“Ende pres tek Furra e Qerimit, vendi jonë i takimit” (VIDEO)

Furra e Qerimit në Prishtinë dikur ka qenë vendtakim për qytetarët.

Furra e Qerimit, e cila edhe sot funksionon në Prishtinë ndonëse në më pak lokacione dhe më pak e zëshme ndër popull se dikur, dikur ka qenë një vend në formën e një nën-kulture në Kosovë.

Armend Rexhepagiqi, në vitin 1998 ia kushton kësaj Furre të famshme një këngë e cila edhe sot dëgjohet me ëndje.

Refreni “o ende pres tek Furra e Qerimit, vendi jonë i takimit” dëgjohet shpesh në radio por edhe nga dëshira kureshtare e dëgjuesve shqiptarë.
Armendi këtë këngë e ka kënduar për vite me radhë, dhe po ta sillte edhe sot do të dukej sikur këngë e re dhe shumë aktuale.

Furra e Qerimit është njohur gjithmonë si furrë e bukës prej së cilës nuk harrohen lehtë jo vetëm byrekët, por edhe ushqimet tjera. Produktet e bukës gjithmonë janë kërkuar për herë të parë në Furrën e Qerimit, ndërsa fakti që një artist si Armendi e ka inkuadruar këtë furrë në një prej këngëve të tij flet më shumë për rëndësinë e kësaj furre dhe një gjeneratë që është takuar afër kësaj Furre. / KultPlus.com

Merita Halili rrëfen dhimbjen e madhe: Kam humbur babanë, vëllain, por ikja e…

Mbretëresha e muzikës popullore qytetare, Merita Halili, e ftuar në programin “Lart e Poshtë” në “RTSH1-HD”, ka folur për herë të parë për humbjen e nënës se saj dy vite te shkuara.

“Përpara nënës kam humbur vëllain, ai iku shumë i ri dhe nëna nuk mundi të duronte… E kam përjetuar shumë keq. Unë e kam humbur shumë e re babanë, por ikja e nënës ishte akoma dhe më e vështirë”, – ka rrëfyer Halili.

Ajo ka folur gjithashtu për projektet e reja, që shumë shpejt do të shohin dritën e publikimit. Bashkë me Meritën në studio ka qenë dhe bashkëshorti i saj, Raif Hyseni, ku nuk kanë munguar rrëfimet për veprimtarinë e përbashkët dhe historinë e tyre 27-vjeçare.

https://www.youtube.com/watch?v=q6SKtrp8E68

Sonte në Sarajevë, premiera e filmit shqiptar “Dita zë fill”

Gentian Koçi, duhet të jetë në ethet e premierrës, pasi që, pikërisht sonte audienca e Festivalit të Filmit në Sarajevë ka privilegjin që të shijojë rrëfimin e këtij filmi, shkruan KultPlus.

Filmi “Dita zë fill”, është filmi i vetëm shqiptar që është në garën zyrtare të këtij festivali, duke u përballë me regjisorë shumë të njohur, të cilët do të prezantohen këtë vit.

Në këtë film me rolet e tyre luajnë aktorët: Ornela Kapetani, Suzana Prifti, Kasem Hoxha, Hremes Kasimati, Adele Gjoka… Filmi “Dita zë fill”, do të shfaqet edhe të hënën, po në këtë festival./KultPlus.com

A ka histori më të dhimbshme se ajo e Hyrie Hanës?

Hyrie Hana do të kalonte një jetë të vështirë për shkak të sëmundjeve që i erdhën viteve të fundit.

Siç shkruan Sanije Gashi në librin “Ecje nëpër kujtesë”, Hyrie Hana – kjo aktore e njohur shqiptare, hoqi shumë në jetë nga UDB-ja serbe por edhe ishte veprimtare e njohur dhe e pashoqe.

Një ndër gratë e para aktore në Kosovë, Hyrie Hana ka një histori të mundimshme në ditarin e jetës së saj, shkruan KultPlus.

Ishte e bija e Gjylies dhe e Shyqyri Hanës. Gjatë Luftës së Dytë Botërore ishte pjesëtare e Aradhës Partizane Bajram Curri. Pas përfundimit të Luftës do të filloj punën si spikere në Radio Prishtina dhe nga viti 1947 do të inkuadrohet si aktore në Teatrin Profesional të Prishtinës dhe së bashku me Meribane Shalën dhe Katarina Josipin do të jenë ndër aktoret e para në Kosovë. Në Teatrin Profesional të Prishtinës nuk qëndron gjatë sepse ishte motër e “armikut të popullit” Xheladin Hana. Më 1953, me ndihmën e aktorit Shaban Gashi pranohet aktore në Teatrin e Pakicave në Shkup. Aty luajti “E shoqja e Hasan Agës”, “Besa” e Sami Frashërit – Vahiden, tek Koshtana – nënën etj.
Sanije Gashi, një grua së cilës i detyrohemi për një libër ku janë përfshirë gratë më të njohura dhe të suksesshme shqiptare, tregon për Hyrien dhe për të arriturat e të bëmat e saj.

Në vitin 1945 Hyrie Hana nisë punën si spikere në Radio Prizren, ndërsa më pas transferohet edhe në Prishtinë. Dikur martohet me Ali Boletinin, shkon nuse në shtëpinë e Boletinëve.

