Gjirokastra, Berati dhe Pazari i Krujës u shpallën qytete-muze më 2 qershor 1961

Më 2 qershor 1961, Këshilli i Ministrave shpalli Gjirokastrën, Beratin, nëntokën e Durrësit dhe Pazarin e Vjetër të Krujës, “qytete-muze”.

Bazuar në këtë vendim, u ngarkua Universiteti Shtetëror i Tiranës që të kryente studimin dhe projektimin për zonifikimin e këtyre qyteteve. Ndërkohë këto qytete duhet të mirëmbaheshin, të restauroheshin dhe të administroheshin në përputhje me dispozitat e rregullores së qytetit-muze të Beratit dhe me udhëzimet e veçanta të Uinersitetit Shtetëror.

Sipas rregullores së përmendur, qyteti i Beratit ndahej në zonën-muze, zonën e mbrojtur dhe zonën e lirë. Zona-muze ruante monumente të kategorisë së parë dhe të dytë, në dallim nga zona e mbrojtur ku gjenin vend vetëm monumente të kategorisë së parë. Ndërsa në zonën e lirë bënin pjesë monumente të izoluara të kategorisë së parë, në pjesën e mbetur të qytetit pa pikëprerje me dy zonat e tjera./atsh/KultPlus.com

Gjuha Shqipe

Poezi nga Ismail Kadare

Kur në sulm hodhën turqit 
Hordhitë e pambaruara, 
Kështjellat e sintaksës 
S’i muar, që s’i muar. 

Kur panë se gjuhës 
S’i hodhën dot prangat 
Lëshuan drejt saj 
Gjithfarë merimangash. 

Parashtesa e pjesëza 
E lidhëza së prapthi, 
Të bukurën gjuhë 
Ta bënin leshharpi. 

Të të bënin ty, donin, 
Shqipëri, memece. 
Po ja, erdhi Naimi, 
Si yll mbi ty ecte. 

Dorën e zbehtë 
Mbi ballë ta vuri 
Të të hiqte zjarrllëkun 
Prej të sëmuri. 

Dhe vdisnin pjesëzat /KultPlus.com

505 vite më parë vdiq gjeniu i Rilindjes, Leonardo da Vinçi


Sot janë bërë 505 vite nga vdekja e njërit ndër personalitetet më të shquara perëndimore dhe botërore, Leonardo Da Vinçi.

Ai lindi në kohën dhe vendin e duhur – Anchiano/Fiorentinë. Qytetin simbol të kulturës së atëhershme.

Në 504 vjetorin e vdekjes së njërit nga artistët më me ndikim në historinë e artit botëror, KultPlus ju sjell disa fakte interesante mbi jetën e artistit.

1. Një fëmijë i paligjshëm!

Ai lindi si biri jashtë martese i Piero Fruosino di Antonio Vinçit (babait) dhe Caterina (nëna). Prindërit e tij kurrë nuk u martuan dhe ai ishte i vetmi fëmijë i tyre. Megjithatë, ai kishte 17 gjysmë-vëllezër e motra me partnerë të tjerë të prindërve të tij.

2. Emri i një qyteti!

Ai lindi në Anchiano, Toscana (tani në Itali), që është afër qytetit të Vinçit, me të cilin ne e asociojmë mbiemrin e tij sot.

3. Pak ka arsimim formal!

Përtej leximit dhe shkrimit bazë, ai nuk mori asnjë arsimim formal në ndonjë shkollë.

4. Personi që qëndron prapa aftësive të tij!

Talenti i tij artistik u vlerësua së pari nga babai i tij dhe kur Leonardo ishte 15 vjeç, babai e dërgoi të mësojë pranë piktorit dhe skulptorit Andrea del Verrocchio, në Firence. Ai përpunoi teknikat e skulpturës dhe pikturës së Leonardos për më shumë se një dekadë dhe e trajnoi atë në artet mekanike.

5. Piktura e tij më e hershme!

Megjithëse puna e tij e parë mendohet të jetë ajo e një vizatimi në stilolaps dhe bojë, e luginës së Arnos (siç raportohet nga burime të ndryshme) më 5 gusht 1473, “Shpallja” (diku rreth 1472-1475) mendohet të jetë vepra e tij më e hershme . Ajo paraqet engjëllin Gabriel, të cilit Perëndia i dërgoi fjalë, për të njoftuar virgjëreshën, Marinë, që ajo të krijonte dhe të lindte një djalë të quajtur Jezus, i cili do të quhej “Biri i Perëndisë”.

6. Kur mësuesi u impresionua me punën e tij!

Ai ndihmoi mentorin e tij Andrea del Verrocchio në pikturën e famshme “Pagëzimi i Krishtit”. Piktura përshkruan pagëzimin e Jezusit nga Gjon Pagëzori. Është thënë se engjëlli në të majtë u pikturua nga Leonardo i ri dhe kjo ishte një gjë, e cila i bëri shumë përshtypje mësuesit të tij.

7. Shkrimi, nga e djathta në të majtë!

Leonardo da Vinçi ishte majtosh dhe ishte mësuar që të shkruante nga e djathta në të majtë, gjë që rezultonte në një shkrim pasqyrë dhe i cili, ishte e vështirë për t’u lexuar nga të tjerët.

8. Adhurues i kafshëve!

Ai ishte shumë i mëshirshëm ndaj kafshëve dhe ishte kundër futjes së tyre në kafaze. Leonardo blinte shpesh herë kafshë në kafaze dhe më pas i lironte ato.

9. Një vegjetarian i rreptë!

Gjatë gjithë jetës së tij, Leonardo da Vinçi kishte qenë një vegjetarian i rreptë, gjë që supozohet të jetë pasojë e dashurisë së tij për kafshët.

10. Incidentet e fëmijërisë!

Leonardo mbante shenja vetëm dy nga incidente të fëmijërisë: njëri ishte kur një balonë ra nga qielli dhe bishti i saj i lëndoi fytyrën. I dyti kur zbuloi një shpellë ndërsa po eksploronte në male dhe u ndje i tmerruar nga që mendonte se aty mund të ndodheshin disa përbindësha.

11. Shtëpia e fëmijërisë!

Kush nuk dëshiron të eksplorojë shtëpinë e këtij artisti të madh të Rilindjes! Shtëpia e fëmijërisë e Leonardos ndodhet në një fshat të quajtur Anchiano brenda qytetit të Vinçit në Firence. Shtëpia është konvertuar në një lloj muzeu të veprave të famshme të Leonardos. Shtëpia u rihap për publikun në qershor të vitit 2012.

12. Vepra e parë e porositur./KultPlus.com

“Engjujt nuk jetojnë në tokë”, poezi dhe mbjellje fidani për 1133 fëmijët e vrarë dhe të zhdukur 

Fotografia: Fatos Bytyqi

1133 fëmijët e vrarë dhe të zhdukur gjatë luftës së Kosovës do të kujtohen nëpërmjmet një takimi letrar, takim ku poetët do të lexojnë poezi me dedikim fëmijët që tashmë janë shndërruar në dritën e Kosovës. 

“Engjujt nuk jetojnë në tokë” është organizim-dedikim i gazetës online për art dhe kulturë KultPlus, dhe në këtë ngjarje kulturore do të marrin pjesë poetët: Ibrahim Kadriu, Sali Bashota e Lulzim Tafa, dhe me poezi për fëmijët engjuj do të prezantohen edhe nxënësit e Shkollës Fillore “Hasan Prishtina” në Prishtinë. 

Ndërkohë, në kuadër të organizimit “Engjujt nuk jetojnë në tokë” do të mbillet edhe një fidan për 1133 fëmijët e vrarë dhe të zhdukur në luftën e fundit në Kosovë. 

