Fluturimi i parë rreth orbitës së Tokës me turistë

Të mërkurën nga Qendra Hapësinore Kennedy e NASA’s do të niset drejt orbitës së Tokës ekuipazhi i parë civil në botë, në përbërje të të cilit janë katër persona. Ky zhvillim shënon hapin e parë të madh të turizmit hapësinor deri më tani.

Kushtet e motit janë 70 për qind të favorshme për nisjen e planifikuar të katër amerikanëve, Jared Isaacman, Hayley Arceneaux, Chris Sembroski dhe Sian Proctor. Ata do të nisen nga e njëjta platformë (Pad 39A) e stacionit të hapësirës që u përdor për misionet historike në Hënë të misioneve Apollo, gjatë viteve 1960 dhe ‘70.

Ekuipazhi do të fluturojë në bordin e anijes hapësinore “Creë Dragon” të ndërtuar nga SpaceX, kompania private, e cila ka nisur dërgimin e astronautëve në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës. Anija hapësinore, plotësisht e automatizuar, do ta ngjisë ekuipazhin në një lartësi prej 575 kilometrash mbi sipërfaqen e Tokës, pak më lart sesa pozicioni aktual i Stacionit Ndërkombëtar të Hapësirës, si dhe i teleskopit Hubble.

SpaceX njoftoi se katër turistët hapësinorë “do të kryejnë kërkime shkencore të projektuara për të avancuar shëndetin e njeriut në Tokë”, përpara se të rikthehen pas tre ditësh.

Misioni, i quajtur “Inspiration 4”, do të udhëhiqet nga 38-vjeçari Isaacman, një sipërmarrës miliarder në fushën e teknologjisë, i cili thuhet se i ka paguar kompanisë SpaceX disa miliona dollarë për fluturimin.

Pjesë e ekuipazhit është edhe 29-vjeçarja Arceneaux, një e mbijetuar e kancerit të kockave, e cila ka një shufër titani në këmbën e saj, gjë që e bën atë personin e parë që fluturon në hapësirë me një protezë.

Chris Sembroski një inxhinier 42-vjeçar i cili punon në industrinë e aviacionit, si dhe 51-vjeçari Sian Proctor me profesion gjeolog dhe profesor kolegji, i cili në vitin 2009, ishte një nga finalistët e konkursit të NASA’s për të qenë astronaut./KultPlus.com

NASA merr mostrën e parë të shkëmbinjve në Mars

Agjencia amerikane e hapësirës ka konfirmuar se roboti i saj “Perseverance” ka marrë mostrën e parë të shkëmbinjve në Mars.

Pas frikës të disa ditëve më parë se projekti mund të kishte dështuar, pasi roboti u përplas në një pllakë të trashë të quajtur “Rochette” duke shkaktuar rënien e thelbit, ka lajme të mira në horizont.

Imazhet e reja tregojnë mostrën në mënyrë të sigurt brenda mekanizmit. Kjo përbën një moment historik.

Bërthama përfaqëson pjesën e parë shkëmbore të mbledhur në një planet tjetër të destinuar për t’u kthyer në Tokë.

Roboti ka për detyrë të mbledhë më shumë se dy doza mostra të tilla gjatë vitit të ardhshëm ose më shumë që do të zbriten në Tokë nga një përpjekje e përbashkët amerikane dhe evropiane më vonë këtë dekadë.

Roboti “Perseverance” i NASA -s zbarkoi në kraterin “Jezero” të Marsit në Shkurt.

Për shkak të dyshimit se kjo zonë mund të ketë qenë një liqen, shkencëtarët mendojnë se sedimentet e Jezero-s mund të mbajnë gjurmë të jetës së lashtë mikrobiale, duke supozuar se biologjia ka pushtuar ndonjëherë Marsin.

Nga vendndodhja e tij, roboti ka pëshkuar më shumë se 2 kilometra në një kurriz pak të ngritur me nofkën Citadelle.

Kjo është zona ku ekipi “Perseverance” zgjodhi Rochette si objektivin për përpjekjen e fundit të shpimit.

Roboti është i pajisur me një sistem kapës që do të marrë një thelb guri të madhësisë së gishtit të prerë nga stërvitja dhe do ta vendosë në një tub titaniumi.

Sidoqoftë, para vulosjes së këtij cilindri, pajisja e NASA do të fotografojë përmbajtjen.

Ishte në këtë fazë në fillim të Gushtit gjatë një përpjekjeje të parë për marrjen e mostrave që shkencëtarët e NASA kuptuan se nuk kishin asgjë në tub pasi mekanizmi i shtrëngimit e kishte copëtuar shkëmbin në një pluhur që më pas ra përsëri rreth vrimës së stërvitjes.

Por, ekipi i misionit u inkurajua nga fotografitë e para të lidhura me Perseverance të enjten, të cilat dukeshin se tregonin material shkëmbor nga Rochette në kokën e bërthamës në hyrje të cilindrit. Fotografitë e fundit e konfirmojnë atë.

Roveri tani duhet të përpunojë plotësisht mostrën brenda sistemit të tij. “Perseverance” vazhdon të drejtohet nga droni ‘Ingenuity’.

