Lloji i gruas

Poezi nga Sarah Kay

Përktheu Rrona Jaka

Nëse jeni rritur si një tip gruaje të cilën njerëzit duan ta shohin
Lini të shohin
Por mos e ngatërroni syrin me dorën, apo dritaren apo pasqyrën
Lini të shohin se si duket një grua e vërtetë.
Ka mundësi që s’kanë parë një të tillë më parë.

Nëse jeni rritur si një tip gruaje të cilën njerëzit duan ta prekin
Lini t’u prekin
Nganjëherë, nuk jeni ju ajo për të cilën po e zgjasin dorën
Po kërkojnë një shishe, një derë, një sanduiç, një Pulitzer, një grua tjetër. 
Por duart e tyre të gjetën ty të parën
Mos e mendoni vetën si një shpëtimtare, apo një muzë, apo premtim, apo një viktimë
Ju jeni një grua, me lëkurë e kocka, damar e nerva, flokë e djersë
Ti s’je bërë prej metaforash, s’ke nevojë të kërkosh falje, apo të justifikohesh.

Nëse jeni rritur si një tip gruaje të cilën njerëzit duan ta mbajnë
Lini t’ju mbajnë
Gjithë ditën praktikojnë se si duhet ta mbajnë trupin drejt
Edhe pas gjithë këtij zhvillimi, ende duket jo e natyrshme. 
Ende i shtrëngon muskujt, i mban drejt krahët dhe shpinën
Vetëm disa prej tyre do të duan të struken thellë Brenda teje
Ta pranojnë se nuk i dinë përgjigjet të cilat kishin menduar se do t’i mësonin deri tash.
Ndoshta mendojnë se ti i ke përgjigjet
Po ti s’di gjë, ti s’je përgjigja
Ti s’je problem
Ti s’je një poezi, një gjëegjëzë apo një shaka

Grua, nëse jeni rritur si ajo që njerëzit duan ta duan 
Lini t’ju duan
Të t’ju duan nuk është njësoj si t’ju dashurojnë
Kur bini në dashuri është sit ë zbulosh një oqean pas shumë zhytjeve në këneta
Është sit ë kuptoni që keni duar
Është sit ë ecësh në një shteg të vetmuar pasi e gjithë turma ka shkuar në shtëpi

Mos humbni kohë duke menduar se jeni tipi i gruas të cilën njerëzit duan ta lëndojnë
Nëse ju lë me një zemër të thyer që buçet si alarm makine, mëso të këndosh nën tingujt e saj.
Është e vështirë të ndalosh së dashuri oqeanin pasi ka mbaruar batica dhe ke mbetur gjithë krip
Prandaj fale vetën për gjithë këto vendime. 
Për ato që i quan “dështime” teksa fle e zhgënjyer për to
Dije që je tipi i gruas që po kërkon të gjesh veten 
Lëri të përmbysen statuset shoqërore, s’kanë pse të të definojnë
Ti je e gjitha që të duhet
Je një grua që e ka ndërtuar veten 
Ti je bërë për ta zbuluar veten

Kush jam?

Poezi nga: Aldo Palazzeschi
Përktheu: Faslli Haliti

A jam vallë poet?
Jo, sigurisht.
Pena e shpirtit tim
nuk shkruan, veçse një fjalë të çuditshme,
“çmenduri”

A jam, pra, piktor?
S’ bëhet fjalë.
S’ka veçse një ngjyrë
tavoloca e shpirtit tim:
“melankolinë”.

Muzikant, atëherë?
Aspak.
S’ka veçse një notë
në tastierën e shpirtit tim:
“nostalgjia”.

Jam pra… ç’jam ?
Unë vë një lente
para zemrës sime
për ta parë njerëzit.

Kush jam?
Akrobat i shpirtit tim.

Mos me t’dashtë ty është krim…

Nga Nezir Kraki

…ti je krejt çka ëndërron një mashkull me pasë. Je krejt çka kam ëndërru gjithë jetën të kem. E tash që t’kam, më duket se ende jam në ëndërr.

