I vendosur për të vazhduar fushatën për zgjedhjet presidenciale në nëntor, pavarësisht zërave gjithnjë e më të lartë brenda partisë që i kërkonin të tërhiqej, Joe Biden ka treguar se do të bëjë të kundërtën.
Në një konferencë, të mërkurën me zyrtarët e fushatës së tij, ai tha se askush nuk po e detyron atë të largohet.
Gjithashtu theksoi se vazhdon punën normalisht: “Më lejoni ta them sa më qartë, do të dal në zgjedhje. Askush nuk më çon drejt largimit, nuk po largohem. Jam në këtë luftë deri në fund dhe do të fitojmë”.
Veprimtaria e Aleksandër Moisiut ishte e fokusuar në Vjenë, për të depërtuar shpejt edhe në teatrot e tjera evropiane. Pas sukseseve të tij të njëpasnjëshme në aktrim ai u angazhua pothuajse në të gjitha vendet e Evropës e Amerikës Veriore.
Ai llogaritej sidomos në vitet para fillimit të Luftës së Parë Botërore si një nga aktorët më të mëdhenj në hapësirën gjermanofolëse.
Fusha e veprimit të Moisiut përmblidhte të gjithë spektrin e literaturës evropiane të teatrit, duke filluar që nga tragjedia antike greke e deri te koha moderne. Shumë të njohura u bënë interpretimet e tij të Hamletit, të Edipit, të Jedermann dhe të Fedja në veprën e Leon Tolstoit “Kufoma e gjallë”. Ai luajti po ashtu edhe rolet kryesore në premierat e pjesëve teatrale të Hauptmann-it , të Wedekind-it dhe të Hofmannsthal-it .
Për këtë aktor të madh, fjalët nuk i kursyen as filozofët e shkrimtarët më të mëdhenj të Evropës. Filozofi i njohur dhe një nga romancierët më të mëdhenj të gjuhës gjermane, Franc Kafka vlerësoi se gjestet e Moisiut ishin unike dhe të pa para ndonjëherë në skenat botërore.
“Zëri, mimika dhe gjestet e Moisiut shfaqin diçka unike, diçka e cila nuk ishte parë asnjëherë në skenën botërore të artit”, janë fjalët e Kafkës për Moisiun./ KultPlus.com
Për tri ditë me radhë, në qytetin e Prizrenit, do të mbahet festivali më i madh i muzikës rock dhe blues “Prizren Rock and Blues Festival”, i cili këtë herë sjellë artistë të njohur vendorë dhe ndërkombëtar.
Në festivalin “Prizren Rock and Blues Festival” përmes një programi të pasur artistik do të performojnë 12 bende muzikore, ndër të cilët janë: rock-bendi i njohur nga Suedia “Dirty Loops”, rock-kitaristi Frank Gambale dhe All Stars, Bon Jovi Experience dhe Vlatko Stefanovski. Ndërsa artistët shqiptarë që do të performojnë në këtë festival janë grupi 403, Bojken Lako dhe Sokol Keci Band.
Festivali realizohet nën patronatin e Kryetarit të Komunës së Prizrenit, Shaqir Totaj, dhe implementohet nga shoqata Melodia e Rock & Blues.
Për shkak respektimit të rregullave të sigurisë dhe mbarëvajtjes së Festivalit, sugjerohet që të gjithë adhuruesit të shkojnë në kohë dhe të ndjekin udhëzimet gjatë hyrjes.
Festivali mbahet më 4, 5, 6 korrik, në periferi të qytetit të Prizrenit, në ITP Prizren ish-kampin gjerman të KFOR-it, në ora 20:00. Hyrja do të jetë falas./ KultPlus.com
Gjuhëtari Xhevat Lloshi në rubrikën “Çështja e ditës” në News24 të gazetarit Klevin Muka, tha se me ndarjen nga jeta të gjeniut të letrave shqipe, Ismail Kadaresë, u shua një burim për pasurimin e gjuhës dhe kulturës shqiptare.
“Ismail Kadare i hapi horizonte të reja gjuhës shqipe. Këtë që bëri Ismaili duhej vërtet një talent i jashtëzakonshëm”, tha Lloshi.
Në vijim profesori i njohur, duke rrëfyer një histori të ndodhur rreth 50 vjet më parë solli në vëmendje mbledhjen e bërë në 1973 në Lidhjen e Shkrimtarëve lidhur me romanin “Dimri i Vetmisë së Madhe”.
“50 vjet përpara u bë një mbledhje në Lidhjen e Shkrimtarëve, iu kërkua Ismailit të bënte disa ndryshime për romanin “Dimri i Vetmisë së Madhe” dhe ai bëri vetëm një ndryshim e quajti “Dimri i Madh”.
Llazar Siliqi më ka thënë në atë kohë: pse nuk duan ta pranojnë këta që Ismaili ishte një gjeni.
Ismaili solli një përmasë krejt të re në letërsinë shqiptare, ai e çoi në një problematikë njerëzore.
Ka shkruar një novelë “Kush e solli Doruntinën”, çfarë solli me këtë Ismaili?
Ka një faqe atje që është më të bukurat e letërisë botërore, pasi shtron atë idenë e vijës së madhe që ndan jetën nga vdekja”, tha Lloshi.
Ariana Kasapolli është përzgjedhur drejtoreshë e re e Qendrës Kulturore për Fëmijë në Prishtinë.
Lajmin e ka bërë të ditur përmes një postimi në Facebook, drejtoresha për Kulturë në Komunën e Prishtinës, Sibel Halimi.
“Sot i urova mirëseardhje edhe drejtores së re të këtij institucioni me shumë rëndësi për fëmijët dhe të rinjtë tanë, Ariana Kasapollit. Bashkë me Arianën diskutuam gjerësisht për idetë e përbashkëta rreth projekteve të ndryshme që përfshijnë në jetën kulturore fëmijët dhe moshat e reja”, ka shkruar drejtoresha Halimi.
Drejtoresha Halimi më tutje ka thënë së Qendra Kulturore për Fëmijë bart emër kredibil dhe se festivali “Ylberi i Fëmijëve” është ikona e ngjarjeve kulturore.
“Ariana ka një përvojë të jashtëzakonshme në projekte të ndryshme ndërkombëtare në zhvillimin e komunitetit. Studioi gazetarinë në Universitetin e Prishtinës. Rrugëtimi i saj në gazetari ka filluar që nga viti 2004. Ariana për 12 vite ishte e angazhuar si korrespodente në Radion Evropa e Lirë, ku edhe ka fituar çmimin ndërkombëtar në gazetari”, ka shkruar Halimi.
Drejtoresha Halmi gjithashtu ka falënderuar ish drejtoreshën ud. Diellza Sylejmanin për angazhimin dhe përkushtimin e saj si dhe së fundmi enë pozitën e angazhuar ud. Lindita Cervadikun./ KutlPlus.com
Përveç Bob Dylanit dhe Kazuo Ishiguros, është një provë bindëse që reagimi i shumicës së njerëzve ndaj fituesve të çmimit Nobel për letërsinë këtë shekull të jetë: kush është ai?, shkruan Melanie McDonagh për revistën e famshme ”The Spectator”.
