Universal Pictures ka njoftuar zyrtarisht se filmi i katërt i serisë “Meet the Parents” do të titullohet “Focker In-Law” dhe do të publikohet në Ditën e Falënderimeve në vitin 2026.
Ben Stiller, Robert De Niro, Blythe Danner, Teri Polo dhe Owen Wilson do të rikthehen për të interpretuar rolet e tyre ikonike. Kësaj here, kastit do t’i bashkohet edhe këngëtarja Ariana Grande, megjithëse ende nuk janë zbuluar detaje mbi rolin e saj.
Në njoftimin e shpërndarë në Instagram nga Universal Pictures, i cili u ripostua edhe nga vetë Stiller dhe Grande, shkruhej: “Familja Focker po zgjerohet.”
Filmi i parë “Meet the Parents” u publikua në vitin 2000, i ndjekur nga “Meet the Fockers” në 2004 dhe “Little Fockers” në 2010. Historia ndjek Greg Focker (Stiller), një infermier nga Çikago, dhe partneren e tij Pam (Polo), ndërsa përballen me situata të sikletshme dhe humoristike për shkak të babait të saj mbrojtës dhe ish-agjentit të CIA-s, Jack (De Niro).
Detajet e ngjarjes së “Focker In-Law” nuk janë zbuluar ende, por dihet që regjinë do ta bëjë John Hamburg, producent i “Little Fockers”. Në kast do të jenë gjithashtu edhe Beanie Feldstein dhe Skyler Gisondo.
Në qershor, Ben Stiller, Robert De Niro dhe Teri Polo u ribashkuan në një shfaqje speciale të “Meet the Parents” në Festivalin e Filmit Tribeca, për të festuar 25-vjetorin e filmit origjinal. Gjatë këtij eventi, Stiller ndau disa detaje rreth vazhdimit të ardhshëm: “Ajo që na shtyu drejt idesë është fakti që tani unë jam në moshën që kishte Bob kur bëmë filmin e parë. Ndjehej si një pasqyrim i asaj historie, ku një nga fëmijët e mi po mendon të prezantojë partnerin e tij me familjen.”
Edhe pse nuk u dhanë shumë informacione shtesë, De Niro konfirmoi se e kishte lexuar skenarin dhe e përshkroi atë si “shumë argëtues”.
“Focker In-Law” pritet të sjellë një tjetër kapitull të ngarkuar me humor, përplasje brezash dhe situata të paharrueshme, që e kanë bërë këtë seri të dashur për miliona shikues në mbarë botën./CNN/KultPlus.com
“Omari i Madh”, një libër i rrallë dhe i jashtëzakonshëm i zbukuruar me gurë të çmuar, u nis nga Londra për në Nju-Jork në prill të vitit 1912, por përfundoi në fund të Oqeanit Atlantik pas fundosjes së Titanikut. Ky libër, një përpunim i veçantë i “Rubairat” të Omar Khajam, mbetet një nga veprat më tragjike dhe misterioze të historisë së botimit.
Në vitin 1911, mjeshtri britanik Francis Sangorski përfundoi një punim që i kishte kushtuar mbi dy vjet përkushtim intensiv. Libri ishte me përmasa 40 cm me 35 cm dhe ishte i zbukuruar me 1050 gurë të çmuar, përfshirë rubinë dhe smeraldë. U përdorën rreth 9 metra katrorë fletë ari dhe rreth 5000 copë lëkure për përfundimin e tij. Punimi përfshinte elemente të tilla si gjethe, shpendë, kafka njerëzore, bimë dhe ornamente persiane që simbolizonin jetën dhe vdekjen, transmeton KultPlus.
Sangorski e perfeksionoi çdo detaj të librit, duke përfshirë përdorimin e kafkës së një njeriu për të realizuar me saktësi një vizatim anatomik. Madje i dha ryshfet një rojtari të kopshtit zoologjik të Londrës që t’i lejonte të shihte një gjarpër duke gëlltitur një mi të gjallë, vetëm për të mundësuar përshkrimin sa më real të skenës që do të pikturonte në libër.
Ideja për këtë projekt filloi në vitin 1907, kur Sangorski takoi John Stonehouse, menaxherin e librarisë Sotheran, e themeluar në vitin 1761 dhe ende aktive sot. Sipas Sangorskit, qëllimi ishte të krijonte një vepër të zbukuruar “me gurë të tillë që nuk ishin parë kurrë më parë” në botën e botimeve. Shtëpia botuese e përshkroi librin si “ekzemplarin më të mirë dhe më të shquar të projektuar ose të prodhuar ndonjëherë, në çdo periudhë ose në çdo vend”.
Vepra u nxor në shitje për një çmim që në vlerat e sotme do të ishte rreth 120,000 paundë. Megjithatë, nuk u shit. Aristokratët dhe koleksionistët britanikë e refuzuan, pjesërisht për shkak të paragjykimeve ndaj veprës së Omar Khajamit, i cili nuk vlerësohej aq shumë asokohe. Sir John Fortescue, menaxher i bibliotekës mbretërore në Kështjellën Windsor, e refuzoi duke e quajtur “një vepër të papërshtatshme, të paefektshme dhe të parëndësishme”.
Një tregtar nga Nju-Jorku, Gabriel Wells, ofroi 800 paundë për librin në verën e vitit 1911, por oferta u refuzua. Më vonë, për shkak të mungesës së interesit në Britani, u vendos që libri të dërgohej në Amerikë, ku tregu i librave ishte më i zhvilluar. Pas shumë përpjekjesh të pasuksesshme, më 29 mars 1912, libri iu shit sërish Gabriel Wells për 405 paundë dhe më 6 prill u nis për në Amerikë me anijen Titanic.
Katastrofa e Titanikut, ku humbën jetën më shumë se 1500 njerëz, shënoi edhe fundosjen e librit të famshëm. “Omari i Madh” u konsiderua si një nga thesaret më të vlefshme të humbura në fundin e oqeanit. Sir John, menaxher i Bibliotekës Kombëtare asokohe, do të deklaronte se “fundi i Atlantikut ishte padyshim vendi më i mirë për të”.
Vetëm dhjetë javë pas fundosjes së Titanikut, tragjedia vazhdoi. Francis Sangorski, mjeshtri i veprës, u mbyt në bregdetin e Sussexit në Angli. Sipas raportimeve, ai u rrëzua aksidentalisht dhe u tërhoq nga rryma e fortë e detit. Në epitafin e varrit të tij shkruhet: “Jeta për të si një mjeshtër sapo ka filluar”.
Në vitin 1924, nipi i George Sutcliffe, botuesit origjinal të librit, gjeti vizatimet origjinale të Sangorskit dhe vendosi të rikrijojë veprën. Stanley Bray, trashëgimtari i kësaj trashëgimie, punoi për vite me radhë për të realizuar botimin e dytë. Kur Lufta e Dytë Botërore shpërtheu, libri u ruajt në një kasafortë të sigurt në Londër. Pas një bombardimi gjerman, ndonëse kasaforta u gjet e paprekur, faqet e librit ishin djegur nga nxehtësia e madhe.