Gjatë viteve të luftës në Kosovë më 1998-99 dhe në muajt e parë pas mbarimit të luftës, u vranë 1.024 fëmijë dhe 109 konsiderohen të zhdukur.

Kjo ngjarje do të mbahet sot, me 2 qershor, në ora 16:00 në KultPlus Caffe Gallery. Kjo ngjarje mbështetet nga Ministria e Arsimit në Kosovë./ KultPlus.com 

“Lonely Planet”: Si të kaloni ditë të paharrueshme në Alpet Shqiptare

Bukuria natyrore e Shqipërisë do t’ju lërë pa frymë. Për shumicën e turistëve, ky vend i vogël në Ballkanin Perëndimor është një enigmë – një vend që ndodhet në Evropë, por jo krejtësisht si pjesa tjetër e Evropës, shkruan Joel Balsam në një artikull të botuar në “Lonely Planet”.

Më pak i rafinuar. Ndoshta më i egër në skajet e qytetit. Dhe kjo është ajo që e bën udhëtimin këtu kaq tërheqës. Ka gjithashtu vendpushime ku ju mund ta filloni ditën tuaj pranë detit dhe ta përfundoni atë në male.

Aventura e ecjes fillon në Shkodër, një qytet i bukur në veriun e largët dhe porta hyrëse për në Bjeshkët e Nemuna të Shqipërisë.

Planifikoni vizitën tuaj me një itinerar katërditor:

Kur të mbërrini: Mbërrini në Shkodër sa më shpejt të jetë e mundur për të parë muzetë e saj interesante dhe për të shëtitur nëpër qytetin e vogël plot ngjyra.

Si të shkoni nga aeroporti në Shkodër: Nga Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës, merrni një autobus deri në Sheshin Skënderbej (400 lekë/4,60 dollarë amerikanë), pastaj merrni urbanin (40 lekë/0,50 dollarë amerikanë) për në Stacionin Rajonal të Autobusëve ku një furgon mund t’ju çojë në Shkodër për një orë e gjysmë (330 lekë/3,80 dollarë amerikanë).

Ose merrni me qira një makinë në aeroport dhe shkoni direkt atje.

Udhëtimi: Ecni në këmbë ose merrni me qira një biçikletë në “Shkodra Rent Bikes”. Pjesa tjetër e udhëtimit përfshin furgonë, një traget dhe një ecje njëditore mbi një qafë malore. Akomodimet në Shkodër mund t’i rezervoni së bashku me transportin tuaj, ose ta bëni vetë në faqen e internetit të trageteve të Berisha.

Ku të qëndroni: Në Shkodër, “Mi Casa Es Tu Casa” është hosteli i parë i Shkodrës dhe pronarja e tij, Alma, është një thesar njohurish dhe historish.

Në Valbonë, akomodohuni në “Villa Dini” – ku mund të pushoni, të shijoni ndarkën dhe mëngjesin dhe të niseni më pas – për ecjen e madhe të ditës tjetër.

Në Theth, “Bujtina Tinari” ka një vendndodhje të shkëlqyer në qendër të qytetit përballë kishës historike të qytetit.

Çfarë të merrni me vete: Merrni rroba pasi Alpet Shqiptare mund të kenë ende borë në male në qershor, ndërsa në të njëjtën kohë klimë shumë të nxehtë gjatë ditës.

Vishni këpucë të forta ecjeje dhe veshje që ju lejojnë të merrni frymë.

Gjithashtu, merrni shumë para në dorë (euro ose lekë) pasi pagesa me kartë nuk mund të kryhet.

Dita 1: Eksploroni Shkodrën

Mëngjesi: Më shumë se 4000-vjeçar, qyteti i Shkodrës është një nga qytetet më të vjetra të Evropës Lindore dhe sigurisht një nga më bukurit, me rrugë të mbushura me shtëpi me ngjyra pastel.

Nëse ndodh të arrini para orës 14:30, vizitoni Muzeun e Dëshmisë dhe Kujtesës, i cili ndodhet në një ish-burg dhe qendër marrjeje në pyetje për të burgosurit politikë gjatë diktaturës gati gjysmë shekullore të Shqipërisë.

Muzeu paraqet shpjegime interesante që detajojnë se si Shkodra ishte një objektiv i veçantë për regjimin e Enver Hoxhës, pasi kishte kaq shumë njerëz dhe artistë të arsimuar në universitet.

Mos e humbisni Muzeun Kombëtar të Fotografisë Marubi të Shkodrës, i cili kujton punën e Pietro Marubit (1832–1903) dhe trashëgimtarëve të tij, të cilët dokumentuan jetën shqiptare në fund të shekullit XIX dhe fillim të shekullit XX.

Fotografia e parë e bërë në këtë vend daton në vitin 1858 – ku pasqyrohet konsulli italian.

Si ta kaloni ditën: Merrni me qira një biçikletë dhe pedaloni 4 kilometra (2,5 milje) në jug deri në Kalanë e Rozafës, një ish-fortesë ilire.

Kalaja është mjaft e shkretë këto ditë, por pamjet nga fortesat e saj të mbetura – përmes fshatrave bujqësore dhe vetë qytetit – janë të mrekullueshme.

Kaloni Urën e Bunës dhe për të gjetur një vend për të parë perëndimin e diellit mbi Liqenin e Shkodrës, liqeni më i madh në Ballkan.

Darka: Jo shumë larg Urës së Bunës është “Aleksi”, një restorant i bukur që ofron ushqime deti -i vendosur në një kodër që shikon nga Liqeni i Shkodrës.

Specialiteti këtu është krapi, i peshkuar nga liqeni, i servirur i pjekur ose nëse rezervoni paraprakisht, në një tavë.

Provoni bukën e misrit në salcë kosi, më e mira për t’u ngrënë me një sallatë të bollshme greke.

Pasi të errësohet: Kthehuni me biçikletë në qendër të Shkodrës. Një nga baret më të njohura në qytet është “Kultura”, një bar i cili është shumë më i qetë – kur uleni në tavolina anës rrugës.

Dita 2: Merrni tragetin e Liqenit të Komanit

Mëngjesi: Do t’ju duhet të zgjoheni herët, në orën 6:30 të mëngjesit – dhe një minibus do t’ju marrë nga hoteli juaj dhe për një orë e gjysmë udhëtimi do të mbërrini në qytet – ku do të merrni tragetin përgjatë Liqenit të Komanit, një rezervuar i krijuar si pjesë e një projekti hidroelektrik në vitet 1970.

Ndërsa udhëtimi zgjat të paktën tre orë, majat e maleve që ngrihen lart dhe kalimi pranë fshatrave dhe shtëpive bujqësore tepër të largëta, do t’ju ofrojnë një kënaqësi.

Varka ndalet në Fierzën e vogël, ku do të hipni në një minibus tjetër për një udhëtim që zgjat një orë – pergjatë një rruge që përkulet dhe kthehet si një gjarpër i çmendur, derisa të arrini në fshatin Valbonë.

Valbona është një fshat i vogël – me një seri shtëpish pritëse dhe bujtinash. Peizazhi i saj me majat malore dhe pyjet halore të thella që shtrihen në luginë – do t’ju lërë pa frymë.

Si ta kaloni ditën: Do të mbërrini në Valbonë rreth orës 13:00 për të vazhduar pjesën tjetër të ditës.

Ju mund të relaksoheni në shtëpinë tuaj të pritjes, ose të bëni një dush në qetësinë e ajrit të freskët malor, ose të ngrohni këmbët me një shëtitje të shkurtër pasdite.

