“Tarantarsia”, festivali i minoriteteve gjuhësore kalabreze

“Është e vetmja gjuhë e huaj e cituar në 8 vargje të Komedisë Hyjnore” – kështu shprehet njëra nga protagonistet e klipit prezantues të “Tarantarsia”, festivalit muzikor e kulturor që mbahet në jug të Italisë me fokus respektimin e të drejtave të njeriut.

Festivali në tetor të këtij viti do të mbajë edicionin e tij të dymbëdhjetë, dhe në fokus të tij do të jenë vlerat e identitetit të pakicave etnike dhe gjuhësore arbëreshe, oksitane dhe greke të Kalabrisë. Qëllimi është të zgjerojnë rrethin e komunave pjesëmarrëse në festival, për të rritur nivelin e bashkëpunimit dhe njëkohësisht të përqendrojnë vëmendjen tek identitetet e ndryshme dhe realitetet kulturore të rajonit.

Synimi është të promovohen iniciativa ndërdisiplinore që shtojnë vëmendjen ndaj identiteteve gjuhësore, duke u përqëndruar në traditat lokale në art, kulturë dhe artizanate.
Organizatorët besojnë se ky aktivitet mund të rrisë kapitalin kulturor, shoqëror dhe relacional të komuniteteve, dhe në të njëjtën kohë të favorizojë turizmin e brendshëm, autentik dhe me cilësi të lartë.

Edicioni XII hapet nga Peppe Voltarelli, një nga këngëtarët më të mëdhenj bashkëkohorë, kalabrezë, të cilit do t’i akordohet çmimi i edicionit XII Tarantarsia. Më 17 tetor me masterklasën “Të jetosh me këngë, zanat i muzikës midis popit dhe dialektit”; dhe më 18 tetor me koncertin e tij “Planetario” Recital i këngëve nga Peppe Voltarelli.

Këtë vit Tarantarsia ka vendosur të përtërihet duke ndërtuar një format të ri, jo shumë larg nga format e mëparshëm, por që përfshin në sferën e ngjarjeve, përveç komunës së Tarsia, edhe vende të tjera. Ideja kryesore është të zgjerohet rrethi i komunave pjesëmarrëse për të rritur nivelin e bashkëpunimit dhe njëkohësisht të përqëndrojë vëmendjen në identitete të ndryshme dhe realitete kulturore të rajonit./ KultPlus.com

Fshati i humbur del nga liqeni italian

Punimet në një rezervuar në Itali kanë nxjerrë në dritë mbetjet e një fshati të zhytur nën ujë për dekada me radhë.

Liqeni Resia në veri të vendit, njihet më së shumti për kullën e kishës që del mbi sipërfaqen e ujit të ftohtë të liqenit. Pamja ikonë ka frymëzuar madje edhe një libër dhe një serial në Netflix.

Por pasi liqeni u tha përkohësisht, vendasit kanë pasur mundësinë të shohin edhe një herë gjurmën e fshatin Curon, i cili ishte zhytur nën ujë në vitin 1950, pas ndërtimit të një dige për krijimin e energjisë elektrike.

Liqeni Resia – ose Reschensee në gjermanisht – ndodhet në zonën e Tirolit Jugor në Alpe, pranë kufirit me Austrinë dhe Zvicrën.

Në rrjetet sociale janë botuar fotografi të ndryshme ku duken shkallë, qilarë dhe mure të godinave të qytetit, që normalisht do të duhet të ishin nën ujë. Një pjesë e tyre i përket edhe kishës së shekullit XIV.

Kur u vendos për përmbytjen e fshatit, më shumë se 160 shtëpi përfunduan nën ujë. E gjithë popullsia u largua, por një pjesë e tyre vendosën të mos largoheshin shumë, duke u zhvendosur në fshatin e ri të krijuar aty pranë.

Sot, liqeni është një pikë e vizituar nga turistë të shumtë, sidomos në dimër, ku mund të ecësh edhe mbi sipërfaqen e ngrirë të liqenit, për të arritur kullën e kishës./a2/KultPlus.com

Shembet Harku i Darvinit

Një formacion i famshëm shkëmbor në ishujt Galapagos, i njohur si Harku i Darvinit, është shembur.

Sipas Ministrisë së Ambientit në Ekuador, e gjitha ndodhi për shkak të erozionit.

Ky formacion kishte marrë këtë emër për nder të biologut britanik, Charles Darvin dhe konsiderohej si një prej destinacioneve më të famshme turistike.

Ishujt Galapagos janë pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s për shkak të botës së pasur bimore dhe shtazore./a2/ KultPlus.com

Të mërkurën në TKK mbledhje komemorative për Ismet Bogujevcin

Këtë të mërkurë në Teatrin Kombëtar të Kosovës do të mbahet mbledhje komemorative për doajenin e këngës shqipe, tashmë të ndjerin Ismet Bogujevci, shkruan KultPlus.

Kjo është bërë e ditur nga Ministria për Kulturë, Rini dhe Sport nëpërmjet një komunikate për media.

“Në mbledhjen komemorative, do të kemi rastin të nderojmë figurën e tij si profesionist, kontribues dhe personalitet të lartë me vlera të mëdha për trashëgiminë tonë kulturore”, thuhet në njoftim.

Mbledhja do të mbahet me fillim në ora 13:00, kurse pjesëmarrja do të bëhet vetëm me ftesa./ KultPlus.com

Kosovare Asllani shpallet futbollistja më e mirë për muajin prill

Sportistja e suksesshme shqiptare Kosovare Asllani, është shpallur futbollistja më e mirë për muajin prill 2021.

Ajo është vlerësuar falë performancave të saj gjatë muajit të kaluar, ku ka kontribuar në fitoret e ekipit të Real Madrid-it ku në katër ndeshje shënoi tre gola.

“Ne po bëjmë më të mirën dhe synimi ynë është të fitojmë të gjitha ndeshjet e mbetura dhe të mbajmë pozicionin tonë në vendet e Ligës së Kampionëve”, – shprehet Asllani.

Kosovare Asllani ka lindur në Suedi më 29 korrik 1989 nga prindër shqiptarë. Ajo u rrit duke luajtur futboll dhe hokej por talentin e saj e fokusoj tek fusha e blertë dhe jo akulli. Pas sukseseve në Suedi e më tej, aktualisht 31-vjeçarja është pjesë e skuadrës së Realit të Madridit.

Ajo filloi ëndrrën e saj të futbollit në Vimmerby IF vetëm 15 vjeç, la gjurmën e saj dhe bëri kokat të ktheheshin ndërsa shënoi 48 herë në 49 paraqitje. Ajo vlerësohej si një mrekulli dhe tani ka një fushë futbolli që mban emrin e saj në Vimmerby, krijuar në 2018. Performancat e saj të shkëlqyera në ekipin e të rinjve Vimmerby IF i mundësuan asaj një lëvizje në Linköpings FC në 2007, ku ajo filloi udhëtimin e saj profesional. Duke u bashkuar me klubin si një adoleshente sensacionale, asaj iu desh një sezon për të gjetur pozicionin e saj, por së shpejti ajo u bë një pjesë thelbësore e skuadrës dhe vazhdoi t’i ndihmojë ata të fitojnë kampionatin dhe kupën në 2009. Ky ishte Damallsvenskan ( Liga suedeze e grave) e parë i Linköpings. Kjo më pas u pasua nga një periudhë e shkurtër në ËPS në SHBA me Chicago Red Stars. Ajo bëri 13 paraqitje për ta duke shënuar dy herë. Asllani u kthye në Linköpings FC për të luajtur për ta për 2 sezonet e ardhshme gjithashtu në UËCL. Pas një sezoni në klubin e saj të lindjes Kristianstad DFF në 2011, u zhvendos ne PSG ku fillimi i saj në jetë në PSG ishte i shkëlqyeshëm ku ajo shënoi 17 gola në 19 paraqitje në kampionat në sezonin e saj të parë. Në 2 sezonet e ardhshme, ajo arriti të shënonte 20 gola në 34 paraqitje në kampionat.

