Shkrimtari Jusuf Buxhovi sjell botimin e dytë të “Libri i Gjakovës”

Shkrimtari dhe historiani i njohur, Jusuf Buxhovi, ka njoftuar se ka sjellur botimin e dytë me ndryshime të librit “Libri i Gjakovës”.

“Dimensioni shpirtëror i një dashurie tragjike nga mallkimi i “gjakut të papastër” midis një dërvishi të verbër dhe fallxhorës në rrethanat e pushtimit tridhjetë e shtatë mujor të Gjakovës nga ushtria serbe dhe ajo malaziase në vjeshtën e vitit 1912, kur qyteti përgjatë lumit Krena, ndahet në dy pjesë, gjendje kjo që nxjerrë në pah edhe natyrën e karaktereve ndër më të ultat”, ka shkruar Buxhovi.

Buxhovi ka bërë të ditur se libri i botuar përbëhet prej 221 faqeve./KultPlus.com

May be an image of 1 person and text that says 'Jusuf Buxhovi Bo ν IBRIIGJAKOVES I LIBRI I GJAKOVES LIBRI ・ Buxhovi Jusuf lor "Faik Konica" "FaikKonica" T1 Prishtinë'

“Travel and Tour World”: Shqipëria moment historik të ri në sektorin e turizmit

Shqipëria ka arritur një moment historik të ri në sektorin e turizmit me 8,5 milionë vizitorë deri në gusht, duke tejkaluar 7,5 milionë të vitit të kaluar – duke shënuar një vit rekord rritjeje, sipas një artikulli të botuar në “Travel and Tour World” (TTW).

Kryeministri Edi Rama ka ndarë statistikat më të fundit të turizmit, duke zbuluar se Shqipëria ka pritur 8,5 milionë vizitorë deri në fund të gushtit të këtij viti.

Kjo shënon një rritje të konsiderueshme nga 7,5 milionë turistë që vizituan gjatë së njëjtës periudhë të vitit të kaluar, duke shfaqur një interes në rritje për atraksionet e vendit.

Rama theksoi se Shqipëria po tërheq turistë nga destinacione të largëta, duke përfshirë vende si Meksika, Brazili, Kanadaja dhe Australia.

Ai theksoi se këta vizitorë jotradicionalë po zgjedhin gjithnjë e më shumë Shqipërinë si destinacionin e tyre të udhëtimeve.

Përveç këtyre udhëtarëve të largët, turistë nga vende si Azerbajxhani, Kina dhe Japonia kanë vizituar gjithashtu vendin duke ndikuar në rritjen e turizmit.

Kryeministri Rama ia atribuoi këtë nxitje atraksioneve unike të Shqipërisë, të cilat kujdesen për një gamë të larmishme tregjesh ndërkombëtare.

Ai vuri në dukje me krenari se sektori i turizmit në Shqipëri forcohet jo vetëm nga bukuria e tij natyrore, por edhe nga përvojat e pasura kulturore që ai ofron.

Nga Alpet veriore madhështore deri te kalatë historike dhe monumentet kulturore, vendi ofron një shumëllojshmëri destinacionesh për vizitorët që duan të eksplorojnë.

Gjithashtu, sipas kryeministrit Rama faktorë të tjerë kyç në nxitjen e rritjes së sektorit të turozmit janë, mikpritja e ngrohtë të hotelierëve shqiptarë, së bashku me kuzhinën fantastike të saj – duke e bërë Shqipërinë një eksperiencë të paharrueshme për turistët.

Me vitin ende në vazhdim, industria e turizmit në Shqipëri vazhdon të lulëzojë dhe shifrat pritet të vazhdojnë të rriten./atsh/KultPlus.com

“Mirëprisni gjithçka që ju vjen, por mos dëshironi për asgjë tjetër”


André Gide ishte një autor francez dhe fitues i Çmimit Nobel në Letërsi (në 1947).

Ai është autor i më shumë se pesëdhjetë librave. Gazeta “The Neë York Times” e kishte përshkruar atë si “njeriu më i madh bashkëkohor i Francës në letra”.

Për lexuesit tanë sjellim këtë koleksion me thëniet më të bukura të tij:

Të dish të lirosh veten nuk është asgjë; gjëja e mundimshme është të dish çfarë të bësh me lirinë e dikujt.

Njeriu nuk mund të zbulojë oqeane të reja, nëse nuk ka guximin të harrojë bregun.|

Besojuni atyre që kërkojnë të vërtetën. Dyshoni tek ata që e gjejnë.

Ji besnik ndaj asaj që ekziston brenda vetes.

Gjithçka është thënë tashmë, por meqenëse askush nuk po dëgjonte, ne duhet të fillojmë përsëri.

Ngjyra e së vërtetës është gri.

Vetëm ato gjëra janë të bukura të cilat janë të frymëzuara nga çmenduria dhe të shkruara nga arsyeja.

Hipokriti i vërtetë është ai që pushon së perceptuari mashtrimin e tij, ai që gënjen me sinqeritet.

Ju lutem mos më kuptoni shumë shpejt.

Të kesh zili për lumturinë e një njeriu tjetër është çmenduri; nuk do të dinit çfarë të bënit me të nëse do ta kishit.

Ai që dëshiron një trëndafil duhet ta respektojë gjembin e tij.

Vetëm budallenjtë nuk e kundërshtojnë vetveten.

Ka shumë gjëra që duken të pamundura për aq kohë që dikush nuk i provon ato.

Frika nga tallja lind frikacakun më të keq.

Guxo të jesh vetvetja.

Atëherë ju mendoni se dikush mund të mbajë një dashuri të pashpresë në zemrën e tij për aq kohë sa? … Dhe se jeta mund të marrë frymë mbi të çdo ditë, pa e shuar atë?

Ji besnik ndaj asaj që ekziston askund tjetër veç te vetja jote – dhe kështu bëhu i domosdoshëm.

Urtësia nuk vjen nga arsyeja por nga dashuria.

Eshtë më mirë të të urrejnë për atë që je sesa të të duan për atë që nuk je.

Si do të ishte një rrëfim i lumturisë? E tëra që mund të përshkruhet është se çfarë e përgatit atë, dhe pastaj çfarë e shkatërron atë.

Veprimet më vendimtare të jetës sonë – dua të them ato që ka më shumë të ngjarë të vendosin gjithë rrjedhën e së ardhmes sonë – janë, më shpesh , të pamenduara.

Ne duhet ta shijojmë këtë verë, lule më lule, sikur të ishte e fundit që do të shohim.

Të lexosh një shkrimtar është për mua jo thjesht të marr një ide se çfarë thotë ai, por të shkoj me të dhe të udhëtoj në shoqërinë e tij.

Çdo çast i jetës sonë është në thelb i pazëvendësueshëm: duhet ta dini këtë në mënyrë që të përqendroheni në jetë.

Unë nuk dëshiroja asgjë përtej buzëqeshjes së saj dhe të ecja me të kështu, dorë për dore, përgjatë një dielli të ngrohur, në shtegun e luleve.

Trishtimi nuk është pothuajse kurrë asgjë, por një formë e lodhjes.

Kapaciteti për të fituar falas nuk është asgjë; aftësia për të qenë i lirë është detyra.

Gjërat më të rëndësishme për të thënë janë ato që shpesh nuk i mendoja të nevojshme t’i thosha – sepse ishin shumë të dukshme.

Mirëpriteni gjithçka që ju vjen, por mos dëshironi për asgjë tjetër.

Arti fillon me rezistencën – në pikën ku rezistenca kapërcehet. Asnjë kryevepër njerëzore nuk është krijuar kurrë pa punë të madhe.

Arti është një bashkëpunim midis Zotit dhe artistit, dhe sa më pak që bën artisti, aq më mirë.

