Në vitin 1919, u zhvillua një takim unik midis dy figurave ikonike: Charlie Chaplin dhe Helen Keller.
Chaplin, i njohur për gjenialitetin e tij komik dhe yjet e filmit pa zë, iu afrua Keller-it me një kuriozitet pothuajse fëminor. Pavarësisht se ajo ishte e shurdhër dhe e verbër, Keller zotëronte një aftësi të jashtëzakonshme për të komunikuar përmes prekjes dhe alfabetit manual.
Ndërsa Keller udhëhoqi me durim duart e Chaplin-it nëpër format dhe lëvizjet e alfabetit manual, fytyra e Chaplin-it u ndriçua me magjepsje dhe habi. Sytë e tij shprehës pasqyronin gëzimin dhe habinë e një fëmije që zbulonte diçka të re dhe magjike.
Nëpërmjet këtij ndërveprimi, Chaplin jo vetëm mësoi alfabetin manual, por gjithashtu fitoi një vlerësim të thellë për fuqinë e komunikimit dhe lidhjes njerëzore, duke kapërcyer barrierat e aftësisë së kufizuar dhe gjuhës. Ky moment, i kapur në kohë, shërben si një testament për gjuhën universale të ndjeshmërisë dhe mirëkuptimit.
Si ia dha fytyrën e veja e krijuesit të makinave qepëse Singer Statujës së Lirisë?
Jeta e Isabella Boyer është si një roman emocionues. Ajo ka lindur në Paris, në një familje me baba pastiçeri afrikan dhe nënë angleze. Ajo quhej Isabella, një emër i bukur që duhet të ishte baza e një fati të bukur.
U bë e qartë se natyra i dha Isabelës një bukuri të veçantë.
Në moshën 20-vjeçare, ajo martohet me prodhuesin e makinave qepëse, Isaac Singer, 50 vjeç, dhe pas vdekjes së tij bëhet gruaja më e pasur në vend.
Dhe nuk është çudi që ajo u zgjodh si modele për Statujën e Lirisë, sepse ajo mishëron ëndrrën amerikane të realizuar. Pasi u bë e ve, Isabella filloi të udhëtonte nëpër botë, duke kërkuar njohuri të reja dhe sfida emocionuese, shumë e re për t’u varrosur nën rroba zie.
Ajo u martua me violinistin holandez Victor Robstett, i cili është një personazh i famshëm botëror dhe një kont, kështu që Isabella bëhet edhe konteshë.
Së shpejti Isabella bëhet ylli i showroom-eve në Amerikë dhe Evropë, dhe është e ftuar në të gjitha eventet botërore. Në njërën prej tyre, ajo u takua me skulptorin e famshëm francez Frederick Bartoldi. Në atë kohë, Bartoldi ishte i impresionuar shumë nga udhëtimi i tij në Shtetet e Bashkuara, nga madhësia e vendit, nga burimet e tij natyrore, nga popullsia atje dhe kishte pranuar tashmë propozimin për të krijuar një statujë që simbolizonte pavarësinë e Shteteve të Bashkuara.
Skulptura duhej të ishte një dhuratë nga Franca për nder të 100 vjetorit të pavarësisë së vendit. Kështu lindi ideja e një statuje gjigante që përshkruante një grua që mbante një pishtar në njërën dorë dhe pjata në tjetrën, me datën e miratimit të Deklaratës së Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara.
Bartoldi ishte aq i impresionuar nga fytyra e Isabelës sa vendosi ta përdorte atë si model për skulpturën e tij. Prandaj, në ishullin Bedlow në Gjirin e Nju Jorkut, u ngrit Statuja e Lirisë me figurën e një perëndeshë të lashtë, por me fytyrën e Isabella Boyer.
Isabella martohet për herë të tretë, në moshën 50-vjeçare, me Paul Sohege, një koleksionist i famshëm arti.
Ajo vdiq në Paris në vitin 1904 në moshën 62 vjeçare dhe është varrosur në Varrezat Passy.
Por statuja me fytyrën e saj vazhdon të ngrihet mbi ishullin Bedlow, duke simbolizuar krenarinë e parë të Amerikës, lirinë./KultPlus.com
Qendra për Hapje dhe Dialog (COD) rikthen sërish këtë vit Maratonën e Leximit. Veprimtaria vjen si një bashkëpunim me nxënësit e shkollës “Fan Noli”, Tiranë, me temë “Lexojmë për njëri-tjetrin”, nga fondi i librave të Bibliotekës së Kryeministrisë.
Gjatë maratonës, (18 prill) nxënësit do të lexojnë në mënyrë vijuese pjesë të librave për fëmijë, të cilët gjenden në bibliotekën e COD-it. Në fund ata do të kenë mundësi të japin përshtypje për ngjarjet e lexuara nga bashkëmoshatarët e tyre.
Maratona të tilla leximi zhvillohen edhe në vende të tjera me qëllimin për t’i afruar fëmijët me librin, në këto kohë kur mbizotëron përdorimi i teknologjisë. Leximi në vegjëli, është një pjesë e rëndësishme e shëndetit dhe mirëqenies së përgjithshme të fëmijëve, që do t’i ndihmojë ata të zhvillojnë aftësi të mira leximi edhe në të ardhmen./atsh/KultPlus.com
Që nga fillet e letërsisë, e deri më sot, mendohet të jenë shkruar afro 160 milionë libra. Krahas numrit të madh të veprave, autorët e studiuesit e letërsisë ende mbesin të tërhequr nga letërsia ruse, specifikisht ajo e shek. XVIII-XIX. Gjatë kësaj periudhe hasim edhe shkrimtarë të cilët deri më sot përmenden si autorë të mëdhenj të letërsisë botërore, këtu duke përfshirë edhe Ivan Turgenievin.
I dalluar për veprat e tij të shkurta, Turgeniev shkroi më shumë se 20 novela e romane, në të cilat bën pjesë “Dashuria e parë”, vepër e botuar në vitin 1860, e cila cilësohet si mjaft autobiografike.
“Dashuria e parë”, me pak fjalë, është novelë që shtjellon dashurinë e parë dhe rininë, e në të njejtën kohë “studion” kompleksitetin e këtyre dy koncepteve së bashku. Më konkretisht, në libër bëhet fjalë për Vladimir Petroviç, një aristokrat të moshuar, i cili rikujton dhe rrëfen dashurinë e tij të parë në moshën 16-vjeçare, me një vajzë të quajtur Zinaida Aleksandrovna.
Ndryshe nga shumë libra të tjerë, ngjarja te “Dashuria e Parë” zhvillohet në bazë të evoluimit të karakterit të personazheve. Vetë fakti se libri është i shkruar në vetën e parë, na e mundëson krijimin e një lidhjeje më të ngushtë me personazhin kryesor e në të njejtën kohë vëzhgimin e ngjarjeve të cilat po i ndodhin atij në një shkallë më të afërt.
Për t’i kuptuar më mirë librin dhe personazhet, normalisht që duhet shtjelluar edhe subjekti i tij.
Siç u përmend, ngjarja fillon me Vladimir Petroviç, një 16 vjeçar që kalon verën në një vilë brenda një fshati të Rusisë, ku papritur bie thellë në dashuri me një vajzë që takon aty, Zinaida Aleksandrovna, e cila në atë kohë ishte 21 vjeçare.
Vladimiri bën gjithçka për të marrë vëmendjen e Zinaidës, të cilën nuk e dashuron vetëm ai, por edhe shumë të tjerë, por nuk ia arrin qëllimin. Arsyeja pse ai `’dështon`’ lidhet ngushtë me karakterin e vetë personazheve. Edhe Petroviçi edhe Zinaida janë personazhe të cilët gjatë veprës ndryshojnë shumë.
