Njerëzit e mëdhenj, përgjatë historisë përveç që kanë krijuar vepra të mëdha, gjithashtu kanë lënë fjalë të cilat edhe sot i përdorim.
Janë shprehje të thëna nga njerëz që e kanë provuar shijen e pushtetit, siç është rasti i Presidentit të Shteteve të Bashkuara, Xhejms Buhanan, teksa i dorëzonte detyrën pasardhësit Abraham Linkoln: “Nëse ju zotëri, duke hyrë në këtë shtëpi jini po aq i lumtur sa unë që po dal, atëherë ju jini njeriu më i lumtur në botë”. Por ka dhe xhevahire të tjera mendimi, ku duket se gjithë përvoja e një njeriu që ëndërron të merret me politikë përmblidhet në pak fjalë. “Një politikan mendon për zgjedhje të ardhshme, kurse një burrë shteti mendon për brezin e ardhshëm”.
Arbresh.info, ju sjell disa nga thëniet më të famshme për politikën
1- “Politika përbëhet nga dy fjalë, ‘poli’, e cila është fjalë greke dhe do të thotë ‘shumë’ dhe ‘tik’, një lloj insekti gjakpirës” Gore Vidal”. /Xhon Adams
2- “Një politikan profesional është një njeri i çnderuar profesionalisht. Për të kapur një post sa më të lartë, atij i duhet të bëjë aq shumë kompromise dhe të pësojë aq shumë poshtërime, saqë në fund nuk ka ndonjë ndryshim të madh me një prostitutë”/H.L. Mencken
3- “Nëse ju, zotëri, duke hyrë në këtë shtëpi (Shtëpia e Bardhë), jeni po aq i lumtur sa unë që po dal, atëherë ju jeni njeriu më i lumtur në botë”. /Xhejms Buhanan-Abraham Linkolnit
4- “Një nga gjërat që politika më ka mësuar mua është se burrat nuk janë të një seksi të arsyetuar apo të arsyeshëm”./Margaret Theçër
5- “Brenda pak muajve të parë të presidencës unë zbulova se, të jesh president, është si të shkosh kaluar mbi një tigër. Njeriu që e nget, duhet ta vazhdojë ta ngasë, ose ndryshe gëlltitet”. /Harri S. Truman
6- “Mënyra më e mirë për ta mbajtur fjalën është të mos e japësh atë”/Napoleoni
7- “Politikani është ai person me politikën e të cilit nuk jeni dakord; nëse jeni dakord me të, ai është burrë shteti”. /Dejvid Llojd Xhorxh
8- “Politikanët janë gjithandej të njëjtë. Ata premtojnë të ndërtojnë një urë edhe aty ku nuk ka lumë”. /Nikita Hrushov
9- Nuk ka më komunist se ish-komunisti që lufton komunizmin./Valsav Havel
10- Çdo qeveri degjeneron kur iu besohet vetëm sundimtarëve të popullit. Populli është i vetmi rrëzues i tyre./ Tomas Xhefërson
11- “Nëse tani nuk mund t’u japim fund ndryshimeve tona, të paktën mund të ndihmojmë ta bëjmë botën më të sigurt për diversitet”. /Xhon F. Kenedi
12- “Konservatori është ai që i zë rrugën historisë duke i bërtitur “Ndal!”./Uilliam F. Baklej, i riu
13- “Nëse jemi të fortë, forca jonë do të flasë vetë. Nëse jemi të dobët, fjalët nuk të ndihmojnë dot”. /Xhon F. Kenedi
14- “Unë kurrë nuk do të kërkoj, kurrë nuk do të refuzoj, madje kurrë nuk do të jap dorëheqjen nga një post”. /Xhorxh Uashington
15- “Një nga lukset e jetës së një politikani është se e shikon veten, ashtu siç e shikojnë atë të tjerët”./Xho Klark
16- “Liberali është ai që është aq tolerant, sa mund të mos mbajë as anën e tij në një grindje”./ Robert Frost
17- “Politikani e ndan njerëzimin në dy klasa: Në vegla dhe në armiq”./Fridih Niçe
18- “Arti i të qenit burrë shteti është të parashikojë të pashmangshmen dhe të përshpejtojë shfaqjen e saj”./Talejrand
19- “Përderisa një politikan nuk e beson kurrë atë që thotë, ai befasohet kur të tjerët e befasojnë”. /Sharl de Gol
20- Rreziku i luftës lind atëherë kur një komb bëhet pafundësisht më i fuqishëm se konkurruesi i mundshëm i tij/Richard Nikson
21- Terrori i vërtetë është sikur të zgjohesh në mëngjes dhe të gjesh që kombi yt drejtohet nga klasa tënde e shkollës së mesme./ Neli MakKlung
22- “Kurrë mos u tërhiq, kurrë mos jep shpjegime, kurrë mos kërko ndjesë: Çoji gjërat deri në fund dhe lëri ata të bërtasin vetë“. /Neli MakKlung
23- “Çdo grua, që kupton problemet e drejtimit të një shtëpie, do ta ketë më të lehtë të kuptojë problemet e drejtimit të një shteti”./Margaret Theçër
24- “I pavaruri është ai që kërkon të nxjerrë politikën jashtë politikës”./Adlai Stivenson
25- “Në politikë është e nevojshme të tradhtosh ose vendin, ose elektoratin tënd. Unë parapëlqej të tradhtoj elektoratin“./Shark de Gol
26- “Supozohet se politika është profesioni i dytë më i vjetër pas prostitucionit. Unë kam kuptuar që ai ka shumë ngjashmëri me profesionin e parë më të vjetër”./Ronald Regan
27- “Shtetet e mëdhenj kanë vepruar gjithnjë si gangsterë, ndërsa shtetet e vogla si prostituta”./Stenlej Kabrik
28- “Ndëshkimi më i rëndë për të vendosur të angazhohesh në politikë, është të urdhërohesh nga dikush, që është inferiori juaj”./ Platoni
29- Në politikë nuk ka miqësi të përjetshme, por interesa të përjetshme./Sharl De Gol
30- “Bota është një vend i rrezikshëm për të jetuar, jo për shkak të njerëzve që veprojnë si djalli, por për shkak të njerëzve që nuk bëjnë asgjë për këtë”. /Albert Ajnshtajn
31- “Nuk mund të ketë ndonjë krizë javën që vjen. Kalendari im është mbushur plot”. /Henri Kisinger./ KultPlus.com
Prokurori i Përgjithshëm i Minnesotas, Keith Ellison, ka vendosur të ngrejë akuzë kundër ish-policit Derek Chauvin, për vrasje të shkallës së dytë, lidhur me rastin e George Floydit, dhe ka ngritur akuzë ndaj tre zyrtarëve të tjerë të përfshirë në incident, më shumë se një javë pasi që kanë shpërthyer protestat në SHBA.
46-vjeçari Floyd, vdiq pasi Derek Chauvin, kishte mbajtur gjurin në qafën e Floydit për gati nëntë minuta më 25 maj, duke ringjallur çështjen e brutalitetit të policisë ndaj afro-amerikanëve pesë muaj para zgjedhjeve presidenciale në Amerikë.
Chauvin, 44-vjeçar, ishte përjashtuar nga vendi i punës dhe javën e kaluar u akuzua për vrasje të shkallës së tretë. Akuza e re, ajo për vrasje të shkallës së dytë, mund të sjellë dënim për ish-policin deri në 40 vjet burgim, 15 vjet më shumë se që ishte maksimumi i dënimit të mundshëm për vrasjen e shkallës së tretë.
Të tre zyrtarët tjerë që ishin të përfshirë në rast – Thomas Lane, J. Alexander Kueng dhe Tou Thao – do të akuzohen për ndihmë dhe mundësim të vrasjes, ka raportuar gazeta “Star Tribune”.
Mirush Kabashi është një aktor shqiptar i cili numëron rreth 100 role në teatër dhe filma. Mirush Kabashi tek publiku mbahet mend veçmas për interpretimet artistike të poezive të ndryshme.
Me interpretimet e tij disa poezive shqipe, ai ka dëshmuar potencialin e rrallë të një interpretuesi. Shumë poezi janë gjetur, rilexuar pikërisht si pasojë e interpretimit të aktorit Mirush Kabashi. Tonaliteti e përjetimi i tij në secilën strofë arrin të krijoi një komunikim tejet të afërt me publikun.
Sot KultPlus ju sjellë interpretimin e aktorit Kabashi derisa reciton poezinë“Ah moj demokraci”. Kjo poezi është shkruar nga autori Pano Taçi.
https://youtu.be/ux0EZVg493Y
E ç`t`iu them për demokracinë? E gjeta apo më gjeti, me gurin e Sizifit mbi shpinë? Tek bëj të çaj dallgët e jetës me vështirësi, se që kohë na u ngritën këmbët dhe na u bënë kokë, mi krodhën e bukës na ranë dhëmbët, m`be më sot, m`be me xhepat trokë, shpresat duke i bërë abort.
Se larg e më larg e merr arratinë, me rrasën e qivurit qepur mbi shpinë një pjesë e trurit, e pjesa tjetër që mbeti,ëhë,bën gjumin letargjik, ofin pas e vjetër, prandaj edhe unë nuk e di, nëse t`kam pritur apo më ke pritur moj demokraci?!
E në derë të shoshoqit kush i ka trokitur i pari nga ne të dy? Po më duket si unë dhe si ti, jemi t`papërgatitur që të bëjmë dashuri.
