Ministri Çeku pret Ministrin e Investimeve të Arabisë Saudite: Konfirmohet gatishmëria për të zgjeruar bashkëpunimin mes dy shteteve

Minstri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka pritur Ministrin e Investimeve të Arabisë Saudite Khalid Al-Falih, në Muzeun Etnologjik të Kosovës me të cilin ka diskutuar për trashëgiminë e pasur kulturore të Kosovës dhe sukseset e sportistëve të Kosovës në botë, shkruan KultPlus.

Përmes një postimi në facebook nga MKRS është bërë e ditur se të dy ministrat kanë konfirmuar gatishmërinë për të zgjeruar bashkëpunimin mes dy shteteve.

Postimi i plotë i MKRS në facebook:

Në Muzeun Etnologjik të Kosovës, Ministri Çeku ka pritur Ministrin e Investimeve të Arabisë Saudite Khalid Al-Falih, i shoqëruar nga ambasadori i Kosovës në Arabi, Lulzim Mjeku, ambasadori Faisal Ghazi Hifzi dhe shefi i Fondit Saudit për Zhvillim, Sulltan AlMarshad.

Bashkë diskutuan për trashëgiminë e pasur kulturore të vendit tonë, zhvillimet dhe punët që po bëhen në fushën e trashëgimisë e kulturës. Po ashtu për sportin, sukeset e sportistëve tanë nëpër botë, për Kampionatin Evropian të Xhudos dhe kandidaturën e Kosovës për Lojërat Mesdhetare 2030.

Të dy ministrat konfirmuan gatishmërinë për të zgjeruar bashkëpunimin mes dy shteteve.

Ministri Çeku pret Ministrin e Investimeve të Arabisë Saudite Khalid Al-Falih: Konfirmohet gatishmëria për të zgjeruar bashkëpunimin mes dy shteteve/KultPlus.com

Kompleksi ‘Adem Jashari’ dhe 17 asete të tjera vendosen në listën e aseteve të trashëgimisë kulturore në mbrojtje të përhershme

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit ka vendosur 18 asete të trashëgimisë kulturore në mbrojtje të përhershme, ndër të cilat janë Kompleksi ‘Adem Jashari’, Biblioteka Kombëtare, Kulla e Isa Boletinit dhe Kulla e Sahatit, shkruan KultPlus.

Asetet të cilat tashmë bëjnë pjesë në mbrojtje të përhershme, si asete të trashëgimisë kulturore, janë nga nëntë vende të ndryshme të Kosovës:

Prishtinë:

Biblioteka Kombëtare e Kosovës “Pjetër Bogdani”
Biblioteka “Hivzi Sylejmani”
Kulla e Sahatit
Muzeu Kombëtar i Kosovës
Shtëpia e banimit e familjes së Hynilerëve
Xhamia e Çarshisë
Xhamia e Jashar Pashës

Prizren:

Kino Lumbardhi
Kërëk xhamia – Namazxhah
Kompleks banimi i familjes Hadro

Pejë:

Konaku i Tahir Beut
Konaku i Kasapollëve

Gjilan, Përlepnicë:

 Shtëpia e Muhamer Shabanit

Skënderaj, Prekaz:

Kompleksi Memorial “Adem Jashari”

Vushtrri:

Hamami i Vjetër

Zveçan:

Kompleksi i Kullës së Isë Boletinit

Rahovec:

Kulla e Sahatit

Podujevë:

Lokaliteti Arkeologjik “Vendenis”
Konaku i Tahir Beut
Konaku i Kasapollëve./KultPlus.com

Liqeni i Degës, ndër atraksionet e shumta të zonës së Dumresë

Liqeni i Degës, është një ndër liqenet më të bukur në Dumre, i njohur ndryshe edhe si “Liqeni i luleve”.

Ai shtrihet pranë fshatit Fierzë, në pllajën e Dumresë, në Elbasan, në lartësinë rreth 160 m mbi nivelin e detit.

Me pamjen e mrekullueshme që ofron, ai është kthyer në një prej atraksioneve të shumta të zonës së Dumresë.

Liqeni i Degës, klasifikohet si liqen karstik, me formë tepër të zgjatur. Është ndër liqenet më të bukur në grupin e atyre të Dumresë. të formuar nën veprimin e karstit në gjipse nga bashkimi i disa hinkave karstike të mbushura me ujë, si pasojë e bllokimit me materiale të patretshme dhe të papërshkueshme të kanaleve nënëtokësore karstike.

Formon një ekosistem të veçantë liqenor me botë të gjallë të pasur./atsh/KultPlus.com

‘Alfabetarja e gjuhës shqipe’ dhe kontributi i Jani Vretos, Sami Frashërit e Pashko Vasës

“Alfabetarja e gjuhës shqipe” u botua me nismën e Sami Frashërit, Jani Vretos e Pashko Vasës, në Stamboll më 27 shkurt 1879.

Për ta kuptuar rëndësinë e këtij botimi, duhet të kthehemi pas në kohë e në histori. Kujtojmë se shqipja, me sa dokumentohet deri tani, filloi të shkruhet që nga shekulli XV me alfabetin latin, të plotësuar me pesë shkronja të posaçme. U shkrua dhe me shkronja greke e, pas pushtimit turk, edhe me alfabetin turk-arab.  Rruga tjetër që u ndoq, është ajo e krijimit të alfabeteve origjinale me përhapje të kufizuar.

Që në fillimet e lëvizjes për çlirim nga Turqia, çështja e alfabetit doli në plan të parë: pa të nuk mund të flitej për Rilindje të popullit shqiptar.  Prandaj me nismën e Sami Frashërit, Jani Vretos e Pashko Vasës, më 27 shkurt 1879 u botua në Stamboll “Alfabetarja e gjuhës shqipe“. Ishte një nga veprimtaritë më të rëndësishme të patriotëve shqiptarë të Stambollit, të cilët më 12 tetor 1879 themeluan “Shoqërinë e të Shtypurit të Shkronjave Shqip”, shoqëri kulturore, që kishte për synim të nxiste zhvillimin e kulturës në gjuhën shqipe dhe ta vinte atë në shërbim të çështjes së çlirimit kombëtar nga Turqia. Me alfabetin, plotësonte një nga kërkesat bazë për përhapjen e propagandës atdhetare dhe i hapte rrugën botimeve të para serioze të Rilindjes sonë Kombëtare.

Libri “AΛFABETARE E GLÚHESE ΣQIP” është përgatitur,pra, nga Shemsudin Sami Frashëri, Jani Vreto, Pashko Vasa etj., dhe është botuar në Stamboll më 1879. Një kopje e librit, me kapakë kadife të kuqe të shkruar me shkronja ari, i është dhuruar Sulltan Abdyl Hamitit II, i cili ka ditur të flasë shqip.

“Alfabetarja e gluhësë shqip”, botuar vetëm pak muaj pas miratimit të alfabetit të Stambollit, është një vepër kolektive. Në të janë përfshirë shkrimet e Sami Frashërit: “Gjuha Shqip” dhe “Dheshkronjë”; të Jani Vretos: “Udhë e të shkruarit të gjuhësë Shqip”, “Për Gjithëçishtënë dhe për Zon’e jetësë edhe për Njerinë, botën’ e vogëlë”, “Numerëmësonjë”; të Pashko Vasës: “Shqypnija e Shqyptârt”, të Koto Hoxhit: “Porosit’ e Tovitit mbë të birë”.  Siç shihet nga përmbajtja, “Alfabetares së gjuhës shqipe” nuk është thjesht një tekst abetareje. Përveç abetares në të përfshihen edhe lëndë të tjera si: gramatikë, histori, aritmetikë, edukatë shoqërore dhe morale.

Në gjirin e saj, siç u përmend, bashkëpunuan ngushtësisht myslimanë të mëdhenj si vëllezërit Frashëri, katolikë të shquar, si Pashko Vasë Shkodrani e ortodoksë të mësuar e atdhetarë si Jani Vreto: ishte pra model i bashkëpunimit ndërmjet feve në shërbim të Atdheut. Vlerat e kësaj abetareje, që me të drejtë është quajtur “një vepër themelvënëse”, janë të gjera dhe të shumanshme. Kjo vepër përbën një prej gurëve themeltarë në proçesin ripërtëritës dhe ripërcaktues të gjuhësisë shqiptare.

Në “Alfabetare…” trajtohen disa nga problemet më themelore të kohës, në plane të ndryshme: politik, idelogjik, kulturor dhe arsimor që kishte shtruar për zgjidhje Lidhja Shqiptare e Prizrenit. Ky tekst, si rrallë ndonjë tjetër, shkon në unison me ato ngjarje, duke u bërë jehonë, duke zbatuar pjesë të veçanta të programit për çlirimin kombëtar dhe shoqëror.

