Koha dridhet e përdridhet, do vij’ dita që do zgjidhet…

Posted on by Kult Plus

Ali Asllani
(Hakërrim)

Që nga Korça gjer te Shkodra mbretëron një errësirë,
nëpër fusha, nëpër kodra, vërshëllen një egërsirë!
Pra, o burra, hani, pini, hani, pini or’ e ças,
Për çakallin, nat’ e errët, është ras’ e deli ras’!

Hani, pini dhe rrëmbeni, mbushni xhepe, mbushni arka,
të pabrek’ ju gjeti dreka, milionier’ ju gjeti darka!
Hani, pini e rrëmbeni, mbushni arka, mbushni xhepe,
gjersa populli bujar t’ju përgjigjet: peqe, lepe!

Ai rron për zotrinë tuaj, pun’ e tija, djers’ e ballit,
ësht’ kafshit për gojën tuaj. Rroftë goja e çakallit!
Shyqyr zotit, s’ka më mirë, lumturi dhe bukuri,
dhe kur vjen e ju qan hallin, varni buz’ edhe turi!

Hani, pini dhe rrëmbeni, është koha e çakenjvet;
hani, pini e rrembeni, ësht’ bot e maskarenjve;
Hani, pini, vidhni, mblidhni gjith’ aksione, monopole,
ekselenca dhe shkelqesa, tuti quanti come vuole!

Nënshkrim i zotris suaj nëpër banka vlen milion,
ju shkëlqen në kraharuar decorata “Grand Cordon”!
Dhe kërkoni me ballhapur (!) komb i varfër t’ju thërres’
gjith me emrin tingëllonjës: Ekselenca e Shkelqes’
dhe të quheni përhera luftëtar’ e patriot’,
në ka zot dhe do duroj’, poshtëë ky zot, ky palo zot!

Grand Cordon i zotris’sate, që në gji të kan’ vendosur,
ësht’ pështyma e gjakosur e atdheut të vremosur;
dhe kolltuku ku ke hipur, duke hequr nderin zvarr’,
ësht’ trikëmbshi që përdita varet kombi në litar!
Dhe zotrote kullurdise, diç, u bëre e pandeh,
kundër burrit të vërtetë zë e vjell e zë e leh!

E na tunde, na lëkunde, nëpër salla shkon e shkunde,
mbasi dora e armikut ty me shok’ të heq për hunde.
Rroftë miku yt i huaj, që për dita los e qesh,
të gradoi katër shkallë, pse i the dy fjal’ në vesh!

Koha dridhet e përdridhet, do vij’ dita që do zgjidhet
dhe nga trasta pem’ e kalbur doemos jasht’ do hidhet!
Koha dridhet e përdridhet, prej gradimit katër shkallë
nuk do mbetet gjë në dorë veç se vul’ e zezë në ballë!

Mirpo ju që s’keni patur as nevoj’ as gjë të keqe,
më përpara nga të gjithë, ju i thatë armikut: “Peqe!”
Që të zinit një kolltuk, aq u ulët u përkulët,
sa në pragun e armikut vajtët si kopil u ngulët!
As ju hahet, as ju pihet, vetëm titilli ju kihet…
Teksa fshat’ i varfer digjet… kryekurva nis e krihet!

Sidomos ju dredharakë, ju me zemra aq të nxira,
ju dinakë, ju shushunja, ju gjahtar’ në errësira!
ا’na pa syri, ç’na pa syri!… Hunda juaj ku nuk hyri:
te i miri, te i ligu, te spiuni më i ndyri!

Dallavera nëpër zyra, dallavera në pazar,
dallavera me të huaj, dallavera me shqiptar’
Vetëm, vetëm dallavera, dhe në dëm të këtij vëndi
që ju rriti, që ju ngriti, që ju ngopi, që ju dëndi!

Nëse kombi vete mbarë, nesër ju veproni ndryshe,
dylli bënet si të duash, kukuvajk’ dhe dallandyshe…
kukuvajka gjith, me lajka, nesër silleni bujar,
nënë dorë e nënë maska, shkoni jepni një kapar!

Dhe kujtoni tash e tutje me të tilla dallavera
kukuvajka do përtypi zog e zoga si përhera…
Ja, ja grushti do të bjeri përmbi krye të zuzarve,
koha është e maskarenjve, po Atdheu i shqipëtarve!

Edhe ju të robëruar, rob në dor’ të metelikut,
fshini sofrat e kujtdoj’, puthni këmbën e armikut!
Që ta kesh armikun mik e pandehni mënçuri,
mjafton bërja pasanik, pasanik dhe “bëj” i ri,
dhe u bëtë pasanik, me pallate, me vetura,
kurse burrat më fisnikë, japin shpirtin në tortura!

Vëndi qënka sofr’ e qorrit, vlen për goj’ e për lëfytë,
bëni sikur veni vetull’, shoku shokut krreni sytë…
Dhe për një kërkoni pesë, po më mir’ njëzet e pesë.
Le të rrojë batakçiu dhe i miri le të vdesë!

Po një dit’ që nis e vrëret do mbaroj’ me bubullimë,
ky i sotmi zër’ i errët, benet vetëtimë
dhe i bije rrufeja pasuris’ dhe, kësi lloj,
nuk ju mbetet gjë në dorë, vetëm një kafshit’ për goj’!

A e dini që fitimi brënda katër vjet mizor’
nuk ësht’ yti, nuk ësht’ imi, është i kombit arbror,
ësht’ i syrit në lot mekuar, ësht’ i vëndit djegur, pjekur,
Ju do thoni si të doni… po e drejta dermon hekur!/ KultPlus.com

Enigma e Edgar Allan Poe, shqyrtimi i jetës dhe veprave të një gjeniu letrar

Posted on by Kult Plus

Edgar Allan Poe, një nga figurat letrare më të famshme dhe misterioze të Amerikës, vazhdon të magjepsë lexuesit dhe të frymëzojë shkrimtarët më shumë se një shekull pas vdekjes së tij, shkruan KultPlus.

I lindur në 1809 në Boston, Poe pati një fëmijëri të trazuar të shënuar nga vdekjet e hershme të prindërve të tij dhe duke kaluar nëpër një sërë shtëpish kujdestare.

Me gjithë këto vështirësi, pasioni për letërsinë i zhvilloi në moshë të re dhe filloi të shkruante poezi dhe prozë që në adoleshencë.

Karriera e shkrimit Poe filloi në vitet 1820 me botimin e një libri me poezi, por vetëm në vitet 1830 ai filloi të fitonte njohje për tregimet dhe poezitë e tij të shkurtra. Veprat e tij, si “The Raven”, “The Tell-Tale Heart” dhe “The Fall of the House of Usher”, u karakterizuan nga temat e tyre të errëta, thellësia psikologjike dhe përdorimi i shkathët i gjuhës.

Shkrimi i Poe ishte gjithashtu i ndikuar shumë nga magjepsja e tij me makabren dhe të mbinatyrshmen, të cilat ai i përdorte shpesh për të eksploruar psikikën njerëzore dhe natyrën e realitetit.

Pavarësisht famës së tij në rritje si shkrimtar, Poe luftoi financiarisht gjatë gjithë jetës së tij. Ai punoi si redaktor reviste, kritik letrar dhe pedagog, por kurrë nuk fitoi të ardhura të qëndrueshme.

Pavarësisht këtyre përpjekjeve, ai vazhdoi të shkruante dhe të botonte, dhe veprat e tij u lexuan dhe u admiruan gjerësisht nga shkrimtarë dhe kritikë të tjerë letrarë.

Jeta dhe vepra e Poe ishin të mbuluara me mister dhe shumë teori janë paraqitur për të shpjeguar sjelljen e tij të çuditshme dhe temat e çuditshme të shkrimit të tij.

Disa kanë sugjeruar se ai vuante nga sëmundje mendore, ndërsa të tjerë kanë sugjeruar se puna e tij ishte ndikuar shumë nga përvojat e tij personale dhe ndjenja e tij e izolimit dhe tjetërsimit.

