Pse Thomas Edison dhe Nikola Tesla u përplasën gjatë betejës së rrymave?

Qasjet e ndryshme të shpikësve për krijimin e një sistemi elektrik të standardizuar përfundimisht i larguan ata.

Thomas Edison njihet gjerësisht si një nga shpikësit më të rëndësishëm të historisë, një trashëgimi e lindur nga gjenialiteti i tij i padiskutueshëm në laborator dhe pamëshirshmëria e theksuar si biznesmen. Thënia e vjetër është se historia shkruhet nga fitimtarët, dhe në rastin e Edisonit, ai e rrotulloi narrativën e tij në kohë reale. Ndonjëherë, si në rastin e shpikjeve të zhvilluara nga bashkëkohësit si Nikola Tesla, kjo nënkuptonte paksa përkuljen e së vërtetës.

I lindur në vitin 1847, në fund të revolucionit industrial, Edison ishte pjesë e një valë të re shkencëtarësh dhe shpikësish që ndriçuan rrugën drejt epokës moderne. Laboratori i tij i famshëm kërkimor në Menlo Park, Nju Xhersi priti zhvillimin e inovacioneve që ende nënshtrojnë pjesën më të madhe të infrastrukturës sonë industriale dhe konsumatore, duke përfshirë gramafonin (i cili regjistronte dhe luante tinguj), filmat dhe llambën e dritës. Puna e tij atje ishte aq e rëndësishme sa qyteti në të cilin ndodhej Menlo Park tani mban emrin e tij.

I fiksuar pas punës së tij dhe i njohur si një shef kërkues, Edison kishte një ego po aq inkandeshente sa llambat e tij, një ndjenjë të madhështisë së tij që ishte padyshim e justifikuar. Ai ishte gjithashtu tepër konkurrues, i gatshëm të bënte gjithçka që kërkohej për të siguruar që ideja e tij të fitonte.

Edison shpiku ndriçimin DC, një zgjidhje më e sigurt për llambat harkore shpesh të rrezikshme

I lindur në Serbi, Tesla ishte një gjeni tjetër. Ndërsa Edison ishte një eksperimentues dhe kallajxhi i përjetshëm, Tesla ishte një llogaritës njerëzor dhe aftësia e tij për të përpunuar ekuacione komplekse të matematikës dhe fizikës në mendjen e tij e ndihmoi atë të arrinte suksesin e hershëm të karrierës në Evropë.

Pas një adoleshence nomade që kaloi duke udhëtuar dhe duke ndjekur mësime në të gjithë Evropën Lindore, Tesla u mbyll në Hungari në moshën 25-vjeçare, i punësuar për të punuar si inxhinier elektrik në Bursën Telefonike të Budapestit. Ai shkëlqeu atje, duke kanalizuar prirjet e punës që ai kishte shfaqur si student i mirë në Kroaci përpara se të linte shkollën. Brenda një viti ai shkoi në Paris për të punuar për kompaninë Continental Edison, një degë e biznesit të suksesshëm amerikan të shpikësit.

Në atë moment, energjia elektrike kishte filluar të ndriçonte rrugët e qyteteve në mbarë botën. Në fillim, shumica e qyteteve përdornin llamba me hark të tensionit të lartë për të ndriçuar qiellin e natës, por ndërsa ato shkëlqenin dhe mahnitën një qytetërim që gjatë gjithë historisë ishte qeverisur nga lindja dhe rënia e diellit, teknologjia e hershme e ndriçimit gjithashtu paraqiti një problem. : ishte shumë e rrezikshme . Ndriçimi me hark ushqehej nga stacionet e energjisë që pomponin më shumë se 3,000 volt energji elektrike në të njëjtën kohë, gjë që shpesh çonte në shkëndija, mbinxehje dhe shpërthime të plota në vende publike, duke rënë shira të energjisë elektrike mbi këmbësorët dhe duke ndezur zjarre me rregullsi.

Energjia elektrike e gjeneruar nga rryma direkte (DC) ishte një alternativë shumë më e sigurt, dhe sapo Edison zhvilloi një llambë inkandeshente të qëndrueshme dhe afatgjatë , ai u nis për të siguruar ndriçim për shtëpitë dhe ndërtesat në mbarë botën. Në vitin 1882, kompania e tij Edison Illuminating hapi stacionin e parë qendror të energjisë në botë në Pearl Street në Manhattan. Kompania përdori rrymë direkte për të dhënë 110 volt energji elektrike në ndërtesat e afërta – ajo filloi me 59 klientë – dhe siguroi një reduktim të ndjeshëm të rrezikut të një fatkeqësie aksidentale.

Tesla shpiku një sistem energjie me rrymë alternative

Për dy vitet e ardhshme, prodhimi elektrik DC i Edison-it përhapi dritën inkandeshente në një numër në rritje qytetesh në të gjithë vendin. Por për shtrirjen e saj në rritje, ajo kishte një dobësi të konsiderueshme: energjia elektrike e dhënë nga rryma direkte mund të udhëtonte vetëm kaq larg, veçanërisht në ato ditë të hershme. Si rezultat, shpikësit e tjerë vazhduan të zhvillonin atë që quhej rrymë alternative (AC), e cila mund të modulonte lehtësisht tensionin, duke përdorur transformatorë.

Tesla ishte një nga ata besimtarë të AC. Në vitin 1882, ndërsa punonte për postin e Edisonit në Paris dhe dilte në një shëtitje me një mik, Tesla u godit befas me zgjidhjen e një sfide inxhinierike që e kishte shqetësuar për disa kohë. Aftësia e tij për të vizualizuar të gjitha ekuacionet komplekse matematikore dhe bëmat inxhinierike erdhi në ndihmë, pasi Tesla ëndërroi mekanikën e një motori që gjeneron AC.

Zhvillimi dhe përmirësimi i gjeneratorit të rrymës alternative u bë diçka si një obsesion për të dhe në 1884, kur shefi i tij amerikan në Paris u thirr përsëri në Shtetet e Bashkuara, ai sugjeroi që Tesla të emigronte në perëndim. Dhe kështu në shtator të atij viti, Tesla mbërriti në Manhattan pas një udhëtimi të mundimshëm, në të cilin shumica e pasurisë së tij u vodhën gjatë një rebelimi në anije.

Tesla më në fund punoi për Edison, por të dy kishin ideologji kundërshtuese

Megjithatë, paratë nuk do të ishin një shqetësim për kaq gjatë. Tesla u përplas me vetë Edison, i cili e ftoi shpikësin emigrant të punonte për të në Edison Machine Works në Lower East Side të Manhatanit. Një letër rekomandimi nga shefi i tij i vjetër nuk e dëmtoi kauzën e tij.