Në mënyrë që të jem plotësisht i lumtur, e vetmja gjë e nevojshme është të përmbahem nga krahasimi i këtij momenti me momentet e tjera në të kaluarën, të cilat shpesh nuk i shijoja plotësisht, sepse i krahasoja me momentet e tjera të së ardhmes.

Më shpesh njerëzit kërkojnë situata të jetës për të këmbëngulur në mendimet e tyre sesa për të arsimuar veten e tyre.

Rrugët më të rrahura janë sigurisht më të sigurtat, por mos shpresoni të fitoni shumë me to.

Kam ndërmend t’ju sjell forcë, gëzim, guxim, zgjuarsi, sfidë.

Novelisti nuk ka shumë dëshirë ta shohë luanin duke ngrënë bar. Ai e kupton që i njëjti Zot krijoi ujkun dhe qengjin, pastaj buzëqeshi, “duke parë që puna e tij ishte e mirë”.

Ata krijojnë dallime dhe rezerva të cilat unë nuk mund t’i zbatoj për vete, sepse ekzistoj vetëm si një i tërë; I vetmi pretendim im është të jem i natyrshëm dhe kënaqësinë që ndiej gjatë një veprimi, e marr si shenjë se duhet ta bëj.

Vetë gjërat që më ndanin dhe më dallonin nga njerëzit e tjerë ishin ato që kishin rëndësi; gjërat që askush tjetër nuk do të donte dhe nuk mund të thoshte, këto ishin gjërat që unë kisha për të thënë.

Krijimet më të bukura të burrave janë vazhdimisht të dhimbshme. Cili do të ishte përshkrimi i lumturisë?./KultPlus.com

22 libra që nuk duhen lënë pa lexuar, nga ata që të ndryshojnë jetën

Top 22 librat

  1. “Për kë bien këmbanat” – Ernest Hemingueji

Një nga veprat më të mira Heminguejit, “Për kë bien këmbanat” është një roman i botuar në vitin 1940. Libri tregon historinë e Robert Jordan, një specialist shpërthimesh amerikan në Brigadat Ndërkombëtare, i vendosur në një njësi guerilasish republikanë gjatë Luftës Civile në Spanjë (1939 – 1939 ). Ai eksploron një numër temash të tilla si vdekja, dashuria, dhe fanatizmi.

  1. “Zoti i mizave” – Uilliam Golding

Kryevepra e Golding, Zoti i mizave flet për një grup djemsh të mirë britanikë, që kanë ngecur në një ishull të pabanuar, të cilët përpiqen të vetëqeverisen, por me rezultate shkatërrimtare. Në libër, Golding trajton temat shumë të debatueshme të natyrës njerëzore dhe mirëqenies individuale, përkundrejt të mirës së përbashkët.

  1. “Ana Karenina” – Leon Tolstoi

Ana Karenina është një roman i botuar në seri nga viti 1875 deri në 1877. Duke rrëfyer historinë e aristokrates nga Shën Petërsburgu, Ana Karenina, libri eksploron në mënyrë mjeshtërore një sërë temash, nëpër pothuaj një mijë faqet e tij. Një sondazh i vitit 2007 me 125 shkrimtarë bashkëkohorë, e shpalli Ana Kareninën “librin më të bukur që është shkruajtur ndonjëherë”.

  1. “Princi i vogël” – Antoine de Saint-Exupery

I shkruajtur nga aristokrati, shkrimtari, poeti dhe aviatori francez Antoine de Saint-Exupery, Princi i vogël është një novelë shumë popullore e vitit 1943 dhe libri i katërt më i përkthyer në botë. Libri përshkruan me shumë dhembshuri vetminë, miqësinë, dashurinë, dhe humbjen, të përjetuara nga naj princ i vogël që ka rënë në Tokë.

  1. “Manifesti komunist” – Karl Marks dhe Frederik Engels

Një pamflet politik i vitit 1848 nga filozofët gjermanë Marks dhe Engels, Manifesti Komunist pranohet sot si një prej dorëshkrimeve politikë më me ndikim. Ai paraqet një qasje analitike unike ndaj luftës së klasave, problemeve të kapitalizmit, dhe natyrës së shoqërisë e politikës.

  1. “Mbi origjinën e specieve” – Çarls Darvin

I shkruajtur nga shkencëtari anglez Çarls Darvin dhe i botuar në 1859, “Mbi origjinën e specieve” është një vepër letërsie shkencore që konsiderohet edhe themeli i biologjisë evolucionare. I shkruajtur për lexues jo specialistë, ai paraqet një trupë provash se diversiteti i jetës ka ardhur nga linja e zakonshme e trashëgimisë përmes një modeli të degëzuar të evolucionit.

  1. “Zgjedhja e Sofisë” – Uilliam Stajron

“Zgjedhja e Sofisë” është një roman i vitit 1979 nga shkrimtari amerikan Uilliam Stajron. Ai përqëndrohet në vendimin tragjik që Sofia, një katolike polake e mbijetuar e kampeve të përqëndrimit në Gjermani, u detyrua të bëjë pas futjes bashkë me dy fëmijët në kamp. Sofisë iu desh të zgjedhë se cili prej fëmijëve do të jetonte dhe cili do të vdiste.

  1. “Në rrugë” – Nga Xhek Keruak

Libri përcaktuas i brezave të kundërkulturës, së pasluftës. “Në rrugë” është një roman i vitit 1957 nga shkrimtari amerikan Xhek Keruak. Bazuar në udhëtimet e Keruak dhe miqve të tij nëpër Amerikë, libri flet për jetën e lirë, xhazin, poezinë dhe drogat. Ai është zgjedhur nga revista TIME si një prej 100 romaneve më të mirë në gjuhën angleze, nga viti 1923 deri në 2005.

  1. “Të vrasësh zogun përqeshës” – Harpër Li

Romani fitues i Cmimit Pulitzer me autore Harper Li është shndërruar në një klasik të letërsisë moderne amerikane. Me linjën e tregimit dhe personazhet që janë bazuar kryesisht në vëzhgimet që vetë autorja i ka bërë familjes së saj dhe fqinjëve, romani është i njohur për ngrohtësinë dhe humorin, pavarësisht se trajton problemet serioze të përdhunimit dhe pabarazisë racore.

  1. “1984” – Xhorxh Oruell

“1984” është një roman distopik i shkruajtur nga shkrimtari anglez Xhorxh Oruell. Romani i ka të vendosura ngjarjet në një botë të zymtë me luftë të përjetshme, me mbikëqyrje të kudondodhur nga ana e qeverisë dhe manipulim publik, ku individualizmi dhe mendimi i pavarur persekutohen dhe mendohen si “krime”.

  1. “Konti i Monte Kristos” – Aleksandër Dyma

I përfunduar në vitin 1844, Konti i Monte Kristos është një roman aventurë që merret me tema të shpresës, drejtësisë, hakmarrjes, mëshirës dhe faljes. Ai përqëndrohet tek një burrë i cili burgoset pa të drejtë, arratiset nga burgu, fiton një pasuri dhe më pas i hyn rrugës së hakmarrjes për ata që ishin përgjegjës për burgosjen e tij.

  1. “Getsbi i madh” – Skot Fitzxherald

I konsideruar vepra më e madhe e Fitzxheraldit, Getsbi i Madh eksploron temën e dekadencës, idealizmit, rezistencës ndaj ndryshimit, rebelimit social, dhe teprimeve, duke krijuar një portret të Epoës së Xhazit apo viteve Njëzetë, që është përshkruar si një rrëfim paralajmërues për Endrrën Amerikane.

