Muaj: Korrik 2018

Vetëm dy ditë më parë, Llambro Ruci shpërndau në rrjetin e tij në Facebook këtë shprehje lapidare nga Dostojevski “Ne i vrasim të gjithë në jetë, miku im: Dikë e vrasim me plumba, dikë me fjalë, një tjetër me vepra… dhe dikë tjetër e vrasim duke mos bërë asgjë, me gjërat që duhet t’i kishim bërë”.

Dje poeti, përkthyesi, gazetari dhe studiuesi Llambro Ruci u nda papritmas nga jeta në moshën 72 vjeçare duke shkaktuar një dhimbje të thellë te familja e tij dhe duke lënë pa fjalë miqtë dhe shokët e tij të shumtë, që tashmë nuk janë vetëm në Shqipëri, por në mbarë botën ku jetojnë dhe punojnë shqiptarë, sidomos të botës së letrave.

Të shumtë dhe nga të gjitha anët ishin miqtë dhe të njohurit e tij që i shprehën familjes ngushëllimet më të sinqerta duke bërë dhe vlerësime më të larta për të si një personalitet i shquar në fushën e letrave.

Llambroja lindi në Dhërmi në vitin 1946, në fshatin ku ka lindur edhe shkrimtari i madh Petro Marko. Pavarësisht se pjesën më të madhe të jetës e kaloi në Tiranë dhe në qytete të tjera, shpirti i tij nuk u nda për asnjë çast nga Bregu i detit, nga Dhërmiu dhe Himara, bukuritë dhe shpirtin e të cilave ai i plazmoi në krijimtarinë e tij të shumanshme, në poezi e prozë, në monografi, reportazhe e studime shkencore.

Por lidhjen e fortë me Himarën, ai e përmblodhi disa vjet më parë në librin voluminoz “Himara, Zëra e Akrokerauneve: rrëfime, përshkrime, dokumente dhe këngë”, një punë që i ka kushtuar shumë e shumë vite punë hulumtuese dhe analitike.

Rrugëtimin e tij në fushën e letrave ai e filloi si poet në vitet ’60 duke botuar me dhjetëra vëllime me poezi, përfshi edhe letërsinë për fëmijë. Poezia e tij shquhej për origjinalitet, ndjeshmëri të lartë, lirizmin e hollë dhe ngrohtësinë njerëzore që transmetonte. Llambro Ruci ka punuar si gazetar dhe kryeredaktor në disa organe qendrore të shtypit letrar, si “Drita”, “Nëntori” (organe të Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve), revistën “Ylli” etj.

Duke qenë se dinte shkëlqyeshëm greqishten (pasi kishte lindur në një fshat greqishtfolës) ai ishte prej shumë vitesh një ndër përkthyesit më të spikatur nga kjo gjuhë në poezi dhe prozë. Ndër veprat më të rëndësishme të përkthyera prej tij janë “Odisea” nga Homeri, “Apologjia e vërtetë e Sokratit”, e autorit Kostas Varnalis, poezi nga Konstatin Kavafis, Jorgo Seferis, Safo, Elitis e dhjetëra autorë të tjerë grekë, klasikë e modernë.

Përkthimet e Llambros shquhen për skrupulozitetin e tij për t’i qëndruar sa më pranë origjinalit greqisht, por edhe për ta sjellë atë sa më ëmbël dhe më bukur në shqip. Ai nuk ngutej që t’i butonte shkujdesshëm këto përkthime, pasi e çmonte vlerën e tyre, ndaj dhe u kthehej e rikthehej disa herë para se ato të shihnin dritën e botimit. Këtë punë ai e bënte me një përgjegjësi të lartë, jo vetëm se ishte vetë krijues, por edhe për faktin se një sërë nga autorët që ai sillte në shqip, ishin përkthyer edhe nga autorë të tjerë./ gazeta dita

Erich Maria Remarque

“Jo”, tha ai me shpejtësi. “Kurrë. Të mbetemi miq? Pa mundohuni të rritni një kopsht të vogël me trëndafila, mbi hirin e ndjenjave të thyera? Jo, nuk do të funksiononte kurrë për ju, dhe as për mua. Kjo ndodh vetëm pas çështjeve të vogla, dhe duket çdo gjë e rreme. Dashuria nuk duhet të prishet nga miqësia. Fundi është fund”.

“Askush nuk mund të bëhet më i huaj, sesa personi që dikur e dashuronit”.

“Sa me ngathtësi sillet një person, që ka rënë vërtet në dashuri! Sa shpejt zhduket vetëbesimi i tij! Dhe sa i vetmuar ndihet; të gjitha përvojat e tij të lavdëruara duket se janë zhdukur, ashtu si mjegulla, dhe ai ndihet kaq i dobët dhe i pafuqishëm”.