Ndoshta më i fundit, Jon Fosse, është një përjashtim, por shumica e fituesve nuk i qëndrojnë vërtet peshës së çmimit.
Annie Emaux? Abdulrazak Gurnah? Louise Gluck? Është e vështirë të shmanget përshtypja se anëtarët e jurisë u ndikuan nga konsideratat etno-gjinore dhe jo nga merita e plotë letrare gjatë gjithë jetës.
Këtë javë vdiq dhe sot u varros, një njeri që me të vërtetë e meritonte çmimin për të cilin u nominua 15 herë, e donte vërtet dhe që nuk e mori kurrë: Ismail Kadare!.
88-vjeçari mund të jetë i panjohur për shumicën e britanikëve, por kjo tregon më shumë për izolimin e kulturës letrare britanike sesa meritat e tij.
Ai ishte i vërtetë, një romancier që krijoi diçka unike; një lloj simbolizmi alegorik që kalon në kohë për të thënë diçka për të vërtetat e përjetshme të despotizmit dhe lirisë duke treguar një histori për një periudhë dhe vend tjetër.
Kadare ishte pa diskutim shqiptar, pa diskutim një shkrimtar kombëtar, por si të gjithë shkrimtarët e mëdhenj ai ishte i rrënjosur në një vend të caktuar dhe i kuptueshëm botërisht.
”Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, romani i tij dramatik, fliste për një gjeneral italian që kërkonte nëpër Shqipëri eshtrat e ushtarëve italianë që vdiqën atje gjatë pushtimit italian dhe që kishte të bënte me të gjitha luftërat.
Në një farë mënyre, fryma e qytetit të tij të lindjes, Gjirokastrës, përshkon shumë prej rrëfimeve të tij. ”Ura me tre harqe” ishte kronika e një murgu të shekullit XIV, i cili dokumentoi përpjekjen e dënuar për të ndërtuar një urë mbi një shtrirje lumi të quajtur Ujërat e Liga, e cila do të shkatërrojë sistemin e vjetër të varkave dhe gomoneve; një metaforë për Ballkanin modern si dhe të vjetrin.
”Pallati i Ëndrrave” është historia e një djali, puna e të cilit në burokracinë osmane ishte të interpretonte ëndrrat e nënshtetasve të Sulltanit, por ka disa ëndrra që kërcënojnë stabilitetin e shtetit dhe janë të rrezikshme. Metafora është e qartë, por kurrë, më duket, e rëndë.
Hijet e Kafkës? Unë kështu mendoj.
Kadare kaloi kohë në Moskë para ndarjes midis sovjetikëve dhe Shqipërisë dhe kjo ushqehej edhe në punën e tij. Libri i fundit ishte “Kukulla”, një rrëfim i jetës së nënës së tij dhe një përshkrim mëse realist i atij brezi të grave shqiptare.
Kadare u kritikua se ishte ai që nuk ishte, një shkrimtar politik disident. Ai kërkoi azil në Francë pas vdekjes së diktatorit Enver Hoxha mbi bazën se jeta e tij ishte në rrezik nga regjimi që pasoi dhe ky pohim duket krejtësisht i besueshëm.
Megjithatë, nën Hoxhën, ai shkroi nën radar dhe në metaforë sesa me kritikë të drejtpërdrejtë ndaj regjimit; duke pasur parasysh natyrën e tmerrshme të asaj diktature, më duket një kurs i arsyeshëm.
E takova disa vite më parë në Paris, ku shteti francez, duke pasur një respekt të sinqertë për kulturën, i kishte dhënë këtij mërgimi letrar dhe gruas së tij një banesë të bukur pranë bulevardit ”St Michel”. Ai ishte mikpritës dhe i hapur. Kishte disa gjëra që më goditën gjatë bisedës sonë. Ai kishte jetuar në të njëjtën rrugë në Gjirokastër ku ishte rritur Enver Hoxha. Kur e pyeta se kur i shkoi mendja se Hoxha do të ishte një lajm shumë i keq, ai tha thjesht se gjyshja e tij nuk kishte kohë për Hoxhatët.
“Jo një familje e mirë”, tha ajo me përbuzje. Dhe kështu doli.
Kadareja ishte më i hapur në pikëpamjet e tij për diktatorin jashtë Shqipërisë sesa brenda saj, por kujtoi se kur takoi të venë e Enverit, Nexhmije Hoxhën, Elena Çausheskun e Shqipërisë, në Paris, ajo i tha “nuk ishe i sinqertë me ne”.
Ai i tregoi kyçin e këmbës.
”A do të ishe e sinqertë me një gjarpër?”, e kishte pyetur ai.
Me fjalë të tjera, a do të thoshit atë që mendonit nëse kjo do të thoshte se do të goditeshe?
E pyeta për anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian dhe ai u mërzit.
“Shqipëria është në Evropë”, tha ai prerë duke kanalizuar në mënyrë të pandërgjegjshme pikëpamjen e Brexit se Evropa nuk do të thotë BE.
Ai nuk e pëlqente Islamin dhe ishte veçanërisht armiqësor ndaj ndikimit turk në Ballkan, atij bashkëkohor dhe historik. Mos harroni, osmanizmi nuk është një çështje antike këto ditë, është preokupimi i presidentit turk Erdogan, i cili e përfytyron mjaft Turqinë si një rimishërim të Perandorisë Osmane, i kompletuar me ekspansionizmin islamik.
Ajo që ai tha në një intervistë diku tjetër ia vlen ta marrim parasysh: “Kam krijuar një grup veprash letrare gjatë kohës së dy sistemeve politike diametralisht të kundërta: një tirani që zgjati 35 vjet dhe 20 vjet liri. Në të dyja rastet, ajo që mund të shkatërrojë letërsinë është e njëjta: autocensura”.
Kjo rezonon apo jo?
Kadare ishte një njeri i zëshëm dhe veprat e tij do të vazhdojnë të jetojnë.
Pra, është më tepër për budallallëkun e jurisë së çmimeve Nobel që e anashkaluan vit pas viti të vetmin shkrimtar evropian që e meritonte vërtet çmimin.
Ai e donte atë dhe qeshi miqësisht kur thashë se mund të vinte vitin e ardhshëm.
Isha gabim.
Nëse Kadare e meritonte çmimin Nobel, përkthyesi i tij në anglisht, John Hodgson, meriton një çmim të tijin për shkëlqimin e tij që e bëri Kadarenë kaq të arritshëm për anglishtfolësit; në frëngjisht ekuivalenti i tij ishte Jusuf Vrioni. Përkthyesi është xhami përmes së cilës shkëlqen një autor në një gjuhë tjetër; nëse është bërë mirë, nuk e vëreni; nëse është bërë keq, po. Përkthimet e tij ishin të mrekullueshme./ atsh/ KultPlus.com
Drejtoreshë e re e bibliotekës së qytetit “Hivzi Sylejmani” është përzgjedhur poetja Naime Beqiraj.
Lajmin e ka bërë të ditur Drejtoresha e Kulturës në Komunën e Prishtinës, Sibel Halimi, përmes një shkrimi në rrjetin social facebook.