  1. “Alkimisti” – Paolo Koelho

Alkimisti është një roman i autorit brazilian Paolo KOelho, i botuar fillimisht në vitin 1988. Një roman alegorik, ai ndjek një bari andaluzian në udhëtimin e tij në Egjipt, pasi ka parë një ëndërr sikur ka gjetur një thesar atje. Një bestseller ndërkombëtar, Alkimisti është një prej librave më popullorë në histori.

  1. “Të drejtat e njeriut” – Tomas Pein

Botuar në dy pjesë në mars 1791 dhe shkurt 1792, Të drejtat e Njeriut është një prej librave më të rëndësishëm të shkruajtur nga Tomas Pein, një aktivist politik anglo amerikan, filozof, teoricien i politikës dhe revolucionar. Libri merret me Revolucionin Francez dhe të drejtat që i duhen dhënë të gjithë qenieve nejrëzore.

  1. “Një histori e shkurtër e kohës” – Stiven Hoking

Një histori e shkurtër e kohës është një libër i shkencës popullore i vitit 1988 nga fizikani britanik Stiven Hoking. Në libër, Hoking përpiqet të shpjegojë një sërë temash si kozmologjia, duke përfshirë Big Bangun, vrimat e zeza, si dhe konet e dritës për lexuesit jo specialistë. Libri u bë menjëherë shumë i shitur dhe u përkthye në 35 gjuhë, deri në vitin 2001.

  1. “Në egërsinë e natyrës” – Xhon Krakauer

I shkruajtur nga XHon Krakauer në vitin 1996, ky libër është një bestseller ndërkombëtar dhe është botuar në 14 gjuhë. I përdorur gjerësisht në kurikulën e shkollave dhe kolegjeve, libri merret me temat se si të pranohesh në shoqëri dhe se si, ndonjëherë, të gjesh vetveten bie ndesh me të qënit një pjesëtar aktiv i shoqërisë.

  1. “Thertorja Pesë” – Kërt Vonegat

Thertorja-Pesë është një roman satirik nga Kërt Vonegat për Luftën e DYtë Botërore. I konsideruar gjysmë autobiografik, romani bazohet pjesërisht në përvojën e vetë autorit në luftë. Përgjithësisht i pranuar si libri më me ndikim i Vonegat, libri përqëndrohet tek ushtari amerikan Billi Pilgrim.

  1. “Liza në botën e vudirave”

Eshtë një roman aventurash i shkruajtur nga matematicieni anglez Charles Dodgson nën pseudonimin Luiz Karol. Libri luan mjeshtërisht me logjikën, duke i dhënë një popullaritet të madh si tek të rriturit, edhe tek fëmijët.

  1. “Portreti i Dorian Greit” – Oskar Uajlld

I vetmi roman i Oskar Uajlld, Portreti i Dorian Greit është një roman gotik që merret me temat e esteticizmit, dyfishtësisë morale, dhe vetëllastimit. Në vitin 1890 kur u botua fillimisht, ai fyeu ndjeshmëritë morale të lexuesve dhe kritikëve, por sot konsiderohet një prej veprave më të spikatura të shekullit 19.

  1. “Kumbari” – Mario Puco

Kumbari është një roman i famshëm krimi, i shkruajtur nga shkrimtari italo-amerikan Mario Puco. Trajton historinë e një familje mafioze në Nju JOrk, e udhëhequr nga Don Vito Korleone, që u bë sinonim me mafian italiane. Romani mbulon vitet 1945-1955 dhe ofron gjithashtu historinë e të kaluarës së Korleones.

  1. “Ferma e Kafshëve” – Xhorxh Oruell

Një tjetër vepër e madhe e Xhorxh Oruellit. Një roman alegorik dhe distopik i botuar fillimisht në Angli në vitin 1945. Duke kritikuar në mënyrë alegorike komunizmin, libri u refuzua fillimisht nga një numër botuesish amerikanë, por sot konsiderohet një prej librave më me ndikim që është shkruajtur ndonjëherë.

  1. “Asgjë e re nga fronti i perëndimit” – Ernest Hemingueji

I shkruajtur nga Erih Maria Remark, një veteran gjerman i Liftës së Parë, “Asgjë e re nga fronti i perëndimit” është një roman lufte i botuar në vitin 1928. Libri përshkruan stresin ekstrem fizik dhe mendor të ushtarëve gjermanë gjatë luftës, si dhe shkëputjen nga lufta civile e shumë prej këtyre ushtarëve, pas kthimit në shtëpi.

  1. “Njëqind vjet vetmi” – Gabriel Garsia Markez

E konsideruar vepra më e madhe e Markezit, Njëqind vjet vetmi është një roman i realizmit magjik botuar në vitin 1967, që rrëfen historinë e familjes Buendia. I përkthyer në 37 gjuhë dhe me më shumë se 30 milionë kopje, romani njihet si një prej veprave më të rëndësishme në letërsinë e gjuhës spanjolle. / KultPlus.com

OKB-ja nxjerr raportin përfundimtar me rekomandimet kryesore mbi qeverisjen e inteligjencës artificiale

Në një botë ku inteligjenca artificiale po riformulon me shpejtësi industritë, shoqëritë dhe gjeopolitikën, organi këshillues i OKB-së ka çuar përpara raportin e tij përfundimtar – “Udhëheqja e AI për njerëzimin”, duke paraqitur shtatë rekomandime strategjike për qeverisje të përgjegjshme të AI-së.

Raporti thekson nevojën urgjente për koordinim global në menaxhimin e mundësive dhe rreziqeve të AI-së, veçanërisht në dritën e zgjerimit të shpejtë të teknologjive të AI-së si “ChatGPT”, dhe qasjeve të ndryshme rregullatore ndërkombëtare, të tilla si Akti gjithëpërfshirës i AI-së i BE-së dhe politikat rregullatore të kundërta të SHBA-së dhe Kinës.

Një nga sugjerimet kryesore është krijimi i një Paneli Shkencor Ndërkombëtar për AI-në. Trupi, i modeluar sipas Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike, do të bashkonte ekspertë kryesorë për të ofruar vlerësime në kohë dhe të paanshme të aftësive, rreziqeve dhe pasigurive të AI-së.

Paneli Shkencor Ndërkombëtar për Inteligjencën Artificiale do të sigurojë që politikëbërësit dhe shoqëria civile të kenë akses në kuptimin më të fundit shkencor, duke ndihmuar në zvogëlimin e zhurmës dhe dezinformatave që mund të rrethojnë përparimet e reja teknologjike.

Zbatimi i Shkëmbimit të Standardeve të AI-së do të formonte një shkëmbim standard që bashkon palët e interesuara globale, duke përfshirë organizatat kombëtare dhe ndërkombëtare, për të debatuar dhe zhvilluar standardet e AI. Do të siguronte që sistemet e AI të përputhen me vlerat globale, si drejtësia dhe transparenca.

Rrjeti i Zhvillimit të Kapaciteteve të AI-së është gjithashtu një nga shtatë pikat kyçe që do të adresonte pabarazitë. OKB-ja këtu propozon ndërtimin e një rrjeti kapacitetesh të AI-së që do të lidhë qendrat e përsosmërisë globalisht, do të sigurojë trajnime dhe burime dhe do të nxisë bashkëpunimin për të fuqizuar vendet që nuk kanë infrastrukturën e AI-së.

Një tjetër propozim kyç është krijimi i një Kornizë Globale të të Dhënave të AI-së , i cili do të ofronte një qasje të standardizuar për qeverisjen e të dhënave të trajnimit të AI.

Raporti rekomandon më tej formimin e një Fondi Global për AI për të kapërcyer ndarjen e AI midis kombeve. Fondi do të sigurojë burime financiare dhe teknike për vendet që nuk kanë infrastrukturë ose ekspertizë për të zhvilluar teknologjitë e AI.