Në atë kohë, Tesla kujtoi në një intervistë vite më vonë, se ai ishte i mahnitur nga shefi i tij i ri. “Ky njeri i mrekullueshëm, i cili nuk kishte marrë asnjë trajnim shkencor, por kishte arritur aq shumë, më mbushi me habi.”

Tesla u vu në punë në një sërë projektesh, duke përfshirë riparimin e sistemit të qarkut në Oregon, varkën e parë që u ndez nga energjia elektrike, rimontimin e gjeneratorëve DC dhe detyra të tjera. Vite më vonë, në një intervistë të kryer në 1921, Tesla kujtoi se i kishte bërë përshtypje Edisonit me rregullimin e tij të shpejtë të sistemit të ndriçimit të Oregonit, deri në atë pikë sa Edison e shpalli atë një “njeri të mallkuar të mirë”.

Shpikësi serb u ngarkua gjithashtu me krijimin e një sistemi ndriçimi me hark, por përdorimi i tij i energjisë AC nuk ishte me interes për Edison, i cili kishte një pasuri të investuar në energjinë DC dhe nuk donte të humbiste besnikërinë e tij. Më vonë, Tesla me sa duket do të thoshte se vetë Edison premtoi një shumë të madhe për të përmirësuar sistemin DC, më pas e tërhoqi ofertën kur Tesla i paraqiti punën e tij, duke pretenduar se ai “nuk e kuptonte humorin amerikan”, duke e zemëruar Teslën deri në atë pikë sa ai doli me furtunë dhe u nis vetë, i vendosur të kundërshtonte shpikësin e vjetër.

Më pas Tesla i licencoi patentat rivalit të Edisonit

Tesla punoi për Edison vetëm për rreth gjashtë muaj, dhe pas një kohe të kaluar duke gërmuar varre, ai mori para të mjaftueshme nga investitorët për të krijuar kompaninë e tij në Rahway, New Jersey, afër Menlo Park. Ata investitorë e hoqën kompaninë nga pushteti i tij, dhe vetëm në vitin 1887, me një fabrikë të re në Manhattan, Tesla ishte në gjendje të ndiqte me të vërtetë motorin AC.

Nuk do të kalonte shumë kohë përpara se të zotëronte makinën, pasi iu dhanë shtatë patenta të veçanta për mekanikën e saj të ndryshme në pranverën e vitit 1888. Menjëherë pas kësaj, ai i licencoi ato patenta te George Westinghouse, rivali kryesor i Edisonit në garën për furnizim e qytetet. Gara midis AC dhe DC do të përshkallëzohej prej andej, me Edison që tërhiqte pothuajse të gjitha ndalesat për të provuar se AC ishte i rrezikshëm, (edhe pse vdekja e famshme nga goditja elektrike e elefantit Topsy nuk ishte bërë e tij) për të diskredituar atë që përfundimisht do të dëshmonte një largësi.

Tesla vdiq pothuajse pa para, megjithëse kjo nuk kishte të bënte me Edison. Ai bëri një pasuri nga kontratat e tij me Westinghouse, por i humbi të gjitha përmes marrëveshjeve të dobëta të biznesit, investimeve të këqija dhe shpenzimeve në eksperimente madhështore që rezultuan një dështim. Rivaliteti i tij i supozuar me Edison ishte pothuajse nga shoqërimi dhe ndryshimi i mendimeve për çështjet shkencore, i theksuar vetëm në pamje të pasme si karriera e pabesueshme e Teslës, e cila shtrihej shumë më tepër se risitë e energjisë AC.

Biography/ Jordan Zakarin

Përgatiti: Albert Vataj. / KultPlus.com

“Wasza Turystyka”: Shqipëria tërheq gjithnjë e më shumë interesin e turistëve

Vitin e kaluar, destinacionet më të shpeshta në motorët e kërkimit në internet kishin të bënin me pushimet në Greqi, Kroaci dhe Itali.

Këto vende kanë qenë prej kohësh destinacionet kryesore të polakëve, por këtë vit Shqipëria ishte ndër më të preferuarat e polakëve për të kaluar pushimet, shkruan në një artikull gazetarja Weronika Szabelewska, të botuar në revistën polake të biznesit “Wasza Turystyka”.

Sipas një studimi të kryer në lidhje me tendencat e kërkimit të vendpushimeve online nga shtetasit polakë, Shqipëria regjistroi 2 900 kërkime (search volume) dhe një rritje në 86%.

Analiza u krye duke përdorur mjetin analitik të Google Ads “Keyword Planner”.

Destinacione të reja në horizont: Shqipëria

Një rritje e kërkimeve me 86% dëshmon se turistët janë të interesuar për destinacione të reja turistike.

Një rritje e tillë u regjistrua në vitin 2022 për togfjalëshin “Albania holidays”, “Pushime në Shqipëri”, i kërkuar nga polakët mesatarisht 1 559 herë në muaj.

Ndërsa në vitin 2023 numri i kërkimeve u rrit në 2 900.

Kjo dëshmon se turistët polakë janë më të gatshëm të eksplorojnë destinacione më pak të njohura dhe të kërkojnë një arratisje nga turizmi komercial.

Gjithashtu, vlen të theksohet se Shqipëria po shënon rritje të interesit edhe në disa vende të Europës Qendrore dhe Lindore. /atsh / KultPlus.com

Objektet me vlerë ruhen në arkivat e familjeve shkodrane

Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Shkodër ka vendosur të publikojë objekte që ruhen nga qytetarët e Shkodrës dhe që mbartin vlera kulturore.

Këto objeke nga arkiva e familjeve shkodrane do të bëhen publike nga DRTK Shkodër në një seri postimesh për të gjurmuar historitë që fshihen pas tyre e që do të ishte interesante të njiheshin edhe nga brezi i ri.

Objekti i parë që DRTK Shkodër ka përzgjedhur, ka të bëjë me një punim të qëndisur në dorë, material mëndafshi realizuar në vitin 1938, nga Hyrije Muka (Tufi) me kërkesën e motrës së saj Nexhi Muka, për t’ia dhuruar Mbretëreshës Geraldinë. Dhurata do të jepej në shenjë mirënjohje për mundësimin e bursës së studimit pranë Institutit të vajzave “Nana Mbretëreshë”.

Sot, ky punim ruhet me shumë kujdes dhe nostalgji nga artizania duarartë Artenca Tufi. / atsh/ KultPlus.com

Gremina

Poezi e shkruar nga Lasgush Poradeci.

Ti sot as qesh, as qan,
Rri larg e qetë.
Në shpirtin tënd ti mban,
Një faj për jetë.

Një dashuri me gaz,
Siç fryu era.
E zure shpejt në çast,
E le përhera.

U ngrohe ashtu sa mund,
As shumë e as pakë.
S’të ndriu përdrejt në fund,
E bardha flakë.

