Aktivitet kushtuar folkloristit të shquar Sotir Kolea

Qendra Kombëtare e Veprimtarive Tradicionale në bashkëpunim me Bibliotekën Kombëtare të Shqipërisë, organizuan promovimin e librit “Një tufë proverbash” (botim anastatik) të folkloristit, leksikografit dhe publicistit Sotir Kolea. Gjatë takimit u shfaq edhe premiera e dokumentarit kushtuar jetës dhe veprës së tij.

Aktiviteti, i cili u zhvillua në kuadër të 80-vjetorit të botimit të parë të kësaj vepre dhe në ambientet e Qendrës “Sotir Kolea” të BKSH-së, solli në vëmendje kontributin e çmuar të Koleas në studimet folkloristike dhe trashëgiminë kulturore jomateriale.

Në panel ishte i pranishëm Niko Kotherja, drejtor i Qendrës Kombëtare e Veprimtarive Tradicionale, Majlinda Toçi, zv/drejtore e Bibliotekës Kombëtare e Shqipërisë dhe Nini Haxhistasa, studiuese dhe njëkohësisht, stërmbesa e vizionarit Sotir Kolea.

Ky event bëri bashkë studiues, akademikë dhe dashamirës të gjuhësisë, folklorit e historisë, duke kujtuar një figurë të rrallë të historisë sonë, Sotir Kolean.

Në përmbyllje të kësaj veprimtarie, Zana Shuteriqi, e bija e prof. Dhimitër Shuteriqit, ndau me të ftuarit disa kujtime mbresëlënëse./atsh/KultPlus.com

Shpallen 10 autorët gjysmëfinalistë të Çmimit Kadare 2025

Dorëshkrimet e dhjetë autorëve kanë kaluar fazën e parë të përzgjedhjes nga juria e Çmimit Letrar Kadare. Emra të njohur të botës letrare nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut e më gjerë, janë vlerësuar mes 40 dorëshkrimeve të arritura në adresën e emaili-t të çmimit. Pjesëmarrja e këtij viti theu rekord në gjithë historikun e këtij institucioni letrar që nxit dhe promovon të shkruarit shqip.

Juria e edicionit të njëmbëdhjetë, që për herë të parë përbëhet nga fituesit ndër vite të Çmimit Kadare, me kryetare Vera Bekteshi dhe anëtarë, Loer Kume e Dionis Prifti, ka marrë në dorë sinopset dhe 15 faqet e para të dorëshkrimeve gjatë gjithë kohës që kanë ardhur aplikimet, deri më 20 janar, kur ishte afati i fundit i dorëzimeve. Prurjet e larta kanë shtuar dhe vështirësuar punën e jurisë për të arritur te 10 gjysmëfinalistët, të cilët i nënshtrohen sërish syrit profesional e kritik të saj, tashmë me dorëshkrimet e plota, për të përzgjedhur pastaj pesëshen finaliste.

Vepra fituese për 2025-ën do të shpallet në javën e tretë të muajit shkurt, gjatë aktivitetit “Shkolla Dimërore e Humaniteteve”, që mbahet në Llogora.

Mes autorëve gjysmëfinalistë spikasin emra që tashmë kanë zënë vendin e tyre në letërsi, por dhe të rinj që kanë kaluar me sukses sprovat e para, duke dëshmuar përmes pjesëmarrjes vlerësimin dhe dëshirën për të pasur në karrierën e vet një çmim prestigjioz. Çmimi Kadare jepet për prozën shqipe dhe kriteri fillestar është që vepra të jetë dorëshkrim, e pabotuar më parë, duke kontribuar kështu me një botim me vlerë që i shtohet fondit të letërsisë shqipe.

Vlera totale e këtij çmimi vlerësohet 10 mijë euro ku krahas pjesës monetare, fituesit i sigurohet botimi i veprës nga shtëpia botuese UET PRESS dhe promovimi i saj përmes turesh e takimesh me lexuesit në të gjithë Shqipërinë.

10 autorët gjysmëfinalistë:

1. Armand Bora- Ata që mbijetuan (Drama)
2. Binak Kelmendi- Të huajt (Roman)
3. Eduart Ymeri- Dritan Terri (Roman)
4. Enird Malile- Planeti leshtor- (Tregime)
5. Flogerta Krypi- Në aeroport nuk shesin bibla (Roman)
6. Gazmend Krasniqi- Si shkruhet një roman dashurie (Roman)
7. Klidi Apostoli- Arratisja e varreve (Roman)
8. Mimoza Ahmeti- I vogli (Roman)
9. Vlora Konushevci- Martesat, valixhet dhe ngarkesat tjera” (Tregime)
10. Stefan Çapaliku- Saga e Sarajevës (Roman)

Çmimi Kadare, i themeluar në 2004-ën me bekimin e shkrimtarit Ismail Kadare, kremtoi në fund të dhjetorit dekadën e parë të jetës së tij. Pjesë e këtij kompeticioni janë bërë më shumë se 400 vepra në prozë me autorë nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut dhe diaspora.

Fituesit ndër vite kanë qenë gjithashtu të gjithanshëm, përtej ndasive gjeografike, gjinore apo të viteve në krijimtari, të përbashkuar nga vlerat krijuese, duke dëshmuar se letërsia është “toka” e të gjithëve. 

I pari fitues i këtij çmimi u shpall shkrimtari Rudolf Marku me romanin e tij “Tre divorcet e zotit Viktor N.”, më 2025-n, duke vijuar me Shkëlqim Çelën dhe përmbledhjen me tregime “Embriologji, Virgjil Muçi me “Piramida e Shpirtrave”, autori nga Kosova Musa Ramadani me “Profeti nga Praga”, Loer Kume me “Amigdala Mandala, Gani Mehmetaj po ashtu nga Kosova me romanin “Zogjtë e Qyqes”, shkrimtarja Vera Bekteshi me romanin “Pusulla të Verdha”, poetja e re nga Maqedonia e Veriut e cila debutoi me romanin “Duhet të jetë dashuri” dhe së fundi prozatori i ri Dionis Prifti me romanin “Dy javë nën balonë”./liberale/KultPlus.com

Media britanike: Transformimi i Tiranës, mbresëlënës

Dikur i quajtur “Koreja e Veriut e Evropës”, ky vend tani është shndërruar në një destinacion mahnitës mesdhetar – i mbushur me plazhe të bukura, histori të lashtë dhe kulturë të gjallë, shkruan Schannell Kanyora në një artikull të botuar në të përditshmen britanike “Express”.

Shqipëria, kohët e fundit ka tërhequr vëmendjen e vizitorëve të huaj – si një nga destinacionet më premtuese turistike në Evropë.

Dikur i quajtur “Koreja e Veriut e Evropës”, sot vendi ka pësuar një transformim të jashtëzakonshëm.

Sot, Shqipëria ofron një ndërthurje mahnitëse e plazheve të pacenuara, maleve dramatike dhe një trashëgimie të pasur kulturore – duke e bërë atë destinacionin ideal për këdo që kërkon aventura në një vend ende të paprekur nga turizmi masiv.