Hapi i saj i ardhshëm ishte me Manchester City. Ajo nënshkroi një kontratë 2-vjeçare me ta në janar të 2016. Qëndrimi i saj në Manchester City e pa atë të fitonte FA ËSL, Kupën Kontinentale dhe Kupën e FA. Ajo kryesisht operonte krahët gjatë qëndrimit të saj atje, gjë që pa një zvogëlim të ndjeshëm të rezultatit të shënimit të golit. Ajo arriti vetëm 3 gola në 25 paraqitje totale për Blues me një prej tyre që erdhi kundër Lyon në gjysmë-finale të UËCL. Ndërsa 28-vjeçarja po fitonte trofe, ajo dëshironte ta çonte ndeshjen e saj në nivelin tjetër dhe shtëpia është vendi për këtë.

2017 ishte viti i kthimit në shtëpi për Kosse, ajo u kthye në Suedi për të luajtur për Linköpings. Ajo ndihmoi ekipin të fitonte një kampionat tjetër në 2017. Kthimi u tregua i dobishëm për lojtarin në nivelin individual. Kjo u shfaq në ËËC që pasoi, e cila ishte ndoshta disa nga futbollet më të mira që ajo ka luajtur për Suedinë.

Ajo që pasoi Kupën e Botës 2019 ishte një ëndërr e përjetshme për të. Asllani u bashkua me Real Madrid (CD Tacón në atë kohë) për t’i ndihmuar ata të fillojnë këtë epokë të re, për të ndërtuar diçka të veçantë, për të qenë një nga figurat themeluese të ekipit.Bëri debutimin e saj për ekipin kombëtar në 2009 kundër Danimarkës dhe u përfshi në skuadrën e Euro 2009. Pasi ishte ngrirë nga skuadra për FIFA WWC 2011, ajo u kthye për Lojërat Olimpike të Londrës dhe që atëherë ka luajtur një rol jetësor në çdo konkurs të madh./ KultPlus.com

Enkel Demi ‘rrëmben’ Çmimin Europian të Letërsisë për vitin 2021

Gazetari dhe shkrimatri Enkel Demi, i njohur me emrin e artit si Tom Kuka, ka ‘rrëmbyer’ Çmimin Europian të Letërsisë për vitin 2021.

Juria shqiptare ka përzgjedhur Demin që romani i tij “Flama” të përkthehet në disa gjuhë europiane, si dhe  do të ketë mundësi të përfitojë nga mbështetja e institucioneve të kulturës në Europë për t’iu prezantuar lexuesëve të huaj. Në listë, Demi renditet mes emrave të njohur, që po ashtu janë zgjedhur fitues në vendin e tyre si në Portugali Frederico Prederira apo Suedi Maxim Grigoriev.

Romani ‘’Flama’’ iu prezantua lexuesit shqiptar në mars, ku autori zbuloi se e shkroi gjatë periudhës së izolimit për shkak të pandemisë, e brenda një viti arriti të botonte romanin. Në këtë libër vihet re një Shqipëri e ngjashme me atë të “Hide në kalldrëm”, romani i parë i botuar prej tij. Disa personazhe sërish sillen rreth një krimi të pazbuluar, në një botë ku magjikja dhe realja shkrijnë kufijtë me njëra tjetrën./dosjaal/KultPlus.com

Vdes kantautori i njohur italian Franco Battiato

Kantautori i njohur italian, Franco Battiato vdiq këtë mëngjes në rezidencën e tij në ishullin sicilian të Milos.

Varrimi do të bëhet privatisht. Kantautori u lind në Jonia më 23 mars 1945.

Ai ka luajtur një sasi të madhe zhanresh, nga muzika pop tek muzika e lehtë, duke prekur momente avangarde dhe duke arritur popullaritet të madh.

Për Franco Battiato, kanë kaluar më shumë se 50 vjet nga përvojat e tij të para muzikore në Milano, nga kontrata e tij e parë e regjistrimit, falë mikut të tij të madh Giorgio Gaber i cili ndër të tjera, së bashku me Caterina Caselli, organizuan paraqitjen e tij të parë televizive në 1967.

Përgjatë këtyre dekadave Franco Battiato ka ndërtuar një rrugë vërtet unike në skenën italiane./atsh/ KultPlus.com

Palermo 7/2/2013( FOTO PETYX PALERMO) Nella foto: Franco Battiato conferenza stampa

Fakulteti i Edukimit, parakusht për cilësinë e arsimit parauniversitar në Kosovë

“Kemi arsim cilësor atëherë kur kemi mësimdhënës cilësor”, ishte motoja e raportit hulumtues dedikuar Fakulteteve të Edukimit dhe mësuesisë në Kosovë, përcjellë KultPlus.

Sot, në hapësirën e Kino Armata, organizata ETEA prezantoi të gjeturat kyçe të raportit studimor “Fakulteti i Edukimit si parakusht për cilësinë e arsimit parauniversitar” dhe dokumentarin “Pikënisja e mësuesisë”, financuar nga Fondacioni Kosovar për Shoqëri të Hapur (KFOS).

Objekt i këtij hulumtimi ishin Fakulteti i Edukimit në Universitetin e Prishtinës “Hasan Prishtina” dhe ai i Universitetit “Ukshin Hoti” në Prizren dhe mësimdhënësit që aktualisht ushtrojnë profesionin e mësuesisë në këto dy komuna dhe që kanë përfunduar studimet në këto dy fakultete.

Duke qenë se arsimi cilësor ofron dije vendimtare për zhvillim të mirëfilltë shoqëror, ekonomik dhe politik të çdo vendi, arsimimi dhe edukimi shndërrohen në një nga politikat më të rëndësishme shtetërore. Në zinxhirin e sistemit arsimor, për qëllime të këtij hulumtimi është qendërzuar roli dhe funksioni i Fakultetit të Edukimit si përgatitës i mësimdhënësve që janë bartës të arsimimit dhe edukimit në ciklin parauniversitar të arsimit në Kosovë.

Hulumtuesit e organizatës ETEA, Shkëlqim Berisha dhe Dadan Bujupi fillimisht prezantuan metodologjinë e hulumtimit që është përdorur në raportin studimor e më pas duke prezantuar gjetjet kyçe, kryesisht u bazuan në cilësinë e kushteve të studimit që ofrojnë Fakultetet e Edukimit. Ndër to, më të rëndësishmët që ata përmëndën janë, si vijon:  56.3% e studentëve konsiderojnë që Fakulteti i Edukimit ka përgjegjësi mbi situatën e arsimit parauniversitar bazuar në rezultatet e testit PISA; 23.5% e respondentëve nga Fakulteti i Edukimit të Universitetit të Prishtinës, deklarojnë që obligohen të blejnë librat e shkruar nga vetë profesorët; Fakulteti i Edukimit në Universitetin e Prizrenit “Ukshin Hoti” nuk ka mentor mësimdhënës të certifikuar për të vlerësuar punën e studentit/es gjatë praktikës pedagogjike.