“Sot i urova mirëseardhje drejtores së re Naime Beqirajt dhe e falënderova ud. Fatime Mehmetaj për përkushtimin dhe angazhimin e saj përgjatë periudhës në të cilën i dha aq shumë shtëpisë së librit”, ka shkruar drejtoresha Halimi.
Naime Beqiraj studimet për Letërsi e Gjuhë Shqipe i mbaroi në Universitetin e Prishtinës dhe në të njëjtin drejtim edhe të magjistraturës dhe të doktoratës. Me letërsi merret qysh si gjimnaziste. Shkruan poezi dhe prej 1990 ka botuar disa libra me poezi në gjuhën shqipe dhe gjuhë të huaja. Është bartëse e disa çmimeve letrare në Kosovë dhe jashtë. Merret edhe me studime letrare, ka ligjëruar në disa universitete e kolegje dhe ka punuar gazetare dhe redaktore e kulturës në gazeta dhe revista./ KultPlus.com
Ambasadori i Shqipërisë në Kosovë, Petrit Malaj, ka thënë se vepra e Ismail Kadaresë ka ndriçuar kulturën dhe identitetin kombëtar, duke e bërë të njohur zërin shqiptar në mbarë botën, shkruan KultPlus.
Sot në Ambasadën e Shqipërisë në Kosovë, ambasadori Malaj ka pritur personalitete të shumta të cilët u nënshkruan në librin e ngushëllimeve, në shenjë nderimi dhe mirënjohjeje për veprën e shkrimtarit të njohur Ismail Kadare.
“Në nderim dhe mirënjohje për veprën madhështore të shkrimtarit Ismail Kadare, sot pritëm në ambientet e ambasadës në Prishtinë për të shprehur ngushëllimet e tyre në librin e ngushëllimeve shumë përfaqësues nga institucionet shtetërore të Kosovës, trupi diplomatik i akredituar në Kosovë, bashkëkombas shqiptar nga Kosova e trevat e tjera mbarëshqiptare.
Faleminderit miq e ju bashkëkombas!
Vepra e Ismail Kadarese ka ndriçuar kulturën dhe identitetin tonë kombëtar, duke e bërë të njohur zërin shqiptar në mbarë botën”, thuhet në shkrimin e ambasadorit Petrit Malaj në facebook.
Marsona Deshishku, një nxënëse 13-vjeçare nga Prishtina, ka arritur një sukses të jashtëzakonshëm në garën ndërkombëtare të gjuhës angleze ‘TeenEagle Global Finals UK’ të mbajtur në Mbretërinë e Bashkuar. Nxënësja e klasës së shtatë nga American School of Kosova është shpërblyer me pesë çmime për performancën e saj krahas 150 bashkëmoshatarëve nga e gjithë bota përfshirë Indonezia, Afrika e Jugut, Filipinet, Turqia, Egjipti, etj.
Si garuesja e vetme nga Kosova, Marsona pati rastin të shfaqë flamurin e Republikës së Kosovës në skenë plot pesë herë pas fitoreve të saja si: 1) medalje të artë në njohuri dhe drejtshkrim, 2) medalje të artë në të shkruarit dhe të folurit bindës, 3) vendin e parë në sfidën e debatit, 4) vendin e tretë në kuizin e njohurive dhe 5) vendin e tretë në dëgjim dhe lexim.
Marsona Deshishku fillimisht garoi në një raund online nga Kosova për t’u kualifikuar në garat finale botërore të mbajtura në Londër, Mbretëri të Bashkuar.
“TeenEagle ishte një eksperiencë e jashtëzakonshme dhe jam shumë e lumtur që bëra familjen dhe shkollën time krenarë, dhe që pata rastin për herë të parë të përfaqësoj Kosovën ndërkombëtarisht,” tha Marsona pas fitoreve të saja.
Që në fëmijërinë e hershme, Marsona ka përvetësuar gjuhën angleze krahas gjuhës shqipe. Sipas Marsonës, edukimi i saj i hershëm në Montessori School of Kosova i ka dhënë një shtysë të madhe në përgatitjen e saj për leximin, shkrimin, mendimin kritik dhe komunikimin në të dy gjuhët.
Marsona Deshishku është vajzë 13 vjeçe nga Prishtina dhe nxënëse e Shkollës Amerikane të Kosovës (ASK) ku dhe mësoi për mundësinë për të garuar në TeenEagle 2024. Ndërsa garat TeenEagle organizohen dy herë në vit dhe të drejtë aplikimi kanë të gjitha shkollat dhe nxënësit e Kosovës për moshat 8 – 18 vjeç./ KultPlus.com
Gazetarja shqiptare, Beti Njuma, ka thënë se Kryeministri Edi Rama sot i “vodhi” minutat e fundit në tokë të shkrimtarit Kadare me një paraqitje sipas saj të gjatë e të palavdishme, që ngjanë me një Kongres të Partisë Socialiste.
Gazetarja Njuma më tej tha se në çastet e dhimbjes dhe heshtjes mortore Kryeministri Rama mori stafetën e protagonistit duke treguar se ai është edhe shefi i protokollit të ceremonive mortore dhe proceseve të tjera që lidhen me varrimin.
“Ashtu si Grinçi që vodhi Krishtlindjen, Edi Rama sot vodhi minutat e fundit të ndarjes tokësore të familjarëve, miqve e gjithë shqiptarëve me Kadarenë. Askush nuk ia kishte borxh edhe këtë shfaqje të palavdishme me vdekjen. Në çastet e dhimbjes dhe heshtjes mortore Kryeministri sërish mori stafetën e protagonistit a thua se ishte në një Kongres PS-je, dhe me një fjalim që s’kish të sosur na tregoi se ai është edhe shefi i protokollit të ceremonive mortore, edhe fjalimmbajtësi, edhe varrmihësi edhe përcaktuesi i prehjes së mbrame.
Po sigurisht, nuk është rasti të themi se ra ky mort dhe e njohëm!” thuhet ne shkrimin e gazetares Njuma në facebook/ KultPlus.com
Ambasada gjermane në Tiranë organizoi një ekspozitë digjitale të titulluar “Tiranë, Korrik 1990 – Arratisje në Ambasadën Gjermane”. Ekspozita i kushtohet 34-vjetorit të eksodit shqiptar në ambasada.
Më 2 korrik të 1990-ës, mijëra shqiptarë mësynë Ambasadën Gjermane në Tiranë për të kërkuar mbrojtje nga regjimi komunist. Rreth 5000 persona kërkuan strehim në ambasadat e huaja dhe mbi 3200 persona gjendeshin në ambientet e Ambasadës Gjermane.
Ekspozita digjitale paraqet imazhe origjinale nga kjo periudhë duke sjellë më shumë informacion rreth këtyre ngjarjeve historike.
Ambasadori Karl Bergner, prezantoi këtë ekspozitë përmes një postimi në faqen online të Ambasadës Gjermane. “Njerëzit ishin në kërkim të lirisë, mirëqenies, në kërkim të një fillimi të ri. Një pjesë mes tyre ishin të frymëzuar edhe nga pamjet e transmetuara në televizion për refugjatët gjermano-lindorë të vitit 1989”, shkruan ambasadori Bergner. Ambasadori tha se, përmes ekspozitës nderohet kurajoja e të larguarve si dhe përkujtohen viktimat e përndjekjes politike nën sundimin komunist.