Je e përkryera e shëndrruar në femër.

Ti nuk e di çfarë force ke. Buzëqeshja jote, bukuria jote, freskia e syve tu, sharmi yt hyjnor, pafajësia jote, butësia jote, droja jote, janë të gjitha burime të pashterrshme lumturie. Janë burim i lumturisë sime sa herë gjendem pranë teje.

Nuk ka germa, fjalë e fjali që mund ta tregojnë atë që je ti, atë që unë shoh tek ti. Je thjesht më e bukur se çdo gjë që gjuhët mund ta përshkruajnë. Je heshtje që flet, je frymë që gjallëron trup e shpirt. Je më e thjeshta që njihet, më e veçanta që takohet, më e ëmbla që shijohet. Prandaj jam i paaftë ta sqaroj besnikërisht atë që je se, siç do thoshte poeti i madh francez René Char, si mund të tregohen gjërat e thjeshta pa u tradhëtuar?. Nuk dua ta tradhëtoj atë që je. 
***
S’kam shumë sqarime për këtë veç e di që ndjesitë e mia më të thella, më sekrete, më fisnike dhe më të rralla, kanë ardhë drejt teje dhe veç po rriten. Jam dorëzuar tashmë, s’mund t’i ndaloj më dhe as që turpërohem nga ky dorëzim. Në fakt, çuditem me veten time sepse kurrë s’kam besuar që mund t’ekzistojë një person aq i denjë, aq i thjeshtë e aq i plotë në këtë botë të vrazhdë dhe hipokrite.

Ti je ai person.

Ti nuk e di sa e rrallë je në këtë planet. Ti je sinonim i vlerave më të shtrenjta që njeriu duhet t’i ketë. Dhe, sikur të mos mjaftonte kjo, je edhe sinonim i sharmit absolut që një femër mund ta rrezatojë me krejt pafajësinë e saj. Je kombinimi më i rrezikshëm i mundshëm por unë e dua rrezikun. E urrej jetën që shikohet. Vdes për momentin që jetohet.

Shpesh mendoj të të nervozoj me kast veç me e zbutë pak atë dozë të pamatshme sharmi me të cilin më pushton. Kam frikë nga vdekja e parakohshme edhe pse s’do kishte vdekje më të bukur se vdekja nga sharmi yt. 
Por s’e bëj dot. Nuk dua ta lëndoj atë buzëqeshje, ta trishtoj atë pafajësi. Dua të jem edhe unë burim lumturie për ty, ditë e natë. Atëherë, më lejo të jem regjisor i ëndrrave tua që të sigurohem se edhe mengjesin e nis me buzeqeshje.

M’lejo me t’dashtë dhe dije që…
T’du se je Ti.

Poema e lamtumirës

Nga José Ángel Buesa

Përktheu Fatbardha Statovci

Të them lamtumirë e ndoshta ende të dua,
Ndoshta s’duhet të të harroj, por të them lamtumirë.
S’e di nëse më ke dashur… S’e di nëse të kam dashur…
Apo ndoshta u deshëm për së tepërmi.

Këtë dashuri të trishtë, pasionante dhe të çmendur, 
E mbolla në shpirt veç për ty.
S’e di nëse të desha shumë… S’e di nëse të desha pak,
Por e di që kështu s’do të dashuroj më kurrë.

Më mbetet buzëqeshja jote fjetur në kujtimin tim,
E zemra më thotë që s’do të të harroj.
Kur sapo vetëm mbetem dhe e di se po të humbas,
Ndoshta nis e të dua sikur s’të kam dashur kurrë.

Të them lamtumirë dhe ndoshta me këtë përshëndetje
Më e bukura ëndërr brenda meje vdes.
Por të them lamtumirë për gjithë jetën,
Edhe pse gjithë jetën do të vazhdoj të mendoj për ty.

