“Bini” i Erblin Nushit fiton çmimin e audiencës në Anna Polis Film Fest

Filmi “BINI”  i regjisorit Erblin Nushi ka fituar çmimin e audiencës për “Filmin më të Mirë të Shkurtër” në Anna Polis Film Fest, shkruan KultPlus.

Këtë lajm e ka bërë të ditur vetë regjisori Erblin Nushi në një postim në Facebook.

“ Kjo është fitorja jonë e katërt dhe çmimi i dytë i audiencës, që do të thotë shumë për mua, sepse arti që krijoj duhet të shihet nga audienca dhe pastaj  t’i prekë ata”, ka shkruar Nushi në postimin e tij.

“Bini” bazohet në ngjarje të vërtetë. Erblin Nushi ka qenë 6-vjeçar kur shpërtheu lufta në Kosovë. Filmin “Bini” e ka realizuar si punim diplome. Ai ka kryer studimet bazike për film “George Mason University” në Fairfax të Virginias në ShBA, ku është zhvendosur bashkë me familjen më 2010.

Në qershor të vitit që shkoi xhirimet i kishte realizuar në Pejë.

Në filmin “Bini”, pos Lurni Krasniqit, në rolin e kryepersonazhit luajnë edhe Artiola Hamdija, Fjolla Nushi, Eshref Durmishi, Armond Morina, Florentina Ademi dhe Elena Shoshi.  / KultPlus.com

Të gjitha grave

Poezi nga Alda Merini

Grua, e brishtë a e bëshme, zanafillë e parajsës,

je fara e fajit

edhe në sytë e Zotit,

megjithë luftërat e tua të shenjta

për emancipim.

E shqyen bukurinë tënde

dhe veç një skelet bukurie mbeti,

që ende hakmarrje këlthet

dhe veç ti ja del

ende të qash.

Pastaj drejtohesh dhe sheh bijtë e tu,

kthehesh dhe pa fjalë mbetesh,

dhe e mrekulluar hesht

dhe atëherë, e madhe bëhesh, sa Toka

dhe me zë të lartë ja merr këngës tënde të dashurisë.

Burimi: Dante

Pranvera e bukur e Zonjave Shqiptare ne Tiranë

Shkruan: Flora Nikolla

Jam e gëzuar e ndihem mirë, kur shoh se zonja shumë te nderuara nga te gjitha trojet shqiptare por edhe nga bota , konfirmojnë nga dita në ditë , pjesmarrjen ne Konferencën Nderkombetare , “Vlera e të qenit grua në shekullin e XXI”, një  nismë e marrë nga Albanian Excellence, në kuadër të  aktivitetetit të saj shumë planësh që po organizon për mbarëvajtjen e gruas panshqiptare nga viti 2016, kur në Nju Jork, nën  kujdesin e Presidentit Bujar Nishani, u nënshkrua , Memorandumi,  “Imazhi i të qënit grua në shekullin e XXI”.

Në emer të Albanian Excellence, i falenderoj nga zemra per pranimin e fteses sonë, për  të qënë së bashku në një konference tre ditore kushtuar gruas mbarëshqiptare ku do të diskutohen  dhe ku do të parashtrohen një tematikë shumë e larmishme idesh me një emerues të përbashkët gruan panshqiptare.

Zonja të nderuara që jetojnë në Maqedoni, Kosovë, Mal të Zi por  edhe nga Preshevë,  Itali, SHBA , kanë konfirmuar deri më tani pjesmarrjen e tyre në këtë konferencë e  cila do të nise me një mbrëmje magjike në Kalanë e Tiranës , në  lokalin Shendeverë , për të vijuar më pas në një  ditë të plotë pune në Hotel Mak Albanian Hotel, ku orë pas orë do të tregohen, shpjegohen, përvijohen histori të vërteta suksesi zonjash kudo ato jetojnë. Por po aq bukur do të jetë dita e 16 prillit,kur të gjitha së bashku do të udhëtojmë drejt Shkodrës, në mikëpritjen e  Kryetares së Bashkisë së Shkodrës, zonjës Voltana Ademi . Një ditë shkodrane,  ku sërish do vijojnë diskutimet sipas rendit të ditës  të planifikuar për tu organizuar nga Albanian Excellence.

Konferenca ndërkombëtare, “Vlera e të qënit grua në shekullin e XXI “,  është një mbledhje e nivelit të lartë me përfaqësuese të zonjave shqiptare të suksesit  nga e gjithë bota  dhe hapësira mbarëshqiptare me qëllim që të parashtrohen  dhe kërkohen politika të reja për të drejtat e gruas  shqiptare kudo ku është dhe jo vetëm , në të gjitha fushat e lartpërmëndura, si një aksion efikas në fuqizimin e figurës  së saj.

Nga kjo Konference do të krijohet Aleancës Globale  e grave shqiptare të suksesit  .

Vijimi i nënshkrimit të  memorandumit të nisur në vitin 2016  në  Nju Jork, “Te jesh grua ne shekullin e XXI”, Vijimi i nënshkrimit të  Peticionit në mbështetje të viktimave të dhunës seksuale në shekullin e XXI si dhe shpalljen e Cmimit të Madh ,

“Zonjat që bëjnë Shqiptarinë”.

Kjo Konferencë  do të shpallë Kongresin  e gruas shqiptare kudo është që do të organizohet në vjeshtën e vitit 2021.

Per gjate tre diteve do te jemi se bashku ne nje maratone idesh, mendimesh, bisedash , takimesh , buzeqeshjesh, miqesish te reja, vendimesh , nenshkrimesh, me nje ide te perbashket per te permiresuar qenesine e gruas panshqiptare kudo eshte

Mire se te vini ne Tirane dhe ne Shkoder ne datat 14 , 15 dhe 16 prill !!!

Jo vetëm për të qënë  së bashku e për t’u konturuar më mirë në jetët tona si gra, zonja, inteletuale, nëna dhe motra , por edhe se pranvera që na mbledh së bashku është  e bukur ne Shqipëri si mendja , zemra dhe fytyra e te gjitha zonjave  shqiptare !!!

Mirëse të vini !!!

Avokatja e parë shqiptare që vuajti burgun e Burrelit dhe përfundoi si fshesaxhie

Sapo ishte diplomuar në Fakultetin e Drejtësisë, në Universitetin e qytetit Alix-en-Provence, kishte marrë “Licenciee en Droit”.

Erifili Bezhani ishte një vajzë nga Vlora që po i ngiste me shpejtësi shkallët e karrierës në Francë, falë rezultateve të shkëlqyera në universitetet franceze. Pas dy vitesh në profesion, Erifili Bezhani do të kthehej në një prej avoktateve të spikatura në Francë. Gjatë ushtrimit të profesionit të avokates në Marsejë, në vitet 1941-1942, Erifili Bezhani u fejua me një avokat të njohur aristokrat francez. Kur ishte në kulmin e lumturisë, nga një fatkeqësi e së motrës Evrinomi, e diplomuar edhe ajo si “Profesore e D’Etudes Francaises“ në të njëjtin universitet, Erifili Bezhani, la pas gjithçka dhe e shoqëroi të motrën për në Shqipëri. Ishte kohë lufte, dimër i vitit 1943, kur dy motrat zbritën në Portin e Vlorës për të mos u larguar më kurrë prej luftës, deri në vdekje.

Historia rrëfehet nga gazetarja Nini Mano, e cila e njeh historinë e Erifili Bezhani, nga babi i saj, kushëri i parë me Erifili Bezhanin.

Pas një qëndrimi në qytetin e lindjes, së bashku me nënën, dy motrat Bezhani largohen nga Vlora dhe në vitin 1944, vendosen në Tiranë. Gjenden shumë shpejt në qendër të grupeve me intelektualë të dalluar shqiptarë, shkolluar në vende të ndryshme të Europës. Në vitet e para të çlirimit, me fillimin e pushkatimeve të nacionalistëve, Erifili kupton se ardhja e PKSH në krye të vendit, nuk ishte rruga që do të vendoste sistemin pluralist demokratik.

Ajo ishte si shumë intelektualë, që bashkë me shkollimin universitar jashtë atdheut, kishin përvetësuar, për fatin e tyre të keq e tragjik, bashkë me normat e edukimit perëndimor, edhe modelin e shoqërive të vërteta demokratike.

“Eshtë një raprezalje e frikshme, jashtë shembullit të vendeve europiane, ndaj duhet ndalur”, shprehej tek të afërmit e vet, Erifili Bezhani. Ajo aktivizohet në lëvizjen antikomuniste të grupimit “Bashkimi Demokrat”, ku bënin pjesë anëtarë të grupit të Deputetëve, Liberal-demokrateve, social-demokratët, etj.

