Promovohet libri “Libri im i kujtimeve” nga Rafet Rudi

Të premten, më 23 maj, në ora 18:00, në ambientet e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, do të promovohet libri “Libri im i kujtimeve” nga kompozitori dhe dirigjenti i njohur Rafet Rudi.

Libri paraqet një kronikë të jetës muzikore në Kosovë nga vitet ’70 deri në vitin 1999, përmes kujtimeve personale të autorit dhe shkrimeve të tij që datojnë nga viti 1975. Përmes këtij botimi, Rudi ndan rrëfime mbi zhvillimet artistike në një kontekst të gjerë shoqëror, politik e kulturor, duke ofruar informacione të rralla që shpesh mungojnë në burimet zyrtare.

Në panelin diskutues do të marrin pjesë: autori Rafet Rudi, filozofi dhe kritiku Shkëlzen Maliqi, kompozitori dhe studiuesi Nestor Kraja, si dhe ushtruesi i detyrës së drejtorit të Filharmonisë së Kosovës, Dardan Selimaj. Moderatore e panelit do të jetë muzikologia Rreze Kryeziu Breznica.

Të gjithë dashamirët e librit dhe të muzikës janë të ftuar të marrin pjesë në këtë ngjarje të veçantë kulturore, ku do të kenë mundësinë të diskutojnë me autorin dhe ta marrin librin me nënshkrimin e tij./KultPlus.com

Ç’do të thotë patriot?

Poezi nga Ali Asllani

Ç’do të thotë patriot
sot për sot në Shqipëri?
Një tuf’ ah e një tuf lotë,
një njeri i pa njeri!

Jo, jo! Burri i bën ball’
do buçit si val’ mbi zall,

Sa më zi edhe më zi
sido qoftë pun’ e tij,
copë-cop’ i bënet buza
po aspak s’i falet shpuza.

Sikurse një gur stërrall,
në gji zjarrin e ka ngjall,
qoft në lum’ e qoft’ në det
zjarr’ i tija nuk humbet! /KultPlus.com

Dy vite nga vdekja e aktorit Ray Stevenson

Aktori Ray Stevenson ka vdekur para dy vitesh në moshën 58-vjeçare, vetëm disa ditë para ditëlindjes së 59-të.

Stevenson ka luajur në një varg filmash aksion dhe fantazi, duke përfshirë filmat si “Punisher: War Zone”, “King Arthur” dhe serialin “Ahsoka”.

Pas paraqitjes si mysafir në shfaqje të ndryshme televizive dhe filma televizivë, ai bëri debutimin e tij në ekranin e madh në vitin 1998 në “Theory of Flight”, si një zhigolo, duke luajtur përballë Kenneth Branagh dhe Helena Bonham Carter.

Ai fitoi një punë të qëndrueshme më pas duke u shfaqur në seriale të ndryshme televizive britanike.

Ai në vitin 2004 luajti në King Arthur. Pas kësaj, ai filloi të fitonte më shumë pjesë aksioni, duke luajtur një ushtar trupmadh me një zemër të artë në mini-serialin fitues të Emmy-t “Roma”, dhe më vonë si hero aksioni Frank Castle në “The Punisher”./KultPlus.com

Shqipëri-Francë, 400 mijë euro për zhvillimin e turizmit të qëndrueshëm në zonën e Korçës

Rreth 400 mijë euro do të financohen nga Agjencia Franceze e Zhvillimit (AFD) dhe Ministria Shqiptare e Turizmit dhe Mjedisit për hartimin e një  masterplani për zhvillimin e qëndrueshëm të turizmit në rajonin e Korçës.

Me rastin e vizitës së Presidentit francez Emmanuel Macron në Shqipëri, AFD dhe Ministria  e Turizmit dhe Mjedisit nënshkruan një marrëveshje për të mbështetur këtë projekt për rajonin e Korçës.

Marrëveshja u nënshkrua nga ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro dhe Drejtori i Përgjithshëm i Grupit AFD, Rémy Rioux.

Projekti do të përfshijë planifikimin strategjik, një plan investimesh dhe bashkëpunim teknik me autoritetet lokale franceze, siç janë qyteti i Chambéry dhe departamenti i Savoie.

“Ky partneritet pasqyron ambicien tonë të përbashkët për të vendosur mbrojtjen e mjedisit dhe trashëgiminë kulturore në zemër të zhvillimit të turizmit”, deklaroi Rioux.

Rioux u shpreh se “duke lidhur institucionet dhe ekspertizën tonë, ne synojmë të ndërtojmë një urë midis rajoneve tona për të mbështetur rritjen gjithëpërfshirëse dhe të qëndrueshme në Shqipëri”.

Marrëveshja do të mbështesë hartimin e një strategjie gjithëpërfshirëse për të udhëhequr zhvillimin e turizmit në rajonin e Korçës gjatë viteve në vijim. Plani do të kombinojë mbrojtjen e mjedisit, planifikimin e qëndrueshëm territorial dhe vlerësimin e trashëgimisë arkitektonike dhe natyrore të rajonit.

“Ky projekt është një hap i madh për rajonin e Korçës dhe për Shqipërinë. Ai sjell një vizion evropian në strategjinë tonë të turizmit, të mbështetur në qëndrueshmëri dhe bashkëpunim. Jemi krenarë që punojmë krah për krah me partnerët tanë francezë për të ndërtuar një të ardhme më të qëndrueshme dhe më tërheqëse për territoret tona”, tha Kumbaro.

Një element kyç i projektit është bashkëpunimi teknik mes institucioneve shqiptare dhe atyre franceze, përmes shkëmbimeve ndërmjet palëve, duke përfshirë aktorë nga rajoni Alpin si Parku Natyror Rajonal i Maleve Bauges. Këto shkëmbime synojnë forcimin e kapaciteteve lokale dhe nxitjen e transferimit të njohurive në turizmin e qëndrueshëm dhe zhvillimin territorial.

Nisma plotëson gjithashtu përpjekjet e tjera të udhëhequra nga Franca në rajonin e Korçës, përfshirë rihapjen e planifikuar të Liceut Francez dhe bashkëpunimin e decentralizuar në vazhdim të mbështetur nga Ambasada Franceze.

Grupi AFD kontribuon në zbatimin e politikave të Francës për zhvillim të qëndrueshëm dhe solidaritet ndërkombëtar. Grupi përfshin Agjencinë Franceze të Zhvillimit (AFD), e cila financon sektorin publik, OJF-të, kërkimin shkencor dhe trajnimin; filialin e saj Proparco, i cili është financon sektorin privat; dhe Expertise France, një agjenci për bashkëpunim teknik. Grupi financon, mbështet dhe përshpejton tranzicionet e nevojshme për një botë më të drejtë dhe më të qëndrueshme.

Që nga viti 2019, Grupi AFD është i pranishëm në Ballkanin Perëndimor dhe ka marrë mandatin për të mbështetur vendet e rajonit në përmbushjen e standardeve të BE-së dhe në zbatimin e Marrëveshjes së Parisit për ndryshimet klimatike, me qëllim ndërtimin e një trajektore zhvillimi gjithëpërfshirës dhe me pak karbon. Që atëherë, më shumë se 1.6 miliardë euro janë angazhuar nga Grupi AFD në rajonin e Ballkanit Perëndimor, nga të cilat 340 milionë euro në Shqipëri.

Ministria e Turizmit dhe Mjedisit është institucioni qeveritar përgjegjës për hartimin dhe zbatimin e politikave që synojnë mbrojtjen e mjedisit, mbrojtjen nga ndryshimet klimatike, përdorimin e qëndrueshëm të burimeve natyrore, mbrojtjen e natyrës dhe biodiversitetit, zhvillimin e qëndrueshëm të pyjeve dhe kullotave, monitorimin e cilësisë së ujërave, si dhe hartimin dhe zbatimin e politikave të turizmit.

Ministria funksionon në përputhje me legjislacionin përkatës për natyrën dhe biodiversitetin, duke përfshirë florën dhe faunën, mbrojtjen e tokës nga erozioni dhe degradimi, mbrojtjen e peizazhit natyror, mbrojtjen e faunës së egër dhe specieve të rrezikuara, si dhe menaxhimin e zonave të mbrojtura./atsh/Kultplus.com

‘Mos harroni se kudo që të jetë zemra juaj, atje do të gjeni thesarin tuaj’

Thënie nga Paulo Coelho

1. “Ka vetëm një gjë që e bën të pamundur një ëndërr që të arrihet: frika nga dështimi”.

