Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Shkodër ndau imazhe nga misionet kërkimore në Shkodër, Lezhë, Bushat, Sardë dhe Koman, me rastin e Ditëve Evropiane të Arkeologjisë, të cilat kremtohen më 14, 15 dhe 16 qershor.
DRTK Shkodër inkurajoi operatorët e gërmimeve arkeologjike, organizatat kërkimore, universitetet, muzetë dhe vendet arkeologjike, laboratorët, shoqatat, arkivat dhe autoritetet lokale, të organizojnë aktivitete novatore, origjinale dhe ndërvepruese për publikun e gjerë.
Që prej vitit 2010, Ministria Franceze e Kulturës i ka besuar Institutit Kombëtar për Kërkime Arkeologjike Parandaluese (INRAP) bashkërendimin dhe promovimin e Ditëve Kombëtare të Arkeologjisë të Francës (JNA). 10 vjet më vonë, në 2020, Ditët Kombëtare të Arkeologjisë së Francës u kthyen në Ditët Evropiane të Arkeologjisë (EAD).
Prej tre vitesh Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore dhe Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit është pjesë e celebrimit të Ditëve të Arkeologjisë, ku së bashku me institucione partnere janë të angazhuar për të njohur publikun me thesaret e trashëgimisë kombëtare dhe sekretet e profesionit.
DRTK Shkodër shprehu permes publikimit online, mirënjohjen për të gjithë partnerët shqiptarë dhe të huaj për punën e palodhur, plot pasion për të çuar përpara projekte kërkimore në bashkërendim me institucione kërkimore europiane, të cilat prej vitesh janë instaluar në arealin e veriut të vendit, duke sjell vit pas viti të dhëna të reja mbi shtresëzimet kulturore, urbanizimin dhe stadin social të popullsive në këtë territor./atsh/KultPlus.com
Më 14 qershor 1920 u lind në Shkodër etnomuzikologu, kompozitori dhe studiuesi i njohur, Ramadan Sokoli.
Arsimin bazë e kreu në vendlindje. Që në moshë të hershme lëvroi në lëmin e kompozicionit, duke u veçuar ndër muzikantët e kohës.
Protesta ndaj fashizmit do t’i kushtonte lirinë, pasi për këtë qendrim armiqësor ndaj pushtuesit do të dënohej me internim në Itali. Megjithatë, muzika do të ishte oazi i artistit në dhè të huaj. I vendosur në Firence, Sokoli kreu Konservatorin “Luigi Cherubini” me rezultate të shkëlqyera.
Me ikjen e forcave fashiste më 1944-ën, kompozitori rikthehet sërish në vendlindje dhe bëhet pjesë e strukturave të Legalitetit. Arrestohet pas lëvizjeve antiqeveritare pas Kryengritjes së Postribës. Pas daljes nga burgu, bëhet pjesë e organizimeve muzikore, duke u zhvendosur nga Ansambli i Ushtrisë në Korin e Filarmonisë.
U bë pjesë e Festivaleve të Këngës e të Valles Popullore, por biografia “e njollosur”, do ta penalizonte në mbarëvajtjen profesionale. Punimet e tij, qenë burim frymëzimi për gjeneratat e reja të artistëve.
Me rastin e 104-vjetorit të lindjes, Universiteti i Arteve, promovoi disa vepra të muzikologut: një album pianistik për piano me 4 duar dhe një përmbledhje e veprave të Ramadan Sokolit për flaut, instrument të cilin e studioi në Itali. Aktiviteti u shoqërua edhe me një performancë muzikore të studentëve të Universitetit të Arteve./atsh/KultPlus.com
Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Berat sjell në vëmendje objekte të denja për t’u vizituar nga turistët e shumtë që ia kanë shtuar gjallërinë qytetit. Objekti që DRTK Berat veçoi sot, përmes një publikimi në rrjetet sociale, ishte Ura e Goricës.
Kjo urë është ndërtuar në vitet ’70 të shek. XVIII nga Ahmet Kurt Pasha. Përpara kësaj kohe, të dyja brigjet e Osumit lidheshin me një urë druri. Ajo kishte nëntë harqe me konstruksion druri, të cilat ngriheshin mbi këmbë guri. Kishte një vlerë të madhe për banorët e lagjes “Goricë”, të cilët e ruanin me përkujdesje të veçantë pyllin mbi lagje, prej ku merrej lënda e nevojshme për riparimin e urës.
Ura mban statusin Monument Kulture i Kategorisë I, që prej vitit 1948./atsh/KultPlus.com
Çdo vit më 14 qershor në shumë vende të botës organizohet “Dita Botërore e Dhurimit të Gjakut”.
Slogani i sivjetmë i kësaj dite do të jetë “Jepni gjak dhe mbajeni botën duke rrahur”.
Mesazhi thekson kontributin thelbësor që dhuruesit e gjakut japin për të mbajtur botën pulsuese duke shpëtuar jetë dhe duke përmirësuar shëndetin e të tjerëve. Ai përforcon thirrjen globale për më shumë njerëz në të gjithë botën për të dhuruar gjak rregullisht dhe për të kontribuar në një shëndet më të mirë.
Një fokus i veçantë i fushatës së këtij viti do të jetë roli i të rinjve në sigurimin e një furnizimi të sigurt me gjak.
Në shumë vende, të rinjtë kanë qenë në ballë të aktiviteteve dhe iniciativave që synojnë arritjen e furnizimeve të sigurta të gjakut përmes dhurimeve vullnetare të gjakut, pa shpërblim.
Dita botërore e dhurimit të gjakut shënohet prej vitit 2004 dhe ka për qëllim dhurimin e gjakut për të shpëtuar jetën e atyre në nevojë. Aktivitetet për këtë ditë bëhet me qëllim të rritjes së ndërgjegjësimit për sigurimin e gjakut dhe për të shprehur falënderime për të gjithë ata që dhurojnë gjak për të shpëtuar jetë.
Gjaku, përveçse një përbërës i rëndësishëm i trupit tonë, është edhe një lëndë kuruese që nuk mund të prodhohet nga industria farmaceutike, ndaj i vetmi burim i tij është dhurimi nga njerëzit me vullnet të mirë në mënyrë të herëpashershme dhe pa pagesë.
Nevojat për gjak janë shumë të mëdha pasi transfuzioni i gjakut apo përbërësve të tij, shërben shpesh për t’i shpëtuar jetën dikujt që pëson aksident apo ndërhyrje kirurgjike. / KultPlus.com
Sot 95 vite më parë ka lindur revolucionisti dhe autori argjentinas Ernesto (Che) Guevara, një figurë mjaft e njohur e shekullit XX-të, shkruan KultPlus.
Ernesto (Che) Guevara- i njohur edhe si Komandant Che ka lindur më 14 qershor 1928, në Rosario dhe ka vdekur më 9 tetor 1967 në La Hinguera, në Bolivi. Ishte revolucionar, shkrimtar dhe guerilas marksist argjentinas dhe hero i komunistëve të Amerikës Latine, si dhe një figurë e njohur e shekullit të 20-të.
Nofkën “Che” e mori nga bashkëluftëtarët komunistë kubanë në Meksikë, sepse përdorte shpesh, si çdo argjentinas, fjalën “Che”, diçka e ngjashme si thirrja “Hej” e shqipes.
Guevara mori pjesë në revolucionin komunist kuban në krah të Fidel Kastros në vitin 1959, për rrëzimin e regjimit të diktatorit të atëhershëm Batista dhe vendosjen e diktaturës komuniste të Fidel Kastros.
Ernesto Guevara ishte fëmija i Celia de la Serna-s dhe Ernesto Guevara Lynch-it. Che Guevara kaloi në pavdekshmëri dhe u bë legjendë dhe simbol për miliona të rinj komunistë në botë. Fjala e tij më e preferuar ishte : Hasta La Victoria Siempre! (Deri në fitoren përgjithmonë!).
Për komunistët, figura e tij ishte ajo e një njeriu që nuk mposhtet kurrë përpara çdo të keqeje që mund t’i vijë, dhe lufton deri në fund për idealet e tij; për antikomunistët figura e tij ishte ajo e një komunisti të dhunshëm, vrasës brutal e i pamëshirshëm, që ekzekutonte me dorën e tij ata që e kundërshtonin.
Gjatë viteve 1945 – 1952 u transferua në Buenos Aires bashkë me familjen e tij, për të vazhduar shkollën e lartë për mjekësi. Në vitin 1952 në moshën 23 vjeçare vendosi të bëjë udhëtimin e tij të parë (rreth 4.500 km) për të vizituar kontinentin e Amerikës së Jugut bashkë me mikun e tij Alberto Granado.
Në vitin 1953 u diplomua në mjekësi dhe vendosi të bëjë një udhëtim tjetër, këtë herë me një shok tjetër, Calica Ferrer. Fillon të interesohet për politikën dhe filloi t’u afrohet ideve marksiste.
Gjatë viteve 1954-1956 u njoh me Hilda Gadea, me të cilën më pas u martua në vitin 1956. Më vonë kaloi në Meksikë, ku u njoh me Fidel Kastron.
Gjatë viteve 1957-1958 u krijua kolona e dytë revolucionare me Fidel Kastron, e cila mori pjesë në pushtimin e Siera Maesta-s dhe në sulmin e Santa Clara-s.
Gjatë viteve 1959-1960 u bë qytetar kuban dhe mori pjesë në qeverinë e Kastros si ministër i industrisë dhe president i Bankës Kombëtare.
Gjatë viteve 1961-1964 mori pjesë në konferencën e shteteve amerikane në Punta del Este.