Pas përfundimit të luftës, Bray nisi përpjekjet për ta realizuar një herë të tretë librin. Përdori bizhuteritë e mbijetuara nga versioni i mëparshëm dhe pas 4000 orësh punë, më në fund e përfundoi. Ai nuk e bëri këtë për fitim, por për nderim, sepse “Omari i Madh” ishte shndërruar tashmë në një simbol të qëndrueshmërisë, përkushtimit dhe pasionit për artin e bukur të librit./KultPlus.com
Kisha e Shën Pjetrit dhe Shën Pavlit, e njohur ndryshe si Kisha e Shën Apostujve në Hoshtevë të Zagorisë (Gjirokastër), është një nga monumentet më të veçanta të trashëgimisë kulturore në Shqipëri. E ndërtuar në zemër të një prej zonave më piktoreske të jugut, kjo kishë është shndërruar vitet e fundit në një destinacion turistik për vizitorët që kërkojnë të njohin historinë përmes arkitekturës dhe artit.
Presidenti Bajram Begaj ndau sot në rrjetet sociale pamje nga kjo kishë historike, duke e përshkruar me fjalët: “E pikturuar e gjitha me afreske, shfaqet si një befasi e bukur pas malit Dhëmbel”. Në postimin e tij, Begaj thekson më tej: “Ajo i ka mbijetuar pushtimeve dhe regjimit nga kujdesi dhe dashuria e banorëve të zonës, pavarësisht besimeve të tyre fetare”.
Kisha e Apostujve është një prej monumenteve më të rralla të kultit dhe të artit bizantin ortodoks në vend, e njohur për afresket e saj të gjalla, të cilat datojnë rreth vitit 1843. Përveç vlerës së saj artistike dhe shpirtërore, ajo përfaqëson një simbol të qëndresës kulturore dhe përkushtimit të komunitetit vendas për ruajtjen e trashëgimisë./KultPlus.com
Pianistet dhe profesoreshat universitare Elizabeta dhe Artemida Qarri, të njohura për përkushtimin e tyre në artin dhe shkencën e muzikës, kanë ndërmarrë një projekt unik, i cili premton të lërë gjurmë jo vetëm në Kosovë, por edhe më gjerë.
Në qendër të këtij projekti qëndrojnë dy vepra me peshë të jashtëzakonshme historike dhe kulturore: “O VENDI IM – MALËNGJIMI” nga Rashid Krasniqi, si dhe muzika e filmit “SKËNDERBEU”, e kompozuar nga Çesk Zadeja. Të dyja këto vepra, tashmë të ngulitura në kujtesën kolektive shqiptare, janë rikrijuar në një formë të re, si risi muzikore për dy piano dhe orkestër, falë orkestrimit mjeshtëror të kompozitorit dhe profesorit Valton Beqiri.
Ky projekt novator është më shumë se një interpretim, ai është një dëshmi e gjallë e mënyrës sesi muzika klasike shqiptare mund të riimagjinohet dhe të komunikojë fuqishëm me publikun e sotëm. Ai gjithashtu paraprin një album dhe një koncert të madh, ku dy pianot dhe orkestra do të flasin në një gjuhë të përbashkët emocioni dhe profesionalizmi.
I mbështetur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS), ky projekt shënon një hap të rëndësishëm drejt afirmimit të trashëgimisë muzikore kombëtare në një dimension bashkëkohor dhe ndërkombëtar.
Sipas njoftimit të Prokurorisë aktakuza ndaj F.K. dhe N.S. për veprën penale “Kanosja” është dorëzuar në Gjykatën Themelore në Prishtinë.
“Sipas aktakuzës, më 29.08.2023, i pandehuri F.K., me qëllim që ta frikësojë dhe ta detyrojë personin zyrtar tani të dëmtuarin A.K., në cilësinë e tij si kryeministër i Republikës së Kosovës, që të ndërmarrë ose të mos ndërmarrë veprime të caktuara në kuadër të ushtrimit të detyrës së tij zyrtare, e ka kanosur atë përmes profilit të tij personal në rrjetin social ‘Facebook’, duke postuar shkrime me përmbajtje kërcënuese”, ka njoftuar Prokuroria.
Pas reagimeve të opinionit publik lidhur me kërcënimin e përmendur, më 30.08.2023, i pandehuri F.K. thuhet se ka përsëritur një postim me përmbajtje të njëjtë kërcënuese ndaj të dëmtuarit, ku thuhet “… Prapë po e përsëris, nëse ju duket skandaloz postimi i mëhershëm: Më parë e vras A.K. sesa t’ia lëshoj rrugën dhe të iki nga Kosova”.
Ndërkohë, i pandehuri tjetër, N.S., thuhet se e ka kanosur me vrasje Kurtin përmes postimeve publike në rrjetin social “Facebook”, për shkak të funksionit të tij, siç thuhet ”duke iu referuar postimit kërcënues të bërë nga i pandehuri F.K”./KultPlus.com
Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka bërë të ditur se Qeveria ka vendosur të heqë taksën doganore prej 10% për produktet e importuara nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Kurti ka thënë se nga sot, tarifa doganore për produktet amerikane do të jetë zero.
Në mbledhjen e sotme të kabinetit qeveritar, Kurti tha se ky është një nga vendimet më të rëndësishme që po merren.
“Tjetër vendim i rëndësishëm që po marrim sot është largimi i tarifës doganore për SHBA-në. Kështu nga tani e tutje të gjitha produktet e tyre do të kenë tarifë zero përqind kur të hyjnë në territorin tonë”, deklaroi ai./KultPlus.com
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka nënshkruar një urdhër ekzekutiv që vendos tarifa më të larta për dhjetëra vende anembanë botës për të “ristrukturuar tregtinë globale në dobi të punëtorëve amerikanë”, njoftoi Shtëpia e Bardhë.
Tarifat e reja variojnë nga 10 deri në 41 përqind, me tarifën më të lartë për Sirinë. Bashkimi Evropian, Japonia dhe Koreja e Jugut do t’i nënshtrohen tarifave prej 15 përqind. Serbia do të përballet me tarifa prej 35 përqind dhe Bosnja dhe Hercegovina prej 30 përqind.
Shtëpia e Bardhë tha se tarifat synojnë “ristrukturimin e tregtisë globale në dobi të punëtorëve amerikanë” dhe do të hyjnë në fuqi më 7 gusht, jo më 1 gusht siç ishte njoftuar më parë. Tarifat për mallrat kanadeze po rriten nga 25 në 35 përqind, por ato do të hyjnë në fuqi të premten./KultPlus.com
Këngëtari amerikan Justin Timberlake ka zbuluar se po jeton me sëmundjen Lyme. Artisti 44-vjeçar tha se ishte “i tronditur” kur mori diagnozën, por kjo i shpjegoi simptomat si dhimbje nervore të forta gjatë performancave në skenë, lodhje ekstreme dhe ndjesi të vazhdueshme sëmundjeje.
Këngëtari i “Cry Me A River” ndau lajmin në Instagram, pasi përfundoi turneun e tij botëror “Forget Tomorrow”.
Sëmundja Lyme është një infeksion bakterial që mund të transmetohet te njerëzit nga pickimi i rriqrave të infektuar. Edhe pse shumica e pacientëve të diagnostikuar dhe të trajtuar në fazat e hershme shërohen plotësisht me antibiotikë, disa mund të përjetojnë simptoma afatgjata si lodhje, dhimbje dhe mungesë energjie.
Timberlake tha se përballë këtyre vështirësive, kishte menduar të ndalonte turneun përpara kohe, por në fund vendosi ta vazhdonte.
