Thënie të Bekim Fehmiut mbi jetën, punën, profesionin, karakteret njerëzore…të nxjerra nga libri i tij autobiografik “E shkëlqyeshme dhe e tmerrshme”, që përgatiti Fahri Musliu.
“Kur për herë të parë erdha në Beograd nga Prizreni, njëra
nga detyrat e mia ka qenë ta luftoj famën e cila akoma kishte mbetur nga e
kaluara tek disa njerëz, se shqiptari mund të jetë vetëm ‘shqiptar’ hamall i
qymyrit, pastrues, se as mund të jetë edhe aktor akademik. Duke shkuar në botën
e jashtme, kam dashur ta kundërshtoj famën mbi Jugosllavinë, e cila ka qenë rezultat
i anës së propagandës jo qëllimmirë. Kam dashur të tregoj se ne nuk ecim me
thika në bel dhe në opinga, porse krejt normal mund të gjendemi edhe në ‘të
mirat’ e asaj bote të tyre”, shkruan sot Koha Ditore.
“Qëllimi im ka qenë që t’i tregoj botës se edhe një shqiptar
i vogël mund të jetë njeri i mirë dhe punëtor i mirë. Mirëpo këtë nuk e kam
marrë në mënyrë fantastike e të krenohem tash se kush e di çfarë bëra, jo.
Qëllimi im ka qenë ta bind dikë se mund të ecim ne përpara, të zhvillohemi dhe
t’i japim kontribut shoqërisë, prandaj dihet se kontributin tim edhe po të dojë
dikush nuk mund ta mohojë”.
“Unë e gjenerata ime kemi pasur ideale, e kemi pasur cakun
përpara dhe ia kemi parashtruar vetes: ta arrijmë atë me qëllim që t’ia bëjmë
të mirën vetes e po ashtu edhe kombit”.
“As bomba atomike s’është më e fuqishme se dituria. Nëse
bëhemi të ditur mund ta zotërojmë edhe bombën atomike. S’është më violenca,
pushka e thika jo, vetëm dituria, e për të arritur deri te ajo duhet punë”.
“Unë jam i dashuruar i teatrit, jo i teatrit në vetvete, por
i teatrit si krijimtari artistike që jeton konstant. Dhe pikërisht duke e pasur
këtë ndjenjë, atë çast kur qysh moti, moti e hetova se faktorët artistikë po
nisin ta thyejnë dashurinë time ndaj teatrit, e kam braktisur. E që do të
thoshte Sartri ‘kush humb, fiton’, ndoshta edhe kam humbur për faktin që nuk
kam luajtur 17 vjet, por kam fituar me atë që e kam ruajtur atë dashuri të
madhe – teatrin”.
Roli i romit ‘Beli Bora’, në filmin “Mbledhësit e puplave”, në festivalin e Kanës, më 1967, i nominuar edhe për Çmimin “Oskar”, ia hapi dyert e kinematografisë botërore, kurse seriali televiziv ODISEU (1968) e bëri të famshëm, për çka edhe kërkohej nga regjisorë e producentë të njohur në filmat e të cilëve luajti role kryesore bashkë me aktorë më të mëdhenj të filmit, shkruan KultPlus.
Ishte aktori i pare që e shpërtheu perden e hekurt të diktaturës komuniste të Evropës Lindore, dhe luajti në shumë filma e seriale televizive. Aktori në shumë gjuhë në ish republikat jugosllave, Itali (ku ishte më i njohur), SHBA, Gjermani, Francë, Çekosllovaki, Tunizi… Ndërsa filmat e tij u shfaqen në të gjitha kontinentet dhe të titulluar në gjuhë të ndryshme.
Por jo njëjtë kishin menduar deputetët e Kuvendit të Kosovës, që në krye me Jakup Krasniqin patën refuzuar të mbanin një minutë heshtje për vdekjen e aktorit të përmasave të mëdha. Një arsyetim që patën nxjerrë në atë kohë, ishte se propozimet e tilla duhet të kalojnë nëpër procedura. /KultPlus.com
“Njeriu këndon pas luftës” nga Dushan Vasiljev, për të cilën Bekim Fehmiu e kishte lënë testament që të recitohej në mbledhjen komemorative në Prishtinë.
Unë kam shkelur në gjak deri në gju Dhe ëndrra më nuk kam. Motra ime është shitur, nënës flokët e thinjur ia kanë prerë Unë nuk kërkoj hise në këtë botë lavire dhe të baltosur. Unë jam i etshëm për ajër, qumësht Dhe për këtë vesë të bardhë mëngjesi. Unë kam shkelur në gjak deri në gjunjë Dhe nuk kam ditur pse? Vëllanë armik të madh e kam quajtur Dhe jam sulur në errësirë përpara duke klithur Dhe atëherë edhe Zoti, edhe njeriu, edhe istikami Fluturojnë në ferr. Dhe sot i qetë shikoj se si cikërrimtari zgjeban Të dashurën grua ma përqafon Se si vërshima pullazin ma shpartallon Dhe nuk kam dëshirë e as fuqi që t’i hakmirrem. Oh, më jepni vetëm një grusht ajër dhe qumësht Dhe pakëz vesë, Vesë të bardhë mëngjesi Të tjerat i paqit për nder.
Aktori shqiptar Bekim Fehmiu i cili ishte një aktor me përmasa ndërkombëtare, shumë herë ka marë vëmendjen e kolegëve të tij, shkruan KultPlus.
Në këtë video të realizuar më herët shihet duke kënduar aktori i njohur Rade Serbedzija dhe Miroslav Tadic, këngë kjo e cila i dedikohet aktorit të madh Bekim Fehmiu. Kjo këngë titullohet “Pjesma za Bekima”, dhe tingujt e kësaj kënge janë mjaftë melankolike/KultPlus.com
Më 1 Qershor të vitit 1936, u lind në Sarajevë, i mbështjellë me pëlhurë, që thonë se ashtu lindin njerëzit me fat. Më 1939 u transferua në Shkodër, kurse kah mesi i vitit 1941 në Prizren. Si nxënës i gjimnazit të Prizrenit i bëri hapat e parë të aktrimit në Shoqërinë “Agimi” dhe Teatrin e qytetit, kurse më 1955 u pranua si aktor profesional në Teatrin Popullor Krahinor në Prishtinë.
Ëndërronte të bëhej aktor i madh dhe i njohur në botë, prandaj në vjeshtë të vitit 1956, pas dhënies së provimit pranues, regjistrohet në Akademinë për Teatër e Film në Beograd, në klasën e profesorit Mata Millosheviq, ku diplomon më 1960, me notën më të lartë dhe bëhet aktori i pare shqiptar me akademi. Menjëherë u pranua në Teatrin Jugosllav të Dramës, në Beograd, ku në një konkurrencë tejet të madhe nuk ishte lehtë që një shqiptar të fitonte role të mëdha, por edhe ato dytësore që i luante, shquhej me talentin e tij të rrallë. Rolet e personazheve më të njohura të dramave: Hamletin, Riçadrin e tretë, Otelon, etj…i luante në banesë, vetëm, pa publik.
Roli
i romit ‘Beli Bora’, në filmin “Mbledhësit e puplave”, në festivalin e Kanës,
më 1967, i nominuar edhe për Çmimin “Oskar”, ia hapi dyert e kinematografisë
botërore, kurse seriali televiziv ODISEU (1968) e bëri të famshëm, për çka edhe
kërkohej nga regjisorë e producentë të njohur në filmat e të cilëve luajti role
kryesore bashkë me aktorë më të mëdhenj të filmit. Ishte aktori i pare që e
shpërtheu perden e hekurt të diktaturës komuniste të Evropës Lindore, dhe
luajti në shumë filma e seriale televizive. Aktori në shumë gjuhë në ish
republikat jugosllave, Itali (ku ishte më i njohur), SHBA, Gjermani, Francë,
Çekosllovaki, Tunizi… Ndërsa filmat e tij u shfaqen në të gjitha kontinentet
dhe të titulluar në gjuhë të ndryshme.