Pavarësisht nëse jeni duke eksploruar qytetet e saj të lashta, duke pushuar në plazhet e saj të pacënuara ose duke ecur nëpër malet e saj madhështore, Shqipëria ofron gjithçka për çdo lloj turisti.

Historia magjepsëse, kultura e gjallë dhe peizazhet mahnitëse të vendit e bëjnë atë një perlë të fshehur në zemër të rajonit të Ballkanit të Evropës – që ia vlen të eksplorohet.

Transformimi i Shqipërisë i ka rrënjët në historinë e saj të trazuar.

Për pjesën më të madhe të shekullit XX, vendi ishte nën sundimin tiranik të Enver Hoxhës, një diktator komunist që udhëhoqi vendin nga fundi i Luftës së Dytë Botërore deri në vdekjen e tij në 1985.

Regjimi i Hoxhës ishte një regjim i izolimit të rreptë, duke e shkëputur Shqipërinë nga bota e jashtme për gati 40 vjet.

Gjatë kësaj kohe, Shqipëria u bë një nga kombet më represive dhe të izoluara në Evropë, duke fituar pseudonimin ‘Koreja e Veriut e Evropës’.

Politikat totalitare të Hoxhës mbytën lirinë e fjalës, ndaluan udhëtimet jashtë vendit dhe ndëshkuan brutalisht disidencën.

Njerëzit jetonin me frikën e mbikëqyrjes dhe represionit të qeverisë, me informatorë dhe spiunë që përgjonin në çdo cep.

Për shqiptarët, ideja e një jete “normale” jashtë kufizimeve të diktaturës ishte një koncept i paimagjinueshëm.

Redaktorja e BBC-së për Evropën, Katya Adler, udhëtoi në Kroaci, Bosnje-Hercegovinë dhe Shqipëri. Tridhjetë vjet pas luftërave të pavarësisë jugosllave, ajo zbuloi një rajon të bukur që po përjeton një ndryshim të shpejtë.

Një banor vendas, Rrapo, foli me redaktoren e BBC-së për Evropë, Katya Adler, duke kujtuar përvojat e tij nën sundimin e Hoxhës.

“Të gjithë kishin frikë në atë kohë”, tha ajo në episodin e parë të dokumentarit  “Ballkans: Kufiri i harruar i Evropës”.

“Ekzistonte një ndjesi sikur të gjithë po spiunonin lagjen e tyre, mikun e tyre… çfarëdo që të bënin. Disa u ndoqën penalisht. Nuk mund të kritikoje politikën e shtetit. Nuk mund të largoheshe nga vendi. Nëse e kaloje kufirin, ndëshkoheshe”, tha Adler.

Izolimi i vendit nga komuniteti global mori fund në vitin 1991, pas vdekjes së Hoxhës dhe rënies së komunizmit në Evropën Lindore.

Efektet e kësaj periudhe të gjatë izolimi janë ende të dukshme sot, por përpjekjet e fundit të Shqipërisë për të përqafuar modernitetin kanë filluar të ndryshojnë narrativën.

Sot Shqipëria është një vend me bukuri të papritura.

Nga peizazhet e saj të thyera malore deri te bregdeti i saj i mahnitshëm mesdhetar, Shqipëria ofron një gamë të gjerë përvojash për turistët që kërkojnë diçka ndryshe.

Vizitorët mund të eksplorojnë qytetin antik të Butrintit, një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, ose të shijojnë diellin në plazhet e pacenuara të Rivierës Shqiptare, shpesh të krahasuara nga ekspertët e udhëtimeve me brigjet e famshme të Italisë apo Greqisë.

Afërsia e Shqipërisë me ishujt e njohur grekë si Korfuzi e bën atë një alternativë të arritshme dhe të bukur për destinacionet tradicionale të Mesdheut.

Me qytetet e saj magjepsëse, pyjet e harlisur dhe plazhet idilike, Shqipëria ofron një bukuri natyrore që rivalizon pikat më të nxehta turistike në Evropë.

Riviera Shqiptare, me ujërat e saj bruz, shkëmbinjtë e thepisur dhe limanet me rërë, është krahasuar me disa nga plazhet më të mira në Mesdhe.

Fshati bregdetar i Dhërmiut, për shembull, po bëhet shpejt një pikë e nxehtë për adhuruesit e plazhit, ndërsa qyteti i Gjirokastrës i listuar në UNESCO ofron një vështrim në të kaluarën osmane të Shqipërisë me shtëpitë e saj të lashta prej guri dhe rrugët me kalldrëm.

Përveç mrekullive të saj natyrore, Shqipëria është shtëpia e një skene kulturore të gjallë që pasqyron historinë e saj të gjatë të ndikimeve të ndryshme.

Nga rrënojat e lashta greke dhe romake te arkitektura e epokës osmane, trashëgimia kulturore e vendit është sa e larmishme aq edhe magjepsëse.

Kuzhina shqiptare është një tjetër pikë kryesore, duke ofruar një përzierje të shijeve mesdhetare dhe ballkanike, me ushqime deti të freskëta, perime të kultivuara në vend dhe pjata tradicionale si byreku dhe tava e kosit.

Kryeqyteti i vendit, Tirana, ka përjetuar një ringjallje moderne, me ndërtesa të sapo rinovuara, kafene të gjalla dhe një skenë artistike plot gjallëri.

Transformimi i Tiranës nga një qytet i epokës komuniste në një metropol të zhvilluar ka qenë mbresëlënës – dhe tani ajo shërben si një qendër kulturore dhe ekonomike për vendin.

Vitet e fundit, Shqipëria është bërë një destinacion gjithnjë e më i popullarizuar për turistët që kërkojnë një alternativë të përballueshme evropiane.

Turizmi tani përbën një pjesë të konsiderueshme të ekonomisë së vendit, duke zënë rreth 80% të PBB-së.

Me koston e saj relativisht të ulët të jetesës, Shqipëria u ofron vizitorëve një mundësi për të shijuar pushimet mesdhetare pa shtrënguar buxhetin e tyre.

Për më tepër, industria e turizmit në Shqipëri po rritet me shpejtësi, me hotele, restorante dhe infrastrukturë të re që shfaqen përgjatë bregdetit.

Vendi është bërë një zgjedhje popullore për turistët e aventurës, duke ofruar aktivitete si ecje, çiklizëm malor dhe madje rafting – në ujërat e thella blu.

Si rezultat, Shqipëria po shndërrohet shpejt si një nga destinacionet më emocionuese të Evropës.

Shqipëria moderne qëndron në kontrast të plotë me të kaluarën e vendit. Ai që dikur ishte një komb i mbyllur, tani është një nga vendet më dinamike të udhëtimit në Evropë.