Miqtë e saj të përhershëm me të cilët shoqërohej, ishin intelektualë të njohur të kohës si Gjergj Kokoshi, Thoma Orogollai, doctor Isuf Hysenbegasi, Dhimitër Pasko (Mitrush Kuteli), Qenan Dibra, Musine Kokalari, etj.

Andromaqi Nocka kujtonte: ”Erifili ishte demokrate në shpirt, ashtu sic duhet të jenë sot politikanët. Unë vija nga zonat e lira, rreth vitit 1945, kur takova pas shumë vitesh Erifili Bezhanin. Ishte me Dhimitër Paskon. U ulëm në një lokal dhe të dy, mbaj mend që bisedonin për politikë, rreth rrugëve për vendosjen e demokracisë. Jo vetëm në atë rast, por asnjëherë, Erifili nuk më tërhoqi vëmendjen për bindjet e mia politike, sepse dinte të respektonte çdonjeri. I vetmi faj për të cilin u dënua Erifili, ishte se guxoi të fliste hapur, me zë të lartë vazhdimisht për vendosjen e demokracisë dhe për nevojën e pluralizimit politik në Shqipëri. Kishte një fjalor të pasur, që shoqëronte argumentat rreth këtyre ideve. Aty u kapën edhe në dënimin e saj”.

Në 16 Maj 1947, pas arrestimeve të bujshme të grupit të Deputetëve, të liberal-demokratëve, etj, Erifili Bezhani arrestohet dhe nga fundi i vitit, dënohet me 20 vjet “heqje lirie” nga Gjykata Ushtarake e Tiranës. Dërgohet në burgun famëkeq të Burrelit, duke u rreshtuar në historinë e burgimeve antikomuniste në të 4 femrat e para shqiptare antikomunsite, që provuan bashkë me burgimin, edhe shijen e hidhur, torturat çnjerëzore. Ish i burgosuri politik, vlonjati Hysni Alimerko, shkruan në kujtimet e tij: ”Erifili u dënua pothuajse në të njetjën kohë me Musine Kokolarin, Shega Këlcyrën dhe Nurie Koculin, bijë e Qazim Koculit. Ishin 4 femrat e para që u futën në burgun ferr të Burrelit. Më vonë, erdhën Drita Kosturi dhe Raile Luzi. Të gjitha ishin me karakter të fortë dhe të papërkulura”.

Drita Kosturi, në kujtimet e saj rreth torturave që hiqnin të burgosurat gra në burgun e Burrelit, përmend qëndresën e Erifili Bezhanit dhe shoqeve të saj në burrgun e Burrelit: ”Kam takuar shumë gra të burgosura me akuza politike, gra që përmbanin brenda vetes virtyte të larta të gruas shqiptare, të ushqyera nga tradita e brezave të tërë. Gra me karakter të fortë, me shpirt të gjerë demokratik, në të cilat krenaria mbyste dhimbjen për kushtet në të cilat ndodheshin. Janë nga ato gra, të cilave lotët u gëlltiteshin nga sytë pa mundur t’u rrëshqisnin faqeve, mes tyre Musine Kokalari, Erifili Bezhani, Frida Sadedini e mjaft të tjera”. Pas lirimit nga burgu, për shkak të disa amnistive, Erifili Bezhani vazhdoi kalvarin e vuajtjeve të tjera. Nuk iu dha triska e Frontit, c’ka e shpallte në fakt “armike të popullit”, por e mbante edhe nën presionin e internimit, apo ridënimit. Që nga vitit 1953, Erifili Bezhani nuk mundi të punojë më asnjë ditë si avokate, profesion, të cilit i kishte kushtuar studimet, si dhe përvojën 2-vjeçare si avokate në një nga qytetet më të mëdha të Francës, në Marsejë. Atë të drejtë që i dha shteti demokratik Francez, Erifili Bezhanit ja mohoi në vendlindje regjimi komunist.

Nevoja për jetesë, kur dyert e drejtësisë ju mbyllën, e futën Erifili Bezhanin në botën e përkthimeve. Falë njohurive të shkëlqyera të disa gjuhëve, si Frengjisht, Anglisht, Italisht, Greqisht dhe Rusisht (të cilën e mësoi shkëlqyeshëm gjatë burgut), punon si përkthyese për disa institucione të ndryshme. Lidhi kontrata përkthimi me Shtëpinë botuese “Naim Frashëri”, me institucione të tjera shkencore, me Legata të huaja në Tiranë. Botimi “Terminologji e Drejtësisë”, “Metoda e gjuhës shqipe për të huajt”, “Kodi Civili i BRSS”, shumë të tjera që gjenden në ministrinë e Drejtësisë, “Studime të Akademisë Shkencave të BRSS”; “Historia e teatrit “Balshoi”, “Historia e muzikës ruse”; recensione filmash, artikuj shtypi për Legatën Hungareze; “Kodi penal i RPSH”, Ligje të ndryshme për Legatën e Polonisë; librin “Bota e atomit”, botime në gazetën “Zëri i Rinisë” dhe në shumë organe të tjera të shtypit të kohës, mbajnë përkthimet e Erifili Bezhanit. Shumë miq dhe dashamirës, që vlerësonin vlerat dhe mëncurinë e saj, i hapën rrugën e kontratave.

Por nuk ishte e thënë që të vazhdonte me përkthimet. Në mes të vitit 1958, mori vendimin vdekjeprurës më të fundit të pushtetit komunist: dënimin që të bënte punë të detyruar si fshesaxhije nëpër rrugët e Tiranës dhe vetëm në turnin e tretë!

Pas 6 muajsh pune të tillë poshtëruese për nivelin e saj intelektual, sëmuret nga ulçera, shtrohet me urgjencë dhe gjatë operacioni, dha shpirt. Ishte data 15 Shkurt 1959, kur mbylli sytë në sallën e operacionit, në spitalin e Tiranës.

Erifili Bezhani ishte vetëm 49 vjec, avokate, e diplomuar për Drejtësi në Francë, por jeta i rezervoi në vendlindje fat tragjik, si rrallë pak femra të shkolluara jashtë vendit./Marrë nga Kujto.al

Fshati ku askush nuk pi duhan

Megjithëse Greqia mbetet një prej shteteve me përqindjen më të lartë të duhanpirësve në Europë, në Kretë ekziston një fshat ky askush nuk tymos.

Sipas “Protothema”, fshati i quajtur Skotino ndodhet në Bashkinë e Hersonissos, në Heraklion.

40 vite më parë thuhet se të gjithë banorët e fshatit vendosën të heqin dorë nga duhani dhe “nënshkruan” një ligj të pashkruar, të cilin e respektonin në gjithë. Tradita kaloi në gjeneratën tjetër dhe vjen deri në ditët e sotme, transmeton TVKlan.al.

Sipas medias greke në këtë fshat nuk ke ku blen duhan, teksa as turistët dhe as mysafirët nuk tymosin.

“Është vetëm një mentalitet që të gjithë e ndjekim. Një traditë që ka kaluar nga prindërit tek fëmijët. Dikur, gjyshi im kishte një kafene ku mbante edhe cigare, por kurrë nuk i shiti”, thotë një rezident i fshatit.

Drenasi u bën vend shtatoreve të gjashtë heronjve

Drenasi do të vendosë shtatoret e gjashtë heronjve të Kosovës në sheshin “Fehmi Lladrovci”.

Kuvendi Komunal i Drenasit ka miratuar vendimin për vendosjen e shtatoreve të Shaban, Hamëz e Adem Jasharit, Rasim Kiçinës, Ilaz Kodrës e Bedri Shalës në sheshin “Fehmi Lladrovci”.

Në njoftimin nga komuna e Drenasit thuhet se kjo pikë u miratua unanimisht nga anëtarët e Kuvendit.

Në ditën Botërore të Teatrit, regjisorët kosovarë kërkojnë vetëreflektim për të kuptuar rëndësinë që ka ky institucion

Alberina Haxhijaj

Sot në Kosovë, sikurse edhe në çdo vend tjetër të botës është shënuar Dita Botërore e Teatrit. Kjo ditë shërben edhe si një vetreflektim për të parë gjendjen e teatrit por edhe mundësitë e pafundme të cilat ai i ofron. Për të shënuar këtë ditë,  KultPlus ka biseduar me disa regjisorë, shfaqjet e të cilëve janë realizuar në teatrot të cilat veprojnë në Kosovë, duke përfshirë këtu Teatrin Kombëtar të Kosovës, Teatrin Oda, Teatrin Dodona, por jo vetëm.

