Poezi nga Pol Elyar, përktheu Dritëro Agolli.
Edhe kur flemë ne mbrojmë njëri-tjetrin
Mbrojmë dashurinë më të rëndë se fryti i pjekur,
Dhe kjo dashuri pa lot e të qeshur zgjat shekuj,
Zgjat ditë pas dite e natë pas nate pas nesh./KultPlus.com
Pas muajsh testimi të veçorisë “Edit” si në Android ashtu edhe në iOS, kompania e ka sjellë funksionin në Android në një version të qëndrueshëm dhe tani më në fund po vjen në pajisjet iOS.
Opsioni i redaktimit të mesazhit të WhatsApp tani është i disponueshëm në Apple iPhone, i cili ju lejon të modifikoni mesazhin pasi të jetë dërguar.
Kjo veçori e bën më të lehtë për përdoruesit të bëjnë korrigjime dhe t’u shtojnë më shumë kontekst mesazheve pasi ato të jenë dërguar.
Kjo i pengon përdoruesit të fshijnë të gjithë mesazhin dhe më pas ta ridërgojnë mesazhin.
Është e rëndësishme të theksohet se WhatsApp ka vendosur një limit kohor prej 15 minutash.
Kjo do të thotë se mesazhet e dërguara do të jenë të redaktueshme deri në 15 minuta nga momenti i dërgimit./alsatm/KultPlus.com
Filmi “Dune” ishte njëri prej filmave shumë të pëlqyer të lansuar në vitin 2021. Ky film që është adaptim nga romani i Frank Herbert i vitit 1965, u realizua me regji të Denis Villeneuve, ndërkaq në të luajnë një kastë e gjerë aktorësh të mirënjohur.
Edhe filmi vazhdim i tij, i pagëzuar “Dune: Part Two” synon të arrijë sukses. Lansimi i tij po pritet me padurim.
Filmi “Dune: Part Two” fillimisht u planifikua të lansohet në tetor të këtij viti, por më pas u shty për nëntor po këtë vit. Më saktësisht, ai do të lansohet me 3 nëntor 2023.
Tani ai do të lansohet në këtë periudhë ku do të lansohet edhe filmi tjetër “The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes”.
Sa i përket filmit “Dune: Part Two”, traileri i tij na kthen në botën e Frenk Herbert.
Në të shihen Florence Pugh, Autin Butler, Zendaja e Timote Shalamet.
Në këtë film me role paraqiten edhe shumë aktorë të tjerë të mirënjohur./21Media/KultPlus.com
Një ndër autorët shqiptarë, i cili për fat të keq nuk vlerësohet aq sa duhet, është Petro Marko i cili një herë e një kohë, takohej me laureatin e çmimit Nobel për Letërsi, shkrimtarin e madh Ernest Hemingway.
Në artikullin “Shkrimtari, që do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…”, marrë nga parathënia e librit “Për kë bie këmbana”, botim i shtëpisë botuese “Ombra GVG”, Petro Marko shkruan:
“…U njoha me Heminguejin në Valencia, në Kongresin e Shkrimtarëve më të shquar të botës, si: Pablo Neruda, Nikolas Giljen, Andre Marlo, Nekse, Ana Serges, Luvdig Ren, Aleksej Tolstoj, Rafael Alberti, Atonia Maçado e të tjerë. Ky dukej më i gjalli. Unë për herë të parë i shikoja dhe u dëgjoja emrin këtyre kolosëve të letërsisë bashkëkohore, të cilët, me mendimet dhe shkrimet e tyre, i dhanë një hapësirë më humane, më internacionale dhe socialiste letërsisë dhe artit botëror.
Isha kureshtar për këtë njeri, trupmadh dhe të ngarkuar me kamera (se xhironte filma për zhurnalet e kinemave të botës dhe i shiste për t’i ardhur në ndihmë Republikës), të ngarkuar me bomba, me dylbi, me pistoleta, aq sa një shkrimtar tjetër i njohur i tha:
– Si shumë t’i rëndojnë supet hekurat që mban!
– Më shumë mi rëndojnë mendimet se hekurat, – iu përgjigj Ernest Heminguej.
Kur lexova romanin e tij u mahnita, prandaj nisa dhe unë të shkruaja romanin ‘Hasta la vista’. Kur u botua, i dërgova edhe atij një kopje, ku i shkruajta: ‘I frymëzuar thellë dhe i nxitur nga romani juaj ‘Për kë bie këmbana’, kushtuar vullnetarëve amerikanë, që ranë në Spanjë, unë shkrova këtë roman modest, kushtuar shqiptarëve që ranë në Spanjë’.
Pas dy a tre muajsh, mora një kartë postale. E hapa dhe lexova këto fjalë të Heminguejit, shkruar në gjuhën spanjolle: ‘I dashur Pedro, mora romanin tuaj dhe ju falenderoj. Mjerisht, unë nuk e lexoj dot, se nuk e di gjuhën tuaj. Vetëm për një gjë jam i sigurt: shkrimtari, që e do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…’”. /KultPlus.com
Është i çuditshëm fakti që aq shumë është shkruar për një këngë, por kur mendon që kënga është më e bukura e shkruar ndonjëherë për dashurinë shqiptare atëherë gjithçka ndryshon dhe mendimi të kthehet në frymëzim.
Të shtyn të kërkosh e të gjurmosh thellë në hojzat e krijimit, atje ku ajo lindi. Besoj e keni kuptuar se për cilën këngë e kam fjalën. Më mirë të them që kënga është një hymn i vërtetë dashurie me të cilin sa e sa të rinj kanë lidhur jetët e tyre. E pra është “LuleBora”.
Me tingujt e saj shqiptarët kanë shoqëruar kurorëzimin e dashurisë në të gjitha martesat e tyre njësoj si me marshin e martesës të Mendelsonit. “LuleBora” është kënduar në të gjitha skajet e globit dhe është kënga më e dëgjuar dhe më e njohur shqiptare në botë.
Melodia e saj ka valëzuar në të gjitha gëzimet familjare dhe kompozitori Simon Gjoni është vlerësuar nga vetë artistët si krijuesi i një perle të vërtetë, i temës më të ëmbël lirike në muzikën shqiptare. Ai lindi në qytetin e Shkodrës ne vitin 1923 dhe u edukua në një familje të thjeshtë qytetare. U arsimua në gjimnazin “Illyrikum” të këtij qyteti.
Shumë shpejt mësoi kitarën, trombën, pianon dhe me entuziazëm e pasion ju kushtua artit të muzikës. Në vitet e rinisë së tij kompozoi mbi 200 këngë origjinale që shumë shpejt u përhapën në të gjithë Shqipërinë, si: “Lule-borë”, “ Pash syt’ tu’ si drita”, “End o vashë” etj. Studimet e larta i kreu në vitet 1952-1958 në Akademinë e Lartë Muzikore në Pragë (Çekosllovaki).
Në vitet 1956-1958 në qytetin e Pragës dirigjoi : Shubert “Rozamunda”, Grig “Peer Gynt”, I.Benda “Pygmalion” K.Ditersdorf “Simfoninë koncertale për violinë e kontrabas”, F.List “Les Preludes”.
Në vitin 1958 kthehet në atdhe dhe punon në Teatrin e Operës dhe Baletit në Tiranë, ku dirigjoi shumë vepra botërore, të cilat gjetën interpretimin e parë nën baketën e tij, si operat: G.Donixetit “Don Paskuale”, L.Kavallo “Paliaçot”, Xh Rosini “Berberi i Seviljes”, T. Daija “Pranvera” dhe baletet “Lola” e Vasiljenkos, “Laurencia” e Krein, etj.
