“Komploti” i Ben Blushit do të promovohet në Prishtinë, autori na zbulon më shumë rreth përmbajtjes së romanit

“Komploti” është romani më i ri i autorit Ben Blushi i cili doli këto ditë nga shtypi.

Romani për të cilin autori fillimisht nuk zbuloi shumë, sot na shpaloset deri në një masë përmbajtja e këtij romani, ngjarja e të cilit zhvillohet në vitin 2043 dhe 2044, pra 20 vjet më vonë.

Gjithashtu autori ka bërë me dije se romani do të jetë në të gjitha libraritë e Kosovës duke nisur nga dita e enjte, 9 nëntor kur edhe do të prezantohet pasdite në librarinë Dukagjini në Prishtinë. Ndërsa në Shqipëri do të qarkullojë për herë të parë në datën 15 nëntor në Panairin e Librit.

Ky është njoftimi i plotë i  autorit Ben Blushi:

Komploti është romani im i ri që këto ditë del në treg.

Ky roman është shkruar mes muajit shkurt dhe prill të këtij viti. Nuk e mbaj mend datën kur kam nisur ta shkruaj por mbaj mend se e kam përfunduar javën e parë të prillit 2023. Pasi e lashë pothuajse gjashtë muaj pa e prekur, e rilexova në gusht, e shkurtova në shtator dhe ia dorëzova botuesve të mi, Pegi dhe Dukagjini, në tetor.

Ngjarjet e Komplotit zhvillohen në vjeshtën e vitit 2043 dhe në pranverën e vitit 2044, pra 20 vjet më vonë, kur për shkak të ndryshimeve demografike popullsia e Shqipërisë është zvogëluar, ndërkohë që shumë refugjatë kanë ardhur të jetojnë me ne. Ata janë kryesisht afganë, por dhe sirianë e iranianë, të vendosur në qytetin e Shëngjinit, i cili këto ditë u caktua realisht një zonë ku do strehohen refugjatët që nuk e kalojnë dot Adriatikun.

Meqë popullsia e tyre, pra e emigrantëve shtohet me ritme të larta, ndërkohë që shqiptarët lindin më pak dhe emigrojnë më shumë, në vitet 2040, të huajt bëhen shumicë dhe fitojnë bashkinë e Shëngjinit duke zgjedhur Kryetar Bashkije një afgan.

Për shkak të rrethanave dhe ndryshimit të shpeshtë të Qeverive, ky afgan që martohet me një shqiptare, zgjidhet Ministër i Mbrojtjes së Shqipërisë.

Këtu fillon Komploti.

Afgani, pra Ministri i Mbrojtjes së Shqipërisë vendos të çlirojë Kosovën e cila për shkak të ndryshimit të konjukturave është pjesërisht e pushtuar nga serbët që janë inkurajuar nga avancimi i Rusisë në Ukrainë, Moldavi dhe Gjeorgji.

Për të penguar çlirimin e Kosovës nga afganët, tre çifutë që bëhen bashkë për arsye të ndryshme, thurrin një Komplot. Ata të tre kanë pikëpamjet e tyre sa i takon Amerikës, Rusisë, Shqipërisë dhe sidomos Izraelit dhe konfliktit të tij me Palestinën. Njëri prej tre çifutëve është sionist, tjetri është komunist dhe i treti është një aventurier shqiptar që shpesh krijon kaos pa shkak.

Komploti përfundon me një tentativë të afganëve për grusht shteti, pra një përpjekje për të marrë Qeverinë e Shqipërisë dhe për ta kthyer Shqipërinë në një Afganistan të vogël në mes të Europës. Këtë përpjekje të afganëve, shqiptarët arrijnë ta shmangin me ndihmën e tre çifutëve dhe përmes një veprimi të çuditshëm.

Ky është pak a shumë romani, vazhdimin dhe fundin e të cilit nuk mund ta tregoj pasi botuesit e mi do ma ndalonin.

Si të gjithë shkrimtarët edhe unë nuk jam më pronari i librit tim. Prandaj nuk më lejohet të tregoj më shumë. Edhe sa tregova ishte e ndoshta e tepërt megjithëse e pamjaftueshme.

Për të qetësuar të gjithë ata që mund të gjejnë paralele apo ngjashmëri mes Shqipërisë së vitit 2044 dhe Shqipërisë së sotme, dua të them se ky roman është një fiction, pra fantazi dhe asgjë më shumë.

Si i tillë nuk besoj se bën dëm por kjo nuk është më në dorën time.

Komploti do të jetë në të gjitha libraritë e Kosovës duke nisur nga dita e enjte 9 nëntor kur do të prezantohet pasdite në librarinë Dukagjini të Prishtinës. Ndërsa në Shqipëri do të qarkullojë për herë të parë në datën 15 nëntor në Panairin e Librit, ku ju pres të gjithëve për autografe në stendën e Botimeve Pegi.

Tani për tani kaq për Komplotin tim. / KultPlus.com

Del nga shtypshkronja, romani më i ri i Ben Blushit

Shkrimtari Ben Blushi ka njoftuar se sot ka dal nga shtypi libri i tij më i ri. Por për këtë roman, Blushi nuk ka shpalosur më shumë.

Shkrimtari Ben Blushi, përmes një postimi në rrjetet sociale, ka folur për librin në përgjithësi duke vlerësuar se kur bota prodhonte me pak, lexonte më shumë. Ai gjithashtu rrëfen se shumë vite më parë, ndërsa babai i tij priste që librat e tij të shtypeshin, Blushi kishte menduar se nuk do ta provonte kurrë atë kënaqësi.

“Në atë kohë, kur librat vinin nga shtypshkronja, ne na dukej sikur një fëmijë tjetër kishte ardhur në shtëpi. Ardhja e një libri të ri kishte magjinë të ndriçonte errësirën e jetës së përditshme dhe në varfërinë e sendeve të pakta që konsumonim, shtëpia pasurohej me një mall tjetër, që për më tepër mbante mbiemrin tonë”, tregon shkrimtari.

Ky është postimi i plotë i Ben Blushit:

Romani im i fundit doli sot në mëngjes nga shtypshkronja. Ishte i plastifikuar, i paketuar, i mbështjellë me qese transparente të mjaftueshme për të mbajtur tre kopje. Librat dalin nga shtypshkronjat të rregullt dhe të freskët, njëlloj si çdo mall tjetër që del nga fabrika në të cilën pastrohet, llustrohet, peshohet, ambalazhohet dhe zbukurohet para se të hidhet në treg.

Ndryshimi i librave me mallrat e tjerë është se mallrat e fshehin autorin, të cilin libri e mban në kurriz gjithë jetën. Kështu mallrat janë më të mbrojtur dhe librat janë më të sulmuar. Prandaj librat kanë vuajtur shumë nga konkurrenca me mallrat e konsumit. Kur bota prodhonte më pak, lexonte më shumë. Sot që ka miliona palë këpucë, pirunë, pjata, lugë, lavatrice, tharrëse, furça, lapsa, kopsa, abazhurë, telefonë dhe rroba, njerëzit lexojnë më pak. Mallrat kanë një veti që librat nuk e kanë: ato ta marrin mendjen më shpejt.

Shumë vite më parë, ndërsa babai im priste që librat e tij të shtypeshin, unë mendoja se nuk do ta provoja kurrë atë kënaqësi. Në atë kohë, kur librat vinin nga shtypshkronja, ne na dukej sikur një fëmijë tjetër kishte ardhur në shtëpi. Ardhja e një libri të ri kishte magjinë të ndriçonte errësirën e jetës së përditshme dhe në varfërinë e sendeve të pakta që konsumonim, shtëpia pasurohej me një mall tjetër, që për më tepër mbante mbiemrin tonë.

Më kujtohet se si i afrohesha atyre botimeve dhe u mbaja erë. Librat mbanin era plumb të përzjerë me zamkë dhe çuditërisht me pak benzinë. Asnjëherë nuk e kam kuptuar pse librat e kohës së komunizmit mbanin era benzinë. Ndoshta ngaqë makinat e linotipit pastroheshin dhe lubrifikoheshin me benzinë dhe me graso. Ndoshta. Dikush që e urren komunizmin më shumë se unë, me siguri do thoshte se librat lyheshin me benzinë që të digjeshin më shpejt. Mund të ketë të drejtë. Një mik i mirë që dikur punonte linotipist në shtypshkronjën e vjetër të Tiranës, ka vdekur dhe unë nuk e pyes dot më për erën e çuditshme të librave të asaj kohe. Ai vdiq nga kanceri në mushkëri për shkak të gërmave të plumbit me të cilat kishte shtypur miliona faqe.

Tani, sa herë botoj një libër, kam të njëjtin emocion, por jo të njëjtën erë. Faqet e librave nuk mbajnë më era benzinë dhe ata që i shtypin nuk mbajnë era plumb si linotipistët e dikurshëm.

Megjithatë, duke ndjekur zakonin tim për tu mbajtur erë librave, përfundova sot në mëngjes në shtypshkronjën nga e cila doli libri im i dhjetë. Aty takova burrat dhe gratë që shtypin librat. Ata punojnë në shtypshkronja digitale dhe përveçse nuk mbajë era plumb janë dhe më të qeshur. Qesha dhe unë pak me ta, bëra disa fotografi, mes të cilave dhe një duke shtyrë një paletë të ngarkuar me tirazhin e rëndë të romanit të ri dhe bashkë me Roland Tashon që na fotografoi, ika duke marrë disa kopje me vete.

Askush nga ata që punojnë në atë shtypshkronjë moderne nuk më pyeti për librin. Duke shtypur libra, ata me siguri mendojnë për mallra të tjerë. Dhe meqë ata nuk më pyetën, nuk e po tregoj se për çfarë flet ky roman i fundit.

Ka ditë plot. Tani dua të ngopem me erën e librit tim të ri. / KultPlus.com

Pse fiton Kombëtarja e Shqipërisë

Nga Ben Blushi

Shqiptarët luajnë futboll prej gati 100 vitesh, por asnjëherë ata nuk kanë fituar kaq shpesh dhe kaq lehtësisht, si kohët e fundit. Lojtarë të mëdhenj, ndoshta edhe më të mëdhenj se këta që luajnë sot, Shqipëria ka patur disa, por ekip të madh, nuk ka patur asnjëherë.

Futbolli i ditëve tona nuk është vetëm sport. Historia nuk njeh asnjë ekip të madh që ka fituar, kur vendi që përfaqëson është i izoluar, është i pushtuar apo vuan nga krizat. Nëse 11 lojtarët e Shqipërisë do kishin luajtur për Afganistanin që është një vend anormal, nuk do kishin fituar dot kaq shumë. Nëse të njëjtët lojtarë do kishin veshur bluzat e Ukrainës, ndërkohë që baballarët dhe vëllezërit gjakosen në luftë, nuk do kishin shkuar dot në Kampionatin Evropian.

Zakonisht Kombëtaret vrapojnë me hapin e kombit. Historia e futbollit provon se ajo që ndodh jashtë fushës ndikon shumë në fushë. Arsyet josportive janë po aq të rëndësishme sa arsyet sportive për të fituar. Po kush janë këto arsye në rastin e Kombëtares së Shqipërisë?

