Presidenti amerikan, Donald Trump, ka nënshkruar një urdhër ekzekutiv duke e shpallur anglishten gjuhë zyrtare të Shteteve të Bashkuara. Ai tha se kjo do të ndihmojë në sigurimin e një “shoqërie të bashkuar dhe kohezive”.
Kjo është hera e parë që SHBA-ja do të ketë një gjuhë zyrtare në nivel vendi, edhe pse rreth 30 shtete veçse kanë të përcaktuar gjuhën e tyre zyrtare.
“Nga themelimi i Republikës sonë, anglishtja është përdorur si gjuha jonë kombëtare”, tha Trump në urdhrin e publikuar më 1 mars.
“Dokumentet historike qeverisëse të kombit tonë, përfshirë Deklaratën e Pavarësisë dhe Kushtetutën, që të gjitha janë të shkruara në gjuhën angleze. Prandaj, ka ardhur koha që gjuha angleze të shpallet gjuhë zyrtare e SHBA-së”.
“Një gjuhë e caktuar në nivel vendi është në thelb të një shoqërie të bashkuar dhe kohezive, dhe SHBA-ja forcohet nga një qytetari që mund të këmbejë lirshëm ide në një gjuhë të përbashkët”.
Disa aktivistë kanë shprehur shqetësimet lidhur me ndikimin që mund të ketë kjo masë te personat që nuk flasin anglisht, veçmas në çështjet e imigracionit, procedurave të votimit dhe qasjes në ndihmë.
Ky vendim shfuqizon një urdhër të ish-presidentit Bill Clinton, që kërkonte nga agjencitë qeveritare dhe organizatat që merrnin fonde federale që të ofronin ndihmë gjuhësore për personat që nuk flasin anglisht.
Vendimi do t’i lejojë këto agjenci dhe organizata që të zgjedhin nëse duan të ofrojnë dokumente dhe shërbime në gjuhë të tjera.
Në urdhër thuhet se “krerët e agjencisë nuk janë të obliguar që të ndryshojnë, largojnë apo ndalojnë prodhimin e dokumenteve, produkteve apo shërbimeve të tjera të përgatitura apo të ofruara në gjuhë të tjera”.
Sipas ueb-faqes të Qeverisë amerikane, njerëzit në SHBA komunikojnë në më shumë se 350 gjuhë. Sipas Byrosë së Regjistrimit në SHBA gjuhët që fliten më së shumti, përveç anglishtes, janë gjuha spanjolle, ajo kineze, tagaloge, vietnameze dhe arabe. Po ashtu, disa gjuhë të amerikanëve autoktonë janë në mesin e gjuhëve që fliten në SHBA.
“Zotërimi i gjuhës angleze nuk hap vetëm dyer në aspektin ekonomik, por ndihmon banorët e rinj që të angazhohen në komunitetet e tyre, të marrin pjesë në traditat kombëtare dhe të kontribuojnë në shoqërinë tonë”, tha Trump.
“Ky urdhër njeh dhe kremton traditën e kamotshme të shumëgjuhësisë të qytetarëve amerikanë, të cilët e kanë mësuar anglishten dhe këtë traditë ia kanë përcjellë fëmijëve të tyre për brezat që do të vijnë”. /REL/ KultPlus.com
Mezzo-sopranoja e njohur shqiptare, Flaka Goranci, ka njoftuar që së shpejti do të debutoj në Spanjë me dy koncerte të jashtëzakonshme.
Dy koncertet do të mbahen në Valencia dhe Alicante më 9 mars ku ajo do të prezantoj projektin “La Femme”, i cili është i nominur në tre kategori nga Opus Klassik në Berlin: Këngëtarja e Vitit, Klasik pa kufij, Videoklipi më i mirë.
Sipas saj, sjellja në jetë e këtij projekti ka qenë një zbulim artistik, një nderim për fuqinë, elegancën dhe zjarrin e shpirtit femëror.
“Ta ndash tani me audiencën spanjolle – është një nder që nuk mund të thuhet. Mezi pres të bëj muzikë me dirigjentin @ignaciogvidal dhe Ansemble Casa Mediterraneo. Le të festojmë së bashku artin dhe magjinë e pakufishme të muzikës! Spanjë, a jeni gati?”, ka shkruar ajo në postim./ KultPlus.com
Një nga atraksionet e shumta për të cilat Korça ia vlen të vizitohet është padyshim Shtëpia-Muze e piktorit Vangjush Mio.
Ky muze është një hapësirë ku historia dhe arti ndërthuren duke na rikthyer në kohën kur ai pikturonte me penel e ngjyra, vepra të papërsëritshme.
Gjatë 40 viteve karrierë Mio realizoi mbi 200 vizatime dhe 500 piktura. Rreth 60 punime të tij janë në fondin e Galerisë Kombëtare të Arteve, ndërsa veprat e tjera ekspozohen në këtë banesë që tani frekuentohet nga adhuruesit e impresionistit.
Vangjush Mio është cilësuar si “ati i pikturës moderne e bashkëkohore shqiptare”. Ai lindi në 5 mars të vitit 1891, në Korçë. Njihet më së shumti për peizazhet dhe konsiderohet si peizazhisti më i përkryer shqiptar i shek. XX.
Mes gjinive të pikturës të lëvruara prej tij bëjnë pjesë portretet, kompozimet, nudot dhe peizazhet, që kanë prani të konsiderueshme në tërësinë e veprës së tij. “Dimri në Korcë”, “Aspekte nga Drenova”, “Dishnica”, “Boboshtica”, “Vithkuqi”, “Manat e Drenovës”, “Kositësit e barit” etj, janë disa nga titujt e peizazheve të tij më të lakuar. Qindra piktura, vizatime dhe bocete ruhen në shtëpinë e Vangjush Mios, në Korçë.
Por trashëgimia e tij artistike nuk përmban veç pikturën. Në 2023, u digjitalizua edhe arkiva e tij fotografike me rreth 450 negativë të viteve 1930-1940 të cilat sjellin atmosferën e qyteteve shqiptare, banesat karakteristike, objektet e humbura të kultit, skena baritore dhe fshatrat e Juglindjes./ KultPlus.com
Më 2 mars 1925, në Bari të Italisë u vra pabesisht nga djali i tezes së tij Baljton Stambolla, veprimtari i çështjes kombëtare, hartuesi dhe nënshkruesi i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë, poeti, arsimtari, gjuhëtari, diplomati, deputeti dhe patrioti i madh shqiptar Luigj Gurakuqi.
Luigj Gurakuqi lindi më 20 shkurt 1879. Dora e tij shkroi edhe alfabetin e miratuar nga Kongresi i Manastirit.
Luigj Gurakuqi kreu Kolegjin e Shën Adrianit në fshatin arbëresh të Shën Mitrit në Itali dhe studioi për mjekësi e biologji në Universitetin e Napolit. Ai ka një veprimtari të pasur letrare, publicistike, kombëtare dhe politike.
Veprimtaria e tij filloi me poezi lirike dhe përkthime në gjuhën shqipe. Vijoi me botimin e teksteve të abetares në dy dialektet e shqipes. Shkroi artikuj në organet e shtypit shqiptar. Në vitin 1908 mori pjesë si nënkryetar i komisionit për njësimin e alfabetit në Kongresin e Manastirit. Është hartuesi i parë i veprës “Metrika Shqip”.
Më 1911 ishte një prej hartuesve të Memorandumit të Greçës gjatë kryengritjes së malësorëve të Mbishkodrës të vitit 1911. Në vitin 1912 mori pjesë në mbledhjen e Bukureshtit. Ishte në Kuvendin e Vlorës për Shpalljen e Pavarësisë dhe u caktua Ministër i Arsimit nga Ismail Qemali.
Në vitin 1916 u caktua Drejtor i Përgjithshëm i Arsimit dhe anëtar i Komsisë Letrare në Shkodër. Në vitin 1918 mori pjesë në Kongresin e Durrësit dhe u zgjodh Ministër i Arsimit dhe anëtar i delegacionit shqiptar në Konferencën e Paqes në Paris. Në vitet 1921-1924 ishte deputet në Këshillin Kombëtar.