Dhe sa jam përpjekur, o ZOT sa kam ëndërruar, se më vjen pa ofiqe dhe pa lëngata.
Jam shkapitur me mund gjatë, tempullin tënd për ta arritur, me një pëllumb në duar, a thua unë jam shumë i shpejtuar, apo mos ti vallë je e vonuar?
Se shpresova që qielli do m`hapej i kaltër, e shohë plotë me re gri, shpresova se s`do përulem më i përlotur m`i vatër, jam po përsëri me krye në hi, e kur shikoj që për varr mu bë deti, e ëndrrat mu rrudhën, ah, moj demokraci…
M`duket se përtej njëri-tjetrit të dy kemi humbur udhën, se ndërruan kohët, por nuk ndrruan politikanët, që të zbardhën në gropën e gëlqeres kollutumba ranë, sorrat, minjtë e ujqërit e na u bënë pëllumba, e votën për ta me gaz e jep mileti, ndërsa ne t`përndjekurit, të torturuarit me proka, tani u lëpijm vrerin të zgjedhurve tanë, që tjerrin nëpër seanca kuvendi profka, e ne pranojmë t`iu rritet rroga, pa çka se ata besimin na e pshurrën.
Hallall ia bëjmë veturën, hallall dhe cereberin, nga pas si rojë, hallall dhe milionerin, hallall dhe kredinë për banesën luksoze, dhe për sekretaren lozonjare që po nuk e puthe bëhet nervoze.
Hallall dhe pashaportën diplomatike, për vete dhe për gruan Azike, dhe muajin e marmalatës, pushimeve jashtë shtetit, n`kampet ekzotike t`Afrikës, Amerikës, Europës e përtej urës Gallatës.
Hallall edhe seancat e grushtit, kur shanë e rrihet politikani me fjalë rrugësh, e ku për një plesht digjet jorgani.
Hallall deputeti, dy herë hallall mileti, që i pëlqen ta shalojnë mbi kurriz si gomarë, hallall që ha bar, po se me një durim pa emër, dhe shpresën që vdes e fundit në zemër, deri kur, deri kur o tru i bekuar?
O ti mendjenur, ti e unë në gjumë deri kur?
Po për dhimbjet tona mban kush zi, apo gjaku është bërë ujë e ngrirë?
Të flas ty moj demokraci, se në t`pëlqen të të përdhunojnë, atëherë qenke veç një lavire, dita që pritkemi qenka larg, me plagë dje, me plagë sot e nesër po përsëri me plagë?
O vendi im, o Shqipëria ime.
Po ç`mu bëre kështu sa zemra në gji po më plas?
E kërkoj njeriun edhe njerëzit me shpirt t`iu flas, e flas me një dru, flas me dru, flas me dru…
Dua ta dish Një gjë. Ti e di si është kjo punë: Nëse vështroj hënën prej kristali, degën e kuqe të vjeshtës së ngeshme në frëngjinë time, nëse prek tok me zjarrin të pakapshmin hi e të rrudhurin kurm të drurit gjithë më shpie tek ti sikur gjithë ç’ekziston, erëmime, dritë, metale, të ishin varka të vogla që lundrojnë, drejt ishujve të tu që më presin.
Në e gjykon të gjatë e të çmendur valëvitjen e flamujve që kalon në jetën time dhe vendos të më lësh bregun e zemrës ku kam rrënjë, mendo se në atë ditë, në atë orë do të ngre krahët dhe rrënjët e mia do të dalin të kërkojnë të tjerë troje.
Por nëse çdo ditë, çdo orë ndjen se për mua ke qenë e shkruar me ëmbëlsi të paepur. Nëse çdo ditë ngjitet t’më kërkojë një lule në buzët e tua, ah dashuria ime, ah e imja, në mua gjithë ai zjarr përsëritet, në mua asgjë nuk shuhet e as harrohet, dashuria ime me dashurinë tënde ushqehet, e dashur, e gjersa të kesh jetë do të jetë në krahët e tu pa u larguar prej të mive.
Marena Angjele, piktore shqiptare e portreteve dhe skenave urbane në Angli, tregon për angazhimin e saj profesional, punimet artistike, çeljen e ekspozitave dhe bashkëpunime me artistë të tjerë shqiptarë.
Ministri i Shtetit për Diasporën, Pandeli Majko përcjell historinë e Marenës në rrëfimin e saj për vështirësitë e integrimit në vend të huaj.
Së fundmi Marena sapo ka përfunduar portretin e një personazhi të njohur të ekraneve televizive italiane, Giulia Salemi. Profesionin ajo e ka të trashëguar nga i ati, i cili gjithashtu ka qenë piktor.
Ajo ka punuar për 3 vite në bashkëpunim me disa galeri arti në Greqi. Dy vitet e fundit ajo po punon në Angli, në Stockport të Manchester.
Pikturat e saj mund të gjenden në Itali, Mbretërinë e Bashkuar, Greqi, Rumani, Danimarkë, Belgjikë etj.
Ajo shprehet se gjatë eksperiencës së saj 20-vjeçare si piktore ka bërë vetëm 1 ekspozitë personale, por ka pasur shumë bashkëpunime me artistë të tjerë.
“Me aq sa kam mundur kam marrë pjesë në jetën kulturore, edhe pse kam pasur fëmijët e vegjël dhe për një nënë është e vështirë. Rrugëtimin tim fillimisht e kam nisur si mësuese vullnetare arti. Këtu në Angli jetoj prej dy vitesh. Fillimisht kam ardhur për të ndjekur një ekspozitë në qytetin ku jetoj, Stockport. Më pas kam marrë pjesë në një ekspozitë tjetër në shkollën e vajzës time. Për të punuar si mësuese arti këtu nuk e kam kualifikimin e duhur por jam duke studiuar. Këtë vit diplomohem për ‘Gjuhë dhe Matematikë’ dhe këto janë si një urë për studime të mëtejshme”, shprehet Marena.
Si për çdo shqiptar në vend të huaj edhe për të ka qenë e vështirë integrimi në rrugën e artit.
“Bota të mbyt me art dhe ka artistë që bëjnë nga gjërat më të pabesueshme, dhe sigurt që nuk mjafton vetëm talenti dhe dëshira por duhet edhe një menaxhim i mirë”, përfundon ajo. atsh / KultPlus.com
O, si nuk kam një grusht te forte, T’i bij m’u ne zemër malit qe s’bezane. T’a dij dhe ai se ç’domethane i dobët, N’agoni te perdihet si vigan i vrame.
Unë lugat si hij’ e trazueme, Trashigimtar i vuejtjes dhe i durimit. Endem mbi bark te malit me ujen e zgjueme, Dhe me klithma te pakenaqura t’instinktit.
Mali hesht. Edhe pse përditë, Mbi lekure te tij, ne loje varrimtare, Kerkoj me gjete një kafshate ma te mirë… Por me rren shaka, shpresa genjeshtare.
Mali hesht, dhe ne heshtje qesh. E unë vuej, dhe ne vuejtje vdes. Po unë, kur? Heu! Kur kam për t’u qesh? Apo ndoshta duhet ma pare te vdes?
O, si nuk kam një grusht te fuqishem! Malit, qe hesht, mu ne zemër me ia njesh! Ta shoh si dridhet nga grusht’ i paligjshem… E unë te kënaqem, te kënaqem tu’ u qesh./KultPlus.com
Këtë natë kuptova që ti ishe: një grimcë jete e ardhur nga asgjëja. Po qëndroja me sy hapur në errësirë e papritmas në këtë terr, u ndez një dritë qartësie: ti ishe. Ekzistoje. Qe sikur të ndieja një plumb në gjoks. Më ndaloi zemra.
Kur rinisi të rrihte me goditje të shurdhëta e të hutuara, kuptova se po rrokullisesha në një pus ku gjithçka ishte e paqartë e terrorizuese. Tani jam këtu, e mbyllur me çelës brenda një frike që më lag fytyrën, flokët, mendimet. E në të humbas.
Përpiqu të kuptosh: nuk është frika nga të tjerët. Nuk pyes për të tjerët. Nuk është frika ndaj Zotit. Unë nuk besoj në Zot. Nuk është frikë ndaj dhimbjes. Nuk i trembem dhimbjes. Është frika për ty, ndaj rastësisë që të shkuli nga asgjëja për të të ngjitur në kërthizën time.
Nuk kam qenë kurrë gati për të të pritur, edhe pse të kam kërkuar shumë. Kam shtruar gjithmonë pyetjen mizore: Po sikur të mos i pëlqejë të lindë? Po sikur një ditë ti të më qortoje duke britur: “Kush të tha të më sillje në botë, pse më solle, pse?”
Jeta është një mundim i tillë, mor bir. Është një luftë që përsëritet çdo ditë, e momentet e gëzueshme të saj janë aq të shkurtra e paguajnë një çmim mizor. Si mund ta di se nuk do ishte e drejtë të të hidhja tej, si mund të kuptoj se nuk do t’i rikthehesh heshtjes?
Nuk mundesh të më flasësh. Grimca jote e jetës është veçse një nyje celulash të sapokrijuara. Ndoshta nuk është as jetë, veç mundësi jete. E megjithatë do jepja gjithçka që ti të më ndihmoje me një shenjë, me një sinjal. Nëna ime thotë se unë ia dhashë dikur e prandaj më solli në botë.
Nëna ime, ta dish, nuk më donte. U nisa gabimisht, në një moment zbavitjeje të dikujt. E që të mos lindja çdo natë shkrinte në ujë një ilaç. Më pas e pinte duke qarë. E pi deri në natën kur unë lëviza, brenda kërthizës së saj, e godas më shkelm për t’i thënë mos më hidh tej. Ajo ishte duke vendosur gotën në buzë.
