Fjalimi i Wesley Clark më 12 qershor të vitit 1999: Millosheviq u bind që po humbiste

Ish-sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Wesley Clark, më 12 qershor të vitit 1999, kishte mbajtur një fjalim kushtuar Kosovës dhe çlirimit të saj.

Clark kishte thënë se 12 qershori ishte dita më e rëndësishme në të gjithë operacionin në kuadër të të cilit ishin të angazhuar për javë dhe muaj të tërë.

Ai i kishte falënderuar ushtarakët e NATO-s për guximin dhe përkushtimin që treguan, duke pohuar se familjet e tyre ishin dhe do të mbeten krenar me ata.

“Jo vetëm që forcat tona kanë kryer një fushatë të suksesshme ajrore e cila e detyroi Millosheviqin të përmbushte pesë kërkesat tona qendrore, por ato gjithashtu kanë qenë përgjegjëse për punën heroike në frontin humanitar”, ka thënë Clark.

“Puna jonë, natyrisht, është shumë larg nga kryerja dhe rreziqet janë larg nga përfundimi. Forcat tona po hyjnë në një territor të vështirë, por ata e dinë se kauza e tyre është e drejtë dhe do të bëjnë gjithçka që duhet për të siguruar Kosovën dhe për t’u përgatitur për kthimin e qindra mijëra refugjatëve që janë dëbuar nga shtëpitë e tyre nga ky spastrim etnik brutal”.

Gjenerali Clark ka pohuar se Slobodan Millosheviq ishte bindur që NATO po fitonte, dhe se duhej të largoheshin forcat e ushtrisë së tij nga Kosova.

“Në fillim, ne thamë se do të sulmonim sistematikisht dhe në mënyrë progresive, do të sulmonim, degradonim, shkatërronim nëse presidenti Millosheviq nuk do t’i përmbush kërkesat e bashkësisë ndërkombëtare dhe përfundimisht t’i shkatërrojë forcat serbe në Kosovë, objektet e tyre, logjistikën dhe të gjitha asetet e saj. Presidenti Millosheviq e vlerësoi dhe ne e bëmë pikërisht këtë, dhe Millosheviqi u bind”.

“Kur u pyetën se sa kohë do të zgjaste, udhëheqësit e NATO-s kanë thënë se mund të duheshin ditë, javë ose muaj, në fund të fundit do të varej nga sa dënime dhe vuajtje do të ishte i gatshëm Presidenti Millosheviq t’u impononte forcave të tij të armatosura. Edhe kjo ishte e vërtetë dhe ne kemi thënë prej javësh që ne po fitonim, ai po humbiste dhe e dinte. Mendoj se ngjarjet na kanë nxjerrë në pah në çdo rast”.

“Tani, një detyrë tjetër e madhe është duke u zhvilluar, nxjerrja e forcave serbe dhe futja e forcave tona është një operacion i madh logjistik që nuk është pa rrezik”, ka thënë Clark./ KultPlus.com

“Një fat na lidhi e një fat na la”

SONET nga Eqrem Çabej

Kur shkon sokakut si një sut’ e vratë,
Me sy përdhe e me të rëndë hie,
Ndihem gjahtar që me shtigjetë bie,
Zëmra me mblidhet dhëmbjes në gujatë.

Pa rri mendohem tek e rënda natë:
Si do të shkosh ti jetë vetëmie?
Më ç’lis do mbahesh, degëzë erdhie?
Do mund të ecësh kësaj rrugës gjatë?

Tani që ëndrra e një jete ra,
Na ra përdhe gjith’ ajo hie e parë:
Të qënët bashkë, një e të pandarë;

Ditët e bardha edhe nett e arta,
Kodra jonë me selvi të larta.
Një fat na lidhi e një fat na la./KultPlus.com

‘Të ëndërrojmë parajsën e kuqe si vuajtjen tonë’

KultPlus ju sjell njërën nga poezitë më të njohura të Beqir Musliut, ”Mbretëria e rrënuar e Kosovës”.

Zemra kemi mundur t’i nxjerrim në secilin trëndafil
Derisa bozhuret të ligjërojnë mbi atë mbretëri
Që është rrënuar deri në gurin e fundit të themelit
Përse nuk arritën ka krijojnë as pamjen e mykur

Këtu asgjë nuk është në atë vend siç ka qenë
As beteja që ka vallëzuar me koka dhe shpata
Zllapohet tash gjaku e bozhuret hanë vetveten
Në mungesë të bukës që e sosi mbretëria e marrë

Luftëtarët i varëm për degët e historisë
Kemi mundur t’i kërkojmë fëmijët tanë nëpër luftëra
Të cilët na i mësuan emrat si të stërgjyshërve
Apo i ndrydhën në këtë ditë që është jatagan

Nëse prapë zë fill beteja atëherë ku jemi ne
Do të ktheheshim në zanafillë apo do të mbylleshim
Në zemrat e bozhureve si në zemrat tona robër
Të ëndërrojmë parajsën e kuqe si vuajtjen tonë

Por këtu gjithçka tjetër është rrënuar përveç nesh. / KultPlus.com

Shkëmbim përvojash me Italinë në menaxhimin e institucioneve muzeale të artit bashkëkohor

Delegacioni i Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit zhvilloi një takim të rëndësishëm në Muzeun Kombëtar të Arteve të Shekullit XXI në Romë, MAXXI, një nga institucionet më prestigjioze të artit bashkëkohor në Evropë.