Në vitet 50’ deri në vitet 90’, kur Shqipëria ishte një vend i mbyllur, sportistët, si të gjithë shqiptarët kishin kompleks ndaj të huajve. Kufizimet në ushqim, veshje, teknologji, art, në lëvizje si dhe ndalimet e pronës private dhe fjalës së lirë i detyronin shqiptarët të ishin inferiorë në përgjithësi. Cdo shqiptar besonte se cdo i huaj ishte më i lirë, më i ushqyer, më i fortë, më i shpejtë, më inteligjent dhe më i pasur se ai. Me këtë mentalitet hynin në fushë edhe futbollistët e atyre viteve. Ata luanin të bindur se do mundeshin. Ata ishin të burgosur brenda fanellës që mbronin. Ajo fanellë nuk u kujtonte kombin që donin, por shtetin që nuk donin. Ai shtet u kishte ndaluar cdo gjë të cilën kundërshtarët e tyre e kishin. Kur ata dilnin jashtë, hutoheshin, sepse vendi i tyre ishte një ferr në krahasim me vendet ku shkonin për të luajtur. Dalja jashtë këtij ferri ishte traumatike dhe u bënte më keq, se mirë. Nëse në fushë ishin të barabartë me futbollistët e huaj, jashtë fushës ishin fatalisht të pabarabartë.

Sot natyrisht është ndryshe. Shqiptarët i kanë kapërcyer komplekset e izolimit. Më shumë se 1 milion jetojnë jashtë dhe pavarësisht nga punët që bëjnë, janë të barabratë me ata të huaj që bëjnë të njëjtën punë. Në Shqipëri vijnë të paktën 5 milion të huaj që ushqehen, vishen dhe jetojnë si ne. Nëpër lokale janë të barabartë, në hotele janë të barabartë, në konsum janë të barabartë, në gjuhë janë të barabartë, në mëkate dhe inate janë të barabartë. Barazia jashtë stadiumit ndihmon stadiumin.

Shqipëria sot është në përgjithësi një vend normal. Ajo është shumë më e hapur se Shqipëria e viteve 80, më e kamur se Shqipëria e viteve 90 dhe më e qetë se Shqipëria e viteve 2000. Duke u pasuruar shqiptarët kanë mësuar si ti bëjnë më pak dëm vetes. Në mes të viteve 90’ ne kishim një Kombëtare të mirë e cila fatkeqësisht mundej gjithmonë në minutëtn e fundit. Aq e shpeshtë u bë kjo rastësi, saqë u kthye në rregull. Dhe meqë u kthye në rregull përsëritej. Ne mundeshim gjithmonë edhe kur shënonim të parët. Lojtarët nuk besonin se mund të fitonin edhe kur ishin në avantazh, prandaj e lëshonin lojën në fund sikur iu humbte durimi.

Por jashtë stadiumit edhe Shqipërisë së atyre viteve i kishte sosur durimi. Megjithëse e hapur ndaj botës, Shqipëria që doli nga komunizmi ishte shumë e varfër dhe shumë e egër. Kombëtarja ishte një mix futbollistësh që kishin ikur si emigrantë dhe kur ktheheshin këtu, gjenin një vend të tmerrshëm, të ashpër dhe të ndarë në copa nga viti 1997. Kush mund tu kërkonte atyre të qëndronin në fushë kur gjithë vendi po binte sic edhe ra? Prandaj Kombëtarja vetëm mundej edhe kur fitonte.

Si rregull, kur vendet vuajnë, Kombëtaret munden sepse humori i vendit ndikon tek lojtarët dhe gjithë ambjenti sportiv. Kombëtarja e Spanjës doli kampione e Botës atëherë kur Spanja arriti zhvillimin më të madh ekonomik në Evropë, në vitin 2010. Suksesi i saj nuk ishte vetëm sportiv. Gjermania doli kampione e Botës në 2014, kur udhëhiqte gjithë botën me eksportet e saj dhe teknologji. Më parë kishte dalë kampione në vitin 1974 dhe 1990 kur e kishte marrë veten nga rrënimi i luftës dhe ishte kthyer në një superfuqi. Sot Gjermania e ngathët dhe e futur në recesion nuk do dilte dot kurrë Kampione e Botës edhe nëse do kishte marrë borxh 11 lojtarë luftarakë shqiptarë. Njëlloj ka ndodhur edhe me Francën, Italinë, Kroacinë, Greqinë apo Kombëtare të tjera më të vogla. Kur vendet janë mirë, me shëndet ekonomik dhe optimizëm, kombëtaret shkëlqejnë.

Por në rastin e Kombëtares sonë ka edhe një arsye tjëtër, të ndryshme nga rregullat që ndikojnë te Kombëtaret e tjera.

Në historinë e Botës nuk ka asnjë Kombëtare që furnizohet nga tre shtete fqinje si kjo Kombëtare që furnizohet njëkohësisht nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia. Kjo që nuk ndodh askund, ndodh në Shqipëri. Prandaj kjo është një kombëtare e cuditshme si përbërje, e panjohur si rast dhe unike si eksperiment. Kombëtaret e mëdha të botës kanë futbollistë nga ish kolonitë e tyre apo nga emigrantët që janë natyralizuar. Por ama një belg që flet frengjisht nuk luan për Francën sepse ai nuk kërkon që Belgjika të bashkohet me Franëcn, një austriak nuk luan për Gjermaninë sepse asnjë nga këto dy vende nuk do që Austria të jetë Gjermani dhe asnjë argjentinas nuk luan për Spanjën sepse këto janë dy vende të ndryshme që flasin të njëjtën gjuhë.

Ndërsa Kombëtarja e Shqipërisë është unike në planet sepse luan për një shpagim historik. Tifozët kërkojnë nga ajo të bëjë drejtësi historike duke i mundur armiqtë në fushë. Kombëtarja është një ushtri e vogël shqiptarësh të bashkuar në një qëllim : të korrigjojë historinë duke vrapuar pas një topi. Ajo bashkon në fushë copat e një vendi të ndarë para 100 vitesh. Prandaj mbledh kaq shumë pasion, nerv, djersë, gjak, lot, energji, demografi, skenografi, koreografi, arkitekturë patriotike dhe epsh për revansh kombëtar. Ajo është e vetmja kombëtare që ka për himn, këngë për njerëz që janë vrarë 30 vjet më parë duke luftuar me armë për ndryshimin e historisë. Këto këngë që vijnë nga lufta dhe ndoshta shkojë drejt luftës, njihen më mirë, këndohen më shumë dhe eksitojnë më fort se vetë himni i Shqipërisë.

Sepse Kombëtarja nuk është vetëm e Shqipërisë.

Kjo është arsyeja që mijëra tifozë kosovarë e braktisin kombëtaren e tyre që përfaqson një shtet dhe ndjekin kombëtaren e Shqipërisë që përfaqëson një komb. Kombëtarja e Shqipërisë është në fakt Kombëtarja e tre shteteve, ose më saktë kombëtarja që mund të shkatërrojë dy shtetet ku shqiptarët nuk do donin të ishin. Kosovën dhe Maqedoninë. Patriotizmi, pra nevoja për një shtet të përbashkët, është trajneri kryesor i Kombëtares. Ai e drejton, e zbut, e ngut, e ngre, e bashkon, e ndërsen, e zmadhon, e harbon, e tërbon, e shkul, e ul, e ngul,e sul dhe e vërsul. Kombëtarja luan dhe fiton në një fushë jeshile që shqiptarëve u duket gjithmonë e kuqe. Bashkimi është fusha e saj. Kundërshtarët janë armiqtë e saj. Topi është arma e saj. Përbërja është shpirti i saj. Nëse Kombëtarja do kishte vetëm futbollistë nga Shqipëria ajo nuk do kishte patur kurrë këtë sukses dhe këtë përkrahje. Shqipëria do kishte një ekip por jo një Kombëtare, por historia kërkon që shqiptarët të kenë dhe ekip dhe Kombëtare.

Kjo është arsyeja që Kombëtarja fiton dhe do fitojë. Edhe nëse ndonjëherë humb. Prapë fiton./KultPlus.com

Fitorja e Kosovës

Ben Blushi

Kosova mori një fitore të papritur, por të merituar, kur ishte në një ditë të keqe për shkak të lodhjes së Perëndimit që nuk po e zgjidh dot ngërcin mes saj dhe Serbisë. E izoluar dhe e lënë vetëm nga aleatët e vet natyralë, Kosova gjeti aleatë aty nuk e priste: tek kundërshtarët e saj. Ata i bënë një dhuratë që ajo do ta shijojë për një kohë të gjatë. Serbët i dhuruan Kosovës provën e padiskutueshme se e kanë sulmuar pabesisht ndërkohë që ajo ishte ulur në tryezë për të biseduar. Në asnjë kod lufte, ai që pranon të bisedojë, nuk sulmohet pas shpine dhe serbët e shkelën këtë kod.

Qëllimi i atyre që e sulmuan ishte i qartë: të krijonin në Kosovë një vatër konflikti të armatosur, e cila do t’i jepte mundësi Serbisë të fitonte avantazh në bisedime. Dekori i këtij zjarri, tymi i të cilit do arrinte menjëherë në Washington dhe Moskë, ishte perfekt: disa serbë të sulmuar nga policia që fshihen në një manastir, aty rezistojnë bashkë me priftërinjtë dhe pelegrinët e pafajshëm, për t’i dhënë mundësi gjithë botës të shikojë sesi Qeveria Shqiptare e Kosovës trajton pakicat etnike dhe fetare. Ky operacion konsiderohej një spastrim etnik.

Meqë manastiri ishtë në mes të fshatrave, nuk përjashtohej që dhjetëra fshatarë serbë, të mblidheshin aty për të mbrojtur vëllezërit e rrethuar nga shqiptarët, në territorin e shenjtë të Banjskës. Nga krahu tjetër i kufirit, në Serbi, thirrjet për të ndërhyrë ushtarakisht në Kosovë do ktheheshin në ulërima dhe Presidemti lunatik i Serbisë, do ia shiste shtrenjtë Perëndimit përpjekjen e tij të mundimshme, për të qetësuar popullin e revoltuar serb. Në shkëmbim, do kërkonte dicka më shumë në tavolinën urgjente të bisedimeve, ku ai do shkonte si viktimë dhe Kosova si agresor. Ndoshta autonominë e Veriut të Kosovës, çka do ishte një hap më shumë se asosacioni i komununave serbe që diskutohet sot. Republika Serbska e Kosovës do ishte themeluar në atë manastir, të djelën e 24 shtatorit 2023. Kjo Republikë kishte dëshmorët e vet të vrarë nga shqiptarët, priftërinjtë ortodoksë do ta pagëzonin, ndrësa ndërkombëtarët do ta negocionin në pushimin mes dy sulmeve ruse në Ukrainë.

Nëse ky ka qenë plani që ka dështuar, do të thotë se Kosova ka qenë me shumë fat. Horoskopi i historisë së popujve njeh ditë me fat për ata që janë në krahun e të drejtës, siç është edhe rasti i Kosovës.

Megjithatë kjo fitore nuk është vetëm një fitore e fatit, por edhe e shtetit të Kosovës. Jo vetëm ata që e kanë sulmuar Kosovën, por edhe ata që e kanë dashur dhe e duan, kanë dyshuar gjithmonë në aftësinë e saj për t’u mbrojtur. Ky dyshim i kthyer në bindje ishte arsyeja që 40 serbë të armatosur u sakrifikuan në atë mënyrë, duke besuar se ata mund ta mundnin lehtësisht mbrojtjen e një Republike të vogël dhe pa përvojë ushtarake siç është Kosova.

Por ajo që ndodhi ishte e paimagjinueshme. Pa patur nevoëjn e Kforit, Kosova i neutralizoi serbët e armatosur me një operacion kirurgjikal, të denjë për manuale të ndërhyrjes së shpejtë. Republika e Kosovës bëri atë që do bënte cdo republikë tjetër kur sulmohet me armë :ajo të ndjek, të gjen, të rrethon dhe të vret. Në këtë betejë të fituar me gjak ajo la një të vrarë, por vrau më shumë nga pala tjetër.

