Më shumë se 200 vepra arti të paekspozuara nga Jean-Michel Basquiat do të shfaqen në fillim të pranverës të vitit të ardhshëm, si pjesë e një ekspozite në Starrett-Lehigh Building të Nju Jorkut.
Ekspozita vjen nga familjes së Basquiat, e tërhequr tërësisht nga koleksioni i tyre i gjerë i veprës së artistit. Pavarësisht nga një seri ekspozitash të profilit të lartë (dhe, së fundmi, shfaqjeve virtuale) që nga vdekja e tij në 1988, kjo shfaqje është e para e organizuar nga familja, duke ofruar një pasqyrë të punës që kryesisht është mbajtur larg vëmendjes së publikut, përcjell KultPlus.
Titulluar King Pleasure si referencë të një pikture eponike Basquiat, e cila vetë është emëruar pas një banakeri, i kthyer në një vokalist xhazi – shfaqja është faturuar gjithashtu si një përvojë gjithëpërfshirëse, me mjedise ku shfaqen piktura, vizatime, prezantime multimediale, efekte dhe të tjera objekte.
“Pjesa më e madhe e asaj që është ndarë në lidhje me Jean-Michel, deri më tani, ka buruar nga perspektiva e atyre që takuan ose njohën Jean-Michel në një moment specifik në kohë,” motrat e artistit dhe menaxherët e pasurisë së Jean-Michel Basquiat , Lisane Basquiat dhe Jeanine Heriveaux, i thonë Artnet.
“Ne vazhdimisht drejtohemi nga njerëz që duan të dinë dhe të dëgjojnë më shumë se kush ishte Jean-Michel”. / KultPlus.com
Të paktën në Perëndim, pak njerëz të gjallë sot kanë jetuar një vit si 2020 – jo vetëm trazirat por izolimin, jo vetëm traumën por lodhjen. Më pak e dhunshme se një luftë, më e zgjatur se një katastrofë natyrore, covid-19 ka qenë vdekjeprurëse, çorientuese dhe e panjohur.
Por megjithëse kujtesa e gjallë ka qenë me ndihmë të kufizuar si një udhëzues për bërjen ballë , kujtimet e të tjerëve dhe imagjinata e tyre, kanë dëshmuar të jenë të dobishme për miliona lexues.
Ngushëllimi dhe solidariteti i leximit rrallë kanë qenë më të rëndësishëm sesa këtë vit, për më shumë njerëz. Të mbyllur dhe të vetmuar, shumë u arratisën në jetë të tjera dhe në botë të largëta. Por shumë kërkuan shkrimtarë që mund t’i ndihmonin të kuptonin pandeminë. Librat më të njohur përfshinin “Ditari i Vitit të Murtajës”, ditari gjysmë-trill i Daniel Defoe (mendohet se bazohet në xhaxhain e tij) i jetës në Londrën e 1665-s, kur murtaja bubonike përfshiu qytetin.
Të njëjtat karakteristika të fatkeqësisë në ditarin e Samuel Pepys-ë: Pepys vë në dukje qasjen e sëmundjes, por vazhdon të regjistrojë detajet e vakteve dhe argëtimeve të tij, duke shfaqur të njëjtën ndjenjë mosbesimi dhe mohimi, që u përhap në fillim të vitit 2020. Megjithatë, ai ankohet për zbrazëtinë dhe melankolinë e rrugëve të kryeqytetit.
Shpërthimet imagjinare te “Njeriu i fundit” i Mary Shelley, “Murtaja” i Albert Camus, “Verbëria” i José Saramago dhe “Stacioni Njëmbëdhjetë” i Emily St John Mandel – që peshon vdekjen e një individi përballë fatit të botës – kanë ofruar, nëse jo rehati, të paktën një ndjenjë të freskët perspektive.
Për disa nga këta autorë, sëmundja është një metaforë për probleme të tjera, të tilla si politika ekstreme; në një mënyrë të ngjashme, historitë për llojet e tjera të çrregullimeve duket se mbërthyen aspekte të pandemisë dhe menaxhimit të saj.
Në “Vezët Fatale” të Mikhail Bulgakov, për shembull, një zhurmë burokratike me synim përpjekjen për të rritur prodhimin e pulave, sjell në vend të saj një murtajë gjarpërinjsh gjigantë që pushtojnë Rusinë.
