Etiketë: instituti albanologjik

“Vdekja e Skënder Gashit, humbje e një njeriu të madh”

Posted on by Kult Plus

Akademikë, profesorë, ministra e shumë miq kanë marrë pjesë në akademinë komemorative që Instituti Albanologjik ka organizuar në nderim të figurës së prof. dr. Skender Gashit.

Gashi, i cili ndërroi jetë ditën e enjte në Vjenë, kishte nisur punën e parë të tij, pikërisht në Institutin Albanologjik të Kosovës.

Drejtori i Institutit Albanologjik, Hysen Matoshi, tha se profesori Skënder Gashi ka dhënë një kontribut të madh në këtë institut duke theksuar se ikja e tij nga jeta ka lënë zbrazëti të madhe.

I pranishëm në këtë akademi ishte edhe Zv.Kryeministri Behgjet Pacolli i cili duke ngushëlluar familjen Gashi, ka thënë se Kosova ka humbur një njëri të madh.

Ndërsa zëvendëskryeministri i Kosovës dhe ministri i Diasporës, Dardan Gashi, i cili njëherësh është djali i profesorit të ndjerë, ka falënderuar të gjithë për kujdesin dhe fjalët e mira.

Gashi ka thënë se për shkak të procedurave ende nuk e kanë caktuar kohën e varrimit të profesorit, por se për këtë do të njoftohen me kohë.

Skender Gashi ka vdekur dje në moshën 74 vjeçare./koha

Filloi konferenca e X e Institutit Albanologjik të Prishtinës

Posted on by Kult Plus

Sot në ambientet e Institutit Albanologjik të Prishtinës filloi jave e Albanologjisë 17 – 19 qershor, ku u bë përurimi i veprave të IAP-së të botuara në vitin 2018, përurim që përkon me jubileun e pesëdhjetë vjetorit të punës së Institutit Albanologjik, dhe njëzetë vjetorin e Çlirimit të vendit tonë, përcjellë KultPlus.

Tashmë vëllimet shkencore të institutit, që për këto 50 vjet pune janë mbi 600 vëllime, në këtë jave të Albanologjisë do të prezantohen punimet shkencore në fushën e Letërsisë, Lingustikës, Folklorit, Etnografisë dhe Historisë.

Seanca plenare, e konference konferencës së dhjetë (2009 – 2019) të javës së albanologjisë, me panel të përbërë nga Drejtori i Institutit Hysen Matoshi, Leontina Gega – Musa dhe Lulëzim LajÇi e bënë hapjen dhe prezantuan titujt e punës shkencore të vitit 2018, ku në fjalën hapëse z.Hysen Matoshi u shpreh që puna e Institutit të Albanologjisë, me adaptimin e praktikave shumë të sukseshshme  të një aktiviteti shumëdisiplinar albanologjik.

“Synimi themelor ka qenë një konferencë që do të japë mundësi për prezantimin e rezultateve shkencore punonjësve të Institutit dhe të institucioneve të tjera albanologjike të vendit dhe rajonit, duke parakumtuar në rend të parë hapsiren etnike shqiptare por edhe kontributet e albanologëve dhe studiuesve të spikatur në radhët e kombeve të tjera.”, u shpreh z. Matoshi në fjalën e tij hapëse.

Kumtesat shkencore të këtyre dhjetë vjetëve kanë qenë nga fusha e gjuhësisë, letërsisë, folklorit, historia, etnologjia, etnomuzikologjia, arkeologjia, marrëdhëniet ndërkulturore historike të shqiptarëve me të tjerët.

Në tetë edicione janë mbajtur sipas parimeve të sesioneve të veÇanta, për letërsinë, gjuhësinë, historinë, folklorin dhe etnologjinë, ndërsa dy sosh janë konceptuar si aktivitete unike, konferenca jubilare Shekulli i shtetit shqiptar, kushtuar 100 vjetorit të shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë, dhe Skënderbeu dhe epoka e tij mbajtur në vitin e kaluar, për 550 vjetorin e vdekjes së Gjergj Kastriotit – Skënderbeut.

Rezultate e shkëmbimeve të përvojave studimore, sjellja e risive shkencore dhe zbatimi i metodave moderne të kërkimeve shkencore dhe prezantimi i tyre, në një kontekst debatimi të gjithëanshëm, me synim botimin e kumtesave, e përcjellë punën e Institutit Albanologjik, ku këtë javë të Albanologjisë prezantohen tetë edicionet e javës, me gjashtëmbëdhjetë vëllimet e punimeve shkencore.

