Muzeu Whitney shet ndërtesën Breuer tek Sotheby’s për rreth 100 milionë dollarë

Shtëpia e ankandeve do ta bëjë ikonën Brutalist në Madison Avenue në krye të saj në 2025.

Duke konfirmuar thashethemet që kishin bërë bujë në botën e artit këtë pranverë, Sotheby’s tha të enjten se ka blerë ndërtesën Brutaliste të Muzeut Whitney të Artit Amerikan të vitit 1966 nga Marcel Breuer në Madison Avenue dhe do të zhvendosë selinë e saj atje nga York Avenue në 2025.

Çmimi i blerjes së ndërtesës Breuer nuk u bë i ditur, por dy persona të përfshirë në marrëveshje, të cilët kërkuan të mos identifikoheshin sepse nuk ishin të autorizuar për ta diskutuar publikisht, e vlerësuan shifrën rreth 100 milionë dollarë.

“Është e hidhur,” tha Adam D. Weinberg, drejtori i Whitney’s, për ndarjen përgjithmonë me ndërtesën. “Unë e njoh çdo centimetër katror të tij dhe mendoj se është një nga monumentet më të mëdhenj të artit atje. Është një kryevepër e arkitekturës moderne.”

Charles F. Stewart, shefi ekzekutiv i Sotheby’s, e quajti ndërtesën Breuer “një mundësi një herë në jetë që nuk mund ta humbnim”, duke shtuar se “lokacioni nuk mund të ishte më ideal për bazën tonë të klientëve” për të parë artin, për të marrë pjesë. shitjet dhe të takohen me specialistë.

“Mundësia për të blerë një muze ikonë në çdo qytet të madh – kjo nuk ndodh,” vazhdoi Stewart. Edhe pse shtëpia e ankandeve do të punësojë një arkitekt për të riimagjinuar brendësinë e Breuer-it dhe për të krijuar një dhomë shitjeje brenda strukturës pesëkatëshe – është në një lagje historike, por nuk ka në vetvete një përcaktim historik – Stewart tha se Sotheby’s ishte “i përkushtuar për të ruajtur integritetin e asaj që është i pëlqente ndërtesa”, duke përfshirë edhe hollin.

Weinberg, i cili planifikon të japë dorëheqjen vjeshtën e ardhshme pas 20 vjetësh, tha se Breuer nuk kishte më kuptim që Whitney të ruhej, duke pasur parasysh se muzeu ka dyfishuar hapësirën e tij të ekspozitës në selinë e tij të re të projektuar nga Renzo Piano, e cila gjithashtu ka një hapësirë ​​më të aksesueshme. dhe prezencë mikpritëse.

“Ai u ndërtua për një kohë të pikturave të mëdha të kavaletit,” tha Weinberg për Breuer. “Për ne u bë e qartë se nuk kishte kuptim të kishim një Whitney të ndarë – si e ndani atë?” ai shtoi. “Gjithashtu. ne nuk duam të jemi pronarë”.

Zgjedhjet e redaktorëve

A duhet të paguajmë për ‘partnerët platonikë’ të fëmijëve tanë në pushimet familjare?

Duke shkuar lart në qytet me 250,000 dollarë dhe pak shpresë. A mund të përballojnë ata një bashkëpunim?

Çfarë i përket kompletit tuaj të mbijetesës, nga 8 persona që dinë diçka për fatkeqësitë

Imazhi

Për Sotheby’s, Breuer përfaqëson një mundësi për të përmirësuar vendndodhjen e saj në York Avenue, duke u afruar më pranë zemrës së botës së artit Upper East Side, një zonë që përfshin galeri të mëdha si Gagosian, Mnuchin dhe Acquavella, dhe ku galeritë më të vogla po shtohen. Vendndodhja e Madison Avenue do të lejojë gjithashtu më shumë trafik në këmbë në ekspozitat e Sotheby’s, përkatësisht pamjet paraprake të ankandeve, të cilat u japin anëtarëve të publikut mundësinë për të parë veprat e çmuara të artit përpara se ato të zhduken në duart e privatëve.

Lëvizja përfaqëson një kthim në rrënjët e Sotheby’s, duke pasur parasysh se shtëpia e ankandeve dikur pushtoi Galeritë Parke-Bernet në të gjithë Madison Avenue, ku është Gagosian tani.

Marrëveshja – të cilën Sotheby’s dhe Whitney refuzuan ta konfirmonin në përgjigje të pyetjeve nga The Times në prill – më në fund zgjidh fatin e ndërtesës Breuer, e cila është varur në balancë që kur Whitney u zhvendos në lagjen e paketimit të mishit në 2015. A do të Whitney përfundimisht do të marrë përsëri ndërtesën dhe do të operojë si në qendër të qytetit ashtu edhe në qendër? A do të përfundonte ndërtesa Breuer si rezidencë private e ndonjë personi të pasur apo një dyqan i zbukuruar me pakicë?

Shumë venë në pikëpyetje nëse Whitney do të bënte një fillim të ri të suksesshëm në atë pjesë më të gërvishtur të Manhatan-it, pasi ishte lidhur aq ngushtë me Breuer-in. Çfarë ishte Whitney pa Breuer? Çfarë ishte Breuer pa Whitney?

Leonard A. Lauder, kryetari i fuqishëm emeritus i Whitney, fillimisht kundërshtoi lëvizjen e muzeut në qendër të qytetit si të rrezikshme dhe këmbënguli që Whitney të angazhohej për të mos shitur Breuer për 20 vjet. Por Lauder përfundimisht u konvertua në vendndodhjen e re dhe u emërua për të: Ndërtesa Leonard A. Lauder.

“Kur filloi diskutimi, ishte përpara përfundimit të High Line, përpara se të fillonte Hudson Yards dhe përpara një bumi të madh ndërtimi,” tha Lauder për The Times në 2016. “Unë kisha frikë, në të vërtetë, se Whitney do të të jetë një institucion i vetmuar në një lagje që priste të ndodhte. Epo, po ndodh.”

Në të vërtetë, Whitney në vendndodhjen e tij të re është bërë një pjesë integrale e përtëritjes së asaj lagje – duke ndihmuar në nxitjen e zhvillimit të vazhdueshëm rezidencial dhe tregtar në zonën përreth High Line dhe Hudson Yards.

Pas largimit të Whitney, Muzeu Metropolitan i Artit e mori me qira ndërtesën për gjashtë vjet, duke paraqitur artin bashkëkohor në Met Breuer. Ndër shfaqjet e tij të rëndësishme ishin “Unpërfunduar: Mendimet e mbetura të dukshme”, duke shfaqur vepra arti në gjendje të ndryshme përfundimi, si dhe retrospektiva e Kerry James Marshall, “Mastry”.

Met shpenzoi rreth 15 milionë dollarë për përmirësimin e Breuer – duke përfshirë një shumë të konsiderueshme në restorant – dhe i kushtoi muzeut rreth 17 milionë dollarë në vit për të drejtuar ndërtesën.

Në vitin 2021, Met ia dorëzoi hapësirën Koleksionit Frick, i cili e ka përdorur ndërtesën ndërsa rezidenca e saj e epokës së praruar të vitit 1914 në Fifth Avenue i nënshtrohet rinovimit.

Nën Sotheby’s, ndërtesa Breuer në East 75th Street do të përfshijë galerinë dhe hapësirën e ekspozitës, si dhe një dhomë shitje ankandi. Ende për t’u përcaktuar është nëse shtëpia e ankandeve do të mbajë restorantin nëntokë.

Sotheby’s do të marrë përsipër ndërtesën Breuer në shtator 2024, kur Frick të largohet. Ajo planifikon të lëvizë në vitin e ardhshëm.

Ndërtesa moderniste u projektua nga Breuer, një arkitekt i lindur në Hungari, i trajnuar në Bauhaus. Edhe pse shumë nuk e pëlqeu arkitekturën e paharrueshme të ndërtesës, Breuer u konsiderua si hapësira ideale për të treguar artin dhe skulpturën e shekujve 20 dhe 21. “Ajo u martua me formën dhe funksionin, bukur,” shkroi Michael Kimmelman në The New York Times në 2015. “Katet e ekspozitës nuk ishin thjesht praktike dhe fleksibël. Ata ishin gjithashtu të veçantë, të rafinuar dhe muskuloz, me tavanet e tyre prej betoni të rrjetëzuar. Jashtë dhe brenda, përzierja e granitit gri, betonit dhe rrasës përcolli finesë ekstreme.”

E themeluar në vitin 1930, Whitney u hap në 1931 në West Eighth Street pranë Fifth Avenue. Në vitin 1954, muzeu u zhvendos në një vend të zgjeruar në 22 West 54th Street përpara se të zhvendosej në Breuer në 1966. Përpara se të vendoste të merrte aksionet dhe të lëvizte në qendër të qytetit, Whitney konsideroi disa ridizajnime në vendndodhjen e tij Breuer, duke përfshirë zgjerimet nga Michael Graves, Rem Koolhaas dhe Renzo Piano.

