“Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, vepra që e bëri Ismail Kadarenë të njohur ndërkombëtarisht

Mëngjesin e sotëm është ndarë nga jeta shkrimtari më i madh shqiptar, Ismail Kadare, i cili njihet si krijuesi i i shumë veprave të njohura shqiptare dhe jo vetëm.

“Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, është roman i botuar në vitn 1963 me të cilin Ismail Kadare ka marrë famën ndërkombëtare, roman ky që trajtonte temën e një gjenerali italian dhe një prifti që vijnë në Shqipëri për të marrë eshtrat e ushtarëve italianë të rënë në Luftën e Dytë Botërore. Romani pasues, “Përbindëshi”, u botua në revistën “Nëntori”, por u ndalua.

Në fillim të vitit 1970 shtëpia botuese franceze “Albin Michel” botoi në frëngjisht romanin “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”. Ai pati jehonë të jashtëzakonshme në Francë dhe brenda tri vjetësh u përkthye në gati 20 gjuhë.

Para pesë vitësh, “Gjenerali i Ushtrisë së Vdekur” është përfshirë në listën e 100 romaneve më të mirë që kritikët e gazetës “Le Monde” kanë evidentuar që prej krijimit të saj në 1946. Kadare renditet mes shkrimtarëve të mëdhenj të këtij shekulli, si Kazanzaqis, Pasternak, Kundera, Solzhenicin, Aragon, Jursenar, Graham Green, Salman Rushdi etj.

Në përmbajtjen e tij tregohet se si rreth 20 vjet pas luftës së dytë botërore kur Europa jetonte luftën e ftohtë, në një anë të bllokut një gjeneral italian emërohet me një mision po aq të vështirë por edhe të ndershëm në kërkim të eshtrave të ushtarëve të italian të rënë në Shqipëri gjatë Luftës së Dytë Botërore. Qeveritë kishin bërë një marrëveshje, gjenerali do të kapërcente brenda kufirit që izolonte Shqipërinë. Gjenerali i shoqëruar nga një prift nisen drejtë Shqipërisë, vend për të cilin kishin dëgjuar si të egër nga relievi dhe njerëz të zymtë. Udhëtimi i dy të huajëve duke ndjekur hartat, lista emrash dhe gërmime të ushtarëve që u kthyen banorëve dhe një herë plagët që u la lufta. Fusha me varre ku italianë e shqipëtarë qenë bashkuar. Gjenerali kërkonte atë, veçantërisht atë, Kolonelin Z i cili ndryshe nga të tjerët i rrëzoi edhe më shumë gjeneralit krenarin që i kish mbetur edhe se e dinte që po tërhiqte mbrapsh disa të humbur. Ishin pikërisht eshtrat e Kolonelit Z ,që e përballën Gjeneralin me shumë sfida ,stërmundim fizik por edhe një shkatërrim psikologjik që e çon në humbje të vetëdijes. Kjo si pasojë e bëmave famëkeqe që Koloneli Famëmadh kish lën në këtë vend. As i rënë në luftë e as i varrosur ndershmërisht. Koloneli i vrarë nga duart e një gruaje (plaka Kune) dhe i varrosur po nga duart e saj në pragu e shtëpisë. E rënd ishtë gjëma që i kishte bër asaj familje ,vrau burrin dhe vajzên e saj. Eshtrat e tij kurr nuk përfunduan tek familjarët që e kërkonin por humbën në lumë.

Ky roman është përkthyer në anglisht, bjellorusisht, frëngjisht, gjermanisht, suedisht e turqisht./KultPlus.com

Ismail Kadare, krijimtaria e pasur e tij përgjatë viteve

Ismail Kadare, ka lindur më 28 janar 1936 në Gjirokastër dhe vdiç mëngjesin e sotëm, më 1 korrik 2024, në moshën 88 vjeçare. Ai u lind në një familje bektashie qytetare, biri i Halit Kadaresë dhe Hatixhes. Emrin ia dhanë në kujtim të gjyshit. Kadare pati një motër Kadrijën dhe një vëlla Shahinin. Si i vogël ai kalonte shumë kohë te biblioteka e gjyshit nga nëna, që ishte gjykatës i shkolluar në Stamboll. Kadare është martuar me shkrimtaren, Helena Kadare, dhe kanë dy vajza, Gresën dhe Besianën

Kur u vendos regjimi komunist në Shqipëri ai ishte vetëm 8 vjeç. Shkollën fillore dhe të mesme e mbaroi në Gjirokastër. Në moshën 12 vjeçare u arrestua nën akuzën “falsifikues monedhash”, meqë gjatë lojës me shokun e tij kishin krijuar me plumb të shkrirë monedha 5-lekëshe dhe ia kishin treguar gjithkujt me hare. Policia i arrestoi gjatë orës së mësimit në shkollë, dy ditë përpara ditës së votimeve dhe Ismaili bëri dy ditë burg derisa ndërhyri avokati i Kadarenjve dhe e liruan për shkak të moshës së mitur.

Studimet universitare i kreu në Tiranë, ku jetonte te shtëpia e tezeve dhe pasi e ftoi, për gati dy vjet (1957-1958) jetoi me Nasho Jorgaqin. Më 1958 mbaroi degën e Gjuhës e të Letërsisë në Universitetin e Tiranës dhe u diplomua për Mësuesi. Shkroi romanin e tij të parë Mjegullat e Tiranës, të cilin e përfundoi në prag të vijimit të studimeve në Bashkim Sovjetik.

Përgjatë viteve ’50 dhe në fillimet e viteve ’60 u njoh për poezi, kurse duke filluar nga vitet ’60 edhe për prozë. Në atë periudhë pjesa më e madhe e shkrimtarëve i përkisnin brezit të dalë nga lufta. Konflikti mes tyre dhe brezit të ri, Kadare, Agolli dhe Arapi kulminoi në një mbledhje të shkrimtarëve të të dy brezave në vitin 1961, ku ishte i pranishëm dhe vetë Enveri.

Pas kthimit nga Moska, veprën Qyteti pa reklama e këshilluan që ta mbante të fshehur. Nga ky roman shkëputi një fragment, i cili u botua si novelë me titullin Ditë kafenesh më 1962 te “Zëri i Rinisë”. Sapo doli nga shtypi u ndalua, si vepër dekadente. Në vitin 1963 e botoi romanin “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, që trajtonte temën e një gjenerali italian dhe një prifti që vijnë në Shqipëri për të marrë eshtrat e ushtarëve italianë të rënë në Luftën e Dytë Botërore. Romani pasues, Përbindëshi, u botua në revistën “Nëntori”, por u ndalua.

Në vjeshtën e 1980 vizitoi Kosovën me rastin e botimit të parë të kompletit të veprave të tij në Prishtinë. U prit institucionalisht dhe pati takime të shumta me lexues dhe intelektualë të Kosovës dhe u njoh me preokupimet e shqiptarëve.

Vitet 1981-1982 situata u bë e nderë, edhe për shkak të dëshmive që dhanë në hetuesi familjarët dhe bashkëpunëtorët e kryeministrit që u gjet i vdekur, Kadaresë po i përflitej akuza për sabotazh të Partisë në letërsi, art, kulturë dhe pjesëtar i grupit të Shehut. Në një mbledhje të fshehtë të shtatorit 1982, Hoxha e përmend si pjesë të një grupit të Lubonjës dhe Paçramit.

Në vitin 1989 autoritetet e caktuan zv/kryetar të Frontit Demokratik. Duke shfrytëzuar famën e tij në Shqipëri dhe jashtë saj bëri deklarata gjithnjë e më të zëshme mbi domosdoshmërinë e ndryshimeve, veçanërisht në fushën e të drejtave të njeriut. 

Pasi la Tiranën dhe aplikoi për azil politik në Francë, mundi të ushtrojë profesionin e tij në liri të plotë. Mërgimi i tij në Paris qe i frytshëm dhe i mundësoi sukses të mëtejshëm, si në shqip ashtu edhe në frëngjisht.