Gjithashtu, u prezantuan edhe të gjetura nga qëndrimet e respondentëve mësimdhënës, ku ndër të tjera, u theksua çështja e përgjegjësisë mbi gjendjen e arsimit parauniversitar. Në pyetjën kërkimorë të hulumtimit se A konsideroni që Fakulteti i Edukimit ka përgjegjësi mbi situatën e arsimit parauniversitar bazuar në rezultatet e testit PISA?” drejtuar respondentëve mësimdhënës, 56.3% ia mvëshin këtë përgjegjësi Fakulteteve të Edukimit, në ndërkohë që në pyetjën se, “sa ata si mëimdhënës ndiejnë përgjegjësi mbi gjendjen e arsimit bazuar në rezultatet e testit PISA?”, vetëm 20% prej tyre pranojnë përgjegjësinë mbi rezultatet e dobëta të nxënësve kosovarë në testin PISA.

Në diskutimin që pasoi prezantimin e të gjeturave, njohësi i çështjeve të arsimit, Jusuf Thaçi potencoi se, jo çdo njeri i aftë mundet me qenë i aftë për mësimdhënës. “Nuk mjaftojnë vetëm kriteret formale, një notë mesatare apo eventualisht rezultatet e testit të maturës që edhe ashtu janë të kontestueshme. Kjo për shkak se profili i mësimdhënësit kërkon edhe profilizim psikologjik edhe në kuptimin e aftësive intelektuale po edhe në kuptimin e cilësive të personalitetit. E këtë fatkeqësisht ne nuk e kemi kuptuar dhe nuk e zbatojmë me rastin e pranimit të studentëve në Fakultete të Edukimit.”, përfundoi ai.

Lidhur me këtë, dekani i Fakultetit të Edukimit në Unversitetin e Prishtinës, Blerim Saqipi, shtoi se, “çështja e pranimit në fakultet nuk duhet të jetë vullnet i një menaxhmenti por duhet të rregullohet me aspekte ligjore, në mënyrë që të ipet më shumë autonomi të vlerësimit të potencialit të studentëve aplikantë. Vendet e mira që e kanë rregullu sistemin e arsimit, shembujt e mirë të fakulteteve ose profesionit të mësuesisë, bëjnë edhe intervistime për të parë orientimin, vullnetin dhe potencialin që kanë studentët. Ne ndoshta nuk mund të kalojmë aty shpejtë por megjithatë duhet të kemi një tranzicion drejt asaj qasjeje.”

Ndërsa profesori i Fakultetit të Edukimit në Universitetin e Prizrenit, Ragip Gjoshi konstatoi se nuk mund të ketë cilësi në arsim me buxhet të vogël dhe me numër të lartë të studentëve. “Unë personalisht propozoj që numri i studentëve në raport profesor-student të zvogëlohet. Asgjë nuk është keq që të regjistrohen vetëm 20 studentë në vit dhe të paguajë shteti 20 profesorë për ata studentë. Pa rritje të buxhetit nuk ka rritje të cilësisë në arsim, le ta harrojnë të gjithë.”

Stafi i organizatës ETEA paralajmëroi thellimin e hulumtimit aktual dhe zgjerimin e tij edhe në Fakultetet e Edukimit në Universitetin e Gjilanit dhe Gjakovës./ KultPlus.com

Çeku shpalos programin e MKRS-së: Mënyra e financimit të kulturës do të ndjek një logjikë tjetër

Sot ministri Hajrulla Çeku në një konferencë për media ka shpalosur programin e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit ku ai është shprehur se mënyra e financimit të kulturës, rinisë, sportit dhe trashëgimisë kulturore do ta marr një kahje tjetër logjike, shkruan KultPlus.

“Nuk është krijuar një efekt i shtuar nga financimi që është bërë sepse mënyra e financimit së kulturës, sportit e trashëgimisë kulturore duhet ta ndjek një logjikë tjetër. Kjo logjikë është ajo e kthimit ekonomik, shoqëror, shëndetësor sepse rinia, sportistët e artistët, janë potenciale të jashtëzakonshme zhvillimore të këtij vendi”, ka thënë Çeku.

Sipas tij, në politikat  e kaluara logjika e subvencionimit vetëm është mirëmbajtur dhe nuk është zhvilluar potenciali i të rinjve tanë. Prandaj, ata tani tentojnë të formojnë një dallim duke nisur qysh nga logjika e skemave sociale e deri tek qasja e zhvillimit përmes MKRS-së.

“Përmbajtja e programit është një përmbledhje e instrumentit tonë të zbatimit të programit ku me të gjithë stafin kemi punuar me shumë detaje sepse teksti narrativ i këtij programit është rezultat i asaj pune dhe është një matricë shumë e madhe me dhjetëra objektiva e masa, me qindra aktivitete e indikatorë, me dimensione të kohës dhe buxhetit”, thotë Çeku.

Krejt në fund, ai ka bërë të ditur se MKRS-ja tani ka mjaft punë që po i presin ata për 4 vjet e kjo punë është pjesë e punës së tyre të përditshme sepse programi është një hartë shumë e madhe e përmbledhjeve së objektivave dhe orientimeve të përgjithshme që priten të realizohen. / KultPlus.com

Gjilani bëhet me Muze Etnologjik

Komuna e Gjilanit është bërë me Muze Etnologjik, institucion që është vendosur në një ndër objektet më të vjetra dhe më të konservuara të Komunës së Gjilanit, shkruan KultPlus.  

Për këtë investim ka njoftuar kryetari i Komunës së Gjilanit Lutfi Haziri, i cili ka ndarë edhe pamje nga ceremonia. KultPlus ju sjell të plotë njoftimin e Hazirit.

Jam shumë i lumtur që sot e inauguruam Muzeun Etnologjik në Gjilan, i cili është vendosur në njërin nga objektet më të mira, më të vjetra dhe më të konzervuara.

Muzeu, i cili është projekt i bashkëpunimit ndërkufitar me Kumanovën, do të hapet për qytetarët dhe turistët, duke ofruar vlerat etnologjike, ndërkaq Muzeu i Qytetit do t’i ruaj vlerat arkeologjike deri në historinë më të re të Gjilanit.

Falëmnderit të gjithë atyre që janë angazhuar, e në veçanti mbështetësin financiar që janë fondet e BE’së. Falëmnderit për mbështetjen dhe prezencën shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë, shkëlqesinë së tij, ambasadorin Tomas Szunyog. Falëmnderit për partneritetin e madh edhe kryetarin e Kumanovës, mikun tim Maksim Dimitrievski. Urime!/ KultPlus.com

Në Muzeun e Kosovës ekspozohet kutitë lëvizëse të inspiruar nga motivet e trashëgimisë kulturore

Dita Ndërkombëtare e Muzeve përfaqëson një moment unik për komunitetin ndërkombëtar muzeor. Me qëllim të shënimit të kësaj dite të rëndësishme, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit në bashkëpunim me Muzeun Kombëtar të Kosovës, kanë organizuar një agjendë me aktivitete të ndryshme, përcjellë KultPlus.

Shënimi i Ditës Ndërkombëtare të Muzeve, filloi me aktivitetin e organizuar në Muzeun Kombëtar të Kosovës, “Muzeu në Kuti”. Ky aktivitet u zhvillua në bashkëpunim me Festivalin e Muraleve në Ferizaj, ku pjesëmarrësit student dhe nxënës, kanë krijuar kutitë lëvizëse të inspiruar nga motivet e trashëgimisë kulturore nga koleksioni i Muzeut. Kutitë lëvizëse të drurit janë pikturuar dhe dizajnuar me motive të trashëgimisë kulturore duke nxjerrë pjesë të ngritura që mund të ndihen me prekje, ndërsa replikat janë punuar me materiale nga argjila, fimo, tekstil dhe metal.