Me kujdesin dhe pasionin e tij regjistroi shumë vepra të kompozitorëve shqiptarë si Zadeja, Gaci, Nova, Daija, Harapi, Dungu, Grimci, Zoraqi, Kono, etj. si dhe muzikën e disa filmave shqiptarë. Në vitin 1967 drejton ne Kinë vepra të kompozitorëve shqiptarë. S.Gjoni është një nga themeluesit e Orkestrës Simfonike të Radio
Televizionit Shqiptar, me këmbëngulje dhe disiplinë ai punoi për rritjen, individualitetin dhe zhvillimin e kësaj orkestre. Nga kompozitorët botërorë ekzekutoi për herë të parë në Shqipëri, Bethoven ”Simfoni Nr.7” dhe “Simfoni Nr.8”, Mendelson “Endërr e një nate vere”, K.M.Veber “Gjahtari magjik”, Belini “Norma”, Bethoven “Leonora”, Grig “Peer Gynt” Smetana “Poemën Voltava”, Çajkovski “Françeska da Rimini”, Dvorzhak “Valle Sllave”, F.List “Les Preludes”, etj. Dirigjimi i tij ishte një akt krijimi, në të rrihte pulsi i kohës, rrihte vetë jeta.
Aktivitetin pedagogjik e filloi në vitin 1958 në Liceun Artistik dhe më vonë, në vitin 1961 ishte ndër pedagogët e parë në themelimin e Konservatorit Shtetëror të Tiranës (sot Akademia e Arteve të Bukura), ku përgatiti breza të tërë muzikantësh e artistësh, duke dhënë lëndët e polifonisë, orkestracionit, dirigjimit, intonacionit dhe muzikës së dhomës, deri ditën që pushoi së jetuari.
Si kompozitor krijimtaria e tij ka kaluar në të gjitha gjinitë, që nga kënga, Romanca, Kantata, Suita, Ballada, Pjesë për piano, violinë, dhe vepra të mëdha orkestrale si tetë Valle Simfonike Shqiptare, Poemë Simfonike, Suitë Simfonike e deri tek Simfonia në Mib mazhor. S.Gjoni ishte një kompozitor me frymëzim e pathos fisnik, muzika i buronte lirisht. Kritiku i muzikës dhe muzikologu G.Leotsakos në letrën e tij më 22.12.1991 e karakterizonte kështu:
“Simon Gjoni është një kompozitor i shkëlqyer, krijues i predestinuar, me një kulturë të thellë estetike e muzikale, por mbi të gjitha me një personalitet të mrekullueshëm human, me një zemër të artë në harmoni të plotë me kulturën e tij të rafinuar.”
Gjithashtu kompozitori në fushën e kritkës muzikore ka lënë punime teorike në lidhje me temat e “Arritjeve të artit muzikor shqiptar” si dhe veprën e rëndësishme “Instrumentet dhe arti i Orkestrimit”.
Kompozitori Çesk Zadeja në gazetën Drita 01.12.1991, shkruan : “Emri i Simon Gjonit do të mbetet i skalitur në pentagramin e muzikës shqiptare. Vlerësimi më i madh për çdo krijues është atëherë kur vepra e tij, mesazhi i tij bën jehonën e vet në thellësi të kohës duke rritur vlerat e veta bashkë me kohën. Këto veçori i atribuohen artistit, kompozitorit, dirigjentit, pedagogut dhe muzikologut të talentuar Simon Gjoni”.
Historia e “LuleBorës” fillon një ditë pranvere në një qytet verior të Shqipërisë, në Shkodër që ishte djepi i kulturës. Një gazetare e re shkon në këtë qytet për të realizuar një intervistë me një poet. Ata ulen në një kafe me një kopësht të mbushur me lule dhe bisedojnë gjatë. Teksa flisnin poeti nxjerr nga xhepi një fletore të vogël dhe një copë laps e fillon të shkruajë diçka. Vajza e shikon e hutuar por megjithatë vazhdon të flasë për gjithçka, për poezinë, për librat, për artin, për ëndrrat. Dhe poeti vazhdon të shkruajë. Një çast ai ndalon dhe i thotë vajzëz –“Të lutem pranoje këtë, është për ty”. Ishte një poezi. Ajo titullohej “LuleBorë”. Vajza e çuditur e merr dhe falenderon. Më pas poeti këput disa lule (për të cilat legjenda “ngulmon” që të jenë luleborë) nga kopështi dhe ja drejton vajzës duke ju lutur që ti bënin një vizitë nënës së tij pasi ajo do të gëzohej shumë dhe do të kënaqej nga prania e një vajze kaq gojë-ëmbël. Si gjithmonë dashuria me shikimin e parë edhe kësaj here goditi në shenjë dhe ky takim rinor nuk kishte si të mbaronte ndryshe veçse me lidhjen e dy të rinjve. Kjo do të ishte dashuria e parë e lidhur nga “Lulebora” dhe askujt nuk do ti shkonte në mendje se ajo nuk do ishte e fundit.
Por poezisë së bukur i duhej edhe një melodi po aq e bukur dhe e veçantë që ajo të bëhej e pavdekshme. Këtu fillon edhe pjesa e dytë e legjendës. Poeti, që ishtë Zef Pali pas disa ditësh takoi shokun e tij, kompozitorin Simon Gjoni. I foli për një poezi që kishte shkruar dhe ja dha ta lexonte. Rinia si gjithmonë ka energjinë e përmbledhur në vetvete, ka forcën krijuese që nuk ndalet para asgjëje. Fjalët e poezisë e frymëzuan menjëherë kompozitorin e ri që të ulej e të shkruante një melodi.
Figura e tij do mbetej në kujtimet e bashkëkohësve ulur buzë rrugës duke shkruar me një shkop mbi pluhur pesëvijëshin dhe notat, e pastaj i pakënaqur me ato që shkruante kompozitori i prishte e sërish hidhte të tjera nota, pa vënë re fare rrëmujen e kalimtarëve dhe njerëzve përreth tij. Notat buronin dhe tingujt e këngës fluturionin drejt fletëve të bardha, që të përjetësoheshin në krahët e dashurive që do të ushqenin. Ato nota do të qëndronin mrekullisht bukur pranë njera-tjetrës dhe do të habisnin edhe mjeshtrat kurdoherë që do të tingëllonin.
Siç ndodhi në Rusinë e largët ku mësuesit u thoshin studentëve të rinj shqiptarë se habiteshin me sa mjeshtëri ishin kombinuar ato kalime aq të thjeshta nga terca mazhore në minore, aq natyrshëm saqë të jepnin përshtypjen e një gëzimi dhe dashurie të pafund. Ata nuk kishin si ta merrnin me mend të fshehtën që shtrihej tek forca e madhe shprehëse e tyre dhe që qëndrontë pikërisht në burimin e tyre të pastër drejt e nga gjiri i një kombi aq të vjetër e aq krijues. Atje do mbetej sekreti i vetëm i “LuleBorës”, atë sekret që kompozitori në vitet e mëvonshme do t’ju a përsëriste aq shpesh studentëve të tij. Do ishte i njëjti sekret që do mbanin në gjirin e tyre edhe shumë këngë të tjera që do të pasonin.
Vajza ndodhej në Tiranë dhe me shoqet e saj një ditë dëgjonte Radio Tiranën. Për një çast dëgjohet një melodi e bukur, e ëmbël, me fjalët që ju dukën aq të njohura dhe që e befasuan. I dëgjon me vëmendje dhe nuk u beson veshëve. Janë të njëjta me poezinë që i kish dhuruar asaj i dashuri. E emocionuar ja tregon atë shoqeve dhe fillon e vallëzon edhe ajo bashkë me këngën. Bashkë me tingujt e me vargjet e saj edhe vajza fillon e shëtit me melodinë “në mal’ e n’ kodër”, dhe fillon e i “prek lulet gjith’ me dorë”. Kënga kishte marrë krahë dhe po emociononte në të njëjtën kohë me mijëra njerëz që po e dëgjonin. Në ato vite nuk ekzistonin teknikat e tanishme.