Kadare është një ndër shkrimtarët më të mëdhenj bashkëkohorë, në poezi, prozë e romane. Ai është marrë edhe me dramaturgji dhe përkthime. Kadare ka filluar të shkruajë në moshë shumë të re, duke filluar me poezi, dhe më pas ka vazhduar me prozë, duke u bërë prozatori kryesor shqiptar. Veprat e tij janë përkthyer në 45 gjuhë të botës, duke qenë kështu përfaqësues kryesor i letërsisë shqipe nëpër botë.

Romanet:

Ideja e romanit Gjenerali i ushtrisë së vdekur (1963) është shpirti liridashës i popullit shqiptar. Temën e shpirtit të pamposhtur të shqiptarëve nëpër shekuj autori e trajtoi edhe në romanin Kështjella (1970). Në romanin Kronikë në gur (1971) Kadare kritikoi psikologjinë provinciale dhe traditat prapanike. Probleme të rëndësishme të historisë janë trajtuar edhe në përmbledhjet me tregime e novela Emblema e dikurshme (1977), Ura me tri harqe (1978) dhe Gjakftohtësia (1980). Më 1981 botoi në një përmbledhje të përbashkët romanet Prilli i thyer, Kush e solli Doruntinen, së bashku me dy kapitujt e parë të romanit Pallati i ëndrrave në trajtë novelash. Vepra bënte fjalë për një shtet totalitar, që në shikim të parë dukej si Perandoria Osmane, por shpejt e vunë re atmosfera e frikës, arrestimeve dhe burgosjeve ishte e ngjashme me Shqipërinë komuniste.

Përkthimet:

Një ndër fushat më pak të lakuara të veprimtarisë së Kadaresë janë përkthimet, hulli të cilën e nisi më 1955, kur shqipëroi poemat Lisi, Fëminija, Në pyllin afër fronit, Katjusha, Pranvera, etj. të shkrimtarit rus M. Isakovski. Autorë të tjerë të shqipëruar prej tij janë: Eskili, Heminguej, Pushkin, Majakovski, Eminescu, Gogol, Esenin, Mihallkov, Shçipaçov, Mickieviç, Buske, Sendrar, Bodler, Andrade, Vijon, Kejler, Seferis, Kavafis, Elitis, Li Bo, Du Fu, Jan Czjun, etj

Në vitin 1996 Kadare u bë anëtar i përhershëm i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike në Francë. Është nderuar me shumë çmime ndërkombëtare, mes të cilëve “Man Booker Internacional” më 2005, “Princesa de Asturias” për Artet më 2009 dhe “Jeruzalem” më 2015. Viteve të fundit ai e ndan kohën e tij mes Francës dhe Shqipërisë.

Ndër vite ka deklaruar se ka hequr dorë nga shkrimi i poezive (1997) dhe letërsisë artistike (2011).

Kadare njihet si shkrimtar që ka marrë shumë mirënjohje dhe çmime ndërkombëtare, për disa vite me radhë.

Mirënjohjet ndërkombëtare

  • Medalja e Artë e Lidhjes së Prizrenit, Kosovë,
  • Prix mondial Cino Del Duca, Francë, 1992
  • Çmimi “Bokaçio” Itali, 1997
  • Herder Prize, Gjermani, 1998
  • Ovid Prize, Rumani 2003
  • Çmimi Man Booker International, Britani, 2005
  • Princi i Asturias për Letërsinë, Spanjë, 2009
  • Çmimi “Lerici Pea”, Itali, 2010
  • Çmimi Jeruzalem, Izrael, 2015
  • Commandeur de la Légion d’Honneur (C. LH), Franë, 2016
  • Çmimi “Letërsia shqipe”, Kosovë, 2017
  • Çmimi “Nonino”. Itali, 2018
  • Çmimi i karrierës akademike, nga Akademia e Shkencave e Shqipërisë, 2018
  • Çmimi Park Kyong-ni, Korea e Jugut, 2019
  • Neustadt International Prize, SHBA, 2020
  • Prozart, Maqedoni e Veriut, 2020/KultPlus.com

Vdes shkrimtari më i madh shqiptar, Ismail Kadare

Shkrimtari më i madh shqiptar, Ismail Kadare, ka vdekur mëngjesin e sotëm, në moshën 88-vjeçare.

Kadare ka lindur më 28 janar të vitin 1936 në Gjirokastër. Ishte akademik, politikan, ish-deputet i Kuvendit Popullor (1970-’82), zv/kryetar i Frontit Demokratik dhe një ndër shkrimtarët më të mëdhenj bashkëkohorë.

Si shkrimtar u shqua kryesisht për prozë, por kontributi i tij u shtri edhe në dramaturgji, poezi dhe përkthime.

Ismail Kadare ka filluar të shkruajë kur ishte shumë i ri, fillimisht poezi e pastaj prozë, duke u bërë prozatori kryesor shqiptar. Veprat e tij janë përkthyer në rreth 45 gjuhë të ndryshme, duke qenë kështu përfaqësues kryesor i letërsisë shqipe nëpër botë.

Kur ishte 13 vjeç zbuloi Makbethin e Shekspirit, dhe kështu i lindi dashuria për letërsinë. Në këtë moshë shkroi tregimet e para të cilat i botoi te revista “Pionieri” në Tiranë. Në moshën 17 vjeçare shkroi dy poezi për Stalinin, gjë që sipas Malcolm, ndihmoi në botimin e librit të tij të parë në moshën 18 vjeçare, një përmbledhje poetike e titulluar “Frymëzime djaloshare”.

Në vitin 1996, Kadare u bë anëtar i përhershëm i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike në Francë. Është nderuar me shumë çmime ndërkombëtare, mes të cilëve Çmimin “Man Booker International” më 2005, çmimin “Princ i Asturias” për Artet më 2009 dhe Çmimin “Jeruzalem” më 2015. Viteve të fundit, ai e ndante kohën e tij mes Francës dhe Shqipërisë./KultPlus.com

Media italiane “Paesi Online”: Shqipëria – zgjedhja ideale për pushime verore

Shqipëria rezulton të jetë zgjedhja ideale për verën 2024 sepse ofron një ndërthurje të bukurisë natyrore, pasurisë kulturore dhe komoditetit ekonomik, shkruan Francesca Vinciarelli në një artikull të botuar në revistën italiane “Paesi Online” (paesionline.it).

Shqipëria, një vend i vogël i kufizuar nga deti Jon dhe deti Adriatik në Evropën Jugore, është i pasur me histori, kultura dhe bukuri natyrore.

Kjo mrekulli e Ballkanit është kthyer në një destinacion të njohur turistik – i cili për dekada ishte nënvlerësuar.

Për momentin, qytetet e bukura bregdetare të Shqipërisë po marrin njohjen e merituar për plazhet e tyre të pacenuara që të lëne pa frymë.

Shqipëria është kthyer në destinacionin ideal për turistët që kanë një buxhet të kufizuar, por nuk duan të heqin dorë nga deti me ujëra të kristalta dhe plazhet që nuk kanë asgjë për t’i pasur zili nga ato të Karaibeve.

Shqipëria: plazhet e saj të mrekullueshme deri në Gadishullin e Karaburunit

Vendi i shqiponjave, nga veriu në jug, është plot me qytete karakteristike bregdetare dhe plazhe të mrekullueshme.

Një shembull në veri të Shqipërisë është Rana e Hedhun, plazhi më i bukur në vend, ku mbizotërojnë duna të shumta mbi 200 metra të larta dhe rrethohen nga një pyll i dendur me pisha.

Në Karpen, në veri, ndodhet një tjetër plazh më pak të njohur, por edhe më pak i mbushur me vizitorë, ku mund të pushoni dhe të shijoni kuzhinën vendase në restorantet dhe baret aty pranë.

150 km në veri të Karpenit, vizitoni gadishullin e Karaburunit, ku ndodhet parku detar i Tokës së Shqiponjave dhe Shpella e mrekullueshme detare e Haxhi Alisë dhe ujëvara e saj mahnitëse.

Në pjesën më veriore të gadishullit ndodhet Kepi i Gjuhëzës, ku gjenden limane të vogla dhe shpella të mrekullueshme të formuara me kalimin e kohës në bregun shkëmbor.

Gjithashtu, në gadishullin e Karaburunit është Gjiri Gramës, një liman i fshehur me rërë të bardhë shumë të imët, i rrethuar nga natyra e egër.