E largon menjëherë duke e derdhur në tokë. Disa muaj më pas unë rrotullohesha fitimtare në diell e se qe mirë apo keq nuk e di. Kur jam e lumtur, mendoj se qe një e mirë, kur jam e palumtur, them se qe një e keqe. Edhe kur jam e palumtur, mendoj se do më vinte keq të mos lindesha, pasi asgjëja është më e keqja e asgjësë.
Unë, po ta përsëris, nuk i trembem dhimbjes. Ajo lind me ne, rritet me ne e me të mësohemi si me faktin se kemi dy krahë e dy këmbë. Unë në fund të fundit nuk i trembem as vdekjes, pasi një që vdes, do të thotë se ka lindur, se ka dalë nga asgjëja. Unë i trembem asgjësë, mosqenies, detyrimit për të thënë se nuk isha, rastësisht, o gabimisht, apo thjesht për zbavitjen e tjetrit.
Shumë gra pyesin: Pse të sjell në botë një fëmijë? Për të pasur uri, për të pasur ftohtë, për t’u tradhtuar, fyer, për të vdekur i vrarë në luftë apo nga sëmundja? E mohojnë shpresën që uria e tij të ngopet, që i ftohti i tij të ngrohet, që besnikëria e respekti të jenë miq, që të jetojë gjatë duke tentuar të eliminojë sëmundjet e luftën.
Ndoshta ato kanë të drejtë. Po asgjëja duhet preferuar ndaj vuajtjes? Unë madje dhe në intervalet kur qaj për falimentimet e mia, deluzionet e mia, hallet e mia, konkludoj se të vuash është më mirë se asgjëja. E po ta shtoj këtë jetë me dilemën lind o nuk lind, përfundoj duke eksklamuar se lindja është më mirë se moslindja.
Si thua, është e drejtë të shtrosh një arsyetim të tillë edhe për ty? Nuk është si të të sjellësh në botë për veten time e mjafton? Nuk më intereson të sjell në botë për vetveten e mjaft. Madje, nuk kam aspak nevojë për ty.
Do të jesh burrë o grua?
Do të doja të ishe grua. Do të doja që ti të provoje një ditë atë që po provoj unë: nuk jam aspak dakord me nënën time që thotë se të lindësh grua është një fatkeqësi. Nëna ime, kur ishte e hidhëruar, pëshpëriste: Ah sikur të kisha lindur burrë!
E di: është një botë e fabrikuar për burrat e për burrat, diktatura e tyre është kaq antike sa që shkon deri te mënyra e shprehjes. Thuhet burrë për të thënë burrë e grua, thuhet fëmijë për të thënë djalë o vajzë, thuhet bir për të thënë bir o bijë, thuhet vrasës për të treguar një burrë o një grua. Në legjendat që meshkujt kanë krijuar për të shpjeguar jetën, krijesa e parë nuk është një grua, por një burrë i quajtur Adam.
Eva vjen më pas për ta argëtuar e për të krijuar telashe. Në pikturat që zbukurojnë kishat e tyre, Zoti është një plak me mjekër: kurrë një plakushe me flokë të bardhë. E të gjithë heronjtë e tyre janë meshkuj: nga ai Prometeu që zbuloi zjarrin, tek Ikari që tentoi të fluturonte e deri tek Jezusi që e shpallin si biri i Shpirtit të Shenjtë – pothuajse sikur gruaja nga e cila lindi të ishte një inkubatriçe apo një dado.
E MEGJITHATË, PIKËRISHT PËR KËTË TË JESH GRUA ËSHTË KAQ TËRHEQËSE. ËSHTË NJË AVENTURË QË KËRKON KAQ KURAJË, NJË SFIDË QË NUK TË MËRZIT KURRË. DO TË KISHE KAQ GJËRA PËR TË BËRË PO TË LINDJE GRUA.
E për ta nisur do të të duhej të luftoje për të bindur se Zoti, po të ekzistonte, mund të ishte dhe një plakë me flokë të bardhë apo një një vajzë e bukur. Më pas do të të duhej të shpjegoje se mëkati nuk lindi në ditën kur Eva këputi mollën: në këtë ditë lindi një virtyt i mrekullueshëm i quajtur mosbindja.
Në fund do të të duhet të luftosh për të demonstruar se brenda trupit tënd të lëmuar e me forma, ndodhet një inteligjencë që ulëret për t’u dëgjuar. Të jesh nënë nuk është një zanat. Nuk është as një detyrë. Është vetëm një e drejtë midis shumë të drejtash. Do të lodhesh shumë duke ulëritur. E shpesh, pothuajse gjithmonë do të humbësh. Por nuk duhet të shkurajohesh.
Të luftosh është shumë bukur se sa të fitosh, të udhëtosh është shumë më argëtuese se sa të mbërrish: kur ke arritur o ke fituar , të kesh është një boshllëk i madh. E për të kapërcyer këtë boshllëk duhet të rifillosh udhëtimin, të krijosh zbulime të reja. Po shpresoj që ti të jesh një grua, pavarësisht se unë të quaj bir. E shpresoj që ti të mos thuash kurrë atë që thotë nëna ime. Unë nuk e kam thënë kurrë.
Po dhe po të lindje burrë, unë do të isha e kënaqur njëlloj. E ndoshta më shumë, sepse do të të kursehen kaq shumë injorime, shumë shërbime, shumë abuzime. Po të lindje burrë për shembull, nuk do kishe frikë se mos të përdhunonin në errësirën e një rruge.
Nuk do të nevojitej një fytyrë e bukur për t’u pranuar me vështrimin e parë, as një trup i bukur për të fshehur inteligjencën. Nuk do t’u nënshtrohesh paragjykimeve dashakeqëse kur të flesh me kë të të pëlqejë, nuk do të dëgjosh të të thuhet se mëkati lindi kur këpute një mollë. Mund të luftosh më rehatisht për të bindur se Zoti dhe po të ekzistonte mund të ishte një plakushe me flokë të bardha ose një vajzë e bukur.
Mund të mos bindesh pa u tallur, të dashurosh pa u zgjuar natën me ndjenjën se po rrokullisesh në një pus, të mbrohesh pa u insultuar. Natyrisht do të të takojnë skllavëri të tjera, padrejtësi të tjera: as dhe për një burrë jeta nuk është as e lehtë, ta dish.
Derisa të kesh muskuj të fortë do të të kërkojnë të mbash sa më shumë pesha, do të imponojnë përgjegjësi arbitrare. Derisa të kesh mjekër, do të qeshin po të qash, madje dhe kur të kesh nevojë për ngrohtësi. Derisa të kesh një bisht para, do të të urdhërojnë të vrasësh ose të vritesh në luftë, do të kërkojnë pjesëmarrjen tënde për të vendosur tiraninë e krijuar në shpella.
E megjithatë apo pikërisht për këtë, të jesh një burrë është gjithashtu një aventurë e mrekullueshme: një detyrë që nuk do të zhgënjejë kurrë. Të paktën shpresoj, pasi po të lindësh burrë, do të jesh një burrë siç unë e kam ëndërruar gjithmonë: i ëmbël me të dobëtit, i egër me prepotentët, zemërgjerë me këdo që të do të mirën, i pamëshirshëm me atë që të urdhëron.
E në fund, armik i cilitdo që tregon se Jezusi është biri i Babait të Shpirtit të Shenjtë, e jo i gruas që e lindi. Biri im, po përpiqem të të shpjegoj se të jesh burrë nuk do të thotë të kesh një bisht para, do të thotë të jesh një person. E mbi të gjitha mua më intereson të jesh një person. Është një fjalë e mrekullueshme fjala person, pasi nuk vë limite midis burrit e gruas, nuk vë barrikada midis kush ka bisht e kush jo.
Nga ana tjetër filli që ndan kush ka bisht e kush jo është një fill aq i hollë, që praktikisht shprehet me aftësinë e pjekurisë o jo të një krijese në kërthizë. Zemra e truri nuk kanë seks. As sjellja.
Po të jesh një person me zemër e tru, mbaj mend se unë nuk do të jem nga ata që do të urdhërojnë të sillesh në këtë mënyrë a në tjetrën, femër a mashkull qofsh. Do të të kërkoj vetëm të shfrytëzosh mirë mrekullinë e ardhjes në jetë, të mos i dorëzohesh kurrë frikës. Është një shtazë përherë në pritë, frika.
Na kafshon të gjithëve, çdo ditë e janë pak ata që nuk lejojnë të kafshohen nga ajo. Në emër të kujdesit, të komoditetit e të herë dhe të urtësisë. Frikësohen kur kërcënohen nga rreziku e sapo ai largohet, njerëzit bëhen arrogantë. Nuk duhet të shmangësh kurrë rrezikun, edhe kur frika të frenon. Të vish në jetë është vetë një rrezik i pendimit se pse ke ardhur.
NË VEND TË FRIKËS UNË NDIEJ NJË LLOJ MELANKOLIE, NJË LLOJ PAKËNAQËSIE QË ZBEH EDHE HUMORIZMIN TIM. MË VJEN KEQ TË VDES, PO. E NUK HARROJ KURRË ATË ÇKA MË THËNË ANA MAGNANI VITE MË PARË: “ORIANA IME, NUK ËSHTË E DREJTË TË VDESËSH, MEQENËSE KEMI LINDUR”.
