‘Vaksina’ shpallet fjala e vitit nga Oksfordi

Vaksina është shpallur fjala e vitit nga leksikografët e Fjalorit anglez të Oksfordit.

Fjalët e lidhura me vaksina janë përdorur shumë më shumë më 2021 për shkak të pandemisë së koronavirusit, përfshirë shprehjet, vaksinim i plotë, i/e pavaksinuar dhe fushatë kundër vaksinimit.

Redaktorja e lartë në Oksford, Fiona McPherson, ka thënë se fjala vaksinë ka qenë zgjidhje e qartë, për shkak të ndikimit që ka pasur.

Sipas raportit të kësaj organizate, fjala vaksinë është regjistruar për herë të parë më 1799, ndërsa vaksinohu dhe vaksinim një vit më vonë.

Vaksina besohet se rrjedh nga fjala latine vacca, që do të thotë lopë.

Sipas raportit, kjo fjalë lidhet me punën e shkencëtarit, Edward Jenner për vaksinim kundër lisë në vitet 1790 dhe 1800./KultPlus.com

Besfort Shala mbështetet nga kompania ‘Exfis’ për të vijuar studimet master në Universitetin e Oksfordit

Studenti nga Kosova, Besfort Shala i cili vijon studimet në Universitetin e Oxford-it, dikur së bashku me familjen e tij pati kërkuar mbështetje për mbledhje fondesh përmes ‘Go Fund Me’, për shkak të kosotos së lartë të studimeve, kurse tani së fundmi kompania EXFIS e ka mbështetur atë financiarisht, shkruan KultPlus.

Lajmin e ka bërë të ditur Shoqata e Matematikanëve të Kosovës, të cilët përmes një postimi në rrjetet sociale ata treguan se Kompamia EXFIS ka ofruar mbështetje financiare për Shoqatën e Matematikanëve të Kosovës, duke e mbështetur pjesërisht studentin e shkëlqyer, anëtarin e ShMK, Besfort Shala për t’i vijuar studimet master në drejtimin matematikë në Universitetin e Oksfordit në Angli.

KultPlus ju sjell njoftimin e tyre të plotë:

EXFIS e përkrahë Shoqatën e Matematikanëve të Kosovës

Kompamia EXFIS ka ofruar mbështetje financiare për Shoqatën e Matematikanëve të Kosovës, duke e mbështetur pjesërisht studentin e shkëlqyer, anëtarin e ShMK, Besfort Shala për t’i vijuar studimet master në drejtimin matematikë në Universitetin e Oksfordit në Angli.

Besfort Shala ka mbaruar studimet për matematikë në Universitetin e Primorskës në Koper, Slloveni në vitin akademik 2020/21. Gjatë studimeve, Besfort Shala ka marrë pjesë në dy gara të rëndësishme ndërkombëtare, përkatësisht garën “Vojtech Jarnik” në Çeki ku ka fituar “çertifikatë të garuesit të suksesshëm”, si dhe në garën “International Mathematics Competition (IMC)” në Bullgari ku ka fituar medalje të argjendtë në vitin 2019 dhe një tjetër medalje të argjendtë në vitin 2021.

Për këto suksese në gara ndërkombëtare si dhe për shkak të suksesit akademik, ai është shpërblyer nga fakulteti me arsyetimin “arritje të larta akademike dhe suksese në gara ndërkombëtare (outstanding academic achievements and successes in international competitions)”. Krahas sukseseve akademike dhe garuese, Besfort Shala është aktiv edhe në propozimin e detyrave në revista shkencore dhe gara, ku vlejnë të përmenden publikimet në revistën “Mathematical Reflections” si dhe propozimet për Olimpiadën Matematikore të Kosovës (OMK) në vitet 2020 dhe 2021.

Së fundi, një propozim i tij është publikuar në një ndër revistat më cilësore në botë për probleme matematike, përkatësisht “American Mathematical Monthly”.

Besforti është i përfshirë në menyrë direkte në organizimin e të gjitha aktiviteteve garuese të organizuara nga Shoqata e Matematikanëve të Kosovës, prandaj është interes i ShMK që ai të mbështetet dhe të vazhdojë avancimin e tij në fushën e matematikës Universitetin e Oksfordit.

Shoqata e Matematikanëve të Kosovës e falënderon stafin e kompanisë EXFIS, e cila në kuadër të vizionit dhe politikave të saj për mbështetjen e të rinjve të talentuar që i kontribuojnë zhvillimit të shoqërisë sonë, ka përzgjedhur Shoqatën Matematikanëve të Kosovës për ta përkrahur!

Shoqata e Matematikanëve të Kosovës e përgëzon Besfortin për sukseset e arritura dhe i uron suksese të mëtutjeshme gjatë studimeve në Universitetin e Oksfordit!

