“Live 2025”, turneu veror i Ermal Metës nis nga Amfiteatri i Butrintit

Ermal Meta hap sezonin koncertor veror me një event të veçantë në magjinë e Teatrit Antik të Butrintit, një prej thesareve të Mesdheut dhe Trashëgimi Botërore e UNESCO-s.

Turneu i titulluar “Live 2025”, nis me një skenë unike mes historisë dhe natyrës, mbrëmjen e 7 qershorit. Ermal Meta sjell një performancë unike që bashkon muzikën e tij me tregimin e historive, duke krijuar një eksperiencë të paharrueshme për publikun.

Bashkë me pianistin dhe bashkëshkrimtarin Davide Antonio Pio dhe një trio elegante harqesh, koncerti do të jetë një festë e tingujve dhe emocioneve në një vend ku historia dhe arti bashkohen.

Koncerti vjen në kuadër të Javës Kulturore Italiane dhe organizatorët premtojnë një mbrëmje që do të mbetet gjatë në zemrat e të pranishmëve. Hyrja do të jetë e lirë, por adhuruesve të muzikës së Ermal Metes do t’u duhet të bëjnë një rezervim në linkun urly.it/319y_s/atsh/KultPlus.com

“Vëndçe”, dokumentar mbi traditën dhe identitetin

Java Kulturore e Evropës 2025 vijon me aktivitete të shumëllojshme, mes të cilave ishte dhe shfaqja e filmit “Vëndçe”.

Filmi i zhanrit dokumentar, “Vëndçe” me autor Lorin Terezin, solli zërat e Pilurit në zemër të Tiranës. Regjisori ka ndjekur nga afër përgatitjet e grupit të Pilurit, për në Festivalin Folklorik të Gjirokastrës.

Në kuadër të Javës së Evropës, dokumentari solli një rrëfim të sinqertë dhe të papërpunuar mbi traditën, identitetin dhe lidhjen e thellë mes zërit dhe vendit. Përmes provave dhe përditshmërisë, ai rikujtoi vlerat që ende i mbajnë shqiptarët të lidhur me rrënjët e tyre.

Dokumentari u shoqërua nga një bisedë me regjisorin dhe një interpretim drejtpërdrejtë nga vetë grupi, ashtu siç meriton të përfundojë një mbrëmje e vërtetë “Vëndçe”./atsh/Kultplus.com

“Beni ecën vetë”, në kinemanë verore të DPA-së

Në kuadër të nismës së Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave (DPA) për t’i njohur të rinjtë me të shkuarën e vendit, Kinemaja Verore e këtij institucioni rihap dyert për një sezon të ri artistik.

DPA bëri të ditur se ditën e hënë në mbrëmje, (2 qershor), në vijim të Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve, çelet sipari me një prej filmave më të dashur të të vegjëlve, “Beni ecën vetë”.

Filmi mban firmën e regjisores Xhanfise Keko dhe është prodhim i vitit 1975. “Beni ecën vetë” ekranizohet falë bashkëpunimit të vazhdueshëm mes DPA-së dhe Arkivit Qendror Shtetëror të Filmit (AQSHF).

Duke ruajtur kthjelltësinë ndaj ngarkesës ideologjike të kinematografisë vendase gjatë regjimit komunist, ky sezon i Kinemasë Verore të DPA-së, do t’i kushtohet posaçërisht komedisë shqiptare.

DPA ftoi të gjithë adhuruesit e kinematografisë shqiptare të rezervojnë falas biletën e tyre, në faqen: https://teater.arkiva.gov.al/

Hyrja do të jetë e lirë për të gjithë.

Nga batutat legjendare, te situatat plot humor të hollë, filmat që do të shfaqen në këtë kinema janë pjesë e një trashëgimie kinematografike që mbart jo vetëm të qeshura, por edhe reflektime të kohës kur janë krijuar.

Kinemaja Verore e DPA-së është një hapësirë e gjallë kulturore, me 140 ulëse nën qiellin e hapur, që ofron një mënyrë të veçantë për të përjetuar filmin si bashkëbisedim mes brezave./atsh/KultPlus.com

Udhëtimi i fundit

Poezi nga Juan Ramon Jimenez

…Edhe unë do të iki. Do të mbeten
zogjtë këngëtarë;
do të mbetet kopshti im, me pemën e gjelbër
dhe me pusin e bardhë.

Mbrëmjeve qielli do të jetë i kaltër, i qetë;
do kumbojnë siç kumbojnë sonte
kambanat në kambanore.

Do të vdesin ata që më duan,
viset do të rilinden për vit,
anës së kopshtit me lule e gëlqere
do të endet shpirti im nostalgjik.

Edhe unë do të iki. Fare vetëm, pa vatër,
pa pemën e gjelbër, pa pusin e bardhë,
pa qiellin e kaltër, të qetë…

Do të mbeten zogjtë këngëtarë./ KultPlus.com

“Java e Albanologjisë” – mbahet sesioni i Letërsisë nën temën ‘Kritika letrare shqipe 1945-1990’

Në kuadër të edicionit të gjashtëmbëdhjetë të konferencës shkencore “Java e Albanologjisë”, u mbajtë sesioni i Letërsisë, që ishte sesioni i tretë i këtij aktiviteti shkencor të Institutit Albanologjik.

Temë bosht e këtij sesioni ishte “Kritika letrare shqipe 1945-1990”, ku studiues të vlershëm letërsisë shqipe u paraqiten me rezultatet e kërkimeve të tyre akademike rreth kësaj tematike.

Në sesionin në fjalë morën pjesë këta studiues: Hysen Matoshi, Fadil Grajçevci, Sali Bytyqi, Evalda Paci, Virion Graçi, Muharrem Jakupi, Adil Olluri, Meliza Krasniqi, Agron Y. Gashi, Albana Mehmetaj, Rozina Kostani, Rovena Vata, Leonora Hajra, Rrezarta Morina, Fikret Ramadani, Nurie Emrullai dhe Jola Tasellari./ KultPlus.com

Presidentja Osmani: Kosova jo vetëm që kontribuon, por është e gatshme të jetë pjesë e NATO-s

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani ka vizituar nga afër Defender Europe 25, e cila këtë vizitë e ka realizuar në cilësinë e Komandantes Supreme të Forcës së Sigurisë në Kosovë. 