Poe vdiq në rrethana misterioze në vitin 1849, në moshën 40-vjeçare. Shkaku i vdekjes së tij mbetet një mister dhe teoritë variojnë nga alkoolizmi, tuberkulozi dhe vetëvrasja. /KultPlus.com

Ura e Tamarës dhe hani i saj, simbole të trashëgimisë sonë kulturore

Posted on by Kult Plus

 Ura e Tamarës dhe hani pranë saj janë objekte të trashëgimisë sonë kulturore të cilat dëshmojnë për bukuritë dhe traditat shqiptare.

Ura e Tamarës e ndërtuar mbi lumin Cem të Vuklit, një kryevepër e shekullit XVIII, është ndërtuar nga vezirët Bushatllinj dhe mbetet një simbol i trashëgimisë sonë kulturore. Gurët e saj tregojnë histori shekujsh, duke lidhur komunitete e kultura.

Pranë saj ndodhet Hani i Tamarës, dikur një strehë për udhëtarët dhe tregtarët, sot një kujtesë e mikpritjes dhe historisë shqiptare.

Këto vepra janë shpallur, në vitin 1984, Monumente Kulture të Kategorisë I dhe tregojnë pasurinë tonë historike dhe arkitekturore.

Ura e Tamarës në Kelmend, lidh Shkodrën me viset e malësisë. Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Shkodër publikoi në rrjetet sociale pamjet e luginës, ku gjendet ura dhe hani, luginë e cila ka origjinë akullnajore dhe është në lartësinë 1100 metra mbi nivelin e detit.

Në të dy anët e luginës ngrihen shpate malesh me pjerrësi të konsiderueshme dhe të veshura me pyje dhe kullota. Bimësia drunore përbëhet kryesisht nga ahu dhe halorët. Kjo zonë shquhet për panoramën si dhe për reshjet e shumta të dëborës./atsh/ KultPlus.com

Pas 40 vjetësh, inaugurimi presidencial në SHBA bëhet brenda Kapitolit

Posted on by Kult Plus

Për herë të parë që prej 40 vjetësh inaugurimi i një presidenti amerikan do të bëhet brenda Kapitolit. Presidenti i zgjedhur Donald Trump do ta bëjë betimin të hënën në ambjentin e mbyllur për shkak të temperaturave tepër të ulëta. Çdo ceremoni inaugurimi presidencial në Uashington ka të veçantat e veta, por këtë vit siç njofton korrespondentja e Zërit të Amerikës Carolyn Presutti ai do të jetë vërtet ndryshe.

Orkestra e Marinsave ka interpretuar në çdo inaugurim që nga viti 1801. Por këtë herë, anëtarëve të saj nuk do t’u duhet të shqetësohen se mos instrumentat e tyre ngrijnë, sepse inaugurimi do të mbahet brenda Kapitolit të Shteteve të Bashkuara për shkak të temperaturave të acarta.

Janë tingujt e tyre që do të shoqërojnë këngën “America the Beautiful” dhe menjëherë pasi Donald Trump të bëjë betimin si president këngën “Hail to the Chief”, interpretuar të dyja nga Carrie Underwood.

“Edhe pse është hera ime e shtatë, çdo herë është e veçantë. Është pak surreale që jam pjesë e një cope historie dhe që ne jemi të pranishëm në këtë ngjarje madhore jo vetëm për Amerikën, por për gjithë botën. Pra, mund të duken të gjitha njësoj, por nuk janë kurrë të njëjta”, thotë rreshtesi Leslye Barrett i Orkestrës së Marinsave.

Dhe këtë herë do të jetë vërtet ndryshe. Hera e fundit që temperaturat e ftohta zhvendosën ceremoninë në ambiente të mbyllura ishte viti 1985, kur Ronald Reagan bëri betimin për mandatin e tij të dytë.

Përgatitjet për pjesëmarrjen e vizitorëve me bileta filluan më shumë se një muaj më parë, përfshirë ndërtimin e një platforme në Kapitol, ndërtimin e stendave të paradës dhe 48 kilometra barriera përgjatë trotuarëve, më shumë se në çdo inaugurim të mëparshëm.

Mijëra vetë mund të vijnë gjithsesi në Uashington për të ndjekur ceremoninë, mes tyre Zander Goss dhe Olivia Connelly.

“Nuk kam qenë kurrë më parë. Jam e re në Uashington dhe është moment i mirë”, thotë Olivia.

“Nëna ime ishte nëntë muajshe shtatzënë me mua në inaugurimin e Xhorxh Bushit, katër ditë para se unë të lindja, kështu që teknikisht është ndoshta inaugurimi im i dytë”, thotë Zander.

E hëna nderon traditën demokratike, pavarësisht polarizimit të zgjedhjeve.

“Është një shembull për amerikanët dhe për botën që kemi një tranzicion dhe një qeveri të re”, thotë Anita McBride, e cila ka punuar për katër administrata në Shtëpinë e Bardhë.

Pas betimit, presidenti zakonisht kalon me limuzinën e tij në një paradë dhe më pas del prej saj për të ecur në këmbë deri në Shtëpinë e Bardhë.

Por në këtë inaugurim, zoti Trump që sapo do të ketë bërë betimin do të shfaqet më pak se tre kilometra larg Kapitolit në një pallat sporti dhe koncertesh me kapacitet 20,000 persona.

Historia do ta kujtojë këtë inaugurim të dytë të zotit Trump, me një pamje të ndryshme nga ai i pari. /VoA/ KultPlus.com

Rexhep Qosja, Ibrahim Rugova e Idriz Ajeti në një fotografi të vetme

Posted on by Kult Plus

Në këtë fotografi, të publikuar kohë më parë nga Instituti Albanologjik i Prishtinës, shohim tok në një tribunë shkencore Rexhep Qosjen, Ibrahim Rugovën dhe Idriz Ajetin.

“Vitet kur këta tre mendimtarë ishin pjesë të stafit shkencor të IAP-it, padyshim se mund të cilësohen si vite të arta të këtij institucioni akedemik, kur pa as më të voglën mëdyshje IAP-i ishte kryeqendra e studimeve albanologjike”, pati shkruar në profilin e tij studiuesi i letërsisë Adil Olluri.

“Punonjësit e tij shkencorë ishin të pranishëm në shumë konferenca shkencore kombëtare e ndërkombëtare. Ky vit i dha shenjat e një rikthimi të IAP-it në vendin që i takon. Pra, të rikthimit të sigurtë në një qendër kryesore të studimeve dhe mendimit shqiptar. Viti 2018 qoftë i begatshëm për të gjithë dashamirësit e librit dhe albanologjisë”, kishte shkruar Olluri. / KultPlus.com

‘Nëse pak e nga pak ti ndal të më duash, unë do të ndal të dua pak e nga pak’

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Pablo Neruda

Ti e di se si është kjo:
nëse unë vështroj
në hënën e kristaltë, në degën e kuqe
të vjeshtës të ngadaltë në dritaren time,
nëse unë prek
pranë zjarrit
hirin e imët
ose trupin e rrudhosur të drurit,
gjithçka më sjell tek ty,
sikur gjithçka që ekziston,
aromat, dritat, metalet,
të ishin anije të vogla
që lundrojnë
drejt atyre ishujve të tu që më presin mua.

E pra tani,
nëse pak e nga pak ti ndal të më duash,
unë do të të ndal të të dua pak e nga pak.

Nëse papritmas
ti më harron
ti do të ndalësh të më kërkosh
sepse unë do të të kisha harruar tashmë.

Nëse e mendon gjatë dhe marrëzisht,
erën e flamujve
që kalon përmes jetës time,
dhe ti vendos
të më lësh mua në bregun
e zemrës ku i kam rrënjët e mia,
mos harro
se atë ditë.
se atë orë,
unë do të ngre krahët e mi për fluturim
dhe rrënjët e mia do të çrrënjosen
në kërkim të një toke të re.

Por
nëse çdo ditë dhe,
çdo orë,
ti e ndjen se je fati im dhe unë jam fati yt,
me buzëqeshjen që s’të shqitet,
nëse çdo ditë një lule
ngjitet në buzët e tua duke më kërkuar,
ah dashuria ime, ah vetja ime,
tek unë është kthyer rishtaz zjarri,
tek unë asgjë s’është fikur dhe as harruar,
dashuria ime ushqehet prej tëndes dashuri, e dashur,
dhe deri sa ti të jetosh do të jetë në krahët e tu
shtrënguar e lidhur pazgjidhshëm me të mijtë

Përktheu: Elida Buçpapaj / KultPlus.com

Është vonë të më mungosh

Posted on by Kult Plus

Ilirian Zhupa

Më mungojnë shumë gjëra, po ti më mungon e para.
Rruga më shtyn me bërryla, sikur do të më nxjerrë në skaj.
Atje, nëpër stola, rrinë ulur ca pleq me fytyra të bardha
Dhe të gjitha fytyrat ngjajnë.

