Kulla e Ngujimit, ndër atraksionet kryesore të luginës së Thethit

Një nga monumentet e rralla arkitekturore të veriut, është Kulla e Ngujimit, e shpallur në vitin 1987 si Monument Kulture, Kategoria I.

Ky ndërtim unik njihet si vendi ku qëndronin ata që kishin kryer një akt në kundërshtim me ligjet e kanunit dhe prisnin derisa të arrihej pajtimi.

Kulla e Ngujimit gjendet në luginën e Thethit dhe është një nga atraksionet turistike kryesore të këtij fshati të njohur alpin.

Kulla ka strukturë katërfaqëshe me çati tipike alpine. Ekzistenca e saj përmendet nga Franc Nopça, një nga albanologët më të njohur hungarez, i cili ka udhëtuar në viset malore të Shqipërisë në fillim të shek. XX. Mënyra e ndërtimit mbi shkëmb, dhe izolimi me gurë i kullës është karakteristike për trevat e thella të veriut.

Këto fortesa dominojnë ndërtimet e tjera në zonë. Dritaret e vogla si frëngji u jepnin përparësi banorëve të kullës të ndiheshin të sigurtë dhe të mos diktoheshin jashtë fortesës./atsh/KultPlus.com

193 vite nga vdekja e Hegelit, filozofit të shquar gjerman

George Wilhelm Friedrich Hegel, ishte i biri i një nëpunësi te thjeshtë te financave mbretërore. Liceun e mbaroi me 1788 dhe u anetaresua ne seminarin e Tubingenit ku studioi ne deget filozofi dhe teologji.

Ai ndante dhomën e konviktit me Fridrih Holderingun (1770-1834) dhe Fridrih von Shelingun (1775-1854). Hegeli e dha provimin perfundimtare me 1793 dhe me pas dha mësime private ne Berne deri me 1797. Nga ky vit e deri me 1800, ai dha leksione private ne Frankfurt-mbi-majn. Vdekja e babait i beri te mundur te shtinte ne dore nje trashëgimi te mjaftueshme për tu vendosur ne Jene. Atje, me 1801, mbrojti tezen e tij. E nisi si mesues privat, por me 1805 te gjithë e njihnin si profesori i jashtezakonshem i filozofise. Per dy vjet, Hegeli perfundoi vepren e tij te njohur “Phanomenologie des Geistes” (Fenomenologjia e Shpirtit).

Pak para se kjo veper te shihte driten e botimit me 1807, Hegeli mori drejtimin e gazetes se Bambergut “Bamberger Zeitung”. Ai mbajti nga viti 1808 deri me 1816, ai mbajti postin e rektorit te liceut artistik te Nurembergut. Rreth kesaj periudhe daton edhe vepra e tij e dyte “Wissenschaft der Logik” (Shkenca e Logjikes). Hegeli u martua me 1811 me Mari von Tuher e cila do te behej nena e dy femijeve te tij. Vepra e radhes mbante titullin “Enzyklopadie der philosophien Wissenschaften Grundrissen” (Enciklopedia e shkurtuar e Shkencave Filozofike) dhe nen titull shkruhej “Profesori i universitetit te Haidelbergut G.W.F. Hegel”. Dy botime me te plota pasuan ne ne vitet 1827 dhe 1830. Krahas karrieres didaktike, ne kete periudhe, Hegeli botoi (ne bashkepunim me nje reviste) studimin e tij “Heidelberger Jahrbucher” (Analet e Haidelbergut). Me 1818, ai u fut si profesor ne Universitetin e Berlinit ku zevendesoi Fihten. Leksionet e tij u bene menjehere te famshme. Nder deget qe jepte Hegeli rreshtohen:

  • Logjika
  • Historia
  • E Drejta dhe Feja
  • Antropologjia
  • Psikologjia
  • Filozofia e Natyrës
  • Filozofia e Artit
  • Historia e Filozofisë
  • Historia Botërore

Shkolla e krijuar rreth tij dote ushtronte nje ndikim te madh ne opinionin publik dhe qarqet intelektuale ne vitet 1820. Nje organ i shperndarjes se mendimit Hegelian ishte dhe “Jahrbucher fur wissenschaftliche Kritik” (Analet e Kritikes Shkencore)qe dote botohej per here te pare me 1827. Megjithate, ajo qe mbahet si vepra me e rendesishme e Hegelit qe botuar para 6 vitesh dhe titullohej “Grundlinien der Philosphie des Rechts” (Parime te Filozofise te se Drejtes). Ky ishte nje traktat filozofik-politik mbi teorine e shtetit. Njekohesisht, ishte i pari dhe i vetmi cikel konferendash berlineze te botuara nen kujdesin e vete Hegelit. Ai i vizitonte rregullisht qendrat me te medha intelektuale te Europes. Me 1830, mori postin e rektorit te Universitetit te Berlinit. Gjithesesi, ai nuk e mbajti kete post gjate. Me 14 nentor 1831, Hegeli nderroi jete. Ai u varros prne Fihtes ne varrezen protestante te kishes se Berlinit. Shume nga mendimet dhe parimet qe u botuan me vone ne “Vepren e Plot te G.W.F. Hegel” ishin ne te vertete leksione qe u botuan nga studentet pasi Hegeli nuk i la te shkruara.

Filozofia e Hegelit

Merita kryesore filozofike e Hegelit është krijimi i nje sistemi teresisht te ri dhe te thjështë te mendimit filozofik. Ai e konkretizonte : “…une them nje pohim. Ky pohim quhet ndryshe edhe teze. Bashkebiseduesi im me kundershton dhe ky kundershtim interpretohet si antiteze. Nese ne ulemi dhe nxjerrim nje perfundim te perbashket me konsensus ,ajo qe del quhet sinteze e dy mendimeve te meparshme…” Sot ne e shohim se sa i dobishem është ky parim, pasi vetem kompromisi nuk e bllokon ecurine e gjerave dhe nxjerr ne pah me te miren e te dyja paleve. Duhet pasur parasysh se ne kohen e Hegelit, ekzistonte nje rivalitet i madh mes empiristeve dhe racionalisteve. Edhe pse gjeografikisht, Hegeli gjendej ne gjirin e racionalisteve, ai nuk u fut as ne kampin e tyre, as ne ate te moralisteve. Shumica mund ta quajne Hegelin nje pozitivist te bazuar te historia.

Veprat më të njohura

  • Phanomenologgie des Geistes (Fenomenologjia e Shpirtit) – 1807
  • Wissenschaft der Logik (Shkenca e Logjikes) – 1808-16
  • Heidelberger Jahrbucher (Analet e Haidelbergut) – 1818
  • Enzyklopadie der phiosophien Wissenschaften Grundwissen (Enciklopedia e shkurtuar e Shkencave Filozofike) – Botimi I me 1821, botimi II me 1827, botimi III me 1830.
  • Grundlinien der Philosophie des Rechts (Parime te Fiolozofise te se Drejtes) – 1821
  • Jahrbucher der wissenschaftliche Kritik (Analet e Kritikes Shkencore) – 1827
  • Veprat e plota – pas vdekjes /KultPlus.com

Media australiane “The New Daily”:  Si po kthehet Shqipëria në destinacionin e madh të turizmit evropian?

Shqipëria po tërheq gjithnjë e më shumë vëmendjen e turistëve vitet e fundit, falë kaluarës së saj historike dhe zhvillimit të turizmit dentar, shkruan Sezen Bakan në një artikull të botuar në të përditshmen australiane “The New Daily”.

Vitin e kaluar, Shqipëria u rendit e katërta në nivel global për rritjen më të madhe të numrit të turistëve ndërkombëtarë, pasi shënoi një rritje prej 56 për qind krahasuar me vitin 2019, sipas Organizates Botërore të Turizmit të Kombeve të Bashkuara.

Kompania e udhëtimit “Intrepid Travel” raportoi një rritje prej më shumë se 30 për qind në rezervimet për udhëtimet në Shqipëri – midis viteve 2023 dhe 2024.