Në përgjithësi, Petroviçi është një personazh mjaft nostalgjik e melankolik në fillim, por me zhvillimin e ngjarjeve ngadalë evoluon dhe karakteri i tij. Në moshën 16-vjeçare vërehet se ai ishte i frustruar me mënyrën sesi të tjerët e vlerësonin atë si fëmijë, e mundohej të bëjë ç’mos për të dëshmuar të kundërtën, edhe pse pjekuria e tij nuk mund të kundërshtohej.
Çfarë të lë përshtypje është dallimi në mes të Petroviçit dhe prindërve të tij. Përderisa ai vinte nga një familje aristokrate, të cilët vlerësonin shumë pozitën e tyrë në shoqëri, deri në atë pikë ku bënin dallime tek të tjerët pikërisht për shkak të klasës së tyre shoqërore, Petroviçi nuk ishte fare i preokupuar me këtë temë.
Me zhvillimin e historisë mund të dallojmë edhe zhvillimin e karakterit të personazhit. Kur takojmë Petroviçin për herë të parë, ai është thjesht një 16-vjeçar, një fëmijë, i cili kishte rënë në dashuri e idealizonte rrethanat e tij, ndërsa në përfundim, shohim një personazh i cili ka përjetuar vështirësitë e jetës dhe dashurise, e përmes reflektimit mbi të kaluarën, ka arritur të kuptojë kompleksitetin e dashurisë, jetës dhe vetë identitetit.
Në anën tjetër, Zinaida ka një karakter mjaft misterioz, enigmatik, por njëkohësisht të zgjuar dhe kreativ (në shumë raste, tregon interes në muzikë, në letërsi, etj). Edhe pse princeshë, ajo nuk i përket shtresës së lartë shoqërore, aristokracisë, pra janë një familje mjaft e varfër. Është shumë magjepsëse, por edhe artificiale e dinake, ku vazhdimisht përdor këto cilësi për të joshur ata përreth saj, duke marrë pikërisht çfarë i nevojitet nga ta. Përmes këtyre cilësive mund të përfundojmë se ajo paraqet nje karakter kontravers, për shkak se përderisa paraqitet si zemërmirë, veprimet që i bën janë vazhdimisht e kundërta, ajo pandërprerë shfrytezon e lëndon të tjerët, për të përfituar vetë. Duhet cekur se Zinadia është një karakter shumë kompleks në anën emocionale, për shkak se krahas maskës që ajo mban veshur vazhdimisht, pra si një vajzë e sigurt e e fortë, në vepër vihen në pah disa momente ku ajo ka konflikte me vetveten dhe është mjaft e ndijshme e e pasigurt.
Për t’u kthyer përsëri tek subjekti, shohim se me kalimin e kohës, Petroviçi vëren nje ndryshim në karakterin e Zinaidës, ajo sillet ndryshe, është vazhdimisht e heshtur në mendime dhe konkludon se ajo kishte rënë në dashuri, por misteri ishte se me kë? Pas shumë përpjekjeve për të zgjidhur këtë enigmë, ai kupton se vajza me të cilën ishte dashuruar, në fakt ishte ne dashuri me babain e tij. Edhe pse i thyer emocionalisht, Petroviçi përballon inatin e zemërimin e tij, arrin ta shikojë në sy përsëri babain e vet, e në një mënyrë pranon e përqafon sfidat e kaluara, por edhe ato të cilat do e prisnin në të ardhmen.
Krahas subjektit të veprës, veçori e rëndësishme e kësaj vepre është edhe intertekstualiteti, pra komunikimi i librit me vepra dhe priudha të ndryshme të letërsisë. Përgjatë veprës, ka shumë momente në të cilat përmenden apo referencohen elemente të antikitetit, sidomos ato që kanë të bëjnë me antikitetin grek, e këto zakonisht shfaqen në debatet apo diskutimet në mes të personazheve të novelës.
Përmenden krijime të përcjellura nga lyrat dhe poezia jambike ( gjë që lidhet drejtpërdrejt me lirikën antike greke); në ngjarjen që imagjinon Zinadia ajo krijon një vend ku do jetonin vetëm gratë (ngjashëm me ishullin Lesbos) e në të njëjtën kohë diskuton mbi tiparet e grave në antikitet. Biseda e citime bëhen edhe për autorë e filozofë të shquar të antikitetit, siç kemi Virgjilin, Homerin, etj.
Në masë të madhe përdoren figurat letrare, ku ato dominuese janë metafora dhe krahasimi (sidomos gjatë pjsëve ku Petroviçi përshkruan bukurinë e Zinaidës – “mbi leshrat e saj të buta dhe të verdha si floriri”) Gjatë të gjithë librit, motivi kryesor i cili zhvillohet është ai i dashurisë dhe nevojës së njeriut për të, jo vetëm dashurisë romantike, por edhe asaj platonike, birnore, etj.
Mënyra se si autori trajton këtë motiv, pra me shkallë të ndryshme kompleksiteti, përcjell edhe mesazhin që vetë libri mundohet të bartë, se edhe dashuria nuk është aq e thjeshtë, por ka sfera të llojllojshme në kuadër të saj.
Vepra në të njejtën kohë hedh dritë mbi mënyrën se si dashuria ndryshon dhe zhvillohet, prej një “dashurie fëmijore”, në një më të pjekur, por edhe se si vetë njeriu, në faza të ndryshme të jetës së tij (më saktësisht, faza të ndryshme të pjekurisë psiqike), percepton dashurinë në mënyrë jo të njejtë./ KultPlus.com
Në përkujtim të masakrës në Poklek të Drenasit, kryeministri Albin Kurti bëri homazhe dhe vendosi kurora me lule.
Në 25-vjetorin e kësaj masakre, kryeministri përkujtoi 54 civilët shqiptarë, të vrarë mizorisht nga gjenocidi i ushtrisë serbe.
Kurti u shpreh se kjo masakër brutale nuk fshihet nga kujtesa e popullit shqiptar. Ai tha se kjo paraqet plagë të hapur e që kullon, meqenëse ende nuk ka drejtësi për krimet e kryera nga Serbia.
“Gjaku i derdhur, e kufomat të bëra hi, të cilat nuk kanë mundur të ndahen për t’u varrosur në mënyrë të dinjitetshme ndaras por është dashur që të bëhen bashkërisht, janë dëshmi e gjenocidit të Serbisë mbi popullin shqiptar të Kosovës”, tha kryeministri.
Ai shtoi se fakti qe pasi që i kanë vrarë, i kanë grumbulluar e i kanë djegur në përpjekje për ta zhdukur gjurmën e krimit, tregon se sa fajtor janë ata kriminelë.
Kryeministri Kurti, ritheksoi se gjatë vitit të kaluar, më 1 qershor, kryetari i Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur, Andin Hoti, i ka dërguar letër presidentit të Serbisë që të hapet arkiva e Brigadës së motorizuar 37 të Ushtrisë Jugosllave. E njëjta kërkesë i është dërguar edhe zëvendës presidentit të Komisionit Evropian, përfaqësuesit të lartë për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Josep Borrell, por që ende nuk ka ndonjë përgjigje në lidhje me domosdoshmërinë e hapjes së arkivës.
Pas homazheve dhe vendosjes së luleve tek varrezat e të vrarëve, kryeministri vizitoi edhe shtëpinë muze të familjes Muqolli, në të cilën janë vrarë dhe djegur civilë shqiptarë të pambrojtur, të paarmatosur.