Takimi u realizua në prani të drejtueseve të lartë të muzeut MAXXI, si dhe me pjesëmarrjen e drejtorit të Institutit Italian të Kulturës në Tiranë, Alessandro Ruggero, i cili dha mbështetje për intensifikimin e marrëdhënieve dypalëshe në fushën e kulturës dhe artit.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja në një postim në rrjetet sociale theksoi se “qëllimi i vizitës ishte shkëmbimi i përvojave në menaxhimin e institucioneve muzeale të artit bashkëkohor, si dhe identifikimi i mundësive konkrete për bashkëpunim të ndërsjellë, programet e edukimit kulturor, qasjes digjitale ndaj koleksioneve dhe modeleve të qëndrueshme të financimit dhe menaxhimit muzeal, me fokus të veçantë në Muzeun e ardhshëm Kombëtar të Arteve të Bukura”.

“Vizita e delegacionit të MEKI vjen si pjesë e strategjisë për modernizimin dhe ndërkombëtarizimin e institucioneve kulturore shqiptare, me synimin për t’i kthyer muzetë tanë në hapësira të gjalla, tërheqëse për artistët, vizitorët dhe komunitetet”, tha Gonxhja.

Takimi në MAXXI përfaqëson një hap konkret drejt ndërtimit të partneriteteve të qëndrueshme mes Shqipërisë dhe Italisë në fushën e artit dhe kulturës, dhe një mundësi e re për të nxitur dialogun kreativ mes dy vendeve tona./atsh/KultPlus.com

Eleanor Roosevelt: Është shumë më mirë të ndezësh një qiri se sa ta mallkosh errësirën

“Duhet guxim për të dashuruar, por dhimbja përmes dashurisë është një zjarr pastrues gjë të cilën ata që dashurojnë në përgjithësi e dijn. Ne të gjithë njohim njerëz të cilët aq shumë frikësohen nga dhimbja sa që mbyllen brenda vetes dhe nuk japin asgjë, nuk marrin asgjë dhe në këtë mënyrë tkurren deri sa jetën e bëjnë thjeshtë një vdekje që jeton.”

“Pavarësisht se sa e thjeshtë është një femër, nëse e vërteta dhe ndershmëria janë të shkruara në fytyrën e saj, ajo do të jetë e bukur.”

“Unë besoj që secili mund ta mposht frikën duke i bërë gjërat që gjithmonë ka pasur frikë ti bëjë.”

“Është shumë më mirë të ndezësh një qiri se sa ta mallkosh errësirën.”

“Kurrë mos u mërzit dhe kurrë nuk do të bëhesh i mërzitshëm.”

Kujtojmë se sot bëhen 138 vite nga lindja e Eleanor Rooseveltit, ish-zonja e parë e SHBA-ve.

Anna Eleanor Roosevelt ishte një figurë, diplomate dhe aktiviste politike Amerikane.

Ajo shërbeu si zonja e parë e Shteteve të Bashkuara nga 4 mars 1933, deri në 12 prill 1945, gjatë katër mandateve të burrit të saj Presidentit Franklin D. Roosevelt në detyrë.

Roosevelt shërbeu si Delegate e Shteteve të Bashkuara në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara. Presidenti Harry S. Truman më vonë e quajti atë “Zonja e Parë e Botës” në shenjë nderimi për arritjet e saj të të drejtave të njeriut./ KultPlus.com

Artikulli i “The Times”, Rama: Përcjell Shqipërinë 2025 për turizëm cilësor dhe me standarde

E përditshmja britanike “The Times” i ka kushtuar një tjetër  artikull Shqipërisë, ku promovon potencialin turistik të vendit.

Kryeministri Edi Rama ndau sot artikullin e publikuar në “The Times”. Ai thekson se artikulli “udhëton drejt vendit tonë për të përcjellë Shqipërinë 2025 midis peizazheve të egra, vendosmërisë për të zhvilluar një turizëm cilësor dhe me standarde”.

“Përcjell Gjirokastrën ku midis rrugicave të ngushta e gurëve e historisë shekullore befason një jetë plot vitalitet dhe bashkëjetesë perfekte mes turistëve, tregtarëve, gurgdhendësve, artizanëve e banorëve, por edhe siteve të UNESCO-s e qyteteve si Pogradeci ku mund të përjetosh një anë vërtet autentike të Shqipërisë”, shtoi Rama.

Në artikullin e shkruar nga Laura Sanders, ftohen turistët të zbulojnë pikat sekrete dhe piktoreske të jugut të Shqipërisë.

Plazhet në Rivierën Shqiptare po bëhen gjithnjë e më të populluara, por nëse shkoni më në brendësi të vendit, do të zbuloni fshatra të qetë, lumenj të egër dhe aventura të pazakonta, shkruan Laura Sanders në një artikull të botuar në të përditshmen britanike “The Times”./atsh/KultPlus.com

Wilde: Përvoja është emri që u japim gabimeve tona

KultPlus sjell disa nga thëniet e Oscar Wilde:

Të moshuarit besojnë se dinë, të moshës mesatare dyshojnë se dinë, të rinjtë mendojnë se i dinë të gjitha.

Përvoja është emri që u japim gabimeve tona.

Askush nuk është aq i pasur, sa të mund të blejë të kaluarën e vet.

Pas gotës së parë, i shikon gjërat ashtu siç do të doje të ishin. Pas gotës së dytë, i shikon gjërat ashtu siç nuk janë. Në fund i shikon gjërat ashtu siç janë në realitet, dhe kjo është gjëja më e shëmtuar në botë

Dallimi i vetëm ndërmjet shenjtorit dhe mëkatarit është që çdo shenjtor ka një të kaluar dhe çdo mëkatar një të ardhme.