Më 1961 e burgosur për herë të dytë, e mban dënimin në Pozharevc deri më 1966, si pjesëtare e Organizatës Lëvizja për Liri dhe Bashkim Kombëtar. Për herë të tretë u burgos më 1970, u dënua dhe e vuajti dënimin në burgun e Pejës. Hyrie Hana ishte “një atdhetare tepër e veçantë, e cila gjatë tërë jetës së saj vetëm i dha dhe asgjë nuk i morri Kosovës. Ajo la në dorëshkrim veprën, “Kujtime – Automonografi”, të cilat u botuan pas vdekjes së saj, në Prishtinë, më 2008.

Në dosjet e saj të fryra me lloj – lloj akuzash, që i kishte të hapura në Prishtinë, Beograd, Pozharevc, Pejë e gjetiu s’kishte asnjë provë të vërtetuar, por e mbanin në burgje. Donin ta thyenin, por kishin hasur në person që nuk përkulej para asnjë sprove. Gjatë hetuesisë dhe seancave gjyqësore, ajo kurrë dhe asgjë s’kishte pranuar. Asnjëherë as që ia kishte përmendur emrin. Ky qëndrim i saj i bënte të tërboheshin hetuesit, të cilët donin ta kryqëzonin.

Hyrie Hana mbyll sytë më 2 korrik të vitit 2004, në moshën 75 vjeçare. Këtu, shkruan Sanije Gashi, përfundon “Jeta ime plot mundime”, një jetë e mundimshme e Hyries.

Posta e Kosovës ka hedhur në qarkullim emisionin e ri të pullave postare në kuadër të tematikës “Femra të shquara kosovare, ku pos Xhevë Krasniqit – Lladrovcit e Katarina Josipit është edhe e pathyeshmja Hyrije Hana, – Populli i Kosovës është krenar me kontributin e jashtëzakonshëm të tyre në çështjen kombëtare dhe të artit skenik. – shkruan në komunikatën e Postës së Kosovës duke vazhduar se të tria kanë lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e vendit tonë. / KultPlus.com

Veliu: Policia e Kosovës kërkoi largimin e flamurit nga shtatorja e Skënderbeut

Policia e Kosovës do duhej të ndërmarr masa ndaj atyre që e kanë dëmtuar dhe përdhos monumentin e kryeheroit kombëtar, dhe kurrsesi jo ndaj nesh, që me mjete personale rregulluam dëmtimet, ka thënë Tahir Veliu, kryetar i Lëvizjes për Shqipëri të Bashkuar, shkruan KultPlus.

Lëvizja për Shqipëri të Bashkuar ka rregulluar disa shkronja dhe numra të monumentit të heroit Gjergj Kastrioti në Prishtinë, sikurse edhe kanë vendosur dy elemente tjera kombëtare, flamurin kombëtar dhe hartën e Shqipërisë së Bashkuar.

Dhe pikërisht kjo iniciativë nuk ka kaluar edhe pa ndërhyrjen e Policisë së Kosovës, të cilët, kanë shoqëruar për në polici, kryetarin e kësaj Lëvizje, Tahir Veliun.
Mirëpo për ndodhinë e së shtunës, tashmë ka reaguar Tahir Veliu, i cili ka dhënë disa sqarime rreth nismës së LSHB-së për rregullimin e pllakës së Monumentit të kryeheroit Gjergj Kastriotit.
Ai nëpërmjet rrjetit social facebook ka shkruar në pesë pika , mbi inicativën për rregullimin e këtij monumenti.

1.Dëmtimet, qofshin ato nga faktori njeri apo natyror, ka afër një vit që organet kompetente nuk i kanë rregulluar, prandaj kemi ndërhyr ne.
2. Leja për rregullimin e asaj pllake, natyrisht që është kërkuar.
3. Acarimi i situatës së djeshmi erdhi pasiqë policia kërkonte largimin e menjëhershëm të flamurit nga pllaka dhe natyrisht kjo u kundërshtua nga anëtarët e LSHB-së dhe të pranishmit tjerë.
4. Policia e Kosovës do duhej të ndërmarr masa ndaj atyre që e kanë dëmtuar dhe përdhos monumentin e kryeheroit kombëtar, dhe kurrsesi jo ndaj nesh, që me mjete personale rregulluam dëmtimet.
5. LSHB mbështet shtetin e të drejtës, por kurrsesi nuk lejojmë dhunimin e figurave kombëtare dhe tendecat për deshqiptarizimin e tjetërsimin tonë kombëtar, ka shkruar ai në facebook./ KultPlus.com

37 vjetori i vdekjes së gjuhëtarit, Eqrem Çabej

Eqrem Çabej është një ndër përfaqësuesit më të shquar të gjuhësisë shqiptare. Ai lindi më 7 gusht 1908 në Gjirokastër, ku mori dhe mësimet e para. Pasi kreu gjimnazin në Klagenfurt të Austrisë, ndoqi studimet e larta për gjuhësi krahasuese indoevropiane dhe albanalogji në Universitetin e Gracit e më pas në Universitetin e Vjenës.

Në vitin 1933, Eqrem Çabej diplomohet Doktor në filozofi. Pasi kthehet në Shqipëri punon si mësues në disa shkolla të mesme e më pas në Institutin e Shkencave, ku ishte ndër pedagogët e parë të Institutit të Lartë Pedagogjik Dyvjecar, gjithashtu si dhe pedagog në Universitetin e Tiranës e në Institutin e Gjuhësisë dhe Letërsisë.