Një ditë më parë, kjo ndërhyrje kaq efikase, as mund të imagjinohej. Dyshimet se Kosova ka aftësi të mbrohet dhe të vetëqeveriset kanë qenë armiku i saj kryesor. Nga dita e djelë ato janë fashitur. Serbët, që kur nisen në Kosovë sillen sikur po shkojnë në një gjueti lepujsh, do mendohen mirë nëse hyjnë më në përplasje fizike me forcat e shtetit të Kosovës.

Në 25 vitet e fundit, Kosova ka fituar mbi serbët si një popull, por asnjëherë si shtet. Në vitin 1999 shqiptarët u ngritën si popull kundër shtetit serb dhe me ndihmën e Perëndimit i mundën. Ndërsa të djelën, Kosova i mundi serbët si shtet dhe për më tepër i mundi vetëm, pa ndihmën e askujt. Prandaj Kosova ka arsye ta festojë këtë ditë si një fitore të Republikës së vet. Atëherë kur duhej Republika e Kosovës funksionoi dhe mbrojti territorin e saj, çka përbën detyrën e parë të cdo Republike.

Tani Kosova mund të shkojë në bisedime më e fortë dhe më e pavarur. Natyrisht që kurthet e historisë nuk kanë mbaruar këtu. Ato vazhdojnë. Kundërshtarët e saj kanë marrë një goditje, por nuk janë tërhequr. Diplomacia është terreni ku duhet mundur Serbija. Në këtë fushë, Kosova ka kufizimet e veta, si çdo Republikë e re, e vogël, e varfër dhe pa përvojë. Megjithatë fitorja e Banjskës që u arrit me gjuhën e armëve do tia lehtësojë edhe gjuhën e diplomacisë dhe këtë kosovarët e dinë mirë. Por tani edhe serbët e dinë shumë mirë./KultPlus.com

Ramadani, nxënësi i fundit i Migjenit

Nga Ben Blushi

Ramadan Shkreli që duhet të jetë nxënësi i fundit i gjallë i Migjenit jeton në fshatin Dedaj të Pukës. Shkova ta takoja.

Ca bën Ramadan ?

Nuk bëj asgjë,tha Ramadani

Sa vjec je Ramadan?

94,tha Ramadani

Cfarë pune ke bërë Ramadan?

Shumë punë,tha Ramadani

Po shkollë ke bërë Ramadan?

E kam bërë shkollën në Pukë,tha Ramadani

Në cfarë viti, Ramadan?

Në vitin 1936,tha Ramadani

Sa vjec ishe Ramadan?

7 vjec,tha Ramadani

Po si shkoje në Pukë, Ramadan?

Me këmbë,tha Ramadani

Po në dimër Ramadan?

Ne bënim shkollë vetëm në verë, tha Ramadani

Kush të jepte mësim Ramadan?

Migjeni,tha Ramdani

Si ishte Migjeni, Ramadan?

Ishte i sëmurë,tha Ramadani

Po tjetër cfarë mban mend nga Migjeni, Ramadan?

Ishte i gjatë,tha Ramadani

Cfarë thoshte Migjeni,Ramadan ?

Ishte shumë i urtë,tha Ramadani

Ca lënde jepte Migjeni, Ramadan?

Gjoegrafi,kulturë,tha Ramadani

Me kë rrinte Migjeni,Ramadan?

Vetëm më dy motrat e veta,tha Ramadani

Si i mbante motrat Migjeni në shkollë?

I mbante,tha Ramadani

Kush ishte tjetër në shkollë me ty?

Luli i Vocërr,tha Ramadani

Kush ishte Luli i Vocërr,Ramadan ?

Luli i Vocërr ishte Zenel Islami,tha Ramadani

Ku është tani Zenel Islami,Ramadan?

E vranë komunistët,tha Ramadani

Po pse e vranë Ramadan?

Se shkoi në Rusi,tha Ramadani

Po ti a e ke lexuar Lulin e Vocërr,Ramadan?

Jo,tha Ramadani

Cfarë ke lexuar nga Migjeni, Ramadan?

Asgjë,tha Ramadani

Nuk ke lexuar asgjë,Ramadan?

Nuk kam lexuar asnjëherë,tha Ramadani

Cfarë libri ke në shtëpi Ramadan?

Nuk kam asnjë libër, tha Ramadani

Cfarë bën gjithë ditën, Ramadan?

Mendohem,tha Ramadani

Cfarë mendon Ramadan?

Mendoj si do vdes,tha Ramadani

Ke frikë Ramadan ?

Nuk kam frikë, tha Ramadani

Kur do vdesësh Ramadan?

Po pres,tha Ramadani

Do vdesësh pa lexuar asnjë libër Ramadan?

Më mirë,tha Ramadani. / KultPlus.com

Ben Blushi me ‘41 Sekrete’ shpallet fitues i çmimit “Lumo Skëndo”

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti bëri të ditur sot se, fituesi i çmimit “Lumo Skëndo” u shpall Ben Blushi me librin “41 Sekrete”.

“U mblodhëm sërish nën një emër të madh si ai i mendimtarit dhe bibliofilit Lumo Skëndo për të vlerësuar veprën më të mirë në lëmë të publicistikës dhe eseistikës për vitin 2022.

Kënaqësi të kishim mes nesh edhe fituesen e edicionit të shkuar, Lea Ypi për të kaluar “stafetën” e një çmimi që vlerëson sa mprehtësinë e mendimit, aq edhe bukurinë e gjuhës”, u shpreh Margariti.

Ajo uroi finalistët Aleksandër Çipa, Eleni Laperi, Evarist Beqiri e Mero Baze për përpjekjen e përditshme në fushën e letrave dhe jurinë e përbërë nga Belina Budini, Uran Butka, Teuta Toska, Ardit Bido dhe Monika Stafa për përkushtimin./KultPlus.com

Fotografia e Zelenskyt nga Ben Blushi dhe historia plot peripeci pas saj

Nga Ben Blushi

Në 24 shkurt mbushet një vit nga hyrja e ushtrisë ruse në Ukrainë. Meqë gjithë bota sot bën bilancin e këtij konflikti, po postoj fotogtafinë që i kam bërë Presidentit Zelensky në Kiev, bashkë me peripecitë e këtij udhëtimi, të cilat janë pjesë e librit tim “41 Sekrete”.

Nga mesi i qershorit të vitit 2022, Edi Rama më çon një sms.

Do vish t’i bësh një foto Zelensky-t?

Absolutisht po, i përgjigjem.

Pasi shkëmbyem një duzinë sms të tjera për udhëtimin drejt luftës, peripecitë e të cilit nuk mund t’i imagjinonim, pas tri ditësh u gjendëm në një avion turk, që na çoi në një bazë ushtarake polake shumë afër kufirit të Ukrainës.

Nga aty, duhej të bënim rreth një orë me makinë për të shkuar në qytetin e fundit polak, nga ku nisen trenat për në Kiev. Qyteti kishte një emër që unë nuk e shqiptoj dot. Shkruhet Przemysl. Unë i them shkurt Pshemysh.

Që aty, pra nga Pshemyshi, udhëtuam natën, për pothuajse 12 orë, me një tren sovjetik me kabina të errëta dhe sedilje të ngushta, i cili duke gjarpëruar përmes fushave të zeza, rënkonte sikur do thyhej, sa herë kalëronte mbi një urë.

Në këta trena që udhëtojnë drejt luftës, kërkohet disiplinë ushtarake.

Pa përjashtim, ukrainas, shqiptarë, polakë apo çfarëdo, i binden një urdhri: mbani mbyllur dritat e kabinave për t’u ruajtur nga sulmet e papritura të ndonjë avioni rus, që mund ta hedhë në erë trenin bashkë me pasagjerët, gjatë një shëtitjeje lunatike mbi qiejt e Ukrainës.

Ka disa mënyra për ta kontrolluar këtë panik.

Njëra është të flesh, çka unë nuk e bëra dot. Tjetra është të pish, çka ne nuk e dinim dhe e bëmë me sukses në kthim. Tjetra është të bësh muhabet me ushtarët ukrainas që na shoqëronin. Unë zgjodha mundësinë e tretë dhe aty mësova nga lufta, më shumë se gjatë gjithë këtyre muajve që kur Ukraina është sulmuar nga Rusia.

Pavarësisht se ushtarët ukrainas ishin shumë miqësorë, pasi iu përgjigjën kolektivisht më shumë se 30 pyetjeve të mia, më në fund i bënë shenjë njëri-tjetrit dhe u zhdukën secili në kabinën e vet. Unë mbeta një copë herë në korridorin e gjatë të trenit, me shpresë se mos gjeja ndonjë njeri për të shtyrë natën.

Nuk gjeta asnjëri. Të gjithë ishin futur në kabina.

Të njëjtën gjë bëra dhe unë, duke u përpjekur të mbaj drejt kokën time që përplasej në dritaren e trenit sa herë ky ulej dhe ngrihej mbi disa shina të shtruara përpara Luftës së Dytë Botërore.

Kabina ku kalova natën kishte dy sedilje të gjata lëkure, njërën prej të cilave e përdora si krevat, ndërsa tjetrën si dollap për të lënë rrobat që kisha marrë me vete.

Kur arritëm në Kiev, nga ora 8 e mëngjesit, isha pothuajse pa gjumë.

Ishte një ditë e bukur qershori dhe jo vetëm për këtë shkak Kievi dukej si një qytet pa luftë.

Makinat lëviznin normalisht, parqet ishin plot me pleq dhe në trotuare kalonin njerëz të qeshur e të qetë.

Asnjë gjurmë lufte, askund. Unë bëja fotografi kudo nëpër parqe, në fasada, në postblloqe, në dyqane, në rrugë, në trotuar, në muze, në kafe, derisa shkuam në dy qytetet e bombarduara, Borodyanka dhe Irpin.

Aty e plotësova arsenalin tim fotografik me qindra shkrepje që derdha mbi pallatet e shembura apo të djegura, si dhe makina të shkrumbuara buzë rrugëve.

Ushtarë kishte sa të duash. Ushtarët janë gjithnjë një shënjestër e mirë për çdo fotograf. Ata ishin të afrueshëm, madje njërin e binda të pozonte për mua, duke u lëkundur mbi një shilarës fëmijësh.

I bindur se nga të gjitha fotot që kisha bërë më mungonte vetëm një, ajo e Zelensky-t, u futa në makinën e ambasadorit të Ukrainës në Shqipëri, i cili udhëtonte me ne. Ambasadori e ka emrin njëlloj me Zelensky-n, quhet Volodymyr Shkurov.

Dua një foto me Zelensky-n, i thashë.

Nuk e di sa mundet, tha ambasadori.

Unë për këtë foto kam ardhur deri në Kiev, i thashë.

E kuptoj, tha ambasadori, por kjo nuk varet nga unë.

Sa ke pa ardhur në Kiev, e pyeta.

Kisha dy vjet, tha ambasadori.

Si të duket, e pyeta.

Nuk mendoja se do ishte kaq qetë.

Ku banon, e pyeta.

Ja, tek ai pallati pas parkut, tha ambasadori.

Do shkosh në shtëpi, e pyeta.

Nuk kemi kohë, tha ambasadori, pas takimit me Zelensky-n, duhet të kthehemi për të kapur trenin.

Duhet ta fotografoj Zelensky-n, thashë unë, do bëj një ekspozitë në Shqipëri.

Po flas me stafin e tij, tha ambasadori, më jep të dhënat e pasaportës.

Ja ku janë, i thashë, thuaju që jam një shkrimtar shqiptar që bën edhe fotografi.