E
arriti kulmin në profesion dhe u bë njëri nga aktorët më të mëdhenj shqiptarë
të filmit në shekullin XX, me përmasa botërore. Por nuk aktroi në shqip që
mbeti ëndrra e tij e parealizuar.
Kishte jetë të Odiseut. E luajti aktin e fundit të dramës që quhet JETË, (15.06.2010)
por prapa perdes, pa publik: skenarist, regjisor dhe aktor kryesor i së cilës
ishte ai vet!!!
Dhe serish u kthye në Prizren, prej nga u mis në vjeshtën e vitit 1956, në
urnën me hirin e trupit që, sipas dëshirës së tij, të hidhet në lumin Bistricë,
përmes tij do të derdhej në Drin e Bunë dhe të arrijë në Detin Adriatik, dhe
detet e oqeanet tjera të botës… ODISEU iu kthye Itakës: UJIT, DHEUT dhe QIELLIT
të PRIZRENIT të cilin e ka dashur aq shumë, por ai nuk ia ktheu këtë dashuri…
Ishte kjo estetika e jetës dhe e vdekjes së aktorit të madh…
Mbeti
HESHTJA me të cilën BEKIMI ka jetuar gjatë 20 viteve të fundit. Dhe kujtimi i
amshueshëm por edhe injorimi i çuditshëm, që vazhdon t’i bëhet atij nga
pushtetet e nivelit lokal e qendror të Kosovës, edhe në këtë vit jubilar!
Shqiptarët ta falin çdo gjë, por suksesin JO.
Të vetin e vrasin dy herë (të gjallë e të vdekur), kurse të huajin e lartësojnë
në majat më të larta!
Por shkëlqimi i figurës dhe veprës së Bekimit nuk do të zbehet kurrë. Bekim Fehmiu ka vdekw pikwrisht më 15 qershor, para nëntë viteve në Beograd./KultPlus.com
“Njeriu
këndon pas luftës” nga Dushan Vasiljev, për të cilën Bekim Fehmiu e kishte
lënë testament që të recitohej në mbledhjen komemorative në Prishtinë.
Unë kam shkelur në gjak deri në gju Dhe ëndrra më nuk kam. Motra ime është shitur, nënës flokët e thinjur ia kanë prerë Unë nuk kërkoj hise në këtë botë lavire dhe të baltosur. Unë jam i etshëm për ajër, qumësht Dhe për këtë vesë të bardhë mëngjesi. Unë kam shkelur në gjak deri në gjunjë Dhe nuk kam ditur pse? Vëllanë armik të madh e kam quajtur Dhe jam sulur në errësirë përpara duke klithur Dhe atëherë edhe Zoti, edhe njeriu, edhe istikami Fluturojnë në ferr. Dhe sot i qetë shikoj se si cikërrimtari zgjeban Të dashurën grua ma përqafon Se si vërshima pullazin ma shpartallon Dhe nuk kam dëshirë e as fuqi që t’i hakmirrem. Oh, më jepni vetëm një grusht ajër dhe qumësht Dhe pakëz vesë, Vesë të bardhë mëngjesi Të tjerat i paqit për nder.
Uliks Fehmiu, në një tekst të botuar në ‘Filozofskimagazin.wordpress.com’, rrëfen shkurt dhe bukur historinë e të atit, aktorit të madh, Bekim Fehmiu.
Për të folur për të atin tim, Bekim Fehmiun, më duhet së pari të flas pak për gjyshin tim Ibrahimin. I lindur në vitin 1982, në Gjakovë, në një familje tregtarësh dhe intelektualësh, ka përfunduar shkollën për mësues dhe medresen në Shkup. Biografia e gjyshit tim më shkurt mund të rrëfehet në shembujt e emrave të fëmijëve të tij të cilët i kishte emëruar personalisht, duke u munduar që këta emra të jenë shqiptar (në vend të emrave turqisht dhe arabisht, që ishin të zakonshëm), emra që në mënyrë simbolike flasin për idealet të cilat i kishte ndjekur.
E bija më e vjetër, Besa – fjalë e nderuar, betim dhe një
lloj shenje mbrojtëse te shqiptarët; Shpresa – shpresa për ditë më të mira për
popullin shqiptar; Bashkim – i biri i parë – bashkimi i popullit shqiptar;
Arsim – edukimi i popullit; Fatmir – fati i mirë për popullin; im atë Bekim –
bekim për popullin; Afërdita – mëngjesi është afër popullit shqiptar; Luljeta –
lulja e jetës.
Me libër dhe me pushkë në dorë, ka qenë dora e djathtë e Bajram Currit, udhëheqësit të kryengritjes se shqiptarëve kundër turkut, në vitin 1912. Si njeri ndër mësuesit e parë shqiptar, i dedikohet edukimit të popullit dhe hapjes se shkollave si në Kosovë, ashtu edhe në Shqipëri. Për këtë pushteti serbo – malazez e dënon me vdekje. Në kohën e Mbretërisë se Jugosllavisë, e ndjekin si mbështetës i Bajram Currit dhe i Fan Stilian Nolit. Gjyshin e ndjek edhe kryetari i Shqipërisë Ahmet Zogu, kërkon peng për kokën e tij mija dukat. Në vitin 1929 është arrestuar dhe izoluar në Valevë. Për këtë kohë, familja e tij jeton në Gjakovë, për t’u depërtuar të gjithë së bashku në Sarajevë, në vitin 1931, ku përveç tre fëmijëve të lindur, vijnë në jetë djemtë Arsimi, Fatmiri dhe, në vitin 1936, i ati im Bekimi.
Në vitin 1939, pas okupimit të Shqipërisë nga italianet,
kalojnë në Shkodër ku gjyshi bëhet drejtor didaktik i shkollave fillore, ku
edhe i lind e bija Afërdita. Pas rënies se Mbretërisë se Jugosllavisë në vitin
1941 familja kthehet në Kosovë, në Prizren, ku ai vazhdon punën edukative dhe
patriotike. E arrestojnë edhe gjermanët. As në kohën e re të Jugosllavisë
Socialiste nuk ndalet rrethi i golgotës ndaj familjes Fehmiu. Gjyshin e
arrestojnë dhe pas një procesi të montuar dënohet. Pas lirimit nga burgu vdes
shpejt në vitin 1951.
Gjyshja ime Hedija, e lindur në Gjakovë në vitin 1908, ka ndjekur rrugën e gjyshit dhe të gjitha problemet. I ati im mendon se nuk ka gjetur mjaft fjalë adekuate për të përshkruar e gjithë atë që ka duruar dhe ka bërë nëna e tij. Gjenerata e babait tim Bekimit është gjenerata e parë në historinë e Prizrenit e cila tërë shkollimin e ka kryer në gjuhën shqipe – nga shkolla fillore deri te gjimnazi. Pas gjimnazit babai bëhët anëtar i dramës shqipe në teatrin kombëtar rajonal – teatri i vetëm profesional në Prishtinë (përkatësisht në Kosovë). Akademinë e teatrit në Beograd e regjistron në vitin 1956, në klasën e profesorit dhe drejtorit të njohur Mate Milosheviq. Kalon provimin dhe pranohet me kushtin që të mësojë gjuhën serbo-kroate. Teatri i Prishtinës i ndan bursë, por mallkimi të cilin e kanë shënuar “zotërat” politik në familjen Fehmiu e ka kapluar edhe babanë tim. Pas dy muajve ia ndërpresin bursën. Fal rektorit të Akademisë Dushan Matiq fiton shkollimin deri në fund të studimeve.