Deti i kristaltë dhe plazhet mahnitëse të Shqipërisë

Brigjet e Adriatikut dhe Jonit në Shqipëri ofrojnë një shumëllojshmëri plazhesh me nuanca të mrekullueshme mes qiellit dhe detit, ideale për pushime.

Përgjatë bregut të Adriatikut, mund të zbuloni disa nga plazhet më të bukura dhe më të famshme, si Plazhi i Malit të Robit dhe Plazhi i Velipojës, të dyja të karakterizuara nga rëra e hollë dhe e artë.

Në vazhdim, ndodhet Gjiri i Lalëzit dhe Plazhi i Durrësit që ofrojnë hapësira të mëdha rëre, ideale për shëtitje të gjata në perëndim të diellit.

Duke lëvizur drejt Bregut të Jonit, ndeshesh me lloje të ndryshme plazhesh, por vetëm plazhet e Dhërmiut dhe Ksamilit dallohen nga të gjithë për detin e pastër dhe rërën e imët.

Ndërsa Plazhi i Livadhit njihet për zhavorrin e tij, ideal për ata që nuk e duan rërën.

Për një ndërthurje mes dy varieteteve, është Borshi, një plazh i gjatë mes guralecave dhe rërës që ofron mundësinë për të shijuar relaksin, me çmime më shumë se të favorshme, bare dhe ambiente, padyshim me pamje nga deti.

Gjithashtu në bregdetin e Jonit ndodhet Plazhi i Gjipesë me rërë – i vendosur mes shkëmbinjve dhe i rrethuar nga natyra, jo shumë larg Sarandës dhe Karaburunit.

Krahas detit me ujëra të kristalta dhe rërës së imët, plazhi i Gjipesë ofron për aventurierët, Kanionin e tij për ata që dëshirojnë të eksplorojnë bimësinë madhështore.

Plazhi i Potamit – me një shtrirje prej 16 kilometrash – një plazh i gjatë dhe më i qetë, ju ofron mundësinë të shijoni gatimet e peshkut dhe Plazhi i Llamanit, i rrethuar nga mure të larta shkëmbore që reflektojnë në detin blu.

Së fundi, plazhi i famshëm i Porto Palermos i cili e ka marrë emrin nga kështjella e ndërtuar në gjirin e Porto Palermos, plazhi është një parajsë e vërtetë për adhuruesit e zhytjeve.

Vendet e veçanta të Shqipërisë

Për të vazhduar zbulimin e bukurive të këtij destinacioni ekonomik, një tjetër vepër e natyrës shqiptare është burimi “Syri i Kaltër”, që ndodhet në fshatin Mullinë – në jug të vendit, rrëzë Malit të Gjerë.

Uji rrjedh nga shkëmbinjtë me një ngjyrë të mrekullueshme blu të errët duke formuar liqenin e tij të mrekullueshëm.

Përveç natyrës, plazheve dhe ujëvarave, ju mund të vizitoni Parkun Arkeologjik të Butrintit, një vend i trashëgimisë së UNESCO-s, një qytet antik ku mund te zbuloni gjetje të shumta dhe muzeun historik të Tiranës, kryeqyteti i Shqipërisë.

Vendet e Shqipërisë: çfarë duhet të shihni

Vendndodhjet e shpërndara në të gjithë territorin i japin kësaj toke një bukuri të veçantë dhe e bëjnë Shqipërinë shumë më tepër sesa thjesht një destinacion të thjeshtë turistik ekonomik.

Nisur nga Saranda, një qytet 20 kilometra larg “Syrit të Kaltër,” është një destinacion i preferuar për të rinjtë, i cili vitet e fundit ka pasur një rritje të madhe të turizmit.

Qyteti, përveç plazheve të mrekullueshme, ka edhe Kalanë e e Lëkurësit dhe sinagogën e lashtë.

Rreth 12 kilometra larg është Plazhi i Pulëbardhës, i mbushur me vizitotë dhe i përsosur për zhytje.

Shqipëria, me panoramën e saj unike dhe pasurinë e saj kulturore, përfaqëson një destinacion magjepsës që të lejon të zbulosh mrekulli të shumta, duke shmangur destinacionet turistike e mbipopulluara dhe të shtrenjta, por pa hequr dorë nga asgjë.

Dhe ndër të tjera mund të vizitoni Apoloninë, një nga qytetet më të vjetra në Shqipëri, me mbetjet e saj historike magjepsëse.

Vlora, e famshme për portin e saj natyror dhe Ishullin e Sazanit.

Himara, midis Vlorës dhe Sarandës, është një nga qendrat më të mëdha turistike të zonës.

Gjithashtu, vetëm 35 kilometra nga Tirana, Durrësi, qyteti i dytë më i madh i Shqipërisë, është i pasur me bukuri historike dhe kulturore: vizitoni Vilën e Zogut, Muzeun Arkeologjik, Kalanë dhe Kullën Veneciane dhe gjithashtu Xhaminë e Fatihut, Amfiteatrin Romak, Xhaminë e Madhe, Banjat Romake dhe Forumin Bizantin./atsh/KultPlus.com

‘Ti në ëndërrimet e mia pa jetë, perëndim s’do të kesh kurrsesi’

Poezi nga Ismail Kadare

“Ti dhe hëna”

Kësaj nate me hënë të vjeshtës
Dola fushës të bredh kuturu.
Retë shtohen me vrap pa reshtur,
Hëna duket aty-këtu.

Porsi vetë mendimet e mia
Po më shtyhem ndër mend më shpesh
dhe pas tyre gjithnjë gjendesh ti
si kjo hënë që duket mes resh.

Hëna shpejt do të zhduket dhe netët
do të mbeten pa të, kurse ti
në ëndërrimet e mia pa jetë
perëndim s’do të kesh kurrsesi./KultPlus.com

 ‘AEON’ nga Baleti Kombëtar i Kosovës, një reflektim mbi kohën

Flonja Haxhaj

Baleti Kombëtar i Kosovës, përmbylli sukseshëm gjysmë-sezonin me premierën e shfaqjes ‘AEON’, një performancë që e mbushi skenën me artin dhe emocionin e pafund. Shfaqja që erdhi si bashkëpunim nga BKK dhe koreografi Daniel Cardoso, ishte një kryevepër kontemporane që sfidoi dhe frymëzoi audiencën dhe futi në mendime rreth konceptit të kohës, shkruan KultPlus.

“Aeon” eksploron një nga konceptet më universale dhe misterioze të njerëzimit: kohën. Çfarë formon gjithçka? Çfarë ndikon në vendimet tona dhe përfundimisht përcakton trajektoren e jetëve tona? Këto pyetje thelbësore janë në zemër të kësaj shfaqje që trajton një burim të pashtershëm, të cilin nuk mund ta plotësojmë ose ta rikuperojmë pasi të jetë harxhuar.

Balerinët e Baletit Kombëtar të Kosovës, me veshjet, ngjyrat, lëvizjet e tyre, bënë që i gjithë koncepti i kësaj shfaqje të transmetohet tek publiku dhe të përcjellin vizualisht të gjithë pikëpyetjet që njerëzit kanë mbi kohën.

Trupa e baletit, të përbërë nga Aulonë Nuhiu, Behie Murtezi, Blerta Fanaj, Donmir Bilalli, Fatmir Smani, Fisnik Smani, Ilir Krasniqi, Isa Beg Gjocaj, Jeta Musolli, Kreshnik Musolli, Leonora Rexhepi, Marigonë Beha, Mërgime Morina, Muhame Bikliqi, Rikon Krasniqi, Sead Vuniqi, Vjollca Llugiqi dhe Vlora Prizreni, treguan edhe njëherë potencialin që ky institucion ka dhe që mund ta sfidojnë veten e tyre në çdo stil  vallëzimi.

Pjesë e kësaj shfaqje ishte edhe vetë drejtori i BKK-së, Sinan Kajtazi, i cili në ‘AEON’ vjen në cilësinë e muzikantit, në klarinetë.

Balerina Behie Murtezi tha për KultPlus se për këtë shfaqje kanë punuar diku rreth dy muaj dhe se ka qenë një shfaqje sfiduese marrë parasysh se i përket një stili më ndryshe nga shfaqjet e mëparshme.

