Rrugicat me kalldrëm të kalasë u mbushën me gjallërinë e nxënësve të shkollave 9-vjeçare të Elbasanit, në këtë vigjilje të Ditës së Verës.
Fëmijët e të rinjtë sollën me vete copëza nga trashëgimia e pasur kulturore e qytetit, duke ua prezantuar ato qytetarëve por edhe vizitorëve të Elbasanit.
Nxënësit e shkollave të Elbasanit bënë një prezantim të zanateve të vjetra, punimeve artizanale me grep e shtiza e deri te veshjet popullore dhe gatimet tradicionale. Në një farë mënyre, festa nisi që sot, duke marrë ngjyrat dhe aromat e kulturës elbasanase.
Muzika tradicionale dhe allet me kostumet karakteristike shtuan atmosferën festive, duke e kthyer kalanë në zemrën e festimeve për Ditën e Verës./atsh/KultPlus.com
Rosela Gjylbegu është një prej këngëtareve më të pëlqyera shqiptare.
Me zërin dhe stilin e saj të veçantë mori zemrat e publikut që në daljen e parë në skenë, përcjell KultPlus.
Rosela gjithmonë ka ditur të sjellë performancë dhe këngë të fuqishme të cilat e karakterizojnë dhe e bëjnë unike në ndërtimin e një karriere fantastike muzikore.
KultPlus ua risjell videon e këngës “Rri me mua” të cilën ajo e këndoi në festivalin ‘Kënga magjike’ 2014./ KultPlus.com
Zoti im, ATI im Cili është ai mashkull Aq i bukur Që po vjen te unë Sytë shigjeta-tinëzare Drejt në zemër M’i ka ngulur?
Kur më prek Me duart aq të buta Lëkurën ma puçrron… Pse kur më puth në qafë Drithëroj e tëra Njomem atje poshtë?
Buzët më hapen E kërkojnë buzët e tij Gjuha e tij e lëngësht Gjuhën time do?
E kur kaq butësisht Më përqafon Ndiej në bark Të ngjeshur Mikun e tij të fortë! Qepe gojën, boll Mjaft me këto dokrra Ai është vëllai yt E kjo që mendon Është blasfemi!
Në ferr do të digjesh Nëse shkon me të Kurrë më për gratë S’do kem mëshirë E në jetë të jetëve Do të vuajnë Mallkimin tim! Në djall vafsh ti, o Atë Bashkë me vullnetin tënd! Vëllai im Unë dua të kryej incest me ty!/ KultPlus.com
Më 3 shkurt të vitit 1889 në Uashington përfundoi instalimi i dritave në Shtëpinë e Bardhë.
Megjithatë, thuhet se presidenti i asaj kohe, Benjamin Harrison dhe familja e tij nuk i preknin me dorë çelësat për të ndezur dhe fikur dritat, nga frika e korrentit. Në atë kohë energjia elektrike ishte diçka e re. Kështu, punonjësit e Shtëpisë së Bardhë, para se të shkonin në shtëpi, çdo mbrëmje i fiknin dritat dhe i ndiznin ato kur vinin për të punuar në mëngjes.
Gjatë natës, familja presidenciale e Shteteve të Bashkuara vazhdonte të përdorte qirinj, gaz natyror dhe fenerë, të cilat ishin përdorur para elektrifikimit të Shtëpisë së Bardhë./ KultPlus.com
Më 21 mars do të mbahet nata e hapjes së Frankofonisë, ku do të festohet gjuha dhe kultura franceze me tinguj magjik dhe kërcime të paharrueshme.
Mbrëmja fillon nga ora 19:00
“Një natë e mbushur me muzikë, DJ dhe vallëzim, duke sjellë energjinë dhe shpirtin e botës frankofone! Le të bashkohemi për të krijuar kujtime të bukura nën ritmet e muzikës!”, thuhet në njoftim./ KultPlus.com
Biblioteka e Gjilanit është lehtë e dallueshme nga çdo objekt tjetër në këtë qytet. Përveç dukjes së saj, është mjaft e furnizuar, sepse personalisht gjej çdo libër që nuk e gjej dot në bibliotekën e kryeqytetit, e shpesh dhe në librari. Madje theks të veçantë, i vendos gjithmonë digjitalizimt, çka mundëson kërkimin, rezervimin dhe shtyrjen e afatit të kthimit. Ndoshta është biblioteka e vetme në Kosovë, ku respektohet afati i kthimit të librave, si shkak i gjobës që marrim në raste të vonimit të librit.
Thënë krejt kjo, imagjinoni sa dëshpëruese është kur shkon në një të hënë, ditë pune, në orën 17:45 dhe nuk punon asgjë. Aq errësirë, sa fillon të mendosh se mos ke hyrë diku gabim. Jo, sepse thashë që ky objekt është lehtë i dallueshëm. Nuk kishte dritë të ndezur përpos korridorit hyrës, sallës së leximit menjëherë në të majtë dhe sallës së fëmijëve. Këto ishin drita e vetme të ndezura të bibliotekës trekatëshe.