Në një postim në Instagram të enjten, ai shkroi: “Ashtu siç e dini shumë prej jush, jam një person mjaft privat. Por ndërsa po reflektoj për turneun dhe festivalet, dua t’ju tregoj pak për çfarë kam kaluar. Ndër të tjera, kam qenë duke luftuar me disa probleme shëndetësore dhe më është diagnostikuar sëmundja Lyme, nuk e them këtë që të ndiheni keq për mua, por për të hedhur dritë mbi atë me të cilën jam përballur pas kuintave. Nëse keni kaluar këtë sëmundje ose njihni dikë që ka, atëherë e dini: të jetosh me këtë mund të jetë pafundësisht rraskapitëse, si mendërisht, ashtu edhe fizikisht.”
Sipas Qendrës për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) në SHBA, pacientët që trajtohen në fazat e hershme zakonisht shërohen shpejt dhe plotësisht. Megjithatë, pacientët që trajtohen më vonë mund të përjetojnë pasoja të qëndrueshme në sistemin nervor ose nyje.
Justin Bieber, Shania Twain dhe Avril Lavigne janë ndër artistët e tjerë që janë përballur me sëmundjen Lyme.
“Por Timberlake tha se ‘gëzimi që sjell performanca’ e tejkaloi stresin fizik që po përjetonte dhe ai ishte ‘i lumtur që vazhdova’. Turneu i tij dyvjeçar, i cili nisi në prill 2024, përfundoi në Turqi të mërkurën.”
“Jo vetëm që i provova vetes forcën time mendore, por tani kam kaq shumë momente të veçanta me ju që nuk do t’i harroj kurrë,” shtoi ai, duke theksuar se po përpiqej të ishte “më transparent” për sfidat e tij që të mos keqinterpretoheshin.
Ylli i muzikës pop kishte marrë kritika nga disa fansa në rrjetet sociale për performanca të dobëta gjatë turneut. Zbulimi i diagnozës vjen pas disa viteve të vështira për këngëtarin.
Në shtator të vitit 2024 ai u shpall fajtor për drejtim mjeti nën ndikimin e alkoolit si pjesë e një marrëveshjeje për të mbyllur çështjen e tij ligjore për drejtim në gjendje të dehur.
“Ky është një gabim që e kam bërë, por shpresoj që kushdo që është duke më parë dhe dëgjuar tani të mësojë nga kjo. E di që unë sigurisht kam mësuar,” tha ai në atë kohë.
Këngëtari është përballur gjithashtu me reagime të ashpra pas zbulimeve për marrëdhënien e tij me ish-të dashurën Britney Spears, të cilat u trajtuan si në kujtimet e saj ashtu edhe në një dokumentar të veçantë për të.
Timberlake, i njohur fillimisht si frontmeni i grupit NSYNC, ka fituar 10 çmime Grammy si artist solo dhe është një nga artistët më të shitur të të gjitha kohërave. Ai është i martuar me aktoren Jessica Biel./BBC/KultPlus.com
Maria Mitchell lindi më 1 gusht 1818 në Nantucket, Massachusetts. Ajo ishte astronomja amerikane e parë profesionalisht e njohur, bibliotekare, dhe edukatore.
Që në fëmijëri, prindërit e saj i siguruan një arsim të barabartë dhe mbështetën interesin e saj për astronominë, kur në vetëm 12 vjeç ndihmoi në llogaritjen e një eklipsi diellor. Nga viti 1836 deri në 1856 ajo punoi si bibliotekare në Nantucket Atheneum, ndërkohë që netëve operonte teleskopin e vogël në oborr për të vëzhguar yjet.
Më 1 tetor 1847 ajo zbuloi kometën që do të njihej si “Miss Mitchell’s Comet” (C/1847 T1), duke përdorur një teleskop Dollond me aperture 2 inç. Për zbulimin ajo mori medaljen e artë nga Mbreti Kristian VIII i Danimarkës në 1848, çmimi që u dha për çdo zbulues të parë të kometave teleskopike. Me këtë ngjarje ajo u bë astronomia e parë profesionale amerikane dhe ndër gratë e para në botë që zbuloi një kometë.
Në vitin 1848 u zgjodh për herë të parë grua anëtare e American Academy of Arts and Sciences, ndërsa në 1850 u bë anëtare e American Association for the Advancement of Science. Ajo gjithashtu ishte një nga gratë e parat të pranuara në American Philosophical Society.
Në 1865 u ftoi Vassar College në New York për të qenë profesor i astronomisë dhe drejtoreshë e observatorit, duke bërë histori si gruaja e parë me këtë pozicion në SHBA. Ajo refuzoi të pranonte punë me pagë më të ulët se kolegët burra më të rinj dhe kërkoi rritje, që u plotësua nga administrata. Në mësimdhënie ajo theksonte rëndësinë e vëzhgimit praktik dhe krijoi filozofi ku studentët studiojnë yjet vetë dhe nuk mbështeten vetëm te librat.
Mitchell u angazhua edhe në avokimin për arsim të barabartë për vajzat dhe të drejta të grave. Në 1873 ajo bashkëthemeloi Association for the Advancement of Women dhe shërbeu si presidente e saj.
Pas pensionimit në vitin 1888, ajo jetoi në Lynn derisa ndërroi jetë më 28 qershor 1889. Trashëgimia e saj vazhdoi përmes institucioneve që mbajnë emrin e saj, si Maria Mitchell Association, Observatori Maria Mitchell dhe akuariumi në Nantucket.
Emri i saj është nderuar gjithashtu në Holografinë e Grave të SHBA-së dhe në Hall of Fame for Great Americans pas vdekjes. Një kratër hënor dhe një anije e Luftës II Botërore (SS Maria Mitchell) mbajnë emrin e saj.
Maria Mitchell ishte një pioniere e vërtetë e saj kohe, duke sfiduar stereotipet gjinore dhe duke sjellë bukurinë dhe imagjinatën në shkencë. Ajo na mëson se përmes pasionit, vëzhgimit dhe drejtësisë, edhe yjet mund të jenë të arritshme./KultPlus.com
Kalaja e Gjirokastrës është një nga monumentet më të vizituara të trashëgimisë sonë kulturore.
Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, ndau në rrjetet sociale një album fotografik nga një ditë e zakonshme, gjatë së cilës kalaja është e mbushur plot me vizitorë nga e gjithë bota. Ata ndalen për të përjetuar historinë, arkitekturën dhe shpirtin që kalaja ruan prej shekujsh. Me gjithë vlerat që posedon, ajo është tejet atraktive për turistët nga mbarë bota.
“Një nga monumentet më të vizituara të trashëgimisë sonë kulturore, ku vizitorë nga e gjithë bota ndalen për të përjetuar historinë, arkitekturën dhe shpirtin që ajo ruan prej shekujsh”, shkruan ministri Gonxhja.
Kalaja e Gjirokastrës e arriti shifrën prej 100 mijë vizitorësh që në 6-mujorin e parë të vitit. Në përfundim të 2024-ës, ajo ishte kalaja më e vizituar në rang vendi, pasi priti një numër të madh grupesh turistike të tërhequr nga pamja që ofron qyteti mijëravjeçar.
Panorama nga kalaja e Gjirokastrës është një pamje që ngjall kureshtje te vizitorët, të interesuar për historinë dhe kulturën që ky qytet mbart.