Shpejt e mëson gjuhën serbo-kroate, që në vitin 1960 të bëhet anëtari i rregullt i teatrit më të mirë – i teatrit të dramës jugosllave. Edhe në ditët e sotme profesorët në akademinë e teatrit (Fakulteti i arteve dramatike) e përmendin babanë tim si shembull i talentit të jashtëzakonshëm dhe pas gjithash student i çmuar, dhe unë si student i po të njëjtit fakultet i kam dëgjuar këto. Deri në vitin 1967, kur jep dorëheqje në teatrin e dramës jugosllave për shkak të trajtimit të keq, bëhët artist i lirë, ka luajtur më shumë se 40 episode, role dytësore dhe disa kryesore, duke përfshirë edhe rolet në Atelje 212. Dy herë ka qenë asistent i regjisë te profesori Milosheviq në Rikardin III dhe Otkriću Dobrice Ćosića. Xhiron edhe filmat Roj, Put, Tople godine, Protest, Deps, Pavle Pavloviq etj.
Pas suksesit të madhë të filmit ‘Skupljači perja’ (Mbledhësi i puplave) me regji të Aleksander Petroviqit, ku luan rolin kryesor – Beli Bor (filmi është lauruar me dy çmime në festivalin e filmit Cannes në vitin 1967 dhe është nominuar për Oskar në vitin 1968.), fillon karriera e tij ndërkombëtare dhe bëhet ylli i parë botëror nga ky rajon dhe nënshkruan marrëveshjen shumëvjeçare me producentin italian Dino de Laurentis. Bëhët krenaria e ish Jugosllavisë. Kryesisht xhiron në Evropë, SHBA, Amerikën Jugore, Afrikë dhe Azi. Ka luajtur në gjuhën shqipe, serbo-kroatisht, maqedonisht, rome, turqisht, spanjisht, anglisht, frëngjisht dhe në gjuhën italiane.
Edhe sot shikohen filmat e njohur dhe serialet televizive në
të cilat ka luajtur, siç janë Odiseja e Homerit me Irena Papas, Avanturistët me
Candice Bergen dhe Olivia de Havilland, ku ka luajtur rolin kryesor – pleibojin
Porfirija Rubiros, Dezerter me John Huston, me Richard Crenn, Chuck Connorsom;
Licenca për të vrarë me Avom Gardner, Dirko Bogard, Timothyje Dalton…, Java e
zezë e John Frankenheimera me Martheo Keller, Libera, dashuria ime me Claudio
Cardinale, Salon Kitty me Ingrid Thulin, Helmut Berger…dhe shumë tjerë.
Për të fituar rolin kryesor në produksionin e filmit
multibuxhetor të Paramountoves Avanturistët (The Adventurers, 1969), me regji
të Leëis Gilbert i është dashur të mësoj gjuhën angleze për 10 javë. Rolin e ka
fituar në vitin 1968, kur kam lindur unë. Në nder të babait tim është
organizuar pritje e madhe në hotelin Pierre në New York ku është ai, në
shoqërinë e yjeve tjerë të filmit Avanturistët (Me Olivia de Havilland, Candice
Bergen, Anna Moffo, Ernest Borgine, Ferndando Reyom, Rossano Brazzije, Charles
Aznavouro…), me ftesa të veçanta të zgjedhura është prezantuar si ylli i ri i
filmit. Në këtë rast babai im ka mbajtur të stilizuar kostumin kombëtar shqiptar.
Ka xhiruar më shumë se pesëdhjetë filma në shumicën e tyre ka luajtur rolet kryesore. Në shenj proteste për shkak të propagandës antishqiptare dhe përhapjen e urrejtjes ndaj popullit shqiptar, babai im në vitin 1987 demonstrativisht lëshon shfaqjen në Beograd Madam Kollontaj(Agnete Pleijel) ku demonstron rolin e Leninit dhe Stalinit dhe përshëndetët publikisht me aktivitetet artistike në ish Jugosllavi.
Roli i fundit të cilin e ka luajtur për televizionin italian
ka qenë Josipi i shenjt në filmin Djali me emrin Isus (Un bambino di nome Gesù,
1987.) me regji të Franc Rossi, i cili është shfaqur edhe në televizionin
amerikan. Skenaristi dhe producenti Francesco Saardamagli ka thënë : “Bekim
Fehmiu është i vetmi aktor internacional nga vendet komuniste lindore i cili ka
xhiruar në perëndim, përreth 20 vite, duke gdhendur perden e hekurt, deri te
shfaqja e Gorbaçovit dhe rënia e murit të Berlinit.”
Filmi i fundit të cilin e ka xhiruar është Gjingis
Kan(Gengis Khan, 1992.) me regji të Kena Annakin në të cilin ka luajtur edhe
Charlton Heston.
Pas Aleksandër Moisiut, aktorit nga gjysma e parë e
shekullit XX, babai im aktori i parë internacional shqiptar në gjysmën e dytë
të shek XX.
Shpërbërja e Jugosllavisë, luftë e tmerrshme vëllavrasëse, shkatërrimi i Vukovarit, bombardimi i Dubrovnikut, rrethimi disavjeçar i Sarajevës, lufta në Kosovë, bombardimi i Republikës Federale të Jugosllavisë kanë bërë më shumë që babai im të tërhiqet. Është tërhequr nga skena, çka për aktorin është agjenti më i fuqishëm dhe më i bukur. Është tërhequr në heshtje – në protestë, Hamleti kishte thënë “…ka mbetur heshtja”./KultPlus.com
Bekim Fehmiu ose më qartë aktori i madh i “Odisesë” në rolin e Uliksit në krah të Irene Papas, njohur nga shqiptarët më vonë si një hero kinematografie, ka vizituar Shqipërinë në vitin 1972.
Ishte akoma një kohë “liberalizmi” dhe akoma nuk kishte filluar goditja vdekjeprurëse artit dhe kulturës në Shqipëri nga Enver Hoxha, e në këtë fazë, është lejuar edhe vizita e një aktori të tillë të madh, në vëndin më të izoluar ndoshta të të gjithë botës. Në një fletë të muzeut të atëhershëm në Shkodër, në datën 30 prill 1972, aktori i madh shqiptar shkruan me dashuri për Shkodrën: Jam i lumtur që mbas tridhjetë e nji vjetë të gjindem në Shkodër, në qytet ku kam kaluar vitet e para të fëminisë s’ime, rrajët kishin qënë të thella dhe të pa shpërngulta…..Bekim Ibrahim Fehmiu….Shkodër me 30-Prill. 1972.
Një gjuhë e bukur në një shqipe të veriut dhe sidomos shprehja “
të pa shpërngulta” në atë kohë ishin shumë domethënëse për të gjithë ato që
kishin mundësi ti lexonin. Një dedikim dhe përshtypje e ndjerë e një kosovari “gjysëm
shkodran” me origjinë nga Gjakova, që kishte kaluar një pjesë të fëmijërisë së
tij dhe fillimin e shkollës në qytetin e Shkodrës. I jati tij Ibrahim Fehmiu, i
lidhur me patriotët anti serbë, por edhe me një përndjekje të gjatë, ka qenë
një mësues si në vitet 20-të, por edhe një qytetar i Shkodrës në vitin 39-të
dhe drejtor didaktik i shkollave fillore.