Gratë adhurojnë kur bien në dashuri, por kur humbasin adhurimin e tyre, ato humbasin gjithçka.

Burrat gjithmonë duan të jenë dashuria e parë e një gruaje – gratë duan të jenë romanca e fundit e një burri.

Asnjë artist i madh nuk i sheh ndonjëherë gjërat si ato janë në të vërtetë. Nëse ai e bën këtë, ai do të jetë më artist.

Fytyra e njeriut është autobiografia e tij. Fytyra e një gruaje është vepra e saj artistike.

Dallimi në mes letërsisë dhe gazetarisë është se gazetaria është e palexueshme dhe letërsia nuk lexohet./KultPlus.com

Presidentja Osmani në Osaka: Kosova, një demokraci që shikon drejt së ardhmes

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka mbajtur fjalimin kryesor në ceremoninë zyrtare të Ditës së Kosovës në EXPO 2025, që po mbahet në Osaka, Japoni.

Në fjalën e saj, ajo përkujtoi Ditën e Çlirimit të Kosovës, duke e quajtur një moment të rëndësishëm në historinë e vendit. Presidentja tha se kjo ditë nderon ata që luftuan për liri, kujton ata që dhanë jetën dhe vlerëson ndihmën e aleatëve.

“Sot, Kosova është një demokraci që shikon drejt të ardhmes, e udhëhequr nga sundimi i ligjit, me një brez të ri vizionar dhe e përkushtuar thellësisht ndaj vlerave euro-atlantike,” tha ajo.

Presidentja foli edhe për marrëdhëniet me Japoninë. Ajo falënderoi popullin japonez për ndihmën që i kanë dhënë Kosovës pas luftës dhe gjatë rindërtimit.

“Mbështetja e vazhdueshme e Japonisë për popullin tonë… nuk do të harrohet kurrë. Ajo ka formësuar themelin e fortë të miqësisë që gëzojmë sot,” tha Osmani.

EXPO 2025 është një ngjarje botërore ku vendet paraqesin kulturën dhe zhvillimet e tyre. Pjesëmarrja e Kosovës aty shihet si një mundësi për të forcuar lidhjet me shtete të tjera dhe për ta bërë vendin më të njohur në botë./KultPlus.com

Letra e Bajronit për shqiptarët

Ja çfarë shkruan Bajroni për shqiptarët në një letër dërguar nënës nga Preveza, më 1809:

“….. Të gjithë shqiptaret janë të lindur të ndershëm dhe besnik, janë të ashpër… por janë ndoshta raca më e bukur në botë për nga paraqitja. Gratë e tyre janë përherë një gjë fisnike, por burrat i përdorin si skllave, i godasin, pra me pak fjale janë si nen zgjedhë. Ato punojnë tokën, mbjellin dhe korrin. Merren me prerjen e drurëve në pyll e deri në rregullimin e rrugëve publike. Burrat janë te gjithë luftëtare. Lufta dhe gjahu janë të vetmet zeje me të cilat ata merren”. / KultPlus.com

37 vite nga vdekja e fotografit të njohur shqiptar, Gegë Marubi

Më 11 qershor 1988 u nda nga jeta Gegë Marubi, fotograf dhe atdhetar i shquar.

U lind në Shkodër në vitin 1907 në familjen e fotografit të njohur Kel Marubi. Familja Marubi historisë së fotografisë shqiptare i ka dhënë kontributin më të madh të mundshëm.

Ata kanë kaluar nëpër duar mbi 15.000 foto, negativë që shënojnë ngjarjet më të rëndësishme të kohës, personalitetet me rëndësi, pamje nga jeta shqiptare, veshjet, kostumet, dasmat dhe tërë jetën etnografike shqiptare.

Muzeu Kombëtar i Fotografisë ”Marubi” në Shkodër është një thesar që përfshin një arkiv prej mbi 500 000 negativash, që përshkruajnë familjet, qytetarët, ushtarë, politikanë dhe tregtarët lokalë në Shkodër, momentet e përditshmërisë dhe ngjarjet historike nga mesi i shekullit XIX deri në fund të shekullit XX.

Ai ishte fotografi i fundit i familjes dhe vlerësohet si një nga fotografët më të shquar në Ballkanit të brezit të tij. /KultPlus.com

Ekspozita ‘Nga lufta në liri’ hapet në Bibliotekën Kombëtare në nder të Ditës së Çlirimit të Kosovës

Në prag të Ditës së Çlirimit të Kosovës, sot, në ambientet e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës u hap ekspozita dokumentare me titullin “Nga lufta në liri: Çlirimi i Kosovës në dokumente, kujtime dhe media”.

Kjo ekspozitë, e organizuar nën patronazhin e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit, është rezultat i një bashkëpunimi të ngushtë ndërinstitucional ndërmjet katër institucioneve kyçe: Biblioteka Kombëtare e Kosovës, Instituti i Krimeve të Kryera gjatë Luftës në Kosovë, Agjencia Shtetërore e Arkivave të Kosovës dhe Muzeu Kombëtar i Kosovës.

Në hapjen e ekspozitës morën pjesë edhe kryeministri në detyrë z. Albin Kurti dhe kryesuesi i seancave të Kuvendit të Kosovës, z. Avni Dehari.

Përmes materialeve të rralla dhe me vlerë të veçantë historike — libra, dokumente, kujtime personale, artikuj të medieve të kohës, fotografi dhe artefakte — ekspozita na ndihmon të ndërtojmë një pasqyrë më të thellë dhe më të plotë të rrugëtimit të Kosovës drejt lirisë.