“Vetëm ai që e di se çfarë është vetmia, e njeh vlerën e vërtetë të takimit me të dashurit e tij”.

“Një grua bëhet më e zgjuar kur ka rënë në dashuri, ndërsa një burrë thjesht e humbet toruan”.

“Vetëm njeriu i palumtur e vlerëson lumturinë. Një njeri i lumtur, nuk ndien më shumë gëzim sesa një manekin. Ai vetëm sa e shfaq, por nuk e zotëron atë. Drita nuk ndriçon në dritë; ajo shkëlqen në errësirë“.

“Sa më primitiv është një njeri, aq më shumë konsiderata të larta ka për vetveten”.

“S’ka asgjë më të lodhshme, sesa të shohësh se si një person e tregon intelektin e tij, veçanërisht nëse nuk ka asnjë të tillë”.

“Cinikët kanë karakterin më tërheqës, idealistët më të keqin. A nuk është e çuditshme?”

“Gratë duhet të adhurohen ose të braktisen. Çdo gjë tjetër është vetëm një gënjeshtër”.

“Çfarëdo që ju nuk mund ta keni, duket gjithmonë më e mirë se çdo gjë që keni. Kjo është romanca dhe budallallëku i jetës sonë!”.

“Thonë se jeta është e vështirë 70 vitet e para. Pastaj gjërat fillojnë të përmirësohen”.

“Pendimi është gjëja më e padobishme në botë. Asgjë nuk mund të kthehet pas, apo të ndryshohet. Asgjë nuk mund të fiksohet. Përndryshe të gjithë do të ishim shenjtorë. Jeta nuk do të thotë se që ne të jemi të përsosur. Ata që janë të përsosur, duhet të vendosen nëpër muzeume”.

“Ndonjëherë duhet të thyeni parimet tuaja. Përndryshe ato nuk do t’iu sjellin kurrë kënaqësi”.

“Është më mirë të vdesësh kur dëshiron të jetosh, sesa të jetosh kur dëshiron të vdesësh!”.

“Çfarëdo që ndodh me ju, mos e merrni kurrë si personale. Asgjë në këtë botë nuk është aq e rëndësishme”.

Manifestimi letrar ndërkufitar “Muzat e Alpeve 2018” i Shoqatës Rajonale e Shkrimtarëve “Teuta” realizuar në bashkëpunim me Teatrin Shqiptar në Amerikë si dhe me Shoqatën e Artistëve dhe Shkrimtarëve “Art Club”të Ulqinit, sivjet filloi në Gjakovë, vazhdoi në Ulqin dhe do të përmbyllet në Krujë me ndarjen e Çmimit për Vepër Jetësore “Teuta”.

Ndërsa, sipas kryetarit të komunës së Ulqinit Loro Nrekiq, “Muzat e Alpeve” kanë kapërcyer kufijtë rajonal duke dëshmuar fjalët e shkrimtarit të mirënjohur malazez Jevrem Berkoviq, i cili me rastin e pranimit të Çmimit për Vepër Jetësore “TEUTA” pat thënë se” miqësia e popujve fillon nga shkrimtarët dhe se manifestimet si “Muzat e Alpeve”udhëheqin drejt jetës së përbashkët”. Kryetari Nrekiq me këtë rast shtoi të jetë tejet I lumtur ky aktivitet letrar zhvillohet edhe në qytetin e Ulqinit, kultura e të cilit daton qe 2500 vjet dhe vazhdon të nxjerr artistë e shkrimtarë, të cilët me krijimtarinë e tyre zënë vend të rëndësishëm në letërsinë mbarëshqiptare. “Ndër ta padyshim është edhe poeti dhe kritiku I mirënjohur dr. Basri Çapriqi i cili u nda nga jeta por la pas vetes veprimtarinë me të cilën I ka siguruar vetvetes vend nderi në panteonin e kulturës shqiptare. Ndaj, siguroj artdashësit e veçanërisht “Teutën”, i siguroj se gjithmonë në mbështetjen e komunës së Ulqinit”.

Ambasadori i Republikës së Kosovës në Mal të Zi, Skender Durmishi tha se takime dhe komunikime të artit, të kulturës dhe të shkencës na duhen më shumë se çdo gjë tjetër sepse, është mungesa e komunikimit mes njerëzve ajo që prodhon negativitet, mosnjohje, mospranim dhe gjëra të tilla të cilat I mbajnë distancat gjithmonë aktive. “Ne tashmë kemi një marrëveshje ndërshtetërore ndërmjet dy ministrive tona të kulturës dhe brenda saj janë pikërisht aktivitete të tilla bashkëpunimi në këtë fushë. Ndërsa, veprimtaria juaj ndër vite dhe aktiviteti juaj dje në Gjakovë, sot në Ulqin dhe nesër në Krujë është një hap jashtëzakonisht i rëndësishëm në këtë drejtim. Prandaj, Ambasada e Kosovës në Mal të Zi do të dëshironte të ketë rolin e vet si dhe të japë kontributin në koordinimin e aktiviteteve të tilla,ndërsa ju mund të llogarisni në bashkëpunimin tonë”-shtoi ambasadori Durmishi në fjalën e tij.