Regjisori Florent Mehmetaj për KultPlus është shprehur se në këtë Ditë Botërore të Teatrit do të kishte dëshiruar që në të ardhmen Teatri Shqiptar të ketë vendin, funksionin dhe vlerën që i takon në shoqëritë tona respektive.

“Përpara se ta listojmë edhe teatrin si një aktivitet të kohës së lirë, do të duhej të ndaleshim e të reflektonim për rolin e artit dhe teatrit në veçanti në shoqëritë tona. Shoqëritë e emancipuara kultivojnë të bërit teatër (dhe forma tjera artistike) për të kultivuar vetë shoqërinë, për të kultivuar qytetarinë, për të ngritur kualitetin e jetës së qytetarëve, duke i dhënë jetës shoqërore një zë kritik, një rishqyrtim, vlerë të shtuar dhe emancipim e ngritje të vetëdijes kolektive e shoqërore”, është shprehur ai.

Sipas regjisores Zana Hoxha Krasniqi,  27 marsi duhet të na shërbejë për të kujtuar që artistët teatrorë dhe publiku janë banorët e përkohshëm të Universit Teatror.

“Teatri është universi ynë paralel, ku artistët krijojnë momente të një realiteti artistik dhe unik që të krijuar nga gërmimet më të thella të shpirtrave tonë. E pikërisht në ditët më të errëta, ky realitet teatror na lejon që të jemi të ndryshëm, të lirë shpirtërisht dhe mentalisht dhe të bashkuar në krijimet tona”, tha ajo për KultPlus.

Në anën tjetër dramturgu dhe regjisori Naser Shatrolli u shpreh për KultPlus se do të donte që sot ti zë mëngjesi aktorët, regjisorët dhe komunitetin kulturor duke llafosur për rrjedhën e skenës teatrore, përderisa teatri do të ishte ç’ lodhje e madhe shpirtërore.

“Krijuesit teatror sot do të kenë një motiv të fort për tu takuar diku me njëri-tjetrin nëpër kthinat e xhepave të një kafeje të vogël teatrore, për të pirë një gorë birrë, një kafe të gjezves, ku do të diskutonin shtruar – ku jemi ne karshi botës dhe a na vetmjafton këtu ku jemi sonte! Do doja që sot ti zë mëngjesi aktorët, regjisorët, komunitetin tonë, duke llafuar për rrjedhën e skenës teatrore, përderisa teatri do të ishte ç’lodhje e madhe shpirtërore për këdo që flet me gjuhën e skenës parasegjithash. Andaj, në këtë ditë botërore, le të shkarkohen artistët nga bateritë e rutinitetit të tyre ditor – le të vishen me shije, dhe pak para mbrëmjes, të marrin një taxi – le ti thonë atij – na dërgo të lutem në teatër, meqë ka premierë botërore ne Teatër! Ky do të ishte mesazhi im për mbarë universin artistik! Urojmë në emër të shfaqjes – premierë botërore “Fabrika e Kukullave” e cila sonte jepet para para publikut të Prishtinës – Kosovës, enkas për të shënuar këta datë shenjtëruese, e kudo ndodhur në botën e moderuar por dhe në vende ku ka më pak teatër e mundësi për të frymuar kjo aromë e pashterrshme që quhet teatër”, u shpreh ai.

E  në këtë Ditë Botërore të Teatrit, regjisori Ben Apolloni u shpreh se do të dëshironte që vendi jonë të kuptonte rëndësinë e madhe që ka teatri.

“Teatri, si institucioni më i vjetër kulturor që ka krijuar njeriu, e që vazhdon të jetë institucioni kulturor më i rëndësishëm edhe në kohën tonë, shpresoj që edhe në vendin tonë të fillojë e të kuptohet rëndësia e tij! Shpresoj që iniciativat për themelimin e teatrove nëpër qytete si Kaçaniku, Fushë Kosova, Kamenica, Suhareka… të jetësohen! Teatri është simbol i qytetërimit të një vendi dhe uroj që të qytetërohemi sa më parë edhe ne”, u shpreh Apolloni për KultPlus.

Shënimi i Ditës Botërore të Teatrit është iniciuar në Kongresin e 9-të Botëror të Institutit Ndërkombëtar Teatror (INT) të UNESCO-s në qershor të vitit 1961, ndërsa që nga viti në vijim ai shënohet me datën 27 mars, datë kjo kur është hapur sezoni i “Teatrit të Kombeve” në Paris. Instituti Ndërkombëtar Teatror është themeluar në vitin 1948 nga UNESCO-ja dhe është organizata më e rëndësishme joqeveritare në sferën e arteve interpretuese./ KultPlus.com

Lotët e Niçes dhe një trill që mund të kishte ndodhur

Është tetori i vitit 1882 dhe Zhozef Brojeri, psikiatri i famshëm dyzetëvjeçar, mjek personal në Vjenë i arstistëve dhe filozofëve si Brahms, Brucke dhe Brentano, ndodhet në Kafe Sorrento në shoqërinë e një gruaje të re që nuk e njeh, por që e thirri për një “çështje urgjente” nga ku do të varet “fati i filozofisë gjermane”. Quhet Lu Salome dhe ka një bukuri të pazakontë: ballë i plotë, mjekër e skalitur, sy blu të shndritshëm, buzë sensuale dhe flokë biondë në platin.

Megjithëse bënte ftohtë, hoqi peliçen dhe duke e parë drejt e në sy i thotë se trembet për jetën e mikut të saj: Fridrih Niçes, mendimtarit gjerman i cili sipas kompozitorit Vagner i kishte dhuruar botës një vepër të pashoq.

“Shpirti i njeriut ndërtohet nëpërmjet zgjedhjeve të tij.”

Niçja pranon të kurohet nga doktor Brojeri, ama zgjedh një mënyrë krejt tjetër të trajtimit, ashtu si asnjë më parë. Vuan nga një migrenë e fortë, por që e ka burimin te stresi kronik dhe hipervigjilenca, që ia trazojnë shpirtin, por i nxisin mendjen për të shkruar ato që do të ishin më pas kryeveprat e filozofisë botërore. Niçja është i bindur se vepra e tij i përket një kohe tjetër, e në këtë mënyrë autori Irvin Yalom ka dhënë mesazhin se me të vërtetë vepra e Niçes ende nuk ka shteruar, pasi gjithmonë është temë debati në diskutimet mbi filozofinë.

“Ç’është miqësia? Dy njerëz që bëhen bashkë në kërkim të një të vërtete më të madhe.”

Dialogu imagjinar mes Zhozef Brojerit dhe Fridrih Niçes zhvillohet jo vetëm në zyrë, por edhe duke shëtitur apo duke pirë një kafe. Ata përfundojnë të bëhen pacientë të njëri-tjetrit, pasi për pikëpyetjet që ngrinin Niçja ofronte aspektin filozofik ndërsa Brojeri atë psikanalitik. Si do të ndryshonte psikanaliza nëse me të vërtetë Niçja do të pranonte të kurohej nga Brojeri dhe këta dy personalitete të viteve ‘800 do te takoheshin? Askush nuk e di, mund të bëjmë vetëm hamendësime.

“Jetoni kur ndiheni i gjallë. Vdekja e humbet tmerrin e saj kur njeriu vdes pasi e ka konsumuar jetën e tij. Vdis në kohën e duhur!”

Njohës i mirë i filozofisë, autori i librit Yalom nëpërmjet dialogjeve imagjinare mes dy personave realë si Niçja dhe Brojeri ku herë pas herë përfshihet në bisedë edhe djaloshi i ri Zigmund Frojd, zbërthen në mënyrë të thjeshtë filozofinë e Niçes mbi të vërtetën, mbi marrëdhënien tonë me tjetrin, mbi mendimet dhe veprimet, mbi gratë, mbi mënyrën se si duhet ta konceptojmë jetën dhe format me anë të së cilave duhet të kuptojmë vetveten.

Janë pafund pyetje që ngrihen në bisedat mes tyre, të cilat marrin përgjigje respektive nga filozofia dhe psikanaliza, por gjithmonë lënë një shteg për interpretimin e vetë lexuesit. Ajo që është e vërtetë, është se në fund të viteve ‘800 kur këto biseda imagjinare janë bërë, psikanaliza nuk kishte lindur ende. Niçja nuk ka pasur ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin e saj, por puna dhe njohja nga afër me Brojerin do të nxisnin Zigmund Frojdin që të zhvillonte psikanalizën.

“Është më e lehtë, shumë më e lehtë t’i bindesh dikujt tjetër se sa të komandosh veten.”

