një rezolutë me Rusinë do të na lejonte të riimportonim gazin rus.

Kjo, megjithatë, ka shumë pak gjasa, pasi solidariteti evropian me Ukrainën nuk është i destinuar të dështojë.

Për më tepër, parku bërthamor francez aktualisht është i pashfrytëzuar me rreth 50%, me një numër të konsiderueshëm centralesh të mbyllura për mirëmbajtje; ata që funksionojnë me kapacitet të plotë do të ndihmonin.

Edhe një dimër i butë me shumë erë do të ulte presionin. Por edhe nëse kjo do të ndodhte, Evropa do të kishte ende nevojë për masa serioze nga ana e kërkesës për të reduktuar konsumin e gazit, veçanërisht në Gjermani.

Në afat të mesëm, Evropa ka nevojë për një furnizim shumë më të larmishëm me gaz dhe për ta marrë shumë më seriozisht sigurinë energjetike. Qeveritë kombëtare mund të shqyrtojnë mundësitë për fraking dhe zhvillimin e rezervave të gazit.

Aktualisht, BE-ja nuk ka gjasa të heqë gradualisht përdorimin e gazit gjatë 20 deri në 30 viteve të ardhshme dhe për këtë arsye kontratat afatgjata me prodhuesit amerikanë dhe të Katarit do të siguronin një furnizim afatgjatë.

Është gjithashtu e nevojshme të rriten investimet në burimet e rinovueshme, duke eliminuar pengesat si problemet e rrjeteve të transmetimit në Gjermani.

Në pjesën më të madhe të Evropës ka një konsensus se energjia bërthamore është e ardhmja.

Ekzistojnë gjithashtu zgjidhje afatgjata, si reaktorët bërthamorë modularë që mund të përshtaten dhe industrializohen për prodhimin e energjisë, dhe ne besojmë se do të shohim investime në këtë fushë.

Duke i zbatuar këto analiza për aksionet evropiane, ne besojmë se nevojitet një rikuperim shumë domethënës i investimeve. Është e nevojshme të investohet më shumë në rrjetet energjetike për të garantuar sigurinë e furnizimit, në të mirë të kompanive të naftës dhe gazit, por edhe të disa subjekteve industriale që furnizojnë këto zinxhirë vlerash.

Një nga masat më të rëndësishme që mund të marrim për të reduktuar kërkesën tonë për energji është të investojmë më shumë në ndërtesa. Për shembull, izolimi i ndërtesave do të bëjë një ndryshim të madh në reduktimin e konsumit të energjisë.

Aspekti i fundit i krizës aktuale është se kompanitë në sektorin e naftës dhe gazit po përfitojnë nga çmime shumë më të larta. Çmimet do të mbeten të larta për disa kohë dhe këto kompani do të gjenerojnë flukse të konsiderueshme parash.

Në përgjithësi, Evropa është në një situatë të vështirë nga pikëpamja ekonomike. Megjithatë, ne besojmë se ky treg është kuptuar mirë dhe merret si i mirëqenë dhe se ndërsa disa zona ka të ngjarë të përjetojnë një rënie të mprehtë të fitimeve për shkak të nevojës për të reduktuar aktivitetin ose ndikimin e çmimeve shumë më të larta, nga të tjerat janë fusha që do të të përfitojnë nga nivele shumë më të larta të investimeve që do të nevojiten për të bërë të besueshëm tranzicionin energjetik./atsh / KultPlus.com

Kriza energjetike, nga KEDS-i propozojnë të lahen nga dy persona

Zëdhënësi i KEDS-it, Viktor Buzhala ka dhënë një propozim për të kursyer energjinë elektrike në kohë krize.

Për të mos shpenzuar shumë energji, Buzhala thotë se në të njëjtën kohë të pastrohen nga dy persona.

“Nëse Gjermani dhe Zvicra thotë lanu nga dy vetë përnjëherë, atëherë pse mos t’iu themi edhe ne. Ata bojlerë mos i shpenzoni komplet, por shpenzoni pak më pak, sepse atëherë kemi të gjithë”, tha Buzhala sot në “Frontal”.

Ai tha bojlerët janë shpenzuesit më të mëdhenj pas ngrohjes./ KultPlus.com

Reuters: Kriza energjetike po përshkallëzohet në Kosovë

Agjencia e lajmeve Reuters i ka kushtuar një artikull krizës energjetike në Kosovë.

Ndërsa Kosova po përballon krizën e saj më të rëndë energjetike në një dekadë, Xhelal Gashi po mendon të mbyllë furrën e tij në Prishtinë, sepse ai po përpiqet të mbulojë kostot e karburantit për një gjenerator që kur autoritetet prezantuan ndërprerjet e energjisë.