Ndërsa, shkrimtarja dhe gazetarja Ajete Bëqiraj, kryetare e Shoqatës Rajonale të Shkrimtarëve “TEUTA”, shprehu mirënjohjen e veçantë ndaj kryetarit aktual të komunës së Ulqinit Loro Nrekiq, për mundësinë e ndalimit me aktivitete edhe në Ulqin në të cilin siç tha, nuk iu ishte ofruar mundësi ta bënin përgjatë viteve paraprake në një nivel të tillë dhe se Ulqini ishte prehri i romanit të saj të parë rinor “Ylli i Fatit i pushonte në dorë”.

“S ke me dal nga parajsa”, ishte poezia me te cilën prof.dr. Sali Bashota filloi kumtesën kushtuar jetës dhe veprës se shkrimtarit dhe studiuesit të mirënjohur ulqinak Basri Çapriqit, i cili iu përkiste gjithë hapësirave mbarëshqiptare dhe la pas vetes një bagazh të pavdekshëm në thesarin e letërsisë mbarëshqiptare, ballkanike e me gjërë ndonëse pa I mbush te 58-tat iku nga kjo botë tokësore për t’u ngritur përgjithmonë në botën e pavdekshme të vlerave letrare të letërsisë shqipe. “Basri Çapriqi ishte poet i mrekullueshëm, eseist briliant, studiues i letërsisë dhe mësimdhënës i veçantë, ndërsa vepra e tij me ese e poezi , e cila është përfshirë në dhjetëra antologji botërore. Vlera e veprës së tij në fushën e studimeve letrare si dhe në atë të poezisë dëshmon se Basri Çapriqi do të mbetet ndër poetët dhe studiuesit me të rëndësishëm të hapësirave mbarëshqiptare”.

Martinoviq: “Çapriqi në radhën e shkrimtarëve që vetdijësojnë popujt”

Ndërsa, shkrimtari I mirënjohur malazez Mirash Martinoviq, laureat i 4 i Çmimit “TEUTA” në hapje të orës letrare kushtuar jetës dhe veprës së Basri Capriqit solli përshëndetjet e akademikut Jevrem Brkoviq.

Dita e dytë e manifestimit Letrar Ndërkufitar “Muzat e Alpeve 2018” u përmbyll me mirënjohje për “Art Club”-in dhe për kryetarin e komunës së Ulqinit Loro Nrekic, si dhe me një darkë të përbashkët shtruar nga komuna e Ulqinit. Përderisa, dita e tretë e manifestimit vazhdon në qytetin e Krujës, ku edhe do të ndahet Çmimi për Vepër Jetësore “Teuta”, shkrimtarit të mirënjohur nga Kosova, Nazmi Rrahmanit. / KultPlus.com

Universiteti i Prishtinës “Hasan Prishtina” që nga sot do të jetë nikoqir i mbi 300 studentëve nga vendi, rajoni dhe bota, të cilët do të marrin pjesë në edicionin e 18-të të Universitetin Veror Ndërkombëtar.

Këtë edicion janë përzgjedhur 15 kurse, ku studentët mund të vijojnë vetëm një kurs, pastaj në fund do të marrin një notë dhe 4 kredi, të cilat pastaj mund t’i transferojnë në universitetet në të cilat vijojnë mësimet.

Drejtoresha e Universitetit Veror, Lumnije Bajrami, ka bërë të ditur se të gjitha përgatitjet janë bërë rreth Universitetit Veror.

“Sot do të fillojë mësimi i rregullt me kurset e parapara. Po ashtu në kuadër të aktiviteteve kemi edhe vizita nëpër Kosovë”, i tha ajo sot televizionit publik.

Pjesëmarrësit vijnë nga rreth 30 vende të botës. / KultPlus.com

Rezidenca letrare “POETEKA-Tirana in Between” vijon në muajin korrik me poeten e mirënjohur nga Sllovenia Barbara Korun.

Kjo rezidencë organizohet prej 6 vjetësh me mbështetjen e rrjetit TRADUKI.