Në të vërtetë, Niçja për pjesën më të madhe të jetës vuajti nga një sëmundje e rëndë, ndërsa gjendja e tij u përkeqësua në vitin 1889 nga sifilizi për të ndërruar jetë në vitin 1900. Mes miqve që takonte në Europë, me siguri dikush mund ta kishte bindur që të vizitohej te doktor Brojeri në Vjenë, por kurrë nuk ndodhi. Libri është ndërtuar mes letrave autentike që Vagneri i drejton Niçes dhe marrëdhënies reale që ky i fundit ka pasur me Lu Salomenë, një dashuri të parealizuar kurrë. Ashtu si edhe autori Irvin Yalom thotë në pasthënie, “Historia është trill që ka ndodhur. Trilli është histori që mund të kishte ndodhur.”

Përgatiti: Erjon Uka/Tiranapost.al

Kuarteti i Parisit me vepra të shekullit XX-të i hapi dyert edicionit të 14-të të Dam Festivalit

Gili Hoxhaj

Hapësirat ku mbahen zakonisht koncertet marrin një pamje tjetër gjatë kohës se Dam Festivalit, i cili muzikën klasike synon ta dërgojë në një dimension tjetër qoftë përmes artistëve dhe hapësirës. Në Atelienë e Pallatit të Rinisë mbrëmë nisi rrugëtimin e tij ky festival. Para një ndriçimi të ndezur ngjyrë rozë, pak dallohej ngjyra e bardhë e mureve që gjendeshin prapa instrumentistëve nga Kuarteti i Parisit të cilët për gati dy orë e kanë mbajtur vëmendjen e publikut të orientuar në një program goxha impenjativ të veprave dominuar nga instrumentet harkore  të cilat bashkoheshin në përkthim të veprave të dy shekujve të kaluar.  

Për më shumë se një dekadë, ky festival ka qenë urë lidhëse e artistëve botërorë e vendorë me publikun. Kjo ngjarje që shënoi fundin e aktiviteteve të Javëve të Frankofonisë e fillimin Dam Festit i cili do t’i sjellë publikut të Prishtinës gjashtë mbrëmje koncertale.

Drejtoresha e festivalit Rreze Kryeziu mbrëmë u shpreh e lumtur për hapjen e këtij edicioni me instrumentistë nga Opera e Parisit ndërsa theksoi se Dami edhe këtë vit aktivitetin e vet e ka të fokusuar tek instrumentistët vendorë e të huaj, duke i dhënë fokus edhe krijimtarisë së kompozitorëve vendorë, krahas atyre ndërkombëtarë. Tutje para të pranishmëve, ajo theksoi se përveç ligjëratave, punëtorive  e koncerteve, këtë vit Dami organizon dhe Garën e Kompozitorëve të Ballkanit në Prishtinë që sivjet shënon edicionin e parë dhe synon të mbetet tradicionale. Në këtë garë çmimi kryesor është “Rreqebulli i Argjendte” i punuar nga Leke Berisha.

Eric Lacrouts në violinë, Laurent Verney në violë dhe Vloren Xhafaj në violonçel morën duartrokitjet e para të festivalit. Të veshur në të zeza, ata krijuan një trekëndësh harkorësh, e me lëvizje të kokës në harmoni me ato të duarve ata së bashku me oboistin Oliver Doise lëvizën nëpër stile duke sjellë muzikën e folklorit dhe kaosin e shekullit të fundit me të gjitha gjërat që kanë ndodhur dhe ndryshimet historike.

“Trio për violinë, violë dhe violonçel”  e kompozitorit hebre Gideon Klein e kompozuar në vitin 1944 erdhi mbrëmë në hapje të festivalit për të vazhduar me veprën e kompozitorit kosovar Kreshnik Aliçkaj “Trio për harqe “Dardania Sacra””, vepër të cilën kompozitori Aliçkaj e kishte kompozuar në vitin 2012 dhe që nga atëherë tingujt e saj kanë lëvizur në disa vende të botës, e para dy netësh është luajtur nga po kjo trio në Tiranë. Për Aliçkajn kjo ishte hera e dytë që e dëgjon këtë vepër pasi që për herë të parë e kishte dëgjuar në Festivalin “Remusica” nga një ansambël gjerman, edhe pse vepra ishte shkruar  për ansamblin kosovar “String Trio Kosova”.

“U ndjeva shumë mirë që sonte ta dëgjojë nga muzicientë që vijnë nga Evropa dhe që kanë një traditë shumëvjeçare dhe kulturë të lartë muzikore. Kjo është hera e dytë që e dëgjova dhe e bën një lloj krahasimi pasi që ka disa ndryshime interesante duke qenë se secila trio i ka disa nuanca personale të lojës”, u shpreh Aliçkaj për KultPlus, i cili tha se ka një bashkëpunim të gjatë me Dam Festivalin dhe ndihet i nderuar që vepra e tij ishte në programin e hapjes se këtij festivali.

Mbrëmja pasoi me veprën “Trio për harqe” e kompozitorit Jean Cras  e cila mbetet një nga veprat më të rekomanduara të këtij kompozitori francez e kompozuar në shekullin e kaluar. Harkorët së bashku me oboistin sollën në Prishtinë edhe veprën  “Fantazi- Kuartet Op.2 për obo dhe trio harqesh” të Benjamin Britten e kompozuar në vitin 1932. Muzikaliteti i saj është në formën e një fantazi të shekullit të 16-të, në një formë harku me elementë të formës sonates. Ashtu si vepra që përmbylli këtë mbrëmje e Mozartit, edhe vepra e Brittenin i dhanë një funksion solo instrumentit oboe i cili dominoi në shumë pjesë të veprës. E veçanta e këtij repertuari ishte se veprat ishin shkruar në moshë të re nga kompozitorët dhe si e tillë mund të cilësohet si muzikë e një brezi më të rinj.   Violinisti shqiptar Vlorent Xhafaj i cili ka një eksperiencë të gjatë bashkëpunimi me instrumentistët francezë, tha se programi përfshinte kombinim midis veprës së Mozartit që funksionon si pasqyrë me këto katër veprat e tjera.

“Ishte një program shumë impenjativ edhe për muzikantët edhe për publikun që duhet të jetë aktiv dhe i përqendruar në shumë stile me ritme shumë të përbëra dhe të vështira ndonjëherë por edhe natyrale. Hapja e festivalit Dam është e rëndësishme dhe duke qenë se ishte koncerti i parë kishte pjesëmarrja mjaft të mirë edhe vendi ndoshta nuk është kaq mirë çdo ditë por sonte ishte shumë mirë”, tha Xhafaj për KultPlus.

Vepra e Mozartit që përmbylli mbrëmjen duket t’i ketë marrë goxha energji i instrumentistit francez në oboe Oliver Doise, të cilit në shprehjen e fytyrës i vërehej përkushtimi në interpretimin që kërkonte partitura pranë tij. Shpesh ka lëvizur hapat sa para e mbrapa e duke u përkulur trupin në njërin drejtim. Mjeshtëria e harkorëve pranë tij veçse e kanë plotësuar krejt këtë interpretim. Doise tha se ndihet keq që duhet të largohet pa e eksploruar Kosovën mirëpo ndihet shumë mirë pas ndjesisë që i ka krijuar të performuarit këtu, ndërsa thotë se ishte vendim i duhur që koncerti u përmbyll me kryeveprën e Mozartit, e cila njëherit shënon edhe një pavarësi muzikore të Mozartit.

“Ishte një performancë shumë e mirë të cilën e  shijoi edhe audienca që dukej e re në moshë dhe koncerti u përcoll me një entuziazëm edhe nga muzikantët dhe publiku. Ka qenë një program shumë i mirë dhe interesant ku disa  nga veprat kanë qenë të shekullit 20-të, nuk ka qenë e lehtë as loja por as dëgjimi i veprave . Ishte një ide e mirë për ta përmbyllur koncertin me Mozartin, pasi që kjo është një nga kryeveprat e Mozartit e shkruar në 1781, pasi që  kjo ishte si një “lindje” e muzikës së Mozartit pasi që ai më herët kompozonte muzikë për babain e tij dhe për princin në Salzburg dhe në këtë vit ai vendosi të shkruante muzikë vetëm për të dhe për muzikantët”, u shpreh Doise për KultPlus.

“Kuartet për obo, violinë, violë dhe violonçel” e Ëolfgang Mozart e shkruar në fillim të vitit 1781, është vepra e parë e këtij formacioni që është shkruar nga Mozarti..