Pantera

Nga Rainer Maria Rilke 
Përkthyer nga Rrona Jaka

Shikomi i tij, përtej hekurave që përherë lëvizin
Është lodhur aq shumë as mezi duron
I duken sukur janë një mijë hekura
Dhe pas hekurave veç zbraztirë

Teksa ecën papushin në qarqet e ngushta
Lëvizja e hapave të tij të fuqishëm rënkon
Si një ritual vallëzimi që zhvillohet në qendër
Teksa vullneti i tij mbetet i paralizuar

Vetëm nganjëherë i përpëlit qerpikët
Një imazh futet brenda qelisë
Ingushton muskujt përmes tensionit
I therrë zemrën dhe e vret

Zoti e bekoftë Amerikën

Poezi nga Harold Pinter

Dhe ja nisën përsëri

në paradë jankit e blinduar,

dhe këndojnë balada festive

nga një anë në anën tjetër të botës me galop

duke i thurur lavde Perëndisë Amerikë.

Trotuaret janë mbushur me të vdekur

që të mos arrijë të marrin pjesë

dikush që refuzoi të këndonte

dikush që humbi zërin,

dikush që humbi shënimet.

Ata presin kamxhikët e kalorsëve.

Koka u rrotullohet mbi rërë

koka bëhet një pellg në tokë,

koka bëhet një njollë në pluhur

sytë dalin nga orbita, dhe hunda

ndjen vetëm duhmën e të vdekurve

por është e gjallë ajo duhmë vdekjeje

dhe kutërbimi i Perëndisë Amerikë.

Përktheu Faslli Haliti /KultPlus

(Harold Pinter (Londër, 10 tetor 1930 – Londër, 24 dhjetor 2008), dramaturg dhe regjisor teatri anglez. Ka shkruar për teatër, radio, televizion dhe film. Punimet e tij të hershme shpesh lidhen me teatrin absurd. Është fitues i Çmimit “Nobel” për Letërsi për vitin 2005.)

O kapiteni im

Poezi nga Walt Whitman

Përkthyer nga Astrit Lulushi

O kapiten, kapiteni im!
Udhëtimi i frikshëm u krye;
Anija përplasur në çdo shkëmb
Çmimin e kërkuar e ka paguar;
Bregu është afër, këmbana dëgjoj
Plot njerëz, të gjithë gëzohen,
Ndërsa ndjekin me sy
Anijen e dërmuar që afrohet:
Por O zemër! zemra ime!
O pikat e gjakosura, të kuqe
Në kuvertë qëndron Kapteni im,
Pa lëvizur, i akullt, i vdekur.
O kapiten! kapiteni im!
Ngrihu, dëgjo këmbanat që bien;
Çohu, për flamurin që është ngritur
Për ëndërrat e tua, nga gjumi zgjohu;
Për ty janë buqetat me lule –
Për ty lulëzon gjithë bregu;
Është e padrejtë, në kuvertë,
Ti je shtrirë pajetë, i vdekur.
Kapiteni im nuk përgjigjet
Buzët e tij ende të zbehta;
Pulsi ndalur, pa asnjë vullnet.
Anija arrinë e sigurt në breg,
Lundrimi i saj është kryer;
Nga udhëtimi i frikshëm,
Anija fitimtare erdhi;
Lëvdohuni, o brigje, o këmbana!
Por unë, hijezymtë,
Çapit në kuvertë, i zhgënjyer
Me Kapitenin tim,
Rënë në të ftohtë e vdekur.

Zyra për heronjtë e rënë

XHEVDET BAJRAJ

Heronjtë do ta kenë luftën e tyre
varret e tyre
jetimët e tyre
të vejat e tyre
të cilat në Ditën Ndërkombëtare të Vejushave
do të çojnë lule të freskëta në varret e tyre

Udhëheqësit e tyre do t’i kenë zyrat e veta
për heronjtë e rënë
ku do t’i përtypin ngadalë ditët
deri në fund të jetës së tyre

Kur t’u bien ndër mend heronjtë e rënë
në shenjë respekti për ta
do të marrin një dhomë në një hotel luksoz
një shishe verë të kuqe të vitit të rënies së tyre
dhe do të bëjnë seks
me njërën nga dashnoret e shumta të tyre/ KultPlus.com

Ymer Elshanit

Poezi nga: Rifat Kukaj

Ahiii, vëlla i shtrenjtë, Ymer Elshani
Parandjej se derisa t’jem gjallë
Në plagë t’hapur do m’pikoj katrani
Lot i shpirtit do m’këlthasë n’qëpallë!