“Duke qenë se Shqipëria hapi dyert për vizitorët vetëm 30 vjet më parë, ajo mbetet kryesisht e paprekur, me shumë më pak turistë se Greqia ose Kroacia fqinje”, tha drejtuesja e projektit të “Intrepid Travel”, Dyan Mckie.

“Me peizazhe të gjera që variojnë nga qytetet buzë plazhit deri te qytetet plot gjallëri, produktet e freskëta vendase, bujqësia e qëndrueshme dhe ushqimet e gatuara në shtëpi – Shqipëria ofron shumëllojshmërinë dhe përvojat që u pëlqejne vizitorëve”, tha ajo.

“Është një vend që ende ndihet si një zbulim”, tha Mckie.

“Udhëtimet tona në Shqipëri ofrojnë një alternativë më buxhetore se shumë destinacione të tjera evropiane – me një kosto mesatare ditore prej rreth 288 dollarë krahasuar me mbi 400 dollarë në vende si Spanja, Italia apo Greqia”, tha ajo.

“Është një atraksion i madh për turistët që kërkojnë përballueshmërinë pa kompromentuar përvojën”, theksoi ajo.

Rritja e fundit e turizmit është shumë larg “personalitetit” të mëparshëm të Shqipërisë – si një diktaturë komuniste e mbyllur.

Gjatë kulmit të sundimit komunist, diktatori Enver Hoxha mbylli kufijtë e vendit dhe ndërtoi qindra mijëra bunkerë.

Mbikëqyrja shtetërore dhe brutaliteti i dha Shqipërisë pseudonimin “Koreja e Veriut të Evropës”.

Pas tre dekadash, që kur Shqipëria u bë demokraci, turistët janë të lirë të eksplorojnë të kaluarën magjepsëse të një vendi që ka parë ngritjen dhe rënien e qytetërimeve që datojnë mijëra vjet më parë.

Megjithëse vendi është i prirur të largohet nga plagët – që ende shërohen – të diktaturës së fundit, përqafimi i historisë ka rezultuar i frytshëm për turizmin.

“Shqipëria e re”

Nga “Bunk’Art 2”, një muze interaktiv i vendosur në një bunker të shkallës bërthamore, te “Mrizi i Zanave” – një burg i kohës së komunizmit që tani përdoret për të paraqitur gastronominë historike të Shqipërisë – kujtimet e dhimbshme mbeten të paharruara ndërsa ndërtohet një e ardhme e re.

Kuzhinieri shqiptar i trajnuar në Britaninë e Madhe, Ismet Shehu, është një nga njerëzit që e vendos të kaluarën komuniste të vendit të tij në krye dhe në qendër të sipërmarrjeve të tij të biznesit.

Restoranti dhe hoteli i tij “Kazerma e Cerenit” ndodhet në ish-kazermat dhe kompleksin ushtarak pranë kryeqytetit të vendit, Tiranës.

Vizitorët përshëndeten nga kamarierë me veshje ushtarake, herë pas here të pajisur me armë false.

“Kazerma ka të bëjë me ushqimin e freskët të rritur dhe prodhuar në vend”, tha Shehu për CNN.

“Ka të bëjë me ndihmën ndaj shqiptarëve dhe fqinjëve tanë. Kur njerëzit vijnë këtu, thonë: “Uau!”, ky vend ka qenë për ushtarët, dikur ka qenë për tanke, tritolet dhe granatat. Tani është një vend paqeje – me njerëz që shërbejnë me një buzëqeshje; ushqim të mirë dhe ëmbëlsira shumë të këndshme. Dhe ky është një ndryshim i madh, apo jo?”, tha Shehu.

Në dhoma, Shehu vendosi blloqe të mëdha cilindrike prej betoni për të kujtuar dushet e kazermave – duke shtuar radiot e vjetra ushtarake, kondakët e pushkëve prej druri dhe tenxheret e luleve të kthyera në mensa.

Ai tha se megjithëse vitet e komunizmit ishin të dhimbshme, qëllimi i tij ishte që njerëzit të ecnin përpara – në vend që të vazhdonin t’i frikësoheshin asaj.

“Në kohën e komunizmit isha shumë i ri”, tha 35-vjeçari.

“Por, e di që babai im ka luftuar shumë. Nuk dua të harroj kurrë atë që ishte më parë, por tani historia ka ndryshuar. Ne po bëjmë gjëra të reja, kjo është Shqipëria e re”, shtoi ai.

Pjesë të tjera të historisë së pasur të Shqipërisë (nën sundimin e perandorive romake dhe osmane) janë gjithashtu atraksionet kryesore, së bashku me fshatrat idilike të vendit.

Për shembull, qyteti i Beratit është i njohur për shtëpitë e tij të stilit osman dhe kishat bizantine, ndërsa fshati i Thethit tërheq adhuruesit e natyrës falë pyjeve dhe Alpeve Shqiptare.

Buzëqeshje të reja – dhe pjesë të tjera të trupit – me ofertë

Historia, kultura, natyra dhe ushqimi i Shqipërisë nuk janë atraksionet e vetme turistike të Shqipërisë – turizmi mjekësor ka dëshmuar gjithashtu të jetë një ndihmë për një vend të vogël.

Shqipëria po mirëpret vizitorë që kërkojnë të bëjnë operacione estetike cilësore – më lirë se në vendet e tyre.

Kjo mund të variojë nga trajtimet dentare deri te përmirësimi i gjoksit.

Botox-i i popullarizuar globalisht mungon dukshëm në oferta, pasi importi i tij për trajtime me injeksion është i ndaluar në Shqipëri.

Francezi, Stephane Pealat është një nga shumë persona që kanë vizituar Shqipërinë për një buzëqeshje të re dhe të përballueshme.

Në një intervistë për AFP, Pealat tha se operacioni i implantit dentar që ai zgjodhi kushtoi rreth 50,000 euro në Francë, krahasuar me vetëm 13,500 euro në Shqipëri.

“Është e rëndësishme të kesh një buzëqeshje të bukur”, tha ai.

Shefja italiane, Vera Panaitov tha për AFP, se fillimisht kishte shkuar në Shqipëri për të bërë dhëmbët, por pasi kishte mbërritur në Tiranë, kishte zgjedhur të rimodelonte gjoksin dhe hollonte belin.

Dermatologia dhe pedagogja e universitetit me qendër në Tiranë, Monika Fida tha se 750 deri në 1000 pacientë të huaj vizitonin klinikën e saj çdo vit, – për trajtime me injeksione me acid hialuronik kryesisht në buzë.

Kreu i Shoqatës Kombëtare të Mjekëve të Shqipërisë, Fatmir Ibrahimaj u tha gazetarëve, si pacientët e huaj ashtu edhe ata vendas nuk duhet të mbështeten vetëm në reklamat në internet për procedurat estetike dhe duhet të bëjnë kujdesin e duhur përpara se t’i nënshtrohen trajtimeve./atsh/KultPlus.com

Kinematë e pavarura ngrihen për demokracinë, merr pjesë edhe DokuKino

DokuFest njofton se më 17 nëntor 2024, Ditën Evropiane të Kinemasë Arthouse, 700 kinema dhe ambiente kulturore të filmit nga më shumë se 40 vende të botës do të bashkohen për të mbështetur demokracinë, diversitetin kulturor dhe dialogun përtej kufijve dhe kulturave.

Sipas njoftimit për të shënuar këtë ditë, DokuKino do të marrë pjesë duke ofruar një program special për vizitorët, përfshirë filmin “SOUNDTRACK TO A COUP D’ETAT”.

Tutje thuhet se ky event ka për qëllim të theksojë rëndësinë e angazhimit demokratik dhe të mbrojë idealet e një shoqërie të lirë dhe të hapur.