Me të hyrë, i thash recepsionistes, dua të marrë një libër, dhe ma kthej ‘ Veç nesër’. Po e ritheksoj furnizimin që ka kjo bibliotekë, ku shpesh unë marrë libra dhe i shpërndaj fotot e saj me të gjithë kolegët, që e kanë të pamundur sigurimin e disa titujve. U futa në sallën për fëmije, ku një grua më përshëndeti, dhe i tregova kërkesën time. Më tha që tashmë punëtorët kishin dalë nga puna, shkaku i iftarit dhe veç nesër mund t’i merrja librat. I tregova që kam ardh nga Prishtina për këtë libër dhe nesër do të shkoja herët në Prishtinë. Dola nga dera dhe në korridor, desha t’i bëj një foto bibliotekës së zbrazët e të errët, e atëherë kjo grua doli dhe më tha se do të më ndihmoj, pasi kam bërë gjithë këtë rrugë. Me të kërkuar librin në sistem, shkuam bashkë në katin e dytë, ku e gjeti librin dhe ma dha. Krejt kjo nuk mori as 5 minuta kohë. E pyeta nëse vetëm sot kishte mungesë stafi, dhe më tha që kjo është pothuajse që një javë, ku për iftar, punëtoret dalin nga puna në orën 17:00/17:30. Orari i bibliotekës, është deri në ora 19:00. Kur kam shkuar njëherë pak minuta para orës 19:00, nuk kam mundur të ndërroj librat pasi ishte fikur sistemi. Çka tash kur jam brenda orës së punës, dhe nuk po kryej punë? Nëse ndalim qytetarët e Gjilanit, dhe kjo vetëm, çdo njëri nga ta do të donte të punonte në punë ‘të shtetit’. Sepse është kjo punë që ofron siguri, të holla, stabilitet, pa u lodhur shumë, sipas shumicës së njerëzve, që mendojnë kështu me të drejtë. Por ata që bëjnë këto punë, nuk arrijnë ta respektojnë as pikën e parë, orarin.
Dola nga biblioteka, që nga errësira e orës 18:00, as nuk shihej mbrapa meje dhe pas diku 10 minutave bëra të njëjtën rrugën, duke kaluar prapë nga biblioteka. Ajo grua, që më ndihmoi mua, kishte dalë nga biblioteka, dhe kishte shikimin nga semaforët, e veshur dhe me çantën në krah, dukej sikur po priste dikë të vinte për ta marrë. Pra, dhe ajo përfundoi orarin e punës, sepse në Bibliotekën e Gjilanit, Fan Noli, në ramazan, nuk paska orar!/ KultPlus.com
Është e ditur që tashmë Erzë Dinarama do ta përfaqësojë Kosovën në Bienalen e Arkitekturës në Venecia 2025. Me këtë rast, ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka mirëpritur arkitekten Dinarama në një takim.
“Ishte kënaqësi të dëgjojmë nga vet autorja idenë, vizionin e përgatitjet që po bëhen për pjesëmarrjen në këtë ngjarje shumë të rëndësishme”, thuhet në postimin e MKRS.
Me projektin “Ansamble në shpërfaqje: Ekologjitë në ndryshim” Erza trajton një temë shumë të veçantë, eksploron ekologjitë në ndryshim të shkaktuara nga klima dhe zonat klimatike, kjo përmes pëshkrimeve të erërave nga fermerët tanë.
“Përgëzime për Erzën, mbarësi në këtë detyrë të rëndësishme”, thuhet në njoftim./ KultPlus.com
Mbi 1000 të pranishëm kanë duartrokitur gjatë paraqitjen e Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës në Casino Bern, të mërkurën mbrëma.
Nën drejtimin e Antoine Marguier, koncerti, i cili u mbajt në kuadër të festimeve të 17-vjetorit të Pavarësisë së Kosovës, nisi me intonimin e himneve të Kosovës, Zvicrës dhe Lihtenshtajnit, për të vijuar më pas me “Bareshën” e Rexho Mulliqit.
Orkestra solli traditën muzikore kosovare përpara publikut në kryeqytetin zviceran me Koncertin për saksofon, harqe dhe perkusione të Valton Beqirit, me solist saksofonistin Vitaly Vatulya. Sopranoja Besa Llugiqi mbizotëroi skenën me interpretimin e saj, duke filluar me arien “Un bel dì vedremo” nga opera Madama Butterfly dhe “È strano… Sempre libera” nga La Traviata e G. Verdit, ku iu bashkua tenori Oscar Esmerode. Në bis, Llugiqi interpretoi “Agimet shqiptare” të Avni Mulës.
Në pjesën e parë të koncertit, orkestra interpretoi gjithashtu uverturën e operës Nabucco të G. Verdit.
Ndërsa në pjesën e dytë, Orkestra u rikthye në skenë me interpretimin e Simfonisë nr. 2 të kompozitorit Kreshnik Aliçkajt dhe e mbylli mbrëmjen me suitën nr. 2 nga “The Three-Cornered Hat” e kompozitorit Manuel de Fallas.
Të pranishëm në koncert, përveç personaliteteve nga jeta kulturore zvicerane, diplomatëve, numrit të madh të diasporës shqiptare, qe edhe Ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës e Republikës së Kosovës, Donika Gërvalla-Schwarz.
Filharmonia e Kosovës do të rikthehet me koncerte në Kosovë gjatë muajit mars, fillimisht me koncertin e Korit të Filharmonisë dhe ansamblit harkor nën drejtimin e Hajrullah Sylës në Rahovec (26.03.2025), si dhe me koncertin e Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës nën drejtimin e dirigjentit italian Marco Crispo, me solistë Liza Kerob dhe Altin Tafilaj, në mbyllje të Javës së Frankofonisë në Prishtinë. (28.03.2025).
Mbrëmë, në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës “Pjetër Bogdani”, është promovuar libri “Një kosovar si Radomiri- Radomir Dimiq, përmbledhje shkrimesh”, nga Radomir Dimiq, emër i njohur në politkë, gazetari e shoqëri civile, shkruan KultPlus.
Në librin “Një kosovar si Radomiri” janë të përmbledhura disa nga shkrimet dhe intervistat që Dimiq i ka bërë për mediat kosovare në gjuhën shqipe, të botuara ndër vite në gazeta të ndryshme si”: Koha Ditore, Info Press, Zëri, Ekonomia Online, Kosova Press dhe Kosova Sot.