Veprimtaria shkencore e Eqrem Çabej u shtjellua kryesisht në gjuhësi, por u shtri dhe në folklor, etnografi, histori të letërsisë. Një rëndësi tepër të madhe ka puna e studimet e tij në problemet dhe prejardhjen e gjuhës shqipe, marrëdhëniet e saj me gjuhët e tjera indoevropiane dhe me gjuhët ballkanike. Disa nga veprat e tij janë Hyrje në Indoevropianistikë, Studime etimologjike në fushën e shqipes, Hyrja në historinë e gjuhës shqipe, Fonetika historike e shqipes, Shqiptarët midis Perëndimit dhe Lindjes, Meshari i Gjon Buzukut, etj.

Në studimet e tij Eqrem Çabej argumentoi prejardhjen ilire të gjuhës shqipe dhe rëndësinë e saj. Eqrem Çabej është dekoruar me urdhrin Nderi i Kombit. Çabej u specializua në gjuhësinë krahasuese indo-evropiane. Veprimtarinë shkencore e shtjelloi në gjuhësi, por edhe jashtë saj, në folklor, etnografi dhe histori të letërsisë. Vend zenë studimet etimologjike dhe leksikologjike historike, dialektologjia e onomastikës si edhe kodifikimi i gjuhës letrare.

Eqrem Çabej ka dhënë një ndihmë të çmuar me një varg sqarimesh etimologjike gjatë hartimit të Fjalorit të gjuhës shqipe të botuar në Tiranë më 1980. Vdiq në Romë më 1980. Universiteti i Gjirokastrës mban emrin Eqrem Çabej./KultPlus.com

Edi Mehana sfidohet edhe si regjisor, përfundon xhirimet e filmit “The Pride”

Aktori kosovar Edi Mehana, pas roleve të shumta në seriale dhe filma amerikanë, tashmë ka vendosur të sfidohet edhe prej një këndi tjetër, atij të regjisorit, shkruan KultPlus.

“The Pride”, është filmi i metrazhit të shkurtër që tashmë ka përfunduar xhirimet, ku për skenaristë, sipas njoftimeve të vet Mehanës, ka Virtyt Kelmendin e Edi Mehana.

Në këtë film me rolet e tyre luajnë aktorët: Charles Tiedje, Dominic Capone, Doug Mcdade, Chris Maher, Gabija Guzauskaite, James Fuller, Kenny Lone Eagle, Harold Dennis, Luis Centeno e Edi Mehana./KultPlus.com

“Zâ Festival” sjellë katër artistë shqiptarë

Në ditët më të nxehta të vitit, nga kurora më e lartë e natyrës shqiptare, do të kumbojë muzikë dhe rrëfenja nën hijen e malit, shkruan KultPlus.

Më 26 gusht, edicioni i parë i Zâ Festival mbledh në Theth kantautorët më të mirë të muzikës shqipe: Elina Duni, Shpat Deda e Vlashent Sata do të performojnë në të parin festival që i dedikohet trashgimisë natyrore të Alpeve Shqiptare.

“Shpirti i Zâ Festival është i gjithë thesari gojor i “Bjeshkëve të Nâmuna”. Në skenën e festivalit, aktori i njohur edhe në nivel ndërkombëtare Arben Bajraktaraj do të na rrëfejë gojëdhënat, tregimet, legjendat dhe përrallat e moçme, si trashgimia më e vyer e paraardhësve tanë në këto vise”, thuhet nga organizatorët.

Ky festival premton të krijojë atmosferën e duhur për të shijuar traditën dhe natyrën e rrallë të Thethit. Një event që zhvesh nga harresa bukuritë e paçmuara të Alpeve. Zâ Festival, Theth, 26 gusht – Muzikë dhe rrëfenja nën hijen e malit. Festivali do të zhvillohet pranë Kishës në Theth.
Hyrja është e lirë për të gjithë pjesëmarrësit./KultPlus.com

Parfumi i dorëshkrimeve

Nga Dr. Mimoza Ahmeti

Prej vitesh, një nga dorëshkrimet që i reziston kohës dhe të gjitha transferimeve të mia banesore, është ai i poezive të Kavafisit, autor që sa herë kam nevojë për një rihyrje në vetvete, futem në dhomën e librave dhe e rimar. Ai është i printuar në letër rozë të ndezur vakët dhe në disa vende faqet janë egrasitur nga myqet e dyshemeve e mureve nëpër stinë.

Dorëshkrimet janë një jetë e padukshme, ato i shfaq publikimi, por jo të gjitha. Një pjesë e tyre mbeten të pashfaqshme për shumë vite; letrat marrin aromat e kohës dhe prekjet e gishtërinjve që i shkruan apo i takuan ato. Dorëshkrime të përgjumura mund të ketë në jetën e çdo njeriu. Në fakt ato janë aty për një zgjim të veçantë. Kanë mbetur të papublikuara pikërisht për arsyen e një zgjimi individual dhe jo kolektiv. Efekti i tyre ndihet sa herë që ripreken. Dikush mund t’i quajë kujtime, por kjo fjalë nuk thotë asgjë në të vërtetë.

Fakti që mbeten të pashfaqshme flet për një pris gjuhësor që nuk identifikohet lirshëm, që gjen pengim, qoftë dhe parehati, ndoshta dyshim, nga atutori apo mediatori që i shtiu në dorë.
Prej vitesh një nga dorëshkrimet që i reziston kohës dhe të gjitha transferimeve të mia banesore, është ai i poezive të Kavafisit, autor që sa herë kam nevojë për një rihyrje në vetvete, futem në dhomën e librave dhe e rimarr. Ai është i printuar në letër rozë të ndezur vakët dhe në disa vende faqet kanë egrasitur nga myqet e dyshemeve e mureve nëpër stinë.