Një shteg i vogël zgjat deri në fshatin e vogël me gurë, Kukaj, ku ndodhet një kafene e vogël që hapet gjatë pikut sezonit.

Darka: Çdo vend akomodimi në Valbonë shërben ushqim tradicional shqiptar për darkë.

Shijoni ushqimet vendase si tavë kosi, një lloj gjellë me mish qengji, vezë dhe kos.

Me fjalë të tjera, ushqim perfekt malor. Pas darkës, pushoni! Ju pret një shëtitje e gjatë ditën tjetër. Nëse keni nevojë për të fjetur, një gotë raki do ju vinte gjithmonë në ndihmë.

Dita 3: Ecje nga Valbona në Theth

Mëngjesi: Dita e tretë është pika kulmore – në çdo kuptim të fjalës – e udhëtimit tuaj. Zgjohuni herët, hani pak mëngjes dhe më pas lidhni ato çizmet e ecjes.

Përpara jush shtrihet një ecje e bukur pesë deri në shtatë orëshe (koha totale varet nga gjendja juaj fizike dhe vendndodhja e akomodimit) lart dhe mbi Qafën e Valbonës (1800m/1900ft), pastaj poshtë në fshatin Theth.

Nuk është një ecje veçanërisht sfiduese – shumë alpinistë malorë e bëjnë atë për herë të parë – por është mjaft e gjatë dhe disa pjesë në verë mund të jenë shumë të nxehta dhe të ekspozuara në diell (sidomos pjesa e parë nga Valbona, e cila ju çon përgjatë buzës së një shtrati lumi me gurë, gjysmë të thatë).

Kërkoni nga akomodimi juaj t’ju çojnë deri në fillim të shtegut nëse dëshironi të anashkaloni pjesën e mërzitshme të shtratit të lumit.

Si ta kaloni ditën: Rruga e ecjes është mjaft e qartë dhe ka shpesh shenja të kuqe dhe të bardha përgjatë rrugës.

Duhen rreth tre orë ngjitje nëpër pyllin e vjetër të halorëve për të arritur në qafë të malit.

Gjatë ngjitjes, do të kaloni pranë disa shtëpive të vogla prej guri që shesin pije dhe ushqime të lehta.

Duke zbritur në anën perëndimore të qafës së malit, shtegu kalon nëpër pyllin me hije pothuajse gjatë gjithë rrugës.

Më sipër pyjet janë halor me trung të fortë; më poshtë, ka pyje të vjetër ahu, me gjethe të gjelbra të ndezura në fillim të verës që kthehen në portokalli dhe të kuqe në tetor.

Darka: Pas një dite të gjatë do të mbërrini në Theth – një fshat i mbushur me shtëpi prej guri të fortë me çati argjili të vendosura midis një amfiteatri me maja shkëmbore dramatike, me një kishë të vogël prej guri dhe zalli në qendër të tij – që daton ne shekullit XIX.

Akomodohuni në një nga shtëpitë e mysafirëve. Darkat shpesh janë të përbashkëta, dhe  gjithmonë ka një bisedë të këndshme midis mysafirëve.

Dita 4: Kthimi në Tiranë ose eksplorimi i Parkut Kombëtar të Thethit

Mëngjesi: Shumica e turistëve kthehen në Shkodër me autobusin e orës 11:00, i cili ju çon për dy orë e gjysmë në një rrugë – që ngjitet përgjatë shpateve malore përpara se të mbërrijë në zonën bregdetare.

Nga Shkodra, mund të ktheheni në Tiranë me makinë ose autobus.

Si ta kaloni ditën: Si alternativë, merrni autobusin e orës 17:00 nga Thethi dhe kaloni ditën duke eksploruar Parkun Kombëtar të Thethit.

Një shëtitje 30-minutëshe ju çon në Ujëvarën mbresëlënëse të Grunasit, ku mund të bëni një zhytje freskuese.

Nëse shkoni shpejt, mund të ecni në këmbë deri te Syri i Kaltër i Thethit, – një burim natyror me ngjyrë blu që ushqehet nga një ujëvarë e vogël, por e rrëmbyeshme.

Gjatë rrugës së kthimit, merrni një taksi për t’u kthyer nga Nderlysaj për në Theth.

Darka: Kthehuni në Shkodër, shijoni një vakt në “Vila Bekteshi”, e cila shërben makarona, pica dhe mish të pjekur në skarë.

Më pas, ngrini dolli për aventurën tuaj në Alpet Shqiptare me kokteje në barin elegant “Gojë Gaditëse”./atsh/KultPlus.com

Festa e Amantias, në Selenicë prezantohen këngët polifonike, traditat dhe gatimet tipike të zonës

Festa e Amantias, një traditë mijëravjeçare, rikthehet edhe këtë vit në fshatin Ploç të bashkisë Selenicë.

E njohur si një festë që bashkon brezat dhe ruan trashëgiminë kulturore të zonës, ajo shndërrohet çdo vit në një ngjarje të veçantë për komunitetin vendas dhe vizitorët.

Festa përfshin aktivitete sportive, këngë polifonike, si dhe panaire ku prezantohen traditat dhe gatimet tipike të zonës.

Kryetari i bashkisë së Selenicë, Nertil Bellaj, thekson rëndësinë e kësaj feste, oër vazhdimin e traditës por edhe promovimin e zonës tek të huajt.

“Ndër vite është zhvilluar ky aktivitet. Ne si bashki e ndjejmë si obligim për ta vazhduar. Amantias duhet ti japim atë që meriton.”

Vitet e fundit interesi i turistëve për të vizituar parkun Arkeolohgjik të Amantias është shtuar.

“Drejtori i Drejtorisë Rajonale të Monumenteve dhe Trashëgimisë Kulturore në Vlorë,: sic do fillim sezoni kryehn punët mirëmbajtëse. Numri i vizitorëve ka qenë gjithnjë në rritje. Kjo ka ardhur edhe për faktin që në Amnastia janë kryer zbulime të reja që kanë ngjallur interes.”

Për banorët e zonës ky organizim është një mundësi për të rikthyer lidhjet me bashkëfshatarët që jetojnë në qytete apo jashtë vendit.

Festa zhvillohet në Parkun Arkeologjik të Amantias, monument kulture, një nga thesaret e historisë antike në Shqëipëri, ku është zbuluar vetëm 10% e territorit./abcnews.al

‘Zëri i së vërtetës për kombin tonë’, Kurti i uron ambasadorit Walker ditëlindjen e 90-të

Kryeministri në detyrë i Republikës së Kosovës, Albin Kurti sonte mori pjesë në ngjarjen e organizuar me rastin e kremtimit të ditëlindjes së 90-të të Ambasadorit William Walker, e cila u mbajt në qytetin e Pejës.

Në fjalën e tij, Kurti tha se është nder dhe kënaqësi të jemi sonte bashkë, për hir të Ambasadorit William Walker, shkruan Arbresh.info.

“Walker ishte dhe është zëri i së vërtetës për kombin tonë, për shtetin tonë, në çdo situatë e jo vetëm në atë ditë vendimtare të 15 janarit të vitit 1999; kur iu kundërvu fuqishëm propagandës së Serbisë, duke thënë që në Reçak ka ndodhur krime kundër njerëzimit dhe ai ishte momenti kur u ndërgjegjësua, e u vetëdijesua edhe diplomacia ndërkombëtare edhe opinioni publik botëror dhe vendimtar për atë që pasoi — ndërhyrja e NATO-s për ta ndaluar gjenocidin e Serbisë dhe çlirimin e Kosovës”, u shpreh ai

Ai i uroi ambasadorit Walker shumë dashuri dhe lumturi nëpër shumë dekada, dhe e falënderoi për gjithçka që ka bërë për vendin dhe popullin tonë dhe që vazhdon të kthehet e ta vizitojë Kosovën tonë të dashur.