Gjatë ceremonisë promovuese u tha se Radomir Dimiq ka qenë i njohur edhe si drejtues ndërmarrjesh shtetërore para luftës në Kosovë. Ndërkaq, tash e 25 vite ai me vullnet, e pa frikë angazhohet publikisht për një shoqëri kosovare të pandarë, për një shoqëri që sheh nga e ardhmja, por nuk e harron të kaluarën.
Kryeministri Albin Kurti gjatë fjalimit të tij librin e cilësoi si testament të guximit, të së vërtetës dhe të shpirtit të pathyeshëm të njeriut.
“Radomir Dimiq ishte një emër i dalluar në politikë e në gazetari, por edhe një njeri që guxoi të sfidonte narrativat e kohës, të ngrinte zërin kur shumëkush heshti dhe të shihte Kosovën me sy dhe zemër të hapur. Ky libër përmbledh shkrimet e tij, rrëfimet dhe bindjet e tij, angazhimin dhe betejën e tij për drejtësinë, të vërtetën dhe pajtimin”, ka thënë kryeministri Kurti.
Kryeministri Kurti gjithashtu ka thënë se angazhimi i Dimiq nuk ishte i lehtë, pasi Dimiq pagoi çmimin e guximit të tij duke u shpallur tradhtar në Beograd dhe duke u sulmuar nga strukturat nacionaliste shtetërore dhe para-shtetërore, para të cilave ai nuk u ndal kurrë.
“Ai kërkoi që Serbia të pranonte përgjegjësinë për krimet e kryera në Kosovë, që të ndalej propaganda që i ndante komunitetet dhe që të hapeshin rrugët e pajtimit. “Serbia duhet të kërkojë falje për frigoriferët me kufoma shqiptarësh, për dhunimin e grave” – shtonte ai”, ka thënë kryeministri Kurti.
Tutje, kryeministri Kurti tha se libri “Një kosovar si Radomiri” është një përmbledhje tekstesh që i sfidon të gjithë, duke pyetur se çfarë bëhet me të vërtetën, se a do të vazhdohet me heshtje para padrejtësive apo të ngrihet zëri në shoqëri?
“Shkrimet e tij janë dëshmi e një njeriu që nuk u nënshtrua kurrë. Ai nuk e mohoi asnjëherë realitetin e dhimbshëm, por u përpoq ta ndryshonte atë. Ai e dinte që pajtimi nuk mund të ndodhë pa drejtësi dhe që drejtësia nuk është hakmarrje, por një akt përgjegjësie, qytetërimi dhe reflektimi”, ka thënë Kurti, duke potencuar se guximi për ta thënë të vërtetën nuk është i shpeshtë, ashtu skurse guximi për ta dëgjuar seriozisht atë.
“Shumica e njerëzve duke sfiduar bëhen të guximshëm por përshtypja ime për Radomirin është që, ky sfidon për shkak se është i guximshëm”, ka thënë kryeministri Kurti.
Ndërkaq, Ambasadori i Kosovës në Mbretërinë e Belgjikës, Agron Bajrami ka thënë se libri është përmbledhje shkrimesh ku evidentohet konsistenca dhe vendosmëria e Dimiq në qëndrimet e tij, të nxjerra para publikut si gjithherë me fjalë të qarta e pa ekuivoke. Botimin e librit “Një ksovar si Radomiri” e ka cilësuar si një publikim me rëndësi të madhe.
“Bëhet fjalë për një libër dëshmi që risjell fjalët e shkruara nga një autor, gazetar dhe aktivist serb i Kosovës që është kritik i hapur, i pa kompromis, konsekuent i politikave anti-kosovare dhe anti-shqiptare të liderëve dhe elitës intelektuale të Serbisë ndër dekada duke filluar nga Millosheviq, Akademia e Dobrica Qosiq e deri tek Vuqiq, Dodiku dhe elita e sotme politike dhe intelektuale në Serbi, e cila fatkeqësisht mbetet e kapur nga idologjia serbomadhe dhe shqiptarourrejtëse”, ka thënë ambasadori Bajrami, duke potencuar se në të gjitha shkrimet dhe deklarimet e tij, Dimiq, jo vetëm që ekspozon këtë realitet idologjik dhe politk të serbisë por edhe del hapur kundër tij.
“Nxjerr në pah helmin racist që vlon në lëkurën e retorikës politike të shteti serb dhe lidërve të tij, ndaj shqiptarëve dhe shtetit të Kosovës. Në këtë kuptim shkrimet e tij janë antidot i këtij helmi. Ai po ashtu hedh dritë mbi errësirën ku qëndrojnë të heshtur ata që janë kapur peng nga politika zyrtare e Serbisë në Kosovë. E, ky është komuniteti serb i Kosovës, sepse Dimiq në esence është një kryqtar në betejë për të shpëtuar komunitetin e tij nga kthetrat e pushtetarëve nacionalist e militant në Beograd, të cilët këtë komunitet e keqpërdorën dhe vazhdojnë ta keqpërdorin e sakrifikojnë për ta luftuar Kosovën e lirë, demokratike dhe evropiane”, ka thënë ai.
Sipas ambasadorit Bajrami, në këtë kryqëzatë të Dimiq kundër politikës agresive antishqiptare të shtetit serb, arma kryesore e tij është fjala e lirë, dhe e vërteta e plotë. Sipas Bajramit shkrimet e Dimiq, të hartuara me saktësinë e një gazetari dhe pasionin e një aktivisti e qajnë dhe shpërndajnë mjegullën e urrejtjes zyrtare ndaj shqiptarëve të Kosovës.