“Zakonisht paguaj rreth 300 euro për faturën time të energjisë elektrike, por tani po shpenzoj 100-110 euro në ditë për të blerë naftë për gjeneratorin”, tha Gashi, duke folur nga furra e tij ku ka 10 punëtorë.

Më tej Reuters shkruan: “Shumë biznese dhe familje në Kosovë kanë nxjerrë gjeneratorë portativë të energjisë që kur kompania e shpërndarjes së energjisë në vend, KEDS-i njoftoi javën e kaluar se do të prezantojë ndërprerjet e energjisë elektrike prej dy orësh deri në njoftimin e radhës”.

Vendet në të gjithë Evropën po përballen me rritje të çmimeve të gazit dhe energjisë elektrike, pjesërisht për shkak të rritjes së kërkesës në mes të rimëkëmbjes ekonomike nga pandemia, shkruan Reuters, transmeton Klankosova.

Të premten, qeveria shpalli një gjendje të jashtëzakonshme për 60 ditët e ardhshme, e cila do t’i lejojë asaj të ndajë më shumë para për importet e energjisë dhe ndoshta të prezantojë masa edhe më të ashpra dhe më shumë ndërprerje të energjisë.

Kosova prodhon shumicën e energjisë së saj nga dy termocentrale të vjetra me qymyr jashtë Prishtinës, dhe normalisht importon 10-15% të energjisë së saj, por kjo shifër është rritur në 40% gjatë krizës aktuale. / KultPlus.com

Kryeministri Kurti: Reduktimet e rrymës pothuajse janë hequr, po bëjmë krejt çka mundemi

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, përmes një postimi në Facebook ka njoftuar se reduktimet e rrymës pothuajse janë hequr, shkruan KultPlus.

Kurti thotë se po bëjnë krejt çka munden duke u bërë thirrje edhe qytetarëve për shpenzim racional të energjisë.

Postimi i plotë i tij:

Të dashur qytetarë,

Edhe Kosova është në krizë energjetike. Çmimet e larta të importit janë pasojë e faktorëve të jashtëm, ndërkaq dobësimi i kapaciteteve është pasojë e shkaqeve të brendshme.

Në njërën anë, çmimi i energjisë në bursë është shtatëfishuar: ishte rreth 70 euro për MËh në kushte normale, kurse me 21 dhjetor mbërriu deri në 515 euro! Në anën tjetër, as gjysma e konsumit te ne nuk mbulohet nga prodhimi: kërkesa ka arritur pikun historik me 1,4 GË, ndërsa në rastin më të mirë (deri sa ta riparojmë bllokun B2 me fuqi prej 255 MË) termoelektranat tona gjenerojnë as 650 MË!    

Në këtë situatë nuk ka zgjidhje të mirë: ose reduktime të energjisë, ose shtrenjtim të energjisë? Shumë më herët, Kosova është dashur të mendojë më shumë e më mirë, që të mos përfundojë në këtë gjendje të keqe.

Janë dy faktorë të brendshëm që na kanë sjellur në këtë krizë. Mungesa e vizionit për zhvillim socio-ekonomik të Kosovës, me planifikim të sektorit energjetik për furnizim të qëndrueshëm dhe çmime të përballueshme, si për amvisëritë ashtu edhe për industrinë. Së dyti, korrupsioni qeveritar i bërë zakon, e që kulmoi me privatizimin e rrjetit të shpërndarjes dhe furnizimit për vetëm 26 milionë euro.

Gjatë këtyre dy dekadave, projektet e ndryshme pa strategji afatgjate nuk kishin si të mos dështonin. Në vitin 2022 ne do të kemi strategjinë nacionale energjetike për dekadën në vijim, dhe shtigjet ku duhet ecur drejt vitit 2050.   

Unë dhe ministrja e ekonomisë Artane Rizvanolli jemi në komunikim të rregullt me KEK-un, KOSTT-in dhe ZRrE-në. Me shtimin e likuiditetit dhe subvencionimin e importit kemi arritur të stabilizojmë furnizimin dhe reduktimet pothuajse janë hequr.

Po bëjmë krejt çka mundemi. Ju falemnderit për mbështetjen dhe ju lutemi për kursim e racionalizim të shpenzimit me aq sa mundeni.

Përzemërsisht,

Albin Kurti./KultPlus.com

Kriza energjetike në Kosovë, KEDS’i mban konferencë për media

KEDS ka bërë të ditur se sot do të mbajë konferencë për media lidhur me situatën elektro-energjetike në Kosovë.

Përmes një njoftimi për media, nga KEDS kanë njoftuar se konferenca do të mbahet sot (e shtunë) nga ora 13:00 , në objektin qendror të KEDS-it.

Dje, Qeveria e Kosovës ka vendosur masa emergjente për kufizim të furnizmit me energji elektrike, për shkak të rritjes së çmimeve dhe konsumit. / KultPlus.com