Maji që ikën

Nga Aladin Stafa

Realiteti që ky maj na përcjell nuk është fort i ndryshëm me atë cfarë mund të kishim imagjinuar. Si cdo herë njeriu mbetet po ajo qenie e dobët, duke e pranuar fatin e vet se shumëcka në dorë ai nuk ka. Ndaj dhe përballja me të tashmen nuk të mundon shumë për të ndërtuar plane afatgjatë, por thjesht vendimarrje spontane prej një instikti individual. Secili i ndryshëm në sferën ku vibron, me një aureolë gjithashtu të vecantë.

E mban mend janarin? Kanë kaluar plot pesë muaj sa hap e mbyll sytë, për të thënë literalisht se koha fluturon, se nuk pret apo ndalon por përkundrazi ajo të përcjell bashkë me sfidat, mendimet, fitoret e humbjet e tua. Thonë se të paktën plagët i shëron, ama gjurmët e saj aty mbesin! Të nevojshme që historinë tënde mos ta harrosh, që nga fakti se nga ke ardhur deri te cdo kapitull i mbyllur me apo pa dëshirën tënde, me apo pa fajin tënd, pse jo ndoshta për të të kujtuar atë pak proges që sado i vogël mund të të duket gjithsesi mbetet një progres. Vetëm e për një arsye; njeriu ka nevojë të ecë përpara.

Ashtu sikurse koha, mosha dhe vetë jeta. Ndaj dhe gjurmët mbesin si tatoo në fibrën tënde të nënvetëdijes sepse eksperienca është tatoo-ja e shpirtit që nuk ka nevojë as për bojë, as për figura, as për data e as për shkronja. Është rrugëtimi yt i derisotshëm, i vërteti, thelbësisht origjinali, ai pa filtra e ku cdokush ka rolin e vet në të.

Komike duket teksa vështroj qiellin e nuk mundem të them se në c‘muaj jemi vallë? Janar apo maj, duket se koha trand njësoj në ‘zemrekun’ e saj duke na bërë të mendojmë se Toka shfaqet e lodhur në ngjyrat dhe stinët e saj.

Automatizimi i cdo sektori të jetës i ka mbytur stinët e dielli nuk do që të shfaqet më mbi ne ndërsa pret mbi re derisa njerëzit të kthehen përsëri nën rreze të tij.

Mbrëmjeve hëna ende ulet teposhtë, e me dritën që dielli i jep gjatë ditës përpiqet natës t‘i japë pakëz dritë.

Kush arrin të pushojë plotësisht në këtë sistem të ngritur mbi stresin, konkurencën, egon dhe paranë?! Tejet larg natyrës dhe qetësisë, aty ku kapitalizmi dhe teknologjia fshijnë përditë nga pak te ne ca përqindje të ndjesisë humane!

Apo mos ndoshta shqisat ndodh që vërejnë pak më shumë se zakonisht? Mundet! Të jem i sinqertë as dëshirë e as motiv nuk kam për ta parë ndryshe. Sepse gota që të mund të shihet gjysëm plot duhet të ketë ujë në të. Uji po mungon, është tharë me kohë se dhe shiu që bie nuk dëshiron të rrijë më shumë se disa minuta në këtë ambient të thatë…e të betonizuar. Kudo dhe ngado sa duket që edhe natyra duhet automatizuar tashmë. Pa harruar erën, e cila furishëm fryn me doza të larta mërie, si për të na shkundur paksa teksa ecim rrugëve me bindjen se po shkojmë në drejtimin e duhur.

Ky do të ishte maji, përsëri gri si janari, me një shije freskie drejt një vere që nuk e ka ndarë ende mendjen se ku do të qëndrojë. Ndoshta ngaqë ende askush nuk është i lirë mjaftueshëm për t‘i prirë udhëtimit të tij.

Kohë vetmie duket si koha e vetme e servivur tanimë; se dhe kur jemi me njerëz ndihemi vetëm. Mos prit të ndryshojë shumë, gjej veten përpara se sistemi të të gjejë ty. Përdore qetësinë për të dalë nga një cikël i mbyllur e kaotik. Koha gjithsesi do të ecë, historia do të shkruhet e njerëzit disa do të vijnë e të tjerë do të largohen.

Në fund të gjithë largohemi vetëm, ashtu si dhe kemi ardhur. E duke qenë se realiteti është një koncept që njeriu nuk mund ta kapërdijë lehtë, edhe në kohën më gri- një emër i lënë me kuptim mbetet dritë- jo thjesht për t’u kujtuar por për t’u shenjuar prej tij.

Vjene, 28 maj 2025/ KultPlus.com

‘Flatrat që ndryshojnë botën’- Kolonia e Parë e Artit për Fëmijë nis edicionin e parë me 54 krijime artistike

Në ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, është hapur ekspozita “Flatrat që ndryshojnë botën”, e cila është pjesë e edicionit të parë të kolonisë artistike unike, e organizuar nga Fondacioni AKILI, shkruan KultPlus.

Punimet e 54 fëmijëve që shpërfaqnin botën dhe imagjinatën e tyre janë krijuar përmes pikturës, lojës dhe përjetimit të përbashkët sot me rastin e ditës së tyre ndërkombëtare. Dielli, Hëna, Yjet, Qielli, Lulet, Pranvera, Deti dhe Malet janë motivet të cilat i karakterizojnë pikturat e realizuara nga duart e arta të vogëlushëve simpatikë.

Moderuesja e ekspozitës, Vlora Merovci, ka thënë se kjo ngjarje paraqet një hapësirë frymëzuese në të cilën lirshëm është shprehur imagjinata e tyre e fuqishme.

“Kjo ngjarje është menduar si një hapësirë frymëzuese, ku fëmijët shprehin ëndërrat dhe imagjinatën, dhe fuqinë e tyre përmes pikturave, për ta bërë botën një vend më të mirë, ashtu siç vetëm ata dijnë” ka thënë moderuesja Merovci, aura e së cilës karakterizohet nga një pozitivitet i jashtëzakonshëm.

Ndërkaq, Drejtoresha e Kulturës në Komunën e Prishtinës, Sibel Halimi, pasi ka falënderuar organizatoren Safa Boja- Dashevci për një iniciativë të tillë, duke e quajtur ikonë të prindërimit të suksesshëm, fëmijëve iu ka ndarë mirënjohje për punën e tyre krijuese.

“Si kurrë më parë sot jam jashtëzakonisht e lumtur që tanimë ekspozitat nuk janë vetëm të Akilit, por edhe të shokëve të tij. Falë punës, përkushtimit dhe përgjegjësisë së një zonje si Safa, e cila nuk u ndal kurrë së punuari për ta prezantuar artin si një prej formave më të mira të ngritjes së vetëdijes së shoqërisë prishtinase për rolin e gjithëpërfshirjes në komunitetin e artit”, ka thënë drejtoresha Halimi.

Tutje, drejtoresha Halimi ka bërë thirrje që prindërit si Safa, dhe fëmijët e rëndësishëm dhe të jashtëzakonshëm si Akili, të prijnë në raste ku arti bëhet identiteti i të menduarit, vepruarit dhe ndryshimit të gjithë shoqërisë.

