Përurohet monografia “Jeta ime dhe bota e artit” për artistin Blerim Luzha

Ngjarje, histori e aventura të ndryshme të rinisë, kohës studentore në Paris, të udhëtimeve në vende të tjera përmes artit, janë përmbledhur në mënyrë kronologjike në monografinë mbi krijimtarinë e artistit aplikativ Blerim Luzha.

“Jeta ime dhe bota e artit” i dedikohet të gjithë adhuruesve të leximit të cilët janë të interesuar për historinë, jetëshkrimet dhe ngjarjet e rëndësishme shoqërore, politike e kulturore të kohës së shkuar nga perspektiva e një artisti.

Aktiviteti solemn përurues u organizua në Galerinë Kombëtare të Kosovës, ku morën pjesë artisti Blerim Luzha, familjarë dhe miq të tij, ministri Hajrulla Çeku, drejtorja e GKK-së Alisa Gojani Berisha, kryetari i AAK-së Ramush Haradinaj, deputeti Besnik Tahiri dhe artistë e artdashës. / KultPlus.com

Monografia e fotoreporterit Ilaz Bylykbashi, shumë shpejt në duart e lexuesve

Në vargun e aktiviteteve humanitare “Valon Vataj Foundation” ka nënshkruar marrëveshje për financimin e monografisë së fotoreporterit Ilaz Bylykbashi, i njohur si kronisti i ngjarjeve me fotografi, përcjell KultPlus.

Në këtë libër dokumentohen me anë të fotografive të shkrepura nga Bylykbashi, ngjarjet që lanë shenjë në përpjekje për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës.

Demonstratat, burgosjet, gjykimet, konferencat, rasti i familjes Jashari, rrënimi i shtëpive të shqiptarëve nga regjimi serb etj. janë të renditura si kronika me qindra fotografi, në këtë libër që shumë shpejt do të jetë në duart e lexuesve.

Mes maltretimeve të shumta dhe në gjendje të rëndë shëndetësore, fotoreporteri që nuk bindej dhe ndalej ndaj pengesave policore ia doli të shkrepte fotografi përmes aparatit ‘Praktika’ dhe “Nikon”, fotot që rrëfejnë pa zë rezistencën e shqiptarëve ndaj okupatorit serb.

“12 herë, në atë periudhë, më janë konfiskuar aparatet nga policia. Nuk kam lënë asnjë ngjarje pa përcjell duke shkrepur fotografi nga vendet që u shndërron në ikonë të historisë më të re shqiptare”, thotë ish-fotoreporteri i gazetës prestigjioze shqiptare “Rilindja”.

“Valon Vataj Foundation”, me krenari merr përsipër të financojë këtë libër i cili do të shërbeje si muze për gjeneratat e reja në mënyrë që të informohen se si u organizuan paraardhësit e tyre për ta ndërtuar Republikën e Kosovës, duke sfiduar armatën e një shteti tashmë tërësisht të shpërbërë.

“Valon Vataj Foundation” vazhdon në shtigjet e gjata për të ndihmuar gjithsecilin që kontribuon në zhvillimin e vlerave të shoqërisë. / KultPlus.com

Të hënën promovohet monografia ‘Tradita e muzikës sufiste në Kosovë’

Së shpejti vjen promovimi i monografisë “Tradita e muzikës sufiste në Kosovë”, me autor Krenar Doli, përcjell KultPlus.

Për monografinë do të flasin: dr.Abas Jahjai dhe dr. Kushtrim Shehu. Ndërkaq, me performancë artistike do të paraqiten: Jahja Shehu, Abas Jahjai, Edi Furra, Astrit Stafai, Besir Musliu, Ajdin Jahjai dhe Tanj Suleyman.

Promovimi do të mbahet ditën e hënë, 31 tetor 2022. Ngjarja fillon në orën 20:00, në Kino Armatë. / KultPlus.com

Publikohet monografia “Parashkollorët- në njohjen e parë me gjuhën amtare” e autores Zamira Shkreli

Monografia “Parashkollorët- në njohjen e parë me gjuhën amtare”, e autores Zamira Shkreli është një punim i pasur në fushë të studimeve gjuhësore, ku rroken disa disiplina të dijes.

