Akademia e Shkencave, konferencë kushtuar Luan Omarit në 100-vjetorin e lindjes

Posted on by Kult Plus

Me rastin e 100-vjetorit të lindjes së akademikut Luan Omari, Akademia e Shkencave zhvilloi një konferencë shkencore me titull “Shteti dhe e drejta në veprën e akademikut Luan Omarit, me rastin e 100-vjetorit të lindjes”.

Veprimtaria u zhvillua në bashkëpunim me Fakultetin e Drejtësisë, Universiteti i Tiranës. Konferenca u drejtua nga akad. Gëzim Hoxha, kryetar i Seksionit të Shkencave Shoqërore dhe Albanologjike dhe akad. Aurela Anastasi.

Në emër të Kryesisë së ASHSH-së, përshëndeti të pranishmit akad. Vasil Tole. Ai u shpreh se Luan Omari është i pari akademik që feston 100-vjetorin mes nesh, e njëherazi i fundit nga akademikët që themeluan Akademinë tonë të Shkencave në vitin 1972.

“Ne, nuk nderojmë thjesht një jetë të gjatë, por një jetë të shkrirë me shkencën, me mendimin shkencor, vlerësojmë një jetë të tërë të lidhur me sistemin universitar dhe me ndërgjegjen juridike të këtij vendi”, u shpreh akad. Tole.

Ministri i Drejtësisë, Ulsi Manja, mbajti një fjalë përshëndetëse në emër të Qeverisë së Shqipërisë dhe të institucioneve të drejtësisë. Ai e vlerësoi akad. Omarin si një prej figurave më të mëdha të mendimit juridik dhe të shkencës kushtetuese shqiptare si dhe shprehu mirënjohje të thellë për kontributet e jashtëzakonshme të cilat kanë lënë gjurmë të thella në historinë e shtetit shqiptar, në sistemin tonë juridik në formimin e mendimit demokratik në vend, si dhe për formimin e brezave të juristëve.

Një letër urimi erdhi për 100-vjetorin e akad. Omarit në emër të Kryesisë së Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës nga kryetari i saj akad. Mehmet Kraja. Përmes kësaj letre, Kryesia e ASHAK-ut shpreh mirënjohjen për kontributin e veçantë shkencor të akad. Omarit, i cili përveç kontributeve të tjera, në vitin 2009 botoi veprën “Kushtetuta e Kosovës në një vështrim krahasues”.

Pas fjalëve përshëndetëse, akad. Aurela Anastasi drejtoi punimet e konferencës. Seanca nisi me kumtesën me temën “Shteti dhe e drejta në veprën e prof. Luan Omarit” nga prof. dr. Arta Mandro. Ajo shprehu vlerësim dhe përulësi ndaj punës dhe kontributit të akad. Omarit në edukimin ligjor si institucion dhe në atë të shtetit dhe të së drejtës si përbërësit e domosdoshëm të demokracisë.

Më pas prof. dr. Ksenofon Krisafi mbajti një kumtesë me temën “Minoritetet në analizat juridike të prof. Luan Omaritt”. Ai e vlerësoi akad. Omarin si një figurë emblematike në fushën e së drejtës dhe si një zë të rëndësishëm në debatin publik mbi çështjet kushtetuese dhe administrative në promovimin e vlerave demokratike dhe të të drejtave të njeriut në Shqipëri, për reformën në gjyqësor, qeverisjen demokratike e më gjerë.

Studentë të Fakultetit të Drejtësisë së UT-së lexuan citate të përzgjedhura nga vepra e prof. Luan Omarit, duke shprehur mirënjohjen për njohuritë që përcjell në brezin e ri.

Në fund, vajza e akad. Omarit, prof. dr. Anila Omari, mbajti një fjalë falënderuese për zhvillimin e kësaj veprimtarie duke shprehur mirënjohjen për Kryesinë e ASHSH-së, përfaqësuesit e qeverisë, organizatorët, si dhe për personalitetet, profesorët e nderuar të jurisprudencës e marrëdhënieve ndërkombëtare, të cilët vlerësuan kontributin e akad Omarit në këto fusha./ KultPlus.com

Disa fjalë për librin “NË EMËR TË GJAKUT “ të autorit Ahmet PRENÇI

Posted on by KultPlus

Ajne IBËRHYSAJ

Recension

Libri “Në emër të gjakut”  i autorit Ahmet Prençi,  nuk është vetëm një përmbledhje tregimesh dhe novelash; është një thirrje, një gjëmë, një përulje përpara së vërtetës së hidhur që përshkroi Shqipërinë në vitin 1997, vitin e krizës më të madhe të pasluftës, vitin e zhveshjes së shtetit, të thyerjes së njeriut dhe të përplasjes mes jetës dhe instinktit për të mbijetuar.                       

Në një kohë kur shumë ngjarje tronditëse të historisë sonë moderne janë lënë në harresë ose janë trajtuar me heshtje të qëllimshme, libri “Në emër të gjakut” i Ahmet Prençit vjen si një akt i fuqishëm i kujtesës, një thirrje e zëshme kundër harresës kolektive dhe një përulje ndaj atyre që u flijuan përballë rrënimit të shtetit dhe strukturave të tij. Autori nuk shkruan nga jashtë, si vrojtues i ftohtë, por si pjesëmarrës dhe dëshmitar i një kohe të çakorduar, i një shoqërie që në vitin ‘97 përjetoi kolapsin më të thellë moral, institucional dhe njerëzor pas diktaturës komuniste.      

Autori, librin e fillon me një deklaratë të qartë: “Në emër të gjakut është një kujtim, një përulje dhe një zë që s’do të shuhet kurrë.” Kjo fjali nuk është vetëm hyrje stilistike, por edhe një formë betimi. Në frymën e filozofisë ekzistenciale, ku njeriu është përgjegjës për të dhënë kuptim ekzistencës së tij, Prençi i jep kuptim të kaluarës përmes aktit të kujtimit dhe rrëfimit. Ai vendos të flasë për ata që nuk mundën me të tjerët të flisnin.                                                                   

Ahmet Prençi, ish-drejtues i Policisë së Shtetit, autor i librave “Anja”, “Brenga e Prokurorit”, edhe në këtë libër po ashtu ndërthur përvojën personale dhe dëshminë institucionale me rrëfimin artistik, duke ndërtuar një mozaik letrar dhe dokumentues, ku historia e afërt merr formën e artit letrar. Ai nuk ka zgjedhur një rrugë të lehtë: Të shkruash për një plagë të gjallë kërkon guxim dhe ndershmëri. Por, më shumë se kaq, kërkon edhe dhembshuri. Dhe këtë e gjejmë në çdo rresht të librit. Libri “Në emër të gjakut” është i ndarë në tregime dhe novela ku secila e shton një gur të rëndë në mozaikun e kujtesës.                                                            Nëpërmjet këtyre rrëfimeve, Prençi na fton të shohim jo vetëm një të kaluar të afërt, por edhe peshën e asaj tragjedie që ende nuk është tejkaluar. Kjo nuk është letërsi e së shkuarës, por letërsi e një plage që akoma rrjedh. Këto tregime dhe novela flasin për katrahurat e kombit, por në to spikat një dimension tjetër: guximi i individit për t’i dalë zot vendit të tij, jo me fjalë, por me jetën e vet. Për autorin, viti 1997 në Shqipëri nuk është thjesht një datë, por një rrëfim kolektiv i kolapsit moral dhe institucional. Filozofi gjerman Friedrich Nietzsche shkruante se “kur shikon gjatë në humnerë, edhe humnera fillon të shikojë brenda teje”. Këtë e ndjejmë në çdo faqe të këtij libri. Prençi i afrohet asaj humnere të errët që ka qenë dhuna, shteti i rrëzuar dhe drejtësia e zhdukur. Ai e sheh dhe e përshkruan atë, por mbi të gjitha, e bën lexuesin të ndjejë se kjo humnerë ende na shikon me kundërmimin e saj.      
                                                                                     

Në “Pallati presidencial që nuk ra”, autori e përshkruan qartësisht rrezikun e zhdukjes totale të strukturave, por gjithashtu lartësimin e dinjitetit njerëzor si një formë rezistence të vetme. Ndërsa te “Masakra e romëve”, ballafaqohemi me një të vërtetë të hidhur: Kur humbet drejtësia, fillon ligësia të shfaqet pa maska. Janë rrëfime që përshkojnë dramën e një kombi, por që gjithashtu tregojnë se në rrënojat e një shteti të shkatërruar, njeriu mbetet e vetmja fije shprese ose akti i fundit i dhunës. Nëpërmjet tregimeve dhe novelave të këtij libri si:  “Në emër të gjakut”, “Ditari i marsit të zi”, “Pallati presidencial që nuk ra”, “Masakra e romëve”, “Emblema e kujtesës”, dhe “Pse më vrave?”, autori rindërton një tablo të thellë të shpërbërjes së shtetit dhe të përpjekjes njerëzore për të mos u shuar shpirtërisht. Këto rrëfime janë zëra që vijnë nga buzë humnerës, ku njerëzit nuk kanë më asgjë për të humbur, por ruajnë akoma një grimë nderi, besimi, dhe përgjegjësie për të mos rënë si kafshë në thikën e një çrregullimi total. 