Së bashku me këto rekomandime, raporti mbron një dialog mbi politikat mbi qeverisjen e AI-së, duke theksuar nevojën për bashkëpunim ndërkombëtar për të krijuar rregullore të harmonizuara dhe për të shmangur boshllëqet rregullatore./KultPlus.com

DAM Festival i rikthehet skenës artistike vendore me virtuozitetin e vilonçelistes franceze, Aurélienne Brauner

Vjollca Duraku

Koncerti i Violonçelistes franceze Aurélienne Brauner, të mërkurën mbrëma, në atelienë e Pallatit të Rinisë shënoi rikthimin dhe hapjen e edicionit të 19-të të Festivalit Ndërkombëtar të Muzikës “DAM Festival”, në skenën artistike vendore.

Në një ambient të improvizuar, me ulëse në formë harkore, që përballë kishte një skenë me tre ekrane të mëdha që përmbanin numrin romak XIX, ceremoninë hapëse e udhëhoqi Rreze Kryeziu, e cila përveçse falënderoi mysafirët për prezencë, bëri edhe një prezantim të shkurtër të përmbajtjes së programit, i cili për soliste kishte vilonoçelisten franceze.

Pas pak në skenë doli solistja këmbëzbathur Brauner, e cila pjesë të programit interpretues kishte edhe veprën premierë të Dea Ahmës “Lament për violonçel solo”. Pika e parë interpretuese ishte nga autori Johann S. Bach me Suitë për violonçel Nr.1 në G-dur, BWV 1007  me Prelude, Allemande, Courante, Sarabande, Menuetl – Menuet ll dhe Gigue, ku krijoheshin tinguj të qetë, të cilët shkonin e bëheshin më të rrallë e më seriozë, për tu kthyer përsëri në tinguj të qetë e të shpeshtë që ishin të këndshëm për veshin e dëgjuesit.

Pika pasuese ishte Johann S. Bach me Suitë për violonclçel Nr. 2 në d-mol, BWV 1008 (Prelude Allemande, Courante, Sarabande, Menuet l- Menuet ll l dhe Gigue) që dhuroi tinguj me frekuencë më të lartë e më serioze. Një interpretim me dorë zgjatur në telat e çelos nxirrte në pah profesionalzimin e solistes, ndërsa qetësia mes tingujve lejonte shijim dhe integrim të plotë të pikës interpretuese te publiku.

Aurélienne Brauner, e cila është soliste e dalluar e Orkestrës Kombëtare të Francës që nga viti 2021, fituese e çmimit Del Duca nga Académie des Beaux-Arts, krejt në fund para publikut solli veprën e autorit Gaspar Cassado, “Suitë për violonçel solo Preludio- fantasia”. Fundi i koncertit u pasua me duartrokitje frenetike të cilat e rikthyen solisten në skenë disa herë.

Krejt në fund të koncertit, në një prononcim për media, solistja Aurélienne Brauner tha se e kishte shijuar shumë koncertin, i cili pati program të larmishëm interpretues.

“Ishte një performancë solo. Unë e shijova shumë sepse veprat kishin program të larmishëm duke përfshirë Bahun, një pjesë nga kompozitorja Dea Ahma dhe Gaspar Cassado. Ishte kënaqësi të performoj në Prishtinë, në festivalin DAM”, ka thënë solistja duke bërë të ditur se në këtë festival po merrte pjesë pas përshtypjeve pozitive që i kishte lënë Prishtina në vizitën e saj në muajin Mars.

Ndërsa Organizatori i Festivalit, Dardan Selimaj, është shprehur i lumtur që pas shumë sfidave dhe vështirësive, këtë vit është arritur organizimi i edicionit të 19-të të DAM-Festival.

“Nuk e kam paramenduar që edhe pas 19 vitesh do të ballafaqohemi me problemet e njëjta, kryesisht për hapësirat në të cilat organizohet festivali, jo vetëm DAM-i, por edhe “Ta zbardhi ftyrën”, ChopinFest-i, Remuzika ose Kamerfest. Megjithatë, këto 19 vjet kemi qenë insistues që të vazhdojmë tutje, të gjejmë opsione alternative. Ndoshta, më shumë na kanë shtyrë edhe instrumentistët të cilët i kemi ftuar ndër vite, të cilët shëndrrohen në miq të festivalit, ku pastaj natyrshëm rrjedh programi dhe idetë për vitin e ardhshëm. Megjithatë, e rëndësishme është që pavarësisht të gjithë rrugëtimit në fund të organizohet dhe të finalizohet festivali. Jemi të lumtur që edhe këtë herë kemi arritur ta sjellim për publikun dhe ata që kanë dëshirë ta përcjellin këtë program”, ka thënë Selimaj.

Më tej, organizatori Selimaj ka folur edhe për koncertet në ditët pasuese të festivalit, duke paralajmëruar edhe veprën premierë të kompozitorit shqiptar me karrierë në Japoni, Fati Fehmijut.

“Kryesisht janë koncerte me një ose dy instrumentistë, janë koncerte të formatit më të vogël, që në fokus e kanë edhe interpretimin e disa premierave të kompozitorëve shqiptarë. Pjesë e programit është një vepër e Fati Fehmijut, një kompozitor shqiptar i cili jeton në Japoni, krijimtarinë e të cilit nuk e kemi dëgjuar asnjëherë më parë. Ai është një prej personaliteteve më të dalluara të muzikës bashkëkohore në Japoni, është pedagog në njërën prej akademive atje. Një vepër tjetër e cila do të interpretohet është e Liburn Jupollit, dhe disa emra të tjerë që janë lider të muzikës klasike”, ka thënë Selimaj.

Kurse koordinatorja e festivalit, Zana Abazi, tha se rrjedha e koncertit shkoi ashtu siç ishte paraparë, me disa probleme të vogla si shkak i ambientit jo adekuat në të cilin është mbajtur mbrëmja.

“Një koncert me përmasa të tilla  i ka vështirësitë e veta por e ka edhe shpërblimin e vet në fund me paraqitje të festivalit. Gjithçka ka shkuar për mrekulli, me disa prombleme të vogla për shkak të kushteve që tashmë dihen, mirëpo komplet si koncert ka shkuar në mënyrën më të mirë të mundshme”, ka përfunduar Abazi.

DAM Festival do të vazhdojë rrugëtimin e edicionit të 19-të deri më datën 22 shtator, ku adhuruesit e muzikës klasike do të kenë mundësi që të dëgjojnë vepra të kompozitorëve të shquar shqiptarë dhe botërorë./ KultPlus.com

Arkeologu egjiptian i bën thirrje Berlinit të kthejë bustin e Mbretëreshës Nefertiti

Arkeologu i shquar egjiptian dhe ish-ministri i antikiteteve Zahi Hawass ka nisur një peticion për të kthyer në Egjipt bustin e Mbretëreshës Nefertiti që aktualisht ekspozohet në Muzeun e Ri në Berlin.

Busti i famshëm i pikturuar, rreth 3400 vjeç, u zbulua në vitin 1912 në Tel el-Amarna, rreth 300 km në jug të Kajros, nga një mision arkeologjik gjerman i kryesuar nga arkeologu Ludwig Borhart dhe u dërgua në Berlin vitin e ardhshëm.

Hawass pretendon se pasi u gjet statuja, ajo ishte e veshur me argjilë në mënyrë që të mund të transportohej në Gjermani në mënyrë që të mos binte në sy.

Egjipti ka kërkuar me këmbëngulje rikthimin e statutit që nga viti 1930.

Amarna ishte shkurtimisht kryeqyteti i bashkëshortit të Nefertitit, faraonit Akhenaten të dinastisë së 18-të, i cili sundoi deri në rreth 1335 para Krishtit.