Vitet e gjata të izolimit nën regjimin e Hoxhës i kanë lënë vendin një ndjenje të re lirie dhe mundësie, me Shqipërinë që ka përqafuar vendin e saj si një destinacion unik dhe i bukur për turistët./atsh/KultPlus.com

Mos dashuro të gjysmë dashuruar

Poezi nga Khalil Gibran – (Do not love half lovers)
Përktheu: Guri K. Buza


Mos dashuro të gjysmë dashuruar
Mos zbavit gjysmë shokë
Mos shijo vepra të të gjysmë talentuarve
Mos jeto një gjysmë jete  
dhe mos vdiq një gjysmë vdekje
Nëse zgjedh heshtjen, atëherë ji i heshtur
Kur të flasësh, vazhdo deri sa ta përfundosh
Mos e hesht veten për të thënë diçka  
Dhe mos fol për të qenë i heshtur
Nëse e pranon, atëherë shprehe troç
Mos e mbulo
Nëse e refuzon, atëherë të jesh i qartë
se një refuzim i dyshimtë
nuk është veçse një pranim i dobët  
Mos prano një gjysmë zgjidhje
Mos beso në gjysmë të vërteta
Mos ëndërro një gjysmë ëndrre
Mos fantazo për gjysmë shpresa
Gjysmë gote nuk do të ta shuaj etjen
Gjysmë vakti nuk do të të ngop
Gjysmë rruge nuk do të të shpie gjëkundi
Gjysmë ideje do të të lërë pa rezultat
Gjysma jote tjetër nuk është ajo që e dashuron
Je ti në një kohë tjetër por në të njëjtën hapësirë
Je ti, kur ti nuk je
Gjysmë jete është një jetë që s’e ke jetuar
Një fjalë që nuk e ke thënë
Një buzëqeshje që e ke vonuar
Një dashuri që nuk e ke pasur
Një shoqëri që nuk e ke njohur
Të zgjatesh dhe të mos arrish
Të punosh dhe të mos punosh
Të marrësh pjesë vetëm që të mungosh
Çfarë të bën të huaj tek më të afërtit e tu
dhe ata të huaj tek ti
Gjysma është veçse një moment paaftësie
por ti je i aftë se ti nuk je një gjysmë qenie
Je një tërësi
që ekziston ta jetosh një jetë
jo një gjysmë jete. / KultPlus.com

Baleti Kombëtar i Kosovës shfaq baletin ‘HOPE’ në Mitrovicë për nderë të 17-të vjetorit të Pavarësisë

Në kuadër të festimeve për 17-të vjetorin e Pavarësisë së Kosovës, Baleti Kombëtar i Kosovës prezanton para publikut të Mitrovicës shfaqjen “HOPE”, një vepër artistike e fuqishme me koreografi nga Sead Vuniqi.

Ky balet modern trajton temat e shpresës dhe forcës njerëzore, duke përcjellë përmes gjuhës së trupit një rrëfim të thellë dhe reflektues.

Shfaqja jepet në Qendrën e Kulturës në Mitrovicë, më 18 shkurt, në ora 18:00. Hyrja është e lirë./ KultPlus.com

Bertolt Brecht: Të hezitosh është gjë e mirë, nëse pastaj e bën gjënë e duhur

Bertolt (Eugen Berthold Friedrich) Brecht-i është ndër më të njohurit dramaturgë dhe poetë gjermanë të shekullit XX. Ai lindi në Augsburg, qytet në juglindje të Bavarisë.

Nga fundi i Luftës së Parë Botërore regjistrohet në Universitetin e Munihut për Mjekësi dhe Shkenca Natyrore, por duke qenë më shumë i interesuar në çështjet letrare, ai nuk e merr seriozisht studimin e këtyre disiplinave. Poezitë e para nis t’i publikojë në gazetën vendase të Augsburgut kur ishte shumë i ri. Më pas do të angazhohet me shkrime (kritike) mbi teatrin. Siç e rrëfen vetë, ai kishte shkruar katër drama dhe një opera kur nisi të lexojë për herë të parë analiza politike dhe shkrime të Marksit.

Njohja me teorinë marksiste do të ketë një ndikim të jashtëzakonshëm te Brecht-i, çka do të reflektohet në të gjithë krijimtarinë poetike, letrare dhe intelektuale: në fakt prej këtu e gjithë vepra e Brecht-it mund te themi se do të jetë e drejtuar vetëm në shërbim të përparimit dhe emancipimit politik të klasës punëtore. Walter Benjamin-i thotë se ai ishte i pari që u drejtoi intelektualëve kërkesën për të mos e furnizuar aparatin e prodhimit pa e ndryshuar atë në drejtim të socializmit.[1] Intelektualët e interesuar në çlirimin e punëtorisë, ose inteligjenca progresive/revolucionare siç e quan Brecht-i, nuk duhet t’i shërbejnë aparatit prodhues të kohës, por duhet që brenda mundësive ta ndryshojnë në interes të klasës punëtore.

Edhe pse nuk u bë asnjëherë anëtar i Partisë Komuniste Gjermane, Brecht-i gjithsesi dakordësohej me të gjitha qëllimet revolucionare të saj. I vetëdijshëm për rrezikun që i kanosej, një natë përpara ardhjes në pushtet të nazistëve, Brecht-i largohet nga Gjermania, një arrati që do të përfundojë vetëm me mbarimin e Luftës së Dytë Botërore. Pasi marrin pushtetin, nazistët urdhërojnë djegien e të gjitha veprave të tij. Atij i hiqet edhe shtetësia gjermane me akuzën për “tradhti të lartë”. Gjatë kësaj kohe, ai shkruan pjesët më të rëndësishme mbi teatrin, si dhe poezi e novela. Pas mbarimit të luftës kthehet dhe vendoset në Berlinin Lindor ku angazhohet ne veçanti me teatrin epik. / KultPlus.com

Flaka Goranci & Shkëlzen Baftiari pjesë e koncertit të Filharmonisë me rastin 17-të vjetorit të Pavarësisë

Filharmonia e Kosovës ka njoftuar se do të prezantojë koncertin e 17 shkurtit, i cili organizohet në kuadër të agjendës zyrtare të shënimit të përvjetorit të 17-të të Pavarësisë së Republikës së Kosovës.

Me këtë rast Kori dhe Orkestra e Filharmonisë së Kosovës do të sjellin një program me vepra të kompozitorëve nga Kosova nën dirigjimin e Baki Jasharit.

“Koncerti do të nisë me veprën “Suita ilire” nga Mark Kaçinari (në 90-vjetorin e lindjes së kompozitorit) dhe do të përfshijë tri vepra premierë: “Fantazi për piano” nga Blond Krasniqi me solist Shkëlzen Baftiarin (piano), poema simfonike “Mizer – Reçak” nga Librun Jupolli dhe kantata “I miri i motrës” nga Korab Shaqiri me soliste Flaka Goranci (mexosoprano)”, thuhet në njoftimin e Filharmonisë.

Gjithashtu, në këtë mbrëmje do të interpretohen “Dies Irae” (Messa da Requiem) nga Giuseppe Verdi dhe “Vendi im” nga Valton Beqiri, e kompozuar mbi temën e këngës “Mallëngjimi”.

Numri i ulëseve është i kufizuar, prandaj institucioni i Filharmonisë ka bërë ftesë që të rezervohen vendet.

Koncerti do të mbahet më 17 shkurt, në Sallën e Kuqe të Pallatit të Rinisë në Prishtinë. Dyert hapen në orën 19:30, ndërsa koncerti do të fillojë në orën 20:00. Pas fillimit të koncertit, dyert do të mbyllen për shkak të transmetimit direkt në Radio Televizionin e Kosovës./ KultPlus.com

Në mbrojtje të poetëve

Poezi nga Niels Hav

Çfarë të bëjmë me poetët?
Jeta është e ashpër me ta,
duken kaq mëshirues te veshur në të zeza
lëkura e tyre e mavijosur nga stuhitë e brendshme.