Në novelën “Masakra e romëve”, autori shkruan: “Në mendjen e një banditi gjithmonë mbetet një qelizë e errët, një fije instinkti që nuk shuhet: për hakmarrje ose për marrëzi.” Kjo është pikërisht ajo që Nietzsche përshkruan si vullnet për fuqi jo në kuptimin e dominimit brutal, por në atë të mbijetesës dhe përpjekjes për të krijuar një rend në kaos. Kur shteti mungon, drejtësia ajo më e ftohta dhe më e egra  e gjen vetë rrugën e saj. Në atë moment, populli që s’e pyet askush, vendos vetë të mos shkelet më. Revolta bëhet formë ekzistence. Në novelën tjetër, “Në emër të gjakut”, Shqipëria përshkruhet si një vend që “ziente”, një vend ku “ajri kishte aromën e frikës dhe të heshtjes së rëndë që pason para se të ndodhë e keqja”. Prençi e sheh këtë jo vetëm si krizë politike, por si çarje ontologjike, morale dhe shoqërore. Një moment thellësisht filozofik është përshkrimi i gruas shqiptare që i thotë burrit të saj: “Unë s’jam më ajo që ke lënë”. Ky është çasti kur përmasat e dhunës nuk janë më vetëm fizike, por shkojnë deri në rrënimin e identitetit. Në atë botë të rebeluar, sipas Nietzsche-s, vlerat tradicionale zhduken dhe krijohet hapësira për një “rilindje të vlerave të reja” por jo gjithmonë të drejta.                                                             

Për personazhin kryesor të novela ”Në emër të gjakut”, gjendja shpirtërore arrin kulmin kur ai thotë: “S’e bëra për hak. Jam bosh. E bëra në emër të gjakut”. Ai nuk ka urrejtje, por një boshllëk ekzistencial që ngjason me konceptin e absurdit tek Albert Camus kur njeriu nuk gjen më kuptim në asgjë dhe veprimi i tij është një akt i fundit i revoltës dhe mbijetesës morale. Ai nuk kërkon drejtësi për hakmarrje, por për të shlyer një mallkim që nuk mund të lejohet të trashëgohet. Në përmbyllje të kësaj novele, autori shkruan: “Jetojmë në një botë ku burrat flasin me plumba, gratë me heshtje dhe drejtësia ka çmimin e shpirtit”. Kjo është një botë ku e vërteta nuk është më objektive, por një zgjedhje morale. Nëse, siç thoshte Martin Heidegger, “njeriu është qenie për vdekje,” dhe është pikërisht kjo vetëdije që i jep  thellësi jetës atëherë të shkruash për jetën në prag të vdekjes është akti më i lartë i përgjegjësisë ndaj të ekzistuarit. Këto janë histori që nuk qëndrojnë vetëm në nivelin e një përshkrimi faktik, por hyjnë në psikiken e individit, në plagët që nuk shihen. Shtëpia pa oxhak, fjala e thyer, njeriu që i lutet Zotit pa e ditur më si, djali që niset për t’u kthyer si hije të gjitha këto krijojnë një atmosferë që lexuesin e përfshin të tërin.    

 Viti 1997,  “Ulërima që u shua në letër”, vit i cili për Shqipërinë përfaqëson një plagë të hapur. Rënia e skemave piramidale, përplasja civile, rënia e strukturave shtetërore dhe shpërbërja e rendit publik u kthyen në një spirale dhune, frike dhe anarkie. Prençi përshkruan këtë realitet me një stil lakonik, të matur dhe emocionalisht të ngarkuar. “1997-ta, viti që la Shqipërinë pa frymë; nënat shikonin qiellin pa e ditur se për çfarë t’i luteshin Zotit.” Ky përshkrim nuk është vetëm letrar. Ai është ekzistencial. Shqipëria e asaj kohe nuk është më vetëm një vend pa rend, por një vend pa frymë, pa orientim, pa Zot. Në këtë boshllëk, njeriu përballet me thyerjen e plotë të kuptimit dhe qëllimit  dhe ky është rreziku më i madh që sjell dhuna kolektive: Jo vetëm shkatërrimin fizik, por rrënimin e ndjenjës së përkatësisë dhe shpresës për një të nesërme pa dhunë. “Një tregim nga Varshava”, ku autori rikthen kujtimet e një studenteje të huaj gjatë sistemit dhe martesës së saj në Shqipëri, me përplasjen e shpirtit njerëzor me realitetin brutal. Kjo dëshmi e gjallë na bën të kuptojmë se sa thellë u godit shoqëria dhe sa shumë ëndrra u shuan.             Libri i Ahmet Prençit është zëri i grave të atij viti ku në mënyrë të veçantë, autori sjell në qendër të vëmendjes dhimbjen e grave shqiptare: nënat që nuk dinë ç’t’i luten më Zotit, që ngelen me sy nga qielli, pa përgjigje, pa drejtësi. Në një prej faqeve apo shprehjeve më të fuqishme të librit thuhet: “Nëna shikon qiellin pa e ditur çfarë t’i lutet Zotit.” Është një imazh që bart brenda gjithë tragjedinë shpirtërore të asaj kohe. Jo vetëm për humbjen e jetëve, por për humbjen e besimit te një rend shoqëror dhe etik. Autori nuk e shmang përgjegjësinë, as nuk e zbukuron të vërtetën. Ai e thotë qartë se: “keqja shqiptarëve u vjen nga vetvetja, nga vetë gjaku i tyre.” Dhe në këtë mendim të dhimbshëm, por të ndershëm, qëndron qartësia më e madhe që ofron libri.

Në thelb, ky libër është një përpjekje e vetëdijshme për të mbajtur gjallë kujtesën kolektive në një shoqëri që ka tendencë të harrojë. “Është një ulërimë e shuar në letër,” thotë autori, duke i dhënë librit një dimension metaforik të thellë. Libri nuk është thjesht përshkrim i dhunës, por akt i ripërjetimit të saj, jo për të traumatizuar lexuesin, por për ta ndërgjegjësuar atë. “Është përpjekje për të mbajtur mend kur gjithçka rreth nesh na mëson e na dikton të harrojmë.” Kjo thirrje nuk është vetëm për të mos harruar viktimat, por për të mos lejuar që një realitet i tillë të rikthehet. Për autorin, të shkruarit është një formë e aktit civil, e qëndresës kulturore dhe morale.                        

Një nga linjat më të forta të librit është raporti mes individit dhe shtetit. Në shumë prej tregimeve të autorit,  protagonisti është një qytetar, një polic, një prind një njeri që papritur gjendet vetëm përballë një realiteti të egër ku shteti është zhbë dhe drejtësia është zhveshur nga kuptimi. “Nuk kemi shtet. Nuk kemi drejtësi. Kemi vetëm njëri-tjetrin.” Kjo fjali përmbledh krizën themelore: Njeriu është lënë vetëm, pa institucione, pa garanci, në një hapësirë ku çdo vendim bëhet në bazë të ndjenjës, jo ligjit. Në këtë përmbysje të vlerave, njeriu përballet me zgjedhjen e madhe: të bëhet një me kaosin, apo të qëndrojë me dinjitet! Shumica e personazheve të Prençit zgjedhin këtë të fundit, duke i dhënë librit përmasën e tij më të thellë: njerëzimi në kohë errësire.       

Stili i Ahmet Prençit është i matur, i ngjeshur, por jashtëzakonisht i ngarkuar emocionalisht. Ai nuk bie në retorikë, nuk shfrytëzon patetizmin, por ndërton me fjalë të zgjedhura një atmosferë që lë gjurmë te lexuesi. Ka një thjeshtësi që zbërthen kompleksitetin dhe një rrjedhshmëri që ngjall reflektim. “Shtëpia jonë s’ka më oxhak, as zë, as jetë.” Me pak fjalë, autori arrin të përshkruajë një boshllëk ekzistencial. Ai nuk përpiqet që t`na bindë me argumente, por me ndjeshmëri dhe kjo e bën veprën më të thellë se një libër historik apo sociologjik. Është një libër që bën atë që nuk e ka bërë dot sistemi: gjykon padrejtësinë. Jo me urrejtje, por me kujtesë. Jo me dënime, por me rrëfim. Çdo faqe është një formë e hapur e shprehjes: “ja çfarë ndodhi – mos e harroni”. Dhe kjo, në vetvete, është një akt i jashtëzakonshëm në një shoqëri që shpesh ka heshtur përballë të vërtetave të dhimbshme. Në këtë mënyrë, vepra e tij bëhet më shumë se një akt letrar  bëhet një akt etik, një akt qytetar. Është një përkujtimore për ata që u flijuan dhe për ata që mbijetuan me plagë të heshtura. Është një udhërrëfyes për ata që sot kërkojnë të kuptojnë rrënjët e çarjes shqiptare, dhe një paralajmërim për brezat që nuk e kanë jetuar atë kohë. “Në emër të gjakut” nuk është libër që lexohet lehtë sepse nuk mund të lexohet pa u ndjerë, pa të dhënë të drejtën të mendosh dhe të kujtosh atë kohë. Është një vepër që nuk flet vetëm për vitin 1997, por për fragjilitetin e njeriut dhe shoqërisë përballë kolapsit institucional. Është një himn për qëndresën dhe një lutje për drejtësi.                                                                                                                    

Për lexuesin shqiptar, ky libër është një thirrje për reflektim. Për brezat e rinj, është një mundësi për të mos e harruar atë, se çfarë ka ndodhur në atdheun e tyre. Për studiuesit dhe kritikët, është një dëshmi letrare e një periudhe që duhet trajtuar jo vetëm me ftohtësi historike, por edhe me ndjeshmëri njerëzore, për të vërtetën.                                                                                    