Këtë dorëshkrim ma dha para shumë vitesh Aurel Plasari, përkthime të tijat këto poezi, kaq fine e të shkrira me fjalën, saqë me gjithë sqimtarinë që Aureli ushtron për frazën, në veprat e tij dhe në ato që përkthen, ky dorëshkrim të sjell kënaqësi të pafundme kur e lexon, si asnjë tjetër, madje edhe më vonë, një përfshirje thuajse shqisore me shpirtin e rrjedhshëm të Kavafit. Prej përkthimit fjala shfaqet e përsosur se u përputh shpirtërisht me atë të përkthyesit dhe kjo mund të përbëjë një rikrijim të veprës, siç është ky rast!

Epshet

Si trupa të bukur të vdekurish që s’u plakën
varrosur me vaje në mauzole të mrekullueshëm,
me trëndafilat te këmbët dhe jaseminë te kryet,
kështu ngjajnë epshet që shkuan e që vanë
kurrë pa u përmbushur, kurrë pa e mbërritur
një natë kënaqësie, një mëngjes plot dritë.

Zymni e Jasonit…

Të plakurit e trupit tim dhe të fytyrës sime
është plagë e një kame të tmerrshme.
S’kam kurrfarë rezinjate.
Te ti mbaj shpresë, Art i Poezisë,
që nga barnat diçka vesh merr,
nga mjetet për të trullosur dhembjen me fjalën e fantazisë.
Është plagë e një kame të tmerrshme.
Sillmë barnat e tua, Art i Poezisë,
Që së paku për një çast të mos ndihet plaga.

Shpresëhumbje

E humbi përgjithnjë. Dhe tani kërkon
në buzët e çdo dashnori të ri
buzët e tij, në kapërthim me çdo
dashnor të ri kërkon të rrejë veten
kinse është po ai, kinse i jepet po atij.

E humbi përgjithnjë, si të mos kish ekzistuar.
Se donte, i tha ai, të shpëtonte veten
nga damk’ e keqe e epshit të sëmurë,
nga damk’ e keqe e epshit të turpshëm.
ishte ende në kohë, i tha, për të shpëtuar.

E humbi përgjithnjë, si të mos kish ekzistuar.
Dhe në fantazinë dhe në kllapinë
në buzët e reja buzët e tij kërkon,
kërkon të ndjejë prapë dashurinë e tij.
(1923)

Disa poezi mbajnë vitin, disa jo. Trallisjen e ndjenjave e mbajnë të gjitha. Trishtimin për ndjenjat që nuk u bënë akt, trishtimin për aktet e mrekullueshme që nuk përsëriten më. Tushin e vetë akteve.
Dashuria fizike dhe bukuria, ndjenjat dhe prekjet e trupave, kanë kaq personalitet dhe janë të përshkrira në mjegullën e Kavafit saqë aty nuk hyn asgjë tjetër, nuk futet dot asgjë tjetër, nuk është e nevojshme fare tjetër gjë, ndoshta vetëm një shtrat, një kandil, një cep dhomë e panjohur. Kjo thjeshtësi e të perceptuarit me magjinë e një mjeshtri, të asaj që është gjithçka në jetën ndjesore, kënaqësia e shqisës nëpërmjet shijimit të vetes prej tjetrit, mungesa e turpit për ta thënë por jo e artit për ta bërë të pavdekshëm, e mbajnë këtë poezi të freskët e dehëse si verë e vjetër e ruajtur në qilarët magjikë të fjalës.
Më duket se ky dorëshkrim më është një dhuratë për të më kujtuar që jam. Pak libra ka në këtë botë që të tregojnë që je. Në literaturën shqipe shumë pak flitet për dashurinë, aq më pak për dashurinë fizike. Ndoshta dhe bëhet pak dashuri në këtë vend. Burrat nuk këndojnë dot apo shkruajnë për dashurinë pa ndier pengim. Ende nuk kemi një literaturë dashurie, dashurie në dy. Atë harrim fizik prej botës që ta jep tjetri me shpit e trup për t’ia dhënë edhe ti. Nuk dihet nga buron kjo ndrydhje. Por të tjerë kanë mundur ta mposhtin këtë ndrydhje e të shfaqen në literaturat e tjera të kulturave të tjera.

Një natë

E varfër dhe e pistë qe dhoma e gjumit,
fshehur mbi tavernën e dyshimtë.
Nga dritarja shihej rrugica
e ndyrë dhe e ngushtë. Që poshtë vinin
zëra punëtorësh
që shtynin kohën duke luajtur letrash.

Atje, në një shtrat të mjerë e rëndomqar
Shtiva në dorë trupin e dashurisë, zotërova buzët
epshërore e të kuqluara vere-
të kuqluara nga aq verë sa dhe tani
kur shkruaj, mbas kaq vjetësh
në shtëpinë time vetmitare, dehem përsëri.
(1915)

Thuhet se poezia e këtij autori u njoh shumë pak sa kohë ai ishte gjallë. Por ajo vetë të jep një impresion përfshirës të jashtëzakonshëm kur e lexon edhe tani. Besimi në mënyrën e të jetuarit, dhe perceptimi i lirë i asaj mënyre, për arsye të besimit, e bëjnë këtë poezi jo vetëm të mrekullueshme por edhe eternale e të thjeshtë.
Nga buron fuqia për të besuar perceptimin tënd dhe për t’iu dedikuar atij? Edhe kjo mbetet një pyetje e mistershme. Por vetë besimi te perceptimi dhe dedikimi ndaj tij, për ta bërë shenjë të pashlyeshme në poezi, sidomos kur është ndjenjë dashurie e mishi, ndërtojnë atë botë embrionale që na kujton të gjithëve jetën intime me dëshirat tona më të thella, rreth të cilave rrotullohet si metaforë gjithë bota e përditshme e madhe civile me zhurmën arrogante të saj pa kuptim dhe smogun altern.