Unë ku të shkoj? Unë kë të ndjek? Unë kujt t’i flas?
Shkoj në biblioteka dhe librat më kërrusin nga dashuria,
Ndjek fluturimin e shtërgjve dhe në qiej më pikturohet një vajzë,
Flas me një që s’e njoh dhe s’di se ç’thonë fjalët e mia.

O, po i kam të gjitha e prapë më mungojnë, më braktisin,
Zjarri brufullon brenda gjoksit, ngrohen shumë në të, po jo ti.
Udhët ku shkoj përfundojnë pikërisht atje ku nisin,
Sytë më erren nga pritja sa s’i quaj dot sy.

Pi një kafe me shokët. Ndahemi. Ata vrapojnë te të dashurat e tyre,
Mbështesin kokat mbi supe, pëshpërisin, pastrojnë shpirtin nga bryma.
Po unë çfarë të bëj? Vij te vetvetja. Mbështes kokën në horizontet e grivëra,
Pëshpëris gjer në thirrje dhe më merret fryma.

Pas të gjitha këtyre shkruaj e ç’shkruaj vargje.
Qielli më bëhet i kaltër, mosha më ndihet e bukur, nata më mbushet me yje.
Këndoj dashurinë që e kam dhe s’e kam, po e gjej të brishtë e të madhe
E ndihem demiurg dhe pre i dashurive.

Është vonë të më mungosh, e dashura ime! /KultPlus.com

‘Politika është gjëja më pak e rëndësishme dhe më pa vlerë në jetë, është shkuma e pistë në sipërfaqen e lumit’

Posted on by Kult Plus

Fragment nga ‘Valsi i lamtumirës’ së Milan Kunderës

Përktheu Saverina Pasho

– Ti nga jeta ke parë vetëm një aspekt dhe më të keqin, – tha doktor Shkreta. – Ti nuk ke ditur kurrë të jetosh. Gjithmonë ke menduar se detyra jote ishte, sikundër thuhet, të ishe njeri i kohës. Të ishe në qendër të realitetit. Po çfarë ishte për ty realiteti? Politika. Mirpo politika është gjëja më pak e rëndësishme dhe më pa vlerë në jetë. Politika është shkuma e pistë në sipërfaqen e lumit, ndërkohë që në fakt jeta e lumit zhvillohet shumë më thellë. Studimi i pjellorisë femërore zgjat qysh prej mijëra vjetësh. Është një histori e qëndrueshme dhe e sigurt. 

Dhe s’pyet fare nëse është më pushtet kjo apo ajo qeveri. Unë kur vë një dorezë plastike dhe kontrolloj organet femërore, jam shumë më afër qendrës së jetës nga ç’je ti, ti që për pak humbe jetën, ngaqë shqetësoheshe për të mirën e njerëzimit.

Arkimedi para rrathëve të tij, Mikelanxhelo para bllokut të gurtë, Pastëri para epruvetave, janë ata dhe vetëm ata që ndryshuan jetën e njerëzve dhe që bënë historinë e vërtetë, ndërsa politikanët… – Shkreta heshti një hop dhe bëri me dorë një gjest përbuzës.

– Ndërsa politikanët? – pyetj Jakubi dhe vazhdoi: – ja, ta them unë. Nëse shkenca dhe arti janë përnjëmend, arena e mirëfilltë dhe e vërtetë e historisë, politika, përkundrazi, është laboratori shkencor i mbyllur, ku me njeriun kryhen eksperimente të padëgjuara. Kaviet njerëzore rrokullisen poshtë kapanxhave, pastaj ngjiten sërish në skenë, të joshur nga duartrokitjet dhe të tmerruar nga trekëmbëshi, të spiunuar e të shtrënguar të spiunojnë. / KultPlus.com

‘Gjithçka është thënë tashmë, por meqenëse askush nuk po dëgjonte, ne duhet të fillojmë përsëri’

Posted on by Kult Plus

André Gide ishte një autor francez dhe fitues i Çmimit Nobel në Letërsi (në 1947).

Ai është autor i më shumë se pesëdhjetë librave. Gazeta “The New York Times” e kishte përshkruar atë si “njeriu më i madh bashkëkohor i Francës në letra”.

Për lexuesit tanë sjellim këtë koleksion me thëniet më të bukura të tij:

Të dish të lirosh veten nuk është asgjë; gjëja e mundimshme është të dish çfarë të bësh me lirinë e dikujt.

Njeriu nuk mund të zbulojë oqeane të reja, nëse nuk ka guximin të harrojë bregun.|

Besojuni atyre që kërkojnë të vërtetën. Dyshoni tek ata që e gjejnë.

Ji besnik ndaj asaj që ekziston brenda vetes.

Gjithçka është thënë tashmë, por meqenëse askush nuk po dëgjonte, ne duhet të fillojmë përsëri.

Ngjyra e së vërtetës është gri.

Vetëm ato gjëra janë të bukura të cilat janë të frymëzuara nga çmenduria dhe të shkruara nga arsyeja.

Hipokriti i vërtetë është ai që pushon së perceptuari mashtrimin e tij, ai që gënjen me sinqeritet.

Ju lutem mos më kuptoni shumë shpejt.

Të kesh zili për lumturinë e një njeriu tjetër është çmenduri; nuk do të dinit çfarë të bënit me të nëse do ta kishit.

Ai që dëshiron një trëndafil duhet ta respektojë gjembin e tij.

Vetëm budallenjtë nuk e kundërshtojnë vetveten.

Ka shumë gjëra që duken të pamundura për aq kohë që dikush nuk i provon ato.

Frika nga tallja lind frikacakun më të keq.

Guxo të jesh vetvetja.

Atëherë ju mendoni se dikush mund të mbajë një dashuri të pashpresë në zemrën e tij për aq kohë sa? … Dhe se jeta mund të marrë frymë mbi të çdo ditë, pa e shuar atë?

Ji besnik ndaj asaj që ekziston askund tjetër veç te vetja jote – dhe kështu bëhu i domosdoshëm.

Urtësia nuk vjen nga arsyeja por nga dashuria.

Eshtë më mirë të të urrejnë për atë që je sesa të të duan për atë që nuk je.

Si do të ishte një rrëfim i lumturisë? E tëra që mund të përshkruhet është se çfarë e përgatit atë, dhe pastaj çfarë e shkatërron atë.

Veprimet më vendimtare të jetës sonë – dua të them ato që ka më shumë të ngjarë të vendosin gjithë rrjedhën e së ardhmes sonë – janë, më shpesh , të pamenduara.

Ne duhet ta shijojmë këtë verë, lule më lule, sikur të ishte e fundit që do të shohim.

Të lexosh një shkrimtar është për mua jo thjesht të marr një ide se çfarë thotë ai, por të shkoj me të dhe të udhëtoj në shoqërinë e tij.

Çdo çast i jetës sonë është në thelb i pazëvendësueshëm: duhet ta dini këtë në mënyrë që të përqendroheni në jetë.

Unë nuk dëshiroja asgjë përtej buzëqeshjes së saj dhe të ecja me të kështu, dorë për dore, përgjatë një dielli të ngrohur, në shtegun e luleve.

Trishtimi nuk është pothuajse kurrë asgjë, por një formë e lodhjes.

Kapaciteti për të fituar falas nuk është asgjë; aftësia për të qenë i lirë është detyra.

Gjërat më të rëndësishme për të thënë janë ato që shpesh nuk i mendoja të nevojshme t’i thosha – sepse ishin shumë të dukshme.

Mirëpriteni gjithçka që ju vjen, por mos dëshironi për asgjë tjetër.

Arti fillon me rezistencën – në pikën ku rezistenca kapërcehet. Asnjë kryevepër njerëzore nuk është krijuar kurrë pa punë të madhe.