Në peticion, Hawass kërkon kthimin e bustit, duke shpjeguar se ai është marrë ilegalisht nga Egjipti.

Hawass theksoi se ai nuk po bën thirrje për riatdhesimin e artefakteve që janë nxjerrë ligjërisht nga Egjipti.

Fushata e tij fokusohet në kthimin në atdhe të tre objekteve kryesore me vlerë, të cilat janë, së bashku me bustin e Nefertitit, Guri i Rozetës, i cili bëri të mundur deshifrimin e shkrimit të Egjiptit të lashtë dhe zodiakut nga Dendera./KultPlus.com

Mos më harro t’lutem përsëri, s’mund t’jetoj pa ty (VIDEO)

Haki Misini vazhdon të mbetet figura kryesore që solli një frymë të re në historinë e muzikës rok në Kosovë, shkruan KultPlus.

Haki Misini është vrarë nga forcat serbe gjatë vitit 1999, tri orë para se të nënshkruhej marrëveshja për ardhjen e forcave të NATO-së në Kosovë, duke e lënë një zbrazëti të madhe në familjen e tij dhe në artin kosovar.

Këngët e tij më të njohura janë: ‘Fuqia e dashurisë’, ‘Në syrin tënd pashë një lot’, ‘Dashuri e humbur’, ‘Moj e mira te pojata’ etj. Këngë këto që dëgjohen edhe sot e kësaj dite që kanë kaluar më shumë se 20 vite prej publikimit të tyre.

KultPlus ua risjell videon dhe tekstin e këngës ‘Idila verore’

Këngen do t’a shkruaj,

dashuri,

ec n’ket’ zemrës time t’i ke hy,

mos më harro t’lutem,

përsëri,

s’mund t’jetoj’ pa ty.

Syt’ e tu, gjithnji,

me japin drit’,

balli yt, për mu

çdo her’ sh’ndrit,

t’njofta sikur zjarr’,

që djelli mban,

buzët tua jan’.

T’lutem më kupto,

eja m’ledhato,

zemrën ti ma shëro,

s’ka forcë që na ndan,

gjersa jemi bashkë,

fort’, të dashuroj./KultPlus.com

Vallja e Rrajcës, ansambli i Përrenjasit merr çmimin e parë në Festivalin Internacional të Folklorit në Itali

Ansambli i Këngëve dhe Valleve Popullore të Përrenjasit fitoi çmimin e parë në Festivalin Ndërkombëtar të Folklorit dhe Paqes në Agropoli në Itali duke promovuar vlerat e jashtëzakonshme të kulturës shqiptare.

Padyshim Vallja e Rrajcës ishte qershia mbi tortë e cila bindi jurinë që çmimi i parë, mes disa vendeve të botës, ti shkojë Shqipërisë.

Djem e vajza të ansamblit përshkuan rrugët e qytetit të vogël me flamurin kuqezi për t’i dorëzuar trofeun kryetarit të Bashkisë Përrenjas.

Për valltarët ky çmim ishte shpërblim për punën e jashtëzakonshme, por mbi të gjitha krenari e përfaqësimit të Shqipërisë ndërkombëtarisht.

Nuk mund të ndodhte ndryshe, kostumi plot ngjyra i Rrajcës, i qëndisur brez pas brezi nga zonjat e kësaj zone, solli gjithashtu në Përrenjas, çmimin e kostumografisë./TopChannel/KultPlus.com

Gjinushi pret ambasadoren e Zvicrës në prag të simpoziumit të përbashkët shkencor

Kryetari i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Skënder Gjinushi, priti sot në një vizitë zyrtare ambasadoren e Zvicrës, Ruth Huber. Takimi u organizua me rastin e përgatitjeve të simpoziumit të përbashkët shkencor për figurën e Eugéne Pittard që do të mbahet më 9 tetor 2024.

Sipas njoftimit për mediat, nga Akademia e Shkencave, gjatë takimit u bisedua rreth figurës shumëdimensionale të Eugéne Pittard në rrethet akademike të Shqipërisë, për rolin e tij në njohjen e Shqipërisë si shtet dhe anëtarësimin në Lidhjen e Kombeve (1920), si dhe për kontributin e tij si arkeolog, antropolog dhe si bashkëthemelues i Kryqit të Kuq Shqiptar me gruan e tij Helene Pittard.

Gjatë këtij takimit u theksua se Eugene Pittard është zbuluesi i parë i sitit të lashtë arkeologjik të Trenës në Korçë (1924).

Puna e tij ka nxitur studiues dhe arkeologë të tjerë, ku u përmend kontributi i studiuesit zviceran prof. Albert Hafner që udhëheq ekipin shqiptaro-zviceran të kërkimeve arkeologjike në këtë zonë dhe që do të jetë i pranishëm dhe në ditën e konferencës më 9 tetor 2024.

Bashkëorganizimi i një veprimtarie shkencore jubilare në nderim të figurës dhe kontributit të studiuesit Eugene Pittard mes Ambasadës së Zvicrës dhe Akademisë së Shkencave të Shqipërisë do të shërbejë dhe si një urë për të tjera nisma dhe organizime të përbashkëta.

Mes këtyre nismave, me rëndësi është edhe përfshirja e studiuesve e albanologëve të të dyja vendeve në projektin madhor të “Enciklopedisë shqiptare”./atsh/KultPlus.com

“Mes lotëve zbulova brenda vetes një buzëqeshje të pathyeshme”

Poezi nga Albert Kamy

E dashura ime,
në mes të urrejtjes
zbulova brenda vetes një
dashuri të pathyeshme.

Mes lotëve zbulova brenda vetes një buzëqeshje të pathyeshme.
Mes kaosit zbulova brenda vetes një qetësi të pathyeshme.
Në mes të dimrit kam kuptuar, më në fund, se brenda vetes kam një behar të pathyeshëm.

Dhe kjo më bën të lumtur.
Sepse kjo vërteton se s’ka rëndësi se sa ashpër
më kundërvihet bota
ngase brenda vetes
kam diç më të fortë,
diç më të mirë që sakaq
më shtyn të shkoj përpara.

/KultPlus.com

1959 – Albert Camus Directs His Play ‘Les Possedes’. Les répétitions au théâtre Antoine de la pièce ‘Les possédés’ d’Albert Camus, mise en scène par l’auteur : attitude d’Albert CAMUS sur la scène du théâtre, un pied sur une chaise et une cigarette à la main, sous la lumière des projecteurs. (Photo by Jack Garofalo/Paris Match/Getty Images)

“Travel and Tour World”: Një arratisje e qetë, zbuloni bukurinë e fshatrave të Korçës

Korça, së bashku me fshatrat përreth – Voskopojën, Dardhën dhe Boboshticën – vazhdon të tërheqë turistë të huaj gjatë gjithë muajit shtator, sipas një artikulli të botuar në “Travel and Tour World” (TTW).

Vizitorët, kryesisht nga Evropa Perëndimore, tërhiqen nga trashëgimia e pasur kulturore dhe vendet arkeologjike të vendit mesdhetar.

Një grup turistësh spanjollë – për herë të parë – shprehën admirimin e tyre për mikpritjen e ngrohtë dhe natyrën e pacënuar që hasën në zonë.

“Kjo është hera ime e parë në Shqipëri. Është me të vërtetë një vend i bukur dhe i pastër, dhe unë jam i mahnitur nga dashuria dhe paqja që na ofron ky vend”, tha një turist.

“Kam dëgjuar kaq shumë për Shqipërinë, por ta shohësh nga afër është mbresëlënëse. Njerëzit janë jashtëzakonisht të sjellshëm dhe gjithmonë të buzëqeshur”, shtoi një turist tjetër.