Më ndriu, e griu e shkriu,
Ah mua zjarri!
U m’varrësh unë i ziu,
M’u buzë varri!

E nuk më dhemb aspak,
Një vdekje e gjallë.
Ndaj qava lot me gjak,
Si në përrallë.

Ndaj hoqa rëndë ashtu,
Gjer në greminë.
Llaftarën që më zu,
Për dashurinë.

Për dashurinë o Zot,
Që shemb një burrë.
Që s’e pat ndjerë dot,
Gruaja kurrë.

Që lind e ndritur krejt,
Bukuri plotë!
Me dritën drejtpërdrejt,
Nga drita jote!

Që qesh e qan, e zjen,
E s’jep të qetë.
E zjen e bren e shfren.
E s’vdes perjetë.

Hovenier: Ka zotime nga Kosova për ta çuar përpara Asociacionin e komunave me shumicë serbe

Kosovës, Jeffrey Hovenier, ka thënë se ka zotime nga ana e Kosovës për të shtyrë përpara asociacionin e komunave me shumicë serbe.

Sipas tij, 24 shtatori e bëri të qartë se sa urgjente është të arrihet implementimi i plotë i marrëveshjes së mes Kosovës dhe Serbisë TË arritur në shkurt dhe të aneksit të implementimit, që u arrit në mars.

“Unë mendoj se 24 shtatori nënvizoi dhe e bëri shumë të qartë se sa urgjente është që të lëvizet para me këtë punë të rëndësishme që të arrihet implementimi i plotë nga të dyja palët, për të gjitha zotimet në marrëveshjen bazë dhe aneksin e implementimit. Ka shumë angazhime të mira në këtë marrëveshje themelore. Ato përfshijnë gjëra si shmangja e përdorimit të forcës, zgjidhja e probleme përmes mënyra paqësore, respekt për kufijtë e njëri-tjetrit. Ka zotime edhe në anën e Kosovës, lidhur me shtyrjen përpara të asociacionit të komunave me shumicë serbe, si një mjet për të adresuar shqetësimet e komunitetit etnik serb këtu. Ne po ashtu mendojmë se kjo është shumë e rëndësishme dhe urgjente”, tha Hovenier në CONTEXT të ATV 

Për ditët e ardhshme, ai paralajmëroi një vizitë të rëndësishme në Kosovë, për të cilën thotë se është reflektim i seriozitetit me të cilin SHBA-të dhe partnerët tanë evropianë në BE e shohin situatën aktuale.

“Një vizitë shumë e rëndësishme do të bëhet, ashtu siç kemi diskutuar, dhe mendoj se është reflektim i seriozitetit me të cilin Shtetet e Bashkuara dhe partnerët tanë evropianë në BE e shohin situatën aktuale. Ne duam të shohim progres të vërtetë. Jo në negocimin e zotimeve të reja ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, por të shohim që marrëveshja e arritur në shkurt dhe implementimi i aneksit në mars, të zbatohen plotësisht nga të dyja palët. Mendoj se kjo vizitë e radhës do të jetë manifestim i rëndësisë që kjo të realizohet”, tha Hovenier. /KultPlus.com

Pianisti Agron Shujaku solli një mbrëmje të veçantë për audiencën gjilanase, Jakupi: Ky koncert frymëzoi pianistët e rinj

Në një ditë të zakonshme të javës, Shkolla e Muzikës në Gjilan shkëlqeu me një koncert recital të veçantë të profesorit Agron Shujaku, shkruan KultPlus.

E mërkura e kësaj jave u shënua me interpretimin e veprave të mjeshtërve të muzikës, Ravel dhe Beethoven, në një performancë të shquar për të gjithë ata që e ndoqën.

Agron Shujaku, një pianist dhe muzikant i njohur kosovar, tregoi pasionin dhe mjeshtërinë e tij në këtë koncert të veçantë duke interpretuar veprat e kompozitorëve Ravel, duke përfshirë “Pavane pour une infante défunte” dhe “Le Tombeau de Couperin,”.

Ai poashtu interpretoi sonaten e fundit të Beethovenit, një kryevepër e cila impresionoi publikun dhe barti një emocion te thellë te audienca e përbërë nga kolegë, nxënës dhe dashamirët e muzikës, të cilët u kënaqën me këtë përvojë të mrekullueshme muzikore.

Interpretimi i pianistit krijoi një udhëtim muzikor të veçantë, një atmosferë të mbushur me tinguj emocionues që solli freski te audienca e Gjilanit.

Kushtrim Jakupi, drejtori i Shkollës së Muzikës  ne Gjilan, shprehi kënaqësinë për organizimin e koncertit recital që i frymëzoi të pranishmit dhe njëkohësisht i inkurajoi pianistët e rinj të ndjekin shembullin e tij në zhvillimin e artit pianistik./ KultPlus.com

Guerot: Liberalizimi i vizave është në fuqi nga 1 janari, 2024

Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, ka dashur të japë një mesazh politik për Kosovën dhe Serbinë, me deklaratën e tij të djeshme të dhënë në Tiranë, sipas së cilës, të dy vendet duhet ta mbajnë fjalën e dhënë.

Kështu deklaroi ambasadori i Francës në Kosovë, Olivier Guerot, në intervistë për RTK.

Ai tha se Presidenti francez është pyetur në fund të vizitës bilaterale në Shqipëri për situatën në Kosovë, por shton se ai ka dashur t’i vendosë të dy palët, Kosovën dhe Serbinë, para përgjegjësive.

“Duke filluar me Serbinë, duke e ftuar presidentin Vuçiq që t’i dënojë fuqishëm sulmin e 24 shtatorit, vrasjen e policit Afrim Bunjaku dhe sulmin në tërësi dhe duke kërkuar që të ndriçohet sulmi në tërësi dhe autorët të dalin para drejtësisë. Ky ka qenë mesazhi i parë”.

“Mesazhi i dytë për Kosovën dhe Serbinë lidhur me nevojën për të organizuar zgjedhje të reja në veri për arsye që dihen dhe që nuk kam nevojë t’i rikujtoj. Zgjedhje me një pjesëmarrje të serbëve dhe me kthimin e serbëve në institucione”.

“Mesazhi i tretë kishte të bënte me nevojën e formimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe. Në fund të këtij mesazhi, të këtyre tri kërkesave të shprehura drejtuar njëkohësisht presidentit Vuçiq dhe autoriteteve të Kosovës, presidenti Macron ka rikujtuar se liberalizimi i vizave që tani është në fuqi në Serbie dhe që do të zbatohet nga 1 janari 2024 në Kosovë, është një inkurajim pozitiv, një gjest i mirëbesimit dhe se ky gjest nuk ka qenë reciprok dhe se është e domosdoshme që të dy palët të riangazhohen në dialog. Ky ka qenë një mesazh politik që të dy palët shpresoj se do ta dëgjojnë”, deklaroi Guerot. /KultPlus.com

Rama ndan fotoalbumin e vizitës zyrtare të Macron: I mrekulluar me mikpritjen shqiptare

Kryeministri Edi Rama ndau sot fotoalbumin e vizitës zyrtare në Shqipëri të Presidentit të Republikës së Francës, Emmanuel Macron.