Poezia është një sëmundje e keqe
rendje e shoqëruar me kokëçarje,
ulërimat e saj ndotin atmosferën si rrjedhjet
nga stacionet e energjisë atomike të mendjes, është psikopatike.

Poezia është nje tirane,
I mban njerëzit zgjuar natën dhe prish martesat
I tërheq njerëzit drejt kasolleve të shkretuara
në mesin e dimrit
ku ata ulen të dëshpëruar duke i mbështjellë veshët
me shall të trashë.
Imagjinoni ç’ torturë!

Poezia është flamë
Me e keqe se gonorréa , neveri e vërtetë
Por kuptoji poetët, është e zorshme për ta,
duroji poetët.
Ata bëhen histerikë sikur po presin binjakë
Ata skërmitin dhëmbët edhe kur flenë,
hanë ushqime bajate dhe bar.
Ata rrinë jashtë nën erën e acartë me orë të tëra
duke u torturuar për të gjetur metafora tronditëse.
Çdo ditë është e shenjtë për ta

Oh të lutem, ki mëshirë për poetët.
Ata janë të shurdhër dhe të verbër.
Ndihmoji kur i sheh të shtangur në trafik
në ato pengesat e tyre të padukshme
duke kujtuar çfarë u shkon ndër mend.
Herë pas herë ndonjë prej tyre ndalon,
të dëgjojë një sirenë të largët.
Trego konsideratë për ta

Poetët janë si fëmijët e prapë
të përzënë prej shtëpisë së tyre nga e tërë familja
Lutu për ta,
ata kanë lindur të palumtur.
Nënat e tyre kanë qarë për ta
kanë kërkuar ndihmën e mjekëve dhe avokatëve
derisa hoqën dorë
nga frika se po prishen mendsh edhe ato.

Oh, qaj për poetët.
Askush s’mund t’i shpëtojë ata
kërdisur me poezi si ata që fshehin lebrozën.
Ata janë të burgosur në botën e tyre të fantazisë,
një geto rrëqethëse plot me demonë
dhe fantazma hakmarrëse.

Kur dielli shkëlqen fort në një ditë të kthjellët vere
ju shihni një poet të mjerë
duke dalë nga shtëpia me këmbët që i kalamenden, i zbehtë
si i ngritur nga varri dhe i shfytyruar nga mejtimet.
Vrapo dhe ndihmoje atë.
Shtrëngoja lidhëset e këpucëve, çoje në park
ndihmoje të ulet në një stol
nën diell, këndo pak për të,
bleji një akullore dhe tregoja një histori
sepse ai ka shumë brenga
Ai është tërësisht i rrënuar nga poezia.

Përktheu: Kujtim Morina / KultPlus.com

Nisin punimet për ndërtimin e Qendrës së Kulturës në Mamushë

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ka njoftuar se kanë nisur punimet për ndërtimin e Qendrës së Kulturës në Mamushë, shkruan KultPlus.

Ministri Çeku ka thënë se projekti ka vlerë 1.7 milion euro, dhe se pas realizimit kjo qendër do të ofroj mundësi të reja dhe kushte të dinjitetshme për artistët dhe publikun artdashës.

“Projekti me vlerë prej 1.7 milion euro, është një tjetër hap i rëndësishëm në përmirësimin e infrastrukturës kulturore në vend”, ka thënë Ministri Çeku në “Facebook”./ KultPlus.com

Miratohen detyrat dhe organizimi i Komitetit për të Dhënat Statistikore në Turizëm, organ koordinues i MTM-së

Këshilli i Ministrave vendosi sot që Komiteti për të Dhënat Statistikore në Turizëm të jetë organi koordinues pranë Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit.

Në vendim lexohet se në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës dhe të ligjit nr.93/2015, “Për turizmin”, me propozimin e ministrit të Turizmit dhe Mjedisit, Këshilli i Ministrave vendosi që Komiteti për të Dhënat Statistikore në Turizëm, është organi koordinues pranë Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit, i cili mundëson bashkëpunimin ndërinstitucional për koordinimin dhe integrimin efektiv të të dhënave statistikore, të lidhura me turizmin në nivel qendror dhe vendor.

Sipas këtij vendimi, Komiteti kryesohet nga ministri përgjegjës për turizmin dhe ka në përbërje përfaqësues në nivel të lartë drejtues nga institucionet si: Ministria e Turizmit dhe Mjedisit; Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit; Ministria e Brendshme; Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural; Banka e Shqipërisë; Instituti i Statistikave; Bashkitë Tiranë, Shkodër, Durrës, Vlorë, Gjirokastër dhe Elbasan; Agjencia Kombëtare e Shoqërisë së Informacionit; Agjencia Kombëtare e Turizmit; Agjencia për Mbështetjen e Vetëqeverisjes Vendore; Departamenti për Kufirin dhe Migracionin në Policinë e Shtetit dhe Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve.

Komiteti kryen një seri detyrash nga bashkëpunimi me institucionet përgjegjëse, pjesë e komitetit, të cilat merren me procesin e mbledhjes dhe të përpunimit të të dhënave në fushën e turizmit në Republikën e Shqipërisë, me INSTAT, Bankën e Shqipërisë për prodhimin dhe përmirësimin e statistikave të turizmit, në përputhje me kompetencat e tyre ligjore, duke respektuar parimin e pavarësisë profesionale etj.

Për zbatimin e këtij vendimi, ngarkohen Ministria e Turizmit dhe Mjedisit dhe Komiteti për të Dhënat Statistikore në Turizëm./atsh/KultPlus.com

‘Koncert Festiv’ me rastin e 17-të vjetorit të Pavarësisë në Tiranë, interpretojnë Adelina Paloja, Merita Rexha dhe Ansambli Oketi Plus

Me rastin e 17- vjetorit të Pavarësisë së Kosovës, nën organizimin e Ambasadës së Kosovës në Tiranë do të mbahet “Koncert Festiv” me sopranon Adelina Paloja dhe Ansamblin Okteti Plus, nën përcjelljen e pianistes Merita Rexha Tershana.

Sopranoja Paloja interpretimin në “Koncertin Festiv” të 17-të vjetorit të Pavarësisë së Kosovës e ka cilësuar si moment krenarie, në të cilin do të shpalosen kryevepra e repertorit kombëtar dhe botëror.

“Do të ndaj skenën me Merita Rexha Tershana pianiste e shkëlqyer dhe Profesoreshë e Universitetit të Arteve në Tiranë, një moment krenarie e me ngjyra muzikore nga repertoari botëror dhe kombëtar i pasuruar dhe me Ansambli Vokal Okteti Plus të mrekullueshëm të cilët shquhen për harmoninë kolegiale sikur edhe në interpretim.

