“Paris Opera Competition” përzgjedhë dhjetë finalistë nga e mbarë bota, në mesin e tyre edhe Elbenita Kajtazi

Sopranoja kosovare Elbenita Kajtazi po shijon sukseset një pas një në skena të mëdha prestigjioze, shkruan KultPlus.

Suksesi i saj i fundit është përzgjedhja në mes dhjetë finalistëve në garën prestigjioze të “Paris Opera Competition” ku këtë skenë e synojnë shumë artistë nga e mbarë bota.

Për këtë sukses ka njoftuar vetë Elbenita Kajtazi e cila ka thënë se në këtë garë do të prezantojë shtetin e saj Kosovën, në mesin e dhjetë finakistëve nga vende të ndryshme të botës./KultPlus.com

U thanë se është vend i rrezikshëm, por francezët mbeten gojëhapur nga Kosova

Kosova? Po ku gjendet ky vend? Kush janë banorët e saj? Cila është historia e këtij vendi?

Siç ju treguam edhe në artikullin e mëparshëm, gjysma e njerëzve që takuam në Serbi na bindën se ky vend ishte i rrezikshëm dhe jointeresant.

1 / Mirësevini në Republikën e Kosovës. Kalimi i kufirit ishte i lehtë dhe pa problem, në kundërshtim me atë që disa na kishin njoftuar. Përveç kësaj, pika doganore është e vendosur në 1100 metra mbi nivelin e detit, nuk ka shumë njerëz. Me sa duket, për një automjet serb që dëshiron të kalojë vendin, procedura është pak më e komplikuar, por kalon. Një shenjë na informon, si në hyrjen e çdo vendi, mbi limitet e shpejtësisë. Ne habitemi që ende nuk e gjejmë shenjën e autostradës. Por, më vonë mësojmë se kjo është për arsye se këtu mungon lloji i kësaj rruge. (kufiri i Mutivodës), përcjell albinfo.ch.

2 / Gjendemi rreth 500 metra larg kufirit dhe duam ta vendosim tendën tonë këtu sepse peizazhi është i bukur. Kosova, këtë e premton! (kufiri i Mutivodës)

3 / Natën mbërrijmë në Prishtinë dhe tashmë kemi akomodimin tonë për të bujtur. Pranë pikës kufitare, në fshatin Prapashticë, takuam Sadikun, i cili na ofroi kafe në kopshtin e kamp shtëpisë së tij. Jemi të kënaqur që krijuam kontaktin tonë të parë me një kosovar dhe pyetjet dhe përgjigjet ndiqen njëra pas tjetrës. Përderisa kaluam një kohë të mirë së bashku, ai na ofroi të kalonim natën në shtëpinë e tij në kryeqytet, në mbrëmje. Gjeniale!

Republika e Kosovës ka 2 milionë banorë që jetojnë në këtë territor, dhe një milion shtesë jashtë vendit, ashtu si edhe mikpritësi ynë, i cili e kaloi jetën e tij në Zvicër dhe tani ai kalon kohën në të dy vendet, që kur u pensionua. Me të ardhurat e tij zvicerane, ai është në gjendje të investojë në strehimin kolektiv, të cilin ua jep me qira kryesisht studentëve.

Në mëngjes herët, qëllimi ynë i parë ishte gjetja e një harte, në mënyrë që të orientohemi dhe të vizitojmë qytetin. Është e pabesueshme, por këtu nuk ka zyrë turistike dhe asnjë hartë në dispozicion, bile as edhe në hotele. Edhe më e pakuptueshme: Kur pyesim vendasit nëpër lokale për të vizituar ndonjë vend turistik, apo ndonjë restorant të këndshëm për tu ushqyer, ata nuk janë në gjendje të na përgjigjen. Pronarja e një lokali nuk mund të gjejë as edhe dyqanin e saj në hartën e qytetit që e shet për 5 euro! Trafiku është i dendur dhe na bën presion. Nuk ka asgjë për të parë, asgjë për të vizituar. Qyteti është krejt i ri. Interesi i vetëm që gjejmë është arkitektura e jashtme e Bibliotekës Kombëtare. Në fakt, kam përshtypjen se kjo “palë e tretë nga jashtë” është për të “blerë kapital”, dhe e cila në fund të fundit duket si një kryq në mes të një kantieri dhe një qendre madhështore të një qyteti të tërë. Hmmm! Ju na njihni: Kjo është e gjitha që duam!