Fillimisht i marrë në Mars si një demonstrim teknologjie, droni tani po përdoret në mënyrë rutinore për të zbuluar terrenin përpara robotit. Droni ka bërë gjithsej 13 fluturime./KultPlus.com

NASA nis studimin e asteroidit me vlerë 10,000 kuadrilion dollarë

Agjencia amerikane e Hapësirës, NASA është duke nisur një mision për të studiuar një asteroid me vlerë më shumë se 10,000 kuadrilion dollarë, i cili thuhet se përmban aq shumë metal të çmuar saqë të gjithë në Tokë do të ishin miliarderë nëse ari që ka do të ndahej midis njerëzimit.

Kjo do të thotë se nëse do të sillej në Tokë, do të shkatërronte ekonominë botërore. Scott Moore, i cili drejton EuroSun Mining, tha se sasia e madhe e arit në asteroid do të kërcënonte të fusë industrinë e arit në kaos.

Për fat të mirë, agjencia hapësinore ka ndërmarrë misionin për qëllime shkencore dhe nuk po planifikon të “hapë minierë” në objektin qiellor.

Asteroidi Psyche është një shkëmb hapësinor i gjerë 124 milje që do të jetë fokusi kryesor i projektit të NASA -s, i cili do të nisë në gusht të vitit 2022. Anija do të mbërrijë në asteroid katër vjet më vonë në fillim të vitit 2026.

“Ndryshe nga shumica e asteroidëve të tjerë që janë trupa shkëmborë ose të akullt, shkencëtarët mendojnë se asteroidi i tipit M (metalik) 16 Psyche përbëhet kryesisht nga hekuri metalik dhe nikeli i ngjashëm me Tokën,” tha NASA në një deklaratë.

Asteroidi është vendosur midis Marsit dhe Jupiterit. Sipas Daily Mail, besohet se janë “mbetjet e një protoplaneti të shkatërruar kur u formua sistemi diellor.”/KultPlus.com

Gaz i tejnxehur dhe fusha magnetike në qendër të galaksisë sonë

NASA publikoi një foto që nuk është shfaqur më parë, e cila tregon aktivitetin e energjisë në qendër të galaksisë sonë.

Panorama mahnitëse u arrit të kapej pas dy dekadash kërkime me anë të të dhënave të përllogaritura nga Observatori i NASA-s dhe radio-teleskopi MeerKat në Afrikën e Jugut.

Imazhet tregojnë një rreze X, e cila përfaqëson bashkimin e fushave magnetike. Bashkimi i fushave magnetike ndodh kur energjitë e kundërta të tyre takohen dhe bashkohen, duke çliruar energji të madhe. Është e njëjta gjë që shkakton Dritat e Veriut (Aurora Borealis) ose stuhitë diellore.

Tashmë shkencëtarët mendojnë se ky proces ndodh edhe në hapësirën yjore në kufijtë më të jashtëm të galaksisë sonë, me anë të shtëllungave që ajo shtyn nga qendra drejt periferive. / Gazeta Express / KultPlus.com

Hëna do të ketë rrjetin e saj 4G

NASA ka udhëzuar kompaninë Nokia të krijojë një rrjet të besueshëm 4G në sipërfaqen e Hënës.

Nga lidhja e platformave të naftës në det të hapur dhe minierave nëntokësore, tek transmetimi i drejtpërdrejtë i ngjitjeve në 5,200 metra mbi nivelin e detit në malin Everest, rrjetet 4G janë tashmë të afta të arrijnë disa nga vendet më të largëta në planet.

Tani teknologjia po përgatitet për sfidën e saj të ardhshme, jashtëtokësore – lidhjen e Hënës, shkruan Zdnet, transmeton KultPlus.

NASA ka në plan të krijojë një prani të qëndrueshme njerëzore në Hënë deri në fund të dekadës si pjesë e programit të saj Artemis, dhe me një projekt të tillë vijnë në mënyrë të pashmangshme një mori problemesh logjistike.

Por megjithëse ushqimi, gjumi ose dizajni i një kostumi hapësinor duhet të vijnë në mendje së pari, komunikimi i duhur është po aq i rëndësishëm për jetën në hapësirë.

Kjo është arsyeja pse vitin e kaluar NASA iu drejtua furnizuesit kryesor të telekomunikacionit Nokia me një kërkesë të pazakontë: të hartonte një sistem që do të krijonte një rrjet 4G për përdorimin e astronautëve të ardhshëm të hënës.

Rrjetet 4G – dhe teknologjia LTE që i mbështet ato – kanë provuar rezistencën e tyre përsëri në Tokë.

Ideja e një hapësire të pajisur me internet nuk është e re.

Për shembull, astronautët në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës (ISS) kanë përdorur Wi-Fi që nga viti 2008, dhe tani ata madje mund të lidhin kostumet e tyre hapësinore me një rrjet për të transmetuar video nga hapësira, për të komunikuar me automjete të tjera ose për të lehtësuar procedurat e ankorimit.

Edhe pse tani për tani NASA po konsideron kryesisht përdorimin e hënës 4G për eksperimente të tilla si udhëtimi me distancë nga distanca, në të ardhmen e afërt, megjithatë, fokusi mbetet në bërjen e teknologjisë të funksionojë me besueshmëri si pjesë e misionit të parë të planifikuar për vitin 2022.