“Jam e vetëdijshme që jo vetëm sot në ditën ndërkombëtare të tyre, janë edhe 364 ditë të tjera, ku në fakt ata duhet të përfshihen në të gjitha planifikimet dhe zbatimet e politikave dhe të aktiviteteve tona. Si kurrë më parë, në Drejtorinë e Kulturës ne kemi përfshirë fëmijët për të kuruar programin e Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve, prandaj është shumë e rëndësishme që fëmijët tanë mos të izolohen vetëm në ditë të cakuara por thjeshtë të jenë pjesë përbërëse e vendimarrjes, pasi në këtë mënyrë iu ushejmë dhe iu fryëzojmë lidershipin që të na prijnë në ditët në vijim”, ka thënë Halimi.

Ndërsa, Safa Boja- Dshevci, themeluese e fondacionit AKILI ka thënë se dita e sotme për të ka qenë shumë emocionuese, pasi kanë arritur të realizojnë një koloni, që sipas saj i ka munguar lagjes së pikorëve.

“Sot ishte një ditë me shumë punë dhe aktivitete. Ka qenë një ditë shumë emocionuese sepse kemi pasur një ekspozitë të fëmijëve të moshave të ndryshme, duke dilluar nga parashkollorët, shkollarët dhe të rinjt. Pjesëmarrës kanë qenë 54 fëmijë, të gjithë kanë marrë certifikata, të gjihë kanë bërë punime shumë të bukura, dhe të gjithë i kanë marrë punimet dhe certifikatat nga fondacioni AKILI. Pikturat janë realizuar sot, hapja për punime është bërë ora 11:00. Në këtë kohë të gjithë kanë filluar të punojnë për rreth një apo një orë e gjysmë. Kjo koloni e fëmijëve dhe të rinjëve do të bëhet tradicionale. Çdo vit do të organizohen koloni të tilla, të cilat mendoj se i kanë munguar lagjes së artistëve”, ka thënë Dashevci, duke e potencuar edhe qëllimin e fondacionit AKILI.

“Fondacioni Akili ka për qëllim vetëdijesimin përkrahjen në komunitet të personave disleksik. Për këtë arsye është hapur edhe fondacioni AKILI. Në kuadër të fondacionit Akili është realizuar kjo ekspozitë. Jo rastësisht është quajtur “Flatrat që ndryshojnë botën”, flatrat në pamje janë të vogla por bartin në veten e vet një dallgë të fuqishme që ndryshon shoqërinë, artin dhe komunitetin”, ka përfunduar Dashevci.

Kurse, kuratori Anton Krasniqi ka falënderuar të gjithë të pranishmit për pjesëmarrje, në këtë ngjarje me rëndësi të veçantë.

“Të nderuar prind, të nderuar yje të së ardhmes, ju fëmijë, që na keni bërë krenarë. Gjatë kësaj kolonike kemi sjellë këtë ekspozitë kaq të mrekullueshme. Urime paçi shëndet e shumë suksese!”, ka thënë ai.

Pas hapjes së ekspozitës, fëmijëve iu janë ndarë edhe mirënjohje për punën dhe krijimet e tyre artistike. Dhe krejt në fund prindërit dhe fëmijët patën mundësi të bisedojnë dhe të argëtohen në një koktej rasti.

Rama ndan pamje nga koncerti i muzikës elektronike: Tirana europiane

Një nga eventet më të mëdha muzikore dhe artistike u organizua mbrëmjen e djeshme në zonën e liqenit të Tiranës, ku artistë nga e gjithë bota u ngjitën për herë të parë në një skenë shqiptare për të dhuruar performancë artistike dhe emocione për të gjithë të pranishmit.

Qindra të rinj, dashamirës të muzikës elektronike, artistë dhe qytetarë dhe turistë të shumtë që gjenden në Tiranë këto kohë e shijuan nga afër eventin që shndërroi kryeqytetin në një qendër të muzikës dhe artit.

Kryeministri Edi Rama ka ndarë pamje nga ky koncert i zhvilluar mbrëmjen e djeshme, duke e cilësuar aktivitetin si “Tirana europiane”.

Për herë të parë, grupi legjendar nga Berlini, i përbërë nga Adam Port, &ME, Rampa and Reznik, performuan në një skenë shqiptare duke elektrizuar atmosferën dhe dashamirësit e muzikës elektronike dhe hitet e njohura në të gjithë botën.

10 filmat për t’u parë gjatë qershorit

BBC ka bërë një renditje të 10 filmave për t’u parë gjatë qershorit, që janë:

1 – Materialists

Debutimi i Celine Song u nominua për dy çmime Oscar në vitin 2024. Për filmin e saj të dytë, Song është zhvendosur nga një dramë delikate gjysmë autobiografike në një komedi romantike joshëse me një kast aktorësh të nivelit A.

2 – The Life of Chuck

Jeta e Chuck-ut fillon në fund – konkretisht, në fund të botës. Dy ish-bashkëshortë, Chiwetel Ejiofor dhe Karen Gillan, bashkohen për të parë Tokën të shkatërrohet dhe yjet të zhduken – por pse papritmas ka postera kudo që festojnë Charles “Chuck” Krantz (Tom Hiddleston) të sjellshëm?

3 – M3GAN 2.0

M3GAN ishte një hit në vitin 2022 – megjithëse kjo mund të ketë pasur më pak të bëjë me vetë filmin sesa me mënyrën se si klipet e antiheroinës së tij robotike u përhapën në TikTok. Sidoqoftë, një vazhdim dukej i pashmangshëm – dhe ja ku është, kthimi i kukullës me inteligjencë artificiale (Amie Donald, me zërin e Jenna Davis) e cila u dizenjua nga Gemma (Allison Williams).

4 – Elio

Takimi më i famshëm i kinemasë midis një djali dhe një alieni ishte në filmin e Steven Spielberg, ‘’ET The Extra Terrestrial’’ – dhe djali quhej Elliott. A mund të jetë kjo arsyeja pse vizatimi i Pixar për një djalë që takon alienët quhet Elio?

5 – 28 years later

Në fakt kanë kaluar vetëm 23 vjet që kur doli 28 Days Later, por kush po numëron? Ajo që ka rëndësi është se e preferuara e horrorit në Mbretërinë e Bashkuar është rikthyer më në fund. Dhe, ndryshe nga vazhdimi i parë, 28 Weeks Later, ky është ideuar nga krijuesit e filmit origjinal, regjisori Danny Boyle dhe skenaristi Alex Garland.

6 – From the World of John Wick: Ballerina

Personazhi kryesor është Eve Macarro, luajtur nga Ana de Armas, e cila tregoi kredencialet e saj të aksionit në filmin e fundit të James Bond ‘’No Time to Die’’.

7 – Marlee Matlin: Not Alone Anymore

Marlee Matlin ishte aktorja e parë e shurdhër që fitoi një Oscar kur mori në shtëpi trofeun e aktores më të mirë për ‘’Children of a Lesser God’’ në vitin 1987. Dhe, në fakt, asnjë aktor tjetër i shurdhër nuk fitoi çmime Oscar deri në vitin 2022, kur Troy Kotsur u emërua aktori më i mirë mbështetës për interpretimin e burrit të personazhit të Matlin në ‘’Coda’’.

8 – Happy Gilmore 2

Një nga filmat më të hershëm të Adam Sandler, Happy Gilmore është një komedi sportive e çmendur për një lojtar hokeji.

9 – F1: The Movie

Ekipi pas ‘’Top Gun: Maverick’’ – përfshirë regjisorin Joseph Kosinski, skenaristin Ehren Kruger, producentin Jerry Bruckheimer, operatorin Claudio Miranda dhe kompozitorin Hans Zimmer – ribashkohen për një tjetër dramë me buxhet të madh për një demon veteran shpejtësie që i mëson brezit të ri se si bëhet kjo. Megjithatë, nuk ka asnjë shenjë të Tom Cruise. Në vend të kësaj, në F1 luan Brad Pitt si një pilot i Formula 1.