Në mes të trafikut të rëndë, Gaëtani e kalon kufirin prej 4000 km. Nëpër rrugë, flamuj të Republikës së Kosovës dhe Shqipërisë. Ky qytet i nënshtrohet popullaritetit të tij të fundit si kryeqendër e re e Ballkanit dhe simbol i fitores së shqiptarëve mbi serbët. Ai tregon qartë ashurimin e tij ndaj SHBA-ve (Bulebardi Bush, Bulevardi Bill Clinton, flamuri amerikan kudo, përkthime sistematike në anglisht, shkollat ​​e gjuhës, shkollat ​​amerikane). Në rrugë, na afrohen: “A jeni amerikan?” Sikur të shpresonin ta takonim ndonjë, ndërkohë që flamuri ynë i trotuareve valëvitet dukshëm pas biçikletës së Gaëtanit. Në vitin 1999, NATO mori pjesë në konflikt duke vendosur ta bombardojë Serbinë, derisa të dorëzohej. Sigurisht, atmosfera ndonjëherë është e tensionuar (por jo e rrezikshme!), Sepse nuk mund të gjejmë bashkëbisedues neutral për të na treguar faktet. Shqiptarët na tregojnë për terrorin që serbët e kishin ushtruar ndaj tyre, ndërsa ata kanë qenë paqësorë. Dhe, ata pak serbë që i takuam (kanë mbetur edhe 10 për qind) na tregojnë për një pushtim të dhunshëm të shqiptarëve në territorin “e tyre”. Situata është e vështirë të kuptohet, edhe pse banorët na mirëpresin shumë lehtë dhe kurrë nuk ishim në rrezik, në këtë vend. Përkundrazi. (Prishtinë – kryeqytet).

4 / Pas aventurës në Prishtinës, e cila zgjati vetëm një mëngjes, ne marrim drejtimin e Graçanicës. Sipas hartës sonë serbe (e cila na tregon rrugët e Kosovës!), ekziston një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s. Kur arrijmë në këtë qytet, vëmë re diçka të çuditshme: gjithçka shkruhet në qirilicë, ndërsa kosovarët përdorin alfabetin latin. Ka edhe pamflete për zgjedhjet rajonale që po zhvillohen në Serbi. Bile na folën edhe në gjuhën serbokroate. Në të vërtetë, këtu shumica e banorëve janë serbë dhe e pretendojnë Kosovën si një territor që i përket atyre. Mund të përdorim edhe dinarët tanë të fundit serbë, ndërsa monedha e vendit është euro. Ne jemi humbur. (Manastiri i Graçanicës)

5 / Përderisa ne kërkonim një vend për tu strehuar. Afrimi, një zvicerano-kosovar që jeton në zonën e Romandisë, na sfidon duke parë flamurin tonë francez. Ne ndalemi afër tij dhe fillojmë të bisedojmë. Shumë shpejt, ai na pyet për atë se përse kemi ardhur në këtë kodër, e cila nuk ofron shumë. Ne i përgjigjemi se duam vetëm një vend të sigurt për tendën tonë. Pesë minuta më vonë dhe ne gjendemi në shtëpinë e tij, të cilën na e la për mbrëmje, ndërkohë që ai shkon në një darkë familjare. Afrimi erdhi për të kontrolluar disa punë në shtëpinë e tij, kështu që ai pati kohë dhe na propozoi për të na treguar disa vende përreth. Natyrisht se e pranuam propozimin. I vizituam rrënojat romake të Ulpianës, si dhe Shpellën e mermerit.

6 / Afrimi pëlqen verë të mirë dhe raclette. Ai e ka edhe djathin që e ka sjellur nga Zvicra. Menjëherë, sytë e Gaëtanit xixëlluan. Ju duhet të jeni të vetëdijshëm se ai është e ushqimi i tij i preferuar. Mikpritësi ynë na fton të qëndrojmë edhe një natë shtesë, për të ndarë së bashku një raclette të madhe të shoqëruar me verë kosovare. E cila, në të vërtetë është e shkëlqyeshme!, transmeton albinfo.ch.

7 / Paraprakisht, ne ju kishim folur për problemin me identitetin dhe faktin se nuk e dimë nëse ky territor i takon Serbisë apo jo. Si nëpër shenjat e komunikacionit, të cilat rregullisht janë të shkruara me ndonjërin prej alfabeteve, shkruan “Oumenelevent.wordpress”, njofton Albinfo.ch.

Shenja të tjera që kanë ngjallën kuriozitetin tonë. Përse një tank? Ata datojnë nga lufta dhe vetëm informojnë tonazhin që të mos kalojë në pjesë të caktuara të rrugëve apo urave.

8 / Ky vend është shumë kodrinor. Do të kalojmë disa ditë për tu ngjitur në një lartësi mbidetare prej 1300 metrash, me biçikletat tona monstra. Moti është gjithmonë me ne, është kohë e mirë. Kalimet shpesh janë të pajisura me hotele dhe dyqane të të gjitha llojeve. Kemi simpati me tregtarët e prodhimeve vendore dhe na pëlqen të na përgëzojnë që mbërritëm lartë, ato na ofrojnë fruta ose djathë. Ndërsa unë nxitoj për ta gllabëruar. E pabesueshme kjo bujari!