Gjithçka bëhej shumë më shpejt. Gjithçka ishte shumë më e thjeshtë. Sot për një regjistrim kënge duhet të mobilizosh me qindra vetë ndërsa në ato fillime mjaftonte dëshira e mirë e disa muzikantëve dhe gjitçka realizohej. Nuk duhej studio e aparatura supermoderne elektronike, nuk duheshin gjithfarë mikrofonash ultrasonikë, mjaftonin vetëm disa vegla dhe shpirti i mbushur me jetë që ëndrra të bëhej realitet. Dhe në pak minuta gjithçka dëgjohej drejtpërdrejt në të gjitha skajet, sepse luhej për së gjalli, luhej drejtpërdrejt në mikrofon e prej atje në shpirtrat e njerëzve. Eshtë pikërisht kjo që i mungon artit sot dhe na bën të habitemi se si është e mundur që kjo këngë e krijuar prej kaq vitesh, ende ka sharmin e saj të veçantë. Sepse ajo ka jetën e pastër brenda saj. Artistët luanin të entuziasmuar dhe këndonin edhe ata vetë hymnin e ri të dashurisë, merrnin edhe ata grimca nga lumturia dhe kënaqësia që falnin tingujt e kompozitorit. Si në shumë raste edhe atëherë ishte Radio Shkodra që po jepte një leksion muzikor, i takonte asaj të kishte nderin e transmetimit të parë të “LuleBorës”.
Pas disa ditësh të gjithë e këndonin dhe vala e pëlqimit nuk linte askënd të veçuar. E dëgjonin këngëtarët dhe menjëherë e mësonin dhe e këndonin. Donin edhe ata të merrnin diçka nga tingulli i artë e plot jetë i saj. E dëgjonin njerëzit e thjeshtë dhe menjëherë e preknin siç preknin petalet e luleve me imagjinatën e tyre, sepse ajo ishte e thjeshtë dhe e veçantë, kishte gjetjen e artistit dhe ëmbëlsinë e popullit të mbledhur në prehërin e këngës. Suksesi i saj ishte dhe ende mbetet i jashtëzakonshëm dhe e bëri edhe kompozitorin me krahë që të krijonte në pak kohë edhe shumë këngë të tjera.
Aq e madhe ishte fama e këngës sa pas shumë vitesh vetë përmendja e emrit të lules do të bëhej sinonim i këngës, sikur lulja në vetvete të mos ekzistonte por tashmë vendin e saj ta kishte zënë kënga. Dhe në të vërtetë askush më pas nuk mundi të thoshte me saktësi se cila ishte lulebora, lulja e vërtetë apo kënga, sepse të gjithëve u vinte e para në mendje kënga, sa herë përmendnin emrin e saj dhe sa herë shikonin një lule të bardhë mbi disa gjethe jeshile menjëherë nxitonin ta quanin luleborë, ndoshta të shtyrë nga kënga, ndoshta nga dëshira që të materializonin atë që ata kishin ëndërruar nën tingujt e muzikës, pak rëndësi kishte nëse lulet mund të ishin edhe gardenia a diç tjetër. E rëndësishme të ishte e bardhë dhe menjëherë pamja kthehej në këngë. Malodia ishte kthyer në muzikë dhe lule, ishte bërë njëkohësisht legjendë dhe art.
Shumë emra do të shoqëronin udhëtimin e saj në vite. Dhe vetë populli sikur e donte për vehte atë, nuk donte që të kishte autor, e prandaj askush nuk e përmendi më autorin për vite me rradhë. Ai kurrë nuk kërkoi dhe nuk mori shpërblim. Asnjëherë nuk mori ndonjë çmim ose vlerësim për muzikën e tij. Të tjerë u bënë “artistë të popullit” por populli asnjërit nuk ja kendoi këngët aq shumë e aq gjatë sa “Luleborën” e Simon Gjonit. Por kjo i takon një periudhe tjetër. Simonin e ri e njihnin të gjithë dhe ai kompozonte gjithnjë e më me frymëzim.
Jehona e këngëve të tij bëri që të vlersohej edhe nga pushtetarët, sepse edhe ata për “dreq” influencoheshin nga melodia e këngës. Dhe si në të gjitha rastet e artistëve fatlumë edhe kompozitorin e ri e dërguan me studime në një nga akademitë më të mira të muzikës. Ndërkohë kënga vazhdonte rrugën e saj të gjatë që edhe sot ende nuk e ka mbaruar.
Do të ishte artisti A. Mula që do ta këndonte i pari jashtë kufijve të vendit. Ishte kongresi i rinisë në Berlin dhe atje do të fitonte çmimin e parë. Siç e thoshte gjithmonë edhe ai vetë, “ajo këngë i solli tërë jetën shumë fat” sepse prej saj do të bëhej i njohur në të gjithë Rusinë, atje kënga arriti kulmin e një hiti të vërtetë, e transmetuar nga Radio Moska dhe e luajtur edhe nga orkestrat më të mira ruse ajo do të gjente tek artdashësit një sukses të paarritur dëri më sot nga ndonjë këngë shqiptare. Sa kujtime të studentëve shqiptarë lidhen me të.
Ja një prej tyre. “Gjatë një nate pranvere një student shqiptar po qëndronte nën qiellin me yje së bashku me të dashurën e tij. Larg, shumë larg, dukej se dëgjohej një melodi e cila sa vinte e bëhej më e njohur. Ai ngirit kokën sepse ajo melodi ju duk e afërt por largësia ja sillte disi të paqartë. Pak çaste më pas ai e kuptoi dhe gjithë trupi ju rrënqeth.
Zerat melodiozë sa vinin e bëheshin më të dëgjueshëm e më të ngrohtë njëkohësisht për veshin e zemrën e tij të ndjeshme në ato çaste përhumbjeje. Ishte “Lule bora” që po këndohej në shqip. Ai u ngrit që të afrohej pranë atyre që këndonin.
Eci drejt tyre dhe vuri re se ishin një grup studentësh nga vende të ndryshme të botës të cilët po këndonin këngën në gjuhën e tij. Krenaria e tij ishte e pakufishme në ato çaste, ai ndihej krenar si asnjëherë në jetën e tij dhe u bashkua me grupin e të rinjve duke kënduar “eja eja luleborë se me ty do t’thur kunor”. Siç do ta quanin edhe shumë të tjerë më pas, hymni i Shkodrës do të kthehej në hymnin e gjithë të dashuruarve. (marrë nga libri
“Në Shkodër të gjithë këndojnë” i autorit I. Alibali)
Përveç suksesit artistik rreth këngës u krijuan edhe histori të pafundme, jo vetëm dashurie, së cilës ajo natyrisht u ishte kushtuar, por edhe malli, humori dhe gëzimi. Disa prej tyre janë edhe komike si rasti i këngëtarit Ibrahim Tukiçi të cilit pedagogu i marksizmëm-leninizmit në vend të përgjigjes në provim i kërkoi ti këndonte një herë “LuleBorën”, ose Mentor Xhemalit, basit të mrekullueshëm shqiptar me zërin e kadifenjtë, për të cilin nuk ishin problem ariet më të mëdha botërore, ndërsa pedagogu i tij i tha se nuk ishte e këshillueshme që të këndonte që në vitin e parë “LuleBorën”, sepse ishte e “vështirë”, le të priste vitet e mëpasme të studimit, duke e lënë me këtë përgjigje të habitur në kulm këngëtarin që me zërin e tij prëj basi do të bëhëj aq i madh në skenën botërore.
Jo vetëm në momentet e gëzimit por edhe në çaste të dhimbshme,
ky kulm i melodisë së dashurisë ka ngrohur shpirtrat e njerëzve. Si në rastin e tezes së violinistit shqiptar Gert Kumi, e cila jetonte në USA dhe fatkeqësisht ishte e sëmurë rëndë. Nipi në ditën e fundit të jetës së saj shkoi për vizitë në spital dhe ajo i kërkoi t’i luante në violinë “LuleBorën”, por artisti nuk kishtë violinë me vete kështu që u detyrua të kërkonte në të gjithë qytetin e Atlantës një violinë borxh vetëm për disa orë. U kthye pranë shtratit të tezes së tij dhe luajti këngën e saj të preferuar duke i dhënë asaj kënaqësinë e fundit të jetës. Pas disa orësh ajo nuk ishte më.
Çastet e dhimbshme janë pjesë e jetës, por janë kengë të mrekullueshme si “Lulebora” që i lehtësojnë e japin lumturi njeriut që ti gëzojë ato. E si për të treguar për të kushedisatën herë që jeta vazhdon e do të vazhdojë gjithmonë edhe sot mbesa e saj e vogël, vetëm 2 vjeçe e këndon këtë këngë me fjalët dhe me melodinë e plotë, si një këngëtare e vërtetë. Ka mundësi që edhe ajo do të bëhet pikërisht këngëtare duke ju shtuar numrit të pafund të atyre që e kanë kënduar.