“Në veprën e  Mozartit është muzika absolute, ajo lloj vepre që nuk mund t’i heqësh, as t’i shtosh asnjë notë është absolutizmi dhe pastaj janë katër vepra të ndryshme që vijnë nga shekulli 20-të dhe 21-të që përmbajnë muzikën e folklorit dhe kaosin e shekullit të fundit me të gjitha gjërat që kanë ndodhur dhe ndryshimet historike”, tha tutje Xhafaj i cili tha se prezantimi i këtij programi në Tiranë dhe Prishtinë brenda dy netësh do të duhej të shërbente si shembull i mirë për bashkëpunim edhe më të madh mes artistëve shqiptarë dhe të huajve që vijnë në festivale, e për këtë Xhafaj tha se ky bashkëpunim do të duhej mbëtetej në ndihmën instutucionale mes Kosovës dhe Shqipërisë,  përtej deklaratave të mëdha.

Kompozitori, dirigjenti dhe pianisti amerikan Gregory Charette nuk do i mungojë as këtë vit Dam Festivalit. Ai për KultPlus tha se e vlerëson që koncerti përmbante vepra të shekullit XX-të ndërsa  lojë e vlerësoi si mjaft elegante.

“Mendoj se ky festival është shumë i rëndësishëm pasi që i sjell muzikantët evropianë në Kosovë dhe i jep mundësinë audiencës mundësinë për të përjetuar nivelin e tyre artistik dhe u ndihmon për të zhvilluar marrëdheniet mes vendeve. Është shumë mirë ta hapësh festivalin me instrumentistë kaq të talentuar që sollën një energji shumë të mirë dhe një lojë elegante. Jam shumë i lumtur që programi pati shumë muzikë të shekullit 20-të”, tha Charette për KultPlus.

Dam Festivali do të vazhdojë me koncert edhe për gjashtë net të tjera./ KultPlus.com

Kashelashe për Atdheun

Poezi nga Azem Shkreli

Atdheu është dheu i birit e i atit e i shpirtit të shenjtë

Në vargun me krushq atdheu është krushku i parë 
Në të tëra meshat shenjte ai është Meshari 
Në kulm e në flamur është kumti e kremtja 
Në kokën rënduar në mendime ai është mendimi

Është një krahë shqipe këtej, 
një andej kufirit 
Është flaka e Oso Kuka në kullën kallë të barotit 
Është ara shtatë vjet djerrë e gruaja djerrë e fara

Në bukë e krypë e zemër atdheu është zemra 
Në të parën pushkë për ujk atdheu është krisma 
Në trupin tonë për vig atdheu është vigu 
Në mishin tonë per krymb atdheu është ashti

Atdheu është treni në binarin nëntë, 
buleta për nesër dhe trasta

Kandidati për kryebashkiak të Stambollit me plis në kokë, betohet me “besa besë”

Kandidati i Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (Paria AK) për kryetarin e Bashkisë së Stambollit, Binali Yıldırım, duke e përdorur fjalën “besa besë” në gjuhën shqipe premtoi që në Stamboll do të shërbejnë në paqe dhe me një ndjenjë të përbashkët.

Në kuadër të përgatitjeve për zgjedhjet lokale në Turqi që do të zhvillohen më 31 mars, Yıldırım u takua me migrantët nga Ballkani në Stamboll.

Ai në fjalën e tij rikujtoi se Turqia është vendi i parë që e ka njohur Maqedoninë e Veriut.

Yıldırım theksoi se si Turqi do të bëjnë atë që është e nevojshme për qetësinë, paqen dhe ardhmërinë e Ballkanit, ashtu siç kanë bërë deri më tani, raporton AA.

Gjithashtu duke treguar se Turqia zhvillon punime për gjallërimin e monumenteve historike në Ballkan, tha se në rrugëtimin e tij është nisur për t’u bërë kryetari i të gjithë qytetarëve të Stambollit.

Ai duke e përdorur fjalën “besa besë” në gjuhën shqipe tha se, “Shqiptarët kanë një fjalë, ‘besa besë’. Kjo fjalë është betim i madh. Më i rëndësishëm se gjithçka. Nëse një person thotë ‘besa besë’, koka shkon por premtimi përmbushet. Edhe unë juve ju them ‘besa besë’. Ju jap fjalën e Binali Yıldırım. Në Stamboll do të shërbejmë në paqe dhe me një ndjenjë të përbashkët”.

Yıldırım, më tej deklaroi se Stambollin do ta shndërrojnë në një vend ku jetojnë njerëz të lumtur.

Pas fjalimit, Yıldırım vendosi në kokë një plis që i ishte dhuruar gjatë takimit.

Në mbledhje morën pjesë ministri i Administratës Publike të Kosovës, Mahir Yаğcılar, ministri pa resor i Maqedonisë së Veriut, Elvin Hasan, kryetari i Partisë Demokratike Turke të Maqedonisë (TDP), Beycan Ilyas, deputeti Yusuf Hasani, si dhe të ftuar të tjerë.

Italia ia kthen Kinës 800 artefakte të lashta

Pothuajse 800 vazo dhe skulptura të lashta nga Italia po kthehen në shtëpi të vet. Italia këto i cilësoi me ‘origjinë të paligjshme’, prandaj i kthente në vendin e origjinës.

Disa prej objekteve datojnë që nga periudha neolitike, ndërsa disa të tjerë nga dinastia e Ming (907-1664), sipas një deklarate të lëshuar të premten nga Ministria e Trashëgimisë Kulturore dhe Aktiviteteve të Italisë.

Autoritetet duhet ende të shpjegojnë sesi 796 artikujt përfunduan me Itali, ndonëse në deklaratë u konfirmuan se ishin me ‘origjinë të paligjshme’.

Hetuesit në Monza zbuluan artikujt pasi u vendosën në shitje në Roncadelle. Ndërsa më vonë autoritetet kineze konfirmuan prejardhjen e tyre.

Nëntorin e kaluar një gjykatë në Milano urdhëroi që sendet të ktheheshin në vendin e tyre. Megjithëse njoftimi i qeverisë ishte lënë për të përkuar me vizitën e Presidentit Xi Jinping në Romë.

Veprimi erdhi pasi dy vendet nënshkruan një marrëveshje simbolike për të punuar së bashku në luftën kundër trafikut të paligjshëm të artit.

Ministri i Kulturës i Italisë, Alberto Bonisoli, tha se marrëveshja shënoi një hap të rëndësishëm në marrëdhëniet mes dy vendeve.

Lagjja e artit, në qytetin e Lozanës

Lozana është një qytet zviceran, në të cilin është rritur gjithnjë e më shumë numri i turistëve.

I famshëm për Muzeun olimpik dhe Parkun olimpik pranë liqenit, në 2018, Lozana ka regjistruar një rritje turistësh me një natë qëndrimi prej 2,5% krahasuar me vitin 2017, 43% e të cilëve në Canton Vaud. Dhe pikërisht për këtë arsye, Lozana ka njoftuar lindjen e një lagjeje të re arti: Plateform 10.

Plateform 10, 25 mijë metra katrorë, do të ndërtohet në ish-zonën hekurudhore. Në të do të ndërtohen tre muze: Musée cantonal des Beaux-arts (mcb-a), Musée de l’Elysée dhe Mudac, transmeton ‘monitor’.

Në fakt këto muze ekzistojnë, por do të marrin një kuptim krejt të ri, në një vend të ri, në një zonë, e gjitha me një temë artistike, përcjell albinfo.ch.

Muzeu i Arteve të Bukura, Musée cantonal des Beaux-arts, do të përurohet më 5 prill, ndërsa përurimi zyrtar i kësaj zone arti parashikohet më 5 dhe 6 tetor. Musée de l’Elysée dhe Mudac parashikohet të përurohen në vitin 2021.

Por Plateform 10 është më shumë se kombinim i këtyre tre muzeve – do të jetë një pikë takimi i arteve të bukura, fotografisë, dizajnit dhe arteve të tekstileve.

Në të vërtetë, MBCA është krijuar në vitin 1841 nga piktori Marc-Louis Arlaud dhe nga viti 1960, selia e tij është në Palaise de Rumine. Me Plateform 10, ai do të ndryshojë vendndodhje, por mbi të gjitha do të ndryshojë identitet – do të jetë një vendtakimi për arte të ndryshme, për epoka të ndryshme, për kultura të ndryshme, do të jetë një muze që do t’u hapet të gjithëve, për të gjithë.

Ndërsa Mudac është i vetmi muze në Zvicrën frankofone, i cili i kushtohet dizajnit dhe artit bashkëkohor të aplikuar – mes viteve 2000 dhe 2016 – me 105 ekspozita të hapura deri tani. Edhe ky muze do të ketë një shtëpi të re në Plateform 10.