Sikundër thotë dhe djali i
aktorit të madh që tashmë nuk jeton Uliksi, emrat e fëmijëve të Ibrahimit ishin
vënë kështu: Vajza më e madhe u quajt Besa, fjalë e nderit, betim dhe një lloj
shenje mbrojtëse e shqiptarëve; Shpresa do të thoshte shpresë në ditë më të
mira për popullin shqiptar; Bashkim, djali i parë, në kuptimin e bashkimit të
shqiptarëve; Arsim, arsimimi i popullit; Fatmir, fat i mirë për popullin;
Bekim, babai im, donte të thoshte bekimi i popullit; Afërdita, agimi është afër
për popullin shqiptar dhe Luljeta, lulja e jetës.
Afërdita është edhe vajza që ka lindur në Shkodër. Por një pjesë e
madhe e fëmijëve kanë qënë në shkollë në qytetin e madh verior në
shkollën “Skanderbeg” të lagjes Rus. Bekimi është larguar nga Shkodra në vitin
41 dhe në këtë mënyrë ai shkruan i qartë dhe mungesën prej 31 vitesh në qytetin
ku ka mësuar për herë të parë të lexojë.
Në Shkodër në atë kohë, edhe pse me një kujdes të madh nga ana e
autoriteteve si të partisë e cila kontrollonte gjithshka dhe më në prapavijë
atyre të sigurimit, e kanë pritur me një gëzim dhe respekt të madh njerzit,
sidomos ato të kulturës dhe artit. E gjithë trupa e teatrit “Migjeni” dhe pjesët
intelektuale të qytetit, por dhe kulturës në veçanti, kanë mundur të jenë afër
tij. Shoqëruesi i përhershëm i Fehmiut ka qënë drejtori i atëhershëm i teatrit
Jovan Vojushi që nuk jetom më. Fehmiu i veshur në mënyrë të kohës, por tepër
serioz, ka dalë në disa dhjetra foto me të ndjerët Serafin Fanku e Tano
Banushi, Vitore Nino e Bep Shiroka, por edhe Bik Pepa e Mërgim Muhja si dhe të
tjerë, të cilët nuk janë më. Janë në foto në një gëzim të veçantë shumë artistë
të skenës shqiptare, letrarë dhe kompozitorë e këngëtarë të Shkodrës.
Janë në foto me Fehmiun, Fadil Kraja, Esat Kola, Ymer Bala dhe Katrina
Biga, Bik Ndoja dhe Mark Kaftalli, Paulin Preka dhe i riu Zef Deda në atë kohë,
e vogla e asaj kohe Violeta Zefi, por dhe Bruno Shllaku etj etj. Me aktorin e
madh janë shumë e shumë artistë, dhe patjetër Fehmiu ka takuar ose më mirë të
themi është lejuar të takojë edhe qytetarë të ndryshëm në rrugët e Shkodrës. Ai
ka takuar edhe bashkëshorten e Bajram Currit dhe familjen e saj në Shkodër, ka
vizituar Muzeun e Shkodrës, dhe ka takuar shumë njerëz të historisë dhe
letrave, në mes tyre edhe prof Karahman Ulqinin, por edhe shumë të tjerë, dhe
është interesuar në mënyrë të veçantë për historinë. Në një nga sektorët ku ka
qënë edhe historia e Gjergj Kastriotit, Fehmiu i emocionuar shumë, ka kujtuar
se “duhet një film i madh i luajtur nga një shqiptar për Skënderbun” dhe nga
kjo batutë, ka dalë edhe e thëna e asaj kohe, se Bekim Fehmiu, ka kërkuar të
luajë Skënderbun.
Në fakt, Fehmiu ka treguar se nuk ka një film për Skënderbeun, të luajtur
nga një shqiptar, duke ditur se aktori i filmit të realizuar kryesisht nga
sovjetikët, ishte një aktor gjeorgjan. Vizita e Fehmiut, ka bërë një bujë të
madhe në qytetin e Shkodrës dhe duhet thënë se në atë kohë një aktor i tillë, i
përmasave të mëdha, që kishte luajtur një nga filmat më të realizuar për
“Odisenë”, është parë edhe me interesin e madh të një “lirie” dhe kontakti me
botën. Fehmiu ka vizituar edhe në shtëpinë e dikurshme, dhe është interesuar
edhe për të dhëna të tjera mbi familjen dhe sidomos të jatin e tij.
Është interesuar për të shkuarën e familjes dhe miqësitë e dikurshme, apo edhe për emra të komshive. Bekim Fehmiu në atë kohë pinte shumë cigare, dhe në një rast i kanë afruar një cigare nga markat e reja të prodhimit të fabrikës së Shkodrës, e batuta e asaj rradhe ka qënë sipas njerzve prezent në takimet me të: Ky po, që është duhan i fortë, dhe i pastër si vetë ky qytet. Një ditë mbas Bekim Fehmiu mori pjesë në tribunë në paradën e “1 Majit” në Tiranë dhe normalisht që tërhoqi vëmëndjen e madhe të njerzve, që vizitën e tij, e shikonin si një premisë të një lëshimi nga diktatura.
Në Beograd, të martën e datës 15 qershor 2010, me të shtëna revolveri, në symbyllje, u vetëvra aktori Bekim Fehmiu. Ai ishte shtatëdhjetë e katër vjeç, vite të cilat nuk janë tipike për vetëvrasje. Ishte i pari aktor i Jugosllavisë së atëhershme me reputacion ndërkombëtar.
Me bukuri apoloniane dhe i talentuar si Orfeu. Ka regjistruar mbi pesëdhjetë filma, në të cilët ka luajtur rolet kryesore. Ka aktruar te “Odisea”, bashkë me Irenë Papas, tek “Dezertori” me John Huston, te Leja për të vrarë me Ava Gardner dhe Dik Bogart, te “E dashura ime Libera” me Claudia Cardinale-n, te Salon Kitty me Helmut Berger…
Por gjithsesi, publiku ynë më së shumti e mban mend në rolin e Belog Bore në filmin e Aleksander Petroviçit, “Mbledhësi i puplave”, me atë skenën kur i përgjak duart e veta duke shkatërruar shishet në tryezën e kafenesë. Bekim Fehmiu ishte aktori i parë kosovar që u shkollua në gjuhën shqipe, nga shkolla fillore deri në provimin e maturës. Pas gjimnazit ai u pranua si anëtar i dramës shqipe në Prishtinë, dhe më pas shkon në Beograd, ku përfundoi edhe Akademinë e Teatrit. Nëse për aktorin gjuha është instrumenti, Bekimi pak ka luajtur në Harfën e tij – ka luajtur kryesisht në serbisht, anglisht ose italisht. Pasardhës i një familjeje të pasur nga Gjakova, Fehmiu lindi në Sarajevë, në Vratnik, ku babai i tij ishte mësues. Pas kësaj u vendos me prindërit në Shkodër, dhe pastaj përsëri në Kosovë, në Prizren. Ishte fëmijë tipik i Jugosllavisë, i rritur në frymën e bashkim-vëllazërimit. Më pas u martua me aktoren beogradase Branka Petri?, me të cilën ka dy djem. Megjithatë, aktori kryesor i dramës asnjëherë deri në fund të jetës nuk ka qenë i pranuar, dhe kjo për arsyen e thjeshtë se ishte shqiptar. Jugosllavia në të cilën jemi rritur ka qenë gënjeshtër dhe paragënjeshtër në vëllazërim-bashkim, dhe sot njerëzit më tragjikë janë ata njerëz që këtë gënjeshtër e kanë jetuar si të vërtetë.