Pa ty netët zvarritën ngathtë – ngathtë
Për n’vendlindje udha m’është shëmtuar
Se ç’na e theve, ore krahun e djathtë
Me stuhinë e dhembjes së pashëruar!

Në orët letrare tani si të shkojmë
Pa buzëqeshjen tënde aq bujare?
Kurreshtarëve mësues c’ka t’u thomë
Dhe zogjtë që çukisin në abetare?!

Si do t’na vijë lejleku i parë
Pa ëndrrën tënde n’flatra o mik?
Si do mbijë kokërr gruri n’arë,
Pa afshin e vargut të ri – lirik?

Më bëhet sikur më le një porosi
Që më erdhi me zërin tënd të gjallë
“Ma përkëdhel gjithandej çdo fëmijë,
M’ia fshij lotët shkurtabiqit n’përrallë!”

Kjo Drenica jonë përherë e zhuritur
Nën rrufetë e këtij qielli të nxirë,
Yje t’çiltër lindi e të ndritur
Që barbarët i krodhën nē humbëtirë!/ Telegrafi/KultPlus.com

Poezia, andrra e qiellit dhe e tokës

Arjola Zadrima ka lindur në Shkodër. Ka ndjekur studimet për Gjuhë dhe Letërsi në universitetin “Luigj Gurakuqi”. Pasioni dhe hobi është letërsia dhe kryesisht poezia.

Ka fituar çmimin e parë në Festivalin e Poezisë së Pabotueme në Shkodër më 2016, dhe çmimin e Medias në këtë festival, me poezinë me titull “Eva” .

Në maj të 2016-s ka botuar vëllimin e parë poetik me titull “A ban me m`lshue pak rrugë”, i cili u vlerësua me çmimin “Penda e Kristaltë”, në Munchen të Gjermanisë nga International Institute for the Protection of Cultural Gege and Toske.

Gjithashtu ka fituar dy çmimet e para në Festivalin e Poezisë së Pabotueme. Ndërkaq, më 2017 u prezantua me cikle poetike në revistën letrare të Tiranës, ILLZ.

Më 2018, në konkursin letrar të portalit kulturor “Kultplus”, u shpall fituese e çmimit të parë me poezinë “Po të due unë”.

Së fundi ka botuar librin e dytë me poezi e fotografi, me titull “Carpe Diem”.

A…apo AMEN mbi buzë, butë, amël, foli pa u tutë, heshtjes teme që t’marrin frymë, Zot, që m’krijove vajzë, grue, nanë. Asnjihere nuk u lodhe tuj m’dashtë mue, që mëkatnoj pa i çilë sytë. Pa t’u lutë m’fal , për hir të virgjnës Mari, që të fali djalë. Ti krijesë që të di, m’i ço prapë zemrës dallgë, krijueses së qiellit e tokës, frymën e uraganeve të botës./Koha.net

Sa mirë, atëherë…

Poezi nga Zef Zorba

Sa mirë, atëherë, o mite, kur isha fëmi; 
i lodhur prej lodrimesh gjithë ditën, 
nën hije të një shelgu bija këputur gjumi: 

ëndrra 
gjithfarë, plot ndriçime. I pezmatuar 
tash vetëm ndrydhi, e nata, e ditës lubi, 
shpirtin ndër helme përkundë, 
e arsyeja brehet 
panda, e brenë. 
E në agim shiroku, 
një mbas një, sy lotues ngulitë mbi xhame; 
bie ora pesë: unë kryqin marr në krah 
e më pak frymë fillohen për Kalvar. 

Eci. Dhe me ngadalë e lehtë një këngë sajohet 
ndër dej: “ad adiuvandum me festina”. 
E këmba përmbi baltë len gjurmë të thella.  /KultPlus

Shtegtar

Poezi nga Frederik Rreshpja

Hënë s’ka, yje s’ka.
Ecën vetmia me bijtë e saj.