Do u them, tha ambasadori.

Ti ke dhe emrin si Zelensky, i thashë, ndoshta kjo të ndihmon ta bindësh.

Emrin Volodymyr në Ukrainë e kanë më shumë se 2 milionë burra, tha ambasadori, është njëlloj si emri Ben në Shqipëri.

Kur shkuam në pallatin presidencial të Kievit, e kuptova se që t’i merrja 3 minuta Zelensky-t me ndihmën e ambasadorit të tij ishte e pamundur. Zelensky duhet të merrte më shumë se një mijë kërkesa në javë për të pozuar për revistat, gazetat dhe fotografët e gjithë botës. Nëse do t’u përgjigjej të gjithëve, me siguri Ukraina do e kishte humbur luftën që në ditën e tretë.

I çova një sms Edi Ramës.

Mos harro që më ke premtuar një foto të Zelensky-t.

Do përpiqem t’i them, tha Rama.

Natyrisht, nuk ia tha dhe, kur e pashë Zelensky-n pas gjysmë ore, e kuptova përse.

Duke pritur Zelensky-n të dilte në konferencë shtypi, takova këshilltarin e shtypit të Zelensky-t, që ishte ulur në rreshtin e parë.

A mund t’i bëj një foto Presidentit, e pyeta.

Nuk mund t’i bësh asnjë foto, tha këshilltari.

Nuk zgjat më shumë se dy minuta, i thashë.

Të thashë që kjo është e pamundur, tha këshilltari.

Po pse është e pamundur, e pyeta.

Sepse duhet ta kishe kërkuar një muaj përpara, sipas protokollit, tha këshilltari.

Një muaj përpara, unë nuk e dija që do vija në Ukrainë, i thashë.

Ky nuk është problemi im, tha këshilltari.

Lufta nuk mund të programohet, thashë unë.

Por koha e Presidentit mund të programohet, tha këshilltari.

Ky është një President në luftë dhe duhet t’u përshtatet kërkesave të luftës, thashë unë.

Po ti nuk je një fotograf lufte, tha këshilltari.

Nga e kupton ti që nuk jam fotograf lufte, e pyeta.

Nga këpucët, tha këshilltari, i ke shumë të pastra.

Shumë më vonë, pasi erdha në Tiranë, e pashë këshilltarin në televizor, në një nga qytetet lindore që Ukraina ia rimori Rusisë. Zelensky kishte shkuar aty të ngrinte flamurin e Ukrainës mbi një godinë të rrënuar, që dukej si një pallat kulture, dhe me atë rast po mbante një fjalim para ushtarëve që kishin çliruar qytetin. Meqë nuk kishte as foni dhe as mikrofon, këshilltari i mbante një altoparlant, përmes të cilit Zelensky fliste me zë të ngjirur.

Hyra në google dhe kërkova emrin e tij. Quhet Serhii Nykyforov. Ose Sergei Nikiforov. Kishte qenë gazetar për shumë vjet dhe Zelensky e kishte marrë sekretar për mediat.

Por le të kthehemi në Kiev.

Në kohën që po negocioja më kot me Sergein, duke u përpjekur t’i them se Zelensky do jetë pjesë e një ekspozite, ndoshta edhe e një libri, dhe mua nuk më duhej më shumë se një minutë që ai të ndalonte përpara meje dhe le ta mbante kokën si të donte, mjafton të pozonte vetëm për mua, në këtë çast pra, Zelensky hyn në sallën e konferencave të shtypit.

Mata distancën me sy. Ishin më shumë se 30 hapa, një largësi e konsiderueshme për një fotograf amator si unë. Atëherë fillova të shkrep pa pushim, duke u përpjekur të lexoj fytyrën e njeriut që po bënte një luftë me fuqinë më të madhe ushtarake të botës.

Kur fotografon, mësohesh të kuptosh çfarë mendon një njëri në atë moment.

Fytyra e Zelensky-t i ngjante një harte lufte. Aty ka lot, ka trishtim, ka dëshpërim, ka shpagim, ka zhgënjim, siç ka dhe shpresë. Mua m’u duk sikur Zelensky ishte aty, por mendonte për disa të vdekur të dashur. Ose disa të dashur, që kishin vdekur.

Zelensky dukej si një njeri që organizonte përditë funeralet e viktimave, që lufta e dy superfuqive shkaktonte çdo ditë në tokën e vendit të tij. Pas funeraleve kthehet në zyrë dhe fshin lotët, por në rrëmujën e punëve që bën, ka raste që ndonjë lot mbetet, për t’u kapur nga fotografë amatorë si puna ime. / KultPlus.com

Foto: Ben Blushi

Reagon Ben Blushi: Është pa kuptim mbrojtja e Kadaresë nga Ismaili, edhe kur kjo vjen nga një vajzë e paedukuar siç është rasti i të bijës

Vajza e shkrimtarit Ismail Kadare, Besiana sot pati reaguar pas publikimit të një bisede në formë interviste nga Ben Blushi me babain e saj dhe botuesen e tij Alda Bardhyli.

Pas zërave të shumtë ditët e fundit mbi këtë bisedë të publikuar në ditëlindjen e shkrimtarit të madh shqiptar, Besiana Kadare shkruan se Ben Blushi, në fakt, ka krijuar një intervistë, pa dijeninë e të atit, bazuar në një bisedë të rëndomtë private që ka zhvilluar rastësisht në një kafene me Kadarenë dhe shoqëruesen e tij, Alda Bardhyli.

Sipas saj, Blushi ka abuzuar me besimin që iu akordua dhe e quan një gjest imoral dhe të paligjshëm.

Ndërkaq, ndaj këtij postimi i është kundërpërgjigjur edhe vetë Ben Blushi, dhe sipas tij, reagimi i saj është i padenjë.

“Kur libri 41 Sekrete u botua, i dërgova një kopje edhe Ismail Kadaresë. Pasi lexoi pjesën e vet të titulluar, Ismail Kadare Pasdite, ai më mori në telefon dhë më falënderoi, duke më thënë se i kishte pëlqyer ai tekst”, thotë ai.

Më poshtë gjeni reagimin e tij të plotë:

NJË PËRGJIGJE PËR VAJZËN E ISMAIL KADARESË

Vajza e Ismail Kadaresë ka bërë një reagim shumë të padenjë në adresën time, të cilit nuk do i përgjigjem siç e meriton, meqë është vajza e Ismail Kadaresë.

Shkak i këtij reagimi, është një bisedë e imja me Ismailin, e cila është botuar në librin tim të fundit 41 Sekrete.

Me Ismail Kadarenë nuk isha takuar asnjëherë deri në tetor të vitit të kaluar.

Shumë njerëz, në disa raste miq të përbashkët, më sillnin herë pas here gjykime të Ismailit mbi librat e mi, por kjo nuk ishte një nxitje për ta takuar. Unë kisha mendimin tim për letërsine e tij dhe kjo më mjaftonte.

Ndoshta nuk do ishim takuar ndonjëherë, nëse vitin e kaluar Alda Bardhyli, një mikeshë e afërt e familjes Kadare, nuk do më kishte dërguar një mesazh ku thoshte: Beni a do të pish një kafe me Kadarenë? I thashë se atë ditë ishte e pamundur sepse po nisesha për varrimin e një njeriu të dashur, në Korçë. Një muaj më vonë, Alda më ftoi sërish për një kafe me Ismailin dhe i thashë se atë ditë duhet të shkoja në Shëngjin, për të fotografuar një basketbolliste afgane.

Me këmbënguljen e Aldës dhe sigurisht për kënaqësinë time, u takuam të tre, tetorin e vitit të kaluar. Në atë kohë, unë merresha shumë me fotografi, duke rendur nga veriu në jug, nëpër plazhe të boshatisura e nëpër provinca, për të kapur fytyra njerëzish të cilët në fakt më mësuan të fotografoj. Kur u mundësua ky takim, mendova se ja vlente ta kisha edhe Ismailin në katalogun tim të portreteve të cilat sot janë më shumë se 50 mijë.

Megjithëse nuk njiheshim, biseda jonë ishte aq e thjeshtë dhe spontane saqë, mendova ta shkruaj dhe ta botoj në librin tim 41 Sekrete, ku përveç Ismailit janë dhe 40 personazhe të tjerë disa të njohur, disa të panjohur dhe disa shumë të njohur sic ishte dhe rasti i Kadaresë. Këtë plan, të cilin nuk e kisha, në fakt ma imponoi vetë Ismaili. Ai foli aq qetë, saqë mua më lindi dëshira për ta shkruar atë tekst në mënyrë artistike. Në këtë mënyrë, Ismail Kadare u bë pjesë e librit që u botua në nëntor.

Sidoqoftë, për të qenë i kujdesshëm deri në fund, para botimit të librit 41 Sekrete e kam marrë Ismail Kadarenë në telefon dhe i kam thënë se kam ndërmend të botoj bisedën që zhvilluam bashkë. Natyrisht i thashë, kam treguar gjërat e thjeshta për të cilat folëm, çfarë ha, sa fle, kur zgjohesh, a shef televizor, a lexon, a pi cigare, a i jep makinës, a ke ftohtë, si do doje ta kishte emrin, a je i vetmuar, a ke frikë të vdesësh etj. Ismaili u gëzua dhe më falendëroi.

Kur libri 41 Sekrete u botua, i dërgova një kopje edhe Ismail Kadaresë. Pasi lexoi pjesën e vet të titulluar, Ismail Kadare Pasdite, ai më mori në telefon dhë më falënderoi, duke më thënë se i kishte pëlqyer ai tekst.

Që nga dita që jemi njohur, flas me Ismailin në telefon dhe siç më merr edhe e marr sa herë mendoj se ky komunikim shumë i thjeshtë, nuk përbën asnjë angazhim për asnjërin, por është një mirësjellje reciproke. Herën e fundit Ismaili më mori dhe më uroi Krishtlindjen, siç e urova unë përpara disa ditësh për ditlindjen.

Kjo është historia ime me Ismail Kadarenë, për të cilin dikur kam menduar se është një shkrimtar i shkëlqyer, tani mendoj se është një shkrimtar shumë i mirë. Së fundi, kur e njoha, e simpatizova shumë edhe si njeri.

Meqë vajza e Ismail Kadaresë pretendon se unë nuk kam marrë pëlqimin e tij, duhet ti them se kjo është e pavërtetë çka vlen edhe për tekstin, i cili respekton në çdo gërmë gjishka që kemi biseduar unë, ai dhe Alda Bardhyli. Në këtë pikë, unë e mirëkuptoj vajzën, sepse natyrisht Ismaili nuk ka pse ti’i tregjojë asaj çfarë flet me mua, siç edhe nuk i tregoj vajzës sime çfarë flas me Ismailin.

Megjithatë nuk është kaq.

Ismail Kadare është jo rrallë, një temë bisede në rrethet që unë frekuentoj dhe prandaj kohët e fundit, nga njerëz që e takojnë, kisha dëgjuar se ai refuzon të bisedojë, se mbyllet dhe nuk flet për ditë të tëra me njeri, se bën sikur nuk njeh ata që takon, ose edhe nuk i njeh vërtet dhe se për shkak të perëndimit të moshës mund të mos jetë shumë i kthjellët.

Për hir të së vërtetës, kur e takova, nuk gjeta asnjë gjurmë përhumbjeje apo seniliteti gjatë gjithë kohës që qëndrova me të, por edhe më pas kur kemi komunikuar. Ismaili ishte plotësisht i qartë, lucid dhe i përqëndruar dhe nëse bënte sikur harronte apo nuk kuptonte gjë, kjo ishte një lojë e tij. Sipas meje një kapricio. Kjo është pikërisht ajo që kam shkruar dhe ky tekst ka vetëm këtë qëllim : të fotografojë një shkrimtar në pasditen e jetës së tij.

