Kori i Filharmonisë së Kosovës mbyll ‘PriVocalFest’, dirigjenti Ešenvalds: Nga toka juaj unë do të marr pasurinë e mrekullueshme të folklorit

Era Berisha

Gjithsej dhjetë vepra nga kompozitorë të ndryshëm kanë kaluar përtej përsosmërisë me rastin e koncertit të Korit të Filharmonisë së Kosovës, në kuadër të edicionit të pestë të “PriVocalFest”. Ishte një repertor ku dominonte gjuha e huaj, por prej të cilit, pjesët shqiptare kanë thyer kufijtë magjik të interpretimit. Secili anëtar pjesëmarrës ka bërë që me dhuntinë e tyre të shënojnë magjishëm natën e fundit të këtij festivali, i cili tash e pesë net me radhë ka sjellë koncerte që tejkalojnë pritshmëritë e publikut, shkruan KultPlus.

Ky koncert mbrëmë ka portretizuar literaturën muzikore korale duke filluar nga veprat e kompozitorëve të njohur si: Ēriks Ešenvalds, Mendi Mengjiqi, Thomas Simaku dhe Vasil S.Tole, të cilët kanë dëshmuar për një krijimtari sa të pasur aq edhe të ndjeshme, e njashtu edhe të bukur.

Kisha katolike “Shën Ndou” ka mirëpritur një numër të lartë të të pranishmëve, që kanë zënë vendin e tyre të posaçëm, me ç’rast hapësira është mbushur nga caku në cak. Qetësia, tashmë simbolike para nisjes së çdo koncerti të Filharmonisë së Kosovës, u bë pjesë e pandashme e kësaj nate. Hijeshia, eleganca, ndjeshmëria dhe intensiteti që prekte dy caqet e veta, janë krejt ato që kanë rrethuar komplet të pranishmit.

Prezenca e vokalit hyjnor të Korit të Filharmonisë së Kosovës si çdo herë, është ekzistuese nëpër secilin koncert. Kështu ishte edhe rasti mbrëmë, ku nuk kanë munguar as edhe instrumentet diversive që ëmbëlsisht iu kanë bashkëngjitur zërit të tyre. Përfshirja e pianos nën manovrimin e Melos Buzës dhe pjesëmarrja e Zanë Abazit në flaut, ia kanë shtuar një magjepsje shtesë kësaj mbrëmjeje.

Ndërkohë, mbizotërimi i vokaleve madhështore të sopranove si Adelina Paloja, Selvije Marteti, Elona Sadiku, Shkurte Hykaj, Urta Haziraj si dhe altos Dea Hamdiu, baritonit Shaban Behramaj, manovrimi i harpës së gojës nga Patris Berisha, inkuadrimi i elementeve koreografike dhe përfshirja e gotës që lëshoi tingujt në atmosferë, i ka dhënë audiencës një gjendje ndryshe nga e zakonshmja. Lirshmëria e tyre në veprim por harmonia e tyre mes vete, e ka mbështjellë këtë natë në një mënyrë të pakrahasueshme.

Në anën tjetër, dirigjenti i njohur Ēriks Ešenvalds me ritmin e tij të pandalshëm, ka dirigjuar këndshëm secilin anëtar të korit. Veçantia e tij dallohej në mënyrat e ndërveprimit me çdo kë përpara tij. Por, fuqia dhe energjia më e madhe u dëshmua dhe u përjetua më së miri nga luajtja e tri këngëve popullore si “Moj e bukura More”, “Qenke veshur me të bardha” dhe “Trëndelinë”, të cilat kanë arritur deri një nivel që s’është prekur asnjëherë më parë.

Këto surpriza vazhdimisht po bëhen pjesë e pandashme e Korit të Filharmonisë së Kosovës, që gjithmonë dëshmon për një talent të rrallë, unik dhe të papërsëritshëm. Mënyra e tyre e interpretimit, prezenca skenike e vokali i njëzëshëm, janë vetëm disa karaktersitika që gjithmonë kanë ndikuar dhe vazhdojnë të kenë ndikim të madhërishëm në atmosferën e çdo paraqitjeje. Kjo u vërejt edhe atëherë kur duartrokitjet e tej zgjatura e të shumta, kanë zënë vend në fund të këtij koncerti.

Për të folur më shumë rreth këtij koncerti, dirigjenti Ēriks Ešenvalds është shprehur se qëndrimi në Kosovë, po i ngjason si qëndrimi në shtëpi.