Asnjeri s’më pret te porta, vetëm trishtimi
Dhe trëndafilat tërë ankth.
Nata dremit te ajri i dritares.
Ku janë gdhendur sytë e mi në moment pikëllimi.

Hënë s’ka, yje s’ka.
Ecën vetmia me bijtë e saj. /KultPlus.com

Qumështi i Poezisë

Nga Dije Demiri Frangu

Poezi të kapin faqesh si fëmijën 
Për të nxjerr lëngun që nuk amullinë
Të shtrydhin shpirtin e bie shi i tejdukshëm dhembjesh 
Ti pasqyrë e bërë nga erosi fakëtimë shekujsh
Shkëlqen nga lotët nga fluturimet 
Duke ndenjur varur fytyrave që s’ju shërohen vragat 
E puthjet e thara numërohen vargjeve tua 
Me plot të dashuruar të vetëvrarë
Ti je si një bukë ndore për një të uritur

Si qumështi i lehonave që shëron sytë
Ngjan në vajzën e mirë 
Në të cilën dashurohen të gjithë, poezi
O më dhimbsen ata që nuk dinë
Të t’i zbresin e t’i ngjisin gjithë shkallët e tua
Që nuk t’i njohin zonat erogjene
Më dhimbsesh edhe ti se t’i shkulin flokët
Duke provuar të të krehin
E unë jam e lumtur
Që më mban në buzët tua
E dashura poezi.

Andërr

Poezi nga Ndre Mjedja

Pezull prei qiellit fluturote e shkreta

E si dielli n’mjesditë rreze shpërdake;

Engjëll ndër cucat o nji çikë giake

Qi veç qielli numron ndër valle t’veta.

Arit i kishte flokët, e kish si zgjeta

Dritën e syve e mollzat rrumbullake,

E buzët e vocrra me të ngjyeme gjake,

Qi kur i pash krejt i mahnitun mbeta.

Mandej si njeri, qi prej gjumit ngrihet,

Mora zemër e e pveta me trimni:

“Engjëll a vajzë je ti, o bukurija?”

Qeshi goca nji herë, si vashë qi pihet,

Uli kryetin teposhtë e me dashtni

Motër e nanë, tha, m’ke – jam Shqyptarija!” /B.M./KultPlus

Palindromë

Nga – Rrona Jaka

Trupi i pajetë fillon të luftojë përsëri
Litari që ka në fyt i largohet nga qafa 
Asnjëherë s’u shkruan fjalët në letrën 
që kishte vendosur ta linte për mua
Kurse loti i terur ngjallet dhe rrjedh për së larti në sytë e skuqur
Pashpresia kthehet prapë në inat verbues
Ajo ide e tmerrshme i largohet nga koka 
dhe jeta ka ende kuptim 
Fjalët “Je një krijesë patetikë” s’ia thashë kurrë 
Asnjëherë s’i hyra në dhomë me gjithë atë mllef 
Ajo zënka e fundit nuk ndodhi kurrë 
Asnjë nga ato që e bënë ta vriste veten nuk ndodhi. 
Atëherë pse jam këtu? Në gjunjë, 
Fytyre zbardhur duke lexuar ketë letër te lagur nga lotët e trupit që lëkundet pranë meje./KultPlus/

“Te varri im mos eja të qash”

Te varri im mos eja të qash;
Fjetur s’jam, aty nuk më gjen.
Jam në njëmijë erëra që fryjnë. 
Shkreptima e diamantit në dëborë jam.
Në grurin e pjekur jam drita e diellit.
Shiu i butë vjeshtor jam unë.

Kur në heshtjen e mëngjesit të zgjohesh ti
Jam nxitimi i çastshëm
I zogjve të qetë që në fluturime rrethore enden.
Jam ylli i butë që natën shndrit.
Në varrin tim të qash mos u ndal,
Nuk kam vdekur, aty nuk jam.