Në këto homazhe kryeministri Kurti, ishte i shoqëruar edhe nga ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ministri i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, zëvendësministri i Ministrisë së Punëve të Brendshme, Bardhyl Dobra, si dhe deputetë të Kuvendit të Republikës së Kosovës.
Po ti cili je? pyeta shiun që zbriste ëmbël, Dhe, çudi të thuhet, m’u përgjigj, e përkthej si vijon: jam Poema e Tokës, tha zëri i shiut, përjetë ngrihem e pakuptueshme nga vendi e deti i padepërtueshëm, lart drejt qiellit, nga ku, në formë fluturake ndryshuar tërësisht, por ende e njëjta, zbres për të lag toka të thara skeletike, shpërfaqjet e pafundme të pluhurit të botës, dhe atë në to, që pa mua do të ish vetëm farë, latente, e palindur; dhe përherë, ditë e natë, i kthej jetë, vetë origjinës sime, e bëj të pastër, e qendis; (Sepse kënga, e dalë nga vendi i saj i lindjes, pas plotësimit, bredharake, i intereson asaj ose jo, kthehet në kohë me dashuri.)
Ofrimi i shërbimit dhe qasjes së sigurtë në të gjitha eventet muzikore dhe kulturore në Europë & Botë është risia kryesore në tregun aktual të agjencisë “InterstellarTravel.Co”, shërbim ky i cili i ofron edhe më shumë qytetarët e Kosovës me trendet dhe ngjarjet globale, duke e vënë në një linjë me çdo qytetar tjetër të botës së civilizuar.
Analiza e ofertave, krijimi dhe pas edhe përshtatja e tyre enkas për klientin është shkaku kryesor që agjencia e udhëtimeve “InterstellarTravel.Co” ka krijuar një imazh kredibil duke qëndruar si brend në top agjencitë e vendit, pikërisht tash në kohën kur sektori i udhëtimeve për qytetarët e Kosovës po shënon një kthesë të madhe historike.
Korrektësia e treguar gjatë përvojës pesë vjeçare ka bërë që ky ekip të transformohet në emër të besueshëm për shumë njerëz që janë pasionont të udhëtimeve, kështu duke u bërë partneri i tyre kryesor për avantura të paharruara jetësore. Sot, në kohën kur janë hapur kufijtë izolues, kjo agjenci synon të realizojë edhe dëshirat më “të paarritshme” që një qytetar i vendit në të kaluarën ka mundur vetëm t’i imagjinojë.
Duke pasur fokusin gjithmonë në ekspanzim, “InterstellarTravel.Co” aktualisht ofron akomodim dhe shërbim cilësor në më shumë se 500.000 hotele në të gjithë botën si dhe fluturime në 10.000+ aeroporte komerciale globale, falë specializimit të stafit në krijimin e bashkëpunimeve ndërkombëtare si gërshetim i kërkesave dhe ofertave të tregut.
Suksesi i arritur falë ofrimit të standardeve të larta të cilësisë në kërkesat e klientëve, koincidon me atë që “InterstellarTravel.Co” është zgjedhja e duhur për ju.
Për më shumë informacione mund të kontaktoni në numrat edhe email adresën si më poshtë:
Trupa e baletit e TKOB-së tashmë ka një drejtori të ri artistik, Carlos Montalvan. Në një video që ndau online, drejtoresha e institucionit, Abigeila Voshtina, drejtori i ri prezantohet përpara publikut.
Carlos Montalvan, vjen nga Kuba, me një karrierë të gjatë në skenat botërore.
Që në moshë të re, Carlos Montalvan fitoi çmimin “Artista Nobel” në festivalin “Panorama de las Artes Escenicasi”. Për meritat e tij artistike, ai iu bashkua stafit të shkollës “Vicentina de la Torrei” në Kamagueji.
Më pas u diplomua për art koreografik dhe krijoi disa koreografi që u vlerësuan në konkurset ndërkombëtare të Kamaguejit, të Santiago de Kubas dhe fituan medalje ari në Havanë.
Në vitin 2007, Montalvan iu bashkua kompanisë “Balletto del Sud”. Ai ka qenë protagonist në shfaqjet “Traviata”, “Carmina Burana”, “The Firebird”, “Karmen”, “Liqeni i Mjellmave” e të tjera. Si dhe ka bashkëpunuar me emra të njohur si Alicia Aloniso, Kylian, Forsythe, David Dawson, Gonzalo Galguera, Fredy Frannutti, Ben van Cauwenbergh e ka interpretuar përkrah Letizia Giuliani, Enada Hoxhes, Linsay Kemp, Luciana Savignano, Carla Fracci./atsh/KultPlus.com
Benjamin Franklin lindi më 17 janar 1706 në Boston dhe ishte një botues amerikan, burrë shteti, shkrimtar, shkencëtar, sajues dhe filozof politik, shkruan KultPlus.
Konsiderohet gjithashtu si një nga etërit themelues të Shteteve të Bashkuara.
Ai ishte biri i dhjetë dhe fëmija i pesëmbëdhjetë i një përpunuesi sapuni dhe qiriri. Qysh në vitet e hershme të jetës së tij ai ka marrë një zhvillim të gjerë të njohurive përmes leximit intensiv të letërsisë së përgjithshme dhe shpirtërore në mënyrë autodidakte.
Ai për një kohë ka punuar në një dyqan arti te James-gjysmë vëllai i tij. Ndërsa përgjatë viteve 1729-1766, ai ishte redaktor i Gazetës së Pensilvanisë. Në vitin 1750 Franklin u zgjodh kryetar i Dhomës së Përfaqësuesve nga Pennsylvania.
Ndër studimet e shumta që pati përgjatë viteve ai studioi ujin e kuq, Rryma e Gjirit, përmbajtjen e kripës. Në kohën e krizës së Aktit Stamp , u bë një avokat i njohur i të drejtave amerikane në Londër. Në maj 1775 ai shkoi përsëri në Pensilvani dhe u bë anëtar në Kongres. Ai përndryshe kishte projektuar, komitetin e Deklaratës së Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara.
Në 1769 themeloi Shoqërinë filozofike Amerikane. Ndërsa në vitin 1776 Benjamin Franklin ka nënshkruar Deklaratën e Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara më 4 korrik.
Ai gjatë karrierës së tij u përfshi në disa qështje me interes publik përmes disa shkrimeve të tij, ku disa nga temat kishin të bëjnë me pastrimin e rrugëve, ndriçimin, futja e zjarrfikësit vullnetar ,
Gjatë gjithë jetës së tij, ai ka botuar traktate dhe ese për të gjitha llojet e temave, të tilla si për politikën, dhe çështjet ligjore të arsimit dhe të kontrollit të popullsisë.
Dalja e tij e fundit publike para vdekjes së tij ishte në mbështetjen e një programi të Kongresit, për heqjen e skllavërisë në nivelin federal duke dhënë këshilla ndaj masave. Më 17 prill 1790 Benjamin Franklin vdiq në moshën 84 në Filadelfia.
Duke filluar nga data 23-25 prill në Tiranë do të mbahet Panairi i 3-të mbarëkombëtar i librit akademik dhe shkencor.
Ky Panair organizohet nga Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës me bashkëpunimin e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit.
Komiteti organizativ i ngritur për këtë qëllim ka aprovuar programin e veprimtarive që do të bëjë bashkë 35 institucione të kërkimit shkencor nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia e Veriut në ambientet e brendshme dhe të jashtme të Akademisë së Shkencave.
Kështu ka njoftuar Qendra e Studimit të Arteve përmes një njoftimi në Facebook.