2. “Gjithkush duket se ka një ide të qartë se si njerëzit e tjerë duhet të udhëheqin jetën e tyre, por nuk kanëasnjë në lidhje me atëtë tij ose të saj”.

3. “Mos e humbni kohën tuaj me shpjegime: njerëzit dëgjojnë vetëm ato që duan të dëgjojnë”.

4. “Miqtë tanë të vërtetë janë ata që janë me ne kur ndodhin gjërat e mira. Ata na brohorasin dhe janë të kënaqur nga triumfet tona. Shokët e rremë shfaqen vetëm në periudha të vështira, me fytyrat e tyre të trishtueshme, mbështetëse, kur, në të vërtetë, vuajtja jonë po shërben për t’i ngushëlluar ata për jetën e tyre të mjerueshme”.

5. “Dhe, kur ju doni diçka, i gjithë universi komploton ndaj jush për ta arritur atë”.

6. “Sekreti i jetës, sidoqoftë, është të rrëzoheni shtatë herë dhe të ngriheni tetë herë.”

7. “Mos harroni se kudo që të jetë zemra juaj, atje do të gjeni thesarin tuaj”.

8. “Askush nuk humbet asnjërin, sepse askush nuk zotëron asnjërin. Kjo është përvoja e vërtetë e lirisë: të kesh gjënë më të rëndësishme në botë pa e zotëruar atë”.

9. “Cila është gënjeshtra më e madhe në botë? … Ështëkjo: që në një moment të caktuar të jetës sonë, ne e humbim kontrollin e asaj që po ndodh me ne, dhe jeta jonë kontrollohet nga fati”.

10. “Dy testet më të vështira në rrugën shpirtërore janë durimi për të pritur momentin e duhur dhe guximi për të mos u zhgënjyer me ato që hasim”.

11.”Ju keni dy zgjedhje: për të kontrolluar mendjen tuaj ose për të lënë mendjen tuaj t’iu kontrollojë ju”.

12. “Gjithçka që ndodh një herë nuk mund të ndodhë më. Por gjithçka që ndodh dy here, me siguri do të ndodh edhe për herë të tretë”.

13. “Ji i çmendur! Por mësoni si të jeni të çmendur pa qenë në qendër të vëmendjes. Jini të guximshëm për të jetuar ndryshe”.

14. “Pasioni e bën një person të ndalojë së ngrëni, të flejë, të punojë, të ndjehet në paqe. Shumë njerëz janë të frikësuar sepse, kur ai shfaqet, ai shkatërron të gjitha gjërat e vjetra që gjen në rrugën e vet”.

15. “Nëse e doni dikë, duhet të jeni të gatshëm për t’i lënë ato të lirë”.

16. “Pra, unë ju dua sepse i gjithë universi komplotoi të më ndihmojë që t’ju gjej.”

17. “Një fëmijë mund t’i mësojë një të rrituri tre gjëra: të jetë i lumtur pa asnjë arsye, të jetë gjithmonë i zënë me diçka dhe të dijë të kërkojë me gjithë fuqinë e tij atë që ai dëshiron”.

18. “Pranoni atë që ju ofron jeta dhe përpiquni të pini nga çdo kupë. Të gjitha verërat duhet të shijohen; disa duhet të pihen vetëm pak, por me të tjerët, pini të tërë shishen”.

19. “Të presësh është e dhimbshme. Harrimi është i dhimbshëm. Por të mos dish se çfarë të bësh është lloji më i keq i vuajtjeve”.

20. “Kjo është ajo që ne e quajmë dashuri. Kur ju duan, ju mund të bëni cdo do gjë në krijim. Kur ju duan, nuk ka nevojë aspak të kuptoni se çfarë po ndodh, sepse gjithçka ndodh brenda jush”.

21. “Dashuria është një forcë e pazbutshme. Kur përpiqemi ta kontrollojmë, ajo na shkatërron. Kur përpiqemi ta burgosim, ajo na skllavëron. Kur përpiqemi ta kuptojmë, ajo na lë të ndjehemi të humbur dhe konfuz”.

22. “Asgjë në botë nuk është kurrë plotësisht e gabuar. Edhe një orë e ngecur është e saktë dy herë në ditë. ”

23. “Në jetën reale, dashuria duhet të jetë e mundur. Edhe nëse nuk kthehet menjëherë, dashuria mund të mbijetojë vetëm kur ekziston shpresa se do të jeni në gjendje të fitoni mbi personin që dëshironi”.

24. “Në çdo moment të jetës sonë, të gjithë kemi një këmbë në një përrallë dhe tjetrën në humnerë”.

25. “Gjërat e thjeshta janë gjithashtu gjërat më të jashtëzakonshme, dhe vetëm të mençurit mund t’i shohin ato”.

26. “Mos dëgjoni komentet e këqija të atyre miqve, të cilët, duke mos marrë asnjë rrezik vetë, mund të shohin vetëm dështimet e njerëzve të tjerë.”

27. “Unë nuk jetoj as në të kaluarën time, as në të ardhmen time. Unë jam i interesuar vetëm për të tashmen. Nëse mund të përqendroheni gjithmonë në të tashmen, do të jeni një burrë i lumtur. Jeta do të jetë një festë për ju, një festival i shkëlqyeshëm, sepse jeta është momenti kur po jetojmë tani”.

28. “Askush prej nesh nuk e di se çfarë mund të ndodhë edhe në minutën tjetër, megjithatë, ne përsëri vazhdojmë përpara. Sepse ne besojmë. Sepse kemi Besim”.

29. “Kur duam, gjithmonë përpiqemi të bëhemi më të mirë se sa jemi. Kur përpiqemi të bëhemi më mirë seç jemi, gjithçka rreth nesh bëhet edhe më e mirë”.

30. “Fal, por mos harro, ose do të lëndohesh përsëri. Falja ndryshon perspektivat. Të harruarit humbet mësimin”.

31. “Disa gjëra në jetë thjesht duhet të përjetohen- dhe kurrë nuk shpjegohen. Dashuria është një gjë e tillë”.

32. “Mos u shqetësoni duke u munduar për të shpjeguar emocionet e tua. Jetoni gjithçka aq intensivisht sa mundeni dhe mbani gjithçka që ndjeni si dhuratë nga Zoti. Mënyra më e mirë për të shkatërruar urën midis të dukshmes dhe të padukshmes është duke provuar të shpjegoni emocionet tuaja”.

33. “Një njeri dashurohet sepse e dashuroni. Asnjë arsye nuk është e nevojshme për të dashuruar”.

34. “Kur çdo ditë është e njëjtë me ditën tjetër, kjo është për shkak se njerëzit nuk arrijnë të njohin gjërat e mira që ndodhin në jetën e tyre çdo ditë që dielli lind”.

35. “Kur e presim më së paku, jeta na bën një sfidë të provojmë guximin dhe gatishmërinë tonë për të ndryshuar; në një moment të tillë, nuk ka asnjë kuptim të pretendosh se asgjë nuk ka ndodhur ose të themi se ne nuk jemi akoma të gatshëm. Sfida nuk do të presë. Jeta nuk shikon prapa”.

36. “Është mundësia për të realizuar një ëndërr ajo që e bën jetën interesante”.

37. “Unë mund të zgjedh ose të jem viktimë e botës ose një aventurier në kërkim të thesarit. Është e gjitha një pyetje se si e shoh jetën time”.

38. “Ndonjëherë, ne jemi aq të lidhur me mënyrën tonë të të jetuarit, saqë ne hedhim poshtë mundësi të mrekullueshme thjesht sepse nuk dimë se çfarë të bëjmë me të”.

39. “Nëse filloni të premtoni ato që nuk keni ende, do të humbni dëshirën për të punuar drejt arritjes së saj”.

40. “Mos u frikësoni nga mendimet e njerëzve të tjerë. Vetëm mediokriteti është i sigurt në vetvete, prandaj merrni rreziqe dhe bëni atë që dëshironi të bëni”.

41. “Kurdo që të doni të arrini diçka, mbajini sytë hapur, përqendrohuni dhe sigurohuni që e dini saktësisht se çfarë dëshironi. Askush nuk mund të arrijë objektivin me sy të mbyllur”.