Me fjalë përshëndetëse në hapje u drejtuan: znj. Blerina Rogova Gaxha, drejtoreshë e përgjithshme e Bibliotekës Kombëtare, z. Atdhe Hetemi, drejtor ekzekutiv i Institutit të Krimeve të Kryera gjatë Luftës në Kosovë, znj. Vjollca Aliu, drejtoreshë e Muzeut Kombëtar të Kosovës dhe z. Mehmed Xhemajli, ushtrues detyre i drejtorit të Agjencisë Shtetërore të Arkivave të Kosovës.

Gjatë aktivitetit u shfaq edhe një dokumentar, që përmbledh pamje nga lufta, raportime të medieve vendore dhe ndërkombëtare, si dhe reagime nga komuniteti ndërkombëtar lidhur me zhvillimet dhe krimet e luftës në Kosovë.

Kjo ekspozitë ofron një mundësi të çmuar për reflektim dhe ndërgjegjësim historik, duke mos qenë vetëm një dëshmi e së kaluarës, por edhe një thirrje për kujtesë kolektive dhe vlerësim të sakrificës për liri.

Baleti Kombëtar i Kosovës me shfaqjen ‘Exil’ prezantohet në ExpoOsaka 2025

Sot, në skenën prestigjioze të National Hall në ExpoOsaka 2025, në kuadër të Ditës së Kosovës, Baleti Kombëtar i Kosovës u paraqit me baletin bashkëkohor “Exil”, me koreografi nga Eno Peçi.

Në këtë platformë globale, balerinët e BKK-së sollën një interpretim të fuqishëm dhe emocional, duke komunikuar përmes lëvizjes mesazhe të thella që prekën publikun e gjerë ndërkombëtar. Performanca u prit me entuziazëm dhe duartrokitje të gjata, duke vërtetuar edhe një herë potencialin artistik dhe përfaqësues të Kosovës në arenën botërore.

Kjo paraqitje është pjesë e angazhimit të Kosovës për të promovuar artin, kulturën dhe identitetin përmes një prezantimi dinjitoz në një nga ngjarjet më të mëdha ndërkombëtare të vitit.

“Getaway Magazine”: Shqipëria, destinacioni sekret i Mesdheut

E vendosur midis Greqisë dhe Malit të Zi, Shqipëria është kthyer në një destinacion në qendër të vëmendjes, duke ofruar joshjen e qetë të një toke – që nuk është pushtuar ende nga anijet dhe autobusët turistikë, shkruan Lee-Ann Steyn në një artikull të botuar në “Getaway Magazine” – një revistë e njohur udhëtimesh, me seli në Afrikën e Jugut.

Me mikpritje të ngrohtë, peizazhe mahnitëse malore që takohen me detin dhe kosto më miqësore se pothuajse çdo vend tjetër në Mesdhe, Shqipëria ofron diçka të rrallë: një ndjesi zbulimi.

Gjirokastra: Një qytet i gdhendur në gur

Nisni udhëtimin tuaj në Shqipëri jo në bregdet, por në brendësi, ku e kaluara është gdhendur në mure guri dhe çati të stilit osman. Gjirokastra, një Vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, njihet si “Qyteti i Gurtë”.

Qyteti i saj i vjetër shtrihet poshtë një kodre në shtresa çatish gri, rrugica me kalldrëm dhe pamje nga fortesat.

Vizitoni pazarin ku artizanët vendas ende shesin qilima të endur me dorë, punime tradicionale prej druri dhe enë bakri.

Vizitoni Kalanë e Gjirokastrës për të shijuar pamjet gjithëpërfshirëse mbi Luginën e Drinit dhe për të eksploruar koleksionin e saj eklektik të armëve dhe historisë (duke përfshirë një aeroplan të kapur të Forcave Ajrore Amerikane nga epoka e Luftës së Ftohtë).

Mos humbisni Muzeun Etnografik të Krujës.

Akomodohuni në një shtëpi mysafirësh ku muret janë të mbushura me histori dhe mëngjesi juaj përfshin reçel fiku të bërë në shtëpi dhe byrek të sapo dalë nga furra.

Berati dhe Butrinti: Gjurmë historie

Ndërsa Gjirokastra është e tëra me gur, Berati është një ëndërr e zbardhur në brigjet e lumit Osum.

Gjithashtu një vend i UNESCO-s, shtëpitë e tij ngjiten në kodër në rreshta të pafundme dritaresh të harkuara.

Eksploroni Kalanë e Beratit (njerëzit ende jetojnë brenda mureve të saj), ose shijoni një kafe në shëtitore ndërsa vendasit kalojnë aty pranë.

Më në jug, pranë kufirit grek, shtrihet Butrinti, një qytet i lashtë me rrënoja greke, romake, bizantine dhe veneciane. Mendojeni si mini-Pompei i Shqipërisë – pa turmat.

Amfiteatrot, tempujt dhe dyshemetë mozaiku shtrihen midis lagunave të qeta dhe shtigjeve me hije.

Riviera Shqiptare: E egër dhe e mrekullueshme

Pas maleve dhe muzeve, është koha për të shkuar në bregdet.

Riviera Shqiptare shtrihet nga Vlora deri në kufirin grek, një hark i mbuluar nga dielli me shkëmbinj dramatikë, ullishte dhe plazhe të qeta të përshkuara nga ujërat bruz.

Plazhet më të mira për t’u vizituar:

Ksamili: Shpesh i quajtur “Maldivet e Evropës”, është plazhi perfekt me rërën e bardhë dhe ujërat e kristalta.