Sigurisht që njeriu ndjehet aq krenar kur mendon që një këngë e tillë është kënduar pa përjashtim nga të gjithë artistët shqiptarë, në të gjithë botën, që nga Rusia, Kina, Koreja, Vietnami, Mongolia, Gjermania, Rumania, Hungaria, Polonia Finlanda, Franca, Italia, Austria, Bullgaria, USA, Spanja, Algjeria, Egjypti, Anglia, Australia. “Luleborë” është kënduar përpara personaliteteve të mbarë botës.
Shprehja e artistit Zhani Ciko e përmbledh më së miri madhështinë e kësaj kënge. Pas një koncerti, pasi kishte dëgjuar këngën ai u shpreh – ‘Ashtu siç kanë italianët “O Sole mio” ne shqiptarët kemi “LuleBorën”.
E pra, sot në vitin e saj të 66 të krijimit, kur e mendon që çdo ditë ajo këndohet diku nëpër botë, a nuk e meriton “Lulebora” të quhet kënga e shekullit për shqiptarët? /shkoderinfo/ KultPlus.com
“Shqiptarët do t’i fitojnë të gjitha betejat, pasi të mbarojnë betejën e fundit mes tyre”.
Kjo është thënia simbol e Mit’hat Frashërit, alias Lumo Skëndo, e thënë në vitet ’30 kur shkëlqeu një plejadë dhe traditë letrare, por dhe elitare në Shqipëri.
Mit’hat Frashëri u lind më 25 mars 1880 në Janinë; vdiq më 3 tetor 1949 në Nju-Jork, SHBA.
Ishte i biri i Abdyl Frashërit dhe nipi i Sami Frashërit dhe Naim Frashërit.
Ai e njohu shumë pak babain e tij dhe u rrit nën kujdesin e Samiut dhe Naimit.
Ai është konsideruar si njëri nga intelektualët më të shquar të brezit të vet. Gjatë pesë dekadave të sundimit komunist, ai mbeti i hetuar dhe u quajt “reaksionar”, “tradhtar” etj.
E vetmja tradhti që kishte bërë ishte ajo ndaj ideologjisë komuniste dhe ideologëve të saj…
Pa u zgjatur shumë te veprimtaria letrare dhe patriotike e Mit’hat Frashërit, e cila studiohet që në shkollë dhe interneti “gëlon” me to, supershendeti.com ka përzgjedhur disa nga thëniet e tij më të spikaura për shqiptarët, që duket se do të mbeten gjithnjë aktuale; sado shekuj kalojnë.
Ja çfarë thotë Mit’hat Frashëri për shqiptarët:
1- Shqiptari prej natyre është kotësidashës, plot vanitet dhe egoizëm. Nuk i pëlqen kurrë të shohë dhe të njohë fajin dhe të metën e tij: i pëlqen kurdoherë të ngarkojë një tjetër.
2- Shqiptarët, megjithëse në pjesën më të madhe myslimanë, nuk e kanë konsideruar veten kurrë turq. Në të kundërtën, ata kishin një nocion të qartë për individualitetin e tyre dhe një hendek i thellë i pengonte ata të ngatërroheshin me racën e pushtuesve.
3- Kur merr një detyrë, ki disiplinë e durim. Shqiptarin e ka prishur mungesa e disiplinës dhe zjarri i padurimit
4- Shqiptarin e ka prishur mosbindja dhe jo bindja. Nis ti më parë të japësh shembullin e bindjes jo të verbër.
5- Hiqe veten si pak të mençur dhe pak të ditur. Mendjemadhësia na ka çmendur gjer më sot.
6- Duhet të kemi kurajo të themi të vërtetën, të bardhës t’i themi të bardhë dhe të zezës – të zezë.
7- Mos e qorto dhe mos e shaj shqiptarin për fajin që ka bërë, se ajo është mënyra më e fortë që ta bësh të këmbëngulë në atë faj. Merre me të mirë dhe shiko ta bindësh, pa pasur as pamjen e të dhënit këshillë.
8- Shqiptari, duke mos qenë i mësuar me jetë politike, dua të them, duke mos pasur gjer më sot shtet, qeveri dhe independencë, s’ka kuptuar dot akoma barrën, detyrat dhe përgjegjësitë që rrjedhin nga një jetë indipendente.
9- Patrikularizma, lokalizma dhe ekskluzivizma tek shqiptari rrëfehen me atë mani që ka secilido të marrë emrin e fshatit ose të qytetit si emër familjeje. Kur piqen dy shqiptarë, pas gëzimit të parë, pyetja esenciale është: nga të kemi zotëri?
10 – Shumë herë ideali për shqiptarin është të qenët i zoti, me çdo mënyrë që të jetë. Pa dyshim, duke pasur horizontin të ngushtë, nuk mund të kërkojë veç sukseset e lehta.
11- Vetëm një proverb të mirë di: ”Trimi i mirë me shokë shumë”. Por kur mendoj fjalën e Ali Pashës: dy shqiptarë janë shumë! Atëherë kam dëshirë ta kthej proverbin: ”Trimi i mirë me shokë…pak!”
12 – Shpëtimi i Shqipërisë do të vijë me anë të vetes tonë.
13 – Mos u hidhëro po të shkoj tjetri para, edhe pse nuk ndenje dot në krye. Zilia na ka lënë të panderuar.
14 – Shpesh herë zemërimi ynë vjen jo se kemi të drejtë, po se kemi faj dhe na vjen ligsht që na e shohin të tjerët.
15 – Dhembja më e madhe është pikëllimi i brendshëm, jo ai qe rrëfehet./KultPlus.com
Poezi nga Frida Kahlo
Meriton një dashuri që të do
të pakrehur
me gjithçka dhe me arsyet që të bëjnë
të ngrihesh me nxitim
me gjithçka dhe me demonët që
nuk të lënë të flesh.