10 – Sorry, Baby

Filmi debutues i Eva Victor mori kritika entuziaste kur u shfaq premierë në Festivalin e Filmit Sundance në janar. Përveç shkrimit dhe regjisë, Victor luan në filmin “Sorry, babe” si Agnes, një lektore që jep mësim në të njëjtin kolegj të New England ku ajo dikur studionte.

Kur shoqja e saj më e mirë, Lydie (Naomi Ackie), vjen të qëndrojë, është e qartë se jeta e Lydie ka ecur përpara që kur ishin studentë, ndërsa Agnes është bllokuar – ndoshta për shkak të një sulmi seksual./ atsh/ KultPlus.com

Zbulohet një vendbanim gati 3 000-vjeçar i fisit Maja

Arkeologët kanë zbuluar një vendbanim gati 3 000-vjeçar të fisit Maya në Guatemalën veriore, i cili mund të ketë qenë një nga qendrat më të rëndësishme ceremoniale të rajonit, tha kryearkeologu Milan Kovac në një konferencë për shtyp.

Vendi i sapozbuluar është quajtur Los Abuelos, ose gjyshërit, pasi dy skulptura guri të ulura që besohet se përfaqësojnë një burrë dhe një grua, u gjetën atje.

Duke folur në një konferencë për shtyp në Guatemala City, Kovac tha se skulpturat besohet të jenë të lidhura me adhurimin e paraardhësve dhe se vendi mund të ketë qenë një nga qendrat më të rëndësishme rituale të rajonit.

Statujat, të cilat janë rreth 1,5 metra të larta, u gjetën me enë qeramike të thyera në këmbët e tyre, me shumë gjasa oferta rituale.

Los Abuelos ndodhet në pyllin tropikal pranë Uaxactun në provincën Peten dhe mbulon rreth 16 kilometra katrorë.

Ndodhet rreth 40 kilometra në veri të Tikal, një vend i rëndësishëm i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.

Gërmimet kanë zbuluar gjithashtu një observator, piramida, altarë, fragmente stelash dhe qeramikë.

Studiuesit besojnë se vendi shërbeu si një qendër rituale për rreth 1 000 vjet, përpara se të braktisej dhe më pas të ribanohej rreth vitit 800 pas Krishtit./ atsh/ KultPlus.com

Producentë të famshëm në botë zbarkojnë në Gjirokastër

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama ka treguar se producentë të famshëm në botë kanë zbarkuar në Gjirokastër.

Ai përmes një postimi në Facebook tha se Gjirokastra nuk është vetëm krenari, por siç u shpreh ai, edhe një skenë magjike ku historia dhe pasioni për artin takojnë sytë e botës.

“Hollywood vjen në Gjirokastër, sepse tanimë Gjirokastra nuk është vetëm krenari, por dhe një skenë magjike ku historia dhe pasioni për artin takojnë sytë e botës. Producentët më të famshëm të kinemasë — nga Warner Bros, Amazon, HBO, Disney, Paramount, NBCUniversal — panë nga pranë një vend ku Perëndia ka qenë arkitekt dhe njeriu ka ndërtuar skenën e magjishme për artin e imazhit, me mundësinë për ta përfshirë në hartën e filmave botërorë”.

“Me mikpritjen e ngrohtë të Bashkisë Gjirokastër dhe energjinë unike të qytetit, #FamtourAlbania u kthye në një udhëtim emocionesh, frymëzimi dhe ideve të reja për kinemanë”, ka shkruar tutje Rama.

Kurti në mbylljen e kinemasë ‘Lumbardhi’: Simbol i reformës shoqërore

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, mori pjesë në ceremoninë e organizuar nga Fondacioni “Lumbardhi”, kushtuar Kino Lumbardhit, e titulluar “Edhe një herë deri herën tjetër”.

Me rastin e mbylljes së përkohshme të ndërtesës së kinemasë për shkak të renovimit që do t’i bëhet, Kurti ktheu në kujtesë se Kinemaja Lumbardhi në vitin 2002 u bë shtëpia e edicionit të parë të Festivalit Ndërkombëtar të Filmit Dokumentar dhe të Shkurtër “DokuFest”. Ai shtoi se ky institucion është monument i rëndësishëm i trashëgimisë sonë kulturore e do të vazhdojë edhe në dekadat e ardhshme.

“Rrugëtimi i Kinemasë Lumbardhi, nga themelimi e deri më sot, përfshin ngjarje dhe përjetime të rëndësishme: Nga një simbol i reformës shoqërore dhe kulturore në mesin e viteve ’50, në vendtakimin dhe shënjuesin e kujtesës kolektive; deri te triumfi i aktivizmit qytetar dhe i vlerave kulturore e shoqërore, kur u shpall aset i mbrojtur i trashëgimisë kulturore dhe ruajti karakterin publik e kulturor”, tha kryeministri.

Duke e ndërlidhur me emrin e lumit i cili kalon nëpër qytetin e Prizrenit, Kurti tha se kinemaja Lumbardhi e dokumentojnë jetën e qytetit, pra rrjedhën e ujit që i jep jetë qytetit dhe ngjarjet kulturore, të cilat tash e 73 vite e kanë gjallëruar qytetin,  e së bashku me to edhe me festivalet si Zambaku i Prizrenit dhe DokuFest, të cilat mbledhin miliona shikues që janë inspiruar në këto ambiente.

“Mes për mes qytetit të Prizrenit rrjedhë një lum i bukur, i cili bënë zë sikur një shirit filmik gjatë projeksionit në një kinema të vjetër. Kjo ndërlidhje zanore me këtë lum mund të jetë njëra prej arsyeve nga e ka huazuar kinemaja Lumbardhi emrin e tij”, tha ai.

Sabri Behramaj shpallet fitues i konkursit ndërkombëtar për monumentin e Gjergj Kastriotit – Skënderbeu në Ulqin

Komuna e Ulqinit sot ka shpallur fituesit e konkursit ndërkombëtar monumentin e heroit kombëtar Gjergj Kastrioti – Skënderbeu, ku fitues i këtij projekti është shpallur Sabri Behramaj, shkruan KultPlus.

“Komuna e Ulqinit ka përmbyllur me sukses konkursin ndërkombëtar për përzgjedhjen e zgjidhjes ideore të monumentit të heroit kombëtar Gjergj Kastrioti – Skënderbeu. Në këtë konkurs kanë marrë pjesë 17 punime nga autorë të ndryshëm, të cilat kanë përmbushur të gjitha kushtet e përcaktuara në shpalljen e konkursit”, thuhet në njoftim.

Në bazë të kritereve të përcaktuara në detyrën projektuese, komisioni ka shpallur punimet fituese si më poshtë:

🥇Vendi i parë: Shifra 2030 – autor Sabri Behramaj

🥈Vendi i dytë: Shifra 54 – autor Vasil Rakaj

🥉Vendi i tretë: Shifra PHOENIX – autor Agron Ujkashi

Të gjitha punimet janë shqyrtuar dhe vlerësuar me përkushtim nga një komision profesional vlerësues në përbërje:

Prof. Gazmend Leka, piktor

Prof. Adem Rusinovci, skulptor

Prof. Dejan Duraković, skulptor

Prof. Muhamet Mala, historian

Gazmir Pulti, arkitekt

Komuna e Ulqinit ka falënderuar të gjithë pjesëmarrësit për kontributin e tyre krijues dhe profesional në këtë proces të rëndësishëm për identitetin kulturor dhe historik.