“Shtëpia e re” e Musée de l’Elysée, një ndër muzetë më të mëdhenj në vend që i kushtohet fotografisë, do të jetë në harmoni me ambicien e tij – të konsiderohet nga profesionistët dhe nga publiku në përgjithësi një pikë referimi në fushën e fotografisë dhe imazheve.

Janë të shumta pritshmëritë për Plateform 10. Si nga artdashësit dhe turistët në përgjithësi.

Përgatitje për udhëtim

Poezi nga Shkëlzen Halimi

Do ta pikturojmë stinën pa emër

Dhe heshtjes do t’ia vjedhim përjetësinë

Do ta përmbysim edhe dhembjen

Duke zbritur shkallëve pa fund që çojnë drejt botës

Ku plagët bëhen tunele

Me kujtesën dritë në fund të udhëtimit

Nuk e kemi thënë fjalën e fundit për atdheun,

Lirinë dhe dashurinë

Do të qëndrojmë në këmbë

Dhe do të luftojmë me valët e jetës

Në brigjet e Bosforit

Në hejbe do ta fusim gëzimin,

Albumin e kujtimit dhe pamjen e qiellit

Arkën e vogël të shpresës

Me lulet plastike do ta ngjallim stinën e plagosur

Që e mori emrin e dhembjes

Në këtë rrugëtim të kemi kujdes nga kthesat

Se në to mund të fshihet terri me plot pabesi

Të ikim sa s’na ka zënë vërshimi i urrejtjes

Të ikim nga kjo zagushi

Se kudo që të na zë nata

Terri do të na bëhet mbulesë shtrati

Na ka ikur mëngjesi bashkë me pagjumësinë

Vetëm ëndrrat na i kthejnë

Pamjet e harruara dhe fanarin që ndriçon

Rrugën e dhembjes

Rrugën e lotit

Sa shpejt që na ik koha

E dashur, t’ia fillojmë luftës

Se mund të vdesim në harresën

E ushtarit të panjohur

Dhe kur të dalim përtej

Do ta pikturojmë stinën pa emër

Me ngjyrat e errësirës

Prandaj, të ikim sa nuk janë zgjuar rrënjët e dhembjes. / KultPlus.com

“Becoming” i Mishel Obama, në garë si libri më i suksesshëm në histori

Me më shumë se 10 milionë kopje të shitura, biografia e ish-zonjës së parë amerikane Mishel Obama, po thyen rekorde të reja, por njëkohësisht po i sjell ish familjes presidenciale dhe të ardhura të mëdha.

Libri i Mishel Obama “Becoming” është në garë për t’u bërë, autobiografia me më sukses në historinë e publikimeve, pasi ka shitur deri tani më shumë se 10 milionë kopje.

Lajmi konfirmohet nga Bertelsmann, shoqëria që drejton shtëpinë botuese “Penguin Random House”. Administratori i deleguar i shoqërisë u shpreh se, autobiografia e ish-zonjës së parë amerikane mund të bëhet më e suksesshmja në historinë e biografive.

Parashikimi bëhet në të njëjtën kohë me publikimin e rezultateve vjetore të shoqërisë Bertelsmann, e cila e ka mbyllur vitin 2018 me 17.7 miliard euro fitim, niveli më i lartë që nga viti 2007, pikërisht falë librit ‘Becoming’./abcnews. / KultPlus.com

Vdes Ranking Roger, ylli i “The Beat”

Ka vdekur ylli i “The Beat”, Ranking Roger, shtatë muaj pas një mini-sulmi në tru.

Këngëtari i hitit “The Mirror in the Bathroom”, emri i vërtetë i të cilit është Roger Charlery, vdiq të martën, sipas një tweeti në llogarinë zyrtare të bendit të tij.

“U prehtë në paqe@RankingRoger, i cili më herët sot fatkeqësisht ndërroi jetë në paqe në shtëpi me familjen pranë tij”, thuhet në deklaratë. “Ai ishte një luftëtar.”

Një tjetër postim në faqen e bendit në Facebook thotë: “Ai luftoi dhe luftoi dhe luftoi, Roger ishte një luftëtar.

“Familja e Roger dëshiron t’i falënderojë të gjithë për mbështetjen e tyre të vazhdueshme gjatë kësaj kohe të vështirë.”

Ikona u diagnostikua me dy tumore të trurit dhe kancer të mushkërive pas një sulmi në tru të cilin e pësoi gushtin e kaluar.

I lindur në Birmingham të Anglisë, në vitin 1963, Roger ishte më i njohur për punën e tij në “The Beat”, por ai ishte gjithashtu anëtar i grupit të veçantë “General Public” me mikun e tij të bendit “The Beat”, Dave Wakeling. Ai gjithashtu e publikoi një varg albumesh solo.

Një biografi për jetën e Roger në muzikë, të cilën ai e bashkëshkroi, do të publikohet më vonë këtë vit.

Billy Bragg, ylli i “The Specials”, “Neville Staple” dhe “UB40” ishin ndër të parët që e përkujtuan këngëtarin e ndjerë në mediat sociale të martën, shkruan KOHA Ditore.

Bragg e publikoi linkun e performancës së “The Beat” në koncertin britanik O.T.T. në 1982 në YouTube dhe shkroi: “Me keqardhje dëgjova se Ranking Roger ka ndërruar jetë. Pusho në paqë, Rude Boy”.

Staple tweetoi: “Jam i tronditur nga humbja e Roger, partneri im i Special Beat!” / KultPlus.com

Hetuesi pretendon ta ketë gjetur pikturën e vjedhur të Picassos

Amsterdam, 27 mars – Një hetues i krimeve të artit në Holandë të martën ka thënë se kishte rimarrë pikturën e vitit 1938 të Pablo Picassos, “Portreti i Dora Maar”, e cila ishte vjedhur nga jahti i pronarit të saj arab në jug të Francës në vitin 1999.

Arthur Brand, një agjent i pavarur i artit me seli në Amsterdam, ia dorëzoi pikturën një kompanie sigurimi dy javë më parë. Ai ka thënë se po përpiqej të gjente pikturën e Picassos që nga viti 2015, por të gjitha pistat e tij nuk e çuan askund.

Më herët gjatë këtij muaji ka thënë të jetë kontaktuar nga “dy persona që kanë kontakte me botën e krimit” dhe i kanë thënë se piktura ishte në Holandë.

“Më kanë thënë se ‘është në duart e një biznesmeni i cili e ka marrë atë si pagesë, dhe ai nuk di ç’të bëjë me të’”, ka thënë Brand në një intervistë. “Kam biseduar me ata dy persona dhe kemi bërë një plan për ta marrë pikturën nga duart e atij që e mbante”.

Të dyja kontaktet e tij, të cilat nuk pranon t’i përmendë, sipas tij, ia kanë sjellë pikturën në shtëpi në dy qese plastike të mbeturinave. “Ata e sollën atë drejt e në derën time”, ka thënë ai, përcjellë Koha.net

Brand ka thënë se ata pas një dollie e varën pikturën e Picassos në mur. “Kërkesa ishte shumë e madhe. Unë nuk mund të rezistoja”, ka thënë ai. Ditën tjetër, një specialist i veprave të Picassos nga galeria “Pace” në New York fluturoi për në Holandë për ta kontrolluar pikturën, dhe sipas Brandit e verifikoi origjinalitetin e saj. E një zëdhënës i Galerisë nuk ka pranuar ta komentojë rastin.

Brand e ka kthyer pikturën te një detektiv britanik në pension, Dik Ellis, themelues i skuadrës së artit dhe antikiteteve në “Scotland Yard”, që tani është përfaqësues i një kompanie sigurimi që Brand nuk pranoi ta përmendë me emër. Ellis, i cili nuk iu përgjigj kërkesave për komente i ka thënë AFP-së: “Nuk ka dyshim se kjo vepër e Picassos është vjedhur”.

Subjekti i portretit të Picassos, Dora Maar, ishte një fotografe franceze, piktore, poete dhe një nga të dashurat e artistit. Ai e portretizoi atë në shumë piktura dhe vizatime. Punimi i takon vitit 1938 dhe me sa duket ishte ndër më të preferuarit e artistit pasi atë e mbajti në koleksionin e tij privat derisa vdiq.

Brand ka thënë se kjo ishte një nga arsyet që e bëri zbulimin të vështirë.

“Nuk u ekspozua kurrë, nuk kishte pothuajse asnjë fotografi të saj dhe nuk kishte qenë kurrë në një muze”, ka thënë ai. “Picasso është një nga artistët më të vjedhur”.

Pronari i dikurshëm, në vitin 1999 ishte një miliarder arab, Sheik Abdul Mohsen, i cili e kishte atë në jahtin e tij luksoz në Antibes në Francë, ku edhe u vodh. Brand ka thënë se ndoshta vepra erdhi në Holandë si “pagesë për drogë ose për marrëveshje armësh”.