L. Gurakuqi u përfshi në Lëvizjen e Qershorit të vitit 1924 dhe u zgjodh Ministër i Financave në qeverinë e Fan Nolit.
Gurakuqi ishte njohës i thellë i trashëgimisë kulturore të popullit të vet dhe i kulturës klasike romake e latine. Historia e vendit dhe ajo botërore ishin objekt i përhershëm i studimeve të tija. Njihte arkeologjinë e shkencat ekonomike e financiare, trashëgiminë arsimore pedagogjike kombëtare dhe europiane. Gurakuqi ishte poliglot. Përveç shqipes, zotëronte latinishten, italishten, turqishten dhe frëngjishten, njihte greqishten e gjermanishten, ka të ngjarë edhe anglishten dhe kishte një kujtesë të çuditshme.
Është ndër hartuesit kryesorë të programit arsimor e kulturor të levizjes kombëtare për autonomi, liri e pavarësi. Në këtë kuadër ai ishte njohësi dhe propaganduesi më i mirë i traditave të popullit tonë, i traditave kulturore e patriotike, i traditës gojore e shkrimore dhe i psikologjisë së popullit shqiptar.
Si krijues Gurakuqi pati marrëdhënie të shkëlqyera me elitën intelektuale të vendit. Disa nga veprat e krijimet e veta, L. Gurakuqi ia kushtoi Gjergj Fishtës, Prenk Doçit, Hilë Mosit e Mati Logorecit. Por edhe Gurakuqit i drejtohen mjaft dedikime e përkushtime nga Filip Shiroka, Hilë Mosi vazhdon ta quajë bylbyl në tingëllimin që i kushton, “S’kndôn bylbyli”. Gjergj Fishta i dedikon atij vepren “Pika e voeset”. / KultPlus.com
Allalla, o rezil e katil, allalla, Stroni udhën me hithr’ e me shtok turfanda, Gumëzhit, o zinxhir e kamçik, baterma, Lehni, laro, kaba: Hosanna, Barabba!
Tradhëtor, ti na nxive, na le pa atdhe, Ti na çthure, na çkule, na çduke çdo fe, Varfëri, poshtërsi, robëri ti na dhe, Derbeder, ujk e derr: Hosanna, Barabba!
0 stërnip i Kainit, tepdil si bari, Ti na shtyp e na shtryth e ti gjakun na pi, Ti na ther e na grin e për qejf na bën fli; 0 kokuth e lubi: Hosanna, Barabba!
Në budrum, nëpër llom’ e kufom’ u-mallkofsh, Në skëterrën, katran e tiran, u-harbofsh, Me tam-tam e allarm’ e me nëm’ u-shurdhofsh, Në zëndan mbretërofsh: Hosanna, Barabba!
0 i çgryer, i zhyer, i vyer për hu, Turp-e-ndot-kundërmonjës të krusen mbi gju Dallkaukët, kopukët e turmat pa tru, Zëmër-krund-e-gërdhu: Hosanna, Barabba!
Allalla, o rezil e katil, allalla, Shtroni udhën me hithr’ e me shtok turfanda, Gumëzhit, o zinxhir e kamçik, batërma, Lehni, laro, kaba: Hosanna, Barabba!/KultPlus.com
Më 2 mars 1444, në katedralen e kishës së Shën Kollit në qytetin e Lezhës, ku sot gjendet memoriali i Gjergj Kastriot Skënderbeut, u mbajt Besëlidhja e Lezhës, shkruan KultPlus.
Ajo përbën një nga momentet më të ndritura të rezistencës antiosmane, në mesin e shekullit të XV, pasi ishte bashkimi i parë politik e ushtarak mbarëshqiptar i njohur në historinë e Shqipërisë.
Vendimet e kuvendit ishin:
1. Krijimi i një Besëlidhjeje Arbërore me në krye Skënderbeun. 2. Formimi i një ushtrie të përbashkët të komanduar nga Skënderbeu si kapiten i përgjithshëm. 3. Krijimi i një arke të përbashkët për të përballuar shpenzimet e luftës. Besëlidhja e Lezhës ishte kuvendi ku u hodhën themelet e bashkimit kombëtar dhe të traditës shtetërore të shqiptarëve./KultPlus.com
Një takim frymëzues i poezisë feministe “Poezi për Fuqi- Revoltë në kohë të vështirë” do të mbahet nën organizimin e “ArtPolis” në Menzën “Ramiz Sadiku”, si një akt revolte poetike për të transformuar heshtjen në shoqëri.
Organizatorët e ngjarjes kanë thënë se në këto kohë të vështira, revolta poetike është shpërthim ndaj shtypjes, ankthit e pafuqisë. Sipas tyre Poezia është guximi për t’u shprehur, për t’i thënë jo izolimit, heshtjes dhe stigmës mbi shëndetin mendor, fizik e emocional.
“Revolta nuk është gjithmonë britmë. Ndonjëherë është heshtje që vlon përbrenda. Përmes “Poezi për Fuqi” ju ftojmë në këtë akt revolte poetike – ta shkruajmë atë, ta themi, ta transformojmë heshtjen!
Revoltohemi për të mos lejuar që dhimbja të na shndërrojë në hije. Revolta jonë është refuzimi për t’u shuar. Revoltohemi që ta lindim poezinë tonë të çlirimit të mendjes e shpirtit.
Poezia, arti e fjala e thënë janë revolta që dhimbjen e kthen në forcë, heshtjen në zë, e mendimin e pashprehur në krijim. Të krijosh është të jetosh!”, thuhet në njoftim.
Kjo natë poetike do të shoqërohet nga tingujt magjikë të “Don’t Listen to Your Neighbours”.
Kurse, poezitë do të marrin jetë përmes interpretimit nga Anisa Ismaili, Arbresha Grabovci Nixha, Bibi Qena, Blerta Syla Surroi, Ergjan Mehmeti, Gili Hoxhaj, Ilire Zajmi, Maja Mitiq, Qendresa Kajtazi, Rudina Dembacaj, Sheqerie Buqaj, Vlora Ademi dhe Xhejlane Tërbunja.
Në udhëheqjen e kësaj mbrëmjeje poetike do të jetë regjisorja Zana Hoxha, e cila do të na drejtojë nëpër këtë udhëtim poetik e transformues.
Mbrëmja poetike mbahet më 6 mars, në Menzën “Ramiz Sadiku”, në ora 20:00. Hyrja është me pagesë (3 euro). / KultPlus.com
Një linjë kohore e koleksionit të fotografëve të Dinastisë Maurbi shfaqet në Galerinë e Artit të Tiranës. Imazhet që sjellin qytetin, shtetin dhe personazhet, dëshmojnë të shkuarën dhe pasurinë e madhe kulturore
Imazhi i fundit i Gjergj Fishtës, ndërsa kishte marrë udhën e amshimit, me sytë e mbyllur shfaqet i fiksuar nga Marubi në një ekspozitë që tregon 100 vitet e studios fotografike shqiptare. Nga Muzeu Kombëtar i Fototografisë në Shkodër, ekspozita vjen në Galerinë e Artit në Tiranë për të treguar historinë e një dinastie që fiksoi imazhet e një qyteti, parinë e një qyteti dhe dokumentoi emra e kohë, familjet e mëdha dhe skamjen e madhe, artin e kulturën dhe lamtumirën e personazheve si Gjergj Fishta me maskën e tij të vdekjes.
“Maskën e vdekjes së Fishtës, poetit komëbtar fotografi që e realiazon Gegë Marubi, në vijim e një tradite familjare, dhe në vijim të marrëdhënieve të ndërtuara me studion, ku Fishtën e gjejmë në një sërë imazhesh, që nga rinia e tij deri në atë të fundit, ku është ky imazh”.
Në 160 vite histori, studio që tani përbën thesarin e një muzeu kombëtar, ka meritën e përcjelljes së riteve dhe monumenteve.
“Te Marubi gjejmë format më të para të dokumentimit të trahsgëimisë kultutrore. Këtë e them nga raporti që Gegë Marubi krijon me At Zef Valentit me të cilin dokumentojnë kalatë dhe objektet e çmuara si edhe objektet e muzeut të parë të jezuitëve të Shkodrës, që janë dokumentuar falë marrëdhënies që kishte studio Marubi me ruajtësit e trashëgimisë”.