Gjendja e popullit shqiptar, deri në të ashtuquajturin Plenum i Brijoneve, i vitit 1966, ka qenë e tillë sa qindra janë zhdukur brenda natës, por që nga koha kur Titon e zëvendësoi Aleksandar Rankovi?, shqiptarët e Kosovës fituan statusin e “popullsisë”, por atëherë për ta filloi të flitej zëshëm me përçmim. Punën që Dobrica Cosi? e filloi me Rankovi?-in, megjithatë, pas disa dhjetëvjeçarësh do e vazhdonte me Miloshevi?-in, i cili në fakt u hoqi atyre të gjitha të drejtat politike duke i quajtur “Šipcima” (shqiptarë, me përçmim). Golgota shqiptare do të vazhdonte edhe gjatë viteve ’90, me ndjekjen e mbi një milion shqiptarëve jashtë vendit, gjë që do të përfundonte me bombardimet e Aleancës Atlantike mbi Serbinë dhe pastaj me pranimin ndërkombëtar të shtetit të Kosovës. Por çdo gjë ka filluar, siç e thamë, shumë më herët.
Atë gënjeshtër Fehmiu e kishte ndier shumë kohë më parë. “Në shenjë proteste ndaj propagandës antishqiptare dhe të përhapjes së urrejtjes ndaj popullit shqiptar, babai im, në vitin 1987, e la demonstratvisht shfaqjen “Madame Collontein” (Agnette Pleyal), në të cilën luante Leninin dhe Stalinin, dhe ndahet përfundimisht e publikisht nga aktiviteti artistik në ish-Jugosllavi”, shkruan i biri i tij Uliksi, sot aktor në Amerikë, në hyrjen e librit me kujtime të Bekimit, Blistavo i strašno (E shkëlqyer dhe e tmerrshme), publikuar nga shtëpia botuese “Samizd” në Beograd, në vitin 2002. Atë libër tronditës, Bekimi e fillon me vargjet e Carl Goldonj-it për Dalmacinë: “Në tokë Ilire kam lindur, këtë nuk e mohoj, në dejet e mia qarkullon i njohuri gjaku im famëlartë, gjaku i heronjve të shquar, vend i lavdisë së përjetshme, ku fjala e dhënë është më e rëndësishme se jeta, që shkëlqimin e sojit të vet e dëshiron mbi të gjitha”. Në atë libër ai flet mbi jetën e vet, janë fjalët e njeriut të talentuar, mbi thyerjet e tij shpirtërore dhe mbi odisenë e tij vetjake, nga megaylli beogradas deri te i dëbuar si shqiptar.
Duke kujtuar ngrohtësinë e Sarajevës, Prizrenit dhe Shkodrës, ai kujtohet edhe për çastet në to, dehjen e kotësisë dhe famën, jetën e kurorëzuar me dafina, por çdo herë i përballur me mallkimin e identitetit dhe përkatësisë. Saga e tij familjare, brohoritjet në arenat e tejmbushura dhe vetëpërndjekjen e tij, solidariteti i tij me popullin e vet dhe pamundësia për t’i ndihmuar dhe ndalur të keqen dhe vrasjet, e çoi t’i jepte fund jetës duke qëlluar mbi kokën e vet.
Në lajmin e vdekjes së tij m’u kujtua një rrëfenjë, të cilën kohë më parë ma ka treguar poeti kroat, Petar Gudelj. Duke shëtitur lartësive te Biokovës, poeti kishte dëgjuar një herë një këngë të trishtuar dhe kënduar në gjuhë të pakuptueshme, e cila vinte nga maja lart. Duke shkuar pas këngës, ai ndeshi një grup punëtorësh ndërtimi. Ishin shqiptarë që po ndërtonin një farë shtëpie bjeshkatarësh. “Ishte kohë pasdreke, ata kishin pirë pak verë dhe këndonin”, tregonte Gudelj. “Disa këngë shqiptare, shumë të bukura dhe të trishtueshme. Unë po mendoja, asgjë s’po kuptoj, por ky bar dhe kjo tokë e kupton shumë mirë këtë gjuhë”.
Vetëm ai bar i Biukovës e kupton dorën pse dhe për çfarë e tërhoqi këmbëzën dhe ndërpreu jetën e aktorit më të madhit shqiptar dhe jugosllav të shekullit të njëzetë. Pjesëtar i atij populli, ku fjala e dhënë është më e rëndësishme se jeta.
Me iniciativë të Ambasadës së Republikës së Kosovës në Itali, RAI do të ritransmetojë serialin televiziv ODISEA, ku protagonist është aktori me origjinë nga Kosova, Bekim Fehmiu.
Seriali do të shfaqet nga datat 22 – 29 dhjetor 2018, ne kanalin RAI Storia, në ora 19.00, kurse repriza e serialit do të shfaqet të nesërmen në ora 12.00.
Ndërsa me datë 28 dhjetor 2018, ky televizion ka ftuar në studio ambasadoren e Kosovës në Itali, Alma Lama, për të folur rreth figurës së aktorit me origjinë nga Kosova, Bekim Fehmiu.
Kjo iniciativë u ndërmorr në kuadër të aktiviteteve të diplomacisë publike për promovimin e Kosovës dhe me rastin e 50 vjetorit të transmetimit të serialit ODISEA. / KultPlus.com
Bekim Fehmiu, një ndër aktorët më të mëdhenj shqiptarë që pati famë kudo nëpër botë, në vitin 2001 ka dhënë një intervistë për gazetën serbe “Vreme”. Aty ai ka biseduar edhe për besën, virtyt ky që dallon te shqiptarët.
“Jo vetëm për mua, por edhe për të gjithë shqiptarët, besa është vlera më e lartë etike njerëzore. Besa ishte më e fortë se cilado qoftë marrëveshje. Për shkak të besës, shqiptarët nëpër histori kanë paguar me kokë edhe për shkak të lajthitjeve të veta. Besa ishte tipari që cilësoi shqiptarët dhe i bëri ata të çmueshëm në raport me botën që rrethonte ata…”, ka thënë ai.
Gjurmët e Bekim Fehmiut në kinematografinë e huaj dhe atë shqiptare janë të mëdha. Fehmiu u bë i famshëm me filmin “Mbledhësit e Puplave”, në vitin 1966. Deri në atë kohë, ai kishte studiuar dhe ishte bërë i njohur nga shumë shtëpi filmi nëpër botë.
Ai është aktori i parë shqiptar i filmit dhe i teatrit, që ka luajtur me sukses në filmat dhe skenat e gjithë hapësirës së ish-Jugosllavisë. Ndër rolet më të njohura të Bekim Fehmiut janë “Prova speciale”, “Odiseu”, “Aventurieri”, “Rruga”, “Vitet e nxehta”, “Dezertori”, të cilat përmenden si kryevepra. Fehmiu ka bashkëpunuar me emra të njohur të kinematografisë botërore si John Huston, Olivia de Havilland, Ava Gardner, Robert Shou, Dirk Bogart, Irene Papas e të tjerë. Në rolet e tij, Fehmiu ka interpretuar në disa gjuhë.
Në anën tjetër revista njëjavorshe “Vreme” u publikua për herë të parë më 29 tetor në vitin 1990. Shumica e stafit në gazetën me qendër në Beograd, ishin gazetarë nga Politika dhe NIN. Ajo karakterizohet si “një revistë pa gënjeshtra, urrejtje ose paragjykim” dhe ka kundërshtuar mobilizimin nacionalist për luftërat jugosllave. / KultPlus.com
Se çmimet vjetore për kinematografi – përfshirë atë për vepër jetësore që mban emrin e Bekim Fehmiu – duhet të ndahen çdo vit në një ceremoni solemne më 1 qershor, në datëlindjen e aktorit me nam, përcaktohet me rregulloren që ka hyrë në fuqi qysh më 2014, shkruan sot “Koha Ditore”.