Gjirokastra, apo siç njihet ndryshe “qyteti i gurtë”, është ndër qytetet më të bukura në jug të Shqipërisë. Me vlera të shumëfishta që ka ky qytet-muze është pranuar ndër të parët qytete në UNESCO. Simboli kryesor i qytetit është Kalaja. Ajo është e vendosur mbi një kodër pak të shkëputur nga Mali i Gjerë, e ngritur në një pikë vrojtuese rreth 370 m mbi nivelin e detit./atsh/KultPlus.com
Kayak Fest Kosova mbahet këtë vit nga data 8 deri më 10 gusht 2025 në Liqenin e Batllavës. Festivali u zhvillua për herë të parë në vitin 2024, dhe mbajti gara, trajnim fillestarësh, aktivitet për fëmijë dhe ambient festiv pranë ujërave të qeta të liqenit.
Programi përfshin gara kajaku për konkurrentë të shkallëve të ndryshme, muzikë live, kamping në natyrë, ekspozita pajisjesh, demonstrime të teknika dhe sigurisë dhe zona argëtuese për fëmijë. I gjithë organizimi është realizuar nga Federata e Kajakimit të Kosovës, përcjellë KultPlus.
Festivali ka për qëllim promovimin e kajakimit dhe sporteve ujore si relaks dhe aktivitet rekreative për të gjitha grupmoshat, forcimin e komunitetit dhe rritjen e ndërgjegjësimit për konservimin e natyrës. Vizitorëve u ofrohen hapësira për kamping, infrastruktura e duhur dhe një mjedis i sigurt me ndihmën e vullnetarëve dhe instruktorëve të licencuar.
Liqeni i Batllavës është ndër liqenet më të mëdha të Kosovës, me sipërfaqe rreth 3.29 km² dhe thellësi deri në 48 metra. Ai ndodhet rreth 13 km larg Podujevës dhe 30 km nga Prishtina, dhe njihet për peizazhet e bukura dhe ujërat e qeta që e bëjnë vendin ideal për sporte ujore./KultPlus.com
Aleksandër Prosi, i njohur edhe si Sandër Prosi mbetet një nga figurat më të mëdha të artit shqiptar, si në teatër ashtu edhe në kinematografi. Me një karrierë që përfshin më shumë se 100 role në skenë dhe mbi 30 filma, Prosi është konsideruar një nga ikonat e pavdekshme të kulturës shqiptare.
Kur ishte 14 vjeç, familja e tij u shpërngul në Tiranë, ku ai mbaroi shkollën e mesme “Qemal Stafa”. Fillimisht ai ndoqi studimet për stomatologji në Vjenë, por i ndërpreu për t’iu përkushtuar artit. Në vitin 1947 fitoi konkursin për aktor pranë Teatrit Kombëtar, duke hedhur hapat e parë në një rrugë që do ta bënte të pavdekshëm në kujtesën e publikut.
Prosi u bë i njohur për interpretimet e tij të thella dhe të natyrshme në skenë dhe film. Ai krijoi figura të paharrueshme si Vuksani në “Fytyra e dytë”, Horacio në “Hamleti”, Otello në “Otello”, Milleri në “Intrigë dhe dashuri”, Dhaskal Todri në “Udha e shkronjave”, dhe veçanërisht rolin historik të Ismail Qemalit në filmin “Nëntori i Dytë” (1982), i cili mbetet një ndër interpretimet më të arrira në kinemanë shqiptare.
Nga viti 1962 deri në 1975, Sandër Prosi dha mësim si pedagog në Akademinë e Arteve të Shqipërisë, duke ndihmuar në formimin e shumë aktorëve të rinj. Për kontributin e tij të jashtëzakonshëm, ai u nderua me titullin “Artist i Popullit”, ndërsa pas vdekjes, në vitin 2010, u dekorua me “Nderi i Kombit” nga Presidenti i Republikës.
Vdekja e tij në vitin 1985 mbeti e mbuluar me heshtje dhe zëra të pakonfirmuar për rrethana të paqarta. Megjithatë, ajo që mbeti pa diskutim ishte madhështia e veprës që la pas. Trashëgimia e Sandër Prosit vazhdon të jetojë jo vetëm përmes roleve të tij në ekran, por edhe përmes ndikimit që pati në edukimin artistik dhe në historinë e artit skenik shqiptar.
Sot, Aleksandër Prosi kujtohet si një nga figurat më të ndritura të kulturës kombëtare. Ai ishte dhe mbetet një simbol i përkushtimit ndaj artit, një aktor që e bëri publikun të reflektojë, të ndjejë dhe të kujtojë./KultPlus.com
Prishtina mirëpret sot mijëra vizitorë për Sunny Hill Festival, që do të zgjasë nga 1 deri më 3 gusht 2025 në lokacionin, Sunny Hill Festival Park, pranë fshatit Bërnicë e Poshtme.
Nata e parë hapet me një performancë të shumëpritur nga Dua Lipa, e cila rikthehet në vendlindjen e saj si pjesë e turneut botëror “Radical Optimism”. Pas saj, skena e muzikës elektronike “C4” do të ndizet nga legjenda britanike Fatboy Slim, duke garantuar një natë plot ritëm dhe energji.
Gjatë tre netëve të festivalit, publiku do të ketë mundësinë të shijojë performanca nga artistë të mëdhenj si dhe shumë emra ndërkombëtarë dhe vendorë.
Me skena të mëdha, produksion modern dhe atmosferë festive, Sunny Hill Festival 2025 është shndërruar në një nga ngjarjet më të rëndësishme kulturore në rajon. Prishtina është e rezervuar thuajse plotësisht, duke treguar impaktin dhe rëndësinë që ky festival ka fituar në skenën ndërkombëtare./KultPlus.com
Imazhet me rezolucion të lartë të tatuazheve të gjetura në trupin e një “mumjeje akulli” siberiane 2,500-vjeçare kanë zbuluar dekorime kaq të komplikuara, saqë edhe një artist modern tatuazhesh do ta kishte të vështirë t’i riprodhonte, sipas studiuesve.
Tatuazhet e hollësishme që përshkruajnë leoparde, një drer, një pulë, si dhe një krijesë mitologjike gjysmë-luan dhe gjysmë-shqiponje, zbulojnë më shumë rreth një kulture të lashtë luftëtarësh.
Arkeologët punuan ngushtë me një artist tatuazhesh, i cili riprodhon dekorime të lashta në lëkurën e tij, për të kuptuar saktësisht procesin e realizimit të tyre.
Gruaja e tatuazhuar, e moshës rreth 50 vjeç, ishte nga populli nomad Pazyryk, një shoqëri kalorësish që jetonte në stëpinë e gjerë midis Kinës dhe Evropës.
Skanimet zbuluan tatuazhe “të hollësishme, të qarta dhe të njëtrajtshme” që nuk mund të vihen re me sy të lirë.
“Ky zbulim më bën të kuptoj sa të sofistikuar ishin këta njerëz,” tha drejtori i studimit, Dr. Gino Caspari nga Instituti Max Planck i Gjeoantropologjisë dhe Universiteti i Bernës.
Është e vështirë të zbulohet informacion i detajuar për praktikat sociale dhe kulturore të lashta, pasi shumica e dëshmive shkatërrohen me kalimin e kohës. Më e vështirë është të afrohet njeriu tek detajet e jetës së një personi të vetëm.
“Mumjet e akullta” të Pazyryk-ut u gjetën në varre akulli në malet Altai të Siberisë në shekullin e 19-të, por tatuazhet kanë qenë të vështira për t’u parë qartë.
