Autor: KultPlus

Ornela Vorpsi sapo ka nxjerrë në Francë romanin e saj më të ri me titull “Vera e Olta”, botuar nga shtëpia e njohur botuese “Gallimard”. Subjekti I këtij romani na çon në Shqipërinë e fund viteve 70-të ku një vajzë e re Olta do të tronditet nga zhdukja e papritur dhe e pashpjegueshme e babait të saj. Bashkë me të ëmën Veronikën ato do të përballen me ndjesitë e misterit të kësaj mungese. Veronika është një grua aq e bukur sa nuk ndjehet e sigurt për veten, e bën me mëndje skenarë të ndryshëm për të shkelur kurorën.

Ndërsa Olta është thjesht një vajzë e cila ëndërron lirinë. Ajo përpiqet ta mbajë veten larg dramës që I ka ndodhur dhe të jetë e buzëqeshur përpara të tjerëve, në një vend ku nderohet Kina komuniste… Libri është një kronikë e Shqipërisë para rënies së Murit treguar me sinqeritetin e një vajze e cila me sinqeritet zbulon një botë të rremë.

Duket që romani ka tone autobiografike, por për kritikën franceze Vorpsi është një shkrimtare e thellësive. Librat e Vorpsit janë përkthyer në tetëmbëdhjetë gjuhë dhe janë vlerësuar me shumë çmime të vyer: “Grinzane Cavour”, “Elio Vittorini”, “Premio Rappallo”, “Premio Viareggio”, “Premio Luco Mastronardi”, “Premio città di Tropea”, “Prix méditeranéen des lycéen”, etj. Ornela ka studiuar në Akademinë e Arteve në Tiranë për të kaluar më 1991 në Akademinë e Arteve të Bukura në Brera, në Milano të Italisë.

Më 1997, Vorpsi migroi në Paris për t’i përfunduar studimet e saj në Universitetin e Parisit VIII.Ajo është po ashtu fotografe e piktore. Ornela Vorpsi ka qenë vlerësuar si njëra prej 35 shkrimtarëve më të mirë evropianë, sipas antologjisë “Best European Fiction”, botuar nga Aleksandar Hemon në vitin 2010.

Ne mund të lexojmë për qejf, por letërsia është më shumë se sa thjesht zbavitje. Shumë studime tregojnë për efektin shumë pozitiv të leximit mbi shëndetin tonë mental.

Ashtu siç thotë edhe George R. R. Martin tek “A Dance of Dragons”: “Lexuesit i jetojnë njëqind jetë para se të vdesin, përderisa ata që kurrë nuk lexojnë, jetojnë vetëm njëherë”. Këtë thënie e duan shumë lexues sepse është e vërtetë: secili libër i ri është mundësi e re për ta parë jetën përmes syve të ndryshëm.

Doktori i psikologjisë, Joyce Billington shpjegon se si ky fenomen ndikon në shëndetin tonë mental: “Leximi mund të ofrojë modele më të pasura, më të gjera dhe më komplekse të përvojave, të cilat u mundësojnë njerëzve ta shohin jetën e tyre prej përspektivave të rifreskuara dhe me një kuptueshmëri të ripërtërirë”.

Ata që nuk lexojnë zakonisht i shohin gjërat vetëm nga njëra anë e tregimit: pika e tyre e shikimit dhe përspektivës mund të jetë e vetmja që ata e provojnë. Librat i zgjerojnë këto lente, të cilat mund ta çlirojnë stresin dhe pamjen universale të problemeve tuaja personale.

Ne të gjithë kalojmë përmes vështirësive të ngjashme dhe librat janë njëra ndër mënyrat për tu ballafaquar kokë më kokë me këto probleme, shkruan Filozofia.al

Novelat i bëjnë thirrje imagjinatës tonë për tu hapuar për ide të reja: “Trilleri mund të na ndihmojë ta kuptojmë përvojën tonë shoqërore” thotë psikologu Keith Oatley, gjatë diskutimit për lidhjen mes psikologjisë dhe letërsisë.

Kjo edhe ishte vërtetuar nga një studim i cili ishte i fokusuar veçanërisht mbi ndjeshmërin dhe trillerin: “lexuesit e rregullt të trillereve përshkruese janë treguar më të mirë në dy teste të ndryshme të ndjeshmërisë”, për dallim prej atyre që nuk lexojnë. Të qenurit në gjendje për ti parë gjërat nga përspektiva të ndryshme, ju ndihmon të bëheni person më dashamirës.

Njerëzit zakonisht theksojnë se ata nuk kanë kohë për të lexuar, por madje edhe leximi vetëm fundjavave mund të ua sjell juve këto dobi. N

ë studimin e doktorin Billingto, thuhet se madje edhe ata që lexojnë vetëm nga gjysëm ore në javë, kanë treguar se ndihem më mirë me jetën e tyre.

Prandaj, merreni një libër dhe përmirësojeni shëndetin tuaj.

“Poezia, praa, si u paa, (e prandej deshtme ktû me folë pak si gjatë mii burrim t’sajë), âsht jehi i shpirtit t’nierit: pse ajo, n’gurrë t’vet s’âsht tjeter veç se nji fshâme qi ep shpirti, kuur kndellet n’ shkelxim t’rrezeve t’bukuriës. E tujë kênë se shkelximi i bukurtës i tfaqet nierit mas gjênjes s’shpirtit, a se mas zhdrivillimit t’mêndjes e t’shies estetetike t’tii: t’gjith nierzt nuk e kuptojnë bukuriën si nji nji: çiltas duket se shpirti i nji popullit, njifet mâa s’mirit prejë Poeziës popullore.”

Gjergj Fishta (1930)

Drejtoria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit në Pejë bën thirrje të gjithë poetëve për pjesëmarrje në manifestimin tradicional Takimet Ndërkombëtare Letrare “Azem Shkreli 2018”, i cili mbahet në Pejë më 23 e 24 maj të këtij viti.

Poezia e dorëzuar duhet të jetë e pabotuar dhe të mos jetë më e gjatë se dy faqe kompjuteri.

Juria e propozuar nga Këshilli Organizativ dhe e aprovuar nga DKRS-ja do të seleksionojë poezitë më të mira, të orientuara rreth temës: LIRIA VJEN NGA ZEMRA.
Poetët e përzgjedhur do të jenë pjesë e rëndësishme e aktivitete poetike, kulturore dhe tematike “Gjergj Kastrioti dhe ëndrra e madhe e lirisë në poezinë shqipe”, të cilat do t’iu bëhen të njohura në kohë përmes agjendës së TNL “Azem Shkreli 2018”.

Poezitë e vlerësuara do të publikohen në një antologji të veçantë

Të gjithë poetët e interesuar duhet të dërgojnë poezinë e tyre deri më 31 mars 2018 në adresën [email protected].
Këshilli Organizativ i TNL Azem Shkreli shpallë po ashtu konkurs për çmimin “Bulëzat”, çmim ky i cili për çdo vit jepet për krijues të rinj, në kuadër të manifestimit ndërkombëtar.

Çmimi “Bulëzat” ka për qëllim të nxisë dhe të motivojë krijuesit e rinj, ndërsa të gjitha konkurrentët duhet të mos jenë mbi 18 vjet dhe duhet të kenë një libër të botuar.

Të gjithë të interesuarit mund të konkurrojnë deri më 30 prill, në këtë adresë [email protected]. / KultPlus.com