Gjithsesi çështja e alfabetit të shqipes do të zgjidhej përfundimisht vetëm me Kongresin e Manastirit, që u mblodh më 14 nëntor 1908, ku u hartua një alfabet i ri me shkronja latine. Është alfabeti që përdorin edhe sot e kësaj dite gjithë ata, të cilët shkruajnë shqip. / KultPlus.com

Ra si yll po su shua

Poezi nga Ismail Kadare

Vështroi princesha krenare,
Në ç’do kullë e ç’do kamare,
Si të fundit roje ranë,
Ç’do pëllëmbë me gjak e lanë.

Dhe e vetme ajo mbeti,
Përmbi kullë porsi deti,
Që i hedh dallgët në rërë,
Turqit u vërsulën të tërë,

Që ta zënë yllin të gjallë,
Po a zihet ylli vallë?
Ja Argjiroja e shpejtë,
Tok me foshnjëzën e vet,

U vërtit si zog në erë,
Nga kalaja në humnerë.
Shkëmb më shkëmb seç u copëtua,
Ra si ylli po su shua,

Dhe kujtoi ky shkëmb i bardhë,
Se fëmija saj mbet gjallë,
Dhe që foshnjen ta mëkojë,
Qumësht zuri të pikojë./KultPlus.com

‘The Telegraph’: Pse miliona pushues britanikë mund të dynden së shpejti në Shqipëri?

Nuk është krejtësisht e pazakontë që dy linja ajrore rivale të shpallin fluturime konkurruese në të njëjtin destinacion në afërsisht të njëjtën kohë.

Industria e aviacionit është rikthyer fuqishëm nga pandemia dhe, ndërsa numri i pasagjerëve kthehet drejt vendit ku ishin përpara se bota të gjunjëzohej në fillim të vitit 2020, nisjet e rrugëve të reja janë një dukuri relativisht e rregullt, shkruan Chris Leadbeater për prestigjiozen britanike “The Telegraph”.

E pazakontë është që destinacioni në fjalë të jetë Tirana.

E megjithatë, çuditërisht, dy herë në javën e fundit, kompanitë me kosto të ulët kanë deklaruar synimet e tyre për të fluturuar atje nga Britania e Madhe.

”Ryanair” do të prezantojë fluturimet nga Stansted, Manchester dhe Edinburgh më 31 tetor. Dhe ”Wizz Air” do të ofrojë kontrail të ngjashëm, me shërbime nga Liverpool, Birmingham dhe Edinburgh, që fillojnë më 19 dhjetor – një trilogji e re për të plotësuar itinerarin nga qendra e saj kryesore britanike, Luton.

Një dekadë më parë, ky skenar do të dukej absurd. Nëse nuk konsiderohej më si relike e Perdes së Hekurt të dikurshme – ishte vendi i fundit në Evropën Qendrore që hodhi poshtë zgjedhën e komunizmit, në vitin 1992 – Shqipëria padyshim shihej si një vend i veçantë për turistët. Në vitin 2017, i vetmi fluturim nga Britania e Madhe ishte një lidhje e ”British Airways” me Tiranën nga Gatwick. Në kohën kur ato linja shtesë të ”Wizz Air” të jenë funksionale për Krishtlindje, do të ketë 11 opsione për udhëtarët nga ky vend, duke përfshirë BA (tani fluturon nga Heathrow), ”easyJet” (Gatwick) dhe dyshen shqiptare ”Air Albania” & ”Albawings”.

Dalëngadalë, vendi i fundit i panjohur i bregdetit evropian është në fokus. Në vitin 2010, Shqipëria priti 1,28 milionë turistë të huaj. Deri në vitin 2019, kjo shifër ishte pothuajse trefishuar, në 3,3 milionë. Dhe nëse Covid-19 solli një rënie të pashmangshme, edhe në vitin 2021, numri ishte 2,9 milionë.

Pse? Për një arsye të mirë. Për të gjitha mbetjet e rastësishme të betonit të Luftës së Ftohtë, Shqipëria është hendeku në zinxhirin midis brigjeve gjithnjë e më të njohura të Kroacisë, Malit të Zi dhe Greqisë. Është si një copë bashkim pjesësh figurinash bregdetare, 400 kilometra vijë bregdetare, që përfshijnë shtrirjen e Adriatikut dhe Jonit – dy detet takohen në qytetin e Vlorës.

Për momentin, demografia më e madhe e udhëtarëve janë italianët, të cilët dynden në plazhet në veri të vendit, në qytetin e Durrësit. Gjashtë nga 10 linjat më të ngarkuara të fluturimeve për në Tiranë janë nga Italia. Por, lidhja më e ngarkuar është me Londrën.

Vitin e kaluar, 463 451 pasagjerë fluturuan në kryeqytetin shqiptar nga Londra.

Sipas Ministrisë së Jashtme, kjo përkthehet në 120 000 vizitorë britanikë në vit. Kjo është ende një statistikë relativisht e vogël – për krahasim, 727 555 prej nesh shijuan Kroacinë në vitin 2022, ndërsa pothuajse 4,5 milionë britanikë ishin në Greqi.

Por, ka një interes në rritje në një vend ku stërlina ka ende fuqi të konsiderueshme blerëse. Me kursin aktual të këmbimit, janë 127 lekë për paundin – një krahasim dukshëm i lumtur kur merret parasysh se çmimi mesatar i një birre në Shqipëri është afërsisht 200 lekë (1,58 paund).

Numri i turistëve britanikë do të ishte tashmë më i lartë për një sërë çështjesh.

Njëra është se operatorët turistikë me bazë në Mbretërinë e Bashkuar ende nuk kanë hyrë në fokusin shqiptar. Faqja e specializuar turistike “Sunvil”, është disi e jashtëzakonshme, pasi ka paraqitur vendin në broshurën e saj që nga viti 1996 – megjithëse, edhe me këto tre dekada përvojë, ajo shet pushime vetëm në jug të vendit, ku Saranda shkëlqen si resorti më tërheqës i Shqipërisë.

“Programi ynë shqiptar është relativisht i vogël – vetëm një turne kulturor dhe një pjesë e vogël e hoteleve në Sarandë”, thotë Dudley der Parthog i kompanisë. “Por, ka pasur një rritje të interesit nga udhëtarët e mundshëm kohët e fundit dhe ne po planifikojmë të zgjerohemi. Saranda është dyfishuar në përmasa që kur filluam – dhe tani është diçka si një qendër turistike”, shton ai.

Një çështje e dytë mbështet të parën. Në pjesën më të madhe, cilësia e akomodimit në Shqipëri mbetet ende pas asaj në vendet e tjera. Ndërsa ju mund të gjeni hotele “butik” përgjatë bregdetit të tij, shumë nga pronat më të mëdha – si ato në Durrës – datojnë në bumin e parë në ndërtimet postkomuniste, në mesin e viteve ‘90. Këta tani po tregojnë moshën e tyre. “Megjithëse turizmi po rritet me shpejtësi, ai është ende mjaft i ri dhe ka avantazhe të përafërta në krahasim me nivelet e shërbimit që vizitorët gjejnë tani në Greqi dhe Spanjë”, shton der Parthog.

Çështja e tretë, më e madhe është ajo e aksesit. Të 11 rrugët aktuale ose të afërta të fluturimit nga Britania e Madhe janë në Tiranë – një qytet magjepsës dhe gjithnjë e më i gjallë që mban trashëgiminë dhe plagët e tij me krenari. Një aeroport i dytë ndërkombëtar, ai i Kukësit, u hap në prill të vitit të kaluar – por, pothuajse në kufirin me Kosovën, është edhe më pak praktik.

Megjithatë, do të ketë një aeroport të tretë, në Vlorë. Ky megaprojekt – i cili nuk ka ardhur pa polemika, apo dëmtime të zonës ligatinore Vjose-Narte rreth saj – pritet të përfundojë në prillin e ardhshëm. Ky do të jetë një ndryshim i lojës, duke i lënë turistët pikërisht pranë plazhit. Aktualisht, “Sunvil” është në gjendje të ofrojë pushime në Sarandë vetëm duke i transportuar klientët e tij në Korfuzin ngjitur dhe duke i transportuar ata matanë. Me këtë ndërlikim në rrugën e tyre, asnjë specialist tjetër i paketave të turizmit nuk varet në bregdetin shqiptar përpara pushuesve britanikë. “Tui” mbulon vendin vetëm përmes një turneu historik shtatë netësh të shoqëruar që kalon kufirin në Maqedoninë e Veriut; “Thomas Cook” nuk shkon më larg se një grup hotelesh në Tiranë. “Jet2” e kufizon funksionimin e tij në Shqipëri në një udhëtim njëditor nga Korfuzi; “On The Beach” nuk ofron asgjë fare. Prisni që kjo pamje të jetë rrënjësisht e ndryshme kur aeroporti i Vlorës të jetë funksional.