Guida, e cila shoqëronte turistët, theksoi se vizitorët e huaj janë shumë të tërhequr nga historia e pasur e Shqipërisë.

Operatorët e turizmit në Shqipërinë juglindore kanë bërë të ditur se muaji tetor është tashmë i rezervuar me turistë të huaj, duke shënuar një rritje të dukshme të interesit krahasuar me vitin e kaluar.

Nga Riviera Shqiptare, Alpet veriore madhështore dhe deri te kështjellat historike dhe monumentet kulturore, Shqipëria ofron një shumëllojshmëri destinacionesh për vizitorët që duan të eksplorojnë.

Sipas të dhënave të fundit, vendi i vogël mesdhetar mirëpriti 8,5 milionë vizitorë deri në fund të gushtit të këtij viti krahasuar me 7,5 milionë të vitit të kaluar./atsh/KultPlus.com

Nga fillimi i rrugëtimit akademik në Kosovë tek rrugëtimi përtej kufijve: Efektet transformuese të globalizimit në sistemin e arsimit

UNI-Universum International College vazhdon të jetë lider në fushën e ndërkombëtarizimit dhe krijimit të përvojave ndërkulturore për studentët e tij. Në epokën e globalizimit, cilësia e arsimit të lartë dhe përvoja akademike po transformohen ndjeshëm. Kjo është veçanërisht e dukshme në UNI, falë partneritetit strategjik me Arizona State University, Universiteti më i madh publik në SHBA dhe nr. 1 për Inovacion. 

#UNI ju ofron studentëve mundësinë për të marrë diploma të fuqizuara, diploma të dyfishta ndërkombëtare, si dhe shkëmbime semestrale në bashkëpunim me 221 universitetet partnere në Evropë. Këto mundësi të jashtëzakonshme pasqyrojnë ndikimin e thellë të globalizimit në edukim, duke u ofruar studentëve përvoja unike që i përgatisin ata për sfidat dhe mundësitë e një bote të ndërlidhur.

Bëhu pjesë e #UNI dhe dhe fillo rrugëtimin tënd akademik përtej kufijve, duke klikuar këtu!

Partneriteti strategjik me Arizona State University është një shembull konkret i mënyrës si globalizimi ndikon në arsimin e lartë dhe ofron mundësi të jashtëzakonshme për studentët. 

Çka nënkupton një diplomë e fuqizuar?

Një diplomë e fuqizuar është një dokument që pasqyron kontributin dhe burimet e dy institucioneve të shquara, UNI – Universum International College dhe Arizona State University. Kjo lloj diplome garanton se studentët përfitojnë nga një përvojë të pasur arsimore, të njohur globalisht, duke iu dhënë qasje në njohuri dhe burime të avancuara. 

Çka nënkupton një diplomë e dyfishtë?

Një diplomë e dyfishtë nënkupton marrjen e dy diplomave nga dy universitete të ndryshme për të njëjtën fushë studimi. Studentët e UNI fillojnë studimet në UNI dhe më pas të transferohen në Arizona State University, ose në ndonjërin nga universitetet tjera përkatëse ose të vazhdojnë studimet online nga Kosova, duke marrë diploma nga të dy institucionet. Ky model studimi u ofron atyre një avantazh të konsiderueshëm në tregun ndërkombëtar të punës.

Programi Erasmus+ është një tjetër mënyrë si studentët e UNI-Universum International College, përmes shkëmbimeve Erasmus, mund të kalojnë një semestër apo edhe një vit duke studiuar në një nga 221 universitetet partnere në Evropë. Kjo përvojë u lejon studentëve të përjetojnë sisteme të ndryshme arsimore, ku mësojnë prej kulturave të ndryshme dhe mundësitë e rrjetëzimit.

Në UNI, globalizimi është një pjesë e pandashme e përvojës akademike. Studentët kanë mundësinë të eksplorojnë kultura të ndryshme, të zgjedhin lëndë të larmishme dhe të përgatiten për karriera që kërkojnë një perspektivë globale.

TI JE UNIK! Krijo suksesin tënd, me edukim amerikan. Fuqizohu nga Arizona State University, Universiteti më i madh publik në SHBA. Studio në UNI duke aplikuar këtu! /KultPlus.com

Zbulohet murali kundër femicidit në Kosovë

Një grua me kokën lartë, me lule në dorë dhe rreth saj këpucë të kuqe të shpërndara, është murali i punuar nga disa të rinj përmes të cilit përçohet mesazhi për luftim të femicidit dhe garantimit të barazisë gjinore.

Ky mural përmes të cilit janë përkujtuar viktimat e dhunës në baza gjinore u zbulua sot në hapësirat e shkollës të mesme të lartë “Xhevdet Doda”, me rastin e  shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Paqes.

Murali është krijuar nga artistë të rinj të komuniteteve të ndryshme shqiptar, serb, rom, ashkali dhe egjiptian.

Për shënimin e Ditës Ndërkombëtare të Paqes tema për këtë vit është “Kultivimi i një kulture të paqes”./kp/KultPlus.com

Gjyshi e kujton Pjetër Bogdanin

Nga Hasan Dajaku

Tivar e Shkup,
Lezhë e Prishtinë
Ia njohin vlerën
Dhe mençurinë.

Shtegtonte si shqipe
Nëpër këto troje,
E mblodhi dijen
Si mjaltë në hoje.

Perlat i dijes,
Perlat i fesë,
I digjte armiqtë
Me flakë të rrufesë.

Në Ballkan atëherë,
(Edhe në Kosovë)
Lufta për çlirim
Pat marrë hov.

Në ballë të trimave
Ky perlat i ndritur,
Lum Guri i Hasit
Që e kishte rritur!

Lum bëj për të!
Për këtë pishtar drite,
“Çeta e Profetëve” –
Xhevahir rrite;

I rritës shqiptare,
I rritës shpirtërore,
Është diell i madh
I shenjtërisë njerëzore!

Shenjtëria një ditë
Terrin do ta mundë,
Paqja mbi dhe
Do të mbretërojë gjithkund.

Edhe në Ballkan
(Në këtë det me dallgë),
Do të mbretërojë
Shenjtëria e bardhë!

Do të kujtohet
Koha e prishtë:
Kur fqinji – fqinjin
E qëllonte thikë!…

Do të kujtohen
Si në përrallë,
Kohërat e egra,
Kohërat rrangallë!…

_____
Nga vepra “Gjyshërit e Kosovës” – Hasan Dajaku. / KultPlus.com

116 vjet nga themelimi i shoqërisë “Diell’ i Shqipërisë” në Boston

Si sot, më 19 shtator 1908 u themelua shoqëria “Diell’ i Shqipërisë” me qendër në Sauthbrixh, Boston, SHBA.

Themeluesit ishin, siç thotë vetë kanonizma (rregullorja), shqiptarë të krishterë e myslimanë, toskë e gegë.

Synimi i shoqërisë ishte hartimi, shumëfishimi dhe shpërndarja e librave në gjuhën shqipe, kurse të ardhurat e mbledhura nga shitja do të ripërdoreshin për shtypjen e librave të tjerë. Shoqëria do të kishte stemën dhe vulën e saj. / KultPlus.com

Konferencë mbi politikat kulturore novatore, në Javën e Kulturës Britanike

Në Tiranë u zhvillua konferenca “Drejt Politikave Kulturore Novatore”, ku u diskutua për strategjitë për të përmirësuar sektorin kulturor në Shqipëri.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, ambasadori i Britanisë së Madhe, Nicholas Abbott dhe ambasadori i Suedisë, Nicklas Strom, ndanë vizionet dhe perspektivat e tyre për përmirësimin e politikave kulturore.