Në vitin 2024, Sotheby’s do të hapë galeritë e saj të reja kryesore në Hong Kong dhe Paris. Më vonë këtë vit, Sotheby’s do të hapë Gantry Point në Long Island City, N.Y., një objekt prej 240,000 metrash katrorë për trajtimin dhe ruajtjen e artit.

Sotheby’s do të mbajë pronësinë e selisë që ka zënë që nga viti 1980 në 1334 York Avenue – duke e zgjeruar atë në 2019 – dhe ku kompania do të vazhdojë të operojë derisa të zhvendoset në ndërtesën Breuer.

“Isha shumë mirënjohës që ata besuan se ne do të ishim kujdestarë të mëdhenj të kësaj ndërtese,” tha Stewart për Whitney. “E hapur për publikun, duke paraqitur artin – përdorimi i ndërtesës do të jetë në përputhje me arsyen e ndërtimit të saj. Ka një vazhdimësi.”’\New York Times\ KultPlus.com

Merret vendimi ekstrem, Firence ndalon dhënien me qira të rezidencave për turistët

Në Firence, një nga qytetet historike dhe turistike të Italisë, është ndërprerë për të ardhmen vlerësimi i rezidencave në qendër të qytetit në kuadër të aplikacionit për qira afatshkurtër të akomodimit, i cili në përgjithësi është i destinuar për turistët.

Një vendim interesant është marrë për rezidencat në Firence, djepin e Rilindjes, që është destinacioni kryesor i miliona turistëve që vijnë në Itali.

Kryebashkiaku i Firences, Dario Nardella tha në një deklaratë se qiratë afatshkurtra në rezidencat në qendrën e qytetit historik të Firences, të cilat janë caktuar si zonë e veçantë nga Organizata e Kombeve të Bashkuara për Arsim, Shkencë dhe Kulturë (UNESCO), do të ndalen tani e tutje.

Presidenti Nardella deklaroi se masa e marrë nuk është prapavepruese dhe është e vlefshme nga 1 qershori.

Thuhet se 8500 shtëpi përdoren aktualisht në këtë mënyrë në qendrën historike të qytetit të Firences. Nga ana tjetër, qeveria e koalicionit të djathtë po punon gjithashtu për një projektligj që do të vendosë kufizime në tregun e qirave për pushime afatshkurtra në Itali.

Thuhet se qëllimi i projektligjit është të parandalojë që qiratë afatshkurtra të jenë joproporcionale me bizneset si hotelet që ofrojnë kapacitet lokal akomodues në turizëm, të ruajë cilësinë e strehimit në qendrat e qyteteve dhe të parandalojë që banorët vendas të ndikohen negativisht nga çmimi në tregun e banesave./A2CNN/KultPlus.com

Ambasadori i Kosovës i dhuron romanin e saj në shqip autores kuvajtiane

Ambasadori i Republikës së Kosovës në Shtetin e Kuvajtit Lulzim Mjeku takoi shkrimtaren Laila al-Othman për të shprehur kujdesin dhe nderimin për miken e Kosovës.

Ambasadori Mjeku në këtë takim u shoqërua nga ambasadori i Shqipërisë, Saimir Bala dhe diplomati Ilir Hysi.

Laila al-Othman e ka vizituar Kosovën dy herë në vitet ’80 me ftesë të Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, ka shkruar reportazhe nga Prishtina, ndërsa Kosova ka vazhduar të botojë veprën e saj letrare.

Në këtë takim ambasadori Mjeku i dhuroi romansieres kuvajtiane Laila al-Othman romanin e saj “Vesmia del nga Deti”, i shpallur ndër 100 romanet më të mira të letërsisë arabe, botuar në gjuhën shqipe në Prishtinë nga SHB “Dija”, shqipëruar nga Shemsi Ajvazi.

Mikja e Kosovës Laila al-Othman në vitin 1982 ka botuar në ‘al Arabi” një reportazh nga Kosova, i cili pati bërë jehonë të madhe.

Në takimin me Laila al-Othmanin, ambasadori Mjeku i dhuroi asaj librin “Hotel Bejruti”, të autorit Nehat Islami, me të cilin e lidhë kolegialiteti nga Kosova, Lindja e Mesme dhe skena ndërkombëtare. Ambasadori Mjeku i përcolli përshëndetjet miqësore të Islami dhe kujtoi se në vitin 1985 ndërmarrja botuese “Rilindja” pat botuar një përzgjedhje të tregimeve të saj në librin: “Brenda është një botë tjetër”, me parathënie të Muhamed Mufakut./ KultPlus.com

Filmat më të shikuar të javës në arkat filmike

Ishte një debutim i suksesshëm për filmin “The Little Mermaid”. Ripërpunimi i fundit i studios “Disney” i filmit klasik të animuar, arriti që për pak ditë t’i arkëtojë më shumë se 95.5 milionë dollarë nga shfaqja nëpër 4,320 kinema të Amerikës Veriore. Projekti i cili në rolin e sirenës Ariel e sjell aktoren dhe këngëtaren, Halle Bailey, dhe armiken e saj Ursula e portretizon ylli i komedisë, Melissa McCarthy, pritet që në javën e ardhshme të vazhdojë të dominojë për nga shikueshmëria.

Në pozitën e dytë këtë javë e gjejmë filmin hit të arkave filmike, “Fast X”, me 23 milionë dollarë të fituara. Pas dy javësh shfaqje nëpër kinematë e Amerikës Veriore, ky projekt i arkëtoi gjithsej 108 milionë dollarë. Në vazhdimin e dhjetë në serinë e filmave aksion, “Fast and Furious Saga”, ngjarja zhvillohet në Vatikan ku kryepersonazhi Dom Toretto dhe ekipi i tij, mundohen ta ndalojnë shpërthimin e një bombe jo të zakonshme. Po ashtu, vihet në fokus arsyeja prapa urrejtjes së personazhit të ri në film, Dante, për protagonistin Toretto, e cila siç duket rrjedh prapa nga vazhdimi i pestë “Fast and Furious”. Dante zbulohet se është djali i Herman Reyes, personazhi i keq të cilin Dom e kishte vrarë gjatë një grabitjeje në Rio De Janeiro. Tani ai po kërkon të marrë hak, duke e kërcënuar familjen dhe ekipin e Torettos, por edhe qindra mijëra njerëz të pafajshëm. Krahas protagonistit Vin Diesel, në “Fas X” po ashtu luajnë aktoret e shpërblyera me “Oscar”, Helen Mirren dhe Charlize Theron, si dhe yjet tjerë të Hollywoodit, Jason Statham, Michelle Rodriguez, Tyrese Gibson, Ludacris, John Cena, Jason Momoa, Rita Moreno dhe Brie Larson.

Në javën e katërt të lansimi nëpër kinema, “Guardians of the Galaxy Vol. 3”, arriti të pozicionohet në vendin e tretë të arkave filmike dhe t’i fitojë edhe 20 milionë dollarë nga shitja e biletave. Shuma totale e këtij projekti deri më tani e kap shifrën prej 300 milionë dollarësh. Kjo nuk ka qenë performanca më e mirë e mundshme për një film me superheronj, të cilët zakonisht e tërheqin publikun nëpër kinema Megjithëkëtë, projekti më i ri i bazuar në universin kinematik “Marvel”, ka arritur që globalisht t’i fitojë më shumë se 746 milionë dollarë. Në “Guardians of the Galaxy Vol. 3”, superheronjtë e dashur të publikut, Starlord, Gamora, Drax, Nebula, Mantis, Groot dhe Rocket Raccoon, rikthehen në ekran të madh me një mision tjetër për ta mbrojtur universin nga një kërcënim i ri. Rolet kryesore i përsërisin aktorët e njohur tashmë për publikun, Chris Pratt, Zoe Saldaña, Dave Bautista, Karen Gillan, Pom Klementieff, Vin Diesel, Bradley Cooper, Will Poulter, Elizabeth Debicki, Sylvester Stallone, Sean Gunn dhe Maria Bakalova

Në vendin e katërt u pozicionua, “The Super Mario Bros. Movie”, me 6.5 milionë dollarë të fituara ekstra të cilat i shtohen shumës totale të arkëtuar deri më tani në Amerikës Veriore, prej 559 milionë dollarësh. Familjet me fëmijë të vegjël nuk kanë pasur pothuajse asnjë alternativë tjetër, veçse t’i vizitojnë kinematë lokale, që kur u lansua ky film i animuar. Kjo ndihmoi që Super Mario të arrijë shikueshmëri rekorde dhe t’i dominojë arkat filmike. Në nivelin global, filmi i ka fituar 1.2 miliardë dollar nga shitja e biletave.