“Njerëzit në përputhje me ligjet e natyrës, ndahen në përgjithësi në dy kategori: në të ulët (të zakonshëm), në lëndë që shërben për riprodhim të të tjerëve si ata vetë, dhe në njerëz me dhunti e talent, të zotë për të thënë fjalën e re në mjedisin ku jetojnë. Nëndarjet janë të panumërta, veç shenjat dalluese të kategorive janë të theksuara.
Kategoria e parë janë njerëz me pikëpamje konservatore, të ngurta, këta rrojnë të nënshtruar dhe të bindur dhe u pëlqen të jenë të tillë, këtë destinacion kanë, asgjë poshtëruese në këtë mes nuk ka.
Kategoria e dytë e shkel ligjin, bënë shkatërrime apo ka prirje për të bërë, kjo varet nga rrethanat dhe zotësia e individit. Krimet e të tillëve kanë, sigurisht, karakter relativ; në të shumtën e herëve këta ngulmojnë përmes deklaratave gjithfarëshe në shkatërrimin e të tashmes në emër të më të mirës. Dhe në qoftë se për hir të idesë këtij i duhet të ecë mbi kufomat e të tjerëve , në vetëdijen e tij, ky, për mendimin tim, mund t’ia lejojë vetes të çajë përpara qoftë edhe me gjakderdhje. Sigurisht, kjo varet nga lloji i idesë dhe përmasat e saj, kjo duhet të theksohet.
Në këtë kuptim kam shkruar për të drejtat e krimit. Sidoqoftë, asgjë shqetësuese këtu nuk ka: të zakonshmit kurrë nuk u’a njohin këtë të drejtë, i pushkatojnë, i varin, duke përmbushur kështu destinacionin e tyre konservator, ama brezat pasardhës i vënë të ekzekutuarit në piedestal dhe u përulen me nderim.
Kategoria e parë është zot i të sotmes, kategoria e dytë është zot i të ardhmes. Të parët ruajnë paqen dhe shumojnë njerëzimin, të dytët shtyjnë përpara botën, e përcjellin atë te qëllimi. Si të parët, ashtu edhe të dytët kanë të drejtë të plotë për ekzistencë. Për mua, që të gjithë janë të barabartë, deri në Jeruzalemin e ri, kuptohet”.
E shkëputur nga libri “Krim dhe Ndëshkim”, Fyodor Dostoevsky
Realizimi i figurës së heroit, të cilin autori nga ana figurative do ta paraqesë mbi flakët dhe tymin e luftës me armikun, është një risi e ide revolucionare në artin e skulpturës, që autorit Destan Gashi i vjen në fantazi si rezultat i dashurisë që ai ka për heroin dhe sakrificën e tij për atdheun.
Nga Pjeter Logoreci
Nji vizitë në atelienë e skulptorit Destan Gashi në Himberg të Austrisë, ka kurdoherë të paprituna të kandëshme. Shkoj shpesh, sidomos kur ai vendosë me fillue nji projekt të ri, nji vepër të re. Mbas shumë ditësh larg mikut tim të artit, për arsyet e pandemisë që përfshiu botën, sot ishte nji ditë e veçantë mbushun me emocione e bukuri arti.
Nga telefonatat me Destanin, isha informue që, ai gjatë kohës në izolim mendonte për të realizue një dëshirë që i sillej në kokë me vite: me gdhendë në gurë figurën e heroit të kombit Adem Jashari…. , por disi ndryshe, në një formë tjetër nga sa jemi msue me e pa ndër plot vepra të tjera që ka për te. Kur ma tregoj projektin, u befasova nga ideja e konceptimit, nga mëndyra se si artisti Destan Gashi do ta paraqiste heroin e tij, heroin tonë. Po ashtu të veçanta do të ishin edhe përmasat e veprës si dhe mendimi “me e pasë” këtë personazh / gurë, krejt për vehte.
Ideja, për me e vendosë, jo ndër salla pompoze e akademi të mbyllura por, në oborrin e shtëpisë së tij në fshat/Kosovë, me preku thellë, mbasi mu duk një akt i përveçëm e pasionant. Nuk ka si të jetë ndryshe kur zemra rreh fort për atdheun, për historinë e dhimbshme të tij.
Në atelie, u gjenda përballë një modeli si dhe një guri gjigand prej shtufi (Sandstein), nga i cili do të dilte vepra. Tonelatat e përmasat e gurit sikur më tregonin peshën që heroi Adem Jashari ka në zemrën e skultptorit Gashi.
Vepra, proçesi i të cilës sapo ka fillue, ka përmasat 1m x 1.20m, do të qëndrojë dhe ekspozohet në atelienë e tij në Himberg, ndërsa projekti i dytë dhe më i veçantë do të jetë: një punim i dytë i kësaj figure, por me mermerë të kuq Kosove, në përmasat 2.40m x 1.80m dhe do të jetë pjesë e ambienteve të shtëpisë së skulptorit në Kosovë.
Realizimi i figurës së heroit, të cilin autori nga ana figurative do ta paraqesë mbi flakët dhe tymin e luftës me armikun, është një risi e ide revolucionare në artin e skulpturës, që autorit Destan Gashi i vjen në fantazi si rezultat i dashurisë që ai ka për heroin dhe sakrificën e tij për atdheun.
Më poshtë po paraqes disa foto që realizova sot në atelienë e Destanit në Himberg, për të informue lexuesit për këtë vepër me vlerë që do të kemi së shpejti.
Nuk është hera e parë që shkruej për punën dhe artin e mrekullueshëm e të vlerësuem të Destanit, por me këtë vepër ai ka zgjuar ndjenjat e zjarrta të shpirtit tim për këtë hero të shqiptarisë./KultPlus.com
Një burrë në qytetin e Uashington u hapi derën e shtëpisë dje dhjetra protestuesve që ishin rrethuar nga policia, pas nisjes së shtetrrethimit dhe mesymjes së policisë në kryeqytetin e SHBA.
Sipas raportimeve, në ora 06.00 të mëngjesit kur skadoi koha e ndalim-qarkullimit, më shumë se 60 njerëz dolën nga shtëpia e tij tre-katëshe duke brohoritur e duke duartrokitur të zotin e saj Rahul Dubey.
Dubey, një 44-vjeçar indiano-amerikan, reagoi instinktivisht kur policia po shpërndante me dhunë protestuesit.
Një nga protestuesit, 22 vjeçari Meka, tha se po protestonte paqësisht kur policët bllokuan të dyja daljet e rrugës Swann Street në veriperëndim të qytetit.
Ai thotë se policia nisi të mësyjë ndaj tyre, duke i shtyrë e duke goditur, duke përdorur ‘spraj’ djegës dhe duke mos i lënë të largoheshin.
Në këtë moment Dubey që po ndiqte skenën nga hyrja e tij, hapi dyert e shtëpisë 500 metra katrorë. Ai tashmë po quhet “hero” dhe “legjendë absolute” për aktin.
“Hapa dyert dhe duke u mbajtur te parmaku nisa të shtyj njerëzit drejt shtëpisë”, tha ai për revistën Esquire. “Ishte si një tsunami njerëzish që policët po shtynin në rrugën time, dhe e gjithë përmbytja po hynte në shtëpi. Unë i thoja ‘Hyni brenda, hyni brenda’, ‘Ngjituni lart! Ngjituni lart’”
Dhuna e policisë u përshkallëzua pasi presidenti Donald Trump u dha një paralajmërim të ashpër protestuesve që nga shumë në vend u interpretuar si shpallje lufte. Trump i përshkroi një pjesë të protestuesve si “anarkistë profesionistë, turma të dhunshme, zjarrvënës, grabitës, Antifa e të tjera.”
Tenori nga Kosova me famë botërore, Ramë Lahaj, ka takuar sot Ministrin për Europë dhe Punë të Jashtme të Shqipërisë, Gent Cakaj, shkruan KultPlus
Lajmin e ka bërë të ditur vetë Ministri Cakaj përmes një postimi në Facebook, ku ka thënë se me Ramë Lahajn kanë diskutuar rreth artit, kulturës e historisë së Kosovës dhe Shqipërisë.
Këtu keni statusin e tij:
“Sot më vizitoi në zyrën time miku im i çmuar e tenori me peshë të madhe ndërkombëtare, Ramë Lahaj! Biseduam për artin, kulturën, historinë, Kosovën e Shqipërinë 🇦🇱🇽🇰! Krenar që një djalë i rritur në Kosovë, ish-ushtar i UÇK-së në mbrojtje të vendit të tij, sot ka prekur majat më të larta të artit botëror”.
Të premten e kaluar, aktorja e njohur hollywoodiane, Lea Michele, e postoi një mesazh në Twitter përmes së cilit e shprehi hidhërimin e saj rreth vdekjes së George Floydit, i cili e humbi jetën pasi një polic i vuri gjurin në fyt për nëntë minuta, gjatë kohës sa po e arrestonte atë në Minnesota.
“George Floyd nuk e meritoi këtë. Ky nuk ishte një incident i izoluar dhe dhuna e padrejtësia ndaj komunitetit afrikano-amerikan, duhet të përfundojë. #BlackLivesMatter,” kishte shkruar Michele.
Por, mesazhi përkrahës i saj nuk u mirëprit nga aktorja, Samantha Marie Ware, e cila kishte punuar me Michelen në serinë e famshme televizive “Glee”.