Ahmet Prençi nuk shkruan për të fituar zemrat e lexuesve, por për të zgjuar ndërgjegjen e tyre. Libri “Në emër të gjakut”  nuk është një libër që lexohet lehtë por është një libër që duhet lexuar. Ai nuk kërkon keqardhje, por reflektim. Nuk kërkon lavdërim, por drejtësi. Dhe kjo e bën librin e tij një nga veprat më të rëndësishme të letërsisë shqiptare bashkëkohore që merret me tragjeditë e kombit në mënyrë të ndershme, të thellë dhe njerëzore. Edhe vet titulli i librit “Në emër të gjakut” në kontekstin e Ahmet  Prençit, ai përfaqëson kujtesën, përgjegjësinë dhe ndëshkimin moral që mungon nga institucionet e shtetit. Ai shfaqet si një etikë individuale, një nevojë për të lënë gjurmë në një vend ku e vërteta mbulohet: “si bora mbi varre – mbulon gjithçka por nuk ngroh asgjë.” Këtë recension të librit e përfundoj me një thënie që përmbledh më së miri thelbin nga autorja Isabel Allende: “Vdekja nuk ekziston, njerëzit vdesin vetëm kur harrohen; Nëse mund të më mbani mend, unë do të jem gjithmonë me ju.”  Atëherë sipas autorit A. Prençi, “jo çdo plagë kërkon drejtësi”. Dhe krejt në fund ky libër është një dëshmi e fortë për brezat e ardhshëm, sepse ata duhet të mësojnë nga e kaluara e tyre, për ta ndërtuar një të ardhme më të drejtë dhe humane për atdheun e tyre./ KultPlus.com

Artizanati i qëndistarisë tërheq turistët në Muzeun Etnografik të Krujës

Posted on by Kult Plus

Gjatë fundjavës që lamë pas, në mjediset e Muzeut Etnografik të Krujës u bë demonstrimi i radhës për vizitorët nga artizane Makbule Kaçiu.

Turistët e shumtë, veçanërisht të huaj, shprehën interes për të parë nga afër punën e dorës nga qëndistarja krutane e cila qëndisi me fije ari në gjergjef. Ky aktivitet u organizua në kuadër të projektit “Kujtesa historike frymëzon turizmin”, mbështetur nga “EU4Culture Albania”, financuar nga BE dhe i menaxhuar nga UNOPS Albania, në bashkëpunim me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit dhe Muzeu Historik dhe Etnografik, Krujë.

Me restaurimin e plotë të Muzeut Etnografik të Krujës, ky objekt ka regjistruar rritje të vizitueshmërisë, duke u bërë një vend i rëndësishëm i trashëgimisë kulturore të Shqipërisë. Muzeu, i dëmtuar nga tërmeti i vitit 2019, është shndërruar në një hapësirë ​​moderne falë një investimi prej 850,000 € nga Bashkimi Evropian përmes programit “EU4Culture”. UNOPS, në partneritet me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, menaxhuan projektin dyvjeçar të restaurimit.

Muzeu i rigjallëruar përmban rreth 1000 artefakte dhe u ofron vizitorëve një përvojë unike mësimore të fokusuar në etnografinë dhe kulturën shqiptare. Kjo arrihet përmes tregimeve inovative dhe ekraneve multimediale, përvojave të realitetit virtual dhe të shtuar, projeksioneve dhe udhëzuesve audio dhe një muri ndërveprues.

Një nga pikat kryesore të muzeut është një dhomë virtuale e zhveshjes, e cila u lejon vizitorëve të bëjnë selfie ndërsa (virtualisht) veshin veshje tradicionale që datojnë nga shekulli i 18-të./ KultPlus.com

Ansambli “Zanat” me koncert më 17 qershor, do të prezantohen me 10 këngë të vjetra shqipe

Posted on by KultPlus

Më 17 qershor, Ansambli Zanat do të prezantohen me një koncert në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës, koncert që fillon në ora 20:00, shkruan KultPlus. 

Ky koncert shënon një moment të rëndësishëm në rrugëtimin e ansamblit që u themelua në vitin 2017. Deri tani, Zanat ka qenë pjesë e shumë festivaleve, ngjarjeve muzikore dhe kulturore të organizuara nga palë të treta, por kjo është hera e parë që vetë ansambli merr përsipër organizimin e një koncerti të plotë. 

Koncerti do të sjell gjithsej 10 këngë të vjetra shqipe të përpunuara, prej të cilave 8 janë përpunime të reja. 

Gjatë këtyre viteve, formacioni i ansamblit ka kaluar nëpër disa ndryshime, por ideali dhe misioni ka mbetur i pandryshuar: ruajtja dhe promovimi i muzikës autentike shqiptare. 

Zant ka plane të shumta për të ardhmen – përfshirë koncerte të reja, turne muzikore dhe organizimin e eventeve të tjera kulturore që synojnë promovimin e trashëgimisë sonë muzikore. Ansambli përbëhet nga anëtaret: Elida Kryeziu Albana Piperku Arstina Kelmendi Diellza Sylejmani Elona Sadiku. / KultPlus.com 

Të shtunën mbahet koncerti ‘Da Capo al Fine’ nga nxënësit e shkollës së muzikës Amadeus

Posted on by Kult Plus

Të shtunën mbahet koncerti përmbyllës i nxënësve të shkollës së muzikës “Amadeus” në Amfiteatrin e Ri të Bibliotekës Universitare.

Ky koncert do jetë skenë e paraqitjeve të përbashkëta të nxënësve të talentuar të shkollës ku do festojnë udhëtimin dhe edukimin muzikor nga fillimi deri tek diplomimi i nxënësve muzicientë në rritje.

Progarmi i këtij koncerti do përfshijë vepra klasike dhe të njohura të cilat do të interpretohen nga: Kori i shkollës, Orkestra frymore, Ansambli i kitarave, Trio kamertale, Okteti i violinave, Kuarteti i cellisteve, Kamertalja e klasës së parë dhe pikat solistike të nxënësve që diplomojnë këtë vit.

Pjesë e këtij koncerti do jetë edhe kori i shkollës i cili ka arritur të pasurohet me zëra të rinj në kuadër të projektit MUSIKOS të mbështatur nga Ambasada Gjermane në Kosovë, Ambasada Franqeze në Kosovë, Instituti Franqez në Kosovë dhe Goethe Institute në Prishtinë./ KultPlus.com

Engjëjt e autorit Odise Plaku me regji të Naser Shatrollit nis rrugëtimin në Kosovë

Posted on by KultPlus

Pas sukseseve absolute dhe prezantimeve të mrekullueshme në skenat shqiptare, vlerësimit me dy çmime “Aktorja më e mirë” dhe “Regjisori më i mirë”,  shfaqja “Engjëjt” e autorit Odise Plaku po vjen me rrugëtim edhe në Kosovë. 

Me regji të Naser Shatrollit e me rol të Vefi Redhit, pas prezantimit në Tiranë, ka nisur udhëtimin në skenat e Kosovës. Prizreni, Gjakova e Prishtina janë vendet nikoqire te kësaj shfaqjeje, e që mbrëmë e pati prezantimin për audeincën gjakovare, për të vazhduar më 13 qershor në Festivalin MonoAkt në Prishtinë. 

Gjenocidi serb ndaj popullsisë së pafajshme në Kosovë, fati i zhdukurve dhe një nënë që kërkon fëmijët e saj në monodramën “Engjëjt”. Monodrama në skenë bashkon tre artistë, dramaturgun Odise Plaku nga Shqipëria, aktoren Vefi Redhi që për këtë shfaqje vjen nga Greqia dhe regjisorin Naser Shatrolli nga Kosova. 

Dramaturgu Odise Plaku është shprehur i gëzuar që kjo vepër po udhëton në mbarë skenat shqiptare në Shqipëri dhe Kosovë me synimin për të vazhduar në Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut. 

Ai ka thënë se është një vepër e fuqishme, që do të flasë shumë në interpretimin e fortë të aktores Vefi Redhi që vjen në skenë si Hana. 

Në vepër është Hana, një nënë kosovare, është në ditët më të vështira të jetës së saj. Bën vite që kërkon t’u dëgjojë edhe një herë zërin fëmijëve të saj, Verës dhe Diellit, që ia rrëmbyen barbarisht ushtarët serbë gjatë bastisjes së shtëpisë së tyre. Jeta e saj ka humbur kuptimin. Nga përballja çdo ditë me të njëjtat gjëra: mediet, institucionet, gjykatat, policinë e deri te kalimtarët e rastit, i duket vetja si një robot, që kryen lëvizje mekanike. Edhe vetë ajo është lodhur nga kërkesa e përsëritur për të mësuar fatin e fëmijëve të saj. Të pagjeturit është një temë e nxehtë në jetën e Kosovës dhe të qytetarëve të saj, pjesë e së cilës është vetë Hana. Ajo ndien neveri për njerëzit e veshur me pushtet të çdo ngjyre politike,pasi përdorin emrat e të pagjeturve për të marrë vëmendje për të ngritur nivelin e pozitës së tyre. Ajo është në dilemë se kujt duhet t’i besojë e kujt jo, madje arrin deri aty sa vë në dyshim besimin ndaj Zotit. I duket se edhe ai po i bën padrejtësi me heshtjen e tij në këto momente të vështira të jetës së saj.