Për të transportuar teknologjinë 4G në Hënë, Nokia po bashkëpunon me kompaninë autonome të anijeve kozmike Intuitive Machines, e cila po ndërton një zbarkues hënor për të transmetuar një sistem komunikimi LTE përmes hapësirës dhe duke dërguar në mënyrë të sigurt pajisjet e rrjetit në sipërfaqen e Hënës.

Sidoqoftë, kufizimet e hapësirës nënkuptojnë që çdo detaj duhet të planifikohet me kujdes. E para është nisja dhe ulja. Sistemi duhet të jetë i fortë mekanikisht për lëshimin dhe uljen, për t’i bërë ballë goditjeve, dridhjeve, nxitimit dhe të gjitha sforcimeve mekanike që vijnë nga vendosja e tij në hapësirë.

Për më tepër, sistemi duhet të përgatitet për ndryshime ekstreme të temperaturës në hapësirë, si dhe karakteristikat e terrenit që janë specifike për Hënën.

Duket se, në vitet e ardhshme, edhe Hëna do të kalojë nëpër transformimin e saj digjital. / KultPlus.com

E jashtëzakonshme: NASA përfiton nga ajri i hollë i Marsit oksigjen që mund të thithet

NASA ka shënuar një arritje tjetër në misionin e saj më të ri në planetin Mars, duke e shndërruar dyoksidin e karbonit nga atmosfera e Marsit në oksigjen të pastër që mund të thithet, njoftoi agjencia amerikane e hapësirës të mërkurën.

Përftimi i pashembullt i oksigjenit nga ajri i hollë i Marsit u arrit të martën përmes një pajisjeje për eksperimente brenda roverit “Perserverance”, objekt me gjashtë rrota që u lëshua në sipërfaqen e “Planetit të Kuq” më 18 shkurt pas një udhëtimi 7-mujor nga Toka.

Në aktivizimin e tij të parë, instrumenti i vogël me emrin “Moxie”, prodhoi rreth 5 gramë oksigjen, që do të mund t’i shërbente rreth 10 minuta për frymëmarrje një astronauti, tha NASA.

Ndonëse rezultati fillestar ishte modest, ky veprim e shënon përftimin e parë eksperimental të një burimi natyror nga mjedisi i një planeti tjetër për përdorim të drejtpërdrejt nga njeriu, shkruan Reuters, transmeton Gazeta Express.

Instrumenti me të cilin u përftua oksigjeni nga ajri i Marsit funksionon përmes elektrolizës, e cila e përdor nxehtësinë ekstreme për t’i ndarë atomet e oksigjenit nga molekulat e dyoksidit të karbonit, që përbën rreth 95 për qind të atmosferës së Marsit.

Pjesa tjetër e atmosferës së këtij planeti, që është vetëm 1 për qind e dendur në krahasim me atë të Tokës, përbëhet kryesisht nga azoti molekular dhe argoni.

Arritja historike e NASA-s u bë vetëm një ditë pas një arritjeje tjetër, kur u realizua fluturimi i parë i kontrolluar i një objekti fluturues në një planet tjetër pas ngritjes dhe lëshimit të suksesshëm të një helikopteri miniaturë në Mars./Gazeta Express / KultPlus.com

Helikopteri i NASA-s kryen fluturimin e parë në Mars

Agjencia amerikane e hapësirës, NASA, njoftoi se helikopteri i saj robot Ingenuity kreu të hënën një ngritje dhe ulje të suksesshme në planetin Mars, duke realizuar fluturimin e parë të kontrolluar mbi sipërfaqen e një planeti tjetër.

NASA tha se fluturimi me sukses i mini-helikopterit me dy helika mund të hapë rrugën për mënyra të reja kërkimi në planetin Mars dhe destinacione të tjera të sistemit diellor, si Afërdita dhe hëna e Saturnit, Titan.

Drejtuesit e misionit në Laboratorin Jet Propulsionit të NASA-s pranë Los Anxhelosit shpërthyen në duartrokitje dhe brohoritje kur të dhënat inxhinerike që erdhën nga Marsi konfirmuan se helikopteri prej më pak se 2 kilogramësh që punon me energji diellore kishte kryer sipas planit fluturimin e parë prej 40 sekondash.

Helikopteri robot është i programuar të ngjitet 3 metra vertikalisht, pastaj të qëndrojë pezull dhe të rrotullohet në vend mbi sipërfaqen e Marsit për gjysmë minute para se të ulet përsëri mbi katër këmbët e tij.

Megjithëse kohëzgjatja ishte e shkurtër, kjo shënoi një arritje historike në aviacionin ndërplanetar, sepse fluturimi u realizua në një “fushë ajrore” 278 milion kilometra larg Tokës në dyshemenë e një pellgu të gjerë marsian të quajtur Krateri Jezero.

NASA e krahasoi arritjen me fluturimin e parë të vëllezërve Wright në dhjetor të vitit 1903. Fluturimi i tyre në Karolinën e Veriut me avion me motor zgjati vetëm 12 sekonda dhe distanca e përshkuar ishte 37 metra./ KultPlus.com

NASA lëshon për fluturim helikopterin e parë në Mars

Nasa ka bërë të ditur se të hënën e javës tjetër, një helikopter i vogël pritet të fluturojë na planetin Mars, përcjell KultPlus.

Helikopteri ‘Ingenuity’ peshon 1.8 kilogram.

Siç është bërë e ditur, NASA është duke planifikuar që ta testoj helikopterin më 19 prill mirëpo nuk pret që të ketë sukses menjëherë.

