Etiketë: Bekim Lumi

Në prag për përvjetorit të parë të vdekjes së regjisorit Bekim Lumi, regjisori Ben Apolloni ka dalë me një propozim që njëra nga skenat e TKK-së të emërtohet me emrin e Bekim Lumit.

Më poshtë po ju sjellim reagimin e plotë nga Ben Apolloni.

Skena “Bekim Lumi”, ne Teatrin Kombetar

Propozim

Tani kur po behen nje vit nga ikja ne amshim e profesorit dhe regjisorit te shquar, Bekim Lumi, propozoj qe salla e Teatrit Kombetar, e njohur si “Skena e voge e vogel”, te pagezohet Skena “Bekim Lumi”.
Kjo skene duhet te sherbeje si laborator teatror eksperimental dhe Bekim Lumi eshte njeriu qe, ne Kosove, ka eksperimentuar, ka kerkuar forma te reja shprehese teatore, si askush tjeter. Kontributi i tij, pervec punes si regjisor, shtrihet edhe ne fushen e mesimedhenies por edhe ne fushen e botimeve, ku projekti i tij Revista “Loja”, ka qene dhe do te mbetet nje kontribut shume i madh per kulturen teatrore te Kosoves.
Prandaj, le ta vendosim emrin e tij ne skenen e Teatri Kombetar, sepse duke e nderuar Beken, nderohen te gjithe artistet qe kane punuar me te, qe kane mesuar prej tij, apo e kane ndjekur punen e tij.
Le te fillojme t’i çmojme vlerat, le t’u japim motiv njerezve qe duan te krijojne vlera!/KultPlus.com

Alberina Haxhijaj

Ministria e Kulturës ka ndarë sot me rastin e Ditës Botërore të Teatrit çmimet në fushën e teatrit. KultPlus përmes këtij artikulli ju sjellë arsyetimet për fituesit e pesë çmimeve të rëndësishme në këtë fushë që u ndanë sot në kabinetin e Ministrit të Kulturës Kujtim Gashi, shkruan KultPlus.

Ministri Gashi në dorëzimin e këtyre çmimeve u shpreh se këto çmime janë shenjë falënderimi dhe vlerësimi për punën që kanë bërë ndër vite të shpërblyerit në fushën e teatrit.

“Vazhdimisht jemi duke i ndarë të gjitha çmimet për të gjitha kategoritë, në të gjitha fushat që janë pjesë e kulturës por edhe trashëgimisë si dhe në fusha të tjera sepse mendojmë se përmes këtyre çmimeve dhe përmes këtyre vlerësimeve dhe falënderimeve, ne edhe me tutje e inkurajojmë punën dhe angazhimin e juaj në mbajtjen e kulturës gjallë”, u shpreh ai.

Çmimin vjetor për prezantimin me të suksesshëm ndërkombëtar e fitoi shtëpia teatrore filmime “Akt”. Juria e cila për këtë çmimi mori vetëm një nominim, e ndau këtë çmim me arsyetimin se kjo shtëpi teatrore gjatë vitit 2018 realizoi tetë prezantime ndërkombëtare në teatro prestigjioze.

Çmimi vjetor për aktorin me të mirë iu nda aktorit Mentor Zymberaj, për rolin e tij “Hamleti” në shfaqjen “Ëndrrat e Hamletit” me arsyetimin se gjatë vitin 2018 ky aktor me rolin e tij është treguar i suksesshëm dhe autentik me artin e tij si në skenat vendore ashtu edhe ato ndërkombëtare.

Çmimi vjetor për regjinë me të mirë që ndahet për regjinë kreative, inovative dhe origjinale i është ndarë regjisorit të ndjerë Bekim Lumit për shfaqjen e tij “Arturo Ui” në Teatrin kombëtar të Kosovës.

Ky çmim u nda me arsyetimin se suksesi i kësaj shfaqje është arritur në saj të regjisë së nivelit të lartë ku regjisori Lumi ka dëshmuar profesionalizëm dhe inovacion dhe e ka sjell këtë shfaqje në mënyrë mjeshtërore. Regjisura e tij si akt i skenimit definon tekstin në aspektin social, intelektual dhe emocional dhe eksperimenton suksesshëm me forma të reja teatrore. Këtë çmim në vend të regjisorit të ndjerë e pranoi nënë e regjisorit.

Kjo shfaqje e cila është puna e fundit e regjisorit të ndjerë, Bekim Lumi, u vlerësua edhe si shfaqja me e mirë me arsyetimin se kjo shfaqje është një vepër e jashtëzakonshme që korrespondon me realitetin nëpër të cilin Kosova kalon. Shfaqja ka fines, thellësi, guxim dhe atë të nivelit të lartë. Kjo shfaqje sipas arsyetimit është emblemë e teatrit modern kosovar. Këtë çmim në vend të regjisorit të ndjerë e pranoi Fisnik Ademi kryetari i Këshillit Drejtues në teatrin kombëtar të Kosovës bashkë me nënën e Bekim Lumit.

