Muaj: Maj 2018

Juria e çmimit Kadare, e cila çdo vit ndahet nga Instituti Europian Pashko në bashkëpunim me Universitetin Europian të Tiranës është mbledhur sot për të seleksionuarit 10 autorët që do të kalojnë në fazën finale. “Juria e çmimit Kadare u mblodh sot për të vendosur 10 autorët që do të garojnë për çmimin e madh. Pas një diskutimi mbi autorët dhe veprat konkurruese u vendos që vetëm 10 prej tyre të garojnë për çmimin e madh”, tha Alda Bardhyli, koordinatore e çmimit Kadare. Sipas saj, në përzgjedhjen e 10-të autorëve juria ka qene pothuajse unanime, duke i parë si veprat që mbartin gjithë elementët e duhura që duhet të ketë një vepër letrare.

“Tashmë konkursi Kadare ka hyrë në një fazë tjetër. Juria do të mblidhet sërish ditën e martë më 22 maj për të vendosur 5 finalistet, e këtij çmimi”, thotë Bardhyli. Juria e çmimit Kadare këtë vit kryesohet nga Kim Mehmeti një emër i njohur i letrave shqipe dhe në përbërje janë emra të njohur të letrave si Genciana Abazi, Ledia Dushi, Agim Baçi dhe Eni Vasili. “Ky konkurs i rëndësishëm për letërsinë shqipe kulmon me Ditët Letrare të Razmës (25-27 maj), një aktivitet që bën bashkë shkrimtarë, përkthyes, kritikë të cilët këtë vit do ti bashkohen një konference shkencore me titull “Gjergj Kastrioti Skënderbeu mes historisë dhe letërsisë”, një temë e zgjedhur me rastin e Vitit të Skënderbeut shpallur nga qeveria shqiptare. Kritika dhe studimet shqipe nuk e kanë shtjelluar ende dimensionin letrar që kjo figurë e historisë sonë ka pasur në librat e shumë shkrimtarëve të huaj, që kanë gjetur tek ai shpesh personazhin më interesant për veprat e tyre”,- thotë Bardhyli.

Çmimi letrar “Kadare” është një prej çmimeve më të mëdha letrare që ndahet çdo vit për një autorë shqiptar. Çmimi ka një vlerë prej 10 mijë euro dhe vepra fituese botohet nga Mapo Edition. Ky është edicioni i katërt i këtij çmimi i cili është kthyer në një nga ngjarjet më të rëndësishme kulturore në hapësirën shqiptare. Vjet me këtë çmim u nderua shkrimtari Musa Ramadani ndërsa më parë janë vlerësuar autorët Shkëlqim Çela dhe Rudolf Marku.

Vera Bekteshi – Një rrugë e gjatë pa krye roman
Zija Cela – Dialli komik roman
Virgjil Muci – Piramida e shpirtrave roman
Gazmend Krasniqi – Triologjia e Shkodrës roman
Sokol Thana – Guvernatori i shtëpisë së vogël roman
Rudina Cupi – Shenjat e pikësimit roman
Thanas Dino – Prishja ose Ndërrimi dhe ndalimi roman
Alion Çaçi – Tregime të Rinisë tregime
Bashkim Hoxha – Një ditë si Skëndërbeu roman
Shpëtim Selmani – Libërthi i dashurisë roman.

Alberina Haxhijaj

Mbrëmë ka filluar edicioni i 8-të i Festivalit Ndërkombëtar të Letërsisë POLIP, i cili për tri ditë do të sjellë aktivitete të ndryshme të cilat në fokus kanë letërsinë. Festivali, motoja e të cilit këtë vit është “Republika e Lirë e Letërsisë”, hapjen e bëri duke kujtuar shkrimtarin Kujtim Paçaku.

Një festival i cili i kushtohet letërsisë, e që brenda këtij edicioni përmban emra të njohur të kësaj fushe, nuk kishte si të mos nderonte gjurmët e pashlyeshme që la poeti Kujtim Paçaku. Me të filluar festivali të gjithë të pranishmit mbajtën një minutë heshtje për të kujtuar mikun e tyre, shkrimtarin Kujtim Paçaku i cili ndërroi jetë ditë më parë.