KultPlus ju sjell të plotë njoftimin për këtë vizitë. 

Sot, në cilësinë e Komandantes Supreme të Forcës së Sigurisë së Kosovës, vizitova Defender Europe ’25 – ushtrimin më të madh të këtij viti të US Army Europe, ku Kosova jo vetëm që merr pjesë, por ka edhe nderin të jetë nikoqire. Krah për krah me forcat e armatosura të Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe aleatëve tjerë të NATO-s, vendi ynë po shkruan një kapitull të ri të bashkëpunimit ushtarak ndërkombëtar.

Vetëm dy ditë më parë, në SHBA, diskutuam për vizionin e përbashkët për mbrojtjen e Evropës. Sot, ky vizion po zbatohet në terren, në tokën tonë, përmes Defender Europe ’25 – një ushtrim i përmasave të jashtëzakonshme që dëshmon përkushtimin ndaj paqes dhe sigurisë. Rreth 1000 pjesëtarë të FSK-së janë të angazhuar drejtpërdrejt – profesionistë të barabartë me aleatët nga vendet më të fuqishme të botës. Ky është një mesazh i qartë: Kosova jo vetëm që kontribuon, por është e gatshme të jetë pjesë e NATO-s./ KultPlus.com

“Lëkura e qenit” – Antiheroi në kohë ndryshimesh 

Shkruan: Fabian Skowron 

Lëkura e qenit nga Fatos Kongoli është një roman që fokusohet në fatin e një individi – një antiheroi. Vepra ndjek ngjarjet e një burri me emrin Krist, emër i cili ishte  i papërshtatshëm si për të, njësoj edhe për realitetin në të cilin jetonte, e mbiemri i të  cilit ishte vazhdimisht i shqiptuar gabim. Personazhi kryesor, duke qenë i vetëdijshëm për zgjedhjet e tij jetësore, pranon nofkën lëkura e qenit. Përkundër që protagonisti ynë bart kryesisht tipare dhe sjellje jo të pëlqyeshme, karakteri është krijuar në mënyrën që lexuesi tenton të ndiej të paktën pak simpati dhe mirëkuptim për të. Duke ndërruar kahjen e vëmendjes sonë, në sfond të novelës hasim kontekstin historik, Shqipërinë gjatë komunizmit dhe pas rënies komuniste, në një periudhë transformimesh politike. Rrëfimi, me karakter kryesisht retrospektiv, veçmas rrjedhës së ngjarjeve të Kristit, na shfaq gjithashtu një prerje tërthore të shoqërisë dhe realitetin e kohës në të cilin zhvillohej jeta. 

Romani në vetvete

Ky roman shënon përballjen e lexuesit me një roman bashkëkohor, personal dhe psikologjik shkruar në rrjedhë vetëdijeje me kthime të shumta retrospektive. Vepra e Kongolit është një kundërpeshë e veçantë e letërsisë për periudhën komuniste, kur nuk ishte e përshtatshme të shkruash për trishtim e fatkeqësi.  Romani në vetvete arrin të përballë të kaluarën me të tashmen. Edhe pse fijet politike dhe historike nuk janë temat qendrore të trajtuara, mënyra e përshkrimit të funksionimit të shtetit ndikon thelbësisht në jetën e karaktereve dhe ky ndikim është qartazi negativ. Udhëheqja e narrativës nga prespektiva e një individi në raport me shoqërinë, në vend që të ishte e kundërta, padyshim që e bën më të lehtë gjithëpërfshirjen në fabulën e veprës.  

Lëkura e qenit 

Krist Tarapi, një personazh vetëironik dhe cinik, shfaqet si personazh që ka përjetuar shumë në jetë por ka arritur pak. Në kohën që jetoi, ai ishte i paaftë të arrinte përmbushjen personale. Fati i tij është tragjik, por vetë ai duket se këtë gjendje e pranon në mënyrë pasive. Nofka lëkura e qenit tregon që Kristi e prish vetë jetën e tij e si rrjedhojë edhe jetën e të tjerëve. Ky karakter synon të reprezentoj shumicën e njerëzve që ndihen të mundur dhe një faktor kyç që kontribuon në këtë mundje del të jetë sistemi politik i kohës.

Psikologjia e karakterit 

Në vështrim psikanalitik, romani prek kufijtë psikologjik të ndërtimit letrar. Lexuesi ndjen si të ishte personazh. Kongoli lë të hapur kalimin te monologët e personazhit, i cili mendimet nuk i thotë me zë të lartë, e kështu rrëfimi na çon drejt një vetëreflektimi. Lexuesi arrin të familjarizohet me atë se çka e formon Kristin prej kthimeve pas, e që kjo mund të jetë edhe një mënyrë e të pajtuarit me të kaluarën. Me personazhin kryesor arrijmë të kalojmë nëpër disa faza të ndryshme vetëdijeje dhe emocionesh. Vihemi para përshkrimeve të detajuara të dobësive njerëzore dhe para faktit sesi rrethanat e pafavorshme çojnë drejt rrënimit të një personi.

Realiteti social

Romani vë dritë mbi problemet më të mëdha të kohës duke kthyer realitetin social në një bosht të zhvillimit të ngjarjeve. Vihemi para sfidës për ushqim ku autori e ilustron me përshkrimin e bukës së ndarë në racione dhe rradhës së popullit në orën dy të mëngjesit për dy litra qumësht. Mendimi i të tjerëve luante rol në zhvillimin e jetës së popullit, jetë e jetuar me frikë prej mbikqyrjes dhe denoncimeve. Pas diplomimit të rinjtë e kishin të detyrueshme punën në provinca, larg shtëpisë. Ndër të tjera hasim edhe personazhe të internuar apo të dënuar me burg për arsye krejt absurde, siç ishte thyerja aksidentalisht e një xhami krah një portreti politikanësh. Autori arrin të na shpërfaq edhe cenzurën që operonte kryesisht në shtëpi botuese. Tutje në vepër shohim se fëmijët e protagonistit refuzojnë të jetojnë në një shtet të tillë. Djali i tij zhvendoset në Amerikë, ndërkaq vajza martohet me një ushtar italian të KFOR-it, duke braktisur gjithashtu vendlindjen. Fëmijët e inkurajojnë vazhdimisht Kristin të ikë prej Shqipërisë. Në bisedën e Kristit me të bijën, Irmën, hasim kritikat e gjeneratës së tij. Irma shprehet se gjenerata e babait të saj vepron në mënyrë nënshtruese kundrejt qeverisë së djeshme dhe kthehen në klounë të qeverisë aktuale.