“Wanderlust in Albania 2”, Rama ndan pamje të Zvërnecit nga fotografi sllovak

Zvërneci, 14 km larg qytetit të Vlorës, është kthyer vitet e fundit në një ndër pikat turistike më të vizituara në vend.

Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale disa foto nga Alexander Uhrin nga Sllovakia, i cili u prezantua në Konkursin Ndërkombëtar të Fotografisë dhe Videove Reels “Wanderlust in Albania 2” dhe është një nga fituesit e çmimit “Ambasador në Promovimin e Turizmit Shqiptar”.

Konkursi Ndërkombëtar i Fotografisë dhe Videove Reels “Wanderlust in Albania” u rikthye për të dytin vit, pas suksesit të edicionit të parë, duke zbuluar bukuritë e Shqipërisë përmes syve të vetë udhëtarëve dhe vizitorëve me fotografi dhe video reels që ata kanë realizuar gjatë udhëtimeve të tyre në Shqipëri.

Fotografë dhe videografë (profesionistë dhe amatorë) nga Shqipëria dhe 36 vende të botës sollën edhe këtë edicion, imazhe dhe filmime të mrekullueshme, që shpalosin Shqipërinë përmes bukurive të natyrës dhe të trashëgimisë kulturore e historike.

Disa prej tyre ishin edhe imazhet e fotografit sllovak, Alexander Uhrin, i cili zgjodhi promovimin e Zvërnecit, një nga destinacionet natyrore që tërheq gjithnjë e më shumë vizitorë me bukuritë e tij unike.

Pas investimeve të fundit dhe ndërtimit të urës, turistë të shumtë zgjedhin të kalojnë në çdo stinë ditët me diell në ishullin e bukur, brenda Lagunës së Nartës.

Përveç bukurisë natyrore që Zvërneci ka, interes të veçantë paraqet për vizitorët Manastiri i Shën Mërisë, i cili ndodhet në ishullin e Zvërnecit dhe ku mund të shkohet me një urë të ngushtë këmbësorësh prej druri. Manastiri është një ndërtim tipik bizantin i ndërtuar në shek. X pas Krishtit. Ndërtimi i tij, historia, gojëdhënat e bëjnë këtë resurs tërheqës në çdo stinë të vitit./atsh/KultPlus.com

Letra e Ajnshtajnit për të bijën: Dashuria është gravitet

“Kur propozova teorinë e relativitetit shumë pak njerëz më kuptuan. Ajo çfarë do të zbuloj tani për njerëzimin gjithashtu do të pritet me keqkuptim dhe paragjykim.

Po të kërkoj të ruash letrat e mia për sa kohë të jetë e nevojshme: vite, dekada, derisa shoqëria të ketë bërë aq progres sa të arrijë të pranojë çfarë do të shpjegoj më poshtë.

Ekziston një forcë kaq e fuqishme sa deri sot shkenca nuk ka arritur t’i gjejë një shpjegim. Është një forcë që përfshin dhe i sundon të gjithë; që fshihet pas çdo fenomeni në univers. Kjo forcë është dashuria.

Kur shkencëtarët kërkonin për një teori të unifikuar të universit harruan më të fuqishmen forcë të padukshme. Dashuria është dritë që ndriçon ata që e japin dhe e marrin. Dashuria është gravitet, sepse i bën disa njerëz të tërhiqen nga të tjerë. Dashuria është pushtet, sepse shumëfishon më të mirën tonë dhe i bën njerëzit mos të humbasin në egoizmin e verbër.

Dashuria shpaloset dhe zbulon. Për dashurinë jetojmë dhe vdesim. Dashuria është Zoti dhe Zoti është dashuri.

Kjo forcë jep shpjegimin e gjithçkaje, i jep kuptim jetës. Është pikërisht ajo që kemi anashkaluar për kaq shumë kohë, mbase sepse kemi frikë nga dashuria, sepse është e vetmja energji në univers që njeriu nuk ka mësuar ende ta manipulojë.

Për t’i dhënë dashurisë vendin që meriton bëra një ndryshim të thjeshtë në ekuacionin tim më të famshëm. Nëse në vend të E = mc2 të pranojmë se energjia që shëron botën mund të përftohet nga shumëzimi i dashurisë me shpejtësinë e dritës në katror do të arrinim në përfundimin se dashuria është forca më e fuqishme që ekziston… sepse nuk njeh limite.

Pas dështimit të njerëzimit në shfrytëzimin e forcave të universit që na janë kthyer kundër është e rëndësishme që të ushqejmë një tjetër lloj energjie.

Nëse duam mbijetesën e specieve, nëse duam të gjejmë kuptimin e jetës, nëse duam të shpëtojmë botën dhe çdo gjallesë që e popullon atë, dashuria është përgjigjja e vetme.

Mbase nuk jemi ende gati të shpikim një bombë me dashuri, një pajisje të fuqishme që të shkatërrojë urrejtjen, egoizmin dhe lakminë që po gërryejnë planetin. Megjithatë, çdo individ mbart një “gjenerator” të vogël, por të fuqishëm dashurie, energjia e të cilit pret të çlirohet.

Atëherë kur të mësojmë të japim dhe marrim këtë energji universale, e dashura ime Lieserl, do të konfirmojmë se dashuria sundon mbi gjithçka; dashuria është e aftë të kapërcejë mbi çdo gjë, sepse dashuria është jetë.

Jam thellësisht i penduar që nuk kam qenë i aftë të shpreh çfarë kam në zemër, që ka rrahur për ty gjatë gjithë jetës sime. Mbase është vonë për të të kërkuar ndjesë. Por, meqë koha është relative, dua të të them se të dua. Falë teje kam gjetur përgjigjen themelore.

Babai yt,

Albert Einstein”/ KultPlus.com

Perandorët romakë me prejardhje ilire

Shqiptarët padyshim se i takojnë trungut të popujve më të lashtë si për nga historia ashtu edhe për nga gjuha. Mirëpo shqiptarët janë një ndër popujt të cilët më së paku e kanë të dokumentuar historinë e vet kombëtare.

Periudha e hekurit por edhe ajo antike janë periudha shumë të lavdishme të ilirëve si paraardhësit tanë. A ishin të civilizuar? Me çfarë teknike dhe si i ndërtuan vendbanimet e veta? Nëse dimë se muret ciklopike janë karakteristikë e ndërtimeve ilire atëherë shtrohet pyetja si u skalitën ata gurë gjigand? Kush ishin ata që i skalitën me aqë precizitet dhe në fund me çfarë makinerie apo teknike i ngriten blloqet shumëtonëshe deri në ato lartësi të mëdha?

Dimë për kulturën helene dhe romake dhe padyshim se këto kultura kanë mbërrit edhe në Ilirik. Ato këtu gjetën kulturën ilire e cila ka dhënë kontributin e vet në kulturën e gjithëmbarshme botërore. Helenët, trojet e ilirëve i quanin barbare, derisa Roma nuk mundi t’i pushtojë me lehtësi por iu deshtë të bëjë luftëra të cilat zgjatën pothuaj 300 vite ku më të njohurat janë Lufta e Parë, Dytë dhe e Tretë Iliro-Romake kur përfundimisht bie Mbretëria e Ardianëve dhe i gjallë bie rob Mbretit Gent. Pasojnë disa kryengritje të cilat zgjasin deri në vitin 6-7 të erës së re e që pas shuarjes së kryengritjeve, Roma me qëllim që më lehtë ta kontrollojë këtë territor formon dy provinca të reja: Dalmacinë dhe Mezinë.

Nuk duhet harruar se fillimisht Roma kishte rregullim: Mbretëror (735-509 p.e. re), Republikan (500 p.e.re – 27 p.e.re) por me ardhjen e Cezarit (50 pe.re) e përfundimisht nga Augusti (27 p.e. re) fillon era e rregullimit të ri shtetëror pra Perandorisë Romake që udhëhiqet nga perandori i cili sipas një rregulli vinte nga radhët e ushtrisë. Ky rregullim zgjati deri në vitin 350 të erës sonë kur edhe Perandoria ndahet në atë Lindore dhe Perëndimore. Në këtë periudhë falë shkathtësisë së tyre luftarake, guximit dhe ambicies për pushtet u bë e mundur që për perandorë romakë të bëhen edhe shumë ushtarakë të lindur në Iliri dhe që shumë lehtë vërtetohet identiteti i tyre ilir madje ata edhe inkurajonin dhe ndihmonin ilirët tjerë që të ngriten dhe avancohen në ushtri. Andaj për një periudhë të gjatë kohore ia arritën që shumë ilirë të mbajnë poste dhe funksione shumë të larta perandorake.