Ndër pjesëmarrës të konferencës shkencore, dallohen edhe studiuesit e njohur të kulturës shqiptare, si Rexhep Qosja, Jani Thomai, Xhevat Lloshi, Jorgji Gjinari, Isa BajÇinca, Agim Vinca, Floresha Dado etj.

Në kuadër të konferencës së sivjetme, do të prezantohen 95 kumtesa, të ndara në pesë sesione të konceptuara nga degët e institutit.

Prezantimin e punimeve shkencore të kësaj konference e bëri Lulëzim LajÇi, ku përmenden vëllimet si, Gjurmimet Albanologjike, tri vëllime (studime shkencore, recensione, kronika dhe kontribute të tjera), Revista për kulturën e gjuhës Gjuha Shqipe, në tre numra, veprat e linguistikës, Fjalori i fjalëve dhe shprehjes së Kosovës, i gjuhëtarit Qemajl Murati, botimi i veprës Shefkije Islamaj, shkrime të saj dhe shkrime për krijimtarinë e saj.

Monografia e autorit Sejdi Gashi, me titull Aerali gjuhësor i Istogut me rrethinë, ishte studimi që u prezantua nga Instituti i Albanologjisë, me interes nga fusha e Gjuhësisë dhe etnografisë, u prezantua gjithashtu edhe Kompetenca komunikuese e nxënësve në Kosovë, e autores Vjosa Osmani.

Në këtë seancë plenare u prezantuan gjithashtu>

Vëllimi fjalë dhe njësi frazeologjike nga rajoni i Llapit – Shpresa Ismajli

Tranzicion dhe transformim – Sali BytyÇi

Kalendari kombiar 1897 – 1928 – kumtesat të lexuara nga Hysen Matoshi, Rexhep Qosja, Shefkije Islamaj, Genc Luarasi.

Shqipëria dhe Çështja kombëtare 1929 – 1939

Kosova gjatë viteve 1912 – 1915 – Shpend Avdiu

Arbëreshët e Zarës, historia dhe etnokultura- sesioni shkencor i X i mbajtur në Institutin Albanologjik në Prishtinë.

Studime për folklorin III, ndihmesë për eposin e kreshnikëve- Zymer Neziri

Katalogu Lirinë e gjeta këtu, mbi bibliografinë dhe evidentimin e kronologjisë së veprave mbi Skënderbeun.

Në fjalën e nderit zv.ministri i Arsimit, Shknecës dhe Teknologjisë Heset Sahiti, u shpreh “Institui i Albanologjisë, ai i Historisë dhe Akademia e shkencave, kanë bërë një punë të madhe në procesin shkencor, në vëllimet e botuara të këtyre institucioneve, duke bërë progres në fushën e arsimit dhe shkencës., dhe në emër të institucionit që ai përfaqëson, institucionet e lart përmendura, kanë gjithmonë derën hapur, në projektet e tyre të radhës.”

Java e albanologjisë do të vazhdoj deri me 19 qershor, ku në sesionet e ndara do të prezantohet puna e studiuesve dhe e Institutit të Albanologjisë/VisarShabani/KultPlus.

Instituti Albanologjik nderon me konferencë jubilare gjuhëtarët Xhevat Lloshi dhe Emil Lafe

Posted on by KultPlus

Instituti Albanologjik i Prishtinës do të organizojë një konferencë jubilare – shkencore për të shënuar 80 vjetorin e lindjes së kolosëve të gjuhësisë shqiptare, Xhevat Lloshit dhe Emil Lafes, përcjellë KultPlus.

Konferenca do të mbahet këtë të premte, më 21 shtator, në ora 11:00, në institut dhe pritet të marrin pjesë studiues të njohur të gjuhësisë shqiptare.

Seanca do të drejtohet nga: Qemal Murati, Shefkije Islamaj, Rami Memushaj dhe Hysen Matoshi.

Ky i fundit ka pohuar se gjatë këaj konference një ditore do të flitet për kontributin dhe rëndësinë e rezultateve shkencore të këtyre dy studiuesve. /KultPlus.com

Sot mbahet simpoziumi “Lahutarët e Sanxhakut të Pazarit të Ri”

Posted on by Kult Plus

Simpoziumi ka filluar sot në ora 9.00 dhe do ndahet në dy sesione, të para ditës dhe pas ditës, i cili do të mbahet në Institutin Albanologjik në Prishtinë, shkruan KultPlus.