I vendosur në jug të Sarandës dhe pranë Butrintit, mund të mbushet me pushues në mes të verës, por është ende shumë më i qetë se ishujt grekë.

Dhërmiu: Një ndërthurje e sharmit tradicional dhe ujërave kristalore, Dhërmiu ofron plazhe me guralecë, shpella dhe një fshat të vjetër mahnitës të vendosur në kodër.

Mendojeni sikur ndodheni në Bregun e Amalfit – por pa çmimin e lartë.

Plazhi i Gjipesë: Ky vend i mrekullueshëm i izoluar ndodhet në fund të një kanioni dhe kërkon një shëtitje të shkurtër ose një udhëtim me varkë për të arritur.

Gjipeja është një nga plazhet më të bukura dhe të pacënuar në vend – perfekt për një detoksifikim digjital.

Himara: Një qytet i vogël – ndërthur atmosferën e qetë me plazhet me rërë të butë dhe gjire aty pranë – ideale për kajak ose zhytje me maskë.

Borshi: Nëse ju pëlqejnë plazhet e gjata – Borshi është një ëndërr.

Plazhi më i madh në Rivierë, i rrethuar nga ullishte dhe rrënoja, dhe ujërat e tij të qeta janë perfekte për not./atsh/KultPlus.com

Etno muzikali “Zare” në skenën e Teatrit të Operas e Baletit

Etno-muzikali “Zare” mbushi mbrëmë sallën e shfaqjeve të Teatrit Kombëtar të Operas e Baletit.

“Zare” është një nga shfaqjet më të bukura të repertorit artistik të Ansamblit Kombëtar të Këngëve dhe Valleve Popullore. Ky etno muzikal ngjitet në skenë me gjithë fuqinë e këngës, valles dhe traditës, për të sjellë një histori dashurie mes dy të rinjve dhe na kthen pas në kohët kur dashuria jetonte në gjeste të vogla dhe këngë të mëdha.

Publiku këndoi së bashku me artistët e Ansamblit Popullor. “Zare” u interpretua nga solistët: Aranit Hoxha, Mariana Shkreta, Reji Berisha, Denisa Gjezo Xhemnica, Genci Kastrati dhe Gëzim Halili, nën shoqërimin e Orkestrës, Korit dhe grupit vokal të Ansamblit Popullor.

Koncerti “Zare” u realizua nën drejtimin muzikor të Edi Xhanit dhe koreografinë e Andrea Kokerit. Kjo vënie në skenë solli traditën shqiptare në një format modern, plot energji, emocione dhe festë./atsh/KultPlus.com

Sonte hapet ekspozita “To feel your mood like the weather” e Blerim Racajt

Në Galerinë Kombëtare të Kosovës-Qafa, sonte nga ora 19:00 hapet ekspozita “To feel your mood like the weather” e artistit Blerim Racaj, kuruar nga Bardhi Haliti.

Punët në ekspozitë nuk ofrojnë një narrativë të vetme, por përkundrazi një varg pohimesh vizuale. Fotografitë e tij ngelin në të tashme, duke na kërkuar që të shikojmë, dhe pastaj të shikojmë sërish.

Gjatë dy dekadave të fundit, praktika fotografike e Blerim Racajt është zhvilluar në forma të ndryshme që i rezistojnë kufizimeve. Ajo që në punën e tij të hershme dukej se i ngjasonte gjuhës së portreteve, tani më shumë anon nga diçka skulpturore, madje edhe arkitekturore. Në këto imazhe, forma nuk e kornizon vetëm realitetin, ajo e thellon atë, dhe nganjëherë edhe e tret atë tërësisht.

Si artist që jeton në Londër me rrënjë në Kosovë, Racaj zë një hapësirë të ndërmjetme, njëkohësisht i vendit dhe i huaj. Ai sjell këtë vetëdije të dyfishtë në punën e tij, ku kuadrimi bëhet i stërhollë, i qëllimshëm dhe gjithmonë i vëmendshëm.

Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri më 25 korrik 2025.

Selam Musai, simboli i patriotizmit dhe heroizmit popullor të Labërisë

Muzeu Historik Kombëtar kujtoi sot në 105-vjetorin e ndarjes nga jeta, Heroin e Popullit, Selam Musai (1860-1920).

Selam Musai ra dëshmor duke mbrojtur flamurin kombëtar gjatë Luftës së Vlorës në vitin 1920. Pas kësaj ngjarjeje, ai u bë simbol i trimërisë dhe përkushtimit ndaj vendit.

Selam Musai lindi në fshatin Salari të Tepelenës nga një familje me tradita patriotike. Shtëpia e tij në Salari dhe stani në mal ishin kthyer në baza të rëndësishme për çetat patriotike, si ajo e Çerçiz Topullit dhe e Mihal Gramenos.

Në dhjetor 1912, duke ju përgjigjur thirrjes së Qeverisë së Përkohshme të Vlorës për të mbrojtur vendin nga agresioni i forcave greke, u vu në krye të bashkëfshatarëve të tij dhe shkoi në frontin e luftës, ku u plagos.

Megjithëse në moshën 60-vjeçare, doli përsëri në krye të bashkëfshatarëve të armatosur dhe të katundeve të afërta, shkoi në Vlorë dhe luftoi kundër garnizonit italian të Kotës. Pas shpartallimit të tij, Selam Musai me luftëtarët që e pasonin u rreshtuan të gatshëm për luftime përballë garnizonit të madh të Vlorës.