Të hënën ajo iu përgjigj mesazhit të ish-koleges duke shkruar: “Qesharake… A të kujtohet kur e bëre eksperiencën time të parë televizive një ferr të vërtetë?!?! Sepse unë nuk do ta harroj kurrë këtë. Besoj se u kishe thënë të gjithëve që nëse do të kishe mundësi, do të ma shkulje parukën. Kjo është vetëm një prej sjelljeve arrogante dhe traumatike të cilat i kisha përjetuar nga ti dhe që më bënë ta dyshoja një karrierë në Hollywood,” kishte shkruar Ware.SAMEYAAAAAA✔@Sammie_Ware
Ware në sezonin e gjashtë të serisë “Glee” e kishte portretizuar Jane Haywardin, dhe ky ishte roli i saj i parë në një projekt hollywoodian. Pas kësaj eksperience që tani del të ketë qenë mjaft sfiduese për të, ajo ka vazhduar të luaj në seri të shumta televizive përfshirë këtu edhe shoun, “What/If”, ku aktroi krahas yllit të shpërblyer me “Oscar”, Renee Zellweger, dhe që u transmetua në platformën Netflix.
Deri më tani, Lea Michele, e cila është në pritje të fëmijës së parë me bashkëshortin Zandy Reich, nuk ka reaguar ndaj mesazhit të aktores Samantha Marie Ware. Por, kjo e fundit nuk është aktorja e vetme që zbuloi se Michele ishte një kolege e keqe dhe raciste.
Edhe aktorët tjerë afrikano-amerikan të këtij projekti, Dabier Snell dhe Jeanté Godlock, reaguan ndaj hipokrizisë së Lea Micheles e cila kishte deklaruar se ndihet e indinjuar me trajtimin që u bëhet afrikano-amerikanëve në Amerikë. Ata zbuluan se aktorja nuk kishte pranuar të ulen në një tavolinë me të, si dhe i kishte quajtur buburreca të gjithë aktorët me role dytësore në seri.
Gjithë ky skandal me të cilin Lea Michele po përballet, me ç’rast po akuzohet nga ish-kolegët e saj afrikano-amerikan për trajtim të padrejtë, ka bërë që ajo t’i humbë edhe disa marrëveshje të mëdha biznesore. Një kompani të cilën aktorja po e promovonte në rrjetet sociale, ka bërë të ditur të martën se e kanë shkëputur bashkëpunimin me të, pasi i marrin shumë seriozisht akuzat e këtilla.
Më 11 mars Organizata Botërore e Shëndetësisë ka shpallur pandemi koronavirusin e ri, i cili ishte shfaqur për herë të parë në qytetin kinez Wuhan, gjatë fundit të vitit të shkuar.
Deri në qershor, më shumë se 6.3 milionë raste janë konfirmuar me COVID-19, sipas të dhënave të mbledhura nga Universiteti Johns Hopkins, ndërsa numri i vdekjeve të regjistruara në të gjithë botën ka kaluar 370-mijëshin.
Deri më tani nuk është gjetur asnjë vaksinë apo trajtim për koronavirusin, i njohur zyrtarisht si SARS-CoV-2. Disa nga masat më themelore për mbrojtjen kundër tij përfshijnë larjen e shpeshtë dhe të hollësishme të duarve me sapun dhe ujë, distancimin fizik dhe izolimin.
Këto rekomandime kanë qenë gjithashtu masat e përcaktuara për të parandaluar përhapjen e sëmundjeve të tjera, skajshmërisht ngjitëse që kanë goditur botën në të kaluarën.
Praktika e karantinës për sëmundjet ngjitëse u përmend në “Kanunin e mjekësisë”, shkruar nga polimati persian Ibn Sina (980-1037), i njohur më mirë në Perëndim si Avicena. Botimi i këtij librit daton nga viti 1025.
Fjala karantinë rrjedh nga fjalët italiane “quaranta giorni”, që në përkthim i bie 40 ditë.
Në vijim është një vështrim i shkurtër i disa prej pandemive më të rënda të së kaluarës.
Murtaja Justiniane (541-549)
Numri i të vdekurve: përafërsisht 30-50 milionë
Shkaktari: Murtaja bubonike
Ky ishte rasti i parë i regjistruar i murtajës. Ka marrë emrin sipas perandorit bizantin Justiniani I, i cili e kishte sëmundjen, por më pas u shërua. Kjo sëmundje u përhap te njerëzit nga brejtësit që strehonin pleshtat që e bartnin bakterin Yersinia pestis. Minjtë që e përhapën kryesisht e përçonin sëmundjen përmes lundrimit të anijeve e karrocave.
Qendra politike dhe tregtare e Perandorisë Bizantine, Kostandinopoja, (Stambolli i ditëve të sotme) u godit më së rëndi. Sipas historianëve antikë, pandemia linte të vdekur deri në 10.000 njerëz brenda një dite, megjithëse historianët modernë pretendojnë se numri mund të ketë qenë afro 5000.
Pandemia nuk u përhap vetëm në Kostandinopojë. Por përfshiu të gjithë Perandorinë Osmane, e goditur po ashtu nga lufta dhe tregtia, duke lënë të vdekur afro 25 për qind të popullsisë.
Pandemia u rikthye çdo 12 vjet, deri përafërsisht në vitin 750, duke e përfshirë më se gjysmën e popullsisë së Evropës (rreth 100 milionë njerëz).
Vdekja e Zezë (1346-1353)
Numri i të vdekurve: midis 75 deri 200 milionë.
Shkaktari: Murtaja bubonike.
Vdekja e zezë shkatërroi Evropën, Afrikën dhe Azinë, duke lënë të vdekur diku midis 75 deri në 200 milionë njerëz, për ta bërë atë shpërthimin më vdekjeprurës të sëmundjes në historinë e regjistruar.
Njëjtë si Murtaja e Justinianit, ajo u shkaktua nga bakteri Yersinia pestis, që fshihej në minj. Anijet që mbanin minjtë mundësuan që ajo të përhapej midis kontinenteve. Emri “Vdekja e Zezë” i mbeti për shkak të njollave të zeza që i formonte në lëkurën e të infektuarve.
Sipas disa rrëfimeve, shpërthimi i parë i Vdekjes së Zezë në Evropë ndodhi në Caffa, në Gadishullin e Krimesë. Në vitin 1346, ky port i rëndësishëm tregtar u rrethua nga ushtria mongole, e cila kishte pushtuar tokat në të gjithë Azinë. Megjithëkëtë, shumë prej ushtarëve ishin të infektuar nga murtaja. Kur iu nënshtruan asaj, ushtria dogji kufomat e tyre mbi muret e qytetit, duke bërë që njerëzit që banonin brenda qytetit të infektoheshin.
Pandemia e tretë e kolerës (1852-1860)
Numri i të vdekurve: Përafërsisht 1 milion
Shkaktari: Kolera
Sipas OBSH-së, ka pasur shtatë epidemi kolere në botë. Ajo që pati ndikimin më të madh global ishte pandemia e tretë, e vitit 1852.
Filloi në Indi, përpara se të përhapej edhe në pjesën tjetër të Azisë dhe në disa pjesë të Evropës, në Amerikën e Veriut dhe në Afrikë.
Kolera shkaktohet nga ngrënia e ushqimit ose konsumimi i uji të kontaminuar me bakterin vibrio. Mund të rezultojë me sëmundje akute që shkakton diarrenë dhe mund ta gjenerojë vdekjen brenda vetëm disa orëve, po qe se nuk trajtohet.
Sipas OBSH-së, ende janë rreth 1.3 milionë deri në katër milionë raste aktive të kolerës për çdo vit, me 21.000 dhe 143.000 vdekje të regjistruara.
Pandemia e gripit (1889-1890)
Numri i të vdekurve: së paku 1 milion
Shkaktari: Gripi A, nëntipi H3N8
Kjo konsiderohet si pandemia e fundit më e madhe e shekullit nëntëmbëdhjetë. Është një lloj i veçantë i gripit që njihej si “Gripi Aziatik” ose “Gripi Rus”, me gjasë ngase origjinën e kishte në rajonin e Azisë Qendrore të Perandorisë Ruse.
Pandemia u përhap shpejt, e ndihmuar nga ekzistenca e formave moderne të transportit, si hekurudhat dhe udhëtimi transatlantik me anije. Në fakt, u deshën vetëm katër muaj për të rrethuar planetin, duke arritur kulmin në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, 70 ditë pas pikut të tij në vendin e origjinës, në Shën Petersburg.
Pandemia e gjashtë e kolerës (1899-1923)
Numri i të vdekurve: 800.000
Shkaktari: Kolera
Kolera kaloi në disa faza dhe mishërimi i gjashtë i saj në vitin 1910, sikurse të tjerat para saj, filluan në Indi.
Ajo la të vdekur me qindra mijëra njerëz para se të përhapej në pjesë të ndryshme të Lindjes së Mesme, të Afrikës së Veriut, Evropës dhe Rusisë.
Përhapja e kolerës është e lidhur ngushtë me qasjen e pamjaftueshme në ujërat dhe ambientet e pastra. Nevojiten 12 orë dhe pesë ditë që një person i prekur t’i shfaqë simptomat, pasi të hajë ushqim ose të pijë ujë të kontaminuar.
Gripi Spanjoll (1918-1919)
Numri i të vdekurve: përafërsisht 20-100 milionë
Shkaktari: Gripi H1N1 – Origjina e shpendëve
Rastet e para të identifikuara të kësaj sëmundjeje të veçantë të gripit u regjistruan në pranverën e vitit 1918 mes ushtarëve amerikanë gjatë Luftës së Dytë Botërore, përpara se të përhapej në gjithë botën dhe të infektonte të paktën një të tretën e popullsisë globale.