Pas kësaj filloi zbulimi i detajeve që ka ky edicion duke vënë në pah moton e tij, duke kërkuar gjendje më të mirë kulturore dhe duke thumbuar gjendjen politike në Kosovë. Kështu në hapje u bë e ditur se festivali dhe zona e tij e ndikimit mund të shihen si një Republikë e Lirë e Letërsisë, ku Princi i Makiavelit, Shteti i Platonit, Mësuesja e Panos së Elfride Jelinkut dhe Lutjet e Chernobylit të Svetlana Alexievich takohen si në tregimin e Ray Bradberit.

Në mungesë të Sasha Iliq i cili së bashku me Jeton Neziraj e Alida Bremer janë bashkëdrejtorë të festivalit, fjalën e mori Svetlana Rakoçeviq. Ajo lexoi në anglisht fjalët e Sashës, duke kërkuar që ky festival të shërbejë jo vetëm për shkëmbime letrare por edhe të ideve si dhe të shërbejë që njerëzit të njihen më mirë me njeri-tjetrin.
Pas saj fjalën e mori udhëheqësi i Qendrës “Multimedia”, Jeton Neziraj i cili thumbonte gjendjen politike ndërsa e këshillonte Svetlana Rakoçeviq që të fliste edhe në serbisht që të mos diskriminohet askush dhe të arsyetohen donacionet që kanë marrë.

Por këshillat i tij nuk u ndalën aty. Dramaturgu Neziraj iu kthye publikut duke ju thënë që të mos shpresojnë se zgjedhja “Evropiani i vitit” do të ju ofrojë avantazh. Sipas tij ky çmim thjeshtë dëshmon paradoksalitetin dhe dyfytyrësinë që kanë ndërkombëtarët. Këshillën e tij ai e lidhi me faktin se i është dashur të anulojë pjesëmarrjen në Festivalin Ndërkombëtar të Teatrit në Timisoara në Rumani për shkak të komplikimeve me viza.

“I lutëm disa ambasada po nuk funksionoi edhe gjithçka dështoi. Kjo puna e çmimit nuk ish kurgjo, mos u mashtroni. Ajo që deshta me tregu është se po e përmend këtë shembull me kallxu paradoksalitetin dhe dyfytyrësinë që zyrtarët ndërkombëtarë shpesh e kanë ndaj artistëve kosovarë dhe jo vetëm. Streha e vetme e sigurt po mbetet kjo Republika e jonë e Letërsisë”, theksoi ai duke mos përkthyer fjalët e tij pastaj në anglisht me arsyen se aty gjenden edhe ndërkombëtarë, duke i thumbuar kështu ata përsëri.

Tutje Alida Bremer tha se ky festival do të shërbejë si vendtakim i yjeve të letërsisë të cilët përveç që do të lexojnë shkrimet e tyre do të jenë pjesë edhe e debateve që kanë tema mjaftë interesante që lidhen me çështje të rëndësishme politike, sociale dhe letrare.

Dragan Velikić (SRB), ishte shkrimtari i parë i cili solli një pjesë nga libri i tij “Dritarja ruse”, libër ky i përkthyer edhe në gjuhën shqipe. Ndërsa nga moderatorja e mbrëmjes Lura Limani iu kërkoa që të bëhej ambasador i Republikës së Polipit në Serbi.

Mbrëmja vazhdoi me leximet nga shkrimtarët: Bashkim Shehu (ALB/ES), Evelyn Schalk (AT), Antoine Jaccoud (CH), Edi Matić (CRO), Miruna Vlada (RO), Gonca Özmen (TR), Nikola Madžirov (MK). Mbrëmja u përmbyll me muzikë nga Nita Latifi.

Këtë vit rreth tridhjetë shkrimtarë të njohur të letërsisë botërore do të jenë pjesë e festivalit më të madh kushtuar letërsisë në Kosovë. Ndërsa edicioni i 8-të i “Polipi”-it është i veçantë edhe për faktin se për dallim nga vitet e tjera festivali përveç aktiviteteve të tij në Prishtinë do të shtrihet edhe në Prizren dhe Ferizaj.

Këtu mund të zbuloni më shumë rreth programit për dy ditët e mbetura të këtij festivali. / KultPlus.com

Në kuadër të takimeve që ka zhvilluar zëvendësministri Rexhep Hoti në Shqipëri, pati një të tillë edhe me shkrimtarin e njohur Ismail Kadare, me të cilin diskutoi për kulturën dhe arsimin këndej dhe andej Drinave.

Kadare e Hoti biseduan edhe për mundësinë e avancimit të projekteve madhore në shërbim të trungut të përbashkët kulturor dhe veçmas në kujdesin e vazhdueshëm ndaj gjuhës shqipe.