Vihet në komandë të mbrojtjes gjatë krizës së Gjirit të Derrave.
Merr pjesë në Moskë për festimet e përvjetorit të 47-të të Revolucionit Socialist të Tetorit.
Merr pjesë në asamblenë e OKB-së në New York. Me ketë rast i jep një intervistë televizionit amerikan (CBS). Niset për një udhëtim në Afrikë.
1965-në mars rikthehet në Kubë dhe del për të fundit herë në publik. Më 1 prill në një letër dërguar Kastros deklaron arsyet e tij për largimin nga Kuba. Më pas, në mënyrë të fshehtë, largohet për në Kongo. Pas gjashtë muajsh kthehet përsëri në Kubë. Atje përgatit një plan për të sjellë revolucionin në Bolivi.
1966-Me një emër të rremë shkon nëBolivi. Atje fillon të shkruajë “Ditarin”.
1967-Lufta guerile në Bolivi nuk pati mbështetje nga Partia Komuniste boliviane dhe nga popullsia vendase, ushtria boliviane po e ndiqte Guevarën dhe më 8 tetor plagoset dhe kapet nga ushtria boliviane. Më 9 tetor, vritet dhe varroset në një vend sekret në Vallegrande, Trupi i tij gjendet më 1997 dhe rivarroset në Kubë më të gjitha nderimet dhe ceremonitë që u rezervohen heronjve./KultPlus.com
Parku natyror Korab-Koritnik po vizitohet gjithnjë e më shumë nga turistët vendas e të huaj.
I cilësuar si një nga zonat më të bukura që ka rajoni i Kukësit dhe veriu i Shqipërisë, ky park shtrihet në një lartësi mbi 1300 metra mbi nivelin e detit dhe në të mund të gjesh gjithë bukurinë natyrore dhe peizazhet e mrekullueshme.
Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale pamje nga peizazhet e parkut natyror Korab – Koritnik, një prej perlave të zonave tona të mbrojtura, që në muajt e parë të vitit kanë pritur plot 800 mijë vizitorë.
Parku Korab-Koritnik ka 25 monumente natyrore (kategoria e tretë e zonave të mbrojtura në Shqipëri). Maja e malit të Korabit, më i larti në Shqipëri, ka një bukuri të rrallë.
Përveç tij ka edhe kreshta të tjera vargmali, me formacione gëlqerore dhe gipsi, mbuluar me bimë barishtore dhe kullota alpine, me lloje të ndryshme lulesh plot aromë gjatë pranverës dhe verës.
Burimet e ftohta të ujit, liqenet natyrore, majat e maleve mbuluar me borë, ofrojnë mundësi të mëdha për të shijuar çdo detaj të turizmit malor, dimër dhe verë./atsh/KultPlus.com
Sopranoja shqiptare me famë ndërkombëtare, Marigona Qerkezi ka njoftuar se do të përformojë në pesë shtete të ndryshme gjatë sezonit 2024 dhe 2025.
Ajo ka shkruar se do të jetë e pranishme në Finlandë, Gjermani, Emirate të Bashkuara, Belgjikë, dhe Itali.
“Jam e lumtur të shpall sezonin tim operistik 2024/25! Këtë vit, kam kënaqësinë që të performoj në Finlandë, Gjermani, Emiratet e Bashkuara Arabe, Belgjikë dhe Itali. Me padurim pres të ndaj më shumë detaje dhe shpresoj të ju shoh në një nga këto vende fantastike”, ka shkruar ajo.
Sot janë bërë 125 vite nga lindja e shkrimtarit japonez Jasunari Kavabata, shkruan KultPlus.com.
Jasunari Kavabata lindi në Osaka, Japoni më 14 qershor 1899 dhe vdiq më 16 prill 1972.
Ai është nobelist japonez. Puna e tij e parë më e madhe që do t’i jepte famë mes letrarëve japonezë do të ishte historia e shkurtër “Kërcimtarja nga Izumi” e shkruar më 1925.
Më vonë u bë edhe lideri i një shkolle shkrimtarësh japonezë, të cilët konsideroheshin për stilin e tyre lirik mbresëlënës, në krahasim me letërsinë proletare të vitit 1920.
Novelat melankolike të Kavabatës, zakonisht trajtojnë me finesë dhe delikatesë marrëdhëniet midis një burri dhe një gruaje. Për shembull libri “Dashuri në vendin me dëborë” shkruar më 1956 (që ishte edhe libri me të cilin ai do të fitonte Çmimin Nobel), trajton historinë e një geishe me një biznesmen të ftohtë nga Tokio.
Më 1968, Kavabatës iu dha Çmimi Nobel. Ai ishte japonezi i parë që e mori këtë titull në fushën e literaturës. Shumë vite më vonë, ai do prekej nga probleme shëndetësore dhe psikologjike, duke i dhënë jetës fund me vetëvrasje më 16 prill 1972
Disa nga veprat e tij më të njohura janë:
1926 – Kërcimtarja nga Izumi (përkthyer në shqip) 1935 – 1937 – 1947 – Dashuri në Vendin me Dëborë (përkthyer në shqip) 1951 – 1954 – “Mjeshtri i Go” – The Master of Go (jo e përkthyer në shqip) 1942 – 1952 – Thousand Cranes (jo e përkthyer në shqip) 1949 – 1954 – “Tingulli i Malit” – The Sound of the Mountain (jo e përkthyer në shqip) 1954 – “Liqeni” – The Lake (jo e përkthyer në shqip) 1961 – “Shtëpia e Bukurosheve të Fjetura” – The House of the Sleeping Beauties (histori të shkurtra) 1962 – “Kryeqyteti i Vjetër” – The Old Capital 1964 – “Bukuri dhe Trishtim” – Beauty and Sadness
Palm-of-the-Hand Stories Dëbora e Parë mbi Fuji – First Snoë on Fuji (jo e përkthyer në shqip) Histori të tjera (jo të përkthyera në shqip)/KultPlus.com
Jusuf Buxhovi: ”Maqedonia nga antika deri te koha jonë”
Nga Ramadan Musliu
Projekti më i ri historiografik i Jusuf Buxhovit, “Maqedonia nga antikita deri te koha jonë” është një shembull ilustrativ i pohimit të dijetarit të njohur austriak se historia ka për funksion “zgjerimin dhe fuqizimin e botës sonë mendore, falë njohjes së thelluar të zhvillimit të përjetshëm moral” (Johann Gustav Droysen, Grundriß der Historik). Historia e Maqedonisë vjen pikërisht në një moment historik kur po bëhet ridefinimi i identiteteve etnike por edhe i atij shtetëror i shqiptarëve në shtetin të sotëm të quajtur Maqedonia e Veriut, e cila është “suksesore” e pjesërishme e territorit të Maqedonisë antike. Autori me një qasje metodologjike tashmë të identifikueshme si një sintezë e gjerë e dijes dhe informacionit për periudha përkatëse, ke ndërtuar një sistem kritik dhe rivlerësues të procesit historik, trajton edhe Maqedoninë, në dy plane kryesore: në korelacionin Maqedoni antike, si monarki dhe si perandori globale botërore me Maqedoninë e Veriut tashmë, si një sajesë politike në një teritor të tjetërsuar etnikisht, dhe, si plan i dytë referencial del ndjekja e vazhdimësisë etnike të hapësirës maqedone që nga antikiteti e deri në aktualitet, vazhdimësi kjo që favorizon popullatën autoktone, domethënë atë shqiptare.
Duke trajtuar Maqedoninë si konstrukt politiko-juridik, që nga Maqedonia antike e Filipit e veçmas e Aleksandrit të madh, krijuesit të një perandorie globale botërore, autori merret me thyerjen e tabuve politikë që janë krijuar gjatë periudhave të ndryshme e sidomos shfaqjen e Maqedonisë si një çështje sllave, si pasojë e implikimit rus në Ballkan dhe e Krizës lindore, të cilës i ka ndihmuar edhe inteligjencia romantike europiane, e cila idealizmin kulturor e hodhi në rrafshin politik, duke u përpjekur të krijojë madje edhe entitete shtetërore.
Të gjitha këto probleme, deri tek periudha e fundit, ajo e krijimit të shtetit maqedon nga Tito, si shkëputje e suksesshme e Maqedonisë nga sfera e interesit politik serb, bullgar e grek, e deri tek riemërtimi i këtij shteti në Maqedoni e Veriut, autori i vështron në kontinuitet, duke ndërtuar një rend kronologjik sipas periodizmit nga historia e përgjithshme, duke filluar me antikitetin. Autori, duke u mbështetur në një faktografi të tërë, problemin maqedon e nxjerr jashtë sferës sllave, të cilët shfaqen në Ilirik nga mesi i shekullit VII , Maqedoninë e trajton si një hapësirë dhe etni që vjen nga degëzimet pellazge, të vendosur në trekëndëshin mes ilirëve, thrakëve dhe dardanëve, madje duke i përafruar me dardanët si suksesor të perandorisë së hershme po ashtu të një koncepti botëror të perandorisë së tyre që gjen inkarnim në atë maqedone të Aleksandrit të madh. Duke trajtuar fillesën maqedone, së pari në domenin e mitit mbi Makedonin si të birin e Zeusit, apo të birit të LIkaonit, të birit të Pellazgut, pra si nip i Pellazgut apo edhe si të birit të perëndsisë egjiptase, Ozirisit, megjithatë origjina e tij mbetet pellazge, domethënë e përbashkët me popujt të tjerë më të cilët ishte i rrethuar, me Brygët, Pajonët apo dardanët, siç i njeh G.F. Hani, dhe ilirët e thrakët që janë të një gjaku sa na e kujton pohimin e Georgievit, i cili thotë se maqedonët, epirotët, thrakët e madje edhe ilirët e flasin të njejtën gjuhë. Kësisoj historia edhe antike edhe e tanishme e Maqedonisë është ë pashkëputshme nga kompleksi pellazg e veçanërisht e lidhur me atë dardane, të cilët, sikurse edhe me Tribalët, kanë bërë lufta të pandërprera, si karakteristike e luftërave brenda llojit të fiseve pellazge.