Tani, falë fotografisë digjitale me afër-infrarodhe në Muzeun Hermitage në Shën Petersburg, Rusia, ekspertët krijuan për herë të parë skanime me rezolucion të lartë të këtyre dekorimeve.
“Kjo më bëri të ndjehesha sikur po afrohesha më shumë me njerëzit pas artit, si ata punonin dhe mësonin. Imazhet u gjallëruan,” tha Dr. Caspari.
Në parakrahun e djathtë, gruaja Pazyryk kishte imazhin e leopardëve rreth kokës së një dreri. Në krahun e majtë, krijesa mitologjike e grifinit, me trup luani, kokë dhe krahë shqiponje, duket sikur po luftonte me një drer.
“Trupat e përkulur nga pas dhe skenat e forta të betejave midis kafshëve të egra janë tipike për këtë kulturë,” tha Dr. Caspari.
Gjithashtu, gruaja kishte një pulë të tatuazhuar në gishtin e madh, një simbol që paraqet “një stil intrigues me një unikalitet të caktuar,” shton ai.
Ekipi punoi me studiuesin Daniel Riday, i cili riprodhon dizajne të lashta tatuazhesh në trupin e tij duke përdorur metoda historike.
Në bazë të analizës së tij, ata arritën në përfundimin se cilësia e tatuazheve ndryshonte midis dy krahëve, duke sugjeruar se tatuazhet i kishin bërë persona të ndryshëm ose ishin bërë gabime gjatë procesit.
“Po të kisha për të bërë një vlerësim, do të thoja se për gjysmën e poshtme të krahut të djathtë janë dashur katër orë e gjysmë, dhe për pjesën e sipërme rreth pesë orë,” tha Riday.
“Është një angazhim i fortë nga personi që i bëri. Kjo duhet të jetë kryer nga dikush që e di shëndetin dhe sigurinë, dhe rreziqet që sjell depërtimi i lëkurës,” shton ai më tej.
Duke analizuar shenjat në lëkurën e gruas, ekipi beson se tatuazhet janë skicuar fillimisht në lëkurë para se të tatuazhoheshin.
Mendohet se janë përdorur vegla me maja shumëfish të vogla, të bëra nga brirë ose kocka kafshësh, si dhe një mjet me majë të vetme. Pigmenti ka qenë i përbërë kryesisht nga materie e djegur bimore ose sope.
Dr. Caspari, i cili nuk ka tatuazhe vetë, thotë se ky studim hedh dritë mbi një praktikë të lashtë që sot është shumë e rëndësishme për shumë njerëz në mbarë botën.
“Qysh atëherë ishte një praktikë shumë profesionale ku njerëzit investonin shumë kohë, përpjekje dhe praktikë për të krijuar këto imazhe shumë të sofistikuara,” përfundon ai.
Disa nga tatuazhet duket se janë prerë ose dëmtuar gjatë përgatitjes së trupit për varrim.
“Kjo tregon se tatuazhet ishin të rëndësishme për jetën, por nuk luanin një rol të madh në jetën pas vdekjes,” shpjegon Dr. Caspari./BBC/KultPlus.com
Sot, më 31 korrik shënohet përvjetori i lindjes së Louis de Funès, një nga aktorët më të dashur dhe më të njohur të kinemasë franceze dhe botërore. Me mbi 150 role filmike në karrierën e tij, ai ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e filmit, duke u bërë sinonim i humorit francez dhe komedisë klasike.
I lindur më 1914 në Courbevoie, Francë, Louis de Funès u dallua për energjinë e jashtëzakonshme në skenë, mimikën e veçantë dhe talentin e tij për të interpretuar personazhe të ndryshme, shpeshherë me një dozë të madhe nervozizmi komik dhe ironie. Qoftë si komandanti Ludovic Cruchot në serinë “Le Gendarme”, apo si Monsieur Hulot në filma të tjerë të njohur, de Funès arriti të krijojë personazhe që janë ende të dashur nga publiku i të gjitha moshave, transmeton KultPlus.
Karriera e tij u shënua nga një përkushtim i jashtëzakonshëm ndaj artit dhe një aftësi e rrallë për të transmetuar emocione përmes komedisë fizike dhe dialogut. Filmat si “La Grande Vadrouille”, “Le Corniaud” dhe “L’Aile ou la Cuisse” mbeten kryevepra të humorit që vazhdojnë të inspirojnë breza të rinj aktorësh.
Por Louis de Funès nuk ishte vetëm një aktor me humor të mprehtë, ai ishte edhe një mjeshtër i artit të tij, që përmes veprave të tij na kujton se qeshja dhe humori janë pjesë thelbësore e jetës.
Sot, në përvjetorin e lindjes së tij Louis Funes vazhdon të jetë një frymëzim për artistë dhe dashamirë të filmit në mbarë botën./KultPlus.com
Një rrufe me gjatësi 829 kilometra (510 milje) ka vendosur një rekord botëror duke qënë më e gjata e regjistruar deri më sot, duke tejkaluar rekordin e mëparshëm, të vendosur në prill 2020, me 61 kilometra.
Organizata Botërore Meteorologjike (WMO) e njoftoi këtë në faqen e saj të internetit.
Rekordi u vendos nga Komiteti i WMO-së për Ekstremet e Motit dhe Klimës, duke përdorur të dhëna nga satelitët GOES-16 dhe GOES-17, të dy të operuar nga Administrata Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike e Shteteve të Bashkuara (NOAA).
Rezultatet janë publikuar në Buletinin e Shoqërisë Amerikane Meteorologjike.
Rrufeja rekordthyese, gjatësia e së cilës u mat me një diferencë gabimi prej 8 kilometrash (5 milje), daton që nga tetori 2017, por nuk u identifikua gjatë analizës fillestare të stuhisë së vitit 2017, dhe natyra e saj rekordthyese u përcaktua vetëm më vonë.
Duke u shtrirë nga Teksasi Lindor në Kansas City, rrufeja e vitit 2017 përshkoi distancën midis Parisit dhe Venecias.
“Një makinë do të duhej tetë deri në nëntë orë dhe një aeroplan komercial të paktën 90 minuta për të përshkuar këtë distancë”, vëren OBM-ja.
“Këto gjetje të reja nxjerrin në pah shqetësime të rëndësishme për sigurinë publike në lidhje me retë e elektrizuara, të cilat mund të prodhojnë shkreptima rrufeje që mund të udhëtojnë në distanca jashtëzakonisht të gjata, të ndikojnë ndjeshëm në industrinë e aviacionit dhe të shkaktojnë zjarre”, vëren Celeste Saulo, Sekretare e Përgjithshme e OBM-së.
” Rrufeja ende përbën një rrezik serioz, duke vrarë shumë njerëz çdo vit në të gjithë botën”, shtoi Saulo, duke theksuar rëndësinë e sistemeve të paralajmërimit të hershëm. / KultPlus.com
Grupi muzikor i “Coldstream Guards” i Gardës Mbretërore Britanike zhvilloi një performancë të veçantë gjatë ndërrimit të gardës në Buckingham Palace, duke luajtur këngën ikonike “Paranoid” të legjendës së heavy metal-it, Ozzy Osbourne. Ky ishte një homazh i veçantë për Ozzy-n, i cili ndëroi jetë më 22 korrik në moshën 76-vjeçare.