“Kinematë që janë pjesë e Ditës së Kinemasë Arthouse do të ofrojnë një program të larmishëm filmash dhe aktivitete, dhe ne inkurajojmë të gjithë të kontribuojnë në mbështetje të këtij projekti, jo vetëm më 17 nëntor, por gjithashtu përmes angazhimit të tyre të vazhdueshëm”, thuhet në njoftimin e DokuFest.

Arkivat sjellin dorëshkrimet e Kadaresë në COD

Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave (DPA) në bashkëpunim me Qendrën për Hapje dhe Dialog (COD) dhe familjen Kadare sjell nesër, 14 nëntor, në Bibliotekën e Kryeministrisë një ekspozitë që shpalos dorëshkrime të shkrimtarit shqiptar të përbotshëm, Ismail Kadare.

Në ekspozitën e titulluar “Dorëshkrimet e Kadaresë” do të prezantohen për publikun 44 488 faqe, me dhjetëra publikime, përfshirë edhe romane të pabotuara, poezi dhe skica, që përshkruajnë rrugëtimin krijues të autorit, prej moshës 11-vjeçare deri në muzg të jetës.

Ekspozita do të  qëndrojë e hapur për të interesuarit në ambientet e COD-it.

Fondi i vyer i veprimtarisë letrare të shkrimtarit të madh Ismail Kadare ruhet në një pavijon të veçantë të Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave. Familjarët e shkrimtarit të madh dorëzuan në gusht të këtij viti për ruajtje, administrim, restaurim dhe digjitalizim të gjithë koleksionin e tij letrar përfshirë dorëshkrime, skicë idesh, dorëshkrime të veprave të pabotuara si dhe drafte fillestare të punimeve të tij.

Mes materialeve të dorëzuara, bëjnë pjesë dorëshkrimet e veprave: “Spiritus”, “Darka e gabuar”, “Ra ky mort e u pamë”, “Jeta, loja dhe vdekja e Lul Mazrekut”, “Koha e parasë”, “Historia e Lidhjes së Shkrimtarëve”, “Stinë e mërzitshme në Olimp”, “Hamleti”, “Hijet”, “Përbindëshi” dhe “Mosmarrëveshja”. Po ashtu, janë dorëzuar edhe shtypshkrimet e veprave “Sorkadhet e trembura”, “Aksidenti”, “Ftesë në studio”, “Ëndërrimet” dhe “Mëngjese në Kafe Rostand”. Krahas tyre, gjenden edhe blloqet me shënime të hedhura prej Kadaresë gjatë krijimtarisë, albume me foto të tij familjare, albume nga aktivitete të shumta kulturore, si edhe dekreti i shtetësisë së Republikës së Kosovës.

Kadare ndërroi jetë më 1 korrik të këtij viti në moshën 88-vjeçare./atsh/KultPlus.com

Trumpi nominon zyrtarisht Marco Rubion për Sekretar të Shtetit

Presidenti i sapozgjedhur Donald Trump tha të mërkurën se do të emëronte senatorin Marco Rubio nga Florida për Sekretar të Shtetit.

Vendimi i Trumpit, i cili ishte parashikuar, i shtohet ekipit të politikës së jashtme dhe sigurisë kombëtare që ai po e plotëson shpejt në ditët pas rizgjedhjes, raporton NYT.

Rubiou zgjodh për herë të parë në Senat në vitin 2010. Ai ka shprehur një qasje agresive të politikës së jashtme ndaj Kinës, Iranit dhe Venezuelës, vende që Trumpi i kritikonte shpesh gjatë fushatës.

Trump, në një deklaratë, tha se Rubio do të ishte “një avokat i fortë për kombin tonë, një mik i vërtetë i aleatëve tanë dhe një luftëtar i patrembur që nuk do të tërhiqet kurrë para kundërshtarëve tanë”. 

Poezia madhështore për Kosovën nga Ismail Kadare

Një nga vjershat e rralla të Kadaresë ku përmendet Kosova. Përgjithësisht tema e Kosovës në atë kohë, konsiderohej tabu në letërsi.

E hidhur vjeshtë e këtij viti
Kosovën gjeti nën terror.
Korba të zez mbi të ia mbërritën,
Hetues, gjykatës e prokurorë.

Me dhjetë vjet burg, me tetë, me shtatë,
Me dymbëdhjetë dënojnë diku.
Kështu mes jush shekullin ndani,
Dhe mijëvjeçarin ndani ju.

Kështu e prekni historinë,
Mbi supe e mbartni ju sërish.
Prangat në shkollë që i mësonit
Në duar ndjetë befasisht.

Dhe patë se koha e mesjetës
S’qe larg dhe veç në libra s’qe,
Dhe u kthye nata e Prishtinës
Në natë Shën Bartolemeu.

U ngritët ju viganë, fisnikë
Me korrektesë e madhështi.
Ngaqë kërkuat Republikë,
U shtypët si në monarki.

Por koha kurrë s’vjen përgjysmë,
Natë e masakrës vetëm s’mbërrin,
Se pas Dushanit car të frikshëm
Rrufeshëm Skënderbeu arrin.

S’kish dëshmitarë, TV nuk pati
Zinxhiri i tankut kur ju griu,
Por retë e globit veg ju panë,
Ndërgjegje e botës te ju mbërriu.

Kështu në vorbull të epokës
U ngritët ju si monument,
Ju që e prekët historinë,
Dhe n’histori u kthyet vetë. / KultPlus.com

‘Nëse Roosevelt-i dëshiron të bëhet mbret i Shqipërisë, ne do ta vendosim atë përpara të gjithë kandidatëve të tjerë të përmendur” — Intervista ekskluzive me Ismail Qemalin në hotelin “Cecil’, në Londër

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 10 Nëntor 2024

“St. Louis Post-Dispatch” ka botuar, të dielën e 11 majit 1913, në faqen n°8, intervistën ekskluzive me Ismail Qemalin në hotelin Cecil, në Londër, të cilën, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Theodore Roosevelt mund të jetë mbret (i Shqipërisë) nëse kërkon punë

Burimi : St. Louis Post-Dispatch, e diel, 11 maj 1913, faqe n°8
Burimi : St. Louis Post-Dispatch, e diel, 11 maj 1913, faqe n°8

“Ai thjesht duhet të na afrohet,” deklaron lideri i kombit në kërkim të një monarku të fortë.

“Vendi im ka nevojë për një njeri”

Shpresojmë që ish-presidenti amerikan të përfitojë nga kjo hapje.

Kabllo speciale për The Post-Dispatch dhe New York World.

Copyright, 1913, nga Press Pub. Co. (New York World.)

Londër, 10 maj. — The Post-Dispatch dhe New York World janë në gjendje t’i ofrojnë fronin e Shqipërisë Theodore Roosevelt-it. Negociatat janë çuar tashmë deri në atë pikë sa koloneli duhet vetëm të nënkuptojë gatishmërinë e tij për të pranuar dhe kurora është e tij.

Nëse Roosevelt-i dëshiron të bëhet mbret i Shqipërisë, ne do ta vendosim atë përpara të gjithë kandidatëve të tjerë të përmendur. Personalisht, do ta votoja me siguri.

Roosevelt-i është një nga njerëzit më të jashtëzakonshëm në botë, duke qenë për nga natyra në një nivel më të lartë se princat e thjeshtë.

Këtë e deklaroi sot me forcë Ismail Qemali, presidenti i përkohshëm i Shqipërisë dhe kreu i delegacionit të popullit shqiptar përgjegjës për gjetjen e një lideri të pranueshëm për ta nga konferenca e ambasadorëve të Fuqive të Mëdha. Qemali i shoqëroi fjalët e tij me gjeste dramatike, sikur ta kishte vendosur me vendosmëri Roosevelt-in në fron.