Ndërsa top-pesëshja u kompletua me filmin “The Machine” me 5 milionë dollarë të fituara në javën e parë të shfaqjes nëpër kinema. Projekti i zhanrit aksion dhe komedi vjen me regji të, Peter Atencios, dhe i inspiruar nga shou humoristik i vitit 2016 i krijuar nga Bert Kreischer. Në rolet kryesore vijnë aktorë, Bert Kreischer, Mark Hamill, Jimmy Tatro, Jessica Gabor dhe të tjerë. / RadioPlus / KultPlus.com

Ramë Lahaj publikon datat e “Ramë Lahaj International Opera Festival”

Tenori i njohur Ramë Lahaj që po realizon tash e dy vjet Ramë Lahaj International Opera Festival ka publikuar datat e edicionit të tretë të këtij festivali, shkruan KultPlus

Tashmë është konfirmuar se edicioni i sivjetmë do të zgjasë për dhjetë ditë dhe se edicioni i këtij viti do të mbahet përgjatë muajit korrik.

Data 21 shënon hapjen e këtij edicioni, kurse do të zgjasë deri më 31 korrik.

Ende nuk është publikuar lista e mysafirëve pjesëmarrës, por duke iu referuar edicioneve të shkuara, edhe këtë vit pritet të kemi artistë të njohur të skenave të mëdha operistike./ KultPlus.com

503 vjetori i vdekjes së Leonardo Da Vinçit, gjeniu i Rilindjes

facebook sharing button

Sot është 503 vjetori i vdekjes së njërit ndër personalitetet më të shquara perëndimore dhe botërore – Leonardo Da Vinçi.

Ai lindi në kohën dhe vendin e duhur – Anchiano/Fiorentinë. Qytetin simbol të kulturës së atëhershme.

Në 502 vjetorin e vdekjes së njërit nga artistët më me ndikim në historinë e artit botëror, KultPlus ju sjell disa fakte interesante mbi jetën e artistit.

1. Një fëmijë i paligjshëm!

Ai lindi si biri jashtë martese i Piero Fruosino di Antonio Vinçit (babait) dhe Caterina (nëna). Prindërit e tij kurrë nuk u martuan dhe ai ishte i vetmi fëmijë i tyre. Megjithatë, ai kishte 17 gjysmë-vëllezër e motra me partnerë të tjerë të prindërve të tij.

2. Emri i një qyteti!

Ai lindi në Anchiano, Toscana (tani në Itali), që është afër qytetit të Vinçit, me të cilin ne e asociojmë mbiemrin e tij sot.

3. Pak ka arsimim formal!

Përtej leximit dhe shkrimit bazë, ai nuk mori asnjë arsimim formal në ndonjë shkollë.

4. Personi që qëndron prapa aftësive të tij!

Talenti i tij artistik u vlerësua së pari nga babai i tij dhe kur Leonardo ishte 15 vjeç, babai e dërgoi të mësojë pranë piktorit dhe skulptorit Andrea del Verrocchio, në Firence. Ai përpunoi teknikat e skulpturës dhe pikturës së Leonardos për më shumë se një dekadë dhe e trajnoi atë në artet mekanike.

5. Piktura e tij më e hershme!

Megjithëse puna e tij e parë mendohet të jetë ajo e një vizatimi në stilolaps dhe bojë, e luginës së Arnos (siç raportohet nga burime të ndryshme) më 5 gusht 1473, “Shpallja” (diku rreth 1472-1475) mendohet të jetë vepra e tij më e hershme . Ajo paraqet engjëllin Gabriel, të cilit Perëndia i dërgoi fjalë, për të njoftuar virgjëreshën, Marinë, që ajo të krijonte dhe të lindte një djalë të quajtur Jezus, i cili do të quhej “Biri i Perëndisë”.

6. Kur mësuesi u impresionua me punën e tij!

Ai ndihmoi mentorin e tij Andrea del Verrocchio në pikturën e famshme “Pagëzimi i Krishtit”. Piktura përshkruan pagëzimin e Jezusit nga Gjon Pagëzori. Është thënë se engjëlli në të majtë u pikturua nga Leonardo i ri dhe kjo ishte një gjë, e cila i bëri shumë përshtypje mësuesit të tij.

7. Shkrimi, nga e djathta në të majtë!

Leonardo da Vinçi ishte majtosh dhe ishte mësuar që të shkruante nga e djathta në të majtë, gjë që rezultonte në një shkrim pasqyrë dhe i cili, ishte e vështirë për t’u lexuar nga të tjerët.

8. Adhurues i kafshëve!

Ai ishte shumë i mëshirshëm ndaj kafshëve dhe ishte kundër futjes së tyre në kafaze. Leonardo blinte shpesh herë kafshë në kafaze dhe më pas i lironte ato.

9. Një vegjetarian i rreptë!

Gjatë gjithë jetës së tij, Leonardo da Vinçi kishte qenë një vegjetarian i rreptë, gjë që supozohet të jetë pasojë e dashurisë së tij për kafshët.

10. Incidentet e fëmijërisë!

Leonardo mbante shenja vetëm dy nga incidente të fëmijërisë: njëri ishte kur një balonë ra nga qielli dhe bishti i saj i lëndoi fytyrën. I dyti kur zbuloi një shpellë ndërsa po eksploronte në male dhe u ndje i tmerruar nga që mendonte se aty mund të ndodheshin disa përbindësha.

11. Shtëpia e fëmijërisë!

Kush nuk dëshiron të eksplorojë shtëpinë e këtij artisti të madh të Rilindjes! Shtëpia e fëmijërisë e Leonardos ndodhet në një fshat të quajtur Anchiano brenda qytetit të Vinçit në Firence. Shtëpia është konvertuar në një lloj muzeu të veprave të famshme të Leonardos. Shtëpia u rihap për publikun në qershor të vitit 2012.

12. Vepra e parë e porositur./KultPlus.com

143 vjet nga lindja e Parashqevi Qiriazit, veprimtarja që punoi për emancipimin e gruas shqiptare

Më 2 qershor 1880 lindi Parashqevi Qiriazi (1880-1970), veprimtare e Lëvizjes Kombëtare dhe për emancipimin e gruas shqiptare, Mësuese e Popullit.

Parashqevi Qiriazi lindi në qytetin e Manastirit si motra e vogël e Gjerasim, Gjergj dhe Sevasti Qiriazit. Pas mbarimit të studimeve për letërsi në Kolegjin Femëror Amerikan (Womens College) në Stamboll (1904), u kthye në atdhe dhe iu kushtua mësuesisë.

Shërbeu në Shkollën Shqipe të Vashave të Korçës. Mori pjesë si delegate në Kongresin e Manastirit dhe botoi “Abetare për shkollat e para” (Manastir, 1909, 1911). Themeloi të parën Shoqëri të Gruas shqiptare në Korçë (21 janar 1909). Më 1912 vazhdoi disa kurse kualifikimi në Fakultetin e Pedagogjisë të Universitetit të Oberlinit (SHBA) dhe po atë vit hartoi programin arsimor të Qeverisë së Përkohshme të Vlorës. U kthye në atdhe më 1921 dhe u bë një nga themelueset dhe drejtueset kryesore të Insitutit Femëror “Kyrias” në Tiranë e Kamzë (1922-1933).

Për shkak të qëndrimit të saj antifashist, më 15.10.1943 u internua nga Gestapoja në kampin Anhalt (Banjica). I mbijetoi vdekjes dhe pas mbarimit të luftës u kthye në atdhe. / KultPlus.com

Kearns i bën jehonë takimit të Osmanit me kryeministrin e Britanisë: Ne ishim një nga vendet e para që njohëm pavarësinë e Kosovës

Deputetja britanike dhe njëherit kryetarja e komisionit për politikë të jashtme e Britanisë së Madhe, Alicia Kearns ka njoftuar për takimin e djeshëm që presidentja e Kosovës Vjosa Osmani pati me kryeministrin britanik, Rishi Sunak në Komunitetin Politik Evropian.

Sipas një postimi në rrjetin social Twitter Kearns ka shkruar se Britania e Madhe ishte një nga vendet e para që njohën pavarësinë e Kosovës.

“E kënaqur të shikojë Rishi Sunak dhe presidenten e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani t’i takoj në Komunitetin Politik Evropian. Ne ishim një nga vendet e para që njohëm pavarësinë e Kosovës dhe si mik i Kosovës duhet të përqafojmë rolin tonë të vazhdueshëm si paqeruajtës në të gjitha forumet”, ka shkruar Kearns. / KultPlus.com

Ati im, Bekim Fehmiu

Nga Uliks Fehmiu

Uliks Fehmiu, në një tekst të botuar në ‘Filozofskimagazin’, rrëfen shkurt dhe bukur historinë e të atit, aktorit të madh, Bekim Fehmiu.

Për të folur për të atin tim, Bekim Fehmiun, më duhet së pari të flas pak për gjyshin tim Ibrahimin. I lindur në vitin 1892, në Gjakovë, në një familje tregtarësh dhe intelektualësh, ka përfunduar shkollën për mësues dhe medresen në Shkup. Biografia e gjyshit tim më shkurt mund të rrëfehet në shembujt e emrave të fëmijëve të tij të cilët i kishte emëruar personalisht, duke u munduar që këta emra të jenë shqiptar (në vend të emrave turqisht dhe arabisht, që ishin të zakonshëm), emra që në mënyrë simbolike flasin për idealet të cilat i kishte ndjekur.