Barbara Korun është poete dhe kritike letrare e nderuar në Slloveni dhe në Europën Qendrore. Ajo është një nga figurat kryesore të gjeneratës së poetëve të rinj radikalë në Slloveni. Ka studiuar gjuhë sllovene si dhe letërsi krahasuese në Universitetin e Lubjanës dhe ka punuar si pedagoge dhe dramaturge.

Barbara Korun ka shërbyer si sekretare e PEN Qendrës së Sllovenisë, ka qenë anëtare e Shoqatës së Shkrimtarëve të Sllovenisë si dhe ka dhënë ndihmesën e saj në redaksitë e revistave të njohura letrare “Nova Revija” dhe “Apokalipsa”, duke shkruar artikuj, komente letrare, ese kritike dhe poezi. Poezia e Barbara Korun është përkthyer në njëzet gjuhë dhe është botuar në më shumë se 50 antologji anembanë Europës dhe SHBA. Libri i saj me poezi “Ostrina Miline”,1999 fitoi çmimin e Panairit Kombëtar të Librit si vëllimi më i mirë debutues në poezi, çmim ky që jepet çdo vit në Slloveni. Ajo është gruaja e parë që e ka marrë atë çmim. Libri i saj “Pridem takoj”, 2011 mori dy vlerësime sllovene: çmimi “Zlata Ptica” për arritje të jashtëzakonshme në letërsi dhe çmim “Veronika” për librin më të mirë të poezisë së vitit.

Ajo u zgjodh për të përfaqësuar poezinë sllovene ndër 27 poetët më të mëdhenj europianë, si pjesë e projektit “RUHR- Kryeqyteti Europian i Kulturës 2010”, ku mes autorëve ishin edhe fituesit e çmimit Nobel, si Seamus Heaney dhe Wislawa Szimborska. Së bashku me kompozitorin dhe perkusionistin e jazz-it Zlatko Kaučič, ajo regjistroi një CD me titullin “Vibrato Tištine”, 2006, me poezi të poetit avant-gardist slloven Srecko Kosovel.

Nga viti 2008 deri në vitin 2016 Barbara Korun botoi edhe dhjetë libra të tjerë me poezi në gjuhët angleze, kroate, boshnjake, çeke , italiane etj.

Barbaba Korun bashkëpunon me poetë nga vende të ndryshme në përkthimin e poezisë së tyre në gjuhën sllovene, së pari në Festivalin ndërkombëtar të Letërsisë Vilenica dhe më pas si të ftuar në punëtorinë e përkthimit “Varka e Artë” në Slloveni. Kohët e fundit ajo ka punuar si këshilltare e gjuhës pranë Teatrin Kombëtar slloven, ku jep ndihmesën në përdorimin e gjuhës sllovene për veprat skenike si dhe përkthen artikuj për botimet e teatrit. Barbara Korun është shkrimtare në profesion të lirë. / KultPlus.com

Mbi pesëmijë është numri i studentëve që marrin një diplomë në nivelin bachelor, pothuajse çdo vit.

Përgjysmë më pak i përfundojnë studimet në nivelin master, në universitete publike, duke mos llogaritur këtu edhe kuadrot e tjera që i nxjerrin kolegjet private, raporton KTV.

Por, pak nga ata që përfundojnë me sukses studimet, arrijnë të gjejnë një vend pune. Kjo për shkak se studentët nuk zgjedhin drejtimet për të cilat tregu i punës ka vende të lira.

Kjo gjendje krijon mjegull mbi shifrat e papunësisë. Në njërën anë duke qenë studentë nuk konsiderohen si të papunë, e në anën tjetër, kur marrin një diplomë nuk mund të ushtrojnë profesionin e tyre.

Edhe studentët, të cilët janë duke i kryer studimet janë skeptikë se pas përfundimit të studimeve do të mund të gjejnë një vend pune.

Kritika ndaj Ministrisë së Arsimit, e cila ka lejuar një situatë të tillë, ka shoqëria civile.

Kurse, Rron Gjinovci nga organizata ORCA, e cila bën monitorimin e arsimit në vend, thotë se Qeveria duhet të ndërhyjë në përmirësimin e kësaj gjendjeje që është kthyer në kaotike, shkaku i numrit të madh të studentëve.

Ndërkaq, zyrtarë të Ministrisë së Arsimit thonë se janë duke punuar në hartimin e një plani konkret lidhur me këtë çështje.

“Lidhur me çështjen e të diplomuarve, sigurisht që ne jemi duke diskutuar rreth një plani sa më të mirë që programet e studimeve t’i kemi konform tregut të punës”, ka thënë Valmir Gashi, këshilltar politik në MASHT.

Numri më i madh i studentëve të diplomuar në Kosovë vazhdon jetë nga Fakulteti Ekonomik dhe Juridik.