Megjithëse numri i të vdekurve prej saj nuk dihet me saktësi, shumë vlerësime e paraqesin këtë shifër në më shumë se 50 milionë dhe disa deri në 100 milionë, duke e bërë atë pandeminë më vdekjeprurëse që nga Vdekja e Zezë.
Në SHBA ky grip u quajt si “Gripi Spanjoll”, megjithëse studiuesit nuk mund të identifikonin origjinën gjeografike të sëmundjes. Sidoqoftë, rastet e sëmundjes u raportuan gjerësisht në Spanjë, e cila nuk ishte e përfshirë në Luftën e Dytë Botërore dhe për këtë arsye nuk iu nënshtrua lajmeve nga koha e luftës, ndoshta duke krijuar një përshtypje të rreme që kishte origjinën atje.
Ajo që ishte veçanërisht e rëndësishme për këtë shpërthim ishte efekti i saj tek të rriturit e shëndetshëm, ndryshe nga shpërthimet e mëparshme ku imuniteti i të rriturve dhe të miturve kishte qenë më i ndjeshëm.
Pa asnjë vaksinë, kjo pandemi pati dy shpërthime. Shpërthimi fillestar ishte më i butë se i dyti. Ushtarët që ktheheshin nga zonat e luftës i kontribuuan shpërthimit të dytë.
Komunitetet vendosën karantina, zbatuan masën e bartjes së maskave dhe ndaluan tubimet publike, si një mënyrë për të luftuar pandeminë. Mendohet se këto masa, të kombinuara me njerëzit që zhvillojnë imunitet ndaj tij, ndihmuan për t’i dhënë fund pandemisë, megjithëse ekziston edhe një teori që virusi ndryshoi shpejt në një version më pak vdekjeprurës, duke rezultuar në një rënie të thukët të shkallës së infeksioneve dhe vdekjeve.
Gripi aziatik (1956-1958)
Numri i të vdekurve: të paktën 1.1 milionë
Shkaktari: Gripi A – nëntipi H2N2
Rasti i parë i gripit aziatik u identifikua në Kinë në vitin 1956. Nga atje, ai u përhap në Singapor, Hong-Kong dhe në Shtetet e Bashkuara. Kishte gjithashtu raporte se u përhap edhe në Indi, në vitin 1957. Studimet kanë sugjeruar se pandemia kishte origjinën nga llojet e viruseve të gripit të shpendëve dhe njerëzve.
Simptomat, të cilat përfshinin humbjen e fuqisë në këmbë, të dridhurat, dhimbjet e fytit, rrjedhjen e hundëve dhe kollën, shfaqeshin menjëherë pas ekspozimit ndaj virusit.
Kishte dy valë të këtij shpërthimi, por përhapja e infeksionit u ngadalësua pas zhvillimit të një vaksine në gusht të vitit 1957.
Gripit pandemik i Hong-Kongut (1968)
Numri i të vdekurve: përafërsisht 1 milion
Shkaktari: Gripi A – H3N2, nënlloji i H2N2
Rasti i parë i raportuar i kësaj pandemie ishte në korrik të vitit 1968, në Hong-Kong. Përhapjet ndodhën në Singapor dhe Vietnam, ku brenda 12 javësh mbërthyen edhe pjesë të tjera të botës, duke përfshirë edhe Afrikën dhe Amerikën e Jugut. Në SHBA vdiqën rreth 100.000 persona, si pasojë e pandemisë.
Mutacioni i virusit të gripit të mëparshëm aziatik në vitin 1956 ka ndikuar që të krijohet variacioni H3N2, në një proces të quajtur ndërrim antigjenik, në të cilin virusi pësoi ndryshim thelbësor.
Shkalla e vdekshmërisë ishte dukshëm më e ulët se në shpërthimet e mëparshme të gripit, me një raport rast-fatalitet nën 0.5 për qind. Ka të ngjarë që njerëzit, të cilët ishin të ekspozuar ndaj pandemisë së mëparshme, të jenë imunizuar ndaj këtij virusi të veçantë.
Kujdesi i përmirësuar mjekësor dhe disponueshmëria e antibiotikëve për infeksione dytësore bakteriale janë përmendur gjithashtu si faktorë për përhapjen më të ngadaltë të sëmundjes. Virusi H3N2 është në qarkullim edhe sot e kësaj dite, si virusi i gripit sezonal A.
Pandemia e HIV/Aids-it (1981-)
Numri i të vdekurve: 32 milionë
Shkaktari: Virusi i imunitetit të njeriut (HIV) që sulmon qelizat që ndihmojnë trupin të luftojë infeksionet. Nëse nuk trajtohet, mund të shpjerë në sëmundjen SIDA.
HIV-i sulmon dhe shkatërron një lloj qelize të bardhë të gjakut në sistemin imunitar, të quajtur qeliza CD4 ose T-Helper, dhe shumohet brenda këtyre qelizave. Ndërsa shkatërron më shumë prej këtyre qelizave dhe arrin të krijojë shumë kopje të vetvetes, sistemi imunitar dobësohet gradualisht, duke ia vështirësuar trupit luftimin kundër infeksioneve të tjera. Faza e fundit e një sistemi imunitar të dobësuar është SIDA. SIDA u raportua për herë të parë në vitin 1981.
Bartja nga njeriu te njeriu ka ndodhur përmes kontaktit seksual të pambrojtur, ndarjes së gjilpërave me një person të infektuar me HIV dhe transfuzioneve të gjakut të kontaminuar.
Pothuajse një milion njerëz vdesin çdo vit për shkak të SIDA-s. Sipas OBSH-së, e cila i referohet asaj më shumë si një epidemi globale sesa si pandemi, në rajone të caktuara të Afrikës, të cilat mbetën më të prekurat, një në çdo 25 persona është duke jetuar me HIV. E kjo shifër përbën më shumë se dy të tretat e popullatës në nivel global.
Sindroma e rëndë akute respiratore SARS (2002-2003)
Numri i të vdekurve: 774
Shkaktari: SARS-CoV
Sipas qendrave amerikane të Kontrollimit dhe Parandalimit të Sëmundjeve Ngjitëse, SARS-CoV mendohet të jetë një variacion i koronavirusëve që buroi nga një deponi e pasigurt kafshësh. Besohet të jenë lakuriqët ata që përhapën atë te kafshët e tjera dhe më pas te njerëzit. Personat e parë të infektuar ishin në krahinën Guangdong, të jugut të Kinës, në vitin 2002.
SARS-CoV u përhap në të paktën 26 vende dhe infektoi më shumë 8000 njerëz, megjithëse numri i të vdekurve konsiderohej shumë i ulët në krahasim me pandemitë e tjera.
Simptomat janë të ngjashme me gripin dhe përfshijnë ethe, dhimbjen e kokës, diarrenë dhe dridhjet. Edhe në kulmin e pandemisë, në vitin 2003, rreziku i përgjithshëm i bartjes ishte i ulët.
Singapori, Hong-Kongu dhe Tajvani u goditën më rëndë, duke i shtyrë këto vende që të caktojnë protokolle mjekësore në pritje të pandemive të ardhshme.
MERS – sindroma akute respiratore e Lindjes së Mesme (2012-)
Numri i të vdekurve: 858
Shkaktari: MERS-CoV
MERS-CoV, një lloj koronavirusi, u identifikua për herë të parë në Arabinë Saudite në vitin 2012.
Koronavirusët janë një familje e madhe virusesh që mund të shkaktojnë sëmundje, të cilat fillojnë nga ftohja e zakonshme deri tek SARS-i.
MERS-i është një sëmundje virale e frymëmarrjes, me simptoma që përfshijnë ethe, kollë dhe gulçim.
Që nga janari i vitit 2020, rreth 2519 persona janë infektuar me të. Ka një shkallë jashtëzakonisht të lartë të fatalitetit, në krahasim me koronavirusët e tjerë, duke e shkaktuar vdekjen e gati 35 për qind të atyre që e kontraktojnë.
Përmes një reagimi të përbashkët të një numri të organizatave jo-qeveritare në vend, është kërkuar që të ndalet linçimi publik ndaj aktivistit, Shkëlzen Gashi, shkruan KultPlus
Para pak kohësh, aktivisti Gashi ka pasur një deklaratë publike rreth raportit të Dick Marty-it, deklaratë kjo e cila ka ngjallur një varg reagimesh më pas.
Këtu keni reagimin e disa organizatave jo-qeveritare të cilat kërkojnë ndaljen e gjuhës së linçimit:
“REAGIM
Të ndalohet linçimi publik ndaj aktivistit Shkëlzen Gashi
Po vazhdon linçimi publik ndaj aktivistit për të drejtat e njeriut Shkëlzen Gashit. Për shkak të deklaratave të tij publike të bëra më shumë se një muaj më parë ku ndër të tjera përmendi edhe viktimat civile jo shqiptare dhe të drejtën e tyre për drejtësi, si dhe përgjegjësinë individuale që duhet të mbajnë ata ish-pjesëtarë të UÇK-së, të cilët kanë kryer krime gjatë dhe pas luftës në Kosovë, Shkëlzen Gashi u linçua publikisht, kërcënua e fye në mënyrën më të keqe nga audienca e gjerë, por edhe nga personalitet e politikanë të shumtë. Kështu, duke dëshmuar se edhe 21 vjet pas luftës, në vendin tonë është tejet e rrezikshme të flasësh për krimet e luftës, për një narrativë tjetër të saj, në një shoqëri ku kultura e mosndëshkimit ka forcuar rrënjët.