Audienca e korrespondentit të The Post-Dispatch dhe The World me Qemalin u zhvillua në Hotelin Cecil, ku ai po qëndron, i shoqëruar nga bashkëdelegatët Luigj Gurakuqi, ministër i Arsimit dhe Noga, Konica dhe “Deletgus”. Ata e përshëndetën korrespondentin e The Post-Dispatch me përzemërsi dhe mirësjellje të theksuar. Qemali është një zotëri flokëbardhë, mjekërbardhë, me të folur të ngadaltë, dinjitoz dhe sjellje oborrtare (mbretërore). Djali i tij, i cili është me të, është një djalë i shkurtër, esmer, rreth 30 vjeç, vigjilent dhe i gjallë. Gurakuqi është më i gjati i delegacionit, me mbi gjashtë këmbë. Ai është i zgjuar dhe i fortë, me një çehre të bronztë dhe mustaqe të zeza të trasha. Noga është një diplomat, i butë, i lëmuar dhe i rezervuar. Konica dhe “Deletgus” janë ushtarakë në dukje, me tipare të zbehta dhe trupa të thurur mirë.

I interesuar për sugjerim.

Të gjithë ata shprehën interesin më të madh dhe u befasuan dukshëm nga sugjerimi i The Post-Dispatch në lidhje me Roosevelt-in. Ismail Qemali tha duke buzëqeshur me kënaqësi :

Kjo është me të vërtetë një ide amerikane, por përse duhet të kujdeset Roosevelt-i për t’u bërë sundimtar i Shqipërisë kur ai tashmë është pothuajse një Mbret në vendin e tij ?

Korrespondenti shpjegoi se perspektiva e mbretërimit shqiptar dukej më e prekshme. Qemali u gudulis nga risia e sugjerimit, të cilin ai e pranoi si kompliment për vendin e tij. Anëtarët e tjerë të grupit u ulën me padurim përpara në karriget e tyre, me ankth të mos humbisnin asnjë fjalë nga biseda, e cila u zhvillua në frëngjisht, pasi delegatët flisnin pak anglisht. Korrespondenti sugjeroi disa nga kualifikimet e veçanta të Roosevelt-it për këtë pozicion. Për shembull, ai do të ishte plotësisht i pamposhtur nga ndikimet evropiane. Qemali u pajtua, duke thënë :

Ajo që thoni është e vërtetë. Roosevelt-i do të ishte i lirë nga ndikimi dinastik, i tillë që mund të binte mbi të emëruarit e tjerë, të cilët mund të kenë interesat e tyre për të mbrojtur.

Korrespondenti vuri në dukje se Roosevelt-i kishte një forcë të madhe karakteri dhe nuk do të duronte asgjë të pakuptimtë nga jashtë, duke qenë si vetë shqiptarët, një luftëtar i lindur. Kësaj Qemali iu përgjigj :

Kjo është e vërtetë. Roosevelt-i është një njeri i madh, i guximshëm dhe i drejtë; ai zotëron pikërisht karakterin e përshtatshëm për mbretin tonë.

Doli nga populli.

Korrespondenti dha më pas emra monarkësh të ardhur nga njerëz që kishin arritur famë të pavdekshme, ndaj të cilëve Qemali ngriti supet si për të thënë se nuk ishte i aftë të kundërshtonte të padiskutueshmen. Ai shtoi :

Unë pajtohem që Roosevelt-i është një njeri i jashtëzakonshëm, i aftë për të përballuar një situatë të jashtëzakonshme dhe se ai është njeriu që i duhet vendit tim në këtë moment, kur ne kemi nevojë për një burrë të fortë. Roosevelt-it i mbetet vetëm të na afrohet. Unë nuk e propozoj atë, por nëse ai do të propozojë veten, kjo është çështje tjetër. Ju ma keni sugjeruar emrin e tij dhe përgjigja ime është, pse jo ?

Nuk ka njeri më të përshtatshëm se ai për t’u ngjitur në fronin tonë. Unë ju them, nëse Roosevelt-i sugjeron veten, ne do ta vendosim atë përballë të gjithë të tjerëve. Nuk ka asnjë formë të veçantë etiketimi që duhet respektuar në paraqitjen e kandidaturës së tij, sepse në krizën që po përballet Shqipëria nuk mund të bëjmë asnjë ceremoni se si mund të na paraqitet emri i Roosevelt-it.

Korrespondenti vuri në dukje se Roosevelt-i nuk ishte një njeri që të qëndronte në ceremoni, nëse donte diçka. Ai nuk ishte skllav i mirësjelljes më shumë se shqiptarët. Qemali vazhdoi :

Roosevelt-i është një gjuetar i madh dhe njerëzit tanë janë të famshëm për entuziastët e tyre të gjuetisë, kështu që kjo lidhje simpatie na bashkon.

Ismail Qemali shtoi me entuziazëm : Nëse ai pranon të prezantohet, unë do të shkoj ta marr. Unë dëshiroj shumë të vizitoj Shtetet e Bashkuara.

Deri te Roosevelt-i i ri.

Pastaj dyshimi i çastit dukej se e pushtoi Ismail Qemalin, i cili pyeti : Unë e di që Roosevelt-it i përshtatet karakteri, trajnimi dhe aftësia dhe se ai mund të përshtatej me çdo rrethanë, megjithëse historia ka treguar se princat e importuar rrallë kanë qenë në gjendje ta bëjnë këtë në mënyrë të kënaqshme, por a do të kishte para të mjaftueshme ? Unë kurrë nuk kam dëgjuar se ai është një nga milionerët amerikanë. Do t’i duheshin mijëra e mijëra dollarë për të mbajtur një oborr mbretëror, qoftë edhe në Shqipëri. Kjo është një pikë që, për fat të keq, duhet ta kemi parasysh në zgjedhjen e një mbreti.

Korrespondenti guxoi të sugjeronte se Partia Republikane, nga mirënjohja ndaj shërbimeve të kaluara të Roosevelt-it, pa dyshim do të ishte e gatshme ta subvenciononte atë për sa kohë që ai të qëndronte në Shqipëri. Qemali replikoj :

Ah, kjo është mirë. Sugjerimi juaj na intereson thellësisht. Shpresoj se Roosevelt-i do të përfitojë nga mundësia që po i ofrojmë përmes The Post-Dispatch për t’u bërë lider i vendit tonë.

Qemali nuk ishte në gjendje të thoshte se sa do të qëndrojë delegacioni në Londër, por ndoshta do të qëndrojë për të paktën dhjetë ditë. Aktualisht ata janë në pritje të çështjes së konferencës së ambasadorëve. Lëvizja tjetër qëndron tek Roosevelt-i./ KultPlus.com

BKK në prag të 80-të vjetorit, drejtoresha Blerina Rogova- Gaxha paralajmëron program të veçantë për përvjetor jubilar

Vjollca Duraku

Institucioni më i madh bibliotekar në Kosovë, Biblioteka Kombëtare e Kosovës “Pjetër Bogdani” e cila është edhe një ndër objektet më ikonike në vend këtë fund nëntor organizon një festë të veçantë, me rastin e 80-të vjetorit të themelimit të saj, shkruan KultPlus.

25 Nëntori është Dita e Bibliotekës, dhe për këtë përvjetor jubilar ky institucion arsimor e kulturor i rëndësishëm për komunitetin shqipfolës në rajon po organizon një festë të madhe, në kuadër të së cilës do të bëhet edhe përurimi i Platformës së Bibliotekës Digjitale dhe web-faqes së re të institucionit.

Biblioteka e parë e Kosovës është themeluar në vitin 1944, kurse “Pjetër Bogdani” është hapur në vitin 1982. Njihet për stilin unik të ndërtesës të dizajnuar nga arkitekti kroat Andrija Mutnjakovic, dhe paraqet një shprehje autentike arkitekturore kombëtare, e cila është projektuar në vitin 1971. Kupolat e saj e kategorizojnë atë në monument kulmor të arkitekturës sonë.

Lidhur me organizimet e kësaj feste mediumi KultPlus ka realizuar një intervistë me drejtoreshën e Bibliotekës, Blerina Rogova- Gaxha, e cila ka njoftuar se në këtë ditë të shënuar do të promovohet edhe Platforma Digjitale e Bibliotekës Kombëtare.