Në periudhën Perandorake (27 p.e.re – 395) në fron janë ulur plot 27 ilirë prej të cilëve më të njohurit janë: Diokleciani dhe Konstantini i Madh, e që Aurel Viktori (320-390) për ta do të shkruante: “Atëdheu i të gjithë këtyre ka qenë Iliriku, edhepse pak të qytetëruar kanë qenë shumë të dobishëm për shtetin” (N.Ceka, Ilirët). Pra, këta perandorë janë puro iliro/shqiptar, sllavët në Ilirik filluan dyndjen në shek.VI-VII dmth dy shekuj pas Perandorit të fundit ilir. Këtu po sjellim listën e Perandorëve Romak që kanë lindur në Ilirik apo kanë prejardhje ilire:

1. Trajanus Decius (249 – 251), Gaius Messius Quintus Taianus Decius, ka lind në Budallija (Sirmium) sot fshati Martiniqi (Mitrovica e Sremit, Serbi)

2. Hostilianus (251), Gaius Valens Hostilianus Messius Quintus, djali i Deciusit, ka lind në Sirmium.

3. Claudius II Gotikus (268 – 270), Marcus Aurelius Claudius Gothicus, është nga rrethi i Sirmiumit ose nga Dardania. Për perandor zgjedhet pasi i mund Gotët në vitin 268 afër Naissusit.

4. Quintilus (270), Marcus Aurelius Claudius Quintillus, ka lind në Sirmium, është vëllai i Claudit II, vetëm 77 ditë ka qëndruar në fron.

5. Aurelianus (270 – 275), Lucius Domitius Aurelianus, ka lind në Sirmium sot Mitrovica e Sremit, njihet me atë se Perandorisë Romake ia ribashkon Mbretërinë e Galëve.

6. Probus (276 – 282), Marcus Aurelius Probus, ka lind në Sirmium, është i pari që lejoi që hardhit Italiane të mbillen në vende tjera të Perandorisë si në Ilirik, Galici, Britani dhe Spanjë.

7. Diocletian (284 – 305), Gaius Aurelius Valerius Diocletianus, ka lind në Dioclea sot Dukla afër Podgoricës. Një ndër perandorët më të rëndësishëm të Romës. Pas një kaosi të madh shumëvjeçar ai ia arriti që Perandorinë ta vëj në rregull. Duke qenë i vetëdijshëm se Perandoria ishte shumë e madhe dhe që ishte shumë e vështirë të udhëhiqej nga një njeri i vetëm është i pari që vendos të ndajë pushtetin krijon Diarkin (dy AUGUSTË që sundojnë njëri në Lindje e tjetri në Perëndim) dhe kjo ishte fillimi i ndarjes së Perandorisë në atë Lindore dhe Perëndimore.

8. Maximianus Herculius (285 – 305), Marcus Aurelius Valerius Maximianus Herculius, ka lind në Sirmium. Ilir, mik dhe bashkësundues me Dioklecianin. Së bashku me Dioklecianin jep dorëheqje nga froni por që pas një viti (306) kthehet prapë në fron dhe e ndihmon në ngritje Konstantinin e Madh. Nga froni e rrëzojnë më 308.

9. Galerius (305 – 311), Gaius Galerius Valerius Maximianus, ka lindur në Felix Romuliana sot Gamzigrad afër Zajeçarit. Sundoi nga Sirmiumi, ka qenë i pamëshirshëm ndaj të krishterëve madje të gjitha barbarizmat që i vishen Dioklecianit janë rezultat i përndjekjeve të tija. Për grua kishte vajzën e Dioklecianit.

10. Constantius I Chlorus (305 – 306), Flavius Valerius Constantius, ka lind në Ilirik në vitin 250. Është babai i Konstantinit të Madh.

11. Flavius Severus II (306 – 307), Flavius Valerius Severus II, ka lindur në Naissus, ka ndarë fronin me Konstantin Klorin.

12. Licinius (308 – 324), Gaius Valerius Licianus Licinius, ka lindur në afërsi të Felix Romuliana, mbretëroi në lindje, së bashku me Konstantinin e Madh sollën Ediktin e Milanit. Zhvillon dy luftëra kundër Konstantinit të Madh të cilat i humbet të dyja dhe në fund ekzekutohet.

13. Maximinus Daia (311 – 313), Gaius Galerius Valerius Maximinus, ka lindur në afërsi të Felix Romuliana, mbahet mend si persekutues i madh dhe se nuk ka pranuar sistemin tetrark të mbretërimit.

14. Constantinus I i Madh (312 – 337), Flavius Valerius Constantinus, ka lindur në Naissus (Nishi i sotëm). Më 313 nënshkruan Ediktin e Milanit me të cilin lejohet toleranca fetare dhe praktikimi i lirë i fesë së krishterë. Është themelues i Konstantinopolit dhe me ardhjen e tij vie deri te një paqe sociale pas një periudhe të gjatë të persekutimeve fetare.

15. Constantinus II (337 – 340), Flavius Iulius Constantinus, ka lind në Sirmium dhe është djali i dytë i Konstantinit të Madh. Babai i vet e bën Cezar të pjesës lindore të Perandorisë kurse dy vëllezërit tjerë pjesën tjetër.

16. Vetranio (350), i ilindur në Mezi, për Cezar e emëroi Konstanti II me kërkesën e vajzës së Konstantinit të Madh. Mirëpo nuk ndenji shumë në fron vetëm dhjetë muaj kur edhe datyrohet të largohet.

17. Iovianus (363 – 364), Flavius Iovianus Augustus, ka lindur në Singidunum (Beogradi i sotëm) dhe në fron qëndroi vetëm tetë muaj.

18. Valentinianus I (364 – 375), Flavius Valentinianus, ka lind në Cibala (sot Vinkovci, Kroaci). Fronin e ka ndarë me vëllanë Valensin. Ka mbretëru perëndimin.

19. Valensi (364 – 378), Flavius Valens, ka lind në Cibala (Vinkovci, Kroaci). Fronin e ka ndarë me vëllanë Valentinianin I. Ka mbretëru lindjen.

20. Gratianus (375 – 383), Flavius Gratianus Augustus, ka lind në Sirmium. Është djali i Valentinianit I.

21. Valentinianus II (383 – 392), Flavius Valentinianus II, ka lind në Trir është djali i Valentinianit I i cili ka qenë nga Cibala (Kroaci).

22. Constantinus III (421), Flavius Constantius Augustus, ka lind në Naissus, është babai i Valentinijanit III

23. Valentinianus III (425 – 455), Flavius Placidius Valentinianus, djali i Constantinus III, njihet si perandori i fundit perëndimor me origjinë ilire.

24. Marcianus (450 – 457), Flavius Marcianus, ka lind në Iliri, ka mbretëru në lindje.

25. Anastasius I (491 – 518), Anastasius, ka lind në Dyrrachium, Durrës, Shqipëri.

26. Iustin I (518 – 527), Flavius Iustinius, ka lindur në Bederiana të Dardanisë (Leban, Serbi).

27. Iustinianus I (527 – 565), Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus, ka lind në Tauresium të Dardanisë. Justiniani I është imperatori i fundit latin.

(Gazeta Shqiptare, Gazmend Çitaku, publicist dhe përkthyes). /KultPlus.com

Shprehje që nuk përsëriten nga Viktor Hygo

Thënie nga Viktor Hygo

“Muzika shpreh atë që nuk mund të thuhet, dhe për të cilën nuk mund të heshtësh.”

“Kur një grua është duke të folur, dëgjo atë që po thotë me sytë e saj.”

“Djalë, vëlla, baba, i dashur, shok. Ka hapësirë në zemër për të gjitha dashuritë, ashtu sikurse ka hapësirë në qiell për të gjithë yjet.”

“Jeta është lulja, për të cilën dashuria është mjalti.”

“Iniciativa është të bësh gjënë e duhur, pa ta thënë kush.”

“Kur diktatura është fakt, atëherë revolucioni bëhet një e drejtë.”

“Një ferr inteligjent, do të ishte më mirë se sa një parajsë idiote.”

“Ndrysho mendimet, por mbaju parimeve; ndrysho gjethet, por lëri të paprekura rrënjët.”