Autorja Zamira Shkreli vjen para lexuesit të kualifikuar me këtë botim duke shkelur në një rrugëtim relativisht të gjatë, që fillon me formimin e saj universitar në dy degë të USH, në atë të Ciklit të Ulët, e më pas në Gjuhë shqipe e Letërsi, duke vazhduar me studimet në ciklin e thelluar të Doktoraturës, ku ka mbrojtur gradën shkencore “Doktor”në Gjuhësi, pranë Fakultetit të Historisë e Filologjisë të Universitetit të Tiranës.

Në përvojën e saj si kërkuese shkencore pranë QSA të U SH-ës, e lektore në kursin “Didaktikë e gjuhës shqipe”, në Fakultetin e Mësuesisë, si dhe në degën Gjuhë shqipe e Letërsi, ajo është tërhequr e joshur prej dëshirës për të kërkuar dhe hulumtuar drejtpërsëdrejti aty ku buron e fillon e përftohet gjuha amtare te të vegjëlit, e duke shkuar hap pas hapi si zhvillohet ajo bashkë me rritjen fizike, mendore e shpirtërore.

Në hyrje të monografisë, autorja Shkreli shkruan:”… Ky punim ka si qëllim t’u përgjigjet disa pyetjeve që më kanë lindur gjatë punës sime:

Si e përvetësojnë gjuhën amtare fëmijët parashkollorë? Cilët janë faktorët e jashtëm e të brendshëm që ndikojnë në ndërtimin e përftimin gjuhësor të tyre? Cilët janë elementet didaktikë që ndihmojnë të vegjëlit, dhe sa leksik aktiv përftojnë parashkollorët gjatë këtij harku kohor?

Studiuesja Shkreli në këtë hulumtim disavjeçar ka bashkërenduar shumë mirë përvojën profesionale me përvojën jetësore, si nënë duke ndjekur procesin e rritjes së dy fëmijëve të tyre.

Duke ju referuar objektivit të punimit të saj, si dhe pikave mbështetëse mund të themi, se kemi të bëjmë me një punë të mirëmenduar e duke shfletuar me kujdes faqet e librit kuptojmë, se është mbarështruar me kujdes i gjithë materiali teorik e praktik që përmbledh autorja falë dhënies saj për një botim të kësaj natyre./atsh/ KultPlus.com

Publikohet botimi i dytë i monografisë kushtuar aktorit të ndjerë Bekim Fehmiu

Publicisti dhe gazetari, Fahri Musliu, e ka botuar të plotësuar monografinë për aktorin shqiptar, Bekim Fehmiu – Odiseu i Kosovës. Në botimin e dytë, Musliu ka përfshirë edhe 20 tekste të reja të publikuara nga shtypi Italian.

Zoti Musliu, i cili për një kohë të gjatë ka raportuar nga Beogradi edhe për Zërin e Amerikës thotë se e ka ndjerë detyrim profesional e moral që të botojë monografinë për aktorin Bekim Fehmiu.

“Një vlerë e tillë fare ka qenë Bekimi me përmasa ndërkombëtare do të ishte keq të mos ishte i pranishëm dhe me te të mos njihen sidomos gjeneratat e reja sepse gjeneratat e vjetra e njohin Bekimin mirë. Bekimi në Kosovë, tek të rinjtë dhe hapësirën shqiptare nuk është shumë i njohur për arsye se është injoruar nga të gjitha pushtetet e mëhershme dhe institucionet kulturore por edhe pas vdekjes, fatkeqësisht vazhdon një injorim të tillë në nivel lokal, këtë rast po flas për Prizrenin”, tha ai.

Bekim Fehmiu i dha fund lojës në skenën jugosllave në vitin 1987, në shenjë proteste ndaj qasjes së pushtetit të atëhershëm ndaj shqiptarëve.

“Rreth Kosovës, ai ka vuajtur jashtëzakonisht prej viteve 80-ta kur edhe braktisi teatrin dhe profesionin e vet në moshën më të re, më kulmore për punë, shkaku i Kosovës, shkaku i dhunës serbe mbi shqiptarët viteve 1988-1989 dhe pastaj e ka përjetuar keq edhe shkatërrimin e Jugosllavisë sepse ai në atë hapësirë ka jetuar, vepruar dhe ka arrit kulmin, por për Kosovën ka vuajtur shkaku i vuajtjeve të shqiptarëve dhe represionit serb mbi Kosovën”, tha zoti Musliu.