Shoqata e Matematikanëve të Kosovës,

Prishtinë, më 16.09.2021 / KultPlus.com

Njeriu që bleu shtëpinë e lirë në Itali: Është Arcadia ime personale, Nirvana ime, vend terapeutik

Shtëpitë e lira në Itali po vazhdojnë të joshin qindra blerës të interesuar, pavarësisht situatës pandemike ku së fundmi Roy Patrick, një fanatik i makinave dhe motoçikletave 67-vjeçare britanike, ka blerë një shtëpi në fshatin malor verior të Carrega Ligure për rreth 16,500 dollarë, të cilën ai e konsideron si një aventurë me fatkeqësi por edhe një gëzim, shkruan CNN, transmeton KultPlus.

Pas një lundrimi mesdhetar në portin e Genova, Patrcik nga Oksfordi, takoi njerëz që i treguan për mrekullitë e fshatit që ishte i vendosur në kufirin e rajoneve të Piemonte dhe Ligure të Italisë, dhe kështu ai vendosi të vizitojë dhe të hedhë një vështrim dhe u magjeps nga ky vend duke rënë në dashuri me një ndërtesë e cila u krijua në vitin 1930 dhe në fund vendosi që ta blejë atë në vitin 2017.

“Shtëpitë e tjera ishin të këndshme, por nuk kishin asgjë të veçantë, ato mund të kishin qenë në ndonjë fshat të vogël italian të zhytur në rrugica. Por kjo ishte e veçantë, pamja është unike: mënyra se si dielli perëndon mbi male kur perëndon, ju do të thoni ‘wow’”, thotë Patrick.

“Është Arcadia ime personale, Nirvana ime, vend terapeutik ”, thekson ai.

Prona, e cila u shkarkua nga bashkia lokale e qytetit si pjesë e një iniciative për të rritur popullsinë e komuniteteve në rënie është e vendosur në lagjen e qetë të Connio, ku jetojnë vetëm 12 njerëz.

“Kryesorja e listës është mirëdashja e njerëzve vendas, e ndjekur nga pamjet mahnitëse që marr ndërsa vështroj nga dritaret duke parë përtej luginës. E imja është panorama më e mirë në fshat. Gjithashtu, unë jam jashtëzakonisht me fat që kam, disa metra larg, një burim i cili ushqehet nga uji gjallërues i ftohtë që zbret nga majat e maleve”, shpalos Patrick.

Por, takimi i tij fillestar me shtëpinë e tij të re ishte më pak se premtues. Ai ka kujtuar kur kryetari i bashkisë iu desh të ngjitej një shkallë për të hyrë në një dritare në mënyrë që të hapte ndërtesën për arsye se ishte e mbyllur për dekada dhe dera ishte bllokuar, me çelësat që askund nuk gjendeshin.

Po ashtu, një katastrofë strukturore e mëvonshme u kthye në një histori pozitive, kur në prag të Krishtlindjes, një oxhak i paqëndrueshëm u shemb për shkak të borës së madhe dhe një nga fqinjët e Patrikut doli vullnetarisht të ngjitej në çatinë e tij për ta bërë atë të sigurt.

Njerëzit po mirëpresin, tregon Patrick, ata duan të ndihmojnë të sapoardhurit dhe nuk duan asgjë në këmbim. Më së shumti, një gotë verë të kuqe kokërr për të gllënjkë së bashku. Miqësia me ta në fshat duket se ka pasuar edhe në darka italiane.

Në ndërkohë, gjatë rinovimeve minimale të nevojshme për ta bërë ndërtesën e vjetër të banueshme, është zbuluar një thesar zbulimesh historike.

Në papafingo, pronari zbuloi relike nga jeta e dikurshme e ndërtesës: grumbuj me pluhur të librave të vjetër, bojëra, shishe qelqi, regjistra nxënësish dhe sende të tjera të çuditshme që kalonin ditët e kaluara kur 20 nxënës mësoheshin në atë që tani është dhoma e jetesës së Patrick.

Në pragun e derës ka një mozaik me numra romakë që tregojnë vitin e shkollës, ndërsa pronari ka vendosur të mbajë dyshemetë origjinale të pllakave dhe muret e mbuluara me dru.

Në këtë vend konsiderohet se nuk ka absolutisht asgjë, vetëm pamje të shkëlqyera, heshtje të plotë, ajër të pastër, ahengje me muzikë me zë të lartë që vazhdon deri në mëngjes, cicërima zogjsh dhe një mjedis të pacenuar. Pa bare, supermarkete, dyqane apo restorante, por që një automjet është thelbësor për të lëvizur.

Kurse, rivendosja e kësaj shtëpie ishte mjaft e ndërlikuar, thotë pronari.

“Instalimet elektrike ishin tipike për një fshat të vogël të vjetër Italian, të hollë të frikshme dhe jo të përshtatshme për pajisje moderne të teknologjisë. Mund të ndezja vetëm dritat, asgjë tjetër, madje as mikrovalën. Kishte pak kilovat energji dhe vazhdonte të binte”, thotë ai.