Pas rënies nën sundimin e Perandorisë romake roli i maqedonëve vjen duke u zbehur sa ata shkrihen në etninë dominuese, atë liro-dardane, duke ruajtur vetëm tiparet gjuhësore dhe kulturore, por edhe famën e dikurshme me të cilën do të lidhet edhe vetë Skënderbeu duke u cilësuar si princ i maqedonëve dhe i epirotëve. Mengadalë Maqedonia vjen duke u zbehur si entitet shtetëror dhe si bartës i dikurshëm i një perandorie gjithëbotërore. Një përpjekje për ta faktorizuar, përkatësisht për ta politizuar, bëhet me ardhjen e sllaveve, përkatësisht sundimi bullgar i këtyre trojeve, çështje që ende nuk është ndriçuar sa duhet shkencërisht. Manipulimet e mëdha bëhen nga politikat shtetërore të dy shteteve, bullgarëve dhe serbeve, sidomos ne periudhën e ekspansionit të tyre gjatë shekullit XIX dhe XX, periudhë kur në Serbi zë fill shkolla nacional-historike e themeluar nga Garashanini, modelet e të cilës edhe sot i ndjekin historianët shqiptar, duke pranuar të gjitha falsifikatet e tyre. Po kaq rol në këtë spekulim historik kanë edhe bullgarët, të cilët një gjuhë liturgjike, çfarë ka qenë sllavishtja, mundohen ta bëjnë një gjuhë të perandorisë bullgare më një shtrirje të gjerë në Ilirik.
Me invanzioni osman problemi maqedon, deri në fazën e dekompozimit të kësaj perandorie, mbetet si i margjinalizuar ngase statusi i saj është i njëjtë me të gjithë shqiptarëve. Maqedonia, pjesa më e madhe e territorit të sotëm, hyri në kuadër të ndarjes administrative të kohës, si Vilajet i Manastirit, kurse në planin global popullata edhe kulturalisht edhe politikisht është unijon me ato të vilajeteve të tjera dhe përpjekjeve për pavarësim. Vetëm më shfaqjen e krizës lindore, domethënë me implikimin rus në Ballkan, Maqedonia imponohet si një çështje e kohës që duhet të shkojë në kuadër të procesit të defaktorizimit të elementit shqiptar, ndonëse gjatë kësaj periudhe edhe në këtë pjesë shqiptare ka përpjekje për inkuadrim në proceset politike që do të shpinin nga shkëputja prej Perandorisë otomane. Implikimi rus nënkupton implikimin sllav, përpjekjet serbe dhe bullgare që të marrin në administrim këtë hapësirë, lëvizje që shkojnë në disfavor të elementit shqiptar, Madje kjo krizë rezulton edhe në luftëra ballkanike, pas të cilave territori maqedon trajtohet si pjesë e Serbisë së vjetër, gjithnjë në pajtim me spekulimet dhe falsifikimet historike serbe.
Megjithatë shqiptarët, përkundër këtyre përpjekjeve janë element aktiv, ngase marrin pjesë në të gjitha proceset e rëndësishme të Perandorisë osmane, për të mos thënë se janë faktori kryesor në lëvizjen xhonturke, nga e cila shqiptarët dalin të deprimuar. Brenda këtyre rrethanave Manastiri, por edhe Shkupi behën qendra të rëndësishme të lëvizjeve politike dhe kulturore shqiptare, qoftë kur është fjala për organizimin e Kongresit të alfabetit të (1908) në Manastir apo përpjekjet që Shkupi të bëhet qendër politike e lëvizjes për pavarësinë s Shqipërisë. Gjatë kësaj periudhe e mbizotëron ideja e integralizmit kombëtar, ide që gjithnjë do të zbehet pas krijimit të shtetit shqiptar me shpalljen e pavarësisë në Vlorë në fund të nëntorit të vitit 1912. Gjatë periudhës midis dy luftërave botërore shqiptarët e Maqedonisë, të mbetur nën tutelën serbe, i nënshtrohen një presioni të madh që është një lloj specifik i gjenocidit ngase në këtë kohë bëhet marrëveshja e njohur e Lloznaës mes Serbisë dhe Turqisë, me të cilën bëhen një shpërngulje masovike për në Turqi. Studiuesi Buxhovi, duke ndjekur parimin e objektivitetit shkencor, bën edhe zbardhjen e disa të vërtetave të kamufluara nga historiografia sllave, veçanërisht kur është fjala për proceset politike mbi të cilat kinse është mbështetur tradita e popullit maqedon, para se ai të identifikohet si një nacion, merret vesh i kamufluar. Ndër këto ngjatje është pa dyshim Kryengritja e Ilindenit dhe Republika disaditëshe e Krushevës, që është një lëvizje e nxitur nga bullgarët dhe ku shqiptarët u përdorën si një burim i konfliktit reciprok, në njërën anë popullata ortodokse shqiptare e në anën tjetër, ajo e besimit islam. Këtë ngjarje tragjike dhe pa ndonjë peshë historike më vonë përpiqen edhe disa qarqe politike ta marrin si një aktivitet të përbashkët maqedono-shqiptar, duke i dhënë konotacione politike të kohës së vet.
Megjithatë, në këtë periudhë, të cilën autori i cilëson si rikthim të Jugosllavisë, kur ndodh edhe një rindarje administrative e Maqedonisë, duke marrë statusin e një banovine, e ashquajtur e Vardarit, kur ndodh dominimi i elementit sllav, në radhë të parë i atij serb, i cili Maqedoninë e shndërroi pas asnjë bazë historike, etnike dhe politike në “Serbi të vjetër”, megjithatë Maqedonia, përkatësisht Shkupi, mbetet si një epiqendër e zhvillimeve kulturore ehe politike e shqiptarëve sepse dominanca entike ishte ajo që e përcaktonte qoftë edhe kuantitativisht zhvillimet e të gjitha sferave.
Kapitull më vetë në libër dhe që gjen në trajtim shkoqitës është ai “ Republika e Maqedonisë dhe Jugosllavia – Maqedonia krijesë e Titos”, problemi maqedon kalon nga një nivel gjeografik jo vetëm në nivel politik, por shtetëror, sepse kthesa e madhe që u bë në Jugosllavinë e atëhershme me Luftën e Dytë Botërore, bëri që Maqedonia të pushojë së qeni monedhe për kusuritje, sepse ajo shndërrohet në një entitet shtetëror dhe sllavët e kësaj hapësire katapultohen me identitet të ri, shndërrohen në komb maqedon, çështje që do të ketë pasoja të rënda për popullatën dominuese shqiptare të kësaj hapësire. E gjithë kjo ndodh me vendimet e Kuvendit të tretë të AVNOJ-it të mbajtur në Beograd më 1945, kur kinse me vullnetin e lirë të gjitha pjesët e ish-Jugosllavisë monarkiste i bashkohen shtetit të ri komunist. Në libër jepet një pasqyre e gjerë e zhvillimeve politike të kohës, por edhe ushtarake, të cilat, për shkak të politikës pragmatiste të Titos, arritën të largojnë pretendimet hegjemoniste serbe dhe bullgare nga Maqedonia, ndonëse me një kosto të madhe për etninë shqiptare. Në kuadër të këtyre proceseve një vështrim i rëndësishëm i bëhet edhe lëvizjeve nacionaliste shqiptare, organizimin e frontit antisllav, midis të cilave shquhet NDSH, që është një përpjekje e vonuar e implikimit euroatlantik në Ballkan, të cilët mendonin që përmes elementit shqiptar të bëjnë ndryshime në hartën politike jugosllave, pasi që e panë gabimin strategjik të Jaltës dhe konferencave të tjera. Edhe NDSH, sikundër edhe lëvizjet e tjera politiko-ushtarake dështojnë ngase inicimi i saj ishte vetëm një sprovë se çfarë mund të bëhej po qe se krijohet një momentum politik për ndryshimin eventual në këtë hapësirë.
Një hapësirë të gjerë zë trajtimi i zhvillimeve politike në vend gjatë periudhës së pas çlirimit dhe deri tek krijimi i shtetit të pavarur maqedon sikundër edhe analiza e shkaqeve politike që shpiejnë deri të shpërthimi i luftës së fundit në vitin 2001, të njohur si luftë e Ushtrisë çlirimtare Kombëtare. Edhe kësaj ngjarjeje me peshë, e cila çon deri të Marrëveshja e Ohrit, për të cilën autori mendon se është një përmbyllje e pa suksesshme politike e një luftë të suksesshme, i jep një tretman të duhur, duke e marrë si një ngjarje me peshë historike, duke i ndarë komponentet qenësore të saj, atë ushtarake, diplomatike dhe politike.
Edhe kjo luftë nuk solli atë për të cilën ishin bërë sakrifica njerëzore, ndonëse në një rrafsh të të drejtave të njeriut u arrit një përparim, por jo edhe qëllimi themelor, shndërrimin e shqiptarëve në një faktor shtetformues, pa të cilin shteti Maqedonia e Veriut nuk mund te ketë perspektivë dhe ky status inferior do të jetë gjithnjë burim i krizave të reja.