“Ky libër, ky rrëfim i Radomirit dhe për Radomirin është relevant jo vetëm për Kosovën dhe bashkejtesën shqiptaro-serbe në Kosovë, në Kosovën e Pavarur Demokratike dhe Evropiane, mendoj se rrëfimet si ky duhet përquar tutje dhe shpresoj se së shpejti do të mund t’i kemi këto shkrime të publikuara edhe në gjuhën serbe, angleze, franceze, italiane, spanjolle, gjermane etj, sepse fjala e lirë e Radomirit që sjellë të vërtetën për Kosovën përmes syve të tij, është e vërtetë që flet qartë pa ekuivoke e ambiguitete. Kjo është ajo për çka kemi nevojë sot”, ka thënë ai.
Ndërsa, Radomir Dimiq në fjalën e tij, ka thënë se ky libër është biografia e tij kundër luftës dhe obligimi i tij qytetar ndaj Kosovës.
“E falenderoj gazetën Koha Ditore, Info Pres, Ekonomia Online, Kosova Sot dhe të gjithë të tjerët që morën pjesë në publikimin e shkrimeve të mia. Ky libër sqaron hapësirën e lirisë, është biografia ime kundër luftës, rezistenca ime, e vërteta, drejtësia, solidariteti dhe mospranimi ndaj gënjeshtrave. Ky është obligimi im qytetar ndaj Kosovës, dhe falënderimi i tij për ata që e kanë përhapur në një kohë të trishtueshme, gjatë viteve të 90-ta të regjimit kriminal të diktatorit Slobodan Milošević”, ka thënë Dimiq, i cili në fund të ceremonisë ka recituar vargjet e poezisë “Mëmëdheu”, të Andon Zako Çajupit.
Promovimin e librit “Një kosvar si Radomiri” e ka mundësuar Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, “Integra”, “Rockefeller Brothers Fund” dhe Biblioteka Kombëtare e Kosovës, “Pjetër Bogdani”. / KultPlus.com
Jo shumë larg nga Tirana, ndodhet mali i Dajtit, i cili premton një arratisje të paharrueshme në natyrën shqiptare, shkruan Estelle Brana në një artikull të botuar në revistën franceze “EnVols”.
Mes pamjeve mahnitëse, ndalesave kulturore dhe ecjeve soditëse, ky park kombëtar është ideal per adhuruesit e aventurave dhe turistët që kërkojnë paqe dhe qetësi.
Mali i Dajtit, një masiv gëlqeror i zhytur në historinë shqiptare, zbulon kontrastet e tij natyrore 26 kilometra larg Tiranës.
Parku i gjelbër me pamje nga kryeqyteti, ofron eksplorimin mes qiellit dhe tokës.
Ballkoni i Tiranës
E quajnë “Ballkoni i Tiranës” për shkak të lartësisë prej 1 613 metrash, ku duket sikur shtrihet e gjithë Shqipëria, kryeqyteti si një model i animuar, fushat si një mozaik i gjallë dhe, në një ditë të kthjellët, deti Adriatik që shkëlqen në horizont.
”Dajti Ekspres” ju çon nëpër pyje dhe lugina për 15 minuta. Ky teleferik i gjatë lidh periferinë e Tiranës me stacionin e sipërm.
Alpinistët me përvojë mund të vazhdojnë deri në majën kryesore, mali i Dajtit ose në majën e Tujanit, këndvështrime ku Shqipëria zbulon natyrën e saj të vërtetë.
Një vend i shenjtë dhe biodiversiteti
Një park kombëtar që nga viti 1996, Dajti është shtëpia e më shumë se 1 000 llojeve bimore me një sipërfaqe prej 29 384 hektarësh, duke përfshirë disa endemike.
Ahu, lisi dhe pisha e zezë mbizotërojnë në këtë peizazh ku derrat e egër, dhelprat dhe ndonjëherë ujqërit bredhin nën hije.
Ornitologët kanë regjistruar 180 lloje zogjsh atje, duke përfshirë shqiponjën e artë që fluturon mbi relievet gëlqerorë 65-milionë vjeçarë.
Aktivitetet sportive përfshijnë: ecje, kalërim dhe hedhje me parashutë në zonën rreth pishave shekullore.
Natyra në buzë të parkut
Përtej masivit kryesor shtrihet një territor me shumë pamje. Në veri, Kanioni i Brarit të tërheq me muret e tij marramendëse të shtrira – një lidhje mes epokave – një urë osmane e gërryer ndër shekuj.
Jo shumë larg, Shpella e Pëllumbasit mahnit me galeritë e saj gëlqerore, një vend i shenjtë nëntokësor ku paraardhësit gjetën strehim më shumë se 10 000 vjet më parë.
Shtegu rrethor i Shpellës së Zezë përshkon rrugën drejt një formacioni gjeologjik që daton në epokën e Jurasikut, dëshmi e mëtejshme e pasurisë nëntokësore shqiptare.
Në verë, kur dielli shkëlqen me rrezet e tij të zjarrta, ujërat bruz të Kanionit të Erzenit ofrojnë freski për notarët e guximshëm, ndërsa Ujëvara e Shëngjergjit, e arritshme pas një shëtitjeje të shkurtër, magjeps me ujërat e pastra kristal në një amfiteatër gjelbërimi.
Këto strehë natyrore, ende të paprekura nga turizmi masiv, ruajnë gjurmën e një natyre që, në këto lugina të thella, vazhdon të diktojë ligjin e saj.
Mes tavolinave dhe traditave
Mali i Dajtit ruan në mënyrë të çmuar identitetin shqiptar. Në restorantet malore si “Ballkoni Dajtit” – pjatat tradicionale si tava e kosit, turshitë dhe trileçja – tregojnë historinë e kuzhinës së vendit, shoqëruar me një panoramë që të lë pa frymë.