9 / Prizreni, qyteti i dytë më i madh në vend, duket më mikpritës se kryeqyteti. Qyteti nuk është në ndërtim e sipër dhe ka një trashëgimi historike. Këtu, ka një përzierje të kulturës dhe fesë, përveç përkthimit të dyfishtë serbokroat dhe shqip, ka edhe përkthim turk. Trashëgimia e pushtimit otoman prej më shumë se 500 vitesh. Shumë monumente janë klasifikuar në UNESCO. Për fat të keq shumica janë në restaurim, kështu që ne nuk mund t’i vizitojmë ato. Për fat të keq! Këtu, nuk ju lënë jashtë. Ashtu sikur është Toni, të cilin e takojmë në rrugë dhe na fton ta kalojmë mbrëmjen me familjen e tij. Megjithëse mund të ndodhë që njerëzit nuk kanë kohë ose ndoshta nevojë për të na takuar, ne pothuajse gjithmonë na jepet një vend brenda, si dhe ushqim të ndryshëm. (Prizren, qyteti multikulturor)

Kalaja e kohës së Perandorisë Osmane dominon qytetin, një vend i përsosur për një mëngjes. Më vonë, ne vizitojmë xhaminë tonë të parë të udhëtimit dhe jo vetëm cilëndo: ate të arkitektit të famshëm Sinan Pasha. Dëgjohet ezani. Turistët largohen dhe besimtarët mblidhen nën kupolë. Gaetani vendos të qëndrojë aty dhe fillon t’i imitojë, si në kohën që ai kishte ndjekur mikpritësin tonë Mustafa në xhaminë e fshatit të tij të vogël, në Saharë. Është kënaqësi: ne gjunjëzohemi, ngrihemi. Kurdoherë që Imami thotë “All-llah”, ndryshon pozicionin në një përkulje të Perëndisë. Asgjë e keqe, përkundrazi. Ne kujtojmë se jemi ateistë, por që ky udhëtim ka për qëllim të përpiqet të kuptojë kultura të ndryshme nga tonat. Dhe për një herë, Islami është një skedar i mirë. Pra, ndryshe nga ata që mund ta konsiderojnë këtë praktikë si ekstreme, sepse imponon një disiplinë të rreptë (imazhi televiziv i mijëra muslimanëve që përulen sikurse të jetë vetëm një njeri në Mekë), ne shohim përmes përvojës sonë një moment të mbledhjes ditore dhe ndarjen në paqe dhe dashamirësi, të gjitha të përfshira në një ritual të mirë prej rreth 30 min. Një klishe që u shpërnda gjerësisht në Francë: Mungesa e higjienës nga ana e miqve tanë arabë? Myslimani lutet pesë herë në ditë, pas kryerjes së riteve të tij, dmth. Duke i larë duart deri në kyçet e dorës, fytyrën, qafën, veshët, gojën, mëngët dhe këmbët. Është gjithashtu koha që ata të marrin frymë më lirshëm në ditë, për t’u larguar nga jeta e përditshme për t’i shpëtuar mendimit të tyre shpirtëror dhe për t’u takuar me besimtarë të tjerë. Atje shkojnë shumë persona, lahen së bashku, pas lutjes, vishen së bashku dhe shpesh, marrim rastin të ftojmë njëri-tjetrin. Përherë buzëqeshjet janë të gjera dhe nuk shohim se dikush është i injoruar. Po, është gjithashtu një vend i socializmit. (Kështjella Osmane, Prizren)

10 / Jo, jo, nuk është verë, por është mu ashtu në mes të tetorit. Ne jemi në pantallona të shkurtra dhe i heqim trikotë kur ngjitemi në Grykën e Prevallës. Kemi marrë një vështrim të plotë nga çdo kënd, i cili na bën të harrojmë se jemi ngjitur për 18 km. Ky kalim është më i larti që nga fillimi i aventurës, me këto 1515 metra. (Kolegji i Prevallës)

11 / Duke arritur në maje, zbulojmë se ai është një vend ultra turistik, ka dhjetëra hotele e restorante. Donim ta kalonim natën, por nuk është e mundur. Pak kilometra nga takimi, ne pamë një shtëpi të braktisur dhe një burim. Nuk kishim nevojë për më shumë, për këtë natë. Zbritëm tre kilometra dhe bëmë një kalim të vogël në banjë, në ajër të pastër, për të liruar djersën e ngjitjes. (Gryka e Prevallës)

12 / Këtu, do të jetë bujtina për sonte. Nuk mund të shpresonim më mirë. Një pamje mahnitëse e luginës, një qiell i mbushur me yje dhe ne jemi me fat për të parë disa yje të ndritshëm. (Gryka e Prevallës)

13 / Për një çast, zbuluam origjinën e mbiemrit Gaëtan. Xhoni, është me origjinë kosovare-serbe. Me sa duket disa prej këtyre paraardhësve kishin bërë një pasuri nga vaji. Por, ai preferonte të udhëtonte me biçikletë !!

14 / Në tre kilometra para kufirit, kalojmë fshatin e fundit të Kosovës, Hani i Elezit. Po planifikonim natën ta kalonim në Maqedoni. Por si gjithmonë ndryshojnë planet dhe bujaria e kosovarëve përsëri ka goditur. Besimi na mirëpret për natën. Diskutuam shumë tema duke përfshirë përvojën e tij në Zvicër. Ai shpjegon 13 vjet të jetës së tij ka jetuar në Lozanë, si një kuzhinier – ai do të na bëjë një darkë të shkëlqyeshme. Në kohën kur pasaporta jugosllave ishte e fortë, nuk kishte asnjë problem për të udhëtuar. Për fat të keq, Qeveria zvicerane vendosi të mos lëshonte më leje pune dhe Besimi ishte detyruar të kthehej.