“Kemi punuar rreth dy muaj për këtë shfaqje, na ka marrë shuëm kogë dge përkushtim sepse ka qenë një shfaqje më ndryshe nga të tjeram shumë dinamike në koreografi, pastaj kostumet dhe grimi janë  një pjesë e rëndësishme dhe e bëjnë më të veçantë si shfaqje. Bashkëpunimi me koreografin ka qene korrekt, Cardoso është një koreograf që kërkon shumë. Në proces te provave për shkak të dinamikës së punës ka pasë raste ku kemi pasë edhe lëndime mirëpo fatmirësisht të vogla dhe i kemi kaluar lehtë”, u shpreh Murtezi.

Pas shfaqjes, për KultPlus foli edhe ballerina Vjollca Llugiqi, e cila tha se kjo shfaqje trajton një temë interesante siç është ajo e kohës.

“Ka qenë një periudhë e gjatë e provave për arsye se kemi qenë në të njëjtën kohë edhe me një premierë tjetër në Neë York dhe provat kane qene te tejzgjatura mirepo bashkepunimi ka qene  fantastik si me koreografin ashtu edhe me asistenten e cila me të vërtetë ka bërë një punë teper të mirë. Ne si trupë veç kemi qenë të njohur me stilin e  koreografin për shkak qe ky ka qenë bashkëpunimi jonë i dyte me të dhe kjo na e ka lehtësuar punën për shkak se e kemi dikur se çfarë kërkon”, tha Llugiqi.

Me këtë premierë, Baleti Kombëtar i Kosovës përfundoi suksesshëm këtë gjysmësezon, duke lënë një përshtypje të thellë te audienca dhe kritikët. Shfaqja “Aeon” ishte një dëshmi e përkushtimit dhe talentit të trupës së baletit, si dhe e vizionit të Daniel Cardoso. Ajo pasqyroi potencialin e jashtëzakonshëm të Baletit Kombëtar të Kosovës për të sjellë në skenë shfaqje që jo vetëm argëtojnë, por edhe sfidojnë dhe frymëzojnë./KultPlus.com

Toka po fundoset nën peshën e metropoleve

Shumë qytete po fundosen. Xhakarta është më i famshmi, ndoshta sepse Parlamenti indonezian ka miratuar tashmë një ligj që parashikon ndërtimin e një kryeqyteti të ri në Borneo, me një investim prej 35 miliardë dollarësh dhe transferimin gradual të 10 milionë banorëve. Faza e parë e projektit pritet të përfundojë këtë vit, me ndërtesa të mjaftueshme për të akomoduar 60,000 njerëz.

Por në të gjithë botën ka metropole që po fundosen, pak a shumë ngadalë, dhe nuk janë vetëm qytete bregdetare për shkak të rritjes së nivelit të detit. Shkaku kryesor është fundosja, pra ulja e tokës për shkak të nxjerrjes së ujit ose shkëmbinjve nga nëntoka, ngjeshja e sedimenteve nën peshën e ndërtesave dhe sistemet e transportit.

Sipas një artikulli të botuar në revistën “Science”, gati gjysma e sipërfaqes së qyteteve të mëdha të Kinës po fundoset me një shpejtësi prej 3 milimetrash në vit, por një e gjashta e sipërfaqes së tyre po e bën këtë me një shpejtësi prej 10 milimetrash ose më shumë.

Autorët, të udhëhequr nga Tao Shengli, i Universitetit të Pekinit, matën me instrumente satelitore ndryshimin në lartësinë e 82 qyteteve me një popullsi më të madhe se 2 milionë banorë midis 2015 dhe 2022, duke zbuluar se qytetet që po përjetojnë një rrëshqitje të rëndë janë të përqendruara në pesë rajone dhe se ato më të rrezikuara janë qytetet bregdetare: brenda një shekulli, pothuajse 130 milionë banorë të këtyre metropoleve mund të gjenden nën nivelin e detit.

Por kjo nuk do të thotë që këta njerëz duhet t’i nënshtrohen migrimit të detyruar. Në dekadat e fundit, disa qytete, të tilla si Tokio dhe Osaka në Japoni ose vetë Shangai në Kinë, kanë qenë në gjendje të korrigjojnë rrëshqitjen e rëndë duke reduktuar në mënyrë drastike nxjerrjen e ujërave nëntokësore dhe duke miratuar masa të tjera mjedisore. Tani është një çështje kalimi nga masat në kundërmasa. / bota.al/ KultPlus.com

Kurti për zbulimin e altarit romak në Kalanë e Vuçakut: Dëshmi e kontinuitetit të jetës dhe kulturës që nga parahistoria

Gërmimet arkeologjike kanë filluar në Kalanë e Vuçakut të Drenasit, dhe ekipi arkeologjik tashmë ka bërë zbulimin e tij të parë.

Në muret rrethuese të kalasë, është zbuluar një altar romak që daton nga shekulli i tretë i erës sonë, një spolia e ripërdorur në ndërtimin e kalasë së periudhës së Justinianit 527–565 para erës sonë.

Për këtë, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka vlerësuar këtë zbulim si një dëshmi të rëndësishme të historisë dhe kulturës së vazhdueshme të Kosovës.

“Gërmimet sapo kanë filluar në Kalanë e Vuçakut të Drenasit, dhe ekipi arkeologjik tashmë ka bërë zbulimin e tij të parë të rëndësishëm, në muret rrethuese të kalasë: një altar romak që daton nga shekulli i tretë të e.s., një spolia e ripërdorur në ndërtimin e kalasë së periudhës së Justinianit (527–565 e.s.). Altari ka një rëndësi të veçantë si dëshmi e jetës dhe kulturës së vazhdueshme nga parahistoria dhe antikiteti deri në mesjetë”, ka shkruar Kurti në platformën X. / KultPlus.com

Për herë të parë karnavalet braziliane në Lungomaren e Vlorës, spektakël magjik nën ritmet sambas dhe veshjet shumëngjyrëshe

Javët kulturore Ndërkombëtare sollën për herë të parë në Shqipëri, Javën Kulturore Braziliane.

Shfaqje filmash, koncert harqesh, aktivitete letrare dhe muzikore u organizuan nga data 21 deri më 29 qershor në Tirana, për të përmbyllur me shfaqjen spektakolare të karnavaleve braziliane në Vlorë.

Vetëm një hap larg detit, në Lungomaren e bukur të Vlorës, ky manifestim kulturor organizuar nën kujdesin e Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit solli ritmet, ngrohtësinë dhe ngjyrat e Brazilit, me perkusionistë të talentuar, balerina dhe kërcimtarë profesionistë të Capoeira.

Pjesë e paradës shumëngjyrëshe të karnavaleve braziliane të famshme në të gjithë botën, u bënë edhe pushues e turistë të shumtë në Vlorë duke festuar nën ritmin e sambës braziliane shoqëruar nga një spektakël plot veshje, maska, kërcime, lojëra dhe akrobaci.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja theksoi se “për herë të parë në Shqipëri një manifestim kulturor me kaq energji e nxehtësi amerikano-latine, plot ngjyra e traditë nga Karnavalet e famshme të Brazilit, me perkusionistë të talentuar, balerina dhe kërcimtarë profesionistë të Capoeira”.

Nënkryetarja e Bashkisë Vlorë, Irena Toshkallari theksoi se ky organizim i sjell Vlorës një tjetër dimension turizmi.

“Ky aktivitet në bashkëpunim me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, në kuadër të Javës Ndërkombëtare Braziliane ka për qëllim të bashkojë kulturat duke krijuar një atmosferë shumë ndryshe”, u shpreh ajo.

Balerinë të ardhur nga Brazili kanë përformuar përgjatë shëtitores për më shumë se 3 orë duke dhuruar spektakël për turistët e qytetarë të shumtë në Lungomaren e Vlorës./ KultPlus.com

‘Le t’ua lëmë gratë e bukura burrave pa imagjinatë’

Aforizma nga Marcel Proust

Ne duhet të jemi mirënjohës ndaj njerëzve që na bëjnë të lumtur. Ata janë kopshtarët e zhytur në mundime dhe mendime, që e bëjnë shpirtin tonë të lulëzojë.