Funerali publik u mbajt në vendlindjen e artistit, Birmingham, ku mijëra njerëz i dhanë lamtumirën e fundit muzikantit të madh. Videoja ku ushtarët interpretojnë me mjeshtëri këngën që ka hyrë në historinë e rokut u shpërnda shpejt në mediat sociale dhe u bë virale, duke fituar popullaritet të madh, sidomos pasi ky homazh erdhi nga Garda Mbretërore në një ditë me shumë turistë në Londër, përcjellë KultPlus.
Pas funeralit publik, do të mbahet një ceremoni private në një kishë në Gerrards Cross, Buckinghamshire, pranë shtëpisë së Ozzy Osbourne. Në këtë ceremoni do të jenë të pranishëm familjarët, miqtë, si dhe anëtarët e tjerë të “Black Sabbath”, Tony Iommi, Geezer Butler dhe Bill Ward, të cilët performuan për herë të fundit me Ozzy-n në koncertin lamtumirës në Birmingham më 5 korrik./KultPlus.com
Presidentja e vendit, Vjosa Osmani, sot me dekret presidencial, ia dhuron shtetësinë e Republikës së Kosovës, këngëtares shqiptare me famë botërore, Dua Lipës, shkruan KultPlus.
Presidentja Osmani ka thënë se këngëtarja Lipa është një prej personaliteteve më të rëndësishme kulturore dhe artistike në historinë e vendit.
“Dua dhe Kosova kanë qenë gjithmonë të pandashme. Ajo ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga zërat më të fuqishëm në skenat më të mëdha të botës, duke bërë histori me të arriturat e saj dhe duke u shndërruar në inspirim për miliona njerëz anekënd globit. Mirënjohja jonë është e pafund për gjithçka që Dua ka bërë dhe vazhdon të bëjë për Kosovën, për rininë tonë, për artin tonë dhe për imazhin ndërkombëtar të vendit tonë. Dua, Kosova është gjithmonë krenare me ty” , ka shkruar Presidentja Osmani në Facebook./ KultPlus.com
31 korriku mban në vetvete një mister të ëmbël, një përplasje mes fatit dhe magjisë që rrjedh në linjat e jetës së Joanne Rowling dhe personazhit të saj më të famshëm, Harry Potter. Nuk është thjesht një datë, është një simbol, një pikturë e imazheve të pandashme të autores dhe krijimit të saj, ku koha përmbledh në vetvete fillimin e një legjende dhe frymën e një shpirtit krijues.
Në këtë fundkorrik, kur dielli preket me butësi në horizont dhe nata nis të mbulojë botën me heshtjen e saj, lindi Rowling, që do të bëhej magjistare e fjalëve, dhe një djalë i zgjedhur, i cili do të merrte mbi supe barrën e botës së magjisë. Ata ndajnë jo vetëm ditëlindjen, por një lidhje të thellë shpirtërore, një reflektim të brendshëm, një zë që dridhet në heshtje midis faqesh letre dhe rreshtash, përcjellë KultPlus.
Joanne, me penën e saj, i dha jetë jo vetëm një bote të jashtme plot mistere dhe aventura, por edhe një bote të brendshme, të përbashkët me atë të Harryt. Në çdo fjalë që ajo shkroi, ndihet një pjesë e shpirtit të saj, një thirrje për të besuar në fuqinë e së pamundurës dhe në magjinë e dashurisë.
Lindja e Harryt në fund të korrikut është më shumë se një rastësi, është një shenjë, një premtim se çdo krijim i madh vjen nga një vend i veçantë, nga një zemër që di të ëndërrojë pa frikë. Kjo është dita kur bashkohen dy universe, ai i autores dhe ai i personazhit, dhe në këtë bashkim gjen frymëzimin çdo lexues që guxon të ndjekë rrugën e magjisë.
Magjia nuk është më vetëm në fjalët e shkruara, por edhe në lidhjen e fshehtë mes krijuesit dhe krijimit, mes ëndrrave që bëhen realitet dhe zemrave që guxojnë të besojnë në to./KultPlus.com
M’janë shkimë dritat e syve të gjallë kthinave të mbrëmjeve luginave të nxira e vragëve të fëtyrës së shterrur derdhi pust e fryrë të shpiertit në shtratin ku të rrita, o fëmij. –Eja, biro, të mbledhi rreth stomit të gjinjëve të brenjtur, ti ngrohu brinjët e kërrusura ulrimave të fërfëllazave të mallkuara eja, bir-o, ta ndijë gjakun duke vluar!…
Eja në dashurinë e thithmave të rjepur se me dhëmbë të rinjë në gjakë mi i ke skurruar e kurr s’ të kam terratuar ballin me shuplak mallkimi e kurr s’të kam shkrumuar jetën me me nam e rredhime, eja bir-o, ta ndijë gjakun duke të vluar!…
Të kam përkundur buz vatrës nën flaken e zbeht të një une e shpesh kamë ikur përrenjve me djepin tand ngarkuar në tojt e një plunge.
Eja, bir-o, ta ndij gjakun duke vluar!… bregores sime të lulëzuar eshtërat le të më kallen nur për tokë e diell se në sytë e tu që shkrepin dashuri është gjaku i vatres së re duke vluar…/KultPlus.com
“The Horn Book Magazine” ka botuar, me 2 maj 1928, në faqet n°22 – 29, rrëfimin asokohe të Elizabeth Cleveland Miller (punonjëse e mirëqenies së fëmijëve dhe autore librash për fëmijë në Shtetet e Bashkuara) mbi punën e saj me Kryqin e Kuq në Shqipëri, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :
Zbulimi im i Shqipërisë
Nga Elizabeth Cleveland Miller
(Znj. Miller shkroi “Children of the Mountain Eagle”, një libër i jashtëzakonshëm i botuar nga Doubleday, Doran, në vjeshtën e vitit 1927.)
Burimi : The Horn Book Magazine, 2 maj 1928, faqe n°22 – 29
Si të gjitha përvojat e këndshme, të rëndësishme dhe të paçmueshme, Shqipëria më ndodhi krejt rastësisht. Në verën e vitit 1919, isha me pushime në Paris nga puna ime me Ushtrinë e Pushtimit dhe hasa rastësisht kreun e Njësisë së Kryqit të Kuq Shqiptar, i cili, çuditërisht, ishte një mik i vjetër i imi në Amerikë. Trupat e luftës së shpejti do të largoheshin nga Gjermania dhe e ndjeva veten të gatshme për angazhim në çdo cep të botës, kështu që disa muaj më vonë u gëzova shumë kur mora një telegram që më kërkonte të vija në Shkodër, Shqipëri, dhe të bëja punë për mirëqenien e fëmijëve. Isha trajnuar dhe me përvojë në punën me fëmijët dhe kisha punuar me ta për gati dhjetë vjet në Nju Jork, kështu që isha e lumtur që u ktheva përsëri në këtë lloj gjëje dhe veçanërisht e lumtur që shkova në një cep të largët dhe të panjohur të tokës.
Në vjeshtën e vitit 1919, zbarkova në qytetin e Shkodrës dhe në më pak se njëzet e katër orë kuptova se sa me fat isha. I dua gjërat primitive, unike dhe të paprekura, dhe ja ku ishte Shqipëria veriore mezi e dalë nga kthetrat e Turqisë, e cila e kishte izoluar për shekuj me radhë nga ndikimet evropiane.