Panairi synon që të bëjë të njohura arritjet më cilësore në botimet akademike, shkencore dhe universitare dhe promovimin e figurës dhe personalitetit të shkencëtarit e studiuesit shqiptar në hapësirën mbarëkombëtare.
Ky panair, i kthyer tashmë në traditë (i pari në Tiranë në vitin 2022 dhe i dyti në Prishtinë në vitin 2023), provoi se libri akademik dhe shkencor kërkon qasje të tilla gjithëpërfshirëse, ku akademikët, studiuesit, autorët, botuesit, institucionet kërkimore, IAL-të, të jenë së bashku, në shërbim të promovimit të këtyre botimeve dhe lehtësimit të rrugës së librit akademik dhe shkencor drejt lexuesit.
Si një aktivitet me karakter promovues, konfirmues dhe manifestues, Panairi i 3-të i librit akademik dhe shkencor, Tiranë 2024, do të mundësojë pranë vendosjen në sasi dhe cilësi të botimeve shkencore dhe të autorëve të tyre nga e gjithë hapësira shqiptare, duke synuar lidhjen në një rrjet të botuesve të librit shkencor, në universitete e institute, për të lehtësuar jo vetëm marrjen e informacionit, por edhe mundësinë e shkëmbimeve shkencore, në liri të plotë komunikimi e ndërveprimi.
Panairi do të shërbejë si një hapësirë dhe mundësi diskutimi mbi tema të rëndësishme të dijeve shqiptare, kërkimit shkencor dhe të drejtës së autorit.
Kryeministri Albin Kurti ka kërkuar lirim të menjëhershëm të qytetarëve kosovarë që janë ndaluar e që po mbahen të bllokuar nëpër kufijtë me Serbinë.
I pyetur nga RTK për veprimet e autoriteteve serbe nëpër kufij, kryeministri Kurti deklaroi që kjo situatë ishte e paralajmëruar nga Serbia, derisa thotë se kjo po bëhet edhe pas suksesit të Kosovës në Asamblenë Parlamentare të KiE-së.
“Të dielën ka pasur një deklarim publik nga presidenti i Serbisë, ku është paralajmëruar se do të ketë kësi lloj arrestimesh e ndalimesh për shqiptarët në vendkalimet kufitare. Ai ka thënë publikisht kur e ka vizituar njësitin e specializuar Kobra të ushtrisë së Serbisë se aty ku kanë kontroll efektiv do të ketë sulme mbi ata që Serbia i konsideron të padëshirueshëm. E këtu e ka fjalën për shqiptarët e Kosovës, për shqiptarët që janë në Preshevë, Medvegjë e Bujanoc dhe jo vetëm, por gjithashtu edhe për serbët të cilët janë të integruar në institucionet e sistemit tonë. Ndërkaq, pas kalimit me sukses me 82 përqind të votave në Asamblenë Parlamentare të KiE-së duket se është përshpejtuar dhe është rritur përmasa e Serbisë, e cila thjesht ka problem me faktin që ne si popull dhe si shtet ekzistojmë”, ka theksuar Kurti.
Këto komente kryeministri i bëri pas homazheve në Poklek në 25 vjetorin e masakrës së forcave serbe ndaj civilëve shqiptarë.
Ai tutje theksoi se autoritetet serbe jo që vetëm nuk janë penduar për atë që ka ndodhur para 25 vjetëve, por duket qartë se kanë edhe një lloj dëshire për të vazhduar krimet e dikurshme të Millosheviqit.
“Shumë prej të cilëve mbase i kanë ende në pushtet që asokohe bënin urdhërdhënie e ekzekutim, e këtu nuk e kam fjalën vetëm për presidentin e Serbisë, i cili dihet botërisht se ka qenë ministër i Informacionit. Qindra shqiptarë të ngujuar e të arrestuar nga autoritetet e Serbisë duhet të lirohen menjëherë, qoftë në kufirin ndërmjet Kosovës dhe Serbisë apo kufirin e Serbisë e Kroacisë dhe duhet t’u mundësohet dhënia e ushqimeve dhe medikamenteve, meqenëse për disa prej tyre po bëhen 24 orë që mbahen kësisoj të ngujuar dhe në mesin e atyre qindrave janë me dhjetëra fëmijë, e të cilët sigurisht se vuajnë më së shumti këtë gjendje kriminale që është bërë me urdhërdhënie nga Beogradi”, ka shtuar Kurti.
Ai ka thënë se nëse dëgjohet me vëmendje se çfarë ka thënë presidenti i Serbisë kur e ka vizituar njësitin Kobra, aty do të mund të kuptohet se ajo që po ndodhë sot ka qenë e paralajmëruar.
Gabriel Garcia Marquez (Gabriel Garsia Markez i njohur edhe si Gabo), shkrimtari i njohur kolumbian lindi më 6 mars të vitit 1927 në Aracataca, një fshat i vogël pranë maleve të Karaibeve kolumbiane dhe vdiq më 17 prill 2014. Ai ishte djali i Gabriel Eligio García dhe Luisa Santiaga Márquez Iguarán.
Në atë periudhë dështoi shoqëria United Fruit, që deri në atë kohë kishte mbajtur ekonominë në rajon në një nivel mjaft të mirë nëpërmjet kultivimit të bananes. Si në çdo familje të asaj krahine edhe në atë Márquez gjendja financiare ishte në përkeqësim të vazhdueshëm, kështu që Gabrile së bashku me prindërit u transferua në shtëpinë e gjyshërve të tij në Riohacha.
Tetë vjetët e para të jetës së Markezit kaluan qetësisht, të mbushura me historitë magjike të gjyshes Tranquilina Iguarán dhe tregimet epike të gjyshit Nicolás Ricardo Márquez Mehija, në shtëpinë e të cilit dëgjoi historinë e masakrës së plantacioneve të bananes, ku u vranë mbi 100 njerëz, që më pas u varrosën në një varr masiv. Nga goja e gjyshit dëgjoi bëmat e jashtëzakonshme të gjeneralit Rafael Uribe Uribe, protagonist absolut i Luftës Njëmijë Ditore (1899-1902), një nga ngjarjet më të rënda dhe më të përgjakshme në historinë e Kolumbisë.
Ne vitin 1935 humbi gjyshin dhe kjo ngjarje ndikoi shumë në gjendjen shpirtërore të 12 vjeçarit Márquez, i cili një vit me pas shkon në Barrankija për të studiuar në shkollën San Hosé. Më 1942 u transferua në Zipaquirá për të përfunduar gjimnazin. Ne moshën 20 vjeçare fitoi të drejtën e studimit në Universitetin e Bogotá, dega drejtësi. I mërzitur nga jeta e përshpejtuar e kryeqytetit kolumbian dhe nga i ftohti i krahinës se Andeve, Gabriel mbyllej në dhomën e tij ku lexonte kryeveprat e autorëve me të mëdhenj latinë dhe spanjisht-folës. I mahnitur nga letërsia, filloi të shkruante duke braktisur studimet.
Megjithë pasionin e madh për librat, Márquez ishte një nga ata që vuanin situatën e Kolumbisë që po kalonte një periudhë ku dhuna ishte gjithnjë e pranishme. Me 9 prill 1948, filloi e famshmja El Bogotazo, e njohur si treditëshi i dhunës në kryeqytet, që përfundoi me vdekjen e drejtuesit liberal Jorge Eliecer Gaitán. Gjatë atyre ditëve të përgjakshme disa njerëz hynë në apartamentin e tij dhe dogjën gjithçka. Márquez vendosi të shkonte në Kartagjenë ku gjeti punë si redaktor e më pas si reporter për gazetën “El Universal”.