…Refuzimi i madh

Vjen një ditë për disa njerëz
kur duhet të thonë Po-në e madhe a Jo-në e madhe.
Shfaqet shpejt kush ka përbrenda
Jo-në dhe e thotë dhe vijon
përpara me nderin dhe bindjen e vet.
Kush tha Jo, s’pendohet. Në e pyetshin sërishmi
thotë dhe një herë. Por ajo Jo-legjitime-
për gjithë jetën e ka zënë rob.
(1901)

Në Prizren, personat me sindromën Down do të gatuajnë dhe pikturojnë

Down Syndrome Kosova në Prizren është nikoqire e ngjarjes “Pikturë, gatim, integrim social”, ku të pranishmit do të kenë rastin që për së afërmi të shohin shkathtësitë e personave me sindromën Down në gatim e pikturim, shkruan KultPlus.

“Bëhuni pjesë e përpjekjeve tona për integrim social të personave me sindromën Down. Veç tjerash do të keni mundësinë të shijoni artin dhe gatimin e tyre”, thuhet në njofimin e organizatorëve, të cilët njoftojnë se kjo ngjarje do të mbahet të martën në qendrën Down Syndrome Kosova në Prizren.

Ky aktivitet do të mbahet të martën, prej orës 12:00. Ky aktivitet i qendrës së DSK në Prizren organizohet në mbështetje të Ministrisë së Administrimit të Pushtetit Lokal/KultPlus.com

Analizohet rasti më i vjetër i faraonit gjigant

Ekipi i Francesco Galasi, në Universitetin e Cyrihut (UZH), u përqendrua në rastin e Faraonit Sanakht, eshtrat e të cilit u gjetën në vitin 1901 në nekropolin Mastaba K2, pranë Beit Khallaf, Egjipt.

Kërkuesit, në Cyrih, i kanë analizuar kockat që mendohet të jenë të Faraonit Sanakht (rreth 2.650 para Krishtit.). Ky mund të jetë rasti më i vjetër i dokumentuar për gjigantizmin, sipas punës të publikuar në revistën “Lancet – Diabetes & endokrinologji”.

Gjigantët kanë një vend të dukshëm në mitologjinë e popujve të ndryshëm. Ne tani e dimë se gjigantizmi zakonisht rezulton nga sekrecion i tepërt i hormonit Somatotropin, gjatë moshës në rritje, kryesisht për shkak të një tumori të hipofizës.

Ekipi i Francesco Galasi, në Universitetin e Cyrihut (UZH), u përqendrua në rastin e Faraonit Sanakht, eshtrat e të cilit u gjetën në vitin 1901 në nekropolin Mastaba K2, pranë Beit Khallaf, Egjipt. Mbretërimi i tij është i dokumentuar dobët, dhe kishte dyshime në lidhje me atribuimin e eshtrave; ai mund të jetë një zyrtar i lartë.

Në çdo rast, sipas studiuesve, eshtrat e gjatë të duarve dhe këmbëve tregojnë një madhësi mbi mesataren, vlerësuar në 1.87 metra. Faraonët janë ushqyer sigurisht më mirë se populli, por madhësia e tij mbetet e pazakontë, shkruajnë shkencëtarët në Cyrih.

Lartësia mesatare e meshkujve në atë kohë ishte në mes të 1.65 dhe 1.68 metra, njofton albinfo.ch. Prandaj, madhësia e Sanakht-i tejkalon bashkëkohësit e tij me 20 centimetra. Asnjë mumje tjetër mbretërore egjiptiane nuk plotëson kriteret e gjigantizmit.

Sanakht do të jetë rasti më i vjetër regjistruar me këtë patologji. Ai nuk vuante nga ”acromegaly”, thonë studiuesit në përfundim, me që nuk kanë zbuluar ndonjë deformim tipik të kafkës që është tipike e çrregullimit hormonal. Një rast i acromegaly-së 10.000 vjet i vjetër është dokumentuar në rajonin e sotëm New Mexico, në SHBA.

Ermonela Jaho edhe në Buenos Aires

Sopranoja shqiptare sapo ka njoftuar se tashmë e pret një ngjitje e re skenike, shkruan KultPlus.

Pas suksesit të madh në Spanjë, ajo do të prezantohet edhe në Argjentinë, përkatësisht në Shtëpinë Operistike të Buenos Aires, e cila do të paraqitet me shfaqjen opersitike të Verdit “La Traviata”.
Ermonela Jaho në këtë vend do të prezantohet në katër paraqitje, duke përfshirë datat: 12, 15, 17 dhe 19 shtator./KultPlus.com

“Edhe unë jam një vepër arti”, tashmë edhe në çantën e ideatores Soela Zani

11 fëmijë me sidnromën Down, përgjatë vitit 2014 ishin vënë në fokusin e fotografes Soela Zani, e cila nëpërmjet këtyre fëmijëve, kishte rikrijuar kryeveprat botërore, shkruan KultPlus.