Ambiguiteti

Teksti që kemi para vë në pah plot elemente të cilat mund të trajtohen edhe si ambiguitete apo paqartësi të qëllimshme, duke e inkurajuar lexuesin për të menduar dhe duke lënë më shumë mundësi për interpretime.  Kemi vendin ku ndodh veprimi që specifikohet dhe që është kryesisht Tirana dhe qytetet tjera shqiptare, e megjithatë shfaqen edhe dy hapsira tjera të paidentifikuara, qyteti M .dhe fshati B.. Një  dredhi e tillë prej autorit mund të rezultojë në dëshirën për të zgjidhur misterin dhe për të zbuluar saktë se për cilat vende bëhet fjalë, ose mund të mbetet si një simbol i caktuar që ngjall asociacione në mendjen e lexuesit me diçka të ngjashme si qyteti M apo fshati B prej kujtimeve personale. Diçka e ngjashme si kjo është përdorur edhe në ndërtimin e personazhit të doktorit, shokut të Kristit. Neve nuk na bëhen të ditur emri e mbiemri i doktorit por vetëm inicialet e tij. Elementet e tjera të panjohura janë elementet onirike dhe ndoshta edhe okulte të tekstit. Ndodhitë mbinatyrore lënë shumë pyetje dhe mund të interpretohen në shumë mënyra. Mbase këto janë ëndrrat e gërshetuara me realitetin, ndoshta Kristi u zhyt aq shumë në botën e tij krijuese sa filloi ta përziente me realitetin, ose mbase ishte një sëmundje mentale që u krijua prej ndodhive të këqija që ai përjetoi. Nëse, siç e përmendëm më sipër, e shohim Kristin si një reprezentim të një grupi më të madh njerëzish, një paqartësi dhe pluralitet interpretimesh ndihmon për të treguar se edhe nëse kemi të bëjmë me rrjedha të ndryshme fatesh, efekti përfundimtar mund të jetë i njëjtë. Në rrjedhën e ndodhive mbinatyrore ne ndeshemi me figurën e Hadit, emri i të cilit përmendet disa herë, por nuk ka përshkrime të përpikta të pamjes së tij. Hadi mund të jetë si një simbol i skllavërisë, si në mënyrë metaforike duke iu referuar rrafshit të psikikës, ashtu edhe në mënyrë të drejtpërdrejtë duke iu referuar pushtetit komunist.  

Gruaja

Pjesa më e madhe e novelës rrëfen shfaqjen e grave në jetën e Kristit. Këtu mund të gjejmë të gjitha versionet e mundshme të lidhjeve burrë-grua. Gratë janë të fascionuara prej personazhit kryesor e ai i admiron dhe i dëshiron ato teksa i shfaqen në ëndrra e në mendime. Kristi shohim se disa herë kalon nëpër eksperienca të ndryshme si pasione të zjarrta, rënie në dashuri, inicime të ndryshme, akte seksuale më shumë ose më pak të kënaqshme dhe gjithashtu tradhti. Ai ishte një i dashur, një partner, një bashkëshort dhe pastaj një i ve. Gratë shfaqen si ato që Kristit i dhuronin frymëzim dhe forcë. Veçmas bashkëshortes, të cilën e kishte dashur, një vend të veçantë në jetën e tij zënë edhe tri gra të tjera për të cilat kishte pasur ndjenja në periudha të ndryshme jetësore. Të trija gratë nuk janë të panjohura me njëra-tjetrën dhe zbulimi se çka i lidh ato zë vend në vepër në formën e një gjëegjëze me të dhëna, duke e angazhuar më tej lexuesin. Paraqitja e fatit të këtyre grave, gjithashtu, ilustron edhe mënyrën sesi regjimi komunist i shënjoi ato. 

Konkluzione

Kjo vepër, në përfundim reflekton influencën e pashmangshme të një sistemi politik në jetën njerëzore. Fati i protagonistit, i paraqitur në sfondin e transformimit politik në Shqipëri, simbolizon tragjedinë e një gjenerate të tërë të ngecur mes një sistemi shtypës dhe pasigurive të një realiteti të ri. E një gjeneratë e tillë del të jetë një gjeneratë duke jetuar me vite në frikë e terror, që pas ndryshimeve politike, ngurron në të gjeturit e vetes në një botë thuajse të panjohur për të.

-Në kuadër të lëndës Letërsi Bashkëkohore Shqipe me profesor Sali Bashotën./ KultPlus.com

Sot, Ditëlindja e John Kennedy

John Firtzgerald Kennedy ka lindur më 29 maj 1917. I njohur mirë si Jack ose me inicialet JFK ishte politikan amerikan dhe Presidenti i 35-të i Shteteve te Bashkuar të Amerikës ka shërbyer edhe si komandant në Ushtrinë Amerikane në Forcat Detare të Amerikës në flotën detare dhe si komandant i anijes luftarake PT-190 dhe më vonë në atë PT-59 në Paqësorin e Jugut në Luftën e Dytë Botërore.

Pas shërbimit ne flotën detare u përfshi ne politikë ne dhomën e 11 të kongresmenëve nga Partia Demokratike (SHBA) si kongresmen ne vitin 1946-1952 dhe si senator në Senatin Amerikan nga dhoma e përfaqësuesve nga shteti federal i Massachusetts ku në vitin 1960 ne 1960 Zgjedhjet presidenciale të SHBA-ve do te kandidohej per president ku do ta mposhte kandidatin nga radhët e republikanëve Richard Nixon i cili do të bëhej president ne vitin 1969 dhe do te jepte dorëheqje nga posti tij në vitin 1972 pas skandalit te Watergate dhe në moshën 43 vjeçare Kennedy do të bëhej presidenti me i ri në moshë së bashku me Theodore Roosevelt.