Pas dhjetë ditësh konflikti dramatik u zgjidh. Pas bisedimesh të vështira me palën shqiptare komuniteti ndërkombëtar arriti të kishte sukses dhe qeveria ra dakord me largimin nga vendi, i cili ndodhi natën e datës 12 korrik përmes Durrësit në drejtim të Italisë e më pas me tren drejt Gjermanisë./atsh/ KultPlus.com
Ambasadori Amerikan në Kosovë, Jeffrey Hovenier, e ka quajtur gjigand letrar shkrimtarin Ismail Kadare, me rastin e nënshkrimit të tij në librin e ngushëllieve në Ambasadën e Republikës së Shqipërisë, në Kosovë.
Ambasadori Hovenier me këtë rast ka thënë se kontributet e tij të jashtëzakonshme në letërsinë e gjuhës shqipe kanë lënë gjurmë të jashtëzakonshme në botë.
“Sot, kur Kosova shënon një ditë zie kombëtare, isha i nderuar të nënshkruaj librin e ngushëllimeve në Ambasada e Republikës së Shqipërisë në Kosovë duke kujtuar gjigantin letrar Ismail Kadare. Kontributet e tij të jashtëzakonshme në letërsinë e gjuhës shqipe kanë lënë gjurmë të jashtëzakonshme në botë. Ngushëllimet e mia më të thella për familjen, miqtë dhe admiruesit e tij”, thuhet në njoftim./ KultPlus.com
Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka qenë sot e pranishme në ceremoninë shtetërore të homazheve dhe varrimit të Ismail Kadaresë.
Përmes një statusi në rrjete sociale, Osmani ka ndarë fotografi nga pjesëmarrja teksa shkruan se veprat e Kadaresë ndriçuan cepat më të errët të historisë dhe shpirtit njerëzor.
Më tej Osmani shprehet se aftësia e tij për të ndërthurur mitet dhe realitetin e bëri një nga më të veçantët dhe të fuqishmit në letërsinë bashkëhore.
“Aftësia e tij për të gërshetuar historinë, mitet dhe realitetin, e bëri zërin e tij një nga më të veçantët dhe më të fuqishmit në letërsinë bashkëkohore. Prandaj, jemi përgjithmonë mirënjohës për veprat që na la. Liria e Kosovës për të ishte triumfi i kombit shqiptar. Ndërkaq, për kombin shqiptar, vetë ekzistenca dhe vepra e Ismail Kadaresë është triumf i kulturës mbi injorancën dhe i lirisë mbi diktaturën. Lamtumirë, titani i letërsisë, Ismail Kadare!’’, shkruan Osmani./KultPlus
Skenaristi amerikan, Robert Towne, ka vdekur të hënën në moshën 89-vjeçare. Ai konsiderohet si njëri prej skenaristëve më të mirë të gjitha kohërave, me kryeveprën e tij, skenarin për filmin “Chinatown”, për të cilin fitoi Oskar.
Towne po ashtu qe nominuar për çmimin akademik edhe për skenarët e filmave “Shampoo”, “The Last Detail, dhe “Greystoke”.
Ai më 1997 ishte nderuar me çmimin për arritje jetësore nga Writers Guild of America.
Fillimisht kishte punuar në seri televizive dhe për filma të buxhetit të ulët përkrah producentit Roger Corman.
Por fati deshi që përmes psikiatrit të tij të njihej me aktorin hollivudian Warren Beatty, një tjetër pacient i cili ia kishte çelur rrugën në botën e madhe të Hollivudit.
Towne për vite të tëra kishte punuar si shkrimtar-fantazmë, dhe sot e ato ditë puna e tij mbetet e pazyrtarizuar edhe për filma klasikë si “Kumbara” dhe “Heaven Can Wait”./KultPlus.com
Turistët e huaj e kanë kthyer Muzeun “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” në Krujë në ndalesë të pashmangshme gjatë turit në Shqipëri, por në qytet nuk mungojnë edhe vizitorët vendas.
Drejtori i Muzeut Historik dhe Etnografik Krujë, Mehdi Hafizi se “në 6 muajt e parë të vitit ka pasur një fluks të lartë vizitorësh vendas e të huaj në muze”.
“Konkretisht në periudhën janar-qershor muzeu u vizitua nga rreth 70 mijë vizitorë vendas e të huaj”, tha Hafizi.
Hafizi tha se një numër i lartë turistësh polakë kanë vizituar muzeun.
“Mbi 10 mijë polakë kanë vizituar gjatë vitit 2024 muzeun dhe duke parë trendin rritës do të përbëjnë numrin më të lartë të vizitorëve të huaj në këtë muze për këtë vit”, theksoi Hafizi.
Sipas tij, edhe turistët portugezë kanë vizituar muzeun.
“Numri i turistëve nga ky vend pritet të jetë i lartë këtë vit me shtimin e fluturimeve direkte nga Aeroporti i Tiranës drejt Portugalisë”, tha Hafizi.
Ai bën me dije se gjatë qershorit rreth 5 000 turistë polakë kanë vizituar qytetin e Krujës. Muzeu ka zgjuar interesin edhe të turistëve nga Italia, Kina,Spanja, etj.
Muzeu Kombëtar “Gjergj Kastriot Skënderbeu” vijon të mbetet një nga muzetë më të vizituar në Shqipëri./atsh/KultPlus.com
Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bajram Begaj, zhvilloi sot homazhe në nder të shkrimtarit të shquar shqiptar me famë botërore, Ismail Kadare, në ceremoninë shtetërore të lamtumirës së fundit të organizuar në Tiranë.
Presidenti i Republikës, i shoqëruar nga Zonja e Parë, vendosi kurorën me lule pranë arkëmortit të mbuluar me flamurin e Shqipërisë. Kreu i shtetit shënoi në librin e ngushëllimeve vlerësimet për “Nderin e Kombit”.
“Shqipëria dhe shqiptarët përcjellin sot për në panteonin e përjetësisë gjeniun e tyre të letrave, Ballkani poetin e miteve të tij, Evropa dhe bota ndër përfaqësuesit më të spikatur të letërsisë moderne. Falë talentit të rrallë dhe ndërgjegjes patriotike, Ismail Kadare fitoi për së gjalli statusin e privilegjuar të emancipuesit shoqëror dhe atij identitar”.
“Novator në stil, si dhe në gjuhë, së bashku me Nënë Terezën, ai u shndërrua në emblemën ndërkombëtare të Shqipërisë dhe shqiptarëve të kohëve moderne. Ismail Kadare do të përkujtohet gjithmonë me nderim si promovues, si askush tjetër, i krenarisë kombëtare, veçanërisht i orientimit evropian të kombit shqiptar. Lamtumirë, i madhi ynë!”, është ky mesazhi i Presidentit të Shqipërisë, Bajram Begaj për shkrimtarin Ismail Kadare. /tvklan/KultPlus.com
“E ftohtë dhe e ashpër” është një nga poezitë më të bukura të autorit Franz Kafka. Poezia ndërtohet mbi bazën e kontrastit, ku autori i quan të ftohtë dhe të ngrirë njerëzit, ndërkohë ambientin e konsideron tëndriçuar e me gjallëri në periudhën e festave të fundvitit.