Për viza udhëtimi drejt Bashkimit Europian, kosovarët sërish po përballen me një sfidë. Në kryeqytet, Shpëtimi, pasi kishte jetuar në Zvicrën frankofone, na ftoi për një kafe. Ai është xhaxhai i Lorik Canës, ish kapiteni i Olympique Marseille dhe ekipit kombëtar të Shqipërisë. Natyrisht se folëm edhe për futbolli: Me krenari na i tregoi fotot e tij me Ribery, Nasry, … Më vonë, ai na kërkoi ndihmë për të marrë një vizë për Francë, për te dhe djalin e tij.

Një vizë: Më parë, në kohën e ish Jugosllavisë, kosovarët kishin qasje të lehtë në të dy blloqet (SHBA dhe BRSS) dhe aleatët e tyre qëkur ky shtet ishte pozicionuar si i painkuadruar. Pasaporta jugosllave ishte një nga më të fuqishmet, deri në atë masë që ajo u shit me një çmim të lartë në tregun e zi. Pastaj, ishte e mjaftueshme për ta deklaruar atë si “të humbur” për të marrë një të re. Në atë kohë, shumë persona gjithashtu zgjodhën të emigronin në Europë dhe sa i përket Kosovës, kryesisht në Zvicër. Sot, marrja e një vize për Europë për kosovarët nuk është e lehtë. Ata kanë nevojë për një ftesë dhe disave ju kushton një rrogë e tërë – mesatarisht fitojnë mes 200 dhe 350 euro në muaj.

15 / Babai i Besimit përkujdeset për lopën e tyre në mëngjes dhe mbrëmje. Djathi, kosi dhe qumështi që hanë këtu, janë rezultat i punës së tyre. 12 litra në ditë qumësht të freskët. Një ditë më parë, Gaëtan vëzhgon, të nesërmen fillon negociatat dhe ndërmerr masa. Gjyshi bujar, por kokëfortë nuk është i lehtë për tu ndihmuar. Së fundi, ai do të ketë të drejtën për 3 minuta vizatim dhe jo më shumë. Por të paktën ai e njeh ndjenjën e “vapën e nxehtë në duart e tij” siç thotë ai. Përtej mjeljes, shohim punën e madhe të prodhimit të qumështit tonë, të cilin e hamë pothuajse çdo ditë.

16 / Kosova, ne jemi befasuar mrekullisht nga këto peizazhe të jashtëzakonshme, nga këta banorë dhe këto kontraste. Peizazhet dhe malet e pakta së paku do të na i freskojnë sytë për një kohë. Kalimi i këtij vendi do të ketë qenë i shkurtër, 9 ditë, dy gryka më shumë se 1300 m dhe 300 km. Por do të mbajmë mend sidomos bujarinë e këtyre banorëve, buzëqeshjet e tyre të gjera dhe historinë e tyre.

Përpara në Maqedoni, për aventura të reja!

Nexhmije Pagarusha dërgohet në emergjencë

Këngëtarja e njohur nga Kosova, Nexhmije Pagarusha është dërguar në emergjencë gjatë ditës së sotme, shkruan KultPlus.

Zyra e Informimit të QKUK-së njofton se pacientja N. P ka kërkuar ndihmë mjekësore pas lëndimeve që ka marrë në shtëpi, ndërsa kanë njoftuar se është jashtë rrezikut për jetë, shkruan KultPlus.

Nexhmija Pagarusha e njohur si Bilbili i Kosovës, më 7 maj ka festuar datëlindjen e saj të 85-të, me c’rast është dekoruar nga presidenti i SHBA-së, Donlad Trump./ KultPlus.com

Elia Zaharia Zogu: “Firma ime për prishjen e teatrit është falsifikuar”

Shpejt u përhapë lajmi se si Mbretëresha shqiptare, Elia Zaharia Zogu, u bë një nga 65 firmëtarët e peticionit dërguar krerëve të shtetit për ndërtimin e një Teatri të Ri Kombëtar në truallin ku sot ngrihet godina e vjetër e TK-së.

Ajo cka e bëri më interesant këtë nënshkrim ishte fakti se ka qenë gjyshi i bashkëshortit të saj ai i cili kishte nënshkruar ngritjen e asaj godine.

Por, Elia Zaharia ka pohuar për Lapsi se firma e saj është falsifikuar në letrën e 64 aktorëve që kërkonin shembej e godinës dhe ngritjen e një teatri të ri. Pas insistimit të gazetarit se nëse në vijim del një dokument ku duket firma e saj aktorja, është përgjigjur: “Po të gjendet e ka vënë dikush tjetër, unë nuk kam firmosur kurrë”.

Në fakt “princesha” aktore ka mbajtur një qëndrim shumë më pranë atij grupimi që ishte për godinën e re. Dhe kjo mund të ketë bërë që grup organizator, i udhëhequr nga Artan Imami të ketë vendosur duke manipuluar emrin e saj në listë.