Por Ministria e Kulturës, Rinisë e Sportit e ka shkelur rregulloren e vet, që është e publikuar edhe në ueb faqen e saj zyrtare, duke mos i ndarë çmimet, të paktën jo në një ceremoni publike. Me tre kandidatë të propozuar për laureatë të çmimit kombëtar për vepër jetësore “Bekim Fehmiu”, Ministria e Kulturës, Rinisë e Sportit në maj kishte njoftuar se do ta rikthente në agjendë ndarjen e këtij çmimi, në ditën që përkon me datën e lindjes së aktorit.
Vitin që shkoi “Bekim Fehmiu” nuk qe ndarë në mungesë të aplikanëve. E më 11 maj, MKRS-ja e kishte mbyllur konkursin që përveç çmimit kombëtar për vepër jetësore bëri ftesë edhe për “Çmimin vjetor për kinematografi”, që u jepet krijuesve të dalluar të cilët me krijimtarinë e tyre kanë lënë gjurmë të thella në fushën e kinematografisë.
As ky çmim nuk u nda vitin që shkoi. Më 2016, laureat i çmimit kombëtar për vepër jetësore “Bekim Fehmiu” ishte aktori veteran Bislim Muçaj e më 2015 aktori Xhevat Qorraj ishte laureati i tretë. Në vitin 2014 me këtë çmim u nderua regjisori Isa Qosja, e më 2013 postmortem iu nda aktorit Faruk Begolli.
Ndarja e çmimit “Bekim Fehmiu” deri më tash ka qenë e vetmja mënyrë që institucionet kanë përdorur për ta kujtuar aktorin shqiptar në muajin kur shënohen dita e lindjes dhe e vdekjes së tij./ KultPlus.com
Bekim Fehmiu, është një emër, pa të cilin nuk mund të shkruhet historiografia e filmit shqiptar, e në radhë të parë ajo e filmit jugosllav e ballkanik, i cili gjithashtu la gjurmë të thella edhe në historinë e filmit evropian dhe amerikan. Sepse Bekimi ishte dhe do të mbetet tregues i profesionalizmit të lartë, i suksesit, i bukurisë, i forcës, i talentit, i mburrjes dhe i frymëzimit për çdo shqiptar kudo që jeton…
Në albumin kujtimeve të mia, Bekim Fehmiu qëndron menjëherë pas prindërve dhe më të dashurve të mi, dhe nuk ka shqiptar të shekullit të XX që e ka arritur atë që e ka bërë Bekimi në skenën kulturore ndërkombëtare.
Me ikjen tënde, i dashur Bekim, humbëm të gjithë:
Ti – jetën ;
Djemtë – babanë;
Bashkëshortja – burrin;
Familjarët – vëllanë;
Kurse ne – njeriun me kode të rrepta njerëzore, shokun, mikun, profesionistin, aktorin zulmëmadh – e humbëm bukurinë e artit të aktrimit.
Do të kujtojmë për jetë e mot, se ti na e dha krenarinë!
Sot po shënohet 140-vjetori i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, shkruan KultPlus.
Përgjatë shumë viteve trojet shqiptare i kanë dhënë botës emra të mëdhenj, ku përmes tyre edhe është përçuar tradita dhe kultura shqipe.
140 vite nga Lidhja e Shqiptarëve në Prizren, ndërsa Lidhja e Shqiptarëve me Botën, mund të themi lirshëm që u bë përmes këtyre emrave.
Nënë Tereza, Ismail Kadare, Rita Ora, Dua Lipa, Era Istrefi, Bebe Rexha, Ermonela Jaho, Inva Mula, Saimir Pirgu, Majlinda Kelmendi, Bekim Fehmiu, Fadil Vokrri, e shumë e shumë të tjerë i dhanë botës shumë nga kultura shqiptare.
Me këta emra shqiptarët pushtuan skena të ndryshme të operave, skena muzikore, skena teatrale e sete filmike, stadiume futbolli e ring boksi, biblioteka e panaire botërore e mbi të gjitha bota u pushtua nga dashuria e paqja përmes emrit shqiptar./ KultPlus.com
Ai ka thënë se roli i Uliksit ka një rëndësi të njëjtë sikurse rolet e tjera, përpos asaj se për të realizuar këtë rol, është një vështirësi më e madhe.
Kjo intervistë e dhënë në vitin 1967, na sjellë shumë afër Bekim Fehmiun, i cili ka falënderuar edhe përvojën e tij në Beograd e Prishtinë, familjarët, aktorët, që i kanë ndihmuar të jetë aty ku edhe ka synuar./KultPlus.com
Më 1 Qershor të vitit 1936, u lind në Sarajevë, i mbështjellë me pëlhurë, që thonë se ashtu lindin njerëzit me fat. Më 1939 u transferua në Shkodër, kurse kah mesi i vitit 1941 në Prizren. Si nxënës i gjimnazit të Prizrenit i bëri hapat e parë të aktrimit në Shoqërinë “Agimi” dhe Teatrin e qytetit, kurse më 1955 u pranua si aktor profesional në Teatrin Popullor Krahinor në Prishtinë.
Ëndërronte të bëhej aktor i madh dhe i njohur në botë, prandaj në vjeshtë të vitit 1956, pas dhënies së provimit pranues, regjistrohet në Akademinë për Teatër e Film në Beograd, në klasën e profesorit Mata Millosheviq, ku diplomon më 1960, me notën më të lartë dhe bëhet aktori i pare shqiptar me akademi.
Menjëherë u pranua në Teatrin Jugosllav të Dramës, në Beograd, ku në një konkurrencë tejet të madhe nuk ishte lehtë që një shqiptar të fitonte role të mëdha, por edhe ato dytësore që i luante, shquhej me talentin e tij të rrallë. Rolet e personazheve më të njohura të dramave: Hamletin, Riçadrin e tretë, Otelon, etj…i luante në banesë, vetëm, pa publik.
Roli i romit ‘Beli Bora’, në filmin “Mbledhësit e puplave”, në festivalin e Kanës, më 1967, i nominuar edhe për Çmimin “Oskar”, ia hapi dyert e kinematografisë botërore, kurse seriali televiziv ODISEU (1968) e bëri të famshëm, për çka edhe kërkohej nga regjisorë e producentë të njohur në filmat e të cilëve luajti role kryesore bashkë me aktorë më të mëdhenj të filmit. Ishte aktori i pare që e shpërtheu perden e hekurt të diktaturës komuniste të Evropës Lindore, dhe luajti në shumë filma e seriale televizive. Aktori në shumë gjuhë në ish republikat jugosllave, Itali (ku ishte më i njohur), SHBA, Gjermani, Francë, Çekosllovaki, Tunizi… Ndërsa filmat e tij u shfaqen në të gjitha kontinentet dhe të titulluar në gjuhë të ndryshme.
E arriti kulmin në profesion dhe u bë njëri nga aktorët më të mëdhenj shqiptarë të filmit në shekullin XX, me përmasa botërore. Por nuk aktroi në shqip që mbeti ëndrra e tij e parealizuar.
Kishte jetë të Odiseut. E luajti aktin e fundit të dramës që quhet JETË, (15.06.2010) por prapa perdes, pa publik: skenarist, regjisor dhe aktor kryesor i së cilës ishte ai vet!!!