Nisur nga ky qëllim, nuk do kisha menduar kurrë se vajza e Ismail Kadaresë dhe rrethi i tij, do ishin përgjigjur kaq pa takt dhe në mënyrë agresive, fyese dhe ofenduese për mua siç natyrisht nuk kisha pritur të më falënderonin. Por tani që lexoj çfarë kanë shkruar, që nga vajza e tij e para, kuptoj se unë dhe ata kemi një dallim të madh : ata mendojnë se Ismaili është i përhumbur, nuk është i kthjellët, nuk është fare lucid dhe për këtë shkak mendojnë se duhet mbrojtur dhe izoluar në mënyrë që bota mos njohë Ismailin që është, por atë që ka qenë. Me shumë pakujdesi, duke menduar më shumë se si të më fyente mua dhe jo si të mbronte babain e saj, këtë gjë kishte pohuar vajza e Ismailit në ndërhyrjen e shëmtuar ndaj meje.

Ndërsa unë mendoj të kundërtën.

Ismail Kadare po luan me ata dhe ndoshta edhe me veten. Kështuqë çdo përpjekje për ta mbrojtur nga unë është e kotë. Siç është pa kuptim mbrojtja e Kadaresë nga Ismaili, edhe kur kjo vjen nga një vajzë e paedukuar siç është rasti i të bijës./ KultPlus.com

Besiana Kadare reagon ndaj Ben Blushit: Bisedë e rëndomtë private në një kafene, e publikoi pa dijeninë e tim ati

Vajza e shkrimtarit Ismail Kadare ka reaguar pas publikimit të një bisede në formë interviste nga Ben Blushi me babain e saj dhe botuesen e tij Alda Bardhyli.

Pas zërave të shumtë ditët e fundit mbi këtë bisedë të publikuar në ditëlindjen e shkrimtarit të madh shqiptar, Besiana Kadare shkruan se Ben Blushi, në fakt, ka krijuar një intervistë, pa dijeninë e të atit, bazuar në një bisedë të rëndomtë private që ka zhvilluar rastësisht në një kafene me Kadarenë dhe shoqëruesen e tij, Alda Bardhyli.

Sipas saj, Blushi ka abuzuar me besimin që iu akordua dhe e quan një gjest imoral dhe të paligjshëm.

Postimi i plotë i Besiana Kadaresë:

Duke qenë se plot miq e të njohur më kanë pyetur këto ditë nëse Kadareja vërtetë i ka dhënë një intervistë Ben Blushit, dua të sqaroj publikisht se Ben Blushi, në fakt, ka krijuar një intervistë, pa dijeninë e tim ati, bazuar në një bisedë të rëndomtë private që ka zhvilluar rastësisht në një kafene me Kadarenë dhe shoqëruesen e tij, A. Bardhyli.

Kohë më pas, Ben Blushi e ka publikuar bisedën në formë “interviste”, pa marre pëlqimin e bashkëbiseduesit, duke abuzuar kështu me besimin që iu akordua dhe me “kurajën” e çuditshme se po i zbulon publikut shqiptar sekrete të paditura. Një gjest ky sa imoral aq dhe i paligjshëm.
Fatkeqësisht është bërë praktikë tashmë që gjithfarë njerëzish shpresojnë të bëjnë publicitet, duke u përpjekur të shfrytëzojnë në forma të ndryshme figurën e Kadaresë dhe kontaktin me të. Duke pasur parasysh moshën e thyer të tim ati, çdo përpjekje e këtij lloji është vërtet mjerane. / KultPlus.com

Rezervat e mia për intervistën e Ben Blushit me Kadarenë

Një intervistë dhe ndonjë problem.

Nga Dashnor Kokonozi

Në rrjetet sociale po qarkullon një intervistë e Ben Blushit me Ismail Kadarenë.
Flet më shumë për intervistuesin se sa të intervistuarin.

As që e shoh të arsyeshme të them se jo vetëm një personalitet i tillë si Kadareja, por kushdo, kur arrin në një moshë që mund të cilësohet madhore e të brishtë, ka nevojë për mbrojtje edhe nga ata që i afrohen e kërkojnë mendimin e tij.

Kjo pavarësisht opinionit që mund të ketë secili për veprën e tij. As futem fare aty!

Unë të paktën këtë parim e kam ruajtur me rreptësi në intervistat që i bëja që herët edhe prof. Dhimitër Shuteriqit.

Më ka qëlluar më se një herë të ngjitem në pallatin diku më poshtë se ish kinema Partizani dhe ta intervistoj në atë studion e tij të vogël, me dritaren nga pas pallatit. Shpesh mbaroja punë, lija mënjanë magnetofonin dhe bisedonim për orë të tëra. Ato biseda të lira e të jashtëzakonshme më të më kanë ndihmuar të kuptoj përmasën e dramës së vërtetë të intelektualëve dhe artistëve të atij brezi që nuk e kishin menduar ashtu periudhën e pasluftës.

Ndonjë ditë mbase do t’I hedh në letër. Por kurrë nuk do t’I lejoj vetes të nxjerr në pah ndonjë inkoherencë, brishtêsi a konfuzion të çastit.

Nuk është ky qëllimi I atij që interviston personalitete të tilla. Poshtrimi përjashtohet kategorikisht.

Një djalë i talentuar si Ben Blushi nuk ka nevojë të rikonfirmojë pozicionin e tij në letrat shqipe ndërmjet pyetjesh të kithta dhe zellit të tepruar për të regjistruar menjëherë ndonjë inkoherencë apo problem kujtese të Kadaresë.

Më tej, besoj se nuk eshtë më shumë faji i këtij të fundit se sa i shoqëruesve të Kadaresë. Kam përshtypjen se e nxjerrin rrugëve të Tiranës si dikur ato që quheshin llaxoret e motit, për t’ua treguar kamalajve me shpresën se do të bjerë një shi i mirë.

Eshtë e papërgjegjshme mënyra se si po ekspozohet ai! Si një talisman për ta prekur idolatristët dhe si një pre që nxirret në shteg për ta shqyer qentë!

Shprehje elokuente e natyrës sonë si komb! / KultPlus.com

Ben Blushi zbulon bisedën e tij me Kadarenë, veçohen përgjigjjet e gjeniut të letrave shqipe

Ben Blushi, i njohur për figurinë e tij në gjithë Shqipërinë e Kosovën, së fundmi ka kujtuar një takim që kishe zhvilluar më herët me shkrimtarin, Ismail Kadare, shkruan KultPlus.

Blushi ka publikuar në “Facebook”, një bisedë të tij me Alda Bardhylin dhe Ismail Kadaren, një të diel pasdite në një kafene në bllok.

Postimi i plotë (pa ndërhyrje):

“ISMAIL KADARE, PASDITE

Duke i uruar Ismail Kadaresë ditëlindjen, po botoj bisedën që kam bërë me të si pjesë e librit tim “41 Sekrete”.

Alda Bardhyli, Ismail Kadare dhe unë u gjendëm një të diel pasdite në një kafene në bllok.
Ata morën nga një kafe dhe ndezën një cigare. Unë mora një ujë.

Del shpesh, Ismail, e pyeta.

Mundohem të dal sa më shpesh, tha Ismaili.

Lexon?

Nuk lexoj më asgjë.

Po televizor shef?

Shof ndonjë film, po nuk e mbaroj.

Pse e thua këtë, ti shef shumë filma, tha Alda Bardhyli.

Ashtu? Po çfarë filmi kam parë, ma thuaj pak, tha Ismaili.

Mos ma thuaj emrin e filmit, thashë unë, s’ka problem.

Ismaili takon pak njerëz, tha Alda.

Kam përshtypjen se të japin bezdi njerëzit, Ismail, thashë unë.

Ashtu mendon, pyeti Ismaili.

Po, mendoj që ke malaise, bezdi nga njerëzit, thashë unë.

E lodhin njerëzit, tha Alda.

Ti duhet ta dish më mirë, tha Ismaili.

Po ti mua m’i tregon të gjitha, tha Alda.

Më thuaj pak, a ishte dje ky pallati pas teje, pyeti Ismaili.

Ismail, jemi në Tiranë, tha Alda, këtu ndërtohet çdo ditë.

Pse, nuk jemi në Paris, pyeti Ismaili.

Pimë një cigare, tha Alda.

Unë nuk pi më cigare, i thashë.

Edhe unë do pi një, tha Ismaili.

Pi shumë cigare, e pyeta.

Shumë rrallë, tha Ismaili.

Dje, takova një të çmendur që pinte cigare të përdorura, thashë unë.

Ku e takove, pyeti Ismaili.

Në Prezë, aty ku duken avionët mbi Rinas.

Kemi qenë para gjashtë muajsh në Prezë, tha Alda.

Ismail, a i jep makinës, e pyeta.

Nuk i jap, tha Ismaili, i jepja kur isha i vogël.

Kur ishe i ri, tha Alda.

Po ti i jep makinës, pyeti Ismaili Alda Bardhylin.

Po pse, sa herë ke hipur në makinën time, nuk e mban mend, tha Alda.

Po, e vërtetë, tha Ismaili, je shofere e kujdesshme.

Ku keni shkuar me makinë, e pyeta.

Ku me kë çuar, pyeti Ismaili.

Gjithandej, tha Alda, kryesisht shkojmë në vende afër Durrësit.

Po në Tiranë, ku shkoni, e pyeta.

Dalim nëpër kafet e Bllokut dhe shohim njerëzit, tha Alda.

Shiko kush po kalon, tha Ismaili.

Kush, tha Alda.

Gruaja e vëllait tim, Shahinit.

Nuk është ajo, tha Alda.

Ajo është, tha Ismaili.

Ua, vërtet ajo qenka, tha Alda, si e njohe?

Ismaili i njeh gratë, thashë unë.

Po, tha Alda, Ismaili ka shumë qejf të shohë gratë.

Kur ke dashuruar për herë të fundit, e pyeta.

Kur kam qenë i vogël, tha Ismaili, dashuroja shpesh.

Kur ke qenë i ri, tha Alda, i di unë, m’i ke treguar.

Ashtu, pyeti Ismaili.

Ismaili e ka pasur shumë qejf fotografinë, tha Alda, ka shumë foto nudo të të dashurave të veta në Moskë.

Ke bërë vërtet foto nudo, pyeta unë.

Kjo i di, tha Ismaili.

Ja, i kam këtu, tha Alda.

Na i trego, tha Ismaili.

Nuk qenka nudo, thashë unë, por është fotografi shumë e bukur.

E di kush është kjo, Ismail, pyeti Alda.

Kjo është Zhana, tha Ismaili.

E mban mend, e shef, tha Alda.

Moska ishte e mërzitshme, tha Ismaili, por njerëzit na donin shumë.

Kush e fiton luftën, thashë unë.

Nuk e fiton Rusia, por as Ukraina nuk e fiton, tha Ismaili.

Po dikush do fitojë, thashë unë.

Po ti, pse bën kaq shumë pyetje, tha Ismaili.

Kam qejf të bisedoj për luftërat, thashë unë.

Po pse mendon kaq shumë, më pyeti Ismaili.

Pse, ti mund të jetosh pa menduar, e pyeta unë.

Fjala “jeton” është fjalë e madhe, tha Ismaili.

Pra, ti ke momente kur nuk mendon fare, e pyeta.

Kam, tha Ismaili.

Ta kam zili, thashë unë.

Vërtet, pyeti Ismaili.