Ndërkaq, nëse kjo ndodh, atëherë helikopteri do të provohet të lëshohet sërish, nga fundi i javës së ardhshme. / KultPlus.com

Dy astronautë të NASA’s realizojnë ecjen e pestë në hapësirë

Dy astronautë të NASA’s dolën jashtë Stacionit Hapësinor Ndërkombëtar këtë të shtunë, për të kryer përditësime të sistemeve në ndalesën orbitale.

Inxhinierët e Expedition 64 Flight, Victor Glover dhe Michael Hopkins i kaluan kostumet e tyre hapësinore në energji baterie dhe nisën ecjen e tyre në hapësirë, që zgjati afro 6 orë e gjysmë.

Dyshja e inxhinierëve zëvendësuan një antenë pa tel në modulin Unity dhe kabllot që sigurojnë lidhjen ethernet për kamerat me rezolucion të lartë të këtij stacioni, ndërsa kryen edhe të tjera detyra sipas NASA’s.

Ky mision u krye nën masa të larta sigurie, pasi astronautët rrezikonin që amoniaku helmues nga sistemi i jashtëm i ftohjes së stacionit hapësinor të ngjitej në kostumet e tyre. Kjo është ecja e pestë hapësinore e kryer gjatë këtij viti. / KultPlus.com

Shqiptari përzgjedhet nga NASA për t’u bërë banor i Marsit në rast se aty ka jetë



Bennet Nura 17 vjeçar, është shqiptari i parë që tashmë i ka arritur emri në këtë planet.

Në vitin 2020 para se raketa AtlasV të niset për në planetin Mars, NASA ka hapur konkurs për të gjithë banorët e botës në rast të vërtetimit se aty do të mund të zhvillohet jeta.

Aty ka konkurruar Benneti në mesin e 100 mijë njerëzve, i cili tashmë është përzgjedhur të jetë ndër banorët e parë zyrtarë të këtij planeti, njëherësh shqiptari i parë, nëse në të ardhmen aty do të ketë jetë.

Benneti tha për RTK-Radio se tashmë i ka 2 pasaporta. Një të NASA-s dhe një që mban shtetësi holandeze, pasi ai jeton në Holandë.

“Ideja e këtij konkursi Ishte që të zgjidhen 100.000 banorë virtual të Marsit, nga 7.8 miliardë banorë sa i ka bota. Këta të përzgjedhur, tashmë janë edhe banorë zyrtarë të këtij planeti, ku në mesin e tyre jam edhe unë.
Pra nëse planeti mars bëhet i banueshëm, ne si të përzgjedhur jemi të parët që kemi të drejtë jete atje’’, tha Nura.

Benneti studion shkencat kompjuterike, njëkohësisht ndjek edhe kurse të IT-së. Ai për RTK-në tregon edhe mënyrën e aplikimit në NASA për tu bërë banorë potencial në planetin Mars.

“Mua më lindi ideja të vendos emrin tim së bashku me të tjerët në planetin Mars, në marshimin nga vetë faqja e internetit e NASA-s, pasi po e reklamonte në faqen e parë. Aty vetëm duhej të plotësohet një pyetësor me pyetje personale dhe të dërgohet. Më pas më erdhi konfirmimi dhe pasaporta nga NASA’’, tha ai.

Me datën 18.02 2021 ne ora 9:55 raketa Atlas V ka ateruar ne Mars. Qëllimi i këtij udhëtimi ishte që të mblidhen mostra, për të parë nëse më herët aty ka pasur jetë. Sonda me gjashtë rrota, më e madhja dhe më e avancuara e NASA-s, ateroi të enjten, pas një udhëtimi shtatë mujor, prej 470 milionë kilometrash, nga Toka.

NASA i është bashkuar Agjencisë Evropiane të Hapësirës, për të sjellë shkëmbinj nga Marsi, që mund të tregojnë nëse ka ekzistuar ndonjëherë jetë në planetin Mars. / KultPlus.com

NASA publikon pamje të reja nga ulja e “Perseverance” në Mars

Agjencia Amerikane e Hapësirës, NASA, ka publikuar një video të re, mahnitëse të Perseverance Rover në momentin e zbritjes në Mars.

Në video duken minutat e fundit të zbritjes dhe deri në pikën ku rrotat e robotit takojnë terrenin marsian.

Në video shfaqet një vorbull pluhuri dhe zhavorri ndërsa mjeti ulet në Kraterin Jezero.

“Perseverance” u dërgua në Mars, i mbushur me kamera, shtatë prej të cilave i ishin dedikuar regjistrimit të uljes.

Imazhet e fundit nga Marsi përfaqësojnë reagime jetike për inxhinierët, ndërsa ata kërkojnë të përmirësojnë edhe më tej teknologjitë e përdorura për të vendosur sonda në sipërfaqen e planetit të Kuq. \ a2news/ KultPlus.com

NASA tërhiqet nga plani, nuk do të dërgojë njerëz në hënë

Administratori në detyrë i NASA’s, Steve Jurczyk e bëri të qartë se objektivi i dërgimit të njerëzve në Hënë deri në 2024-tën, nuk duket më i arritshëm.