Kur në vitin 1963 në Dallas, Texas prag të zgjedhjeve presidenciale kur po shkonte ti vizitonte në trupat ushtarake dhe forcat ajrore të SHBA-ve kur makina e tij pa çati po kalonte në lagjen Dealey Plaza u vra nga Jack Ruby dhe u dërgua me urgjencë në spitalin me të afërt ku ne ora 1:00 do të ndërronte jetë në Parkland Memorial Hospital në Dallas dhe do të shpallej i vdekur në ora 1:00 të mëngjesit ku doktorë nuk kishin arritur ta ndalin hemorragji në trurin e tij.

Administrata dhe presidenca e tij do të ishte protagoniste në shumë ngjare historike në botë si Lufta e Vietnamit, Grush shtetin ne Gjirin e Derrave, Kriza e Raketave ne Kubë, Gara për Hapsirën, Programi Apollo, Lufta Per Drejta Civile të Zezakëve, Lufta e ftohtë etj… / KultPlus.com

“Shenjëza letrare”, libri më i ri i Serafina Lajçit

Pas botimit të librit “Lirika e dashurisë – Arapi dhe Shkreli” (2021), të Serafina Lajçit, Botimet REA, sjell para lexuesve librin e saj më të ri të me titullin “Shenjëza letrare”. I konceptuar në pesë kaptina, ky libër sjell studime mjaft interesante për autorë dhe vepra të ndryshme, duke trajtuar fenomene letrare, kritike dhe estetike të periudhave të ndryshme letrare dhe të formacioneve stilistike.

Esetë, studimet, trajtesat kritike në fokus të interpretimit të autores janë përqendruar në disa rrafshe të analizës dhe interpretimit. Në mesin e tyre, dallohen shkrimet kritike: Kodi religjioz në poezinë e Zef Serembes, Studimet filologjike të Mateo Mandalasë, Për veprën “Parime Letratyret” të Justin Rrotës, Për veprën “Don Kishoti zbret në Shqipëri” të Aurel Plasarit, Poetika e Prennushit, Moti i ringjalljes dhe interteksti (“Kapota; e Buxatit dhe “Lenora” e Byrgerit, “Një ndodhi në Sokolnik” e Petrushevskajes dhe “Konstandini e Doruntina”), Rikthimi te kronisti kadarean (Ismail Kadare: “Çështje të marrëzisë”), Biografia “Im atë, Sterjo” e Ilinden Spasses, Vetmia si sfidë apo si tjetërsim (Ridvan Dibra: “Legjenda e vetmisë”), Koncepti i tjetrit në romanin “Vitet e urithit” të Kim Mehmetit, Një pasqyrim artistik i realitetit (Adil Olluri: “Shumë rrugë dhe një rënie”), Në karantinën poetike të poetit Bashota dhe Udhëtimi lirik i Sali Bashotës në “Matanë dashurisë është një lumë”.

Libri “Shenjëza letrare”, është përkrahur për botim nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit e Republikës së Kosovës, ndërsa mund ta gjeni në libraritë “Artini” dhe Dukagjini” në Prishtinë./ KultPlus.com

Ekspozita “Pozicionet” hapet nesër në Prishtina Mall

Ekspozita “Pozicionet” sjell tre zëra të veçantë të skenës së artit bashkëkohor në Kosovë — Driton Hajredini, Arbnor Karaliti dhe Naim Spahiu.

Secili artist vjen me një qasje individuale permes pervojave te tyre duke reflektuar në të qenurit artist sot.

Ekspozita mbahet nesër tek Flori Gallery, Prishtina Mall, kati I, duke filluar nga ora 19:00./ KultPlus.com

Së shpejti premiera e shfaqjes “Ferizaj – 150 vjet Qytet”, një udhëtim i shpejtë nëpër ngjarjet dhe kthesat kyçe të historisë

Në këtë përvjetor të rëndësishëm për qytetin e Ferizajt, do të shfaqet shfaqja ‘Ferizaj – 150 vjet Qytet’.

Shfaqja “Ferizaj – 150 vjet Qytet” me tekst nga Jeton Neziraj dhe regji të Besim Ugzmajlit është një udhëtim i shpejtë nëpër ngjarjet dhe kthesat kyçe të historisë së këtij qyteti. Kompozitor muzikor i shfaqjes është Memli Kelmendi.

“Ferizaj – 150 vjet Qytet” – një vepër që flet për identitetin, historinë dhe rrugëtimin e këtij qyteti përmes artit skenik dhe muzikës bashkëkohore që do të interpretohet nga Kori Siparantum.

Shfaqja vjen më 3 qershor në Teatrin Adriana në Ferizaj, duke filluar nga ora 20:00.

Hyrja është e lirë./ KultPlus.com

Ana Naqe & Zamir Kabo me vepra të Bethoven, Bellini dhe Strauss magjepsin publikun në Chopin Piano Fest

Vjollca Duraku

Nën hijeshinë e dritave kuq e zi, në koncertin e nëntë të Festvalit Chopin Piano Fest sopranoja Ana Naqe dhe pianisti Zamir Kabo kanë magjepsur publikun përmes interpretimit të tyre brilant me vepra nga repertori vendor dhe botëror, shkruan KultPlus.

Dy artistët shqiptarë me një karrierë të bujshme nëpër teatro të njohura, për herë të parë mbrëmë kanë interpretuar para publikut në Kosovë, specifikisht në skenën e cila për 15-të edicione ka pritur artistë të ndryshëm nga mbarë bota, ku edhe kanë përcjellë emocione të jashtëzakonshme.

Një aurë rrezatuese përshkonte sopranon Naqe, e cila interpretimin e filloi me veprën “Allerseelen” nga Richard Strauss. Koncerti vazhdoi më pas me “Unverganglichkeit” nga Erich Korngold. Kurse vepra “Casta Diva- Norma” nga Vincenzo Bellini ishte kryevepra që ka nxori në pah një përjetim të thellë shpirtëror të artistes, një timbër kristalor që rrënqethte publikun deri në shpirt.

Naqe mbrëmë jetoi në çdo fjalë dhe çdo notë. Ajo me vete solli edhe përvojën e marrë nga teatrot e njohura si: Theatre Royal de la Monnaie, Grand Theatre du Luxembourg, Theatre du Chatelet në Paris, Teatro Solis në Montevideo, Opera Flamande, Opera Royal de Wallonie-Liege dhe festivalin Bregenzer Festspiele.