Në fundjavë, shëtitjet, një traditë vendase e një pikniku të gjatë, i jep jetë maleve. Familje dhe grupe miqsh mblidhen aty nga Tirana për barbekju.
Në fshatrat përreth, larg qarqeve turistike, koha kalon ndryshe. Aty do të ndesheni me një mikpritje thuajse të shenjtë që e shndërron të huajin në mik.
Gjurmët e historisë
Nga rrënojat ilire të shekullit VI para erës sonë e deri te instalimet ushtarake tashmë të braktisura komuniste, Dajti mban gjurmët më të hershme të epokave.
Gjatë periudhës komuniste (1944-1991), mali strehonte bunkerë dhe poste vëzhgimi strategjike, tashmë ato janë të populluara, por ende të dukshme për syrin e vëmendshëm.
Dajti shërbeu edhe si strehë për luftëtarët e rezistencës gjatë pushtimit osman dhe më pas gjatë Luftës së Dytë Botërore, siç dëshmohet nga gurët përkujtimor të shpërndarë përgjatë shpateve të pyllëzuara.
Këta gurë të rraskapitur pëshpërisin historinë e një Shqipërie elastike, një udhëkryq mes Lindjes dhe Perëndimit, që ka kaluar nëpër epoka pa humbur kurrë shpirtin, si ky mal që, i patrazuar, vazhdon të vëzhgojë Tiranën. /KultPlus.com
Nata kaloi e qetë, njoftoi sot Vatikani në lidhje me gjendjen shëndetësore të Papa Françeskut, i cili po trajtohet në Poliklinikën Gemelli në Romë që nga 14 shkurti, raporton Vatican News.
Raporti mjekësor me shumë mundësi nuk do të publikohet sonte, por zyra e komunikimit të Vatikanit, si gjithmonë, do t’u japë gazetarëve informacione të përgjithshme, raporton i njëjti burim.
Një deklaratë e mëparshme që përmbante një raport mjekësor, të lëshuar mbrëmjen e së mërkurës, 12 mars, thoshte se “gjendja klinike e Atit të Shenjtë, në përgjithësi, mbetet e pandryshuar”.
Një rreze X e gjoksit e marrë të martën konfirmoi përmirësimet e vërejtura në ditët e mëparshme. Ati i Shenjtë vazhdon me terapinë me oksigjen me fluks të lartë gjatë ditës dhe ventilim mekanik joinvaziv gjatë pushimit të natës.
Në të njëjtën deklaratë thuhet se mëngjesin e së mërkurës, “pas ushtrimeve shpirtërore që ndoqi me video link live nga salla Pali VI, mori Eukaristinë, iu përkushtua lutjes dhe fizioterapisë motorike”. Pasdite, pasi iu bashkua ushtrimeve shpirtërore të Kurisë, vazhdoi me lutje, pushim dhe fizioterapi respiratore”./ KultPlus.com
13 marsi shënon ditën kur Fan Noli dha frymën e fundit në vitin 1965.
Burrë shteti, atdhetar demokrat, klerik i lartë, poet, përkthyes, publicist, dijetar, historian e muzikolog. Fan Noli është një nga figurat më të ndritura të kombit tonë.
Fan Noli lindi në Ibrik Tepe në Edrene (Turqi), ku përfundoi dhe shkollën e mesme. Më 1903 shkoi në Egjipt, ku punoi si mësues e gjatë kësaj kohe u njoh me patriotë të shquar të kolonisë shqiptare të Egjiptit. Në këtë kohë përktheu në greqisht veprën e Sami Frashërit “Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç’do të bëhet”. Më 1907, pas vajtjes së tij në Amerikë, krijoi shoqërinë “Besa-besë” në Boston.
Më 9 shkurt 1908, Fan Noli u dorëzua dhjak dhe në mars 1908, kryeprifti ortodoks i Nju Jorkut e shuguroi prift ortodoks. Disa ditë më pas, Noli mbajti liturgji në gjuhën shqipe për herë të parë në Boston. Në korrik 1919, Noli u zgjodh Peshkop i Kishës Ortodokse Shqiptare në Amerikë. Përpjekjet e Nolit për një kishë kombëtare shqiptare, u përmbushën më 1937, kur Patriarkana e Stambollit njohu zyrtarisht Kishën Ortodokse Shqiptare Autoqefale.
Nga viti 1909 deri më 1911 botoi gazetën “Dielli” dhe së bashkë me Faik Konicën themeloi më 1912 Federatën Panshqiptare Vatra të Amerikës. Në vitin 1912 përfundoi studimet e larta në fakultetin e filozofisë në Universitetin e Harvardit dhe vite më vonë, më 1938 mbaroi studimet e larta në Konservatorin e Muzikës së Bostonit. Në vitin 1920 Noli u zgjodh kryetar i delegacionit shqiptar në Lidhjen e Kombeve në Gjenevë, ku nëpërmjet antarsimit të Shqipërisë në këtë lidhje, Shqipëria mori një njohje ndërkombëtare.
Në 1921 ai botoi veprën e rëndësishme “Historia e Skënderbeut”. Në qershor 1924, Fan Noli u bë kryeministër. Përveç veprimtarisë shumë të rëndësishme politike, poetike e publicistike, gjatë këtij dhjetëvjeçari Noli përktheu tragjeditë e Shekspirit, Rubairat Omar Khajamit, romanin Don Kishoti të Servantesit etj. Fan Noli u shua më 13 mars 1965 në Ford Laurderdale, Florida të SHBA. / KultPlus.com
Organizatat Durrësi Aktiv dhe MuZEH Lab organizuan trajnimin “Interpretimi i Trashëgimisë dhe Tregimi i Historive”.