Në luftimet trup më trup me pushtuesit, Selam Musai u vra në Qafën e Koçiut më 11 qershor 1920./ KultPlus.com

Rama: Lamtumirë miku im Leka Bungo

Kryeministri Edi Rama ka reaguar me një mesazh prekës pas marrjes së lajmit për ndarjen nga jeta të regjisorit dhe skenaristit Leka Bungo.

“Lamtumirë miku im Leka Bungo! Prehu në paqe!”, ka shkruar kryeministri Rama.

Regjisori Bungo u nda nga jeta në moshën 81-vjeçare. Ai do të përcillet sot për në banesën e fundit dhe do të prehet në varrezat e Sharrës. Lajmin e hidhur e kanë bërë të ditur familjarët përmes rrjeteve sociale.

Vajza e tij, Alba, ka shkruar se i ati nuk mundi ta fitonte betejën me sëmundjen e rëndë. Bungo ishte një nga emrat më të spikatur të artit shqiptar, me kontribute të rëndësishme në teatër, film dhe televizion./ KultPlus.com

Akademia e Shkencave, konferencë kushtuar Luan Omarit në 100-vjetorin e lindjes

Me rastin e 100-vjetorit të lindjes së akademikut Luan Omari, Akademia e Shkencave zhvilloi një konferencë shkencore me titull “Shteti dhe e drejta në veprën e akademikut Luan Omarit, me rastin e 100-vjetorit të lindjes”.

Veprimtaria u zhvillua në bashkëpunim me Fakultetin e Drejtësisë, Universiteti i Tiranës. Konferenca u drejtua nga akad. Gëzim Hoxha, kryetar i Seksionit të Shkencave Shoqërore dhe Albanologjike dhe akad. Aurela Anastasi.

Në emër të Kryesisë së ASHSH-së, përshëndeti të pranishmit akad. Vasil Tole. Ai u shpreh se Luan Omari është i pari akademik që feston 100-vjetorin mes nesh, e njëherazi i fundit nga akademikët që themeluan Akademinë tonë të Shkencave në vitin 1972.

“Ne, nuk nderojmë thjesht një jetë të gjatë, por një jetë të shkrirë me shkencën, me mendimin shkencor, vlerësojmë një jetë të tërë të lidhur me sistemin universitar dhe me ndërgjegjen juridike të këtij vendi”, u shpreh akad. Tole.

Ministri i Drejtësisë, Ulsi Manja, mbajti një fjalë përshëndetëse në emër të Qeverisë së Shqipërisë dhe të institucioneve të drejtësisë. Ai e vlerësoi akad. Omarin si një prej figurave më të mëdha të mendimit juridik dhe të shkencës kushtetuese shqiptare si dhe shprehu mirënjohje të thellë për kontributet e jashtëzakonshme të cilat kanë lënë gjurmë të thella në historinë e shtetit shqiptar, në sistemin tonë juridik në formimin e mendimit demokratik në vend, si dhe për formimin e brezave të juristëve.

Një letër urimi erdhi për 100-vjetorin e akad. Omarit në emër të Kryesisë së Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës nga kryetari i saj akad. Mehmet Kraja. Përmes kësaj letre, Kryesia e ASHAK-ut shpreh mirënjohjen për kontributin e veçantë shkencor të akad. Omarit, i cili përveç kontributeve të tjera, në vitin 2009 botoi veprën “Kushtetuta e Kosovës në një vështrim krahasues”.

Pas fjalëve përshëndetëse, akad. Aurela Anastasi drejtoi punimet e konferencës. Seanca nisi me kumtesën me temën “Shteti dhe e drejta në veprën e prof. Luan Omarit” nga prof. dr. Arta Mandro. Ajo shprehu vlerësim dhe përulësi ndaj punës dhe kontributit të akad. Omarit në edukimin ligjor si institucion dhe në atë të shtetit dhe të së drejtës si përbërësit e domosdoshëm të demokracisë.

Më pas prof. dr. Ksenofon Krisafi mbajti një kumtesë me temën “Minoritetet në analizat juridike të prof. Luan Omaritt”. Ai e vlerësoi akad. Omarin si një figurë emblematike në fushën e së drejtës dhe si një zë të rëndësishëm në debatin publik mbi çështjet kushtetuese dhe administrative në promovimin e vlerave demokratike dhe të të drejtave të njeriut në Shqipëri, për reformën në gjyqësor, qeverisjen demokratike e më gjerë.

Studentë të Fakultetit të Drejtësisë së UT-së lexuan citate të përzgjedhura nga vepra e prof. Luan Omarit, duke shprehur mirënjohjen për njohuritë që përcjell në brezin e ri.

Në fund, vajza e akad. Omarit, prof. dr. Anila Omari, mbajti një fjalë falënderuese për zhvillimin e kësaj veprimtarie duke shprehur mirënjohjen për Kryesinë e ASHSH-së, përfaqësuesit e qeverisë, organizatorët, si dhe për personalitetet, profesorët e nderuar të jurisprudencës e marrëdhënieve ndërkombëtare, të cilët vlerësuan kontributin e akad Omarit në këto fusha./ KultPlus.com

Artizanati i qëndistarisë tërheq turistët në Muzeun Etnografik të Krujës

Gjatë fundjavës që lamë pas, në mjediset e Muzeut Etnografik të Krujës u bë demonstrimi i radhës për vizitorët nga artizane Makbule Kaçiu.

Turistët e shumtë, veçanërisht të huaj, shprehën interes për të parë nga afër punën e dorës nga qëndistarja krutane e cila qëndisi me fije ari në gjergjef. Ky aktivitet u organizua në kuadër të projektit “Kujtesa historike frymëzon turizmin”, mbështetur nga “EU4Culture Albania”, financuar nga BE dhe i menaxhuar nga UNOPS Albania, në bashkëpunim me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit dhe Muzeu Historik dhe Etnografik, Krujë.