Vepra e tretë interpretuese ishte “Sonate Op.31  No. 2 First Moment” nga Ludwig van Bethoven, të cilën në mënyrë mjeshtërore e solli pianisti Zamir Kabo. Ndërkaq, vepra “Rhapsodie Espagnole” nga Franz Liszt ishte një interpretim me të vërtetë i rrallë. Me këtë performancë ai ishte bërë një me instrumentin e pianos, prej nga nxjerrte edhe tingujt më të rafinuar të mundshëm.

Pianosti Kabo është fitues i çmimeve të rëndësishme kombëtare dhe ndërkombëtare si: çmimi i dytë në Konkursin Kombëtar të Pianos EPTA- Tiranë, çmimi “Absolut” në konkursin kombëtar EPTA- Vlorë dhe çmimi i parë në konkursin prestigjioz EUTERPE- Itali.

Përveq, “Gluck Dass mir verblieb- Die Tote Stadt” nga Erich Korngold dhe La Luce langue Macbeth” nga Giuseppe Verdi, këtë mbrëmje u interpretuan edhe veprat e njohura vendore “Agimet Shqiptare” nga Avni Mula dhe “N’at zaman”.

Pas koncertit, sopranoja Naqe ka thënë se ndihet jashtëzakonisht e lumtur që ka qenë pjesë e edicionit të 15-të të Chopin Piano Fest.

“Jam tepër e lumtur që isha pjesë e këtij festivali. Është hera e parë që interpretoj në Prishtinë. Ishte një emocion i jashtëzakonshëm edhe për faktin që është hera e parë që performoj me Zamirin, me një laramani të programit duke filluar nga Liszt, e për të përfunduar me këngë shqiptare. Më pëlqeu shumë Prishtina. Njerëzit janë shumë të ngrohtë, shumë të dashur dhe të qetë. Vërtetë u kënaqa jashtë mase, e shijova shumë këtë mbrëmje”, ka thënë sopranoja Naqe.

Edhe për pianistin Kabo pjesëmarrja në Chopin Piano Fest përbënte një emocion të jashtëzakonshëm.

“Ishte një emocion i veçantë. Kishte kohë që po e kërkonim një bashkëpunim dhe më në fund u realizua. Ishte kënaqësi të interpretoj në një festival i cili tashmë është rikthyer në traditë. Kjo është një gjë shumë e rëndësishme për skenën kulturore shqiptare. Bashkëpunimi me sopranon Naqe ishte shumë i frytshëm nga ana artistike. Ne mësojmë nga njëri tjetri, sidomos nga një këngëtare siç është Naqe me përvojë ke mundësi të mësosh gjithmonë gjëra të reja” ka thënë pianisti.

Ndërkaq, drejtoresha artistike e Festivalit, Lejla Pula ka thënë se artistët nga Shqipëria kanë një vend të veçantë në çdo edicion të “Chopin Piano Fest”.

“Jam shumë e kënaqur sepse edhe sonte si në të gjitha këto edicione kishim artistë nga Shqipëria, të cilët ne i ftojmë me shumë dëshirë. Sivjet kishim dy artistë që performuan për herë të parë në Kosovë. Ishte Ana Naçe, soprano shqiptare që jeton në Bruksel dhe Zamir Kabo, i cili është vërtetë një pianist i talentuar. Kabon e kam dëgjuar për herë tëparë në vitin 2006 në Vlorë, ishte kënaqësi që ta dëgjoj pas 19 vitesh në skenën tonë. Ishte kënaqësi  për si për ne, po ashtu edhe për ata që të jenë në mesin tonë. Patëm mundësi të shijojmë muzikën vokale dhe sopranon Ana Naço, e cila i këndoi disa arie shumë të njohura. Vërtetë u kënaqëm me muzikën sonte me arritjet e tyre në aspektin teknik, muzikor, dhe artistik të tyre”, ka thënë drejtoresha Lejla Pula.

Koncerti i radhës i Chopin Piano Fest mbahet me Orkestrën e Filharmonisë së Kosovës dhe pianisten Sofya Gulyak, nën dirigjimin e Peter Valentoviç më 30 maj, në ora 19:30, në Sallën e Kuqe./ KultPlus.com

Me ekspozitën “Flow in the flower”, Esra Luta sjell në Tetovë motivin e lules si simbol i ndjeshmërisë, qetësisë dhe lidhjes me jetën

Sonte (29 maj) në Qendrën e Kulturës “Ilo Anteski-Smok” në Tetovë, me fillim nga ora 19:00, do të hapet ekspozita me titull “Flow in the flower”, e artistes nga Tetova Esra Luta.

Esra Luta rikthehet me një cikël të ri punimesh në pikturë dhe grafikë, ku motivi i lules merr një dimension të veçantë si simbol i ndjeshmërisë, qetësisë dhe lidhjes me jetën.

“Flow in the flower” është një udhëtim vizual i ndërtuar me ngjyra, forma dhe frymë të brendshme. Na fton të ndalemi për një çast, të shkëputemi nga ritmi i përditshëm dhe ta përjetojmë artin në mënyrë të qetë, personale dhe të thellë.

Fotografi nga ekspozita “Flow in the flower”, e artistes Esra Luta. Foto: Esra Luta

Artistja Esra Luta tha se në këtë ekspozitë ajo paraqet mbi 30 punime, një udhëtim brenda luleve të punuara në teknika të ndryshme.

“Në këtë ekspozitë unë do të paraqes mbi 30 punime, gjysëm grafik gjysëm pikturë. Shikuesin e pret një udhëtim brenda luleve të punuara në teknika të ndryshme, në dy drejtime, në grafikë dhe pikturë. Kur flitet për artin do të thotë se kemi të bëjmë me formën dhe ngjyrën, kurse arti im është një tentativë që orvatet përmes motivit të lules të pasqyroj vizualisht atë që e ka me vete. Veprat janë të punuara në drejtimin e grafikës, teknikë e kombinuar ku mund ta shohim qartë harmonin e tonalitetit prej të bardhës në të zezë . Dhe në drejtimin e pikturës vaj/akril në pëlhurë, tekinkë e kombinuar”, tha Luta.