E bija më e vjetër, Besa – fjalë e nderuar, betim dhe një lloj shenje mbrojtëse te shqiptarët; Shpresa – shpresa për ditë më të mira për popullin shqiptar; Bashkim – i biri i parë – bashkimi i popullit shqiptar; Arsim – edukimi i popullit; Fatmir – fati i mirë për popullin; im atë Bekim – bekim për popullin; Afërdita – mëngjesi është afër popullit shqiptar; Luljeta – lulja e jetës.

Me libër dhe me pushkë në dorë, ka qenë dora e djathtë e Bajram Currit, udhëheqësit të kryengritjes se shqiptarëve kundër turkut, në vitin 1912. Si njeri ndër mësuesit e parë shqiptar, i dedikohet edukimit të popullit dhe hapjes se shkollave si në Kosovë, ashtu edhe në Shqipëri. Për këtë pushteti serbo – malazez e dënon me vdekje. Në kohën e Mbretërisë se Jugosllavisë, e ndjekin si mbështetës i Bajram Currit dhe i Fan Stilian Nolit. Gjyshin e ndjek edhe kryetari i Shqipërisë Ahmet Zogu, kërkon peng për kokën e tij mija dukat. Në vitin 1929 është arrestuar dhe izoluar në Valevë. Për këtë kohë, familja e tij jeton në Gjakovë, për t’u depërtuar të gjithë së bashku në Sarajevë, në vitin 1931, ku përveç tre fëmijëve të lindur, vijnë në jetë djemtë Arsimi, Fatmiri dhe, në vitin 1936, i ati im Bekimi.

Në vitin 1939, pas okupimit të Shqipërisë nga italianet, kalojnë në Shkodër ku gjyshi bëhet drejtor didaktik i shkollave fillore, ku edhe i lind e bija Afërdita. Pas rënies se Mbretërisë se Jugosllavisë në vitin 1941 familja kthehet në Kosovë, në Prizren, ku ai vazhdon punën edukative dhe patriotike. E arrestojnë edhe gjermanët. As në kohën e re të Jugosllavisë Socialiste nuk ndalet rrethi i golgotës ndaj familjes Fehmiu. Gjyshin e arrestojnë dhe pas një procesi të montuar dënohet. Pas lirimit nga burgu vdes shpejt në vitin 1951.

Gjyshja ime Hedija, e lindur në Gjakovë në vitin 1908, ka ndjekur rrugën e gjyshit dhe të gjitha problemet. I ati im mendon se nuk ka gjetur mjaft fjalë adekuate për të përshkruar e gjithë atë që ka duruar dhe ka bërë nëna e tij. Gjenerata e babait tim Bekimit është gjenerata e parë në historinë e Prizrenit e cila tërë shkollimin e ka kryer në gjuhën shqipe – nga shkolla fillore deri te gjimnazi. Pas gjimnazit babai bëhët anëtar i dramës shqipe në teatrin kombëtar rajonal – teatri i vetëm profesional në Prishtinë (përkatësisht në Kosovë). Akademinë e teatrit në Beograd e regjistron në vitin 1956, në klasën e profesorit dhe drejtorit të njohur Mate Milosheviq. Kalon provimin dhe pranohet me kushtin që të mësojë gjuhën serbo-kroate. Teatri i Prishtinës i ndan bursë, por mallkimi të cilin e kanë shënuar “zotërat” politik në familjen Fehmiu e ka kapluar edhe babanë tim. Pas dy muajve ia ndërpresin bursën. Fal rektorit të Akademisë Dushan Matiq fiton shkollimin deri në fund të studimeve.

Shpejt e mëson gjuhën serbo-kroate, që në vitin 1960 të bëhet anëtari i rregullt i teatrit më të mirë – i teatrit të dramës jugosllave. Edhe në ditët e sotme profesorët në akademinë e teatrit (Fakulteti i arteve dramatike) e përmendin babanë tim si shembull i talentit të jashtëzakonshëm dhe pas gjithash student i çmuar, dhe unë si student i po të njëjtit fakultet i kam dëgjuar këto. Deri në vitin 1967, kur jep dorëheqje në teatrin e dramës jugosllave për shkak të trajtimit të keq, bëhët artist i lirë, ka luajtur më shumë se 40 episode, role dytësore dhe disa kryesore, duke përfshirë edhe rolet në Atelje 212. Dy herë ka qenë asistent i regjisë te profesori Milosheviq në Rikardin III dhe Otkriću Dobrice Ćosića. Xhiron edhe filmat Roj, Put, Tople godine, Protest, Deps, Pavle Pavloviq etj.

Pas suksesit të madhë të filmit ‘Skupljači perja’ (Mbledhësi i puplave) me regji të Aleksander Petroviqit, ku luan rolin kryesor – Beli Bor (filmi është lauruar me dy çmime në festivalin e filmit Cannes në vitin 1967 dhe është nominuar për Oskar në vitin 1968.), fillon karriera e tij ndërkombëtare dhe bëhet ylli i parë botëror nga ky rajon dhe nënshkruan marrëveshjen shumëvjeçare me producentin italian Dino de Laurentis. Bëhët krenaria e ish Jugosllavisë. Kryesisht xhiron në Evropë, SHBA, Amerikën Jugore, Afrikë dhe Azi. Ka luajtur në gjuhën shqipe, serbo-kroatisht, maqedonisht, rome, turqisht, spanjisht, anglisht, frëngjisht dhe në gjuhën italiane.

Edhe sot shikohen filmat e njohur dhe serialet televizive në të cilat ka luajtur, siç janë Odiseja e Homerit me Irena Papas, Avanturistët me Candice Bergen dhe Olivia de Havilland, ku ka luajtur rolin kryesor – pleibojin Porfirija Rubiros, Dezerter me John Huston, me Richard Crenn, Chuck Connorsom; Licenca për të vrarë me Avom Gardner, Dirko Bogard, Timothyje Dalton…, Java e zezë e John Frankenheimera me Martheo Keller, Libera, dashuria ime me Claudio Cardinale, Salon Kitty me Ingrid Thulin, Helmut Berger…dhe shumë tjerë.

Për të fituar rolin kryesor në produksionin e filmit multibuxhetor të Paramountoves Avanturistët (The Adventurers, 1969), me regji të Leëis Gilbert i është dashur të mësoj gjuhën angleze për 10 javë. Rolin e ka fituar në vitin 1968, kur kam lindur unë. Në nder të babait tim është organizuar pritje e madhe në hotelin Pierre në New York ku është ai, në shoqërinë e yjeve tjerë të filmit Avanturistët (Me Olivia de Havilland, Candice Bergen, Anna Moffo, Ernest Borgine, Ferndando Reyom, Rossano Brazzije, Charles Aznavouro…), me ftesa të veçanta të zgjedhura është prezantuar si ylli i ri i filmit. Në këtë rast babai im ka mbajtur të stilizuar kostumin kombëtar shqiptar.

Ka xhiruar më shumë se pesëdhjetë filma në shumicën e tyre ka luajtur rolet kryesore. Në shenj proteste për shkak të propagandës antishqiptare dhe përhapjen e urrejtjes ndaj popullit shqiptar, babai im në vitin 1987 demonstrativisht lëshon shfaqjen në Beograd Madam Kollontaj(Agnete Pleijel) ku demonstron rolin e Leninit dhe Stalinit dhe përshëndetët publikisht me aktivitetet artistike në ish Jugosllavi.

Roli i fundit të cilin e ka luajtur për televizionin italian ka qenë Josipi i shenjt në filmin Djali me emrin Isus (Un bambino di nome Gesù, 1987.) me regji të Franc Rossi, i cili është shfaqur edhe në televizionin amerikan. Skenaristi dhe producenti Francesco Saardamagli ka thënë : “Bekim Fehmiu është i vetmi aktor internacional nga vendet komuniste lindore i cili ka xhiruar në perëndim, përreth 20 vite, duke gdhendur perden e hekurt, deri te shfaqja e Gorbaçovit dhe rënia e murit të Berlinit.”

Filmi i fundit të cilin e ka xhiruar është Gjingis Kan(Gengis Khan, 1992.) me regji të Kena Annakin në të cilin ka luajtur edhe Charlton Heston.

Pas Aleksandër Moisiut, aktorit nga gjysma e parë e shekullit XX, babai im aktori i parë internacional shqiptar në gjysmën e dytë të shek XX.

Shpërbërja e Jugosllavisë, luftë e tmerrshme vëllavrasëse, shkatërrimi i Vukovarit, bombardimi i Dubrovnikut, rrethimi disavjeçar i Sarajevës, lufta në Kosovë, bombardimi i Republikës Federale të Jugosllavisë kanë bërë më shumë që babai im të tërhiqet. Është tërhequr nga skena, çka për aktorin është agjenti më i fuqishëm dhe më i bukur. Është tërhequr në heshtje – në protestë, Hamleti kishte thënë “…ka mbetur heshtja”.