Ky aktivitet u zhvillua si pjesë e projektit “Trashëgimia Epidamn: Lidhja mes të shkuarës dhe të ardhmes”, në kuadër të programit të granteve EU4Culture, i financuar nga Bashkimi Evropian dhe i zbatuar nga UNOPS në partneritet me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit.
Pjesëmarrësit, gjatë këtij aktiviteti eksploruan teknika mbi tregimin e historive, zhvilluan ushtrime praktike dhe shëtitën në “Shtegun e dyerve të vjetra” të Durrësit, duke rijetësuar historinë.
Gjatë aktivitetit u diskutua mbi tema që përfshijnë fuqinë e tregimit të historive në përvojat e trashëgimisë, rëndësinë e interpretimit në ruajtjen e identitetit kulturor si dhe për krijimin e shtigjeve ndërvepruese dhe përfshirëse të trashëgimisë. /KultPlus.com
Poezia ‘Interpretimi i natës’ nga Jean-Joseph Rabearivelo
Do të vijë një ditë kur ndonjë poet i ri Do të lexojë vjershat tua të pamundura Për të njohur librat tu Të rrallë si lulet e nëntokës Librat tu të shkruar për disa miq Ai do të të lexojë Në hijen e gjirit Në dritën drithëruese të zemrës së tij përmes së cilës do të rrahë zemra jote
Ai nuk do të të kërkojë Në dallgët e mëdha Plot humbella detare pa rreze dielli As në rërë e as në tokën e kuqe As nën shtigjet e mbuluara me leshterikë Të cilët përhapen në të gjitha anët Deri tek toka e të gjallëve Të verbër e të shurdhër që nga zanafilla e Botës
Ai do të ngrisë kokën Dhe do të kuptojë që në kaltërsinë e qiellit I ngatërruar në yjet dhe në erërat është ngritur varri yt.
Kanë kaluar pesë vjet që kur bota u përball me pandeminë e COVID-19, e cila ndryshoi rrënjësisht jetën e miliarda njerëzve dhe sfidoi sistemet shëndetësore në çdo cep të globit. Virusi, i cili u shfaq në fund të vitit 2019 në Wuhan të Kinës, u përhap me shpejtësi, duke shkaktuar një krizë shëndetësore. Në mars të vitit 2020, Organizata Botërore e Shëndetësisë shpalli COVID-19 si pandemi, duke detyruar shumicën e vendeve të vendosnin masa të rrepta kufizuese.
Kosova konfirmoi rastin e saj të parë me COVID-19 më 13 mars 2020, dhe menjëherë autoritetet vendosën masa të ashpra për të frenuar përhapjen e virusit.
Kufizimet në lëvizje, mbyllja e shkollave, ndalimi i grumbullimeve dhe ndërprerja e aktiviteteve ekonomike krijuan një situatë të panjohur për qytetarët. Sistemi shëndetësor, i cili tashmë përballej me sfida të shumta, u gjend nën një presion të madh për të trajtuar pacientët e infektuar dhe për të siguruar pajisjet mjekësore të nevojshme.
Gjatë pandemisë, Kosova ka regjistruar mbi 270 mijë raste të konfirmuara me COVID-19 dhe më shumë se 3,200 viktima. Numri real i të infektuarve dhe viktimave mund të jetë edhe më i lartë, duke marrë parasysh rastet e paidentifikuara.
Një nga sfidat më të mëdha gjatë pandemisë ishte procesi i vaksinimit
Kosova filloi fushatën e vaksinimit në mars të vitit 2021, fillimisht me furnizime të kufizuara, duke u mbështetur në donacione dhe mekanizmat ndërkombëtarë si COVAX.
Deri në vitin 2023, vetëm rreth 60% e popullsisë kishte marrë të paktën një dozë të vaksinës./ KultPlus.com
Dielli herët depërtoi ndër dej! Si mbas nji cipe të hollë mendimi E ndriti rrugën tonë nga lindja E këndej.
Erdhi koha e zgjimit! Nji rreze e vetme përpara Mbi mur Ndriti dhena t’panjehuna përmbas, mungullim bimësie e filiza shum me krena gacash përmaje: rreziqe!/ KultPlus.com
Figura pionere e Hadi Shehut është sinonim i zhvillimeve të rëndësishme në skenën tonë të kulturës teatrore, kinematografike e televizive ku ka lënë gjurmë të mëdha si aktor dhe themelues i Teatrit profesionist të Gjakovës që sot me të drejtë bartë emrin e tij. Humbje kjo për kulturën e teatrit dhe kinematografinë e Kosovën të cilës tash i mungon një personalitet i çmuar me kontribut të pandalshëm.
Ai ka drejtuar Teatrin profesionist të Gjakovës prej 1981 – 1996 dhe prej vitit 1999 – 2006, e me mbi 170 role, kariera e tij si aktor ka përfshirë teatrin, filmin dhe mediumin televiziv.
Në mes të kësaj veprimtarie kolosale me role në Teatrin e Gjakovës, Teatrin Kombëtar, Teatrin Kombëtar të Tiranës, dhe në Teatrin e Pejës veçohen: – “Fisheku në pajë” (Gjeloshi), “Epoka gara Gjyqit” (Sulejman Vokshi), “Pjata e drunjtë” (Lon Denisoni), “Dragoi i Dragobisë” (Bajram Curri),”Pirrua” (Pirrua), ”Armiku i popullit” (Dr. Stokmani), “Monserati” (Monserati), “Halili e Hajria” (Halili), ndër të tjera.