 “Unë do të vazhdojë të shkruaj vepra me tematikë nga jeta, pasi ato meritojnë të zënë një vend të konsiderueshëm në skenat shqiptare” shprehet autori Odise Plaku, tashmë mjaft aktiv me krijimtarinë e tij në dramë dhe së fundi në një komedi bashkëkohore./ KultPlus.com 

Promovohet “Më quaj Izmir” i Tinka Kurtit, një zë i guximshëm në poezinë shqipe

Posted on by Kult Plus

U mbajt promovimi i librit me poezi “Më quajnë Izmir” nga poetja Tinka Kurti në Librarinë Dukagjini, Prishtinë.

Panelistët folën për poezinë e Tinka Kurtit, e cila përmes vargut bën thirrje për zhvendosjen e të përjashtuarve drejt qendrës së vëmendjes dhe kujtesës.

Në promovim mori pjesë edhe Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti.

“Më quaj Izmir” i Tinka Kurtit vjen si një zë i guximshëm në poezinë shqipe. Vargjet e Tinka Kurtit janë mall dhe revoltë, lidhje dhe shkëputje, komentime poetike mbi eksperienca jetësore.

Libri i saj, i cili që në pragun semiotik hyn në relacion intertekstual me lojën melvilliane të identifikimit të subjektit, është një provokim estetik, sepse paralajmëron një zë ‘androcentrik’, ndërsa shpejt kalon në këndvështrimin gjinocentrik, për ta theksuar paradoksin dhe për ta promovuar perspektivën. Duke e parë botën me sy të tillë, poetja Tinka Kurti sjell jo vetëm një optikë specifike personale, por edhe një zë autentik në botën tonë letrare.

Tinka Kurti ka studiuar Gazetari dhe Filozofi në Universitetin e Prishtinës. Ka punuar disa vjet si gazetare në Prishtinë. Më pas ka qenë aktive edhe në politikë. Në 2021-2025 ka qenë deputete e Kuvendit të Republikës së Kosovës. Jeton në Vjenë./ KultPlus.com

Dita e Çlirimit të Prishtinës

Posted on by Kult Plus

11 qershori i vitit 1999 shënon Ditën e hyrjes, në Prishtinë, të trupave të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës të Zonës Operative të Llapit dhe forcave që kishin vepruar ilegalisht në kryeqytet edhe gjatë luftës, shkruan KultPlus.

26 vjet më parë forcat e UÇK-së kishin hyrë në periferi të qytetit, ndërsa forcat ushtarake e policore serbe kishin filluar tërheqjen, sipas Marrëveshjes së Kumanovës të arritur më 9 qershor të vitit 1999.

Më 12 qershor nga bazat e tyre në Maqedoni kishin filluar depërtimin në Kosovë forcat tokësore të NATO-s të quajtura forcat paqeruajtëse të KFOR-it, pastaj edhe administrata e Organizatës së Kombeve të Bashkuara dhe organizata të tjera ndërkombëtare. / KultPlus.com

Vdiq regjisori e aktori i njohur, Leka Bungo

Posted on by Kult Plus

Ka vdekur në moshën 81-vjeçare regjisori, aktori e skenaristi i njohur shqiptar, Leka Bungo.

Leka Bungo ka qenë një nga emrat më të rëndësishëm të skenës në Shqipëri si regjisor, skenarist dhe aktor, duke i lënë vendit një trashëgimi të larmishme artistike në fushën e humorit dhe të skenës shqiptare.

Leka Bungo ka kryer shkollën e lartë për aktorë “Aleksandër Moisiu” dhe më pas një kurs njëvjeçar për regji në Institutin e Lartë të Arteve. Punoi për një kohë si regjisor në teatrin “Bylis” të Fierit. Në fund të viteve ’80 u emërua regjisor në Estradën e Shtetit, në të cilën vuri në skenë disa shfaqje, ku u prekën probleme të mprehta sociale të kohës dhe ku satira përbënte elementin më të theksuar.

Pas viteve ’90 krijoi në hollin hyrës të godinës së Teatrit Kombëtar teatrin privat “Rubairat”, por që shpejt humbi destinacionin e vet artistik, derisa u mbyll më 2001 me rikonstruksionin që iu bë holleve të këtij teatri. Pas vitit 2002, emigroi në SHBA. Përveç punës si regjisor dhe aktor, ka shkruar edhe disa drama dhe skenarë filmash, ndër to dramën “Pabesia” si dhe skenarët “Pas fasadës”, “Gjuetia e fundit” etj. Në filmin e vitit 1990 Një djalë edhe një vajzë ai luajti rolin e Bardhylit. Ishte autor i skenarëve për disa filma artistikë.

Në vitin 2021 Leka Bungo u zgjodh Kryetar i Bordit Drejtues të RTSH-së, detyrë që e mbajti deri dy muaj para ndarjes nga jeta.

Disa nga veprat e tij:
1966: Oshëtime në bregdet
1980: Pabesia (dramë)
1985: Tre njerëz me guna
1988: Mirela
1990: Një djalë edhe një vajzë – roli: Bardhyli, babai i Artanit
1991: Gjuetia e fundit
1992: Pas fasadës

Leka Bungo do të mbahet mend gjatë për krijimtarinë e tij në Estradën e Fierit, të Lushnjës dhe të Estradës së Shtetit në Tiranë, për vënien në skenë të disa prej perlave të humorit shqiptar, si dhe për vitalitetin dhe këmbënguljen për të qenë aktiv deri në fund të jetës.

Varrimi bëhet sot në orën 16:00 në varrezat e Sharrës, ndërsa ngushëllimet priten në “Alba 2000” në Rrugën e Durrësit./ KultPlus.com

Shpalimi i “Kujtimeve të mbuluara”

Posted on by Kult Plus

Shkruan: Afrim Demiri

Muzeu i Burgut të Prishtinës – Burgu i Idealit, ka muaj që është shndërruar në një amfiteatër, ku nëpërmjet veprave artistike po shpalosen aspekte të kujtesës kolektive historike të golgotës shqiptare. Është OJQ “Molla e kuqe”, që me qëllim të funksionalizimit të Burgut të idealit, po sjell vepra të artistëve në të cilat shpërfaqen fatet e dhembshme të njerëzve tanë.

Mbrëmë në prag të Ditës së çlirimit të Prishtinës, në shetitoren e ish-burgut u shfaq filmi dokumentar „Kujtimi i mbuluar“ i autores Ariana Krasniqi.

Ky film përmblidhte disa nga rrëfimet e të mbijetuarve të luftës së fundit në Kosovës. Autorja Krasniqi, para shumë të pranishmëve, sqaroi se përmes një qasjeje plurodisiplinare, ku ishin gërshetuar dokumentarja me performancën artistike si dhe dizajni i veshjeve të viktimave, ka dashtë të shpaloste kujtimet dhe dhimbjet, për humbjen e më të dashurëve dhe për përvojat tragjike të disa prej dëshmitarëve të kohës.

Veshjet, që ishin ekspozuar nëpër çelitë e burgut ishin punuar mbi motivet e këtyre rrëfimeve. Ato njëkohësisht shërbenin simbolikisht si material për ekspozitën dhe krahas kësaj ishin edhe material dokumentar filmik.

Rrëfimet e pesë personazheve, të cilët kishin përjetuar luftën në fshatrat Hallaq, Marevc, Grashticë, Kolovicë sillnin pamjet e dëbimeve, të torturimeve, plaçkitjeve si dhe të pushkatime në masë nga forcat policore serbe. Rrëfimet autentike në filmin “Kujtimi i mbuluar” , ishin rrëfime të njerëzve që i kanë mbijetuar dhunës serbe. Idriz Govori, Filloreta Vitia, Kumrije Veliu, Fidan Ismajlit, Dardan Veliut me plot emocione dhe ngashërime, rikthenin pamjet e dhembshme, të veprimeve antinjerëzore të forcave serbe të shkaktuara ndaj popullatës civile shqiptare, në prill të vitit 1999.

Dokumentarja dhe artistikja shprehnin përballjen e njerëzve të thjeshtë me vdekjen dhe zhveshnin synimet dhe veprimet e liga të forcave serbe për të vrarë të pafajshmit, të pafuqishmit.

Autorja Ariana Krasniqi ka studiuar për Fashion Design në Düsseldorf. Angazhimin e saj profesional e ka vazhduar kryesisht në vendet skandinave, si Malmö dhe Kopenhagë. Është aktive në ngjarjet ndërkombëtare të modës dhe me koleksionet e saj ka pasur mundësi të ekspozojë në disa prej eventeve të njohura të industrisë së modës në Paris, Kopenhagë, Aachen dhe Prishtinë.

Ky aktivitet u realizua në bashkëpunim ndërmjet OJQ “Molla e Kuqe” dhe autores Ariana Krasniqi./ KultPlus.com

Sot në GKK hapet ekspozita personale e artistit Blerim Racaj, “To feel your mood like the weather “ me kurator Bardhi Haliti

Posted on by Kult Plus

Sonte do të hapet ekspozita personale e artistit Blerim Racaj, e titulluar “To feel your mood like the weather “, kuruar nga Bardhi Haliti në Galerinë Kombëtare të Kosovës – Qafa. 

Gjatë dy dekadave të fundit, praktika fotografike e Blerim Racajt është zhvilluar në forma të ndryshme që i rezistojnë kufizimeve. Ajo që në punën e tij të hershme dukej se i ngjasonte gjuhës së portreteve, tani më shumë anon nga diçka skulpturore, madje edhe arkitekturore. Në këto imazhe, forma nuk e kornizon vetëm realitetin, ajo e thellon atë, dhe nganjëherë edhe e tret atë tërësisht. 