“Është hera ime e parë në Kosovë dhe kam qëndruar vetëm një javë këtu. Për shkak të këtyre njerëzve të mrekullueshëm, çdo minutë këtu, unë e kam ndjerë si në shtëpinë time. Nesër e kam fluturimin tim për tek familja ime dhe fëmijët e mi, dhe do iu rikthehem studentëve të kompozimit në Akademi. Nga toka juaj në tokën time, unë do të marr këtë pasuri të mrekullueshme të folklorit, e po ashtu edhe zërat e juaj të bukur”, ka thënë ai.

Ndërsa, drejtori i “PriVocalFest” Hajrullah Syla për KultPlus ka potencuar se ky edicion ka qenë mjaft përmbushës dhe se është ndarë i kënaqur me arritjet.

“Ky koncert ishte thjesht brilant, duke nisur nga veprat, interpretimi, e deri tek drejtimi i dirigjentit fantastik. Ata e murrën publikun me vete gjatë gjithë natës, andaj qëllimi i këtij koncerti dhe ardhja e dirigjentit në këtë koncert, dëshmon se gjithçka ia ka vlejtur. Secili koncert në këtë edicion ka pasur peshë të madhe, artistë të mëdhenj që kanë sjell vlera të mëdha, andaj që sigurisht që ka qenë shumë e vështirë, por me vullnet e punën me stafin që e kemi bërë, është lehtësuar gjithçka. Mendoj që çdo koncert ka pasur publik mjaftueshëm dhe çdo herë janë ndarë të kënaqur me performancën e gjithsecilit, andaj edhe i kemi arritur prishtmëritë e tyre. Secili koncert ka qenë ndryshe me program, është trajtuar ndryshe dhe ka pasur lidhshmëri me njëra-tjetrën, andaj koncertet kanë qenë të rëndësishme njëtrajtësisht. Jam tejet i kënaqur me atë se çfarë kemi arrirë të bëjmë në këtë edicion”, ka thënë Syla.

Ai tutje ka pohuar se puna për edicionin e radhës po vazhdon. Po ashtu, ka bërë të ditur se kontaktet me artistë të mëdhenj po vazhdojnë si dhe tashmë mbetet vetëm një kohë e shkurtër që të finalizohen kontratat, marrëveshjet dhe përgatitjet për nisjen e edicionit të gjashtë.

Fotografitë: Arben Llapashtica / KultPlus.com

Koncerti i Filharmonisë së Kosovës mbrëmë përkujtoi Fahri Beqirin dhe solli tri premiera botërore

Era Berisha

Kryeveprat e jashtëzakonshme të kompozitorëve shqiptarë dhe botërorë u jetësuan mbrëmë nga talenti i shquar i Korit të Fakultetit të Arteve, Korit të Filharmonisë së Kosovës, kompozitorit Valton Beqiri, violinistit Visar Kuçi, Orkestrës Harkore të Filharmonisë së Kosovës, sopranos Zana Abazi-Ramadani, tenorit Ismet Vejseli dhe baritonit Denik Prizreni, të cilët frymuan së bashku për të sjell një repertor sublim që përmbante tri premiera botërore si dhe tri vepra që përkujtuan kompozitorin Fahri Beqiri në një vjetorin e vdekjes së tij, me ç’rast koncerti krijoi një spektër të guximshëm të melodive dhe tingujve që mbrëmë dolën përtej Ateliesë së Pallatit të Rinisë dhe Sportit, shkruan KultPlus.

Ky koncert mahnitshëm portretizoi literaturën muzikore korale që në thelb përmbante disa nga veprat më të bukura shqiptare të kompozitorëve si: Fahri Beqiri, Mendi Mengjiqi, Arben Ramadani, Drinor Zymberi, Josif Minga dhe Valton Beqiri. Veprat e titulluara “Mars” nga Mendi Mengjiqi, “Të kesh mall” dhe “Vaj si qenka ba dynjaja” nga Arben Ramdani, erdhën mbrëmë si premiera botërore të cilat Kori i Filharmonisë i interpretoi në një mënyrë aq të bukur saqë publikun e futi në një gjendje të çuditur nga përsosmëria harmonizuese e tyre.

Pasi që të pranishmit tashmë kishin zënë vendet e tyre duke mbushur komplet sallën në tërësi, pasoi qetësia tashmë e njohur nga ana e publikut. Ndërsa, ishin dy podiume të gjata që po pritnin hapat e pjesëmarrësve të Korit të Fakultetit të Arteve për të mbushur skenën e cila në prapavijë po mbizotërohej nga ngjyra e zezë e perdeve të gjata. Të veshur në të zezë kokë e këmbë, Kori i Fakultetit të Arteve priti lëshimin e parë të dorës të dirigjentit Edon Ramadani për të sjell veprat e fuqishme si: “Shkoj e vij fluturim si zogu” për kor femrash ku Kori ishte i vendosur edhe në hapësirën lart në katin e dytë, “Erdh Misiti” dhe “Madrigali i Ibrit plak” për kor të përzier, të cilat sollën një interpretim ku duart e dirigjentit luhatnin në harmonizim me intensitetin e vokalit të tyre, aty ku dallohej dhe veçantia më e bukur e tyre.