Arti është një bashkëpunim midis Zotit dhe artistit, dhe sa më pak që bën artisti, aq më mirë.

Në mënyrë që të jem plotësisht i lumtur, e vetmja gjë e nevojshme është të përmbahem nga krahasimi i këtij momenti me momentet e tjera në të kaluarën, të cilat shpesh nuk i shijoja plotësisht, sepse i krahasoja me momentet e tjera të së ardhmes.

Më shpesh njerëzit kërkojnë situata të jetës për të këmbëngulur në mendimet e tyre sesa për të arsimuar veten e tyre.

Rrugët më të rrahura janë sigurisht më të sigurtat, por mos shpresoni të fitoni shumë me to.

Kam ndërmend t’ju sjell forcë, gëzim, guxim, zgjuarsi, sfidë.

Novelisti nuk ka shumë dëshirë ta shohë luanin duke ngrënë bar. Ai e kupton që i njëjti Zot krijoi ujkun dhe qengjin, pastaj buzëqeshi, “duke parë që puna e tij ishte e mirë”.

Ata krijojnë dallime dhe rezerva të cilat unë nuk mund t’i zbatoj për vete, sepse ekzistoj vetëm si një i tërë; I vetmi pretendim im është të jem i natyrshëm dhe kënaqësinë që ndiej gjatë një veprimi, e marr si shenjë se duhet ta bëj.

Vetë gjërat që më ndanin dhe më dallonin nga njerëzit e tjerë ishin ato që kishin rëndësi; gjërat që askush tjetër nuk do të donte dhe nuk mund të thoshte, këto ishin gjërat që unë kisha për të thënë.

Krijimet më të bukura të burrave janë vazhdimisht të dhimbshme. Cili do të ishte përshkrimi i lumturisë?./KultPlus.com

‘Hesht njeriu pran grues që qan e turpnueme…’

Posted on by Kult Plus

Poezi e shkruar nga Millosh Gjergj Nikolla

Melodi e këputun – lot i kjartë nga syni
i një grues së dashun…
andje e përplasun,
xhevahir i tretun,
një andërr e shkelun,
buzë e paputhun
në melodin e këputun.

Nga vaji i heshtun shkunden supat e zhveshun,
verbojnë nga zbardhimi…
e ther, ther hidhnimi
për çastet e rrëshqitun,
për fatin e ikun,
për gëzimin e humbun
në melodin e këputun.

Brrylat ndër gjujë të mpshtetun, ftyrë në shplakë e fundosun:
Qan grueja e pikllueme
me zemër të piskueme
(një kitarë e gjymtun,
za kange i mbytun
në buzë nga dhimb’ e puthun
në melodin e këputun).

Hesht njeriu pran grues që qan e turpnueme…
syni i venitet
në të loti vërvitet,
diçka nxjerr nga xhepi
grues ia lë – dhe së shpejti
e len gruen e humbun
në melodin e këputun.

Por kur vjen ndoj tjetër, epshi kapërthehet,
gjaqet turbullohen,
përzihen, përvlohen,
çohen peshë, tërbohen
… e vetëm ndëgjohen
ahtët e molisun
në melodin e grisun./ KultPlus.com

Çfarë nënkupton ndalimi i mundshëm i TikTok-ut për konkurrencën SHBA-Kinë

Posted on by Kult Plus

TikTok, në pronësi të kompanisë kineze ByteDance, po përballet me ndalesë në Shtetet e Bashkuara. Ajo çfarë do të ndodhë më pas do të ketë pasoja të mëdha për konkurrencën globale në fushën e teknologjisë mes Kinës dhe Shteteve të Bashkuara dhe mund të përcaktojë raportet e presidentit në ardhje, Donald Trump, me Pekinin, shkruan Radio Evropa e Lirë.

Platforma për video është aplikacioni i parë global i Kinës dhe ia ka kaluar me performancë rivalëve, që janë në pronësi të SHBA-së, sikurse Instagram, Facebook apo X. Çështja e pronësisë kineze ishte ajo që e vendosi TikTok-un në shënjestër të Kongresit amerikan, i cili në prill të vitit 2024 miratoi një ligj lidhur me shqetësimet mbi sigurinë kombëtare, përfshirë përhapjen e dezinformatave dhe spiunazhit. Ligjin ka kërkuar nga ByteDance që ta shesë aplikacionin deri më 19 janar apo, në të kundërtën, do të përballet me ndalesë.

Përderisa kritikët e ndalesës thonë se të dhëna të ngjashme dhe shqetësime për privatësinë ekzistojnë edhe për platformat e mediave sociale të SHBA-së, çështja e pronësisë kineze i shton një dimension të ri.

Firmat e sigurisë kibernetike kanë sugjeruar se aplikacioni është i aftë të mbledhë të dhënat e përdoruesve përtej asaj çfarë përmbajtje ata shohin në TikTok, dhe Kina miratoi një ligj më 2017 që detyron shtetasit kinezë që jetojnë jashtë vendit të bashkëpunojnë me aparatin e saj të inteligjencës.

Më 2023, një gazetare britanike tha se të dhënat dhe vendndodhja e saj u gjurmuan nga punonjësit e TikTok-ut në Kinë dhe në SHBA. Dokumentet gjyqësore në SHBA të një ish-punonjësi të ByteDance po ashtu përshkruan se si Partia Komuniste e Kinës kishte qasje në të dhënat e kompanisë për të spiunuar protestuesit prodemokracisë në Hong Kong më 2018.

E gjithë kjo po ndodh mes tensioneve të rritura ndërmjet Pekinit dhe Uashingtonit si dhe në mes të shqetësimeve në rritje për spiunazh dhe hakim kinez në SHBA.

Trump ka lënë të kuptohet se është kundër ndalimit, pasi fillimisht e kishte mbështetur një lëvizje të tillë. Ai tha më 17 janar se vendimi i tij për TikTok-un “do të merret në të ardhmen jo shumë të largët”. Ai po ashtu zbuloi se kishte biseduar me udhëheqësin kinez, Xi Jinping, dhe veç tjerash, kishte diskutuar edhe për TikTok-un.

Mandati paraprak i Trumpit si president, nga viti 2016 deri më 2020, ishte karakterizuar me një qëndrim të ashpër karshi Kinës dhe me shënjestrim të kompanive kineze në Kinë dhe jashtë vendit, duke nisur nga infrastruktura e telekomunikimit 5G e deri te firmat e kamerave mbikëqyrëse. Ky qëndrim i ashpër ishte në kontekstin e thellimit të garës teknologjike mes Pekinit dhe Uashingtonit.

TikTok është versioni ndërkombëtar i Douyin-it të ByteDance, i cili shërben për tregjet në Hong Kong dhe Kinë dhe i përmbahet aparatit të rreptë të censurës të Pekinit. Teksa është një biznes i suksesshëm, popullariteti dhe ndikimi i tij i kanë dhënë një shtysë globale Pekinit. Mosgatishmëria e ByteDance për ndryshimin e pronësisë tregon vlerën që i jep algoritmit që e ka krijuar dhe që TikTok-u të vazhdojë të jetë kompani kineze.

Se si do ta trajtojë Trumpi këtë ndalesë mund të jetë një sinjal i hershëm se si ai do t’i qaset raporteve me Kinën dhe për llojin e dinamikës që ai do të ketë me Xi-në./REL/ KultPlus.com

Lamtumirë David Lynch

Posted on by Kult Plus

Regjisori i mirënjohur i ”Blue Velvet”, ”Mulholland Drive” dhe serialit televiziv ”Twin Peaks” ka vdekur në moshën 78-vjeçare.

Një duhanpirës i ”rëndomtë”, Lynch njoftoi verën e kaluar se vuante nga sëmundja polmonare e emfizemës dhe nuk do të mund të dilte më nga shtëpia për të drejtuar filma të rinj.

“Ka një boshllëk të madh në botë tani që ai nuk është më me ne”, njoftoi familja në Facebook.

Regjisori, skenaristi, producenti, muzikanti dhe artisti pamor, Lynch ka lindur në Missoula, Montana. I martuar katër herë, në vitet ’80 ai pati një lidhje romantike me Isabella Rossellini ndërsa ajo kishte luajtur në një nga filmat më të famshëm të Davidit, thrillerin psikologjik Blue Velvet në 1986.