Një pjesë e madhe e ekspozitës buron nga pesë projektet kyçe: Kosovars (Kosovarët), Indecisive Moment (Moment Pavendosshmërie), Ephemeral Notes (Shënime Kalimtare), Vend, dhe Rruga B. Racaj ka punuar me gjithçka prej kamerave të formatit të gjerë dhe të mesëm deri te DSLR-të, kamerat kompakte digjitale, dhe së fundmi, kamerën e telefonit. Shumë prej këtyre imazheve të ndërmjetme janë bërë me telefonin e tij, shpesh në transit, në çaste të pangarkuara nga përgatitja.

Në një mënyrë mjetet e tij të punës pasqyrojnë kufizimet e jetës moderne. Sot, ne formohemi po aq nga impulsi artistik sa nga limitet e bagazhit të aviokompanive. Kur nuk mund të udhëtosh me arsenalin e plotë të pajisjeve pa paguar shtesë, kamera e telefonit bëhet jo vetëm e domosdoshme, por edhe instrument i intuitës.

Ajo që bashkon tërë veprën e Racajt është një ndjeshmëri skulpturore, që kujton artistët si Thomas Demand dhe Jeff Wall. Por për dallim nga Demand që ndërton modele të përpikta për t’i fotografuar, apo Wall që inskenon peizazhe mitike dhe kinematografike, Racaj punon me vetitë e reales, duke i abstraktuar ato aq sa për t’i hapur ndaj interpretimit. Ngjyrat dhe format nuk janë asnjëherë vetëm formale, ato janë simbolike, të ngarkuara emocionalisht dhe përplot fantazma.

Si artist që jeton në Londër me rrënjë në Kosovë, Racaj zë një hapësirë të ndërmjetme, njëkohësisht i vendit dhe i huaj. Ai sjell këtë vetëdije të dyfishtë në punën e tij, ku kuadrimi bëhet i stërhollë, i qëllimshëm dhe gjithmonë i vëmendshëm.

Biografi

Blerim Racaj është artist pamor kosovaro-britanez i cili jeton në Londër dhe punon kryesisht me fotografi. Veprimtaria e tij përdor gjuhën pamore dokumentare për të eksploruar temat e hibriditetit kulturor dhe identitetit diasporik, duke zhvilluar gjithashtu një dialog vizual me elementet efemerale nga mjedisi i tij i përditshëm.

Puna e tij është shfaqur anembanë Evropës, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Italinë, Spanjën, Kroacinë dhe Kosovën. Në mesin e ekspozitave të veçuara të tij janë Global Photography: Looking at/ Looking for, Galleria Contemporaneo, Mestre, Venedik (2010); Photodays Photo Festival, Rovinj (2013); Renaissance Photography Prize 2014, Getty Gallery, Londër (2014); Reflect the Truth, China Design Centre, Londër (2016), Nexos, Valencia (2017), dhe Nisesos Chronicles, Prishtinë (2023).

Në vitin 2014, u nderua me Çmimin Fotografik Taylor Wessing nga Galeria Kombëtare e Portreteve në Londër. Racaj ka diplomë Master në Studimet e Fotografisë nga Universiteti i Westminster në Londër.

Bardhi Haliti është dizajner grafik dhe hulumtues me bazë në Amsterdam. Ai ka punuar si dizajner i pavarur në Nju Jork dhe Prishtinë përpara se të merrte diplomën master nga Werkplaats Typografie, Arnhem në vitin 2014. Haliti ishte dizajner në rezidencë në Jan van Eyck Academie, Maastricht nga 2015–16.

Ai është kritik i jashtëm në Programin Master në Dizajn Grafik në Akademinë e Arteve të Estonisë dhe ishte profesor i përkohshëm në HfG Karlsruhe në 2024. Haliti ishte ligjërues në programin e përkohshëm master The Commonors’ Society në Sandberg Instituut (2018–2020) në Amsterdam. Ai ka mbajtur ligjërata dhe seminare në institucione të ndryshme duke përfshirë Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam; HfK Bremen; École Nationale Supérieure des Beaux-Arts de Lyon, Kunsthalle Wien, dhe Rhode Island School of Design ndër të tjera. Në vitin 2011, Haliti bashkëthemeloi REDO, një festival vjetor ndërkombëtar i dizajnit grafik dhe arteve pamore në Prishtinë, dhe që atëherë ka shërbyer si drejtor programit. Në vitin 2019, libri i Halitit May 25 is now October 1 u botua nga cPress, Cyrih. Libri është rezultat i një kërkimi shtatëvjeçar që merret me natyrën multifunksionale të hapësirave publike në të cilat pasqyrohen cikle më të mëdha socio-politike dhe kulturore.

-Teksti nga Bardhi Haliti./ KultPlus.com


UNI organizon workshop mbi Telerehabilitimin në kuadër të projektit E-PHYSIO

Posted on by Kult Plus

UNI – Universum International College organizon workshop mbi Telerehabilitimin në kuadër të projektit E-PHYSIO që implementohet nga konzerciumi prej disa Universiteteve Evopriane dhe Financohet nga Erasmus+, Komisioni Evropian.

UNI – Universum International College, i fuqizuar nga Arizona State University, partner në organizimin e workshop-it mbi telerehabilitimin të projektit E -physio, bashkë financuar nga Programi Erasmus+ i Bashkimit Evropian.

Gjatë këtij seminari, morrën pjese partnerët e programit E-physio Telererehabilitimi “Universum International College UNI-it, University of Medicine and Pharmacy in Craiova – UMFCV, University of Craiova – UCV, Burgas Free University, Mersin University, European University Of Tirana UET, Sports University of Tirana, Universum International College, Alma Mater European Campus College Rezonanca.

Projekti E-PHYSIO ka për qëllim të përmirësojë njohuritë teorike, aftësitë dhe kompetencat në lidhje me telerehabilitimin për studentët dhe mësimdhënësit në institucionet e arsimit të lartë të vendeve pjesëmarrëse në Ballkanin Perëndimor. Arritja e këtij objekti do të çojë në një integrim më të mirë të specialistëve të ardhshëm në tregun e punës, studenteve duke I’u përshtatur trendeve dhe kërkesave aktuale.

Objektivat e projekti; Të përmirësojë njohuritë teorike, aftësitë dhe kompetencat në lidhje me telerehabilitimin për studentët dhe mësimdhënësit në institucionet e arsimit të lartë që marrin pjesë në Ballkanin Perëndimor.

Të forcojë kapacitetet e organizatave partnere të Ballkanit Perëndimor për të modernizuar sistemet e tyre të arsimit të lartë dhe për t’u përgjigjur sfidave aktuale në tregun e punës duke implementuar qasje telerehabilitimi në nivelin organizativ të universiteteve.

UNI – Universum International College është i menaxhuar dhe fuqizuar nga Universiteti Shtetëror i Arizonës (ASU), i njohur si Universiteti Nr.1 në SHBA për inovacion.

TI JE UNIK! Krijo suksesin tënd, me edukim amerikan. Fuqizohu nga Arizona State University, Universiteti më i madh publik në SHBA. Studio në UNI duke aplikuar këtu! / KultPlus.com

Më 13 qershor fillon edicioni XX i Garave ArsKosova

Posted on by Kult Plus

Edicioni Jubilar (XX) i Garave të Muzicientëve të Rinj “ArsKosova” fillon të premten.

Nga data 13, 14 dhe 15 qershor 2025, do të garojnë muzicientë të rinj nga Kosova dhe shtete të tjera në kategoritë: instrumente, solo këndim, kompozim dhe solfezh.

Pjesëmarrësit, nga mosha 5 deri në 26 vjeç, do të prezantojnë arritjet e tyre artistike dhe performuese gjatë këtij viti shkollor e akademik. Ata do të vlerësohen nga një jurí prej 30 anëtarësh – profesorë dhe instrumentistë të shquar vendorë dhe të huaj.

Aplikimi i kandidatëve mbyllet sonte (data 10 qershor 2025), ora 23:59.
Listat dhe oraret e garuesve do të shpallen më 11 dhe 12 qershor 2025.

Në mbrëmjen finale, për çmimin e ndarë nga Fondacioni ArsKosova, do të garojnë kandidatët që vlerësohen me 100 pikë maksimale për tre ditë radhazi.