Macron është i pari kryetar i shtetit francez që zbriti në Shqipëri pas 101 vjetësh marrëdhënie diplomatike.

Rama theksoi se, Macron i ngjiti shkallët e avionit drejt Francës i mrekulluar me mikpritjen shqiptare, i mbresuar nga shqiptarët që takoi dhe i vendosur për ta thelluar këtë marrëdhënie, e cila siç ai u shpreh, i shërben ribashkimit të Europës.

Gjatë vizitës së tij në Tiranë, Macron i dorëzoi fillimisht shkrimtarit të shquar Ismail Kadare, Dekoratën e “Oficerit të Madh të Legjionit të Nderit”.

Më pas në Pallatin e Brigadave u shtrua një darkë zyrtare e mbajtur me miqtë e Francës, në nderim të Presidentit francez Emmanuel Macron.

Macron u takua edhe me Presidentin e Republikës, Bajram Begaj.

Më pas në Kryeministri u nënshkruan disa marrëveshje mes vendit tonë dhe Francës.

Presidenti Macron dhe kryeministri Rama dhanë edhe një konferencë të përbashkët për mediet. Ndërsa më pas morën pjesë në ceremoninë hapjes së vilës së ish-diktatorit për artin dhe shndërrimin në një rezidencë artistësh, në një bashkëpunim me fondacionin francez “Art Explora”. / ATSH /KultPlus.com

Filmi shqiptar “Pikë uji” fiton çmim në Gjermani

Filmi shqiptar “Pikë uji” ka fituar çmimin Film Press Award në European Work in Progress, në Këln, Gjermani.

Regjisori Robert Budina ka shprehur falënderimin për vlerësimin që mori filmi.

“Të lumtur që “PIKË UJI” fitoi çmimin Film Press Award në European Work in Progress, në Këln, Gjermani! Faleminderit jurisë që na nderoi përmes dhjetëra projektesh shumë cilësore. Mënyra më mirë për ta sjellë këtë film në jetë. Tani sfidat e vërteta, na presin”, u shpreh ai.

Filmi që është xhiruar dhe tanimë është në fazë postproduksioni ka në qendër Aidën, 45 vjeçe, e cila ndodhet në kulmin e karrierës, kur i biri adoleshent Marku, 16 vjeç, rrezikon dënimin me burg, për dhunimin e një shoqeje të klasës. Ajo do të përdorë të gjitha mjetet për liruar të birin nga akuzat, derisa zbulon një të vërtetë të hidhur, me të cilën duhet të përballet.

Juria ndërkombëtare ka marrë në shqyrtim 30 filma, ndërsa në Këln u takuan 250 profesionistë të industrisë së filmbërjes për të parë filmat që do të shfaqen së shpejti dhe për të shkëmbyer ide./Katror.info /KultPlus.com

Presidentja Osmani organizon Darkën e Lamës në kampin e Njësisë Speciale në Mitrovicë

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, e ka organizuar darkën e përvitshme të falënderimeve, “Darka e Lamës” në kampin e njësisë speciale të Policisë së Kosovës, “Enver Zymeri”, ish-Belvedere në Mitrovicë.

Siç ka mësuar Klan Kosova, në këtë ceremoni kanë marrë pjesë edhe rreth 300 pjesëtarë të Policisë së Kosovës, ndërkaq atyre që kanë qenë në patrullim, ua kanë dërguar ushqimin.

Mësohet po ashtu se ideja prapa organizimit të darkës në këtë lokacion ka qenë falënderimi ndaj forcave policore pas zhvillimeve të kohëve të fundit në pjesën veriore të vendit, ku më 24 shtator mbeti i vdekur rreshteri Afrim Bunjaku nga një grup terrorist i armatosur serb.

Kjo darkë tradicionalisht organizohet në përfundim të të korrurave, në fund të muajit tetor. /Klankosova.tv /KultPlus.com

Weezer dhe The Smashing Pumpkins në turne të përbashkët në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlandë

Bendet amerikane, The Smashing Pumpkins dhe Weezer do të nisin një turne të përbashkët në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlandë.

Të dyja bendet ishin aktet kryesore në festivalin BeachLife të Kalifornisë vitin e kaluar dhe tash do të bëhen bashkë për një turne të shkurtër që nis në Birmingham më 7 qershor të vitit të ardhshëm.

Ato do të mbajnë koncerte në The O2 të Londrës, 3Arena të Dablinit, OVO Hydro e me radhë.

Biletat për këtë turne do të dalin në shitje të përgjithshme të premten e 20 tetorit./KultPlus.com

‘Kam lexuar pesëdhjetë mijë vjersha dhe romane që tregojnë për rënien e gjetheve në vjeshtë’

Poezi nga Nâzım Hikmet

Rënia e gjetheve

Kam lexuar pesëdhjetë mijë vjersha dhe romane
që tregojnë për rënien e gjetheve në vjeshtë
kam parë pesëdhjetë mijë filma
mbi rënien e gjetheve në vjeshtë
kam parë pesëdhjetë mijë herë të bien
gjethet në vjeshtë
gjethet që bien, që zvarriten, që
kalben mbi dhé
pesëdhjetë mijë herë kam dëgjuar klithmat e tyre pa jetë
nën shollat e këpucëve të mia
mes qepallave të mia dhe majës së gishtërinjve
prandaj rënia e gjetheve ma bren zemrën
veçanërisht gjethet që bien në bulevard
veçanërisht nëse janë gjethe gështenje
veçanërisht nëse atypari kalojnë fëmijë
veçanërisht nëse rrezaton dielli
veçanërisht nëse më ka ardhur atë ditë një lajm i mirë
që më flet për miqësi
veçanërisht nëse atë ditë zemra s’më dhemb shumë
veçanërisht nëse atë ditë besoj se ajo që dua më do
veçanërisht nëse atë ditë bie në një mendje
me njerëzit dhe veten
të ndesh rënien e gjetheve në vjeshtë ma bren zemrën
veçanërisht ato që bien në bulevard
veçanërisht nëse janë gjethe gështenje.

Përktheu nga frëngjishtja: Edon Qesari / KultPlus.com

Netflixi me seri të limituar për John Kennedyn

Netflixi po e zhvillon një seri të limituar për ish-presidentin amerikan, John Kennedy.

JFK ishte vrarë në një atentat në Dallas të Teksasit më 1963.