Së fundmi, Ish-kryetari i Skënderajit, aktualisht shef i degës së Partisë Demokratike të Kosovës në Skënderaj, Sami Lushtaku duke folur për Qeverinë, nën drejtimin e z.Albin Kurti ndër të tjera e cilëson z. Gashi si “udbash”, e njeri që “urren UÇK-në, e tenton ta kriminalizojë atë”, e rrjedhimisht si njeri që “urren Kosovën”.
Ditë më parë edhe Presidenti i Kosovës zt. Hashim Thaçi ia mveshi deklaratave të aktivistit Shkëlzen Gashi urretjen ndaj UÇK-së duke e keqcituar me dashje edhe pas sqarimeve publike të këtij të fundit lidhur me secilin keqkuptim të ngritur që nga intervista e parë e tij.
Ne jemi jashtëzakonisht të brengosur me fyerjet e linçimet që vazhdimishit po i bëhen aktivistit Shkëlzen Gashi nga personalitete e potilitikanë me ndikim në shoqërinë tonë, të cilët tash e sa vite kanë krijuar një diskurs publik sa i përket të kaluarës e luftës ku vetëm një e vërtetë e një narrativë mbizotëron, e siç po shihet të tentosh ta sfidosh atë është mjaft e rrezikshme.
Keqbërjet dhe krimet e luftës nuk duhet t’i atribuohen kolektivisht një grupi ose etnie, por janë individët që duhet të mbahen përgjegjës për krimet e tyre që lidhen me konfliktin. Diskursi publik mbi Ballafaqimin me të Kaluarën duhet të jetë i bazuar në prova sepse çdo pretendim apo supozim i gabuar mund të dëmtojë rëndë përpjekjet për të krijuar një kuptim të saktë të asaj që ka ndodhur në të kaluarën. Gjuha e urrejtjes duhet të kundërshtohet në çdo nivel.
Ne i bëjmë thirrje spektrit politik që të ndalojë menjëherë linçimin publik që po i bëhet aktivistit Shkëlzen Gashi, sepse me një elitë të tillë politike ku prezantohet e promovohet një narrativë e vetme, një e vërtetë e vetme, ne pamundësojmë procesin e drejtësisë tranzicionale në Kosovë, dhe mohojmë të drejtën e viktimave dhe familjareve tyre për drejtësi. Po ashtu, ne sugjerojmë që partitë poltitike të mbajnë aktivitete sensibiziluese për antarët e tyre në mënyrë që të kuptojnë drejtë procesin e drejtësisë tranzicionale dhe parimet mbi ballafaqimin me të kaluarën në mënyrë që linçime të tilla të ngjashme në të ardhmen të evitohen.
P.S. Organizatat mbështetëse të kësaj iniciative janë të listuara në fund.
RrGK – Rrjeti i Grave të Kosovës
INTEGRA
ORCA – Organizata për rritjen e cilësisë në arsim
NSI – New Social Initiative
TOKA
Instituti Columbus
Youth Initiative for Human Rights – Kosovo
Fondacioni i Kosovës për Shoqëri të Hapur – KFOS
Multimedia
Fondacioni Kosovar për Shoqëri Civile – KCSF
Çohu
Nora Ahmetaj
BIRN KOSOVA
Internews Kosova
Artpolis
SIT – Qendra për Këshillim, Shërbime Sociale dhe Hulumtime
Luljeta Pula, ka reaguar rreth formimit të Qeverisë së re që ndodhi sot pasdite, shkruan KultPlus
Ajo ka shprehur mendimin e saj se këtu ka ndodhur vetëm një ndyshim pushtuesish, por jo ndryshimi i vërtetë.
“Nuk kemi luftuar për kësi Kosove! Ka ndryshuar vetëm pushtuesi! Në vend të sërbit kemi shqipfolës që i bejnë argatin Sërbisë! Pezm e dëshpërim pa fund”, ka shkruar Pula në llogarinë e saj në Facebook. / KultPlus.com
Matohasanaj, fshati 30 km larg qytetit të Tepelenës që njihet ndryshe edhe si “Gjirokastra e vogël”, ngrihet në rrënojat ilire që datojnë përgjatë shekullit XIX – XX, duke ngjallur gjithënjë e më shumë, një interes të shtuar të vizitorëve dhe turistëve të huaj për ta parë nga afër këtë fshat.
Bashkia Tepelenë ka publikuar një seri fotosh nga ky fshat, me histori të veçantë dhe shpjegon se banorët përgjatë shek. XIX – XX kanë jetuar më së shumti në emigracion dhe fshatin që shikojmë sot, është ngritur nga projektet e Izmirit, Turqi, në kohën e pushtimit turk.
Fshati ka një pozitë tejet të veçantë gjeografike. Rrethohet nga malet e larta dhe ngrihet sipër një kodre tejet panoramike, ku lehtësisht kuptohet pse në të gjendet edhe një fortifikim mjaft interesant antik.
Sipas dokumentimeve të pakta historike edhe arkeologjike fortifikimi thuhet se i përket shek. II – III p.e.s (Kuvendi i Studimeve Ilire vol. I fq.117) ndërtuar fillimisht nga Nomadët, me gurë masiv në formë trapezoide dhe kuadratike pa llaç, e sigurisht më pas shfaqen shenjat e ndërhyrjeve restauruese me blloqe guri të latuar në formë drejtëkëndore.
Disa gjurmë sipërfaqësore shfaqin dukshëm gurët e vendosur në gjysmë harku që mesa duket ka qenë amfiteatri, e megjithatë përveç shpalljes si monument kulture (1963) asnjë kërkim nuk është bërë më tej.
Matohasanaj është pjesë e ciklit të pashkëputur të vendbanimeve antike që nis pa u shtyrë më tej nga: Hadrianopoli – Antigonea – Fortifikimi antik i Leklit – Tepelena, Qyteza Ilirke e Horës – Vendbanimi antik i Matohasanaj-t, Amanatia – Ploçë – Apllonia , me një distancë 15 – 25 km nga njëra tjetra.
Sot fshati ka rreth 40 banesa 2 katëshe, e bashkë me të kanë mbijetuar kultura e zakonet e zonës.
“Mund të jenë banorët më mikpritës të Lopësit. Të thjesht në dukje, të qetë edhe me një respekt të veçantë për mikun e tyre… Ajo që vlen të thuhet është fakti se ky fshat ka thesare historike, që e bëjnë një potencial të rëndësishëm për tu vizituar nga turistët”, bën të ditur bashkia Tepelenë.
Ndërsa i fton vizitorët që nëse kanë ndërmend të qëndrojnë dy ditë në Tepelenë, mund të bëhen udhërrëfyes historik, për ta bërë këtë fshat të bukur t’mos vdes nga harresa. /atsh/ KultPlus.com
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, e ka shkallën më të lartë të pakënaqësisë popullore në këtë periudhë të qëndrimit në pushtet, sipas një ankete të re.
Sipas të dhënave të faqes “FiveThirtyEight”, 54 për qind e amerikanëve nuk janë të kënaqur me punën e kreut të Shtëpisë së Bardhë. Ky është niveli më i lartë që nga tetori i vitit të kaluar, shkruan “Daily Mail”, transmeton Gazeta Express.
“Pakënaqësia ndaj presidentit Trump ka shënuar rritje përsëri, tani deri në 54 për qind. Ka pasur presdientë me përkrahje më të ulët në këtë pikë gjatë mandatit të parë, por asnjë president nuk ka pasur shkallë më të lartë të pakënaqësisë sesa që e ka Trump tani”, tha Nate Silver, themelues i kësaj faqeje.
I vetmi president amerikan që kishte shënuar shkallë të përafërt të pakënaqësisë së popullit ishte Jimmy Carter me 52 për qind në ditën e 1230-të të presidencës.
Në të njëjtën periudhë të qëndrimit në pushtet, ish-presidenti Barack Obama kishte përkrahje prej 47.3 për qind, ndërsa 47.1 për qind ishin të pakënaqur me punën e tij.
Rritja e pakënaqësisë ndaj punës së presidentit të shtetit më të fuqishëm në botë erdhi në kohën kur Shtetet e Bashkuara po përballen me koronavirusin dhe protestat në të njëjtën kohë. / KultPlus.com
E mbijetuara e dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë, e cila kishte rrëfyer publikisht tmerrin që i kishte ndodhur 20 vite më parë, Vasfije Krasniqi Goodman përmes një postimi në Twitter e ka quajtur të turpshëm vendimin e kandidatit për Kryeministër të Kosovës, Avdullah Hoti për ta emëruar në postin e zëvëndëskryeministrit Goran Rakiq , nga Lista Serbe.
Krasniqi-Goodman ia ka bashkangjitur postimit një postim të Avdullah Hotit para dy viteve i cili i njëjti kishte kritikuar Kuvendin, duke e quajtur Listën Serbe “ instrument i Beogradit”. / KultPlus.com
Biblioteka Kombëtare Austriake do të fusë në karantinë librat për të mbrojtur lexuesit nga infeksionet e koronavirusit, nëse kemi parasysh që ajo zotëron koleksionin më të madh të librave në vend.
Pasi institucioni të rihapet të hënën, në ish-pallatin perandorak në Vjenë, të gjithë librat e kthyer nga lexuesit do të mbahen në një dhomë të veçantë për të paktën 24 orë.