“Unë e vërtetoj se nuk kam qenë fare në Shqipëri, kam qenë me pushime”, ka thënë aktorja.

Ky është rast i dyti që lista propagandistike e kërkuar me urgjencë dhe diktat politik del blof. Më parë edhe gruaja e Pirro Manit, Pavlina deklaroi se bashkëshortit të saj që gjendet në ShBA i është falsifikuar nënshkrimi. / KultPlus.com

Pse “hajdutët” janë prindër më të mirë se të tjerët?

Shkruan: Artur Zheji

Në të vërtetë hajduti, guxon dhe rrezikon, mirëpo në këtë shoqëri që jetojmë ne, ku shumëkush udhëhiqet sipas parimit “KÇK” (Kap Çfarë të Kapësh), sepse punët rregullohen vetë më pas, hajdutëria është padyshim një sistem tashmë.

Madje në të folmen e përditshme thuhet: “A do bëjmë ndonjë punë, apo jo?”, me një fjalë do “bëjmë ndonjë goditje (vjedhje)”?

Vitet kalojnë me shpejtësi dhe hajdutët e djeshëm sot janë elita komanduese e shoqërisë, pronarë, deputetë, biznesmenë, njerëz të respektuar me shërbëtorë dhe makina të shtrenjta, madje janë tërheqës dhe edhe të suksesshëm me femrat.

Por vitet kanë kaluar përsëri dhe sot ndeshim përherë e më shpesh brezin e dytë, të kësaj “Elite”.
Fëmijë të mirëshkolluar, të mirëushqyer, me kryet lart, shpërfillës të shtresave të ulta, që janë me prejardhje ose nga “hajdutët e dështuar”, ose nga të ndershmit absurd që të kthejnë kusurin deri në qindarkën e fundit, që kanë burrni dhe zotnillëk, që nuk u bëjnë gojore shefave për t’kap ndonjë llokëm, që janë besimtarë e kanë frikë nga Zoti, e kështu me rradhë.

Shtresat tanimë janë ndarë fort dhe qartë, duke përjashtuar aksidentet.

Sot edhe vrasësit me pagesë, i kanë gjërat e qarta, të bëjmë lekët që na duhen, të ngremë shtëpi e katandi dhe të rrisim fëmijë të shkolluar që ti fusim në politikë dhe në “Elitën” e tribunave të ndritshme.
Dhe pra, pas këtij shtresëzimi shumëvjeçar, që më ka kaluar si një film përpara syve, kam parë pra, rrykat dhe pykat që u vinin erë këmbët nga papastëria tradicionale, që kruanin hundët e bënin “saçme”, aventurierë të goditjeve të forta që kanë shkuar më pas me thasë me para te zyrat e caktuara të politikës dhe të Prokurorisë, dhe sot janë “gentëlmenë”, apo vetëkujtohen si të tillë. Por gjithësesi të gjithë i thërrasin “Shefi”ose “bossi”.
Dhe tani krahasimi përfundimtar.

Fëmijët e tyre, të ish hajdutëve pra, janë sot meshkuj apo femra të lakmuara, të rritur bukur dhe shëndetshëm, të veshur, të shkolluar, të nurshëm.

Këta të tjerët, në jo pak raste, duke parë përreth dhe duke kuptuar rregullat e poshtra sociale ku jetojnë, ka plot raste që mallkojnë prindërit e tyre “idiotë”, që qëndruan të ndershëm.
Madje këta “të ndershmit”, na dalin po të kqyren hollë hollë me këndvështrimin e të bijve të mbetur edhe ata pa shanset e duhura në jetë, ca derdimenë mendjemëdhënj dhe me një respekt të tepruar për veten, ca egoistë krenarë, që të dashuruar me veten e tyre, kanë parapëlqyer varfërinë kundrejt bythëlëpirjes së shefave dhe bosave.
Apo që kanë vendosur emrin e mirë të vetes dhe Familjes, mbi mashtrimin, gënjeshtrën, vjedhjen dhe grabitjen, apo nënshtrimin fitimprurës ndaj të fortëve të kohës, për liçensat e duhura fitimprurëse e grabitqare.

Sot gjith’e më tepër, padrejtësia dhe hajdutëria e themeluar vite më parë dhe në vazhdim, është zhvendosur në brezin e dytë dhe të tretë të përfituesve, bijve apo nipave, të cilët jetojnë n’lluks, në superkushte dhe me superavantazhe, duke krijuar një vijë ndarëse verbuese dhe shpesh acaruese, që thellon ndarjen e Shqipërisë në tashmë super të pasur dhe në super të varfër.