Tutje ishte Kori i Filharmonisë së Kosovës ai që mrekullisht pushtoi skenën me interpretimin e veprave si: “Mars”, “Të kesh mall”, “Shkoni krushqi”, “Vaj si qenka ba dynjaja” dhe “Paska çelur moj pranvera”. Të pozicionuar në hapësirën e tyre specifike tradicionale, për të sjell gjithsej pesë vepra sa ritmike po aq edhe melankolike ku tri nga të cilat ishin premierë, vokali i tyre arriti të prekë dhe hyjnoren e tingujve e melodive. Si çdo herë, Kori dëshmoi për talentin e tyre të pakrahasueshëm e të veçantë në stilin e tyre. Ndonëse të kufizuar në një hapësirë të vogël, ishte zëri i tyre i gërshetuar ai që depërtoi lehtësisht ndërmjet të pranishmëve dhe doli përtej sallës si një hije e pandashme që portretizonte dhuntinë e tyre.

Kësaj here dukshëm vërehej dhe programi tejet i pasur i koncertit me ç’rast në skenë doli violinisti Visar Kuçi dhe pianisti Valton Beqiri për t’iu bashkangjitur Korit e për të interpretuar veprën “Udhëtim sonor” nga Valton Beqiri, vepër kjo e cila solli ndërlidhjen e rrallë dhe tejet të nevojshme për një program unik. Një piano, një violinë dhe vokali i Korit, u shndërruan në një urë lidhëse të tingujve gërshetues të cilat ngërthyen publikun në strofullën e saktësisë të qartë dhe pastërtisë të kristaltë së magjisë poseduese që dhurohej nga ata.

Pas një pushimi dhjetë minutash, në skenë po shtoheshin disa karrige të tjera në një numër të madh, për të pritur kështu edhe Orkestrën Harkore të Filharmonisë së Kosovës, sopranon Zana Abazi-Ramadani, tenorin Ismet Vejseli dhe baritonin Denik Prizreni. E pastër si loti dhe e gjatë mbi më shumë se njëzet minuta, u interpretua vepra e fundit për këtë natë “Mesha Nr.2 në G-dur, D.167” të kompozitorit të njohur, Franz Schubert. Lëvizjet ritmike të kokave dhe duarve të Orkestrës shpalosën një interpretim tejet të bukur të tyre ku me inkuadrimin e zërave po aq të bukur të sopranos, tenorit, baritonit si dhe me vokalin e njëtrajtshëm të Korit, shënuan fundin e një nate me copëza magjike të paharrueshme.

Teknika e duhur korale, harmonia e gërshetuar precize ndërmjet interpretuesve, programi unik që anonte nga meloditë shqiptare, dhënia e shpirtit të secilit anëtar të dy Koreve, instrumentistëve dhe treshes vokale që u paraqitën sonte, janë dëshmitarë të seriozitetit, punës së madhe dhe dashurisë për muzikën klasike, rrënjët e së cilës strehohen në Filharmoninë e Kosovës me të gjitha degët e saj.

Në anën tjetër, ishte vetë dirigjenti Edon Ramadani ai i cili gjatë gjithë këtij koncerti la gjurmë të paharrueshme. Përgjatë gjithsej dy orëve, vepër pas vepre, ai drejtoi kahjen e interpretimeve të njëpasnjëshme ku herë me një dorë e herë me dy, ai vazhdueshëm komandoi jo vetëm të dy Koret e paraqitura, Orkestrën, tingujt e violinës e pianos, vokalin e tre interpretuesve të Meshës por edhe vështrimin e fokusin nga të pranishmit mbrëmë. Qysh nga momenti i parë, skena ishte shndërruar në trupin e tij i dytë dhe ai arriti të fiksonte natën me artin e shenjtë të dirigjimit, mjeshtëria madhështore e së cilës u dallua në secilën vepër. Kështu, në përfundim të koncertit nuk munguan duartrokitjet dhe brohoritjet e shumta të publikut që vazhdonin pa ndalë, me ç’rast shpalosej dëshira që ky koncert të mos kishte një fund.

Për të treguar më shumë rreth këtij koncerti dhe veçantinë e tri veprave premierë, për KultPlus foli dirigjenti Edon Ramadani.