Zoti Musliu thotë se Bekim Fehmiu gjatë viteve 90-ta ka lobuar në Shtetet e Bashkuara për Kosovën duke përdorur lidhjet e tij kulturore. Ai thotë se kur është shkatërruar Jugosllavia, Bekim Fehmiu është angazhuar për pavarësinë e Kosovës por sipas tij, ka qenë i pakënaqur me mënyrën e drejtimit të institucioneve të saj.

”Dhe shpesh në këtë aspekt kemi biseduar se për keqpërdorimet e mëdha dhe ai është habitur vet, ka pasur një pasqyrim tjetër një mendim tjerët për shqiptarët, për kosovarët që kanë vuajtur se do të silleshin më ndryshe, do të silleshin me një vetëdije dhe ndërgjegje më të lartë, do ta ndërtonin shtetin, do të investonin në shtet dhe jo ta shkatërronin dhe kjo ka qenë elementarja. Bie fjala shpallja e pavarësisë së Kosovës ai e ka pritur me një entuziazëm të veçantë por prapë një frikë e tij se gjërat nuk po shkojnë si duhet”, tha ai.

Aktori shqiptar, Bekim Fehmiu ka ndërruar jetë më 16 qershor të vitit 2010 ndërsa ai u bë i njohur me filmat “Edukimi i Posaçëm”, “Skuadra Partizane”, ndërsa famën më të madhe në ish Jugosllavi e arriti me filmin “Mbledhësit e Puplave”./VOA /KultPlus.com

Botohet monografia për veshjet e arbëreshëve

Monografia e studiueses së Qendrës së Studimeve dhe Publikimeve për Arbëreshët, dr. Silvana Nini është një prej katër librave të botuara nga QSPA.

“Një rrugëtim etnografik mbi veshjet e Arbëreshëve të Italisë së Jugut”, shoqëruar me vizatime të veshjeve” është titulli i botimit.

Ky libër me 187 faqe, sjell përveç studimit shkencor dhe historikut të ndjekur nga veshjet arbëreshe, edhe një album me ilustrime mbi tipologjinë e veshjes arbëreshe, të realizuar nga vetë autorja si dhe përfshin edhe një fjalorth terminologjik mbi këtë fushë. Punimi ka karakter shkencor po gjithashtu merr përsipër të njohë dhe informojë një target -grup më të gjerë mbi vlerat artistike të kostumit të gruas arbëreshe, rëndësinë e tij si një trashëgimi shpirtërore e komunitetit arbëresh, e po ashtu edhe mbi zhvillimin që kjo veshje ka pasur gjatë rrugëtimit historik të këtij komuniteti.

Monografia përbëhet përbëhet nga katër pjesë: 1. Kostumi i gruas arbëreshe në këndvështrimin e një trashëgimie shpirtërore, (rëndësia e simbolikës në ruajtjen e kostumit). 2. Faktorët, që ndikuan në zhvillimin e kostumit arbëresh (gjurmimi i faktorëve nëpërmjet një rrugëtimi historik). 3. Elementet përbërës dhe vlerat estetike të kostumit të nuses/festës. 4 Vizatime të kostumit arbëresh të nuses/festës. Pavarësisht elementeve të përbashkët, vjeshjet arbëreshe shfaqen me karakteristika të veçanta për çdo komunitet edhe pse diku është më shumë e diku më pak e dukshme. Gjithashtu ky dallim vjen edhe në ngjyrimet gjuhësore që marrin emërtimet e këtyre elementeve të veshjes në secilin komunitet. Një hapësirë e veçantë në këtë punim, u është lënë edhe ilustrimeve të kostumeve të nuses/festës për të finalizuar rrugëtimin etnografik të kësaj veshjeje.

silvana qspa2
silvana qspa3
qspa (1)
qspa (3)

Ilustrimet e realizuara nga vetë autorja janë realizuar me teknikën e akuarelit dhe paraqesin veshjet që mbartin karakteristikat më kryesore të çdo varianti dhe, atje ku është parë e nevojshme, është paraqitur edhe ndonjë element specifik i veshjes, si keza apo pandera. Një botim i këtij profili etnografik paraqet interes, sepse bota arbëreshe është e njohur deri më sot tek ne kryesisht përmes letërsisë së saj dhe kjo – e paraqet sigurisht të fragmentuar tërë konstruktin e pasur shpirtëror, që ai komunitet e ka mbartur dhe e ruan prej shekujsh. /dsh/ KultPlus.com

Përurohet monografia për piktorin Muslim Mulliqi

Në Galerinë e Akademisë së Kosovës është përuruar sot monografia për akademikun dhe piktorin kosovar Muslim Mulliqi.