Në vitin 1949 vendosi të rikthehej në Barrankija, ku filloi të punonte si gazetar dhe u bashkua me “El Gruppo de Barranquilla”, që përbehej nga të rinj që kishin pasion letërsinë. Një vit më pas publikoi në faqet e gazetës “El Espectador” të Santa Fésë një tregim me titull “La tercera resignación”. Në vitin 1952, mbaroi së shkruari romanin e tij të parë, “La hojarasca” (përkthyer shqip si Gjethurinat) dorëshkrimin e të cilit e dërgoi në Argjentinë. Pas tre javësh në përgjigjen që i erdhi shkruhej që mund të merrej me çdo gjë përveç se me letërsi.
Në vitin 1955 fitoi çmimin e parë në një konkurs, ku konkurroi me tregimin “Un día después del sábado” (Dita pas së shtunës). Falë dhuntive të tij narrative, García Márquez në një hark kohor mjaft të shkurtër u bë një nga emrat më të rëndësishëm të gazetarisë kolumbiane. Intervistat, artikujt dhe opinionet e tij ishin të mirëpritura në çdo redaksi. Te gjitha punimet e tij deri në 1956, u publikuan si një libër i vetëm me titull “Relato de un náufrago”, që trazoi skenën politike në vend pasi aty trajtoheshin trafiqet e drogës nëpërmjet detit. Qëndrimi i Markezit ndaj këtij fenomeni gjeti aprovimin e popullit, por provokoi keqas politikanët. Në nëntor të vitit 1956 drejtori i gazetës “El Espectador”, për të cilën punonte Markez, mori urdhër nga disa qeveritarë që të pushonte nga puna shkrimtarin. Nga miqësia e ngushtë dhe respekti i madh, drejtori vendosi ta dërgonte në Zvicër, ku do të punonte si reporter për gazetën e tij. Edhe pas falimentimit që ndodhi një vit me pas, Markez vendosi të qëndronte në Zvicër. Gjatë jetës në Evrope, ai vizitoi shumë qytete të famshme të kontinentit të vjetër së bashku me mikun Plinio Apuleyo Mendoza. Udhëtimi në fjalë shërbeu si frymëzim për të shkruar “90 días en la cortina de hierro”. Më 1958, pas një qëndrimi në Londër, García Márquez u kthye në Amerikë, për t’u vendosur më pas në Venezuelë.
Në Barrankija, u martua me Mercedes Barca, me të cilën pati dy fëmijë, Rodrigo (lindur në Bogotá në 1959) dhe Gonzalo (lindi në Meksiko në 1962). Më 1961 u transferua në New York ku filloi punën si korrespondent i Prensa Latina. Kërcënimet e vazhdueshme nga ana e CIA-s dhe kubanëve e shtynë të transferohej në Meksikë. Më 1967 realizoi kryeveprën e krijimtarisë se tij “Cien años de soledad“ (përkthyer shqip si Njëqind vjet vetmi), një libër që shënon kulmin e të ashtuquajturit realizëm magjik. Më 1974 dolën në treg “Ojos de perro azul” dhe “El otono del patriarca” (Vjeshta e patriarkut), dy veprat më komplekse të krijimtarisë së tij, një metaforë e gjerë mbi vetminë, mjerimin si pasojë e pasurimit.
Nga viti 1975, Márquez jetoi midis Meksikës dhe Kartagjenës, Havanës e Parisit. Më 1982, u vlerësua me çmimin Nobel për Letërsinë. Më 2002 publikoi vëllimin e parë të Vivir para contarla (Të jetosh për të treguar), ndërsa dy vjet më pas veprën e tij të fundit, të paktën deri tani Memorias de mis putas tristes(përkthyer në shqip nga Mira Meksi me titull Kujtim kurvash të trishta). Ndër veprat e tij me të mëdha përmenden Dashuri në kohërat e kolerës, Kronikë e një vdekjeje të paralajmëruar dhe “Njëqind vjet vetmi” e cila është përkthyer në shqip nga i madhi Robert Shvarc, Gjenerali në labirintin e tij, Erendira etj. Veprat e Markezit në shqip i kanë përkthyer Ramiz Kelmendi, Veton Surroi, Aurel Plasari, Mira Meksi e Robert Shvarc. / KultPlus.com
Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, ka reaguar pas arrestimit të administratorit të grupit “Albkings” që sipas saj ky ishte grupi më denigrues që ka ekzistuar ndonjëherë.
“Mirëpres arrestimin e administratorit të grupit më denigrues që ka ekzistuar ndonjëherë “Albkings”. Ky grup numëronte rreth 100 mijë përdorues të cilët e shfrytëzonin si platformë për denigrim, shantazh, kërcënim, shpifje, abuzim ndaj vajzave dhe grave.
Në këtë grup në vazhdimësi janë shpërndarë fotografi dhe video të vajzave dhe grave, duke përfshirë vajza të mitura”, ka shkruar ministrja.
Sipas Haxhiut, dëmi emocional dhe dhuna psikologjike e shkaktuar nga ky grup duhet dënuar sikurse edhe kërcënimet e shantazhet, denigrimet apo abuzimet nga këta persona.
“Uroj që ky rast të vazhdojë të trajtohet me seriozitet pasi që kemi shumë raste që pas ndarjes së paligjshme të fotografive apo videove private, shumë vajza dhe gra kanë bërë vetëvrasje.
Secili nga personat duhet të përgjigjet para drejtësisë. E vlerësoj punën e policisë dhe prokurorisë deri më tani”, shkruan ministrja Haxhiu. / KulPlus.com
Është hapur audicion për filmin e metrazhit të gjatë “Vdekja e një të pafajshmi” të regjisorit Visar Morina, ku janë ftuar të gjithë aktorët dhe jo aktorët që të marrin pjesë në këtë audicion që do të mbahet me 27 prill.
Sipas njoftimit, kërkohen burra të moshës 35 deri në 75 vjeçar dhe gra të moshës 30 deri në 75 vjeç.
Për të aplikuar është e nevojshme që të dërgohen disa të dhëna personale ku përfshihen emri, mbiemri, mosha, një fotografi, CV dhe gjatësia e trupit.
Data e fundit për aplikim është 23 prill 2024. / KultPlus.com
Më 30 prill në orën 18:00 në Kino ARMATA mbahet panel diskutimi dhe shfaqet filmi dokumentar fitues i çmimit Oscar “20 Ditë në Mariupol” (“20 Days in Mariupol”).
Pas hapjes së ekspozitës “Ukraina: Një krim lufte” (në Qendrën Barabar), do të mbahet një diskutim mes Svetlana Bachevanova, kuratore dhe botueses së librit të njëjtit titull dhe Brendan Hoffman, fotograf me renome i vendosur në Ukrainë.
Audienca ftohet të zhytet në fuqinë e rrëfimit vizuel në kohë krize gjersa eksplorojmë narrativat pas “Ukraina: Një krim lufte,” libër dhe ekspozitë vizituese që përfshinë punën e mbi 90 fotografëve pranë 30 rrëfime dëshmitarësh të pushtimit rus të Ukrainës dhe krimet e luftës të kryera në tokën ukrainase.
Libri “Ukraina: Një krim lufte” përfshinë mbi 360 fotografi mbërthyese së bashku me 30 rrëfime dëshmitarësh, duke ofruar dëshmi të dorës së parë të pushtimit rus të Ukrainës. Nëpërmjet thjerrëzave të këtyre fotoreporterëve të talentuar, ekspozita kap realitetet e tmerrshme të konfliktit, krizën humanitare dhe ndjekjen e pamëshirshme të drejtësisë për krimet e luftës të kryera në tokën ukrainase.