Shtëpia kishte disa pajisje kur Patrick e bleu atë, por ai disponoi me aneks kuzhine “të tmerrshme” që ishte përdorur nga familja që jetonte atje pasi u mbyll shkolla. Për mobilje, ai vizitoi tregjet lokale të pleshtave, duke mbajtur kujdes për sendet e pazakonta.

“Dekori i brendshëm është eklektik, ka pak moderne dhe retro: një tryezë tipike mermeri italiane, mobilje të vjetra prej druri kuzhine, piktura bukolike, koka e një derri të egër të mumifikuar, një karrige e rehatshme divani. E kuqja është ngjyra mbizotëruese. Ka një sobë e kuqe, një mikrovalë e kuqe, kazan i kuq, karrige të kuqe. Unë kam një batanije të bukur dhe elektrike për të më ngrohur që është luksi im “.

Sipas tij, kur diçka nuk rregullohet, Patrick kalon kohën duke gatuar dhe duke dëgjuar muzikë dhe kur vendasit dëgjojnë meloditë që luajnë nga dritarja e tij, ata e dinë që ai është kthyer në qytet dhe është koha e festës.

Edhe pse rinovimi nuk i ka kushtuar atij një pasuri duke pasur parasysh se prona ishte larg shkatërrimit, nuk ka qenë e gjitha lundrim i thjeshtë. Ai thotë se i duhej të sillte skela për të rregulluar dhe pikturuar pjesën e jashtme, të cilën ai e kujton si “një detyrë të rrezikshme”, e pastaj duhej të vendoste një dush të ri në banjë pasi kishte vetëm një tualet.

Një tjetër kapje ishte se ai luftoi për të siguruar shtëpinë duke qenë se ajo ndodhet, si shumë pjesë të bukura të Italisë, në një zonë të prirur për tërmete. Këshilla më e mirë e tij që dëshiron të ndajë me njerëzit që mendojnë të blejnë një shtëpi në Carrega, është të mendojnë me kujdes paraprakisht.

“Përveç një shpërndarje javore të djathit me njerëz që trokasin në dyer, nuk ka absolutisht asgjë në fshat.”

Dispozitat duhet të blihen nga fshati aty pranë Cabella, i cili edhe pse më pak se 10 milje larg, kërkon më shumë se 30 minuta për të arritur përgjatë një rruge të mbushur me kthesa. / KultPlus.com

Oksfordi vazhdon të jetë universiteti më i mirë në botë

Edhe këtë vit Universiteti i Oksfordit është renditur i pari në listën ndërkombëtare të universiteteve më të mira për të katërtin vit me radhë pas vlerësimeve vjetore të realizuara nga revista, “Times Higher Education”.

Vendin e dytë e zë Instituti i Kalifonisë për teknologji teksa vendin e tretë e ka Universiteti i Kembrixhit.

Mirëpo kësaj here është paralajmëruar se universitetet në Britani janë “duke pasur vështirësi për të ruajtur vendin e tyre” kundrejt rivalëve globalë, transmeton rel.

Sipas përpiluesve të listës, Gjermania ka mundësi që të tejkalojë Mbretërinë e Bashkuar, sa u përket universiteteve më të mira në Evropë.

Universitetet amerikane vazhdojnë të dominojnë në renditje botërore pasi shtatë prej tyre gjenden në listën e 10 institucioneve të më të mira.

Sipas revistës, universitetet e Iranit kanë qenë në mesin e institucioneve që janë ngjitur lart më të shpejti në listën e këtij viti. /KultPlus.com

Oksfordi revolucionarizon dijen

Një nga universitetet më prestigjioze të botës, ai i Oksfordit njoftoi synimin për të revolucionarizuar procesin e dijes, pas një dhurate prej 190 milionë dollarësh nga filantropi amerikan, Stephen Schwarzman, kreu i kompanisë investuese ”Blackstone”.

”Dhurata e Schwarzman do të financojë një investim të transformimit të mënyrës se si Oksfordi përcjell dijen”, tha universiteti me anë të një deklarate.

Ai tha se ky veprim është dhurata më e madhe për universitetin që nga epoka e Rilindjes dhe do të përdoret për të krijuar edhe qendrën ”Schwarzman” si një qendër dinamike kushtuar shkencave humane.

”Qendra do të strehojë një institut për etikën në inteligjencën artificiale duke zgjeruar pozitën e lidershipit të universitetit në studimin e implikimeve etike të inteligjencës artificiale dhe teknologjive të reja informatike”, shtoi ai.

Louise Richardson, zëvendësdekan i universitetit, tha se dhurimi i Scharzman-it “shënon një mbështetje të rëndësishme për vlerën e shkencave humane në shekullin XXI dhe për Universitetin e Oksfordit si një udhëheqës botëror në këtë fushë”.“Për rreth 1 000 vjet Oksfordi ka qenë qendra e civilizimit dhe dijes botërore”, tha nga ana e tij, Schwarzman.