Muzika është ndoshta shembulli më unik i asaj që mund të ketë qenë hyjnore, nëse nuk do të kishte ardhur shpikja e gjuhës, formimi i fjalëve, analiza e ideve, komunikimi i shpirtrave.

Lumturia është e dobishme për trupin, por është dhimbja që zhvillon fuqitë e mendjes.

Shpesh është mungesa e imagjinatës që e ndalon njeriun të vuajë shumë. Mos ndaloni së kërkuari atë dëshironi ose do të përfundoni duke dashur atë që arrini të gjeni.

Në realitet, çdo lexues është çfarë ai po lexon, lexuesi i vetvetes.

Puna e shkrimtarit është thjesht një lloj instrumenti optik, i cili i ofron lexuesit të mundësojë që ai të dallojë se çfarë është ai, pa këtë libër.

Bota nuk u krijua një herë, por sa herë që vinte një artist origjinal.

Ne punojmë vazhdimisht për të formuar jetën tonë, por pavarësisht nga vetë kopjimi, ne dizejnojmë tiparet e personit që jemi dhe jo atij që do të donim të ishim.

Në dashuri nuk mund të ketë qetësi, sepse përparësia e fituar nuk është gjë tjetër veçse një pikënisje e re për dëshirat e reja.

Librat e vërtetë duhet të jenë fëmijë jo të dritës dhe mashtrimit, por të errësirës dhe heshtjes.

Leximi na mëson të rrisim vlerën e jetës, një vlerë që ne nuk kemi qenë në gjendje ta vlerësojmë dhe madhështinë e së cilës e realizojmë vetëm falë librit.

Ju nuk e doni askënd kur jeni i dashuruar.

Gjithmonë përpiquni të mbani një copë parajse mbi jetën tuaj.

Le t’ua lëmë gratë e bukura burrave pa imagjinatë.

Leximi është ajo mrekulli e frytshme e komunikimit në mes të vetmisë.

Ne vuajmë nga vuajtjet vetëm duke e provuar atë në mënyrë të plotë.

Përgatit dhe përktheu: Albert Vataj./KultPlus.com

Artistet e njohura Lule Elezi dhe Zana Abazi Ramadani u prezantuan me koncert në Munih të Gjermanisë

Për 25 vjetorin e Çlirimit të Kosovës janë shënuar evente të ndryshme artistike brenda dhe jashtë Kosovës, shkruan KultPlus.

Me një dedikim të tillë është realizuar një mbrëmje artistike në Munih të Gjermanisë, ku dy artistet e njohura Lule Elezi në piano e sopranoja Zana Abazi Ramadani janë prezantuar me një koncert të përbashkët të organizuar nga Konsulli i Përgjithshëm i Republikës së Kosovës në Munih të Gjermanisë.

Më poshtë po e sjellim të plotë njoftimin e pianistes Elezi.

Nën organizimin e mrekullueshëm të Konsullit të Përgjithshëm të Republikës së Kosovës në Mynih z. Afrim Nura dhe Konsullatës së Përgjithshme, u shënua 25 vjetori i çlirimit të Kosovës në Mynih të Gjermanisë.

Kisha kënaqësinë e veçantë që në këtë event të rëndësishëm të performoja si soliste në piano dhe të shoqëroja zërin e ëmbël të sopranos sonë të mirënjohur Zana Abazi Ramadani❤️

Në këtë mbrëmje festive shënuam e festuam 25 vjetorin e çlirimit të Kosovës, ku ishin të pranishëm institucionet bavarese, përfaqësues të korit konsullor si dhe bashkëatdhetar të dashur dhe personalitete të ndryshme.

Falënderoj për pritjen e ngrohtë dhe të përzemërt të Konsullit të Përgjithshëm, z. Afrim Nura dhe stafin e tij që ndihmuan në organizimin e kësaj mbrëmjeje festive.

Copyright photos: Blerim GJinovci./ KultPlus.com

Poezia e Ali Podrimjes për Ismail Kadarenë

BETEJA E ASKUJT

Ismail Kadares

Poezi nga Ali Podrimja 

Vasko Popa të tregojë se është poet i madh i popullit 
shkroi një poezi më të fortë thanë 
se gjithë poezia serbe

por gjithë ajo që frymonte në fjalë në vargje në libra 
gjithë ajo që hijonte në kohëra në legjenda në magji 
bënin sfidë

prandaj Lexuesi mitin e Kosovës e kuptoi
si e ndiente në të vërtetë
dhe si e shihte në mënyrën e vet

U desht një kohë e gjatë për të krijuar poetët 
derisa të lindte një poezi 
mbi betejën e askujt

dhe rastësisht krejt rastësisht u duk ajo veshur kuq 
përderisa Kadareja po kthente nga një shëti 
nëpër atë kohë të errët e plot nerva popujsh / KultPlus.com

Romani “Muzeu i Pafajësisë” i Pamuk, pjesë e bibliotekës audiodixhitale për fëmijët që nuk shikojnë

Gazetarja e njohur Iva Tiço iu bashkua nismës “Dhuro zërin” për pasurimin e bibliotekës audiodigjitale për fëmijët që nuk shikojnë.

Lajmi u bë i ditur nga ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastriliu në një postim në rrjetet sociale.

“Romani ‘Muzeu i Pafajësisë’ i nobelistit Orhan Pamuk, tani është pjesë e bibliotekës audiodixhitale për fëmijët që nuk shikojnë me zërin e gazetares Iva Tiço”, u shpreh Manastirliu në një postim në rrjetet sociale.

Ministrja Manastirliu i bën apel të gjithëve të dhurojnë zërin e tyre, duke u shprehur se nëse dhuron zërin vetëm 1 herë, ai mund të dëgjohet mijëra herë.

Kësaj nisme i janë bashkuar emra të njohur të artit dhe kulturës, që me zërin e tyre kanë pasuruar bibliotekën audiodigjitale për fëmijët që nuk shikojnë.

Instituti i Nxënësve që nuk Shikojnë pritet të kthehet në qendër burimore. Nxënësit punojnë me programin e shkollave 9-vjeçare të zakonshme duke shtuar lëndët speciale, si mësimi i shkrimit Brail etj.

Instituti garanton cilësi në mësimdhënie nga një staf i kualifikuar profesionalisht dhe i aftë për të mësuar nxënës të verbër dhe me shikim të pjesshëm, me një bazë didaktike të përshtatshme për ta. / KultPlus.com

Menaxhimi i Vjosës, Universiteti i Gjirokastrës organizon Konferencë shkencore ndërkombëtare

Universiteti “Eqrem Çabej” në Gjirokastër ka organizuar Konferencën Ndërkombëtare “Parku Kombëtar i Vjosës: Dialogu i shkencës, kulturës dhe zhvillimit të qëndrueshëm”.

Studiuesit referuan për gjendjen aktuale, mirëmenaxhimin, resurset dhe perspektivën e zhvillimit të Parkut Kombëtar të Vjosës në shërbim të komunitetit lokal në jug të vendit.

Rektor i universitetit, Bektash Mema u shpreh nëpërmjet kumtuesve të ndryshëm do të sjellim shumë qasje të cilat do t’i shërbejnë planit të menaxhimit të parkut të Vjosës.

Ai tha se Konferenca e parë do të pasohet nga simpoziume të tjera të kërkimit shkencor si artikujt, projektet dhe forma të tjera diskutimi shkencor.

“Kemi synimin që universiteti i Gjirokastrës të shërbejë si një pol i rëndësishëm në këtë rajon jo vetëm për Parkun e Vjosës, por për të gjitha studimet dhe lidhjen e universitetit me komunitetin”, tha Mema.

Studiuesi Ksenofon Krisafi ka theksuar se “Vjosa është një lumë shumë i rëndësishëm i cili ndikon në klimën, mjedisin, florën, faunën, demografinë, ekonominë , zhvillimin e të gjithë njerëzve të kësaj zone”.

Ai ka thënë se nëse Vjosa nuk trajtohet me kujdes ajo ta shpërblen me atë mënyrë trajtimi që i bën njeriu.