Simpozium: Lahutarët e Sanxhakut të Pazarit të Ri, synon të prezantoj gjendjen e këngës epike sot dhe në të kaluarën. Hulumtuesit do të referojnë hulumtimet e tyre për pasardhësit e lahutarëve të njohur Avdo Megjedoviq, Salih Uglla (Uglanin), dhe të tjerëve.
Këngët shqiptare të Eposit të Kreshnikëve janë cikël këngësh epike heroike legjendare. Ato radhitën ndër shtyllat më të rëndësishme artistike të kulturës shpirtërore të shqiptarëve. Nuk janë të panjohura këngët e kreshnikëve të cilat u kënduan jo vetëm te Shqiptarët por që u bartën edhe te boshnjakët. Në përhapjen e këngëve epike, te Boshnjakët ndikuan lahutarët e Sanxhakut siç ishin Avdo Megjedoviq, Salih Uglla (Uglanin),Murat agë Kurtagaj (Kurtagić), Husë Qorri Husoviq (Ćor Huso Husović), Ashir Qorraj (Ćorović), Kasum Rebronja, Xhemajl Arnauti (Arnautoviq), Ibro Musiqi, Xhyl Bahu (Bahović) etj. Në Amerikë, në Universitetin e Harvardit, Milman Parry ka koleksionin e vet me këngë të viteve ’30, kryesisht të letërsisë gojore të traditës myslimane-boshnjake dhe shqiptare.

Simpoziumi do të tuboj hulumtues nga të gjitha Universitet dhe institutet prestigjioze kombëtare dhe ndërkombëtare, të cilët me hulumtimet e tyre do të ndriçojnë këngën epike shqiptare në Sanxhak , me theks të veçantë ndriçimin dhe përmirësimin e gabimeve që janë bërë në të kaluarën.

Projekti do të ndikoj në njohjen e opinionit vendor dhe ndërkombëtar më të kaluarën kulturës dhe traditën e popullit shqiptarë në Sanxhakun e Pazarit të Ri dhe më gjerë. Rolin e këngës epike në ruajtjen historisë kombëtare. Hulumtimet që do të prezantohen në këtë simpozium do të botohen. Kontributi i simpoziumit do të jetë i madh për shkencën në përgjithësi sidomos në shkencën e albanologjisë.

Simpoziumi do të sjellë studiues nga shumë universitete prestigjioze dhe do të tubojë njohësit më të shquar të epikologjisë, kjo do të jetë një ngjarje që do të zgjojë interesim të madh edhe të publikut dhe të studentëve tanë në përgjithësi nga trojet shqiptare e edhe me gjerë. Simpoziumi do të ndikoj në masë të duhur te studentët e aktual dhe te ata që vijnë që të merren me këtë lami shkencore, e cila jep kontribut të madh të ngritjes së vetëdijes kombëtare te viset shqiptare që janë pothuajse të asimiluara.
Ky simpozium organizohet nga Shoqata “ Kosova për Sanxhakun” , me përkrahjen e Ministrisë së Kulturës, të Rinisë dhe të Sporteve të Republikës së Kosovës. Më poshtë mund të gjeni programin e plotë për këtë simpozium./ KultPlus.com

Programi:

9.00 Seanca e parë

Kryesia e punës: prof. dr. Zymer Neziri, prof. dr. Sabahajdin Cena, ma. sc. Ismet Azizi, prof. dr. Redžep Shkrijelj

Fjala e mirëseardhjes: Ma.sc. Ismet Azizi, kryetar i shoqatës “Kosova për Sanxhakun”
Fjala përshëndetëse: z. Kujtim Gashi, ministër, MASHT
Fjala e hapjes: Prof. Dr. Adem Zejnullahu

• Prof. Dr. Nicola Scaldaferri, Universiteti i Milanos
“Muji and Gavran Kapetani”, by Salih Ugljanin (Sali Uglla). Remarks
about the musical performance
• Prof. Dr. Rigels Halili,Universiteti i Varshavës
Sanxhaku si nje zonë ndërkufitare – gjeografia, historia dhe tradita e këngës epike
• Prof. Dr. Zymer Neziri, Instituti Albanologjik, Prishtinë
Lahutarët e Sanxhakut të Pazarit të Ri në Koleksionin e Millmen Perit
në Universitetin e Harvardit
• Prof. Dr. Redžep Shkrijelj, Pazari i Ri (Novi Pazar)
Biligvalni guslari iz Sandžaka
• Prof. Dr. Sabahajdin Cena, Universiteti i Prishtinës
Roli i interpretve bilingual në ruajtjen e trashëgimisë epiko-lirike:
Fatima Biberoviq e Koleksionit të Millmen Perit në Harvard
• Prof. Dr. Hamit Xhaferi, Universiteti i Evropës Juglindore, Tetovë
Realiteti autentik në trashëgiminë e Eposit të Kreshnikëve te lahutarët shqiptarë dhe boshnjakë në Sanxhak
• Diskutime