Është një nga “panorama” normale të kohëve tësotme, ku atmosfera gjallëruese e festave jo gjithmonë shkon paralel me problemet dhe streset e çdokujt në përditshmëri. Ama nëfund, çdokush pajtohet me realitetin dhe i lë ngjarjet të rrjedhin natyrshëm (autori në strofën e fundit me foljet “sheh” dhe “mbështetet” pranon pikërisht realitetin, edhe pse të trishtë).
“E ftohtë dhe e ashpër” E ftohtë është dita sot dhe e ashpër. Retë të ngrira, erërat zvarritin të ftohtit. Të ngrirë edhe njerëzit. Hapat jehojnë si metal mbi pllakat e bakrit dhe retë vështrojnë liqene të bardhë.
Në qytetin e vjetër janë ngritur, shtëpiza krishtlindjesh me drita dhe dritare shumëngjyrëshe që shohin, në sheshin e vogël me borë. Një burrë ecën heshtur, në sheshin me borë me dritë hëne dhe hijen e tij të madhe e fryn era mbi shtëpizat.
Njerëz që kalojnë ura të errëta, shkojnë me nxitim në meshë, me dritat verbuese në duar. Në qiellin gri kalojnë re, mbi kishat, me kambanare gjysmë të errëta. Dikush, që mbështetet në mur, sheh ujin e natës, me duart e tij në gurët e lashtë./ KultPlus.com
Sot shënohet një ngjarje e rëndësishme në sferën e kulturës kombëtare, që lidhet me figurën e heroit tonë kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu.
Sipas Kalendarit Enciklopedik, me 3 korrik të vitit 1601 u shfaq në Teatrin e Londrës premiera e dramës “Historia e vërtetë e të madhit Skënderbe” (The true history of the great Scanderbeg) e dramaturgut anglez Kristofer Marlou (1564-1593).
Figura e heroit tonë kombëtar zë një vend të rëndësishëm në historinë e dramaturgjisë evropiane e më gjerë, gjë që e dëshmon edhe numri i madh i veprave mbi këtë figurë.
Christopher Marlowe (Kristofer Marlou), i njohur për shumicën si Kit, lindi në Canterbury në fillim të vitit 1564. Babai i tij ishte një këpucar, por inteligjenca e re e Kitit ishte mjaft e dukshme që në moshë të hershme sa që babai i tij kërkoi një bursë për të në Shkollën e Mbretit në qytet. Shkolla ishte fillimisht një institucion bamirësie që mori “pesëdhjetë djem të dy të varfër nga ndihma e miqve dhe të pajisur me mendje të prirura për të mësuar”. Në të vërtetë marrja e një vendi varej më shumë nga ndikimi lokal sesa nga merita akademike, dhe një fëmijë i klasës punëtore si Marlowe do të merrte një vend vetëm nëse nuk do të kishte mjaft djem të xhentilit të Canterbury për të mbushur të pesëdhjetë vendet. Në fakt, për disa vitet e para ai ndoqi shkollën ishte si një nga dhjetë studentët shtesë që paguanin tarifat, me tarifat që paguheshin ndoshta nga Sir Roger Manwood. Në 1578 Marlowe arriti të merrte një vend si një nga studiuesit, gjë që e lejoi atë të përfundonte kursin e tij në shkollë dhe të kalonte në fazën tjetër të arsimit të tij – universitetin.
Marlowe fitoi bursën e tij të dytë në kolegjin Corpus Christi në Kembrixh përmes zotërimit të tij të latinishtes dhe talentit të tij në poezi. Ky talent u përsos më tej përmes përpjekjeve të tij skolastike, pasi në kohën e tij të lirë ai përktheu veprat e poetëve romakë Ovid dhe Lucan në rimën angleze. Të dy këta shkrimtarë klasikë do të tregonin ndikim të qartë në veprën e tij të mëvonshme – errësira e zymtë e Pharsalia e Lucan në kontrast me elegancën dhe pasionin e Ovidit. Rreth kohës së tij në kolegj është kur ai filloi shkrimet e tij – poezi dhe drama, disa tani të humbura. Drama e tij e parë e njohur, Dido, Mbretëresha e Kartagjenës, ishte shkruar patjetër rreth kësaj kohe. Zotësia e tij është edhe më mbresëlënëse duke pasur parasysh që ndërsa ishte në kolegj ai pothuajse me siguri kishte disa aktivitete jashtëshkollore mjaft jo-ortodokse – spiunimin për Kurorën.
Në atë kohë Anglia ishte në një pozitë jashtëzakonisht të prekshme, ndërkombëtarisht. Një komb protestant i izoluar nga Evropa kryesisht katolike, me një monarke femër që nuk kishte trashëgimtarë ose të afërm të drejtpërdrejtë do të thoshte që vendi për disa dukej i lehtë. Spanja ishte një kërcënim i veçantë, i tronditur nga pasuria që vinte nga Amerika e Jugut dhe duke u shmangur nga humbja për të marrë një djalë të familjes mbretërore Spanjolle në fron përmes martesës së tyre me Mbretëreshën e mëparshme, Mary Tudor. Nuk ishte sekret që ata planifikuan të pushtonin dhe ata e ndoqën atë kërcënim në 1588 (një vit pasi Marlowe mbaroi Cambridge). Ky pushtim u prish, i ndihmuar pjesërisht nga puna e zellshme e bërë nga agjentët e Elizabetës në gjykatën Spanjolle në vitet para kësaj. Shkathtësi i Elizabetës ishte Francis Walsingham, nga jashtë një diplomat dhe këshilltar i mbretëreshës. Në të vërtetë ai ishte tehu i saj i fshehur kundër kërcënimeve të brendshme dhe të jashtme, më i famshëm për rolin e tij në sigurimin e ekzekutimit ligjor të Mary Queen of Scots në 1584. Për operacionet e huaja, Walsingham zakonisht përdori anglezë sesa vendas, duke i bërë ata të paraqiteshin si mërgim katolik nëse ka nevojë. Terreni i tij i preferuar i rekrutimit ishte ndër studentët e varfër të klasës së ulët në universitetet e mëdha të Oksfordit dhe Kembrixhit, duke gjetur atje përzierjen e inteligjencës dhe aspiratorizmit që i duheshin. Marlowe do të kishte qenë kandidati i tij ideal.