Rezultatet e këtij aktiviteti u ekspozuan në hapësirat e Muzeut Kombëtar të Kosovës, në prani të Ministrit Hajrulla Çeku, dhe pjesëmarrësve tjerë. Certifikatat për pjesëmarrje në këtë aktivitet për nxënësit dhe studentët, u shpërndanë nga Ministri Çeku. Në fjalën e tij Ministri Çeku, theksoi evoluimin e rolit dhe rëndësisë së muzeve, si institucione demokratike që i shërbejnë komunitetit dhe zhvillimit të tij, duke u ndërlidhur edhe në rëndësinë e qasjes gjithëpërfshirëse dhe të barabartë për të gjithë.

“Jam mëse i kënaqur që sot në shënim të Ditës Ndërkombëtare të Muzeve vizitova punimet e krijuara nga pjesëmarrësit në këtë aktivitet, ku theksohet rëndësia e transmetimit të vlerave të trashëgimisë kulturore nëpërmjet institucionit të muzeut. Ekspozita e krijuar nga pjesëmarrësit ofron edhe dimzensionin shumë të rëndësishëm të promovimit dhe edukimit, që do të ndikojë në transmetimin e këtyre vlerave te gjeneratat e ardhshme.”

Ai gjithashtu shtoi për obligimet dhe angazhimin për ngritjen e kapaciteteve të muzeve në Kosovë.

“Dua të theksoj rëndësinë dhe prioritetin tonë në fushën e ngritjes së kapaciteteve të muzeve në Kosovë, si në aspektin përmbajtësor, duke pasuruar fondin muzeor por edhe në përmirësimin e kushteve të punës për punonjësit. Gjithashtu krijimi i bazës ligjore që do të mundësojë kategorizimin dhe organizimin funksional të muzeve ekzistuese në Kosovë, dhe do të hap rrugë për themelimin e muzeve të reja, me qëllim të dokumentimit, interpretimit dhe promovimit të kulturës sonë të pasur.”

Gjithashtu, Pranvera Sylejmani, udhëheqësja artistike në festivalin e muraleve në Mural Fest Kosova, për KultPlus ka treguar se si erdhi bashkëpunimi me Muzeun Kombëtar të Kosovës. 

“Është hera e parë që ndodh një bashkëpunim i tillë me Muzeun Kombëtar të Kosovës, bashkëpunim ky që erdhi si pasojë e punës tonë paraprake dhe mjaft serioze me anëtarët e festivalit tonë, me ç’rast jemi ftuar nga Muzeu i Kosovës për ta realizuar këtë projekt pikërisht në këtë ditë”, ka thënë Sylejmani. 

Sipas saj, gjithsej 20 arkat e paraqitura janë realizuar në ditët paraprake dhe ato kanë ardhur si pasojë e inspirimit të pjesëmarrësve nga ekspozita arkeologjike dhe etnologjike që ndodhet në Muzen e Kosovës ku edhe sot këto punime janë ekspozuar. Ndërkohë, ajo është shprehur se po ndjehet mjaft e lumtur për rezultatin e punës së 14 pjesëmarrësve.  

Po ashtu, Dija Shabani, pjesëmarrëse në këtë ngjarje, për KultPlus ka treguar domethënien e punës së saj e cila ka zgjatur 2 orë.

“Unë kam paraqitur antikitetin dardan ku shpaloset vajtimi i një ushtari ilir por edhe burrat edhe gratë kanë vajtuar. Edhe pse fillimisht nuk e kam menduar që do të dal në këtë formë për shkak të periudhës të shkurtër kohore, procesi i punës ka zgjatur rreth 2 orë dhe punimi është punuar me akril në ngjyrën e arit” përfundon Shabani.

Aktivitet i radhës për nder të Ditës Ndërkombëtare të Muzeve, do të mbahet më 20 Maj 2021, në hapësirat e Muzeut Kombëtar të Kosovës, ku do të bëhet Hapja e Ekspozitës së veçantë të koleksionit të figurës qendrore të trashëgimisë muzikore folklorike të ndjerit Shaqir Hoti. / KultPlus.com

“Vullkani i Kosovës”, hapet në Tiranë ekspozita në kuadër të 40-vjetorit të demonstratave të Prishtinës

 “Vullkani i Kosovës” titullohet ekspozita e çelur në Tiranë nga Agjencia Shtetërore e Arkivave të Kosovës në kuadër të 40-vjetorit të demonstratës së pranverës të vitit 1981 në Prishtinë, të cilësuara si një moment kyç në historinë e Kosovës.

Drejtori i Përgjithshëm i Arkivave të Shqipërisë, Ardit Bido, tha në hapjen e ekspozitës se “kjo është një ekspozitë shumë e rëndësishme e organizuar nga ASHAK-së e cila vendosi ta sjellë edhe në Tiranë si një mundësi që edhe shqiptarët të kenë një qasje ndaj dokumenteve, gazetave të kohës të një prej momenteve më të rëndësishme të historisë sonë bashkëkohore. Ato rindezën pas aspiratën kombëtare të saj që do të realizohej pas 3 dekadash, Pavarësia e Kosovës”.

I pranishëm në këtë ceremoni çeljeje të ekspozitës, historiani Paskal Milo ndan atë që ndodhte në Tiranën e vitit 1981 lidhur me këtë moment historik.

Prof. Paskal Milo, historian u shpreh se “kam qenë bashkëkohës në Tiranë, pedagog në universitet dhe si ligjërues i historisë së vendeve të Ballkanit, rrjedhimisht edhe historisë së Kosovës. Politikisht në atë kohë, Shqipëria u angazhuara e gjitha dhe kam parasysh si opinionin publik por edhe çdo gjë tjetër, shtypi i kohës por edhe takimeve, mbledhjeve për të shprehur solidaritetin me studentët e Kosovës. Është një ngjarje e madhe në historinë e Kosovës, një pikë kthese. Dhe jo vetëm për të por edhe për ish-Jugosllavinë”.

Prej 11 Marsit ekspozita që u çel në nisje në Prishtinë, nisi të rrugëtojë në disa qytete të Kosovës.

Bedri Zyberaj, Kryeshef i Agjencisë Shtetërore të Arkivave të Kosovës tha se “në nisje kjo ekspozitë që shënon këtë jubile u hap pikërisht në mensën e studentëve, aty ku nisi gjithçka më 11 mars të vitit 1981. Protesta e studentëve në nisje kishte karakter më tepër social por ajo brenda pak ditësh u rrit pasi më 26 Mars të po atij viti studentët nga qendra e tyre, dolën rrugëve të Prishtinës dhe ftuan e më pas ju bashkuan një pjesë e mirë e rinisë shkollore të asaj kohe”.

Kjo ekspozitë do të qëndrojë e hapur deri në 20 maj, në hyrjen kryesore të Pazarit të Ri./ atsh / KultPlus.com

Osmani për Beqirin: Kompozitor brilant që ndërlidhi klasikën me muzikën tonë popullore

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani i ka shprehur ngushëllime familjes dhe komunitetit kulturor për ndarjen nga jeta të profesorit e kompozitorit Fahri Beqiri, përcjellë KultPlus.

Sipas Osmanit, Beqiri do të mbetet referencë për brezat dhe do të mbahet mend për punën e tij akademike.

“Kompozitori brilant që ndërlidhi klasikën me muzikën tonë popullore, profesor Fahri Beqiri, sot iku nga kjo botë. Ai la pas një sërë veprash korale, të cilat do të mbeten referencë për brezat, porse do të mbahet mend edhe për punën e tij akademike, sikurse edhe në disa institucione të tjera në të cilat shkëlqeu me punën dhe angazhimin e tij”, thuhet të mesazhin e Presidentes Osmani.