Ky koncert po mbështetet dhe organizohet me dashuri dhe përkushim nga Ambasada e Republikës së Kosovës në Tiranë, në krye me Ambasadorin z. Skënder Durmishi, që gjithmonë kanë qenë një mbështetje plot dinjitet për kulturën dhe artin tonë”, ka shkruar sopranoja Paloja në rrjetin social “Facebook”.

“Koncerti Festiv” do të mbahet më 14 shkurt, në ora 19:00, në Sallën e Universitetit të Arteve-Bulevardi “Dëshmorët e Kombit” (Tiranë)./ KultPlus.com

Bëhu gati për një verë epike! UNUM Festival zbulon fazën e parë tëlineup-in e për vitin 2025!

UNUM Festival kthehet më 5 deri më 10 qershor 2025, për 5 ditë e 5 netë me muzikë të pandalshme në plazhin e Ranës së Hedhun, Shqipëri.

Për pesë ditë, UNUM do të jetë zemra e muzikës underground, duke na ofru një përvojë të papërsëritshme si çdo vit tjetër. Mes malit e detit e nën hijen e pishave me DJ më t’medhenjë botëror.

Emra shumë të njohur dhe talente të reja që do të i ndezin 3 skenat këtë vit përfshijnë:

ARAPU, CARLITA, DAMIAN LAZARUS, DAN GHENACIA, DIXON, FRANCO CINELLI,

JOSH BAKER • MAHER DANIEL • NANDU • PRASLEA • PRIKU • QUEST,

RARESH VS RICARDO VILLALOBOS, RHADOO, SETH TROXLER, SONJA MOONEAR

Përveç artistëve të njohur, edicioni i 2025-ës do të sjellë emra të rinj që do të bëhen pjesë e

kësaj përvoje magjike.

Çfarë e bën UNUM të veçantë?

Asnjë festival në Evropë nuk përfaqëson thelbin e vërtetë underground si UNUM. Një parajsë për adhuruesit e house, techno dhe minimal, me 24 orë muzikë pa ndalesë mes detit, rërës së artë dhe maleve magjike të Shqipërisë.

Beach Stage – Ritme hipnotike nga lindja në perëndim.

Main Stage – Energji e papërmbajtshme nga perëndimi deri në agim.

Pine Stage – Legjendare, 24/7 mes pishave, e me super talentë që tash e shumë vite e kan bo PineStage shtëpinë e tyne.

UNUM nuk është thjesht një festival, por një udhëtim ku natyra, muzika dhe komuniteti krijojnë një realitet krejt tjetër.

Dhe kjo është vetëm fillimi! Emra të tjerë të mëdhenj do të zbulohen së shpejti, ndaj bohuni gati t’bëhuni pjesë e festivalit më të madh të kësaj vere në Evropë.

Një përvojë, një udhëtim që nuk do ta harrosh kurrë.

Biletat “Early Bird” tani në unumfestival.com.

Shihemi në diell, rërë dhe muzikë!/ KultPlus.com

Restaurohet Muzeu i Muzikës në Gjakovë, i gatshëm për tu funksionalizuar

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ka njoftuar se Muzeu i Muzikës në Gjakovë tashmë është i gatshëm për tu funksionalizuar, shkruan KultPlus.

“Muzeu i Muzikës në Gjakovë, tashmë i restauruar dhe i gatshëm për tu funksionalizuar dhe prezantuar historinë e pasur muzikore të vendit për brezat e ardhshëm.

Punë, përditë. Për trashëgiminë tonë kulturore”, thuhet në njoftimin e Ministrit Çeku në rrjetin social “Facebook”.

Muzeu i Muzikës në Gjakovë apo Objekti i Tabakhanes siç njihet nga banorët vendas ishte përfshirë nga zjarri në gusht të vitit 2023, dhe dyert e këtij institucioni kanë qenë të mbyllura që nga ajo kohë./ KultPlus.com

Rrugë dimërore

Poezi nga Aleksander Pushkin

Në mes mjegullash të nxira
hëna zhduket, hëna bredh.
Mbi të trishtëmet rrafshira
trishtëm dritën ajo derdh.
Udhës shkretë dimërore
rend kjo trojka gjithnjë.
Zile e kalit monotone
mezi ndihet nëpër të.
Seç më kap një mall rinie
karrocieri kur këndon,
herë gas çapkënërie
herë mall ai më zgjon.
S’shoh as zjarr e as kasolle
vetëm borë si pambuk.
Dhe përtej shtyllat rrugore
duken, zhduken tek e tuk.
Ah, ç’mërzitje… nesër, Ninë,
tek e shtrenjta do të vi.
Pranë zjarrit kur të rrimë
të të shoh me mall në sy.
Dhe akrepi i sahatit
do vij’ rrotull me qetësi
E mërzitshmja mesnatë
s’do na ndajë përsëri.
Mërzi udhës dimërore
karrocieri zu dremit
Zile e kalit monotone
hënë e mjegullt që ndrit.

Pranverë, o kohëz dashurie,
ç’më mbush plot me pikëllim.
Sa mall sërish ti po më bie
në shpirtin tim, në gjakun tim.
Për mua gazi është i huaj…
çdo ngazëllim e çdo shkëlqim
më sjell mërzi, më bën të vuaj.

Oh, nëmëni shqotën, suferinën
dhe të pafundmen natë dimri.

Pse, moj jetë je dhuratë
që të bie rasti kot?
Pse të dha i fshehti fat
një ndëshkim me tmerr në botë?
Ç’është ai pushtet i nxirë,
që prej hiçit më ka thirë,
që në shpirt më dha mundime
dhe dyshim në mendjen time?
Pa një dritë e një qëllim,
më rreh zemra në shkreti.
Më mbush plot me pikëllim
jeta gjith monotoni./ KultPlus.com

Më 14 shkurt nis festivali ndërkombëtar i poezisë ‘Republika, paralajmërohen shumë aktivitete kulturore

Ky vit shënon edicionin e 7-të të festivalit ndërkombëtar të poezisë ‘Republika’, me pjesëmarrjen e 17 poetëve me origjinë nga Ballkani dhe vende të ndryshme të globit, shkruan KultPlus.

Organizimi dhe koncepti i veçantë e kanë shëndrruar festivalin ‘Republika’ në një festival me rëndësi jo vetëm për vendin por edhe për rajonin e më gjerë. Në një atmosferë intime, përgjatë 3 ditëve do të ketë:

Premierë të dokumantrit: KUFIRI I KUQ – t’huej mes t’vetve, me skenar të Admirina Peçit dhe regji të Rrezart Shehut.

Promovimi i librit NATA E QEJVE të shkrimtarit, PrimoShllaku, me panelistë, stuediuesen, Esma Dodaj dhe stuediuesin e shkrimtarin Adil Olluri, nën moderimin e shkrimtarit, AzemDeliu.

Panel diskutimi mbi përkthimet dhe letërsinë me panelistë, Elmaz Fida, Ana Kove, Vlora Konushevci, Arjan Kallço dhe Gazmend Bërlajolli, nën moderimin e shkrimtarit, Azem Deliu.

Ekspozita HOMAZH me 17 portrete të figurave shqiptare që kanë dhanë kontribut në fushën e kulturës, nga artisti i fotografisë, Fahredin Spahija.