Ekspozita përfshin imazhe të Pjetër, Kel dhe Gegë Marubit është kuruar nga kuratorja e Muzeut të Fotografisë së Amsterdamit, Kim Knoppers dhe vjen në të njëjtën përmbajtje siç ëshët shfaqur në Amsterdam më 2016./balkanweb/ KultPlus.com
Shrek 5 është një nga filmat e animuar të shumëpritur. Ylli i Hollivudit Zendaya i është bashkuar kastit të Shrek 5 . Ajo i është bashkuar grupit të zërit të filmit të ardhshëm si Felicia, një nga trenjakët e Shrekut dhe Fionës.
Universal Pictures bëri njoftimin e aktorëve të Shrek 5 të enjten, teksa ndau teaser-in e parë.
Kanë kaluar 15 vjet që nga shfaqja e filmit të fundit të Shrek-ut në vitin 2010. Që atëherë, fansat kanë pritur me padurim pjesën e pestë.
Në pjesën e pestë të Shrek , Mike Myers, Cameron Diaz dhe Eddie Murphy do të ripërsërisin rolet e tyre përkatëse si Shrek, Gomari dhe Princesha Fiona.
Walt Dohrn, Conrad Vernon dhe Brad Ableson kanë drejtuar filmin, ndërsa Gina Shay dhe Chris Meledandri janë producentët.
Shrek 5 është gati të dalë në kinematë në Shtetet e Bashkuara rreth Krishtlindjeve, më 23 dhjetor 2026.
Sot janë bërë 74 vite nga lindja e artistes shqiptare, Hajrie Rondo.
Artistja lindi më 1 mars të vitit 1951 në Delvinë ku edhe mori formimin bazë. Largohet në Qytetin e Fierit ku pas përfundimit të studimeve në “Institutin e Lartë të Arteve” për aktore ajo do të emërohej pranë teatrit të këtij qyteti ku edhe do të zhvillonte karrierën e saj të gjatë.
Në karrierën e saj shumë vjeçare, artistja për shkak të talentit të saj të rrallë arriti të lëvronte në të gjitha zhanret e artit skenik. Gjithashtu artistja njihet edhe për një numër të konsiderueshëm të roleve të saj që i arriti në kinematografi. Edhe sot e kësaj dite artistja identifikohet më rolin e saj brilant që ka realizuar në filmin artistik “Katërmbëdhjetë vjeç dhëndër” që tashmë ka zënë vend të rëndësishëm në historinë e kinemasë shqiptare.
Përveçse një aktore brilante artistja ka mbajtur edhe funksionin e drejtoreshës së teatrit të Fierit, që në periudhën kua ajo shërbeu u zhvilluan shumë aktivitete dhe festivale të rëndësishme.
Disa nga rrolet e saj më të rëndësishëm janë:
Mara, Vëllezër dhe shokë 1980
Xifja, Agimet e stinës së madhe 1981
Lima, Nëntori i dytë 1982
Tana, Përrallë nga e kaluara 1987
Pesha e kohës, 1988
Ne dhe Lenini 2009
Semihaja, Ballkan Pazar 2011 dhe shumë e shumë role të tjerë.
Në maj 2015 Hajrie Rondo rikthehet sërish në skenë në shfaqjen “Seks vetëm për festa” dhe më filmin “Buka” interpretime të cilat i realizoj pas një pauze disa vjeçare që ajo bëri për shkak të një beteje që fitoj me një sëmundje të rëndë. Ajo ndahet nga jeta më 9 shtator të vitit 2017./ KultPlus.com
Psikologu dhe profesori universitar, Fitim Uka, është përzgjedhur të jetë pjesë e bordit editorial të Revistës së Përgjithshme të Psikologjisë (Review of General Psychology – RGP), një botim i Divizionit të Parë të Asociacionit të Psikologëve Amerikan (APA).
Përmes një shkrimi në rrjetin social “Facebook”, anëtarësimin në Revistën Psikologjike profesori Uka e ka quajtur nder dhe krenari të veçantë.
“Është nder i madh të jem pjesë e bordit editorial të Revistës së Përgjithshme të Psikologjisë (Review of General Psychology – RGP), një botim i Divizionit të Parë të Asociacionit të Psikologëve Amerikan (APA).
Krenari e veçantë të kem si afiliacion Universitetin e Prishtinës, i cili qëndron këtu krahas universiteteve më prestigjioze në botë.
Një tjetër shpërblim për punën time modeste dhe një hap i ri për ta lartësuar psikologjinë tonë”, ka thënë Uka përmes një shkrimi në rrjetin social “Facebook”./ KultPlus.com
Shahindere Bërlajolli është këngëtare e njohur shqiptare. Ajo lindi në Pejë në një familje e cila kishte vlera të profileve të ndryshme, me një reputacion dhe respekt shumë të veçantë për te qytetarët e vendit.
Arsimin fillor dhe të mesëm i kreu në vendlindje. Ndërsa më vonë vazhdoi edhe normalen e plotë për mësuesi.Viti 1959, ishte vit që Shahinderes i dha orientim për tërë rrjedhën jetësore. Në këtë vit, në moshën 13 vjeçare behet solistja e parë më e reja profesioniste në muzikën artistike popullore.
Sukseset e saj nga viti ’59 e tutje ishin marramendëse: fituese e pesëfishtë e festivalit më prestigjioz të asaj kohe “Akordet e Kosovës” prej ku doli me performancat e saj dhe hitet e radhës siç janë këngët: “Në zabel të erdha”, “Miriban”, “Kush ma i pari bani”, “Gajdexhiu”, “O bylbyl me pika-pika”, “Hajde dalim moj goce”Këngët e saj lanë një gjurmë të pashlyeshme në pasurinë e muzikës shqipe, të cilat edhe sot ripërpunohen nga këngëtarët më të njohur të vendit.
Pere Calders (1912-1994), i lindur në Barcelonë, botoi përmbledhjen e parë me tregime, El primer arlequf, më 1936. Kur shpërtheu Lufta Civile, u rekrutua si hartografist ushtarak në radhët e Republikanëve dhe pas fitorës së Nacionalistëve u mërgua për njëzet e tre vjet në Meksikë.
HEROIZMI I LUFTËS
Nga Pere Calders
Një ditë, në mes të betejës, u ndava nga shokët e mi dhe mbeta pa armë, i vetëm dhe krejtësisht i pashpresë. Madje u ndjeva i poshtëruar, ngase gjithçka dukej sikur po tregonte se me siguri unë s’do të luaja ndonjë rol jetësor në betejën që po vazhdonte të bënte kërdinë pa mua dhe me një potere dhe humbje jete nga e cila do t’ju rrëqetheshin flokët e kresë.
Qëndrova anës rrugës që të peshoja gjendjen e zhvillimeve kur, shih ti, një parashutist me një një uniformë njëmend të çuditshme u lëshua mu mbrapa meje. Nën pelerinë kishte një pushkë automatike dhe një biçikletë të palosshme, natyrisht të gjitha të maskuara mirë.
Erdhi drejt meje dhe me një theks të huaj shumë të fortë më pyeti:
‘A mund të më thuash të lutem a është kjo rruga për te bashkia e këtij fshatit të vogël?’.
(Javën e kaluar kishte qenë një fshat aty në afërsi).
‘Mos u bëj kaq hajvan’, i thashë. ‘Çdokush mund ta vërejë me kilometra se je armik dhe, nëse shkon te bashkia, do të të burgosin’.
Kjo e zuri gafil krejtësisht dhe, pasi që i kërciti gishtat me zemërim, u përgjigj:
‘E dija se s’do të mund t’i mendonin të gjitha, por çka posaçërisht më nxjerr sheshit?’.
‘Epo mirë, kjo uniformë është plotësisht e vjetëruar. Gjenerali ynë e ka larguar para dy vjetësh, duke thënë se kohërat kanë ndryshuar. S’do mend se nuk qenkeni të informuar mirë andej nga ana juaj’.
‘E kemi gjetur në një enciklopedi’, tha zymtshëm.
U ul mbrapa meje, duke mbuluar kokën, me gjasë me qëllim që të vriste mendjen më thellë. E shikova dhe i thashë:
‘Ajo që unë dhe ti duhet të bëjmë është të flasim shtruar. Nëse, si ti, do ta kisha një pushkë edhe unë, do të kishte me qenë ndryshe, por…’.