Ajo ka theksuar se shuarja e profesor Beqirit është humbje e madhe për të gjithë e posaçërisht për komunitetin kulturor. / KultPlus.com

“Dasma shqiptare”, një projekt filmik mbi traditat e tre krahinave shqiptare

Teatri Metropol prezanton së shpejti “Dasma shqiptare”. Artistët e ansamblit folklorik “Tirana” do të sjellin me interpretimet e tyre dasmat shqiptare të veriut, Shqipërisë së mesme dhe jugut.

Teatri shprehet se ky projekt ka për qëllim prezantimin e vlerave më të mira kombëtare nëpërmjet institucionit të dasmës, duke kombinuar me finesë dhe një qasje totalisht moderne vizuale, ritualet e dasmave shqiptare me këngë e valle tradicionale, të performuar nga ansambli folklorik “Tirana”.

Projekti “Dasma shqiptare” ku në qendër të tij është identifikimi i 3 riteve martesore të trevave kryesore të Shqipërisë, si “Dasma e Veriut”, “Dasma e Jugut” dhe “Dasma e Shqipërisë së mesme”, qëllimi ishte krijimi i tre shfaqjeve filmike në një album/film që dokumenton ritualet, traditat, kostumet dhe repertorin e këngëve dhe valleve të trevave të Shqipërisë së mesme, jugut dhe veriut. Materiali, përveç shfaqjeve filmike në rrjetet sociale, RTSH dhe festivale, do të përshtatet dhe për shfaqje “live” të repertorit të ansamblit folklorik “Tirana”. Tre shfaqje të veçanta filmike janë regjistruar në studio televizive dhe një spektakël që kombinon të treja do të shfaqet “live” si pjesë e repertorit të ansamblit “Tirana”, si brenda godinës së institucionit, ashtu edhe në ambiente të hapura në terren.

“Dasma shqiptare” është produksion i teatrit Metropol, një projekt audio-vizual, i cili bën bashkë artistët e talentuar të ansamblit folklorik “Tirana” me studiues, regjisorë, aktorë, muzikantë popullorë, dizajnerë të kualifikuar, teknikë dhe kostumografë, për të sjellë një produkt përfundimtar, i cili do të transmetohet online në rrjete sociale dhe televizion, por dhe si pjesë e repertorit “live” të ansamblit Tirana./ Diaspora Shqiptare / KultPlus.com

MKRS për Fahri Beqirin: Promovoi e ngritit në nivel të lartë artistik muzikën autoktone – shqiptare

Ka vdekur sot në moshën 85-vjecare, kompozitori i shquar shqiptar dhe ish-profesori i Universitetit të Prishtinës, Fahri Beqiri.

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit përmes një komunikate kanë shprehur ngushëllimet e tyre për ikjen e kompozitorit, duke e cilësuar si një humbje të madhe për vendin.

Kjo është letra e plotë nga MKRS:

Ndërroi jetë kompozitori, pedagogu i madh i Kosovës, Fahri Haxhibeqiri.

Një figurë emblematike e kompozimit të shekullit 20 dhe filleve të gjeneratave të para të kompozimit në Kosovë, me veprimtari të bujshme që ndihmoi në zhvillimin e gjithëmbarshëm të krijimtarisë dhe prodhimit muzikor.

Fahri Haxhibeqiri u lind në vitin 1936 në qytetin e Mitrovicës. Rrugëtimin e tij profesional e fillon në shkollën e mesme të muzikës në Prizren për t’i vazhduar studimet në Akademinë e Muzikës në Beograd. Në vitin 1970 Haxhibeqiri diplomon në drejtimin e kompozimit, me poemën e tij të njohur simfonike “Skënderbeu”, vepër debutuese simfonike jo vetëm për krijimtarinë e këtij kompozitori por për krijimtarinë e re simfonike kosovare e shqiptare në tërësi.

Si përfaqësues i gjeneratës së dytë të kompozitorëve shqiptarë të Kosovës dhe ndër kompozitorët e parë profesionist në vend, kontributi i tij i menjëhershëm lidhet me punën pedagogjike fillimisht në Shkollën e Lartë Pedagogjike, ku pjesë përbërëse e saj ishte edhe Dega e Muzikës, e më pas me hapjen e Fakultetit të Artit Muzikor ku deri në vitin 2011 ishte i angazhuar në procesin e mësimdhënies.

Fahri Haxhibeqiri, kompozitor i veprave si ‘Erdh misiti’, ‘Kënga e rinisë’, ‘Madrigali i Ibrit plak’, ‘Moj e mira’, ‘Shkoj e vij flutrim si zogu’, këngë këto të cilat i gjejmë edhe në repertorin e zhanreve të tjera muzikore, duke rritur edhe më tepër popullaritetin e tyre. Beqiri kompozitori i Scherzo’s, Allaturka-s e më pas edhe i veprave si kuinteti frymor dhe sonatës për klarinet të cilat së bashku me poemën simfonike “Skënderbeu” u emëruan nga muzikologjia kosovare si vepra me vlerë antologjike. Në tërë opusin e tij krijues, fokus kryesor Haxhibeqiri kishte transformimin kreativ artistik të idiomit kombëtar.

Krahas punës së suksesshme krijuese me vlera artistike të ngritura e të qëndrueshme në kohë, Fahri Haxhibeqiri shquhet për aktivizmin e pashoq në jetën muzikore në Kosovë. Drejtues i institucioneve më të rëndësishme të kulturës në vend, nga Shoqata e Kompozitorëve të Kosovës tek Radio Prishtina e Ansambli i Këngëve dhe Valleve ‘Shota’. Ai është themelues i festivaleve si “Takimet e talentëve të Kosovës”, “Akordet e Kosovës” dhe “Kosovarja këndon”, kryeredaktor në Radio Prishtinë, dirigjent i korit dhe orkestrës frymore në Mitrovicë.

Tërë aktiviteti i tij është i lidhur ngushtë me organizimin, promovimin e muzikës në vend. Padyshim, dominimi i vlerave të trashgëmisë sonë shpirtërore dallojnë Haxhibeqirin për fanatizmin e tij të jashtëzakonshëm në ruajtjen dhe promovimin e vlerave të muzikës sonë autoktone – shqiptare dhe ngritjen e saj në nivelin më të lartë artistik.

Puna e tij pedagogjike, artistike dhe krijuese, është dekoruar me dhjetëra mirënjohje komunale, krahinore, federative dhe së fundmi është nderuar me Medaljen Presidenciale të Meritave si dhe çmimin kombëtar për vepër jetësore ‘Niketë Dardani’.

Fahri Haxhibeqiri do të vazhdoj të jetë njëra nga figurat më të nderuara në Kosovë, përjetë. / KultPlus.com

Restaurohen veprat “Qëndresa” dhe “Kullat e Qëndresës” në Kompleksin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit

Në ditën ndërkombëtare të muzeut, Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren, në bashkëpunim me Autostradën Biennale, ka ndërmarrë iniciativën për restaurimin e dy veprave të artit (tapicerive) të autores Valbona Zherka, pjesë e ekspozitës së përhershme në sektorin e galerisë së arteve në Kompleksin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit.