Përktheu: Saranda Rugova / KultPlus.com

Sami Frashëri: Njeriun e bëjnë të përhershëm veprat e tij

Thënie nga Sami Frashëri

• Njerëzit janë të njëjtë para natyrës, edukata i bën të dallohen.

• Njerëzit e mirë janë të gjykuar të bëhen skllevër të të këqijve.

• Çdo mizori e ka ditën e vet të gjykimit.

• Zbavitja më e bukur për njerinë është leximi; shoku më i mirë libri.

• Liria është thelbi i shpirtit dhe i mendjes. Aty ku s’ka liri, mendja dhe shpirti thahen si bima pa ujë.

• Njeriun e bëjnë të përhershëm veprat e tij.

• Në vend që të shesësh dituri dhe zotësi, përpiqu t’i fitosh ato.

• S’ka gjë më të keqe se të përqeshurit, sepse më shumë prek të mirët se të këqijtë.

• Shoku më i pavlefshëm është ai, i cili, për një fjalë që ka dëgjuar për shokun e tij, nuk e do më atë.

• Ai që pëlqen veten e tij, nuk pëlqehet nga askush.

• Duhen shumë mend që të mund shoqërohesh me njerëz pa mend.

• Shpagimi më i ëmbël është të bësh mirë kundër të keqes që të është bërë.

• Po të përdoret mirë koha, do të mjaftojë për të kryer çdo punë.

• Bukuria e njeriut përbëhet nga bukuria e fjalës që flet.

• Njeriu duhet të përpiqet të mësojë çdo gjë, jo të tregojë veten e tij.

• Më i forti i njerëzve është ai që është i zoti të përmbajë vetveten.

• Thjeshtësia e një gruaje është më e vlefshme se stolitë e të gjitha grave të botës.

• Shpata e grave është gjuha e tyre, prandaj nuk e lënë të ndryshket.

• Gruaja duhet të ketë në dorën e djathtë gjilpërën e në të majtën librin.

• Çdo gabim i gruas së ndershme është i falur nga burri i saj.

• Shumica e njerëzve, sidomos gratë, nuk i donë ata që i donë por ata që i përbuzin.

• Vjehrra nuk e kujton asnjëherë kohën e nusërisë.

• Për dashurin s’ka gjë më të ëmbël se lotët e syve që fshihen me dorën e së dashurës.

• Fytyra e qeshur është kripa e bukurisë.

• Personi që do ti, s’ka asnjë të metë, fillo të mos e duash, pa shih sa të meta ka.

• S’ka lumturi më të madhe në botë se dashuria dhe harmonia.

• Kush i shtrohet gjithkujt është kokëdele.

• Më i poshtri njeri është ai i cili kërkon mirësi nga një i poshtër.

• Qesja nuk zbrazet duke dhënë lëmoshë.

• Delen që ndahet nga tufa e ha ujku. / KultPlus.com

Ben Blushi me ‘41 Sekrete’ shpallet fitues i çmimit “Lumo Skëndo”

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti bëri të ditur sot se, fituesi i çmimit “Lumo Skëndo” u shpall Ben Blushi me librin “41 Sekrete”.

“U mblodhëm sërish nën një emër të madh si ai i mendimtarit dhe bibliofilit Lumo Skëndo për të vlerësuar veprën më të mirë në lëmë të publicistikës dhe eseistikës për vitin 2022.

Kënaqësi të kishim mes nesh edhe fituesen e edicionit të shkuar, Lea Ypi për të kaluar “stafetën” e një çmimi që vlerëson sa mprehtësinë e mendimit, aq edhe bukurinë e gjuhës”, u shpreh Margariti.

Ajo uroi finalistët Aleksandër Çipa, Eleni Laperi, Evarist Beqiri e Mero Baze për përpjekjen e përditshme në fushën e letrave dhe jurinë e përbërë nga Belina Budini, Uran Butka, Teuta Toska, Ardit Bido dhe Monika Stafa për përkushtimin./KultPlus.com

Vdes aktori i ‘Piratët e Karaibeve’, Sergio Calderon

Aktori Sergio Calderon i njohur për rolet e tij në Piratët e Karaibeve dhe Burrat në të Zezë, ka vdekur në moshën 77-vjeçare.

Një zëdhënës nga familja e tij ka njoftuar se aktori vdiq të dielën në Los Angeles nga shkaqet natyrale.

Ai ka pasur një karrierë të suksesshme aktrimi të shtrirë përgjatë gjashtë dekadave, që kishte nisur me filmin Duck, You Sucker, ku kishte punuar me regjisorin e famshëm italian, Sergio Leone./KultPlus.com

758 vjet nga lindja e Dante Alighierit, autorit të veprës më të rëndësishme të Mesjetës

Sot shënohet përvjetori i 758–të i lindjes së Dante Aligherit, poetit, filozofit dhe politikanit të njohur botëtor, përcjell KultPlus.

Vepra më e njohur e Dantes ‘’Komedia Hyjnore’’ konsiderohet si vepra më e rëndësishme e Mesjtës dhe ishte jashtëzakonisht frymëzuese për artin perëndimor.

Libri u nda në tri pjesë: Inferno (ferri), Purgatorio (purgatori), dhe Paradiso (parajsa).  Përveç imazheve dhe bukurisë letrare, poezia mahnit për analizën e saj depërtuese dhe gjithëpërfshirëse të problemeve të asaj kohe. Megjithatë, paralelet mes Inferons të Dantes dhe botës se sotme janë të jashtëzakonshme.

Shkrimet e tij, përveç se inspiruan vepra të panumërta të artit, hynë ne kanonin letrar perëndimor dhe u bënë vepra më të lexuara ndonjëherë. ‘’Komedia hyjnore” është libri i dytë më i përkthyer në Botë pas Biblës.

Struktura e Dantes ishte aq bindëse sa në vitin 1588, një Galileo Galilei i ri u përpoq të përcaktonte dimensionet e ferrit siꞔ përshkruhen nga Dante. Ushtrimi përfundimisht e bindi se fantazia e Dantes nuk mund të arrihej kurrë në mënyrë strukturore, por e inspiroi Galileon të ndërmerrte hapin e parë drejt fizikës teorike.

Dante po ashtu njihej si politikan në Firencë deri sa ne qytet erdhi një regjim i ri dhe e dëbuan Danten nga qyteti. Dante filloi të shkruante Komedine Hyjnore vetëm pas dëbimit nga Firence, dhe kjo është po aq një përpjekje për të kuptuar largimin e tij, sa është një udhëtim shpirtëror për të kuptuar Zotin. / KultPlus.com

Fragmente të shkëputura nga libri i Bekim Fehmiut

Fragmente të shkëputura nga libri “Shkëlqim dhe tmerr” pjesa e dytë e Bekim Fehmiut, përcjell KultPlus.

Përktheu Sabit Abdyli

Pse ju shqiptarët pas luftës (fjala është për luftën 1940/45) nuk u kthyet në Shqipëri – pyeti serbi 70 vjeçar. Mu kujtua pyetja e njëjtë e Jovan Mileqevit në Maribor. Tentova t’i përgjigjem. Po më ndali cimeri im, prit unë – Cernoputi Kovinac i mbajti leksion për shqiptarët si profesori im (dikur) Dr. Millosh Gjuriq. – Nëse dikush duhet të kthehet diku, atëherë ata duhet të jemi ne (serbet), jo shqiptarët. –ju përgjigj bashkëfshatarit.

Në vitin 1926 (vazhdoi 70 vjeçari) kur u bë reforma agrare më kanë ofruar tokë gati falas nëse vendosem atje (Kosovë). Po nuk shkova. “Shkëlqim dhe tmerr” , 2012, Beograd, Bekim Fehmiu, faqe 380.2.Irena (fjala është për artisten Irena Papas) kish imigruar në Romë për shkak grusht shtetit të Juntës ushtarake në Greqi. Kish vuajtur (merakosur) për mikun e saj kompozitorin Teodorakis. Për ta disponuar propozova të shkonim në restorant. Fillova të këndoj një këngë. Ajo pranoi këngën dhe vazhdoi ta këndojë në greqisht. I habitur reagova: “Prej ku e di ti këtë?” Kjo është këngë dashure shqiptare.Jo, kjo është këngë greke nga Janina – tha Irena. Atje jetojnë Arvanitasit, shqiptarët, apo? Duke vazhduar këngën nxori nga çanta e dorës pasaportën dhe – Lexo. Irini Leleku (mbiemrin në shqip dmth lejleku).Di ti flasësh shqip? – e pyes.Jo, por jam me origjinë shqiptare – më tha Irena.Për ty do ishte fantastike të jesh në rolin e Teutës, mbretëreshës ilire.

