Data 24 dhjetor shënon mbrëmjen e Krishtlindjeve

Mbrëmja e Krishtlindjes më 24 dhjetor nis një sërë traditash festash. Disa janë praktika të lashta me një rrotullim modern, ndërsa të tjera datojnë qindra vjet më parë.

Nata e Krishtlindjeve është e mbushur me tradita fetare dhe jofetare. Traditat fetare përqendrohen rreth lindjes së Jezusit. 

Emërtime të ndryshme kanë traditat e tyre. Në prag të Krishtlindjes, katolikët romakë dhe anglikanët mbajnë meshën e mesnatës. Luteranët festojnë me shërbimet e qirinjve dhe këngët e Krishtlindjeve. Shumë kisha ungjillore mbajnë shërbesat e mbrëmjes ku familjet kremtojnë Kungimin e Shenjtë. 

Në mbarë botën natën e Krishtlindjeve festojnë me ushqime të ndryshme. Në Itali festojnë festën e shtatë peshqve. Rusët tradicionalisht shërbejnë një darkë me 12 pjata të Krishtlindjeve përpara se të hapin dhuratat. Ndërkohë, në Bullgari, vakti i Krishtlindjes përbëhet nga një numër tek i pjatat pa mish. 

Përveç ushqimit dhe shërbimeve fetare, festa është kur Santa Clause ngrihet në qiell me sajën e tij për të shpërndarë dhuratat e Krishtlindjeve në mbarë botën. Emra të tjerë për burrin me mjekërbardhë me një kostum të kuq përfshijnë Father Christmas, Kris Kringle dhe Saint Nicholas. 

Pavarësisht se si quhet ai, legjenda e Santa bazohet në një njeri të vërtetë të quajtur Shën Nikolla i Myra. 

Peshkopi i hershëm i krishterë ishte i njohur për dhënien e dhuratave të fshehta, si dhe për shumë mrekulli. Me kalimin e viteve, legjenda e Santa u rrit duke përfshirë Polin e Veriut, një sajë të drejtuar nga renë, një listë të keqe ose të këndshme dhe të qeshurën e tij gazmore, “ho, ho, ho”. /KultPlus.com

Shpirti im

Poezi nga Nazim Hikmet

Shpirti im
mbylli sytë
avash avash
siç fundosesh në ujë
zhytu në gjumë
lakuriq dhe veshur me të bardha
më e bukura ëndërr
do të të presë
shpirti im
mbylli sytë
avash avash
përhumbu, si në harkun e krahëve të mi
në gjumin tënd mos më harro
mbylli sytë dalëngadalë
sytë e tu të kaftë
ku digjet një flakë e gjelbër
shpirti im./ KultPlus.com

85-vjetori i kishës “Zemra e Krishtit”, që diktatura e transformoi në kinema “Rinia”

85 vjet më parë, më 24 dhjetor të vitit 1939 u përurua Kisha e Etërve Jezuitë në Tiranë.

Ndërtimi i këtij objekti kulti që i kushtohej zemrës së shenjtë të Krishtit, nisi që në vitin 1938, sipas projektit të arkitektit italian Giovanni Santi. Ndërsa mesha e parë në këtë kishë jezuite të ndërtuar sipas stilit katolik romak, u mbajt në vigjjilje të festës së Krishtlindjes të vitit pasardhës.

Në vitin 1976, pasi Shqipëria ishte shpallur i pari vend ateist në rruzullin tokësor dhe nisi fushatën e përndjekjes ndaj klerit, kjo ndërtesë u kthye në kino-teatrin me emrin “Rinia”. Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave kujton se, në këto rrethana u ndërhy në strukturën e fasadës së kishës, me qëllim që ndërtesa t’i përshtatej funksionit të ri.

Me rënien e regjimit diktatorial, kisha rihapi dyert për besimtarët në vitin 1991 dhe iu rikthye pamja e mëparshme.

Në vitin 1997, pikërisht në këtë kishë u mbajt një meshë përshpirtjeje për Nënë Terezën./atsh/KultPlus.com

Thënie nga veprat e Ernest Heminguej

Thënie nga Ernest Heminguej

“Jeta e çdo njeriu përfundon në të njëjtën mënyrë. Janë detajet se si ai njeri jetoi dhe se si vdiq që dallojnë njërin person nga tjetri”.

“Mënyra më e mirë për të kuptuar, nëse e beson dikë, është duke i besuar atij/asaj”.

“Përpara se të flasësh për jetën, së pari duhet ta jetosh atë”.

“Gjëja më e dhimbshme është të humbasësh veten në procesin e të dashurit shumë të dikujt dhe të harrosh se edhe ti vetë je special/e”.

“Asnjë mik nuk është aq besnik sa një libër”

“Lumturia tek njerëzit inteligjentë është gjëja më e rrallë që njoh”.

“Përpara se të flasësh, dëgjo. Përpara se të reagosh, mendo. Përpara se të shpenzosh, kurse. Përpara se të lutesh, fal. Përpara se të heqesh dorë, përpiqu”.

“Mjaft ndoqe nga pas personin e gabuar. Personi i duhur nuk ka për ikur kurrë nga ty”.

“Është me rëndësi që të arrish në fund të një udhëtimi, por gjëja më me rëndësi, është vetë udhëtimi”.