Pas panelit, do të shfaqim “20 ditë në Mariupol”, një dokumentar i vlerësuar me çmimin Oscar, që ndjek udhëtimin e guximshëm të gazetarëve ukrainas të bllokuar në qytetin e rrethuar. Shikuesit ftohen të shohin angazhimin e tyre të papërkulshëm për të dokumentuar mizoritë e pushtimit rus, një dëshmi e qëndrueshmërisë së shpirtit njerëzor.
Kjo ngjarje është pjesë e ekspozitës “Ukraina: Një krim lufte” që tregon punën e jashtëzakonshme të 93 fotoreporterëve nga e gjithë bota. Nga 29 prilli deri më 17 maj, mund të zhyteni në mbi 360 fotografi të fuqishme dhe 30 rrëfime dëshmitarësh, duke hedhur dritë mbi konfliktin e vazhdueshëm në Ukrainë tek Qendra Barabar në Prishtinë.
Prodhuar nga FotoEvidence dhe mbështetur nga Fondacionet e Shoqërisë së Hapur – Ballkani Perëndimor, në bashkëpunim me Qendrën Barabar, kjo ekspozitë shërben si një mjet jetik për avokim dhe mobilizim. Lejoni që kjo ekspozitë të frymëzojë dialogun, të nxisë ndjeshmërinë dhe të nxisë mbështetjen për popullin e Ukrainës në kërkimin e tyre për drejtësi dhe shërim. Pas turneut në Tiranë dhe Prishtina, ekspozita do të vazhdojë rrugëtimin e saj në kryeqytetet tjera ballkanase./KultPlus.com
Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Shkodër njoftoi se në Ditën Ndërkombëtare të Monumenteve dhe Siteve, hyrja në parqet arkeologjike Shkodër-Lezhë do të jetë falas.
Kjo është një mundësi e mirë për të eksploruar historinë, arkitekturën dhe trashëgiminë kulturore. DRTK Shkodër ftoi që të shfrytëzohet 18 prilli, si një mundësi e shkëlqyer për të eksploruar dhe përjetuar trashëgiminë tonë, në harmoni me natyrën, historinë e kulturën.
Dita Ndërkombëtare e Monumenteve dhe Siteve mbahet më 18 Prill çdo vit në mbarë botën. Qëllimi është të ndërgjegjësohemi për diversitetin e trashëgimisë kulturore, cenueshmërinë e vendeve dhe monumenteve dhe të bëhen përpjekjet e nevojshme për mbrojtjen dhe ruajtjen e tyre./ atsh / KultPlus.com
Me 24 prill do të organizohet promovimi i librit të Fatmir Tocit “Arbëreshët – Shqiptarët e Italisë”,, në Akademinë e Shkencave.
Libri me titull “Arbëreshët- Shqiptarët e Italisë: vendbanimet, historia, kultura, ritet, objektet e kultit” ka tërhequr vëmendje akademike.
Nën moderimin e botueses Irena Toci për librin do të diskutojnë figura të njohura si profesor Shaban Sinani dhe profesor Rexhep Qosja.
Gjithashtu do të marrin pjesë akademik Rami Memushaj, Pëllumb Xhufi, Neritan Ceka dhe ish-ambasadori i Shqipërisë në Romë, njëkohësisht autori i librit, Fatmir Toci.
Me rastin e 25 vjetorit të masakrës në fshatin Poklek i Vjetër të Komunës së Drenasit, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani dhe kryeparlamentari, Glauk Konjufca bënë homazhe pranë varreve të të vrarëve, derisa u shprehën se ky përvjetor është ndër më të rëndit për Kosovën.
E para e vendit, Vjosa Osmani tha se masakra në Poklek është ndër masakrat më të tmerrshme dhe mizore që është kryer ndaj fëmijëve, pleqve, grave e foshnjave.
Ajo tha se kryerësit e krimeve, jo vetëm që nuk janë dënuar, porse po marrin medalje e po promovohen nga Aleksandër Vuçiq. Osmani theksoi se thirrja për çdo përvjetor është të vihet drejtësi për kriminelët, që shtoi se dihen me emër e mbiemër.
“Sot më 17 prill është një prej përvjetorëve më të rëndë për Republikën e Kosovës, për shkak se përkujtojmë shumë nga masakrat e kryera ndaj civilëve e këtu në Poklek, është ndër masakrat më të tmerrshme, më mizore, një holokaust për nga ngjashmëria dhe mizoria, që është kryer ndaj fëmijëve, pleqve, grave, njerëzve të pambrojtur, ndaj foshnjave gjashtë muajshe. Në Poklek, në shtëpinë që do ta vizitojmë së shpejti, janë djegur disa herë radhazi civil, të cilët nuk u kursyen pavarësisht moshës. Janë ekzekutuar foshnjet siç e thashë edhe fëmijë të cilët e tëra çfarë donin dhe prisnin ishin të jetojnë të sigurtë, të jetojnë me prindërit e tyre dhe të jetojnë të lirë. Viktima më e vogël e kësaj masakre kishte emrin Liri, gjashtë muajshe, si simbolikë për sakrificën që edhe liria por edhe gjitha familja e saj do ta bënin në mënyrë që ne sot të jetojmë të lirë. Në këtë përvjetor dhe çdo përvjetor tjetër, thirrja jonë është për drejtësi. Ata që kanë urdhëruar për këtë masakër dihen me emër dhe mbiemër. Qendra për të Drejtat Humanitare ka mbledhur provat për personin që atë dite ishte në krye të forcave policore, që kanë djegur dhe ekzekutuar këto familje. Por, për fat të keq ata që kanë urdhëruar lëre që nuk janë dënuar, por kanë marrë medalje dhe promovime nga Aleksandër Vuçiq, i cili sot është në krye të Serbisë“, tha Osmani.
Kryeparlamentari Glauk Konjufca tha se sot po bëhen 25 vjet nga masakra më e tmerrshme që ka ndodhur në Kosovë.
Ai potencoi se para 25 vjetëve, në Poklek ndodhi një prej akteve më të rënda të gjenocidit që Seria kreu mbi popullatën civile të Kosovë. Konjufca tha se vrasja e 25 fëmijëve në këtë masakër, tregon qëllimin e vërtetë gjenocidal të Serbisë për shfarosjen e popullit të Kosovës.
“Po bëhen 25 vjet prej kur ka ndodhur njëra nga masakrat më të tmerrshme në Republikën e Kosovës. Pra, këtu 25 vjet më parë ndodhi një prej akteve të rëndë të gjenocidit që Serbia okupatorë i kreu mbi popullatën tonë civile. Nga 54 që i vrau, 25 ishin fëmijë, këtu në Poklek, gjë që e tregon qëllimin e vërtetë gjenocidal të Serbisë, sepse gjithkush e shtron pyetjen e natyrshme, çfarë faji kishin fëmijët që t’i vrajë Serbia? Të vetmin faj në thonjëza, që ata e kishin ishin pse ishin shqiptarë. Kjo ishte arsyeja pse ishin ekzekutuar ata, gjë që tregon se qëllimi përfundimtar i Serbisë ishte shfarosja e popullit tonë. Kurse ne, jo vetëm që e kujtojmë me pikëllim këtë masakër, por edhe ndihemi të poshtëruar si popull meqenëse nuk erdhi kurrë drejtësia për këto krime që i kryen forcat e armatosura serbe të ushtrisë dhe policë”, tha Konjufca./ Express / KultPlus.com
Katër librat finalistë të Çmimit të Përkthimit “Fjala fest” 2024 dhënë nga Albania Letteraria, Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit dhe DEP janë:
“Flama” nga Tom Kuka me përkthim nga Valentina Notaro në 2022, “Diktatori i Kryqëzuar” nga Mira Meksi me përkthim nga Giovanna Nanci (Bonanno;2023)
“Pallati i Ëndrrave” nga Ismail Kadare me përkthim nga Liljana Cuka dhe “Kinostudio” e Gëzim Qëndro me përkthim nga Caterina Zuccaro.