Seria do të bazohet në librin JFK: Coming Of Age In The American Century, 1917-1956 nga Fredrik Logevall.

I publikuar më 2020, është pjesa e parë e një biografie dyvëllimëshe për të parin e Ameirkës që e përcjell jetën e tij që nga lindja e deri në rolin e tij si senator amerikan.

Po përflitet që Eric Roth, fitues i Oskarit për skenar të adaptuar për “Forrest Gump” do ta shkruajë dhe do të jetë producent ekzekutiv i serisë./KultPlus.com

“The Crown”, dalin imazhet e para nga episodet e reja të sezonit të gjashtë

Netflix ka publikuar klipe nga katër episodet e reja të pjesës së parë të sezonit të ardhshëm të gjashtë dhe të fundit të “The Crown”, i cili do të shfaqet premierë në ekranin e vogël më 16 nëntor.

Episodet fokusohen në marrëdhënien e Princeshës Diana dhe Dodi Al Fayed para aksidentit fatal me makinë në Paris në 1997. Vihet re se sezoni i gjashtë, i cili do të jetë në dy pjesë, mbulon periudhën nga 1997 deri në 2005, një periudhë veçanërisht e vështirë për familja mbretërore, pasi Princesha Diana vdes më 31 gusht 1997.

Fotot e reja tregojnë Dianën (Elizabeth Debicki), së bashku me djemtë e saj, duke pushuar me pronarin e Harrods dhe Ritz Paris, Mohamed Al Fayed (Salim Do) dhe familjen e tij në jug të Francës në korrik 1997. Diana dhe Dodi (Khalid Abdullah) kalojnë kohë së bashku, para se ajo të kthehet vetëm për herë të dytë pas aksidentit me makinë në Paris.

“E dua këtë personazh. Në këtë serial, ai është kaq njerëzor dhe kaq miqësor. Ai ndonjëherë është mizor dhe argëtues si një fëmijë”, tha Salim Do për rolin e tij në Netflix.

Në eisodet nga pjesa e parë luajnë Imelda Staunton si Mbretëresha Elizabeth II, Jonathan Pryce si Princi Philip, Leslie Manville si Princesha Margaret dhe Rufus Campa dhe Flynn Edwards si William dhe Harry të rinj.

Pjesa e dytë e serialit fitues të çmimit Emmy do të jetë në dispozicion nga 14 dhjetori me gjashtë episode./KultPlus.com

Libri i vonuar kthehet në bibliotekën e Nju Jorkut pas 90 vitesh

Një bibliotekë në Nju Jork zbuloi se një pako që mbërriti së fundmi nga Virxhinia përmbante një surprizë të madhe, një libër të vonuar që ishte marrë në vitin 1933.

Biblioteka Publike e Larchmont tha se libri, ‘Rinia dhe dy histori të tjera’ nga Joseph Conrad, u dërgua në institucion nga Joanie Morgan, e cila e gjeti midis sendeve të njerkut të saj.

Libri duhej të kthehej më 11 tetor 1933 dhe u kthye vetëm nga frika se mos vonohej plot 90 vjet, njoftoi biblioteka.

Ndërsa, zyrtarët deklaruan se libri mund të kishte grumbulluar një gjobë prej mbi 6,400 dollarë me normën 20 cent në ditë, por gjobat janë të kufizuara në 5 dollarë.

Pavarësisht se sa kohë është i vonuar një libër i Bibliotekës Publike Larchmont, nëse kthehet, gjoba maksimale është pesë dollarë,” tha biblioteka në faqen e saj të internetit/KultPlus.com

Ekspozitë në 100-vjetorin e lindjes së Italo Calvino-s

“Përsosmëri italiane-Ilustrime për Italo Calvino”, është ekspozita dedikuar 100-vjetorit të lindjes së Italo Calvino-s, një prej autorëve të rëndësishëm të letërsisë italiane.

Ilustrues nga vende të ndryshme të botës kanë sjellë një rrëfim të veprës së Calvino-s, përmes gjuhës së imazhit.

Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit ftoi adhuruesit e librit dhe artit pamor të bëhen pjesë e këtij udhëtimi, në botën e bukur të letërsisë. Ekspozita e cila mbështetet nga Ambasada Italiane në Tiranë, QKLL dhe Instituti Italian i Kulturës, mund të vizitohet çdo ditë nga ora 8.00-17.00 në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit.

Italo Calvino ishte një shkrimtar e intelektual me angazhim të madh politik, civil dhe kulturor. Ai ishte një nga tregimtarët më të rëndësishëm italianë të gjysmës së dytë të shekullit XX, që ndoqi shumë prej prirjeve kryesore letrare të kohës, nga neorealizmi në postmodernizëm, por duke mbajtur gjithmonë një distancë prej tyre dhe duke kryer një rrugë kërkimi personale dhe koherente.

Nga fillimi i karrierës së tij deri në vdekjen e tij, Calvino shkroi rreth dyqind tregime./KultPlus.com

E vërteta e tmerrshme: Deportimi i hebrenjve para 82 vjetësh

Më 18 tetor 1941 treni i parë me hebrenjtë që po deportoheshin u largua nga stacioni Grunevald i kryeqytetit të Rajhut, Berlin. Presidenti Steinmeier shprehet, se kurrë nuk duhet të ketë vend antisemitizmi në Gjermani.

Presidenti gjerman, Frank-Walter Steinmeier në ceremoninë përkujtimore, 80 vjet pas fillimit të deportimeve të hebrenjve berlinezë më 18 tetor 1941, paralajmëroi nga forcimi i antisemitizmit në Gjermani. Qytetaret dhe qytetarët hebrenj ende “janë të ekspozuar gjithnjë e më shpesh und gjithnjë e më shumë ndaj gjuhës së urrejtjes antisemitiste dhe sulmeve antisemitiste”, u shpreh Steinemier në platformën 17 në stacionin Grunevald nga filloi edhe deportimi i hebrenjve. “Kurrë më antisemitizmi nuk duhet të ketë vend në shoqërinë tonë”, tha Steinmeier. Kurrë më qëndrimet antisemitiste dhe vepra të tilla nuk duhet të mbesin pa kundërshtime dhe reagime publike.

Presidenti gjerman, Steinmeier theksoi se, dokumentet e Konferencës së Wannsee, ku dy javë pas fillimit të deportimit të hebrenjve nga Berlini, u vendos vrasja e hebrenjve europianë, të lenë fjalë ende edhe sot. Këto dosje dhe shumë dokumente të tjera të bëjnë të ditur sot, se sa shumë vetë kishin dijeni për shfarosjen e hebrenjve. “Krimi ndodhi para syve të të gjithëve, përjashtimi dhe deportimi ndodhi në mes të përditshmërisë gjermane, kjo është e vërteta e tmerrshme”, tha Steinmeier. “Shumë bashkëpunuan, shumë e ekzekutuan krimin në mënyrë burokratike, shumë përfituan prej tij.”