Edhe në këtë kapitull jepet një pasqyrë e gjerë e zhvillimeve politike në kuadër të të cilave përfshihet edhe spektri politik që nga themelimi, ridefinimi i programeve të tyre në varësi nga kushtet e reja të krijuara me kontekstin e ri politik.
Në fund të themi se ky botim kapital për historinë e Maqedonisë, i cili pret një receptim dhe një qasje kritike historiografike, sepse rëndësia e tij është ajo që e bën të paevitueshëm një akt të tillë, duke qenë së është iunicues dhe frymëzues për trajtimin e çështjeve të shtruara në një plan më të gjerë, paraqet edhe një sukses shumë të madh të Jusuf Buxhovit si historian, që lirisht mund të konsiderohet si një pjesë komplementare të projektit Kosova në tetë vëllime, pasi që historia e kësaj hapësire është e pashkëputshme me historinë e Kosovës.
Nxënësit nga Kosova kanë shkëlqyer në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në 25-vjetorin e çlirimit të Kosovës, duke arritur t’i fitojnë gjashtë medalje të arta dhe disa tjera të argjendta dhe të brozta, në garat e zhvilluara në shkencë, matematikë dhe robotikë.
Garat “Neo Science Olympic” në New Jersey Institute of Technology. Lajmi u bë i ditur nga Konsulli i Përgjitshëm në New York, Blerim Reka.
“Në pritjen e sotme për nxënësit, arsimtarët dhe prindërit, në Konsullatën e Përgjithshme të Republikës së Kosovës në Nju Jork. Fëmijët e lindur në liri, na bënë krenarë në ditën e çlirimit të Kosovës”, shkroi Reka në një postim.
Më poshtë gjeni emrat e nxënësve që kanë fituar garat:
Këta janë nxënësit që i fituan garat:
Gerti Kida, klasa 10 -vendi i parë nivel botëror-KODIM (Medalje e artë)
Vesa Xhymshiti – klasa e gjashtë, vendi i parë në MATEMATIKË ( Medalje e artë)
Jeton Sylejmani, klasa e pestë, vendi i dytë në MATEMATIKË dhe SHKENCË ( Medalje e artë)
Harun Hondozi, klasa e katërt, vendi i parë në SHKENCË dhe vendi i dytë në MATEMATIKË (Medalje e artë)
Lum Rrahmani, klasa e katërt, vendi i parë AI Challenge vendi i dytë SHKENCË dhe vendi i tretë në MATEMATIKË ( Medalje e artë)
Molos Gashi, klasa e tretë, vendi i parë në MATEMATIKË dhe vendi i tretë në SHKENCË (Medalje e artë)
Me medalje u shpërblyen këta nxënës:
Lum Paçarada, klasa e shtatë- medalje e artë në SHKENCË
Lorik Begunca, klasa e pestë – medalje e artë në MATEMATIKË
Gjin Rrahmani, klasa e tetë -medalje e artë në SHKENCË
Blin Berisha, klasa e tetë- medalje e artë në SHKENCË.
Pas zbulimit të statujës së ish-kryeministrit britanik Tony Blair në Kosovë, njerëzit kanë filluar se i ngjason aktorit australian Jason Donovan.
Skulptura është zbuluar në Ferizaj me datë 12 qershor, në 25-vjetorin e Çlirimit të Kosovës nga shteti serb, ku Blair ka luajtur një rol të rëndësishëm në diskutimet e NATO-s.
Në një postim të shpërndarë nga ish-sekretari i Blair, Alistair Campbell, ku ai kishte për qëllim të nxiste publikun për të votuar partinë Laburiste, reagimet ndaj postimit ishin komike.
“Zbulohet statuja e Tony Blair në Kosovë”, ka shkruar Campbell. “Nuk jam i sigurt se ku, nëse diku, do të ngrihen statuja për ndonjë nga pesë kryeministrat që e kanë çuar vendin tonë prapa në 14 vitet e fundit. Votoni Laburistët nëse doni një qeveri serioze që i bën gjërat”, thuhet në shkrimin e Intependent.co.
“Ky është Jason Donovan”, “Statuja e Jason Donovan u zbulua, duhet të jetë Tony Blair”, ishin disa nga komentet e ndjekësve.
Donovan luajti së bashku me Kylie Minogue në filmin hit amerikan, Neighbours. Ai u bë i famshëm në shfaqje, duke luajtur Scott Robinson nga viti 1985 deri në 1989, përpara se të fillonte karrierën e tij si solo. Minogue luajti interesin e tij të dashurisë Charlene./KultPlus.com
Mrizi i Zanave, një restorant i stilit agroturizëm në veri të Shqipërisë, është pikërisht vendi që do të dëshironit të vizitonit kur jeni me pushime, shkruan Johanna Thomas-Corr në një artikull të botuar në të përditshmen britanike “Time”.
Kur kërkuam të shihnim menunë, na thanë që nuk kishte një të tillë. Në vend të kësaj, thjesht na u bënë disa pyetje në lidhje me kufizimet dietike dhe ushqimet – dhe më pas na vendosën para disa pjata: byrek me presh, turshi, kungull të mbushur, djathëra, një salcë djathi të nxehtë, mish të pjekur – dhe pulë të pjekur në furrë.
Ne erdhëm në Shqipëri për një festë familjare me premisën se vendi i vogël ballkanik mund të ishte thjesht “Greqia e re” ose ndoshta “Kroacia e ardhshme” – një destinacion jo shumë i largët, me diell dhe relativisht i lirë për pushime familjare në plazh.
Nuk është një ide absurde. Sallata greke disponohet gjerësisht, vetëm që e quajnë sallatë fshati. Klima është me të vërtetë e favorshme.
Duhet të vini në Shqipëri sepse është një vend me histori, kulturë dhe gjuhë unike dhe njerëz jashtëzakonisht miqësorë.
Për shembull, nëse dëshironi të ecni në veriun alpin, ju këshillojmë të shkoni në një fshat të quajtur Theth, një varg i njohur si malet e mallkuara – të cilat janë jashtëzakonisht të bukura.
Megjithatë, gjeografia e Shqipërisë është dukur shpesh “e mallkuar”. Popullsia vendase ka luftuar me pushtuesit romakë, sllavë, osmanë dhe italianë fashistë.
Pas luftës, diktatori stalinist Enver Hoxha e ktheu Shqipërinë në një regjim komunist.
Vitet e menjëhershme post-komuniste u shënuan nga kaosi ekonomik dhe trazirat civile.
Por, ekziston një ndjenjë të prekshme optimizmi tani, me kryeministrin e fundit të Shqipërisë, Edi Rama, duke dhënë një shembull vetëbesimi të sapogjetur të vendit.
Ish-basketbollist dhe artist modern, që flet rrjedhshëm pesë gjuhë, Rama është një politikan i hapur, kozmopolit dhe urban.
Ndërsa ishte kryebashkiak i Tiranës, një nga veprimet e tij të para ishte rilyerja e fasadave gri staliniste të qytetit me ngjyra të ndezura.
Ne morëm një makinë me qira dhe bëmë disa udhëtime ditore drejt Shqipërisë.
Qyteti i Durrësit ka një bregdet të bukur dhe duket si një kartolinë e viteve 1970. Ka një amfiteatër romak dhe shumë kafene të këndshme.
Kaluam gjithashtu një pasdite të qetë duke eksploruar rrugicat e pjerrëta të Beratit, një vend i trashëgimisë botërore të UNESCO-s që daton që nga epoka bizantine.
Ai njihet si “qyteti i një mbi një dritareve” falë ndërtesave të tij unike që ngrihen në kodër pranë lumit Osum deri në një akropol.
Eduard Lear – një artist dhe poet anglez – e vizitoi Beratin në 1848 dhe vlerësoi se qyteti kishte një pamje ku ndërthurej madhështia e modelit zviceran me të gjitha bukuritë e arkitekturës turke.
Një tjetër ekskursion i preferuar ishte në Shkodër, pikërisht në veri të vendit pranë kufirit malazez – dhe porta për në malet e mallkuara -“Bjeshket e Nemuna”.
Shkodra është një qytet turistik i qetë me një qendër të pedonalizuar ku mund të bëni një shëtitje dhe të shijoni një kafe jashtëzakonisht të mirë.
I lirë, i sigurt dhe i qetë, qyteti ka një horizont të dominuar nga Xhamia e madhe Ebu Bekër, por gjithashtu ndodhen shumë ndërtesa të bukura të ulëta.
Java jonë arriti të ndërthurte pushime të këndshme për fëmijët në pishinë dhe zbulime të vendeve të panjohur argëtuese për të rriturit. Shqipëria është relativisht e përballueshme dhe miqësore me buxhetin.
Siç ndodh shpesh, vetëm pasi e përjeton një destinacion të ri – arrin të zbulosh se si do ta organizosh udhëtimin e ardhshëm në këtë vend.
Ne na pëlqyen ekskursionet, por ndoshta do të ishte një ide më e mirë t’i organizonim ato – për të shmangur të gjitha ato udhëtime vajtje-ardhje.
Një itinerar i bukur mund të përfshijë disa netë në Tiranë; dy-tre ditë ecje në Shkodër dhe në Bjeshkët e Nemuna – dhe më pas disa ditë relaksi në një resort të këndshëm, ndoshta me disa udhëtime ditore në Berat dhe Krujë.
Duket e pamundur që një vend me një gamë dhe bukuri të tillë që ndihet kaq intrigues dhe i ndryshëm – të jetë kaq pranë.
Cilat janë vendet më të mira në Shqipëri
Shqipëria duket se është kthyer në destinacionin më “cool” të verës.