“Vetëm ata që janë të përgatitur për të shkuar shumë larg, mund ta kuptojnë më mirë se sa larg mund të shkojnë”. / KultPlus.com

‘Ndje më shumë, mendo më pak’

Poezi nga Charles Bukowski

Ndonjëherë s’ke kohë as ta vësh re.
Në pak sekonda ndodh gjithçka.
Gjërat ndryshojnë.
Mbetesh gjallë. Vdes.
Bota vazhdon, ecën.
Të brishtë jemi, si fije letër.
Jetojme në zgrip të përqindjeve, me kohë të kufizuar.
Dhe kjo është e mira dhe e keqja e kësaj,
i thonë “faktori kohë”.
Dhe nuk ke ç’bën.
Mund të shkosh e të rrish në majë të malit,
të rrish atje duke përsiatur dhjetëra vjet dhe të mos
ndryshosh gjë.
Mund të ndryshosh vetveten në një farë mënyre,
por dhe kjo mund të të dalë për keq.
Ndoshta shumë e vrasim mendjen.
Ndje më shumë, mendo më pak./KultPlus.com

87 vite më parë lindi e Mimika Luca

Mimika Luca (24 dhjetor 1937 – 21 shkurt 2023) lindi në Gjirokastër.

Ishte aktore e mirënjohur shqiptare. Interpretoi në skenën e Teatrit të Operas dhe Baletit, si balerinë, nga 1951 – 1962. Më 1962 pranohet aktore në Teatrin Popullor, ku ka interpretuar rreth 30 role në 15 vjet, si: Suzana, Luçia, Tjen Ny te “Muri i madh”, Dila te drama Cuca e maleve, Sonja, Nica te filmi Gjenerali i ushtrisë së vdekur, Laja te Kur hidheshin themelet, etj.

Ka interpretuar edhe në 12 filma artistikë. U martua me aktorin e shquar Ndrekë Luca. Shkroi edhe disa drama, të cilat u vunë në Teatrin Popullor, më e njohura “Drita”, etj. Në vitin 1977 kalon pedagoge në Institutin e Lartë të Arteve, dega dramë.

Disa nga filmat në të cilët luajti janë:

Viktimat e Tivarit (1996),
Treni niset më shtatë pa pesë – (1988)
Botë e padukshme – (1987)
Përrallë nga e kaluara – (1987)…………Nëna e Marigosë
Rrethimi i vogël – (1986)………………Shega
Të shoh në sy (Film TV)(1985)…………..Nëna e Gjergjit
Shi në plazh – (1984) …………………Nëna e Alberit
Taulanti kërkon një motër – (1984)………Edukatorja
Nxënësit e klasës sime (1984)…………..Drejtoresha e shkollës
Zambakët e Bardhë – (1983)……………..Drita, sekretare partie
Në shtëpinë tonë – (1979)………………Nëna e Anës
Kur hidheshin themelet – (1978) (TV)…….Laja
Kryengritje në pallat – (1972)
Detyrë e posaçme – (1963)/KultPlus.com

Si kremtohet Krishtlindja në mbarë botën?

Krishtlindja është një nga festat më të njohura dhe madhështore që festohet në të gjithë botën.

Pavarësisht vendndodhjes gjeografike, çdo kulturë ka mënyrën e saj të veçantë për të festuar këtë festë të fundvitit dhe për ta bërë festën unike.

Por, ja si festohet Krishlindja në të gjithë botën:

Itali

Në Itali, në kisha, sheshet e qytetit apo në çdo shtëpi, ekziston ky zakon i shfaqjes së skenës së lindjes së Krishtit, një “presepe” gjatë Krishtlindjeve.

Babbo Natale apo ai i cili atje njihet si Babai i Krishtlindjes u shpërndan dhurata fëmijëve dhe të gjithë njerëzit urojnë njëri-tjetrin.

Poloni

Në Poloni, festimi fillon me darkën e Krishtlindjes. Është një gjë para darkës e cila ka formë të hollë letre dhe është katrore. Ajo është e bërë me miell dhe uji si dhe ka një imazh të Lindjes së Krishtit.

Njerëzit thyejnë një copë dhe e hanë atë.

Gjermani

Në Gjermani, tregjet festive të Krishtlindjes mund të shihen në sheshet kryesore në shumë qytete dhe pemët e Krishtlindjes ngrihen qysh më 24 dhjetor.

Angli

Anglia fillon përgatitjet për Krishtlindje që nga mesi i nëntorit. Njerëzit dekorojnë dhe mbledhin donacione nga vizitorët për bamirësi.

Islandë

Në Islandë, fëmijët mbajnë këpucë në dritare për ta mbushur me dhurata.

Indi, Britani dhe SHBA

India, Britania dhe SHBA ndjekin traditën e ngjashme të mbajtjes së çorape pranë shtratit në natën e 24 dhjetorit për Babadimrin.

Australi

Në Australi, njerëzit shkojnë në plazh për të bërë grill, gjithashtu bëjnë një lojë emocionuese të kriketit në oborrin e shtëpisë dhe këndojnë këngën “White Christmas”.

Greqi

Në Greqi, njerëzit dekorojnë edhe varkat, përveç pemëve të Krishtlindjeve, si një festë e praktikës detare.

Ajo që mbetet e zakonshme, pavarësisht nga vendet e ndryshme në të gjithë globin, është se njerëzit presin me padurim eksitimin e shpirtit të gëzueshëm./klankosova/KultPlus.com

“Mirror”: Shqipëria – parajsa evropiane tërësisht nën radarin e turistëve

Me një vijë bregdetare me pamje nga detet Adriatik dhe Jon, Shipëria ofron një Rivierë mahnitëse me plazhe dhe limane të bukura,  që mund të rivalizojnë lehtësisht vendet fqinje që gjenden në brigjet e saj, shkruan Lucy Skoulding në të përditshmen britanike “Mirror”.

Adhuruesit e diellit në kërkim të një parajse ‘miqësore me buxhetin’ me më pak turma vizitorësh se Spanja apo Kroacia, tani po e kthejnë shikimin drejt xhevahireve të fshehura të Shqipërisë.

E vendosur midis deteve Adriatik dhe Jon, Shqipëria krenohet me një Rivierë që të lë pa frymë, të kompletuar me plazhe idilike dhe limane të izoluar.