Brand ka thënë se ndoshta nuk do të marrë asnjë pagesë për punën që ka bërë. “Në atë kohë kishte një shpërblim të ofruar prej 400 mijë eurosh dhe nuk e di nëse shpërblimi do të paguhet”, ka thënë ai “Nëse ka një shpërblim, ai duhet të shkojë tek njerëzit që e kanë sjellë atë. Shpërblimi im ishte që të kisha një pikturë të Picassos në mur për një natë. Mund t’ju them se ishte e mrekullueshme”/ The New York Times/ KultPlus.com

Ne shqiptarët shtëpinë e mbajmë xixë, por sapo kalojmë derën i hedhim mbeturinat kuturu

Meri Zeneli

Është e njohur gjerësisht ndër ne, por tashmë edhe për të huajt që vizitojnë Shqipërinë, pastërtia dhe rregulli që mbizotëron në banesat tona apo hapësirën tonë private. Sapo këmba të shkel në hapsirat e përbashkëta (Publiken) normat e pashkruara të pastërtisë, mbajtjes së shtëpisë në rregull apo kujdesit që duhet të tregosh në të veshur qoftë edhe për të shkuar tek fqinji përballë, bien nga piedestali i adhurimit. Nëse privatja është e pastër, e rregulluar për së mbari me modelin e fundit të lambadarëve, setit të divanave apo modelet e fundit të veshjeve, çantave e këpucve, publikja është e zhytur në kaos, mbeturina të çfarëdolloji, materiale nga më të ndryshmet të hedhura kuturu. Një kontradiktë fatale përshkon marrëdhënien e publikes së dukshme dhe privates së kyçur mbarapa mureve të pallateve apo shtëpive njëkatëshe, e cila zor se mund të shihet edhe nga mysafiri i rrallë i ditëve të sotme.

Publikja e zhubrosur, e fëlliqur e shpërfytyruar nga veriu në jug e lindja në perëndim, është lënë në mëshirë të fatit, të vuajë pasojat e veprimeve të cilat nuk ishin diktuar nga ajo, por nga dora e kalimtarëve të kësaj bote. E atyre njerëzve të cilët jetojnë në një hapësirë tokësore prej 28 mijë km/2 dhe kanë një urrejtje të pashpjeguar ndaj publikes. Dëshmi të gjalla të kësaj urrejtje që buron nuk e di se ku, janë mbetjet që gjenden në çdo trotuar apo rrugë të kryeqytetit (qyteteve e fshatrave) tonë. Ndoshta punonjsëve të pastrimit, për shkak të mbilodhjes dhe pagjumësisë mund t’i kenë humbur nga shikmi copa të vogla prej letre, por jo qeset plastike, të hedhura nga xhami i një makine apo dritarja e një pallati. Ndoshta është edhe faji i punonjësve të pastrimit të cilët nuk e kanë bërë detyrën e tyre si duhet (që dyshoj!), a thua vallë se është po ashtu faji i punonjësve të pastrimit që hyrjet për në Shqipëri në rrugë tokësore, zgjidh cilën do doganë të duash, janë të zhytura në pisllëk. Qese plastike të varuara mbi degët e pemëve apo thjeshtë të gjendura në anë rrugësh, duna inertesh në shkretëtirën e tokave bujqësore të lënë dierr, konstelacione yjore me shishe qelqi apo male rëre që kanë tharë e shkrumbosur buzët e lumenjeve. E për të mos folur për pyjet e dendura me ferra e kallama ku gëlon jeta e eger e tytave të armëve të gjahut dhe sëpatave të druvarëve ndërkohë që përkundruall lulëzojnë lule të rralla guroresh.

Përpjekjet e dështura për të zbukuruar fasadat e ndërtesave shumkatëshe të cilat i mohojnë banorit të vendit me 28 mijë km2 kontaktin me tokën, me bimësinë, me të kaluarën e “larg qoftit” nuk i shërbejnë as gjeneratave që do vijnë, as turistit të sotëm. Ku mbetjet plastike apo simotrat e saj zbehin me shumë fines zhurmën e kazanave dhe legenave të “Shqipërisë Turistike” apo të kaq turistëve e aq turistëve që kanë hyre e dalë, të qeverive të shkuara e të tanishme. Lehtësisht xhelozojmë për vendet e perëndimit dhe vjellim vrer e helm për atë vendin që me duart tona e kemi ndotur, poshtëruar dhe shkatërruar duke hequr çdo përgjegjësi nga vetja dhe duke ja mëveshur SHTETIT, duke ja kaluar përgjegjësin përsëri vetës tonë por me terma të publikes. Flasim lartë e poshtë për politikat që po ndjek Q(n)everia, hartojmë programe politike, marrim pozicione të çfarëdollojshëme por harrojmë se vendimet e Q(n)everisë, janë reflektim kryekput i sjelljes tonë ndërkohë që qeverit ndryshojnë mbetjet/pisllëku dhe urrejtja mbushin gjithnjë e më shumë hapsirat publike.

Mendon se kjo ishte e gjitha por jo, nga publikja jofrymore kalojmë tek tjetri i padëshiruar dhe mohimi i të drejtës së jetës. Ku nga zotërit e plehrave, jemi kthyer në mohues jetësh.Loading…

Pse një udhëtim është dhurata më e mirë për ditëlindje

Fotografia: Nok Selmani

Ja gjashtë arsyet pse për ta festuar sa më mirë një ditëlindje, duhet të udhëtoni.

1. Udhëtimi zgjat një jetë. Lulet thahen menjëherë. Bizhuteritë, pas mrekullimit të momenteve të para, bëhen të zakonshme. Për të mos përmendur pastaj objektet që ndoshta janë gjithashtu të padobishme. Udhëtimi zgjat një jetë. Kujtimi i përvojave që kemi nga vendet që vizitojmë, te njerëzit që takojmë: këto janë të përjetshme. Kjo është arsyeja pse ne duhet të udhëtojmë në ditëlindjen tonë. Nëse askush nuk na e dhuron, duhet t’ia dhurojmë vetes.

2. Një festë pa fund. Festimet e ditëlindjes zgjasin deri në 24 orë. Nëse udhëtoni, festa zgjat gjithë kohën që jeni larg.

3. Një dhuratë për veten tonë. Është një dhuratë që i japim vetes, sepse udhëtimi na lejon të largohemi nga jeta e përditshme, nga gjërat dhe njerëzit që janë pjesë e rutinës tonë dhe që nganjëherë edhe na bezdisin.

4. Udhëtimi është i mirë për shëndetin. Dhe nëse zgjedh një destinacion si detin apo malet ose një vend ku natyra është e mrekullueshme, do të jetë një dhuratë që do t’i japim edhe trupit tonë dhe që me siguri do të sjellë mirëqenie psiko-fizike. Ajri i mirë, stresi zero… lëkura, flokët, sistemi i tretjes dhe i gjithë sistemi i frymëmarrjes do të përfitojnë. Studimet e fundit në Suedi kanë treguar se të qenit në kontakt me natyrën – madje edhe vetëm 72 orë – është shumë e mirë dhe përmirëson jetën. Por studimet që e konfirmojnë atë janë të panumërta.

5 Një sfond kulturor i pasuruar. Gjatë një udhëtimi ju shihni vende të reja dhe mësoni gjëra të reja, kështu që është gjithashtu një dhuratë që i bëjmë kulturës sonë. Nga pushimet ju ktheheni me një pasuri të njohurive dhe përvojës së pasuruar.

6. Miq të rinj për jetën. Për të mos përmendur pra njohje të reja. Ndonjëherë në rrugë bëjmë miqësi të përhershme, madje edhe miq më të mirë se ata që kemi lënë pas. Nëse kjo nuk është një dhuratë e bukur … / bota.al / KultPlus.com

Revista greke i kushton një artikull të veçantë këngëtareve shqiptare

Këngëtaret shqiptare Dua Lipa, Bebe Rexha dhe Rita Ora janë kthyer në emrat më të njohur e të komentuar të muzikës në mbarë botën dhe talenti i tyre s’mund të kalonte pa tërhequr edhe vëmendjen e shtetit fqinj, Greqisë.

Revista e njohur greke “Voice of Athens” i ka kushtuar një artikull të tërë këngëtareve shqiptare me famë botërore, ku i përgëzon për talentin dhe ndër të tjera përmend faktin që në Greqi, shqiptarët mundohen t’a fshehin origjinën e tyre, pasi trajtohen në një mënyrë që s’mund të ecin përpara.