Ndërsa nuk ka (sigurisht) asnjë provë të drejtpërdrejtë që Marlowe spiunoi për Walsingham gjatë viteve të tij të universitetit, ka prova indirekte – ai mori shumë largime të pashpjegueshme të mungesës nga universiteti (treguar qartë në të dhëna), dhe shpenzimet e tij ndërsa ishte në universitet treguan burime shumë më të mëdha sesa do të lejonte statusi i tij si një student i varfër në një bursë. Provat më të mëdha vijnë nga një skandal që pothuajse e pengoi diplomimin e tij, kur autoritetet e universitetit dëgjuan zërat se ai kishte shkuar në Kolegjin Anglez në Douai (një shkollë e themeluar në kontinent për arsimin e mërgimtarëve katolikë anglezë nga Philip II i Spanjës, dhe i punësuar nga studiues katolikë të cilët ishin larguar nga Oksfordi dhe Kembrixh). Sigurisht, Kolegji Anglez ishte gjithashtu një vatër komploti kundër Elizabetës. Thashethemet që guvernatorët e universitetit dëgjuan ishte se Marlowe kishte planifikuar të kalonte në katolicizëm dhe të merrte një pozicion në Kolegjin Anglez. Ata vetëm u tërhoqën dhe i dhanë atij gradën e tij në 1587 kur morën një letër nga Këshilli Privat (i të cilit Walsingham ishte anëtar) duke lavdëruar Marlowe se kishte kryer disa “shërbime të mira” të paspecifikuara për Kurorën.
Me sigurimin e kualifikimeve të tij akademike, Marlowe mori rrugën për në Londër. Ai kishte shkruar një dramë të quajtur Tamburlaine i Madh gjatë viteve të kolegjit, dhe në 1587 ajo u ngjit në skenë. Në fillim publiku nuk dinte me të vërtetë se çfarë të bënte prej tij – me përjashtim të Tragjedisë Spanjolle nga Thomas Kyd (e cila doli në të njëjtën kohë) asnjë dramë si kjo nuk ishte interpretuar ndonjëherë në Angli më parë. Shpërthimi në lloje të ngjashme të shfaqjeve gjatë dekadave të ardhshme, megjithatë, tregon se Marlowe kishte qenë mjaft e zgjuar për të dalluar një boshllëk të madh në treg, dhe mjaft të aftë për ta mbushur atë. Jo më kot thuhet se pa Marlowe nuk do të kishim Shekspirin.
Renditja e saktë e pjesëve të tij të mëvonshme është e paqartë, pasi në atë kohë nuk kishte mbrojtje të së drejtës së autorit dhe kështu autorët hezitonin të botonin pjesët e tyre. Prettyshtë mjaft e qartë që disa pjesë të Marlowe janë humbur, për shkak të kësaj. Për shembull, një shfaqje e përmendur në regjistrat e quajtur “Historia e Vërtetë e George Scanderbeg” i atribuohet ndonjëherë Marlowe (megjithëse nuk ka prova për këtë). Nga ana tjetër, disa nga shfaqjet që kemi dhe i atribuojmë Marlow janë caktuar bazuar në analizën e stilit, pasi nuk ekziston asnjë autor i vendosur. Në total ka gjashtë shfaqje që i atribuohen Marlowe-it, përfshirë Dido dhe Tamburlaine.
Dy nga këto kanë të bëjnë me intrigat evropiane – Hebreu i Maltës dhe Masakra në Paris. E para ka të bëjë me përpjekjet e perandorisë Osmane për të marrë kontrollin e Maltës disa dekada më parë. Karakteri i titullit është Barabas, një tregtar i pasur, të cilit i është kapur pasuria nga guvernatori i ishullit për të paguar osmanët. Në shenjë hakmarrje ai minon qeverinë e ishullit dhe inxhinieron pushtimin e tij nga osmanët, përpara se t’i tradhtojë me radhë. Shfaqja shquhet për të pasur një prolog që mbështet përbuzjen për të gjitha fetë (duke iu referuar ateizmit të rrezikshëm të vetë Marlowe) dhe për ndikimin e saj në Shakespeare’s Merchant of Venice. Nga ana tjetër Masakra në Paris, një portretizim i masakrës së Protestantëve Huguenot në Paris në Ditën e Shën Bartolomeut 1572, mbajtur në vijën e themelimit të tradhtisë katolike. Në ditët e sotme më së shumti mbahet mend për shfaqjen e karakterit të një “Agjenti Anglez”, i cili mund (bazuar në kornizën kohore) mund të bazohet në mentorin e Marlowe, Walsingham.
Një tjetër shfaqje që aludonte në një anë potencialisht të rrezikshme të jetës së Marlowe ishte Edward i Dytë, i cili tregonte për atë Mbret që u rrëzua nga froni dhe u vra nga gruaja e tij Isabella e Francës. Disa biografë besojnë se Marlowe u tërhoq nga kjo histori nga marrëdhënia e Eduardit me “të preferuarit” e tij, Piers Gaveston dhe Roger Mortimer. Pavarësisht nëse Marlowe ishte vetë homoseksual apo jo (një temë e debatuar nxehtë me pak prova nga të dyja palët), ai kishte përfshirë disa intime të marrëdhënieve homoseksuale në disa nga shfaqjet e tij të mëparshme. Ende, përshkrimi relativisht i sinqertë i marrëdhënieve homoseksuale (i një mbreti, jo më pak) nuk është ai për të cilin mendon kur mendon për shfaqjet elizabetiane. Disa argumentojnë se vdekja e tmerrshme që Eduardi II vuan në fund të shfaqjes është mënyra e vetme që Marlowe mund ta bëjë këtë të pranueshme për kritikët.
Sigurisht, më i famshmi nga dramat e Marlowe është Doctor Faustus. Kjo ishte bazuar në përrallat popullore që edhe atëherë kishin filluar të lindnin rreth alkimistit dhe sharlatanit famëkeq gjerman Johann Georg Faust. Në vitin 1587 një libër me këto tregime ishte përkthyer nga gjermanishtja në anglisht dhe u botua në Londër. Ky libër, Historia von D. Johann Fausten (nga një autor anonim) kodifikoi legjendën e Faustit duke e futur atë në modelin e veshur mirë të tregimeve të “paktit diabolik” dhe do të vazhdonte të ishte baza e një romani nga Goethe, disa opera, dhe natyrisht loja e Marlowe. Në pjesën më të madhe loja e Marlowe ndjek librin. Faust është një studiues i mërzitur që bën një marrëveshje me Djallin (përmes përfaqësuesit të tij, një demon të quajtur Mefistofel) për të shkëmbyer shpirtin e tij me një fuqi magjike. Sidoqoftë marrëveshja vjen me një afat kohor, dhe në fund Faust ose lind me trup në Ferr, ose vritet nga djajtë që pretendojnë shpirtin e tij. [6] E para ishte mbarimi origjinal i Marlowe, ndërsa e dyta u shtua (si një ngjarje jashtë ekranit) në një rishkrim të mëvonshëm. Shfaqja ishte tejet e diskutueshme, dhe jashtëzakonisht e popullarizuar. Efektet speciale i lanë disa të pranishëm në shfaqjet e hershme të bindur se demonët aktualë ishin shfaqur në skenë. Ndërsa kjo çoi në disa thirrje që Marlowe të hetohej për magji, kjo gjithashtu çoi në një rritje të madhe të audiencës për shfaqjet e mëvonshme. Polemikat e mëvonshme kishin natyrë më teologjike dhe vërtiteshin nëse “marrëveshja e Faustit me djallin” ishte një kritikë ndaj doktrinës kalviniste duke predikuar paracaktimin e shpirtit. Likelyshtë e mundshme që kjo anë e së gjithë gjëes kurrë nuk i ka shkuar ndërmend Marlowe, sidoqoftë. Herezitë e tij kishin natyrë shumë më të drejtpërdrejtë.