Turistët aventurierë e kanë krahasuar këtë destinacion nën radar me vendpushimet më të shtrenjta dhe të populluara.

Ekspertja e udhëtimeve, Laura Hewson, e cila eksploroi Shqipërinë vjeshtën e kaluar, ndau përvojën e saj.

“Në atë kohë, se bashku me shoqen time, Farrell Modd po planifikonim të shkonim në Kroaci. Por, një nga miqtë tanë që kishte qenë në Shqipëri tha se duhej të shkonim atje. Ai tha se ishte si Greqia dhe Kroacia, por më e lirë dhe shumë më e bukur pasi nuk kishte dyndje turistësh”, tha Laura Hewson.

Ajo shtoi se në Shqipëri, mund të përballonin një hotel me katër yje – me mëngjesin e përfshirë – me të njëjtin çmim që kishin paguar për qëndrimet në hostele në Itali dhe Spanjë.

Farrell Modd, zbuloi se rrjetet sociale kishin luajtur një rol në zgjedhjen e Shqipërisë si destinacionin e tyre – duke shtuar se ishte mahnitur nga videot ku shfaqeshin peizazhe magjepsëse nga vendi.

Farrell ishte e entuziazmuar kur zbuloi se vendi i vogël mesdhetar ofronte ujëra të pastra kristal dhe vendpushime të shumta për not – të gjitha me çmime miqësore me buxhetin për turistët.

Gjatë një vizite në qytetin turistik të Vlorës në nëntor 2023, dy turistet britanike vlerësuan motin e butë 19 gradë Celsius.

Brezi i plazhit me palma ishte praktikisht i zbrazët, duke i lejuar turistet të shijonin plotësisht vendin – qytetit nuk i mungonin komoditetet për pushuesit që kërkonin argëtim – me çmime të përballueshme.

Në Shqipëri, një vakt kushton 10 deri në 15 paund për person – ndërkohë që turistët me buxhet të kufizuar mund të shijojnë picat e sapobëra për më pak se 5 paund.

Në qytetin bregdetar, Vlorë, birrat kushtojnë vetëm 2 paund, ndërsa pijet alkoolike dhe koktejet rreth 4 paund.

Fluturimet nga Britania e Madhe janë gjithashtu të përballueshme, me fluturime direkte nga Londra në kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranë, të disponueshme për vetëm 28 paund./atsh/KultPlus.com

Darka e të marrëve në Lezhë, Aktorët rijetësojnë veprën e dramaturgut francez

Komedia “Darka e të marrëve” e dramaturgut francez Francis Verber është shfaqur për herë të parë në Lezhë.

Kjo vepër e realizuar nga aktorë jo profesionistë percolli mbresa tek publiku në skenën e Pallatit të Kulturës.

Shkrimtari Primo Shllaku, tha pas shfaqjes se suksesi i saj ishte rezultat i lojës së aktorëve dhe regjisurës mbresëlënëse të Alket Bushit.

Aktorët ndan mendimin se me dëshirë dhe pasion mund të ngjiten në skenë vepra të tilla.

Komedia “Darka e të marrëve” përcjell mesazhin për nevojën e rikthimit të njeriut tek personaliteti i tij, por duket se ajo prek aktualitetin, duke shfaqur mënyrën se si pushteti mbi të tjerët shpesh kthehet si hakmarrje për padrejtësitë që ata kanë përjetuar./oranews/ KultPlus.com

Mbrëmje magjike Krishtlindjeje në sheshin ‘Skënderbej’

Kryetari i bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj u ka bërë ftesë sot, përmes një postimi në rrjetet sociale, të gjithë qytetarëve të Tiranës që t’i bashkohen festës që nis nesër në sheshin “Skënderbej” me rastin e Krishtlindjes.

Sheshi “Skënderbej” pritet të shndërrohet në një arenë festive të mbushur me muzikë, drita dhe atmosferë magjike.

Në këtë mbrëmje të paharrueshme, kryebashkiaku Erion Veliaj fton të gjithë të jenë pjesë e një feste që do të ndezë zemrat.

“Në mbrëmjen magjike të 24 Dhjetorit, sheshi “Skënderbej” shndërrohet në zemrën e festës! Një koncert i veçantë Krishtlindjeje me këngë festive, drita magjike  dhe plot surpriza. Eja ta festojmë bashkë këtë mbrëmje magjike, ashtu siç i ka hije Tiranës”, shkruan Veliaj.

Pjesë e kësaj magjie janë grupi “Harlem Gospel Choir” dhe artistët e dashur shqiptarë Enxhi Nasufi, Sardi Strugaj, Semi Jaupaj, Tiri Gjoci, që do të sjellin këngë të mrekullueshme dhe atmosferë festive./atsh/ KultPlus.com

Kori ‘Okarina’ dhe Kori & Orkestra e Fëmijëve të Prishtinës ‘Amadeus’ bashkojnë forcat në koncert festiv për edukimin e një publiku artdashës

Vjollca Duraku

Sonte, në Katedralen “Nënë Tereza” është mbajtur koncerti festiv “Eja festo me ne” nga Kori i fëmijëve “Okarina” në bashkëpunim me Korin & Orkestrën e Fëmijëve të Prishtinës “Amadeus”, nën organizimin e “Rame Lahaj International Opera Festival” , shkruan KultPlus.

Përveç muzikës, gëzimit dhe atmosferës festive sonte në qendër të vëmendjes ishin edhe fëmijët e mrekullueshëm të koreve dhe orkestrës që përveç emocioneve të shumta që dhuruan në sallë, me vete morën edhe një përvojë jashtëzakonisht të bukur, që padyshim do t’u shërbejë për karrierën e tyre artistike.

Ky koncert në të cilin u interpretuan vepra të autorëve të njohur botërorë dhe vendorë është organizuar me qëllim të edukimit të brezave të rinj, dhe për të kontribuar në krijimin e një publiku artdashës, pasi edukimi përmes artit konsiderohet themel i zhvillimit të tyre.