“Qëllimi i uljes në Hënë për tre vjet mund të mos jetë më një objektiv realist për shkak se dy vitet e fundit nuk u siguruan fonde mjaftueshëm për të bërë të mundur diçka të tillë. Në dritën e këtij zhvillimi kemi vendosur të rishikojmë programin për të gjetur rrugën më efikase përpara”, u shpreh ai.

Dy javë më parë sekretarja e shtypit të Biden, Jen Psaki, tha se administrata e re do të mbështeste programin e agjencisë hapësinore Artemis për të ulur astronautët në Hënë dhe për të vendosur bazat për një mision përfundimtar njerëzor në Mars.

Jurczyk tha gjatë një interviste se NASA ka mirëpritur një votë besimi nga administrata e Biden.

Ishte e qartë se administrata dha një deklaratë kaq të qartë të mbështetjes për programin Artemis, si për shkak se ai vazhdon një iniciativë të filluar nën administratën Trump, ashtu edhe për shkak se erdhi shumë herët pasi Biden u zhvendos në Shtëpinë e Bardhë.

Shpesh, vendimet kryesore të politikës hapësinore vijnë më vonë në një presidencë, dhe NASA nuk ka ende një të emëruar për të shërbyer si udhëheqësin e saj.

Për çdo rast ky sinjal i hershëm dhe i qartë u mirepri në komunitetin hapësinor, i cili kërkon stabilitet e jo trazira të mëdha me çdo president të ri.

Ishte spekuluar gjerësisht se data 2024 nuk do të qe e mundur të realizohej, veçanërisht pasi Kongresi nuk financoi plotësisht kërkesën e NASA-s për zhvillimin e Sistemit të Zbritjes me njerëz në vitin 2021. /express/ KultPlus.com

NASA publikon fotografi të reja mahnitëse nga Marsi, kështu duket lëshimi

Pasi u lëshua me sukses në sipërfaqen e planetit Mars të enjten, sonda Perseverance e NASA-s ka dërguar fotografi që s’janë parë kurrë më herët, ku shihet se si duket lëshimi në fqinjin e Tokës.

Fotografia e parë që NASA e publikoi gjatë një konference të premten e shfaq pajisjen duke iu afruar sipërfaqes së Marsit. Kjo pamje nuk është siguruar asnjëherë në misionet që janë realizuar në të kaluarën.

“Ekipi është plot ngazëllim dhe kënaqësi që ka lëshuar një tjetër pajisje në sipërfaqen e Marsit. Kur bëjmë investime të tilla, i bëjmë për njerëzimin dhe i bëjmë si gjest i humanizmit tonë”, tha Adam Steltzner, kryeinxhinier i objektit që u lëshua në Mars.

Përderisa fotografitë e para që u dërguan nga Marsi të enjten ishin bardhë e zi, fotografitë e publikuara të premten e shfaqin sipërfaqen karakteristike me nuanca të kuqe të këtij planeti, shkruan CNN, transmeton Gazeta Express, përcjellë KultPlus.

NASA planifikon të dërgojë astronautë në Mars në vitin 2030

NASA po planifikon të dërgojë astronautët në Mars në vitin 2030. Planeti i kuq i cili ndodhet rreth 140 milionë milje larg Tokës është më i ftohtë se Antarktika dhe ka shumë pak oksigjen.

Sa më shumë kohë që u duhet astronautëve për të shkuar dhe sa më shumë që qëndrojnë atje, aq më shumë janë të rrezikuar.

Kjo ka shtyrë shkencëtarët që të kërkojnë mënyra për reduktimin e kohës për të arritur në këtë planet, shkruan CNN.

Kompania teknologjike USNC-Tech ka propozuar një zgjidhje e që është një forcë shtytëse që do t’i dërgonte njerëzit nga Toka në Mars për vetëm tre muaj.

Aktualisht, koha e mbërritjes në Mars llogaritet të jetë shtatë muaj.

Michael Eades, drejtor i inxhinieringut në USNC-Tech ka thënë se raketat nukleare do të ishin më të fuqishme dhe dy herë me efikase se motorët kimikë që përdoren sot, duke nënkuptuar se astronautët do të udhëtonin më shpejtë dhe njëkohësisht do të shpenzohej më pak lëndë djegëse.

“Teknologjia nukleare do të zgjerojë mundësitë e njerëzve rreth orbitës së Tokës dhe në thellësi të hapësirës”, ka thënë Eades. /express/ KultPlus.com

Shkencëtari i NASA-s pranon fajësinë për përfshirje në programin e Qeverisë kineze

Një shkencëtar i vjetër i NASA-s është shpallur i fajshëm të mërkurën në Gjykatën Federale të New Yorkut për gënjeshtra në lidhje me përfshirjen e tij në një program të krijuar nga Qeveria kineze për rekrutimin e njerëzve me qasje në pronën intelektuale.

Meyya Meyyappan, 66-vjeçar ishte akuzuar se kishte bërë deklarata të rrejshme sipas një njoftimi të Departamentit të Drejtësisë.

Meyyappan kishte një pozitë të besueshme në NASA me qasje në pronën intelektuale, shkruan CNN.

Duke shkelur kushtet e punësimit të tij dhe ligjeve e rregulloreve të organizatës ai nuk kishte arritur të fshihte pjesëmarrjen e tij në programin e Qeverisë kineze dhe kështu ka gënjyer hulumtuesit e NASA-s, agjentët e FBI-së dhe zyrën tonë”, tha në një deklaratë prokurori Attorney Audrey Strauss.