Karol Broniatowski Mahnmal für die Deportierten

Monument i përkujtimit të deportimit të hebrenjve nga stacioni Grunevald i Berlinit,

Plani tinzar

Në vitin 1941  vjetësh Gjermania naziste nisi deportimin e hebrenjve në geto, kampe pune dhe ato të shfarosjes. Fillimisht flitej vetëm për “zhvendosjen” e hebrenjve në drejtim të Lindjes. Por me shtimin e transporteve dhe shtimin e numrit të hebrenjve të deportuar nuk ishte më e mundur mbajtja sekret e deportimeve. Jo rrallë kolonat me hebrenj që shkonin në stacion duhet të kalonin mes për mes qytetit, para syve të popullsisë berlineze. “Trenat e posaçëm” me hebrenjtë e Berlinit u nisën nga tetori1941 deri në prill 1945 shpeshherë me një ritëm javor, por pjesërisht edhe ditor.  Nga tetori 1941 deri në prill 1942 hebrenjtë dërgoheshin në geto në Lodxh, Minsk, Riga apo geton e Varshavës. Disa nga transportet shpesh përfundonin me eliminimin masiv të hebrenjve sapo mbërrinin në destinacion, si për shembull vrasja e 1035 hebrenjve, që lanë më 27 nëntor 1041 stacionin Grunevald dhe u ekzekutuan sapo mbërritën në Riga. Kurse në fund të vitit 1942 trenat kishin si destinacion vetëm kampet e shfarosjes, Aushvic apo Terezin.

Stacioni famëkeq më i njohur i Berlinit është Platforma 17 në Grunevald, dikur një stacion mallrash, i cili u zgjodh nga nazistët, sepse duke qenë larg qendrës, nuk tërhiqte vëmendjen e opinionit, nga ana tjetër si stacion mallrash ai i kishte lidhjet

Bundespräsident Steinmeier in der Ukraine

Frank-Walter Steinmeier

Transporti i parë u krye më 18 tetor 1941 nga stacioni Grunevald me 1013 vetë.  Vetëm nga ky  stacion u deportuan 50.000 hebrenj. Por ky nuk ishte stacioni i vetëm. Edhe platforma 2 në stacionin Anhalter apo platforma 69 në stacionin e mallrave Moabit kanë historitë e tyre të tmerrit për të rrëfyer. Shumica e hebrenjve u deportuan në vazhdim nga stacioni Moabit, 30.000 hebrenj u dërguan nga aty në Aushvic, Treblinka apo Sobibor. Kurse nga stacioni Anhalter niseshin të ashtuquajturit “transportet e vegjël të të moshuarve”, të cilët dërgonin në të ashtuquajturën geto e pleqve në Bohemi. Por zgjimi i tmerrshëm për shumë hebrenj vinte sapo zbrisnin nga trenat, shkruan në një artikull radio rbb24.

Jüdisches Mahnmal auf dem Bahnhof Berlin-Grunewald enthüllt

Pllakë përkujtimore e viktimave të nazizmit të deportuara nga stacioni Grunevald, Berlin

Ky ishte një plan mjaft tinzar, shkruan në një artikull gazeta gjermane “Welt”, sepse iu la komunitetit hebraik të kryeqytetit të Rajhut, që të  organizonte deportimin e hebrenjve nga Berlini. “Futja në trena pasagjerësh të vjetër por të rregullt e të pastër sipas një sistemi të ngritur nga komuna, nuk u bë me probleme dhe pa ndonjë padrejtësi”, ka kujtuar Hildegard Henschel, bashkëshortja e kreut të fundit të komuniteti hebraik, sipas një artikulli të gazetës “Welt” (17.10.2021). Më 1 tetor 1941 administrata e qytetit kishte bërë të ditur, se do të fillonin së shpejti “zhvendosjet” e hebrenjve të Berlinit në drejtim të Lindjes. Sinagoga në Levetscovshtrase u kthye në stacion pritës. Këtu duhej të mblidheshin më 15 tetor ata që duhet të deportoheshin, pas letrave që kishin marrë ndonjë letër të Gestapos. Komuniteti përpiqej të bënte më të mirën, ka thënë Hildegard Henschel. “Ushqime, ilaçe, artikuj sanitarë, çarçafë, veshje, këpucë, gjithçka u mbodh tek Levetcovshtrase”.

Por të gjitha këto nuk e lehtësuan fatin e atyre që do të deportoheshin. Shumë vetë e kërkuan shpëtimin në vetëvrasje. “Brenda një dite në mes të tetorit 1941, 280 vetë vranë veten, sepse kishin marrë urdhrin për deportim apo prisnin që t’u vinte ky urdhër”, shkruan “Welt”./DW/ KultPlus.com

Dita e dytë e konferencës ndërkombëtare NanoBallkan 2023

Përfundoi me sukses dita e dytë e konferencës ndërkombëtare NanoBallkan 2023.

Workshop-i prezantoi kërkimet më të fundit shkencore për perdorimin e inteligjencës artificiale për të krijuar nanomateriale të reja me interes për shumë aplikime që shkojne nga fusha e mjekësise tek ajo e materialeve për industri të ndryshme.

Sesioni mbi inteligjencen artificiale u organizua në bashkëpunim me Universitetin Constructor në Bremen, Gjermani dhe Institutin Katalan te Nanoshkencës dhe Nanoteknologjisë, ICN2, në Barcelonë, Spanjë.

Sesioni i dytë mbi Inteligjencën artificiale dhe nanoteknologjinë u organizua si një tryezë e rrumbullakët.

Sesioni u moderua nga nobelisti prof. Kostya Novoselov me pjesëmarrjen e katër shkencëtarëve, akademiku Arben Merkoçi, ICREA, dhe prof. Stephan Roche, të dy drejtues grupesh shkencore në Barcelonë, Spanjë, prof. Andrey Ustyuzhanin (Singapor) dhe prof. Egor Alekseev nga Constructor Tech (platforma për edukim dhe kërkim).

Në mbasditen e ditës së dytë të konferencës NanoBallkan 2023 u zhvillua edhe workshop-i satelit për menaxhimin e projekteve.

Në këtë workshop kumtuan Linda Pustina, drejtuese e ekipit shqiptar S3, këshilltare e zëvendëskryeministres, Mirela Muça, drejtore e AKKShI-së, Blerjana Bino nga Qendra e Shkencës dhe Inovacionit për Zhvillim (SCiDEV) në Shqipëri dhe Brunilda Çuko nga Drejtoria e Përgjithshme e Pronësisë Industriale në Shqipëri.