Meriton një dashuri që të bën
të ndihesh e sigurt,
në gjendje të gëlltitësh botën
kur ecën krah teje,
që ndjen se përqafimet e saj janë
të përsosur për lëkurën tënde./ KultPlus.com
Shkruan Ilir Seci
Motivi i dashurisë në një perlë folklorike malësore…
Etnografët e kanë theksuar se këngët folklorike kane qenë shumë të rëndësishme në mënyrën e jetesës së kulturave njerëzore. Studimet e këtyre këngëve na ndihmojnë për të parë rëndësinë e muzikës folklorike në traditat, ritualet, ceremonitë fetare, dhe vazhdimësinë e jetës së këtyre kulturave. Këto këngë në dukje spontane, qe emërtohen ne te gjithë kulturat si “këngë popullore”, përbejnë nënshtresën nga erdhi edhe muzika e kultivuar. Sot këngëtarë shumë të njohur shkruajnë dhe këndojnë atë qe e kanë quajtur zakonisht këngë popullore, sepse forma dhe mendimi kanë ngjashmëri me ato nënshtresa qe vijnë nga thellësitë e shekujve. Tekstet e këngëve popullore tradicionale kane mbërritur deri ne kohen moderne, pikërisht sepse përçojnë karakteristikat universale te artit, temat e përjetshme qe kane shoqëruar dhe shoqërojnë njerëzimin, si dashuria, jeta, dhe vuajtja. Tipar themelor i këngës popullore është përcjellja e ngjarjeve te vërteta për dëgjues që e përjetojnë nja ngjarje qe ndodh ne kohen e tyre duke bere qe secili individ te identifikohet menjëherë me mesazhet qe ka përçuar kënga. Ndoshta ky identifikim personal e ka bërë këngën popullore të çdo vendi, me rëndësi jetike. Këngët folklorike kane larmi te pamase temash, nga këngët e trimërisë, kurbetit, dashurisë dhe secila nga këto tema te trajtuara ka karakteristikat e veta qe i dallon…te gjithë këto teme të marra së bashku dëshmojnë universin e paratë te pasurisë shpirtërore te popullit qe i krijoi. Ndër temat qe janë trajtuar ne këngët folklorike, tema e Dashurisë është ndoshta edhe me e përkora në lirikat folklorike te Shqipërisë së Veriut. Duke pasur parasysh kushtet shoqërore në të cilat këto këngë u ngjizen, rapsodi e ka ngritur deri ne perfeksion mënyrën e te shprehurit që të thotë sa më shumë dhe të mos keqkuptohet. Ti këndohet Vashës që i pëlqen artistit, vajzës që e ka shituar me bukurinë e saj, sot është e lehtë, por paramendoni kohën kur mbahej pushka krahut, kur për një shikim te pakontrolluar bëhej gjëma!? Ishte një çensurë e pashpallur dhe artisti duhej të ishte shumë i kujdesshëm e të ndërthurte tekste me shumë nënkuptime, qe askush tjetër pos vajzës se cilës i drejtohej kënga mos ta merrte vesh mesazhin…nga ana tjetër autori te ishte gjithmonë i mbrojtur dhe te mos dilte hapur. Nga kjo lloj “ çensure” çdo varg kishte nëntekste shume kuptimplote, ngjeshur me mesazhe e kode komunikimi te cilat ishin aq te arrira sa u mbijetuan shekujve e mberrinë deri ne kohen tone. Ka mundësi qe edhe artiste tjerë nëpër shekuj i ripunuan edhe i lëmuan me shume duke i përsosur deri ne perla… Një nga modelet me te arrira folklorike, qe vështirë se mund te gjenden ne Folklor, është kënga shume e njohur qe këndohet ne Malesitë e Veriut, por edhe me gjere ne viset shqiptare Kënga: ”N’DRRAS TE VEKUT”…
“N’DRRAS TE VEKUT KUSH PO KJAN”…
“N’drras te vekut o kush po kjane Kjane syzeza o per Jaran’ Dushk e bar o ne mal po i than Nuk po e len veren me dale
S’po e len veren me dal sivjet Per qat Djal o qe i ka vdeke Per qat Djal o Djalo te ri A e din Nane ne vorr ku e kan shti
N’vorre te reja ner ni Bli A m’jep iz oj Nan t’shkoj e t’rri Shkoj syzeza i ra permi Çou shkodran o djal i ri
Ku e ke besen qe ma ke dhane M’thojshe jam o trim azgan Gjylja e topit s’mund me m’zan Plumbi i pushkes shenj s’me ban
Kur ta ndiej thojshe zanin tand Edhe i dekun n’vorr me kane Menjeher’ çiko çohna n’kambe Dhe e drrasa i gjuej menjane.
Që në vargun e parë kemi një nëntekst shumë domethënës që na shpalon dramaticitetin e Këngës, gjendja në të cilën është thurur kënga…vasha është duke vajtuar “N’Drras te vekut”…Veku është Avlemendi, Tezgjahu, pra vajza është duke përfunduar pajën e nusërisë…Në traditën malësore dihet që kur vajza ulej në Vek, (Tezgjah, Avlemend), i kishte ditët e ndara dhe do shkonte te burri. Te kjo kënge, vajza është duke vajtuar ndërsa po përgatit Pajën?! Pret te shkojë te Burri dhe ”Kjan syzeza për Jaran!”… Është vaji i një vashe për te dashurin qe ka vdekur…Ndoshta Jarani, (i dashuri), ka vdekur pikërisht për të!? Sepse në atë kohe kur është marre vesh lidhja e fshehur me një djalë ka kërcitur pushka. Ky hamendeshim e bene dhe me intrigues tekstin e këngës sepse më poshtë vajza i kërkon “Ize”, (Leje), nenës së vet që të shkojë deri te varri i djalit të ri të vdekur në lule të moshës… Figuracioni që e përshkruan dhimbjen e vajzës është brilant: ”Kjan syzeza o për jaran/Dushk e bar o ne mal po i than/Nuk po e len veren me dale”…Aq e madhe është dhimbja e zemrës së saj sa as Vera nuk guxon te dalë atë vit. Një asocim brilant me zemrën e thyer të cilën e prêt zymtësia e një martese kundër dëshirës… Çdo varg i kësaj kënge është brilant …me tutje Vajza e pyet Nanen e vet se ku e ka varrin Djali i Ri: ”A e din nane ne vorr ku e kane shti/” dhe Nana ja kthen: ”N’Vorre te reja nen nji Bli”… Pra djali i ri është varrosur te Varret e Reja një asocim me moshën e tij të këputur në mes. Tjetër nëntekst që thekson moshën e tij është edhe vargu “N’Vorre te reja nen nji Bli”, druri i Blirit siç dihet lulëzon në Bjeshkë menjëhere sa shkrin bora, një metafore e shpërthimit të jetës. Por mëqe Vasha me vajin e saj “Nuk po e len Veren me dale” atehere Blini ka vendose të ruaje varrin e djalit të ri…vazhdimi eshte prekes,vajza bie mbi varrin e te dashurit edhe i kujton premtimin e dhene se si ai i kishte premtuar se: ” …”Gjylja e topit s’mund me m’zan/ Plumbi ipushkes shenj s’me ban”…Ne vargun ku thuhet “Çohu shkodran o djal i ri”, duhet te ndalemi e të kujtojmë se në viset shqiptare, ne Malësi e Kosove, emri “Shkodran” ka qene kthyer ne cilësor, pra me tipare mbiemri, pasi Shkodra kishte shume zë mbas trimërive te Dasho Shkrelit, Oso Kukes apo Kupe Danes dhe malësoret uronin ne atë kohe : ”U rrit’te e u bafte shkodran!”… Vazhdimi i këngës dhe mbyllja e saj artistikisht përcjellin një mesazh shumë optimist, djali edhe pse i vdekur është gati te ngrihet kur ta dëgjoje zërin e saj : ” Kur ta ndiej thojshe zanin tand/Edhe i dekun n’vorr me kane/Menjeher’ çiko çohna n’kambe/Dhe e drrasa i gjuej menjane”…Pikërisht për ketë tipar, kënga edhe pse përcjell një mesazh shume te dhimbshëm, tragjik ne fakt, nuk është Elegji. Ne gjithë rezonancën e saj kjo kënge asnjëherë nuk përçon dëshpërim, që mund të ishte i kuptueshëm nga dhembja e madhe. Sepse ka brenda mesazhin e Pamundësisë… Te gjithë ne e njohim atë ndjenje…atë regetime zemre për atë që kemi dashur në fshehtësi e që ndoshta edhe nuk ia thamë kurrë por që na ngrohu e na ngazëlleu. Dashuria kur është e pamundur është edhe me pervëlonjëse. Prandaj edhe vaji i vajzës qe shkon te varri i te dashurit te vdekur nuk kthehet ne Elegji sepse e tillë është jeta, të gjithë e kemi në zemër nga nje varr të tillë dashurie të pamundur, ndoshta një regëtime, një shpresëz, një iluzion pak rëndesi ka… Ndërsa për atmosferën muzikore të këngës ajo është një mrekulli me vete…melodia qe ne fillimet e veta të jep përshtypjen e tringëllimës së heshtur te lotit qe bie mbi Vek,(tezgjah), mbytur nga karkërima e përplasjes së Vekut, (tezgjahut)…Është vaji i heshtur i zemrës që mbytet nga karkërrima e tezgjahut të jetës, vrazhdësisë së saj. Duket sikur ato lot bien si nota muzikore drejt e ne pentagramet e shpirtit… Atmosfera muzikore, ajo qe studiuesit e muzikës e quajnë “Shtimung muzikor”, (“Stimmung”), gjate gjithë këngës është atmosfere optimiste nuk bie ne zvargie zëri e vajtime dëshpëruese karakteristike për këngët orientale, rapsodi duket ka pase në mendje tringëllimat e krojeve, tringëllimet e lotëve te akullnajave qe shkriheshin në Bjeshkë. Ai ka marre për model gurgullimën e krojeve të Malësisë, melodinë e parajst të rrjedhave të Valbonës, të Cemit apo lumit te Shales…Kjo kenge shpeshhere eshte kenduar e percjelle vetem nga melodia e fletes, ne Malësi ka pasë rapsode që e krijonin melodinë vetëm me një gjethe të njome ahu, dëshmi kjo e një sinkretizmi te plote me natyrën…Vetëm imazhi i një djali te ri duke i rene fletës, (gjethes) në një Rudine bjeshke teksa shoqëron zërin engjëllor te një bareshe te re qe këndon përmallshëm, “N’Drras te vekut…” mjafton për t’u kredhur ne një bote ëndërrimesh, bote prej se cilës askush nuk do dëshironte te dilte ndonjëherë…/ KultPlus.com
Nesër mbrëma, do të mbahet një koncert pianistik nga Infinity Piano Studio, në të cilin do të performojnë artistë të rinjë e të vegjël, shkruan KultPlus.