Nga viti 2006 Meyyappan ka qenë krye shkencëtar në Teknologjinë e Eksplorimit në NASA. /Koha/ KultPlus.com

NASA zbulon “automjetin” që do mundësojë dërgimin e astronautëve në Hënë dhe Mars

Administrata Kombëtare Aeronautike Hapësinore Amerikane, e njohur si NASA, ka zhvilluar një “mega-raketë” që mundëson dërgimin e njerëzve në Hënë dhe ndoshta edhe në Mars. Provat e fundit të mjetit me të cilin synohet se arrihet dërgimi, priten të zhvillohen brenda javëve të ardhshme.

Në Misisipin jugor, zonë afër kufirit me Luizianën, inxhinierët kanë lansuar një pjesë të mrekullueshme të pajisjeve përmes hapave të saj. Një cilindër gjigant ngjyrë portokalli, është pezulluar në një strukturë çeliku, përfaqëson thelbin e një automjeti hapësinor më të fuqishëm se gjithçka që ka parë bora që nga vitet 1960.

“Mega-raketa”, ndryshe e quajtur si Sistemi i Hapësirë Hapësinore, përbëhet nga faza thelbësore me lëndë djegëse të lëngshme, me katër motorë të fuqishëm RS-25, dhe dy nxitës të karburantit të ngurtë.

Automjeti sipas ekspertëve, siguron forcën shtytëse masive të nevojshme për t’i “hedhur” astronautët nga Toka drejt Hënës.

Sipas programit Artemis të Nasa, burri tjetër dhe gruaja e parë do të dërgohen në sipërfaqen hënore në 2024. Kjo do të jetë ulja e parë e ekuipazhit në satelitin e vetëm natyror të Tokës që nga Apollo 17 në 1972. / KultPlus.com

NASA rivendos kontaktet me anijen kozmike 50-vjeçare, 12 miliardë milje larg

Agjencia amerikane e hapësirës NASA ka njoftuar se ka rivendosur kontaktet me sondën e saj hapësinore Voyager 2, e cila ka qenë duke lundruar në hapësirë që prej gushtit 1977.

Inxhinierët kanë dërguar një seri komandash në valë radio për Voyager 2 me anë të një antene gjigande, që ishte fikur për riparime që prej marsit.

Voyager 2 i ka marrë thirrjet dhe ka ekzekutuar komandat, thanë shkencëtaret, megjithëse është më shumë se 11.6 miliardë milje larg tokës.

Ata thanë se distanca është aq e madhe sa që për të marrë përgjigjen e komandave u nevojitën 35 orë.

“Ajo që e bën këtë detyrë unike është fakti se po punojmë në të gjitha nivelet me antenën. Ky test komunikimi me Voyager 2 na tregon se gjërat janë në binarë sa i përket punës që po bëjmë”.

Mes përmirësimeve të bëra ne antenën satelitore të quajtur DSS43 me vendndodhje Australinë, janë shtimi i dy radio-transmetuesve.

Këto të fundit nuk ishin zëvendësuar prej 47 vjetësh, por tashmë pritet të hyjnë në funksion në shkurt 2021.

Që prej fikjes së pjatës gjigande satelitore, operatorët kishin vetëm disa të dhëna mbarëvajtjeje nga Voyager 2, por nuk mund të jepnin komanda për të.

“Antena DSS43 është një sistem shumë i specializuar. Vetëm dy të tilla janë në botë dhe mbajtja e saj fikur për gati një vit ishte e rëndë për Voyager dhe misione të tjera të NASA,” tha Philip Baldëin, menaxher operacionesh i NASA.

Përveç kontakteve me Voyager 2, riparimet e antenës do të shfrytëzohen dhe për misionet e ardhshme në planetin Mars.

Me të do të komandohet sonda kërkuese në Planetin e Kuq, e cila do të kërkojë për fosile dhe do të ngrejë një dron për pamje dhe mostra ajrore. / KultPlus.com

Misioni i NASA-s gjen ujë në hënë

Në hënë mund të ketë më shumë ujë sesa që është besuar më parë. Sipas kërkimeve, uji mund të shpërndahet drejtpërdrejt në sipërfaqen hënore, jo vetëm në pjesët e ftohta dhe të pandriçuara të hënës.

Dy studime janë publikuar në gazetën Nature Astronomy, dhe hulumtuesit kanë ndarë të gjeturat e tyre gjatë një konference të NASA-s të mbajtur të hënën.

Zbulimi përfaqëson një përparim të madh në misionin e eksplorimit të pjesës tjetër të sistemit diellor, si dhe dhënien e një kuptimi më të mirë të sipërfaqes hënore, shkruan CNN.

Pyetje të reja po ngrihen gjithashtu rreth asaj se si saktësisht uji mbërriti atje dhe si është në gjendje të mbijetojë në kushtet e vështira në Hënë.

“Ne konfirmuam ujin në sipërfaqen e Hënës për herë të parë me ndihmën e teleskopit SOFIA. Ne ende nuk e dimë nëse mund ta përdorim atë si një burim, por të mësosh rreth ujit në hënë është thelbësore për planet tona kërkimore,” njoftoi administratori i NASA-s, Jim Bridenstein.