Revolta e bijve të të ndershmëve, apo edhe e grave të tyre, ka sjellë rënien e përgjithshme të Moralit të Shoqërisë, nga njera anë dhe parakushtet për një përplasje të egër sociale, apo edhe për zbrazjen e Shqipërisë nga të dëshpëruarit e pashpresë…

“Mjerë të mundurit” thoshin latinët dikur, “Mjerë të Ndershmit” do të mund të thuhej sot, në kushtet e Shqipërisë, ku absolutisht mungon “Meritokracia”, si rregullator i rishpërndarjes së pasurisë kombëtare, edhe sipas vlerave të tregut dhe individit dhe jo vetëm, sipas konkurencës së pandershme dhe harbute të hajdutëve të djeshëm sot burra të nderuar, rrethuar me zara dhe sejmenë.

Kjo situatë, vret edhe parakushtet shpirtërore e morale, të një shoqërie që drejtohet dhe komandohet nga Antimorali, që shet moral ndër tribuna dhe ekrane… /360grade.al/

Gënjeshtrat

Poezi e shkruar nga Dritëro Agolli.

O popull,ç’të bëjnë!
Të japin lodra të luash,
Të mbajnë me përralla,
Të flesh në shtrat sa të duash,
Pa zhurma e andralla,
Të quajnë të vogël,
Dhe thonë se ende s’di shumë,
Të japin në duar një lodër
Dhe thonë:
pusho, mos bëj zhurmë!
Refren i përhershëm në kohët.
O popull, ç’të bëjnë!
Të thonë:
“Gërvisht e fito” në letra!.
Dhe ti gërvisht me thonjtë e paprerë
Nën mëngët e vjetra ,
Dhe fati s’të vjen asnjëherë.
Të marrën përdore me lekë
T’i shohësh Miss-et,
Kur zhveshur kërcejnë,
Me brekë e pa brekë,
Në skenë.
O popull, ç’të bëjnë!
Të japin lodra në duar
Me Tomin dhe Xherrin ,
Të bëhesh fëmijë i duruar ,
Mos njohësh telashin dhe sherrin.

Will Smith: Paraja, fama dhe marrëdhëniet seksuale nuk ma përmbushën jetën

Will Smith ditë më parë festoi përvjetorin e njëzet të martesës me Jada Pinkett-Smith.

Aktori amerikan ka folur për mediat amerikane duke u treguar i sinqertë sa i përket jetës personale dhe karrierës hollivudiane.

Ylli 49-vjeçar ka dhënë një intervistë për “Rap Radar” teksa ka treguar haptas se paraja, fama dhe marrëdhëniet seksuale nuk e kanë përmbushur në jetë.

“Kam pasur para pafund, kam bërë seks me kë kam dashur, kam pasur admirimin e mijëra personave”, tha Smith duke shtuar se “kam qenë në krye të botës materiale dhe kuptova se kurrë nuk isha i lumtur me këto gjëra. E vetmja gjë që më emocionin është të jem i dobishëm për njerëzit e tjerë”.

/

Edi Rama prapë me patika në BE, ja çka i thonë shqiptarët

Liderët e vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe ata të Bashkimit Evropian janë mbledhur ditën e sotme në Samitin e Ballkanit Perëndimor, që po mbahet në Londër.
Padyshim, i pranishëm është edhe kryeministri, Edi Rama, i cili sërish shkaktoi debat në rrjetet sociale me veshjen tij.

Kostum serioz dhe atlete të bardha, mesa duket kjo është ndër veshjet e preferuara të kryeministrit tonë por edhe ndër më të komentuarat.

Menjëherë pasi në profilin e tij në Facebook dhe Instagram janë shpërndarë video nga takimi, të shumtë kanë qenë komentuesit që e kanë kritikuar dhe madje janë shprehur se kjo nuk është një veshje e përshtatshme për të përfaqësuar vendin në takime të rëndësishme.

Por, nuk kanë munguar as komentues që e kanë kthyer me humor veshjen e atleteve.
“Me atlete bëhen hapa më të shpejta drejt EU”, apo “Pse nuk vesh shapka me gisht më mirë”, janë ndër komentet më pikante. / KultPlus.com

Fakulteti i Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor organizon ekspozitë ndërkombëtare

Fakulteti i Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor në UBT organizon ekspozitën ndërkombëtare të Arkitekturës, sjkruan KultPlus.

Kjo është hera e parë që organizohet një ekspozitë e këtij formati në Kosovë dhe rajon nga Fakulteti i Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor në UBT, ekspozitë ndërkombëtare me punime të studentëve të arkitekturës me disa shkolla partnere.

Ekspozita ka për qëllim që t’i pasqyroj qasjet që kanë shkollat e ndryshme në fushën e Arkitekturës dhe që t’i ofroj studentit, stafit akademik dhe komunitetit të arkitektëve një ekspozitë mjaft atraktive dhe krahasuese.

Ekspozita ka edhe karakter të promovimit të shkollave të ndryshme të Arkitekturës jashtë Kosovës dhe gjithashtu një njohje të vlerave që gjeneron Kosova dhe sistemi i saj i edukimit.
UBT përmes kësaj ekspozite synon ta pozicionoj Fakultetin e Arkitekturës, programin studimor dhe vet shtetin e Kosovës në një fazë të njohjes së vlerave dhe integrimit në shoqëritë e zhvilluara dhe me përvojë akademike.