Çmimet e Garave “ArsKosova 2025”:

FONDACIONI MUZIKOR ARSKOSOVA:

Çmimi GRAND PRIX ARSKOSOVA 2025
(500 €)

Çmimi për koncert solistik recital / koncert solo me orkestër harkore
gjatë Festivalit Kosova KamerFest dhe gjatë projekteve vjetore të Fondacionit ArsKosova 2025

Çmimi: 4 masterklase falas
gjatë projekteve të Fondacionit ArsKosova 2025

Çmimi i Kompozitorit: AKIL M. KOCI
(500 €)

Çmimi i Violinistes: DRITA DIDA
(500 €)

Çmimi CHOPIN PIANO FESTIVAL & ASSOCIATION

Koncert & shpërblim prej 200 €

Çmimi ESTA KOSOVË
(European String Teacher’s Association Kosovo)

Masterklasë falas me profesorë ndërkombëtarë

Gjatë dy dekadave të kaluara (2003–2024), këta artistë të rinj kanë qenë finalistë dhe fitues të çmimit GRAND PRIX ARSKOSOVA, Çmimit Tradicional të Kompozitorit Akil Koci, Çmimit Chopin Association dhe Çmimit të Violinistes Drita Dida:

Xhafer Xhaferi – violinë (Maqedonia e Veriut)

Genc Qivljaku – kitarë (Kroaci)

Franc Koruni – kitarë (Shqipëri)

Besa Llugiqi – soprano (Kosovë)

Drilon Çoçaj – kitarë (Kosovë)

Marigona Qerkezi – flaut & solokëndim (Kosovë)

Ramë Lahaj – tenor (Kosovë)

Dimitar Mihajlovski – violinë (Maqedonia e Veriut)

Festim Haxhikadrija – violinë (Kosovë)

Pei Wen Liao – violinë (Taiwan/SHBA)

Art Marika – piano (Shqipëri)

Orenc Graca – piano (Shqipëri)

Furkan Osyazici – piano (Turqi)

Era Çaushi – piano (Shqipëri)

Berk Başaran – violinë (Turqi)

Dejon Bendaj – violinë (Shqipëri)

Fatjona Maliqi – piano (Kosovë)

Megi Rexhepi – klarinetë (Kosovë)

Zanë Abazi – flaut (Kosovë)

Andi Duraku – piano (Kosovë)

Klaudio Zoto – violonçelo (Shqipëri)

Rron Bakalli – violinë (Kosovë)

Redi Lupo – piano (Shqipëri)

Lejla Beqiri-Vula – flaut (Maqedonia e Veriut)

Redio Stole – violinë (Shqipëri)

Xhevrije Tule – piano (Maqedonia e Veriut)

Anila Aliu – piano (Kosovë)

Nika Ulbl – violinë (Slloveni)

Lisa Sahatçiu – piano (Kosovë)

Fatbardh Dubovci – trombon (Kosovë)

Yll Daklani – kompozim (Kosovë)

Diar Aliu – kitarë (Kosovë)

Leonardo Dimoski – violinë (Maqedonia e Veriut)

Fisnik Shkodra – klarinetë (Kosovë)

Era Kume – piano (Shqipëri)

Leufat Buçuku – violinë (Kosovë)

Arsim Gashi – violinë (Kosovë)

Klea Bardhoshi – violinë (Shqipëri)

Janela Nini – violinë (Greqi/Shqipëri)

Granit Musliu – tenor (Kosovë)

Elsa Gashi – piano (Kosovë)

Diell Ballata – flaut (Kosovë)

Urim Maliqi – kitarë (Kosovë)

Ajas Vitaku – kitarë (Kosovë)

Ledian Shala – piano (Kosovë)

Sibora Resyli – violinë (Kosovë)

Lindi Pasha – violinë (Kosovë)

Milot Mehmeti – kitarë (Kosovë)

Blenda Kelmendi – soprano (Kosovë)

Leonor Nebiu – klarinetë (Kosovë)

Hana Abdullahi – violinë (Maqedonia e Veriut)

Diell Pasha – piano (Kosovë)/ KultPlus.com

Nesër mbahet edicioni i tretë “Poetët e Simfonisë”

Posted on by Kult Plus

Në shenjë të kremtimit të 26-vjetorit të çlirimit të Kosovës, të enjten, më 12 qershor 2025, në orën 19:00, në restaurantin “Symphony”, do të mbahet edicioni i tretë i aktivitetit të përvitshëm letrar “Poetët e Simfonisë”.

Në këtë mbrëmje të veçantë, magjia e vargjeve poetike do të shoqërohet me tingujt e bukur të kitarës në ambientin e mrekullueshëm e frymëzues të “Symphonisë”.

“Poetët e Simfonisë” është mbrëmje e autorëve: Lulzim Tafa, Xhevahire Izmaku, Binak Kelmendi, Naime Beqiraj, Jeton Kelmendi, Bujar Tafa, Isuf Hoxha, Arben Veselaj, Jona Bajraj dhe Sali Bashota./ KultPlus.com

Çka mund t’iu ikë panaireve

Posted on by Kult Plus

Shkruan: Serbeze Haxhiaj

Panairet e librit shpesh ngjajnë me një vazhdim reklame, për librin, ku shiten e blihen titujt që në të shumtën u është bërë një promovim paraprak. Përveç veprave klasike, shumë prej librave të mirë shpesh janë më shumë punë jehone që marrin me ndihmën mediatike. Kjo ngjan kudo. Këtë madje më së miri na e tregojnë çdo vit librat e fituesve të çmimit “Nobël” në letërsi, që ndodh të mos dimë aq shumë për ta ose për autorët e tyre deri në ditën kur gjithçka ndryshon. Në hapësirën tonë shqiptare viteve të fundit është një libër që mund t’u ketë ikur nga vëmendja  vizitorëve të panaireve të librit në Prishtinë e në Tiranë;  “Valbona” e Kolë Kurtit, një botim i shtëpisë botuese “Onufri” në Tiranë.

Ky libër është një dëshmi e fuqishme për dy anë të realitetit shqiptar. Frikën për t’u ballafaquar me të kaluarën dhe me realitetin, shpesh të zymtë, të vajzave nga zona ku zakonet e forta tradicionale përthyhen në cepat e errët të kryeqytetit. Interesi i Kurtit është përqendruar te traditat e dallueshme e të ashpra të Ballkanit, ku askush nuk harron asgjë. Libri që në origjinal u shkrua në gjuhën angleze në vitin 2015, dhe u përkthye në vitin 2023, ndërthur, pa hetuar, dimensione të një realiteti tronditës brenda gjashtë dekadave në Shqipëri.

Diktatura komuniste e Shqipërisë normalizoi izolimin, internimet, burgosjet, ekzekutimet e përhapura, ndalimin e fesë dhe të pronës private, një dorë që ia theu shpinën lirisë së Shqipërisë, duke e sjellë një kohë çnjerëzimi.

Demokracia normalizoi goxha shumë një pajtim metafizik me të.

 Në librin e Kurtit trashëgimia e terrorit komunist vazhdon të peshojë fuqishëm, në të paktën tre breza në familjen e tij shkodrane dhe në shoqërinë shqiptare në tërësi.

Paraardhësit e tij në Shkodër ishin të arsimuar jashtë vendit e të pasur, dhe komunistët i urrenin ata. Si një djalë që u rrit jashtë atdheut të tij, oreksi i tij i të shkruarit gjeti mjaft ushqim në këtë errësirë ​​dhe mister.

“Valbona”- personazhi i librit është një fije e lidhjes së përpjekjes së njeriut për të ndryshuar, adaptuar, shpesh duke bërë kapërcime imagjinare në një botë gjithnjë e më të pamëshirshme teknologjike.

“Valbona”  eksploron se si vendi ka ndryshuar, por në kontraste të forta pasuria dhe varfëria, moderniteti dhe tradicionalizmi jetojnë nën një kulm. Në këtë mjedis një e re nuk është  aq e lehtë të integrohet në skenën shoqërore të kryeqytetit dhe fasadave komplekse që shumë njerëz duket se kanë ndërtuar.

Ai zbulon diçka nga marrëdhënia e tendosur që ka ekzistuar prej kohësh pothuajse kudo mes urbanes e rurales, mes qytetit dhe fshatit.

E kaluara e zymtë peshon fuqishëm në të tashmen, pavarësisht se një shtrese të shoqërisë shqiptare i pëlqen për ta shmangur.

Në përshkrimet thellësisht tronditëse të dhunës, ata që flasin në këtë libër janë personazhe që në shëmbëllimin e atë Zef Pllumit “rrojnë për të treguar” në një pikë kulminante agonizuese, ku asgjë nuk është më e frikshme. Kujtimet e familjes së Kolë Kurtit gjithashtu japin mësime të qarta për të sotmen.

Kapitujt e historitë e librit ndjekin një trajektore mbërthyese, duke të kthyer pas në kohë dhe në hapësirë, në mjedise e ngjarje të jetuara ose të dëgjuara, në një botë të vogël e të mjerueshme në vuajtje, e po kaq të madhe në reflektimet e autorit mbi to. 

Ta lexosh atë nuk do të thotë të gjesh jetë të ndriçuara nga stili drithërues i jetës, por jetë të ngecura në lavjerrësin e madh të historisë, të së kaluarës dhe të ardhmes së Shqipërisë./ KultPlus.com

Visar Kryeziu, Vjosa Sadriu Hamiti e Ridvan Slivova, takim me fotoreporterë e gazetare në KultPlus Caffe Gallery

Posted on by Kult Plus

Visar Kryeziu, Vjosa Sadriu Hamiti e Ridvan Slivova janë një ndër fotoreporterët dhe gazetarët e kohës së luftës, që nëpërmjet punës së tyre edhe është dokumentuar një pjesë e viteve të vështira të popullit shqiptar. 

Që të tre do të tregojnë për përjetimet e tyre përgjatë asaj periudhe, për ngjarjet që i kanë lënduar më së shumti, për rëndësinë e lajmeve në atë kohë.

Kjo ngjarje do të mbahet në kuadër të shënimit të 26-të vjetorit të Çlirimit të Kosovës, dhe mbështetet nga Ministria për Kulturë, Rini dhe Sport. 

Takimi me fotoreporterët e luftës dhe gazetare do të mbahet sot, prej orës 19:00 në KultPlus Caffe Gallery.