Workshopi u drejtua nga akad. Arben Merkoçi.

Në kumtesën e saj Pustina foli mbi rrugën e ndjekur në Shqipëri për të zhvilluar strategjitë e specializimit të mençur (Smart Specialization Strategies, S3) dhe vuri theksin mbi punën e bërë për të krijuar ura lidhëse me diasporën shqiptare të kërkimit shkencor./atsh/KultPlus.com

Presidentja Osmani pranon letrat kredenciale nga ambasadorja e Kanadasë

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani priti sot në takim ambasadoren e re jorezidente të Kanadasë në Kosovë, Jessica Blitt, me rastin e dorëzimit të letrave kredenciale. Presidentja Osmani e uroi ambasadoren për detyrën dhe shprehu mirënjohje të thellë për mbështetjen e Kanadasë për Kosovën dhe bashkëpunimin e shkëlqyeshëm.

Ndërkaq, ambasadorja Blitt, shtoi se nga ana e saj do të ketë edhe angazhim më të madh në fusha të ndryshme të interesit të përbashkët për të dy shtetet sidomos në çështjet që kanë të bëjnë me fuqizimin e grave dhe barazinë gjinore, njofton Presidenca.

Në këtë takim, siç thuhet në njoftim, është konfirmuar gatishmëria për hapjen e kapitujve të rinj të bashkëpunimit, si dhe angazhimi i përbashkët i avancimit të Agjendës për Gratë, Paqen dhe Sigurinë.

Presidentja, ndërkaq e  njoftoi ambasadoren Blitt edhe për zhvillimet e fundit në fushën e sigurisë në vend, me ç’rast potencoi rëndësinë e madhe të vazhdimit të bashkëpunimit me aleatë, si dhe nevojën për të vënë autorët e aktit të agresionit të 24 shtatorit  para përgjegjësisë.

Frankfurt, fillon edicioni i 75-të i panairit më të madh të librit në botë, i pranishëm edhe shteti i Kosovës

Sot, ka filluar panairi më i madh i librit në botë, në Frankfurt të Gjermanisë, me mesazhin “Fjalët bashkojnë botën”, në të cilin marrin pjesë 7.500 ekspozues me mbi 285.000 profesionistë të fushës nga e gjithë bota, ku tradicionalisht i pranishëm është edhe shteti i Kosovës.

Edicioni i 75-të i Panairit të Librit në Frankfurt fokusohet në agresionin e Rusisë në Ukrainë dhe Hamasit në Izrael, duke artikuluar problemin e dhunës dhe agresioneve aktuale.

Nën moton “Koshere e fjalëve”, e ftuar e nderit e këtij viti, Sllovenia, do të prezantojë zhvillimet dhe prirjet në jetën e saj letrare dhe kulturore dhe, veçanërisht, industrinë e saj aktuale letrare dhe krijuese. Përmes letërsisë, do ta zbulojmë këtë vend që nuk përfaqësohet vetëm me bukuritë natyrore të vlefshme për t’u vizituar.

Muaji tetor shquhet si muaji më i rëndësishëm për ngjarjet kulturore të fushës së librit me dy kryengjarjet: Çmimi Nobel dhe Panairi i Librit në Frankfurt.

Kosova është e pranishme në sallën 4.1 stenda F96, sallë e botuesve dhe shteteve ndërkombëtare si: Ukraina, shtetet skandinave, bota arabe, shtetet baltike, Belgjika, shtetet e Evropës Qendrore, Holanda, etj. Janë botimet më të reja të botuesve kryesorë të Kosovës, si: “Buzuku”, “Koha”, “Faik Konica”, “Pema”, “Artini”, “Skanderbeg Books”, “Dukagjini”, “Albas”, “Meshari”, “Magjia e Librit”, “Noa”, e të tjerë, si dhe institucioneve si Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, Instituti Albanologjik, Instituti i Historisë dhe Universiteti i Prishtinës.

Në fundjavë, panairi hapet edhe për qytetarët dhe vizitorët, me ç’rast mbahen promovime me autorë dhe orë letrare në stendën e Kosovës, që është edhe pikëtakim i qindra kosovarëve që jetojnë në Gjermani. Një rast i jashtëzakonshëm ky për të gjithë diasporën që jeton në Gjermani, që të njoftohet me prurjet nga letërsia dhe kultura shqiptare, duke mbajtur gjallë lidhjen e trashëgiminë kulturore.

Të shtunën, në aktivitetin gjithëditor, shënohen përvjetorët e Ernest Koliqit, Petro Markos, Jakov Xoxës e Teki Dërvishit. Promovohen autorët Ag Apolloni, Rita Petro, Loreta Schillok, Sadije Aliti, Mechthild Henneke dhe Jetlira Avdijaj, prezentë në Panairin e Librit në Frankfurt edhe fizikisht, me ç’rast takohen me lexuesit dhe të interesuarit, koordinuar nga Seveme Fetiqi e Bekim Gashi.

Të dielen, stenda e Kosovës do të shërbejë si pikëtakim për Lidhjen e Shkrimtarëve Shqiptarë në Frankfurt dhe takimet mes autorëve e lexuesve./KultPlus.com

Franca do të ofrojë asistencë për ligjin e kinematografisë, trajnim për kineastët, marrëveshje për bashkëprodhimin

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti, njoftoi nënshkrimin e një marrëveshjeje bashkëpunimi me presidentin e Qendrës Kombëtare të Kinematografisë franceze CNC – Centre national du cinéma et de l’image animée, Dominique Bouttonat. Margariti e vlerësoi këtë si një hap të ri për kinemanë shqiptare. Në këtë mënyrë do të mund të merret asistenca më e mirë në hartimin e ligjit për kinematografinë, do të ketë trajnime për kineastët e rinj si dhe do të shtrohet rruga për lidhjen e një marrëveshjeje bashkëprodhimi në vitin 2024.

Në takimin që ministrja Elva Margariti pati me ministren e Kulturës të Republikës së Francës, Rima Abul-Malak, kinematografia ishte një nga temat e diskutimit. Kjo ishte edhe objekt i marrëveshjes së nënshkruar mes Ministrisë së Kulturës dhe Qendrës Kombëtare të Kinematografisë Franceze.

E krijuar në vitin 1946, Qendra Kombëtare e Kinemasë dhe Imazhet e Animuar (CNC) është nën autoritetin e Ministrisë së Kulturës në Francë. Misionet kryesore të (CNC) janë të lidhura me rregullimin, mbështetjen e prodhimit dhe shpërndarjes së veprave audiovizuale, si dhe me ruajtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore./atsh/KultPlus.com

PEN-i Ndërkombëtar i shqetësuar me mosrepektimin e fjalës së lirë në Ballkanin Perëndimor

PEN-i International, në bashkëpunim me PEN-in e Bosnjë e Hercegovinës, PEN Qendrën e Kosovës, PEN-in malazez dhe PEN-in serb, sot në Sarajevë ka lansuar një raport lidhur me një mori sfidash me të cilat përballen shkrimtarët dhe gazetarët e pavarur në Bosnjë e Hercegovinë, Kosovë, Mal të Zi dhe në Serbi.