Nga libri (pjesa dytë) “Shkëlqim dhe tmerr” , 2012, Beograd, Bekim Fehmiu, faqe 167 3.Regjisori (fjala është për regjisorin italian të filmit “Odisea” Franko Rosi) papritmas më pyeti. Çka mendon për Rade Sherbexhijen ? Në ç’kuptim?Si artist. Po përgatisim “Iljaden”, dhe po mendojmë për te.Mirë keni menduar. Rade nuk është vetëm artist i shkëlqyeshëm, por edhe poet, këngëtar .. Ai është i zoti për të gjitha rolet; nga lypsari deri te mbreti.Shikimet e Frankos dhe bashkëpunëtorit të tij u kryqëzuan. Përnjëherë një si heshtje.Si ashtu, Bekim (Bekim Fehmiu) : sa herë të kem pyet ty për kolegët nga Jugosllavia, gjithmonë i ke lavdëruar. Por, kur kem pyet për ty derisa xhironim filmin “Quo Vadis” në Beograd, ata (artistët serbë) përgjigjeshin se je verbuar, se je irredentist, nacionalist. (Unë, thotë Rosi) Nuk kam mund ta shoh Odisen tim të verbuar. /KultPlus.com

Elon Musk bëhet përsëri njeriu më i pasur në botë

Elon Musk rifitoi titullin e njeriut më të pasur në botë, pas rënies së aksioneve të LVMH, e cila “hodhi” nga maja manjatin francez Bernard Arnault.

Kreu i Tesla, SpaceX dhe Twitter dhe 74-vjeçari Arno janë vazhdimisht në garë për kryesimin e listës së Bloomberg të njerëzve më të pasur në botë.

Megjithatë, Arnaud humbi vendin e parë për shkak të rënies së çmimit të aksioneve të LVMH. Besimi i tregjeve në fuqinë e sektorit të luksit po pakësohet dhe aksionet e LVMH kanë rënë me rreth 10% që nga prilli.

Në të kundërt, Elon Musk ka fituar më shumë se 55.3 miliardë dollarë këtë vit, kryesisht për shkak të Teslës. Pasuria e tij tani vlerësohet në rreth 192 miliardë dollarë, sipas Indeksit të Miliarderëve të Bloomberg./abcnews.al/KultPlus.com

Dhjetë arsyet pse Marilyn Monroe mbetet idhull për shumë femra në mbarë botën

Ajo nuk ishte vetëm e bukur. Ajo ishte njëkohësisht edhe shumë e zgjuar, por ngjarjet që përjetoi në kulmin e famës, kanë bërë që shumë njerëz ta gjykojnë ashpër.

Pavarësisht kësaj, ajo vazhdon të mbetet një idhull për shumë femra të tjera. Por cilat janë arsyet? Pse vazhdohet ende me pëlqime dhe adhurime ndaj saj? Më poshtë do të keni 10 cilësi të karakterit të Marilyn Monroe, që çdo femër duhet t’i ketë.

Ajo i mbijetoi një fëmijërie shumë të vështirë.

E lindur në një familje, në të cilën mamaja e saj vuante prej çrregullimeve mendore, Marilyn dërgohej që të jetonte në qendra të ndryshme bamirësie për vite me radhë. Nga ana tjetër, ajo u përdhunua gjatë fëmijërisë, madje një herë edhe për pak sa nuk e vranë. Gjithë këto probleme e bënë atë më të fortë në jetë, por njëkohësisht edhe e shënjuan jetën e saj. Në ditët e fundit të jetës, mjeku i aktores tha se Marilyn vuante prej bipolaritetit, i cili përbën një problem të rëndë mendor që ndodh në kuadër të depresionit.

Ajo “qëlloi në shenjë” në karrierën e saj.

Marilyn Monroe është kritikuar se nuk ka bërë gjë tjetër, veçse ka luajtur rolin e aktores bjonde të pashpresë në filmat e saj. Disa e konsiderojnë si një strategji këtë zgjedhje dhe kanë të drejtë. Ajo ishte shumë e zgjuar dhe e dinte që me aktrimin nuk do të fitonte shumë në atë kohë, ndaj dhe më pas iu përkushtua modelingut për një kohë të gjatë të ditës. Ka lajme se thonë se koeficienti i inteligjencës së Marilyn Monroe ka qenë rreth 168, pra në nivelet e një gjeniu dhe mjaftueshëm më lart se koeficienti i John Kennedy-t.

Ajo ishte një aktore e madhe.

Disa mendojnë se ajo u bë e famshme, thjesht për shkak të paraqitjes së saj. Kjo gjë nuk është aspak e vërtetë. Edhe pse nuk u kandidua asnjëherë për një çmim Oscar, ajo fitoi një çmim “Golden Globe” me aktrimin perfekt në filmin “Some Like It Hot”.

Ajo nuk ishte materialiste.

Edhe pse rolet e saj nëpër filma e bënin të dukej sikur ishte vetëm e interesuar për veshje dhe diamante, ajo nuk ishte në thelb një materialiste. Gjithçka që ajo zotëronte ishin disa bizhuteri, edhe ato jo shumë të shtrenjta.

Ajo e ndryshoi botën.

Marilyn Monroe përmendet në listën e 50 femrave që ndryshuan botën, së bashku me emra të shquar si Kleopatra, apo Joan of Arc. Lista paraqitet e publikuar tek Biography Online.

Ajo ishte një mbështetëse e barazisë midis njerëzve.

Në kohën kur ka jetuar Marilyn Monroe, ekzistonte shumë i shprehur racizmi. Për këtë arsye, ajo u bë një mbështetëse e flaktë e çdo lëvizjeje për mbrojtjen e të drejtave të secilit.

Ajo ishte e dashur.

Jetën në Hollywood, Marilyn Monroe e shfrytëzoi për të bërë dhjetëra bamirësi, duke përfshirë këtu edhe ndihmat monetare për “Shoqatën Botërore të Sklerozës Multiple”, si dhe “Fondacionit të Artritit Reumatoid”.

Ajo ngriti krye për të drejtat e saj si femër.

Nëse dhuna ndaj grave është ende e pranishme tani, më parë ishte diçka shumë më normale. Fiks pasi regjistroi një nga skenat e filmit “The Seven-Year Itch”, Marilyn Monroe u qëllua me pëllëmbë nga bashkëshorti i saj në atë kohë, lojtari i basketbollit, Joe DiMaggio. Ai nuk e besonte se ajo do të reagonte ashpër për atë ngjarje, por ja që Marilyn u divorcua prej tij.

Ajo refuzoi të ishte një person me mendje “të mbyllur”.

Jemi duke folur për vitet ’50, në të cilat ishte një tabu të flisje hapur për tematika të tilla, si ato me bazë marrëdhëniet seksuale. Ato femra që e bënin diçka të tillë, konsideroheshin të pacipa. Monroe ishte nga ato që fliste hapur për tema të tilla, duke u përpjekur t’i bënte ato të dukeshin normale.

Ajo foli hapur për abuzimin seksual që kishte përjetuar.

Në vitet ’50, kur të flisje për tematika erotike ishte tabu, imagjinojeni se si ishte të flisje për përdhunimin e një fëmije. Mirëpo, Monroe zgjodhi pikërisht atë periudhë për të treguar se çfarë i kishte ndodhur në fëmijërinë e saj. Shumë historianë mendojnë se historiku i saj i depresionit ka të bëjë më tepër me mënyrën se si Marilyn Monroe u trajtua nga njerëzit, pasi foli për këtë të vërtetë. Ndërkohë, ajo nuk e ka pohuar diçka të tillë. / KultPlus.com

Regjisorja Kaltrina Krasniqi e fiton çmimin vjetor për kinematografi

Regjisorja Kaltrina Krasniqi dhe montazheri Enis Saraçi morën sot çmimin vjetor për kinematografi.

Sot ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, i  ndau këto çmime, si dhe çmimin kombëtar për vepër jetësore “Bekim Fehmiu” që e mori Menduh Nushi.

Në njoftimin e ministrisë thuhet se pjesë e jurisë profesionale në këtë edicion ishin Blerta Basholli, Ujkan Hysaj, Valmira Hyseni, Rozafa Çelaj dhe Gazmend Bajri.

Këto çmime u ndahen personaliteteve të shquara të fushës së kinematografisë për suksesin dhe të arriturat gjatë karrierës./ KultPlus.com

Drama për varësinë, rrënimin e mospranimin – jepet premiera e shfaqjes ‘Një udhëtim i gjatë drejt natës’

Flonja Haxhaj

Përveç kënaqësisë shpirtërore e estetike, teatri ka fuqi të depërtojë me delikatesë edhe deri tek temat më të ndjeshme të shoqërisë, duke dhënë mesazhe të fuqishme dhe një reflektim drejt tendencave të ndryshimit. E kjo u bë edhe dje në Teatrin Kombëtar të Kosovës ku u dha premiera e shfaqjes ‘Një udhëtim i gjatë drejt natës’ nga autori Eugene O’Neil, sjellë për publikun kosovar nga regjisorja Iliriana Arifi, shkruan KultPlus.