“Programi ishte tre pjesësh dhe natyrisht ishte një përgjegjësi e madhe sepse kishim tre ansamble të mëdha duke nis nga Kori i Fakultetit të Arteve të cilët i kishim mysafirë këtu sonte. Pastaj Kori i Filharmonisë e pat pjesën e parë kryesisht me ‘A cappella’ dhe në fund përfundoi me veprën e profesorit Valton Beqiri i cili ishte dhe në piano së bashku me violinistin Visar Kuçi. Kisha kënaqësinë që sonte t’i kisha tri premiera botërore dhe në pjesën e tretë interpretuam Meshën me solistët e talentuar. Por më e bukura ishte se pas shumë kohëve, salla ishte përplot e mbushur”, thotë Ramadani.

Sipas tij, tri premierat ishin shumë të bukura, shumë të ndjeshme dhe stilistikisht të ndryshme nga njëra-tjera në secilin aspekt. Andaj, për të ishte dhe një përgjegjësi më e madhe sesa përsëritjet e zakonshme ngase xhirimi i parë mbetet një dokument për interpretimet e radhës.

Po ashtu, sopranoja Zana Abazi-Ramadani për KultPlus tha se Meshat janë goxha sfiduese dhe të dhimbshme për t’u interpretuar.

“Fillimisht dua të falënderoj Filharmoninë e Kosovës dhe dirigjentin Edon Ramadani që më dhanë këtë mundësi për të performuar këtë Meshë. Meshat siç dihen nuk janë edhe aq të lehta të performohen për shkak të mjeshtërisë brenda tyre e po ashtu nuk mund të këndohen nga secili solist, ngase janë goxha sfiduese dhe të dhimbshme njëkohësisht. Ishte një kënaqësi shumë e madhe që të ndaj skenën me të gjithë këta njerëz të talentuar”, tregon Abazi-Ramadani.

Ndërsa, violinisti Visar Kuçi mbrëmë për veprën e kompozitorit Valton Beqiri tha se tani kishte marrë një kuptim të cilin e meritonte vepra.

“Perfomanca e sotme ishte më e mira prej atyre që i kemi bërë gjatë provave dhe gjatë përgatitjeve, edhe pse unë këtë vepër e kam luajtur edhe njëherë para disa viteve. Sonte më është dukur se e ka marrë tamam atë kuptimin që e meriton vepra. Veçantia e veprës është që kompozitori ka arritur me fragmente ose tema të shkurtra për të na dhuruar një udhëtim nëpër një numër shumë të madh të trojeve shqiptare. Të gjitha ato tema që ishin të vendeve të ndryshme në fakt në partiturë ndodhen edhe emrat e tyre dhe secila karakterizohet me një ritëm dhe një melodi”, thotë Kuçi.

Fotografitë: Arben Llapashtica / KultPlus.com

Kori i Filharmonisë së Kosovës rikthehet në Tiranë me koncert premierë

Kori i Filharmonisë së Kosovës do të rikthehet në Tiranë me një koncert premierë për të përmbyllur vitin më mënyrën më të mirë të mundshme, shkruan KultPlus.

Përmes një postimi në llogarinë zyrtare në “Facebook”, Kori njoftoi se këtë koncert do ta bëjnë në kuadër të kalendarit të ngjarjeve në shënim të 75 vjetorit të themelimit të Liceut Artistik “Jodan Misja”.

“Në drejtimin e Hajrullah Sylës në këtë ngjarje do interpretohen vepra nga Rafet Rudi, Vasil S. Tole, Laura Jēkabson, Peder Karlsson, Jake Runestad dhe Ola Gjeilo. Koncerti mbahet në sallën e koncerteve “Tonin Harapi” (Liceun Artistik “Jordan Misja” – Tiranë) më 9 dhjetor 2021”, shkruhet mes tjerash në njoftim.

Ky koncert do të fillojë në ora 19:00, derisa është bërë thirrje e vazhdueshme që të përmbahen në përpikmëri masat COVID-19 pasi që hyrja do të jetë e lirë. /KultPlus.com

May be an image of 2 people, people standing and text that says 'FILHARMONIA KOSOVES KOSOVOPHILHARMONIC KOSOO.PHL KORI FILHARMONISE SẼ KOSOVES KOSOVO PHILHARMONIC CHOIR ANSAMBLI KAMERALI FILHARMONISE KOSOVES KOSOVO PHILHARMONIC CHAMBER ENSEMBLE Rafet Rudi ValisS Tole Laura Jekabson Peder Kar Isson Olja Gjeilo Jake Runestad Dirigjent Conductor HAJRULLAH SYLA 9.12.2021 9:00 LICEU ARTISTIK "JORDAN ARTISTIC LYC CONCER TIRANE, SHQIPERI TIRANA, BANIA SEZON 2022 KTV'