Koncerti do të mbahet më datë 1 korrik, të shtunën, në ora 18:00, në ambientet e Swiss Diamond Hotel. / KultPlus.com
Poezi nga Camil Sijaric
Përktheu Salajdin Salihu
I kam harruar fjalët e dashurisë
Që t’i pëshpërita.
Por kujtoj se si një gjeth
Ra nga dega
Mbi ty,
Mbi mua
Ra.
Nuk do vete më atje.
Mund një gjethe të bjerë prej dege
Si dikur
E ti nuk je atje
As unë./KultPlus.com
Është romani më i bukur dhe më i njohur i Marquez, bashkë me “100 vjet vetmi”. Nuk ka lexues që t’i kenë lexuar me vëmendje të dy romanet dhe të kenë ngelur të zhgënjyer. Mua më ka rënë rasti të flas edhe me ata që nuk e pëlqejnë mënyrën e të shkruarit plot detaje dhe fantazi të shfrenuar të autorit, por më besoni, shumica e atyre që nuk i pëlqejnë veprat e Gabriel Garcia Marquez lodhen me faqet e para të romaneve të tij dhe nuk e marrin mundimin t’i mbyllin së lexuari ato vepra.
Nëse arrini ta kalitni mirë vullnetin dhe të lexoni “Dashuria në kohërat e kolerës”, si dhe “100 vjet vetmi”, ju me siguri keni për t’i pëlqyer të dy romanet. Në vijim do të keni mundësi të lexoni disa nga thëniet më të bukura të autorit të realizmit magjik në veprën “Dashuria në kohërat e kolerës” :
“Gjithmonë mbaj mend që gjëja më e rëndësishme në një martesë të mirë nuk është lumturia, por stabiliteti”.
“Nuk ka lavdi më të madhe, se sa të vdesësh për dashurinë”.
“Jeta nuk është periudha që dikush jetoi, por periudha që dikush kujton dhe si e kujton për ta treguar”.
“Gjithccka për të cilën ka nevojë dikush, është koha. Koha për të kuptuar kush është, kush do të bëhet, dhe ku do të shkojë”.
“Duhet të trembesh edhe nga nxehtësia, edhe nga ftohtësia e zemrës tënde dhe të përpiqesh të kesh durim, nëse mundesh”.
“Ajo e priste me një ankth të tillë, saqë vetëm një buzëqeshje prej tij i rikthente gjallërinë”.
“Kam pritur për këtë mundësi më shumë se gjysmë shekulli për të të folur edhe një herë mbi besnikërinë time të përjetshme dhe dashurinë time të pavdekshme”.
“Ai që pret shumë, mund të përfundojë me asgjë”.
“Ka gjithmonë diccka të mbetur për t’u dashuruar në ccdo gjë që përfundon”. /Bota.al /KultPlus.com
Alan Arkin, ylli fitues i çmimit Oscar për “Little Miss Sunshine”, ka vdekur në moshën 89-vjeçare.
“Babai ynë ishte një forcë unike e talentuar e natyrës, si artist dhe njeri. Një bashkëshort, baba, gjysh dhe stërgjysh i dashur, ai u adhurua dhe do t’i mungojë shumë”, thanë djemtë e tij Adam, Matthew dhe Anthony Arkin.
Arkin fitoi një çmim Tony për performancën e tij debutuese në Broadway në 1963 në shfaqjen “Enter Laughing” dhe një çmim Drama Desk për regjinë e shfaqjes “Little Murders” të vitit 1968, të cilën ai e drejtoi gjithashtu për ekranin e madh.
Arkin drejtoi gjithashtu versionin origjinal në Broadway të “The Sunshine Boys” të Neil Simon, i cili u transmetua për më shumë se 500 shfaqje.
Në punën e tij filmike, ai u bë një nga disa aktorë të nominuar për Oscar për aktrimin e tyre të parë në rolin kryesor. Ai u nominua për rolin e tij si Rozanov në komedinë e luftës të vitit 1966, “Rusët po vijnë, rusët po vijnë”.
Ai gjithashtu u nominua për Oscar për interpretimet e tij në ” The Heart is a Lonely Hunter ” (1967) dhe “Argo” (2012).
Së fundmi, Arkin u nominua për çmimet Emmy, Golden Globe dhe SAG për kthesën e tij komike në serialin e Netflix “The Kominsky Method”.
Ai la pas gruan e tij Suzanne, djemtë Matthew, Anthony dhe Adam, nipërit Molly, Emmet, Atticus dhe Abigail dhe stërnipin Elliott./rtv21/KultPlus.com
Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, pas miratimit nga Qeveria e Kosovës të projektligjit për Art dhe Kulturë, ka thënë se është shënuar një zhvillim i rëndësishëm drejt zhbllokimit të potencialit dhe nxitjes së krijimtarisë artistike, shkruan KultPlus.
Ky Ligj i ri ndër të tjera do të ofrojë:
Kushte ligjore më të favorshme për krijimtari artistike, më pak burokraci
Forma të reja të mbështetjes së institucioneve publike të artit dhe skenës kulturore
Bazë ligjore për themelimin e Muzeut të Artit Bashkëkohor dhe Këshillit Kombëtar të Arteve
Njohje ligjore të skenës së pavarur dhe statusit të artistit të pavarur e artistëve meritorë
Më poshtë mund ta gjeni projektligjin e ri në tërësi:
https://kryeministri.rks-gov.net/wp-content/uploads/2023/06/PROJEKTLIGJI-PER-ARTIN-DHE-KULTUREN.pdf
Wikimedianët e Gjuhës Shqipe do të zhvillojnë garën “Wiki Loves Earth”, e cila njihet edhe si garë botërore e fotografisë, që për qëllim ka promovimin, krijimin dhe përmirësimin e përmbajtjes së Wikimedia-s me bukuritë e natyrës së Kosovës dhe Shqipërisë, si dhe nxitjen e komunitetit për të vënë në pah vlerat e tyre, shkruan KultPlus.
Me këtë rast Wikimedian-ët e Gjuhës Shqipe kanë ftuar të gjithë fotografët dhe të apasionuarit pas fotografisë dhe natyrës të marrin pjesë në këtë garë.
“Wiki Loves Earth Albania & Kosovo 2023 do t’u ofrojë fituesve një sërë çmimesh. 3 fitues për Kosovën dhe 3 fitues për Shqipërinë:
Vendi I – 200 euro; Vendi II – 150 euro; dhe Vendi III – 100 euro.
Kjo garë fotografie promovon krijimin dhe përmirësimin e përmbajtjes së Ëikimedia-s me bukuritë e natyrës së Kosovës dhe Shqipërisë, si dhe nxit komunitetin të vënë në pah vlerën e tyre.
Fotografët kanë mundësi të shfaqin talentin dhe punën e tyre në Ëikipedia dhe jo vetëm. Pjesëmarrësit dhe entuziastët e natyrës duhet t’i ngarkojnë fotografitë në periudhën 1-31 korrik”, thuhet në njoftim.
Për më shumë informacion rreth garës, vizitoni lidhjen:
https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Wiki_Loves_Earth_in_Albania_%26_Kosovo_2023
KultPlus.com
Poezi nga Jacques Prévert
Mos harro Barbara!
Binte shi ate dite ne Brest
E ti e qeshur ecje
E lehte,e gezuar,e bere qull
Nen litaret e shiut…
Mos harro Barbara!
Shiu s’pushonte ne Brest
E ne u pame ne rrugen Siam,
Ti qeshje
E une te buzeqesha
Ty qe nuk te njihja
Ti qe nuk me njihje
E mban mend
Pa tjeter e mban mend ate dite!