Çmimi Kombëtar për Vepër Jetësore që ju ndahet personaliteteve të shquara në fushën e teatrit për suksesin, të arriturat gjatë karrierës, risitë dhe kontributin e në veçanti për avancimin e teatrit ju nda aktorit Sabedin Shahiqit.

Ky çmim u nda me arsyetimin se ka kontribuar në zhvillimin e teatrit në Kosovë. Që nga viti 1971 e deri më sot ai luajti mbi 90 role në teatër, film e televizion ku shumica prej tyre ishin role bartëse. Ka luajtur në disa filma dhe ka bërë gjashtë regji teatrale. Me punën e tij të suksesshme ka marrë shumë shpërblime, diploma dhe mirënjohje në festivale të shumta prej nivelit komunal e deri të ai federativ në ish-Jogosllavi. Shahiqi dallohet edhe për punën e tij dhe kontributin në teatrin e Gjilanit për të cilën punë është shpërblyer shumë herë.

Aktori Sabedin Shahiqit gjatë pranimit të çmimit tha se ndjehet i privilegjuar dhe falënderues për këtë çmim të ndarë. / KultPlus.com

Më 17 dhjetorë të vitit 1966 kësaj bote ju shtua edhe Bekim Lumi. Regjisori i njohur i teatrit shqiptarë dhe njëkohësisht profesor i nderuar që përcolli shumë gjenerata. Ai ishte ndër njerëzit që e donin më së shumti teatrin. Këtë e dëshmoi edhe vepra e tij e fundit që e jetësoi në skenë pak para se vdekja ta marrë, shkruan KultPlus.

Ndonëse ishte në ditët e tij të fundit, ai si rrallë ndonjë njeri tjetër, mblodhi të gjitha forcat për të realizuar ëndrrën e tij të fundit, jetësimin e veprës “Arturo Ui” në skenën e Teatrit Kombëtar të Kosovës.

Por, këtë ëndërr nuk pati fatin ta shoh bashkë me publikun në premierën e saj, pasi që gjendja ju përkeqësua dhe shëndeti i tij i lig ja pamundësoi një gjë të tillë, por ai po frymonte lirshëm që kishte arritur që atë shfaqje ta sjellë para publikut.

Lumi ishte një ndër regjisorët më të vlerësuar në fushën e teatrit në Kosovë, profesor në Fakultetin e Arteve në Universitetin e Prishtinës. Ndër veprat që ai ka vënë në skenë mund të përmendim Teatri Laborator “Loja”, Prishtinë 2010 – Ëilliam Shakespeare, “Këmisha e gjakut” (bazuar në tragjeditë “Makbethi”, “Rikardi III” dhe “Hamleti” të Ë. Shakespeare-it, si dhe në disa tekste të Kanunit të Lekë Dukagjinit), Teatri Laborator “Loja”, Prishtinë 2008 – Eugene Ionesco, “Çifti Martin”, Teatri Kombëtar i Kosovës, Prishtinë 2006 – Federico Garcia Lorca, “Shtëpia e Bernarda Albës”, Teatri Kombëtar i Kosovës, Prishtinë 2005 – A. P. Çehov, “Arushani” & “Fejesa” (dy komedi), Teatri Kombëtar i Kosovës, Prishtinë 2003 – Slavomir Mrozhek, “Galani”, Teatri “Dodona”, Prishtinë 2002 – Eugene Ionesco, “Mësimi”, Teatri “Dodona”, Prishtinë 2000 – “Kësulëkuqja në botën e minave” (shfaqje me kukulla), Teatri “Loja”, Mynih (Gjermani) 1999 – A. P. Çehov, “Për gruan dhe tokën e jap edhe kokën” (komedi e adaptuar mbi disa tekste të Çehov-it dhe mbi disa fragmente të Kanunit të Lekë Dukagjinit), Teatri “Loja”, Mynih (Gjermani) 1998 – Gjergj Fishta, “Zogu i shqiptarit dhe zogu i gomarit” (tragjikomedi mbi veprat epike dhe satirike “Lahuta e Malcis’ ”, “Gomari i Babatasit”, “Anzat e Parnasit”), Teatri “Loja” & Theater Truebuene, Mynih (Gjermani), etj. Lumi ka qënë kryeredaktor i revistës teatrale “Loja”.

Ai është vlerësuar me Mirënjohje Speciale “Sound of MESS” me shfaqjen “Këmisha e gjakut”, Festivali Ndërkombëtar i Teatrit MESS, Sarajevë (Bosnje e Hercegovinë). Në vitin 2011 ka marrë çmimin “Shfaqja më e mirë muzikore” për shfaqjen “Çifti Martin”, Festivali Ndërkombëtar i Teatrit Kamertal – Vratza (Bullgari). Çmimi “Shfaqja më e mirë” – Shfaqja “Mësimi”, Festival International del Teatro – Lugano (Zvicër).