I nominuar tre herë për Oskar (plus një Oskar Nderi në 2019), Lynch ishte i njohur për stilin e tij të veçantë kinematografik që ndërthurte surrealizmin, noirin dhe simbolizmin e ëndrrave.

Ai konsiderohej një nga mjeshtrit më me ndikim të kinemasë bashkëkohore Ai filloi karrieren si piktor dhe krijues i xhirimeve të animuara dhe të drejtpërdrejta, më pas u bë i njohur në vitin 1977 me Eraserhead, një vepër me humor të errët që u bë e zakonshme në qarkun e filmave të mesnatës.

Nominimi i tij i parë për Oscar erdhi me “The Elephant Man” të viteve 1980 (rrëfimi tragjik i jetës së Joseph Merrick), ndërsa “Mulholland Drive” i vitit 2001, një letër e helmuar për Hollivud që thur misterin dhe surrealizmin, fitoi çmimin për regjisorin më të mirë në Kanë.

Në vitet 1990 ai u kthye në qendër të vëmendjes me Twin Peaks, serialin revolucionar që ripërcaktoi zhanrin televiziv me narrativat e tij enigmatike dhe atmosferat shqetësuese.

Lynch më pas xhiroi Inland Empire në 2006 me Laura Dern, një nga aktoret e tij të preferuara.

Së fundmi, ai punoi në Twin Peaks: The Return, një rifillim prej 18 pjesësh i serialit origjinal, i cili u transmetua në 2017 në Showtime dhe luajti një tjetër nga aktorët e tij të kultit, Kyle MacLachlan.

Gushtin e kaluar, Lynch, i cili kishte praktikuar meditim transcendental për dekada, njoftoi sëmundjen e tij për gazetën britanike ”Sight and Sound”.

Emfizema e kishte mbyllur në shtëpinë e tij, duke mos mundur të bënte më shumë se disa hapa para se të humbiste frymën.

Tre vite më parë regjisori i kishte thënë lamtumirën cigareve.

“Pirja e duhanit është diçka që e doja shumë. Asgjë në botë nuk është aq e bukur, por ndërkohë po më vriste”, theksonte ai./ KultPlus.com

Më 1 shkurt mbahet Kuvendi Kombëtar Rinor

Posted on by Kult Plus

Kryeministri Edi Rama, njëherësh kryetar i Partisë Socialiste njoftoi sot mbajtjen në 1 shkurt të punimeve të Kuvendit Kombëtar Rinor të Partisë Socialiste.

Kryeministri ndau në rrjetet sociale momente nga punimet e Kuvendit Rinor të Durrësit.

“Durrësi Rinor 2030. Kuvendet Rinore në gjithë vendin do të kulmojnë në 1 shkurt me Kuvendin Kombëtar për Shqipërinë 2030”, shkruan Rama.

Gjatë punimeve të Kuvendit Rinor të Durrësit, kryetarja e bashkisë Durrës Emirjana Sako vlerësoi kontributin e të rinjve në PS.

“Falënderoj të gjithë djemtë dhe vajzat e Durrësit, Krujës e Shijakut që janë bashkuar me PS-në dhe që japin kontributin e tyre që kjo forcë të jetë një laborator idesh novatore të ardhura pikërisht nga të rinjtë. Vetëm nëpërmjet punës jam e sigurt që do të merrni atë që ju takon, meritën, besimin e njerëzve dhe vetëm puna juaj do të jetë rruga e cila do t’ju çojë në destinacionin tuaj”, tha Sako.

Sako theksoi se “PS ka vend për këdo që ka guxim, ide, dëshirë të punojë pa dëgjuar zhurmën e kotësisë, por duke pasur besim te vizioni i Edi Ramës dhe PS-së për ta parë Shqipërinë 2030 në majat e saj më të larta, ashtu siç i takon”.

Nga ana e tyre, të rinjtë vlerësuan se zgjedhjet e mençura sot janë për një të ardhme më të mirë nesër.

“Kjo qeveri ka marrë përgjegjësinë mbi supe, ka arritur të ngrihet mbi sfidat e saj dhe ka mundur që të marrë reforma kaq të rëndësishme për vendin tonë përfitimet e të cilave i hasim në përditshmëri. Duhet punuar tani për të ardhmen dhe e ardhmja është puna e të gjithë neve këtu që të marrim përgjegjësinë por edhe kënaqësinë që e kemi afruar Shqipërinë me BE-në”, u shpreh një nga të rinjtë./ KultPlus.com

Luljeta Pula-Beqiri publikon librin “Helmimet, krimi dhe mashtrimi”

Posted on by Kult Plus

Aktivistja e njohur Luljeta Pula-Beqiri, ka publikuar librin “Helmimet, krimi dhe mashtrimi”, përcjell KultPlus.

Libri është publikuar nga shtëpia botuese Faik Konica.

Libri mund të gjendet në libraritë Dukagjini, Buzuku dhe Artini në Prishtinë dhe në librarinë Office Kosova në Prizren që nga data 22.01.2025.

Libri është mbështetur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit./ KultPlus.com

BE do t’i monitorojë zgjedhjet e 9 shkurtit me mbi 100 vëzhgues

Posted on by Kult Plus

Misioni i Vëzhgimit të Zgjedhjeve të Bashkimit Evropian (EU MVZ) ka filluar punën për zgjedhjet parlamentare të Kosovës që do të mbahen më 9 shkurt 2025. Gjatë një konference për media, shefja e Misionit të BE-së, Nathalie Loiseau, njoftoi se ky është misioni i shtatë i BE-së për vëzhgimin e zgjedhjeve në Kosovë. 

Loiseau theksoi se prania e Misionit ka për qëllim të vëzhgojë dhe vlerësojë nëse procesi zgjedhor respekton ligjin e Kosovës, standardet ndërkombëtare dhe rekomandimet e mëhershme.

Misioni, i cili është misioni i vetëm ndërkombëtar me prani afatgjatë për këto zgjedhje, do të përfshijë mbi 100 vëzhgues të shpërndarë në terren. 

“Jemi ftuar nga presidentja Osmani me BE që të vëzhgojmë zgjedhjet parlamentare të Kosovës. Kjo është hera e 7 që BE është duke vëzhguar zgjedhjet në Kosovë. Zgjedhjet parlamentare të vitit 2025 janë një zhvillim i rëndësishëm për Kosovën. Janë zgjedhjet e para që po zhvillohen në Kosovë nënë ligjin e ri për zgjedhjet dhe kam kënaqësinë të theksoj që ligji i ri për zgjedhjet ka marr parasysh një numër rekomandimesh të BE-së. Misionin i BE për vëzhgimin e zgjedhjeve dhe prani e tij në teren ka për synim të vëzhgoj dhe vlerësoj se si procesi zgjedhor e respektin ligjin për zgjedhjet në Kosovë por edhe standarde ndërkombëtare si dhe rekomandimet e më hershme që ne i kemi bërë në mënyrë që të kontribuojmë në një proces zgjedhor kredibil, gjithëpërfshirës dhe transparent. Objektivi është që votuesit të jenë në gjendje të shprehin zgjedhjet e tyre”.

“Prania e Misionit po ashtu thekson mbështetjen e vazhdueshëm të BE për Kosovën që të fuqizoj edhe më teje qeverisjen demokratike. Ne po ashtu e paraqesim këtë rendis edhe në numra. Në momentin e zgjedhjeve do të jeni mbi 100 vëzhgues të zgjedhjeve në Kosovë që do të jenë të shpërndare në teren. Prandaj Misioni i BE-së është i vetmi mision i plotë ndërkombëtar për vëzhgimin e zgjedhjeve me prani afatgjate që do të vëzhgoj zgjedhjet parlamentare në Kosovë në këtë vit. Ekipi tashmë ka mbërritur këtu para një jave, këtë javë unë kam ardhur të mërkurën”, ka thënë ajo.

Ajo tha se nga data 19 janar, 18 vëzhgues afatgjatë nga 18 shtete, përfshirë vendet anëtare të BE-së, do të shpërndahen në të gjitha komunat e Kosovës. 

Ekipet e vëzhguesve janë të kombinuara për nga aspekti kombëtar dhe gjinor.