Kjo ekspozitë që ishte hapur fillimisht në Tiranë, më pas për tu prezantuar edhe në ballon presidenciale, në atë kohë me president Bujar Nishani, e më pas për tu prezantuar edhe në Itali, kishte marë edhe vëmendjen e medieve prestigjioze, duke shkruar kështu për punën e fotografes Soela Zani, e cila këtë projekt e kishte titulluar “Edhe unë jam një vepër arti”.

Dhe krejt tashti, fotografja shqiptare ka vendosur që këtë projekt që e kishte punuar me aq përkushtim ta ofrojë edhe më afër vetës, duke printuar njërën nga këto fotografi në një çantë dore.
Vetë Soela Zani ka treguar për këtë projekt, e cila me dashuri është shprehur se tashmë ka një çantë të personalizuar./KultPlus.com

Shkëlzen Doli jep detajet e koncertit të madh

Violinisti i njohur shqiptar Shkëlzen Doli rikthehet sërish për publikun shqiptar, në një koncert të pagëzuar “Shkëlzen Doli – Albanian Soul”, që do të mbahet më 23 shtator në sheshin “Skënderbej”.

Njoftimin e ka dhënë vetë artisti në faqen e tij në Facebook ku sqaron se programi i koncertit do të jetë tërësisht me vepra dhe autorë shqiptarë.

“Të dashur miq, bashkatdhetarë dhe simpatizantë të muzikës tonë të bukur shqiptare!-shkruan Doli.- “Me shumë dashuri dhe respekt për Ju, më lejoni t’Ju bëj me dije se më 23 shtator 2017 në Sheshin Skënderbej Tiranë do të zhvilloj për Ju Koncertin Open – Air, “Shkëlzen Doli – Albanian Soul” (muzikë e përzgjedhur shqiptare). Detajet të tjera do të bëhen të ditura për Ju në ditët në vijim”, shkruan Doli.

Kjo shfaqje muzikore do të mirëpresë në sheshin “Skënderbej” artdashës nga të gjitha trojet shqipfolëse dhe diaspora.

Ky koncert pritet ta kthejë Tiranën në datat 22, 23 dhe 24 shtator, në një nga destinacionet turistike më të frekuentuara të Ballkanit.
Prezantimi i fundit dhe shumë mbresëlënës te publiku shqiptar i violinistit Doli ishte ai në Pallatin e Kongreseve, mbrëmjen e 2 janarit.

Në shtator të vitit të kaluar Doli ishte dhe i ftuar special në koncertin e dhënë me rastin e Shenjtërimit të Nënës Terezë në Vatikan. / KultPlus.com

“Buffet Zeljezara”, fitues i DokuFest

Filmi “Buffet Zeljezara”, i regjisorit Goran Devic ka dalë fitues i edicionit të fundit të DokuFest, i cili sapo ka përmbyllur këtë mbrëmje me ndarjen e çmimeve, shkruan KultPlus.

Juria që ka vlerësuar për ndarjen e këtij çmimi ka vlerësuar këtë film si një portret i punuar në mënyrë eksperte të një komuniteti që lufton me realitetet ekonomike të popullatës që po pakësohet. Me shkathtësi kap pronarët e kafenesë dhe vizitorët me humor të hollë dhe një intimitet që tregon se sa e vështirë është t’i thuash lamtumirë shtëpisë. Goran Devic është regjisor kroat, kurse në këtë ceremoni janë dhënë edhe shumë çmime nëpër kategori të ndryshme.

Ndërsa filmat tjetër që janë shpërblyer në kategori tjera janë:

“Çmim Special” në kategorinë për filmin më të mirë ballkanik “Oni samo dolaze i odlaze”.
“Çmim Special” në kategorinë për filmin më të mirë dokumentar ndërkombëtar të metrazhit të gjatë “69 minutes of 86 days”, me regji të Egil Håskjold Larsen.
Filmi më i mirë dokumentar ndërkombëtar u metrazhit të gjatë “El Mar La Mar”, nga Joshua Bonnetta, J.P. Sniadecki.

Filmi më i mirë dokumentar ndërkombëtar i metrazhit të shkurtë “If Only there ëere peace”, nga Carmine Grimaldi, Deniz Tortum.
“Çmim Special” në kategorinë për filmin më të mirë për të drejtat e njeriut “A feeling greater than love”, nga Mary Jirmanus Saba.

Filmi më i mirë për të drejtat e njeriut “The ëat shoë” nga Andreas Dalsgaard, Obaidah Zytoon.
Filmi më i mirë për ambinetin “Ama-San”, nga Cláudia Varejão.
Filmi më i mirë i shkurtë, fituesi i dytë “The chimerical Museum of shifting shapes”, nga Damián Alquichire.

Filmi më i mirë i shkurtë, fituesi i parë “ A droëing Man”, nga Mahdi Fleifel.
“Çmim Special” në kategorinë për garën kombëtare filmi “Ethnophobia”, nga Joan Zhonga.
Filmi më i mirë në garën kombëtare “Sans Le Kosovo”, nga Dea Gjinovci.
Çmimi i audeincës për filmin “Me dasht’ Me dasht’ Me dasht’ nga Ilir Hasanaj. /KultPlus.com

‘Me dasht’ Me dasht’ Me dasht’ nga Ilir Hasanaj merr çmimin e audiencës në DokuFest

Filmi “Me dasht’ Me dasht’ Me dasht’ nga Ilir Hasanj është shpërblyer me çmimin e audiencës, në mbrëmjen e së shtunës në DokuFest, shkruan KultPlus.