Kjo paarritshmëri relative ka më pak rëndësi për një lloj tjetër pushuesi – ata që udhëtojnë drejt Shqipërisë duke pasur parasysh historinë. Këtu është një demografi tjetër në rritje, e tërhequr nga një vend që lulëzoi në mijëvjeçarin e parë para Krishtit si Iliria, dëshmoi shekujt e lashtë grekë dhe romakë dhe ra nën kontrollin e Perandorisë Osmane. Secila prej këtyre epokave është e dukshme në mënyrë emocionuese, në vendet arkeologjike si Apolonia dhe Butrinti, dhe në qytetet mesjetare si Berati i mrekullueshëm. Itineraret e thelluara priren t’i përfshijnë të treja.

“Ne kemi parë një rritje të konsiderueshme të interesit për Shqipërinë, e nxitur kryesisht nga perceptimi i saj si një destinacion plazhi me vlerë për paratë”, shpjegon Andrea Godfrey nga “Regent Holidays”.

“Ne nuk jemi një operator jotradicional i fluturimit”, thotë Godfrey e një kompanie që ka ekspertizë të gjatë në udhëtimet në Ballkan dhe në Evropën Lindore dhe ka shitur pushime në Shqipëri që nga viti 1971.

“Por, kjo ka një efekt për ne. Kemi parë një rritje prej 42 për qind të kërkesave dhe një rritje prej 62 për qind të rezervimeve për Shqipërinë vitin e fundit, nga klientët që kërkojnë të eksplorojnë historinë e saj të pasur dhe peizazhet e saj të bukura”, thekson ajo.

Kaq i fortë është ky interes sa Shqipëria është destinacioni më i popullarizuar ballkanik me klientët e Regent duke eklipsuar Kroacinë e famshme. Godfrey është i bindur se kjo lidhje vetëm do të intensifikohet ndërsa vendi hapet më tej. “Ne po shohim gjithashtu një klientelë më të re në moshë, për shkak të popullaritetit të resorteve të plazhit të Shqipërisë në Instagram”, thotë ajo./atsh/KultPlus.com

119 vite më parë vdiq ideologu themelor i Rilindjes Kombëtare Shqiptare, Sami Frashëri

Sot shënohen 119 vite nga vdekja e intelektualit, gjuhëtarit, romancierit dhe ideologut themelor të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, Sami Frashëri.

Sami Frashëri i njohur në kohën e tij si Shemsedin Sami Bej, lindi më 1 qershor 1850 në Frashër dhe vdiq më 18 qershor 1904 në Stamboll. Ai ka qenë nëpunës dhe intelektual shqiptar, gjuhëtar, leksikograf, enciklopedist, romancier, dramaturg, përkthyes dhe ideologu themelor i Rilindjes Kombëtare Shqiptare, së bashku me dy vëllezërit e tij Abdylin dhe Naimin. 

Me veprimtarinë e tij u bë mendimtari më i shquar i nacionalizmit shqiptar dhe ndër pionierët e nacionalizmit turk, i njohur përgjithësisht si Samiu në mënyrë informale në shqip dhe Shemsedin Samiu në turqisht. Në opinionin turk njihet si “babai i enciklopedistëve.”

Ai nisi veprimtarinë e tij kulturore me përkthime, vepra autoriale, themelim i të përkohshmeve dhe drejtimin e një kolane botimesh. Veprimtaria e tij u shtri në gjuhën turke osmane dhe atë amtare, duke lënë kontribut themeltar për të dyja.

Turqishtes i hartoi përmbledhjet e para leksikografike, enciklopeditë, romane dhe drama, shtroi çështje për reformimin e gjuhës  turke, por gjithashtu në hapësirën shprehëse të saj loboi për identitetin, problematikat dhe çështjen shqiptare.

 Është autor i të parit roman të gjuhës turke, titulluar Dashuria e Talatit me Fitneten botuar më 1872. Nëpër pamfletet që botoi përhapi qëndrimet e tij mbi rrënjët islame të qytetërimit evropian dhe çështjet e gruas.

Veprimtaria e tij në gjuhën shqipe përmbledhet tek disa tekste mësimore, përpilimin e një gramatike dhe hartimin e alfabetit të Stambollit që u njoh edhe me emrin e tij, si dhe me traktatin Shqipëria ç’ka qenë, ç’është e ç’do të bëhet që u bë manifesti politik i Lëvizjes Kombëtare.

Ai u lind në fshatin Frashër të Vilajetit të Janinës (sot në rrethin e Përmetit), i biri i Halit beut (1797–1859) dhe Emine hanëmit (1814–1861).

Mësimet e para i mori në vendlindje së bashku me Naimin në teqenë e Frashërit nga myderrizi Mustafa efendi Tetova. Pas vdekjes së prindërve, me në krye vëllain e madh që ishte bërë zot shtëpie, Abdylin, më 1865 familja u shpërngul në Janinë, ku sërish me Naimin ndoqi dhe mbaroi gjimnazin grek “Zosimea” më 1869.

 Përgjatë rrugëtimit shkollor ra në kontakt me filozofinë perëndimore, greqishten e lashtë dhe të renë, latinishten, frëngjishten dhe italishten. Më pas në një shkollë po lokale, nxuri mësoi arabisht, persisht dhe turqisht.

 Si nxënës i shkëlqyer, kreu programin tetëvjeçar të shkollës në shtatë vite; shkollë të cilën më vonë në jetë e cilësonte “të shkëlqyer”. Duke qenë shkolluar në mjedise të ndryshme kulturore dhe gjuhësore, u aftësua me mjetet e duhura intelektuale dhe emocionale për të hulumtuar kultura të ndryshme.

Pasi kreu shkollën filloi punë në Zyrën e Shtypit (Matbuat Kalemi) të pushtetit lokal në Janinë. Më 1871 po me Naimin u shpërngulën në Stamboll me po të njëjtin pozicion pune tashmë në Zyrën e Shtypit në kryeqytet, ku zuri miqësi me gazetarët dhe intelektualët përparimtarë Namık Kemal, Ebüzziya Tevfik, etj. por duke mbajtur kontaktet edhe me atdhetarët shqiptarë.

Përgjatë Krizës së Madhe Lindore, qe pjesë “Komitetit Qendror për mbrojtjen e të drejtave të kombësisë shqiptare të drejtuar nga i vëllai, Abdyli. Ishte pjesë e 10 funksionarëve të lartë të shqiptarëve të kryeqytetit perandorak që nënshkruan memorandumin dërguar pritësit të Kongresit të Berlinit, kancelarit Bismark dhe kontit austro-hungarez Andrassy duke kërkuar reforma dhe shqiptarët të mund të rrinin brenda Perandorisë Osmane duke iu respektuar të drejtat, dëshirat, interesat dhe traditat.

 Samiu drejtoi revistat e para në gjuhën shqipe “Drita” dhe pastaj “Dituria” (Stamboll, 1884-85) ku shkroi një numër të madh artikujsh. Për nevojat e shkollës shqipe hartoi librat “Abetare e gjuhës shqipe” (1886), “Shkronjtore e gjuhës shqipe” (gramatika, 1886) dhe “Shkronjë” (Gjeografia, 1888) në gjuhën shqipe.

Sami Frashëri është autor i 57 veprave në gjuhën shqipe, turke dhe arabe duke përfshirë këtu edhe revistat e gazetat që i drejtoi duke botuar vetë në to.

Disa prej titujve të veprave janë:

Taaşşuk-i Tal’at ve Fitnat (Dashuria e Talatit për Fitneten) – romani i parë në turqisht (1872)

Besa yahud Ahde Vefâ (Besa ose Mbajtja e premtimit) – dramë në gjashtë pamje (1875)

Gâve (Gjave) – dramë me pesë pamje (1876)

Medeniyyet-i-l islamiyye (Qytetërimi islam) – nga seria “Biblioteka e xhepit” (1879, 1885)

Kamus-i Fransevî – fjalor turqisht-frëngjisht (1882/85)

Abetare e gjuhës shqipe (1886)

Shkronjtore e gjuhës shqipe (1886)

Dheshkronjë – libër gjeografie (1888)

Kamus-ül Alam – enciklopedia e parë në turqisht (1889–1896)

Kamus-i Arabi – fjalor arabisht-turqisht (1889)

Shqipëria ç’ka qenë, ç’është e ç’do të bëhet (1899)

Kamus-ı Türkî – fjalor i turqishtes (1901)

Ai vdiq në Stamboll më 18 qershor 1904/KultPlus.com

Dyfishohen shifrat, 50 mijë vizitorë në Kalanë e Gjirokastrës

Kalaja e Gjirokastrës ka arritur një numër të lartë vizitorësh për periudhën nga 1 janari deri më 15 qershor 2023.

Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Gjirokastër, thotë se vizitat turistike në Kalanë e Gjirokastrës për këtë periudhë kanë ardhur gjithnjë në rritje, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Madje, rritja kësaj here llogaritet në 122,6%.

50 mijë vizitorë janë regjistruar gjatë kësaj periudhe ose 27541 vizitorë më shumë se gjatë të njëjtës periudhë në vitin 2022. Një vit më parë nga 1 janari-15 qershor u regjistruan rreth 22 mijë vizitorë vendas e të huaj.

Kalaja mesjetare e Gjirokastrës është nga më të mëdhatë në rajonin e Ballkanit. Për herë të parë Gjirokastra dhe kalaja përmenden në 1336. Kalaja ka formën e një anijeje të madhe të gurtë, e cila shtrihet në një hapësirë prej 335 metrash, mbi kodër, nga ku mund të shihet qyteti./atsh/KultPlus.com

‘Dashuria e shndërron mirënjohjen në përkushtim’

Martin Heidegger i shkruan Hannah Arendt

“E fortdashur Hannah!

Cila të jetë vallë arsyeja që dashuria na shpërfaqet shumë herë më e pasur sesa tërë përvoja njerëzore dhe një gllabërim i ëmbël për tërë ata që kanë rënë në kurthin e saj? Sepse bëhemi ajo çka dashurojmë, duke mbetur në të njëjtën kohë vetvetja.

Kjo është arsyeja përse herëpashershëm ndjejmë dëshirën e zjarrtë që ta falenderojmë me të tërë të qenëshmen tonë njeriun që dashurojmë; porse, në fund, dashur pa dashur vërejmë se si kjo nuk mjafton aspak.

E vetmja mënyrë është të falenderojmë me tërë thelbin dhe thellësinë e vetvetes tonë. Dashuria e shndërron mirënjohjen në një përkushtim dhe vlerësim të vetvetes dhe, në të njëjtën kohë, në një besim pa kushte ndaj tjetrit. Kjo është edhe forma se si dashuria e dëndëson fuqimisht të fshehtën e saj…

I yti”
/KultPlus.com

Sa më lëndon

Poezi nga Jaime Sabines

Përktheu: Erion Karabolli

Butësisht, padurueshëm, ti më lëndon.
Merrma kokën. Këputma qafën.
Asgjë s’më mbetet pas kësaj dashurie.
Midis gërmadhave të shpirtit tim kërkomë, aty dëgjomë.
Diku aty ka mbetur zëri im dhe thërret,
kërkon mrekullinë tënde, heshtjen tënde që ndrit.
Duke kaptuar mure, mjedise, mosha,
fytyra jote (sa qartë duket fytyra jote!) prej vdekjes vjen,
prej dikurshëm, nga dita e parë që botën të zgjojë.
Ç’fytyrë e qartë, ç’dritë e butë, dritë e përhumbur,
ç’përvijim i ëmbël mbi gjethe uji!
I dua ata sy, i dua, i dua sytë e tu.
Si fëmija i atyre syve jam, jam si një pikë loti i syve të tu.
Ngremë. Te këmbët e tua kam rënë, ngremë nga toka,
nga hija ku ti shkel, nga cepi i dhomës tënde që kurrë, as në ëndërr nuk e sheh.
Ngremë. Në duart e tua kam rënë dhe dua të jetoj, të jetoj, të jetoj. / KultPlus.com

35 vetura të vjetra nga Old Car Club – Bari ekspozohen në Sarandë

Në qytetin bregdetar të Sarandës janë ekspozuar 35 mjete retro nga Old Car Club – Bari (ASI).

Kryeministri Edi Rama ndau në rrjetet sociale pamje nga ky koleksion retro, si dhe nga vizita e pjesëmarrësve të këtij turi në qytetin antik të Butrintit.

“Saranda mirëpret 35 mjete të Old Car Club – Bari (ASI), në edicionin e tyre të 14-të turit të Mesdheu”, shkroi Rama.

Mjetet retro nga Old Car Club – Bari (ASI).do të zhvillojnë një tur në  Sarandë, Ksamil, Butrint, Gjirokastër dhe Syrin e Kaltër.

Këto mjete zbarkuan dje në Portin e Durrësit, ku nisën rrugëtimin e tyre nga “Bukuroshja e Durrësit” drejt “Deas së Butrintit”.

Programi i turit është vizitë në Butrint, Ksamil, Syri i Kaltër dhe vendosja e mjeteve në shëtitoren e Sarandës shoqëruar me muzikë e DJ nga paraditja deri në mbrëmje./KultPlus.com

150 thënie të mrekullueshme që duhen lexuar nga të gjithë

Çdo mendje e ndritur e kohërave ka lënë trashëgiminë personale. Për disa janë veprat, për disa të tjerë aseti më i madh janë thëniet në letër.
Shumë prej tyre janë sfiduese, frymëzuese dhe interesante, optimiste, por vetëm të vërtetat, ato që i rezistojnë brezave janë më të vlefshmet.


Sokrati

– Jam më i dituri ndër të gjallët, se e di një gjë, e di se nuk di asgjë.
– Ka vetëm një të mirë: dituria. Dhe vetëm një të keqe: padituria.
– Mos u ngut të zësh miq, por, kur t’i zësh, mos i braktis
– Ai që dëshiron ta ndryshoje botën, fillimisht duhet të ndryshojë veten e tij.
– Për ta gjetur vetveten, mendoni për vetveten.
– Fitimi i emrit përkthehet në përpjekjet për të qenë çka dëshiron.
– Gjithë shpirtrat e njerëzve janë të pavdekshëm, por shpirtrat e të drejtëve janë edhe të pavdekshëm, edhe hyjnorë.
– Lëviz vetë, përpara se të lëvizësh botën.
– Për sa i përket martesës ose beqarisë, vendos vetë, o njeri, por ta dish mirë se ke për t’u penduar.
– Martohu, patjetër. Por të ra gruaja e mirë, do të jesh i lumtur; po të ra e keqe, do të bëhesh filozof.

Albert Ajnshtajn

-E vetmja gjë që bie ndesh me diturinë time është arsimimi.
-Për sa i përket përputhjes së ligjeve të matematikës me realitetin, ato nuk janë të sigurta; për sa i përket sigurisë së tyre, ato nuk përputhen me realitetin.
-Logjika praktike është mbledhja e paragjykimeve të përfituara në moshën 18-vjeçare.
-Çlirimi i energjisë atomike nuk ka krijuar një problem të ri. Ka bërë më urgjente nevojën për të zgjidhur një ekzistues.
-Nëse jeni në botë të përshkruani të vërtetën, lërjani elegancën rrobaqepësit.
-Nuk e di se me cilat armë do të bëhet Lufta III Botërore, por Lufta IV Botërore do të luftohet me shkopinj dhe gurë.
-Marrëzia: të bësh të njëjtën gjë përsëri dhe përsëri dhe të presësh rezultate të ndryshme.
-Sekreti i krijimtarisë është të dish të fshehësh burimet.
-Vendose dorën mbi furrë për një minutë dhe të duket si një orë. Ulu pranë një vajze të bukur për një orë dhe të duket si një minutë. Ky është relativitet.
-Nëse faktet nuk përputhen me teorinë, ndrysho faktet.
-Kushdo që s’ka bërë asnjë gabim nuk ka provuar asgjë të re.

Fridih Niçe

– Ajo që nuk na vret, na bën më të fortë.
– Nuk ka fakte, vetëm interpretime
-Ah gratë. Ato i bëjnë lartësitë më të larta dhe ultësirat më të sheshta.
-Mashkulli i vërtetë do dy gjëra: rrezikun dhe lojën. Për këtë arsye ai do gruan, si lojën më të rrezikshme.
-Mënyra më e mirë për të korruptuar një të ri është ta udhëzosh të ketë mendim më të lartë për ata që mendojë si ai se sa ata që mendojnë ndryshe.
-Çfarë është djallëzi. Çfarëdo që del nga dobësia.
-Shumë janë kokëfortë në kërkim të rrugës që kanë zgjedhur, pak në kërkim të qëllimit.
-Arma më e mirë kundër një armiku është një tjetër armik.
-Avantazhi i një kujtese të keqe është se mund të shijosh disa herë të njëjtën të mirë si për herën e parë.
-Nuk vritet me zemëratë, por me qeshje.