Ai deklaroi se nuk dihet ende nëse mund të përdoret si burim. Detajet e zbulimit do të njoftohen në një konferencë shtypi që do të mbahet së shpejti./ KultPlus.com

NASA do ta dërgojë gruan e parë në Hënë në vitin 2024

Administrata Kombëtare e Aeronautikës dhe Hapësirës Amerikane (NASA) shpalli planet për të dërguar gruan e parë në hënë në vitin 2024.

Administratori i NASA-s, Jim Bridenstine tha se plani prej 28 miliardë dollarësh synon të dërgojë përsëri njerëz në sipërfaqen e Hënës për herë të parë që nga viti 1972.

“Ne do të rikthehemi në Hënë për zbulime shkencore, përfitime ekonomike dhe frymëzim për një brez të ri eksploruesish,” tha zoti Bridenstine në një deklaratë. “Ndërsa ndërtojmë atje një prani të qëndrueshme, ne gjithashtu po krijojmë kushtet për të hedhur hapat e parë njerëzorë në Planetin e Kuq”, tha ai, duke iu referuar planetit Mars.

Misioni i NASA-s për dërgimin përsëri të njeriut në Hënë është pjesë e planit të saj të quajtur Artemis. Astronautët do të dërgohen me raketën e re të NASA-s, Space Launch System (SLS) dhe me anijen e hapësirës Orion.

Zoti Bridenstine u tha gazetarëve se “rreziqet politike” shpesh e kanë kërcënuar punën e NASA-s, veçanërisht para zgjedhjeve të rëndësishme siç janë këto të tanishmet. Nëse Kongresi miraton 3.2 miliardë dollarë për një financim fillestar deri në Krishtlindje “ne jemi brenda planit për një ulje në Hënë në vitin 2024”, tha ai.

Njoftimi i NASA-s për të dërguar një grua në Hënë vjen në një kohë që Presidenti Donald Trump po përpiqet të joshë votueset femra në prag të zgjedhjeve të 3 nëntorit. Ai ka deklaruar se do të emërojë një grua për të zëvendësuar anëtaren e Gjykatës së Lartë Ruth Bader Ginsburg, që u nda nga jeta të premten.

Sondazhet tregojnë se Presidenti Trump është prapa rivalit demokrat midis votueseve femra me një diferencë të madhe, sidomos midis grave të bardha të zonave periferike.

Tre projekte janë në garë për ndërtimin e një moduli hënor që do të transportojë dy astronautë nga anija Orion.

Njëri është projektuar nga firma Blue Origin, e kreut ekzekutiv të kompanisë Amazon, Jeff Bezos në partneritet me firmat Draper, Lockheed Martin dhe Northrup Grumman. Projektet e tjera janë në zhvillim e sipër nga firmat SpaceX dhe Dynetics të zotit Elon Musk.

Pas një fluturimi pa pilot të anijes Artemis 1 rreth Hënës në vitin 2021 dhe një udhëtimi me njerëz të anijes Artemis II rreth Hënës në vitin 2023, anija Artemis III do të ulet në sipërfaqen e saj në vitin 2024 dhe do të qëndrojë atje një javë. Astronautët do ta kalojnë kohën duke mbledhur mostra dheu dhe shkëmbinjsh, duke kërkuar ujë dhe burime të tjera si dhe duke kryer eksperimente shkencore. /VoA/ KultPlus.com

62 vjet nga krijimi i NASA-s

Ish-presidenti amerikan, Dwight Eisenhower, më 29 korrik të vitit 1958, nënshkroi ligjin për krijimin e Agjencisë Amerikane të Hapësirës, NASA.

Kjo agjenci e re civile zëvendësonte Komisionin Këshillimor Kombëtar të Aeronautikës, që ishte krijuar 47 vjet më parë.

NASA do të merrej me programet amerikane të hapësirës, një pjesë e madhe e të cilave drejtoheshin nga Departamenti i Mbrojtjes, përcjell kp.

Shumë shpejt NASA filloi planifikimin e një projekti për dërgimin e një misioni vajtje-ardhje me njerëz në hënë.

Presidenti Eisenhower nënshkroi ligjin për krijimin e NASA-s tetë muaj pasi bota mësoi se Bashkimi Sovjetik kishte lëshuar satelitin ‘Sputnik Një’. / KultPlus.com

Eklipsi diellor në fundjavë, NASA shpërndan pamjet mahnitëse

Këtë fundjavë NASA ka paralajmëruar që të mbahen sytë drejt qiellit. Kjo pasi më 21 Qershor pritet që të ndodhë eklipsi diellor.

Agjencia hapësinore amerikane ka shpërndarë një video mahnitëse, duke treguar se si do të duket “unaza e zjarrit” që do të krijohet në fundjavë.

Eklipsi diellor ndodh kur hëna është shumë larg nga Toka dhe mbulon pothuajse plotësisht diellin, çka rezulton në një unazë zjarri që rrethon Hënën që në ato momente është plotësisht e errësuar.

Megjithatë, ky eklips nuk do të jetë i dukshëm për pjesën europiane. Ngjarja mund të shikohet nga Afrika Qendrore, Arabia Saudite, Kina jugore e deri tek Oqeani Paqësor.

Qytetarët në këto vende mund të shohin vetëm një pjesë të eklipsit. / KultPlus.com

NASA sjell imazhe jashtë botës sonë

Male të mbuluara plot me dëborë, hapësira qiellore, galaktika, Hëna, Toka dhe Dielli, këto janë disa nga shkrepjet më fantastike të NASA-s.