Vetë Ilir Hasanaj përgjatë pranimit të këtij çmimi është shprehur të jetë i lumtur për këtë vlerësim nga ana e audiencës./KultPlus.com

Dea Gjinovci, fituese në kategorinë e filmit kombëtar në DokuFest

Me filmin dokumentar ‘Sans le Kosovo’ Dea Gjinovci sapo është shpërblyer me cmimin për filmin më të mirë në kategorinë e filmit kombëtar në DokuFest, që tash për tash është duke ndarë cmimet.

Ky film ka një rrëfim persoanal të regjisores, pasi që filmi bën fjalë për babain e vetë regjisores.
Cmimi është ndarë nga ministrja e Ministrisë së Kulturës, Vlora Dumoshi, e cila me rastin e ndarjes së këtij cmimi ka potencuar edhe rëndësinë e asaj se cdo Qeveri duhet të mbështetë kulturën./KultPlus.com

Problemet në Hekurudhat e Kosovës, lëvizin datat e Festivalit të Filmit “Hyjnesha në Fron”

Problemet financiare në Infrakos kanë rezultuar me pezullimin e linjave në hekurudhat e Kosovës, dhe këto probleme kanë ndikuar që të lëvizin edhe datat e Festivalit të Filmit “Hyjnesha në Fron”, festival që prezanton filmat pikërisht në udhëtimet me tren, shkruan KultPlus.

Organizatorët e këtij festivali kanë njoftuar se bordi i festivalit ka vendosur që të shtyhen datat e mbajtjes së Edicionit të 10-të jubilar të festivalit. “Edicioni i 10-të do të mbahet nga 30 shtatori deri me 4 tetor!”, kanë njoftuar organizatorët/ KultPlus.com

Kanuni i Lekë Dukagjinit përkthehet në spanjisht

Cilat ishin institucionet që funksiononin gjatë periudhës së Kanunit të Lekë Dukagjinit? Mbi çfarë normash dhe dokesh juridike funksiononte shoqëria? Cili ishte foklori dhe etnologjia? Të gjitha këto sot nuk janë më, por mbartin rëndësinë e trashëgimisë së një dokumenti të rëndësishëm ligjvënës për kohën.

Ndërsa tani interes studimi për Kanunin e Lekë Dukagjinit pas një sërë shtetesh ka shfaqur dukshëm edhe Spanja. Duke e përkthyer këtë Kanun në gjuhën e tyre, shkkruan top channel.

“Është hera e parë që kanuni përkthehet në gjuhën spanjolle. Më parë ka qenë përkthyer në gjuhë të ndryshme. Në gjermanisht, në anglisht, në frëngjisht, në serbisht dhe rusisht, dhe kjo ishte hera e parë që lexuesi spanjishtfolës ka mundësi t’i afrohet plotësisht veprës së Kanunit të Lekë Dukagjinit.”, thotë Erisa Ajazi, përkthyese e Kanunit në spanjisht.

Kur përmendim lashtësinë e dokumentit nuk mund as ta distancojmë nga ndikimi që ende edhe sot ka kanuni mbi popullsinë e malësisë së Shqipërisë, në Kosovë, apo dhe vende të tjera ku janë shqiptarët. Pavarësisht se në kohë ai realitet është I largët.

“Kur flasim për Kanunin nuk flasim thjesht për një tekst, por flasim për një realitet të gjallë, i cili ka qenë përcaktues në jetën e shumë brezave. Përmban një strukturë të detajuar të organizimit dhe funksionimit të shoqërisë së asaj kohe. Përmban shumë emërtime.”, thotë Ajazi.

Asgjë nga ato nuk është më aktuale, ndaj nevoja për ta njohur realitetin e asaj kohe, me shtylla si nderi, mikpritja, sjellja dhe fisi, është ajo që po shtyn nxitjen e përkthimit të Kanunit në shumë gjuhë evropiane.

Domethënia hyjnore e inicialeve në përkrenaren e Skënderbeut

Përkrenarja me kurorë mbretërore e Gjergj Kastriotit Skënderbeut, që gjendet në Muzeun Perandorak të Vjenës (Austri), ka trajtë plisi punuar me çelik dhe është e rrethuar me një kurorë mbretërore prej lëkure, stolisur me gjashtë trëndafila të praruar rretherrotull.

Në hapësirat e trëndafilave gjenden gjithashtu të praruara shkronjat latine të stilit gjysmëgotik, me inicialet që vijojnë:

I(hesus) N(azarenus)
P(rincipi) E(mathiae)
R(egi) A(lbanie)
T(errori) O(smanorum)
R(egi) E(piroticum)
BT(enedictum)

Përkrenarja e Skënderbeut.

Jezusi Nazaren
Mretin e Shqipërisë
Tmerrin e Osmanëve
Mbretin e Shqiptarëve
Bekon

Mbi përkrenare gjendet një kokë dhie e praruar, e cila, krahas shqiponjës, prezanton një nga simbolet më të lashta shqiptare. Autorët e këtyre veprave artistike, siç është përkrenarja, shpata, emblema, flamuri, vula, kostumi… na mbeten të panjohur. / KultPlus.com

Anibar vjen me ‘Caffee and Talks’ me qëllim bashkëpunimi me publikun

Gjatë javës së festivalit ‘Anibar’, nga dara 14 deri 20 gusht, çdo ditë në Exit Bar do të mund të takoheni për të diskutuar më shumë për filmat, teknikat, detajet, animacionin, lëvizjet, dhe çdo gjë që i rrethon filmat e animuar, përcjellë KultPlus.