Konferenca vijoi me një panel diskutimi mbi sfidat dhe përmirësimin e politikave kulturore, ku ishin pjesemarrës Lira Pipa, Zv. Ministre e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Keti Luarasi, nënkryetare e Bashkisë Tiranë, Gilly Campbell, drejtore e Zhvillimit në Këshillin e Arteve të Irlandës së Veriut, Florent Mehmeti, drejtor i Teatrit ODA të Prishtinës si dhe Sabina Lalaj, avokate.

Ky takim bëri bashkë zëra kryesorë nga qeveria, partnerët ndërkombëtarë, arti e kultura për të eksploruar rrugë të reja për zhvillimin kulturor, gjithëpërfshirjen dhe qëndrueshmërinë./atsh/KultPlus.com

Festivali Ndërkombëtar i Filmit të Shkurtër në Korçë, pjesëmarrës nga 22 vende

Në kinema “Majestic” në Korçë, u çel edicioni i 11-të i Festivalit Ndërkombëtar i Filmit të shkurtër në “Korça Film Fest 2024”, i cili mbështetet për të 7-in vit radhazi nga Bashkia Korçë.

Janë 45 filma nga 22 vende të ndryshme të botës, që konkurojnë në kategoritë: filma kombëtarë, ndërkombëtarë, studentorë dhe dokumentarë.

Festivali synon të bëjë së bashku në Korçë regjisorë nga e gjithë bota, të cilët do të shfaqin filmat e tyre, do të krijojnë lidhje të reja dhe do të zhvillojnë projektet e tyre të ardhshme. 5 prej kineastëve pjesëmarrës janë shqiptarë nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia e Veriut.

Kategoria e filmit të shkurtër dokumentar është shtuar në edicionin e këtij viti. Drejtori Gledis Bica deklaroi për mediet se, bëhet një seleksionim rigoroz për filmat kombëtarë edhe pse nuk është shumë e lehtë që çdo vit të ketë një numër të madh filmash shqip, pasi nuk ka mundësi që të prodhohet mjaftueshëm.

Festivali u çel me një film nga Palestina që erdhi si reflektim për situatën në Lindjen e Mesme./atsh/KultPlus.com

Sonte hapet ekspozita personale e Dren Maliqit “Dren Maliqi – SPÄTWERK“

Në Galerinë Kombëtare të Kosovës, sonte do të hapet ekspozita personale e Dren Maliqit “Dren Maliqi – SPÄTWERK“ e cila është e kuruar nga Catherine Nichols.

Kjo ekspozitë prezanton punë nga viti 2003 deri në vitin 2023. Duke përfshirë fotografi, video, piktura, instalacione, postera, pjesë të bazuara në tekste si dhe forma të ndryshme të praktikave pjesëmarrëse shoqërore, punët dëshmojnë vazhdimësitë dhe shkëputjet, periudhat e pjesëmarrjes dhe tërheqjes dhe mbi të gjitha tensionin ndërmjet mendimit dhe veprimit që e karakterizon punën e Maliqit. 

Parapremiera për media dhe gazetarë mbahet nga ora 18:00 deri në 19:00./ KultPlus.com

394 vite nga lindja e Pjetër Bogdanit

Më 19 shtator 1630, në fshatin Gur të zonës së Hasit lindi Pjetër Bogdani, i njohur në italisht si Pietro Bogdano, kleriku dhe shkrimtari më origjinal i letërsisë së hershme shqiptare.

Ai mund të cilësohet si një mjeshtër i gjuhës shqipe dhe një nga poetët më të përndritur të poezisë së stilit barok në Shqipëri dhe në Evropë në shekullin XVII. Bogdani ka hyrë në kujtesën shqiptare edhe duke qenë teologu më i madh i krishterë në gjuhën tonë.

Pjetër Bogdani shkollimin fillor e kishte marrë në Bullgari. Veprimtaria e tij si klerik fetar kishte nisur më 1651, kur kishte filluar të punoj si meshtar në Pult dhe në fshatrat e Prizrenit.

Në vitin 1656 thirret në Romë për të vazhduar studimet e larta teologjike në Kolegjin e Propagandës së fesë. Aty mëson gjuhët e Lindjes, teksa diplomoi më 1658 për teologji dhe filozofi dhe morri titullin doktor.

Më pas emërtohet ipeshkiv i Shkodrës dhe administrator i Tivarit. 1663–1664: Njihet dhe i bën shërbime Kardinal Barbarigos, i cili në atë kohë jetonte e punonte në Romë.

Më 1675  fillon rrugëtimi i librit të tij “Çeta e profetëve”, të cilën e shkruan në atë kohë dhe ia paraqet Kongregatës së Vatikanit “Propagandës së Fidesë” për botim. Pastaj, ai filloi ta përkthej librin. Veprën e tij të përgatitur për botim ai e merr me vete më 1658 kur shkoi në Venedik.

Vepra e ipeshkvit Pjetër Bogdani “Cuenus Prothetarum de Christo Salvatore Mundi” e njohur me titullin shqip “Çeta e Profetëve” shkruar në gjuhën shqipe dhe italiane u rishtyp më 1691 dhe 1702 në Venedik me titull ndryshe.

 Libri “Cuneus Prophetarum”, apo sipas përkthimit të Justin Rrotës “Çeta e profetëve”, është një nga veprat më të rëndësishme të trashëgimisë sonë të vjetër letrare. Fakti që është e para vepër origjinale në gjuhën shqipe, në krahasim me veprat e autorëve paraardhës që ishin kryesisht përkthime, e bën tepër të rëndësishëm këtë libër.

Vepra “Çeta e profetëve ka në krye një seri kushtimesh e poezish shqip, latinisht, italisht, sllavisht, shkruar për nder të Pjetër Bogdani nga miq e të njohur të tij. Dy vjershat shqipe të L. Bogdanit e të L. Sumës dhe ato të vetë autorit të shpërndara në kapituj të ndryshëm të librit, me teknikën poetike përgjithësisht të sigurt janë tregues të lëvrimit të mbarë të vjershërimit shqip në këtë kohë.

Ai ishte i përkushtuar për gjuhën shqipe, të cilën e shkroi me një dashuri të madhe. Bogdani në kohën e pushtuesit osman kërkoi lejimin e librave në gjuhën amtare, teksa punoi vazhdimisht për zhvillimin e kulturës shqiptare dhe çlirimin e vendit.

Me veprat e Pjetër Bogdanit letërsia dhe gjuha letrare shqipe shënuan hapa të rëndësishëm përpara.

Murtaja ia sjell vdekjen në Prishtinë më 6 dhjetor 1689. / KultPlus.com

Shtatë çmime për shfaqjet nga Kosova, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut në  “Summer Cult XI”

Festivali “Summer Cult XI” është përmbyllur të mërkurën në mbrëmje në Prishtinë, me sukses, me ndarjen e çmimeve.

Shfaqja më e mirë e Festivalit është shpallur “Pacienti i Dr. Frojdit”, e Teatrit të Tetovës.  Aktori më i mirë në rol kryesor luan në këtë shfaqje, Adrian Aziri. Çmimin “Regjia më e mirë” e mori regjisorja e re, Erletë Rexhepi për shfaqjen “ Katër Trëndafilat”.  Ndërsa aktorja me e mirë në rol kryesor është vlerësuar Fitore Jashari.  Aktori më i mirë në rol dytësor fitoi Blendi Arifi, ndërsa aktorja më e mirë në rol dytësor, Linda Shabani. Ndërsa Çmimi Special iu nda shfaqjes nga Shqipëria, “Impromptu”.  