Fotografi nga ekspozita “Flow in the flower”, e artistes Esra Luta. Foto: Esra Luta

Ekspozita realizohet në kuadër të programit vjetor të Qendrës së Kulturës-Tetovë, mbështetur nga Ministria e kulturës dhe turizmit./Portalb/ KultPlus.com

Afishja e ekspozitës “Flow in the flower”, e artistes Esra Luta. Foto: Esra Luta

Shembet një akullnajë në Alpet Zvicerane, një fshat i tërë përmbytet në baltë e shkëmbinj

Autoritetet zvicerane kanë njoftuar se pas shkëputjes së një pjese masive nga një akullnajë në Alpet Zvicerane, një fshat i tërë malor është përmbytur në baltë e shkëmbinj.

Fshati Blatten ishte evakuuar që më herët për shkak të rrezikut të paraparë nga një rrëshqitje e mundshme, megjithatë është konfirmuar se një person rezulton i zhdukur.

Pamje me dron të transmetuara nga televizioni kombëtar zviceran SRF tregonin një fushë të tërë balte dheu që mbulonte plotësisht pjesën jugperëndimore të fshatit Blatten, përfshirë lumin që kalonte nëpër të dhe anët e pyllëzuara të luginës përreth.

Stephane Ganzer, një zyrtar i kantonit të Valais-it ku ndodhet Blatten-i, ka thënë për media zvicerane se rreth 90% e fshatit është mbuluar nga rrëshqitja e dheut.

Sipas zyrtarëve, Reuters raporton se miliona metra kub shkëmbinj dhe dhe kanë rënë që kur Blatten u evakuua këtë muaj, pasi një pjesë e malit pas akullnajës nisi të shembet, duke shkaktuar paralajmërime se edhe masa e akullit mund të rrëzohet plotësisht,

Video e shpërndarë në rrjetet sociale tregonte momentin dramatik kur akullnaja u shemb pjesërisht, duke krijuar një re të madhe pluhuri që mbuloi një pjesë të malit, ndërsa shkëmbinj dhe mbetje tjera zbrisnin me shpejtësi drejt fshatit./ KultPlus.com

Komandanti i FSK pret në vizitë Shefin e Mbrojtjes së Gjermanisë 

Komandanti i Forcës së Sigurisë së Kosovës Bashkim Jashari, sot ka pritur në vizitë zyrtare Shefin e Mbrojtjes së Gjermanisë, Gjeneral Carsten Breuer, pritje që u bë me nderime të larta ushtarake.

Në njoftimin e bërë theksohet se në takim është diskutuar për thellim të bashkëpunimit në fusha kyçe të sigurisë dhe mbrojtjes, duke përfshirë arsimimin dhe trajnimin e pjesëtarëve të FSK-së në institucionet ushtarake gjermane, si dhe organizimin e trajnimeve dhe ushtrimeve të përbashkëta në të ardhmen.

Po ashtu bëhet e ditur se Breuer, e ka përgëzuar Jasharin për sukseset dhe profesionalizmin e treguar nga FSK-ja, duke vlerësuar rolin e saj në garantimin e një mjedisi të sigurt dhe të qëndrueshëm.

Njoftimi:

Komandanti i Forcës së Sigurisë së Kosovës priti në vizitë Shefin e Mbrojtjes së Gjermanisë

Komandanti i Forcës së Sigurisë së Kosovës (FSK), Gjenerallejtënant Bashkim Jashari, me nderime të larta ushtarake ka pritur në vizitë zyrtare Shefin e Mbrojtjes së Gjermanisë, Gjeneral Carsten Breuer.

Gjatë takimit të përbashkët, Komandanti i FSK-së i uroi mirëseardhje Gjeneral Breuerit dhe e njoftoi për zhvillimet dhe të arriturat e fundit të Forcës së Sigurisë së Kosovës, duke theksuar fushat e bashkëpunimit bilateral dhe aktivitetet e përbashkëta. Gjeneral Breuer, nga ana e tij, e përgëzoi Gjeneral Jasharin për sukseset dhe profesionalizmin e treguar nga FSK-ja, duke vlerësuar rolin e saj në garantimin e një mjedisi të sigurt dhe të qëndrueshëm. Njëkohësisht ofroi vazhdimin e mbështetjes së forcave gjermane për FSK-në në përputhje me objektivat e saj.

Në fokus të bisedës ishte edhe thellimi i bashkëpunimit konkret në fusha kyçe të sigurisë dhe mbrojtjes, duke përfshirë arsimimin dhe trajnimin e pjesëtarëve të FSK-së në institucionet ushtarake gjermane, si dhe organizimin e trajnimeve dhe ushtrimeve të përbashkëta në të ardhmen. Gjithashtu, u diskutua situata aktuale e sigurisë në Kosovë dhe në rajon, duke ndarë mendime dhe vlerësime mbi rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për ruajtjen e stabilitetit dhe paqes afatgjate në Ballkanin Perëndimor dhe më gjerë.

Vizita e Gjeneral Breuer paraqet një moment të rëndësishëm për FSK-në, duke përforcuar partneritetin strategjik me Gjermaninë dhe mbështetjen e saj për zhvillimin e mëtejshëm të Forcës sonë./ KultPlus.com

Qendra e Studimit të Arteve diskuton mbi monografinë “Kinemaja para gjyqit”

Qendra e Studimit të Arteve, pjesë e Akademisë së Shkencave, prezantoi monografinë “Kinemaja para gjyqit: nga kinokronikat e gjyqeve të popullit, te filmat e vigjilencës revolucionare të masave”, me autore dr. Jonida Gashin.

Drejtori i QSA-së, akad. asoc. Stefan Çapaliku falënderoi autoren për qasjen origjinale mbi kinokronikat e kinematografinë shqiptare.

Autorja dr. Jonida Gashi nëpërmjet një dialogu me moderatoren e kësaj veprimtarie, dr. Anxhela Çikopanon, rrëfeu për punën e saj kërkimore disavjeçare për marrëdhëniet mes kinemasë, drejtësisë dhe avangardës në Shqipërisë socialiste.