Mark Tuein

-Kujdes kur të lexoni libra shëndeti. Mund të vdisni për një gabim shtypi.
-Unë nuk mora pjesë në funeral, por dërgova një letër të këndshme kur thuhej se e miratova.
-Nuk e kam lejuar asnjëherë shkollimin të ndërhyjë me arsimimin.
-Njeriu që nuk lexon libra të mirë nuk ka asnjë avantazh ndaj atij që s’mund t’i lexojë.
-“Përse rrini heshtur me pamjen e një zarfi pa adresë sipër?”
-Problemi me këtë botë nuk është se njerëzit dinë shumë pak, por se dini kaq shumë gjëra që s’qëndrojnë.
-Është shumë e lehtë ta lësh duhanin. Unë e kam bërë me qindra herë.
-Blini tokë. Askush s’e prodhon më.
-Nga të gjitha gjërat që kam humbur, më ka marrë malli më shumë për mendjen.
-Vera gjermane dallohet nga uthulla nga etiketa.
-Mos u sillni rrotull duke thënë se bota ju detyron jetesën. Bota nuk ju detyron asgjë. Ishte këtu para jush.
-Gjithmonë falini armiqtë, asgjë s’i mërzit më shumë.
-Mund t’i rezistoj gjithçkaje, përveç tundimit.

Volteri

-Asnjë flokë bore në një ortek nuk ndjen se ka përgjegjësi.
-Triumfi i vërtetë i arsyes është se ne aftëson të vazhdojmë rrugën me ata që nuk e kanë.
-Ka njerëz që nuk mendojnë më thellë se një fakt.
-Gjithkush që ka pushtetin të të bëjë të besosh absurditete ka pushtetin të të bëjë të marrësh përsipër padrejtësi.
-Çdo gjë shumë koti për t’u thënë këndohet.
-Me anë të vlerësimit, e bëjmë përsosmërinë e të tjerëve pronën tonë.
-Qeveritë duhet të kenë edhe barinj edhe kasapë.
-Kur bëhet fjalë për paratë, të gjithë kanë të njëjtën fe.
-Paragjykimet janë ato që budallenjtë përdorin për arsye.
-Nëse Perëndia nuk do të ekzistonte, do të ishte e nevojshme ta shpiknim.
-Çdo njeri është fajtor për të gjitha të mirat që s’ka bërë.

Napoleon Bonaparti

-Duhet të qeshim me njeriun që të mos qajmë për të.
-S’duhet të luftoni shumë shpesh me një armik, përndryshe do t’jua mësojë të gjitha marifetet e luftës.
-Kurrë mos e ndalni armikun kur po bën një gabim.
-Aftësia nuk ka shumë vlerë pa mundësinë.
-Historia është versioni i ngjarjeve të kaluara për të cilat njerëzit kanë vendosur të bien dakord.
-Në politikë, absurditeti nuk është handikap.
-Njerëzit e famshëm e humbasin dinjitetin kur i sheh nga afër.
-Kushtetuta duhet të jetë e shkurtër dhe e paqartë.
-Një lider është një tregtar me shpresë.
-Një njeri do të luftojë më shumë për interesat se sa për të drejtat.
-Froni është vetëm një stol i mbuluar nga kadifja.

Uinston Çurçill

-Është thënë se demokracia është forma më e keqe e qeverisjes, përveç gjithë të tjerave që janë provuar.
-Një komb që i vë taksë vetes për prosperitetin është si një njeri brenda në kovë, që përpiqet ta ngrejë veten nga doreza.
-Një paqësor është dikush që ushqen një krokodil, me shpresën se do të jetë i fundit që do të hahet
-Gënjeshtra ka bërë gjysmën e rrugës rreth e qark botës, kur e vërteta sapo është nisur.
-Keni armiq? Mirë. Kjo do të thotë se keni luftuar për dikë dikur në jetën tuaj.
-Argumenti më i mirë kundër demokracisë është një pesë-minutësh muhabet me një votues të zakonshëm.
-Të përmirësosh do të thotë të ndryshosh; të jesh i përsosur do të thotë të ndryshosh shpesh.
-Politika është aftësia për të parashikuar atë që do të ndodhë nesër, javën tjetër, muajin tjetër dhe vitin tjetër. Dhe të kesh aftësinë që më pas të shpjegosh pse nuk ndodhi.
-Ngrënia e fjalëve kurrë nuk më ka shkaktuar mostretje.
-Më pëlqejnë shumë derrat. Qentë na shohin me sy ngritur. Macet na shohin me sytë poshtë. Derrat na konsiderojnë si të barabartë.
-Kam marrë më shumë nga alkooli, nga sa ka marrë alkooli nga unë.
-Në luftë mund të vritesh vetëm një herë, por në politikë shumë herë.

Xhorxh Karlin

-“Pa koment” është një koment.
-Nëse një person buzëqesh gjatë gjithë kohës, me siguri po shet diçka që s’punon.
-Arsyeja pse e quajnë “Ëndrra amerikane” është se duhet të jesh në gjumë ta besosh.
-Si ka mundësi që nuk e kuptojmë asnjëherë kur fillon dashuria, por gjithmonë e dimë kur mbaron
-Ah, ata francezët. Kanë një fjalë të ndryshme për gjithçka!
-Azia: Katër shkronja të vogla, tre miliardë njerëz të vegjël.
-Unë nuk i dalloj ngjyrat. Njerëzit më thonë se jam i bardhë dhe unë u besoj, sepse policët më thërrasin “zotëri”.
-Gjithkush do të kishte besim tek vetja me një kokë plot me flokë. Por një qeros plot besim – ky është diamanti i dorës së parë.
-Nëse një grua ju thotë se është njëzet dhe duket gjashtëmbëdhjetë vjeç, është dymbëdhjetë. Nëse ju thotë se është njëzet e gjashtë dhe duket si njëzet e gjashtë, është afër të dyzetave.
-E gjithë bota çmendet kur reperi më i mirë është i bardhë, lojtari më i mirë i golfit është i zi, më i gjati në “NBA” është kinez, zviceranët fitojnë Kupën e Botës, Franca akuzon SHBA-në për arrogancë dhe Gjermania s’do të shkojë në luftë.

Benxhamin Franklin

-Nëse do të kuptosh të metat e një vajze, lavdëroje tek shoqet.
-Birra është prova se Perëndia na do dhe dëshiron që të jemi të lumtur.
-Ka vetëm tre miq besnikë, një grua e vjetër, një qen i vjetër dhe para në dorë.
-Eksperienca është një mësuese e dashur dhe vetëm budallenjtë mësojnë nga gjëra të tjera.
-Të zgjuarit nuk kanë nevojë për këshillat. Vetëm budallenjtë nuk duan t’i marrin.
-Tragjedia e jetës është se plakemi shpejt dhe bëhemi të urtë shumë vonë.
-Miqtë, ashtu si peshku, fillojnë t’u vijë erë pas tri ditëve.
-Bëjini sytë katër para martese, dhe mbajini gjysmë mbyllur pas martese.

Xhorxh Bernard Shou

-Nuk luajmë më sepse plakemi. Plakemi sepse nuk luajmë më.
-Gazetat duket se e kanë të pamundur të diskriminojnë mes një aksidenti me biçikletë dhe kolapsit të një qytetërimi.
-Kërcimi: Shprehja vertikale e një dëshire horizontale të legalizuar nga muzika.
-Sikur të gjithë ekonomistët në botë të ishin vënë njëri pas tjetrit, nuk do të arrinin asnjë konkluzion.
-Rregulli i artë është se nuk ekzistojnë rregullat e arta.
-Një jetë e kaluar me gabime jo vetëm që është më e ndershme, por më e vlefshme se një jetë e kaluar duke mos bërë asgjë.
-Koha është një mësues i mirë, por i vret të gjithë nxënësit e saj.
-Rinia është e mrekullueshme. Sa krim që shpenzohet më kot tek fëmijët.
-Martirizimi është e vetmja mënyrë si një njeri mund të bëhet i famshëm pa aftësi.
-Nëse s’e hiqni qafe një skelet të familjes, mund ta bëni të kërcejë.

Platoni

-Ky qytet është ai që është sepse qytetarët tanë janë ata që janë.
-Kurajoja është të dish se çfarë mos të kesh frikë.
-Vlera e një burri është ajo që bën me pushtetin.
-Vëmendja ndaj shëndetit është pengesa më e madhe në jetë.
-Një prej dënimeve për refuzimin e pjesëmarrjes në politikë është se përfundon e qeverisesh nga inferiorët.
-Mund të zbulosh më shumë për atë person në një orë lojë se në një vit bisedash.