‘Jo’, tha ai. ‘Nuk është çështja ajo. Këtu nuk jemi në fushëbetejën e vërtetë dhe çkado që të dalë prej saj, s’do të njihet zyrtarisht. Ajo që ne duhet të bëjmë është të përpiqemi të kthehemi atje në betejë dhe, nëse na vjen mundësia, atëherë mund të luftojmë kundër njëri-tjetrit’.
U përpoqëm më shumë se dhjetë herë të rihynim në betejë, por një mur plumbash dhe tymi na ndalonte. Duke shpresuar të gjenim një hyrje, u ngjitëm te një kodër që shihte mbi gjithë skenën. Nga aty mund të shihnim se lufta po ecte para fuqishëm, bash ashtu siç do t’ua kishte ëndja gjeneralëve.
Armiku më tha:
‘Duke e parë nga këtu lart, kam përshtypjen e fuqishme se edhe nëse do t’ia dalim të arrijmë në betejë, me shumë gjasë do të jemi vetëm në gjysmë e saj’. (Luajta kokën në shenjë pajtimi). ‘E megjithatë unë dhe ti kemi një punë të lënë pezull’.
Ndjeva se kishte plotësisht të drejtë dhe sugjerova gjithë shpresë:
‘Si thua të rrihemi me grushte?’.
‘Jo, s’do të kryente punë as kjo. Ia kemi borxh kësaj ecurie njëfarë shkalle respekti, për hir të vendit tënd dhe timit. Është e vështirë’, tha ai, ‘përnjëmend e vështirë’.
Atëherë, duke menduar se kisha gjetur një zgjidhje, thashë:
‘E di, po pse të mos luajmë kokë a pilë? Nëse fiton ti, mund ta veshësh uniformën time dhe të më mbash për të burgosur; e nëse fitoj unë, ti do të jesh i burgosuri, pushka automatike dhe biçikleta do të më përkasin mua. Çka mendon?’.
U pajtua, luajtëm dhe fitova. Po atë pasdite, u ktheva në kamp, duke bartur pas vetes plaçkën time dhe kur gjenerali, shumë i kënaqur me punën time, më pyeti si do të doja të shpërblehesha, i thashë se, nëse s’do t’i prishte punë atij, do ta mbaja biçikletën.
/Marrë nga The Penguin Book of the Spanish Short Stories, 2021 /Përkthimi: Gazeta Express/ KultPlus.com
Baleti Kombëtar i Kosovës ka njoftuar se shfaqja “Deadline” është krijimi më i ri i institucionit, që do të jepet premierë më 20 mars.
Shfaqja “Deadline”, e konceptuar nga Sead Vuniqi, është premiera e dytë e BKK-së për vitin 2025 dhe do të prezantohet para publikut në Atelienë e Pallatit të Rinisë në Prishtinë.
Sipas një njoftimi për media Balerinët e BKK-së janë në fazën intensive të provave, ku së bashku me koreografin Vuniqi dhe asistenten Diletta Antolini, po përgatisin çdo detaj të këtij projekti.
BKK ka ftuar të rezervohen datat 20 dhe 21 mars për të mos e humbur këtë krijim të ri të Baletit Kombëtar të Kosovës./ KultPlus.com
“Pueblo” ka botuar, të hënën e 19 qershorit 1961, në ballinë dhe në faqen n°8, intervistën ekskluzive asokohe me mbretin Leka I në shtëpinë e Dukeshës së Valencias, në Spanjë, të cilën, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :
Leka I, Mbreti i Shqipërisë, është kurorëzuar disa ditë më parë në një dhomë hoteli në Paris
Ai ndodhet në Spanjë, në shtëpinë e Dukeshës së Valencias.
*Kur forcat ruse hynë në Shqipëri dhe vendosën komunizmin, familjes mbretërore iu desh të kërkonte strehim jashtë vendit.
*Mbreti Zog, gruaja e tij dhe Leka i vogël jetonin duke u endur nëpër kombe të ndryshme. Së pari, në Kajro; më pas, me rrëzimin e Farukut, në kryeqytetet evropiane; së fundmi, Parisi.
*Me vdekjen e Zogut, Leka, djali i tij, trashëgoi fronin, duke u kurorëzuar në një dhomë të thjeshtë hoteli.
*Sot, Leka I pushon në Spanjë në shtëpinë-kala Aguilar që Dukesha e Valencias ka në Avila.
*Ai priti atje ekipin tonë të reporterëve në një intervistë unike dhe të veçantë për PUEBLO-n, e cila sot publikohet në “Faqja e pothuajse gjithçkaje që ndodh”.
Burimi : Pueblo, e hënë, 19 qershor 1961, ballinë dhe faqe n°8
E veçantë : Ai u kurorëzua disa ditë më parë në një dhomë hoteli në Paris
Leka I, Mbreti i Shqipërisë, po pushon tani në Avila, në shtëpinë e Dukeshës së Valencias. Ka mundësi që ai të ketë vendosur vendbanimin e tij në Spanjë.
Leka I, Mbreti i Shqiptarëve, i cili ndodhet në mërgim, jeton këto ditë në shtëpinë e fortifikuar të Aguilarëve. Ai është mysafir i Dukeshës së Valencias.
Emri i Lekës është versioni shqip i Aleksandrit. Lartmadhëria e Tij është njëzet e dy vjeç. Ai është këtu, përballë nesh, me lartësinë e tij të pamasë 2.04 metra, me shikimin e tij të qartë.
Mbreti i Shqipërisë ka veshur një kostum gri, kollare blu. Mban syze. Gjestet e tij janë serioze, të matura. Buzëqeshja e tij, e ëmbël.
Pikërisht dy muaj më parë, kur pranvera pushtoi Parisin, një grup besimtarësh shqiptarë, patriotësh, u takuan në një hotel pa emër. Ata burra të fortë, pasardhës të atyre malësorëve që me shekuj kishin mbrojtur atdheun, tani po bënin betimin.
Akti ishte i thjeshtë dhe solemnisht emocionues. Sapo kishte vdekur në Paris Mbreti Zog i Shqipërisë, i cili në mërgim përfaqësonte fatet e vendit; Dhe tani, ata, të mërguarit, u mblodhën rreth trashëgimtarit të tyre të vetëm : Lekës.
Në këtë dhomë të një hoteli pa emër do të shkruhej një pjesë e historisë së Shqipërisë. Aty do të bëhej ceremonia e kurorëzimit të Mbretit të ri. Që nga ato momente, shpresat e të gjithë patriotëve shqiptarë u përqendruan tek sovrani i ri Leka, njëzet e dy vjeç.
Një mbret i ri në ekzil
Kur forcat ruse depërtuan në Shqipëri dhe vendosën komunizmin atje, familja mbretërore duhej të kërkonte strehim jashtë vendit. Mbreti Zog, gruaja e tij dhe Leka i vogël u vendosën fillimisht në Kajro. Ata qëndruan atje deri në rrëzimin e Farukut nga froni. Më vonë, familja mbretërore e Shqipërisë ka jetuar në vende të ndryshme të Evropës, deri në vendosjen në Paris.
Leka, sundimtari aktual, studioi në El Caño, Gjenevë dhe Akademinë Ushtarake Sandhurst. Së fundmi, ai u diplomua në Shkenca Politike në qytetin universitar të Parisit.
Pra, Sovrani i ri, edhe në mërgim, ka marrë një edukim shumë të kujdesshëm për të marrë në kohën e tij fatet e vendit të tij.
Leka flet anglisht, frëngjisht, italisht, gjermanisht, arabisht. Ai është një sportist i ri. Praktikon kalërimin, tenisin, gjuetinë dhe të gjitha sportet ujore. Së fundmi, në makinën e tij sportive, ai ka thyer distancën Paris-Madrid në një rekord të vërtetë shpejtësie.
Sovrani i ri nga Shqipëria ka ardhur në Spanjë si mysafir i mbretit Simon të Bullgarisë.
— Ne jemi si vëllezër. — na thotë Madhëria e Tij. — Të dy jemi rritur jashtë vendit dhe e njohim dhimbjen e ekzilit.
Sot, sovrani i ri Leka po pushon në shtëpinë-kala Aguilar. Ai është i ftuari i një zonjëje të mrekullueshme dhe të lezetshme : Dukeshës së Valencias. Është ajo që na ka siguruar me dashamirësi këtë intervistë.