Autorja rrëfeu se, interesi rreth kësaj teme iu zgjua kur ndeshi pamjet filmike të proceseve gjyqësore kundër armiqve të popullit, të cilat ishin zhvilluar në sallat e kinemave shqiptare, nën regjimin komunist. Ajo tha se kinoditarët dhe dokumentarët e bazuar në punimet e gjyqeve të popullit ishin shumë të paktë në numër dhe shumë shpejt zbuloi se ndikimi i tyre në kinemanë e realizmit socialist shqiptar kishte qenë më i madh nga sa mund të merrej me mend. Më tej, dr. Gashi vuri në dukje se ky libër është rezultat i kërkimeve të një pune disavjeçare që u përfundua në Qendrën e Studimit të Arteve.

Veprimtaria u mbyll me pyetje për autoren dhe diskutime për çështjet e trajtuara në monografinë “Kinemaja para gjyqit: nga kinokronikat e gjyqeve të popullit, te filmat e vigjilencës revolucionare të masave”./ KultPlus.com

Lakuriq

Poezi e shkruar nga Juan Ramón Jiménez

E hirtë lindte hëna, Bethoveni mbi tastierë
nën dorën e saj të bardhë një vaji seç ia niste
Ndërsa i binte pianos në atë dhomë të errët
nën vezullimin e hënës tri herë e bukur ishte

Për ne lulet e zemrës më s’kishin asnjë shije
dhe ndoshta edhe qanim, sho-shokun pa e parë
Çdo notë sikur ndizte një plagë dashurie
dhe pianoja përpiqej të merrte vesh ç’kish ngjarë

Pa hynte nga ballkoni një brymë gjithë yje
një erë e pikur frynte prej botësh të padukshme
Ndërsa ajo më pyeste për gjëra që s’i dija
dhe unë i përgjigjesha për gjëra të pamundshme./ KultPlus.com

Dita Ndërkombëtare e Paqeruajtësve të OKB-së

Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara ka caktuar 29 majin Ditë Ndërkombëtare e Paqeruajtësve të kësaj organizate në nderim të atyre që kanë humbur jetën për kauzën e paqes.

Për gati 80 vjet, paqeruajtësit e Kombeve të Bashkuara kanë shpëtuar dhe ndryshuar jetë në disa nga situatat më të brishta politike dhe sigurisë në botë, duke ndihmuar shumë vende të lundrojnë me sukses në rrugën e vështirë nga lufta në paqe, si Liberia, Namibia, Kamboxhia, Sierra Leone, Timori Lindor.

Sot, mbi 76 mijë personel civil, ushtarak dhe policor janë vendosur në 11 misione.

Sfidat me të cilat përballen janë më të mëdha se kurrë, pasi rritja e ndarjes midis shteteve anëtare ka dobësuar kapacitetin kolektiv për të mbështetur proceset politike dhe të paqes.

Paqeruajtësit përballen me terroristët, kriminelët, grupet e armatosura dhe aleatët e tyre, të cilët kanë qasje në armët moderne dhe një interes të veçantë për të përjetësuar kaosin në të cilin ata lulëzojnë.

Nga 26 paqeruajtësit që humbën jetën në vitin 2024, pesë u vranë në incidente armiqësore.

Sakrifica e 4 mijë e 430 paqeruajtësve që kanë dhënë jetën gjatë dekadave kujtohet gjithmonë./ KultPlus.com

Kush ishte Bujar Nishani, ushtaraku që u bë President i Shqipërisë

Bujar Nishani u betua si president i Shqipërisë më 24 korrik 2012 në moshën 47-vjeçare. Ai mbante pozitën e Ministrit të Brendshëm kur e mori pozitën e të shefit të shtetit shqiptar. Në Shqipërinë postkomuniste, Nishani ishte presidenti i pestë. Ai vdiq para tri vitesh në moshën 57-vjeçare pas komplikimeve shëndetësore në një spital në Gjermani.

Bujar Nishani ka lindur në Durrës më 29 shtator 1964, kurse ka diplomuar në Akademinë Ushtarake “Skenderbej” në Tiranë kurse studimet pasuniversitare në Shtetet e Bashkuara në Shkollën Postdiplomatike të Marinës për “Menaxhimin e Resurseve të Mbrojtjes”.  Ai poashtu kishte diplomuar edhe në Fakultetin e Drejtësisë në vitin 2004.

Bujar Nishani u bë pjesë e Partisë Demokratike të Shqipërisë në vitin 1991 dhe ka mbajtur disa pozita të larta shtetërore.

Nishani ka qenë deputet i Parlamentit e më pas ka ushtruar funksionin e ministrit të Drejtësisë dhe ministrit të Brendshëm, pozitë të cilën e kishte mbajtur deri më 24 korrik 2012 kur edhe ishte zgjedhur President i Shqipërisë.

Nishani shërbeu si i pari i shtetit shqiptar nga 24 korriku 2012 deri më 24 korrik të vitit 2017.

Ai u zgjodh president i Shqipërisë me 73 votat e shumicës në Parlament.

Vizitën e parë jashtë shtetit si president Nishani e kishte realizuar në Kosovë. Ai ishte shpallur qytetar nderi i qytetit të Prizrenit dhe Drenasit./ KultPlus.com

Vesë dashurie

Poezi nga Lasgush Poradeci

Sillet i heshtur an’e mb’anë.
Hij’ e gjumit të pandalë.
Ku jan’ ëndërrat, ku janë.
Gjumë ti, të qofsha falë?

Ku ‘sh’to! mik’e gjithë ditës.
Të m’a shohë shpirt’ i sgjuar?
Zjarr’ i syrit vetëtitës.
Që më pati përvëluar?

Sonte mbeta mun në pisë.
Nën’ ushtimin e një buje.
Moj motriçk’ e vogëlisë.
Nuk të shoh, po ti këtu je.

Ti mendon mi supë t’ime.
E mbështetur me një faqe.
Regëtin me deshërime.
Zemr’ e mbushur me farmaqe.

Me flet tinës buz’ e shkruar.
Fjal’e urt’ e gojës s’ate.
P’shon për kohën e kaluar.
Që më s’vjen që kur na vate.

Që kur lamë shokërinë.
Sa zu zemra të buçasi.
Oh! sa shpesh më ven e vinë.
Përkëdheljet e çdo çasi!