Shefja e Misionit nënvizoi se parimet kryesore të vëzhgimit përfshijnë pavarësinë, paanshmërinë dhe profesionalizmin.


“Nesër në mëngjes në ora dhjet ne do  sjellim 18 vëzhgues afatgjatë dhe do të shpërndajmë ata nëpër Kosovë. Vëzhguesit afatgjatë janë nga 18 shtete të ndryshme përfshirë vendet anëtare të Bashkimit Evropian, Norvegjia dhe Zvicra. Ata do të punojnë në 9 ekipe me nga dy persona që janë të kombinuar për nga aspekti nacional dhe gjinor. Ata do të bëjnë vlerësimin e përgatitjes për zgjedhje dhe do të mbulojnë të gjitha komunat. Vëzhguesit afatgjatë janë të pavarur dhe të anshëm. Janë thelbësor për misionin e BE-së për vëzhgimin e zgjedhjeve për të zhvilluar apo bërë një vlerësim të plotë dhe gjithëpërfshirës të procesit zgjedhor. Pak para datës së zgjedhjeve misioni do të përforcohet edhe me 36 vëzhgues afatshkurtër. Një delegacion i shtat anëtarëve të parlamentit evropian dhe deri në 36 diplomatë nga shtete anëtare të BE-së, Kanada, Noverigja dhe Zvicra. Parimi themelor I misionit për vëzhgimin e zgjedhjeve të BE-së janë pavarësia, paanshmëria, konsistenca, qasja afatgjate, profesionalizmi dhe mospërzierja”, ka thënë ajo./ KultPlus.com

Turizëm dimëror në Korab-Koritnik, Gjana për ATSH-në: Pistat natyrore të skive rrisin numrin e vizitorëve

Posted on by Kult Plus

Dëbora që ka mbuluar parkun natyror Korab-Koritnik është ftesë e parezistueshme për të apasionuarit pas natyrës e ngjitjeve në mal.

Korabi, maja më e lartë në vend me 2764 m dhe gjithë parku natyror rreth tij janë të bukur në çdo stinë, me peizazhe madhështore ku syri të sheh që nga majat shkëmbore, lugina, përrenj të fuqishëm, deri te pllaja ku dëbora nuk shkrin deri në korrik dhe kreshta që kapin qiellin e shumë detaje piktoreske baritore.

Dimri ofron mundësi të tjera në Korab-Koritnik. Drejtori i Administratës së Zonave të Mbrojtura në Kukës, Lefter Gjana foli sot për ATSH-në për këto mundësi të turizmit dimëror, ku kryefjala është skijimi.

“Ditët e fundit grupe turistësh vendas, por edhe të huaj të shoqëruar nga guidat lokale kanë vizituar parkun Korab-Koritnik, për të kaluar momente të paharrueshme në dëborën që ka mbuluar këtë park”, u shpreh Gjana.

Sipas tij, i gjithë parku ofron pista natyrore skijimi, ku të gjithë të apasionuarit mund të kalojnë kohën dhe të argëtohen me këtë sport dimëror.

“Zona gjithashtu të ofron edhe mundësi të tjera të ecjes në natyrë, ku bardhësia e borës i ka dhënë zonës këto ditë të ftohta janari pamje mahnitëse”, shtoi ai.

Ky park vitin e kaluar ka shënuar rritje të vizitorëve.

“Nga janari, deri në dhjetor të 2024 parku u vizitua 42 105 turistë, nga të cilët 23 332 vendas dhe 18 773 të huaj”, tha Gjana.

Sipas tij, ndër vendet më të preferuara vijojnë të mbeten Shtegu i Ngjyrave, si dhe shtegu Brekijë-Tërshenë-Shkalla e Keqe.

Jo vetëm mali i Korabit, por i gjithë vargmali e bëjnë parkun një nga më të bukurit në Shqipëri me pamje mahnitëse ku vijat e peizazhit ngjiten dhe zbresin duke vizatuar konturet e një pamjeje të rrallë./atsh/ KultPlus.com

Hap dyert Galeria e Artit në Lezhë, restaurohen veprat e artit

Posted on by Kult Plus

Galeria e Artit Lezhë ka rihapur dyert pas një rinovimi total ndërsa është kryer edhe restaurimi i veprave të artit.

Ndërhyrjet bëjnë që në Galerinë e Lezhës, artit pamor t’i jepet dinjiteti, respekti dhe rëndësia që ky zhanër artistik meriton.

Hapat e radhës do jenë mirëmbajtja konstante dhe restaurimi i mëtejshëm i veprave, si dhe tërheqja në ekspozita e larmishmërisë së pikturave në stile dhe teknika duke pasuruar fondin e Galerisë.

Në kuadër të restaurimit janë ndërruar telajot e dëmtuara me telajo të reja, si dhe janë ndërruar të gjitha kornizat ekzistuese me korniza të reja cilësore me dizajn harmonik.

Po ashtu janë riparuar të gjitha veprat e artit të realizuara në fibër, të cilave u ishte krijuar kurbaturë ndër vite si shkak i amortizimit.

Ndër të tjera janë realizuar dhe montuar emërtimet identifikuese për çdo pikturë e skulpturë, si dhe është bërë ndërhyrje në podet e skulpturave të cilat kanë pësuar një restaurim total.

Nga ana logjistike është montuar dhe aplikuar ndriçim i personalizuar dhe bashkëkohor për veprat e ekspozuara./atsh/ KultPlus.com

Piktura ‘Kënga e Fundit’ e autorit Eshref Qahilit rrëmbeu çmimin Blerës – ‘Peneli i Flakës 2025’

Posted on by Kult Plus

Rrjedha e Manifestimit Tradicional “Flaka e Janarit 2025”, e cila ka filluar më 11 janar, e që është përcjellur me homazhe e vizita të ndryshme institucionale tek familjet e dëshmorëve, si dhe tribuna e konferenca, ka vazhduar me shtyllën e arteve pamore, me ç’rast është bërë ndarje e çmimeve për krijimet konkurruese.

Në hapje të edicionit të 34-të, në shtyllën “Peneli i Flakës 2025”, kryetari i Komunës së Gjilanit, Alban Hyseni, në prani të artistëve të shumtë pjesëmarrës nga trojet të ndryshme etnike si dhe në shenjë mirëkuptimi, respekti e falënderimi për mbi 50 kandidatët konkurrues me punime, vuri në dukje rëndësinë e vlerave kombëtare dhe historike që përfaqëson manifestimi si i tillë, sikurse vet ekspozita “Peneli i Flakës”.

“Po vazhdojmë me ekspozitën e 34-të të Manifestimit Tradiconal “Flaka e Janarit”, e cila është e përgatitur mirë dhe si i tillë përfaqëson vlerat tona kombëtare e historike, si dhe zhvillimin e artit bashkëkohor, krahas ecjes së shoqërisë sonë konform zhvillimeve që ka pasur ndër vite. Ajo që e bënë akoma më të veçcantë e më të rëndësishëm këtë edicion të “Penelit … ”, është pjesëmarrja me një punim e një artisti, një luftëtari e një atëdhetari, Rexhep Selimi. Ai fatkeqësisht gjendet në një proces të padrejtë që po zhvillohet ndaj tij dhe krerëve tjerë të UÇK-së, por që sonte, në mesin tonë e kemi prezentë me një vepër arti përmes së cilës ne kemi prezentë edhe një pjesë të shpirtit të tij krijues… ”, tha Hyseni.

Ai më tej i bëri edhe një përshkrim sakrificës së bashkëshortes së Rexhep Selimit, Shqipes, për të cilën vuri në dukje se, dikur, si 14-vjeçare, së bashku me babain e saj kishin lënë Gjermaninë për t’iu bashkuar radhëve të UÇK-së!

Më pas, në emër të kuratorit të ekspozitës i cili nuk ishte prezent, foli Avni Behluli, i cili theksoi se veprat konkurruese janë nga mediume të ndryshme pamore. Behluli vlerësoi lart angazhimin permanent institucional që kjo ngjarje kulturore dhe kjo shtyllë e manifestimit të jetë sërish në nivelin e kënaçshëm organizues.