Hyrja është e lirë./ KultPlus.com 

Sot fillon Panairi i 25-të i librit “Prishtina 2025” – kryengjarja e librit në Kosovë

Posted on by Kult Plus

Kryengjarja e librit në Kosovë, Panairi mbarëkombëtar i librit “Prishtina 2025” do mbahet më 11-15 qershor.

Me moton “Inteligjenca rrjedh nga libri” vjen edicioni i 25-të i Panairit të librit, organizuar nga Shoqata e Botuesve të Kosovës, me ndihmën dhe bashkëpunimin e vyer të Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Komunës së Prishtinës dhe Pallatit të Rinisë.

Ceremonia e hapjes do të mbahet sot në orën 12:00 dhe do të transmetohet drejtpërdrejtë, traditë kjo e televizionit publik të Kosovës, RTK.

Panairi do të jetë i hapur për vizitorë çdo ditë nga ora 9:00-21:00. Panairi do të mbyllet më 15 qershor në orën 19:00.

Hyrja për vizitorë: pa pagesë!

Marrin pjesë rreth 100 botues nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Diaspora.

Numri i titujve të rinj: rreth 2000. Numri i titujve të viteve të fundit: rreth 6000.

Përvjetorët që shënohen në Panairin e 25-të të librit janë:

– 100-vjetori i lindjes së Martin Camajt

– 150-vjetori i lindjes së Faik Konicës

– 200-vjetori i lindjes së Pashko Vasës

– 400-vjetori i lindjes së Pjetër Bogdanit

Mbi 40 aktivitete, promovime, autorë të pranishëm në panair, ku spikasin:

Panairin pritet ta vizitojnë rreth 30000 vizitorë: studentë, nxënës të shkollave fillore dhe të mesme të Kosovës, qytetarë dhe personalitete të shquara nga jeta akademike, letrare, politike e intelektuale e Kosovës. Ky panair përkon edhe me përvjetorë të rëndësishëm që do të shënohen me aktivitete, përkujtime e debate. Do të ketë të ftuar specialë, shkrimtarë nga Franca, etj./ KultPlus.com

Rritet numri i turistëve të huaj në Kosovë, këto janë vendet nga vijnë

Posted on by Kult Plus

Turizmi në Kosovë ka shënuar rritje të ndjeshme gjatë muajit prill 2025, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Sipas të dhënave zyrtare, numri i përgjithshëm i vizitorëve është rritur për 12.4%, ndërsa net qëndrimet e tyre kanë pasur një rritje edhe më të theksuar prej 17.9%.

Këto shifra tregojnë një rikthim të fuqishëm të interesimit për Kosovën si destinacion turistik, si nga vizitorët vendës ashtu edhe nga ata të huaj.

Sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK) në prill të vitit 2024 numri i vizitorëve të jashtëm ishte 30 mijë 014, ndërkaq në prill të vitit 2025 numri i tyre është  32 mijë e 432 vizitorë.

“Në Republikën e Kosovës, në muajin prill 2025, krahasuar me muajin prill 2024, numri i vizitorëve ka pasur rritje për 12.4% ndërsa net qëndrimet e tyre kanë pasur rritje për 17.9%”, thuhet në raportin e Agjencisë së Statistikave të Kosovës.

Numri më i madh i vizitorëve të huaj është nga Shqipëria, Gjermania, Turqia, Zvicra etj./ KultPlus.com

Mbretëria e rrënuar e Kosovës

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Beqir Musliu

Zemra kemi mundur t’i nxjerrim në secilin trëndafil
Derisa bozhuret të ligjërojnë mbi atë mbretëri
Që është rrënuar deri në gurin e fundit të themelit
Përse nuk arritën ka krijojnë as pamjen e mykur

Këtu asgjë nuk është në atë vend siç ka qenë
As beteja që ka vallëzuar me koka dhe shpata
Zllapohet tash gjaku e bozhuret hanë vetveten
Në mungesë të bukës që e sosi mbretëria e marrë

Luftëtarët i varëm për degët e historisë
Kemi mundur t’i kërkojmë fëmijët tanë nëpër luftëra
Të cilët na i mësuan emrat si të stërgjyshërve
Apo i ndrydhën në këtë ditë që është jatagan

Nëse prapë zë fill beteja atëherë ku jemi ne
Do të ktheheshim në zanafillë apo do të mbylleshim
Në zemrat e bozhureve si në zemrat tona robër
Të ëndërrojmë parajsën e kuqe si vuajtjen tonë

Por këtu gjithçka tjetër është rrënuar përveç nesh./ KultPlus.com

11 qershor 1999, futja e NATO-s në Kosovë dhe çlirimi nga pushtimi serb

Posted on by Kult Plus

Nga Jusuf Buxhovi

Shtetndërtimi i Kosovës, nga përpjekjet e vazhdueshme, fillimisht që të mos pranohet pushtimi serb nga viti 1912, ripushtimet nga vitet 1918 dhe 1944, si dhe përpjekjet e saj për etnocid, kultorocid dhe së fundit për gjenocid, përpjekje këto, që në fund të viteve të gjashtëdhjeta e deri në fund të atyre të tetëdhjetave, do të kthehen në përpjekjet që pushtimi të zëvendësohet me Republikën e Kosovës në federatën jugosllave, do të ishte i vështirë ose i pamundur fare, pa fushatën ajrore të NATO-s nga 24 marsi deri më 10 qershor 1999, kur në Kumanovë, gjeneralët jugosllavë nënshkruan marrëveshjen kapitulluese për tërheqjen e të gjitha forcave policore dhe ushtarake nga Kosova. Të nesërmen, pasi që do të jetë miratuar rezoluta 1244 e KS të OKB-së dhe hyrjes së saj në fuqi një ditë më vonë, me fillimin e tërheqjes së forcave ushtarake dhe policore serbe nga Kosova si dhe fillimin e futjes së forcave të NATO-s, në kuadër të KAFOR-it, fillon çlirimi i Kosovës nga pushtimi 87 vjeçar serbo-jugosllav.

Kjo i hapi rrugë protektoratit ndërkombëtar në Kosovë nën mbikëqyrjen e OKB-së në kuadër të misionit të UNMIK-ut, që mori fund më 17 shkurt 2008 kur Kosova shpalli pavarësinë. / KultPlus.com

Nën madhështinë e veprave të Chopin, Peter Donohoe përmbyll edicionin e sivjetshëm të Chopin Piano Fest

Posted on by Kult Plus

Flonja Haxhaj

Mbrëmë, publiku në Prishtinë pati mundësinë të jetë dëshmitar i një mbrëmje muzikore që kumbonte nën tingujt e veprave të Chopin, interpretuar me mjeshtëri nga pianisti i njohur britanik, Peter Donohoe, në koncertin që përmbylli edicionin e sivjetshëm të festivalit ‘Chopin Piano Fest Prishtina’, shkruan KultPlus.

Në një atmosferë intime dhe të përqendruar tek lëvizjet e Donohoe, audienca pati mundësinë të dëgjojë disa nga veprat më të rëndësishme të kompozitorit Frédéric Chopin.

Koncerti nisi me Barcarolle, Op. 60, një vepër lirike që ngërthen në vete lëkundjen e një varke imagjinare në një natë të qetë veneciane, interpretim ky që e përgatiti publiku që në fillim me bukurinë artistike që do ta përcjellte edhe në pjesën e mbetur. Më pas, Donohoe intepretoi  Polonaise-Fantaisie, Op. 61, një nga veprat më enigmatike dhe të fuqishme të Chopin.

Në vazhdim, Donohoe solli dy Nokturnet, Op. 62 dhe më pas Tre Valset, Op. 64 e mbyllën pjesën e parë të koncertit me një shpërthim tingujsh që shkonin nga dramatikja, te e qeta dhe më melankolike.

Pas pushimit, mbrëmja mori një drejtim tjetër artistik, duke shpalosur jehonën e ndikimit të Chopin. Donohoe interpretoi me mjeshtëri ‘10 variacionet dhe fugën mbi një temë të Chopin’ nga kompozitori italian Ferruccio Busoni.

Koncerti u përmbyll me ‘22 variacionet mbi një temë të Chopin-it nga Sergei Rachmaninoff’, ku çdo notë solli një dramë të brendshme, ndjeshmëri dhe virtuozitet. E gjithë kjo performancë më shumë se dy-orëshe u shoqërua me ovacione dhe brohoritje nga publiku, në formë mirënjohje për këtë përjetim.

Pas interpretimit të tij të fuqishëm në mbrëmjen përmbyllëse të Chopin Piano Fest Prishtina, pianisti i Peter Donohoe ndau me KultPlus përshtypjet e tij me një reflektim të thellë mbi përvojën muzikore dhe marrëdhënien e tij me repertorin e zgjedhur.

Donohoe theksoi se Chopin është ndër kompozitorët më sfidues për një pianist, jo vetëm për kërkesat teknike, por edhe për ndjeshmërinë e thellë dhe kompleksitetin muzikor që kërkon interpretimi i veprave të tij.