Performancë muzikore nga solistja Ardiana Bytyqi nën përcjelljen e Urim Maliqit.

Interpretim i poezive nga aktori, Xhevdet Doda

Shoqnimi i poezive me kitarë nga instrumentisti, Urim Maliqi

Vizitë Ulpianës – qytetit ilir të jetës pararomake

Në këtë edicion të festivalit të poezisë ‘Republika’ marrin pjesë shkrimtarët dhe artistët: Rafael Newman, Christos Armandos Gezos, Dalila Hiaoui, Ilire Zajmi, Enkeleda Ristani, Vlora Konushevci, Aziz Mustafa, Emin Emini, Xhevat Latifi, Bruna Gjoni Pervathi, Ndue Ukaj, Marsela Neni Haxhimusai, Gabriela Mujaj, Adriana Shala Prishtina, Ardita Jatru dhe Shqiptar Oseku.

Në një njoftim për media thuhet se festivali ka natyrë jokonkurruese, ku nxitet fryma e miqësisë dhe kremtimi i ekselencës letrare. Ky edicion i festivalit do të moderohet nga Arlinda Rexhaj dhe do të mbahet më 14, 15 dhe 16 shkurt, në Kino Armata. / KultPlus.com

Blerina Kllokoqi – Rugova zgjedhet kreatorja zyrtare për dizajnimin e uniformave të Ushtrisë së Kosovës

Kreatorja e njohur shqiptare, Blerina Kllokoqi – Rugova, është përzgjedhur që të krijojë uniformat e reja të Ushtrisë së Republikës së Kosovës.

Kllokoqi – Rugova, si themeluesja e brendit shqiptar “BUKUR”, përmes një video është shprehur se për këtë brend është një nder shumë i madh dhe një arritje historike.

“Me krenari ju njoftojmë se brendi “Bukur” është përzgjedhur që ti dizajnojë uniformat e Ushtrisë së Republikës së Kosovës, që për ne si brend është një nder shumë i madh dhe një arritje historike”, është shprehur ajo.

Tutje, ajo është shprehur se kjo është një ditë e veçantë pasi është edhe dyvjetori i këtij rrugëtimi të mbushur me pasion, kreativitet dhe përkushtim.

Gjatë këtyre dy viteve, kemi sfiduar veten për të sjellë dizajne që mishërojnë elegancën, identitetin dhe fuqinë e stilit shqiptar”, është shprehur kreatorja./KultPlus.com

Shqipëria vend nderi në “ITB Berlin”: Shqipëria është ylli në rritje i turizmit në Evropë

Panairi më i madh i turizmit në botë, ITB Berlin pritet të sjellë interes të madh për Shqipërinë që shkon si vendi i nderit i panairit “ITB Berlin” 2025.

Kur kanë mbetur vetëm tri javë nga nisja e ITB Berlin, ky panair i bën jehonë numrit të turistëve që kanë vizituar Shqipërinë gjatë vitit të kaluar dhe investimeve në këtë sektor në vendin tonë.

“Me mbi 11 milionë vizitorë në vitin 2024 dhe 3 miliardë euro investime, Shqipëria është ylli në rritje i turizmit në Evropë. Vendndodhja e tij kryesore dhe sektorët e lulëzuar si mikpritja dhe pasuritë e paluajtshme ofrojnë mundësi të pafundme. Mbështetur nga reformat e qeverisë dhe iniciativat e gjelbra, është një qendër për rritje të qëndrueshme dhe inovacion”, thuhet në një postim në rrjetet sociale të organizatorëve të ITB Berlin 2025.

Edhe Agjencia Kombëtare e Turizmit ka shpërndarë të njëjtin postim të ITB Berlin duke ftuar të interesuarit që ta vizitojnë panairin, i cili mbahet në datat 4 – 6 mars 2025 në Berlin.

Eksplorimi i “Shqipërisë Rurale”, është një aspekt unik i turizmit shqiptar që do të zërë skenën qendrore në panairin ITB.

Në fokus do të jenë agroturizmet, kulinaria, pijet tradicionale, tradita në veshje e muzikë, kultura shqiptare e sjellë si instrument tërheqës në ofertën turistike shqiptare gjithëvjetore. Po ashtu, pjesë e panairit do të jetë dhe turizmi i aventurës përmes shtigjeve piktoreske që ofron natyra shqiptare. Në fokus do të jetë edhe Riviera e mrekullueshme e vendit tonë. Në total parashikohen 19 zëra të ofertës turistike shqiptare./atsh/KultPlus.com

Shfaqja ‘Krejona’ jepet sonte në Teatrin e Prizrenit ‘Bekim Fehmiu’

Shfaqja “KREJONA” me tekst dhe regji të Kaltrim Balaj do të jepet sonte në teatrin e qytetit të Prizrenit “Bekim Fehmiu”, shkruan KultPlus.

Kjo shfaqje trajton lirinë e shprehjes dhe fuqinë e emrit si medium proteste, revolte dhe mënyrë e të shprehurit në shoqërinë shqiptare të Kosovës gjatë viteve ’80 dhe ’90. Në një periudhë të mbushur me tensione politike dhe shoqërore, emri bëhet një simbol identiteti, qëndrese dhe sfide ndaj shtypjes. Krejona sjell në skenë historitë, ndjenjat dhe betejat e një populli për të ruajtur të drejtën për të folur, për të protestuar dhe për të ekzistuar.

Në shfaqjë luajnë: Alban Krasniqi, Edona Sopaj, Alban Morina dhe Alban Çela. Ndërsa instrumentist në piano dhe kontrabas: Lulzim Lushtaku.

Shfaqja “Krejona” jepet më 12 dhe 13 shkurt 2025, në ora 20:00./ KultPlus.com

Në kinemanë e Pejës sonte shfaqet filmi ‘Sirin’

Në kinemanë “Jusuf Gërvalla” në Pejë sonte shfaqet filmi “Sirin”, me regji të Senad Sahmanoviq dhe skenar të Claudia Bottino.

Në këtë film, komploti ndjek Natalin, e cila u largua nga ish-Jugosllavia menjëherë pas fillimit të luftërave të viteve 1990. Si shumë njerëz të tjerë nga kjo zonë, ajo emigroi jashtë vendit në kërkim të një jete më të mirë dhe një të ardhmeje më të sigurt. Pas disa vitesh të kaluara jashtë vendit, duke dashur të përshtatet plotësisht me jetën në një mjedis të ri, ajo dëshironte të ndryshonte identitetin e saj dhe të fshinte origjinën e saj. Një çështje e pazakontë ligjore në lidhje me trashëgiminë e një gruaje të moshuar të pasur që nuk kishte familje do ta kthejë atë në vendin e saj të origjinës, Malin e Zi.