Kjo është e vetmja gjë që kam zili tek ti, thashë unë.

Ndoshta, duhet të ikim në shtëpi, tha Alda Bardhyli.

Jo, rrimë dhe pak, tha Ismaili.

Duhet të hamë drekë, tha Alda.

Çfarë ha më shumë, Ismail, e pyeta.

Ismaili ha shumë lehtë, tha Alda.

Nuk jam hamës, tha Ismaili.

Po me gjumin, si e ke raportin Ismail, e pyeta unë.

Unë fle, tha Ismaili.

Kohët e fundit fle shumë, tha Alda.

Më pëlqejnë shumë njerëzit që flenë mirë, thashë unë.

Pse të pëlqejnë njerëzit që flenë, tha Ismaili.

Sepse vetë nuk fle dot pa u zgjuar dy-tri herë, thashë unë.

Po edhe unë nganjëherë zgjohem, tha Ismaili.

Ismail, ke ftohtë, e pyeta.

Kam gjithmonë ftohtë, tha Ismaili.

Sot është ngrohtë, thashë unë.

Nuk më duket, tha Ismaili.

Po këtë shallin e mban se ke ftohtë apo për modë, e pyeta.

Për të dyja, tha Ismaili.

Po në verë mban shall?

Nuk e di, tha Ismaili, si thua ti Alda, a mbaj shall unë në verë?

Hiqe atë shall, Ismail, tha Alda.

Nuk dua ta heq, tha Ismaili.

Po hiqe, se Beni do të të fotografojë, tha Alda.

Mos e hiq, Ismail, thashë unë.

E shef që nuk duhet ta heq, tha Ismaili.

Po hiqe, që të dukesh më bukur, tha Alda.

Moj nuk e heq, po të them, tha Ismaili.

Ismail, ke frikë nga vdekja, e pyeta.

Nuk kam frikë, tha Ismaili, unë dua të rroj deri 90 vjeç, pastaj mund të vdes.

Ke pak frikë nga vdekja, ke, tha Alda, ma ke thënë mua.

Po atëherë më thuaj, çfarë kam bërë unë kur isha 50 vjeç, meqë ti di çdo gjë, tha Ismaili.

Unë e di çfarë ke bërë, tha Alda.

Ma thuaj, tha Ismaili.

Nuk mund ta them këtu, tha Alda.

Kemi pesë vjet që jemi miq me Aldën, tha Ismaili.

Ju keni një raport të pabalancuar, thashë unë.

Pse mendon kështu, tha Ismaili.

Sepse Alda bën pyetje dhe ti përgjigjesh, ndërsa kur ti bën pyetje, ajo nuk përgjigjet.

Ndoshta kështu kam dashur unë të jetë, tha Ismaili.

E shef si më mbron, është shumë i mirë, tha Alda.

Dukesh në humor, Ismail, thashë unë.

Është shumë më mirë se gjithë moshatarët e vet shkrimtarë, tha Alda.

Ashtu, pyeti Ismaili.

Sigurisht, tha Alda Bardhyli, e ke parë Kunderën si ka përfunduar?

Pse gjallë është Kundera, pyeti Ismaili.

Gjallë është, po ka mbaruar me atë grua që ka.

Pse, ti mendon se gratë kanë ndikim në jetëgjatësinë e burrave, pyeta unë.

Mendoj se po, tha Ismaili.

Kanë shumë ndikim, tha Alda.

Po ti je e martuar, pyeti Ismaili

Ta kam thënë që nuk jam më e martuar, tha Alda.

Po pse nuk je më e martuar, tha Ismaili.

Edhe dje më pyete dhe ta sqarova, tha Alda, edhe Elena ta ka sqaruar disa herë.

Ismail a ke telefon, e pyeta.

Kam, tha Ismaili.

Nuk e përdor si ne, për të lexuar lajme, thashë unë.

Ismaili ka një telefon të vjetër, tregoja Ismail, tha Alda.

Ja, ky është, tha Ismaili.

Këtë telefon, vetëm dy veta e kanë në botë, thashë unë.

Kush e ka tjetër, pyeti Ismaili.

Vetëm ti dhe ai që e ka shpikur, thashë unë.

Ismaili ka shumë qejf kur e marrin njerëz në telefon, tha Alda.

Ku e di ti, tha Ismaili, ti nuk më merr fare në telefon.

Po a folëm sot, pyeti Alda.

Je shoqe e mirë, tha Ismaili, po s’më the pse nuk je e martuar.

Mbaj mend që njëherë ke ardhur në shtëpinë tonë, i thashë.

Ashtu, po pse erdha atje, tha Ismaili.

Ishe për vizitë, thashë unë, isha i vogël dhe e vetmja gjë që mbaj mend ishte se flisje për boksin.

Më ka pëlqyer boksi, tha Ismaili.

Çfarë të pëlqen tek ai sport, pyeta unë.

Më pëlqen vetmia e boksierëve, tha Ismaili, mënyra si sillen kur humbin.

Ndoshta e ke nga Xhek Londoni, thashë unë, ai ka shkruar shumë për boksierët që humbin.

Nuk e kam nga ai, sepse nuk e kam lexuar, tha Ismaili, por boksierët e mundur janë të vetmuar.

Ke frikë nga vetmia, e pyeta.

Vetmia është si vdekja, tha Ismaili.

Është më keq, thashë unë.

Pse është më keq, tha Ismaili.

Sepse kur je i vetmuar, e kupton që je i vetmuar, kurse kur vdes, nuk e di që je i vetmuar, sepse ke vdekur.

Ndoshta, tha Ismaili, po ti, je i vetmuar?

Sa më shumë mendoj, aq më shumë jam vetëm, thashë unë.

Kurse Ismaili nuk është i vetmuar, tha Alda.

Ismail, ti nuk shkruan më, e pyeta.

Nuk shkruaj më, tha Ismaili.

Ke frikë se pas 100 vjetësh nuk do lexohet më gjuha shqipe?

Ç’do të thuash, tha Ismaili, gjuha shqipe është shkruar që në shekullin e 15-të.

Por në të ardhmen mund të zhduket dhe ti nuk do lexohesh më, thashë unë.

Nuk e kam menduar këtë, tha Ismaili.

Fëmijët konsumojnë gjithçka anglisht, thashë unë, dhe pas shumë vitesh, gjuha shqipe mund të kthehet në gjuhë shtëpiake.

Ç’do të thuash me gjuhë shtëpiake, pyeti Ismaili.

Gjuhë shtëpiake është një gjuhë që përdoret vetëm në shtëpi, por jo në punë dhe jo në komunikimin shoqëror e kulturor.

Nuk dua të mendoj për këto gjëra, tha Ismaili, po ti pse mendon kaq shumë?

Beni është shkrimtar, tha Alda.

Ke emër të bukur, tha Ismaili, nga vjen mbiemri Blushi?

Blush është emri i fshatit tonë të origjinës në Kolonjë, thashë unë.

Kurse unë kam një emër shumë të shëmtuar, tha Ismaili.

Nuk të pëlqen emri Ismail, e pyeta.

Fare, tha Ismaili, duket si një emër i lagësht.

Prandaj ke gjithmonë ftohtë, thashë unë, e ka fajin emri.

Ndoshta, tha Ismaili, po ty si të duket emri im?

Më duket si emri i një tregtari arab, thashë unë.

Po ty të njohin si Kadare, tha Alda, dhe unë të them zoti Kadare.

Më adhurojnë si Kadare, por jam Ismail, tha Ismaili.

Çfarë emri do doje të kishe, e pyeta.

Nuk e di, një emër tjetër, tha Ismaili.

Ramazan, thashë unë.

Nuk më pëlqen, tha Ismaili.

Rexhep, thashë unë, në osmanisht do të thotë qershor, është emër i thatë dhe nuk ke asnjëherë ftohtë.

As ky nuk më pëlqen, tha Ismaili.

Ismaili do donte të quhej Rudjan, tha Alda Bardhyli.

Po pse Rudjan, pyeta unë.

Kjo e tha, tha Ismaili.

Ma ke thënë vetë, tha Alda.

Çfarë është ky Rudjani, thashë unë.

Është një personazh i Ismailit në librin “Hija”, tha Alda, është emri që Ismaili i ka vënë vetes në letërsi.

Nuk e kam lexuar këtë libër, thashë.

Unë jam njeri i mërzitshëm në bisedë, tha Ismaili.

Ismail, njerëzit rrinë me ty për ato që shkruan, jo për ato që flet, thashë unë.

E vërtetë, tha Ismaili.

Ismaili është madhështor, tha Alda.

Më kishin thënë që ti bën grevë fjale herë pas here, thashë unë.

Ç’do të thuash, pyeti Ismaili.

Që refuzon të flasësh me ditë të tëra.

Ka ndodhur, tha Ismaili, por nuk e bëj me qëllim.

Tani duhet të ikim të hamë drekë, tha Alda.

Çfarë do hamë, tha Ismaili.

Do ketë bërë patjetër diçka Elena, tha Alda.

Tani do jetë ftohur, thashë unë.

Njëlloj është, e ftohtë, e ngrohtë, tha Ismaili.

Fute telefonin në xhep dhe ikim, tha Alda.

Çudi, thashë unë, Ismaili ka shumë xhepa, po telefonin e futi në xhepin nga e nxori.

Ismaili nuk harron asgjë, tha Alda, si mendon ti?

Edhe unë mendoj se ai nuk harron asgjë, i thashë.

Po atëherë, pse bën sikur harron, pyeti Alda.

Ismaili luan, thashë unë, bën sikur harron, për të vënë njerëzit në lojë.

Po pse e bën këtë, tha Alda.

Duke qenë shumë i madh, do të sillet si i vogël, thashë unë, është një tekë e tij.

Vërtet beson se Ismaili nuk harron asgjë, tha Alda.

Harroj, harroj, tha Ismaili, më thuaj dhe një herë, a je e martuar?

E shef, thashë unë.

E shof, tha Alda”, thuhet në postimin e Blushit. /KultPlus.com

“Ukraina në 10 orë” sjell Ben Blushin në Prishtinë, me bardh e zi portretizon gjendjen e popullit ukrainas

Era Berisha

Një udhëtim dymbëdhjetë orësh me një tren sovjetik që nisi nga kufiri polak dhe arriti deri në Kiev, ku dritaret ishin të ngulitura deri në errësirë dhe karriget ishin të ngushta, ka qenë përjetimi personal i shkrimtarit Ben Blushi i cili sonte në Prishtinë nëpërmjet hapjes së ekspozitës së tij me fotografi nga lufta në Ukrainë, nën emërtimin “Ukraina në 10 orë”, ka rrëfyer një histori që vjen sa në një ndjesi rrëqethëse aq edhe reale, shkruan KultPlus.

Kur ora shënoi fiks 19:00 dyert e hapura në Lapidariumin e Muzeut Kombëtar të Kosovës kanë mirëpritur një numër të lartë të artdashësve që kanë mbushur hapësirën nga cepi në cep. Zonat e bombarduara të Irpinit dhe Borodyankës (regjioni Bucha) qenë ato që së pari në këndin e majtë kanë kapur vëmendjen e gjithsecilit. Të vendosura njëra pas tjetrës dhe në ngjyrë bardh e zi, fotografitë përçonin një ndjenjë të akullt, që padyshim hynte deri në kocka të shpirtit të pranishëm.

Avionë luftarak, ndërtesa të shkatërruara, banera të vendosura me titullin “Free Mariupol Defenders”, tanke të braktisura në mes të rrugës, vetura të goditura me plumba të shumtë, këpucët e të vrarëve në Muzeun e Luftës, e deri tek veçantia e pakrahasueshme e bustit së poetit të pushkatuar ukrainas, Taras Shevçenko si dhe fotografisë së fytyrës së Presidentit ukrainas Volodymir Zelensky, përshkuan gjithë këtë ekspozitë që ka sjell emocione të shumta.