Në linjë me traditën në vendin tonë, në ora 13:00 pihet kafja dhe diskutohen temat ma të preferuara.

Këto janë takime të organizuara me qëllim të bashkimit të publikut me personat që janë prapa filmave. Ky vend do të shërbejë si një mënyrë për tu takuar, për tu përgjigjur pyetjeve, për të shkëmbyer punë, këshilla, punë praktike, dhe eksperiencë në fushën e filmit.
Profesionistë dhe fillestarë do të bashkohen për të diskutuar botën e filmit.

15 Gusht
Meet the Filmmakers: Vladimir Kanic regjisor i “Only Lover leave to Die” (Shfaqja e filmit: Gara Ballkanike, e marte 15 gusht, 20:30, Kinema Liqeni)

16 Gusht
Meet the Filmmakers: Jani Zhonga regjisor i Ethnophobia (Shfaqja e filmit: Gara Ballkanike, 22:00, Kinema Kubat, 15 gusht).

17 Gusht
Meet the Filmmakers: Lora D’Addazio director of “Juliette” (Screening: Lake Cinema, 20:30, August 16)
Presentation: PAF Other visions presentation: distributing and curating by Jiri Nedelka

18 Gusht
Meet the Filmmakers: Tal Kantor regjisore e “In Other Ëords” (Shfaqja e filmit: Gara Studentore 2, Kinema Liqeni, 20:30, 17 gusht)
Prezentim mbi librin “Tëisted Dreams of Central European animation” nga Olga dhe Michal Bobroëski. Organizimi i këtij prezentimi u mundësua nga International Visegrad Fund.

19 Gusht
Meet the filmmakers: Laurene Braibant regjisore e “The Ogre” (Shfaqja e filmit: Gara Studentore 2, Kinema Liqeni, 20:30, 17 gusht)
Alita Serra regjisore e “Chaos, A Fish Tale” (Shfaqja e filmit: Panorama Program, 20:30, Kinema Liqeni, 19 gusht)
Presentation: Procesi i produksionit të “Magneti” nga Arvan Berisha

20 Gusht
Meet the Filmmakers: Natalia Azevedo Andrade regjisore “Hereafter” (Shfaqja e filmit: Panorama Program 2, 20:30, Kinema Liqeni, 19 gusht).
Kleidi Eski regjisor i “Lost Boy and Suicide Girl” (Shfaqja e filmit: Animated Music Video Competition, 16:00, Kinema Jusuf Gervalla, 19 gusht). / KultPlus.com

Besnik Xhemaili pjesë e Bienales Ndërkombëtare të Grafikës në Bullgari

Në Varne të Bullgarisë është hapur Bienali Ndërkombëtar i Grafikës. Në këtë bienale ka marrë pjesë edhe artisti nga Kosova Besnik Xhemaili, shkruan KultPlus.

Kjo Bienale e grafikës këtë vit shënoi edicionin e 19-të dhe mbahet çdo dy vite në Varne.

Ndonëse kanë konkurruar më shumë se 700 grafistë nga mbarë bota, në këtë bienale janë përzgjedhur 475 artistë dhe në mesin e tyre nga Kosova është përzgjedhur punimi “Drunjët” i artistit Besnik Xhemaili.

Xhemaili ka treguar për KultPlus se ky punim është realizuar me tekniken e litografisë.

Bienalja është hapur më 11gushtë dhe do të qëndrojë e hapur deri në fund të muajit shtatorë. / KultPlus.com

Bebe Rexha publikon katër këngë të reja për një ditë (AUDIO)

Bebe Rexha po punon fort për albumin më të ri muzikor. Këngëtarja shqiptare ka arritur të befasojë publikun me projektet e reja që ka sjellë.

Ajo në një ditë tashmë ka publikuar katër këngë të reja, të cilat kanë filluar të pëlqehen, megjithëse, asnjërën nuk e ka shoqëruar me video.

‘Not the one’, ‘Comofrtable’, ‘I got Time’ dhe ‘Meant to be’ mendohet se do jenë pjesë e albumit të saj të titulluar All Your Fault pt.2

Ndërkohë para pak ditësh ajo solli një bashkëpunim me reperët Gucci Mane dhe 2Chainz me ‘That’s it’ që mori pëlqimin e ndjekësve menjëherë. / KultPlus.com

Inva Mula me koncert në Vjenë, përfshihen edhe shumë artistë të famshëm shqiptarë

“Vienna Salutes To Tirana”, është koncerti që do të mbahet në Vjenë të Austrisë, shkruan KultPlus.

Artistja kryesore që do ti paraprijë këtij koncerti është Inva Mula, koncert i cili do të ngërthejë edhe shumë artistë të rëndësishëm shqiptarë si: Genc Tukici, Eno Peci, Olen Cezari e Gëzim Myshketa.

Koncerti do të mbahet në shenjë të marrdhënies diplomatike mes Shqipërisë dhe Austrisë, dhe kjo ngjarje artistike është mbështetë nga Ambasada e Shqipërisë në Vjenë dhe Ambasada e Austrisë në Tiranë.
Koncerti do të mbahet më 16 nëntor, në Konzerthaus të Vjenës, në Mozart- Saal, me fillim në ora 19:30./KultPlus.com