Me restaurimin e plotë të Muzeut Etnografik të Krujës, ky objekt ka regjistruar rritje të vizitueshmërisë, duke u bërë një vend i rëndësishëm i trashëgimisë kulturore të Shqipërisë. Muzeu, i dëmtuar nga tërmeti i vitit 2019, është shndërruar në një hapësirë ​​moderne falë një investimi prej 850,000 € nga Bashkimi Evropian përmes programit “EU4Culture”. UNOPS, në partneritet me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, menaxhuan projektin dyvjeçar të restaurimit.

Muzeu i rigjallëruar përmban rreth 1000 artefakte dhe u ofron vizitorëve një përvojë unike mësimore të fokusuar në etnografinë dhe kulturën shqiptare. Kjo arrihet përmes tregimeve inovative dhe ekraneve multimediale, përvojave të realitetit virtual dhe të shtuar, projeksioneve dhe udhëzuesve audio dhe një muri ndërveprues.

Një nga pikat kryesore të muzeut është një dhomë virtuale e zhveshjes, e cila u lejon vizitorëve të bëjnë selfie ndërsa (virtualisht) veshin veshje tradicionale që datojnë nga shekulli i 18-të./ KultPlus.com

Të shtunën mbahet koncerti ‘Da Capo al Fine’ nga nxënësit e shkollës së muzikës Amadeus

Të shtunën mbahet koncerti përmbyllës i nxënësve të shkollës së muzikës “Amadeus” në Amfiteatrin e Ri të Bibliotekës Universitare.

Ky koncert do jetë skenë e paraqitjeve të përbashkëta të nxënësve të talentuar të shkollës ku do festojnë udhëtimin dhe edukimin muzikor nga fillimi deri tek diplomimi i nxënësve muzicientë në rritje.

Progarmi i këtij koncerti do përfshijë vepra klasike dhe të njohura të cilat do të interpretohen nga: Kori i shkollës, Orkestra frymore, Ansambli i kitarave, Trio kamertale, Okteti i violinave, Kuarteti i cellisteve, Kamertalja e klasës së parë dhe pikat solistike të nxënësve që diplomojnë këtë vit.

Pjesë e këtij koncerti do jetë edhe kori i shkollës i cili ka arritur të pasurohet me zëra të rinj në kuadër të projektit MUSIKOS të mbështatur nga Ambasada Gjermane në Kosovë, Ambasada Franqeze në Kosovë, Instituti Franqez në Kosovë dhe Goethe Institute në Prishtinë./ KultPlus.com

Promovohet “Më quaj Izmir” i Tinka Kurtit, një zë i guximshëm në poezinë shqipe

U mbajt promovimi i librit me poezi “Më quajnë Izmir” nga poetja Tinka Kurti në Librarinë Dukagjini, Prishtinë.

Panelistët folën për poezinë e Tinka Kurtit, e cila përmes vargut bën thirrje për zhvendosjen e të përjashtuarve drejt qendrës së vëmendjes dhe kujtesës.

Në promovim mori pjesë edhe Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti.

“Më quaj Izmir” i Tinka Kurtit vjen si një zë i guximshëm në poezinë shqipe. Vargjet e Tinka Kurtit janë mall dhe revoltë, lidhje dhe shkëputje, komentime poetike mbi eksperienca jetësore.

Libri i saj, i cili që në pragun semiotik hyn në relacion intertekstual me lojën melvilliane të identifikimit të subjektit, është një provokim estetik, sepse paralajmëron një zë ‘androcentrik’, ndërsa shpejt kalon në këndvështrimin gjinocentrik, për ta theksuar paradoksin dhe për ta promovuar perspektivën. Duke e parë botën me sy të tillë, poetja Tinka Kurti sjell jo vetëm një optikë specifike personale, por edhe një zë autentik në botën tonë letrare.

Tinka Kurti ka studiuar Gazetari dhe Filozofi në Universitetin e Prishtinës. Ka punuar disa vjet si gazetare në Prishtinë. Më pas ka qenë aktive edhe në politikë. Në 2021-2025 ka qenë deputete e Kuvendit të Republikës së Kosovës. Jeton në Vjenë./ KultPlus.com

Dita e Çlirimit të Prishtinës

11 qershori i vitit 1999 shënon Ditën e hyrjes, në Prishtinë, të trupave të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës të Zonës Operative të Llapit dhe forcave që kishin vepruar ilegalisht në kryeqytet edhe gjatë luftës, shkruan KultPlus.

26 vjet më parë forcat e UÇK-së kishin hyrë në periferi të qytetit, ndërsa forcat ushtarake e policore serbe kishin filluar tërheqjen, sipas Marrëveshjes së Kumanovës të arritur më 9 qershor të vitit 1999.

Më 12 qershor nga bazat e tyre në Maqedoni kishin filluar depërtimin në Kosovë forcat tokësore të NATO-s të quajtura forcat paqeruajtëse të KFOR-it, pastaj edhe administrata e Organizatës së Kombeve të Bashkuara dhe organizata të tjera ndërkombëtare. / KultPlus.com

Vdiq regjisori e aktori i njohur, Leka Bungo

Ka vdekur në moshën 81-vjeçare regjisori, aktori e skenaristi i njohur shqiptar, Leka Bungo.