Ekspozita do të mbahet më datë 13 korrik në Muzeun e Kosovës duke filluar në ora 19:00. / KultPlus.com

Në Greqi zbulohet eksponati më i vjetër i poemës Odiseja (FOTO)


Arkeologët në Greqi kanë gjetur eksponatin më të vjetër të poemës epike të Homerit, “Odiseja”.

Ekipi i hulumtuesve grekë dhe gjermanë gjetën pjesë të poemës në një pllakë në Olimpin antik, në Peloponez, njoftoi sot Ministria e Kulturës së Greqisë. / KultPlus.com

Në pllakë ka 13 vargje nga Rapsodi i 14-tw i Odiseas, ku Odiseu i drejtohet një miku të gjatë të Eume-s.

Sipas vlerësimeve paraprake, shpikja daton në shekullin e tretë.

Data ende duhet të konfirmohet, por paneli thotë që kjo është një gjetje e madhe arkeologjike por edhe letrare e historike.

Odiseja është një nga dy poemat epike greke të lashtë të atribuara Homerit. Është pjesërisht një vazhdim i Iliadës, vepra tjetër që i atribuohet Homerit. Odiseja është thelbësore për kanunin modern perëndimor; është vepra e dytë më e vjetër e letërsisë perëndimore, ndërsa Iliada është më e vjetra. Dijetarët besojnë se Odiseja ishte e përbërë afër fundit të shekullit VIII p.e.s., diku në Jonia, rajoni bregdetar grek i Anadollit.

Poema përqendrohet kryesisht te heroi ake Odiseu (i njohur si Uliksi në mitet romake), mbreti i Itakës, dhe udhëtimi i tij në shtëpi pas rënies së Trojës. Udhëtimi i Odiseut për të arritur në Itakë pas luftës dhjetëvjeçare të Trojës zgjat dhjetë vjet. / KultPlus.com

Nominohen autorët për konkursin e veprës më të mirë dedikuar Skënderbeut

Akademia e Shkencave ka shpallur këtë të martë veprat dhe autorët e nominuar për botimin më të suksesshëm, dedikuar figurës së heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Kjo nismë vjen në kuadër të vitit mbarëkombëtar “Skënderbeu”, gjatë të cilit Akademia do të organizojë një sërë aktivitetesh.

“Akademia e Shkencave, që në dhjetor të vitit të shkuar, shpalli programin e aktiviteteve që ajo mendonte të organizonte përgjatë vitit 2018: një konferencë shkencore, një konkurs ndërkombëtar për studimin më të mirë kushtuar Skënderbeut dhe epokës së tij, botimin e një vëllimi të posaçëm kushtuar Skënderbeut dhe botimin e plotë të veprës së Kristo Frashërit”, u shpreh akademikja Floresha Dado.

Pasi përzgjodhi 30 botime dedikuar kësaj figure, të botuara nga viti 2000-2018, akademia përzgjodhi 3 botimet më cilësore ndër autorët shqiptarë.

“Për veprën më të mirë shkencore të realizuar nga autorë shqiptarë, u përzgjodh Aurel Plasari me veprën “Skënderbeu-një histori politike”. Autori tjetër është Kasem Biçoku për veprën e tij “Toponimet Mesjetare në studimin e historisë së Skënderbeut” dhe autori i tretë Petrika Thëngjilli për veprën “Skënderbeu-arritje, mangësi e pikëpamje të ndryshme”, u shpreh Pëllumb Xhufi.

Jose-Manuel Floristan nga Universiteti i Madridit, Lucia Nadin nga Italia dhe Oliver Jens Schmitt nga Gjermania janë tre autorët e huaj të nominuar, nga të cilët do të shpallet mes tyre vetëm një fitues. Dy fituesit do të bëhen publik në një ceremoni të veçantë dhe do të shpërblehen me nga 5 milionë lekë të vjetra secili.

Rita Ora, tash e tri vite Ambasadore Nderi e Kosovës (FOTO)

Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, në një pritje të veçantë organizuar në ambasadën e Kosovës në Londër, më 10 korrik të vitit 2015, i dorëzoi artistes me famë botërore, Rita Ora, Medaljen Presidenciale “Ambasadore e Nderit”, e Republikës së Kosovës në botë, shkruan KultPlus.

Në ceremoni morën pjesë edhe ish-kryeministri i Britanisë së Madhe, Tony Blair, ish-sekretari i përgjithshëm i NATO-s, George Robertson, ish-komandanti i KFOR-it, gjenerali Michael Jackson, përfaqësues diplomatikë në Londër dhe miq të Kosovës.

Këtë ngjarje e ka kujtuar sot edhe ambasadori i Kosovës në Londër, Lirim Greiçevci, i cili ka shpërndarë edhe fotografitë e këtij momenti e të cilat i ka shoqëruar me mbishkrimin “Kujtim i bukur nga shpallja e superyllit, Rita Ora, ambasadore nderi e Kosovës”.