Bregdeti shqiptar – me ujin e tij të pastër bruz dhe baret e plazhit – janë konsideruar si “Maldivet e Evropës” dhe vendi është tashmë nën radarin e udhëtimeve të të rinjve.
Vendet më në tendencë
Ksamili – një fshat bregdetar në skajin jugor të Shqipërisë ofron bare me pamje nga plazhi dhe ishujt e pabanuar.
Destinacionet tërheqëse në Ksamil përfshijnë baret e plazhit “P Poda” dhe “Mulino Beach”.
Turistët që duan festa mund të shkojnë më në veri – në hotelin “Folie Marine”, i cili ka plazhin dhe barin e tij të natës.
Saranda – është një tjetër vend turistik. Bari kryesor i plazhit të qytetit është “Demi Lounge” ku DJ ndërkombëtarë shpesh luajnë deri në agim.
Adhuruesit e këtij vendi – preferojnë në mbrëmje të shijojnë një darkë në restorantin “Nam” me pamje buzë detit.
Dhërmiu – fshati bregdetar organizon dy festivale të muzikës elektronike – “Kala Festival”(5-12 qershor), këtë vit me Jeff Mills dhe Horse Meat Disco ndër të tjera dhe “ION Festival” (4-11 shtator).
Ju mund të kërceni deri në orët e para të mëngjesit – përpara se të relaksoheni në një kasolle plazhi në modë.
Vende të qeta
Për udhëtarët që kërkojnë vende të qeta, “Manta Resort” në Ksamil është vendi ideal për një koktej në perëndim të diellit në kuvertën e barit të plazhit – përpara se të shijoni karkalecat – specialitet i restorantit.
Nëse nuk jeni adhurues të festave, një udhëtim në Syrin e Kaltër – një orë me makinë nga Ksamili – është një ndalesë “e detyrueshme”.
Ky burim natyror që rrjedh nga një shpellë nënujore me ngjyrë bruz duket si një sy gjigant.
Tirana
Tirana e quajtur ndryshe si “Berlini i ardhshëm” ofron akomodim të shkëlqyer ne “Faces & Places Boutique Hotel”.
Ju mund të vizitoni zonën e Bllokut, të zbuloni artin abstrakt në galerinë Fab dhe shijoni një vakt në “The Taproom by Pan’s Microbrewery”.
Për pije, vendi më i mirë është “Nouvelle Vague”, i cili hyri në listën e 50 Bareve më të Mirë në botë vitin e kaluar./atsh/KultPlus.com
Peacock ka publikuar një teaser shfaqjen e re “Those About to Die”.
Shërbimi i transmetimit postoi një trailer për serialin ku luan Anthony Hopkins.
Those About to Die bazohet në librin e Daniel P. Mannix me të njëjtin emër, i cili gjithashtu frymëzoi filmin e vitit 2000 Gladiator me Russell Crowe.
The Peacock show eksploron korrupsionin, politikën dhe spektaklin e garave të gladiatorëve në Romën e lashtë dhe paraqet “një ansambël personazhesh të ndryshëm në shtresat e shumta të shoqërisë romake ku sportet, politika dhe biznesi kryqëzohen dhe përplasen”.
Hopkins luan rolin e Vespasianit, perandorin e Romës nga viti 69 deri në 79 pas Krishtit.
Kasti përfshin gjithashtu alumët e Game of Thrones, Iwan Rheon dhe Jóhannes Haukur Jóhannesson, së bashku me Sara Martins, Tom Hughes, Jojo Macari, Moe Hashim, Rupert Penry-Jones, Gabrielle Pession, Dimitri Leonidas, Emilio Sakraya dhe David Wurawa./KultPlus.com
‘’Dy krisma në Paris’’ është një dramë nga Sheri Mita dhe Pëllumb Kulla. Tema që trajtohet është ajo e vrasjes së Esat Pashë Toptanit në Paris dhe poashtu gjyqin e bërë ndaj Avni Rrustemit, shkruan KultPlus.
Avni Rrustemi ka qenë nja atdhetar demokrat revolucionar i shquar, udhëheqës i shoqërisë demokratike ‘’Bashkimi’’, pjesëtar i opozitës demokratike në Asamblenë Kombëtare në prag të Revolucionit të Qershorit.
Filmi ‘’Dy krisma në Paris’’, vazhdon të shikohet edhe sot nga një pjesë e madhe pasiqë tema që trajtohet është mjaft delikate. Në një pjesë të dramës, personazhi i Avni Rrustemit thotë: “Keni për të parë edhe ju, se ky do të jetë gjyqi i Esat Pashë Toptanit”, kështu edhe del të jetë deri në fund.
Në film preken tema si tradhëtia, besa, lufta e sakrifica e popullit të Shqipërsië, nën interpretimin e trupës teatrale të Fierit, me aktorët Fatos Sela, Vladimir Muzha, Andrea Pepi etj.
KultPlus ju sjell skenën më të ndjeshme të kësaj drame, atë të ardhjes së Xhafo Idrizit në tavolinën e dëshmitarit. / KultPlus.com
“NGA TRI metamorfozat e shpirtit po ju them: Si shpirti bëhet deve, deveja luan dhe luani më në fund fëmijë. Shumë gjëra të rënda janë atje për shpirtin, shpirtin e fortë nderues që do të duronte shumë: sepse e rënda dhe më e rënda dëshiron forcën e saj.
Çfarë është e rëndë? kështu pyet shpirti që do të duronte shumë, dhe pastaj ulet në gjunjë si deveja dhe dëshiron të jetë i ngarkuar mirë.
Cila është gjëja më e rëndë, heronj? pyet shpirti që do të duronte shumë, që të mund ta marr mbi vete dhe të gëzohem me forcën time.
A nuk është kjo: Të poshtërosh veten për të mpirë krenarinë e dikujt? Të shfaqësh marrëzinë e dikujt në mënyrë që të tallesh me mençurinë e tij?
Apo është kjo: Të braktisim kauzën tonë kur ajo triumfon? Të ngjitesh në male të larta për të tunduar tunduesin?
Apo është kjo: Të ushqehesh me lisat dhe barin e diturisë dhe për hir të së vërtetës të vuash urinë në shpirt?
Apo është kjo: të jesh i sëmurë dhe të largosh ngushëlluesit dhe të bësh miq i të shurdhërve, të cilët nuk i dëgjojnë kurrë kërkesat e tua?
Apo është kjo: të hysh në ujë të ndyrë kur është uji i së vërtetës dhe të mos shmangësh bretkosat e ftohta dhe kalamajtë e nxehtë?
Apo është kjo: të duam ata që na përbuzin dhe t’i japim dorën fantazmës që përpiqet të na trembë?
Të gjitha këto gjëra më të rënda, shpirti që do të mbante shumë i merr përsipër: si deveja, e cila, kur ngarkohet, nxiton në shkretëtirë, kështu e shpejton shpirtin në shkretëtirën e saj.
Por në shkretëtirën më të vetmuar ndodh metamorfoza e dytë: këtu shpirti bëhet luan; ai do të kapë lirinë e tij dhe do të jetë zot në shkretëtirën e tij. Këtu ai kërkon zotërinë e tij të fundit: ai dëshiron të luftojë atë dhe Zotin e tij të fundit; për fitore do të luftojë me dragoin e madh. Kush është dragoi i madh që shpirti nuk dëshiron ta quajë më Zot?
“Ti do”, quhet dragoi i madh. Por shpirti i luanit thotë: “Unë do”.
“Ti do,” shtrihet në shtegun e tij, që shkëlqen me ar – një bishë e mbuluar me luspa; dhe në çdo peshore shkëlqen një “Ti do të jesh!” Vlerat e një mijë viteve shkëlqejnë në ato peshore dhe kështu flet më i fuqishmi nga të gjithë dragonjtë: “Të gjitha vlerat e të gjitha gjërave shkëlqejnë mbi mua. Çdo vlerë është krijuar prej kohësh dhe unë jam i gjithë vlera e krijuar. Vërtet, nuk do të ketë asnjë më shumë ‘do’”.
Kështu flet dragoi.
Vëllezërit e mi, pse shpirti ka nevojë për luanin? Pse nuk mjafton bisha e barrës, e cila heq dorë dhe nderon?
Të krijosh vlera të reja – që as luani nuk mund t’i realizojë: por të krijosh për vete lirinë për krijimin e ri – atë liri mund ta kapë fuqia e luanit. Për të krijuar lirinë për veten dhe për t’i dhënë një Jo të shenjtë edhe detyrës: për këtë, vëllezërit e mi, duhet luani.
Të marrësh të drejtën për vlera të reja – ky është supozimi më i frikshëm për një shpirt bartës dhe nderues. Për një frymë të tillë është pre dhe vepër e një bishe grabitqare. Ai dikur e donte “Ti do” si më të shenjtën: tani është i detyruar të gjejë iluzionin dhe arbitraritetin edhe në gjërat më të shenjta, që liria nga dashuria e tij të jetë pre e tij: luani duhet për një pre të tillë.
Por më thoni, vëllezërit e mi, çfarë mund të bëjë fëmija, që as luani nuk mundi ta bëjë? Pse luani grabitqar duhet të bëhet ende fëmijë?
Fëmija është pafajësia dhe harresa, një fillim i ri, një lojë, një rrotë vetërrotulluese, një lëvizje e parë, një Po e shenjtë. Për lojën e krijimit, vëllezërit e mi, nevojitet një Po e shenjtë: shpirti tani do vullnetin e tij; i dëbuari i botës tani pushton botën e tij.