Një iniciativë e tillë kishte zgjuar interesimin e një publiku jashtëzakonisht të madh në numër, të vendosur cep më cep të sallës, të cilët e shijonin thuajse çdo notë të emetuar nga talentët e vegjël. Ishte vepra “Radetzky March” nga J. Strauss ajo që publikut i zgjoi pafund emocione. Duartrokitjet e tyre me ritëm herë më të shpeshtë e herë më të ngadalshëm përshtateshin mrekullisht me tingujt e orkestrantëve.

Kurse, interpretimi i përbashkët i të dyja koreve dhe orkestrës me veprën “Silent Night” nga F. X. Gruber dha kulminacionin e mbrëmjes. Veprat të cilat u interpretuan në koncert janë: “La sui monti dell’est nga opera Turandot”- G. Puccini, “Valsi- Pjesa korale nga baleti arrëthyesi”- P.I tchaikovsky, “Shchedryck”-M. Leontovyč, “Revolting Children- nga musical Matilda”- T. Minchin, “Eja me mua”- A. Hila, “Love Theme nga Romeo and Juliet”- N. Rota, “Gramophone Waltz”- E. Doga, “Radetzky March”- J. Strauss, “And the WaltzGoes On”- A. Hopkins, “All i want for Christmas”- M. Carey & W. Afanasieff, “Malësorja”- L. Antoni.

Pas koncertit të mrekullueshëm, i cili u organizua në prag të festave të fundvitit, pasuan edhe befasitë e mbrëmjes, ku sponzorët e koncertit u kujdesën që të gjithë fëmijëve në sallë t’u jepeshin dhurata dhe të bënin fotografi me Babadimrin. Një nur që iu shëndrriste fëmijëve ishte trofeu i festave të fundvitit për të gjithë prindërit në sallën e katedrales “Nëna Terezë”.

Krejt në fund të ngjarjes, në një prononcim për KultPlus, drejtoresha e shkollës “Amadeus”, Hana Petrovci ka thënë se është jashtëzakonisht e kënaqur me performancën e nxënësve dhe me mbarëvajtjen e koncertit.

“Orkestra dhe Kori nuk janë mësuar të koncertojnë në një ambient siç është ky i Katedrales, megjithtë sot ka qenë një koncert mrekullisht i bukur sepse gjithçka pati hijeshinë e vet, edhe ambienti por edhe instrumentet që u akorduan shumë mirë. Edhe kori intonoi shumë bukur. Ka qenë një koncert me të vërtetë i mrekullueshëm, si për nga ambienti po ashtu edhe nga veprat që nxënësit i interpretuan, jemi jashtëzakonisht të kënaqur”, ka thënë ajo.

Petrovci më tej ka thënë se shkolla “Amadeus” me kënaqësi e ka pritur ftesën për të mbështetur qëllimin fisnik të fondacionit “Rame Lahaj”.

“Ne u ftuam nga zoti Ramë Lahaj dhe fondacioni i tij për të përmbyllur vitin 2024 me një koncert dhe me program të cilin veçse e kemi pasur gati, e për të cilin kemi punuar që nga shtatori. Ideja ka qenë të bashkëpunojnë dy koret në mes veti për të shfaqur art dhe kulturës përmes fëmijëve, sepse fondacioni Rame Lahaj e ka mision edukimin e brezave të rinj për të rritur një publik artdashës”, ka thënë gjithashtu Petrovci.

Ndërkaq, dirigjenti Vehbi Shosholli ka thënë se ndihej jashtëzakonisht i lumtur që ky koncert në të cilin u interpretuan me vepra të përzgjedhura vendore dhe botërore përfundoi ashtu siç është planifikuar.

“Ka qenë një ftesë e spikatur nga Rame Lahaj International Opera Festival, ku ne Kori dhe Orkestra e Fëmijëve të Prishtinës “Amadeus” në bashkëpunim me korin “Okarina” kemi organizuar këtë koncert. Mendoj që koncerti ka shkuar shumë mirë, publiku janë kënaqur, veprat kanë qenë të përzgjedhura, një program me kolorit përmbajtjesh. Besoj që kemi dhuruar një koncert të mirë”, ka përfunduar Shosholli./ KultPlus.com

Promovohet libri ‘Vitet e Gjermanisë’ nga autori Jusuf Buxhovi

Në ambientet e Muzeut të Pavarësisë “Ibrahim Rugova” sot u promovua libri “Vitet e Gjermanisë” i Jusuf Buxhovit, vepër kjo që në formë kujtimesh dhe analizash, përfshinë proceset më të rëdësishme të shtetndërtimit tonë, nga fillet e pluralizmit politik, epiqendër e të cilave është “Lidhja Demokratike e Kosovës”, e themeluar më 23 dhjetor 1989.

Duke bërë fjalë për librin, Fadil Kajtazi, theksoi se si ishte zhvilluar procesi kompleks për çlirimin e Kosovës, do të mësoni në librin “Vitet e Gjermanisë”, ku Jusuf Buxhovi është akter i rëndësishëm dhe do të ju shfaqet si: gazetar, shkrimtar, historian, publicist, diplomat dhe mbi të gjitha si intelektual parekselancë, i cili pa problem e me dashamirësi, komunikonte me nivele më të larta të shtetit gjerman, me ata të cilët e bënin jetën politike e publike të Gjermanisë Perëndimore gjatë Luftës së Ftohët si dhe pas saj:

– Me ata të cilët e bënë historinë e këtij shteti dhe të Evropës në kohën e konfrontimit bllokist;

– Me ata të cilët kishin hise në vendosjen e konturave gjeopolitike të botës së pas Luftës së Ftohtë;

– Me ata të cilët ndikuan që ne sot të lirë, në këtë vend, të promovojmë këtë libër me vlera të veçanta historike, politike, diplomatike e gazetareske;. (Vili Brand, Helmut Shmit, Helmut Kol, Gerhard Sherder, Hanc Ditrih Gensher, Angele Merkel).