Foto të cilat tregojnë shumë për të tashmen dhe të ardhmen e njerëzimit.

“Imazh i ditës, por të gjitha fotot janë jashtë kësaj bote”, kështu ka preferuar NASA t’i përshkruajë fotografitë e përzgjedhura. / KultPlus.com

Image

Tom Cruise dhe NASA janë në bisedime për ta xhiruar një film në gjithësi

Aktori i njohur i filmave aksion, Tom Cruise, është në bisedime e sipër me agjencinë NASA, për ta xhiruar një projekt filmik në gjithësi. Kështu ka bërë të ditur shefi i kësaj agjencie. Besohet se biznesmeni, Elon Musk, do të jetë i përfshirë në këtë projekt i cili nëse arrin të realizohet, do të jetë filmi i parë në histori, i xhiruar në gjithësi.

“Agjencia NASA është e lumtur të punojë me aktorin Tom Cruise rreth realizimit të një filmi në Stacionin Hapësinor! Ne kemi nevojë për vëmendjen e mediave për t’i inspiruar gjeneratat e reja të inxhinierëve dhe shkencëtarëve, për t’i bërë planet ambicioze të NASA-s realitet,” kishte shkruar shefi i agjencisë, Jim Bridenstine, në Twitter.

https://twitter.com/JimBridenstine/status/1257752395750289409?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1257814387605159937&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.koha.net%2Fshowbiz%2F220660%2Ftom-cruise-dhe-nasa-jane-ne-bisedime-per-ta-xhiruar-nje-film-ne-gjithesi%2F

Bridenstine nuk dha detaje shtesë rreth këtij projekti por ky lajm vjen vetëm pak kohë pasi portal “Deadline” kishte raportuar se ylli hollywoodian, Tom Cruise, është duke bashkëpunuar me kryeshefin ekzekutiv të kompanive “Tesla” dhe “SpaceX”, Elon Muskm në realizimin e filmit të parë që do të xhirohet në gjithësi, transmeton Koha.net

Musk ende nuk e ka konfirmuar zyrtarisht bashkëpunimin, por postimit të Jim Bridenstine i ishte përgjigjur me mesazhin: “Duhet të jetë mjaft argëtuese”.

As zëdhënësit e aktorit Cruise nuk kanë pranuar ta komentojnë këtë lajm.

Besohet se planet rreth projektit në fjalë janë ende në fazën fillestare.

Ylli 57-vjeçar Tom Cruise, njihet për realizimin e të gjitha skenave të rrezikshme aksion në filmat e tij. Gjatë realizimit të filmit të ardhshëm “Top Gun: Maverick” aktori kishte drejtuar avionë luftarakë, dhe për filmat e “Mission: Impossible” ka qëndruar i varur jashtë një avioni teksa ai po ngjitej në qiell si dhe u ngjit në rrokaqiellin e famshëm “Burj Khalifa” në Dubai, që është ndërtesa më e gjatë në botë.

Xhirimet e filmit “Mission: Impossible 7” u pezulluan në muajin shkurt për shkak të shpërthimit të pandemisë në Itali. Kjo sëmundje ka bërë që të gjitha aktivitetet në Hollywood të anulohen, përfshirë këtu edhe mbylljen e kinemave anembanë botës. / KultPlus.com

Katherine Johnson, ‘Figura e fshehur’ në NASA, vdes në moshën 101 vjeçare

Matematicientja e NASA-s, Katherine Johnson, e cila ndihmoi në hapjen e rrugës që astronauti i parë amerikan të orbitonte me sukses, vdiq të hënën në mëngjes në moshën 101 vjeç, shkruan KultPlus.

Katherine Johnson ishte një matematiciente e NASA-s, puna e të cilës ishte thelbësore për suksesin e shumë prej iniciativave, përfshirë Apollo dhe fillimin e Space Shuttle. Gjatë gjithë karrierës së saj të gjatë, ajo ka marrë çmime të shumta, duke përfshirë çmimin më të lartë civil të vendit, Medaljen Presidenciale të Lirisë, nga Presidenti Barack Obama.

“Në 33 vitet e saj në NASA”, theu barrierat e racës dhe gjinisë, duke treguar breza të rinjsh që të gjithë mund të shkëlqejnë në matematikë dhe shkencë dhe të arrijnë deri në yje.”- tha Obama për Jonson.

Rolet kryesore të Johnson dhe grave të tjera afrikano-amerikane në NASA u theksuan në filmin e vitit 2016 “Figurat e fshehura”. Në të cilat, Johnson u luajt nga Taraji P. Henson.

Kur Katherine Johnson filloi të punojë në NASA në 1953, ajo u klasifikua si “joprofesionale”, jo shumë larg se një sekretare ose portiere.

Në 26 raporte të nënshkruara për agjencinë hapësinore dhe në shumë gazeta të tjera që jepnin nënshkrime të të tjerëve për punën e saj, ajo kodifikoi parime matematikore që mbeten në thelbin e NASA-s.

Formulat e saj ishin vendimtare për suksesin e programit Apollo dhe janë ende në përdorim sot, tha Barry. “Nëse kthehemi në hënë, ose në Mars, ne do të përdorim matematikën e saj.” / KultPlus.com