I titulluar Narrativat toksike: Heshtja e shprehjes në Ballkanin Perëndimor, ky raport shënon një moment historik e vendimtar në luftën për lirinë e shprehjes, opinionit dhe qasjes në informacion në rajonin e Ballkanit Perëndimor, thuhet në hyrje të raportit.

Në raport janë përfshirë edhe zhvillimet e fundit në Kosovë, me vrojtim të posaçëm në veri ku gjatë gjatë ngjarjeve të vjetme dhe majit të sivjetëm janë shënuar jo vetëm raste të shkeljes së të drejtave të gazetarëve por edhe janë keqtrajtuar disa sish që kanë raportuar nga trazirat atje.

Raporti kërkon respektimin e fjalës së lirë të gazetarit e të shkrimtarit në cilatdo rrethana qofshin.

Në raport nuk janë përfshirë ngjarjet e 24 shtatorit kur një grup i armatosur nga veriu kishte sulmuar Policinë e Kosovësme ç’rast ishte vrarë një efektiv i saj.

“Ky raport zbulon betejat dhe triumfet e zërave të pavarur të vendosur të dëgjohen në Bosnjë dhe Hercegovinë, Kosovë, Mal të Zi dhe Serbi. Si President i PEN International, unë pohoj solidaritetin tonë të palëkundur me këta zëra. Ky raport nuk është vetëm dokumentacion; është një dëshmi e shpirtit të pathyeshëm të shprehjes së lirë. Nuk do të rrimë duarkryq pasi zërat janë mbytur. Së bashku, ne do të krijojmë një narrativë të re – një tregim ku respektohet e drejta për t’u shprehur në mënyrë paqësore,” tha Burhan Sonmez, President i PEN International.

PEN Qendra e Kosovës ka bashkëpunuar ngushtë me PEN-in Ndërkombëtar rreth hartimit të këtij raporti. Përfaqësuesit e PEN Kosovës kanë qenë të ftuar të marrin pjesën në takimin e Sarajevës që u mbajt sot, por pjesëmarrja e tyre është bërë e pamundshme për shkak të regjimit të vizave që Bosnja e Hercegovina vazhdon ta ketë e ta mabajë ndaj qytetarëve të Kosovës./ KultPlus.com

Kryeministri Kurti: Për dy vjet e gjysmë u arrestuan mbi 3800 persona, u kapën 2.2 tonë droga

Kryeministri i Kosovës Albin Kurti, i ka publikuar disa shifra që kanë të bëjnë me luftimin e krimit të organizuar dhe sundimin e ligjit.

Kurti tha se për dy vjet e gjysmë, u arrestuan mbi 3 mijë e 800 persona, në mesin e të cilëve 300 zyrtarë publikë.

Po ashtu ai tregoi se gjatë kësaj kohe u kapën 2,2 tonë kokainë.

Shefi i qeverisë njoftoi se u organizuan mbi 1 mijë operacione kundër krimit të organizuar dhe kontrabandës

Albin Kurti, tha se për këtë periudhë kohore janë shtuar 850 policë të rinj, nga të gjitha komunitetet.

“Mbi 14 milionë euro janë sekuestruar nën dyshimin e keqpërdorimeve dhe shpërlarjes së parave. Dogana e Kosovës ka konfiskuar mall me vlerë prej 30.6 milionë euro, kurse vlera e parandaluar nga ana e Doganës së Kosovës në fushën e ekonomisë joformale, është mbi 90 milionë euro”, tha Kurti.

“Në bashkëpunim me Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut janë mbyllur gjashtë, respektivisht dy rrugë ilegale, përgjatë kufinjve përkatës që ndajmë me këto dy shtete. Ndërkaq, në mënyrë të njëanshme, në pjesën veriore të Republikës deri më tani janë mbyllur 24 rrugë ilegale të cilat përdoreshin për kontrabandë, trafikim dhe kalim ilegal të kufirit nga struktura të krimit të organizuar”, theksoi ai.

“Janë ngritur nëntë stacione të reja policore për mbikëqyrjen dhe kontrollin e kufirit. Deri në vitin 2021 nuk kishte asnjë të tillë. Janë shkatërruar gjashtë laboratorë për prodhimin e kriptovalutave. Vlera e narkotikëve dhe pajisjeve të laboratorëve të drogës arrin deri në 40 milionë euro”, shtoi shefi i qeverisë./KlanKosova/KultPlus.com

Kurti droga drejtesia

Lorik Cana zbulon udhëtimin me Macron: Si i mësova të flas shqip (VIDEO)

Ish-futbollisti i kombëtares shqiptare, Lorik Cana ka shoqëruar presidentin francez Emmanuel Macron gjatë udhëtimit të tij në vendin tonë dy ditë më parë.

Në  një intervistë për Euronews Albania, ai theksoi se me Macron në avion qëndroi rreth 30 minuta ku shkëmbeu një pjesë të historisë dhe kulturës shqiptare.

Ka qenë Cana ai që e ka ndihmuar për të mësuar pak shqip, presidentin Macron, i cili hapi fjalimin në Tiranë, pikërisht me gjuhën tonë.

“Shumicën ca kishte për të thënë e kuptuam dhe  pse jo një shqipe aq të patër. Në krahasim me sa kur fillova me e mësuar dhe me e stërvit, ishte një nxënës  i jashtëzakonshëm dhe shumë i përkushtuar. Besoj se ia ka dalë më së miri. Duke qenë se ishte vizita e parë historike e  një presidenti francez në vendin tonë, në protokollet e tyre ka delegacionin zyrtar që e shoqëron dhe kjo bëhet me propozimet që bëhen nga zyrtarë. Ishte presidenti që kishte pasur një dëshirë shumë të madhe që të jem pjesë e këtij delegacioni zyrtar francez në vendin tonë dhe sigurisht për mua ishte një kënaqësi që ta pranoja këtë ftesë.

Ishin 20 orë të  ngarkuara por shumë të rëndësishme për marrëdhënien e dy palëve. Pata mundësinë që gjatë dy orëve me Macron të ndava 30 minuta me të.  Ai është tifoz i  çmendur pas futbollit. Ai ishte i interesuar që të dinte se çfarë bëja unë. Ishte shumë kurioz të dinte për historinë dhe identitetit shqiptar. Pastaj filluam me nisjen e fjalimit që  do të mbante në Tiranë”-tha Cana./EuroNews/KultPlus.com