12,00-13.30: dreka

13, 30 Seanca e dytë

Kryesia e punës: prof. dr. Adem Zejnullahu, prof. dr. Rexhep Doçi,
prof. as. dr. Shefqet Hoxha, prof. dr. Hamit Xhaferi

• Prof. Dr. Mazllum Baraliu, Universiteti i Prizrenit
Vështrim i shkurtër recensional përkitazi me disa rapsodë të njohur shqiptarë të Sanxhakut
• Prof. Dr. Rexhep Doçi, Instituti Albanologjik, Prishtinë
Onomastikë shqiptare-boshnjake e Sanxhakut të Pazarit të Ri, sipas këngëve të Koleksionit të Millmen Perit (Milman Parry) në Universitetin e Harvardit
• Ma. sc. Ismet Azizi, Gjilan
Popullarizimi i Sanxhakut të Pazarit të Ri nëpërmjet lahutarëve të tij,
në Koleksionin e Millmen Perit (Milman Parry) në Universitetin e Harvardit
• Dr. sc. Harun Crnovršanin, Pazari i Ri (Novi Pazar)
Poznati sandžački guslari, sa posebnim osvrtom na Džemaila Arnautovića (1925-2017)
• Ma. sc. Fitim Veliu, Prishtinë
Kryelahutarët e Sanxhakut të Pazarit të Ri, Salih Uglla dhe Avdullah Zeneli, në studimet e deritashme të Zymer Nezirit
• Prof. Dr. Adem Zejnullahu, Instituti Albanologjik, Prishtinë
Tragjika e vëllezërve Kastrati dhe e vëllezërve Muriqi në dy balada historike
• Prof. as. Dr. Shefqet Hoxha, Tiranë
Jemin Zeneli (Ukperaj), bartës i njohur i Eposit të Kreshnikëve në krahinën e Hasit të Brinjës
• Ma. sc. Izet Duraku, Tiranë
Portreti i Qamil Hoxhës (1908-1989), bashkëpunëtor i studiuesit amerikan Albert Lord

Fjala e mbylljes: Prof. Dr. Zymer Neziri

*Leximi i kumtesës: deri në 10 minuta.
*Diskutimi: deri në 3 minuta.
*Versioni për shtyp: 1 tabak autori (28 mijë karaktere), dorëzohet deri më 8.12.2018./ KultPlus.com

Qosja: Nga Instituti Albanologjik është bërë rezistencë ndaj Serbisë dhe Jugosllavisë

Posted on by KultPlus

Në shënimin e rithemelimit të këtij institucioni, organizatorët kanë prezantuar katër drejtuesit e këtij institucioni, nëpër periudha të ndryshme kohore, shkruan KultPlus.

Gili Hoxhaj

Sot Instituti Albanologjik i Kosovës mbajti një Akademi solemne me anë të se cilës u festua pesëdhjetëvjetori i rithemelimit të Institutit Albanologjik të Kosovës, shkruan KultPlus.
Ky institut kishte mbledhur katër drejtues të këtij institucioni gjatë këtij gjysmë shekulli: Rexhep Qosja, Sadri Fetiu, Fazli Syla, ndërsa i pari që mori fjalën në këtë ceremoni ishte drejtuesi i tanishëm i këtij institucioni, Hysen Matoshi.

Ai në fjalën e tij u shpreh se ky takim është mbledhur për të shënuar një jubile të veçantë dhe për të theksuar disa nga shenjat identifikuese të arritjeve të këtij institucioni kërkimor shkencor që janë të lidhura me kontekste specifike, shoqërore dhe kombëtare. Ai në fjalën e tij tha se themelimi i institutit në vitin 1953 dhe mbyllja e tij vetëm pas dy vitesh të funksionimi shënojnë përpjekjen e parë për krijimin e kapaciteteve institucionale në fushën e studimeve shqiptare në Kosovën e atëhershme.