Në një përrallë që gjithashtu përmban sarhoshë të pakujdesshëm në rrugë dhe shkencëtarë të ngathët, autoritetet janë të ngadaltë në pranimin e fatkeqësisë, përpara se të marrin kundërmasa drastike, drakoniane.
Disa lexues dëgjuan një jehonë të ritmeve të vitit në atë që, përballë tij, është një lloj krejt tjetër historie. Mijëra në të gjithë botën ishin të pakënaqur në të njëjtën mënyrë dhe u ngushëlluan në të njëjtën mënyrë, ndërsa ishin zhytur në “Lufta dhe Paqja”.
Lëkundja e sagës epike të Leo Tolstoit midis, nga njëra anë, fushave të betejës së luftërave Napoleonike dhe, nga ana tjetër, salloneve të Shën Peterburgut, reflektonin me ngulm përvojën e lockdown-it; kjo, gjithashtu, kombinoi jetën shtëpiake me vetëdijen për ngjarjet e trazuara jashtë.
Në portretizimin akut të Tolstoit për kolovitjet, emocionet e ekzagjeruara që shkaktohen nga kohë krizash, lexuesit gjetën një pasqyrim të ndjenjave të tyre të paqëndrueshme – afërsia alternative dhe acarimi me të dashurit e tyre, të themi, ose ndjenja e çlirimit nga jeta e zakonshme që regëtinte mes shtypjes së klaustrofobisë.
Për shpresën se jeta do të vazhdonte – me të vërtetë, tashmë po vazhdonte – The Economist sugjeroi kthimin tek Aleksandër Pushkin. I karantinuar më 1830-n për shkak të një shpërthimi të kolerës, poeti gjeti një arratisje të çuditshme nga shqetësimet për martesën e tij të afërt, financat e tij të lëkundura dhe largimet e tij nga censorët caristë.
I kufizuar në një pronë rurale, Pushkini zbuloi një ndjenjë të shthurur të lirisë dhe gjallërisë. Shkrimi dhe imagjinata e tij endeshin nëpër botë; ai përfundoi “Eugjen Oneginin”, romanin e tij të shkëlqyer në vargje. Dhe ripunoi një dramë me vargje “Banket në Kohë Murtaje” marrë skocezi John Wilson, “Qyteti i Murtajës”. Versioni i Pushkinit ofron këtë mospërfillje, sfiduese të sëmundjes dhe vdekjes:
Ka dalldi në fushën e betejës,
Dhe aty ku gjendet humnera e zezë,
Dhe në të tërbuarin oqean të madh
Mes valëve të stuhishme të vdekjes,
Dhe në uraganin e shkretë,
Dhe në frymëmarrjen vdekjeprurëse të Murtajës.
Gjithë ç’kërcënon të shkatërrojë
Gëzim të çuditshëm dhe të egër fsheh –
Ndoshta për njeriun e vdekshëm një shkëlqim
Që jetë të amshuar premton;
Dhe i lumtur kush arrin ta njohë
Këtë dalldi të gjetur në grindje dhe stuhi …
Ne do të hurbim verën e trëndafiltë
Dhe puthim buzët ku murtaja mund të shtrihet!/theeconomist/ KultPlus.com
Piktori shqiptar Kristo Dëfrim Hasa, ka vendosur që dy piktura të tij t’ia dhurojë spitalit të qytetit Amaliada të Greqisë, ku jeton prej 30 vitesh.
Hasa e ka cilësuar këtë si një gjest simbolik sipas tij, për të dhënë një kontribut në këto ditë të vështira sidomos për sistemin shëndetësor.
Piktori është shprehur se i ka ngelur në mendje një shprehje e presidentit amerikan John F. Kennedy e cila thotë, “mos shiko çfarë bën atdheu për ty, por çfarë bën ti për atdheun” dhe sipas mundësive të tij modeste ka dhuruar dy punimet që do të vendosen në pavijonin e ri.
Më përpara Hasa ka dhuruar punime të tij në spitalin e Gramshit, qytet ku kishte planifikuar të hapte dhe një ekspozitë me punimet e tij, së shpejti.
Gjatë ceremonisë së mbajtur me këtë rast drejtoresha e spitali të Amaladias, Irini Aggelaku e ka falenderuar piktorin shqiptar për dhuratën e tij.
Gjesti i piktorit shqiptar është pasqyruar edhe në mediet lokale greke./ atsh/ KultPlus.com
Qendra për Hapje dhe Dialog pranë Kryeministrisë, COD ka mirëpritur sot fëmijë për nisjen e ciklit “Edukim Arti për Fëmijët” me studiuesen e apasionuar, Zana Kuka Varvarica.