Burimi : The Horn Book Magazine, 2 maj 1928, faqe n°22 – 29
Isha kthyer qindra vjet prapa në kohë. Vështirë se shihje ndonjë kostum evropian në rrugë. Shtëpitë e lyera me gëlqere dhe kopshtet me mure të larta ishin piktoreske orientale dhe askush nuk përdorte shtretër, karrige apo edhe tavolina, në kuptimin tonë të fjalës. “Qyteti i vjetër” i Shkodrës ishte i mbushur me dyqane të vogla të errëta, ku burrat rrinin këmbëkryq duke bërë gjërat që shisnin. Dita e tregut ishte një shkëlqim ngjyrash dhe rrugët e sheshet ishin të mbushura me njerëz të veshur me kostume të njëqind fiseve dhe fshatrave të ndryshme. Aty ishin malet djerrë dhe madhështorë që rrethonin qytetin dhe liqenin, gjilpërat e holla të minareve dhe kambana e një katedraleje të kryesuar nga një kryepeshkop, selia e të cilit ishte vendosur që në ditët e hershme të Kishës.
Këtu më ulën dhe më thanë të vazhdoja dhe të bëja çfarë të doja. Unë bëra një “sondazh”. Gjeta shkollat – dhe kishte shkolla ! – plot me radhë të rregullta me fëmijë të pastër dhe të lumtur. A ishin këta fëmijët që unë kisha ardhur për të ndihmuar ? Unë nuk doja ta besoja. Ku ishin ata që kishin vërtet nevojë ? I gjeta. Disa ishin në rrugë me lecka të mbushura me parazitë, duke lypur ; disa jetonin si kafshë në baraka gjysmë të rrënuara buzë qytetit ; disa mbaheshin në shtëpitë e tyre të mjerueshme sepse këmbët zbathur, rrobat e grisura dhe sëmundjet e lëkurës nuk lejoheshin në shkolla, dhe nuk kishte agjenci vendase në një vend të prapambetur për t’i ndihmuar këta fëmijë të riktheheshin në shëndet dhe jetë normale. Dhe disa prej tyre po ndiqnin shtigjet për në Shkodër nga fshatrat e tyre të djegura dhe të rrënuara në kufirin serb. Sepse lufta nuk mbaron kurrë në Ballkan. Serbia, Italia dhe Greqia po gllabëronin skajet e Shqipërisë gjatë gjithë kohës që isha atje.
Burimi : The Horn Book Magazine, 2 maj 1928, faqe n°22 – 29
Të gjithë këta fëmijë ishin të uritur, të reckosur, të infektuar me parazitë dhe… të bukur. Tiparet dhe trupi i tyre ishin jashtëzakonisht të mirë, duke i dalluar jo nga një racë fshatare, por nga një racë malsore – një racë që, për breza me radhë, i kishte sfiduar pushtuesit dhe i kishte ruajtur kodrat e tyre të pamposhtura për veten dhe fëmijët e tyre.
Gjërat në Ballkan ecin ngadalë. Njerëzit premtojnë dhe nuk i përmbushin detyrat. U deshën gati gjashtë javë para se të gjeja dhe të pajisja një vend të vogël ku këta fëmijë mund të mblidheshin së bashku çdo ditë.
Nuk do ta harroj kurrë hapjen e këtij “Kopshti të Fëmijëve”, siç e quaja në fillim. Pjesa tjetër e njësisë ishte mjekësore dhe unë isha vetëm në punë, përveç ndihmës vendase. Ditën e parë kishim pesëdhjetë fëmijë, të të gjitha gjinive, madhësive dhe moshave ; pastaj të dielën e parë, çdo prift në Shkodër mori urdhër të predikonte kundër nesh nga vetë Kryepeshkopi, i cili mendonte se kisha ardhur për të protestanizuar Shqipërinë ; dhe të nesërmen kishim pesëdhjetë fëmijë të tjerë dhe portat tona u rrethuan për javë të tëra.
Ishte komike dhe tragjike njëherësh. Vështirësitë thjesht nuk ishin të pakapërcyeshme. Vendi ku planifikoja të vishja, ushqeja, kuroja – përmes farmacisë aty pranë – dhe në përgjithësi të civilizoja me punë dhe argëtim një grup tre herë më të madh ishte qesharake ; nuk kishte fare hidraulik, e megjithatë çdo fëmijë duhej të lahej sapo hynte ; asnjë ndihmës i trajnuar, e megjithatë kuzhinieri, shërbëtorja dhe asistenti duhej të fillonin të funksiononin menjëherë ; asnjë përkthyes i mirëfilltë, e megjithatë unë duhej ta kuptoja dhe ta bëja veten të kuptueshme. Kisha një vajzë pesëmbëdhjetëvjeçare që fliste një grimcë gjermanishteje pak më pak “pidgin” se imja. Është zbavitëse të kujtoj këto vështirësi tani, por gjithçka ishte tmerrësisht serioze atëherë.
Megjithatë, gradualisht kjo gjë mori formë dhe fillova të kuptoja se çfarë po bënim. Po i merrnim fëmijët e rraskapitur të qytetit dhe po i shndërronim në qenie të shëndetshme, të pastra dhe të lumtura – të cilët i përkisnin – ku ? shkollave të tyre amtare.
Në një punë të tillë është shumë e lehtë të joshësh fëmijët nga shkollat e tyre amtare, dhe unë kisha qenë shumë e kujdesshme për të refuzuar fëmijët që ishin ose duhej të kishin qenë të pranishëm në shkollat e tyre. Tani, larg shterrimit të këtyre institucioneve amtare, isha në gjendje t’i ushqej ato, dhe bëra rregullime për të “diplomuar” disa nga fëmijët e mi në sistemin e qytetit. E quaja shtëpinë time “Shtëpia e Pastrimit për Fëmijë” dhe, sapo ndonjë fëmijë “normalizohej” ne e regjistronim në shkollat e qytetit dhe e mbanim nën vëzhgim, dhe shpesh vazhdonim ta ndihmonim me ushqim dhe veshmbathje. Kështu, ne mund të pranonim anëtarë të rinj nga turma në portat tona dhe ta shtrinim ndihmën tonë mbi një numër gjithnjë e më të madh të këtyre fëmijëve të varfër. Për më tepër, ndjeva se me këtë proces të vazhdueshëm rimëkëmbjeje po bënim për fëmijët e qytetit atë që vetë qyteti, përmes varfërisë dhe prapambetjes, nuk ishte në gjendje ta bënte, dhe për këtë arsye ne po justifikonim ekzistencën tonë si një institucion shoqëror.
Kështu që luftuam me trimëri dhe gëzim në ndërtesat tona të mbipopulluara për gjashtë muaj, pastaj gjithçka ndodhi menjëherë. Turma refugjatësh mbërritën nga lufta kufitare dhe një ultimatum erdhi nga Parisi : njësia mjekësore do të tërhiqej së shpejti, ndërsa puna ime do të vazhdonte nën drejtimin e Kryqit të Kuq për të Rinj.
Burimi : The Horn Book Magazine, 2 maj 1928, faqe n°22 – 29
Çfarë ndodhi ? Ëndrrat e mia u bënë realitet. Trashëgova përkthyesin më të mirë në njësi ; më dhanë leje të merrja me qira një shtëpi madhështore prej guri me kopshte dhe toka të bollshme, ku më dhanë liri të plotë për ta organizuar dhe mobiluar atë ; dhe, më në fund, asistentja ime e premtuar prej kohësh mbërriti nga Parisi dhe e përmbushi me plot fjalën misionin e saj.