Leksionet e jetës sipas Bill Gates

Rregulli 1: Jeta nuk është e drejtë, duhet të mësoheni me të.
Rregulli 2: Bota nuk do të kujdeset për vlerësimin tuaj personal. Bota pret që ju të bëni diçka, përpara se të ndjeheni mirë me veten.
Rregulli 3: Ju nuk do të fitoni sapo të mbaroni shkollën, menjëherë për punën që bëni, 60.000 dollarë në vit. Ju nuk do të bëheni as menjëherë, sa të mbaroni shkollën, zëvendëspresident i firmës me telefon në makinën tuaj. Ju do t’i fitoni me shumë mundim të dyja.
Rregulli 4: Nëse mendoni se mësuesi juaj apo prindi janë të ashpër, prisni deri sa të keni një shef në punë.
Rregulli 5: Të paguheni më pak sa ju takon, nuk është në dinjitetin tuaj, gjyshërit tuaj përdornin fjalën “mundësi“ në vend të pagesës më pak se të takon.
Rregulli 6: Nëse gaboni apo futeni në telashe, nuk është faji i prindërve tuaj, kështu që mos u ankoni për gabimet, por mësoni prej tyre.
Rregulli 7: Para se të kishit lindur, prindërit tuaj nuk kanë qenë kaq të mërzitshëm sa janë tani. Ata u bënë të tillë nga pagesa e faturave tuaja, pastrimi i rrobave, si dhe duke ju dëgjuar kur thoni aq shpesh se sa “cool“ dhe të zotët jeni.
Rregulli 8: Shkolla juaj mund t’ju ketë bërë fitues apo humbës në shumë gjëra, por jeta, akoma jo. Në disa shkolla i kanë hequr fare notat që sanksionojnë dështimin, duke ju dhënë shanset deri sa ju të merrni notën kaluese. Por mos harroni, kjo që ndodh në shkollë nuk ka as ngjashmërinë më të vogël me jetën reale, që do të thotë se shanset nuk të jepen shumë herë në jetë!
Rregulli 9: Jeta nuk është e ndarë në semestra. Ju nuk i ndalni dot stinët e vitit dhe vetëm shumë pak prej punëdhënësve tuaj janë të interesuar t’ju ndihmojnë për të gjetur vetveten. Prandaj gjejeni vetveten se kush jeni në kohën e duhur.
Rregulli 10: Televizioni nuk është jeta e vërtetë. Në jetën reale njerëzit nuk kanë kohë të rrinë gjatë nëpër kafene dhe restorante sepse duhet të shkojnë në punë.
Rregulli 11: Silluni mirë me “budallenjtë”, sepse shanset janë që ju të punoni për njërin prej tyre.

Oscar Wilde

– Bëhu vetja, të gjithë të tjerët janë zënë
– Të moshuarit besojnë se dinë, të moshës mesatare dyshojnë se dinë, të rinjtë mendojnë se i dinë të gjitha.
– Përvoja është emri që u japim gabimeve tona.
– Kur isha i ri mendoja që paraja ishte gjëja më e rëndësishme në jetë. Tani që jam rritur jam bindur se ashtu është vërtet.
– Askush nuk është aq i pasur, sa të mund të blejë të kaluarën e vet.
– Këshilla më e mirë që mund t’u japësh të rinjve për karrierën është: Zbuloni çfarë ju pëlqen të bëni më shumë dhe pastaj gjeni dikë t’ju paguajë për këtë.
– S’ka asgjë më të rrezikshme sesa të jesh tepër modern. Rrezikon të dalësh jashtë mode nga një moment në tjetrin.
– Pas gotës së parë, i shikon gjërat ashtu siç do të doje të ishin. Pas gotës së dytë, i shikon gjërat ashtu siç nuk janë. Në fund i shikon gjërat ashtu siç janë në realitet, dhe kjo është gjëja më e shëmtuar në botë
– Miqtë e vërtetë nuk ta ngulin thikën pas shpine, por përballë.
– Dallimi i vetëm ndërmjet shenjtorit dhe mëkatarit është që çdo shenjtor ka një të kaluar dhe çdo mëkatar një të ardhme.
– Ai që s’di të mësojë, jep mend.

Aristoteli

– Është e vështirë që të ndodhë diçka pa një arsye apo pa një parim.
– Fillimisht ki një objektiv të qartë. Së dyti, gjej mjetet për ta arritur. Së treti përshtat mjetet.
– Njerëzit i krijojnë zotat sipas vetes, jo vetëm për nga pamja, por edhe për nga mënyra e jetesës.
– Edukimi i mendjes pa edukimin e zemrës nuk është aspak edukim.
-Miku i të gjithëve nuk është miku i askujt.
– Ka vetëm një mënyrë për të shmangur kriticizmin: mos bëj asgjë, mos thuaj asgjë dhe ji thjesht asgjë.
– Gabimi vjen në shumë mënyra, ndërsa për të bërë gjërat siç duhet ka vetëm një rrugë.

Makiaveli

– Politika nuk ka lidhje me moralin.
– Një princi nuk i mungojnë kurrë arsyet legjitime për të thyer premtimin e tij.
-Një sundimtar i mençur nuk duhet ta mbajë besën kurrë nëse duke bërë kështu do të jetë kundër interesave të tij.
-Para së gjithash, armatosu.
-Përfitimet duhet të jepen gradualisht, dhe në këtë mënyrë ato do të shijohen më mirë.
-Sipërmarrësit janë thjesht ata që e kuptojnë se ka pak ndryshim mes pengesë dhe mundësisë. Dhe janë në gjendje t’i kthejnë të dyja në avantazhin e tyre.
-Urrejtja është fituar me anë të veprave të mira aq shumë sa me anë të veprave të këqija
-Ai që dëshiron të jetë i bindur duhet të dijë se si të komandojë.
-Kështu del se pothuaj që të gjithë Profetët e armatosur kanë qenë fitimtarë, dhe të gjithë profetët e paarmatosur janë shkatërruar.
– Unë nuk jam i interesuar në ruajtjen e status quo-së, unë dua ta shkatërroj atë.
– Nëse duhet bërë një lëndim ndaj një njeriu, atëherë ai lëndim duhet të jetë shumë i rëndë saqë nga hakmarrja e tij të mos kesh aspak frikë.
-Është kënaqësi e dyfishtë të mashtrosh mashtruesin.
– Është shumë më e sigurt kur ta kanë frikën, sesa kur të duan.
– Nuk e nderojnë titujt njeriun, por njeriu i nderon titujt.
-Njerëzit janë shumë të thjeshtë dhe shumë të prirur për t’iu bindur nevojave të menjëhershme saqë një mashtruesi nuk do t’i mungojnë kurrë viktimat për mashtrimet e tij. – “TO”./KultPlus.com

Kylie Minogue shënon hitin e saj të parë në top 10-shen e Britanisë që nga viti 2010

Kylie Minogue ka shënuar hitin e saj më të madh solo në më shumë se një dekadë me himnin e kërcimit infektiv “Padam Padam”.

Është kënga e parë e yjeve që hyn në top 10 në Mbretërinë e Bashkuar që kur All The Lovers arritën në vendin e tretë në vitin 2010.

Kjo do të thotë se Kylie është një nga vetëm katër femrat që ka arritur në top 10 të Britanisë së Madhe në pesë dekada të veçanta, së bashku me Cher, Lulu dhe Diana Ross.

Këngëtarja tha se suksesi i këngës, e cila është bërë virale në TikTok, “kishte befasuar të gjithë”.

Ajo nuk ka qenë në top 10 në asnjë cilësi që kur u shfaq si një artiste e veçuar në këngën “Higher” të Taio Cruz të vitit 2011, shkruan BBC, përcjell Klankosova.tv

“Padam Padam” është gjithashtu një hit në Irlandë, Holandë, Argjentinë, Kili, Gjermani, El Salvador, Zelandën e Re dhe në atdheun e Kylie, Australi.

Thuhet se është frymëzuar nga kënga e Edith Piaf me të njëjtin emër, titulli i saj imiton tingullin e një zemre që vrapon.

“Është onomatopeike”, shpjegoi Kylie. “D-dum, d-dum, si rrahje zemre”.

Por që nga publikimi i saj muajin e kaluar, fjala “Padam” është adoptuar nga fansat, veçanërisht gjatë muajit të Krenarisë.

“Padam Padam duket se ka hyrë në të njëjtin leksikon homoseksual, stenografinë që shumë prej nesh përdorin për të komunikuar me njëri-tjetrin”./KultPlus.com

Shpata e Epokës së Bronzit u gjet në Gjermani

Arkeologët gjermanë janë të emocionuar që kanë gjetur shpatë të Epokës së Bronzit më shumë se 3000-vjeçare e cila është ruajtur jashtëzakonisht mirë.

Shpata prej bronzi me një dorezë tetëkëndëshe u gjet në një varr në qytetin jugor të Noerdlingen. Mendohet se është nga fundi i shekullit të 14-të para Krishtit.

Gjendja e tij është aq e mirë “pothuajse ende shkëlqen”, thotë Zyra Shtetërore e Bavarisë për Mbrojtjen e Monumenteve (BLfD).