Në serinë e parë të ciklit, fëmijët u njohën me jetën dhe veprën e Kolë Idromenos dhe patën mundësinë të punonin vepra të ndryshme të këtij artisti sipas perceptimit të tyre.
Kështu, takimi i parë i projektit “Edukim arti për fëmijët” nisi me artistin Kolë Idromeno, ku fëmijët u njohën me veprat e tij nëpërmjet prezantimeve dhe formave kreative e artistike, të përshtatura për ta.
Në fund të takimit fëmijët vizituan Galerinë Kombëtare të Arteve, ku prekën më nga afër artin e Kolë Idromenos.
Qendra për Hapje dhe Dialog (COD), në mjediset e Kryeministrisë tashmë është kthyer në një vendtakim mes artdashësve me artin dhe kulturën. /atsh / KultPlus.com
Skena e vogël e Teatrit Kombëtar të Kosovës, mbrëmë, ka qenë e rrethuar me vepra artistike të realizuar nga artistë të ndryshme. Të gjitha këto vepra, të ekspozuara, më pas janë shitur përmes ankandit i cili është realizuar nga vet artistët. Të ardhurat nga shitja e këtyre punimeve i janë dedikuar shërimit të regjisorit Bekim Lumi.
Aktivitet të tilla për të ndihmuar regjisorin Bekim Lumi, janë duke u realizuar ditëve të fundit, në mënyra të ndryshme. Dikush më këngë, disa me poezi, të tjerë me shfaqje dhe disa me dhurimin e punimeve të tyre po ndihmojnë në mbledhjen e parave, për të ndihmuar në shpenzimet e shërimit të regjisorit, shkruan KultPlus.
Aktori Fatmir Spahiu i cili është edhe njëri prej artistëve që ka marrë këtë iniciativë, e që moderoi këtë ankand, u shpreh i lumtur që artistë kanë dhuruar punime e tyre për të ndihmuar regjisorin Bekim Lumi.
“Ky është vetëm njëri prej angazhimeve në vazhdën e aktiviteteve. Synimi jonë është që të mbërrijmë tragetin e paracaktuar. Kjo mbrëmje ishte më ndryshe sepse unë isha vetëm njëri nga ata që dhamë një kontribut të vogël kurse pamë shumë artistë që dhuruan veprën e tyre diçka që është shumë e vështirë, të dhurosh një punë, ide kreacion tëndin, një pjesë të shpirtit për një kauzë të tillë. Prandaj unë jam shumë i lumtur edhe për ata edhe për vetën që po mundemi me provu me i ndihmu një miku tonë i cili ka nevojë, sepse nesër secili nga ne mund të jetë në një pozitë të tillë”, tha ai për KultPlus.
Tutje ai theksoi se ky është një solidarizim i artistëve që nuk është parë më herët. “Kjo më entuziazmon pa masë sepse nuk e kam besuar që mundemi më u sensibilizu kështu. Të ju them sinqerisht, kam menduar që t’i bësh të gjithë këta njerëz bashkë për një kauzë të tillë është e pamundur por më ka dalë ndryshe dhe jam shumë i befasuar për të mirë”, theksoi ai.
Nga ky ankand i pikturave, skulptura, grafika dhe punimeve të tjera artistike e po ashtu nga shitja e librit “Shfaqja e fundit e Marie Gjonit”, u grumbulluan 3 mijë e 600 euro për regjisorin Bekim Lumi. Autori i dramës “Shfaqja e fundit e Marie Gjonit”, Veton Surroi u shpreh sa ai ka dashur që të ndihmojë në këtë aktivitet pasi që regjisori Bekim Lumi është person i cili e meriton një kujdes të tillë.
“Libri sapo ka dalë nga shtypshkronja dhe kam vendosur që 200 kopje të ia dhurojë këtij aktivitetit për Bekim Lumin. Ka pasur simbolikën e vet pasi që është pjesë e një ambienti kulturor artistik i cili kontribuon dhe unë deshta që më këtë të kontribuojë. Kjo ndjenja e solidariteti që po krijohet është e mrekullueshme. Vet Bekimi si person e meriton këtë kujdes por fakti që po zgjohet solidariteti i artistëve ka domethënie shumë të madhe”, u shpreh ai për KultPlus.