Festivali “Summer Cult” , nga ky vit do të japë disa çmime për shfaqjet dhe artistët më të dalluar. “Summer Cult XI” u është dedikuar regjisorëve të rinj dhe kontributit që po japin ata në skenën teatrore. Gjashtë shfaqje nga Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Kosova, janë mirëpritur nga publiku në skenën e Teatrit “Dodona” me 16,17 dhe 18 shtator.

Në natën e fundit, është dhënë shfaqja nga Teatri i Gjilanit, “Një dorëzim në Spokan” . Regjia: Blendi Arifi , Aktorë: Alban Shahiqi, Florent Salihu, Djellza Dema, Blendi Arifi.

Ndërsa prej orës 20:00 u shfaq “Impromptu” nga Shqipëria. Autor: Tad Mosel, Regjia: Artemis Beluli. Luajnë: Erina Lazi, Klodian Çelmeta, Eva Gjika, Ronaldo Kolgjokaj, Shandi Ismailaj.

Programin e ka përmbyllur  premiera e leximit skenik “Anija nuk kthehet më”, që trajton dramën e emigracionit. Autore, regjisore: Eli Nura. Interpretuan me plot emocion: Hazir Haziri dhe Anisa Ismajli.  

Drejtoresha e Cult Club dhe e Festivalit, regjisorja Eli Nura ka thënë se ky ishte edicioni më i suksesshëm i “Summer Cult”. Sipas saj, vitin e ardhshëm, do të ketë risi të tjera që do ta pasurojnë edhe më tej këtë ngjarja tradicionale.

Gjatë netëve të tjera u dhanë disa shfaqje të tjera. Katër trëndafilat” , shfaqje nga Kosova. Autore: Julia Cameron, Regjia: Erleta Rexhepi. Luajnë: Donikë Zeqiri, Gresë Gashi, Uratë Shabani, Albana Gashi, Fitore Jashari, Erza Sejdiu.  “ Në të njëjtën kohë, vitin tjetër” nga Kosova. Autor: Bernard Slade, Regjia: Blerta Cakaj. Luajnë: Blerta Cakaj & Elton Tahiri. Shfaqja “Shërbëtoret” nga Shqipëria. Autor: Jane Genet, Regjia: Klajdi Malollari. Interpretojnë:  Xhoana Karaj. Erina Lazi. Fabiana Proi. Pushteti, është lajtmotivi i veprës. Solange dhe Claire janë dy motra që janë shërbyese shtëpie.  “Pacienti i doktor Frojdit” nga Maqedonia e Veriut. Autor: Miro Gavran,Regjisor: Gent M. Çajani. Interpretojnë: Muzafer Etemi, Adrian Aziri dhe Linda Shabani. Publikun e ka argëtuar në fund grupin muzikor “Third Stream”.

Në jurinë e Festivalit sivjet ishin : Besar Zahiti, aktor dhe producent, Profesor në Fakultetin e Arteve – Kosovë, Suela Konjari, aktore -Shqipëri, Ylber Nuredini, aktor, regjisor-Maqedonia e Veriut.

Në Programin e Festivalit, si edhe vitet e kaluara, nuk munguan as aktivitetet e tjera interesante. Dy punëtori me emra të njohur të koreografisë dhe pikturës, do të mbahen me 16 dhe 17 shtator në CNP, në Prishtinë (Center for Narratives Practices). Dhjetëra të rinj, kanë shprehur interesimin e tyre për të mësuar më tepër rreth këtyre zhanreve të artit.  Arjan Syknej, profesor universitar dhe koreograf i njohur si dhe Adriana Sedaj, piktore e shpërblyer me çmime për veprat e saj, kanë ndarë me pjesëmarrësit përvojën e tyre të gjatë.

Ndërkohë u mbajt edhe Konferenca Teatrore-Edicioni VI. Tema e konferencës sivjet ishte – Orientimi në të Ardhmen: Sfidat dhe Mundësitë për Gjeneratën e Re të Regjisorëve të Teatrit. Në dy sesione, profesorë të Fakultetit të Arteve, artistë të njohur të teatrit, regjisorë të rinj, aktivistë nga shoqëria civile, diskutuan dhe nxorën disa rekomandime për mbështetjen e qëndrueshme të regjisorëve dhe krijuesve të rinj.

Festivali “Summer Cult”, është  pjesë e Programit Vjetor të organizatës kulturore Cult Club, që mbështetet nga MKRS dhe komuna e Prishtinës./ KultPlus.com

Posta e Kosovës nderon periudhën e artë të pop-rokut kosovar të viteve ’80-ta

Posta e Kosovës, përmes Filatelisë së saj, ka lëshuar sot në qarkullim një emision të ri të pullave postare kushtuar periudhës së artë të muzikës pop-rok në Kosovë gjatë viteve të ’80-ta, për të nderuar grupet dhe artistët që kanë kontribuar në formimin e skenës muzikore të asaj periudhe.

Gjatë viteve të ’80-ta, në Kosovë u formuan disa grupe muzikore të njohura, si: “Gjurmët”, “Ilirët”, “403”, “Telex”, “Minatori”, “Fisnikët”, “Seleksioni 039”, “Menkis” dhe “Babilon”. Këto grupe krijuan këngë që vazhdojnë të jenë të dashura për publikun. Disa prej tyre përmes këngës kanë shprehur revoltin ndaj gjendjes sociale, censurës dhe situatës politike të kohës.

Përveç ritmeve të muzikës folklorike dhe këngës së vjetër qytetare që ishin frymëzim për këto grupe, periudha e viteve të ’80-ta është e njohur edhe për baladat e paharrueshme të muzikës rok. Këto ritme dhe ndikime kanë kontribuar në krijimin e një trashëgimie të pasur muzikore në rajon.

Posta e Kosovës është e nderuar të përjetësojë këtë periudhë të artë të pop-rokut kosovar me imazhin e dy pullave postare, duke ofruar edhe një mundësi të shkëlqyer për koleksionistët, bizneset dhe adhuruesit e muzikës për të ruajtur këtë trashëgimi të çmuar./ KultPlus.com

Muzeu “Marubi” kujton Rrok Zojzin, themeluesin e etnografisë institucionale shqiptare

Muzeu Kombëtar i Fotografisë “Marubi” terhoqi sot vëmendjen e artdashësve ndaj një personaliteti si Rrok Zojzi, falë të cilit mendohet që koleksioni i negativëve prej xhami të Kolë Idromenos i përbërë prej 1296 fotografish, u bë pjesë e Institutit të Antropologjisë. Koleksioni tashmë është digjitalizuar krejtësisht dhe me një cilësi të lartë, kjo falë bashkëpunimit ndërmjet Muzeut “Marubi” dhe Institutit të Antropologjisë.

Rrok Zojzi lindi në Shkodër më 1910 dhe vdiq në Tiranë më 1995. Në vitin 1947 u emërua në krye të Sektorit të Etnografisë, të cilin e drejtoi deri në vitin 1976. Historianët e etnografisë shqiptare e konsiderojnë Zojzin si babanë e etnografisë institucionale shqiptare.

Ai u mor me studimin, mbledhjen dhe arkivimin e kulturës tradicionale shqiptare, e cila sot përbën fondin më të pasur të kësaj gjinie. Nën drejtimin e tij u krijuan pjesa dërrmuese e muzeve etnografikë në të gjithë Shqipërinë.

Fushat e kërkimit, ushtruar nga Zojzi, prekin thuajse të gjithë gamën e kulturës tradicionale. Kontribut të vazhdueshëm Zojzi dha në mësimdhënie dhe në publicizimin e dijes etnografike në median e kohës. Nën drejtimin e tij u formuan pjesa më e madhe e breznisë së etnografëve shqiptarë të periudhës së komunizmit./atsh/KultPlus.com