Veprat e autores Valbona Zherka, “Qëndresa” dhe “Kullat e Qëndresës” të punuara me teknikën thurje klasike e leshit, ishin në gjendje jo të mirë dhe mjaft të dëmtuara, andaj kanë pasur nevojë imediate për trajtim urgjent.
Artistja Valbona Zherka që njëherit është edhe autore do të restaurojë këto dy vepra dhe të njëjtat pas restaurimit dhe dokumentimit të këtij procesi do të rikthehen për ekspozim në ambientet e Kompleksit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit.

“Kjo nismë vjen si rezultat i zbatimit të memorandumit të mirëkuptimit të nënshkruar ditë më parë nga drejtori i Qendrës Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren Samir Hoxha si dhe drejtuesi i Autostradës Biennale Leutrim Fishekqiu. Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren falënderon Autostradën Biennale me theks të veçantë znj. Vatra Abrashi, e cila mori iniciativë për ta ndërmjetësuar restaurimin e këtyre dy veprave me vlerë të veçantë dhe të çmuar për institucionin tonë”, thuhet nga Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren. / KultPlus.com

Camila dhe Shawn me projekt për promovimin e shëndetit mendor

Çifti i njohur i showbizit, Camila Cabello dhe Shawn Mendes, janë bërë bashkë për një projekt të ri i cili fokusohet tek shëndeti mendor.

Dy këngëtarët janë pajtuar të bashkëpunojnë me aplikacionin për mirëqenie, “Calm”, për të diskutuar rreth shëndetit të tyre mendor si pjesë e një projekti të quajtur “Breathe Into It”. Sipërmarrja e tyre e re do ta përfshijë gjithashtu prezantimin e një qendre, e cila ofron këshilla falas për shëndetin mendor si dhe donacione nga aplikacioni “Calm” për aktivistët, organizatat dhe të rinjtë që kanë nevojë për mbështetje.

Ylli i hitit “Havana” është krenare të flasë hapur në këtë projekt, sepse shpreson që në këtë mënyrë do të mund t’i bëjë t’i destigmatizojë bisedat rreth shëndetit mendor.

“Ballafaqimi i secilit me shëndetin mendor është ndryshe, por pavarësisht këtyre sfidave, ju duhet ta dini se nuk jeni të vetëm në këtë betejë. Meditimi dhe ndërgjegjësimi më kanë ndihmuar shumë në drejtimin e jetës sime, duke i dhënë përparësi shërimit. Duke e ndarë eksperiencën time me të tjerët, shpresoj që do të ndihmoj në vazhdimin e destigmatizimit të bisedave në lidhje me shëndetin mendor, dhe t’ua lehtësojmë të tjerëve të kërkojnë mbështetje rreth këtij problemi. Zgjerimi i qasjes në këto lloje burimesh është kaq i rëndësishëm, veçanërisht për komunitetet të cilave shpesh nuk u jepet kohë ose hapësirë ​​për t’u përqendruar në mirëqenien e tyre mendore”, citohet të ketë thënë Camila Cabello.

Kurse 22-vjeçari Mendes e lavdëroi aplikacionin “Calm”, duke treguar se ka qenë pjesë e rëndësishme në rutinën e tij të ndërgjegjësimit, gjë që ia ka përmirësuar jetën si në skenë, ashtu edhe jashtë saj.

“Aplikacioni ‘Calm” është një pjesë integrale e rutinës time të ndërgjegjësimit. Meditimi me të vërtetë ma ka ndryshuar jetën. Më ka bërë një performues më të mirë si dhe më ka ndihmuar jashtëzakonisht edhe jashtë skenës. Qëllimi im është që t’i bëjë edhe të tjerët të ndihen të fuqishëm për t’i pranuar këto mjete në jetën e tyre, për të krijuar rutina të shëndetit mendor dhe për t’iu ndihmuar të tjerëve”.

“Calm” është një përvojë e plotë kushtuar shëndetit mendor, me përmbajtje e cila ka për qëllim ta mbështetë çdo hap të individëve që kërkojnë ndihmë përmes këtij aplikacioni, duke përfshirë këtu meditimin, histori të gjumit, muzikë origjinale dhe më shumë. / KultPlus.com

Rafet Rudi: Fahri Beqiri, personazh emblematik i muzikës sonë

Ka vdekur sot në moshën 85-vjecare, kompozitori i shquar shqiptar dhe ish-profesori i Universitetit të Prishtinës, Fahri Beqiri.

Vdekja e tij ka pikëlluar familjen, miqtë e gjithë ata që e njohën. Me këtë rast, pikëllimin e tij përmes disa fjalëve e ka shprehur edhe kompozitori dhe miku i tij Rafet Rudi.

Rudi është shprehur se Beqiri do të mbahet mëndi si personalitet i veçantë i botës së muzikës shqiptare në Kosovë.

Tutje, Rudi ka shkruar se Fahri Beqiri ishte zëri i parë kritik, që vërente çdo detaj të rëndësishëm në realizimin e koncertit, dhe asnjëherë nuk hezitonte që ta thotë drejtpërdrejt.

Për më tepër, po e sjellim postimin e plotë të Rafet Rudit:

Kompozitori Fahri Beqiri, sigurisht gjatë do të mbahet mend si personalitet i veçantë i botës së muzikës shqiptare në Kosovë. Ai i takon dy botërave të muzikës sonë – muzikës klasike dhe muzikës popullore. Në të dyja ai ka arritur majat.

Në fillim të karrierës së tij ai i kushtohet muzikës klasike. Shkruan disa vepra, ndër të cilat veçohen Sonata për Klarinet dhe piano, Kuntetit frymor dhe Poema dramatike “Skenderbeu”, dhe secila prej tyre është kryevepër e gjinisë respektive. Në kohën kur u krijuan, ato zgjuan vëmendjen e profesionistëve të të gjitha qendrave të mëdha jugosllave. Me këtë, për herë të parë muzika klasike kosovare dhe niveli i saj profesional bëhet konkurruese në ambientin kulturor jugosllav.

Pas kësaj, krahas punës si Profesor në Akademinë e Muzikës, ai i përkushtohet segmentit tjetër të krijimtarisë, të cilën e njihte shkëlqyeshëm – muzikës popullore, si aranzher, kompozitor, udhëheqës i ansambleve popullore, udhëheqës i festivaleve të muzikës popullore. Në pesëdhjetë vjetët e fundit, Fahri Beqiri, me të drejt, konsiderohet baba shpirtëror i muzikës popullore shqipe në Kosovë-autoritet ipakontestueshëm.

Ambienteve tona koncertore dhe artistëve që performonin në të, sigurisht do t’i mungoj njeriu që ishte dëgjues i pashmangshëm dhe çuditërisht i pasionuar.

Fahri Beqiri ishte zëri i parë kritik, që vërente çdo detaj të rëndësishëm në realizimin e koncertit, dhe asnjëherë nuk hezitonte që ta thotë drejtpërdrejt. Ne, që ishim në skenë, të gjithë i besonim fjalës së tij, meqë e thonte njeriu që dëgjonte jashtë mase, me aftësi absolute. Mbi të gjitha, e thonte njeriu më dashamirës dhe më i sinqert i botës sonë muzikore. / KultPlus.com

Climate Launchpad hap aplikimet për ide biznesi në Kosovë

A keni ide për biznes? A është ideja juaj e biznesit në të mirë të mjedisit? Ju duhet financim dhe zhvillim i idesë? Atëherë, kjo është mundësia ideale!

Merr pjesë në garën më të madhe për idetë e gjelbra dhe shndërro idenë tuaj në një biznes të suksesshëm.

Climate Launchpad është konkursi më i madh i ideve të gjelbra të biznesit në botë.  Kjo garë për biznese të reja që janë në të mirë të mjedisit, organizohet për herë të parë në Kosovë nga BONEVET. Për të aplikuar ju vetëm duhet të keni një ide biznesi, e cila është në të mirë të mjedisit.