— Unë personalisht kam njohur mbretin e ndjerë Zogu dhe mbretëreshën, — thotë dukesha. Më prezantoi në Kanë kushëriri i tyre Konti i Toptanit. Edhe sovranët ishin mysafirë në jahtin tim “Geraldinë”.
Një vështrim i thellë përgjegjësie shfaqet në sytë e qartë dhe naiv të Sovranit të Shqipërisë. Ai ka përjetuar shumë kohët e fundit, ngjarjen e vdekjes së babait të tij dhe zgjedhjen e tij si Mbret i ardhshëm. Leka nuk merr pjesë në ballo, nuk merr pjesë në jetën shoqërore të monarkëve evropianë. Ai ka marrë përgjegjësinë për dramën e popullit të tij dhe shqetësimet e tij janë të drejtuara nga ky aspekt :
— Unë erdha në Spanjë dhe Portugali për të takuar krerët e tyre përkatës të qeverive. Më datë 15, pata një takim të rëndësishëm gjysmë ore me Shkëlqesinë e Tij, Kreun e Shtetit spanjoll. Unë e admiroj Gjeneralin Franko, sepse ai përfaqëson të vetmin bastion — me Oliveira Salazar-in — kundër komunizmit. Unë u largova me të njëjtin admirim që hyra në takim.
Të shtunën e kaluar, Sovrani i ri i Shqipërisë foli gjerësisht edhe me kreun e qeverisë portugeze. Ata kanë shkëmbyer rrëfime interesante.
— Ndoshta do të vendos rezidencën time të përhershme në Madrid. — na thotë ai.
Zemra e këtij Monarku të ri është e lirë. Leka nuk ka të fejuar dhe nuk ka plane për martesë në të ardhmen. Ëndrrat e tij, përgjegjësitë e tij fokusohen në fatin e popullit të tij.
— Kohët e fundit komunizmi shqiptar është ndarë nga ai sovjetik. Kjo na bën të kemi disa shpresa për të ardhmen. Aktualisht të gjitha partitë politike shqiptare që janë në mërgim janë bashkuar dhe i kanë fshirë dallimet. Unë përfaqësoj interesat e tyre. Ato e dinë se vetëm një Monark mund të përqendrojë të gjitha dallimet politike dhe të bashkojë përpjekjet për të arritur një Shqipëri të lirë dhe të bashkuar./ KultPlus.com
Thënie frymëzuese nga disa prej grave më të shquara të historisë.
Nëse është ide e mirë, vazhdoni bëjeni. Është shumë më e lehtë të kërkosh falje sesa të marrësh leje”.
(Grace Hopper udhëhoqi ekipin që krijoi përpiluesin e parë kompjuterik, u bashkua me Marinën gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe programoi kompjuterin Mark I)
“Nuk ka asnjë rrugë mbretërore të shtruar me lule drejt suksesit. Dhe nëse ka, unë nuk e kam gjetur, sepse nëse kam arritur diçka në jetë, e kam arritur sepse kam qenë e gatshme të punoj shumë”.
(Madam C.J. Walker shpiku një linjë të produkteve të kujdesit të flokëve për afrikano-amerikanet në vitin 1905 dhe përfundimisht u bë një nga gratë e para amerikane si milionere e bërë vetë.
“Është një gjë e çuditshme, por problemet imagjinare janë shumë më të vështira se ato reale”.
(Një reformatore sociale e përkushtuar për mirëqenien e të sëmurëve mendorë, Dorothea Dix loboi me ligjvënësit e Shteteve të Bashkuara dhe ata kanadezë, për të krijuar spitale shtetërore për të sëmurët mendorë.)
“Ndonjëherë mund të jem e gatshme të jap mësim falas, por nëse paguhem, unë kurrë nuk do të bëj punën e një burri, për më pak se paga e një burri”.
(Pasi punoi me Kryqin e Kuq Ndërkombëtar gjatë vizitës në Evropë, Clara Barton loboi për një degë amerikane kur u kthye në shtëpi. Ajo themeloi Kryqin e Kuq Amerikan në vitin 1881)
“Lavdia e çdo brezi është të krijojë precedentët e vet.”
(Përveç se është gruaja e parë që argumentoi një çështje përpara Gjykatës së Lartë, Belva Lockwood kandidoi për presidente dy herë! Në fund të fundit, ligji ndalonte vetëm gratë që të votonin, jo që të merrnin vota).
“Unë kurrë nuk dyshova se të drejtat e barabarta ishin drejtimi i duhur. Shumica e reformave, shumica e problemeve janë të komplikuara, por për mua nuk ka asgjë të komplikuar në barazinë gjinore”.
(Një udhëheqëse në shtyrjen e të drejtave të votimit të grave, Alice Paul përfundimisht formoi Partinë Kombëtare të Gruas dhe u bë një figurë kryesore në miratimin e Amendamentit të 19-të).
“Puna e sotme është historia e së nesërmes dhe ne jemi krijuesit e saj.”
(Më shumë se 59 milionë gra janë bashkuar me Girl Scoutët e Amerikës që kur Juliette Gordon Low themeloi organizatën më 12 mars 1912).
“Nëse shoqëria nuk do të pranojë zhvillimin e lirë të gruas, atëherë shoqëria duhet të rimodelohet.”
(Gruaja e parë që mbaron shkollën mjekësore në Shtetet e Bashkuara – Kolegji Mjekësor i Gjenevës në Nju Jork – Dr. Elizabeth Blackwell më vonë krijoi një shkollë mjekësore veçanërisht për gratë në vitet 1860).
“Kauza e lirisë nuk është kauza e një race apo sekti, një partie apo një klase – është kauza e njerëzimit, e të drejtës së lindur të njerëzimit”.
(Në moshën 65 vjeçare, Anna Cooper u bë gruaja e katërt afrikano-amerikane që mori doktoraturë në Histori nga Universiteti i Parisit-Sorbonne në vitin 1924).
“Optimizmi është besimi që çon drejt arritjeve.”
(Helen Keller humbi shikimin dhe dëgjimin kur ishte vetëm një vjeç. Ajo u bë personi i parë i shurdhër dhe i verbër që u diplomua në Arte).
“Gjëja më e vështirë është vendimi për të vepruar, pjesa tjetër është thjesht këmbëngulje”.
(Amelia Earhart ishte një pilote amerikane, gruaja e parë që fluturoi vetëm nëpër Oqeanin Atlantik. Në vitin 1932, ajo gjithashtu u bë personi i parë që fluturoi përtej Atlantikut dy herë. Ajo u zhduk në vitin 1937).
“Akti më i guximshëm është ende që të mendosh për veten, me zë të lartë”.
(Coco Chanel është një nga emrat më të njohur në botën e modës. Ajo ndihmoi në revolucionarizimin e modës për gratë, duke e bërë të zakonshme të vishen për komoditet dhe jo vetëm elegancë).
“Pjesa më e madhe e lumturisë apo e mjerimit tonë varet nga prirjet tona dhe jo nga rrethanat”.
(Gruaja e Xhorxh Uashingtonit, Marta, ishte Zonjë e Parë para se të ishte gjë në modë; termi “Zonjë e Parë” nuk u bë i njohur deri shumë vite pas vdekjes së saj. Ndryshe nga shumë gra të tjera në fillim të shekullit të 18-të, Marta mësoi si të lexonte dhe të shkruante).
“Jeta zvogëlohet ose zgjerohet në përpjesëtim me guximin e njeriut”.
Anaïs Nin është një tjetër autore femër që kapërceu pengesat, lindur gati një shekull pas Evans / Eliot. E rritur në Francë nga prindër me prejardhje kubane, ajo përfundimisht u zhvendos në Amerikë. Atje, ajo do të fitonte lavdërime për tregimet e saj të sinqerta dhe ditarët, duke fituar çmimin “Gruaja e Vitit” të LA Times në vitin 1976. Ajo vdiq më 14 janar 1977.
Priceshë Diana
“Nëse gjen dikë që e do vërtet në jetë, atëherë kapu fort pas asaj dashurie. Nëse je mjaftueshëm me fat dhe gjen dikë që të do, po aq sa ti e do atë, atëherë duhet ta mbrosh atë dashuri”.