Varri përmban eshtrat e një burri, gruaje dhe djali dhe sende të tjera prej bronzi, shkruan BBC, përcjell Klankosova.tv

Arkeologët nuk janë të sigurt nëse të tre kishin lidhje dhe rrallësia e gjetjes ngre pyetje në lidhje me origjinën e shpatës.

BLfD thotë se prodhimi i një shpate të tillë ishte i ndërlikuar, pasi doreza ishte hedhur në teh. Shpata e Nördlingen nuk duket se është përdorur në zemërim, por besohet se ka qenë një armë e vërtetë, jo vetëm zbukuruese./KultPlus.com

‘Çdo gjë kalon në jetë, atëherë dhe dielli kur të lind’ (VIDEO)

Muharrem Qena, një shpirt i veçantë që krijoi art në fusha të ndryshme, me zërin e tij na la disa këngë të cilat dëgjohen edhe sot.

Përtej këngëve, tekstet e tyre të cilat shpesh i shkroi ai vet kanë vlerën e tyre dhe tej emocionit janë edhe të thella dhe poetike.

A thu asht ma lehtë pa dhimbje
A thu ma bukur pa lot
A thu ti ke me u kthye
Dhe prapë me qenë na të dy
A thu me është fati i tillë
A thu gjithmonë me vuajtje
A thue ti dot më kthehesh
Dhe prapë me qen na të dy

Çdo gjë kalon në jetë
Atëherë dhe dielli kur të lind
Mbas diellit prapë shi do t’ ketë
Kështu asht me të vërtetë

Ndoshta të tillë e kam fatin
Ndoshta gjithmonë me vuajtje
Ndoshta ti kurrë s’do t’më kthehesh
Edhe kjo ngjan në këtë jetë. / KultPlus.com

Fragmente nga Ukshin Hoti

“Edhe nëse ky qe fati im, unë pajtohem me të, pavarësisht nga çmimi që mund ta paguaj, sepse fëmijët e mi dhe jo unë vetë, janë kuptimi i jetës sime. Atdheu e fiton kuptimin me ta dhe jo pa ta, pasi që për atdheun mund të luftohet vetëm në emër të njerëzores dhe kurrsesi ndryshe.”

“Historia e shqiptarëve nuk duhet të bëhet nga të tjerët, por duhet njohur nga të tjerët.”

“Populli duhet të jetë i kujdesshëm, të mos zgjedh për udhëheqje persona që sillen para të tjerëve në mënyrë inferiore, inferioriteti i liderëve i jep imazh inferior edhe vendit, shtetit e shoqërisë. Shtetet e liderët e fortë nuk i duan afër vetes lider e shtete që sillen në mënyrë inferiore.”

“Një Serbi që e mban të pushtuar Kosovën nuk është as vetë e lirë. Liria e vërtetë e Kosovës është një premisë themelore edhe për lirinë e vërtetë të Serbisë. Kosova për Serbinë është kulti i robërisë së vetvetes, nëse nuk bëhet shans i lirisë dhe i evropianizimit të saj të ardhshëm.”

-Ukshin Hoti/ KultPlus.com

Shkencëtarët zbulojnë në hënën e Saturnit elementin kyç për krijimin e jetës

Një ekip shkencëtarësh ka zbuluar prova të reja se oqeani nëntokësor i hënës së Saturnit Enceladus përmban fosfor, një element kyç ndërtues për jetën.

Ekipi përdori të dhëna nga misioni Cassini i NASA -s, i cili ka eksploruar Saturnin dhe sistemin e tij të unazave dhe hënave për më shumë se 13 vjet. Anija kozmike zbuloi ujin e lëngshëm nëntokësor të Enceladus dhe analizoi mostrat nga një re kokrrizash akulli dhe gazrash të nxjerra nga çarjet në sipërfaqen e akullt të hënës.

Analiza tregoi praninë e fosfateve të natriumit.

“Ne gjetëm fosfor të bollshëm në mostrat e akullit të marra nga oqeani nëntokësor,” tha Christopher Gline, një ekspert kryesor në oqeanografinë jashtëtokësore në Institutin Kërkimor Jugperëndimor në San Antonio dhe një nga autorët e një punimi në revistën Nature që përshkruan kërkimin.

Fosfori në formën e fosfateve është jetik për të gjithë jetën në Tokë. Është thelbësor për krijimin e ADN-së dhe ARN-së, molekulave që mbartin energji, membranave qelizore, eshtrave dhe dhëmbëve te njerëzit dhe kafshët, madje edhe mikrobiomën e planktonit të detit.

“Ne gjetëm përqendrime të fosfatit të paktën 100 herë më të larta në ujërat e oqeanit hënor që formojnë shtëllunga sesa në oqeanet e Tokës,” shpjegon Gline, duke shtuar, “Ky është një rezultat befasues për Astrobiologjinë dhe një hap i rëndësishëm në kërkimin e jetës përtej Tokës.”/KultPlus.com

Konkursi i gjuhës kineze ‘Chinese Bridge’, dy fituesit e parë përfaqësojnë Shqipërinë në Kinë

U zhvillua për vitin e 6-të radhazi konkursi i gjuhës kineze “Chinese Bridge” në mjediset e Institutit Konfuci në Tiranë.

Dhjetëra të rinj, studentë dhe nxënës të shkollave të mesme të kryeqytetin performuan në aftësitë e tyre në gjuhën kineze, art dhe kulturë.

Këshilltari I Ambasadës Kineze në Tiranë, z.Wang Dexin tha se interesi e të rinjve shqiptarë për të mësuar gjuhën dhe kulturën kineze është shumë pozitiv në kushtet kur lëvizja mes dy vendeve është lehtësuar falë heqjes së vizave.

“Ky konkurs është një aktivitet që zhvillohet nën kujdesin e veçantë të Ambasadës dhe ne jemi shumë të lumtur që të rinjtë e Shqipërisë të njohin dhe mësojnë gjuhën dhe kulturën kineze. Tashmë lëvizja dhe marrëdhënia mes dy vendeve pritet të intensifikohet sepse janë hequr vizat dhe parashikohet një ritëm më I madh I flukseve të vizitorëve nga të dyja palët”, tha z.Dexin.

CEO i Bankers, z.Huanqin Xiao dha cmimin per fituesin e konkursit. Ai tha se Bankers ka mbështetur aktivitetet dhe programet e Institutit Confucius për studentët e rinj pasi ne besojmë se mësimi i gjuhëve dhe kulturave të ndryshme është shumë i rëndësishëm për të pasur sukses në ditët e sotme

“Jam shumë i lumtur që shoh kaq shumë të rinj këtu të interesuar për të mësuar gjuhën kineze dhe që e flasin aq mirë atë. Kina është një vend i madh plot kulturë dhe histori dhe ka një gjuhë unike që është mjaft sfiduese për t’u mësuar. I uroj shumë suksese këtyre të rinjve në përpjekjet e tyre të ardhshme”.

Juria përzgjodhi edhe fituesit e këtij konkursi, ku dy të parët do të mund të shkojnë në Kinë për të përfaqësuar Shqipërinë në kompeticionin mbarëbotëror për gjuhën kineze. Globalisht konkursi “Chinese Bridge” ka 22 vite që zhvillohet në mbarë botën./Top Channel/ KultPlus.com

‘Times Square’ do të ketë fytyrën e Raffaella Carras në 80-vjetorin e saj

Në ditën që do të ishte ditëlindja e saj, një homazh për Raffaella Carrà mbërrin gjithashtu nga Nju Jorku.

Fytyra e artistes italiane do të jetë në fakt në ekranet maxi reklamuese në ”Times Square” në ditën e ditëlindjes së saj të 80-të, më 18 qershor.

Raffaella Carrà vdiq më 5 korrik 2021.

Nisma i përket ”Spotify Equal”, e cila zgjodhi artisten si ambasadore për të promovuar barazinë në industrinë e muzikës.

Madje, Raffaella me diskografinë e saj shpesh është marrë me tema bashkëkohore.

”Luca” për shembull, ishte ndër këngët e para italiane që foli hapur për temën e dashurisë homoseksuale./KultPlus.com

Vdes Glenda Jackson, fituesja e çmimit ‘Oscar’

Aktorja dy herë fituese e çmimit Oskar dhe ish-deputetja laburiste Glenda Jackson ka ndërruar jetë në moshën 87-vjeçare, sipas agjentit të saj.

Në një deklaratë, Lionel Larner tha se “Glenda Jackson, aktorja dhe politikania dy herë fituese e çmimit Oskar, vdiq në mënyrë paqësore në shtëpinë e saj në Blackheath, Londër këtë mëngjes pasi vuajti nga një sëmundje”.

Aktorja gjithashtu luajti si Mbretëresha Elizabeth I në dramën e BBC-së Elizabeth R.