Idetë më premtuese do të përzgjidhen nga vlerësuesit vendor dhe qendra e Climate Launchpad në Hollandë. Ata pastaj do të mbajnë një punëtori intensive 3 ditore online me trajner ekspert ndërkombëtar dhe vendor. Në këtë punëtori të gjithë pjesëmarrësit do të punojnë në avancimin dhe zhvillimin e ideve të tyre në biznes plan.

Në fund të muajit gusht, mbahet finalja e garës për Kosovë, ku juria e pavarur dhe Climate Launchpad përzgjedhin 3 prezantimet dhe idetë më të mira të biznesit, të cilat marrin pjesë në finalen ndërkombëtare të Climate Launchpad. Në finalen ndërkombëtare parashihen çmime për bizneset më të mira, rrjetëzim, ekspozim te konsumatorët tuaj dhe investime kapitale.

Deri tash, përmes Climate Launchpad, biznese të reja kanë arritur të marrin më shumë se 100 milionë euro investime.

Nëse jeni një individ, një grup ose një biznes dhe keni një ide të gjelbër biznesi, APLIKONI TANI! Mos u brengosni nëse nuk keni plan biznesi, apo nëse ideja juaj është e shkruar me një copë letër. Për më shumë informata, shkruani në emailin [email protected]

Aplikimi për ide është i hapur deri me 13 qershor 2021. Vegëza për aplikim:

Rreth Climate Launchpad

Climate Launchpad është konkursi global i ideve të biznesit të gjelbër. Misioni i tij është të adresojë ndikimet negative të ndryshimit të klimës përmes mënyrave të inovacionit, shpikjes dhe sipërmarrjes. Një e ardhme e gjelbër kërkon mijëra risi duke sfiduar modelet aktuale të biznesit. Konkursi mbështet sipërmarrësit aspirues dhe premtues të ‘teknologjisë së pastër’ me mundësi trajnimi, financimi dhe rrjetëzimi. Climate Launchpad operon në një shkallë globale, aktualisht në mbi 55 vende.

ClimateLaunchpad u krijua në 2014 dhe është pjesë e ofertave të Ndërmarrjes së EIT Climate-KIC.

Rreth EIT Climate-KIC

EIT Climate-KIC është një nga Komunitetet e Njohurisë dhe Inovacionit (KIK) e themeluar në 2010 nga Instituti Evropian i Inovacionit dhe Teknologjisë (EIT), organi i BE-së që krijon rritje të qëndrueshme ekonomike në Evropë, duke trajtuar sfidat globale të kësaj kohe.

www.climate-kic.org

Rreth Institutit Evropian të Inovacionit dhe Teknologjisë (EIT)

EIT është një organ i pavarur i Bashkimit Evropian i krijuar në 2008 për të nxitur inovacionin dhe sipërmarrjen në të gjithë Evropën për të kapërcyer disa nga sfidat e tij më të mëdha. Ai bashkon institucionet kryesore të arsimit të lartë, laboratorët kërkimorë dhe kompanitë për të formuar partneritete dinamike ndërkufitare – Komunitetet e Njohurisë dhe Inovacionit, KIC – që zhvillojnë produkte dhe shërbime inovative, krijojnë kompani të reja dhe trajnojnë një brez të ri të sipërmarrësve. / KultPlus.com

Shtyhet Testi i Arritshmërisë

Ministria e Arsimit dhe Shkencës e ka shtyrë mbajtjen e testit të arritshmërisë.

Testi i cili ishte paraparë të mbahet me 21 maj është shtyrë për një javë.

Kështu nxënësit e klasave të nënta do të kenë mundësi që me 28 maj të nënshtrohen këtij testi

“Anulohet data paraprake e organizimit të testit të arritshmërisë, e caktuar me vendim nr.2-519 të datës 01.04.2021. Testi i Arritshmërisë organizohet për nxënësit e klasës së 9-të të shkollës së mesme të ulët dhe administrohet me datë 28.05.2021”, thuhet në vendimin e MASh-it. /Express/ KultPlus.com

Gërvalla dhe Çeku i dërgojnë letër Presidentit të Europa Nostra për Manastirin e Deçanit

Zv. Kryeministrja dhe Ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla-Schwarz, dhe Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, i kanë dërguar letër Presidentit Ekzekutiv të Europa Nostra në lidhje me përfshirjen e Manastirit të Deçanit në listën e monumenteve më të rrezikuara në Europë.

Vendimi i Europa Nostra është i padrejtë dhe i ndikuar politikisht. Gjatë procesit, Europa Nostra nuk e ka vizituar Kosovën e Manastirin, dhe nuk është konsultuar me palët e interesit. Manastiri i Deçanit dhe çdo kishë ortodokse në Kosovë gëzojnë nivelin më të lartë të sigurisë. Me këtë letër, Ministrat ftuan organizatën Europa Nostra në Kosovë për ta parë nga afër monumentin dhe për të biseduar me banorët e zonës, klerikët e Manastirit, organizatat e shoqërisë civile, profesionistët, institucionet e sigurisë, organizatat ndërkombëtare që veprojnë në Kosovë, zyrtarët e shtetit dhe të tjerët. Dëmi që iu shkaktua reputacionit të Kosovës me këtë vendim të pabazuar duhet të kompensohet pa vonesë.

Më poshtë ju ftojmë të lexoni letrën e plotë në gjuhën shqipe:

I nderuari z. Hermann Parzinger, President Ekzekutiv i Europa Nostra,

Në emër të qeverisë së Republikës së Kosovës shprehim shqetësimin tonë për vendimin e Europa Nostra për të përfshirë Manastirin e Deçanit në listën e “Shtatë monumenteve më të rrezikuara në Evropë”. Jemi të bindur që ky vendim është i pabazuar, pasi nuk përkon me faktet në terren. Për më shumë, vendimi është qartësisht i ndikuar politikisht, një praktikë e paprecedentë në historinë me reputacion të lartë të Europa Nostra.

Ne ju ftojmë të vizitoni Kosovën dhe shihni nga afër gjendjen e Manastirit të Deçanit. Gjatë marrjes së këtij vendimi keni neglizhuar një dimension esencial, konsultimet me palët e interesit, ndërsa keni marrë për bazë një tekst tendencioz dhe joprofesional të organizatës nominuese. Prandaj, ju ftojmë të vini dhe të bisedoni me banorët e zonës, klerikët e Manastirit, organizatat e shoqërisë civile, profesionistët, institucionet vendore dhe ndërkombëtare të sigurisë, organizatat ndërkombëtare që veprojnë në Kosovë, zyrtarët e shtetit dhe të tjerët.

Është vlerësim i pavarur dhe profesional i institucioneve vendore dhe ndërkombëtare të rendit dhe sigurisë që kishat ortodokse në Kosovë gëzojnë nivel të lartë sigurie dhe nuk janë të rrezikuara. Me shpalljen e pavarësisë, shteti i Kosovës ka miratuar të gjitha garancitë kushtetuese, ligjore, institucionale dhe politike për mbrojtjen dhe avancimin e të drejtave të të gjitha komuniteteve joshumicë në vendin tonë. Republika e Kosovës është plotësisht e përkushtuar për mbrojtjen e të gjitha aseteve të trashëgimisë kulturore të vendit, e në veçanti të kishave dhe manastireve ortodokse, klerit ortodoks, praktikuesve të fesë e komuniteteve joshumicë.