Sipas Kajtazit, “Vitet e Gjermanisë”, është njëri ndër dokumentet më autentike të biografisë së shtetndërtimit tonë. Nëpërmes kujtimesh, bisedash dhe analizash, autori ia doli të paraqesë kohën e kthesave të mëdha historike si dhe rolin e akterëve në të, me ç’rast, ai i Ibrahim Rugovës, shfaqet me pamjen e intelektualit të devotshëm që koha, atë dhe brezin e tij, e ngarkon me përgjegjsësi politike në rrethanat ndër më kritiket kur duhej përcaktuar strategjikisht në anën e perëndimit, në mënyrë që lëvizjea insitutcionale paqësore me shtetin paralel, të shfrytëzohej për t’u shkëputur nga pushtimi serb.

Në këtë rrugëtim Dr. Rugova shfaqet edhe me sfidat tepër të rënda, me të cilat u ballafaqua gjatë kohës sa ishte peng i Millosheviqit (24 mars – 5 maj) gjatë bombardimeve të NATO-s. Vlerë e veçantë e librit, për referuesin, paraqesin bisedat me dr Rugovën, në Bon, nga kjo kohë si dhe letërkëmbimi me autorin. Ato janë rrëfime tronditëse, që flasin për gjendjen e një intelektuali përballë kurthave politike ndër më të rëndat kur i mvishet edhe anatema e “tradhtarit”!

Autori, tha se promovimi i librit ditën që themelohet LDK-ja, ka për qëllim që të paraqesi një pjesë të biografisë së kësaj kthese të madhe historike nga brenda, në mënyrë që të dalë në pah edhe ana njerëzore e ballafaqimit me sfidat që intelektualin e ngarkon politika.

Ministri Çeku: Serbia ka shkatërruar 1800 monumente, ka grabitur 3700 artefakte

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku tha se gjatë luftës në mënyrë të qëllimshme Serbia ka shkatërruar afër 1800 monumente të trashëgimisë kulturore, ka grabitur mbi 3700 artefakte, objekte muzeale nga koleksioni publik nga Muzeu i Kosovës, ka grabitur dokumentacionin zyrtarë të monumenteve me qindra mijëra dosje, sikurse që ka shkatërruar 175 biblioteka publike me rreth 1. 7 milion libra shqip si dhe ka dëmtuar e grabitur qindra vepra arti.

Këto fakte, tregoi ai janë nxjerrë nga raporti që ka bërë Grupi Punues që u themelua për dokumentimin e shkatërrimin e qëllimshëm të trashëgimisë kulturore të Kosovës gjatë viteve 1998 e 1999, raport i cili i është dorëzuar Institutit për Krimet e Kryera Gjatë Luftës në Kosovë.

Tutje ministri tha se janë në fazën e hartimit të master-planit të projektit të madh për Kompleksin Memorial “Adem Jashari” që tha se ka për synim shndërrimin e gjithë asaj hapësire në një muze të hapur ku dokumentohet një ndër betejat më të lavdishme të UÇK-së.

“Angazhimi në këtë projekt ka filluar në vitin 2021 dhe janë ndërmarrë disa veprime përfshirë edhe themelimin e komisionit të ekspertëve, angazhimin e profesorëve të UP-së për të konstatuar qëndrueshmërinë e strukturave brenda kompleksit, etj”, tha ai.

Tregoi se përfundimisht në gusht të këtij viti u nënshkrua kontrata me një konsorcium të operatorëve serioz nga Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar e ekspertë nga vende të tjera të botës që brenda 22 muajsh nga nënshkrimi i kontratës kanë për detyrë hartimin e 22 produkteve në tërësi.

Ai foli edhe për themelimin e Muzeut të Gjenocidit. “Me këtë vendim i kemi të gjitha autorizimet e nevojshme për ta themeluar këtë institucion të rëndësishëm muzeal që dokumenton më shumë se një shekull krime të ish -Jugosllavisë dhe Serbisë ndaj shqiptarëve dhe të tjerëve në Kosovë”.

Në Galerinë e Fakultetit të Arteve nesër hapet ‘Ekspozita e Tetorit- Çmimi Profesor Muslim Mulliqi’

Në Galerinë e Fakultetit të Arteve nesër do të hapet “Ekspozita e Tetorit – Çmimi Profesor Muslim Mulliqi”, me përmbledhjen vjetore të punimeve artistike të studentëve të Fakultetit të Arteve në Universititin e Prishtinës.

Ekspozita është kuruar nga komisioni në përbërje të: Prof. Adem Rusinovcit, Prof. Ismet Jonuzit dhe Prof. Guri Çavdarbasha, Komesare e Ekspozitës prof. Valboba Rexhepi, të cilët kan përzgjedhur punimet më reprezentative të studentëve nga viti akademik 2023/24.

Ekspozita do të hapet në praninë e Rektorit të Univeritetit të Prishtinës Prof. dr. Arben Hajrullahu dhe Dekanit të F. Arteve Prof.Dr. Hazir Haziri me ç’rast ndahet edhe çmimi “Prof. Muslim Mulliqi” për student më të dalluar.

Ekspozita shpallet e hapur më 24 dhjetor, ora 10:00./ KultPlus.com

Restaurohet një nga shtëpitë tradicionale të Janjevës

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit ka njoftuar se është restauruar një nga shtëpitë tradicionale të Janjevës, shkruan KultPlus.