Branko Koviç autori i monografisë ka folur rreth monografisë për akademikun Mulliqi, për të cilin tha se ishte piktor i klasës së parë dhe se për ekspozitat e tij në kohën e ish-Jugosllavisë kishin shkruar edhe mediat sllovene atë kohë.

“Ndjenja e tij e fuqishme që spontanisht të pikturojë figura, fytyra dhe më vjen shumë mirë që redaktorët e monografisë kanë nisur prezantimin që përcjell tekstin tim ku mund të shihet se misioni i tij i vizatimit u zhvillua dhe u plotësua dhe në pjesën e dytë të librit tregohen pikturat e tij”, tha Koviç.

Për Mulliqin fjalë të mëdha pati edhe kritikja e artit, Suzana Varvarica Kuka, e cila ka kujtuar rëndësinë artistike të veprës së Mulliqit, transmeton ksp.

“Ai është artisti emri i të cilit do të na kujtojë pikturën moderne që buroi në Kosovë dhe që inicioni themelet e pikturës monumemtale shqiptare, ai është artisti me artin e të cilit krenaria për artet pamore zuri vend në mesin multikulturor të një toke që u njoh si ish-Jugosllavia. Musli Mulliqi u edukua si student piktor dhe u dallua për aftësi të veçanta, që në krye të herës e lidhi artin e vet me shtresa dhe me shtresa të vendlindjes, përmes një brumtimi të tillë Muslim Mulliqi në fillim të viteve të 50-ta spikatet me sukses si një artist që abstrakoi figurën ka ekspresivizmi dhe surealizimi ideor. Seria e kabllove të tij është rikrijimi i një botë të tij, njerëzore dhe imagjinare, në komunikimin e ndërmjetëm dual ai herë furfullonte se ja ndjente vështirësitë e ekzistencës dhe herë i gëzohej çudisë së krijimit artistik”, u shpreh ajo.

Piktori grafist Abaz Hado ka thënë se Mulliqi është një nga artistët më të mëdhenj të hapësirës shqiptare.

“Vet fakti që këtu vjen Branko Koviç, një artist, një studiues shumë i njohur slloven, është një gjë shumë e mirë për fushën e bashkëpunimit të studimeve brenda jo vetëm në Kosovë, por edhe në Shqipëri. Se të themi të drejtën ne studiuesit, edhe Zana përpjeket gjithmonë, studiuesja e njohur Zana Varvariza, profesor Muharremi, dhe të tjerë, prapë ne kemi vuajmë nga një problem i cili duhet kaluar sigurimisht në bashkëpunime të tilla, dhe në këtë rast unë ndjej një gjë shumë pozitive të akademisë së shkencave dhe të arteve të Kosovës me këtë bashkëpunim, me këtë monografi të një artisti të përmasave që duhet thënë padyshim është një nga artistët, për mendimin tim, një nga artistët më të mëdhenj të bashkësisë shqiptare”, u shpreh ai.

Historiani i artit Hivzi Muharremi u shpreh se Mulliqi ishte kolos i të gjithë brezave të artit, duke filluar nga nismat e para.

“Emri i Muslimit ishte në listën e pijetarëve i talentuar, i cili dha kontribnutin e vet më të madh në zhvillimin dhe avancimin e artit tek ne në Kosovë. Kam pas fat, po them kam pas fat që dekadën e fundit të jem me të, e posaçërisht tri vitet e fundit ku tërë ditëm kam qëndruar në studion e tij ku kam punuar në dorëshkrimin e monografisë së parë në Kosovë për artet vizive pamore, për veprën e artistit të madh Muslim Mulliqi. Të flasësh për Muslim Mulliqin duhet shumë kohë se ka lënë një bagazh të veprave, ka lënë vepra jashtëzakonisht të mëdha, vepra monumentale, vepra për një histori të tërë të kombit shqiptar i cili e ka trasuar rrugën e vet prej viteve më të brishta, por edhe krijimtaria e tij ashtu është ndarë, siç është në monografinë time nga viti 1952 kur fillojnë nismat e para të pikturës së piktorit Muslim Mulliqit dhe zgjasin deri në vitin 1968”, ka thënë Muharremi, duke përshkuar fazën e parë të veprave të Mulliqit./KultPlus.com