Nje burre nen nje porte qe strehuar
Dhe thirri emrin tend:
– Barbara!
E ti rende drejt tij neper shi
Hareshem,e qeshur tere lumturi
E ne krahe ju hodhe…
Mos e harro kete Barbara
E mos u deshpero ne se te flas me ti
Keshtu u flas te gjithe atyre qe dua
Edhe kur i kam pare vetem nje here
Keshtu u flas te gjithe te dashuruarve
Edhe pse s’i kam njohur kurre!
Mbaje mend Barbara
Mos e harro
Ate shi te bute e te lumtur
Mbi fytyren tende te bukur
Ne ate qytet te lumtur
Ate shi mbi det,
Mbi molo,
Mbi anijen Ouessant!
Oh, Barbara
Lufta eshte idiotesi !
Ku je,ku ndodhesh ti tani
Nen kete shi te metalte
Prej zjarri ,celiku,e gjaku ?
Ku eshte ai qe ne krahe
Te shtrengonte plot dashuri
Eshte vrare,zhdukur ,a eshte ende gjalle ?
Oh ,Barbara
Bie pambarim shi ne Brest
Sic binte atehere,
Por s’eshte njelloj
Gjithcka ka ndryshuar
S’eshte shi kobi a dhimbje patreguar
S’eshte me as stuhi
Hekuri,celiku e gjaku
Por thjesht ca re te mbetura
Hequr zvarre si lango rrugesh
Si zagare qe heqin shpirt
Perrenjve te Brestit
E qe kalben larg
Larg,shume larg
Aty ku gjurme
S’u mbetet me …”/KultPlus.com
Këngët e Armend Rexhepagiqit, që nga ato të fillimeve, dëgjohen akoma edhe sot nga publiku i të gjitha moshave.
“Betohem me këngë” është këngë e njohur e Armendit e para shumë vitesh e cila ia vlen të dëgjohet edhe sot.
Do shumë pak koment kënga, teksti, melodia dhe zëri që e ka vetëm Armendi. / KultPlus.com
Teksti:
Asgje nuk kam pos ketij kujtimi t’hidhur n’ty
e me duhesh sikur uji me duhesh si liria.
A ka dikush qe dashurine edhe si ti e lendoi?
A ka dikush ne kete qytet qe dashurine si ti shqelmoi?
E une kur flas per dashuri vetem per ty di te flas,
xhelozi e thelle kur fati ju buzeqesh ca njerezve tjere.
Asgje nuk kam, asgje s’ka mbete,
lagjja jone ende flet per ne, nena ime tenden pershendet,
por asgje s’ka mbete vetem kjo barre qe e mbaj,
tere boten mbi shpine thuaj se e kam, i lodhur jam.
Dhe do te bie une ne mend nje dite kur fati ty te le,
por do t’jete vone dhe nese vuan pranë me kurr s’do te me kesh.
Ne emer te kujtimeve, ne emer te dashurise sone
te dikurshme shko, shko nga dhembja ime pergjithmone.
Betohem me kenge ne dy syte e mi,
kur jep dashuri me dashuri s’te kthehet s’ka aty drejtesi,
asgje n’mes nesh, asgje e shenjte,
ure me nuk ka, gremine e thelle neve na ndane.
Betohem me kenge, ne krenari,
loti nga guri do te rrjedh me pare se do t’rrjedh nga syt e mi,
hena si diell do te na djege,
deti pa kripe do te mbete shume me pare se qe do t’kthehem tek ti.
Ne emer te kujtimeve, ne emer te dashurise sone
te dikurshme shko, shko nga dhembja ime pergjithmone.
Betohem me kenge ne dy syte e mi,
kur jep dashuri me dashuri s’te kthehet s’ka aty drejtesi,
asgje n’mes nesh, asgje e shenjte,
ure me nuk ka, gremine e thelle neve na ndane.
Betohem ne kenge, ne krenari,
loti nga guri do te rrjedh me pare se do t’rrjedh nga syt e mi,
hena si diell do te na djege,
deti pa kripe do te mbete shume me pare se qe do t’kthehem tek ti.
Asgje nuk kam pos ketij kujtimi t’hidhur n’ty
e me duhesh sikur uji me duhesh si liria./KultPlus.com
Një çantë dore mikroskopike “më e vogël se kokrra e kripës” është shitur në ankand për 63.750 dollarë amerikanë. Sipas BBC, për të parë dizajnin e çantës duhet një mikroskop, pasi ky objekt i imët është me dimensione 657, 222 dhe 700 mikrometra.
“Mjaft e ngushtë sa për të kaluar nëpër vrimën e gjilpërës, kjo çantë është aq e vogël sa ju duhet një mikroskop për ta parë”, njoftoi ekipi i kreatorëve që dizajnuan çantën MISCHF, i njohur për krijimet e saj kontroverse.
Ndër krijimet e tyre janë këpucë që përmbajnë gjak njeriu, atlete me ujë të shenjtë në thembra dhe çizme gjigante gome të kuqe.
Këtë herë, ekipi i tyre i kreatorëve vendosi që trendin e çantave të vogla ta çojë në ekstrem. “Ka çanta të mëdha, çanta normale dhe çanta të vogla, por kjo është fjala e fundit në miniaturizimin e çantave”, tha MSCHF.
Çanta ka logon Louis Vuitton, por vetë artikulli nuk ka asnjë lidhje me këtë markë. Çanta është bërë nga fotopolimeri artificial duke përdorur teknologjinë e printimit 3D që përdoret shpesh për të bërë modele dhe struktura të vogla mekanike. Ndërsa po punohej, disa nga mostrat e çantave të dorës që brendi i dërgoi për shqyrtim ishin aq të vogla sa që ekipi i MSCHF i humbi ato/ abcnews.al/KultPlus.com
Shqipëria po përjeton një bum të plotë turistik, shkruan Euronews në edicionin e tij në frëngjisht.
Vendi po tërheq gjithnjë e më shumë turistë çdo vit dhe shpreson të kalojë pragun e 10 milionë vizitorëve në vitin 2023.
Nëse Shqipëria ka qenë kaq e suksesshme vitet e fundit, kjo është për arsye të mirë, pasi 450 kilometrat e saj bregdetare ofrojnë plazhe që të lënë pa frymë.
Që nga fillimi i pranverës suksesi i vendit ka qenë i dukshëm dhe agjencitë turistike presin gjithnjë e më shumë turistë.
Numri i tyre rritet me rreth 20-30% dhe çdo vit dhe në vitin 2023 mund të dyfishohet edhe në krahasim me rezultatet e vitit 2022.
Cilat janë çelësat e suksesit të Shqipërisë?
Bukuria e peizazheve të saj, natyra mikpritëse e shqiptarëve dhe mbi të gjitha çmimet e saj të përballueshme!
Sipas operatorëve turistikë, kostoja mesatare e një nate në një hotel me ushqim të plotë varion nga 30 deri në 300 euro.
Turistët vlerësojnë mundësinë për të përballuar një qëndrim të përballueshëm në Mesdhe, ndërsa shijojnë plazhe relativisht të qeta.
Ministria e Turizmit shpreson të mirëpresë rreth 10 milionë turistë në vitin 2023./KultPlus.com
Në mbledhjen e 148-të të Qeverisë së Kosovës me miratimin e Projektligjit për Art dhe Kulturë, është shënuar një zhvillim i rëndësishëm drejt zhbllokimit të potencialit dhe nxitjes së krijimtarisë artistike.
Ligji i ri ndër të tjera do të ofrojë:
Kushte ligjore më të favorshme për krijimtari artistike, më pak burokraci
Forma të reja të mbështetjes së institucioneve publike të artit dhe skenës kulturore
Bazë ligjore për themelimin e Muzeut të Artit Bashkëkohor dhe Këshillit Kombëtar të Arteve
Njohje ligjore të skenës së pavarur dhe statusit të artistit të pavarur e artistëve meritorë
Projektligjin e hartuar përmes angazhimit aktiv me komunitetin artistik, dhjetëra takimeve për të dëgjuar shqetësimet dhe sfidat që pengojnë mbarëvajtjen e punës së tyre, mund ta shfletoni KËTU./KultPlus.com
ATSH Ansambli Popullor dhe Ansambli i Kosovës “Shota” kanë realizuar një koncert të përbashkët, mbrëmë në TKOB. Koncerti vëllazëror, i titulluar “Ne jemi një” ka shpalosur bukur traditën tonë shqiptare.