Leka Bungo ka qenë një nga emrat më të rëndësishëm të skenës në Shqipëri si regjisor, skenarist dhe aktor, duke i lënë vendit një trashëgimi të larmishme artistike në fushën e humorit dhe të skenës shqiptare.

Leka Bungo ka kryer shkollën e lartë për aktorë “Aleksandër Moisiu” dhe më pas një kurs njëvjeçar për regji në Institutin e Lartë të Arteve. Punoi për një kohë si regjisor në teatrin “Bylis” të Fierit. Në fund të viteve ’80 u emërua regjisor në Estradën e Shtetit, në të cilën vuri në skenë disa shfaqje, ku u prekën probleme të mprehta sociale të kohës dhe ku satira përbënte elementin më të theksuar.

Pas viteve ’90 krijoi në hollin hyrës të godinës së Teatrit Kombëtar teatrin privat “Rubairat”, por që shpejt humbi destinacionin e vet artistik, derisa u mbyll më 2001 me rikonstruksionin që iu bë holleve të këtij teatri. Pas vitit 2002, emigroi në SHBA. Përveç punës si regjisor dhe aktor, ka shkruar edhe disa drama dhe skenarë filmash, ndër to dramën “Pabesia” si dhe skenarët “Pas fasadës”, “Gjuetia e fundit” etj. Në filmin e vitit 1990 Një djalë edhe një vajzë ai luajti rolin e Bardhylit. Ishte autor i skenarëve për disa filma artistikë.

Në vitin 2021 Leka Bungo u zgjodh Kryetar i Bordit Drejtues të RTSH-së, detyrë që e mbajti deri dy muaj para ndarjes nga jeta.

Disa nga veprat e tij:
1966: Oshëtime në bregdet
1980: Pabesia (dramë)
1985: Tre njerëz me guna
1988: Mirela
1990: Një djalë edhe një vajzë – roli: Bardhyli, babai i Artanit
1991: Gjuetia e fundit
1992: Pas fasadës

Leka Bungo do të mbahet mend gjatë për krijimtarinë e tij në Estradën e Fierit, të Lushnjës dhe të Estradës së Shtetit në Tiranë, për vënien në skenë të disa prej perlave të humorit shqiptar, si dhe për vitalitetin dhe këmbënguljen për të qenë aktiv deri në fund të jetës.

Varrimi bëhet sot në orën 16:00 në varrezat e Sharrës, ndërsa ngushëllimet priten në “Alba 2000” në Rrugën e Durrësit./ KultPlus.com

Shpalimi i “Kujtimeve të mbuluara”

Shkruan: Afrim Demiri

Muzeu i Burgut të Prishtinës – Burgu i Idealit, ka muaj që është shndërruar në një amfiteatër, ku nëpërmjet veprave artistike po shpalosen aspekte të kujtesës kolektive historike të golgotës shqiptare. Është OJQ “Molla e kuqe”, që me qëllim të funksionalizimit të Burgut të idealit, po sjell vepra të artistëve në të cilat shpërfaqen fatet e dhembshme të njerëzve tanë.

Mbrëmë në prag të Ditës së çlirimit të Prishtinës, në shetitoren e ish-burgut u shfaq filmi dokumentar „Kujtimi i mbuluar“ i autores Ariana Krasniqi.

Ky film përmblidhte disa nga rrëfimet e të mbijetuarve të luftës së fundit në Kosovës. Autorja Krasniqi, para shumë të pranishmëve, sqaroi se përmes një qasjeje plurodisiplinare, ku ishin gërshetuar dokumentarja me performancën artistike si dhe dizajni i veshjeve të viktimave, ka dashtë të shpaloste kujtimet dhe dhimbjet, për humbjen e më të dashurëve dhe për përvojat tragjike të disa prej dëshmitarëve të kohës.

Veshjet, që ishin ekspozuar nëpër çelitë e burgut ishin punuar mbi motivet e këtyre rrëfimeve. Ato njëkohësisht shërbenin simbolikisht si material për ekspozitën dhe krahas kësaj ishin edhe material dokumentar filmik.

Rrëfimet e pesë personazheve, të cilët kishin përjetuar luftën në fshatrat Hallaq, Marevc, Grashticë, Kolovicë sillnin pamjet e dëbimeve, të torturimeve, plaçkitjeve si dhe të pushkatime në masë nga forcat policore serbe. Rrëfimet autentike në filmin “Kujtimi i mbuluar” , ishin rrëfime të njerëzve që i kanë mbijetuar dhunës serbe. Idriz Govori, Filloreta Vitia, Kumrije Veliu, Fidan Ismajlit, Dardan Veliut me plot emocione dhe ngashërime, rikthenin pamjet e dhembshme, të veprimeve antinjerëzore të forcave serbe të shkaktuara ndaj popullatës civile shqiptare, në prill të vitit 1999.

Dokumentarja dhe artistikja shprehnin përballjen e njerëzve të thjeshtë me vdekjen dhe zhveshnin synimet dhe veprimet e liga të forcave serbe për të vrarë të pafajshmit, të pafuqishmit.

Autorja Ariana Krasniqi ka studiuar për Fashion Design në Düsseldorf. Angazhimin e saj profesional e ka vazhduar kryesisht në vendet skandinave, si Malmö dhe Kopenhagë. Është aktive në ngjarjet ndërkombëtare të modës dhe me koleksionet e saj ka pasur mundësi të ekspozojë në disa prej eventeve të njohura të industrisë së modës në Paris, Kopenhagë, Aachen dhe Prishtinë.

Ky aktivitet u realizua në bashkëpunim ndërmjet OJQ “Molla e Kuqe” dhe autores Ariana Krasniqi./ KultPlus.com