“Buzëqeshja e gëzimit është më pranë lotëve, se sa të qeshurës.”

“40 është mosha e vjetër e rinisë; 50 është mosha e re e pleqërisë.”

“Shpirti ka iluzione, ashtu si zogu që ka krahë; ai mbahet pas tyre.”

“Reagimi – një varkë që shkon kundër rrymës, por që nuk e pengon rrymën të vazhdojë të rrjedhë.”

“Ka baballarë që nuk i duan fëmijët e tyre. Por nuk ka asnjë gjysh që nuk e adhuron nipin e tij.”

“Qëndresa – sekreti i të gjithë triumfeve.”

“Kurioziteti është një prej formave të guximit femëror.”

“Ka një spektakël më të madh se sa deti, dhe ai është qielli; ka një spektakël më të madh se sa qielli, dhe ai është brendia e shpirtit të njeriut

“Për të krijuar të ardhmen, nuk ka asgjë më të mirë se sa një ëndërr.”

“Kafsha është injorante për faktin që di. Njeriu është i vetëdijshëm për faktin që është injorant.”

“Njerëzimi nuk është një rreth me një qendër, por një elips me dy pika qendrore, nga të cilat faktet janë njëra dhe idetë tjetra.”

“Shpresa është fjala që Zoti e ka shkruajtur në ballin e çdo njeriu.”

“Trishtimi është një frut; Zoti nuk e vendos atë mbi degë që janë shumë të brishta për ta mbajtur.”

“E qeshura është Dielli që dëbon dimrin nga fytyra e njeriut.”

“Shoqëria është një republikë. Kur një individ përpiqet të ngrihet mbi të tjerët, ai ulet poshtë prej masës, ose përmes talljes, ose përmes shpifjes.”

“Sa herë që një mik të thotë që dukesh i ri, të jesh i sigurtë se po plakesh.”

“Askush më mirë se një grua, nuk di të thotë gjëra që janë njëkohësisht të buta dhe të thella.”

“Ai që hap një shkollë, mbyll një burg.”

“Çfarë është historia? Një jehonë e të kaluarës në të ardhmen; një refleks i të ardhmes në të kaluarën.”

“Asgjë tjetër në botë… as edhe të gjithë ushtritë, nuk janë më të fuqishme se sa një ide, të cilës i ka ardhur koha”./KultPlus.com

Lasgush Poradeci: Poezia është hyjnore, prandaj kur shkruan poezi, duhet ta kesh shpirtin të shenjtëruar

Lasgush Poradeci, shkroi vargje që depërtuan aq thellë në shpirtin e shqiptarëve saqë ata vendosën, pa u marrë vesh me njëri-tjetrin, që një qytet të tërë ta quajnë: “Pogradeci i Lasgushit”.

Përveç poezive, Lagushi ka lënë si testament edhe këshilla për poetët.

Maria Poradeci, vajza e Lasgushit, pati ndarë dikur me ndjekësit e saj në Facebook një pjesë ku Lasgushi flet për poezinë dhe poetët.

“Poezia është hyjnore. Prandaj kur shkruan poezi, duhet ta kesh shpirtin të shenjtëruar. Çdo poezi, duhet të jetë një xhevahir dhe xhevahir duhet të jetë çdo varg i saj dhe çdo fjalë e saj. Prandaj poezi mund të shkruash vetëm pak, se ku t’i gjesh gjithë ata xhevahirë?

Mos ki frikë se ke shkrojtur gjatë jetës tënde vetëm dhjetë poezi. Frikë të kesh po të kesh shkrojtur njëqind poezi.”

Lasgush Poradeci / KultPlus.com

“Gënjeshtra” shfaqja e re në Teatrin e Gjilanit

Kanë filluar provat e para të shfaqjes më të re në Teatrin e Gjilanit, “Gënjeshtra” me autor Florian Zeller dhe regji të Ekrem Sopit.

Pas suksesit të jashtëzakonshëm të shfaqjes “E vërteta” të po këtij autori e cila që nga premiera e saj (maji i vitit 2021) ka arritur të ketë mbi 75 repriza, e që vazhdon të rikthehet në repertor vazhdimisht, Teatri i Gjilanit sjell një tjetër kryevepër të dramaturgut francez Florian Zeller, “Gënjeshtra”.

Një tekst i mprehtë dhe provokues, që eksploron kufijtë delikatë mes të vërtetës dhe mashtrimit, dashurisë dhe dyshimit.

Luajnë: Gani Rrahmani, Qendresa Jashari, Alban Shahiqi, Safete Mustafa Baftiu.

Premiera do të luhet në qershor./ KultPlus.com

Prezantohet thesari prej 47 monedhash të zbuluara pranë Manastirit të Ballshit

Një koleksion i jashtëzakonshëm monedhash që datojnë në shekullin e XIII-të është gjetur në Manastirin e Shën Mërisë në Ballsh. 47 monedhat konsiderohen prej arkeologëve si një thesar i vërtetë, pasi kanë rëndësi të veçantë jo vetëm për përmbajtjen dhe formën e tyre, por edhe për lidhjen që ato kanë me historinë e Manastirit.

Disa prej tyre janë restauruar tashmë, ndërsa të tjerat janë në proces restaurimi. Monedhat kanë figura të qarta, me imazhe të perandorëve dhe shenjtorëve të njohur të asaj periudhe.

Thesari prej 47 monedhash u prezantua në Institutin Arkeologjik nga restauratori Frederik Stamati, i cili tha se, restaurimi ishte një proces shumë delikat dhe kërkoi ndërhyrje të kujdesshme për t’i bërë ato të lexueshme.

Ky koleksion përfshin monedha bizantine prej bakri dhe ofron një panoramë të vlefshme për politikën monetare të periudhës mesjetare, duke hedhur më shumë dritë mbi këtë periudhë të rëndësishme historike. Thesari i zbuluar dhe i restauruar do të ekspozohet në stendat e muzeut arkeologjik të Tiranës./atsh/KultPlus.com

“Zullulandia” në Teatrin Eksperimental, 4 net shfaqje mbi motivet e veprës së Konicës

“Zullulandia” është produksioni i Teatrit Kombëtar Eksperimental që do të shfaqet për publikun në datat 22, 23, 24 dhe 25 maj, në ArTurbina.

Shfaqja bazohet mbi motivet e veprës së Faik Konicës dhe vjen me regji dhe dramatizim të Endri Çelës, interpretuar nga aktorët: Sokol Angjeli, Neritan Liçaj, Adriana Tolka, Brendi Bega, Katerina Fili, Anxhelo Dauti.

“Zullulandia” është një festë e madhe me nota satirike dhe një zgjim mbi realitetin ku po jetojmë. E punuar mbi motivet e veprës së Faik Konicës, “Zullulandia” është plotësuar me ngjarje të realitetit të sotëm shqiptar.

Zullulandia, një vend në Afrikën e Lindjes, me popullin e saj të prapambetur e të nënshtruar, kërkon më shumë të drejta nga Evropa. Prandaj dërgon në Paris dhe në Londër ambasadorin e saj, Denizullu-Serpen. Ky fodull dhe injorant vihet në lojë prej kancelarëve të huaj, ndërsa, kur kthehet në Zulluland, mirëpritet prej zulluve me festa e nderime për “lavdatat” e marra. I vetmi që e ka kuptuar talljen është Plugu. Tani atij i duhet që t’u hapë sytë një populli të tërë zullush për talljet e Evropës ndaj Zullulandisë./atsh/KultPlus.com

10 teatrot më të bukura në botë

Brendësia e disa prej teatrove dhe sallave të muzikës më të mëdha në botë është po aq magjepsëse sa edhe shfaqjet që organizojnë.

Por nuk mbeten pas as pamjet e jashtme të këtyre ndërtesave madhështore, të cilat shpesh janë vepra arti në vetvete. Disa prej tyre janë bërë ikona arkitekturore dhe destinacione turistike të rëndësishme.

Teatri San Karlo, Itali – Teatro di San Carlo madhështor i Napolit është vendi më i vjetër i operës në botë që është vazhdimisht aktiv, pasi është hapur në vitin 1737.

Pallati Garnier, Francë – Vendndodhja e romanit të Gaston Leroux të vitit 1910 “Fantazma e Operas”, Pallati i zbukuruar Garnier u përfundua në vitin 1875 për Operën e Parisit me urdhër të Napoleon III.