Rritja e lirisë së besimit për çështjet teologjike që lejoi kisha anglikane çoi disa shtigje që ishin të rrezikshme, madje edhe në këtë atmosferë. Ateizmi ishte një krim i njëjtë me çdo besim jo-anglikan, por kishte shumë intelektualë që e gjetën veten të tërhequr nga ideja. Sir Walter Raleigh është më i famshmi nga ateistët e fshehtë që historianët modernë e quajnë “Shkolla e Natës”, por Marlowe e drejton atë për një sekondë të afërt. Sigurisht, ka gjithmonë mundësi që kjo, si flirtimi i tij i dukshëm me katolicizmin, të ishte pjesë e disa pozave për të infiltruar armiqtë e Kurorës. Detajet e sakta të karrierës së tij të spiunazhit në vazhdim janë natyrisht, ende të paqarta dhe kontradiktore. Ka një referencë për një “Morley” i cili ishte një tutor në gjykatën e Skocisë dhe që mund të ketë qenë spiunuar nga Marlowe. Marlowe u arrestua patjetër në 1592 për falsifikim, dy vjet pas vdekjes së Walsingham nga një sëmundje e gjatë. Ky kishte një dënim me vdekje, por ai u la i lirë pa asnjë akuzë. Mund të ndodhë që monedhat e falsifikuara do t’u furnizoheshin rebelëve katolikë për të siguruar një pretekst për eliminimin e tyre. Si i tillë, duket një mundësi (nëse jo siguri) që ai ishte ende duke punuar për Kurorën në këtë pikë. Kjo hedh një dritë interesante mbi ngjarjet fatale të vitit 1593. /KultPlus.com
Kryeministri Edi Rama u shpreh sot se, Ismail Kadare e ngjiti gjuhën shqipe në majën më të paarritur.
Në fjalën e tij në ceremoninë shtetërore të lamtumirës, Rama u shpreh se, “ndërkohë qysh se lajmi i vdekjes së Ismail Kadaresë mori dhenë në kutinë e mesazheve të shpeshta të ditëve të mia të zakonshme më vinin hera-herës opinione të ngutura nga një ankth i çuditshëm për vendvarrimin e tij”.
“I lexoja dhe më kujtohej Ismaili. përpiqesha të merrja me mend sesi do t’i merrte ai ato propozime të pakërkuara për ta varrosur tek vëllezërit Frashëri, tek parku përballë Rognerit, tek fusha e gjelbër mbrapa Kryeministrisë, tek varrezat e dëshmorëve të Luftës Nacionalçlirimtare, e deri tek Varrezat e Dëshmorëve në Kosovë. Nuk e di dot çfarë do të thoshte, po e di njësoj si ai arkëmort ku është shtrirë trupi i tij, se po t’ia kishit treguar dot vigjiljen time të këtij ceremoniali dje në darkë, atje në Durrës tek shtëpia buzë detit, ku u mbyll për të ndjekur perëndimin e diellit të vet si një spektator i zbritur nga jeta e gjatë në zenit, do të argëtohej shumë. E siç thoshte Gabriel Garcia Markez do t’i vinte plasja që nuk do të merrte dot pjesë në funeralin e vet”, u shpreh Rama.
“Kur edhe Helena më çoi fjalë se donte veç fjalën tim në këtë funeral, duke i qëndruar besnike si në të gjitha herët Isit të saj, i cili kishte një alergji të rëndë nga tubimet, nderimet e sidomos fjalimet, zgjodhi besoj të keqen më të vogël. Një fjalim të pashmangshme të rastit, por të paktën nga dikush që nuk flet thjesht se e kërkon detyra, por dhe si dikush me të cilin Ismailin e lidhte kënaqësia e bisedave jo të shpeshta. Kështu ky nder kaq i posaçëm përveçse një barrë e rëndë përgjegjësie mu pranë arkëmortit të njeriut që e ngjiti gjuhën shqipe në majën më të paarritur nga asnjë lëvrues i saj, ndërsa letërsinë shqipe në panteonin e mbarë botës së letrave, mu bë dhe një siklet i ububushëm, po aq i rrallë sa dalja në një provim përpara fytyrës tallëse të Ismailit me tubimet, me nderimet, me fjalimet”, tha Rama.
“Sa e mora vesh që vdiq dhe mendova pashmangshmërinë e përgatitjes së ceremonialit, bashkë me pamundësinë për ta shmangur dhe unë vetë përfshirjen në këtë tubim, nderim dhe fjalim, më është bërë si një pullë poste që s’më ndahet nga sytë pamja e tij e sëkëlldisur gjatë ceremonisë së gradimit me shkallën më të lartë të Urdhrit të Legjionit të nderit nga vetë Presidenti i Francës në Pallatin e Brigadave”, tha Rama.
“Dhe qysh se filluan të merrnin jetë Komisioni i Posaçëm Shtetëror i ceremonialit funebër dhe paralelisht përplasjet e opinioneve në skenë dhe në prapaskenë për të dhe vendvarrimin e tij u ndjeva personazh i kurthit të fundit letrar të Ismail Kadaresë, një vorbull e hatashme ëndrrash në zhgjëndër me mua vetë si nëpunësin e pallatit të zhgjëndërrt të atyre ëndrrave. Kërkohej një varr. Kush mundej, thoshte të vetën, si në një garë të vetëshpallur ethesh letrare ku ai apo ajo që do të gjente vendin ideal për gropën e trupit të pajetë të autorit të Gjeneralit të Ushtrisë së Vdekur dhe komisionit të festës do të siguronte dhe vendin më pranë tij në botën tjetër”, theksoi Rama./atsh/KultPlus.com
Më 3 korrik të vitit 1883, në Pragë lindi Franz Kafka. Ai ishte një shkrimtar në gjuhën gjermane, nënshtetas austro-hungarez, me prejardhje hebraike.
Krijimtaria e tij ishte e ndërlikuar me tregime të shkurtra, romane që kurrë nuk i përfundoi, 90 për qind të krijimtarisë së vet e dogji, pjesën tjetër e la me testament që të digjej, tërhoqi vëmendje pas vdekjes më shumë sesa kur ishte gjallë.
Cilësuar si një nga autorët më me ndikim apo Dante i shekullit të njëzetë, Gabriel Garcia Marquez thoshte se me romanin Metamorfoza, Kafka tregoi se ishte e mundur të shkruhej ndryshe. / KultPlus.com
Në nder të veprës së gjigantit shqiptar të letërsisë Ismail Kadare, ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës u kërkoi diplomatëve amerikanë në Ambasadën e ShBA në Tiranë të ndajnë mendimet e tyre për disa prej librave të tij.
I Ngarkuar me Punë në Ambasadën e ShBA, David Wisner, komentoi veprën “Prilli i thyer”.
“Më pëlqeu shumë Prilli i Thyer. Përshkrimet e gjalla të veriut mahnitës të Shqipërisë dhe kompleksiteti i pasur i shoqërisë të mrekullueshme ishin një pasqyrë e fuqishme në këtë vend me teksturë dhe të bukur”, theksoi ai.