“Problemi më i madh në botë në ditët e sotme, është mungesa e tolerancës. Çdokush është intolerant me të tjetrët…”.
“Unë nuk dua dhurata të shtrenjta; Nuk dua të blihem me lekë. Kam gjithçka materiale që dua, por e kam edhe nevojën për të pasur për një person që të më qëndrojë pranë, që të më bëjë të ndihem e mbrojtur dhe e sigurtë”.
“Çdokush nga ne duhet ta shprehë se sa shumë përkujdesemi për njëri-tjetrin, dhe, në të njëjtën kohë, se sa shumë përkujdesemi ne për veten tonë”.
“HIV-i nuk i bën personat të rrezikshëm për t’i pasur pranë, ndaj shtrëngoja dorën atyre dhe dhuroji një përqafim. Një Zot e di se sa shumë kanë nevojë ata për këtë gjë”.
“Njerëzit mendojnë se në fund të ditës, të kesh pranë një mashkull është arritja më e madhe. Për mendimin tim, arritja më e madhe në fund të një dite është një punë e realizuar mirë”.
“Mendoj se sëmundja më e madhe, nga e cila bota ka vuajtur dhe vazhdon të vuajë, është ndjesia e njerëzve se u mungon dashuria, ndaj unë e di se duhet të dhuroj dashuri për një minutë, për gjysmë ore, për një ditë, për një muaj etj. Ama unë e di se duhet të fal dashuri. Jam shumë e lumtur që e bëj këtë gjë. Unë dua ta bëj vazhdimisht këtë gjë”.
Isabell Allende
“Biblioteka banohet prej shpirtërave që dalin nga faqet e librave gjatë natës”
“Shkruaj atë që nuk duhet harruar”
“Sa më shumë jetoj, aq më e painformuar ndihem. Vetëm të rinjtë kanë një shpjegim për gjithçka”
“Pranoni fëmijët ashtu si pranojmë pemët – me mirënjohje, sepse janë një bekim – por mos kini pritshmëri apo dëshira. Nuk mund të presësh që pemët të ndryshojnë, ju i doni ashtu si janë”
“Nuk ka vdekje, bijë. Njerëzit vdesin vetëm kur ne i harrojmë”, më shpjegoi shkurt ime më, para se të ikte. “Nëse më kujton, unë do të jem me ty gjithmonë”
“Ne kemi vetëm atë që japim”
“Frika është e pashmangshme, këtë më duhet ta pranoj, por nuk mund ta lejoj që të më paralizojë”
“Nuk mund ta gjesh dikë, që nuk dëshiron të gjehet”
“Burri bën atë që mundet; gruaja bën atë që burri s’mundet ta bëjë”
“Fjalët nuk janë shumë të rëndësishme, kur dallon qëllimet”
“Ndoshta jemi në këtë botë për të kërkuar dashurinë, për ta gjetur dhe humbur, sërish e sërish. Me çdo dashuri, ne rilindim, dhe me çdo dashuri që merr fund, kemi një plagë të re. Unë jam e mbushur me plagë krenare”
“Ju jeni rrëfimtari i historisë tuaj, dhe ju mund të krijoni, ose jo, legjendën tuaj”
“Të shkruarit është një proces, një udhëtim në kujtesë dhe në shpirt”
“Kjo është për të qetësuar ndërgjegjen tonë, e dashur”, i shpjegoi ajo Blancas. “Por nuk i ndihmon të varfërit. Të varfërit nuk duan bamirësi; ata kanë nevojë për drejtësi” (Nga SHtëpia e shpirtrave)
“Nëse shkruaj diçka, kam frikë se do të ndodhë, dhe nëse dashuroj shumë, kam frikë se do ta humbas atë person; megjithatë, nuk mund të pushoj së shkruari, apo dashuruari…”
“Heshtje para se të lindësh; heshtje pasi vdes. Jeta është veçse zhurmë, në mes dy heshtjeve të padepërtueshme”. /KultPlus.com
Kohët e fundit në Tokio, një robot i drejtuar nga IA-ja u përkul mbi një burrë të shtrirë në shpinë dhe vendosi butësisht një dorë në gju dhe një tjetër në shpatull dhe e rrokullisi në anën e tij – një manovër e përdorur për të ndërruar pelenat ose për të parandaluar plagët në lëkurë tek të moshuarit, sipas “Reuters”.
Roboti humanoid me peshë 150 kg i drejtuar nga inteligjenca artificiale i quajtur AIREC është një prototip “kujdestar” i ardhshëm për popullsinë që po plaket me shpejtësi të Japonisë dhe mungesën kronike të punonjësve të kujdesit për të moshuarit.
“Duke pasur parasysh shoqërinë tonë shumë të avancuar të plakjes dhe rënien e lindjeve, ne do të kemi nevojë për mbështetjen e robotëve për kujdesin mjekësor dhe të të moshuarve, dhe në jetën tonë të përditshme”, tha Shigeki Sugano, profesori i Universitetit Waseda që drejton kërkimin e AIREC me financim qeveritar.
Japonia është vendi më i plakur në botë me një normë lindjeje në rënie dhe me politika kufizuese të imigracionit.
“Numri i foshnjave të lindura në 2024 ra për të nëntin vit radhazi, me 5% në një nivel të ulët rekord prej 720 988″, sipas të dhënave të Ministrisë së Shëndetësisë ne Japoni.
Në një institucion në Tokio, një robot me madhësi kukulle, ndihmon një punonjëse kujdesi duke kënduar këngë Pop – dhe duke iu bërë banorëve ushtrime të thjeshta ndërsa ata qëndrojnë shtrirë.
Megjithëse robotët humanoidë si Optimus i Teslës po zhvillohen për të ardhmen e afërt, Sugano tha se robotët që mund të ndërveprojnë fizikisht me njerëzit do të kërkojnë saktësi dhe inteligjencë të nivelit tjetër.
“Robotët humanoidë po zhvillohen në mbarë botën. Por ata rrallë vijnë në kontakt të drejtpërdrejtë me njerëzit. Ata thjesht bëjnë punët e shtëpisë”, tha Sugano, i cili është gjithashtu president i Shoqatës së Robotikës të Japonisë.
Roboti AIREC është i aftë të ndihmojë një person të ulet ose të veshë çorape, të gatuajë vezë të skuqura, të palos rrobat dhe disa detyra të tjera të dobishme në shtëpi.
Por, Sugano nuk pret që AIREC të jetë gati për përdorim në kujdesin infermieror dhe objektet mjekësore deri në vitin 2030 dhe me një çmim të lartë prej jo më pak se 10 milionë jen (67,000 dollarë), si fillim. /KultPlus.com
Waseda University professor Shigeki Sugano talks about AIREC, an artificial intelligence (AI)-driven humanoid robot, at the university’s laboratory in Tokyo, Japan February 17, 2025. REUTERS/Kim Kyung-Hoon
Shqipëria si vendi i nderit i ITB Berlin 2025 prezanton evente, diskutime dhe përvoja gjithëpërfshirëse nën sloganin “All Senses” në panairin që nis të hënën e 3 marsit dhe përfundon të enjten më 6 mars.
Shqipëria do të prezantojë trashëgiminë e saj të pasur natyrore e kulturore në tre ditët e këtij panairi global të turizmit dhe ceremoninë e hapjes më 3 mars.
Nën sloganin “Albania All Senses”, Ministria e Turizmit dhe Mjedisit të Shqipërisë do të prezantojë buqetën e ofertave turistike të vendit nga data 4 deri më 6 mars 2025.
Përmes një axhende të pasur, Shqipëria do të përpiqet të përfshijë të gjithë pjesëmarrësit e këtij panairi t’i bashkohen një udhëtimi gjithëpërfshirës përmes larmisë së ofertave, një programi të zgjeruar eventesh, performancash dhe aktivitetesh.
Axhenda e plotë e panairit
E martë, 4 mars
Në orën 10:30, Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, dhe Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro Furxhi, do të jenë me operatorët turistikë shqiptarë për takim përshëndetës dhe një foto grupi.
Në orën 13:30, Shoqata Shqiptare e Agroturizmit fton vizitorët për ngjarjen ekskluzive “Një Shije e Shqipërisë – Verë dhe Tradita”.