Në emër të jurisë, Arta Ramadani tha se ka pasur prurje e punimeve konkurruese tejet cilësore, ndërsa vuri theksin se juria ishte e vendosur në vlerësim, ndaj u përcaktua për tri çmime, si në vijim:

Çmimi kryesorë, ai blerës i galerisë, “Peneli i Flakës 2025”, i është ndarë artistit Eshref Qahili për veprën në pikturë, “Kënga e Fundit”.

Juria ka ndarë edhe cmimet për punimet më të mira në dy kategori, pikturë e grafikë:

Çmimin e parë në pikturë e fitoi Blerim Tmava me veprën “Gjyshja”, akril në pikturë, ndërsa

çmimin e parë në grafikë e fitoi Lirigzon Dërmaku me punimin e tij me titull omonim “Grafikë”.

Edhe këtë edicion u dëshmua, sikundër që edhe u theksua paraprakisht nga ana e kritikës, se “Peneli i Flakës” vazhdon të jetë njëra nga ngjarjet e rëndësisë veçanta kulturore e artistike, e cila grumbullon krijues arti të shumtë nga mbarë hapësira kombëtare, ndërsa si e tillë i jep dimension unik, kulturor e emocional tërësisë strukturore të vet manifestimit “Flaka e Janarit”.

Edicioni i 34 i “Flakës … 2025”, vijon deri më 31 Janar, me një aktivitete të nduarndurshme e të ngjeshura kulturore, nëpër shtyllat përkatëse: Arte Skenike “Talia e Flakës”; Arte Letarare “Pena e Flakës” e Arte Muzikore “Fest Flaka”, në kujtim e nderim të heronjve dhe dëshmorëve të të gjithë brezave që ranë për liri./ KultPlus.com

A e di pse njerëzit nuk ta dinë për nder kur ti bën shumë për ta?

Posted on by Kult Plus

Mario Venuti

Sepse herën e parë që bën diçka për dikë, ti krijon mirënjohje tek ai. Herën e dytë që i bën ose i jep dikujt ti krijon një pritje. Personi pret të marrë përsëri. Herën e tretë ti ke krijuar tashmë një pritshmëri. Personi pret të marrë përsëri atë që i ke dhënë. Herën e katërt gjeneron një meritë.

Personi mendon se e meriton atë që po i jep dhe dëshiron të vazhdojë që ta marrë. Herën e pestë tashmë ke krijuar një varësi. Ai person ndjen se nuk mund të jetojë dot më rehat pa atë që po i jep. Ai tashmë është i llastuar. Herën e gjashtë ti kupton se nuk ka reciprocitet, nuk merr asgjë në këmbim dhe kështu ndalon së dhëni.

Dhe atëherë personi i llastuar që krijove është inatosur me ty sepse po ia mohon atë për të cilën ka aq shumë nevojë dhe më pas ai përfundon duke të të urryer, sepse ti nuk po ia jep më atë gjë për të cilën e ke bërë të besojë se e meritonte. Për këtë arsye, duhet të dimë se cili është kufiri në dhënie. Sepse ai tjetri nuk njeh kufi në marrje./ KultPlus.com

Enigmatët shqiptarë sfidohen ‘online’ në Garat e Enigmatëve në Manifestimin ‘Flaka e Janarit 2025’

Posted on by Kult Plus

Shoqata e Enigmatëve “Ndre Mjeda” dhe Redaksia e Revistës për Enigmatikë, “Horizonti”, në kuadër të Manifestimit Mbarëkombëtar të Kulturës, “Flaka e Janarit – 2025”, kanë paraparë të organizohen garat “online” në përpilimin e fjalëkryqit dhe anagramit.

Ky eveniment pritet të realizohet si vazhdimësi tashmë e rrjedhës së manifestimit tradicional në kuadër të “Flakës…”, duke shënuar një hap të rëndësishëm në promovimin dhe zhvillimin e këtij sporti mendor dhe shumë të popullarizuar tek shqiptarët.

Entusiazmi i të rinjve për këtë formë të garës “online” të enigmatëve, është shumë i madh, prandaj, organizatorët kanë ftuar adhuruesit dhe enigmatët nga mbarë trojet shqiptare, të marrin pjesë në këtë aktivitet garues që organizon Sh. E. “Ndre “Mjeda”, në Gjilan.

Në garat për të përpiluar Fjalëkryqin, dimensionet janë paraparë të jenë:

10/12, katrorë dhe një fjalë obligative në brendinë e fjalëkryqit, si: Ndre Mjeda. Ndërkaq, anagramin duhet përpiluar nga fjalët: ENIGMATIKA PËR FLAKËN E JANARIT.

Garuesit-përpiluesit e gjëzave të lartpërmendura, duhet t’i përmbahen rregullave gjuhësore dhe gramatikore. Garuesit, punimet e tyre duhet t’i sjellin deri me date 15 janar 2025.

Punimet dërgohen nëpërmjet E-mail adresës: [email protected]

Ndërkaq, me datë 25 janar 2025, do të organizohet tryeza e rrumbullakët, ku do të debatohet për të arriturat në fushën e enigmatikës dhe jo vetëm. Po në kuadër të tryezës do të shpallen fituesit e garës në përpilimin e fjalëkryqit dhe të anagramit, ku zyrtarisht, me emër dhe mbiemër do të dihen në përmbylljen e manifestimit të “Flakës së Janarit”, në mbrëmjen Gala, ku edhe do të jepet kupa per fituesit për këtë garë.

Aktiviteti do të mbahet në Objektin e Bibliotekës së Qytetit në Gjilan, duke filluar prej orës 12:00.

Synim i shoqatës është që me aplikimin e projekteve përkatëse dhe mbështetjen e MKRS-ës dhe DKRS-së komunale, të bëjë të mundur aktivitetin profesional të Shoqatës së Enigmatëve, “N. Mjeda”, me tendencë për t’u zgjeruar edhe me tej aktivitetet – Takimet e Enigmatëve në të gjitha qytetet e Republikë së Kosovës./ KultPlus.com

Adelina Paloja & Besiana Mehmedi mbajnë koncert solistik në Lezhë me rastin e 557- vjetorit të vdekjes së Skënderbeut

Posted on by Kult Plus

Me rastin e 557-vjetorit të ndarjes nga jeta të Heroit Kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu, sopranoja Adelina Paloja dhe mezzosopranoja Besiana Mehmedi në qytetin e Lezhës janë prezantuar para publikut me një koncert solistik, nën përcjelljen e pianisteve Alba Muçolli Dehirit dhe Rudina Cikos, shkruan KultPlus.

Qyteti i Lezhës, vendprehja e përjetshme e Heroit Kombëtar sipas sopranos Paloja dje është shëndrruar në vatër kujtese dhe krenarie, në të cilin nderim ka kontribuar edhe ajo vet përmes një repertori klasik të mirëkonceptuar.

“Patëm nderin e privilegjin të prezentohemi me Koncert solistik së bashku me mezzosopranon tonë të shquar prof. Besiana Mehmedi me të cilën kisha kënaqësi të veçantë të bashkonim zërat në frymën e nderimit përmes një repertoarit klasik të mirëkonceptuar i cili erdhi si thirrje për të mbajtur të gjallë frymën e unitetit dhe të rezistencës, nën një organizim të mrekullueshem nga Bashkia në Pallatin e Kulturës…

Këtë moment të bukur reflektimi artistik e ndamë të shoqëruara mrekullueshem në piano nga prof.Alba Muçolli Dehiri si dhe me pjesëmarrjen e çmuar të pianistes fantastike prof. Rudina Ciko”, ka shkruar sopranoja Adelina Paloja në rrjetin social “Facebook”.

Dje, më 17 janar ka qenë 557-vjetori i ndarjes nga jeta i Kryeheroit Kombëtar Gjergj Kastrioti- Skënderbeu./ KultPlus.com

Marie Luise Kaschnitz: Intervista

Posted on by Kult Plus

Marie Luise Kaschnitz (1901 – 1974), ka qenë prozatore, poete dhe eseiste gjermane. Autore e dhjetëra përmbledhjeve me tregime dhe poezi, ajo është shpërblyer me disa prej çmimeve më të njohura, si çmimi Georg Büchner (1955), çmimi Johann Peter Hebel (1970) dhe çmimi Roswitha (1973). Ndërsa më 1984 është themeluar çmimi letrar në emrin e saj, “Marie-Luise-Kaschnitz-Preis”.