Ndërsa, John Kastning, Drejtues në Byronë Ndërkombëtare për Narkotikët dhe Çështjet e Zbatimit të Ligjit komentoi veprën “Piramida”.
“Shkrimi i Piramidës më magjepsi – përmes shumë pak fjalëve, Kadare interpretoi në mënyrë delikate ambicien njerëzore dhe luftën nën pushtetin autoritar përmes shumë këndvështrimeve, të gjitha që lexuesit t’i zbulojnë dhe vlerësojnë vetë”, u shpreh ai.
Amanda Roberson, Shefe në Detyrë e Zyrës së Marrëdhënieve me Publikun komentoi veprën “E penguara (Requiem për Linda B.)”.
“Një mik shqiptar më rekomandoi këtë libër që më përfshiu tërësisht. Përmes historisë së mistershme të një gruaje (Linda B.), Kadare prek dashurinë, artin dhe zgjedhjet që njerëzit bëjnë në rrethana të jashtëzakonshme. Tërheqës, magjepsës dhe shumë i bukur”, shkroi ajo.
Gabriel Vaughan, Këshilltar për Sigurinë Kibernetike, Zyra e Bashkëpunimit në Fushën e Mbrojtjes komentoi librin “Kronikë në gur”.
“Kronikë në Gur është një përshkrim i bukur zemërthyes i përvojës së një fëmije në luftë. Në këtë vepër gjysmë- autobiografike, Kadare shpërfaq një mjeshtëri ironie, antropomorfizmi dhe përshkrimi plot imagjinatë që kërkon që lexuesi të ndjejë përballjen e pastërtisë së thjeshtë të fëmijërisë dhe tmerreve të pakuptueshme të Luftës së Dytë Botërore”, u shpreh ai.
Ndërsa, Teresa Hollowell e Zyrës Mjekësore komentoi librin “Pallati i ëndrrave”.
“Njohja ime me veprat e Ismail Kadaresë nisi me romanin e tij Pallati i Ëndrrave. Ky libër e udhëhoqi mendjen time në një udhëtim të papritur. Romani i Kadaresë e çon lexuesin përmes gëzimit të personazhit kryesor për rolin e tij të ri, vetëm për të kulmuar në një fund të paparashikuar dhe befasues. Thyerja e ëndrrave, duke u zhvendosur nga një mjet për të pasur sukses në një mjet për shkatërrimin e dikujt, ishte po aq mendim-ndjellës sa edhe zemërthyes. Kadare eksploroi me mjeshtëri fuqinë e ëndrrave, duke i shndërruar ato nga një simbol shprese në një instrument kontrolli dhe dëshpërimi”, tha ajo./atsh/KultPlus.com
Më 3 korrik 1945, ndërroi jetë rilindasi, diplomati, botuesi dhe “babai” i bibliotekonomisë shqiptare, Sotir Kolea.
Lindi në Berat më 4 shtator 1872 dhe pas aktivitetit si tregtar, nisi veprimtarinë patriotike rilindase, fillimisht më 1896 si mësues i gjuhës shqipe për shqiptarët e Kavallës (në Greqi) e më pas si sekretar i shoqërisë “Bashkimi” në Egjipt.
Mori pjesë në delegacionin zyrtar që mbrojti kërkesat shqiptare në Konferencën e Londrës dhe bashkëorganizoi Kongresin e Triestes. Në mërgim, drejtoi disa gazeta shqiptare. Kolea do të spikaste si një prej drejtorëve më jetëgjatë të Bibliotekës Kombëtare, nga viti 1928 deri më 1937. Nga 4 000 që ishte numri i librave në Bibliotekën Kombëtare në janar 1928 kur mori detyrën dhe deri në vitin 1937, kur doli në pension, Kolea shtoi fondin e librit me 14 000 tituj të rinj, botoi periodikë të shumtë vjetorë mbi veprimtarinë e bibliotekës me përshkrimet përkatëse bibliografike të shumë veprave me interes për studime. Kolea ka merita te veçanta për mbledhjen e dokumenteve të rëndësishme me vlera historike, ndër te cilat, prezantimi i parë për dorëshkrimin e Kostë Beratit, historisë së origjinës së flamurit kombëtar të ngritur në Vlorë në 28 Nëntor 1912, zbuloi dhe mblodhi dokumente për Skënderbeun, të dhëna bibliografike për Shtjefën Gjeçovin, Jani Vruhon, Jani Vreton, Fan Nolin, Shirokën etj., fondet që janë sot pasuri kombëtare falë punës së tij.
Pas daljes në pension, ai vendoset në Elbasan ku vijoi studimet mbi vlerat kulturore kombëtare deri sa u shua në moshën 72 vjeçare.
Sot emrin e tij, e mban ish biblioteka e vjetër e kryeqytetit, pas një investimi të Qeverisë Shqiptare dhe mbështetjes europiane nga Programi “EU4Culture”./atsh/KultPlus.com
Ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Jorhn Rohde, përmes rrjeteve sociale është shprehur se trashëgimia e shkrimtarit Ismail Kadare do të jetojë përmes tregimeve të tij të përjetshme.
Rohde është dukë marrë pjesë në homazhet për Kadarenë, ceremoni që po mbahet në Tiranë, nnë ambientet e Teatrit Kombëtar të Operas dhe Baletit.
“Duke nderuar gjigantin letrar Ismail Kadare. Fjalët e tij sollën letërsinë shqipe në botë dhe prekën zemra të panumërta. U prefsh ne paqe. Trashëgimia e tij do të jetojë përmes tregimeve të tij të përjetshme dhe frymëzimit që u dha brezave të shkrimtarëve të rinj!”, ka shkruar Rohde në platformën “X”./KultPlus.com
Akademia e Shkencave të Shqipërisë organizoi një ceremoni solmne në nderim të Ismail Kadaresë. Kryetari i ASHSH, Skënder Gjinushi, e vlerësoi shkrimtarin e madh si një busull të përcaktimit evropian të Shqipërisë.
“Humbja fizike e Kadaresë është pa dyshim humbja më e madhe e letrave shqipe; është një humbje shumë e madhe e kulturës dhe letërsisë evropiane e botërore, e akademizmit shqiptar e atij evropian. Kadareja shkroi nën diktaturë, por vepra e tij përkthehet, lexohet e vlerësohet njëlloj nga lexuesit në të gjithë botën, pavarësisht cilës kulturë apo cilit sistem politik i përkasin”, tha Gjinushi në fjalën e tij.
Sipas kryetarit të Akademisë së Shkencave, fjalën e fundit e thotë lexuesi, dhe lexuesit e Kadaresë, të shtrirë tashmë në tërë botën e në të gjitha gjuhët, vijnë vetëm duke u shtuar; dhe e tillë, me lexues e admirues, do të jetë vepra e Kadaresë për dhjetëvjeçarë me radhë, krahas veprave të pavdekshme të letërsisë botërore, që nuk njohin epokë, por bëjnë epokë.
Gjinushi e renditi Kadarenë krahas figurave të tilla si Skënderbeu, Ismail Qemali e Nënë Tereza si dhe përmendi kontributet e tij si lëvrues i gjuhës duke e çmuar po aq sa Çabejin./atsh/KultPlus.com