Film “Sirin” jepet sonte në ora 20:00./ KultPlus.com

Abraham Lincoln: Gjithçka që jam apo shpresoj të jem, i detyrohem nënës sime

20 thënie frymëzuese nga Abraham Linkoln:

1. Nuk kanë rëndësi vitet në jetë. Por jeta e kaluar në vite…

2. Mënyra më e mirë për t’i shkatërruar armiqtë e tu, është kur i bën ata miq.

3. Mënyra më e mirë për të parashikuar të ardhmen tënde, është ta krijosh vetë atë.

4. Mik është ai që ka të njëjtët armiq që ke ti.

5. Një shtëpi e përçarë në vetvete nuk mund të qëndrojë.

6. Një grua është e vetmja gjë që unë kam frikë, nga që unë e di se ajo… nuk do të më lëndojë mua.

7. Gjithçka që jam, apo të shpresojmë se do të jem, unë i detyrohem nënës sime engjëll.

8. Gjithmonë ta kesh parasysh se vendosmëria jote për të pasur sukses është më e rëndësishme se çdo gjë tjetër.

9. Shmang popullaritetin në qoftë se dëshiron të kesh paqe.

10. Fletët e votimit janë pasardhëset e drejta dhe paqësore të plumbave.

11. Bëhu i sigurt që e ke vënë këmbën në vendin e duhur, pastaj qëndro i palëkundshëm.

12. Librat i shërbejnë njeriut për të treguar se mendimet origjinale e tij nuk janë aspak të reja.

13. Karakteri është si një pemë dhe reputacionin si një hije. Hija është ajo që ne e mendojmë për të, pema është e vërteta.

14. Njerëzit e thjeshtë në dukje janë më të mirët në botë: kjo është arsyeja pse Zotit ka bërë kaq shumë të tillë.

15. Mos u shqetëso kur nuk njihesh, por përpiqu të jesh i denjë për njohje.

16. Të gjithë duan të jetojnë gjatë, por askush nuk dëshiron të plaket.

17. Më jep afat gjashtë orë për të prerë një pemë dhe unë do t’i kaloj katër të parat duke mprehur sëpatën.

18. Ka të drejtë për të kritikuar, ai i cili ka një zemër për të ndihmuar.

19. Unë mund të bëj më shumë gjeneralë, por kuajt kushtojnë.

20. Unë nuk kujdesem shumë për fenë e një njeriu, për të cilin qeni dhe macja nuk janë të mira. / KultPlus.com

Tryezë shkencore në Akademinë e Shkencave mbi tekstin letrar e dokumentar

Në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë u zhvillua tryeza shkencore me tematikë “Filologjia si dije e saktësimit të një teksti letrar dhe dokumentar”.

Akad. Valter Memisha, drejtor i Institutit të Gjuhësisë dhe i Letërsisë, nënvizoi rëndësinë e gjurmimeve filologjike në lidhje me studimet albanologjike dhe në veçanti me historinë e letërsisë shqipe dhe të shkrimit shqip.

Tematikat që kanë shërbyer dhe si premisa për të organizuar këtë tryezë u shtjelluan gjithashtu nga prof. as. dr. Evalda Paci.

Në këtë tryezë u referua për probleme të historikut të veprave të rëndësishme të letërsisë së shkruar shqipe, për variantet tipike mbi të cilat janë kryer vëzhgime të natyrës filologjike e kritike, për dëshmi mbi përmbajtjen dhe qarkullimin e tyre në letërkëmbime më të hershme, që janë dhe elemente të një kujtese domethënëse për vetë tipologjinë e tyre.

Në tryezën shkencore kumtuan: prof. as. dr. Merita Bruci, e cila u ndal në përvojën e filologut përballë dorëshkrimit: rasti i romanit “Sofia e Kominiatëve”. Ajo e vuri theksin në çështje të njohjes e të receptimit të teksteve përkatëse; dr. Ardian Doka, i cili u ndal në temën me titull “Pseudo-Brokardi, çështje të riatribuimit”, duke e ilustruar dhe me shembuj nga puna e tij në përkthimin e teksteve nga latinishtja; dr. Edmond Çali, i cili referoi mbi “Filologjinë dhe variantistikën në ditët e sotme: rasti Ismail Kadare”, duke theksuar dhe aspekte të reflektimit të fakteve të caktuara në variantet kryesisht në prozën e Kadaresë; prof.as.dr. Evalda Paci, e cila referoi mbi “Të dhënat dokumentare dhe historikun e teksteve të vjetra shqipe”, duke u ndalur dhe në përditësimet më të fundit në lidhje me autorë të letërsisë së vjetër shqipe.

Çdonjëra nga kumtesat e mbajtura ishte e lidhur në mënyrë referenciale me tekste të përveçme dhe dukuri të cilat pikërisht nëpërmjet vëzhgimit të imtësishëm filologjik janë rishfaqur në tipologjinë që i karakterizon, por dhe në vendin që u përket në studimet tona, përfshirë historinë e letërsisë dhe shkrimin shqip. /atsh/ KultPlus.com

Varrimi i Ismail Qemalit ishte 107 vite më parë

Me një ceremoni madhështore më 12 shkurt të vitit 1918, u bë varrimi i Ismail Qemalit.

E gjithë popullsia e Vlorës ishte mbledhur në Skelë. Në orën 10:00, paradite trupi pa jetë i Ismal Qemailit, nga ndërtesa e Komandës së “Base Novale” u vendos mbi shtratin e topit. Që aty kortezhi i madh u nis drejt qytetit.

Nga Peruxha, trupi i pajetë i Ismail Qemalit, i cili fill pas vdekjes u balsamos, i shoqëruar nga djemtë e tij, u nis drejt Brindizit.

Aty u vendos mbi luftanijen italiane “Alpino” dhe arriti në Vlorë në mbrëmjen e 10 shkurtit 1919. Atë natë arkivoli u vendos në komandën ushtarake italiane që ndodhej në skelë. Aty qëndroi dy ditë.

Ceremonia e varrimit u krye dy ditë më pas, ditën e mërkurë më 12 shkurt 1919. Përcjellja e trupit nga skela filloi në orën 10:00 paradite.

Aty qenë të grumbulluar gjithë popullsia e Vlorës, si edhe reparte ushtarake italiane me bandën e tyre muzikore.

Kortezhin e prinin 12 kurora lulesh të dërguara nga populli i Vlorës, organet e qarkut e të krahinës së Vlorës, shkollat fillore të qytetit, qyteti i Fierit, shoqëria “Djelmoshat e Vlorës”.

Një nga kurorat ishte e gazetës “Kuvendi”, në të cilën thuhej: “Ismail Qemal Vlorës! Diplomatit të vlerët”. Edhe në këtë formulim shihej censura italiane, e cila lejonte që Ismail Qemali të nderohej jo si patriot, as si Ati i Pavarësisë së Shqipërisë, por si “diplomat i vlerët”.

Kur kortezhi u nis nga skela për në qytet, në krye qëndronin anëtarët e shoqërisë “Djelmoshat e Vlorës”, që mbanin kurorat. Pas kurorave vinin anëtarë të tjerë të “Shoqërisë djaloshare”. Pas tyre vinte banda ushtarake, e cila ekzekutonte melodinë e përmortshme “Jone” të kompozitorit italian Petrella.