Fituesi për përkthimin më të mirë nga shqipja në italisht do të shpallet me 6 Maj dhe ceremonia e çmimeve do të mbahet ditën e diel të 19 Majit në Milano në kuadër të FjalaFest, edicionit të parë të Festivalit të Letërsisë shqipe./atsh/KultPlus.com
Shumica e turistëve që udhëtojnë në Berat, në jug të Shqipërisë, mahniten me qendrën historike dhe Kalanë e tij, një vendbanim i lashtë i banuar ende sot. Sigurisht, qyteti ia vlen të vizitohet, shkruan Francesca Massotti në botimin italisht të “Lonely Planet”.
Planifikoni një udhëtim në Shqipëri dhe përjetoni aventura të paharrueshme në rrethinat e asaj që konsiderohet unanimisht një nga skenat më të bukura në Ballkan.
Xhamitë, manastiret dhe aventurat në kanione
Ju mund të shijoni ushqimin tradicional dhe origjinal në fermat e zonës, të bëni ekskursione në malin e Tomorrit, malin e shenjtë të vendit.
Legjendat dhe malet e shenjta
Një vend është magjik kur origjina e tij lidhet me legjendat. Ky është rasti i Beratit, një qytet në jug të Shqipërisë.
Thuhet se dy vëllezër, Shpiragu dhe Tomorri, duke u grindur për një vajzë me të cilën ishin të dy të dashuruar, luftuan për vdekje për të konkurruar për të.
Tomorri përdori shpatën për të luftuar, ndërsa Shpiragu u përgjigj me flakë.
Nga historia e tyre lindën malet mes të cilëve ndodhet ky qytet i trashëgimisë së UNESCO-s: Mali i Shpiragut që duket i prerë në feta dhe Tomorri me gropat e tij të mëdha.
Vajza e pikëlluar për fatin e dy vëllezërve derdhi lotë të shumtë të cilët sipas legjendës i dhanë jetë Osumit, lumit që sot ndan në dysh qendrën historike.
Veçanërisht mali i Tomorrit dominon zonën dhe shoqëron udhëtarët gjatë udhëtimeve të tyre në këtë zonë të Shqipërisë.
Është një mal i shenjtë, jo vetëm për shkak të legjendës, por edhe sepse është vendi ku çdo vit, në fund të gushtit, besimtarët bektashinj mblidhen për pelegrinazh, një vëllazëri islame me origjinë sufiste e themeluar në shekullin e XIII – ende e përhapur në të gjithë gadishullin ballkanik dhe në Turqi – e cila e ka selinë e saj në Tiranë (Qendra Botërore Bektashiane, e inauguruar në 2015).
Shije tradicionale
Në rrëzë të malit, në fshatin Roshnik, Alpeta Agroturizëm është një bujtinë e zemrës.
E krijuar fillimisht si bodrum vere në vitin 1994, ndër të parat në Shqipëri, që nga viti 2018 ka qenë një fermë dhe restorant dhe në tavolina shërbehen gatimet më të mira të gastronomisë vendase.
Është gjithashtu një bazë e shkëlqyer për të eksploruar mjedisin ose bërë kajak në pellgun afër pronës. Por arsyeja kryesore pse njerëzit vijnë këtu është dhe mbetet një. Në fakt, dy, ushqimi dhe vera.
Perime nga kopshti, byrekë të shijshëm të mbushur me djathë dhe mish dhie që rritet në shpatet e malit Tomorr, makarona të përgatitura vetë dhe shumë të tjera.
Gjithçka këtu është lokale, sezonale dhe e freskët, sipas traditës më të mirë shqiptare.
Ndër të gjitha verërat spikat Pulëz, një verë e bardhë e bërë nga rrushi me erë, e cila të kujton “Chardonnay”.
Mes vreshtave dhe kanioneve
Në rrethinat e Beratit nuk mungojnë bodrumet e verës.
Qyteti, në fakt, është në një pozicion ideal për rritjen e rrushit: toka është gëlqerore dhe klima është e butë. Dielli dhe sasia e duhur e shiut alternohen në mënyrë të përkryer.
Nuk është çudi që bodrumet më të rëndësishme të verës në Shqipëri – mes tyre, Veraria Çobo, Kantina Nurellari dhe Kantina Pupa – ndodhen pikërisht këtu.
Ata që e duan adrenalinën duhet të vizitojnë Kanionet e Osumit, të gdhendur pranë lumit me të njëjtin emër, 53 kilometra në juglindje të Beratit.
Formacionet shkëmbore, kalimet, ujëvarat dhe shpellat ngjajnë me një miniaturë të grykave të thella amerikane, vetëm se këtu natyra është padyshim më e harlisur.
Kanionet e Osumit janë një parajsë për adhuruesit e aktiviteteve në natyrë: ecjet në shtigjet përgjatë kanioneve. Një panoramë që është e vështirë të harrohet!
Berati, muze në natyrë
Duke u ngjitur përgjatë brigjeve të lumit, më në fund do të mbërrini në Berat – qyteti i dritareve të mbivendosura.
Fjala kyçe këtu është të humbasësh. Minaret, drunjtë, kryqet dhe manastiret fshihen mes rrugëve labirintike të këtij muzeu të hapur, i cili sipas UNESCO-s është shembulli më i mirë i bashkëjetesës fetare shekullore në Tokën e Shqiponjave.
Dy lagjet që përbëjnë shpirtin historik të Beratit, Gorica dhe Mangalemi, ndahen nga Osumi dhe janë shtëpia e shtëpive të lashta tradicionale, kopshteve me lule, kishave dhe xhamive të heshtura, si dhe muzeume interesante.
Ashtu si Muzeu Solomon, kushtuar historisë së hebrenjve të shpëtuar nga shqiptarët gjatë Luftës së Dytë Botërore – Shqipëria ishte i vetmi vend në botë që nuk i dorëzoi as edhe një hebre nazistëve.
Muzeu tjetër i rëndësishëm në Berat, Onufri kushtuar ikonografisë së piktorit shqiptar me të njëjtin emër, është i mbyllur brenda mureve të Kalasë së Beratit.
Për ta arritur atë, ngjitesh në majë të kalasë duke ecur përgjatë rrugëve të heshtura me kalldrëm. Gjithçka duket një magji.
Mjafton të vizitoni Kishën e Trinisë së Shenjtë, e vendosur në kodrën pas mbetjeve të kështjellës, për ta kuptuar këtë. Nga këtu mund të shijoni një pamje të gjerë të luginës. / atsh / KultPlus.com
Po bënim shëtitjen e mëngjesit buzë detit… Kishte pak njerëz. Një burrë në moshë ulur në një karrige plazhi na përshëndeti. Ia kthyem pa ditur se kush është dhe vazhduam ecjen. Në kthim përsëri na u ballafaquan shikimet. Burri me mjekër më përngjau në një piktor të Prishtinës, që e njoh, por nuk ia di emrin. Më ndodh shpesh kjo gjë, prandaj e pashë të udhës t’i flisja. “Më dukeni fytyrë e njohur”, i thashë dhe prisja të më thoshte: “Jam filani nga Prishtina a nga Peja”, por doli krejt e kundërta.
Personi me të cilin na takoi rastësia nuk ishte shqiptar, por gjerman.