Nga Mary Elizabeth Frye

Përktheu Fatbardha Statovci

KultPlus

Njerëz të zbrazët

Njerëz të zbrazët
Mistah Kurtz, ai i vdekur 1
Një qindarka për një burrë të vjetër 2

I
Ne jemi njerëz të zbrazët
Ne jemi njerëz të mbushur
Përkulur së bashku
Kokën plot kashtë. Alas! 3
Zërat tanë të ngjirur
Edhe kur pëshpëritim
Janë të qetë e pa kuptim
Si era në barin e thatë
Apo këmbë minjsh gjirizesh mbi xhama të thyer
Në bodrumin tonë të thatë.
Figura pa forma, hije pa ngjyra,
Forcë e paralizuar, gjeste pa lëvizje
Ata që kanë kaluar
Me sy drejtpërdrejtë
Në atë mbretërinë e vdekjes
Na kujtoni… nëse jo gjithmonë… tash sa s’kemi humbur
Shpirtra të dhunshëm
Si njerëz të zbrazët
Si njerëz të mbushur
II
Sytë s’guxojmë t’i takojmë as n’ëndrra
Në mbretërinë e ëndrrave vdektare
Këto nuk dihen:
Atje janë sytë
Rrezet e diellit mbi kolona të thyera
Nuk ka lëkundje pemësh
Edhe zërat
Mes të kënduarave të erës
Janë më të largëta e më solemne
Se sa yjet që veniten
Mos më lër të afrohem
Në mbretërinë e ëndrrave vdektare
Më lini të vishem

Të maskohem qëllimisht
Me pallto minjsh gjirizesh, me lëkurë sorrash,
që t’u shmangem pengesave
Në një fushë
Të sillem siç sillet era
Pa u afruar
Jo në atë takimin e fundit
në mbretërinë e muzgut
III
Kjo është tokë e vdekur
Kjo është tokë kaktusesh
Këto pamje të gurëzuara
Janë ngritur
Që të marrin lutje nga dora e njeriut të vdekur
Nën vezullimin e një ylli të venitur
Kështu e ka
Në mbretërinë vdektare
Zgjohesh vetëm
Në kohën kur ne jemi duke u dridhur me butësi
Buzët që do të puthnin
Nga lutjet te gurët që zhgurëzohen
IV
Sytë nuk janë këtu
Nuk ka sy këtu
Në luginën e yjeve të vdekur
Në luginën e zbrazët
Veç nofulla të thyera të mbretërive të humbura
Në pikëtakimin e fundit
Prekemi bashkë
E i shmangim bisedat
Të mbledhur të gjithë në plazhin e lumit të fryrë
Të verbër
Po s’na u shfaqen sytë
Si yll i përjetshëm
Trëndafil Multifoliat 4
I vdekjes në mbretërinë e muzgut
Vetëm si shpresë
E njerëzve të zbrazët

V
Ja ku shkojmë rreth pemëve me gjemba
Dardha gjembore, dardha gjembore
Ja ku shkojmë mes dardhave gjembore
Që në pesë të mëngjesit
Mes ideve
Dhe realiteit
Mes lëvizjeve
Dhe veprimeve
Bije hija
Sepse e jotja është kjo mbretëri
Mes konceptit
Dhe krijimit
Mes emocionit
Dhe përgjigjes
Bije hija
Jeta është tepër e shkurtër
Mes dëshirës
Dhe vrullit
Mes efektit
Dhe ekzistencës
Mes ecencës
Dhe rënies
Bije hija
Sepse e jotja është kjo mbretëri
Sepse është e jotja
Kjo jetë
është e jotja
Kështu përfundon bota
Kështu përfundon bota
Kështu përfundon bota
Jo me zhurmë, por me rënkim

Nga: T. S. Eliot
Përktheu: Rrona Jaka

Shënime:

1 Referencon novelën “Zemra e errësirës” ku karakteri kryesor Marlou e quan këtë tipin si njeri pa moral e
humanitet. Apo siç e quan Marllou si njeri i zbrazët, më saktë “hollow to the core”.
2 Referencon plakun Karon i cili për një monedhë u ndihmonte të vdekurve që të kalojnë lumin e Hadit
Gjithashtu ka të bëj me “gunpowderplot” ku ky farë Guy Fawkes përdor pluhur baroti për ta shpërthyer
parlamentin e mretit Xhejms I. Tradita na tregon se, tash, me 5 nëntor, fëmijët kërkojnë një monedhe për të
financuar këtë projekt shkatërrues
3 Pasthirrmë që tregon mjerim, keqardhje apo shqetësim.