Dhe serish u kthye në Prizren, prej nga u mis në vjeshtën e vitit 1956, në urnën me hirin e trupit që, sipas dëshirës së tij, të hidhet në lumin Bistricë, përmes tij do të derdhej në Drin e Bunë dhe të arrijë në Detin Adriatik, dhe detet e oqeanet tjera të botës… ODISEU iu kthye Itakës: UJIT, DHEUT dhe QIELLIT të PRIZRENIT të cilin e ka dashur aq shumë, por ai nuk ia ktheu këtë dashuri…
Ishte kjo estetika e jetës dhe e vdekjes së aktorit të madh…
Mbeti HESHTJA me të cilën BEKIMI ka jetuar gjatë 20 viteve të fundit. Dhe kujtimi i amshueshëm por edhe injorimi i çuditshëm, që vazhdon t’i bëhet atij nga pushtetet e nivelit lokal e qendror të Kosovës, edhe në këtë vit jubilar! Shqiptarët ta falin çdo gjë, por suksesin JO.
Të vetin e vrasin dy herë (të gjallë e të vdekur), kurse të huajin e lartësojnë në majat më të larta!
Por shkëlqimi i figurës dhe veprës së Bekimit nuk do të zbehet kurrë. Me fat ditëlindja e Bekimit të gjithë dashamirëve dhe adhuruesve të tij.
Me dy orë pritje në kufirin Kosovë-Serbi e pa tri fotografi, ekipi prej organizatorëve, artistëve, gazetareve e studentëve arritën në kryeqytetin serb për të hapur mbrëmjen e parë të edicionit të pestë të festivalit që prezanton kulturën e Kosovës në Serbi, Festivali “Mirëdita, dobar dan”, shkruan KultPlus.
Pas shkuarjes atje ekipi nën përcjellje të forcave policore u nis drejt Qendrës për Dekontaminim Kulturor në Beograd. Para se të afroheshin minutat e hapjes së festivalit, numri i policëve veçse shtohej, e zërat protestues tashmë dëgjoheshin. Me këngë nacionaliste, e valëvitje flamujsh, ata këndonin për Kosovën të cilën e quanin “tokë” të Serbisë. Përkrahës të Partisë Radikale Serbe e rrethuan Vojslav Sheshelin, i cili theksonte mohimin e shtetit të Kosovës. Protestuesit me fotografi të kufomave, fotografi të Hashim Thaçit e Ramush Haradinaj kishin zënë njërën anë të rrugës e në anën tjetër gjendej turma më e madhe të cilët kishin vënë maska e veshje doktorësh ndërsa mbanin pankartat me mbishkrimet “Sa organe duhet të na merren për të pasur shoqëri me terroristët” dhe “Politikisht korrekt me trafikimin e organeve”.
Organizatori i këtij festivali, Kushtrim Koliqi u shpreh i brengosur për këtë situatë derisa tha se çdo vit kishte shpresuar që situata politike dhe raportet mes dy vendeve do të jenë më të relaksuara kurse faktet e tregojnë të kundërtën dhe situata vetëm sa po përkeqësohet. Megjithatë ai tha se nuk do të ndalen pasi që besojnë se ky festival ka vlera fisnike.
“Viti i pestë po fillon me tensione që nuk i kemi pasur më herët. Ne nuk do të ndalemi, kjo është një rrugë që na takon neve, secili e ka punën e vet dhe ne kemi punën tonë”, u shpreh Koliqi gjatë hapjes së festivalit.
Sofija Todorović nga Nisma e të Rinjve për të Drejtat e Njeriut (Serbi) u shpreh se ka qenë e vështirë të hapet ky festival tek që gjithçka ka qenë kundër kësaj ideje por u shpreh tejet e lumtur që kanë arritur kaq shumë njerëz.
Čedomir Jovanović, Anita Mitic e personalitet të tjera të njohura kanë mbushur plot Qendrën për Dekontaminim Kulturor në Beograd, aty ku u zhvillua hapja e Festivalit.
Një festival tanimë tradicional, ‘Mirëdita, dobar dan’ ka vite që prezanton artistët më të mirë nga Kosova për disa ditë të mbushura kulturë në Beogradin e Serbisë. Mbrëmë në hapësirën e brendshme të Qendrës u prezantuan karikaturat e artistëve nga Kosova e Serbia, të cilat portretizonin figurat politike të Serbisë e Kosovës në raport me dialogun që po zhvillohet. Aty u prezantuan punimet e Murat Ahmetit, Mentor Llapashtices dhe Predrag Koraksic Corax e realizuar në kuadër të projektit “Ura – Dialogu Civil Prishtinë-Beograd”.
Përfaqësuesja e projektit, Berna Caka nga Radio UrbanFm dhe INC- Rrjeti i Radiove Lokale u shpreh për KultPlus, se projekti i këtij viti flet për urat mes dy shteteve siç janë Kosova dhe Serbia.
“Në këtë mënyrë këta tre artistë kanë vendosur që ngjarjet reale t’i shprehin përmes karikaturave ato ngjarje që ndodhin në Kosovë dhe në Serbi, sidomos në politikë. Esenca ka qenë që të shprehen ngjarjet nga të dyja palët”, tregoi Caka për KultPlus.
Më pas salla e Qendrës për Dekontaminim Kulturor u mbush plot nga pjesëmarrësit e festivalit, të cilët u mblodhën për të parë filmin “Martesa”, me regji të Blerta Zeqirit, film ky që tashmë numëron disa çmime. Për më shumë se një orë të pranishmit ngulën sytë drejt ngjarjes së një dashurie në trekëndësh, e ngjarja ec para dhe gjatë martesës së Bekimit me Anitën, e cila nuk është në dijeni se Bekimi është ende në dashuri me shokun e tij më të mirë, Nolin. Ngjarja prekë kohën e luftës në Kosovë, atëherë kur dy të rinj, Bekimi dhe Noli jetojnë brenda një ndërtese, ku edhe fillojnë të ndjejnë shenjat e para të dashurisë për njëri-tjetrin. Shumë vite më pas, luftën më të madhe do ta kenë me barrierat e kësaj dashurie.
Festivali “Mirëdita, dobardan!” 2018 do të jetë prezent në lokacione të ndryshme në Beograd, dhe hyrja në të gjitha ngjarjet do të jetë, si në vitet e mëparshme, falas.
Si frymëzim për themelimin e festivalit ka shërbyer Bekim Fehmiu, aktor shqiptar, kosovar, beogradas, jugosllav dhe botëror, simbol i së kaluarës së përbashkët, së bashku me të gjitha sfidat, arritjet dhe keqkuptimet.
Festivali organizohet nga Integra (Kosovë) dhe Nisma e të Rinjve për të Drejtat e Njeriut (Serbi) në partneritet me Fondacionin Kosovar për Shoqëri të Hapur (KFOS), dhe Iniciativat Qytetare (Serbi)./ KultPlus.com
Gazetari Fahri Musliu i ka propozuar Bordit të RTK-së ta transmetojë serinë ‘Odisea’ ku luan edhe aktori shqiptar Bekim Fehmiu.
Me anë të rrjetit social Facebook ai ka shprehur dëshirën që seria e njohur e viteve 70-të e cila u transmetua në RAI-n italian të fillojë së transmetuari edhe në Kosovë.
Kjo është kërkesa e tij ndaj Bordit të Televizionit Publik të Kosovës:
PROPOZIM BORDIT TË RTK, QË TA SHFAQ SERINË TV “ODISEA”, ME AKTOR BEKIM FEHMIUN
Me qenë se këto ditë, Stafi drejtues i RTK, në praninë e anëtarëve të Komisionit për Mediat të Kuvendit të Kosovës, ka nënshkruar një Marrëveshje bashkëpunimi me Radio-Televizionin Italian RAI, propozoj që mediumi publik i Kosovës ta shfrytëzojë këtë bashkëpunim dhe të kërkoj nga RAI, që t’ia jap në shfrytëzim serinë më të mirë televizive të të gjitha kohëve ODISEA, ku rolin kryesor e luan aktori i mirënjohur shqiptar nga Kosova, BEKIM FEHMIU.