Më pyeti në dija gjermanisht a anglisht, unë i thashë jo, “French” dhe filluam bisedën në frëngjisht. Më tha se kishte tri javë që ishte në Shqipëri, se kishte qenë në Sarandë e Butrint, në Shkodër e Lezhë, për t’u vendosur në kamp këtu në Tale dhe se kjo ishte dita e tij e fundit në këtë vend.
Mësova se emrin e kishte Gert dhe se vinte nga Bohumi. “Aha, Bohum, i thashë, qytet i bukur, ka një Universitet të njohur dhe njihet edhe për ekipin e futbollit”. Gjermanit i erdhi mirë dhe buzëqeshi. Ndërkohë arriti edhe e shoqja me ca gjëra në duar. Po bëheshin gati të hanin mëngjes buzë detit, mëngjesin e fundit në Shqipëri. Gruaja, një gjermane sykaltër dhe e qeshur, e bukur edhe në moshë të shtyrë, quhej Elvira. Që të dy ishin pensionistë, sikurse edhe ne, unë dhe ime shoqe, Flutura. Gerti kishte punuar profesor në një shkollë të mesme në Bohum dhe ishte 76 vjeç, siç tha vetë. “Qenkemi moshatarë”, i thashë, duke e shqiptuar këtë fjalë edhe në shqip, në trajtën gege: “mocanikë”. Dy moshatarë, njëri shqiptar, tjetri gjerman, që të dy mjekërbardhë!
Po bisedonim prej në këmbë, aty buzë detit, ku çifti gjerman po shijonte çastet e fundit nën rrezet e diellit dhe aromën e Adriatikut.
U thamë se jemi nga Prishtina dhe se edhe ne sot, pas pak, do të niseshim për në vendin ku jetojmë. Gerti me gruan që kishin shëtitur botën, nuk kishin qenë në Kosovë dhe ne i ftuam ta vizitojnë Republikën e Kosovës (e përdora me qëllim emërtimin zyrtar), që nuk ka det, por ka bjeshkë të mrekullueshme dhe njerëz bujarë.
“Nesër do të kthehemi për në Gjermani, duke kaluar nga Mali i Zi, Kroacia, Sllovenia e Austria, por shpresojmë një ditë të vijmë edhe në Kosovë…”.
I pyetëm si kanë kaluar dhe a u ka pëlqyer Shqipëria dhe vendi tek janë vendosur, plazhi i Tales. “Mirë, shumë mirë, vend i bukur, por jo sa duhet i pastër”, tha burri, turisti nga Bohumi dhe hodhi shikimin nga plazhi i gjerë përplot me shishe plastike e mbeturina të tjera.
“Një gjë nuk e kuptoj, shtoi, përse gjithë këto shishe pastike? Pse ndodh kjo?!”.
Nuk dita ç’t’i them në çast dhe m’u kujtuan sakaq fqinjët e mi në Ulpianë që pinë duhan dhe i gjuajnë pakot e cigareve për dritare. Herë-herë edhe shishet e birrës a kanaçet.
Turisti gjerman shprehu habinë për këtë veprim dhe më pyeti përsëri: “Pse?”.
Elvira qëndronte pranë të shoqit dhe buzëqeshte. Edhe ajo dhe ime shoqe e ndiqnin bisedën, sepse kuptonin frëngjisht sa për t’u marrë vesh.
Çështje kulture dhe edukate, desha t’i them, sepse s’mund të quhet ndryshe kjo sjellje, por e zbuta pak, duke i zëvendësuar fjalët “kulturë dhe edukatë” me “shprehi e keqe”.
Dhe m’u kujtua një ngjarje e freskët e para pak ditëve.
Një ditë a dy para nisjes për në Shqipëri bëra fjalë me një “kojshiken” time duhanxhie pikërisht për këtë çështje. Dola rastësisht në dritare dhe e pashë me cigare në gojë tek llafoste me dikë, kurse pranë saj katër pako të zbrazura cigaresh të hedhura në park, në barin e gjelbër, që të katra të njëjta, që do të thotë të hedhura nga e njëjta dorë.
“Kush po i gjuan këto sende në park?”, i thashë.
“Çka je kah flet, kojshi, ma ktheu me pafytyrësi, a unë, a?!”
“Nuk thashë se ti, por dikush po dhe unë ty po të shoh këtë çast me cigare në gojë!”.
E hoqi cigaren nga goja dhe duke tundur thonjtë e gjatë të lyer me llak, më tha: “Hajt, allahile, k’qyr punën tande!”.
U detyrova ta mbylli dritaren dhe të kthehem në dhomë për ta “k’qyrur punën time”, ndërkohë që ime shoqe dhe im bir më qortuan pse bëj fjalë me njerëz për punë që nuk janë të miat.
M’u rishfaq e gjallë kjo skenë teksa bisedoja me çiftin gjerman nga Bohumi aty në plazhin e Tales.
“Nuk e kuptoj pse ndodh kjo?”, thoshte gjermani duke parë shishet e plastikës në çdo cep. Habitet Herr Gerti, sepse ai nuk arrin ta kuptojë se ne nuk jemi gjermanë, por ballkanas, shqiptarë dhe se do të na duhet edhe shumë kohë për ta krijuar vetëdijen se duhet të kujdesemi për mjedisin ashtu siç kujdesemi për shtëpitë tona, pra ta ruajmë pastërtinë edhe jashtë pragut e jo vetëm brenda.
U përshëndetëm me miqtë tanë gjermanë, duke u uruar rrugë të mbarë dhe vazhduam ecjen duke shkelur mbi rërën e butë të plazhit, të “stolisur” me plastikat që ia kishin vrarë, me të drejtë, sytë gjermanit. / KultPlus.com
Syri i Vizionit dhe organizatat tjera të shoqërisë civile në Pejë pas ngjarjes së rëndë tragjike që ndodhi dje ku Gjylejta Ukella u v*ra nga bashkëshorti i saj, kanë organizuar për sot MARSH PAQËSOR PROTESTUES, me moton “Kot flasim, derisa ata vrasin”.
Marshi që ka filluar nga ora 11:00 nga Qendra e qytetit vazhdon tek objektet e Policisë, Gjykatës Themelore dhe Prokurorisë Themelore në Pejë.
Edhe një herë, bëhet thirrje që urgjentisht të ndalohet me mohimin e femicidit dhe dhunës në baza gjinore. Mosndëshkimi i këtyre rasteve është inkurajim i mëtejshëm!’-thuhet nga organizatori. Marshit i ka pri vajza e të ndjerës e cila shihet në gjendje të rënduar emocionale, teksa i janë bashkuar edhe shumë figura politike e institucionale lokale. / KultPlus.com
Ne jemi Keune, brend profesional i kujdesit të flokëve nga Amsterdam, ndërtuar mbi besnikërinë ndaj stilistëve të flokëve. Me 100 vjet përvojë tani distribuimi i brendit në Kosovë është nën ombrellën e EBC Distribution.
Për artistët e vërtetë të ngjyrave. Keune Color është përgjigja e vetme e ëndrrave për flokët dhe ngjyrat.
Me Tinta Color: nga të kuqet e ndritshme deri te mbulimi i plotë i fijeve gri. Me tonerët dhe glazurat e Semi Color deri te fijet e bukura blonde me serinë e Ultimate Blonde. Çfarëdo që keni me mendje Keune Color e ofron atë.
Seminari i brendit Keune me edukatorë të çertifikuar do të organizohet në Kosovë me datën 17.04.2024 në ora 18:00 në Hotel Sheraton Marigonë për të gjithë stilistët e flokëve.