Institucionet e Republikës së Kosovës janë instanca më e lartë e mbrojtjes së aseteve të trashëgimisë kulturore në vend. Ne e mbrojmë trashëgiminë tonë. Trashëgimia jonë është universale, ajo i takon krejt njerëzimit, brezave të kaluar, të tashëm dhe të ardhshëm. Në këtë frymë, ju ftojmë për bashkëpunim parimor me synim mbrojtjen sa më efektive të trashëgimisë kulturore. Jemi kundër instrumentalizimit të trashëgimisë kulturore për përfitimet politike të njërit shtet apo tjetrit.

Vizita e delegacionit tuaj në Kosovë propozojmë të realizohet sa më shpejtë. Dëmin që ia keni shkaktuar reputacionit të Kosovës me vendimin tuaj të padrejtë dhe të pabazuar, duhet ta kompensoni pa vonesë. Jemi të prirur të besojmë që rezultati i vizitës dhe vlerësimit tuaj të gjendjes do të rezultojë me rishikimin e listës tuaj duke e larguar Manastirin e Deçanit. / KultPlus.com

Sot, Dita Ndërkombëtare e Muzeut

Komuniteti i muzeve në mbarë botën shënon sot Ditën Ndërkombëtare të Muzeut.

Dita Ndërkombëtare e Muzeut u jep mundësinë profesionistëve të muzeve të takojnë njerëz dhe t’i informojnë ata rreth sfidave me të cilat përballen muzetë.

Çdo vit, muzetë nga e gjithë bota janë të ftuar të marrin pjesë në Ditën Ndërkombëtare të Muzeut për të promovuar rolin e muzeve në të gjithë botën, duke krijuar veprimtari unike, falas dhe argëtuese rreth një teme që diskutohet në mënyrë specifike për këtë ditë të veçantë.

Këshilli Ndërkombëtar i Muzeve ka themeluar këtë ditë në vitin 1977 për të rritur vetëdijen e publikut për rolin e muzeve në zhvillimin e shoqërisë. Sivjet nuk pritet të ketë aktivitete me rastin e kësaj dite, për shkak të pandemisë me koronavirus që ka prekur pothuajse të gjithë botën.

Me qëllim të shënimit të kësaj dite të rëndësishme, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit në bashkëpunim me Muzeun Kombëtar të Kosovës, kanë organizuar një agjendë me aktivitete të ndryshme.

Sot, në ambientet e Muzeut Kombëtar të Kosovës, duke filluar nga ora 12:00 do të ekspozohen punimet e pjesëmarrësve, në kuadër të aktivitetit “Arka Arkeologjike dhe Etnologjike”, i cili është zhvilluar në bashkëpunim me Festivalin e Muraleve në Ferizaj.

Nesër gjithashtu në ambientet e Muzeut Kombëtar të Kosovës, duke filluar nga ora 12:00 do të promovohet ekspozita e veçantë e koleksionit të figurës qendrore të trashëgimisë muzikore folklorike të ndjerit Shaqir Hoti. / KultPlus.com

Ishulli në Karaibe “parajsa” e parë e Bitcoin në botë

Një ishull në Karaibe bëhet komuniteti i parë i bitcoin në botë. Në Bequia, një ishull prej 18 km katrorë në arkipelagun e Shën Vincentit dhe Grenadines, banorët do të paguajnë për pronat, mallrat dhe shërbimet, duke përfshirë gjërat e domosdoshme si ushqimi, tërësisht në kriptovalutë.

Projekti lindi nga një ide e zhvilluesit të pasurive të patundshme Storm Gonsalves, i cili planifikon të ndërtojë 39 vila luksoze, dyqane, një club house dhe ndërtesa me kompaninë e tij One Bequia.

Gonsalves shpjegoi për mediat, se blerja e pronave në kriptovalutë “do të bëhet një gjë shumë normale në vitet që vijnë. Tani për tani ne po eksperimentojmë me një formë alternative të financimit, dhe gjithashtu një mënyrë të re të marketingut”, shpjegoi ai. / KultPlus.com

Vdiq kompozitori i shquar Fahri Beqiri

Ka vdekur kompozitori i shquar shqiptar dhe ish-profesori i Universitetit të Prishtinës, Fahri Beqiri.

Beqiri ka vdekur sot në moshën 85-vjeçare.

Homazhe për Beqirin do të bëhen sot në ora 15:00 te Teatri Kombëtar.

Fahri Beqiri u lind në vitin 1936 në qytetin e Mitrovicës. Rrugëtimin e tij profesional e filloi në shkollën e mesme të muzikës në Prizren për t’i vazhduar studimet në Akademinë e Muzikës në Beograd. Në vitin 1970 Beqiri diplomoi në drejtimin e kompozimit, me poemën e tij të njohur simfonike “Skënderbeu”, vepër debutuese simfonike jo vetëm për krijimtarinë e këtij kompozitori por në tërë krijimtarinë e re simfonike kosovare e shqiptare në përgjithësi.

Si përfaqësues i gjeneratës së dytë të kompozitorëve shqiptarë të Kosovës dhe ndër kompozitorët e parë profesionist në vend, kontributi i tij i menjëhershëm lidhet me punën pedagogjike fillimisht në Shkollën e Lartë Pedagogjike, ku pjesë përbërëse e saj ishte edhe Dega e Muzikës e më pas me hapjen e Fakultetit të Artit Muzikor kaloi atje dhe deri në vitin 2011 ishte i angazhuar në procesin e mësimdhënies.

Fahri Beqiri, kompozitor i veprave korale si Erdh Misiti, Migjenit, Kënga e rinisë, Madrigali i Ibrit plak, Moj e mira, Shkoj e vij flutrim si zogu, këngë këto të cilat i gjejmë edhe në repertorin e zhanreve të tjera muzikore, duke rritur edhe më tepër popullaritetin e tyre.

Beqiri kompozitori i Scherzo’s, Allaturka-s e më pas edhe i veprave si kuinteti frymor dhe sonatës për klarinetë të cilat së bashku me poemën simfonike “Skënderbeu” u emëruan nga muzikologjia kosovare si vepra me vlerë antologjike. Në tërë opusin e tij krijues, fokus kryesor Beqiri kishte transformimin kreativ artistik të idiomit kombëtar.

Krahas punës së suksesshme krijuese më vlera artistike të ngritura e të qëndrueshme në kohë, Fahri Beqiri shquhet për aktivizmin e pashoq në jetën muzikore në Kosovë.

Ishte drejtues i institucioneve më të rëndësishme të kulturës në vend, nga Shoqata e Kompozitorëve të Kosovës tek Radio Prishtina e ansambli nacional i këngëve dhe valleve “Shota”. Ai është themelues i festivaleve si “Takimet e talentëve të Kosovës”, “Akordet e Kosovës” dhe “Kosovarja këndon”, kryeredaktor në Radio Prishtinë, dirigjent i korit dhe orkestrës frymore në Mitrovicë, tërë aktiviteti i tij është i lidhur ngushtë me organizimin, promovimin e muzikës në vend. Padyshim, dominimi i vlerave të trashgëmisë sonë shpirtërore dallojnë Beqirin për fanatizmin e tij të jashtzakonshëm në ruajtjen dhe promovimin e vlerave të muzikës sonë autoktone – shqiptare dhe ngritjen e saj në nivelin më të lartë artistik.

Puna e tij pedagogjike, artistike dhe krijuese, është dekoruar me dhjetëra mirënjohje komunale, krahinore, federative dhe së fundmi është nderuar me medaljen Presidenciale të meritave si dhe çmimi kombëtar për vepër jetësore “Niketë Dardani”. / KultPlus.com