Politika ishte gjithmonë e rëndësishme dhe aktorja hoqi dorë nga aktrimi për t’u bashkuar me Dhomën e Komuneve si deputete e Laburistëve në veri të Londrës nga viti 1992 deri në 2015.

Ajo më vonë u kthye sërish në ekran dhe fitoi një Bafta për rolin e saj të rikthimit në dramën televizive Elizabeth Is Missing në 2020.

Dy herë fituesja e Oscar para se të sëmurej përfundoi xhirimet e “The Great Escaper” në të cilin luajti me Michael Caine./KultPlus.com

Kalaja 1000-vjeçare që ngrihet nga Oqeani Atlantik

Pikërisht 1000 vjet më parë këtë muaj, filloi ndërtimi i një ndërtese të mrekullueshme ishullore në brigjet e Francës, e cila, duke qenë se ngrihej në mënyrë të pamundur nga ujërat e rrëmujshme të Oqeanit Atlantik, do të bëhej një simbol i qëndrueshëm i forcës kombëtare.

Abati mesjetare në majë të Mont Saint-Michel, një kaskadë muresh dhe mbështetësesh që zbresin nga një majë qendrore e lartë, ishte një krijim spektakolar që ka luajtur një rol vendimtar në historinë franceze gjatë shekujve.

Sot, ndërsa shënon një mijëvjeçar që nga fillimi i punës, është një nga atraksionet turistike më të njohura të vendit jashtë Parisit – herë pas here i mbytur nga popullariteti i tij në një shkallë të tillë që kujdestarët e tij i kanë nxitur njerëzit të qëndrojnë larg.

Abacia, e cila shtrihet në brigjet e rajonit të Normandisë të Francës, në perëndim të Parisit, ka tërhequr legjione pelegrinësh gjatë shekujve. Sot ajo tërheq 1.3 milionë turistë çdo vit.

“Në harkun e 1000 viteve, silueta e saj është bërë një emblemë e universalizmit francez”, shkroi presidenti francez Emmanuel Macron në Twitter më 5 qershor pas një vizite zyrtare në vend. “Abacia e saj, simboli i asaj që ne jemi: një popull ndërtuesish.”

Për të festuar ditëlindjen e abacisë, Mont po pret koncerte, konferenca dhe një shfaqje vizuale të quajtur “Millennium Solstice” më 23 qershor që do të shfaqë një shfaqje të paprecedentë të dritës. Vizitorët mund të shijojnë gjithashtu një ekspozitë për historinë dhe arkitekturën e saj deri në nëntor 2023.

Një dëshmitar i historisë

Duke u ngritur nga një gji i rrethuar nga rajonet e Normandisë dhe Brittany, i rrethuar nga rëra e gjallë, abacia gotike e Mont Saint-Michel ngrihet mbi fshatin e saj dhe muret e trasha të fortesës.

Kur batica rrokulliset, Monti del nga uji si një Atlantis franceze, një mrekulli arkitekturore e vendosur në një peizazh të bukur natyror. Ai u bë një sit i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në 1979.

Një “martesë e gjeniut njerëzor dhe natyrës”, komentoi Presidenti Macron në një fjalim duke festuar mijëvjeçarin e abacisë.

I mbiquajtur “çudia e botës perëndimore”, historia e Montit shkon prapa në vitin 709 kur u ngrit një vend i shenjtë për nder të Shën Mihail Kryeengjëllit në shkëmb. Ai u bë një vend i shenjtë i cili vazhdoi të evoluonte nga shekulli i 11-të në shekullin e 16-të.

Abacia ka dëshmuar momente kyçe të historisë franceze, veçanërisht duke u bërë një kështjellë gjatë Luftës Njëqindvjeçare të shekullit të 14-të dhe 15-të dhe duke i mbijetuar një rrethimi 30-vjeçar nga britanikët.

Ai u bë një burg gjatë Revolucionit Francez të shekullit të 18-të. Deri në vitin 1863, 14,000 të burgosur kishin kaluar kohë në “Bastillën e Deteve”, ku baticat dhe rëra e gjallë e bënë të pamundur arratisjen. Familjet e të burgosurve zëvendësuan pelegrinët që dikur kishin ecur nëpër korsitë e fshatit.

Ishte gjatë Belle Époque para Luftës së Parë Botërore që monumenti gradualisht u bë atraksioni turistik në mbarë botën që njohim sot. Një nga monumentet e tij të njohura është bujtina e famshme Mère Poulard, e quajtur pas themeluesit të saj, kuzhinieres brilante Annette Poulard, e cila ka pritur vizitorë që nga viti 1888.

Në vitin 1944, autori Ernest Hemingway, në atë kohë një korrespondent lufte, me sa duket u ul në tryezën e La Mère Poulard për të përshkruar shfrytëzimet e zbarkimeve të ditës D, duke përfshirë një nga betejat vendimtare për çlirimin e Francës dhe Evropës, e cila u zhvillua një disa kilometra nga Mont Saint-Michel, pranë qytetit të shkatërruar plotësisht të Avranches.

Shqetësimet mbi turizmin

Mont Saint-Michel ka qenë gjithmonë jashtëzakonisht popullor, duke tërhequr miliona pelegrinë gjatë gjithë historisë së tij. “Ishte vendi më i madh i pelegrinazhit në Perëndim, shekuj më parë, përpara Santiago de Compostela,” tha për CNN Thomas Velter, drejtor menaxhues i Mont Saint-Michel National Public Establishment.

Në ditët e sotme, rreth 3 milionë njerëz e vizitojnë faqen çdo vit, me disa fundjavë më të ngarkuar se zakonisht. Fundjava e Ngjitjes në maj e pa sitin të mbingarkuar nga vizitorët midis orës 11:00 dhe 15:00 – një numër që zyrtarët e alarmuar zakonisht e presin vetëm në pikun e verës.

“Ne shitëm 10,500 bileta në abaci, që është një rekord”, tha Velter për CNN. “Fundjava e Ngjitjes është zakonisht mjaft e ngarkuar, por në këtë rast, kishte shumë njerëz të gjithë në të njëjtën kohë.”

Në total ishin rreth 33.000 njerëz në terren, jo një rekord në vetvete, por ende shumë për Montin, i cili zakonisht pret këtë sasi turistësh në gusht, në kohën e sezonit të lartë.

“Është kryesisht vizitori ai që vuan sepse vizita e Montit është më pak komode,” tha Velter për CNN. “Që nga Covid, turistët kanë më pak tolerancë për ditë të mbushura si kjo, sepse ata ishin në gjendje të shijonin gëzimin e vizitës së vendeve me pothuajse asnjë vizitor.”

Me festimet e mijëvjeçarit, shifrat fillestare për vitin 2023 sugjerojnë se Mont-Saint-Michel do të mbetet një atraksion turistik shumë i njohur, i cili paraqet disa probleme për dhjetëra banorët e tij, dyqanet dhe peizazhin natyror.

“Unë nuk mendoj se është një gjë e mirë për shitësit, hotelierët dhe restorantet, sepse ata thjesht nuk mund të përballojnë kërkesat e klientëve. Mont Saint-Michel është një kilometër katror në perimetër, dhe një rrugë tregtare. Kur vendosni më shumë se 5000 njerëz në një kohë të caktuar në rrugë, nuk mendoj se është shumë e këndshme, “tha Velter.

Në përpjekjet për të rritur qëndrueshmërinë, autobusët që lidhin vendin tani punojnë me biokarburantet dhe jo me naftë. Ndërkohë, vizitorëve u kërkohet të eksplorojnë zonën më të gjerë të gjirit gjatë orëve të pikut 11:00-15:00 dhe të përfitojnë nga parkimi falas pas orës 18:30.

“Përfitoni nga turnetë në natyrë dhe me varkë që kemi krijuar, për shembull. Këtu ka foka, ngjala dhe salmon të Atlantikut”, tha Velter. “Ajo që ne shpesh harrojmë është se ekziston kolonia më e madhe e delfinëve në Evropë, kështu që është gjithashtu një shans për të zbuluar Mont Saint-Michel ndryshe.”/cnn/KultPlus.com

Laura Fazliu, e bronztë në Grand Slamin e Kazakistanit, mposhti rusen

Xhudistja kosovare, Laura Fazliu e ka fituar medaljen e bronztë në Grand Slamin e Kazakistanit.

Fazliu në përballjen për medalje të bronztë fitoi ndaj ruses Dali Liluashvili me waza-ari, në kategorinë deri në 63 kilogramë.

Laura Fazliu shënoi dy fitore dhe humbi një deri në ndeshjen për repasazh.

Ndërkohë sot garuan edhe Akil Gjakova dhe Loriana Kuka, por që nuk arritë medalje.

Teksa dje Nora Gjakova siguroi medaljen e bronztë. /Klankosova.tv./KultPlus.com