“Përmes projektit për revitalizimin e qytetit të vjetër të Janjevës, shtëpitë po restaurohen dhe po u ruhen karakteristikat, ndërsa me funksionalizimin e tyre mund të shndërrohen në bujtina për vizitorë, punëtori artizanale, të përdoren si shtëpi banimi apo hapësira për aktivitete kulturore”, thuhet në njoftimin e ministrisë.

Ministria shton se me natyrën e mrekullueshme dhe pasurinë kulturore që ka, ky vend do të shndërrohet në atraksion turistik të Kosovës.

Rama: Nis shpërndarja e mbi 20 mijë librave artistikë për bibliotekat shkollore

 Ministria e Arsimit dhe Sportit ka iniciuar zbatimin e programit për pasurimin e të gjitha bibliotekave të shkollave me libra artistikë.

Kryeministri Edi Rama shprehet në një postim në rrjetet sociale se në këtë prag festash, nuk ka dhuratë më të bukur sesa libri.

Rama thekson se “nga shkolla “Ardian Klosi”, ka nisur shpërndarja e mbi 20 mijë librave artistikë për bibliotekat shkollore në të gjithë vendin, në kuadër të programit të Ministrisë së Arsimit dhe Sportit për nxitjen e dashurisë për leximin tek nxënësit”.

Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu është shprehur se ky program ka për qëllim promovimin e leximit dhe kultivimin e dashurisë për librin tek nxënësit.

“Janë më shumë se 20 mijë librat që po ndahen në bibliotekat shkollore për të pasuruar, por mbi të gjitha për të nxitur pasionin për leximin dhe për të dhënë ato mesazhe që ne duam të transmetojmë, sidomos në këtë kohë ku kemi një përpjekje të madhe për të nxitur fëmijët dhe nxënësit drejt leximit. Përpos gjithë asaj që na ofron teknologjia, ne jemi këtu për të bërë më të mirën për sa i përket rritjes së dijes, por gjithashtu dhe hapjes së mendjes përmes leximit”, ka nënvizuar Manastirliu./atsh/ KultPlus.com

“Vepro në mënyrë që në vend të mëshirës, të tjerët të të tregojnë respekt”

Poezi nga Nënë Tereza

Femrat

Ki gjithmonë parasysh se lëkura krijon rrudha,

flokët bëhen të bardhë,

ditët shndërrohen në vite…

Por ato që janë të rëndësishme, nuk ndryshojnë:

forca jote dhe bindja jote nuk kanë moshë.

Shpirti yt është ngjitës për çdo rrjetë merimangash.

Pas çdo vendi mbërritjeje është një vend nisjeje.

Pas çdo suksesi ka një tjetër zhgënjim.

Për aq sa të jesh e gjallë, ndjehu e gjallë.

Nëse të mungon ajo që bëje, kthehu dhe bëje.

Mos jeto me fotot e zverdhura…

këmbëngul, edhe nëse të gjithë presin të largohesh.

Mos e lër të ndryshket hekurin brenda teje.

Vepro në mënyrë që në vend të mëshirës, të tjerët të të tregojnë respekt.

Kur për shkak të viteve nuk mund të vraposh, ec shpejt.

Kur nuk mund të ecësh shpejt, ec ngadalë.

Kur nuk mund të ecësh dot, përdor bastun.

Por mos u ndal asnjëherë!

KultPlus.com

Veçse një ëndërr

Poezi nga Dritëro Agolli

Ja kështu, ti erdhe, ndenje, ike
Dhe sikur këtu nuk ishe kurrë
S’erdhe si e dashur, por si mike
Thjesht si vizitore tek një burrë.

Për takimin, tjetër ëndërr kisha,
Tjetër doli, siç u ndodh në botë
Ëndërrova në kulm të trëndafilta
Si një verë a trëndafil në gotë.

Dhe megjithatë them, faleminderit!
Ti më dhe një fluturim mbi një ëndërr,
Nëpër portën hapur prej ylberit
Dhe s’ka gjë se ëndrra ishte zhgjëndërr. /KultPlus

Me artistë & program të jashtëzakonshëm Kori ‘Okarina’ shënon dhjetë vjetorin e themelimit

Me një program të jashtëzakoshëm është shënuar mbrëmë 10-të vjetori i Korit “Okarina”, në shtëpinë e Kulturës “Xhavit Haziri” në Obiliq, shkruan KultPlus.

Me zëra kristal që jehuan gjatë tërë mbrëmjes u kurorëzua një dekadë e Korit që për objektiv ka përjetimin e artit të mirëfilltë dhe krijimin e talentëve të rinj për skenën muzikore. Magjia e korit e gërshetuar me artistë të shquar të këngës i dha koncertit jubilar tjetër nivel.

Në mesin e artistëve që interpretuan në këtë koncert që shënonte 10-të vite punë, përkushtim, këngë, magji dhe emocione të paharrueshme ishin: Sinan Vllasaliu, Irma Libohova, Elikonë Hysaj, Adelina Thaçi, Adelina Paloja, Arbër Salihu, Adea Pula, Andra Rexhepi, Elona Sadiku, Anna & Ninna Krasniqi dhe pjesëtarët tjerë të Korit “Okarina”.

“Heal the World” e Michael Jackson interpretuar nga Anna Krasniqi, Dea Sokoli, Erzana Iseni, Reaina Miftari, Kori i Grave dhe i Burrave si dhe të gjithë artistët tjerë ishte qershia mbi tortë e kasaj mbrëmje të paharrueshme.

Veprat tjera që u interpretuan ishin: “Eja me mua”, Kolazh me këngë nga “Planeti  fëmijëve”, “Miqësia”, Mos u nervozo” “2+2=3”, “Mos ua prishni lumturinë”, “Another brick in the wall”, “Revolting Children”, “Vuelie”, “Hej ju male”, “Valsi i lumturisë”, “Adiemus”, Dhuratë për ditëlindje”, “Babi pse brengosesh” dhe “Kthehu rini”.