“E konsideroj Chopin-in, në shumë mënyra, si një nga kompozitorët më kërkues për pianon. Ai, në një farë mënyre, e shpiku stilin modern të të luajturit në piano. Dhe çdo gjë që është shkruar para se ai të jetonte është krejtësisht ndryshe. Edhe shumica e muzikës pas tij është gjithashtu ndryshe. Është një lloj unikaliteti. Qëndron më vete si një individualist. Dhe për mua, kjo ka qenë shumë, shumë sfiduese, disi e ngjashme me Mozart-in, por në një mënyrë pak më ndryshe. Por edhe Mozart qëndron i veçuar mbi të gjithë të tjerët. Dhe këta dy kompozitorë, për mua, janë më të vështirët nga të gjithë, nga aspekti muzikor, teknik, në gjithçka”, tha Donohoe teksa shtoi  se është kënaqësi për të që të interpretojë veprat e tij në Prishtinë, në festivalin që mban emrin e Chopin.

Po ashtu, pianisti foli edhe në lidhje me përshtypjet nga publiku dhe qyteti i Prishtinë, duke rikujtoi vizitën e tij të parë në Prishtinë, më shumë se një dekadë më parë.

“Ishte viti 2010 kur erdha për herë të parë, dhe ndryshimi që ka ndodhur që nga ajo kohë është i pabesueshëm, më pëlqen të jem pjesë e këtij ndryshimi dhe ta shoh atë të ndodhë. Është vërtet e mrekullueshme. Dhe janë njerëz shumë të mirë. Sigurisht që janë. Duhet ta them këtë sepse vërtet e mendoj”, tha mes tjerash Donohoe.

Në përmbyllje të këtij edicioni, drejtoresha artistike e festivalit, Lejla Pula, mes emocionesh ndau me KultPlus arritjet e këtij edicioni. Ajo theksoi prezencën e artistëve nga trembëdhjetë shtete të ndryshme, përkushtimin e tyre artistik, si dhe lidhjen e veçantë që tashmë është krijuar me publikun e Prishtinës, një publik që vjen i përgatitur, me njohuri dhe vlerësim të thellë për artistët që performojnë.

“Sivjet kanë qenë nga trembëdhjetë shtete të ndryshme, domethënë artistë që kanë performuar në skenën e Chopin Piano Fest dhe mund të them se vërtet është mbresëlënëse edhe interesimi i publikut,  Jemi bërë si familje sepse njerëzit që vijnë, dinë çka i pret, domethënë i lexojnë emrat e artistëve, lexojnë për ta dhe dijnë çfarë bagazhi kanë. Kemi qenë dëshmitarë që interpretimi ishte fantastik qysh nga fillimi, ne kemi pasur edhe recitale pianistike duke filluar nga pianistja polake e cila e ka hapë me një mbrëmje të Shopenit edhe sonte po e mbarojmë me rezidentin e festivalit, maestro Peter Donohoe,  i cili është vërtet legjendë e pianizmit botëror, ai përsëri e ka pranuar ftesën tonë dhe e luan një program të jashtëzakonshëm, të vështirë e virtuoz”, shprehet Pula për KultPlus, duke shtuar mes tjerash që si organizatorë janë të kënaqur me arritjet e këtij edicioni.

Besa Luzha, po ashtu bashkë-organizatore e Chopin Piano Fest Prishtina, foli për KultPlus për edicionin e sivjetëm, duke vënë theksin jo vetëm te suksesi artistik i festivalit, por edhe te ndikimi i tij tek publiku pa marrë parasysh nëse janë muzikantë apo jo.

“Në këtë edicion të ‘Chopin Piano Fest’, pothuajse çdo mbrëmje ka pasur publik të ndryshëm, ka pasur edhe të tillë që kanë ardhë pothuajse në çdo mbrëmje. E bukura e festivalit është kur ofron, mbrëmje të ndryshme, me ngjyra të ndryshme, me përmbajtje të ndryshme dhe tërheqë audiencë të ndryshme. Kështu që kemi pasë të ri, të moshuar, muzikantë, jomuzikantë. Për neve kjo është shumë me rëndësi sepse festivali ka këtë mission, të promovojë muzikën klasike edhe te ata që nuk merren profesionalisht me të. Kemi pasë jashtëzakonisht risi, emra të ri, interpretime të reja. Niveli është veç duke shku duke u vërejtë”, theksoi Luzha.

I pranishëm në këtë ngjarje, kryetari i Prishtinës Përparim Rama u shpreh mirënjohur ndaj organizatorëve  që çdo vit sjellin këtë frymë të muzikës klasike në kryeqytet.

Është kënaqësi e veçantë që të jem së bashku me të gjithë ju dashamirë të artit. I falënderoj nga zemra dy organizatoret Besën dhe Lejlën që na e mbushin kryeqytetin me tingujt të mrekullueshëm çdo vit. Edhe këtë vit, jemi në vitin e 15-të të ‘Chopin Piano Fest’ ku arti e kultura shkëlqejnë në kryeqytet nga artistë të vendeve të ndryshme të botës, prej Polonisë në ShBA, Francë, Itali e nga vende të ndryshme të botës që vijnë këtu dhe në njëfarë mënyre edhe sjellin dashuri tek ne por edhe bijnë në dashuri me kryeqytetin, prandaj dua ti falënderoj të gjithëve na krijojnë këtë atmosferë të mrekullueshme këtu në Prishtinë.

Ndërkaq, Chopin Piano Fest Prishtina është mbajtur nga 8 maj deri më 9 qershor, e përgjatë këtyre ditëve, publiku ka pasur undësinë të dëgjojë kryevepra të muzikës botërore, interpretuar nga artistë vendor e të huaj./KultPlus.com

Më 16 qershor nis edicioni i 13-të i FemArt, festivali nis me performancën e Shkodrës Elektronike

Posted on by Kult Plus

Më 16 qershor do të hapet edicioni i 13-të i festivalit FemArt, nën organizimin e Artpolis – Qendra për Art dhe Komunitet, në bashkëpunim me Komunën e Prishtinës, përcjell KultPlus.

Këtë vit, hapja e festivalit përkon me Ditët e Çlirimit të Prishtinës.

Në natën hapëse do të performojë ‘Shkodra Elektronike’, grupi që perfaqësoi Shqipërinë në Eurosong 2025.

Ndërkaq, këtë vit FemArt vjen me moton ‘Çliroje mendjen’ dhe do të zgjasë deri më 21 qershor./KultPlus.com

Shengyl Ismaili shpallet ‘Aktorja më e mirë’ në SEE Film Festival

Posted on by Kult Plus

Aktorja Shengyl Ismaili është nderuar me çmimin “Aktorja më e mirë” në edicionin e 15-të të festivalit ndërkombëtar të filmit SEE Film Festival, përcjell KultPlus

Ajo fitoi këtë vlerësim të rëndësishëm për rolin e saj në filmin “Okarina”, me regji nga Alban Zogjani.

Në vijim KultPlus ua sjell njoftimin e aktores Shengyl Ismaili:

Me filmin ”OKARINA” fitova cmimin Aktorja me e mire e festivalit “SEE FILM FESTIVAL” te edicionit te 15, e pranoj me shume mirenjohje e dashni!

Falenderim i vecant i shkon regjisorit Alban Zogjani qe ma besoj ket rol e qe nuk u pendu ( BESOJ) si dhe kolegeve te mi te filmit Jehon Gorani, dhe Kastriot Shehi.

Ky cmim eshte per ekipin, per perkushtimin, per artin tone qe nuk njef kufi!/KultPlus.com

Përfshirja e Vjosës në trashëgiminë botërore të UNESCO-s, Kumbaro: Vendimi zyrtar pritet në shtator

Posted on by Kult Plus

Lumi Vjosa, i njohur si lumi i fundit i egër në Europë, pritet të përfshihet në listën e trashëgimisë së mbrojtur nga UNESCO, si pjesë e programit ndërkombëtar “Njeriu dhe biosfera”.

Lajmi u bë i ditur gjatë një takimi të zhvilluar në Nice mes ministres së Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro si dhe drejtoreshës së përgjithshme të UNESCO-s, Audrey Azoulay, një mbështetëse e vazhdueshme e Shqipërisë dhe e përpjekjeve të saj për mbrojtjen e pasurive kulturore dhe natyrore.

“Audrey Azoulay, një mikeshë e vyer e Shqipërisë me të cilën kemi pasur bashkëpunim të shkëlqyer në fushën e kulturës. Tani po kurorëzojmë një tjetër arritje të përbashkët: përfshirjen e Vjosës në trashëgiminë e UNESCO-s, si simbol i harmonisë mes natyrës dhe njeriut”, u shpreh ministrja Kumbaro.

Kumbaro shtoi se vendimi zyrtar për përfshirjen e Vjosës pritet në shtator, çka do ta bëjë këtë zonë unike natyrore pjesë të listës prestigjioze të trashëgimisë botërore.

Ky do të jetë një hap i rëndësishëm jo vetëm për Shqipërinë, por për të gjithë rajonin, duke e përforcuar statusin e Parkut Kombëtar të Vjosës si i pari i këtij lloji në Europë.

Lumi Vjosa është i njohur si “lumi i fundit i egër në Europë”, pasi rrjedh në mënyrë të lirë për rreth 270 km, nga burimet në malet e Pindit në Greqi (ku quhet Aoos), deri në derdhjen në detin Adriatik në Shqipëri.

Lugina e Vjosës është një ekosistem unik, që përfshin habitate të ndryshme si pyje, ishuj ranorë dhe toka bujqësore, më shumë se 1100 lloje bimore dhe shtazore, përfshirë specie të rrezikuara si vidra, pelikanët dalmatianë dhe peshq endemikë, është një korridor migrimi për shumë shpendë dhe një zonë e rëndësishme për biodiversitetin europian./atsh/KulPlus.com