Ndërkaq, autoritetet shqiptare kanë nisur tashmë punën për përfshirjen e Vjosës në listën e pasurive botërore të mbrojtura nga UNESCO, nën programin “Njeriu dhe Biosfera”.

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro bëri të ditur pak ditë më parë për mbajtjen e një takimi nga grupi teknik lokal, buzë Drinos në Tepelenë i cili ka nisur punën për përgatitjen e dosjes mbi përfshirjen e Luginës së Vjosës në programin “Njeriu dhe Biosfera” të UNESCO-s.

Kumbaro ka theksuar se “me një proces të drejtuar nga Ministria e Turizmit dhe Mjedisit dhe Agjencia Kombëtare e Zonave të Mbrojtura u prezantuan për publikun të gjitha fazat e procesit të përfshirjes së Parkut Kombëtar “Lumi Vjosa” në trashëgiminë botërore të UNESCO-s”.

I njohur si lumi i egër i fundit në Europë, Vjosa po tërheq një numër në rritje turistësh vendas  dhe të huaj, duke u kthyer në një zonë të preferuar për zhvillimin e ekoturizmit./ KultPlus.com

Tijan Sila fiton çmimin letrar ‘Ingeborg Bachmann’

Shkrimtari Tijan Sila, i lindur në Sarajevë dhe që tani jeton në Gjermani, fitoi sot çmimin prestigjioz ”Ingeborg Bachmann”, me vlerë 25 000 euro.

Sila mundi 13 konkurrentë për të fituar konkursin prestigjioz letrar në qytetin austriak të Klagenfurtit.

Sila i bëri përshtypje jurisë për çmimin e letërsisë në gjuhën gjermane me tekstin e tij, titulli i të cilit përkthehet si “Dita kur nëna ime u çmend”, ku ai shkruan për traumat midis brezave, konfliktet familjare dhe çmendurinë.

Juri Philipp Tingler foli për një “përzierje të mprehtë, tragjikomedisë dhe melankolisë” unike gjuhësore.

“Ende nuk mund ta besoj, por megjithatë jam euforike”, tha Sila pas ceremonisë së çmimit.

Sila ka lindur në Bosnje-Hercegovinë në vitin 1981.

Ai shkoi në Gjermani si refugjat lufte në vitin 1994.

Ai studioi gjermanisht dhe anglisht në Heidelberg.

Romani i tij i parë, “Tierchen Unlimited”, u botua në 2017, i ndjekur nga “Die Fahne der Wünsche” (”Flamuri i dëshirave”) dhe “Krach” (”Përplasja”).

Teksti i tij për konkursin Bachmann është pjesë e romanit të tij të ardhshëm.

Sila nuk është vetëm shkrimtar, por punon edhe si mësues gjermanishteje në një shkollë.

Çmimi jepet që nga viti 1977./ KultPlus.com

Rindërtohet edhe rruga e Komanit

Rruga e Komanit, një aks i rëndësishëm për aksesin drejt potencialeve turistike të Alpeve do të rindërtohet.

Nga Thethi, kryeministri Edi Rama informoi se tashmë po ndërtohet rruga e Dukagjinit dhe se shumë shpejt do të nisë edhe ajo e Komanit.

“Edhe rrugën e Komanit do ta bëjmë. Po bëhet rruga e Dukagjinit”, deklaroi Rama.

Rikonstruksioni i kësaj rruge veç përmirësimit të eksperiencës turistike duke përfshirë në guida edhe udhëtimin me traget përmes liqenit të Komanit, ka një ndikim të madh edhe në cilësinë e jetës për komunitetet, si dhe ofron mundësi për zhvillimin ekonomik të qëndrueshëm të zonës. Njëkohësisht sjell edhe rritjen e sigurisë së lëvizjes në rrugë./ KultPlus.com

Rama: Falen gjobat për ndërtimet pa leje në shtëpitë e vjetra

Nga Thethi ku ndau sot 200 tituj pronësie, kryeministri Edi Rama dha lajmin se do të falen gjobat për ndërtimet që banorët kanë bërë për shtëpitë e tyre të vjetra.

“E dyta që ju e shtruat në takimet e bëra herën e fundit, çështja e gjobave. Këtu ka një masë të madhe gjobash që janë vendosur si rezultat i ndërtimeve apo ndërhyrjeve aty ku keni pasur shtëpinë e vjetër, që janë bërë për shkak të nevojës për krijim ekonomie përmes turizmit dhe që nuk janë ndërtuar sipas ligjit, sepse shtrëngimi i legjislacionit për këtë zonë e ka bërë të pamundur”, tha Rama.

“Qeveria do t’i fali të gjitha këto gjoba, sepse nuk janë tipikisht ndërtime të bëra abuzivisht për t’iu shmangur ligjit. Por kjo nuk do të thotë që do të lejohen ndërtime të tjera pa leje”, u shpreh Rama./ KultPlus.com

Nga rruga e Dukagjinit te linja 35 kV, projektet për Thethin destinacion cilësor elitar turistik

Drejtori i Fondit Shqiptar të Zhvillimit, Dritan Agolli prezantoi sot paketën e investimeve për atë që ai e theksoi si Thethi i së nesërmes, destinacion cilësor elitar turistik.

Në takimin me banorë të kësaj zone, ku i pranishëm ishte dhe kryeministri Edi Rama, ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro, si dhe kreu i bashkisë Shkodër, Benet Beci, Agolli renditi disa nga projektet që do të zbatohen për zhvillimin e kësaj zone.

“Duke filluar që nga ndërhyrjet që prej disa vitesh janë bërë në këtë zonë për përmirësimin e aksesit, ku faza e parë përfshiu ndërtimin e aksit të Bogës nga Qafë Thorja në Theth dhe nga Thethi në Ndërhysaj. Jemi duke bërë hapjen e rrugës së Dukagjinit që do të krijojë një unazë që do të lidhë Shkodrën nga drejtimi i Koplikut dhe drejtimi tjetër”, tha ai.

Agolli theksoi se rruga e Dukagjinit nuk është vetëm një aks rrugor që i shërben shpejtësisë në lëvizje.

“Rruga e Dukagjinti nuk është vetëm akses, por potencial zhvillimi për të gjithë këto zona. Kjo rrugë nuk do të mbetet vetëm në Theth fshat, por do të vijojë në të gjithë zonën, duke e kthyer në një potencial turistik”, shtoi ai.

Kreu i FSHZH, u shpreh se ndërhyrjet janë për të përforcuar elementin natyror dhe atë urban.

“Jemi duke punuar me bashkinë për përgatitjen edhe të projektit të kanalizimeve dhe një impianti të përpunimit të ujërave të zeza. Ndërkohë që jemi duke mbyllur projektin dhe nisim procedurën për fazën e parë të furnizimit me energji elektrike nga Dedaj në Bogë e Razëm, duke shndërruar linjën në linjë 35 kilovolt. Në fazën e dytë  është furnizimi me energji elektrike të qëndrueshme për banorët”, deklaroi Agolli.

Sipas tij, këto ndërhyrje së bashku me paketën e madhe të qeverisë për malet do të bëjë Thethin një destinacion cilësor elitar dhe turistik.

Strategjia gjithëpërfshirëse për Thethin

Thethi ka një histori 2800 vjeçare, muza e studiuesve të huaj që prej vitit 1905, në 1966 është shpallur Park Kombëtare dhe me qendër historike që prej vitit 2017.

Thethi që pret sot qindra e mijëra turistë, do të ketë një projekt të ri mbështetës nga qeveria dhe Bashkia Shkodër me iniciativë të Kryeministrit Edi Rama i cili do të diskutohet në një tryeze ndërdisiplinore për të garantuar arritjen e këtij ekuilibri mes natyrës dhe komuniteti.

Strategjia gjithëpërfshirëse për Thethin nga Bashkia Shkodër, përfshin trajtimin e hapësirave publike dhe objekteve publike si pikënisje.

Me kisha, kulla ngujimi, shkolla muze etnografik dhe qendër historike, Thethi ka një bosht kryesor që shtrihet paralel me shtratin e lumit dhe sipas arkitektëve, ky do të jetë fokusi i parë i ndërhyrjeve.Mes boshtit dhe shtatit të lumit do të ketë 5 pika kryesore ky fokusohen ndërhyrjet e para.