Ovacionet e publikut ishin treguesit më të mirë të përmbajtjes dhe prezantimit të koncertit, i cili u mbajtë në këtë periudhë festive.

Drejtoresha e Korit, Elikonë Hysaj-Shala koncertin jubilar të Korit Okarina e ka cilësuar si përvojë të jashtëzakonshme./ KultPlus.com

Tri etapa të “Giro d’Italia” në Shqipëri, Bellino: Promovim i vendit, rritje e turizmit

Paolo Bellino, CEO i RCS Sport deklaroi sot se, “Giro d’Italia” në Shqipëri do të sjellë edhe rritje të turizmit.

Në konferencën e prezantimit të “Giro d’Italia Grande Partenza” që do të mbahet majin e ardhshëm në Shqipëri, ku ishin të pranishëm edhe Kryeministri Edi Rama, dhe ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu, Bellino u shpreh se, kishte disa vende që ishin të interesuara për nisjen e madhe të “Giro d’Italia 2025”.

Bellino falënderoi kryeministrin Edi Rama, sepse theksoi ai, “na ka bindur, jo thjesht vendi juaj, jo vetëm organizimi dhe entuziazmi, por na ka bindur jashtëzakonisht shumë entuziazmi dhe forca e tërheqjes së kryeministrit Rama, sepse me të vërtetë na ka përfshirë në një rrugë vendimmarrëse ku nuk mund t’i thuhej dot jo”.

Bellino tha se, kjo do të jetë një mundësi shumë e mirë për të treguar pamje të mrekullueshme të Shqipërisë.

“Besoj se kemi bërë një zgjedhje shumë të mirë, vendi juaj është gjithmonë në rritje dhe shpresoj që do të jetë një mundësi shumë e madhe shikueshmërie për botën, sepse çiklizmi është sporti më i mirë për të treguar, jo vetëm një rrugë çiklistike, por edhe vendin mikpritës. Pra është rrëfimi i të gjithë Shqipërisë dhe do të kemi pamje të mrekullueshme”, tha ai.

Ai theksoi se etapat do të jenë nga 9 deri 11 maj 2025.

“Duhet të jemi këtu më 9 dhe 11 maj. Më 13 janar do të prezantojmë të gjithë ‘Xhiron e Italisë’ dhe do të qëndrojmë në Shqipëri për 1 javë. Kemi tri etapa, por gjithë karvani i çiklistëve do të jetë këtu për 7 ditë, sepse ne lëvizim tre mijë persona. Pra do të kemi me të vërtetë shumë njerëz, shumë mundësi”, tha ai.

“Shpresoj tek dielli dhe tek gëzimi i shqiptarëve, sepse shpresoj që të dalin në rrugë dhe të bëjnë tifozllëk, sepse kjo është “Xhiro e Italisë”, është një spektakël i çmendur”, u shpreh Bellino.

Ai shtoi se, janë tri etapa shumë të bukura dhe shumë të spikatura edhe nga pikëpamja turistike.

“Mendoj që këtu në Shqipëri do ta kuptoni që kemi një lidhshmëri shumë të madhe, sepse pas “Xhiros së Italisë” do të kemi një rritje të pranisë turistike me të vërtetë shumë të rëndësishme dhe gjithashtu edhe mundësinë për të rritur profesionet e ndryshme”, tha ai.

Bellino theksoi se, “nuk është vetëm deti, por edhe pjesa e brendshme e vendit. Ka vende shumë të bukura për t’u vizituar. Pra do të ketë rritje edhe në të ardhmen, por në fillim do të jetë një festë e madhe për të gjithë”.

Etapa e parë do të jetë më 9 maj nga Durrësi në Tiranë 164 km, me itinerar, Durrës, Bishqem-Fushë, Papër, Gracen, Surrel dhe Tiranë.

Etapa e dytë do të jetë 13,7 km në rrugët qendrore të Tiranës.

Etapa e tretë do të jetë në qarkun e Vlorës 160 km, me itinerar përgjatë rrugës së Lumit të Vlorës, më pas Porto Palermo, Himarë, Qafa e Llogorasë, për të përfunduar në Vlorë.

Ndërsa drejtori i “Giro D’Italia”, Mauro Vegni, u shpreh se më datën 7 maj në sheshin “Skënderbej” do të bëhet një prezantim.

“Nuk do të jenë vetëm etapa që nga e premtja në të dielën, por ne do të vijmë që nga e diela paraardhëse, sepse në datën 7 maj pasdite ne do të prezantojmë në sheshin “Skënderbej” nisjen e madhe dhe të korridoreve që do të jenë në vijim të “Xhiros së Italisë”, pra do të bëjmë një promovim zyrtar të korridoreve”, tha ai.

Ndërsa çiklisti italian, Vincenzo Nibali, i cili është një nga 7 çiklistët që ka fituar 3 turet e mëdhenj, “Giro d’Italia”, në 2013 dhe 2016, “Vuelta a España” në 2010-ën dhe “Tour de France” në 2014, u shpreh se, “do të jetë një nisje shumë e rëndësishme, sepse të kesh etapa kaq të vështira që në fillim do të thotë që do të kesh vëmendjen mediatike të Xhiros, sepse shumë korridore do të kërkojnë të kenë disa sekonda avantazh për ta ruajtur atë më pas në etapat e tjera më të vështira”.

“Ne si atletë do të donim që t’u flisnim popujve dhe territoreve që na presin, sepse janë vende që kanë bërë investime shumë të mira dhe kanë dhënë vëmendjen e duhur për garën dhe janë territore në zgjerim turistik dhe që, jo thjesht vetëm për detin, por edhe për malet janë vërtetë shumë të bukur dhe që premtojnë diçka shumë të mirë për turizmin në një fazë të afërt dhe për sa i përket turizmit çiklistik”, tha Nibali.