Shoqata e Muzikës, Austri – E njohur për miliona shikues si vendi ku zhvillohet Koncerti vjetor i Vitit të Ri në Vjenë, salla e koncerteve Musikverein daton që nga viti 1870. Akustika e shkëlqyer e “Sallës së Madhe” (Großer Saal) e vendos atë ndër sallat më të mira të koncerteve në botë.

Globi i Shekspirit, Angli – “Globi i Shekspirit” është një rindërtim i Teatrit “Globi”, një teatër elizabetian për të cilin William Shakespeare shkroi dramat e tij. Teatri origjinal u ndërtua në vitin 1599 dhe u shemb në vitin 1644.

Teatri Bolshoi, Rusi – “Teatri Bolshoi” në Moskë është shtëpia e Baletit Bolshoi dhe Operas Bolshoi ndër kompanitë më të vjetra dhe më të njohura të baletit dhe operës në botë. Vendi u hap në vitin 1825 dhe ka pritur shumë premiera historike, duke përfshirë ‘Voyevoda’ dhe ‘Mazeppa’ të Çajkovskit.

Teatri Kombëtar i Filmit Urania, Hungari- I ndërtuar si kabare dhe sallë koncertesh nga arkitekti i lindur në Gjermani Henrik Schmahl në vitin 1896, sot ky monument kulturor i Budapestit shërben si Teatri Kombëtar i Filmit.

Shtëpia e Operas Margraviale, Gjermani – Kjo perlë absolute e teatrit të operës baroke e vendosur në qytetin e Bayreuth-it paraqet një ambient të brendshëm vezullues prej druri të praruar, të ruajtur në gjendjen e tij origjinale të mesit të shekullit të 18-të.

Teatri Fox, SHBA – I hapur në vitin 1928 si një pallat filmash kryesor në zinxhirin e Theatres Fox, Teatri Fox i Detroitit është ndërtesa më e madhe e mbijetuar e këtij lloji që nga vitet 1920. Ai ka pritur një numër legjendar personazhesh të famshëm, përfshirë Elvis Presley-n, i cili performoi këtu në vitin 1956.

Concertgebouw, Holandë – Concertgebouw i Amsterdamit daton që nga viti 1888 dhe është i njohur për akustikën e tij të shkëlqyer. Gjatë viteve 1960, salla e koncerteve priti grupe të njohura të kohës, duke përfshirë The Who, Pink Floyd dhe madje edhe Led Zeppelin. Por është vendi më i përshtatshëm për muzikën klasike.

Teatri Colón, Argjentinë – I konsideruar akustikisht si një nga pesë vendet më të mira të koncerteve në botë, Teatro Colón në Buenos Aires që nga viti 1908 ka pritur disa nga artistët më të famshëm nga bota e operës, muzikës klasike dhe baletit.

La Scala, Itali – Një nga teatrot më të famshme të operës në botë, Teatri “La Scala” në Milano daton që nga viti 1778. La Scala priti prodhimet e para të shumë operave të famshme dhe kishte një marrëdhënie të veçantë me Verdin.

/rtsh.al/ KultPlus.com

Ekspozita ‘Venus!’ në Muzeun e Fotografisë ‘Marubi’

Ekspozita “Venus” dhe bisedë me kuratorin Lek Gjeloshi o të mbahet më 23 maj nga ora 19:00 në Muzeun Kombëtar të Fotografisë “Marubi”.

Ekspozita vjen si rezultat i një kërkimi të gjatë të kuratorit Lek M. Gjeloshi në fondin arkivor të Dedë Jakovës, Gegë Marubit dhe Pjetër Rraboshtës. Përzgjedhja dhe ndërtimi i saj konceptual, ndjek gjurmët e një skulpture që e përshkon repertorin e të tre autorëve në fjalë, duke u ba fill narrativ i historisë së një shtëpie dhe i historisë së një oborri, ku u zhvilluen ngjarje të posaçme e, ma tej, edhe shndërrime të pakthyeshme.

Kristoforidhi, kontribuesi i madh për gjuhën letrare shqipe

Më 22 maj 1827, lindi gjuhëtari Kostandin Kristoforidhi.

Veprimtaria e tij e ngjeshur në rrafshin e gjuhësisë dha kontribut të dallueshëm në zhvillimin e kulturës dhe të arsimit në Shqipëri. Në këtë optikë që i jepte përparësi rolit të gjuhës amtare në zgjimin kombëtar, Kristoforidhi u angazhua gjithashtu edhe në radhët e lëvizjes kulturore, politike dhe shoqërore të Rilindjes.

I qëndroi fund e krye bindjes së tij lidhur me rëndësinë e kultivimit të gjuhës shqipe dhe përparimit të arsimit në drejtim të shtetformimit.

Kryevepra e gjuhëtarit Kristoforidhi është “Fjalori i Gjuhës Shqipe”, një gurrë e njëmendtë e shqipes me rreth njëzetmijë fjalë dhe kuptime fjalësh. Qe autor i prozës “Gjahu i malësorëve”, dorëshkrimi i së cilës gjendet në Arkivin Qendror i Shtetit dhe i është nënshtruar restaurimit.

Me përkthimet e tij ka dhënë ndihmesë vendimtare për themelimin e një gjuhe letrare shqipe, veçanërisht me përkthimin e Dhiatës së Re. Vdiq më 7 mars 1895./ KultPlus.com

75 vjetori i themelimit të Shkollës së Muzikës “Prenk Jakova” shënohet me koncert dedikim për kompozitorin Mark Kaçinarin

Shkolla e Muzikës “Prenk Jakova” shënon 75 vjetorin e themelimit, dhe ky përvjetor do të shënohet me një tribunë muzikologjike dhe koncert, të dy ngjarjet me dedikim për kompozitorin Mark Kaçinarin, me rastin e 90-të vjetorit të lindjes, shkruan KultPlus. 

Tribuna muzikologjike do të mbahet më 29 maj, prej orës 12:00 në sallën e koncerteve në Prenk Jakova, kurse koncerti do të mbahet në Amfiteatrin e Bibliotektës Universitare, po më 29 maj, me fillim në ora 18:00./ KultPlus.com 

QKK: Hapet konkursi për subvencionimin e projekteve filmike

Qendra Kinematografike e Kosovës ka njoftuar se është hapur konkursi për subvencionimin e projekteve filmike.

Këtë vit, përbrenda thirrjes është prezantuar edhe një kategori të re: të filmit të metrazhit të gjatë me buxhet të ulët – avant garde/eksperimental.

Përmes subvencionimit, projektet filmike do të mbështetën në këto kategori:

– FILM I METRAZHIT TË GJATË – ARTISTIK

– FILM I METRAZHIT TË GJATË – DOKUMENTAR

– FILM TË METRAZHIT TË GJATË –  ME BUXHET TË ULËT – AVANT GARDE/EKSPERIMENTAL

– FILM I METRAZHIT TË SHKURTËR ARTISTIK

– FILM I SHKURTËR – I ANIMUAR

– FILM I SHKURTËR – DOKUMENTAR

– FILM I SHKURTËR STUDENTOR

– ZHVILLIM I SKENARIT PËR FILM TË METRAZHIT TË GJATË – ARTISTIK DHE I ANIMUAR

– POST-PRODUKSION PËR FILM TË METRAZHIT TË GJATË – ARTISTIK DHE DOKUMENTAR

– BASHKËPRODHIM MINOR PËR FILM TË METRAZHIT TË GJATË 

– ZHVILLIM I PROJEKTIT PËR FILM TË METRAZHIT TË GJATË – ARTISTIK, DOKUMENTAR DHE TË ANIMUAR

– FILM I SHKURTËR – I ANIMUAR

Aplikimi bëhet online përmes faqes zyrtare të QKK.

Për më shumë informata rreth kategorive përkatëse, klikoni në kutinë KONKURSI.

Afati i aplikimit për mbështetje të projekteve filmike: 22.05.2025 – 25.06.2025/ KultPlus.com

Lansohet Kampanja ‘Merr diplomë që të vyn, jo veç me pas’ nga Universum International College, powered by Arizona State University

Universum International College ka lansuar sot kampanjën e re “Merr diplomë që të vyn, jo veç me pas”, e cila ka për qëllim të inkurajojë studentët e rinj dhe ata aktualë të përfitojnë nga mundësitë e jashtëzakonshme që ofron ky universitet, në bashkëpunim me Arizona State University (ASU).