Nga tre metamorfozat e shpirtit ju kam treguar: si shpirti u bë deve, deveja luan dhe luani më në fund fëmijë.
Anija në të cilën vdiq eksploruesi i njohur i Antarktidës, Sir Ernest Shackleton, është gjetur në brigjet e Labrador, Kanada, kanë njoftuar kërkuesit.
Locating the Quest – një anije me avull të montuar me ‘schooner’ e cila u mbyt në një udhëtim për gjuetinë e fokave të vitit 1962 – përfaqëson një lidhje të fundit me “epokën heroike të eksplorimit të Antarktidës”, tha udhëheqësi i kërkimit, John Geiger, shkruan The Guardian, transmeton Klankosova.tv.
“Finding Quest është një nga kapitujt e fundit në historinë e jashtëzakonshme të Sir Ernest Shackleton,” tha Geiger, i cili drejton Shoqërinë Mbretërore Kanadeze Gjeografike.
Gjenden rrënojat e anijes Quest, lidhja e fundit me epokën heroike të eksplorimit të Antarktidës./KultPlus.com
Mund të mendojmë për një galaksi kur flasim për Pessoa-n: ai është një, dhjetë, një mijë. Është një “poet në shumës”, “një kontradiktë e gjallë”: janë përdorur numra, cilësorë për të bërë të mundur përcaktimin e këtij autori të pakapshëm
Mund të mendojmë për një galaksi kur flasim për Pessoa-n: ai është një, dhjetë, një mijë. Është një “poet në shumës”, “një kontradiktë e gjallë”: janë përdorur numra, cilësorë për të bërë të mundur përcaktimin e këtij autori të pakapshëm.
Duhet fillimisht të pyesim veten se cili është Pessoa. Mbiemri i tij (që do të thotë “person”) duket se jep një përgjigje të përafërt, por përsëri mbetet enigmatik. Pseudonimet kanë bërë që të shpërthejë “miti i Pessoa”-s: pranë Ricardo Reis-it, helenisti; Alvaro de Campo-s, avangardisti; Alberto Caerio-s, “mjeshtri”; Bernardo Soares, autori i librit Shqetësimi, që ndër vite na vjen në edicione të reja dhe me interpretime të reja, ekzistojnë të paktën shtatëdhjetë “alias”që shoqërojnë këtë autor.
ULIKSI Ç’është miti? Asgjëja që është gjithçka! Është i njëjti Diell që përhapet qiejve – Mit drite i heshtur – Trup i gjallë i Zotit, Por edhe i vdekur dhe lakuriq! Uliksi që përherë bujti Njësoj si të mos qe i pranishëm Edhe pa ekzistencë qe krejt i mjaftueshëm Erdhi për të mos qenë i ardhur E na krijoi! Kështu miti ndërfutet Në realitet, duke e pllenuar, Pastaj gjithçka rrjedh Në uljen e jetës Pjesa e asgjësë vdes!
Pessoa, fillimisht përkthyes për shoqëri import-eksporti, do të bëhej një nga nxitësit kryesorë të modernizmit portugez. Për herë të parë, me të, por gjithashtu edhe me pseudonimet dhe personazhet e gjalla që e rrethojnë (Almanda Negreiros dhe Mario de Sa-Carniero, ndër të tjerë), letërsia portugeze eci me kohën e saj. Me vdekjen e tij, librat e tij janë thuajse të panjohur, ndërsa artikujt e tij në gazeta dhe revista janë të famshëm. “Rasti Pessoa” shpërthen fillimisht në vitet 1940 në Portugali, dhe njëzet vjet më vonë në Europë e më pas në botë. Që atëherë, nuk është reshtur kurrë së publikuari çka është gjetur në vargun e madh ku kish grumbulluar, me shumë imtësi, një pjesë të madhe të prodhimtarisë së tij (më shumë se 25000 tekste!).
Si ta ravijëzosh një autor, i cili shkruan: “Unë jam në pjesën më të madhe vetë proza që shkruaj”? Apo: “Jam bërë personazh romani, një jetë e lexuar.”? Si të flasësh kur ai kish deklaruar vetë përmes fjalëve të Alberto Caeiro-s, një nga identitetet e tij: “Nëse pas vdekjes sime, do të doni të shkruani biografinë time, s’ka gjë më të thjeshtë. Ka vetëm dy data – ajo e ardhjes sime në botë dhe ajo e vdekjes sime. Midis të dyjave, të gjitha ditët më përkasin”.
Mes studiuesve, miqve dhe familjarëve, në ambientet e KultPlus Caffe Gallery është bërë promovmi i librit “Kronikë në zemër: Këto ishin të ’90-tat”, nga autorja Rrezarta Reka- Thaqi, promovim ky që përkoi edhe me 25- vjetorin e Çlirimit të Kosovës, shkruan KultPlus.
“Kronikë në zemër: këto ishin të ’90-tat” paraqet një rrëfim personal të autores bazuar në kujtimet e shumta të ruajtura në ditar për Kosovën e viteve të 90-ta, përfshirë aparteidin, rezistencën dhe luftën.
Libri po ashtu është kombinim narrativ, në të cilin lexuesi udhëton në të shkuarën, por njëkohësisht takohet edhe me një shikim retrospektiv nga pozicioni i ditëve të sotme, mbi përjetimet personale të autores të cilat e kanë “goditur” kujtesën e saj.
Ky krijim i autores Rrezarta Reka- Thaqi i cili përmban edhe shkrime të paredaktuara nga ditari i saj personal, i dedikohet mbi të gjitha të rinjëve, të cilët duan dhe duhet të mësojnë për periudhën e viteve të 90-ta, me shembuj konkret e origjinal se me çfarë është përballur populli i Kosovës gjatë asaj periudhe kohore.
Kjo ceremoni promovimi, e mbajtur në një ambient të këndshëm, siç është KultPlus Caffe Gallery u hap nga poetja Vlora Konushevci, e cila tha se rrëfimet origjinale të sjellura nga autorja në fjalë janë thesare për brezat e rinjë.
“Rrezarta ka bërë një punë fantastike. Mendoj që këto rrëfime të Rrezes kanë për të shërbyer si thesar për brezat e rinj, por edhe për ne, për të përjetuar një farë çlirimi pak a shumë. Ju ftoj të gjithëve që ta lexoni librin” ka thënë Konushevci mes disa shkave të cilat i relaksuan pjesëmarrësit.
Më pas radha u la panelistes Nerimane Kamberi, e cila e çmoi lartë këtë krijmtari, siç e quajti ajo të guximshme të autores.
“Kur më ka treguar Rrezarta që po e bën këtë libër, i kam propozuar që ta lexoj edhe unë. Ne jemi takuar, kemi biseduar me Rrezartën për disa pika. Kam dhënë sigurisht sugjerime sepse është mirë që ta lexojë edhe dikush tjetër librin tënd, sepse aty mund të ketë gjëra të cilat ti nuk i sheh, udhëhiqesh nga emocionet, nga kujtimet mashtruese”, ka thënë Kamberi, e cila e theksoi elementin e lulediellit, si pikë mbresëlënëse të cilën e ka të përbashkët me autoren, element ky i cili i kishte ngjallur nostalgji për fëmijërinë e saj.
“Lulet e diellit i kemi pikë të përbashkët, në kuptimin që kur e kam lexuar gjatë “redaktimit” të librit episodi i lulediellit më ka kujtuar verën, mi ka kujtuar dajtë, por nuk ma ka kujtuar luftën sepse Rrezarta në një moment në mars e kujton rrugëtimin për Shkup dhe sheh luledielli, por lulediellë nuk ka në mars. Për këtë pjesë kemi biseduar, dhe ka qenë bisedë e frytshme sepse Rrezarta dëshironte, me shumë të drejtë ta ruante këtë episod të lulediellit. Por si t’ia bënim që me kohën ishte anakronike pasi në mars nuk ka lule dielli. Kjo është edhe puna e shkrimtares që të gjejë mënyra e metoda që ta lë imagjinatën të rroj edhe në libër” ka thënë Kamberi e cila më tutje potencoi se karakteristikë tjetër në këtë libër janë përdorimi i dy kohërave, asaj të shkuarës dhe të sotmes.
“Element tjetër që më ka tërhequr në këtë libër është edhe përdorimi i gjuhës të cilën e ka përdorur Rrezarta. Është më afër gjuhës së folur. Ne na kanë mësuar që duhet shkruar në gjuhën standarde, ashtu siç edhe vërtetë do të duhej shkruar, por mos të harrojmë që gjuha e folur është shumë më afër rrëfimit të saj, një vajze adoleshente, pastaj një vajze të pjekur”, ka thënë Kamberi duke e cilësuar librin si udhëtim në kohë përmes gjuhës, kujtimeve dhe shumë imazheve, i cili u promovua në një ditë të shënuar, siç qe 25- vjetori i Çlirimit të Kosovës.
Ndërsa panelisti tjetër, Agron Gashi, po ashtu i çmoi lartë aftësitë profesinale dhe intelektuale të autores Reka- Thaqi, e cila në mënyrë të mrekullueshme përmes katër zhanreve të shkrimit kishte arritur të rrëfente përjetimet e saj të viteve të 90-ta.