Më pas Paolo Bellino i dhuroi kryeministri Edi Rama bluzën rozë të kryesuesit të “Giro D’italia”, të nënshkruar nga çiklisti Vincenzo Nibali.

Përditësohet Manuali i Restaurimit, dokument thelbësor për pasuritë kulturore

Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore bëri të ditur se, në mbledhjen e radhës të Këshillit Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore Materiale, me propozim të IKTK-së, është shqyrtuar dhe miratuar përditësimi i Manualit të Restaurimit.

Përmes një postimi në rrjetet sociale, IKTK tha se ky është një lajm i shumëpritur për trashëgiminë kulturore.

Manuali i Restaurimit u vjen në ndihmë të gjithë subjekteve që ushtrojnë veprimtarinë e tyre në fushën e ndërhyrjeve restauruese e konservuese të pasurive kulturore. Ky manual është pasuruar në zëra specifikë pune që lidhen me ndërhyrjet në pasuri kulturore dhe duke u përafruar me vlerat e ndërhyrjeve me proceset reale në terren.

Manuali i përditësuar i Restaurimit vjen si një udhërrëfyes i pasuruar, i përafruar me çmimet e tregut. “Ky dokument thelbësor do të shërbejë si bazë për ndërhyrje restauruese cilësore në pasuritë tona kulturore”, bën të ditur IKTK./atsh/KultPlus.com

Fondacioni Rame Lahaj me koncert për fëmijët në Katedralen “Nënë Tereza”

“Rame Lahaj International Opera Festival” ka njoftuar se sonte, me datë 23 dhjetor, duke filluar nga ora 19:00, do të mbahet një koncert në Katedralen Nënë Tereza, ku muzika, gëzimi dhe atmosfera festive do të jenë në qendër të vëmendjes.

“Ju ftojmë të bashkoheni me ne më 23 dhjetor, ora 19:00, për një mbrëmje të paharrueshme në Katedralen Nënë Tereza, ku muzika, gëzimi dhe atmosfera festive do të jenë në qendër të vëmendjes!”, thuhet në njoftimin e tyre.

Ky koncert, organizuar me përkushtim nga Fondacioni Rame Lahaj, sjell mesazhin se edukimi përmes artit është themeli i zhvillimit të brezave të rinj, pasqyra e publikut të ardhshëm.

Pjesëmarrës të veçantë të kësaj mbrëmjeje do të jenë “Kori i Fëmijëve Okarina” dhe “Kori dhe Orkestra e Fëmijëve të Prishtinës Amadeus, të cilët do të na mbushin me emocione dhe energji pozitive përmes muzikës së kompozitorëve të njohur si Tchaikovsky dhe Strauss, si dhe melodive të dashura shqiptare./KultPlus.com

Kopshti i të marrëve

Poezi nga Rainer Maria Rilke

Kjo që dikur na ishte një murgatë,
Po ngjeshet rreth oborrit me mundim,
Sikur kërkon të mbyllë ndonjë plagë…
Të tjerë njerëz vijnë për strehim.
Të qetë rrojnë, larg zhurmës botë.
Nëpër këto udhë enden me ngadalë.
Takohen, ndahen, risht ndodhen përballë,
Sikur parajsës bredhin, ku s´bën ftohtë.
Për lulet përkujdesen nëpër lehe,
Të varfër e të gjunjëzuar.
Dhe kur s´i sheh ndonjë, kanë një shprehje
Të përmalluar, të hutuar,
Për këtë njomështi e këtë bar,
Një ledhatim të ndrojtur e të ngrohtë.
E kuqja e trëndafilit kërcellhollë,
Sikur thërret me zë kërcënimtar,
Sikur kudo të shtrijë do sundimin,
Dhe mbi këta që ngrihen që pa gdhirë,
Po nuk arrin të shfaqë si për mendimin:
Sa i mirë bari i njomë që ka mbirë!/ KultPlus.com

Thesari im

Poezi nga Sharl Bodler

Nëse dhomat e shpirtit tim do vizitoje
Çfarë pretendon se do shikoje?
Cilin përbindësh mendon se fsheh?
Po të zhgënjej, por nuk më njeh.
Nuk ka nevojë për të trokitur
Hyr, shih, kërko, mbet’ e habitur.
Mure të zbrazët lyer pa ngjyra
Fotografi, por pa fytyra.
Diku e hedhur afër shtratit
Është nje kuti e tersit, e fatit.
E mbushur plot është me kujtime. 

Brenda gjithë historia ime.
Janë fjalët që kam thënë aty,
gjithkush që njoha, përfshi ty.
Gjithçka që bëra, e që vetëm i ëndërrova
Vendet ku shkela, ku jetova.
Janë zënkat tona dhe mëritë
Janë puthjet netëve pa dritë.
Veset e mia që aq urreve
Mërgimi i ngadaltë i reve. 

Dënimet që vuajta për ty
Herët kur s’të pash në sy.
Jetët që pa ty jetova
Të tjera femra që dashurova.
Janë dhe sekretet që s’të kam thënë
E amanetet që të kam lënë. 

Fëmijet që kurrë nuk më lindën
Epshet që vrava se nuk mu bindën.
Ka letra, që për ty i shkrova
Në zarfet që kurrë s’ti dërgova.
E nëse gjithcka përmbys do kthesh
Sekretin më të madh do gjesh.
E kam fshehur në fund fare
Po s’e zbulove, s’ke pare gjë fare. 

Nxirre mes duarsh në shtrëngim
Atë më të shtrenjtin sendin tim.
Balsamin që plagët shëronte
kur kjo djall jete më kafshonte.
Para fytyrës ngadalë afroje
Dhe mbylli sytë, pastaj zbuloje.
E kur ngadalë ta kesh zbuluar.
Veç një pasqyrë do gjesh në duar.
Do shohësh veten, reflektim
Se ti , ishe thesari im! / KultPlus.com