“80 Vjetori i themelimit, Bibliotekën e gjen me Qendrën e Digjitalizimit, si një ndër të arriturat kryesore në proceset transformuese të Bibliotekës. Në synimet tona për përmbushjen e objektivave strategjike, një ndër aktivitetet tona më të rëndësishme që është realizuar në vitin e fundit është edhe zhvillimi i Platformës së Bibliotekës Digjitale” ka thënë Rogova- Gaxha, e cila është emëruar drejtoreshë e institucionit në korrik të këtij viti.

Drejtoresha e Bibliotekës gjithashtu ka njoftuar se në këtë ditë do të përurohet edhe Web-faqja e re e BKK-së, e cila pritet të lehtësojë qasjen dhe punën për këtë institucion me peshë të madhe për qytetarët e vendit.

“Aktivitet tjetër në shënimin e 80 Vjetorit të themelimit Bibliotekës është Përurimi i Platformës së Bibliotekës Digjitale, e cila, nga Dita e Bibliotekës do të ofrojë qasje të lehtë dhe të shpejtë në objekte digjitale, përmes teknologjive të avancuara të informacionit duke respektuar standardet dhe normat ligjore”.

Ceremonia solemne do të nisë pasdite në orën 17.00,dhe të gjitha aktivitetet kryesore për këtë festë janë përfshirë në këtë ditë. Biblioteka Kombëtare e Kosovës, në 80 vjetorin e themelimit të saj, gjithashtu është duke përgatitur ekspozitë me një përzgjedhje të koleksioneve të veçanta të fondit të saj. Antologjia e koleksioneve, përfshin botime të shtypura, dorëshkrime dhe materiale origjinale nga fondi i BKK-së.

Drejtoresha Rogova- Gaxha, në këtë intervistë për KultPlus ka bërë të ditur se përgatitja e Ekspozitës është duke u realizuar në bashkëpunim me Hana Halilaj, kuratoren e Galerisë së Arteve të Kosovës dhe arkitektin Okan Xhemajli.

Një koncert i veçantë artistik festiv do të jepet nga Filharmonia e Kosovës në Hollin e bukur të Bibliotekës, mozaiku i të cili për vite me radhë ka shërbyer si vend me një enterier të jashtëzakonshëm, të përshtatshëm për dhjetëra mijëra ngjarje intelektuale dhe kulturore.

Për këtë përvjetor jubilar drejtoresha Rogova- Gaxha është përkujdesur që festa të ketë edhe llogo të veçantë me sipirale të cilat gjenden sipër hollit të Bibliotekës, domethënia e të cilave lidhet kohën e neolitit të vonë.

“Inspiruar nga arti shkëmbor i Vlashnjes, spiralet të cilat thuhet se janë punuar midis neolitit të vonë (rreth 3600 pes) dhe epokës së hershme të bronzit (rreth 2000 pes). Vlashnja gjindet 6km nga Prizreni. Ka shumë teori se çfarë mund të reprezentonin në kohërat e lashta këto spirale: diellin, lindjen-rritjen-vdekjen-rilindjen dhe botën e përtejshme, pastrimin shpirtëror, etj. Por më së shumti që më ka lënë përshtypje është “rruga drejt iluminizmit”, ka bërë të ditur dizajneri Dardan Luta.

Një dokumentar për Bibliotekën Kombëtare me rastin e 80 vjetorit, i cili i referohet rolit dhe rëndësisë së Bibliotekës në kontekstin kulturor e historik të Kosovës, është duke u përgatitur nga Radio Televizioni i Kosovës-RTK. Në këtë dokumentar figura kontributdhënëse në zhvillimin e BKK-së do të pasqyrojnë zhvillimin e institucionit ndër vite.

Biblioteka Kombëtare e Kosovës “Pjetër Bogdani” ka një rol të veçantë kulturor, kërkimor, shkencor dhe arsimor, qëllim kryesor i së cilës është mbledhja dhe ruajtja e trashëgimisë intelektuale në Kosovë./ KultPlus.com

Spiropali dhe Gashi vizituan Panairin e Librit: Ngjarje e rëndësishme kulturore e letrare

Kryetarja e Kuvendit, Elisa Spiropali dhe kryetari i Kuvendit të Maqedonisë së Veriut, Afrim Gashi vizitua sot Panairin e 27-të të Librit në Tiranë.

Në një postim në rrjetet sociale, Spiropali tha se ngjarja e rëndësishme kulturore e letrare si panairi ndodh në prag të Ditës së Alfabetit.

Panairi i 27-të i Librit “Tirana 2024”, ngjarja më e shënuar për kulturën dhe letërsinë shqiptare u hap sot në Pallatin e Kongreseve në Tiranë.

Janë gjithsej 90 botues pjesëmarrës në panair, një pjesë e tyre edhe Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi.

Gashi ndodhet për një vizitë zyrtare në Tiranë me ftesë të kryeparlamentares Spiropali.  Gjatë takimit mes tyre Spiropali e vuri theksin te bashkëpunimi dypalësh në fushën e integrimit evropian dhe krijimi i mekanizmave të përbashkët për shkëmbimin e informacionit e përvojave, të cilat do të rrisin efikasitetin e reformave./atsh/KultPlus.com

Fryn moj erë

Poezi nga Fan Noli

Ngaj po na vjen, moj erë e rreptë?
Pse vërshëllen me aq mallëngjim?
-Vij drejt nga malet e Shqipërisë,
për të përhapur zi e vajtim.
Fryn, moj erë, moj erë e shkretë fryn,
drejt më zëmër, më zëmër time hyn.

-Nga ata male, moj erë trime,
ç’lajme të reja po na ke siell?
Pse je e vrerët dhe e helmuar?
qiellë me zi përse na e mbiell?
Fryn, moj erë, etj.

Pse e ke synë të trubulluar
e rent kaluar mi t’zeza re?
Pse të pikojnë lottë të zeza,
lottë të zeza posi rrëke?
Fryn, moj erë, etj.

Syri m’u err nga ato që pashë
Ah! nukë mbahem, nuk duroj dot.
Pashë një gjëmë, gjëm të tmeruar,
rent ta haroj, po rentkam më kot.
Fryn, moj erë, etj.

Atje tek losnja në fush’ të Korçës,
duke u hedhur lis më lis,
një qivur pashë me nj’çup’ të virgjër,
ma vrau shpirtin ay filis.
Fryn, moj erë, etj.

Tokat pushonin, prift nukë dukej,
e pakënduar na u varros;
mihnë dëborën, i bënë varrë,
shpirt nuk më mbeti, forca m’u sos.
Fryn, moj erë, etj.

Atje mi varrë qante një grua,
një grua qyqe me mallëngjim;
burrën të qante më par’a çupën,
për kë të bënte më par’vajtim?
Fryn, moj erë, etj.

Renda e ika e fluturova,
po dhëmbjen time ku do ta fsheh?
Çava oqeane, dete dhe male,
po vajtoj edhe sikundër sheh.
Fryn, moj erë, etj.

-Moj er’e rreptë, erë malsore,
shpirti m’u ndes, zëmra më shkriu;
sytë m’u errë si ty dhe mua,
mëndja në kokë më bubullin.
Fryn, moj erë, etj.

Qëndro të lutem, të kam për t’dhënë
dhe un’i varfri një porosi:
një re të madhe dërgo të zbresë
e ta ngarkojmë me lott’e mi.
Fryn, moj erë, etj.

E kur të kthehesh nga Shqipëria,
Atje në kopshtin, atje t’qëndrosh,
dhe lott’e mia si vesë qjelli
dalë nga dalë do t’i pikosh.
Qaj, moj erë, moj er’e shkretë qaj,
derthmi lottë atje mi varr’e saj./ KultPlus.com

Agron Peni publikon albumin e ri, “Amantia”

Agron Peni, përmes rrjeteve sociale ka njoftuar se ka publikuar albumin e tij më të ri. Ky album është i katërti me radhë nga artisti, të cilin vetë ai e ka cilësuar më ndryshe se të tjerët.