Më poshë gjeni fotografitë e projektit fitues:

Papa Leone XIV bekon çiklistët përpara etapës së fundit të ”Giro d’Italia”, që filloi nga Shqipëria

 Papa Leone XIV bekoi sot çiklistët, përpara etapës së fundit të ”Giro d’Italia”.

Papa përshëndeti pjesëmarrësit para fillimit të etapës 143 kilometrërshe, e cila filloi në Vatikan për t’i bërë homazh udhëheqësit të ri të Kishës Katolike dhe për t’i dhënë lamtumirën papa Françeskut, përpara se të hynte në garën zyrtare.

Para se të kalonte nëpër Vatikan, ”Fanella rozë”, Simon Yates dhe çiklistët e tjerë shtrënguan duart me papën, i cili në këmbim mori një fanellë rozë, të veshur tradicionalisht nga udhëheqësi i garës.

“Çiklizmi është shumë i rëndësishëm. Faleminderit për gjithçka që bëni. Shpresoj ta kujtoni gjithmonë rolin tuaj si një model për të tjerët. Jeni gjithmonë të mirëpritur këtu”, tha papa.

“Shpresoj që për të gjithë ju të jetë vërtet një ditë e bukur. Ju falënderoj për gjithçka që bëni. Ju jeni vërtet modele për të rinjtë dhe ashtu siç keni mësuar të kujdeseni për trupin, edhe shpirti është gjithmonë i bekuar. Jini gjithmonë të vëmendshëm ndaj të gjithë qenies njerëzore: trupit, mendjes, zemrës dhe shpirtit. Urime të gjithëve”, përfundoi papa duke bekuar atletët.

Ndalesa në Vatikan thuhet se ishte një nga vendimet e fundit të papa Françeskut, i cili vdiq të hënën e Pashkëve.

Është hera e parë që etapa e fundit e ”Giro”-s kalon nëpër Vatikan./atsh/ KultPlus.com

FamTour Albania, Rama: Gjirokastra, skenë magjike ku historia e arti takojnë sytë e botës

Hollywood vjen në Gjirokastër. Kryeministri Edi Rama përcolli momente nga vizita e producentëve më të famshëm të kinemasë, të cilët kanë zgjedhur Gjirokastrën për filmat e tyre.

“Hollywood vjen në Gjirokastër sepse tanimë Gjirokastra nuk është vetëm krenaria jonë, por një skenë magjike ku historia dhe pasioni për artin takojnë sytë e botës”, shkroi Rama në një postim në rrjetet sociale.

“Producentët më të famshëm të kinemasë — nga Warner Bros, Amazon, HBO, Disney, Paramount, NBCUniversal — panë nga pranë një vend ku Perëndia ka qenë arkitekt dhe njeriu ka ndërtuar skenën e magjishme për artin e imazhit, me mundësinë për ta përfshirë në hartën e filmave botërorë”, theksoi Rama.

Rama shtoi se, “me mikpritjen e ngrohtë të Bashkisë Gjirokastër dhe energjinë unike të qytetit,  “FamtourAlbania” u kthye në një udhëtim emocionesh, frymëzimi dhe ideve të reja për kinemanë”./atsh/KultPlus.com

‘Kam parë nga dritarja ime të kremten e perëndimit mbi kodrat larg’

Poezi nga Pablo Neruda

Vjersha X

E humbëm sërish këtë muzg.
Sonte kurrkush s’na pa me duart bashkuar
ndërsa nata e kaltër binte mbi dhé.

Kam parë nga dritarja ime
të kremten e perëndimit mbi kodrat larg.

Ndonjëherë, si monedhë
digjej një copë diell mes duarve të mia.

Më kujtoheshe me shpirtin shtrënguar
nga ai trishtim që ti ma njeh.

Asokohe ku ishe?
Mes cilësh njerëz?
Ç’fjalë ishe duke thënë?
Përse më vjen gjithë dashuria befas
kur ndihem i trishtë e të ndiej të largët?

Ra libri që gjithnjë merret në muzg
dhe si një qen me plagë m’u rrotullua këmbëve manteli.

Gjithnjë, gjithnjë largohesh vonë
atje ku rend muzgu tek shuan shtatore. 

Përktheu: Edon Qesari / KultPlus.com

“Edukimi është pasaporta jonë për të ardhmen, sepse e nesërmja u takon atyre që përgatiten sot për të”

“Edukimi është pasaporta e jonë për të ardhmen, sepse e nesërmja u takon atyre që përgatiten sot për të.”

“Njerëzit nuk e kuptojnë se si e gjithë jeta e një njeriu mund të ndryshohet nga një libër.”

“Ndonjëherë duhet t’i rrokni armët për t’i ulur armët.”

“Zakonisht, kur njerëzit janë të pikëlluar ata nuk bëjnë asgjë. Ata vetëm ankohen për gjendjen e tyre. Por kur ata janë të inatosur, atëherë e sjellin ndryshimin.”

“Nëse nuk ke kritikë, ju me shumë gjasë nuk do të keni as sukses.”

“Ju nuk keni nevojë të jeni burrë për të luftuar për liri. E gjitha që duhet të bëni është të jeni krijesë njerëzore inteligjente.”

– Malcolm X / KultPlus.com

Momenti kur Irena Papas i kishte thënë Bekim Fehmiut: Jam me prejardhje shqiptare

Irena Papas është aktore me famë botërore. Në rininë e saj ishte shndërruar në një sensacion kinematografik, duke shënuar shumë suksese me role në filma të shumtë, por ajo që e bën më të veçantë për shqiptarët ishte roli i saj në filmin “Odiseu”, ku kishte luajtur bashkë me aktorin e madh shqiptar Bekim Fehmiu, shkruan KultPlus.

Bekim Fehmiu njohjen me Irena Papas e ka shkruar në librin e tij me dy pjesë “E shkëlqyeshme dhe e tmerrshme” , ku edhe ka ndarë detaje me lexuesit edhe për pjesën kur kanë diskutuar për prejardhjen e Irena Papas, që sipas këtij libri, Papas e kishte konfirmuar se ajo ka prejardhje shqiptare.

KultPlus ju sjell këtë pjesë nga libri i Bekim Fehmiut./ KultPlus.com

Atmosferë fantastike në Festivalin e Këngës për Fëmijë në Shkodër

Në sheshin përpara teatrit “Migjeni” në Shkodër u zhvillua dje nata e dytë e edicionit të 63-të të Festivalit Mbarëkombëtar të Këngës për Fëmijë.

Në skenë u prezantuan 15 këngë të reja në kategorinë “Junior” dhe “Të vegjlit” duke konfirmuar potencialin artistik të fëmijëve pjesëmarrës të festivalit.

Ministri i Ekonomisë, Kulturvs dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja përcolli momente nga ky aktivitet.

“Pak nga atmosfera fantastike e festivalit të fëmijëve në Shkodër”, shkroi ai në rrjetet sociale.

Në natën e parë u prezantuan 14 këngë të reja, duke i dhënë jehonë talenteve të rinj nga mbarë trojet shqiptare.

Ky festival bashkon zëra të mrekullueshëm të vegjëlish nga gjithë trojet shqipfolëse, në ngjarjen kulturore më të rëndësishme të fëmijëve dhe në eventin më jetëgjatë muzikor në Shqipëri.