“Koha është një dezinfektues i shkëlqyeshëm për librat dhe kimikatet i ruajnë më së miri ata”, theksoi biblioteka në një shënim.
Të dhënat në internet të bibliotekës do të përditësohen në mënyrë që përdoruesit të shohin nëse librat e tyre të dëshiruar janë në raftet e tyre apo në karantinë/ANSA / KultPlus.com
Qeveria Hoti mori besimin e deputetëve të Kuvendit. Me 61 vota për, 24 kundër dhe një abstenim, sot është votuar Qeveria e re në krye me Avdullah Hotin.
Kësisoj, Hoti merr udhëheqjen e ekzekutivit nga Albin Kurti, i cili në 70 ditët e fundit ishte kryeministër në detyrë.
Qeveria Kurti është rrëzuar me mocion mosbesimi më 25 mars. Qeveria e re, e kundërshtuar nga VV-ja si parti fituese, do të ketë për partner koalicioni LDK-në, AAK-në, Nisma-AKR dhe komunitetet joshumicë.
Kandidati për kryeministër të Kosovës, Avdullah Hoti ka prezantuar përbërjen e kabinetit të ri qeverisës.
Me Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit do të vazhdojë të udhëheqë Vlora Dumoshi e cila u zgjodhë fillimisht pas zgjedhjeve të 6 tetorit.
Tutje po ju shpalosim përbërjen e Qeverisë Hoti: Zëvendës kryeministër i parë do të jetë Besnik Tahiri, pasuar nga Driton Selmanaj, Albulena Balaj dhe Goran Rakiqi.
Përbërja:
Avdullah Hoti – Kryeministër – LDK
Besnik Tahiri – Zëvendëskryeministër i parë – AAK
Driton Selmanaj – Zëvendëskryeministër – LDK
Albulena Balaj – Zëvendëskryeministre – Nisma
Goran Rakiq – Zv.kryeministër dhe ministër i Pushtetit Lokal -Lista Serbe
Hykmete Bajrami – Ministre e Financave – LDK
Besian Mustafa – Ministër i Zhvillimit Rural – LDK
Vlora Dumoshi – Ministre e Kulturës, Rinisë dhe Sportit – LDK
Anton Quni – Ministër i Mbrojtjes – LDK
Arban Abrashi – Ministër i Infrastrukturës – LDK
Agim Veliu – Ministër i Punëve të Brendshme – LDK
Armend Zemaj – Ministër i Shëndetësisë – LDK
Selimi Selimi – Ministër i Drejtësisë -AAK
Blerim Kuqi – Ministër i Ambientit -AAK
Meliza Haradinaj – Ministre e Punëve të Jashtme dhe Drejtësisë – AAK
Ramë Likaj -Ministër i Arsimit dhe Shkencës – AAK
Skender Reçica – Ministër i Punës dhe Mirëqenies Sociale – Nisma
Vesel Krasniqi – Ministër i Tregtisë dhe Industrisë – Nisma
Dalibor Jevtiq – Ministër për Komunitete dhe Kthim – Lista Serbe
Enis Kervan – Ministër i Zhvillimit Rajonal – KDP. / KultPlus.com
Publicisti dhe shkrimtari Kim Mehmeti shpesh kritikon sistemin politikë por edhe shumë dukuri të tjera shoqërore. Përmes shkrimeve të tij ai ka arritur ta fitojë dashurinë e lexuesve të cilët e çmojnë shumë fjalën e tij, shkruan KultPlus.
Sot KultPlus ju sjell një thënie të Kim Mehmetit:
“Ne jemi përbuzës të vetvetes dhe lëpirës të të huajve”
Kim Mehmeti ka lindur në fshatin Gërçec, Shkup në vitin 1955. Është i njohur si shkrimtar, romansier, tregimtar, eseist, publicistë dhe përkthyes nga gjuha maqedonase në gjuhën shqipe dhe anasjelltas.
Është një ndër themeluesit e së përjavshmes “Lobi” e cila botohej në Shkup nga viti 2001 deri në vitin 2006. Ka qenë redaktor i revistës për kulturë “Jehona” (Shkup), redaktor i veprimtarisë botuese pranë SH.B. “Flaka e vëllazërimit” (1991-1992). Në Institutin Shoqëria e Hapur – Maqedoni ka punuar si koordinator i veprimtarisë botuese. Pastaj ka punuar si kryeredaktor për Maqedoninë i Rrjetit Informativ Evropian (AIM) dhe ka qenë edhe koordinator i këtij rrjeti për Ballkanin Perëndimor (1993-2003). Nga viti 1997 deri në vitin 2003 ka qenë drejtor ekzekutiv i Qendrës për Bashkëpunim dhe Mirëkuptim Multikulturorë në Shkup.
Kim Mehmeti është nismëtarë i më shumë iniciativave qytetare në Maqedoni dhe në rajon.
Tani punon si përgjegjës i zyrës së TV Top-Channel në Shkup.
Përpos në gjuhën amtare, Kim Mehmeti shkruan dhe boton edhe në gjuhën maqedonase. Punimet e para letrare i ka botuar në fillim të viteve të shtatëdhjetë të shekullit të njëzet nëpër revistat kroate. Kim Mehmeti është rrëfimtarë i lindur, ai nuk u nënshtrohet shablloneve, por i dorëzohet qëndismës së lëndës së vet rrëfyese. Andaj proza e tij është e veçantë dhe tërheqëse. Thjeshtë ajo e rrëmben lexuesin dhe e shpie drejtë thellësive joshëse nga shkon imagjinata e tij e bujshme, e cila shtrihet nga fantazmagoria e së vërtetës dhe reales deri te irealja dhe fantastikja. Fati, si peshore e jetës, është ai që përcakton krijimtarinë e këtij autori.
Kim Mehmeti, fitues i shpërblimit “Rexhai Surroi” për romanin më të mirë 2008 Kim Mehmeti, fituesi i Shpërblimit “Rexhai Surroi” për romanin më të mirë shqiptar për vitin 2008
Arsyetimi i Jurisë: Për shkathtësinë dhe koloritin e rrëfimit poetik, për mjeshtërinë e ndërtimit të prosedeut romantik, midis magjisë dhe reales, të vërtetës dhe fiktives, të ambientuar në fshatin e tij metaforik, në të cilin ndërthuret e tërë historia jonë, në një periudhë të ndjeshme të agonisë së Perandorisë Otomane, Luftës së Parë dhe të Dytë Botërore, stalinizmit dhe titizmit, juria vendosi njëzëri që çmimi t’i jepet shkrimtarit Kim Mehmeti, për romanin “Vitet e urithit”, botuar nga Toena, Tiranë më 2007.
Shpërblimi për gazetari nuk u nda, sepse sipas vlerësimit të jurisë, pavarësisht faktit se në mesin e konkurruesve ka pasur gazetarë kualitativë, këtë herë cilësia e teksteve të paraqitura nuk ka përkuar me standardin e lartë që ka vendosur juria për ta akorduar këtë shpërblim.
Veprat e Kim Mehmetit janë përkthyer në gjuhën gjermane, franceze, bullgare, turke, kroate dhe në gjuhë tjera. / KultPlus.com
Zviceranja me prejardhje shqiptare, Antigona Kalimashi, është dekoruar me shirit pasi shpëtoi jetën e një gruaje. Për përkushtimin dhe guximin e saj ajo është nderuar nga ushtria zvicerane.
Madje, sipas njoftimit në faqen zyrtare të ushtrisë zvicerane, Antigona është personi i parë që mori shiritin CdA.
Ky çmim nga Shefi i Ushtrisë për Arritje të Jashtme iu paraqit Shërbimit të Shpëtimit në Shkollën e Shpëtimit 75 për veprim të guximshëm.
Antigona Kalimashi kishte shpëtuar një grua që kishte rënë para trenit në stacionin e trenit në Freiburg nga gjakderdhja duke përdorur rripin e saj të uniformës. / KultPlus.com
Vdekja e qytetarit nga Minneapolisi, George Floyd, i cili e humbi jetën pasi një polic i vuri gjurin në fyt për nëntë minuta, gjatë kohës sa po e arrestonte atë në Minnesota, ka bërë bujë të madhe në gjithë botën.
Veprimi i policëve të përfshirë në këtë ngjarje, cilësohet të ketë motive raciste dhe kështu ka shkaktuar protesta shpesh të dhunshme të cilat po vazhdojnë ende.
Por, këtë ngjarje tragjike më së rëndi po e përjeton bashkëshortja e George Floyd dhe vajza e tij 6 vjeçare.
Roxie washington, bashkëshortja e George, krah vajzës ka folur sot gjatë një konference për media.
“Në fund të ditës, të gjithë po i kthehen familjeve. Giana nuk e ka më babanë. Kurrë nuk do ta sheh duke u rritur, të shkoj në mbrëmje të maturës. Kurrë nuk do të jetë aty për ta dërguar në altar. Nëse ka ndonjë problem, nuk do ta ketë babanë për t’iu drejtuar”, tha ndër të tjera Roxie në fjalimin e saj përgjatë të cilit nuk mund t’i mbante lotët. Ndërsa vajza e vogël, e cila ndonëse nuk foli, fytyra e saj tha më shumë se fjalët.
Familjarët e të ndjerit kanë kërkuar proces gjyqësor të pavarur si dhe dënim të merituar ndaj Chauvinit, ata gjithashtu janë kundër dhunës, pasi që kanë bërë thirrje të ftohen gjakrat duke kërkuar thjesht vetëm drejtësi. / KultPlus.com