4 “Multifoliate” është një lule me shumë petale. Me anë të kësaj Elioti referencon Danten dhe lulen që gjendet
në rrethin e fundit të parajsës. Kjo lulja simbolizon parajsën kurse petalet e saj janë njerëzit.

Hymn jetës

Jeta nuk është shaka e shtrenjta ime.
Merre seriozisht.
Ashtu siç bën me të një ketër, përshembëll
i cili nuk pret asgjë
nga kjo jetë jo e jo, po as nga tjetra.
e kështu nuk të mbetet gjë tjetër, veçse ta jetosh.
Jeta nuk është shaka, e shtrenjta ime.

Merre seriozisht,
aq seriozisht:
si para togës së pushkatimit
me duar lidhur,
si në laborator
me bluzën e bardhë e syze pune.

Ti po vdes që të jetojnë gjithë njerëzit mbi tokë
më mirë,
dhe ato që as një herë si i ke parë me sy
e ndërsa je duke vdekur, mëson
se nuk ka gjë më të bukur e më të vërtetë se jeta.

Merre seriozisht jetën, e shtrenjta ime
Aq seriozisht,
sa në moshën shtatëdhjetvjeç, fillo e mbill ullinj;
jo se mendon se do ti gëzojnë fëmijtë e tu
por ngaqë nuk i beson vdekjes
edhe se i tutesh ca,
vetëm kështu jeta do të peshojë
më shumë se një mal në peshore.

Poezi nga: Nazim Hikmet
Përktheu: Petrit Sulaj

Kujtim për Marie A

Bertolt Breht
Përkthyer nga Petraq Kolevica

Në atë ditë të muajit blu shtator,
Nën atë pemë kumbulle të re,
E mbaja atë, të zbehtën dashuri, të qetë,
Në krahët e mi si ëndërr plot hare.
Dhe sipër nesh, n’atë qiell të bukur vere
Qëndroi një re, që e pashë gjatë atje,
E bardhë, e bardhë ish, dhe tepër lart ish ngritur
Kur desha prapë ta shoh, në atë vend më s’qe.

Prej asaj dite shumë e shumë muaj
Kaluan e u shuan s’di se si.
Dhe vetë kumbulla do jetë prerë,
E po më pyete ç’u bë kjo dashuri?
Ja ku të them: tani nuk më kujtohet,
E di, megjithatë, ç’mendon dhe ti qyshkur,
Po unë fytyrën vërtet e kam harruar,
Veç një gjë di: e putha atë dikur.

Dhe puthja vetë krejt do të ish harruar
Po të mos kishte qenë ajo re,
Atë kujtoj dhe kam për ta kujtuar
E bardhë qe dhe erdh që lart te ne.
Sot, ndoshta, prapë kumbulla ka çelur,
Ajo sot ndoshta ka të shtatin kalama;
por reja atje u shfaq  veç ca minuta,
kur ngrita sytë ta shoh, nga era u shpërnda. / KultPlus.com

Ishujt fatlumë

Fernando Pesoa

Cili zë vjen mbi tingullin e valëve
Që nuk është zëri i detit?
Është zëri i dikujt që na flet,
Po, nëse nderim veshin, hesht,
Pikërisht sepse zumë të përgjonim.

E vetëm nëse, gjysmë të përgjumur,
Dëgjojmë pa e ditur që dëgjojmë,
Ai na flet për shpresën
Drejt së cilës, si një fëmijë
Që fle, duke fjetur buzëqeshim.

Janë ishuj fatlumë,
Janë toka që nuk kanë vend,
Ku Mbreti jeton duke pritur.
Por, nëse atje shkojmë duke u zgjuar,
Hesht zëri; dhe mbetet vetëm deti.