Hadi Shehu gjithashtu ka shkëlqyer në role filmike si “Si të vdiset” (1972), “Kur pranvera vonohet” (1979), “Era dhe Lisi” (1979), “Gjurmë të bardha” (1980), “Përroi vërshues” (1983), “Pikniku” (1986), “Era e mollës” (1995), “Kur shpirti ndërron jetë” (2001), “Azem Galica” (2011) dhe poashtu në video-filmat “Buka e hidhur”, “Rruga pa kthim”, “Fantazmat lodrojnë”, “Vrasësit bëjnë dasëm natën”, etj.
Veprimtaria e tij e bujshme është shpërblyer me çmime të ndryshme si “Shpërblimi i Dhjetorit”, “Medalja e Punës”, “Çmimi për të Arriturat Artistike” (Beograd) për rolin e Betim Kosovës në filmin “Kur pranvera vonohet”, “Shenja e Artë” (Trebinje), si dhe me mirënjohje të shumta në festivale të ndryshme.
Ai është nderuar poashtu me “Çmimi për Vepër Jetësore” (2005) nga Kuvendi Komunal i Gjakovës, “Statuja e Nënë Terezës” në spektaklin televiziv “Me shumë dashuri” (2008) në Tiranë (Shqipëri), “Medalja Presidenciale e Meritave” (2013) nga Presidenca e Republikës së Kosovës, “Çmimi Kombëtar për Vepër Jetësore” (2012) nga MKRS.
Kontributi i tij per zhvillimin e kulturës Kosovare në profilet e teatrit dhe kinematografise do të mbetet si një prej shembujve më të fuqishëm për tu pasuar nga gjeneratat e reja. /KultPlus.com
Autostrada Biennale dhe Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren (QRTK) kanë formalizuar një bashkëpunim të ri me synimin për të promovuar dhe ri-funksionalizuar në mënyrë inovative objektet me vlerë të trashëgimisë kulturore.
Ky memorandum përcakton angazhimin e përbashkët për ta shndërruar trashëgiminë kulturore në një hapësirë të gjallë ndërveprimi, ku arti bashkëkohor dhe historia e qytetit ndërthuren për të frymëzuar krijimtari dhe zhvillim social.
Në kuadër të këtij bashkëpunimi, gjatë edicionit të pestë të Autostrada Biennale kuruar nga Erzen Shkololli, i cili do të mbahet nga 5 korriku deri më 5 tetor 2025, do të organizohen një sërë aktivitetesh, përfshirë ekspozita, vizita grupore dhe programe edukative, me qëllim të angazhimit të komunitetit lokal dhe profesionistëve të fushës.
“Vazhdimi i bashkëpunimit me Autostrada Biennale është një hap i natyrshëm në përpjekjet tona për të integruar trashëgiminë kulturore të Prizrenit në një nivel më të gjerë dhe ndërkombëtar. Ky bashkëpunim ka treguar se lidhja midis artit bashkëkohor dhe trashëgimisë kulturore mund të krijojë një sinergji të fuqishme, e cila ka pasur një ndikim të thellë në zhvillimin e qytetit dhe në forcimin e lidhjeve tona me komunitetin global”, është shprehur drejtori i QRTK Prizren, Samir Hoxha.
Ndërkohë, Leutrim Fishekqiu, bashkëthemelues dhe drejtor ekzekutiv i Autostrada Biennale, e cilësoi këtë memorandum si një mundësi për të promovuar trashëgiminë kulturore përmes artit bashkëkohor dhe për të forcuar bashkëpunimin ndërmjet institucioneve publike dhe organizatave kulturore.
“Ky bashkëpunim na jep mundësinë të eksplorojmë mënyra të reja se si arti bashkëkohor mund ta sjellë trashëgiminë kulturore më pranë njerëzve. Përmes projekteve të përbashkëta, do të punojmë që këto hapësira të mos jenë vetëm kujtesë e së kaluarës, por edhe pjesë e përvojës së përditshme kulturore, të hapura dhe të afërta me komunitetin”, u shpreh ai/KultPlus.com
Fjalët e fundit që shkroi Martin Camaj pesë ditë para se të shuhej, më 12 mars të vitit 1992 në moshën 67-vjeçare.
Të dashun miq e vëllazën shqiptarë, intelektualë, artistë dhe mbarë populli shqiptar, përshëndetjet e mija ju janë drejtue të gjithëve.
Gëzohem pa masë se keni vendosur të vlerësoni veprën time: Ky vlerësim na afron. Bátë burrninë të më shtini në rreshtin tuej. Ndonëse të ndamë për një gjysmë shekulli, unë jam i jueji e ju jeni të mijt.
Të enjten, me datë 13 mars, duke filluar nga ora 17:00, do të mbahet diskutimi “Kontributi i Grave Queer në Kauzën Feministe”.
Në këtë diskutim, që do të mbahet në Bubble Pub, do të jetë në qendër të vëmendjes roli dhe kontributi i grave në kauzën feministe.
Në panel do të jenë aktivistja Rajmonda Sylbije, regjisorja Arlinda Morina dhe gazetarja Dafina Halili.
“Ky event organizohet nga Indefinite Institute në partneritet me CEL Kosova, në kuadër të projektit Women’s History Month, pjesë e fushatës ndërkombëtare #AccelerateAction – International Women’s Day 2025″, thuhet në njoftim./KultPlus.com
Instituti i Arkeologjisë (IA), pjesë e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe Agjencia Italiane e Bashkëpunimit për Zhvillim (AICS) nënshkruan memorandum mirëkuptimi për planin e konservimit të objekteve të zbuluara dhe projektin e ngritjes së Qendrës Multifunksionale në Parkun Arkeologjik të Bylisit, ku përfshihen qytetet antike Bylis dhe Klos.