Pas pritjes së ngrohtë që i rezervoi publiku i Tiranës, dy ansamblet do ta çojnë koncertin e tyre të përbashkët edhe në qytetin e Gjirokastrës, ku po zhvillohet Festivali Folklorik Kombëtar. “Ne jemi një” do të shfaqet në natën përmbyllëse të festivalit të Gjirokastrës.
“Ne jemi NJË” në TKOB, por “Ne jemi NJË” edhe në sofrën e ngrohtë të Festivalit Folklorik Kombëtar të Gjirokastrës, shkruhet në faqen online të TKOB.
Si një trup i vetëm, Ansambli Popullor dhe Ansambli i Kosovës “Shota” do të kremtojnë trashëgiminë e të përbashkët me këngë e valle popullore, në mbyllje të këtij festivali.
Me vallen e Drenicës, vallen Çame e atë të Dasmës Tiranse, me këngën “Mora fjalë”, “Kaçurrelat”, “Ani mori nuse” e me kolazh jugor e verior, Kalaja e Argjirosë do e përcjellë këtë ngjarje të rëndësishme, organizuar nga Ministria e Kulturës./KultPlus.com
Grupi kosovar Jericho ka sjellë për publikun këngën ‘Ali Pasha i Janinës’, përcjell KultPlus.
Muzika përmban variacione dhe orkestrime të perpunuara të muzikës instrumentale dhe vokale iso-polifonike të Shqipërisë së Jugut, ”Janinës ç’i panë sytë” interpretuar fillimisht nga “Grupi polifonik i Lapardhasë”
Në vijim KultPlus ua sjell videon e këngës./KultPlus.com
Ylli i muzikës pop, Madonna është kthyer në shtëpinë e saj në Nju Jork pasi kaloi disa netë në njësinë e kujdesit intensiv duke trajtuar një infeksion të rëndë bakterial, që e çoi në gjendje kolapsi.
”Këngëtarja dhe kompozitorja e vlerësuar me çmime të shumta doli nga spitali herët në mëngjes dhe u dërgua në shtëpi me ambulancë private”, shtuan burime pranë saj.
Të mërkurën, menaxheri shumëvjeçar i Madonna-s, Guy Oseary, njoftoi në median sociale se ajo ”ishte shtruar në spital të shtunën me një infeksion bakterial të paspecifikuar, i cili kishte çuar disa ditë në kujdes intensiv”.
“Shëndeti i saj është duke u përmirësuar, megjithatë ajo është ende nën kujdesin mjekësor. Pritet një rikuperim i plotë”, theksoi Oseary.
Madonna luftoi me një ethe të lehtë për një muaj përpara se të binte në kolaps.
Por, këngëtarja më së shumti i injoroi simptomat e saj pasi ishte e fokusuar në përgatitjen për projektin e saj të radhës, një turne botëror me 84 koncerte për të festuar karrierën e saj 40-vjeçare./KultPlus.com
“Nga guna me rrëke e fustanella e Myzeqesë, te xhubleta hijerëndë e Malësisë”, kështu është shprehur ministrja e Kulturës, Elva Margariti për natën e 6-të të Festivalit Folklorik Kombëtar në Gjirokastër.
Mbrëmë në festival u paraqitën grupet folklorike nga Qarku i Fierit dhe i Shkodrës, të cilët sollën një paradë të jashtëzakonshme kostumesh, por edhe traditash e ritmesh e ritesh.
Albumi fotografik që ministrja Margariti ndau për këtë natë të festivalit, është nga më interesantët. Përveç larmisë së kostumeve popullore tradicionale, fotot rrëfejnë dhe për spektatorët që kanë mbushur kalanë, një pjesë e madhe e të cilëve dallohen qartazi që janë turistë të huaj.
Qëkurse nisi, në 24 qershor, festivali u kthye në një magnet vizitorësh vendas e të huaj. Përveç kalasë ku zhvillohet festa e madhe folklorike,turistët kanë mbushur edhe kalldrëmet e qytetit të Gjirokastrës, ku festa vazhdon edhe në oret e vona./KultPlus.com
Mbreti i Pop-it u bë muzikanti më i suksesshëm dhe më me ndikim i të gjitha kohërave. Michael Jackson është këngëtari më i vlerësuar në histori. Ai ka thyer deri në 23 rekorde Guinness dhe ka shitur më shumë se 850 milionë kopje të albumit “Thriller”.
Rreth tij qarkulluan histori të ndryshme, por një gjë është e sigurt, Michael Jackson ishte një artist që askush nuk do të mund ta zëvendësojë, autenticiteti i tij nuk harrohet. Ai ka edhe sot miliona fansa dhe këngët e tij dëgjohen në të gjithë botën.
Edhe pse jeta e tij ka qenë vazhdimisht në qendër të vëmendjes, disa fakte mund të jenë ende të panjohura për ju.
Ai i kishte borxh bibliotekës
Majk mori me qira libra dhe pothuajse nuk i ktheu kurrë, duke e lënë bibliotekën me një borxh milion dollarësh.
Ai ishte dhunuar si fëmijë
Libri “Michael Jackson, Magic and Madness” thekson se Michael ishte abuzuar nga babai i tij. Këngëtari ka deklaruar se babai i tij e ka tallur dhe e ka rrahur me rrip. Motra e tij konfirmoi një histori të ngjashme në kujtimet e saj, por më vonë i mohoi ato. Abuzimi seksual nuk është vërtetuar kurrë.
Historia e kërcimit legjendar “Moonwalk”
Këtë kërcim ai e ka realizuar për herë të parë me këngën “Billie Jean” në vitin 1983. Atëherë bota ishte magjepsur, askush nuk mund ta besonte sesi ai arriti të sfidonte ligjet e fizikës.
I lyente buzët
Autopsia tregoi se ai i ka lyer buzët me pigment rozë dhe i ka errësuar vetullat me një tatuazh të përhershëm.
Polemika për vdekjen e tij
Informacioni i parë ishte se ai vrau mjekun e tij, i cili po i jepte ilaçe të papërshtatshme. Ai u arrestua në vitin 2011 dhe pas vuajtjes së dënimit, detektivët që po punonin për këtë rast zbuluan detaje të tmerrshme nga dhoma ku vdiq Michael Jackson. Letra me fjalëkalime të shkurtra ishin ngjitur gjithandej, në krevat kishte një kompjuter, një kukull vajze dhe foto të foshnjave. Në çantën e mjekut është gjetur droga që supozohet se ka vrarë mbretin e popit.
Ai kishte një sëmundje të lëkurës
Duke folur me prezantuesin Winfrey në vitin 1993, ai pranoi se kishte vitiligo, një sëmundje që lë njolla të çrregullta të lehta dhe se bën make-up për të barazuar ngjyrën e tij. Kjo dyshohet se është konfirmuar nga autopsia.
Disk muzikor më i shitur i të gjitha kohërave
“Thriller” është rekordi më i shitur i të gjitha kohërave, me rreth 50 milionë kopje.
Ai krijoi këpucë specifike për vallëzim
Michael shpiku këpucë të dizajnuara për kërcimtarë, në të cilat ato mund të shkonin shumë poshtë. Kështu ai tronditi sërish publikun, teksa performonte këngën “Smooth Criminal”, duke u përkulur thuajse në dysheme.
Ai mori dy yje në Walk of Fame
Madje ka dy yje në Hollywood Walk of Fame. Njëri si artist solo dhe tjetri si anëtar i grupit Jackson 5.
Famën e ka arritur në fëmijëri
Performanca e tij e parë ishte kur ai ishte vetëm pesë vjeç dhe ai shkroi këngën e tij të parë “Ben” në vitin 1972, e cila arriti në krye të top listave muzikore në Amerikë./KultPlus.com