Ndonëse shfaqja nis me një darkë normale të një familje normale, që në fillim vërehet se kjo shfaqje përgjatë gjithë minutave të saj do të shpërfaqë një familje që mund të ketë gjithcka tjetër përvec normales.

‘Një udhëtim i gjatë drejt natës’, sjell problemet dhe dramën e familjes Tajron. Xhejms Tajron, babai, i cili lufton me alkoolizmin ndërsa gruaja e tij, Meri, përballet me varësi nga morfina. Djemtë e tyre, Xhejmi dhe Edmund, gjithashtu luftojnë me alkoolizmin dhe sëmundjen e tuberkulozit.

Kjo shfaqje përgjatë gjithë minutave të saj mbajti publikun nën ethet e emocioneve të fuqishme, përballjen e familjarëve me njëri-tjetrit, sharjet e ofendimet që të gjithë i bëjnë njëri-tjetrit, me qëllim fajësimi për jetën e mjerë ndonëse jo të varfër që ata po jetonin. Ata luftojnë me varësitë e njëri-tjetrit e njëkohësisht ndjejnë keqardhje për gabimet e tyre të kaluara dhe të tanishme.

Aktorët Ernest Malazogu, Arta Selimi, Allmir Suhodolli dhe Don Shala, arritën mbrëmë që të bëhen një me problemet e këtyre dukurive e duke sjellë për publikun një shfaqje sa dramatike dhe emocionale, aq edhe të fuqishme bazuar në mesazhet që u transmetuan.

Morfinomania dhe dëshira për mospranimin e së të vërtetës

Meri, e sjellë në mënyrë briliante nga aktorja Arta Selimi, e cila ka mishëruar këtë rol duke paraqitur një grua të dëshpëruar, e cila nga vetmia e mungesa e një shoqërie, meqë ditët e saj i kalon pothuajse gjithmonë në shtëpi, në atë shtëpi e qytet që e irriton, shpëtim të problemeve të saj e konsideron morfinën.

Këtë substancë nga e cila ajo tashmë ka krijuar varësi e gjen si ngushëllim për të mos e pranuar fatin që djali i saj Edmundi ishte i sëmurë me tuberkuloz dhe po i vinte fundi njësoj si babait të saj, i cili kishte vdekur nga po kjo sëmundje. Por jo vetëm sëmundja e Edmundit e kishte vënë atë në një gjendje angështie e dëshpërimi, sepse ajo beson se të gjitha problemet shëndetësore dhe psiqike të saj kishin ardhur që pas lindjes së tij, madje shpeshherë ajo do të donte që ai të mos kishte lindur fare.

Por, ndonëse ajo besonte se gjente shpëtim tek ky veprim apo ‘ilaq’ sic e quante ajo, kjo varësi e saj ishte zanafillë e shumë problemeve që kjo familje dramatike kishte.

Menjëherë pas shfaqjes, për KultPlus foli vetë aktorja Selimi, e cila shprehet se në fillim ka qenë pak e frikshme për të ta pranojë rolin, mirëpo gjithçka ka ndodhur vetëvetiu gjatë procesit të punës.

“E gjithë puna ka qenë shumë e mirë, kam punuar me kolegë, me Ernestin punoj tash e sa vite, kurse me Allmirin dhe Donin është hera e parë që punoj në teatër dhe gjithçka ka shkuar shumë mirë”, u shpreh Selimi.

Ndër të tjera Selimi thotë se ka qenë edhe më sfiduese për të, ta sjellë personazhin e ‘Merit’, e cila nuk ka asgjë të përbashkët me karakterin e saj.

“E kam pasë një ndrojtje kur e kam pranuar rolin, në kuptimin që unë jam më e re se ‘Meri’, për më tepër nuk jam nënë dhe nuk jam morfinomane, pra më është dashur që të jap më shumë nga vetja për të nxjerrë gjithë këtë produkt që publiku e pa sonte”, tha më tutje Selimi.

Alkooli dhe koprracia – zanafilla të shumë problemeve të familjes Tajron

Kryefamiljari, Xhejms, një aktor i njohur dhe shumë i paguar në rininë e tij, por që u konsumua pas një pas një drame që ai e luajti në kulmin e karrierës së tij, jeton mes dëshirës për alkool dhe kursimit të parave, veprime të cilat nxisin situata të tjera në familje.

Xhejms, i sjellë nga aktori Ernest Malazogu, një burrë 65-vjeçar, e që duket më i ri për shkak të mënyrës se si e ka mbajtur vetën, e që pavarësisht varësisë së tij të madhe ndaj alkoolit pjesën më të madhe të energjisë së tij e shpenzon ndaj gruas së tij, duke shpresuar dëshpërimisht se ajo nuk do të rikthehet dhe nuk do të vazhdojë zakonin e saj të morfinës.

Por, zakoni i alkoolit nuk është e vetmja varësi e tij. Pavarësisht tokave të shumta që ai ka, koprracia është një prej vetive të tij karakterizuese. Ai kursen edhe për sëmundjen e djalit të tij, duke i evituar doktorët më të mirë vetëm me qëllim të mos shpenzojë. E kjo e fundit sjellë skena përplasje e grindje të mëdha në familjen Taylor.

Menjëherë pas shfaqjes, mes emocionesh, për KultPlus foli edhe regjisorja Iliriana Arifi, e cila thotë se shpreson që kanë arritur të përcjellin mesazhin e planifikuar tek publiku.

“Është një tekst i cili është shkruar në vitin 1912 por edhe është inskenuar në vitet në vijim edhe në Shqipëri, por është hera e parë që vjen në Kosovë. Nuk ka qenë një sfidë shumë e madhe të bashkëpunojmë me stafin sepse temat janë aktuale edhe sot – varshmëria ndaj alkoolit dhe substancave narkotike”, tha Arifi.

Ndërkaq, ‘Një udhëtim i gjatë drejt natës’, shfaqje kjo që  vjen nën dramaturgjinë e Zoga Çeta Çitaku, me skenografi të Bekim Korçës, kostumografe- Njomza Luci, kompozitor- Memli Kelmendi do të vazhdojë të shfaqet në Teatrin Kombëtar Të Kosovës edhe më 1,2 dhe 3 qershor./ KultPlus.com

Turistë polakë eksplorojnë Parkun Kombëtar ‘Mali i Tomorit’

Rreth 30 turistë nga Polonia kanë zgjedhur të eksplorojnë Parkun Kombëtar “Mali i Tomorit”.

Agjencia Kombëtare e Zonave të Mbrojtura ndau sot në rrjetet sociale momente nga vizita e turistëve polakë në monumentin e natyrës, Kanioni i Gradecit.

“Një veçanti në këtë monument është se pranë tij mund të vizitoni edhe Shpellën e Shahinovës, monument natyre. Ju mund ta vizitoni Kanionin e Gradecit duke ndjekur  rrugën automobilistike rurale Çorovodë-Gradec”, thekson AKZM e cila fton të pasionuarit pas natyrës ta vizitojnë këtë park.

Kanionet e Gradecit ndodhen në verilindje të qytetit të Çorovodës, 250 m mbi nivelin e detit. Ky kanion ka qenë një kalim nëntokësor karstik i lumit të Çorovodës, që me kohë, si pasojë e shembjes së tavanit doli në sipërfaqe. Vlerat e këtij monumenti janë shkencore, kulturore, ekologjike dhe turistike të rëndësisë vendore. Në disa sektorë, më pak të thellë të kanionit, mund të ushtrohen veprime praktike për të rinjtë që duan të mësojnë ngjitjet alpinistike.

Për ata që dëshirojnë sportin e aventurës skajore, do të ishte ideale zbritja apo ngjitja me litarë në muret vertikale të këtij kanioni./atsh/KultPlus.com

Tupac i jepet një yll në Walk of Fame 27 vjet pas vdekjes

27 vjet pas vdekjes, legjenda e hip-hop-it, Tupac mori yllin e tij në Hollywood Walk of Fame.

Zbulimi do të bëhet më 7 qershor, teksa motra e tij, Sekyiëa “Set” Shakur, do të marrë nderimin në emër të tij.

Ylli do t’i jepet reperit legjendar për kategorinë “Regjistrimi”. “Tupac Shakur ishte një reper, aktor, aktivist, poet dhe revolucionar”, tha në një deklaratë producentja e Hollywood Walk of Fame, Ana Martinez.

“Ky artist ikonë ka vazhduar të jetë pjesë e zeitgeist për dekada pas vdekjes së tij dhe do të vazhdojë të jetë një figurë e rëndësishme kulturore për shumë vite në vijim”, shtoi ajo.

Tupac Shakur u vra në vitin 1996, në moshën 25-vjeçare. Ai u bë një nga emrat më të mëdhenj në historinë e muzikës hip hop dhe një ndikim të madh në artistët që pasuan.

