Autor: KultPlus

Sezoni i vitit 2017 hapet të hënën me shpalljen e çmimit Nobel në mjekësi, ndjekur nga çmimi në fizikë ditën e martën dhe çmimi i kimisë ditën e mërkurën. Çmimi i paqes do të jepet në datën 6 tetor. Ndërsa data për çmimin në letërsi zbulohet disa ditë përpara, por si traditë, jepet të enjteve, pra, datat 5 dhe 12 tetor, shihen si të mundshme.

Edhe për çmimin në letërsi, Akademia e Suedisë e mban të fshehtë listën e kandidatëve, duke i dhënë mundësi vëzhguesve dhe kritikëve të letërsisë të spekulojnë pa kufi.

Shumë emra shfaqen sërish vit pas viti në këtë lojë spekulimesh: Don DeLillo i Amerikës, Margaret Atwood e Kanadasë, poeti i lindur në Siri, Adonis, romancieri japonez Haruki Murakami dhe shkrimtari nga Kenya, Ngugi Wa Thiong’o, vetëm për të përmendur disa. Amos Oz i Izraelit dhe David Grossman, Claudio Magris i Italisë, Ismail Kadare i Shqipërisë dhe Michel Houellebecq i Francës përmenden po ashtu shpesh.

Por rrethet letrare të Stockholm-it bien dakord për një gjë: me shumë mundësi, Akademia do të bëjë zgjedhje konsensuale dhe konservative, pas zgjedhjes së legjendës së muzikës pop dhe kompozitorit Bob Dylan, e cila habiti dhe e ndau botën.

“Ajo çfarë ndodhi vjet ishte vërtet e pazakontë. Këtë vit mendoj se do të jetë një romancier apo eseist mashkull, me rrënjë në Europë. Mendoj se do të jetë krejt i kundërti i Bob Dylan,” parashikon Bjorn Wiman, redaktor i kulturës në të përditshmen kryesore suedeze Dagens Nyheter. Ai mendon se Antonio Lobo Antunes i Portugalisë dhe Kadare i Shqipërisë kanë mundësi të mira për të fituar.

Këtë vit, secili Çmim Nobel vjen me një shpërblim prej nëntë milion koronash (1,1 milion dollarë ose 940,500 Euro) i cili mund të ndahet nëse zgjidhen disa laureatë për të njëjtën disiplinë.

Laureatët i marrin çmimet në banketet formale që mbahen në Stockholm dhe Oslo, në datën 10 dhjetor. / KultPlus.com

Emri i Ramush Haradinajt ishte shkruar sipas alfabetit latin në gjuhën serbe sot në faqen zyrtare të Zyrës së Kryeministrit. Në vend se emri i kryeministrit të ishte i shkruar sipas alfabetit të gjuhës shqipe: “Ramush Haradinaj”, emri i kryeministrit ishte i shkruar sipas alfabetit latin serb: “Ramuš Haradinaj”.

Pas këtij gabimi ka reaguar Zyra e Kryeministrit të Kosovës, e cila ka thënë se gabimi erdhi si pasojë e një “lëshimi teknik” nga kompania e cila mirëmban faqen e Kryeministrit.

“Për shkak të një lëshimi teknik të kompanisë që e mirëmban uebfaqen zyrtare të Zyrës së Kryeministrit, e cila kompani, është zgjedhur nga qeveritë paraprake dhe Divizionit të Përkthimeve në kuadër të Zyrës së Kryeministrit, emri i kryeministrit ka dalë sipas alfabetit latin të gjuhës serbe”, thuhet në njoftimin sqarues të Zyrës së Kryeministrit, raporton Insajderi.

Në njoftim thuhet se zyrtarët e kabinetit të kryeministrit Haradinaj e kanë përmirësuar shpejtë gabimin, sapo që e kanë parë atë.

“Kërkojmë ndjesë nga publiku. Gabimi është përmirësuar sapo është vërejt nga zyrtarët e Zyrës për Komunikim me Publikun, në kuadër të Zyrës së Kryeministrit”, ka thënë Zyra e Kryeministrit. / KultPlus.com

Debatet për zgjedhjet lokale në Kosovë kanë vënë në pah aftësitë dhe mangësitë e shumë kandidatëve për kryetar komune, por më së shumti është komentuar për gjuhën e përzier të kandidatëve për kryetar komune në Prizren.

Fakti që ata flasin një shqipe të kombinuar me gjuhën turke ka ngjallur reagim nëpër rrjete sociale por banori i Prizrenit, Hajrulla Çeku pjesë e EC Ma Ndryshe, organizatë me bazë në komunitet që angazhohet për mbrojtjen e qyteteve të Kosovës që ka përfunduar studimet master në qeverisje dhe zhvillim lokal, ka dhënë një shpjegim pozitiv për kritikat ndaj shqipes së kandidatëve të Prizrenit.