Zëvendësministri i Kulturës, Rexhep Hoti, e informoi shkrimtarin shqiptar me famë botërore, Kadare, për politikat dhe aktivitetet që ndërmerr MKRS-ja në raport me librin, botimin dhe shpërndarjen e tij si dhe të revistave letrare dhe në anën tjetër të përkrahjes së bibliotekarisë fuqizimit të rrjetit bibliotekar në Kosovë.

Ndërkaq, nga ana e tij, shkrimtari Kadare, ndër të tjera u shpreh se nevojitet botim dhe qarkullim më i madh i librit në shqip qofshin ata autorë shqiptarë apo të huaj. Kadare i tha zëvendësministrit Hoti që t’ia përcjellë si porosi edhe kryeministrit të Republikës së Kosovës, Ramush Haradinaj, që bashkërisht me kryeministrin shqiptar, Edi Rama, të bëjnë lehtësimin e politikave ndaj librit ashtu që ai të lëviz pa barriera këndej dhe andej Drinave. / KultPlus.com

Familjarë, miq e kolegë janë mbledhur për ta nderuar deputetin tashmë të ndjerë, Kujtim Paçaku.
Atë e kujtojnë me dhimbje, lot e krenari.

Edhe ata që punuan me të e kujtojnë si shembull e premtojnë se do ta ndjekin rrugën e tij.

Në këtë mbledhje koomemorative nuk u pa asnjë deputet shqiptar; ish kolegë të Pacakut, që një ditë më herët e vajtuan shumë.

Të njëjtit nuk u panë as në ceremoninë e varrimit e cila u mbajt pasdite në Prizren, shkruan Gazeta Express.

Por të shumtë ishin qytetarët që i dhanë lamtumirën e fundit; njërit prej intelektualve më te njohur të komunitetit rom.

Paçaku që la pas vetës vetes gruan dhe tre djem prehet në varrezat e qytetit të Prizrenit.

Çdo grua ka brenda vetes një luftëtare, që nuk dorëzohet kurrë, që lufton me vështirësitë, që lufton për ëndrrat e veta, që ecën para me hapa të sigurtë, që nuk lejon të shembet përtokë prej goditjeve të fatit, dhe që nuk gjunjëzohet para vështirësive të jetës.

Një grua që ka brenda vetes një luftëtare është një grua që e di se përherë mund të mbështetet tek vetja, që i pranon anët e veta të errëta, që është e vetëdijshme për botën që e rrethon, që kuptohet, që nuk ka brenda vetes një ngjyrë të vetme, por një ylber.

Luftëtarja

Asnjë grua nuk duhet të heqë dorë nga vetja, sepse nuk ka luftëtar në botë që të shuajë dritën e saj. Shumë shpesh harrojmë të nderojmë luftën tonë dhe nënvlerësojmë përpjekjet tona.

E megjithatë, nëse ndalojmë dhe reflektojmë, kemi arsye të pafundme për të shastisur veten. Pikërisht për këtë arsye, nuk duhet t’i injorojmë interesat tona dhe gjithmonë duhet t’i dëgjojmë zërat tanë, për të treguar të vërtetën tonë.

Sepse nganjëherë e plagosim luftëtarin brenda nesh: kur nuk themi se çfarë mendojmë, kur e braktisim veten nga dhimbja, kur lëmë atë që na lëndon ose na zemëron, që të ketë më shumë pushtet mbi ne. A thua duam të dënojmë vetveten, sikur të ishte një hakmarrje e brendshme.

Për këtë, duhet ta lëmë shpirtin tonë prej luftëtareje dhe të largohemi nga njerëzit që përpiqen ta nënshtrojnë atë.

Kur të arrijmë të çlirohemi nga shumica e mbeturinave emocionale që errësojnë luftëtaren brenda nesh, do të ndihemi më në fund të pushtuara nga bukuria e dashurisë sonë, nga një energji rijetësuese, që do e bëjë shpirtin tonë të buzëqeshë.

Forca e ndjenjës femërore

Një grua nuk ka nevojë të kompletohet nga askush, thjesht mund t’i pëlqejë të ketë në krah dikë që e pranon për atë që është. Nëse ia del vetë, është një luftëtare e pagabueshme, me objektiva të pavarura, që nuk pranojnë nënshtrimin.

Për këtë arsye, forca e ndjenjës femërore kërkon të eleminojë më në fund barrierat dhe imponimet e një shoqërie, që ia ka dalë të sëmurë një pjesë të identitetit femëror. / bota.al / KultPlus.com