Ekspozita “Ukraina në 10 orë” qëndroi e hapur në COD në Tiranë gjatë gjithë muajit shtator dhe tani e vendosur në Prishtinë, po merr edhe një vëmendje tjetër. Përveç pjesës së dhimbshme që nuk do as fjalë për t’u përshkruar, ngaqë më së miri vjen në formën e artit pamor, është edhe pjesa e qetë që shfaqet nëpërmjet fotografive ku shihet qartazi lumturia e popullit ukrainas në qytetin e Kievit. Shihen njerëz duke pirë cigare, çifte duke u puthur, fëmijë duke shëtitur, njerëz duke buzëqeshur e duke dalë në shëtitje me qenë, dhe kësisoj të jepet imazhi se është një qytet normal por në fakt, është ajo frika dhe paniku, që dukshëm vendoset automatikisht në brendësinë e tyre sepse në çdo sekondë, ata janë në rrezik nga ushtria ruse.

Fotografitë bardh e zi gjithmonë në thelb kanë një magji në vetvete që kapin syrin e çdokujt dhe këtu dallohen edhe detajet më të imëta që vinë nga aparati i shkrimtarit Blushi. Në këtë rast, ekspozita “10 orë në Ukrainë” na shfaqet e ndarë në dy pjesë. “Pjesa e bardhë” janë ato fotografitë që portretizojnë harmoni, paqe e dashuri në Kiev ndërsa “pjesa e zezë” janë zonat e bombarduara të luftës që me vrazhdësinë e tyre diktojnë vuajtjet e popullit ukrainas.

Ekspozita u hap nga fjalimi i ambasadorit të Shqipërisë në Kosovë, Qemal Minxhozi, i cili thotë se Kosova dhe Ukraina kanë shumë të përbashkëta, në këto momente.

“Në kohën e luftës, populli i Ukrainës ka shprehur ato vuajtje e rezistencën e pakohshme. Ukraina është një qytet i cili vuan por përqendron për të arritur një fitore të madhe. Kosova është një popull liridashës i cili e njeh mirë se çdo të thotë shtypja, represioni, dhunimi, andaj ka shumë gjëra të përbashkëta që Kosova dhe Ukraina ndajnë në këto momente. Unë ju falënderoj shumë sepse populli i Ukrainës ka kaluar disa kohë shumë të vështira por ka bërë një dhuratë shumë të mirë. Ata kanë sjell një pjesë të së tashmes që gjithë njerëzit e ndjekin nëpërmjet lajmeve e ekraneve, të një populli që gjendet në kohë të vështirë”, thotë Minxhozi.

Po ashtu, kuratorja e kësaj ekspozite Eridana Çano është shprehur se ekspozita shpalos një foto-reportazh të përjetimeve të Blushit, përjetime këto tejet të thella që do të duhet të ndaheshin me Kosovën.

“Jam shumë e kënaqur që së bashku me Blushin vijmë në stacionin e parë të kësaj ekspozite shëtitëse. Është një ekspozitë e cila të jep shumë mbresa dhe jam shumë e bindur që juve do të ju kujtojë momente të vështira që keni kaluar vite më parë, por që normalisht sjell edhe mesazhe të jashtëzakonshme të këtij populli liridashës i cili nuk ndalon së luftuari dhe kërkuari pavarësinë nga okupatori. Në fakt, kur Blushi erdhi dhe na propozoi këtë ekspozitë, ishim pak hezitant në fillim sepse është një ekspozitë me shumë mbresa, emocione dhe përcjell shumë mesazhe. Vendosëm që t’i jepnim një hapësirë në kalendarin tonë të tej mbushur dhe ekspozita u realizua në shtator. Këtu kemi sjell vetëm gjysmën e punës së Blushit dhe është një përjetim i jashtëzakonshëm. Ukraina e kërkon paqen çdo ditë dhe njerëzit luftojnë për të, andaj Blushi e ka sjell këtë në mënyrën më të mirë të mundshme. Është një foto-reportazh e përjetimeve të tij të thella që donim ta ndanim edhe me publikun e Kosovës”, ka thënë Çano.

Ndërsa, vetë autori i ekspozitës, Ben Blushi e ka treguar historinë se si ai e gjeti veten në Ukrainë, në mesin e zonave të bombarduara.

“Lufta ndoshta mund të mbarojë pas katër muajsh dhe kjo ekspozitë nuk do të kishte kuptim më. Isha unë në Ukrainë muajin qershor, atëherë kur konflikti dukej shumë ndryshe. Ne shkuam nga Polonia me tren të kohës sovjetike në Kiev dhe pati shumë njerëz malazez e shqiptarë. Gjëja e parë që na u tha është që dritaret të mbylleshin sepse çdo sekondë jeta jonë mund të rrezikohej nga avionët rusë. Shkuam në dy qytete të bombarduara, të cilat unë i kam sjell nëpërmjet fotografive. Ne lundruam në ato zona për dhjetë orë, pra nga ora tetë e mëngjesit deri në tetë të darkës. Këto pamje janë të krijuara tri javë pasi rusët ishin tërhequr nga këto zona. Shpresoj që të shihni se çfarë dhune është ushtruar në një qytet civil ku janë vrarë qindra persona. Impakti i luftës në Ukrainë mund të ketë efekt edhe në Kosovë”, thotë Blushi.

Për KultPlus, ai ka potencuar se konflikti ishte shumë aktiv, shumë më i rrezikshëm se sot.

“Kam qenë aty disa javë pas dy masakrave që rusët bënë në dy qytetet shumë afër Kievit. Një pjesë e madhe e këtyre fotografive janë në këto dy qytete, aty ku u vranë shumë civil dhe u bombardua zona. Aty pata mundësi të shoh gjurmët që kishte lënë ushtria ruse dhe më mirë se kudo, kjo mund të kuptohet në Kosovë. Kosova është vendi i fundit në Evropë që para Ukrainës ka pësuar një terror nga një ushtri e huaj pushtuese, andaj doja të vija në Kosovë që ky mesazh të kuptohet më lehtë. Një pjesë tjetër e fotografive është në Kiev, ku shihet si një qytet i qetë ku ka njerëz duke pirë cigare, çifte duke u puthur, fëmijë duke shëtitur. Duket si qytet normal por është qytet që jetonte në panikun e luftës sepse në çdo sekondë gjatë qershorit, kuptohej se ushtria mund të afrohej. Doja ta sillja këtë emocion nëpërmjet aparatit fotografik sepse fotografitë flasin më shumë se tekstet”, thotë ai.

Sipas tij, ai ka më pak se një vit që merret me fotografi, por kjo është ekspozita e tij e parë për Ukrainën dhe ai ndjehet me fat që e bëri në një kontekst lufte. Fotografitë bardh e zi, ai i konsideron që komunikojnë më mirë sesa ato me ngjyra.

Ndërsa, Eliza Hoxha e cila po ashtu pati hapur ekspozitën e saj personale që ka ardhur si një rrugëtim personal i të ’90-tave dhe një reflektim e interpretim i pasojave të luftës në Kosovë, për KultPlus ka thënë se fotografia shpesh nuk vlerësohet sa duhet.

“Së pari kur e dokumenton luftën, së pari e kupton që fotografia shumë shpesh nuk vlerësohet sa duhet e sidomos në kohën e sodit, kur të gjithë jemi njëfarë lloj fotografë, që e kanë në dorë telefonin e mençur që realizojnë fotografi fantastike. Në fakt, kur e kthen prapa kohën, rrethanat e momentin, e sheh që fotografia është ajo që e përjetëson atë, e dokumenton dhe e krijon shtresimin jetësor të cilitdo komunitet kudo në botë. Andaj, në këtë rast kur i shohim fotografitë e Benit, e kuptojmë se sa e rëndësishme ka qenë çdo luftë. Kjo është vetëm një ekspozitë që shpërfaq një ndjesi e asaj se çfarë po ndodh atje, dhe si duket vendi”, ka thënë Hoxha.

Ekspozita “Ukraina në 10 orë” do të qëndrojë e hapur deri më 28 nëntor në Lapidariumin e Muzeut Kombëtar të Kosovës. / KultPlus.com

Ben Blushi hap sot ekspozitën për Ukrainën në Prishtinë

Shkrimtari Ben Blushi sot në Prishtinë do të hap ekspozitën e tij me fotografitë nga lufta në Ukrainë, përcjellë KultPlus.

“Kjo ekspozitë që qëndroi e hapur në Tiranë gjatë gjithë shtatorit, shkon në Kosovë me mbështetjen e mikut tim Qemal Minxhozi ambasador i Shqipërisë dhe natyrisht me përgatitjen dhe organizimin special të vajzave të COD, Eridanës dhe Enës, pa dyshim”, shkruan Blushi.

Ekspozita hapet sonte në ora 19.00 në Lapidariumin e Muzeut Kombëtar të Kosovës dhe do rrijë e hapur gjatë gjithë javës.

“Në këtë ekspozitë janë fotografitë që munda të realizoj gjatë 10 orëve qëndrimi në Ukrainë, ku fotografova zonat e bombarduara të Irpinit dhe Borodyankës si dhe Kievin, qytetin që jeton në paqe dhe njëkohësisht në panik.

Fotot e Zelensky-t dhe poetit të pushkatuar Shevcenko janë pjesë e kësaj ekspozite”, thotë Blushi. / KultPlus.com

Nga Ndrenika, te Kadare dhe nipi i Ismail Qemalit, Ben Blushi shpalos personazhet e librit ‘Ja 41 njerëzit që më kanë besuar 41 sekretet’

Gazetari dhe shkrimtari Ben Blushi ka publikuar sot emrat e personazheve të librit të tij të fundit “41 Sekrete”.

Bëhet fjalë për artistë, shkrimtarë dhe njerëz të zakonshëm, për të cilët ai ka shkruar dhe më herët.