Pa mendohem me llaftarë.
Si te humba posi hije.
Sa pikovi lot’i parë.
Posi vesë dashurie./ KultPlus.com

Letra e lamtumirës

Poezi nga Gabriel García Márquez

Nëse për një çast Zoti do të harronte se
jam një kukull lecke e
do të më dhurojë paksa jetë, ka gjasa se
nuk do të them gjithçka që mendoj,
por patjetër do ta mendoj çdo gjë që do ta them.

Do t’iu jepja vlerë gjërave, jo për vlerën që kanë,
por për kuptimin që kanë.

Do të flija pak, do të ëndërroja më shumë,

e kuptoj se për çdo minutë që i mbyllim
sytë, humbim gjashtëdhjetë sekonda dritë.

Do të ecja përpara kur të tjerët do të ndaleshin,
do të rrija zgjuar kur të tjerët do të flinin,
do të dëgjoja kur të tjerët flasin dhe
dhe sa do të shijoja një akullore të mirë çokolate!

Nëse Zoti do të më dhuronte paksa jetë,
do të vishesha thjeshtë,
do të shtrihesha në pishë të diellit duke lënë zbuluar jo vetëm
trupin tim por edhe shpirtin tim.

Zoti im, nëse do të kisha një zemër, do ta shkruaja
urrejtjen time në akull dhe
dhe do të prisja që të shkrihej në diell.

Do të pikturoja me një ëndër të Van Gogut
sipër yjeve një poemë të Benedettit
dhe një këngë e Serratit do të ishte serenata
që do t’ia kushtoja hënës.

Do t’i ujitja me lotët e mi trëndafilët,
për ta ndjerë dhimbjen e gjembave të tyre
dhe puthjen e mishtë të petaleve të tyre…

Zoti im, nëse do të kisha paksa jetë…

Nuk do të lija të kalonte qoftë një ditë të vetma
pa iu thënë njerëzve se dua,
se i dua. Do t’i bindja të gjithë burrat e gratë
se janë të parapëlqyerit e mi dhe
do të jetoja i dashuruar nga dashuria.

Njerëzve do t’ua provoja
sa gabojnë tek mendojnë
të heqin dorë së dashuruari
kur plaken, pa e ditur
se plaken kur heqin dorë së dashuruari.

Një fëmije do t’i jepja flatra,
por do ta lija ta merrte fluturimin vetë.

Të moshuarit do t’i mësoja
se vdekja nuk vjen me pleqërinë
por me harresën.

Kaq shumë gjëra kam mësuar nga ju, Njerëzit!

Ka mësuar se e gjithë bota adhuron të jetojë
mbi majën e malit,
pa e ditur se lumturia e vërtetë
është në ngjitjen e shpatit.
Kam mësuar se
kur i sapolinduri shtrëngon me grushtin e tij të vogël,
për herë të parë, gishtin e babait të tij,
e mban shtrënguar për gjithmonë.
Kam mësuar se një njeri
ka të drejtë ta vështrojë një tjetër
nga lart poshtë vetëm
kur duhet ta ndihmojë për t’u ngritur.

Janë aq shumë gjëra
që kam mundur të mësoj nga ju,
por realisht,
nuk do të më shërbejnë shumë,
sepse kur do të m’i vendosin
brenda asaj valixheje,
palumturisht do të jem duke vdekur./ KultPlus.com

Unë pashë lulet e para

Poezi nga Ismail Kadare

Unë pashë lulet e para
që çelen kudo përmbi dhe
Pashë zogjtë e parë shtegtarë
q’u kthyen sërishmi tek ne

Në brigje, në kopshte, në ara
gjithçka është e parë, gjithçka
Ndërmend dashuria e parë
ato kur i pashë më rà.

Do vyshken të gjitha të parat
dhe prap do kthehen ato
përveç dashurisë së parë
as vyshket, as kthehet ajo…/ KultPlus.com

Petrelë – Shkalla e Çirmës, shtegu rrethor i Tiranës me panoramë unike

Petrelë – Shkalla e Çirmës- Petrelë, 15 km nga Tirana, është një shteg rrethor prej 6,5 km, që të fton të përjetosh një kombinim të mrekullueshëm të natyrës, historisë dhe panoramës unike që të ofron.

Shtegu cirkular fillon në Petrelë dhe kalon përmes ullishteve e kodrave, vazhdon me ngjitjen në Malin Vilë e deri te rrënojat ilire të Përsqopit. Shtegu vizitohet në verë dhe vjeshtë, ndërsa ofruar një udhëtim të përshtatshëm për të gjithë vizitorët.

Përgjatë këtij shtegu gjenden edhe objekte historike, ku dallojnë:

Varri monumental dhe muret antike të Përsqopit – trashëgimi ilire unike

Shkalla e Çirmës – ngjitje panoramike me pamje të paharrueshme

Kalaja e Petrelës – histori, legjenda dhe një restorant me pamje

Ky shteg tashmë është një produkt i Platformës së Inovacionit në Turizëm (TIP), ndërsa është i pastruar, shënjuar dhe i aksesueshëm, duke ofruar përvoja të reja në natyrë pranë kryeqytetit./atsh/KultPlus.com

“Shqipëria e bukur”, Rama ndan pamje nga kalaja e Lëkurësit në Sarandë

Kalaja e Lëkurësit, në Sarandë është kthyer vitet e fundit në një atraksion të veçantë të turizmit në qytetin bregdetar.

Kjo kala ndodhet midis rrënojave të fshatit Lëkurës të braktisur në vitin 1878, në një pozicion dominues mbi gjirin e Sarandës dhe qafën e Gjashtës, përballë Manastirit të Dyzet Shenjtorëve.

Në kuadër të rubrikës “Shqipëria e bukur”, kryeministri Edi Rama ndau në rrjetet sociale një video me pamje nga perëndimi i diellit nga kalaja e Lëkurësit, Sarandë, mbushur me turistë.

Kalaja e Lëkurësit është shpallur monument kulture i kategorisë së parë nga Ministria e Arsimit dhe Kulturës më 30 maj 1970.

Mendohet që ndërtimi i saj është bërë nga Sulltan Sulejmani në vitin 1537, kur sulmoi Korfuzin dhe ishte i domosdoshëm kontrolli i skelës së Sarandës dhe rrugës Sarandë-Butrint./atsh/KultPlus.com