Nga ora 14:30 deri në 15:00, do të mbahet diskutimi “Eksplorimi i Shqipërisë përmes Turizmit Aktiv”, i moderuar nga gazetari e udhëtimeve Alex Crevar ku do të mbajnë fjalën e tyre Ilva Gjuzi, Zëvendësministre e Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit të Shqipërisë dhe Dr. Sonja Kurz, Drejtoreshë e GIZ Shqipëri.
Në orën 15:00, performanca “Meloditë e Metropolis: Shpirti i Qyteteve të Shqipërisë” do të çojë vizitorët në një udhëtim muzikor përmes melodive dhe ritmeve të njohura të peizazheve urbane të Shqipërisë.
Në orën 15:30, do të zhvillohet një panel diskutimi me titull “Shqipëria: Porta në Zhvillim e Turizmit të Evropës Juglindore”.
Nga ora 16:00 deri në 16:30, “Arti i Elegancës: Vallja si një Kërcim i Hijeshisë” nga Albanian Night do të performojë valle tradicionale nga rajone të ndryshme të Shqipërisë, duke theksuar lëvizjet dhe rëndësinë kulturore të tyre.
Në orën 16:30, një përvojë gjithpërfshirëse e artit e titulluar “Bukuria e Traditës është ‘Gruaja’” nga Galeria e Artit Digjital e Korçës dhe Space 05 Tirana do të prezantojnë produkte tradicionale “Made in Albania” përmes një ekspozite vizuale dinamike.
Dita do të përfundojë në orën 17:00 me një “Happy Hour dhe Eksperiencë Koktejlesh All Senses”, duke ofruar një përvojë
mikes të frymëzuar nga bregdeti shqiptar, kuruar nga Marina Beats dhe profesionistët e Akademisë l’Artisan.
E mërkurë, 5 mars
Në orën 11:00, prezantohet TEA (Kalendari digjital i eventeve turistike të Shqipërisë), një instrument i ri digjital i krijuar për të promovuar turizmin kulturor në Shqipëri.
Në orën 11:30, “Shqipëria 2025 –Fronti i Ri i Investimeve në Europë” do të prezantojë një panoramë të peizazhit të investimeve në Shqipëri, me pjesëmarrjen e folësve si Elira Kokona, Drejtuese e Korporatës Shqiptare të Investimeve, Laura Saro, Drejtuese e Agjencisë Shqiptare të Zhvillimit të Investimeve, dhe Hans-Jürgen Wittmann, Korrespondent në Ballkanin Perëndimor i Gjermanisë për Investimet dhe Tregtinë.
Në orën 12:00, “Një Udhëtim Kulinar Mesdhetar” do të shfaqë një show të drejtpërdrejtë gatimi nga shefat e Restoranit Mandarine në Marina Bay, duke zbuluar shije autentike shqiptare.
Në orën 15:00, “Agroturizmi, Tradita dhe Folklori” do të jetë një diskutim me pjesëmarrjen e Anila Denaj, Ministre e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rurale. I moderuar nga Armando Muça nga Albanian Night, dhe Sofjola Kotelli, përfaqësuese e GIZ Shqipëri, ky aktivitet do të zhysë vizitorët në traditat, folklorin dhe mikpritjen e pasur të Shqipërisë.
Nga ora 15:30 deri në 16:15, “Shqipëria: Shkëmbimi Kulturor si Themel për një të Ardhme të Qëndrueshme” do të bashkojë ekspertë për të diskutuar rolin e shkëmbimit kulturor në zhvillimin e qëndrueshëm të turizmit, me pjesëmarrjen e Sofjan Jaupaj, Zëvendësministër i Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit të Shqipërisë, dhe Elvis Kotherja, Drejtor i Menaxhimit të Elite Travel Albania.
Në orën 16:30, vizitorët mund të provojnë një degustim verërash shqiptare, nën shoqërinë e tingujve të serenatave korçare, performuar nga Albanian Night.
E enjte, 6 mars
Nga ora 11:00 deri në 11:30, “Visit Gjirokastra” do të zbulojë se si kjo zonë udhëheq përpjekjet e menaxhimit të destinacioneve të Shqipërisë si model i vendit për Organizatën e Menaxhimit të Destinacionit (OMD) dhe Kompaninë e Menaxhimit të Destinacionit (KMD).
Në orën 11:30, një panel disktuimi me titull “Inovacioni Tani: Peizazhi i Mrekullueshëm i Shqipërisë Inovative” do të
eksplorojë ekosistemin e start-up-eve të vendit dhe rolin e tij si një qendër në rritje e inovacionit.
Në orën 12:00, Shoqata Shqiptare e Agroturizmit fton vizitorët për “Një Shije të Shqipërisë”, një eksperiencë kulinarie interaktive që ofron specialitete lokale me statusin e Treguesit Gjeografik (GI) dhe Specialitete Tradicionale të Garantuara (TSG).
Nga ora 14:00 deri në 14:15, do të shfaqet dokumentari “Peeping Tourist – Një Udhëtim Përtej Perdes së Ndaluar”, që paraqet transformimin e Shqipërisë nga një enigmë e fshehur nën Perden e Hekurt në destinacionin e tanishëm shumë të dëshiruar nga turistët, me plazhe të pastra, male madhështore dhe histori të pasur.
Në orën 14:30, do të zhvillohet paneli i diskutimit “Përtej Turizmit Tradicional: Shqipëria në Objektivin e Nomadëve Digjitalë”, i moderuar nga Arlind Haxhiaj nga Coolab & C4Communities, i cili do të zbulojë pse Shqipëria është bërë një destinacion i preferuar për punonjësit e largët që e vizitojnë, rikthehen dhe zgjedhin të qëndrojnë.
Së fundi, nga ora 15:00 deri në 15:30, do të shfaqet konkursi fotografik Wanderlust in Albania, i organizuar nga Agjencia Kombëtare e Turizmit të Shqipërisë, që do të zbulojë imazhet dhe videot më të mira promocionale të vendit, duke theksuar bukurinë natyrore dhe vibrimin kulturor të Shqipërisë përmes lentes së fotografëve kombëtarë e ndërkombëtarë.
Aktivitete të tjera në Hapësirat e Panairit të ITB Berlin: Prezantime dhe Panele Kyç
E martë, 4 mars
Në orën 11:40, Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro Furxhi, do të përfaqësojë Shqipërinë në Panelin e Tryezës së Rrumbullakët të Konventës së ITB Berlinnë Stendën Portokalli në Sallën 7.1a.
Në orën 13:00, vizitorët mund të përjetojnë një homazh artistik për lumin Vjosa, një nga lumenjtë e fundit të egër të Europës, në hyrjen jugore. Performanca live “Pëshpërimat: Melodia e Natyrës në Këngën e Shqipërisë” do të jetë një himn për bukuritë natyrore të Shqipërisë përmes melodive të këngëve të lashta shqiptare.
E mërkurë, 5 mars
Në orën 10:30, ministrja e Turizmit dhe Mjedisit Mirela Kumbaro Furxhi do të mbajë një fjalim hapës në Konventën e ITB Berlin,
në skenën blu, në sallën 7.1b, duke shënuar hapjen e seksionit të Destinacioneve.
Në orën 10:30, performanca “Pëshpërimat e Dhimbjes: Zërat e Isopolifonisë” nga Albanian Night do të shfaqë thellësinë emocionale të Isopolifonisë të Shqipërisë, një sit i Trashëgimisë Kulturore të njohur nga UNESCO.
Nga ora 13:00 deri në 15:00, ministrja e Turizmit dhe Mjedisit Mirela Kumbaro Furxhi do të marrë pjesë në Samitin e Ministrave: “Rritja e Investimeve, Sigurimi i Paqes: Shfrytëzimi i Rritjes, Formësimi i Të Ardhmes” në CityCube Berlin, dhe do të diskutojë iniciativat globale të turizmit.
Në orën 14:00, gjithashtu në skenën Blu të Konventës në Sallën 7.1b, në Sesionin e Destinacioneve do të mbahet një diskutim me pjesëmarrjen Sofjan Jaupaj, Zv/ministër i Turizmit dhe Mjedisit.