Memorandumi i mirëkuptimit u nënshkrua nga drejtoresha e Zyrës Rajonale të AICS-së Stefania Vizzaccaro dhe Adem Bunguri, drejtori i Institutit Arkeologjik, pjesë e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.
Ky memorandum ka si objekt vendosjen e marrëdhënieve të bashkëpunimit tekniko-shkencor mes palëve, në kuadër të realizimit te projektit të BE-së për Parkun Arkeologjik Bylis dhe Klos, orientuar nga turizmi me fokus trashëgiminë kulturore.
Agjencia Italiane e Bashkëpunimit për Zhvillim do të bashkëpunojë dhe koordinojë informacionin, arkivin dhe asistencën teknike në veprimtaritë në terren, të cilat i shërbejnë AICS-së dhe nënkontraktorëve apo partnerëve si ndihmë për hartimin e projekteve në respekt të të drejtave të autorëve që kanë zhvilluar veprimtarinë arkeologjike në Bylis.
Në ceremoninë e rastit të zhvilluar në Institutin e Arkeologjisë, kryetari i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë akad. Skënder Gjinushi falënderoi Bashkimin Europian për mbështetjen dhe për investimet edhe në drejtim të zhvillimit të kërkimit shkencor në Shqipëri dhe veçanërisht për investimet për pasqyrimin e trashëgimisë kulturore të vendit tonë.
Gjinushi shprehu kënaqësinë që pas negociatave të vazhdueshme, një projekt kaq i rëndësishëm, siç është kthimi i Bylisit në një Qendër Multifunksionale, do të bëhet me kooperacionin italian.
“Kjo është një marrëveshje model, për të cilën vetë Instituti i Arkeologjisë dhe punonjësit e tij janë më se të interesuar, sepse pritet që puna e tyre shumëvjeçare të jetë sa më e aksesueshme dhe e ekspozuar ndaj publikut te gjerë. Si rrjedhojë, realizimi i projektit në bashkëpunim me Institutin e Arkeologjisë për pjesën shkencore është mënyra më e mirë për të rivlerësuar dhe pasqyruar gjerësisht trashëgiminë tonë. Siti arkeologjik i Bylisit është një nga sitet kryesore, krahas atyre më të njohura të vendit, si Butrinti e Apolonia. Kështu që në zbatim të kësaj marrëveshjeje Bylisi do zërë vendin që i takon, duke shërbyer si pikë referimi për studime, kërkime dhe për promovimin e trashëgimisë sonë arkeologjike”, theksoi Gjinushi.
Gjinushi u shpreh më tej se pas realizmit të projektit për muzeun qendror të Bylisit, Akademia e Shkencave e Shqipërisë do të mirëpresë edhe bashkëpunime të tjera në të ardhmen, me perspektivën për t’i dhënë dimensionet e duhura edhe Muzeut Arkeologjik pranë Institutit Arkeologjik, pjesë e ASHSH-së, këtu në Tiranë.
Drejtoresha e Zyrës Rajonale të AICS-së, Stefania Vizzaccaro, shprehu entuziazëm për memorandumin, të cilin e vlerësoi si një hap thelbësor për realizimin e projektit të ngritjes së Qendrës Multifunksionale në Parkun Arkeologjik të Bylisit. Ajo tha se projekti në thelb synon zhvillimin ekonomik vendor drejtuar nga turizmi, por që gjithmonë përqendrohet tek trashëgimia kulturore.
Drejtoresha e Zyrës Rajonale të AICS-së njoftoi të pranishmit se projekti do të realizohet me fondet e BE-së, të cilat arrijnë shifrën 6.15 milionë euro.
Ajo falënderoi kryesinë e Akademisë së Shkencave për bashkëpunimin dhe veçanërisht kryetarin e ASHSH-së Skënder Gjinushi, zv.kryetarin Vasil Tole, si dhe Adem Bungurin e Gëzim Hoxhën për punën e çmuar në bashkëpunimin për konsultimin e projekteve të konservimit dhe të hartimit të strategjive për Qendrën Multifunksionale të Bylisit.
Me këtë rast ajo vlerësoi kontributin për dekada me radhë të punës kërkimore të Institutit Arkeologjik që ka krijuar një trashëgimi të pasur njohurish e praktikash të suksesshme e ekspertizash shkencore, të cilat do të kontribuojnë në mënyrë ekskluzive në këtë projekt.
Pas nënshkrimit të memorandumit u zhvillua një vizitë në muzeun dhe fondin arkivor të Institutit Arkeologjik./atsh/KultPlus.com
Këshilli i Ministrave deklaroi “Pasuri Kulturore të Paluajtshme” zonat arkeologjike “A” dhe “B” të qytetit të Lezhës, sipas hartës së zonifikimit dhe koordinatave gjeografike të përcaktuara.
Gjithashtu u miratua plani për ruajtjen, mbrojtjen dhe administrimin e këtyre zonave dhe u ngarkua Agjencia Shtetërore e Kadastrës për regjistrimin e këtij vendimi, në përputhje me ligjin nr.111/2018, “Për kadastrën”.
Autoriteti Shtetëror për Informacionin Gjeohapësinor u ngarkua të publikojë hartat e qendrës historike dhe zonës mbrojtëse në Gjeoportalin Kombëtar.
Me këtë vendim, shfuqizohet vendimi nr.728, datë 1.9.2010, i Këshillit të Ministrave, “Për shpalljen e zonave arkeologjike “A” dhe “B” të qytetit të Lezhës, ndërkohë që për zbatimin e këtij vendimi u ngarkuan Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit dhe Bashkia Lezhë./atsh/KultPlus.com