“Rithemelimi i institucionit u përcoll me një intensitet tjetër të funksionalizimit qoftë në planin e strukturimit të tij, qoftë në planin e aktiviteteve dhe të botimeve shkencore”, u shpreh Matoshi sot në fjalën e tij. Ai shtoi se falë punës së palodhshme të 134 punonjësve që shprehin dijen, kreativitetin dhe punën e palodhshme, sot pas pesëdhjetë vitesh mund të flasim për arritje të konsiderueshme në Institutin e studimeve Albanologjike.

Disa nga arritjet e këtij institucioni përfshijnë 610 vëllime me botime albanologjike, revista, monografi, materiale studimore ku përfshin 152 numra të revistës “Gjurmime albanologjike”, 75 numra të revistës “Gjuha shqipe”, 14 vëllime të materialeve të konferencës “Java e albanologjisë”, 27 vëllime me folklor shqiptar, dhjetëra fjalorë të gjuhës shqipe, kompleti akademik i Rexhep Qoses prej 40 veprave, është përgatitur për botim kompleti i Anton Cettës. Pas tij fjalën e mori akademiiku Rexhep Qosja, i cili u shpreh se në këtë pesëdhjetë vjetor theksoi mospraninë e përfaqësuesve të institucioneve në celebrimin e këtij pesëdhjetë vjetori të Institutit Albanologjik.

“Në këtë pesëdhjetëvjetor nuk po shoh asnjë përfaqësues, asnjë financues të Institutit, kjo do të thotë se institucionet shtetërore munden pa Institutin, unë them jo, sepse Instituti mundet pa ta, sepse ata kanë mandat të përkohshëm, por studiuesit ata që punojnë në institut, krijueset e arteve kanë mandat të përjetshme dhe i ftoj të gjithë ata që punojnë në Institut se kontratat e tyre mund të jenë të përhershme nëse ata bëhen krijues të dalluar”, ishin fjalët e Rexhep Qoses në fjalimin e tij sot në Institutin Albanologjik të Kosovës.

Ai tutje u shpreh se ky institut është tejet i rëndësishëm, pasi që ka qenë edhe vendi ku është zhvilluar një pjesë e rezistencës politike, intelektuale dhe ideologjike. “ Pas vitit 1968, dhe veçmas gjatë vitit 1981 në këtë Institut është bërë rezistencë ndaj Serbisë dhe Jugosllavisë”, ai tutje shtoi se shkrimet që janë shkruar në këtë Institut kanë bërë jehonë edhe në botë, ku janë marrë informatat e para për gjendjen e atëhershme në Jugosllavi.

Qosja po ashtu shtoi se ky Institut është i rëndësishëm për Kosovën jo vetëm me punën e tij kërkimore por edhe me jetëshkrimin dhe biografinë e tij institucionale me të cilën ka luajtur rol të madh në emancipimin e Kosovës në atë kohë. Ai tha se ky institucion është i rëndësishëm për krejt popullin shqiptar, jo vetëm për punën kërkimore por edhe për faktin se ka vënë në pah dhe e ka bërë të dukshme thesarin e popullit të shqiptarëve në Jugosllavinë e atëhershme.

“Ky institucion ka bërë një punë kolosale me rëndësi të jashtëzakonshme pasi që e ka ruajtur e ka sistemuar, e ka mbrojtur dhe e ka vënë ku duhet në pjesë të madhe të traditës sonë kulturore “, tha Qosja.

Pas tij fjalën e mori, Xhavit Jashari – përfaqësues i shoqatave të dala nga lufta, tha se Instituti Albanologjik gjatë gjithë veprimtarisë së tij shkencore dhe kombëtare është dëshmuar në lidhjen e tij parimore të projekteve në mbrojtjen e identitetit shqiptar, duke shtuar se ka qenë institucion ku janë afirmuar idetë e luftës për liri. Me këtë rast Jashari po ashtu ndau një mirënjohje për Institutin Albanologjik të Kosovës, Hysen Matoshit.

Ai me të pranuar këtë mirënjohje u shpreh se kjo mirënjohje e obligon edhe më tutje punën e këtij Institucioni./ KultPlus.com

50 vjetori i rithemelimit të Institutit Albanologjik të Kosovës

Posted on by Kult Plus

Nesër më 27 dhjetor, Instituti Albanologjik në Prishtinë, feston 50 vjetorin e rithemelimit, shkruan KultPlus.

Për nder të këtij përvjetori ky institute mbanë një Akademi Solemne në ambientet e tij, më 27 dhjetor me fillim nga ora 11:00./ KultPlus.com