“Ky është albumi im i katërt personal, pak më ndryshe nga të tjerët ,përmban 8 krijime të mia origjinale të incizuara me shumë kujdes dhe pasion nga miku im Shpejtim Gashi”, ka shkruar ai.

Ky album mban emrin “Amantia” nisur nga krijimi i instrumentalit me po të njejtin emër që ka realizuar në vitin 2020.

“Sikurse ky instrumental edhe të tjerët do të publikohen bashk me video të cilat i ka realizu me shumë shije miku im Elbasan Kryeziu ,në këtë mënyrë duke e perkrahë muzikën time e gjithashtu përmes tyre duke prezantu edhe bukuritë natyrore të vendit tone”, ka shkruar tutje ai.

Realizimi i këtij projekti është mbështetur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit./KultPlus.com

Florentina Ademi sjell “Përshëndetje Fëmijë”, projekt dedikuar fëmijëve për zhvillimin dhe mësimin e gjërave të reja

Aktorja e njohur shqiptare, Florentina Ademi Beck, e cila tashmë jeton dhe vepron në Los Angeles, pas shumë projekteve të suksesshme, së fundi ka filluar një projekt të ri që quhet “Pëshëndetje Fëmijë”, që është një projekt me përmbajtje edukative. Duke prekur tema të ndryshme që ndikojnë në mësimin e gjërave të reja dhe zhvillimin e fëmijëve, Ademi me projektin e ri e bën më të lehtë këtë proces.

Deri tani, në platformen “Youtube” janë publikuar tri episode të këtij projekti, që i dedikohen numrave, shkronjave dhe këngës.

Në një intervistë për KultPlus, aktorja Ademi ka treguar se ideja për këtë projekt ka ardhur nga një dëshirë e madhe për të krijuar përmbajtje edukative në gjuhën shqipe për fëmijët.

“Vura re që shumë përmbajtje edukative në internet janë kryesisht në gjuhë të huaja dhe fëmijët shqiptarë shpesh nuk kanë mundësi të mësojnë në gjuhën e tyre amtare përmes videove të dizajnuara për ta”, u shpreh Ademi.

Tutje, ajo tha se ka parë nevojën që edhe fëmijët e saj të mësojnë në gjuhën shqipe dhe për këtë arsye ajo ka vendosur që të krijoj një projekt, që jo vetëm që të mësojnë për numrat e shkronjat por edhe që të ndihen të lidhur me gjuhën dhe kulturën e tyre.

“Ky projekt u krijua kryesisht nga un dhe Skender Beck. Unë interpretoj , ndërsa Skenderi është përgjegjës për të gjithë punën kreative—nga idetë, kamera, regjia, montimi, dizajni, animacionet, muzika deri te tekstet e këngëve. Është një projekt që është punu me shumë dashuri dhe përkushtim”, tha aktorja.

Sa i përket episodeve që kanë filluar të publikohen, Ademi u shpreh se është planifikuar  që në total të publikohen rreth 24 episode, të cilat parashihet të mbulojnë tema të ndryshme, por që nuk përjashtohet mundësia që ky numër të rritet në bazë të reagimeve dhe kërkesës së prindërve por edhe fëmijëve.

“Qëllimi është të ofrojmë një spektër të gjerë temash që do të përfshijnë bazat e arsimit parashkollor, nga numrat dhe shkronjat deri te format, planetët dhe konceptet e tjera themelore,por natyrisht gjithnjë duke ndjekur reagimet e publikut, mund të shtojmë edhe tema të reja që janë të rëndësishme për zhvillimin e fëmijëve”, tha ajo.

Ndërsa, duke qenë se projektet e tilla zakonisht po realizohen në gjuhë të huaja dhe jo në atë shqipe, Ademi na tregoi se ky projekt është mirëpritur shumë mirë. Ajo u shpreh se ka marrë shumë mesazhe me urime dhe lëvdata nga prindër që vijnë nga shumë shtete të botës.

“Në kohën e sotme, shumë prindër shqiptarë janë të shqetësuar për ruajtjen e gjuhës dhe kulturës së tyre dhe dëshirojnë që fëmijët të kenë një lidhje të fortë me gjuhën amtare. Në tregun e sotëm të përmbajtjes për fëmijë, shumica e materialeve janë në anglisht apo në gjuhë të tjera të huaja. Prandaj, “Përshëndetje Fëmijë” është një mënyrë që prindërit të kenë një alternativë edukative cilësore në shqip. Shpresojmë që projekti të jetë një urë lidhëse ndërmjet brezave, duke e bërë mësimin në gjuhën shqipe një eksperiencë të këndshme dhe të rëndësishme për fëmijët”, shtoi aktorja Ademi.

Siç edhe dihet, cdo ditë e më shumë po bëhet e pamundur që fëmijët t’i mbajmë larg ekraneve dhe tashmë në rrjete sociale ka shumë llojshmëri të programeve që ndiqen nga mosha të ndryshme. Sa i përket “Përshëndetje Fëmijë”, Ademi u shpreh se është një projekt i dedikuar për fëmijët e moshës 3 deri në 8 vjet.

“Përmbajtja është dizajnuar që të jetë e lehtë për t’u ndjekur nga fëmijët e vegjël, ndërkohë që prindërit mund të jenë bashkë me ta gjatë shikimit. Kjo ndihmon që edhe prindërit të bëhen pjesë e procesit edukativ”, tha ajo.

Programet për fëmijë mund të përmbajnë tema të ndryshme, të cilat ndikojnë pozitivisht në  zhvillimin e tyre. Tri episodet e para të publikuara i janë kushtuar numrave, shkronjave dhe këngës, dhe sa i përket atyre të radhës, Ademi tregoi se do të ketë tema të ndryshme.

“Episodet e ardhshme do të përfshijnë ngjyrat, format gjeometrike, planetet, kafshët, pemët, perimet, stinët e vitit, ditët e javës dhe gjithashtu konceptet sociale si miqësia e të tjera. Kemi në plan të përfshijmë edhe tema të thjeshta të shkencës, siç janë elementet natyrore, për të nxitur kuriozitetin tek fëmijët për botën përreth tyre. Përmes këtyre temave, synojmë t’u ofrojmë fëmijëve njohuri të dobishme, ndërkohë që i mbajmë të angazhuar dhe të argëtuar”, shtoi aktorja e njohur.

 Duke e ditur se ajo se çfarë po shohin fëmijët në ekrane, po ndikojnë në mënyrën se si i përceptojnë gjërat dhe se efekti mund të jetë jo gjithmonë më i miri, varësisht nga ajo që iu servohet, Ademi tha se kanë për qëllim që videot të kenë efekt pozitiv dhe të nxisin dëshirën për të mësuar në mënyrë të natyrshme.

“Duke përdorur ngjyra, muzikë dhe personazhe tërheqëse, synojmë të përfshijmë fëmijët emocionalisht në përvojën e të mësuarit. Shpresojmë që, përveç njohurive bazë, këto video të ndihmojnë në zhvillimin e aftësive si përqendrimi, dëgjimi aktiv dhe ndërtimi i vetëbesimit për të mësuar gjëra të reja”, shtoi ajo.

Duke i marrë shembull fëmijët e saj, aktorja u shpreh se ka provuar që t’u lexojë libra në gjuhën shqipe atyre, por që ky emision duket se po bën një magji që i tërheq ata natyrshëm drejt të mësuarit.

“Kjo mënyrë i angazhon ata më shumë dhe i motivon të eksplorojnë konceptet e reja me kureshtje dhe dëshirë për të mësuar”, u shpreh aktorja.