Megjithatë, në vendet e mëdha ato s’kanë nevojë t’a fshehin origjinën shqiptare dhe vajzat mund t’ja dalin me talent, shkruan media e huaj.

“Aty ku ka talent dhe vullnet mund t’ja dalësh, pa marrë parasysh se nga ku keni ardhur dhe si jeni rritur:, shkruan ndër të tjera në revistë.  /KultPlus.com

Bekim Lumi shpërblehet me çmimin vjetor në Ditën Botërore të Teatrit

Alberina Haxhijaj

Ministria e Kulturës ka ndarë sot me rastin e Ditës Botërore të Teatrit çmimet në fushën e teatrit. KultPlus përmes këtij artikulli ju sjellë arsyetimet për fituesit e pesë çmimeve të rëndësishme në këtë fushë që u ndanë sot në kabinetin e Ministrit të Kulturës Kujtim Gashi, shkruan KultPlus.

Ministri Gashi në dorëzimin e këtyre çmimeve u shpreh se këto çmime janë shenjë falënderimi dhe vlerësimi për punën që kanë bërë ndër vite të shpërblyerit në fushën e teatrit.

“Vazhdimisht jemi duke i ndarë të gjitha çmimet për të gjitha kategoritë, në të gjitha fushat që janë pjesë e kulturës por edhe trashëgimisë si dhe në fusha të tjera sepse mendojmë se përmes këtyre çmimeve dhe përmes këtyre vlerësimeve dhe falënderimeve, ne edhe me tutje e inkurajojmë punën dhe angazhimin e juaj në mbajtjen e kulturës gjallë”, u shpreh ai.

Çmimin vjetor për prezantimin me të suksesshëm ndërkombëtar e fitoi shtëpia teatrore filmime “Akt”. Juria e cila për këtë çmimi mori vetëm një nominim, e ndau këtë çmim me arsyetimin se kjo shtëpi teatrore gjatë vitit 2018 realizoi tetë prezantime ndërkombëtare në teatro prestigjioze.

Çmimi vjetor për aktorin me të mirë iu nda aktorit Mentor Zymberaj, për rolin e tij “Hamleti” në shfaqjen “Ëndrrat e Hamletit” me arsyetimin se gjatë vitin 2018 ky aktor me rolin e tij është treguar i suksesshëm dhe autentik me artin e tij si në skenat vendore ashtu edhe ato ndërkombëtare.

Çmimi vjetor për regjinë me të mirë që ndahet për regjinë kreative, inovative dhe origjinale i është ndarë regjisorit të ndjerë Bekim Lumit për shfaqjen e tij “Arturo Ui” në Teatrin kombëtar të Kosovës.

Ky çmim u nda me arsyetimin se suksesi i kësaj shfaqje është arritur në saj të regjisë së nivelit të lartë ku regjisori Lumi ka dëshmuar profesionalizëm dhe inovacion dhe e ka sjell këtë shfaqje në mënyrë mjeshtërore. Regjisura e tij si akt i skenimit definon tekstin në aspektin social, intelektual dhe emocional dhe eksperimenton suksesshëm me forma të reja teatrore. Këtë çmim në vend të regjisorit të ndjerë e pranoi nënë e regjisorit.

Kjo shfaqje e cila është puna e fundit e regjisorit të ndjerë, Bekim Lumi, u vlerësua edhe si shfaqja me e mirë me arsyetimin se kjo shfaqje është një vepër e jashtëzakonshme që korrespondon me realitetin nëpër të cilin Kosova kalon. Shfaqja ka fines, thellësi, guxim dhe atë të nivelit të lartë. Kjo shfaqje sipas arsyetimit është emblemë e teatrit modern kosovar. Këtë çmim në vend të regjisorit të ndjerë e pranoi Fisnik Ademi kryetari i Këshillit Drejtues në teatrin kombëtar të Kosovës bashkë me nënën e Bekim Lumit.

Çmimi Kombëtar për Vepër Jetësore që ju ndahet personaliteteve të shquara në fushën e teatrit për suksesin, të arriturat gjatë karrierës, risitë dhe kontributin e në veçanti për avancimin e teatrit ju nda aktorit Sabedin Shahiqit.

Ky çmim u nda me arsyetimin se ka kontribuar në zhvillimin e teatrit në Kosovë. Që nga viti 1971 e deri më sot ai luajti mbi 90 role në teatër, film e televizion ku shumica prej tyre ishin role bartëse. Ka luajtur në disa filma dhe ka bërë gjashtë regji teatrale. Me punën e tij të suksesshme ka marrë shumë shpërblime, diploma dhe mirënjohje në festivale të shumta prej nivelit komunal e deri të ai federativ në ish-Jogosllavi. Shahiqi dallohet edhe për punën e tij dhe kontributin në teatrin e Gjilanit për të cilën punë është shpërblyer shumë herë.

Aktori Sabedin Shahiqit gjatë pranimit të çmimit tha se ndjehet i privilegjuar dhe falënderues për këtë çmim të ndarë. / KultPlus.com

Çmimi Kombëtar për Vepër Jetësore i ndahet Sabedin Shahiqit

Ministria e Kulturës ka ndarë sot me rastin e Ditës Botërore të Teatrit çmimet në fushën e teatrit, shkruan KultPlus.

Çmimi Kombëtar për Vepër Jetësore që ju ndahet personaliteteve të shquara në fushën teatrit për suksesin, të arriturat gjatë karrierës, risitë dhe kontributin e në veçanti për avancimin e teatrit, ju nda aktorit Sabedin Shahiqit.

Ky çmim u nda me arsyetimin se aktori ka kontribuar në zhvillimin e teatrit në Kosovë. Që nga viti 1971 e deri më sot ai luajti mbi 90 role në teatër, film e televizion ku shumica prej tyre ishin role bartëse. Ka luajtur në disa filma dhe ka bërë gjashtë regji teatrale. Me punën e tij të suksesshme ka marrë shumë shpërblime, diploma dhe mirënjohje në festivale të shumta prej nivelit komunal e deri të ai federativ në ish-Jogosllavi. Shahiqi dallohet edhe për punën e tij dhe kontributin në teatrin e Gjilanit për të cilën punë është shpërblyer shumë herë.

KultPlus pas pak do të sjellë lajmin për të gjitha çmimet që u ndanë sot në fushën e teatrit./ KultPlus.com

‘Letërsia e mirë ndërton ura mes njerëzve të ndryshëm’

Mario Vargas Llosa. Përktheu Orjela Apolloni.

Letërsia e mirë ndërton ura mes njerëzve të ndryshëm, dhe duke na dhënë kënaqësi, duke na bërë të vuajmë, apo duke na befasuar, na bashkon nën gjuhët, besimet, zakonet, traditat dhe paragjykimet që na ndajnë. Kur balena e madhe e fundos kapitenin Ahab në det, zemra e lexuesve ngushtohet njëjtë si në Tokio, Lima apo Tombuctú. Kur Ema Bovari gëlltit arsenik, Ana Karenina hidhet para trenit dhe Zhylien Soreli ngjitet tek vendi i gijotinës, dhe kur në “El sur”, mjeku urban Huan Dalman del nga taverna për t’u përballur me një bandit me thikë, apo kur kuptojmë se të gjithë banorët e Komalas, fshati i Pedro Paramos, kanë vdekur, drithërima është e ngjashme si te lexuesi që adhuron Budën, Konfucin, Krishtin, Allahun, apo edhe tek agnostiku, tek ai që vesh xhaketë dhe kravatë, tunikë, kimono, ose kilota.

Letërsia krijon një lloj vëllazërie mes diversitetit njerëzor dhe zhduk kufijtë që mes burrave dhe grave ngrihen nga injoranca, ideologjitë, religjionet, gjuhët dhe marrëzia./ KultPlus.com

Galeria e Ministrisë së Kulturës këtë muaj mirëpret punimet e skulptorit Artan Hasani

Të enjten me 4 prill duke filluar nga ora 19:00 në Galerinë e Ministrisë së Kulturës të Qafa do të hapet ekspozita “Pasword” e skulptorit Artan Hasani.

Artan Hasani është skulptor modern, i cili shquhet para publikut vendor si njëri nga emrat më përfaqësues, në artin skulptural. Eposi i tij artistik ndërthuret me frymën e artit monumental, konkretisht, me formate të kësaj natyre, qofshin ato miniaturiale në skulpturë, pikturë, skenografi apo formate të ngjashme.

Ekspozita ka për kurator dramaturgun Naser Shatrolli dhe drejtohet nga koordinatorja e GMK-së, Dhurata Ramosaj./ KultPlus.com

https://www.facebook.com/events/722611091467387/?notif_t=plan_user_invited&notif_id=1553668173949391