Lansimi i kampanjes, u mbajt në ambientet moderne të Universum, ku u theksuan përfitimet e shumta që studentët mund të marrin si rezultat i partneritetit strategjik ndërmjet Universum International College dhe Arizona State University. Ky partneritet sjell mundësi të shumta, si përfitimi i kurrikulave të avancuara nga Arizona State University, mundësitë për të studiuar me bursë të plotë në Evropë, si dhe mundësinë e diplomës së dyfishtë nga ASU.

Pse të zgjidhni Universum International College?

Kurrikula të avancuara që mbështeten në materialet e Arizona State University

Mundësi për të marrë diplomë të dyfishtë nga Arizona State University dhe Universum

Shkëmbime dhe mundësi studimi në 27 shtete të BE, me bursa të plota

Ligjërata nga profesorë ndërkombëtarë dhe mundësi për të punuar në projekte reale

Mbështetje për zhvillimin profesional dhe mundësi punësimi në nivel global

“Merr diplomë që të vyen, jo veç me pas” është një thirrje e fortë për të gjithë studentët që duan të bëhen pjesë e një rrugëtimi akademik që ofron vlera reale dhe që do t’i përgatit ata për të ardhmen. Ky është një mundësi e shkëlqyer për të bërë diferencën në një treg pune gjithnjë e më konkurues.

Merr diplomë që t’vyn, jo veç me e pas! Krijo suksesin tënd, me edukim amerikan në UNI-Universum International College fuqizuar nga Arizona State University, Universiteti më i madh publik në SHBA dhe nr. #1 për inovacion. Kerko informata per Studime: https://universum-ks.org/kerko-info// KultPlus.com

Artistja spanjolle, Merche Blasco me performancë unike në Rezidencën 17

Shtatëmbëdhjetë nis programin “Sesionet e kopshtit” për vitin 2025 me një performancë unike në Rezidenca 17.

Artistja spanjolle Merche Blasco do të prezantojë një performancë improvisuese live duke përdorur një set instrumentesh dhe artefaktesh veçanërisht të rkijuara. Përmes eksplorimit të materialeve dhe lëvizjeve ekspresive të trupit, Merche sjell një emocion të veçantë nga materialet sonike, të cilat janë serioze dhe të thella: nga incizimet e ekosistemeve të brishta dhe të kërcënuara deri te goditjet e mpiksura të basit “jashtëtokësor”, një përzierje dinamike e teksturave dhe ritmeve që shuhen nga kallomi i tingujve të paparashikueshëm.

Për këtë performancë, Merche do të bashkohet me pjesëmarrësit e punëtorisë së saj, duke e shkrirë në pjesën e performancës instrumentet unike që ata krijuan së bashku përgjatë dy ditëve në Rezidenca 17. Kjo punëtori dy-ditor i prezantoi pjesëmarrësit me elektronikën bazë dhe projektimin e qarqeve, duke i udhëzuar ata në ndërtimin e sintisajzerit të tyre analog portativ. Instrumenti i përgjigjet kushteve të dritës mjedisore dhe ndërveprimeve trupore përmes sensorëve të presionit dhe shtrirjes që mund të vishen.

Merche Blasco është artiste dhe kompozitore multimediale që e ndan kohën e saj midis Berlinit dhe Barcelonës. Ajo projekton dhe ndërton bashkësi teknologjike të pasakta që katalizojnë format e mishëruara të kompozimit elektroakustik live dhe mënyra të reja të dëgjimit. Përmes pajisjeve që krijon, Merche përpiqet të krijojë një marrëdhënie më horizontale me entitete të tjera, duke u distancuar nga parametrat e precizitetit, fuqisë dhe kontrollit. Si një formë alternative e performancës, ajo projekton hapësira bashkëpunuese me instrumente që kanë veprimin e tyre, në kompozime ku trupi i saj dhe eksplorimi live i materialeve organike janë elementë qendrorë. Puna e saj gjithashtu përqendrohet gjithnjë e më shumë në projektimin e performancave zanore pjesëmarrëse në hapësira publike për të lidhur personat e huaj dhe mjedisin e tyre përmes krijimit dhe dëgjimit kolektiv të muzikës./ KultPlus.com

Filmbërrësit e rinj bëhen me Festival

Mbrëmë, në Burgun e Idealit, në Prishtinë, është hapur Edicioni i parë i Festivalit të Filmbërësve të rinj të Kosovës ( Kosovo Young Filmmakers Festival), që iu dedikohet zërave të rinj të moshave 15 – 25 vjeçare.

Ky Festival synon të krijon hapësirë të re, për të shfaqur të rinjtë veprat e tyre alternative. Të rinjtë e shohin botën mjaft qartë, me guxim, kërkesa të shumë-llojshme dhe me urgjencë. Ata tashmë do të kenë mundësitë për të kërkuar, për të krijuar, eksperimentuar dhe imagjinuar ndryshe.

Në botën e këtyre grupmoshave vazhdimisht ndodh diçka e veçantë dhe e papartishme, me shqetësime, tendenca, zbulime, metafora e kontradikta të llojllojshme. Filmi mbetet medium më i mirë për ta shpalosur më së miri këtë kaos dhe këto energji krijuese.

KYFF – synon të jetë një platformë e besueshme për ta, për historitë e tyre dhe për mundësitë alternative që të rinjtë të dëgjohen më shumë.

Me këtë rast në hapje të festivalit u shfaqën dy filma dokumentarë jashtë konkurrencës: GOLI OTOK (2010) të regjisores Mrika Krasniqi, film dokumentar që shpalosë historinë e vërtetë tragjike nga i ashtuquajturi ISHULLI BURG – FERRI I ADRIATIKUT, burgu famëkeq në ish-Jugosllavi ku kanë vuajtur, mbijetuar edhe shumë shqiptarë ish të burgosur politik.

DHE filmin TROKITJE (2010) nga Bekim Sele & Mumin Jashari kushtuar veprimtarit Fadil Vata.

Filmat tjerë në konkurrencë, në kategoritë përkatëse: dokumentar, narrativ dhe animacion mund të përcillën nga publiku çdo ditë deri më datën 23 maj, në Termokis. Ky Edicion organizohet nga Organizata MOLLA E KUQE si dhe nga mbështetësit, sponzoruesit si

MKRS – ja ,Banka Ekonomike,Burgu i Idealit, Che Bar..

Ndarja e çmimeve do të bëhet në hapësirat e Burgut të Idealit, të premën, më 23 maj nga ora 20:00./KultPlus.com

Tetova, Tirana dhe Prishtina bashkë në manifestimin ‘Ura me tri harqe’

Edicioni i XV-të i manifestimit tradicional artistik “Ura me tri harqe”, do të mbahet më 22-23 maj 2025, i cili këtë vit do të zhvillohet në ambientet e Fakultetit të Arteve të Universitetit të Tetovës.

“Ura me tri harqe” është një projekt i përbashkët kulturor i tre institucioneve të arsimit të lartë në hapësirën mbarëkombëtare: Fakultetit të Arteve të Universitetit të Tetovës, Universitetit të Arteve të Tiranës dhe Fakultetit të Arteve të Universitetit të Prishtinës, transmeton klankosova.tv.

Për dy ditë me radhë do të ketë, shfaqje të filmave të metrazhit të shkurtër, ekspozitë, shfaqje teatrale, koncert, dhe bisedë me piktorin dhe profesorin Gazmend Leka.

Në këtë edicion do të nënshkruhet edhe një marrëveshje bashkëpunimi mes tri Universiteteve.

‘Vajza e Agamemnonit’ në kohën e diktaturës shqiptare

Nga Maja Piasecka

Dy histori, dy hidhërime, një jetë në Shqipëri. Ismail Kadare, një shkrimtar që hyri jo vetëm në historinë e letërsisë shqipe, por edhe në atë botërore, në veprën e tij e prezanton lexuesin me realitetet e jetës së përditshme komuniste plot mosbesim, frikë dhe dëshprim.

Një burrë i ri është plot forcë, energji dhe vitalitet para të cilit bota qëndron e hapur, për të cilin gjërat e pamundura nuk ekzistojnë, por jo në Shqipërinë komuniste. Jo në Shqipëri, ku edhe dashuria ishte e ndaluar. Një Shqipëri që ndalonte të qenit njeri duke të transformuar në krijesa gri, pa ndjenja. Tirania, një sinonim i ‘sui generis’ për sundimin komunist të Enver Hoxhës, përfshinte çdo pjesë të jetës shqiptare, madje edhe dashurinë.