Të enjten, nga ora 15:30 deri në 16:10, në Stendën e Farit në Sallën 4.1b do të mbahet një diskutim mbi “Turizmin e Aventurës nën Rrugën e Çiklizmit Trans Dinarica“. Korridori kulturor, i cili lidh Slloveninë, Kroacinë, Bosnjën dhe Hercegovinën, Malin e Zi, Shqipërinë, Kosovën, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë, do të theksohet si një iniciativë kryesore për zhvillimin e qëndrueshëm të turizmit në Ballkanin Perëndimor. Folësit Jan Klavora, Drejtor i Përgjithshëm i Trans Dinarica dhe Alex Crevar, Menaxher Kulturor i Trans Dinarica, do të diskutojnë ndikimin e projektit në komunitetet lokale dhe turizmin rajonal./ KultPlus.com
Kampioni sovjetik i shahut botëror, Boris Spassky, i famshëm për duelin e tij me amerikanin Bobby Fischer në vitin 1972 gjatë Luftës së Ftohtë, vdiq në moshën 88-vjeçare, tha Federata Ruse e Shahut.
“Një personalitet i madh ka ndërruar jetë, breza shahistësh kanë studiuar dhe po studiojnë lojërat dhe punën e tij. Kjo është një humbje e madhe për vendin”, tha presidenti i Federatës Ruse të Shahut, Andrei Filatov.
I lindur në vitin 1937 në Leningrad, tani Shën Petërburg, ai ishte veçanërisht i talentuar duke u bërë kampion bote për të rinjtë në moshën 18-vjeçare.
Ai mësoi të luante shah në moshën pesëvjeçare në një jetimore, pasi arriti të ikte nga Leningradi me familjen e tij, i cili ishte viktimë e një rrethimi të tmerrshëm nga nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Pas luftës, stili i tij agresiv i lojës pa frikë nga sakrifica u vu re nga bashkëmoshatarët e tij dhe u inkurajua nga shteti, i cili i siguroi një bursë studimi dhe një trajner.
Pasi la një përshtypje të fortë, ai u la për pak kohë në hije nga një figurë tjetër në rritje në shahun sovjetik, Mihail Tal, “magjistari i Rigës”.
Vetëm në vitin 1961 ai bëri një rikthim të jashtëzakonshëm duke fituar kampionatin e BRSS, përpara se të mundte bashkatdhetarin e tij Tigran Petrossian në 1969 për të marrë titullin botëror.
“Unë kurrë nuk i vura vetes synimin për t’u bërë kampion bote. Gjithçka funksionoi vetë. Unë po përparoja me hapa të mëdhenj”, shpjegoi Boris Spassky në 2016./ KultPlus.com
Shqipëria është xhevahiri i Ballkanit dhe një destinacion në rritje në industrinë evropiane të turizmit, shkruan Dilvin Yasa në të përditshmen australiane “Escape”.
Ndoshta, nuk e keni zbuluar ende bregdetin verbues të Shqipërisë prej 476 kilometrash që shtrihet në detet Adriatik dhe Jon – apo peizazhin e saj malor që përfshin 12 parqe kombëtare dhe gjashtë vende të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.
Vizitorët do të përjetojnë pushime të paharrueshme falë ndërthurjes së parezistueshme të autenticitetit dhe përballueshmërisë së Shqipërisë.
“Turizmi në këtë vend të vogël po rritet me ritme marramendëse, duke u renditur i katërti globalisht në vitin 2023 për numrin më të madh të vizitorëve ndërkombëtare”, sipas të dhënave nga Turizmi i OKB-së.
Kryeqyteti i gjallë, Tirana – me ndërthurjen e arkitekturës nga epokat osmane, fashiste dhe komuniste dhe atraksionet e çuditshme, si bunkerët bërthamorë dhe muzeu i fshehtë i mbikqyrjes – ofron pikënisjen e një turneu 11-ditor.
Se bashku me grupin tonë prej 16 vetash, pjesa më e madhe e të cilëve ishin nga BM-ja ne zbuluam vendin me “Explore Highlights of Albania”.
Udhëheqësi ynë i turneut, Arben Kola, fillimisht na njohu historinë, kuzhinën dhe kulturën e vendit, duke na premtuar se udhëtimi ynë deri në kufirin grek dhe kthimi përgjatë Rivierës Shqiptare në destinacionin tonë përfundimtar, Krujë, do të ishte sa argëtues aq edhe informues.
Pas një turneu në qytet drekuam në oborrin e një ferme – ku na shërbyen byrek me spinaq dhe djathë dhe raki rrushi.
Më tej, udhëtuam me teleferikun e “Dajti Ekspres” nëpër parkun kombëtar të mbushur me arinj, drerë dhe ujqër.
Ne, gjithashtu vizituam Qendrën Botërore Bektashiane – shtëpia e një sekti islamik dervish; muret e kalasë së Elbasanit dhe fshatin e qetë të Linit.
Më pas, u nisëm për në Pogradec, në brigjet e liqenit të Ohrit – liqeni më i vjetër, më i thellë dhe më i larmishëm në Evropë.
Përpara se të kalonim në Qendrën Kulturore të Korçës, ku rrugët me kalldrëm rrotulloheshin rreth pazarit të vjetër osman – ndaluam në një nga restorantet buzë detit – që tregtonin peshk të freskët koran (troftë), duke na lejuar të festonim si “mbretër”. (Gjithashtu, shpenzuam rreth 90 cent për një byrek, 1 dollar për një gotë raki dhe 4 dollarë për një pjatë me qofte).
Riviera Shqiptare, në bregun jugperëndimor të vendit, përgjatë detit Jon është një nga “Yjet” më pak të njohura të Mesdheut.
Pasi shijuam disa ditë në Gjirokastrën piktoreske, qytetin e vjetër të trashëgimisë botërore – ne udhëtuam drejt Rivierës dhe shijuam notin në blunë verbuese të plazhit të Jalës pranë Himarës; eksploruam rrënojat e lashta të Butrintit – i cili në kohë të ndryshme ka qenë një koloni greke, një qytet romak dhe një peshkopatë.
Më pas, bëmë një shëtitje rreth ujërave të pastra të Syrit të Kaltër, një burim natyror me një nuancë të fortë blu.
Riviera Shqiptare ofron më shumë se 300 ditë me diell në vit dhe plazhe magjepsëse dhe shëtitore ku mund të shijoni rrezet e diellit. Për më tepër, vendi ka çmime dukshëm më të lira.
Në fund të udhëtimit tonë, vizituam pyllin aromatik me pisha të Parkut Kombëtar të Llogorasë, eksploruam qytetin antik të Apolonisë – i themeluar në vitin 585 para Krishtit – dhe shijuam verërat e Beratit – ku shtëpitë e bardha osmane duken të grumbulluara rreth lumit Osum.
Gjithashtu, ne eksploruam gjithashtu qytete si Vlora dhe Durrësi dhe disa atraksione aty pranë.
Deri në përfundim të turneut në Krujë, ne kishim zbuluar liqenet, malet, plazhet, kështjellat dhe rrënojat antike të vendit. /KultPlus.com
Poeti Xhevahir Spahiu feston sot 80-vjetorin e lindjes. Ai u lind më 1 mars të vitit 1945, në Malind.
Studioi në fakultetin histori-filologji, dega gjuhë-letërsi shqipe. Që nga viti 1968 punoi si gazetar në gazetën “Zëri i Popullit”, redaktor në revistën “Nëntori”, mësues dhe libretist në Teatrin e Operas e Baletit në Tiranë. Është i nderuar me çmimin “Migjeni” dhe është fitues i çmimit të parë në konkursin e 45-vjetorit të çlirimit të Atdheut.
“Poetët e përmasave të Spahiut janë një bekim për një komb, e të gjithë ne jemi me fat që një mjeshtër i penës si Spahiu, vazhdon të na frymëzojë dhe emocionojë me vargjet dhe poezitë e tij”, kishte vlerësuar Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bajram Begaj.
Me rastin e 75-vjetorit të tij, Spahiu u nderua nga Presidenti i Republikës me dekoratën “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” me motivacionin: “Poet, që me krijimtarinë e tij, u bë pararendës i një brezi krijuesish që solli në poezinë shqipe ndryshime cilësisht të spikatura në formë e përmbajtje dhe guxoi t’i japë asaj dimensione të denja për letërsitë e mëdha, qytetar dhe intelektual që ka sfiduar me dinjitet kohën e vet”./ KultPlus.com