INTERVISTA

Nga Marie Luise Kaschnitz

Kur të vijë vizitori,

Duke të të lutur, duke të të pyetur,

Rrëfeji se nuk koleksionon pulla,

Nuk bën fotografi me ngjyra,

Nuk rrit kaktuse.

Se nuk zotëron ndonjë shtëpi,

As televizor,

As pemë fiku të dhomës

Se ti nuk e di

Pse ulesh të shkruash,

Pa dashje, meqë s’të jep kurrfarë kënaqësie.

Se ende s’e ke gjetur kuptimin

E jetës tënde, megjithëse po plakesh.

Se ke dashur, por jo mjaftueshëm,

Se ua ke kthyer, por me druatje.

Se ke jetuar në shumë vende,

Por asnjërin nuk mund ta quash shtëpia jote.

Se dëshiron të vdesësh dhe je e frikësuar.

Se nuk mund të japësh asnjë shembull përveç këtij:

Ende e hapur.

Shënim:

Ndoshta gjëja e parë që do të mund të thuhej, pasi të lexohet poezia në tërësinë e saj, do të mund të ishte se na i imponon menjëherë, me përkorësinë e vetë tipike, dy pyetje që janë njëkohësisht edhe në kundërshtim edhe në përputhje me njëra-tjetrën. E para: a është kjo gjendje e përshkruar gjendja e këshilluar dhe aspiruar? E dyta: mos, përkundrazi, kjo është thjesht gjendja në të cilën zakonisht përfundojmë – e cila, megjithatë, s’duhet aspak të nxitë pakënaqësi?

Në të vërtetë, mbase me bukur siguri mund të themi se i referuari i kësaj poezie del të jetë një person i përkorë, idealisht i përkorë, në pothuajse fundin e rrugëtimit të tij ekzistencial. Ai që ka bërë, pësuar, parë, dëgjuar, mbi të gjitha: ka shkruar; e megjithatë prapëseprapë nuk ndihet në gjendjen që të japë një përkufizim, një shpjegim mbi të qenët e tij në këtë botë. Ka qenë i hapur dhe tolerant, duke shmangur të panevojshmen për të. Duke mbërritur te fundi, do të donte t’i jepte fund, megjithëse është i frikësuar. I frikësuar çfarë e pret pas? Sigurisht, është fare njerëzore. Sidoqoftë, është ende i hapur. Por, i hapur për çka? Për të vazhduar ashtu siç ka vazhduar deri më sot, apo megjithatë për t’i dhënë fund, pavarësisht asaj frike?

/Marrë nga Marie Luise Kaschnitz, “Selected Poems”, (me përkthim të Lisel Mueller), Priceton University Press, 2014/Gazeta Express‘/ KultPlus.com

Dështon fluturimi testues i SpaceX, shkatërrohet anija kozmike Starship 7

Posted on by Kult Plus

Testi i fundit i raketës Starship 7 të kompanisë SpaceX u shpërbë disa minuta pas nisjes nga Teksasi, ndërsa mbetjet ranë përsëri në Tokë mbi ishujt Turks dhe Kaikos në Oqeanin Atlantik.

Kompania SpaceX bëri të ditur se humbi komunikimin 8 minuta e gjysmë nga fillimi i fluturimit pa ekuipazh.

“Ne humbëm të gjitha komunikimet me anijen kozmike, kjo në thelb na tregon se kishim një anomali me shkallën e sipërme”, tha zëdhënësi i SpaceX, Dan Huot, i cili konfirmoi disa minuta më vonë se anija ishte e humbur.

“Suksesi është i pasigurt, por argëtimi është i garantuar!” u shpreh në Shefi Ekzekutiv i SpaceX, Elon Musk.

Huot më vonë tha se shpërthimi dukej se rezultoi nga një “rrjedhje oksigjeni/karburanti”, duke shtuar se kompania do të ndërmerrte hapa korrigjues. Kompania raportoi se motorët e anijes kozmike dukej se po mbylleshin një nga një.

“Starship përjetoi një çmontim të shpejtë të paplanifikuar gjatë djegies së tij në ngjitje. Ekipet do të vazhdojnë të shqyrtojnë të dhënat nga testi i sotëm i fluturimit për të kuptuar më mirë shkakun rrënjësor”, tha kompania në X, duke shtuar:

“Me një test si ky, suksesi vjen nga ajo që mësojmë dhe fluturimi i sotëm do të na ndihmojë të përmirësojmë besueshmërinë e Starship”.

– Sukses për konkurrentin Blue Origin

Anija kozmike kishte për qëllim të fluturonte mbi Gjirin e Meksikës nga Teksasi, duke bërë pothuajse një rrotullim të plotë global, të ngjashëm me fluturimet e mëparshme provë. Anija kozmike mbante 10 satelitë-mostra për të stimuluar dërgimin e tyre, duke shënuar fluturimin e parë të anijes së modelit të ri.

Pavarësisht dështimit të anijes kozmike, Super Heavy Booster, pjesa e parë dhe e ripërdorshme e raketës Starship, e ndërtuar për të siguruar shtytje të fuqishme, u kthye me sukses në pikën e saj të nisjes siç ishte planifikuar, duke bërë që ekipet e kontrollit tokësor të brohorasin me eksitim.

Administrata Federale Amerikane e Aviacionit raportoi se fluturimet në aeroportet në Miami dhe Fort Lauderdale-Hollywood të Floridas u vonuan deri në një orë për shkak të një “anomalie të lëshimit të raketës”.

Para nisjes së SpaceX, raketa masive New Glenn e kompanisë Blue Origin bëri fluturimin e saj të parë orbital, një moment historik i rëndësishëm në garën komerciale të hapësirës dhe një fitore për shefin ekzekutiv të Amazon-it, Jeff Bezos, i cili është pronar i Blue Origin.

Teksa SpaceX ka dominuar prej kohësh lëshimet orbitale me raketën e saj Falcon 9, duke siguruar kontrata nga agjencia hapësinore amerikane NASA, Pentagoni dhe kompanitë private, Blue Origin më parë ishte kufizuar në fluturimet suborbitale me raketën e saj më të vogël New Shepard.

Musk e uroi Bezos-in për debutimin e suksesshëm orbital./ atsh/ KultPlus.com

Shqipëria në panairin e turizmit ‘Fitur’ në Madrid nga 22-26 janar, mes 152 shteteve

Posted on by Kult Plus

Shqipëria do të prezantojë potencialet e saj turistike në Panairin Ndërkombëtar “Fitur” në Madrid,  i cili mbahet nga 22 deri në 26 janar.

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro tha sot se “edhe këtë janar, Shqipëria turistike e nis vitin me pjesëmarrjen në panairin gjigant të turizmit “Fitur” në Madrid me pjesëmarrjen e 152 shteteve dhe më shumë se 9000 ekspozuesve”.

“Vendi ynë qëndron krenarisht si një prej destinacioneve më atraktive në Europë , ku gjatë vitit të fundit ka pasur një rritje të ndjeshme jo vetëm të vizitorëve nga Spanja, por edhe të atyre nga vendet e Amerikës së Jugut”, tha Kumbaro.

Nën sloganin “Albania, all senses”, Shqipëria synon të tërheqjen e vizitorëve përmes shembullit të praktikave pozitive e të qëndrueshme në turizëm që promovojnë destinacone të turizmit natyror, prodhuesit lokalë, traditat e lashta, produktet artizanale e mikpritjen shpirtërore.

Shqipëria mori pjesë edhe vitin e kaluar në panairin “Fitur” në Madrid, ku tërhoqi në stendën e saj mijëra vizitorë, të cilët treguan interes për të vizituar vendin tonë.

Vitin e kaluar Shqipëria u vizitua nga 11.7 milionë vizitorë të huaj. Rimëkëmbja e Shqipërisë në turizëm është vlerësuar dhe promovuar fort edhe nga Organizata Botërore e Turizmit duke e përzgjedhur vendin tonë disa herë si qendër të ngjarjeve dhe vëmendjes së industrisë globale të udhëtimeve dhe duke e bërë Shqipërinë kryesuese të Barometrit të Turizmit./atsh/ KultPlus.com