“Është një libër i mrekullueshëm i cili i ka tri apo katër zhanre brenda tij. Aq mirë i ka sintetizuar dhe aq mirë e ka shkrirë shpirtëroren, përvojën është e jashtëzakonshme. Në raste të tilla gjithmonë jam idhëtar i rrëfimeve. Lum ata që kanë çka rrëfejnë, çka tregojnë dhe mjerë ata që s’kanë çka tregojnë. Unë mendoj se gjithsecili e ka një përvojë të tillë, e ka një rrëfim në vete, çështje tjetër është se kush di ta artikuloj më mirë, kush më pak. Duke qenë që jam pjesë e shkrimeve, jam idhëtar i asaj që shkrimet sa më shumë t’i hedhim në letër” ka thënë studiuesi Gashi, i cili përmes rrëfimeve të detajuara të autores kishte pasur rast që t’i shihte “nga afër” përvojat, familjen e miqtë e saj.
“Është për ta pagëzuar Rrezartën që ka arritur që t’i hedh në letër kujtimet e saj. Një maksimë që para disa kohësh e kam lexuar thotë: Ne u kemi borxh fëmijëve rrëfimin tonë për luftën dhe për mbijetesën 10- vjeçare dhe për luftën e fundit të vitit 1998-1999, për të mos e lënë në harresë historinë e jashtëzakonshme të Kosovës, falë njerëzve të jashtëzakonshëm. Besoni që e pashë Rrezartën një njeri të jashtëzakonshëm, pashë personazhe që ishin këtu familjarë të saj, fëmijë të saj, miq të saj”, ka thënë Gashi më tej, të cilit përshtypje i kishte bërë edhe vendosja e personazheve të tjera në qendër të rrëfimeve të autores.
“Po flas për natyrën e shkrimeve dhe rrëfimeve të kujtimeve ku përveç vetes i vendos edhe të tjerët në qendër të tekstit, në qendër të rrëfimit. Ajo na evokon sidomos neve që kemi ardhur nga zona të tjera. Sot e shoh Prishtinën ndryshe. Secili prej nesh të këtij brezi të podrumeve, shkollimit paralel i kemi përjetuar. Jo vetëm që më ktheu në kohë por edhe më mësoi shumë gjëra sepse unë kam qenë në një zonë tjetër, nga rrafshi i Dukagjinit. Në libër mësova një jetë urbane, një mënyrë krejtësisht tjetër që ma kanë rrëfyer të tjerët sepse kam arritur të vij këtu vetëm pas lufte ose vetëm në studime”, ka thënë Gashi.
Ai më tutje këtë promovim të librit e ka quajtur si dëshmi të fortë të formimit të saj intelektual.
“Mbi të gjitha është një dëshmi shumë e fortë, është një dëshmi e pjekurisë dhe formimit të saj intelektual ku shihet se përmes këtij libri, duke përmendur figura, raste, vende, qendra kryesore urbane para dhe gjatë lufte, Prishtinën, Shkupin dhe Tiranën tregon vërtetë një trajektore të jashtëzakonshme e cila ka kaluar pothuajse që është shëndrruar brenda një kohe 10- vjeçare në një golgotë shqiptare. Në një mënyrë të veçantë shihet Rrezarta edhe si përkthyese por edhe si misionare, ambasadore dhe përfaqësuese e denjë para bashkësisë ndërkombëtare e herë herë edhe në rolin e motivimit kur ka pasur të përkthej në Stankovec” ka thënë Gashi.
Ndërsa, vetë autorja Rrezarta Reka- Thaqi tha se libri duhet ta lexohet me dritën e mbijetesës, edhe pse në të ngjarjet janë të paraqitura si sfida, pasi sipas saj qëllimi kryesor edhe në vitet e 90-ta ka qenë mbijetesa edhe pse të gjithë qenë të gatshëm për të vdekur në luftë.
“Kam menduar që s’kam për ta pasur shumë vështirë për ta shkruar sepse kam menduar që pas dy dekadave e gjysmë përfundimisht e kemi arritur paqe, pranim të gjitha përjetimeve, traumave e sfidave që i kemi kaluar. Megjithatë kur këto rrëfime i kam nxjerr në ditar, të cilat i kam ruajtur pavarësisht sa lëvizje i ka bërë në jetë, i kam ruajtur në një dollap, mirëpo të strukura gjithmonë. Kur fillova ta shkruaj librin rrëfim pas rrëfimi në momentin që u ktheja te leximet sidomos te ditarët personal, te rrëfimet e mija personale të cilat nuk janë redaktuar fare, e që kanë mbetur me atë emocion të vrazhdë, unë shpërtheja në vaj. Duhej një kohë për të qarë pak, pastaj me i fshi sytë dhe për të filluar prapë, pastaj përsëri në gjysmë të rrëfimit shpërtheja në vaj”, ka thënë autorja Reka-Thaqi duke e potencuar edhe idenë kryesore të botimit të këtij libri.
“Ideja kryesore e këtij libri është që unë dua që gjeneratat e reja të mësojnë pak më shumë për atë periudhë. Fëmijët më kanë pyetur se kur ka nisur lufta, unë nuk kam pasur një datë të saktë për të ju treguar, sepse për mua lufta ka nisur ndoshta në ditën kur unë kam lindur, për prindërit e mij edhe më herët, për gjyshërit gjithashtu. Unë kam dashur që fëmijët e mi ta kuptojnë që për ne lufta ka qenë në kulminacionin e viteve të 90-ta me aparteidin, krijimin e sistemit paralel, shpërthimin e luftës gjithsesi dhe pastaj edhe çlirimin e Kosovës Jam munduar për t’i kombinuar këto dy stile që në të njëjtën kohë me pas referencë edhe gjenerata jonë, pse jo edhe gjenerata e prindërve tanë, definitivisht edhe fëmijët edhe të rinjtë” ka thënë autorja e cila “Kampin në Stankovec” e cilësoi si periudhën më të vështirë të përjetuar, përderisa kthimin e saj në shtëpi si një moment mjaft të veçantë.
Ndërsa redaktori i librit Bekim Kupina tha se përkundër sfidave të cilat rrëfehen në libër, gjatë redaktimit nuk e kishte ndier nevojën për të qarë pasi mbi të gjitha rrëfimet e autores në thelb shpërfaqnin shpresë.
“Luledielli është një prej bimëve që e përcjellë rrotacionin e diellit. Rezja e ka filluar rrëfimin me një periudhë të trishtë, të një periudhe që fatkeqësisht unë dhe shumë prej jush e kemi përjetuar duke filluar nga segregacionit, helmimet, ndasitë nëpër shkolla, luftës, refugjatllëkut e të gjitha këto, kështuqë kur janë tipizuar të gjitha këto situata jetësore të cilat i kemi kaluar ne si popull, janë përmbyllur me simbolin e lulediellit që thash e ndjek ciklin e diellit. Dhe si përfundim autorja e ka konkretizuar punën e saj më 12 qershor. Kjo besoj është dhurata më e mirë për secilin prej nesh sepse është njëfarë memorie kolektive, jo vetëm rrëfim i Rrezes, por është rrëfim kolektiv i yni nëpër të cilin kemi kaluar”, ka thënë Kupina, i cili si vlerë e ka cekur edhe shtratin natyror të gjuhës në komunikimin e përditshëm, të cilin autorja mjeshtërisht e kishte sjellë në libër.
Pas ceremonisë promovuese, pjesëmarrësit patën rast që të marrin librin me nënshkrimin e autores Reka- Thaqi, dhe të vazhojnë diskutimet mes tyre të shoqëruar me nga një gotë verë dhe ëmbëlsira/ KultPlus.com
Eshtrat që datojnë rreth 100 milionë vjet më parë, të gjetura në Australinë verilindore janë identifikuar si një specie e re e pterosaurëve, sipas një studimi të sapo publikuar.
Eshtrat, të zbuluara në vitin 2021 në Queenslandin perëndimor nga kuratori i muzeut ”Kronosaurus Korner”, Kevin Petersen, i përkasin një gjinie dhe specie të re të pterosaurëve anhanguerian, haliskia peterseni, sipas një studimi të botuar në revistën ”Scientific Reports/Springer Nature”.
Epiteti i gjinisë Haliskia, që rrjedh nga greqishtja e lashtë, përshkruan një krijesë fluturuese që hedh një hije mbi det, ndërsa epiteti i specieve nderon Petersen.
“Me një hapje krahësh rreth 4,6 metra, haliskia do të kishte qenë një grabitqar i frikshëm rreth 100 milionë vjet më parë, kur pjesa më e madhe e Queenslandit perëndimor ishte nën ujë, e mbuluar nga një det i madh në brendësi”, theksoi udhëheqësja e ekipit hulumtues, Adele Pentland.
Pentland tha se rreth 22% e ekzemplarëve të Kretakut të Vonë të Hershëm ishin gjetur duke e bërë atë pterosaurin më të plotë të zbuluar deri më sot në Australi./ KultPlus.com
Disa nga urat më të bukura të botës, të tilla si ‘’Portugalia 516 Arouca’’, janë bëma arkitektonike që i mbajnë vizitorët në një gjendje mosbesimi të pezulluar, transmeton KultPlus.
Udhëtarët rrugorë këtë verë mund të zbulojnë se urat epike janë gjithashtu një udhëtim më vete, një shans për të dalluar delfinët me grykë dhe skifterë peregrine, një mundësi për të parë një destinacion nga një perspektivë e re, në sytë e shpendëve.
Ndërsa një fëmijë u rrit në bregun lindor të Maryland, kalimi i një ure të madhe do të thoshte hyrja në një portal në një botë të re. Ura madhështore, me hapësirë të dyfishtë, ‘’Ura e Gjirit Chesapeake’’ dhe ‘’Tuneli Ura e Gjirit Chesapeake’’ me gjatësi 23 milje ishin dy rrugët tona kryesore jashtë bregut rural drejt “qyteteve të vërteta” dhe aeroporteve me më shumë se dy porta.