Puna do të nis që nga ura e parë e hyrjes për në fshat me sistemin e rrugës me gurë kalldrëmi dhe me çakëll të ngjeshur. Edhe qendra e vizitorëve do të marrë një pamje akoma më mikpritëse si pika kryesore për informimin e vizitorëve, por edhe pika për vendasit që do duan të riparojnë dhe ndërtojnë çatinë, muret apo edhe tabelat që Thethi të ruajë atë karakter që ka.

Projekti do të përfshijë edhe rehabilitimin e shtratit të lumit i cili do të pyllëzohet akoma më shumë.

Në rrugën që lidh kishën me urën e dytë, do të kthehet në një shesh të mirfilltë ku propozohet ngritja e një pavioni, “Oda e hapur” ku mund të organizohen panaire, tregu javor sezonal.

Ngritja e një muzeu për njohjen e trashëgimisë kulturore, natyra dhe historia e bjeshkëve është një tjetër pikë e këtij projekti zhvillimor për Thethin./ KultPlus.com

Si lindën Karnavalet e Brazilit që elektrizuan dje Vlorën

Karnavalet e Brazilit elektrizuan qytetin e Vlorës, mbrëmjen e djeshme.

Mbi dy duzina me artistë të ardhur nga Brazili si perkusionistë, balerinat e famshme të Sambas dhe kërcimtarë profesionistë, akrobatë e prestigjiatorë krijuan me energjinë e ritmin fantastik një atmosferë vërtet ekstravagante në rrugët e qytetit bregdetar.

Performancat nisën prej Kinemasë verore të Vlorës me balerinat dhe perkusionistët të cilët bashkë me balerinat e Qendrës Kulturore të qytetit e akrobatët e Cirkut shqiptar u shoqëruan edhe prej një numri të madh qytetarësh të apasionuar pas vespave.

Manifestimi kulturor i pari në vend, vazhdoi përgjatë Lungomares së Vlorës.

Capoeira, arti luftarak afro brazilian, kombinoi elementë të muzikës vallëzimit dhe akrobacisë .

“Fire dancers“ përdorën teknikat e tyre të veçanta, duke krijuar një shfaqje spektakolare me një kombinim të aftësive akrobatike dhe artit të manipulimi të zjarrit, duke emocionuar të vegjlit.

Mbrëmja vazhdoi me kërcimtaret e Sambas, e njohur në të gjithë botën si simboli i Brazilit, me rrënjë në kulturat afrikane, portugeze e e indigjene, e cila përfshiu spontanisht të gjithë vlonjatët prezent që së bashku me turistët vendas e të huaj, kërcyen nën ritmin e saj fantastik gjatë gjithë mbrëmjes .

Pak nga historiku i Karnavaleve të Brazilit

Origjina e karnavaleve të Brazilit është një përzierje komplekse dhe interesante e kulturave evropiane, afrikane dhe indigjene, që daton në periudhën koloniale.

Tradita e karnavaleve i ka rrënjët në festimet e Kreshmës në Evropë, veçanërisht në Portugali dhe Itali. Këto festa, që ndodhnin përpara fillimit të periudhës së Kreshmës së Pashkëve, ishin një kohë për gëzim, maskim dhe festa të mëdha.

Kur kolonizatorët portugezë arritën në Brazil në shekullin e 16-të, ata sollën me vete edhe traditat e tyre karnavaleske. Me ardhjen e skllevërve afrikanë në Brazil, elemente të kulturës dhe traditave afrikane filluan të integrohen në karnavalet braziliane. Këto përfshijnë ritme, muzikë dhe vallëzime afrikane, që i dhanë karnavaleve një karakter të veçantë dhe të ndryshëm.

Ritet dhe vallëzimet tradicionale afrikane, si Batuque dhe më vonë Samba, u integruan në festimet e karnavaleve, duke krijuar një atmosferë të re dhe energjike. Edhe kulturat indigjene të Brazilit kontribuan me elementët e tyre, duke përfshirë kostumet tradicionale, vallëzimet dhe ritualet.

Në shekullin e 19-të, Rio de Janeiro u bë qendra kryesore e karnavaleve në Brazil.

Shkollat e sambës filluan të formohen dhe paradat masive e spektakolare u bënë pjesë kryesore e festimeve, duke përfshirë elemente të kulturës afro-braziliane dhe muzikës si axé dhe frevo.

Karnavalet e Brazilit janë bërë një ngjarje ndërkombëtare që tërheqin miliona turistë nga e gjithë bota, duke kontribuar në ekonominë dhe kulturën e vendit.

Origjina e karnavaleve të Brazilit është një histori e pasur dhe shumëngjyrëshe, që reflekton diversitetin dhe bashkimin e kulturave të ndryshme që kanë ndikuar dhe formuar këtë traditë unike dhe të veçantë./atsh/ KultPlus.com

Komuna e Prishtinës organizon koncert festiv me ‘Asgjë sikur Dielli’ për festat e 2-4 Korrikut

Komuna e Prishtinës ka njoftuar se do të organizojë koncert festiv me grupin e njohur muzikor “Asgjë sikur Dielli” për nderë të 2 Korrikut- Ditës së shpalljes së Deklaratës Kushtetuese të Kosovës, dhe 4 Korrikut- Ditës së Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, shkruan KultPlus.

Lajmi është bërë i ditur nga Drejtoresha e Kulturës në Komunën e Prishtinës, Sibel Halimi, përmes një shkrimi në facebook.

“Kujtojmë dhe nderojmë të kaluarën e vendit dhe aleatët tanë nëpërmjet artit dhe kulturës. Festojnë së bashku me krenari Dy Korrikun, fillesën e rrugëtimit tonë për një shtet të pavarur dhe Katër Korrikun, Ditën e Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës! Prishtina po frymon art dhe kulturë”, thuhet në shkrimin e drejtoreshës Halimi./ KultPlus.com

Euro 2024: Pse Austria është surpriza më e madhe e turneut

Nuk është e pazakontë të shohësh disa skuadra të shfaqen si surprizë në turnetë ndërkombëtare, por pak mund të kishin parashikuar që Austria do të ishte historia e Euro 2024.

E vendosur në Grupin D së bashku me disa kundërshtarë të vështirë, dukej sikur Austria do ta kishte të vështirë të arrinte në fazën eliminatore.

Polonia posedon një nga sulmuesit më ‘vdekjeprurës’ të të gjitha kohërave, Robert Leëandoëski.

Holanda është e ngarkuar me talent, veçanërisht përgjatë vijës së pasme. Franca është e freskët nga një fushatë e Kupës së Botës në 2022, ku përfundoi si nënkampione nga superylli Kylian Mbappé.

Pas një humbjeje të vështirë, por zhgënjyese 1-0 kundër Francës në ditën e parë të ndeshjes, u duk sikur shkrimi ishte në mur për Das Team . Kështu që erdhi si një tronditje kur Austria korri fitoret 3-1 dhe 3-2 kundër Polonisë dhe Holandës për të kryesuar grupin dhe për të kaluar në raundin e 16-të të Euros vetëm për herë të dytë .

Fitorja kundër skuadrës holandeze të mbushur me yje, e para e Austrisë në 34 vjet, ndezi festime të egra në mesin e skuadrës.

“Kur mund Holandën dhe fiton grupin, atëherë nuk mund të jesh aq i keq”, tha Marcel Sabitzer, i cili shënoi kundër Holandës.

Një stil unik

Në turnetë e mëdha, shpesh i kushtohet rëndësi nxjerrjes së një rezultati pa marrë parasysh çfarë. Çdo pikë ka rëndësi në fazën e grupeve, ndërsa është ‘fitoni ose shkoni në shtëpi’ në raundet e eliminimit. Stilet konservatore të lojës shpesh mund të shpërblehen, por Austria ka zgjedhur më shumë një mentalitet rreziku.

Një qasje e gjallë, e ka bërë Austrinë një nga ekipet më të këndshme për t’u parë në turne.