“Për të mësuar më shumë rreth projektit dhe për të ndjekur episodet e reja të “Përshëndetje Fëmijë,” vizitoni faqen tonë të internetit ku mund të gjeni informacione shtesë mbi çdo episod dhe qëllimet tona edukative. Gjithashtu, na ndiqni në kanalin tonë zyrtar në YouTube për t’u abonuar dhe për të parë videot e reja sa më shpejt që publikohen. Jemi të hapur për komente dhe sugjerime nga prindërit, të cilët mund të na kontaktojnë drejtpërdrejt në YouTube për çdo pyetje apo ide që mund të kenë”, tha Ademi në fund./KultPlus.com

Vendi i ëndrrave

Sot shënohen gjithsej 174 vite nga lindja e novelistit, eseistit, poetit dhe shkrimtarit skocez, Robert Louis Stevenson, shkruan KultPlus.

Më poshtë KultPlus ua sjell poezinë ‘Vendi i ëndrrave’ nga Robert Louis Stevenson.

Ha mëngjezin dhe gjithë ditën
Brenda në shtëpi rri, me miqtë:
Por nisem, sapo bëhet natë
Për te vend i ëndrrave, larg.

Dhe vetëm fare, fillikat,
S’më rrëfen kush, poshtë, a lart,
Vetëm ndër përrej të furishëm,
A shkrepa malesh të magjishëm.

Ç’më pret andej, asgjë nuk di,
Çfarë do të shoh, ç’do ha, ç’do pi,
Sa herë gjaku do t’më ngrijë,
Në atë vend, gjersa të gdhijë.

Dhe të mundohem sa të dua,
S’shkoj dot andej pasi jam zgjuar,
S’më vjen ndër mend asnjë nga këngët
Që më mrekullonin në ëndërr.

Përktheu: Maksim Rakipaj / KultPlus.com

Pesë vite nga vdekja e regjisores Arzana Kraja

Sot janë bërë pesë vite prej kur regjisorja e filmit “Fusha e Mëllenjave”, Arzana Kraja ishte gjetur e vdekur në banesën e saj, shkruan KultPlus.

Regjisorja Kraja la pas një kontribut të jashtëzakonshëm për kinematografinë në Kosovë.

Ajo ka pasuruar skenën filmike në Kosovë me një mori filmash të metrazhit të shkurtë, dhjetra realizime televizive si dhe iku duke na lënë filmin e saj të parë e të fundit të metrazhit të gjatë “Fusha e mëllenjave”, i përkrahur nga MKRS përmes QKK-së. / KultPlus.com

Pavlina Mani, aktorja e jashtëzakonshme e artit skenik shqiptar

I  madh e i vogël kanë në kujtesë të paktën disa prej batutave të komedive ku ka interpretuar ylli i skenës dhe ekranit, aktorja Pavlina Mani. Në një galeri të gjatë shfaqjesh e filmash, Pavlina Mani ka veshur petkun e dhjetra roleve e karaktereve si e papërkulura, e brishta, gërnjarja apo lozonjare, duke i interpretuar të gjithë me mjeshtëri.

Ajo lindi më 13 nëntor të vitit 1948 në Lushnjë.

Roli i parë që realizoi ishte ai i Larisës në “Vajza pa prikë” e Ostrovskit, ndërsa karrierën e mbylli me rolin e nënës së Florit, në serialin “Njerëz dhe fate”.

Përveç se në teatër, Pavlina Mani ka interpretuar në 13 filma artistikë, ku spikati fillimisht me rolin e zonjëzës Lulushe, në filmin “Pas vdekjes”, me regji të Kujtim Çashkut.

Me rastin e datëlindjes, aktoren e uroi edhe ministri Blendi Gonxhe, i cili në një postim në rrjetet sociale shkroi: “Gëzuar Ditëlindjen Pavlina Mani! Aktorja e jashtëzakonshme e artit skenik shqiptar, me rolet e mirënjohura dhe të dashura për publikun, si Liria në komedinë “Pallati 176”, apo Drita në serialin “Njerëz dhe Fate”. I urojmë jetë të gjatë e të shëndetshme artistes!”/atsh/KultPlus.com

Një rekord i ri për Shqipërinë Turistike, 10,4 milionë të huaj deri në tetor

Kryeministri Edi Rama, në një postim në rrjetet sociale bëri të ditur që Shqipëria ka thyer rekordin e vitit 2023 për numrin e turistëve të huaj që kanë ardhur në vendin tonë.

Sipas Ramës, ky është një rekord i ri për Shqipërinë, teksa shtoi se përtej shifrave synohet modeli.

“Vizitorët e huaj thyen rekordin e gjithë vitit 2023 duke shënuar shifrën e 10,4 milionë turistëve ose 16,2% më shumë se periudha janar-tetor e vitit të shkuar, edhe pse qëllimi ynë i vetëm nuk janë numrat, por ky model i mirë që po krijojmë e që sërish na jep medaljen si destinacioni më i dëshiruar turistik”, shkruan Rama në postimin e tij.

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro më herët ka bërë publike shifrat e vizitorëve të huaj, ku përgjatë periudhës janar-tetor 2024, Shqipëria është vizituar nga 10,4 milionë vizitorë të huaj.

“Vizitorët e huaj thyen rekordin e gjithë vitit 2023 duke shënuar shifrën e 10,4 milionë turistëve ose 16,2% më shumë se periudha janar-tetor e vitit të shkuar, edhe pse qëllimi ynë i vetëm nuk janë numrat, por ky model i mirë që po krijojmë e që sërish na jep medaljen si destinacioni më i dëshiruar turistik” është shprehur ministrja Kumbaro përmes një reagimi.

Sipas të dhënave të Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit, gjatë muajit tetor vendin e vizituan 761 mijë vizitorë të huaj, ose 9,3% më shumë se tetori i vitit 2023.

Pak ditë më parë, ishte Organizata Botërore e Turizmit që në Barometrin Global e renditi Shqipërinë të parën në Europë dhe të dytën në botë sa i takon normës së rritjes së vizitorëve ndërkombëtarë. Po ky barometër e klasifikoi Shqipërinë të parën përsa i përket rritjes së të ardhurave nga sektori i turizmit krahasuar me periudhën e para-pandemisë.

Në fund të muajit tetor, revista e njohur e udhëtimeve “Wanderlust” i akordoi Shqipërisë medaljen e argjendit si vendi më i dëshirueshëm për t’u vizituar nga turistët, përmes një votimi nga lexuesit britanikë./atsh/KultPlus.com

MASHTI: Nuk ka kurrikulë të veçantë për edukim seksual

Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit (MASHTI) ka reaguar ndaj diskutimeve të fundit për edukimin seksual në shkolla, duke theksuar se nuk ekziston një kurrikulë e veçantë për këtë temë, as tekste shkollore që e trajtojnë atë siç është raportuar.

Në një njoftim për media, MASHTI sqaroi se edukimi seksual trajtohet si një çështje ndërkurrikulare në kurrikulën arsimore të Kosovës dhe përfshihet në lëndë të ndryshme mësimore nga perspektiva shkencore, shëndetësore dhe shoqëroro-kulturore, për të mbrojtur fëmijët dhe të rinjtë nga rreziqet që mund të dëmtojnë shëndetin e tyre.

MASHTI theksoi gjithashtu se, në vitin 2016, është formuar një grup punues që ka hartuar disa doracakë për mësimdhënës dhe broshura për prindër, të cilat janë miratuar nga MASHTI më 2020. Këto materiale janë opsionale dhe nuk janë pjesë e kurrikulës së detyrueshme për nxënësit. Për më tepër, MASHTI siguroi se do të vazhdojë rishikimin e këtyre dokumenteve dhe teksteve shkollore për të siguruar përmbajtje të përshtatshme dhe të saktë.

Miratohet rregullorja për të drejtën në rabat për prodhimet kinematografike, Çeku: Kosova do të bëhet destinacion kryesor për prodhimtari filmike në rajon

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ka njoftuar se sot është miratuar rregullorja për të drejtën në rabat për prodhimet kinematografike dhe audio-vizuele.