Narratori anonim në romanin e ‘Vajza e Agamemnonit’ ndërthur dy histori. Njëri prej të cilëve është romantik, madje dramatik, pasi e dashura e protagonistit, Suzana e cila e ka përfunduar marrëdhënien për ndonjë arsye të panjohur. Ndoshta ajo e di arsyen – babai i saj ka të ngjarë të pasojë udhëheqësin që po vdiste, duke i ndaluar vajzës së tij të dashurohet me një burrë anonim, jopartiak, me armikun e dyshuar.

Narratori pret më kot Suzanën, duke ecur nga apartamenti nëpër rrugët e shkreta, nëpër koridoret e policisë, afër turmës që përpiqet të hyjë në tribuna, drejt destinacionit e tij, një vend për të përzgjedhurit. Kjo rrugë përfshin gjithashtu një udhëtim mendimesh dhe përpjekje për të kuptuar dhe gjetur arsyen e largimit të Suzanës, një vendim i shtyrë nga babai i saj apo një vendim
i pavarur nga Suzana.

Së bashku me hidhërimin që ajo krijon, narratori e identifikon Suzanën me Ifigjeninë mitologjike, vajzën e komandantit të përgjithshëm, Agamemnon, e cila do të bëhej sakrificë njerëzore e babait të saj, duke i mundësuar ushtrisë greke të arrinte në Trojë. Ajo njihet si “Suzana – vajza  
e Agamemnonit”, vajza e mjeshtrit të madh të të gjitha sakrificave. Jeta
e personazhit kryesor ishte e zbrazur nga ngjyrat, dhe vdekja metaforike e të dashurit të tij, që nënkuptonte largimin e saj, ishte një simbol i tharjes së jetës. Dashuria ishte njëkohësisht një ilaç dhe murtajë, helm. Historia e dashurisë është një element i rëndësishëm, por është edhe një temë anësore e romanit të Kadaresë, duke treguar se si hidhërimi i realiteteve të regjimit mund të infektojë edhe dashurinë, kështu që thëni “Dashuria gjithmonë fiton” nuk gjen vend në Shqipërinë komuniste.

1 Maji, Tirana, festa më e rëndësishme shtetërore komuniste dhe një mjet i fuqishëm
i propagandës. Festimi është drejtuar me kujdes, duke luajtur një rol të rëndësishëm në mirëmbajtjen dhe ekspozimin e imazhit të pushtetit, duke i shkaktuar njerëzit e munduar nga realiteti komunist në një botë të bukur iluzioni plot gëzim dhe ngjyra. Narratori përsërit rrjedhën
e ngjarjeve, duke mos e lënë lexuesin pa mendimet, krahasimet dhe kritikat e tij.

Narratori u ftua zyrtarisht për të festuar ngjarjen nga stenda e vizitorëve. Ai u zgjodh, i mirosur, por pse? Çfarë e shkaktoi fuqinë e partisë ta nxirrte atë nga masa pa formë që qëndronte përgjatë rrugëve dhe t’i jepte një vend të rehatshëm në stenda? Cilat janë meritat e tij? Apo cilat janë të metat e tij?

Gjatë rrugës së tij, narratori takon njerëz, jo rastësisht të dukshëm për realitetet e jetës së përditshme në atë kohë. Mungesa e besimit, akuzat, arrestimet, frika, kontrollet, censura. Mungesa totale e logjikës dhe koherencës së sistemit është skizofrenia, ilustrohet nga disa marrëdhënie, duke përfshirë përvojën e vetë narratorit. Paranoja, ankthi, analiza e kujdesshme
e fytyrave të njerëzve që të shikojnë drejtpërdrejt. Ky është realiteti i përshkruar nga Kadare.

Përveç referencës për Ifigjeninë mitologjike, Kadare citon një përrallë popullore shqiptare për rënien e Qerimit. Fillon qetësisht, si çdo përrallë, zhvillohet në një drejtim përrallor, por me kalimin e kohës zhvillohet në një histori tragjike. Narratori e krahason jetën në komunizëm me historinë e Qerimit si një përkufizim të marrëdhënies së tij me sistemin, sikur të kishte rënë në një gropë, duke fluturuar derisa ra në një botë nëntokësore, që simbolizon gjithçka që është
e keqe, e errët. Duke u përpjekur të gjejë rrugën e tij, gjen shpresën, shqiponjën që e ktheu përsëri në botë. Një udhëtim i pafund mbi shqiponjën, e cila për të mbijetuar dhe për ta përfunduar udhëtimin, Qerimi duhej të jepte copa mishi të tij, për të dhënë veten. Me të arritur në botën më të lartë, të duhur, shqiponja ishte thjesht një shqiponjë që mbante një skelet njerëzor. Në të vërtetë, simboli i copës së mishit mund të jetë një metaforë për heqjen dorë nga mishi
i dikujt tjetër për të shpëtuar veten, dorëzimin e moralit dhe njerëzores ose heqjen dorë nga vetja për të mbijetuar, për të fituar për të arritur “një të nesërme më të mirë”, ku arrin i vdekur.

Është historia e një burri, i cili për të ndaluar rënien e tij nga hiri i regjimit komunist, që e ushqen veten jo vetëm me trupin e tij, duke e shkatërruar veten, por edhe me trupat e të tjerëve për të gjetur rrugën e tij drejt një jetë të lirë dhe pa shqetësime. ‘Vajza e Agamemnonit’ është lufta dhe realiteti i Trojës që ndodh përsëri në Shqipërinë komuniste.

Narratori impersonal është syze përmes së cilës ai ndërthur tregimin me të tjera tekste kulturore, të cilat lejojnë të kuptojnë më të mirë veprimet e personazheve. Duke analizuar hipertekstin dhe integrimin e tij me veprën e Kadaresë, arrijmë në përfundimin se kohërat mund të ndryshojnë dhe shumë gjëra në jetë mund të ndryshojnë, ndërsa njerëzimi mbetet i njëjtë. Viktimat, tiranët dhe sistemet transmetohen brez pas brezi.

Tregimi i  Kadaresë nuk ka të bëjë vetëm me Shqipërinë. Është një përshkrim universal për vendet me sistem komunist. Përfshirja në mënyrën se si përshkruhet historia, u lejon individëve nga i gjithë Blloku Lindor të jenë më të arritshëm, gjë që ka ndihmuar edhe në pranimin jo vetëm të kësaj vepre, por të gjithë krijimtarisë së Kadaresë në Evropë. Për më tepër, dashuria është një emocion, një gjendje, një kujtim, një realitet me të cilin pothuajse të gjithë mund të identifikohen.

Pjesërisht histori, pjesërisht biografi, pjesërisht kritikë, vepra ‘Vajza e Agamemnonit’ është një udhëtim nëpër dy histori të ndryshme, por të njëjta. Të dyja flasin për ndjenjat, dashurinë, urrejtjen, zhgënjimin, humbjen e shpresës dhe kalimin e pakthyeshëm të asaj që ishte. Është një vepër që i referohet mitologjisë, folklorit ose një heroi kombëtar, të gjitha me qëllim për të përcjellë, pa ambivalencë dhe gjysmëmasa, hidhërimin e kohërave, duke folur qartë për regjimin shqiptar.

Nuk është një vepër e lehtë, megjithatë Kadare ka përcjellë hidhërimin në mënyrë unike, që shoqëronte shqiptarët që jetonin nën regjimin e Hoxhës. Ai i ka hedhur në letër mendimet, që si të vetmet nuk ishin të ndaluara dhe të censuruara. Për shqiptarët, albanologët apo ata që janë të interesuar për Shqipërinë, është e qartë se kjo vepër, ashtu si pjesa tjetër e veprës së Kadaresë nga kjo periudhë, është një shprehje e heroizmit, e nevojës për të folur hapur dhe për të rrezikuar jetën, të cilat nxjerrin në pah një mesazh të zymtë të romanit.

‘Vajza e Agamemnonit’, si e gjithë vepra e Kadaresë, mund të përshkruhet me një oksimoron. Ajo lexohet lehtë, megjithëse përmbajtja e saj është mbytëse dhe e dendur./ KultPlus.com