Përkthyer nga Ajsela Koka

Gjyshi e kujton Pjetër Bogdanin

Nga Hasan Dajaku

Tivar e Shkup,
Lezhë e Prishtinë
Ia njohin vlerën
Dhe mençurinë.

Shtegtonte si shqipe
Nëpër këto troje,
E mblodhi dijen
Si mjaltë në hoje.

Perlat i dijes,
Perlat i fesë,
I digjte armiqtë
Me flakë të rrufesë.

Në Ballkan atëherë,
(Edhe në Kosovë)
Lufta për çlirim
Pat marrë hov.

Në ballë të trimave
Ky perlat i ndritur,
Lum Guri i Hasit
Që e kishte rritur!

Lum bëj për të!
Për këtë pishtar drite,
“Çeta e Profetëve” –
Xhevahir rrite;

I rritës shqiptare,
I rritës shpirtërore,
Është diell i madh
I shenjtërisë njerëzore!

Shenjtëria një ditë
Terrin do ta mundë,
Paqja mbi dhe
Do të mbretërojë gjithkund.

Edhe në Ballkan
(Në këtë det me dallgë),
Do të mbretërojë
Shenjtëria e bardhë!

Do të kujtohet
Koha e prishtë:
Kur fqinji – fqinjin
E qëllonte thikë!…

Do të kujtohen
Si në përrallë,
Kohërat e egra,
Kohërat rrangallë!…

_____
Nga vepra “Gjyshërit e Kosovës” – Hasan Dajaku. / KultPlus.com

Kur koha s’matet

Nga Nezir Kraki

T’shkrime t’du,

T’habitun e t’humbun

Diku n’mes frikës e knaqësisë,

larg t’vërtetës,

larg rutinës,

larg botës… larg vetmisë.

T’gzume t’du,

T’lirë e t’buzëqeshun

Diku n’mes dëshirës e dyshimit,

larg t’shkumes,

larg t’tashmes,

larg t’ardhmes… larg pendimit.

T’knaqne t’du,

T’lodhun e t’heshtun

Diku n’mes guximit e ligësisë,

Aty ku ëndrra jetohet,

E koha s’matet,

Aty ku trupi është rob i lirisë.

Nezir Kraki / 25 maj 2019 / KultPlus.com

Ditëlindja

Poezi nga Agim Vinca

Në Paris, rastësisht, i mbusha pesëdhjetë e sa vjet.

Tani jam një vit më i madh se Naimi,

dyfish më i moshuar se Migjeni

dhe – mjekërbardhë si Lasgushi.

Për ditëlindjen time

pimë nga një gotë verë

me Veronikën nga Kili

dhe Mihain nga Bukureshti.

Ç’rastësi !

Të tre kemi njohur nga një diktaturë

(unë dy a tri)

dhe kemi ëndërruar botën e lirë.

I cakërrojmë gotat dhe themi:

Gëzuar!

Secili në gjuhë të vet;

në Paris, në botën e lirë

(A thua, vërtet?)

Në ditëlindjen time të njëqindepesëdhjetë !

(Paris, 22 maj 2002)

ANNIVERSAIRE

C’est à Paris, curieux hasard, que j’ai atteint la cinquantaine.

Cela me fait, à présent, un an de plus que Naïm,

le double de l’âge de Migjeni, quand ils moururent,

et déjà la barbe blanche de Lasgush.

J’ai fêté cet anniversaire en buvant un verre de vin

avec Véronique, la chilienne,

et Mihai, venu de Bucarest.

Curieux hasard, en effet!

Nous avons vécu, tous trois, sous une dictature,

(plus d’une même, pour ma part),

et rêvé d’un monde libre.

Nous trinquons donc, en lançant le mot

«santé»,

chacun dans sa propre langue.

Et cela au coeur du monde libre

(libre, dis-tu, pour de bon ?)

Le jour, en somme, de mon cent-cinquantième anniversaire !

(Përktheu: Aleksander Zoto) / KultPlus.com