“Bilingualizmi (zotërim i dy gjuhëve) është aftësia për të komunikuar në gjuhë të ndryshme, jo domosdoshmërisht në nivel të përkryer. Multilingualizmi (zotërimi i disa gjuhëve) është aftësia për t’i përdorur disa gjuhë, jo domosdoshmërisht në nivel të përkryer, që rrit njohuritë gjuhësore dhe kulturore dhe kompetencën komunikuese të personit. Plurilingualizmi është aftësia për të funksionuar dhe komunikuar në mënyrë efektive në disa gjuhë në të njëjtën kohë në komunitete shumëkombëshe dhe shumëkulturore, duke i respektuar dallimet dhe ngjashmëritë mes gjuhëve dhe kulturave”, ka shpjeguar Çeku.

Më pas ka ai ka shkruae se kandidatët për kryetar komune të Prizrenit që po dëgjohen këto ditë nëpër debate televizive janë shembulli më përfaqësues i plurilingualizmit, një shkathtësi dhe pasuri kulturore e rrallë jo vetëm në Kosovë.

“Prizrenin e bën Prizren, ndër tjerash, edhe aftësia e njerëzve për muhabet deri në katër gjuhë të ndryshme lokale brenda të njëjtës ditë, e nganjëherë brenda të njëjtit takim”, ka shkruar Çeku. / KultPlus.com

Juliana Londoño

Dua ta vras frikën se do të më thyejnë, se do të shprishem, se do të më copëtojnë. Dhe, në fakt, të shqyhem brenda, sikur të mos ekzistonte ndonjë mënyrë tjetër për të mbijetuar e ringjallur, sikur të bëhej fjalë për vetëm një rrugë dhe një fat unik.

Të ndjej që ditët peshojnë, që dhimbja është diçka që lejohet, që lotët e mi mbajnë mbi vete rërën e krejt deteve, që sytë e mi nuk mbyllen veç natën dhe që dhoma ime nuk është më hapësira ku kërkoj qetësi.

Të ndjej sikur diçka vjen e më godet pa pyetur, dhe më pas, të ndjej se nuk kam ndjerë asgjë. Të shoh në pasqyrë çdo varrë të dashurive të mia, ti përkëdhel ato, të shoh se asnjëra nuk dhemb por secila është e mërzitshme. Dua ti bëj copa copa secilën, dua ta vë një lëkurë të re dhe ta çmoj dritën që ajo përçon. Ta rris zërin e “Rasguna las piedras” nga Sui Generis, që nostalgjia t`më bëhet shoqe e protagonist, e më pas të dëgjoj një nga ato këngë që tregon se si melankolia nënkupton ngjyrë të hareshme.

Dhe dua të qaj, sepse nuk duhet të kesh arsye për të qarë. Sepse as nuk duhet buzëqeshur gjithmonë. Sepse ka kohë që lotët nuk dalin dhe është e ndaluar të harrosh të qash. Dua të qaj për secilën herë që nuk kam qarë, e nuk më kanë obliguar. Ta çliroj tërë dhimbjen si ujë i pastër, që të largohet pa e ndalë askush. Dua ta shikoj veten në reflektimin e pasqyrës, ta pyes veten pse po qaj e të mos kem arsye. As edhe një të vetme. Dua të filloj të buzëqesh, dhe ngadalë dua gjithçka të jetë me zë të lartë.

Dua të rrotullohem në shtrat, me gojën e hapur, me sytë e hapur, ta dëgjoj secilën zhurmë të sirenave. Të mendoj se nuk di ta dalloj policinë nga ndihma e shpejtë dhe të mendoj se cila është më pak e tmerrshme. Dua të mendoj se po e humbas kohën, se të mendosh kaq shumë banalitete është e dëmshme për suksesin tim, një orë pasi kam këtë pozicion të trupit e mendjes. Ka kohë për gjithcka, se ndjenja e fajit i takon veç vrasësve, se është mirë që jam kësisoj, duke mbledhur mendime të padobishme.

Dua të zgjohem në këtë pozicion. Të vërej që kam fjetur, që nuk kam harxhuar kohë por kam humbur kohë. Të ndalem si një pranverë, ta bëj një listë të “gjëra të rëndësishme për ta ndryshuar ritmin e jetës sime”, ti kem zili ata që janë atje ku doja të isha unë – ta largoj këtë ndjenjë, sepse kështu më kanë edukuar qysh fëmijë.
Dhe në fund i bie që është mirë të kesh ndjenja sepse njeriu duhet të ketë ndjenja, sepse duhet të ndjesh, sepse kam ndjerë. Por gjithashtu, e tëra që është e keqe të ndjehet, e kam ndjerë. Sepse rezulton e thjeshtë, njeriu është mjaftueshëm njeri, shumë e kundërshtimeve. / Përktheu: Arbër Selmani / KultPlus.com