Fëmijët tanë u pranuan në pothuajse trefishin e numrit të tyre të mëparshëm. Kur njësia u largua, kishim një infermiere të caktuar për ne, dhe ne vetëm. Një person i vlefshëm për të mbajtur llogaritë tona. Ne organizuam një shkollë verore madhështore me lojëra, klube dhe klasa, dhe në vjeshtë, regjistruam rreth 100 nga fëmijët tanë të “shëruar” në shkollat e qytetit. Pastaj i mbushëm më shumë se sa vendet bosh që linin dhe gjërat gumëzhinin në Shtëpinë e Fëmijëve. Pjesëmarrja jonë e përditshme ishte rreth treqind dhe unë dhe asistentja ime punonim me ta ; infermierja bënte shërime të mrekullueshme të kokës së lënduar dhe lëkurës së infektuar ; dhe vetë fëmijët lulëzonin mrekullisht, kërcenin dhe këndonin dhe punonin dhe luanin, dhe transformoheshin para syve tanë.
Shumica dërrmuese e fëmijëve tanë vinin nga një duzinë fisesh të ndryshme të maleve veriore, disa bij e bija të krerëve dhe luftëtarëve të famshëm, të gjithë viktima të urisë, varfërisë, hakmarrjes ose luftës. Ata rridhnin nga gjaku më i pastër dhe më krenar i një race të lashtë, dhe ndërsa zotëroja gjuhën, fillova të kuptoja lashtësinë patriarkale në të cilën ishin rritur.
Burimi : The Horn Book Magazine, 2 maj 1928, faqe n°22 – 29
Kur pata mundësinë, shkova në këmbë në zemër të maleve në veri dhe në lindje të Shkodrës. Atje pashë jetën e pabesueshme primitive nga e cila vinin fëmijët e mi. Atje përjetova atë shprehje tepër të bukur të shpirtit të tyre vendas – mikpritjen malsore, dhe vëzhgova sjelljet dhe ceremonitë që ishin të ndërthurura në aktet më të zakonshme të jetës. Atje pashë shpirtin njerëzor duke pohuar humanitetin e tij në mes të një mjedisi të papërpunuar në ekstrem – po, madje edhe shtazor.
Burimi : The Horn Book Magazine, 2 maj 1928, faqe n°22 – 29
Injoranca, bestytnia, mosbesimi ? Po, në mënyrë të pashmangshme ; por përkrah këtyre elementëve lulëzojnë në mënyrë madhështore besimi i mirë, besnikëria dhe ai guxim i palëkundur që i njeh sprovat dhe vdekjen si pjesë integrale të jetës.
Po gjakmarrja ? A do të habiteni nëse ju them se gjakmarrja bëhet nga ligji, nderi dhe besnikëria ? Një besnikëri e gabuar, sigurisht, por megjithë këtë – besnikëri. Ai nuk është një frikacak që vret me qetësi, duke e ditur se jeta e tij do të sakrifikohet për aktin e tij, ose më keq, atë të të birit. Jo, ai është një njeri që e vlerëson këtë gjë të çuditshme, “nderin”, më shumë se jetën – që e rendit të paprekshmen mbi ushqimin, pijen dhe frymëmarrjen e thjeshtë.
Nuk kam lënë vend për të treguar rreth librit tim dhe si është zhvilluar. Nuk evoluoi fare, sepse kur nisa ta shkruaja, gjithçka ishte aty. Përvoja të tilla janë rrënjë të mjaftueshme për çdo libër ; dhe jam e lumtur që fëmijët këtu që lexojnë për Borën dhe Marashin do të dinë diçka për jetën në ato vende të larta të paprekura ku jetesa e varfër nuk pengon ekzistencën e pasur të shpirtit./ KultPlus.com
Një nga lexuesit më të përkushtuar dhe më të vjetër të bibliotekës publike “Qemal Baholli”, është Petrit Hidri, 76 vjeç nga Elbasani. Ai ka një lidhje të fortë me librin, një pasion që e ndjek prej 65 vitesh pa pushim.
Që nga koha kur ishte nxënës në klasën e pestë, Petriti është bërë pjesë e pandarë e kësaj biblioteke, ku lexon çdo mëngjes letërsinë klasike botërore, nga autorët rusë, francezë, italianë e amerikanë. Për të, biblioteka është më shumë se një vend për të marrë libra, është shtëpia e tij e dytë, ndërsa leximi është një nevojë po aq e domosdoshme sa frymëmarrja.
“Kam hyrë në këtë bibliotekë që nga fëmijëria, dhe që atëherë jam bërë mik i saj i përhershëm. Sidomos pas daljes në pension, nuk e shikoj më vetëm si bibliotekë, por si një shtëpi të dytë për mua,” tregon Petrit Hidri.
Libri për të është ushqimi i përditshëm pa të cilin nuk mund të jetojë. Ai shpreh kënaqësinë që pasioni për leximin po trashëgohet edhe nga brezat e rinj. Vajza e tij ka krijuar një bibliotekë personale me libra në shqip dhe në gjuhë të huaja, një trashëgimi që nisi kur ajo ishte fëmijë dhe shikonte librat e babait.
“Ndjej kënaqësi të madhe që çdo ditë shoh se shtohen lexuesit, jo vetëm në sallën e bibliotekës, por edhe në sportel, ku shoh grupmosha të ndryshme që marrin libra për t’i lexuar,” shton ai.
Për Petrit Hidrin, libri nuk është vetëm një burim i dijes, por edhe një mjet për të formuar njerëz më të mirë. Edhe pse koha kalon, ai nuk i mungon asnjë ditë bibliotekës së tij të dashur. Në një kohë kur leximi po bëhet gjithnjë e më i rrallë, Petriti mbetet një figurë frymëzuese për lexuesit e rinj në Elbasan./KultPlus.com
Gërmimet arkeologjike në kalanë e Gjirokastrës pas 30 vitesh po vijojnë nga Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore në bashkëpunim me Drejtorinë Rajonale të Trashëgimisë Kulturore Gjirokastër.
Kryeministri Edi Rama përcolli sot në rrjetet sociale, momente nga puna e arkeologëve në kalanë e Gjirokastrës duke shtuar se “zbulimet e para përfshijnë gjurmë të një kulle të periudhës së antikitetit të vonë (shek. V–VI pas Kr.)”.
“Punimet gjithashtu kanë nxjerrë në dritë skeletin e një kali dhe të një luftëtari pranë tij dhe po ashtu, janë zbuluar objekte arkeologjike të periudhës së Bronzit të Mesëm dhe të Vonë, që dëshmojnë për fazat më të hershme të ndërtimit dhe funksionit të kalasë”, tha Rama.
Sipas Kryeministrit “gërmimet vijojnë dhe zbulimet që priten në javët në vijim mund të sjellin dimensione të reja mbi historinë e qytetit dhe trashëgiminë tonë kulturore”.
Kalaja e Gjirokastrës ndodhet e vendosur mbi një kodër pak të shkëputur nga Mali i Gjerë, e ngritur në një pikë vrojtuese rreth 370 m mbi nivelin e detit.
Gjerësia e saj është 75 m dhe gjatësia 500 m. Për t’u shtuar rezistencën mureve të kalasë janë ngritur pesë kulla të fuqishme./atsh/ KultPlus.com