U nda nga jeta më 30 korrik 2018 pas një sëmundje të rëndë. /KultPlus.com

Bekim Lumi, ish-regjisor i teatrit dhe ish-profesor në Akademinë e Arteve në Prishtinë, që vlerësohet në Kosovës si përfaqësuesi më i rëndësishëm i avangardës artistike, do të nderohet të shtunën në Mynih të Gjermanisë, në një ceremoni përkujtimore.

Takimi nën moton “Për nder të Bekim Lumit“, do të mbahet në Theater Heppel & Ettlich, më 24 Nëntor, duke filluar nga ora 15:00, në adresën Feilitzschstraße 12, München, shkruan KultPlus.

Ikja e hershme dhe e dhembshme e regjisorit Lumit, kishte tronditur edhe miqtë dhe kolegët e tij në Mynih, me të cilët ai kishte bashkëpunuar gjatë viteve 90-ta , përderisa kishte jetuar ditët prej refugjati në Gjermani, ku kishte punuar dhe inskenuar si regjisor. Për këtë ata kanë marrë nismën ta nderojnë regjisorin Lumi, duke bërë bashkë krijues gjermanë dhe shqiptarë, miq dhe ish kolegë të tij.Organizatorët shprehin bindjen se ky takim do të sjell frymëzim për avangardën artistike, për eksperimentin dhe thellësinë shprehëse që bart arti i këtij artisti, në një skaj të Evropës.

“Ishte regjisori kurd në Mynih, Haëre Zangana dhe Sabine Böhlau, të cilët kishin idenë dhe morën iniciativën për organizimin e kësaj ceremonie, për ta nderuar Bekim Lumin, në njërën anë si një artist dhe njeri, e në anën tjetër, për t’i dhënë artdashësve të Mynihut një hapësirë për t‘u takuar me këtë art të ri, të vecantë, të teatrit evropian”, thuhet në njoftim.

Po ashtu edhe Theater Heppel & Ettlich, teatër që veçohet në skenën taatrore gjermane, kishte hapur dyert e tij me dashamirësi për këtë manifestim duke njohur personalitetin si dhe profilin krijues të Lumit.

Më 14 qershor, të këtij viti, premiera e tij, “Arturo Ui” (Bertolt Brecht) u shfaq, në Teatrin Kombëtar të Prishtinës, një kryevepër kjo skenike, me një analizë bashkëkohore, duke pasqyruar pamëshirë zhvillimet shoqërore në Kosovë, por edhe në Evropë.

Ky projekt që do të realizohet gjatë takimit përkujtimor për Lumin, do të ofrojë edhe një forum për diskutim, shkëmbim dhe takime midis artistëve të ndryshëm dhe artdashësve.

Audiencës do t’i ofrohen pjesë të ceremonisë mbresëlënëse të homazheve në Teatrin Kombëtar të Prishtinës si dhe motive të inskenimeve të Bekimit, që do të luhen prej aktorëve te ansamblit të tij,Afrim Kasapolli dhe Bujar Ahmeti, arie nga tenori Luan Durmishi, fjalime të përfaqësuesve të skenës teatrore internacionale si: Dima Schneider (Volkstheater Mynih), Otto Novoa (Theaterlabor „Unser Theater e.V.“), Jeton Neziraj, Gonxhe Boshtrakaj, Arian Krasniqi etj./ KultPlus.com

Lajmi për vdekjen e regjisorit Bekim Lumi ka prekur ata që e kanë njohur por edhe ata që e duan artin në Kosovë.

Një prej regjisorëve më të mirë të teatrit ndër shqiptarë sot u varros në praninë e miqve, familjarëve dhe atyre që e çmuan punën e tij.

Po e kujtojmë sot Bekën edhe me një tjetër moment.

Në një gazetë të vitit 1979, shkrimi në fjalë ka titullin “Bekimi e do këngën”. Bekimi ishte nxënës i klasës së pestë, në Suharekë, ndërsa asokohe është shpallur edhe recituesi më i mirë në shkollë.

Shkrimi i Tafil Ramajt e sjellë burrin që do të bëhej më vonë regjisor, në një fotografi ku Bekimi është maestral në shikimin e tij të pafajshëm. / KultPlus.com

Salla e Teatrit Kombëtar të Kosovës sot është mbushur plot, ashtu siç shumë herë më parë e kishte mbushur Bekim Lumi me shfaqjet e tij të cilave u kishte dhënë jetë pikërisht në këtë skenë, shkruan KultPlus.

Pranë atyre që janë mbledhur për t’i dhënë lamtumirën e fundit, me regji të përgatitur nga vet Bekim Lumi, të pranishmit filluan këtë ceremoni me një pjesë të shfaqjes së fundit shënoi 20 vite karrierë të Lumit, duke i kaluar disa nga ditët e fundit në teatër. Pjesë e lojës artistike të shfaqjes, ishte dhe arkivoli i bardhë i Bekim Lumit.

Me vargjet e këngës së Bob Dylanit “Vdekja nuk është fundi”, e me tingujt pianistik, ai mes lotësh e duartrokitjeve të forta u përcoll prapa skenës së teatrit.

Varrimi i Bekim Lumit bëhet në ora 14:00 në varrezat e Prishtinës./ KultPlus.com