Transformimi i Austrisë mund të gjurmohet që nga emërimi i Rangnick në vitin 2022. Trajnerit gjerman shpesh vlerësohet me zhvillimin e ‘gegenpressing’, një stil futbolli që përfshin presionin e pamëshirshëm të kundërshtarëve menjëherë pas humbjes së topit. Ai ka ndikuar te ish-trajneri i Liverpool-it, Jürgen Klopp dhe Julian Nagelsmann, aktualisht menaxher i kombëtares gjermane.

Kjo qasje mund të jetë tepër e lodhshme dhe t’i lërë skuadrat e Rangnick të pambrojtura në mbrojtje, por mund të jetë dërrmuese për t’u përballur me skuadrat kundërshtare dhe të bëjë një shikim emocionues në një turne ku herë pas here ka pasur mungesë argëtimi.

Austria shënoi gjashtë gola në tre ndeshjet e saj në grup – Anglia, Danimarka, Sllovenia dhe Serbia e Grupit C vetëm shtatë herë arritën të gjenin rrjetën mes tyre në gjashtë ndeshje.

Aftësitë e Rangnick

Ndoshta aspekti më bindës i fushatës së Austrisë në Euro 2024 kanë qenë aftësitë e Rangnick si menaxher.

66-vjeçari ka një CV të gjerë si trajner, pasi ka marrë punën e tij të parë në 1983.

Ai ka pasur qëndrime të ndryshme me klube gjermane si Stuttgart, Hannover dhe Schalke, por është më i njohur për punën e tij me skuadrën austriake Red Bull Salzburg dhe ekipin gjerman. RB Leipzig.

Të dy klubet i përkasin konglomeratit Red Bull GmbH (RB Leipzig u themelua vetëm në 2009), me Rangnick që u punësua si drejtor sportiv i të dy klubeve në vitin 2012. Ai pa një periudhë të gjatë suksesi me Salzburgun, duke fituar disa herë Bundesligën austriake, ndërsa ai mbikëqyri promovimin e Leipzig nga niveli i katërt në Bundesligën gjermane.

Ai drejtoi Leipzig-un në dy raste të veçanta gjithashtu, duke e udhëhequr atë në ndeshjen e tyre të parë në nivelin më të lartë në 2018. Ai gjithashtu udhëhoqi skuadrën në Ligën e Kampionëve për herë të parë në historinë e saj.

Pas dorëheqjes nga Red Bull në vitin 2020, ai pati një periudhë katër mujore si menaxher i sportit dhe zhvillimit për skuadrën ruse Lokomotiv Moscoë në 2021 para se t’i ofrohej një nga punët më të mëdha nga të gjitha.

Rangnick u emërua si trajner i përkohshëm i Manchester United në nëntor 2021 pasi 13 herë kampionët e Premierligës angleze u ndanë me Ole Gunnar Solskjær.

Rezultatet fillimisht ishin të lëkundshme kur ai u punësua nga Austria. Skuadra ra në Ligën e Kombeve B, duke marrë vetëm një fitore në sezon. Megjithatë, forma shpejt u rrit dhe Das Team rezervoi biletën e saj për në Euro 2024 pasi humbi vetëm një lojë në fazat kualifikuese. Pasi ka përballuar stuhinë në një grup të vështirë dhe një ndeshje të raundit të 16-të, reputacioni i Rangnick është në rrugën e duhur.

Sa larg mund të shkojnë?

Austria do të përballet me Turqinë të martën, me fituesin që kalon në çerekfinale. Ndeshja fillon në orën 15:00.

Një fitore do ta çonte skuadrën e Rangnick në një territor të paeksploruar, pasi nuk kishte avancuar kurrë përtej raundit të 16-të në Euro. Gjermani dëshiron të sigurohet që lojtarët e tij të mos kalojnë përpara dhe të zvogëlojnë shanset e ekipit të tij, por nuk do të shkonte aq larg sa ta përjashtonte ekipin e tij që të shkonte në përrallë deri në finale.

Megjithë qasjen e qëndrueshme të Rangnick, lojtarët e tij ende janë duke ecur në kulmin e fitimit të grupit.

“Emocionet në vendin tonë dhe mes atyre që ishin në stadium ishin sigurisht të mëdha”, tha kapiteni i ekipit Marko Arnautovic . “Megjithatë, mendoj se ndjenjat tona në fushë ishin edhe më të mëdha. Është një ndjenjë tepër e mrekullueshme. Ne ende mund të jemi të lumtur për këtë sot dhe ndoshta nesër. Më pas do të fillojnë përgatitjet për fazën e 16-të”.

Koha do të tregojë vetëm nëse Austria mund të fitojë turneun e saj të parë të madh ndonjëherë, por ky komb tashmë ka tronditur status quo-në në atë që ka rezultuar të jetë një Euro 2024 e paparashikueshme./Top Channel/ KultPlus.com

Dren Abazi & Zig Zag Orchestra me koncert të madh në Stadiumin e Tiranës

Artisti i njohur Dren Abazi & Zig Zag Orchestra do të prezantohen me koncert në Stadiumin “Selman Stërmasi”, në Tiranë, shkruan KultPlus.

Ky koncert i cili ngërthen në vete histori 15 vjeçare të muzikës artistike të solistit të njohur Dren Abazi, pritet që të dhurojë një natë të paharrueshme për të gjithë adhuruesit e muzikës së tij, ku bëhet e ditur se audienca prezente do të shijojë këtë performancë për rreth dy orë.

Dren Abazi vazhdon të mbetet një ndër këngëtarët më të adhuruar për audiencën e Shqipërisë, dhe koncerti në Tiranë po pritet si një mundësi e mirë që adhuruesit e artistit ta shohin për së afërmi performancën e tij.

Mbrëmja mbahet më 4 korrik, në ora 20.00, ndërsa hyrja është pa pagesë/ KultPlus.com

Ministri Sveçla paralajmëron burgosjen e Vuçiqit nëse hyn në Kosovë pa leje

Ministri i Brendshëm, Xhelal Sveçla, e ka paralajmëruar presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq, se nëse hyn në territorin e Kosovës, pa lejen e autoriteteve, do përfundojë në burg.

Ky reagim i Sveçlës, vie pas disa raportimeve se presidenti serb Aleksandar Vuçiq mund të vijë në Kosovë, e për këtë, simpatizantët e tij vendosën gjatë natës në veri të vendit, posterë duke e cilësuar atë si ‘’Komandant suprem’’, transmeton klankosova.tv.

”I paskan ngjitur tinëz gjatë natës disa postera në veri të Kosovës. Aty thonë që po e presin presidentin e Serbisë të vijë duke e quajtur atë ‘komandant’. Nëse është nisur pa kërkesë te Ministria jonë e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, edhe ne po e presim të vijë dhe mandej mund ta vizitoni në burg, ku ai i ka tashmë disa miq të tij”.

Pas 12 vitesh, Gëzim Myshketa rikthehet me një koncert recital në Durrës

Baritoni i famshëm shqiptar, Gëzim Myshketa, rikthehet në qytetin e tij të lindjes pas 12 vitesh me një koncert recital madhështor në Amfiteatrin e Qytetit Antik të Durrësit, shkruan KultPlus.

Ky koncert madhështor i cili vjen më 6 korrik në bashkëpunim me Bashkinë e Durrësit dhe Teatrin e Operas do të ketë edhe artistë të ftuar special si Arjola Shehu, Gerald Murrja, Anxhelo Mucollari, Renisa Lacka, Adela Mucollari, Brikel Guga dhe Viktor Yankovski, nën udhëheqjen e dirigjentit italian Jacco Supa.

Po ashtu, baritoni Myshketa për herë të parë organizon edhe një masterclass me mjeshtrat më në zë të panoramës operistike ndërkombëtare si: Angelo Gabrielli, Daniela Schillaci, Mario de Carlo, Mirca Rosciani dhe Elda Laro për të perfeksionuar mbi 40 talente me prejardhje nga Shqipëria, Kosova, Brazili, Mauritania, Kina, Polonia, Gjermania, Franca, Italia, etj.

Ngjarja do të mbahet më datat 1,2,3 dhe 4 Korrik duke u përmbyllur me një gala koncert Final në ADRIATIK HOTEL DURRËS ora 21:00./ KultPlus.com