Urat në të gjithë botën, nga ‘’Gryka e Re e Lumit të Virxhinias Perëndimore’’ deri te ‘’Q’eswachaka’’ e Perusë, i japin çdo udhëtari një mundësi të lidhet dhe të eksplorojë. Në fakt, këtë vit, ‘’Q’eswachaka’’ bashkoi bashkërisht bashkësitë për të rindërtuar një urë të nderuar nga koha, e cila ishte shembur nga neglizhenca e shkaktuar nga pandemia.
Pavarësisht nëse jeni një kërkues i emocioneve apo një dashamirës i natyrës, ne kemi një urë për ju.
Inca Rope Bridge: Apurimac River, Peru
Për 500 vjet, një urë pezullimi e thurur me dorë ka shtrirë 92 metra nëpër kanionin Apurimac. E quajtur Q’eswachaka, ura rindërtohet çdo vit në një ritual ku vendasit zgjidhin urën ekzistuese dhe endin një të re nga bari i ishujve vendas. Ceremonia antike e ndërtimit të urës më pas festohet me këngë dhe valle tradicionale.
Die Rakotzbrücke: Kromlau Park, Kromlau, Germany
I porositur nga Friedrich Hermann Rötschke në vitin 1860, parabola perfekte e Rakotzbrücke dhe spiralët e bazaltit e bëjnë atë një “urë djalli” legjendare. Sipas mitit të Rakotzbrücke, ndërtuesi kaloi urën e përfunduar, duke sakrifikuar veten në këmbim të ndihmës së djallit. Një kohë e shkëlqyeshme për të vizituar është gjatë lulëzimit të rododendronit pranveror.
Living Root Bridge: Nongriat, India
Nongriat, India, është një nga vendet më të lagështa të botës, një xhungël me ujëvara, koshere bletësh dhe arra beteli. Për qindra vjet, kasitë lokale janë marrë me dallgëzime sezonale të lumenjve duke thurur ura këmbësore të gjalla nga rrënjët e pemëve të gomës indiane. Umshiang, një urë rrënjore dykatëshe (së shpejti do të jetë trekatëshe) pritet të mbijetojë disa qindra vjet dhe mund të mbështesë peshën e 50 njerëzve në të njëjtën kohë.
Rolling Bridge: London, England
Përfunduar në vitin 2004, Ura Rolling e Heatherwick Studio ofron qasje në kanalin Grand Union në Paddington Basen të Londrës. Hidraulika e qetë e urës u frymëzua nga bishtat e dinosaurit animatronic të Stan Winston nga filmi Jurassic Park. Trarët me shkëlqim çeliku të urës së Paddington Fan Bridge afër imitojnë një tifoz japonez ndërsa ato hapen në trafikun e anijeve çdo të mërkurë në mesditë.
Webb Bridge: Docklands, Melbourne, Australia
Njerëzit guditjmara kanë korrur ngjala në liqenin Condah, Victoria, për më shumë se 6,000 vjet, duke përdorur një sistem kanalesh dhe kurthesh që është një nga shembujt më të hershëm të akuakulturës me ujë të ëmbël. Këto kurthe ngjalash të Koori të endura në shportë shërbyen si frymëzim për Urën e Uebit të Melburnit, të projektuar nga skulptori me famë botërore Robert Owen. Ura e Uebit eksplorohet më së miri me biçikletë duke vozitur lumin Yarra në një turne në dritën e hënës.
516 Arouca Bridge: Arouca, Portugal
Me gjatësi 1,693 metra, ‘516 Arouca’ ka tejkaluar urën e Pezullimit Charles Kuonen të Zvicrës si urën për këmbësorët me pezullimin më të gjatë në botë. Pamjet tërheqëse të grykës Paiva dhe ujëvara e Aguieiras mund të jenë të mjaftueshme për të shkëputur shpirtrat e guximshëm nga rënia 574 metra në lumin Paiva poshtë.
Bridge of Sighs: Rio di Palazzo, Venice, Italy
Poetë, piktorë dhe këngëtarë të operas kanë sheshuar mbi Ponte dei Sospiri, ura e psherëtima të Venecias, për shekuj me radhë. Gondolierët pretendojnë se puthja nën urë gjatë perëndimit të diellit, si këmbanat e taksës së Shën Markut, është një recetë e sigurt për dashurinë e përjetshme. Pallati lidhës ofron turne nëpër urë me pamje nga laguna blu e San Giorgio Maggiore. Kajaku i Rio di Palazzo poshtë urës shërben për të parë maskaret e saj gëlqerorë të shekullit të 17-të, maska të gdhendura me zbukurime që kishin për qëllim të largonin shpirtrat e këqij.
Golden Gate Bridge: San Francisco, California
Më shumë se tre milion automjete kalojnë urën e artë të Portës së San Franciskos çdo muaj. Kaloni në trotuarin e urës së mbushur me shkarkime dhe zgjidhni një pamje të zogjve të urës së pezullimit të lartë malore nga Hawk Hill, ku një shteg i ri ofron shpate më të lehta, plus sinjalistikë të reja dhe shina roje. Ose shikoni balenat ndërsa rrini në një trampolinë në kuvertë ndërsa lundroni nën urë në perëndim të diellit.
Henderson Waves Bridge: Singapore
Çeliku dhe lakorja lokale e drurit balau së bashku për të formuar valët spektakolare Henderson, ura më e lartë për këmbësorë në Singapor. Ura lidh parkun Hill të Telok Blangah dhe parkun Mount Faber si pjesë e shëtitjes gjashtë milje të gjatë të Ridges Jugore. Vizitoni urën në lindjen e diellit për më pak turma dhe shikim të shkëlqyeshëm të shpendëve, duke përfshirë një shans për të parë pazarin e zi të rrallë.
Pont du Gard: Vers-Pont-du-Gard, France
Harkimi mbi lumin Gardon, në gjysmën e rrugës midis Nimes dhe Uzes, ndodhet Pont du Gard masiv, një ujësjellës gur gëlqeror i ndërtuar nga romakët afërsisht 2,000 vjet më parë. Vizitoni në verë për një vozitje të qetë dhe për të notuar pasdite, pastaj kaloni me një pemë ulliri 1000-vjeçare në rrugën për në Les Terraces për një gotë Clairette.
Edmund Winston Pettus Bridge: Selma, Alabama
Më 7 Mars 1965, 600 aktivistë për të drejtat e votimit, të udhëhequr nga Dr. Martin Luther King Jr, filluan marshimin nëpër urën Edmund Pettus të Selmës drejt Montgomery, Alabama. Për shkak të modelit të urës, ata nuk mund të shihnin kundër-protestuesit e dhunshëm që i prisnin në anën tjetër. Kur aktivistët më në fund panë ata në anën tjetër, gjithsesi marshuan përpara. Dy javë më vonë, marshimi filloi përsëri, me sukses, me jo 600, por më shumë se 3,000 mbështetës.
Stepping stone bridge: Fenghuang, China
Një urë tradicionale dingbu, e bërë me gurë të prerë dhe të zhytur, shtrihet përtej lumit Tuojiang në qytetin antik të Kinës, Phoenix. Një urë pavijoni prej guri me tre harqe me fenerë. Çaji i tij i nivelit të dytë ofron karrige të rehatshme bastun prej palme kacavjerrëse dhe pamje të shkëlqyeshme të lumit të shtëpive të stilit diaojiaolou, gara me varka dragoi dhe, ndonjëherë, disa rosa mjaft të befasuara. / KultPlus.com
Këngëtarja amerikane Taylor Swift të premten mbrëma mbajti një koncert në Edinburg para 73 mijë njerëzve, duke e bërë atë koncert më të ndjekur në historinë e kryeqytetit të Skocisë.
Si pjesë e turneut të saj “Eras”, Swift këndoi disa nga hitet e saj më të vjetra para një publiku skocez, por performanca më dramatike në skenë erdhi në një muzikal të vogël me këngën e saj të re “The Tortured Poets Department”, raporton Times.
Këngëtarja ndau me publikun gjithashtu se gjatë pandemisë kishte frikë se nuk do të mbante më koncert, para se të këndonte këngën “Problemet e shampanjës”.
The Times thekson se Swift dukej magjepsëse, por jo shumë, gjë që e bëri më të lehtë për publikun ta imitonte atë, duke veshur kostume shumëngjyrëshe dhe me shkëlqim./KultPlus.com
UEFA dhe autoritetet gjermane presin që mbi 50,000 tifozë të Shqipërisë të marrin pjesë në ndeshjen e së shtunës të Grupit B në EURO2024 kundër Italisë në Dortmund, thanë burimet për kanalin sportiv ESPN, në atë që do të jetë kontingjenti më i madh udhëtues i çdo skuadre tjetër, përveç vendit pritës, Gjermanisë.
Edhe pse Signal Iduna Park, stadiumi vendas i Borusias së Dortmundit, mban rregullisht mbi 81,000 spektatorë për ndeshjet e klubit, do të ketë një kapacitet të reduktuar prej 62,000 spektatorësh gjatë EURO2024 dhe burimet e UEFA-s kanë thënë se një numër i madh biletash të seksionit neutral për ndeshjen hapëse të Grupit B janë blerë nga tifozët shqiptarë.
Shumë banorë shqiptarë në Gjermani kanë blerë biletat për paraqitjen e parë të vendit në një turne të madh që nga EURO 2016, ndërsa kampionia e Europës në fuqi, Italia pritet të mbështetet nga më pak se 10,000 tifozë, për shkak se shumica dërrmuese të biletave janë të blera nga tifozët shqiptarë./atsh/KultPlus.com