Ndër artistët që u dhanë pas vdekjes një yll në Hollyëood Walk of Fame ishin Paul Walker dhe Carrie Fisher./ KultPlus.com

‘Të uroj më së pari të duash, e duke dashur, do të të duan edhe ty’

Poezi nga Viktor Hygo

Të uroj më së pari të duash
E duke dashur, do të të duan edhe ty
Dhe ata që s’të duan, harroji
E përtej harrimit, mëritë e vjetra kurrë mos t’i kujtosh!

Të uroj të vazhdosh të duash pa u dëshpëruar
Të uroj që edhe sikur mes miqve të tu
Të ketë të pasjellshëm, të pamatur e t’pamend
Ti, ti… qëndro gjithmonë trim e besnik
Pse mes tyre ka për të qenë edhe një i vetëm
Tek i cili ti mund të besosh padyshim
Pse jeta vetë është e tillë.

Të uroj gjithashtu të kesh armiq
Të shumtë, a një të vetëm, aq sa ti të kuptosh.
E kështu të mund të mësosh zemërgjerësinë prej tyre
Dhe ndër ta, të jetë qoftë edhe një i drejtë,
Aq sa ti të mos ndjehesh krejt i sigurt.

Të uroj më shumë të jesh i vlefshëm, po jo i pashembullt
E në çaste të vështira
Kur asgjë nuk shkon si duhet
Vlera jote të të japë forcë e kurajo të vazhdosh.

Të uroj po ashtu të jesh zemërgjerë
Jo me ata që lajthisin pak
Sepse kjo është e lehtë
Por me ata që gabojnë trashë e janë të pandreqshëm
Dhe duke shprehur zemërgjerësinë tënde
Ti mund të shërbesh si shembull për të tjerë.

Të uroj gjithashtu që duke qenë i ri
Të mos rrekesh të piqesh me të shpejtë
E kur rritur të jesh
Të mos këmbëngulësh të hiqesh më i ri
E duke qenë plak, të mos pushtohesh prej dëshpërimit
Sepse çdo moshë ka bukurinë e dhimbjen e saj.

Nuk të uroj të jesh i trishtuar. Oh jo!
Jo gjithë vitin, por ta njohësh trishtimin veç një ditë!
E kështu të çmosh
Që e qeshura e rigjetur është edhe më e mirë
Se një e qeshur e rëndomtë, e vakët, e shpëlarë që të dëmton.

Të uroj mes tjerash të mbjellësh një farë
Një farë të vockël fare
E ta shoqërosh gjithë rritjen e saj
Për të zbuluar prej sa shumë jetësh është ndërtuar një pemë.

Të uroj gjithashtu të kesh edhe pak para
Aq sa nevojiten e t’ia dalësh mbanë
E që së paku një herë në vit të reflektosh
Mbi ato para e të thuash: “Janë të miat, i kam fituar vetë!”
Për ta bërë të qartë e të njohur:
Se kush është pronar i kujt!

Të uroj gjithashtu të mbash sa më gjatë t’jetë e mundur
Gjithçka që dashuron
E nëse dashuritë shkojnë, të mund të qash pa u ankuar
E të vuash pa u ndjerë fajtor!

Të uroj së fundmi
Që nëse je një burrë, të kesh një grua të mirë
E nëse je një grua, të kesh një burrë të mirë.
Nesër, pasnesër e sërish të pasnesërmen
Edhe sikur rraskapitur të jeni
Ta gjeni buzëqeshjen si në t’parën ditë dashuruar
të jeni gjithnjë!

E nëse të gjitha këto ndodhin për ty
Atëherë, s’do të kem më asgjë të të uroj!/ KultPlus.com

“Këmbëngulja është një nga cilësitë më të rëndësishme të fëmijëve, ata tregojnë se si ta bëjmë botën një vend më të mirë”

Në këtë Ditë të veçantë të Fëmijëve, të gjithë festojmë shpirtin, talentin dhe ngrohtësinë që ata sjellin në botën tonë. Fëmijët janë burimi i lumturisë dhe shpresës së së ardhmes sonë, dhe për t’u nxitur dhe frymëzuar, kemi mbledhur disa prej thesareve të diturisë nga shkrimtarë dhe filozofë të njohur botërorë. Këto thënie na mbushin me mendime pozitive dhe na inkurajojnë të ndërtojmë një botë më të mirë për fëmijët tanë.

“Fëmijëria është kohë e veçantë kur të gjitha gjërat janë të mundshme.” – G.K. Chesterton

“Fëmijëria është periudha më e bukur e jetës, sepse është koha kur çdo ditë është aventurë.” – Paulo Coelho

“Këmbëngulja është një nga cilësitë më të rëndësishme të fëmijëve. Ata tregojnë se si ta bëjmë botën një vend më të mirë.” – Nelson Mandela

“Fëmijët janë si lule të kopshtit; ata na japin shpresë dhe shkëlqim në jetë.” – Martin Luther King Jr.

“Shpirti i fëmijëve është si një rrufe e papërmbajtur, plot me dashuri dhe imagjinatë.” – Henry Ward Beecher

“Gjërat më të bukura dhe më të rëndësishme në botë nuk mund të shihen apo të preken, ato duhet të ndihen me zemër.” – Helen Keller

“Fëmijët janë si skulptorët; ata ndërtojnë botën e tyre nëpërmjet lojës dhe kreativitetit.” – Jean Piaget

“Fëmijëria është periudha kur mendja është më elastike dhe ndjenjat janë më të forta. Duhet t’u japim hapësirë për të ëndërruar, imagjinuar dhe eksploruar.” – Maria Montessori

“Fëmijët janë gurët e vlefshëm të ndërtimit të një shoqërie të qëndrueshme dhe paqësore në të ardhmen.” – Kofi Annan

“Fëmijët janë burimi i mendimit të pastër, i vullnetit të fortë dhe i shpresës së pafundme.” – Immanuel Kant

“Fëmijëria është momenti kur urojmë të rritemi sa më ngadalë dhe të mbajmë shpirtin tonë fëmijëror të gjallë.” – Gabriel Garcia Marquez

“Fëmijët janë shërbëtorët më të mëdhenj të të vërtetave të thjeshta.” – Rumi

“Fëmijët na mësojnë se si të vlerësojmë çdo moment dhe të shijojmë bukurinë e jetës.” – Ralph Waldo Emerson. / KultPlus.com

“Fun Weekend” 50% zbritje në të gjithë filmat në Cineplexx

Cineplexx organizon event për fundjavë, ku ka përgatitur një super ofertë me 50% zbritje në të gjithë filmat që janë duke u shfaqur në Cineplexx.

Eventi zgjat nga dita e premte deri ditën e diel (02 qershor – 04 qershor).

Përveq kësaj Cineplexx ju ofron edhe një menu me kokoshka L dhe pije 0.5L për vetëm 2 Euro.

Filmat që mundë t’i shikoni gjatë eventit “Fun Weekend” janë: FAST X, SPIDER-MAN: ACROSS THE SPIDER-VERSE, THE LITTLE MERMAID, I FSHEHUR, THE BOOGEYMAN dhe THE SUPER MARIO BROS MOVIE.

FAST X

Dom Toretto dhe familja e tij janë në shënjestër të djalit hakmarrës të mbretit të drogës Hernan Reyes.

Orarin e filmit mund ta gjeni KËTU


Spider-Man: Across the Spider-Verse

Miles Morales katapulton nëpër Multiverse, ku ai ndeshet me një ekip merimangash të ngarkuar me mbrojtjen e ekzistencës së tij. Kur heronjtë përplasen se si të trajtojnë një kërcënim të ri, Miles duhet të ripërcaktojë se çfarë do të thotë të jesh hero.

Orarin e filmit mund ta gjeni KËTU


The Little Mermaid

Një sirenë e re bën një marëveshje me një shtrigë deti për të shkëmbyer zërin e saj të bukur me këmbët e një njeriu, në mënyrë që ajo të zbulojë botën mbi ujë dhe të takojë princin e saj.

Orarin e filmit mund ta gjeni KËTU

Për më tepër informata rreth orareve vizitoni webfaqen e Cineplexx ndërsa biletat mund t’i bleni përmes aplikacionit Cineplexx KS apo direkt në kinema prej orës 15:00.

Çmimi Kombëtar për Vepër Jetësore “Bekim Fehmiu” i ndahet Menduh Nushit

Në një ceremoni të organizuar nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, janë ndarë sot çmimet në fushën e kinematografisë.

Çmim Kombëtar për Vepër Jetësore “Bekim Fehmiu” i është dhënë laureatit Menduh Nushi.

Ndërsa Çmimin Vjetor për Kinematografi juria kishte vendosur ta ndajë në mes të Enis Saraçit dhe Kaltrina Krasniqit.

Juria ishte në përbërje të Valmira Hysenit, Blera Bashollit, Ujkan Hysaj, Rozafa Çelaj dhe Gazmend Bajri. / KultPlus.com