Festivali Mbarëkombëtar i Këngës për Fëmijë në Shkodër konsiderohet pjesë e trashëgimisë shpirtërore të qytetit ndërsa sjell vit pas viti pasion dhe krijimtari./atsh/KultPlus.com

Dante Aligeri: Shtegu për tek parajsa fillon në ferr

Dante Aligeri ka qenë një poet, shkrimtar dhe politikan italian. Ai shquhet si ati i gjuhës italiane; fama e tij është kryesisht për shkak të krijimit të veprës “Komedia Hyjnore’’, që në përgjithësi konsiderohet si vepra më e madhe e shkruar në italisht dhe një nga kryeveprat më të mëdha të letërsisë botërore.

Më poshtë janë disa prej thënieve më të famshme të tij:

“Shtegu për tek parajsa fillon në Ferr.”

“Një gjë sa më përfekte që është, aq më shumë ajo ndien dhimbje dhe kënaqësi.”

“Më të mençurit janë ata që mërziten më së shumti kur e humbasin kohën.”

“Djalli nuk është edhe aq i zi sa e pikturojnë.”

“Nuk ka dhimbje më të madhe se sa ta ri-kujtosh lumturinë në kohën e mjerimit.”

“Nëse e ndiqni prirjen tuaj natyrore, ju definitivisht do të shkoni në parajsë.”

“Dashuron pak ai që mund ti numëroj dhe ta thotë me fjalë se sa shumë dashuron.”/ KultPlus.com

99 vite nga lindja e yllit të Hollivudit Marilyn Monroe-s

Sot janë bërë 99 vite nga lindja e yllit Hollivudian, Marilyn Monroe. Për publikun, ajo konsiderohej si gruaja më e bukur e Hollivudit, por përbrenda, modelja e shndërruar në aktore përballej dita-ditës me demonët që e çuan në vdekjen e saj të parakohshme në moshën 36-vjeçare.

Në njëfarë mënyre, dukej se në gusht të vitit 1962, Marilyn Monroe po e sistemonte disi jetën e saj. Ajo sapo kishte blerë shtëpinë e parë në lagjen Brentwood të Kalifornisë për 75,000 dollarë, ishte në kopertinën e revistës “Life” dhe sapo ishte ripunësuar në filmin “Something’s Got to Give”.

Por nga ana tjetër, pas shumë pak kohësh, gjithçka dukej se po shkonte keq për aktoren. Ajo u divorcua nga bashkëshorti i saj i tretë, dramaturgu Arthur Miller, ndërkohë që një vit përpara divorcit, qarkullonin zëra për një lidhje të supozuar mes saj dhe presidentit John F. Kennedy. Daljet e saj në publik, të cilat normalisht ishin perfekte më parë, u zëvendësuan me një gjendje jo të mirë të Monroe. Filloi madje të dilte në skenë me thonj që kishin nevojë për manikyr dhe pedikyr, pa makiazh. Pra, filloi ta linte shumë veten pas dore.

Më 5 gusht 1962, Monroe u gjet e vdekur në shtëpinë e saj në 12305 Fifth Helena Drive. Ajo mbante një aparat telefoni në dorë dhe u gjet e shtrirë përtokë dhe lakuriq. Pranë saj u gjet edhe një shishe bosh pilulash që mbante një sasi maksimale prej 50 tabletash Nembutal (Pentobarbital), një ilaç që përdoret shpesh si pilulë gjumi, ama kur merret në doza të larta, shkakton vdekje për shkak të frenimit të sistemit nervor qendror.

Jeta e Marilyn Monroe, që nga shkëlqimi i saj pas braktisjes nga prindërit që fëmijë e deri tek fundi i saj tragjik, ngjan paksa me historinë e Hirushes. Ndërkohë që vdekja e saj në moshën 36-vjeçare, u cilësua si një vetëvrasje, megjithëse teoritë mbi shkakun e vdekjes së saj mbeten ende të shumta./ KultPlus.com

Bekim Fehmiu për ‘Variety’ më 1993: Nuk është e lehtë të jesh shqiptar në Serbi

Nga: Aurenc Bebja
Fotografia: Fahredin Spahija

Revista “Variety”, më 14 prill 1993, në faqen 75 ka botuar intervistën e gazetares Deborah Young me aktorin e famshëm shqiptar, Bekim Fehmiun. Shkrimi është si më poshtë.

“I vetmi superyll i vërtetë i dalë ndonjëherë nga Jugosllavia, aktori i filmit dhe teatrit, Bekim Fehmiu, është i njohur më së shumti për karrierën e tij unike në Hollivud – si plejboj amerikano-jugor te ‘Aventurierët’ e ‘Paramount’-it më 1970.

Ai ishte gati për një kalim në Hollivud, pasi u bë yll ndërkombëtar me ‘Mbledhësit e puplave’. Ky shans i erdhi në momentin e fundit, kur një aktor rus, cigan i vërtetë, u largua.

Dy dekada më parë Fehmiu e vizitoi botën si superyll i ardhshëm. Tani përpiqet të mbijetojë në një Beograd të shkatërruar nga lufta, si shqiptar i izoluar dhe i rrethuar nga lufta.

Kur ‘Mbledëshit …’ morën çmim të madh në Kanë, dhe një audiencë amerikane më 1968, Fehmiu papritmas kërkohej. Gruaja e Dino De Laurentisit, Silvana Mangano, donte që ai të luante me të te ‘Edipi mbret’, por një angazhim tjetër e prishi atë projekt. Ndërkohë, gruaja dhe djali i Lewis Gilbertit panë ‘Mbledhësit …’ dhe regjisori i dha atij rolin e vrasësit të zonjave – Dax Xenos te ‘Aventurierët’.

Fatkeqësisht, kur gjithçka u tha dhe u bë, Fehmiu kaloi nga ‘Mbledhësi i lumtur’ në një fatkeq. Filmi prej 15 milion dollarësh – një nga më të shtrenjtët të realizuar deri në atë kohë – dështoi; Fehmiu mori përsipër një pjesë të madhe të fajit. Ai i shuajti shpresat e tij në Hollivud.

‘Gabimi i madh i Gilbertit ishte të qenit shumë besnik ndaj romanit të Harold Robbins’, thotë Fehmiu, duke u kthyer prapa në kohë. ‘E bëri atë sikur të ishte duke përshtatur ‘Luftën dhe Paqen’’.

Si 57 vjeçar, Fehmiu jeton në kryeqytetin serb, në Beograd. Edhe ai luajti rregullisht role dytësore në bashkëprodhime të huaja dhe pavarësisht se ishte ylli më i madh i Jugosllavisë në vitet 1960’70, një aksident i rëndë automobilistik e pengoi atë të interpretonte – nga viti 1978 deri në 1981. Edhe pse herë pas here ka xhiruar filma ose seriale televizive jashtë vendit, mendja e tij është fiksuar në luftën që ka copëtuar vendin e tij.

‘Nuk jam i interesuar të aktroj për momentin’, tha Fehmiu për ‘Variety’. ‘Jam shumë i shqetësuar për të gjithë situatën këtu’.

Ai aktualisht mbështet shkollimin e katër të afërmve të tij pasi lufta shkaktoi mbylljen e disa shkollave. ‘Duhet të bësh punën tënde në çdo mënyrë që mundesh’.

Fehmiu pranon se jeta nuk është e lehtë për të si shqiptar në Serbi. Ai jeton me gruan e tij dhe dy djem, njëri prej të cilëve, Uliksi, është aktor i ri në ngritje. Por, pavarësisht luftës dhe persekutimit të grupeve etnike, Fehmiu thotë se nuk do të largohet nga Beogradi. ‘Arratisja është gabimi më i madh. Ka serbë, shumë progresistë, por shumica e intelektualëve janë larguar nga vendi. Unë do të qëndroj dhe do të vdes këtu nëse kjo është e nevojshme”. /Darsiani/KultPlus.com