Paratë e mbledhura nga kjo natë do të shkojnë në ndihmë për regjisorin dhe profesorin Bekim Lumi, një artist që për vite me radhë ka dhënë kontribut të jashtëzakonshëm për skenën artistike dhe teatrale si dhe edukimin e studentëve dhe artistëve të rinj./KultPlus.com
Pesë vjet pas alarmimit se veprat e skulptorit Agim Çavdarbasha po shkatërrohen, Ministria e Kulturës e ka bërë hapin e parë konkret për t’iu përgjigjur thirrjes për konservimin e tyre.
Bëhet fjalë për ato që zënë vend në galerinë-muze të tij.
Në Projektligjin e buxhetit për vitin 2018, ky institucion tek kategoria e mbrojtjes dhe ruajtjes së trashëgimisë kulturore ka paraparë 50 mijë euro për projektin e konservimit, shkruan sot “Koha Ditore”. Por, megjithatë, veprat të cilat ndodhen në oborrin e galerisë-muze në Çagllavicë − për të cilat familja shpeshherë ka alarmuar se ndodhen në prag të shkatërrimit − të paktën edhe sivjet do t’u ekspozohen reshjeve atmosferike.
Nevojë për trajtim kanë edhe veprat prej druri që ndodhen brenda galerisë, e të cilat janë dëmtuar nga një lloj insekti. Fondacioni që mban emrin e skulptorit të ndjerë disa herë kishte bërë kërkesë në MKRS për ndihmë financiare.
Për të parën herë kërkesë për shpëtimin e krijimtarisë së Çavdarbashës, Sebahate Çavdarbasha, udhëheqëse e “Fondacionit Çavdarbasha”, e kishte bërë më 2013, kur ministër i Kulturës ishte Memli Krasniqi. E në shtator të vitit 2015, ajo e kishte dërguar projektpropozimin në MKRS, për të kërkuar ndihmë financiare për konservimin e skulpturave.
Dhe kishte kërkuar takim me ministrin e Kulturës, asokohe Kujtim Shala, por s’kishte marrë asnjëherë përgjigje. E tek në vitin që vjen MKRS planifikon t’i përgjigjet kërkesës së familjes, që disa herë e ka përsëritur alarmin se veprimtaria e skulptorit të njohur rrezikon të zhduket krejtësisht nëse nuk shpëtohet./ KultPlus.com
Salvator Mundi, piktura e Leonardo da Vinçit është shitur në Christie’s në Nju Jork për 450.3 milion dollarë, duke thyer rekordin botëror për çdo vepër arti që është shitur ndonjëherë në ankand, shkruan The Guardian, përcjellë KultPlus.
Këtu ju paraqesim edhe nëntë veprat më të shtrenjta që janë shitur në ankand.
2. Vepra e dytë e shitur me çmimin më të lart titullohet ‘The Scream’ e punuar nga Edvard Munch në vitin 1895. Ajo është shitur për 119,922,500 dollarë, më 2 Maj 2012 në New York City.
3. Piktura e tretë më fitimprurëse është “Green Leaves and Bust” e punuar në vitin 1932 nga Picasso. Kjo pikturë është shitur për 106,482,500 dollarë.
4. “L’homme qui Marche I” e punuar në vitin 1961 nga Alberto Giacometti është vepra e katërt më e shitur në botë. Kjo skulpturë është shitur për 65,001,250 funta apo 105,182,398 dollarë.
5. Vepra e pestë e shitur me çmimin më të lart është “Boy With a Pipe” e Picasso-s, e cila është punuar më 1905. Kjo pikturë është shitur për 104,168,000 dollarë.
6. Portreti i Gustav Klimt i punuar në vitin 1912 nga Adele Bloch-Bauer është shitur për $ 87,936,000 dollarë.
7. “Triptych” e punuar nga Francis Bacon në vitin 1976 i është shitura oligarkut Roman Abramovich, për 85.9m dollarë.
8. Kjo vazo prej porcelani e dinastisë Qianlong të shekullit të 18-të, është shitur për 53,100,000 funta a po 85,921,461 dollarë në shtëpinë e ankandit të Bainbridges në Londër, më 12 nëntor 2010.
9. “Dora Maar au Chat” e punuar në vitin 1941 nga Pablo Picasso ka arritur të kap shifrën e shitjes prej 83,429,503 dollarë.
10. Portret i Dr Paul Gachet i punuar në vitin 1890 nga Vincent van Gogh është shitur për $ 82,500,000 dollarë në Christie’s në Nju Jork më 15 maj 1990. /KultPlus.com