Seria është produksion i RAI UNO i xhiruar në vitin e largët 1968, kurse në fillim të vitit 1970, Televizioni i Beogradit i ka shfaqur të tetë epizodat për publikun jugosllav.
Gjeneratat e reja shqiptare nuk janë të njohura me këtë realizim të shkëlqyer artistik të aktorit Fehmiu, me të cilin rol edhe i hapën dyert e kinematografisë botërore, deri në Holivud, ku luajti me shumë aktor, regjisor e producent të njohur botëror të asaj kohe. Me rezultatet e shënuara Bekimi u bë aktori i pare dhe famshëm shqiptar i filmit bitëror, në shkullin e XX.
RTK nëse e merr të drejtën për shfaqjen e këtij seriali, do të ishte mirë që kjo të ndodh nga 1 Qershori, ditëlindja ose 15 Qershori dita e shuarjes së jetës së tij.
Do të ishte hera e parë që një televizion shqiptar ta shfaq këtë serial kult, dhe me këtë RTK do ta përmbushtje edhe një obligim të vetin profesional për kujtimin dhe afirmimin e personaliteteve që kanë lënë gjurmë të pashlyer në fushën e kulturës kombëtare apo ndërkombëtare.
Jam i bindur që qytetarët e Kosovës, dhe të hapësirave tjera ballanike,por edhe shqiptarët në mbarë botën, do ta mirëpresnin realizimin e këtij propozimi.
Aktori i madh shqiptar Bekim Fehmiu, në disa pamje të rralla në vitin 1972 në Shqipëri.
Përmes një dokumentari të krijuar nga Kinostudio “Shqipëria e re” në vitin 1972, në këtë vizitë, Bekim Fehmiu, shprehu gëzimet e tij për arritjet e kinematografisë shqiptare dhe uroi për suksese më të mëdha në të gjitha fushat e kulturës dhe të artit, përcjell KultPlus.
Përpos artistëve Bekim Fehmiu shkoi edhe në Lidhjen e Shkrimtarëve, ku u takua me kryetarin e saj dhe disa shkrimtarë të tjetër shqiptarë, ndër ta në këto incizime duket të jetë edhe shkrimtari i madh Ismail Kadare.
Ky dokumentar përfshin shumë vende që vizitori Bekim Fehmiu. Ai në Krujë vizitoi Kalanë dhe Muzeun Historik. Ndërsa kur e pyetën Bekim Fehmiun se a do të kishte dëshirë të luante një film shqiptar, ai u përgjigj në mënyrë shumë kuptimplote: “Do të isha i lumtur”.
Po sjellim në vijim dokumentarin e plotë të kësaj vizite të gjatë të Bekim Fehmiut në Shqipërinë e vitit 1972./ KultPlus.com
Është publikuar një fotografi e Bekim Fehmiut me një dedikim, që ka zgjuar interesimin e komentuesve se kush mund të jetë ai person që i madhi Bekim Fehmiu t’ia ketë dedikuar, shkruan KultPlus.
Në këtë foto shkruan: I lumtur jam që mu dha rasti që të njifemi, dhe jam i bindur që e njofshmja do të shëndrrohet në miqësi dhe ndoshta bashkëpunim. Dhimitrit ” . Bekim Fehmiu 77.
Komentuesit e shumtë janë munduar të dëshifrojnë këtë dedikim, ku disa mendojnë se kjo fotografi i është drejtuar Dhimitër Orgockës, kurse disa të tjerë Dhimitër Anagnostit. Këto komente janë bazuar edhe në atë, se Bekim Fehmiu kishte vizituar Shqipërinë në vitin 1972./KultPlus.com
Aktori serbo-kroat Rade Serbedzija është një prej aktorëve më të njohur të ish Jugosllavisë, i cili ka luajtur edhe në shumë filma të huaj të cilët janë treguar shumë të suksesshëm, shkruan KultPlus.
Ai në mesin e shumë filma ka luajtur edhe te Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1, X-Men: First Class, The Saint, Mission: Impossible 2 , Taken 2…
Por, përpso filmave në nivel ndërkombëtar, ai ka kushtuar vëmendje edhe për figurat shqiptare, i cili ka luajtur një film, ku paraqitet në rolin e Azem Vllasit, sikurse ka kënduar edhe një këngë, me dedikim për aktorin e madh shqiptar Bekim Fehmiu.
https://www.youtube.com/watch?v=1gG-tYKTtu8
Filmi “Majstori mraka” që është bërë për Azem Vllasin është bërë me regji të Faruk Sokolovic, i cili kishte vendosur që historinë e funksionerit kosovar ta shndërrojë në film. Për rolin e Vllasit angazhohet njëri nga aktorët më të njohur jugosllav i njohur edhe për rolet e tij në filma të Hollywood’it, Rade Serbedzija. Filmi është punuar sipas skenarit të Azem Vllasit ndërkohë që flet për periudhën e kaluar në burg, raportet me të burgosurit tjerë dhe administratën e burgut.Filmi i zhanrit dramë fillon me pamjet e një mitingu masiv në Beograd ku turma e serbëve të mbledhur i kërkon Millosheviqit: “Arrestojeni Vllasin”.
Kurse krejt së fundi, po Rade Serbedzija, sipas regjisorit Luan Kryeziu, që është duke u përgatitur për realizimin e një filmi për Adem Jasharin, është interesuar që të luaj rolin e komandantit Jashari, deklaratë kjo që është përcjellë me bujë nga mediet shqiptare./KultPlus.com
Aktori i madh shqiptar Bekim Fehmiu, vazhdon të kujtohet ndër shqiptarë jo vetëm përmes projekteve ku ai ishte pjesë por edhe përmes fotografive të ndryshme që paraqesin një copëz Bekim, shkruan KultPlus.
Së fundmi, është publikuar një fotografi kur Bekim Fehmiu ishte student. Në atë fotografi shohim një Bekim siç nuk e kemi parë më herët.
Fotografia është publikuar në Instagram nga Vingate.Abania, ndërsa KultPlus, po e sjellë sot për lexuesit e vet./ KultPlus.com
Aktori i shquar me prejardhje shqiptare Bekim Fehmiu, ka lenë gjurmë të pashlyeshme në kinematografinë ballkanike dhe në atë botërore, shkruan KultPlus.
Ky aktor i madh rridhte nga një familje e shquar nga Gjakova, ndërsa babai i tij Ibrahim Fehmiu njihej si një aktivist i shquar i gjuhës shqipe. KultPlus ju sjellë një fotografi në të cilën shihet familja e aktorit të madh Bekim Fehmiu, derisa ai ishte ende fëmijë.
Në këtë fotografi shihet nëna, gjyshja, motrat dhe vëllezërit e Bekim Fehmiut kurse vet Bekimi është mes nënës dhe gjyshes, para babait të tij. Fotografia është realizuar rreth vitit 1938./KultPlus.com
Aktori shqiptar Bekim Fehmiu i cili ishte një aktor me përmasa ndërkombëtare, shumë herë ka marë vëmendjen e kolegëve të tij, shkruan KultPlus.
Në këtë video të realizuar më herët shihet duke kënduar aktori i njohur Rade Serbedzija dhe Miroslav Tadic, këngë kjo e cila i dedikohet aktorit të madh Bekim Fehmiu. Kjo këngë titullohet “Pjesma za Bekima”, dhe tingujt e kësaj kënge janë mjaftë melankolike/KultPlus.com
https://www.youtube.com/watch?v=1gG-tYKTtu8&feature=youtu.be