Ministri Çeku ka thënë se Kosova do të bëhet destinacion kryesor për prodhimtari filmike në rajon, duke qenë se talenti dhe përvoja e dëshmuar veçse është prezente dhe e gatshme për të ngritur industrinë në nivele ende më të larta.

“Përmes rabatit synojmë të tërheqim investime të huaja në Kosovë, duke siguruar që 30% e shpenzimeve të pranuara t’i kthehen direkt investuesit të huaj, shpenzime që bëhen për shërbime dhe fuqi punëtore lokale. Kjo nuk është vetëm për filma e seriale, por edhe për videoklipe muzikore, reklama dhe së fundmi, për zhvilluesit e lojërave, një përfshirje që pasqyron kohën moderne dhe diversitetin e industrisë kreative”, thuhet në njoftimin e Ministrit Çeku./ KultPlus.com

Balada e dashurisë së vonë

Poezi e shkruar nga Dulce Maria Loynaz.

Dashuri që vjen aq vonë,
më sill të paktën prehje:
ti dashuri e vonuar, nga ç’udhë
endacake vjen tek vetmia ime?
Dashuri që më ke kërkuar pa të kërkuar,
nuk di kush vlen më shumë :
fjala që do të më thuash
apo ajo që unë s’e them dot…
Dashuri… Nuk ke ftohtë ti ? Jam Hëna :
Kam vdekjen e bardhë dhe të vërtetën
e largët… Mos m’i jep trëndafilat e tu të freskët ;
jam shumë e ngrysur për trëndafila. Më jep detin…
Dashuri që vjen aq vonë, ti s’më ke parë
dje kur këndoja në fushën me grurë…
Dashuri e heshtjes dhe lodhjes sime
Të paktën sot, mos më bëj të qaj. /KultPlus.com

“Artet, letërsia dhe propaganda në diktaturë”, konferencë shkencore e ISKK

Instituti i Studimeve për Krimet dhe Pasojat e Komunizmit nisi sot konferencën shkencore “Artet, letërsia dhe propaganda në diktaturë”.

Konferenca e cila vijon edhe ditën e nesërme, synon të ofrojë një platformë për ekspertët për të diskutuar çështje të kulturës në komunizëm: artet, letërsia dhe përdorimi i tyre si instrumenta propagande. Konferenca përbëhet nga disa sesione, secila me një temë të ndryshme, duke përfshirë: vendosja e arteve dhe letërsisë nën kontrollin e regjimit komunist, organizimi strukturor i organeve të kontrollit mbi artet dhe kulturën, objekti, qëllimi dhe misioni i veprimtarisë së shoqatave kulturore, marrëdhëniet e artistëve dhe shkrimtarëve me regjimin, e drejta e shprehjes dhe censura, roli i arteve në krijimin e narrativave historike në shërbim të regjimit, kontributi i arteve dhe letërsisë në formimin e njeriut të ri.

“Kulti i individit në shekullin XX” ishte tema e ligjëratës nga drejtori i zyrës së KAS për Shqipërinë, dr. Thomas Kunze, i cili hapi konferencën shkencore. Kunze referoi edhe pjesë nga libri i tij dhe Thomas Vogel “Oh ti, i dashur udhëheqës! Kulti i individit në shekujt XX dhe XXI”, i cili shqyrton mënyrën se si kultet e individit lindin, zhvillohen dhe përshtaten në kultura të ndryshme.

Libri po ashtu analizon mënyrat se si udhëheqës të ndryshëm, që nga diktatorë si Hitleri, Stalini dhe Maoja, deri te figura moderne si Kim Jong-un, Fidel Castro apo Hugo Chavez, përdorën kultin e individit për të manipuluar opinionin publik dhe për të ruajtur pushtetin politik./atsh/KultPlus.com

Presidentja Osmani riafirmon përkushtimin e Kosovës ndaj vlerave frankofone

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka pritur sot në takim delegacionin e Asamblesë Rajonale të Evropës, pjesë e Asamblesë Parlamentare të Frankofonisë, të udhëhequr nga senatorja belge Anne Lambelin.

Në këtë takim sipas njoftimit, presidentja Osmani ka riafirmuar përkushtimin e Kosovës ndaj vlerave frankofone dhe ka theksuar se  Kosova aktualisht  është anëtare e asocuar në Asamblenë Parlamentare të Frankofonisë, ndaj pranimi me të drejta të plota në kuadër të Organizatës Ndërkombëtare Frankofonisë është jo vetëm një prioritet kyç, por edhe hap thelbësor për forcimin e demokracisë dhe të drejtave të njeriut, si vlera të përbashkëta të vendeve frankofone

Ndër të tjera, e para e vendit e ka njoftuar delegacionin edhe për avancimin e agjendës për Gratë, Paqen dhe Sigurinë, duke theksuar se Kosova tashmë është shndërruar në shembull pozitiv në nivel global.

Në këtë frymë, presidentja ka theksuar se përmes ngritjes së statusit të Kosovës në ONF, do të thellohet edhe më tej bashkëpunimi me shtete tjera anëtare në zhvillim të qëndrueshëm, promovimin e diversitetit kulturor e gjuhësor, arsim e hulumtime shkencore, si dhe në fusha tjera të interesit të ndërsjellë.

‘Nuk ekziston gjë tjetër përveç dashurisë së Zotit’

Robert Louis Balfour Stevenson ishte shkrimtar, novelist, poet, skenarist skocez që ka shkruar mjaft vepra, që u bënë të njohura.

Po ashtu veprat e tij ishin shumë të lexuara në Mbretërinë e Bashkuar, Amerikë e Francë kurse shumë prej tyre u përkthyen në gjuhë të ndryshme.

Sot, KultPlus sjell disa nga thëniet e tij të famshme:

“Nuk kërkoj as pasuri, as shpresë, as dashuri, as ndonjë mik që të më kuptojë. Gjithë çfarë kërkoj është qielli sipër meje dhe një rrugë nën këmbët e mia.”

“Tundimi për të bërë atë që është e ndaluar, thjesht pse është e ndaluar, përbën një ndër tundimet më të mëdha që mund të ekzistojnë.”

“Frikën mbaje vetëm për vete, por guximin ndaje me të tjerët.”

“Nuk ka vende të huaja. I huaj është vetëm udhëtari.”

“Nuk ekziston gjë tjetër përveç dashurisë së Zotit: ecim mbi të, e thithim si frymë, jetojmë dhe vdesim brenda saj. /KultPlus.com

Ndërhyrje emergjente për restaurimin e Urës së Përroit të Bënjës

DRTK Gjirokastër ka filluar ndërhyrjen emergjente për restaurimin në shpatullën e majtë të Urës mbi Përroin e Bënjës (Monument Kulture Kategoria I), duke evituar shembjen pas gërryerjes nga prurjet e përroit.

Ura është e pozicionuar në të hyrë të fshatit Bënjë, në lagjen e poshtme të tij, ku përroi kalon nëpër një grykë të ngushtë e derdhet në lumin e Lengaricës. Ura ka një harmonizim të bukur me ambjentin rrethues.

Ura ngrihet mbi një hark të vetëm me hapësirë drite 6.4 m, ku qemeri i harkut përfshirë dhe arkivoltën ka trashësi 70 cm .

Arkivolta shkel me dhëmbë 7 cm mbi harkun e poshtëm dhe në ngritjen e urës është patur parasysh ngushtica minimale e përroit si dhe fortësinë e brigjeve duke e ndërtuar në pjesën më të ngushtë dhe duke u mbështetur në brigjet shkëmbore të qëndrueshëm.

Në pjesën qëndrore të arkivoltës janë inkastruar katër kollona të vogla prej shtufi që sigurojnë një lidhje të mirë të muraturës së urës. Kollona të tilla formë brezash vertikalë vërehen dhe të tjera në muret bregore të urës./ KultPlus.com