Postimi i plotë:

JA 41 NJERËZIT QË MË KANË BESUAR 41 SEKRETET
1. ROBERT NDRENIKA, ME KAPELËN TIME
2. FOTOGRAFIA E ZELENSKY-T
3. EDMOND TUPJA: JAM ÇIFUT, MË FAL, HEBRE
4. IBRAHIMI, BERBERI IM TURK
5. KUAZIMODO, OSE FRANI I VERBËR
6. PETRIKA BLUSHI, XHAXHAI IM
7. MONIKA LUBONJA, NJË JETË ME TIGRAT
8. MEHDIU, BELGU MYSLIMAN
9. NIKITA, BALERINI UKRAINAS 175 KILE
10. GRATË E KRISHTIT
11. FLORENCI, TREGTI ME LIBRAT E MI
12. GJIROKASTRITI MUNTAZ DHRAMI
13. ANDI BUSHATI, UNË DHE TELEFONI I ENVER HOXHËS
14. FOTOGRAFIA E ALBANI DOMIT
15. NEDIN VLORA, NIPI I ISMAIL QEMALIT
16. ME GJYSHEN TIME, MYNEVER SHUTERIQI
17. FREDERIK NDOCI, DONALD TRUMP DHE ILUMINATI
18. EDVIN SCHWARTZ, KUSHËRIRI I FROJDIT
19. DRITARET E BOJKEN LAKOS
20. VIKTOR ZHUSTI, ALI PASHË TEPELENA DHE BILL GATES
21. ISMAIL KADARE, PASDITE
22. FARIDAH, BASKETBOLLISTJA AFGANE
23. ROBERT RADOJA, GJERMANI I FUNDIT DHE LABËRIA
24. JULIEN ROCHE, NJERIU QË BLEU STALININ
25. BABA SALIU, DERVISHI QË QESH
26. ROZETA, VAJZA E VANGJUSH MIOS
27. HELIDON HALITI, PIKTORI PA THONJ
28. NË STUDION E ZEF SHOSHIT, ME ZOGUN, ENVERIN DHE MAO CE DUNIN
29. NIKOLLË LESI, UNË DHE GAZETA “INDIPENDENT”
30. SONATA E SONADËS
31. AMERIKANI QË KËRKON TË VDESË NË SHKODËR
32. FOTOGRAFIA E MARENGLENIT
33. SEKRETI I AT NIKOLLA MARKUT
34. EDUARD DURALLIU, NIPI I FAIK KONICËS
35. MARIA, VAJZA E LASGUSH PORADECIT
36. DREN ABAZI DHE ERDOGANI
37. VJOLLANDI, GJYKATËSJA E DARDHËS
38. PRINCI I LIBOFSHËS DHE FOTOGRAFI I MELANIA TRUMP-IT
39. BISEDË PËR FOTOGRAFINË ME BURIM MYFTIUN
40. DAVIDI, VAJZA QË U BË DJALË
41. SI TË BËHESH MYSLIMAN NË KAVAJË

PS: Nëse ju pëlqen lista e personazheve të librit tim “41 Sekrete” bëjeni share që t’ia shpërndani miqve. Ju pres të gjithëve të mërkurën në datë 16 në panair. / KultPlus.com

Ben Blushi, së shpejti me një projekt që bën bashkë shkrimin dhe fotografinë

Qendra për Hapje dhe Dialog (COD) për herë të parë organizoi një mbrëmje “Artist Talk”, me praninë e Ben Blushit, kësaj here jo si politikan, as si shkrimtar, por në pozitat e artistit-fotograf, të cilit i duhet t’i shpjegojë audiencës “Ukrainën në 10 orë”.

Në takim ishin të pranishëm artistë të artit pamor, si piktori e drejtori i GAT, Abaz Hado, profesori i fotografisë, Albes Fusha, të apasionuar të fotografisë, gazetarë por edhe gjimnazistë kuriozë për të zbuluar botën përmes fotografisë.

Duke rrëfyer “Ukrainën e tij”, Blushi tha se ky pasion i ri, nuk do të shuhet me këtë ekspozitë. Ai tha për ATSH se është duke përgatitur një tjetër vepër e cila bën bashkë shkrimin dhe fotografinë. Bëhet fjalë për një libër i cili pritet të shohë dritën e botimit në fillim të muajit nëntor.

Ky libër-album do të ketë portrete personazhesh të qëndisura nga pena dhe aparati fotografik i Blushit.

I pyetur nga drejtoresha e COD, njëkohësisht kuratore e ekspozitës, Eridana Çano, Blushi e pranoi si njëri nga personazhet e librit të ri do të jetë presidenti ukrainas, Zelensky.

Portreti i Zelensky-t është një nga fotot më goditëse të ekspozitës në COD. Tashmë mbetet të zbulojmë historinë që Blushi do i bashkangjisë kësaj fotografie dhe dhjetra personazheve të tjerë që do të jenë në librin e ardhshëm.

“Ukraina në 10 orë” përmban 67 fotografi, nga një vend i tjetërsuar vizualisht, siç tregon zgjidhja kuratoriale e Eridana Çanos, ne pjesën e parë të ekspozitës. Ndërsa në brendësi shohim shpirtin njerëzor, që nuk e braktis shpresën dhe lidhet fort pas jetës./atsh/ KultPlus.com

Lexime në karantinë: Nga Albert Kamy tek Ben Blushi

Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit ka nisur një fushatë leximi në këto kohë karantine. Leximi është një ndër prioritetet kryesore të QKLL-së e cila në platformën e saj parashikon dhe hartimin e një ligji për leximin.

Por këtë herë janë të rinjtë që i janë bashkuar kësaj nisme duke i kthyer mbasditet e tyre në karantinë në orë leximi të librave që kanë shënjuar ngjarje në historinë e letërsisë.

“Murtaja” e Kamysë, librina çon në qytetin e pushtuar nga vdekja mund të dëgjohet tashmë në faqet online të QKLL-së nën leximin e një grupi të rinjsh pasionantë të librit.

Ndër librat e përzgjedhur nga të rinjtë janë “Lulja e kujtimit” e Foqion Postolit dhe “Kryeministri” i Ben Blushit. Një nga romanet më të mirë të prozës bashkëkohore shqipe. Blushi ka aftësinë të bëj parashikime dhe në këtë libër autori i zhvendos ngjarjet në vitin 2021. Në romanin “Kryeministri” të Ben Blushit, populli është thellësisht i pakënaqur me qeverinë, premtimet e saj të pa mbajtura dhe ekonominë në regres.

Për të mundësuar vazhdimësinë e qëndrimit në pushtet, kryeministri vendos të “luajë” me popullin e zhgënjyer prej tij, duke inskenuar një atentat dramatik ndaj vetvetes, me shpresën e ngjalljes së empatisë në radhët e elektoratit.

Realizimi i krimit i besohet një ushtari të ushtrisë shqiptare, i cili kish shërbyer më parë në Afganistan dhe ku ish trajnuar si qitës profesionist. Ai duhet ta plagosë kryeministrin gjatë një tubimi, por në asnjë mënyre ta vrasë atë.

Personazhi i “snajperit”, i cili shërben edhe si narrator i ngjarjes, përcjell idetë e autorit mbi gjendjen aktuale politike në vend dhe se si politika mund të ndryshojë jetën e individit, ta përdorë atë pamëshirë, në dobi të qëllimeve të një grushti njerëzish.

Gjatë periudhës së shërbimit në Afganistan, snajperi bie në kontakt me disa qarqe të dyshimta, me natyrë terroriste. Komunikimi i snajperit me këto qarqe, përdoret si mjet shantazhi nga persona të afërt me kryeministrin, të cilët i kërkojnë të kryejë atentatin, në të kundërt do e akuzojnë si bashkëpunëtor i terroristeve.

Në çastin e fundit, duke e pasur figurën mitomane të kryeministrit nën shënjestër, “snajperi” ose “alter ego” e njeriut të lodhur nga kasta sunduese dhe rregullat një sistemi shtypës e të padrejtë, vendos të tërheq këmbëzën, duke e lënë kryeministrin të vrarë në vend.

Romani është i shkruar me një gjuhë të thjeshtë e mjaft të absorbueshme. Rrëfimi në vetë të parë e bën atë intrigues dhe i dhuron një vërtetësi autentike, duke e tërhequr lexuesin faqe pas faqe, në pritje të asaj që do të vijë më pas. Dialogët janë të paket dhe mbizotëron përshkrimi i gjendjes psikologjike dhe personazheve të tjerë, si një formë analize meditative e autorit. /KultPlus.com

Ben Blushi dhe Ismail Kadare në Panairin e Librit në Leipzig

Letërsia bashkëkohore shqipe do të prezantohet përmes emrave më përfaqësues të saj në Panairin e Librit, në Leipzig të Gjermanisë, që do të mbahet nga datat 12-15 mars 2020.

Alda Bardhyli drejtore e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit vëren se letërsia shqipe do të jetë  e pranishme përmes zërave më përfaqësues të saj në eventin e madh të librit si Mitrush Kuteli, Ismail Kadare dhe Ben Blushi. Në stendën e Shqipërisë në këtë panair, vizitorët gjermanofolës apo dhe të vendeve të ndryshme që do të vizitojnë panairin do të kenë mundësi të dëgjojnë intepretimin e pjesëve të zgjedhura nga këta tre autorë nën leximin e shkrimtares Ani Wilms, thotë Bardhyli.

Sipas saj, Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit e sheh këtë panair, si një mundësi komunikimi përmes vlerave tona më të mira. Të ftuar do të jenë dhe dy autorë të letërsisë bashkëkohore si Enkel Demi, Darien Levani si dhe dhe dy autore të njohura në letrat shqipe Flutura Acka dhe Diana Culi. Tema e këtij viti e Panairit është “Prejardhja, përkatësia, e përbashkëta“.

Sipas A. Bardhylit, QKLL do të jetë e pranishme në këtë Panair jo vetëm me stendën ku prezantohen vlerat tona më të mira por dhe me dy aktivitete që janë pjesë zyrtare e panairit që synojnë një gjithëpërfshirje ndërkombëtare. Duke u mbështetur tek tema e këtij panairi më 12 mars, ditën e parë të hapjes së Panairit, QKLL do të organizojë tryezën e diskutimit “Revolucioni i zemrave“ ku do të jetë e pranishme dhe Ministrja e Kulturës, znj. Elva Margariti. Besoj se ndryshimi në vendet e rajonit duhet të fillojë nga zemra dhe letërsia e cila e ka këtë aftësi, thotë A. Bardhyli. Më 15 mars, poezia shqipe do të jetë e pranishme në Laipzig. Ndër të tjera nënvizojmë se ky muaj shënon dhe 100 vjetorin e lindjes së poetit të zëshëm Zef Zorba.

“Buzë të ngrira në gaz“, një varg i Zorbës do të bëhet shkas i një diskutimi mbi poezinë shqipe, por tashmë në një formë të re komunikimi e hapësire, duke bërë bashkë në tryezë emra të njohur të kësaj fushe“, shton më tej A. Bardhyli. Sipas saj, panairet janë një mundësi e artë për autorët e letërsisë së vendeve të vogla për të promovuar dukshëm vlerat e tyre më të mira. /Panorama.al /KultPlus.com

88c16624-4180-4150-a970-0fca0b137d99


Ben Blushi përkthehet në italisht dhe ftohet në Sallonin e Librit në Torino

Ben Blushi, një nga autorët më të njohur të letërsisë shqipe do të jetë një ndër të ftuarit e veçantë në Sallonin Ndërkombëtar të Librit në Torino, që do të mbahet nga datat 10-14 maj. Lajmi bëhet i ditur nga Botimet Mapo, që lajmërojnë daljen në gjuhën italiane të romanit “Otello Arapi i Vlorës”.

“Ka vetëm pak ditë që botimet Mimesis në Itali kanë nxjerrë në librari botimin italisht të romanit “Otello Arapi i Vlorës” nën përkthimin e Elda Katorri. Botimi i një romani përfaqësues të letërsisë bashkëkohore shqipe është një ngjarje për letrat shqipe, duke patur parasysh hapësirën që kultura dhe letërsia shqipe ka pasur në tregun e librit të vendit fqinj”, thotë Alda Bardhyli, drejtore e botimeve UET PRESS/Mapo edition.

Në promovimin e librit në gjuhën italiane, në ambientet e Sallonit Ndërkombëtar të Librit priten të marrin pjesë personalitete të njohura të kulturës e njerëz të librit. Prezantimi i librit do të bëhet më 12 maj, ora 10.30 në sallën Internacionale.

“Histori shqiptare në Torino”, me këtë titull histori shqiptare do të rrëfehen në Torino dhe krijimtaria e autorëve të rinj. Autorët e rinj janë : Saimir Muzhaka, përfitues i Fondit të Krijimtarisë Letrare me romanin “Qyteti plak”, Eris Rusi, me vëllimin me tregime “Ëndrra e fundit e natës”, Manjola Nasi me vëllimin me poezi “Një udhëtim e gjysmë”, Elona Çuliq me vëllimin me poezi “Rranjët e kangës” dhe Belfjore Qose me vëllimin me poezi “Aurat e natës”.