Më tutje, një grup ushtarësh të regjimentit të 86, si dhe një repart italian mitraljerësh. Pas tyre vinte karroca që mbante arkivolin e mbështjellë me flamurin kombëtar. Karrocën e tërhiqnin gjashtë kuaj të murrmë. Anës karrocës ecnin dy rreshta ushtarësh. Më pas vinin hoxhallarët. Pas tyre tre djemtë e Ismail Qemalit. Pastaj vinte gjenerali Settimio Piacentini, kundëradmirali Lubetti, autoritetet ushtarake e civile të krahinës, parësia e qytetit dhe e qarkut, qytetarët, nxënësit e shkollave fillore të qytetit dhe një tufë ushtarësh kalorësie.

Duke ecur me hap të ngadalshëm, kortezhi i përmortshëm arriti në qytet. Atë ditë, thotë korrespondenti i gazetës “Kuvendi”, Vlora ishte në zi. Tregu ishte mbyllur. Në dyqane qenë ngjitur letra nekrologjie me rrip të zi anash, ku ishte shkruar: “Zi kombëtare për të madhin patriot Ismail Qemalin.” Duket se flamurin kombëtar të ndaluar nga komanda e pushtimit, qytetarët vlonjatë e zëvendësuan me nderimin nëpërmjet shpalljeve nekrologjike për Ismail Qemalin, “patriotin e madh”.

Nëpër dyert dhe dritaret e shtëpive, shkruante korrespondenti, kishin dalë gra dhe vajza, për të nderuar “Plakun e Shqipërisë”, disa nga të cilat e kishin njohur në rini. Kur arriti në tregun e qytetit kortezhi u ndal. Aty u mbajtën dy fjalime të përmortshme. Mbi ceremoninë e varrimit kemi dy burime historike – një nga autoritetet ushtarake italiane të pushtimit, tjetrën nga kujtime qytetarësh vlonjatë të atyre kohëve.

Në lidhje me këtë ceremoni, gjenerali S. Piacentini i raportonte Ministrisë së Jashtme të Romës po atë mbrëmje: se anija luftarake “Alpino” arriti në skelë mbrëmjen e ditës së hënë më 10 shkurt 1919; se më 12 shkurt ora 10.00 paradite u krye ceremonia e varrimit; se arkivoli me trupin e Ismail Qemalit u nis nga skela në orën 10.00 paradite; se sipas programit të parashikuar, mori pjesë batalioni i këmbësorisë së ushtrisë italiane me muzikë e flamuj.

Ai nënvizonte se nuk pati “asnjë flamur shqiptar, përveç atij që mbulonte arkivolin. U mbajtën dy fjalime nga paria shqiptare, të cilat, theksonte gjenerali italian, më ishin bërë të njohura më parë (sigurisht për t‘i censuruar – F. B.). Pjesëmarrja ishte e madhe. Rregulli qe maksimal. Nuk pati asnjë incident.”

Autori R. Fallaschi, i cili ka botuar relacionin e S. Piacentini-t, shënon nga ana e vet se “mbushesh me hidhërim mbi varrimin e Ismail Qemalit, kur mendon se në qytetin e tij të lindjes, ku vetëm gjashtë vjet më parë patrioti i madh shpalli pavarësinë e Shqipërisë me entuziazmin e kombit dhe me pëlqimin e Italisë, tani ai nderohej jo nga ushtarë të vendit të tij, por nga trupat ushtarake italiane e që i vetmi flamur shqiptar i pranishëm ishte ai që mbulonte arkivolin e tij.” Pjesë nga ditari i komandës italiane në Vlorë.

Edhe pse mungonte aty ushtria shqiptare, në orën e varrimit tërë popullsia e qytetit dhe e rrethit qe rreshtuar anës rrugës nga skela në Kaninë nga do të kalonte arkivoli, ndërsa fshatarët mbushën dhe kodrat. Sipas dëshmitarëve nga mizëria e fshatarëve kodrat dukeshin si koshere bletësh./ KultPlus.com

Të shtunën promovohet kompleti i veprave të shkrimtarit Ali Huruglica

Në Bibliotekën e Qytetit të Gjilanit, “Fan S. Noli”, do të përurohet kompleti i veprave të shkrimtarit Ali Huruglica, shkruan KultPlus.

Për botimin e veprës letrare të Ali Huruglicës, do të flas Sabit Rrustemi, editor i Shtëpisë botuese, “BEQIR MUSLIU”, kurse vlerësime rreth kësaj krijimtarie të njërit nga shkrimtarët më të mirë të letërsisë për fëmijë, do t’i paraqesin studiuesit dhe kritikët e letërsisë, Anton Nikë Berisha, Nexhat Rexha , Albinë Idrizi e Prend Buzhala.

“Kompleti i veprës letrare të Ali Huruglicës, shkrimtarit tonë të shquar për fëmijë që tash 29 vite i takon amshimit, botuar kohë më parë në 5 vëllime nga ana e Shtëpisë botuese “BEQIR MUSLIU”, përurohet ditën e shtunë, më 15 shkurt, në Bibliotekën e Qytetit, “Fan S. Noli”, në Gjilan, pikërisht në vigjilje të 17 Shkurit – Ditës së shtetësisë së Republikës së Kosovës”, thuhet në një njoftim për media.

Nën organizimin e Ars Clubit “Beqir Musliu” ( mbështetur dhe nga Biblioteka e Qytetit), përurimi i këtij kompleti veprash do të drejtohet nga poetja e studiuesja e letërsisë, Kaltrinë Berishës, do të lexohen dhe pjesë nga krijimtaria letrare e Ali Huruglicës .

Promovimi i kompletit të veprave të shkrimtarit Ali Huruglica do të bëhet të shtunën, më 15 Shkurt 2025, ora 12:00./ KulPlus.com

Biblioteka Kombëtare, ekspozitë kushtuar studiuesit Injac Zamputi

Me rastin e 115-vjetorit të lindjes, Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë çel një ekspozitë për historianin, studiuesin, kritikun e diplomatin, Injac Zamputi.

Në këtë ekspozitë, vizitorët do të kenë mundësinë të shohin nga afër kontributin e Injac Zamputit në fushën e historisë, kritikës dhe po ashtu, edhe krijimit letrar, me sprovat e tij në prozë e poezi.

Me kritikën e tij të hollë mbi artin dhe letërsinë, Zamputi arriti të renditej në krah të figurave më të spikatura të zenitit kulturor të shekullit të kaluar, dhe po ashtu, përmes intuitës së tij prej historiani, arriti të sjellë fakte dhe zbulesa të reja në fushën administrativo-historike për Shqipërinë nën pushtimin osman.

Injac Zamputi lindi në Shkodër, më 1910 dhe u nda nga jeta në Tivoli, më 1998. Gjyshi nga i ati ishte italian i vendosur fillimisht në Kavajë e më pas në Shkodër.

Vitet e para pas Luftës së Dytë Botërore, Injac Zamputi u dërgua në Gjirokastër si mësues letërsie e më vonë, me hapjen e Institutit të Shkencave thirret në Tiranë ku i caktohet dega e Historisë së Mesjetës. Zamputi njihet në historiografinë shqiptare si themelues i disiplinës së diplomatikës.

Diplomatika është disiplina që ka për objekt studimin e dokumenteve, përfshi gjurmimin, qëmtimin, mbledhjen, analizën, studimin edhe më në fund botimin e tyre. /atsh/ KultPlus.com