Ky titull u jepet shtetasve të huaj dhe qytetarëve me origjinë kosovare, të cilët kanë kontribuar dhe kontribuojnë për interesin kombëtar të Kosovës. Sot, vetëm 3 vite pas kësaj ngjarje, yje të tilla si Rita Ora i janë shtuar listës, Dua Lipa, Era Istrefi e shumë të tjerë po vazhdojnë të na bëjnë krenarë çdo ditë e më shumë. /KultPlus.com


Familjarët e Haki Misinit përmes interpretimit rikthejnë një nga këngët e tij (VIDEO)

Haki Misini mbetet figura kyçe me të cilin eci e u zhvillua një frymë e re e rokut në Kosovë. Ai jeton përmes hiteve të tij, të cilat edhe sot dëgjohen, shkruan KultPlus.

Haki Misini është vrarë nga forcat serbe gjatë vitit 1999, tri orë para se të nënshkruhej marrëveshja për ardhjen e forcave të NATO-së në Kosovë, duke e lënë një zbrazëti të madhe në familjen e tij e artin kosovar.

Familjarë të tij e kujtojnë shpesh herë përmes fotografive, e performancave të tij të veçantë plot shpirt e afërsi me të pranishmit. Në një mënyrë të veçantë, përmes interpretimit të njërës nga këngët e tij, e kanë kujtuar djali Urim Misini dhe vëllezërit, Eshref dhe Shemsedin Misini.

“Lulja e vyshkur”, titullohet kënga që këndohet nga Urim Misini dhe Shemsedin Misini, e përcillet me kitarë nga Eshref Misini i cili edhe e ka kompozuar këtë këngë. Në një ambient familjar, ata kanë sjellë një nga shumë këngët e pavdekshme të rokerit Haki Misini. KultPlus sot ju sjellë këtë version të shkurtër të interpretimit dhe atë origjinal të Haki Misinit.

https://www.youtube.com/watch?v=jivUhFNvltA

Fotoja e fundit e Usta Isuf Myzyrit

I lindur në Elbasan më 8 Mars 1881 Isuf Myzyri është një artist i rëndësishëm në historinë tonë, Artist i Popullit pas vdekjes.

Mjeshtër popullor i njohur gjithandej me emrin Usta. Krijues, këngëtar-tenor dhe interpret i shquar popullor në veglën e violinës i gjysmës së parë të shek. XX.

Në fëmijëri Isuf Myzyri punoi në zanate të ndryshme. Martohet në moshë të re dhe ndahet pas disa vitesh. Tërë jetën e tij e kaloi së bashku me të motrën e tij, dhe nuk u martua përsëri. Origjina e nënës së tij ishte nga Përmeti. Më 1905 formon formacionin e tij me vegla popullore të përbërë nga Simon Vela me çyr, Mahmut Ashiku me llahutë, Arif Çerma-Topalli me dajre, Thoma Priftin e gërnetë, Mehmet Gurra me ud, Ibrahim Zaimin me çyr bishtëgjatë, Myrteza Gracenin dhe Riza Beratin me violinë.

Megjithëse veprimtarinë e tij si krijues “Usta Isufi” e filloi në moshë të madhe rreth viteve 1927-1928, me autorësinë e Usta Isufit njihen rreth 30 këngë popullore elbasanase. Ndër këngët e kompozuara dhe përpunuara prej tij përmendim: “Në zabel të gjeta”, “Iku nata, agun malet”, “Dashunija si rrufe”, “Një lulishte me trandafila”, “Midis vetllash më ke një pikë”, “Ma mirë në pyll se në qytet”, “Si bilbili në pranverë”, “Ç’u dëshirush për me të pa”, “Spaske pasë pikë mëshire” etj.

Usta Isufit i njihet merita e ndërtimit të një repertori me këngë popullore elbasanase ku spikatin bukuria e frazës muzikore si dhe orientimi për nga vlerat e vërteta të kulturës muzikore të Elbasanit. Në vitin 1950 i jepet titulli “Dervish nderi”, nga ana e Kryegjyshatës Botërore Bektashiane. Këngët e tij kanë kaluar gojë më gojë dhe nga njeri këngëtar në tjetrin jo vetëm në Elbasan por në gjithë Shqipërinë, në Kosovë dhe tek shqiptarët e Maqedonisë.

Në vitin 1950, në qytetin e Elbasanit, formacioni muzikor i Usta Isufit ka regjistruar disa disqe me këngë popullore në një shtëpi diskografike të ish Bashkimit Sovjetik. Ndër këngëtarët e tjerë popullorë të qytetit të Elbasanit që kanë kënduar këngë popullore me formacionin e tij me vegla përmendim edhe Mitat Stringën, Leksi Vinin, Mustafa Bodinin, Rustem Sericën, Mahmut Ashikun, Arif Topallin, Met Balashin, Demir Shoren, Ali Zenën etj. Më 31.08.1978 (pas vdekjes) i jepet titulli i lartë “Artist i Popullit” me motivacionin: “Si këngëtar popullor, ka dhënë një ndihmë të shquar në pasurimin dhe zhvillimin e këngëve folklorike…”./ KultPlus.com

Rifillon gërmimi në Amfiteatrin Romak të Durrësit

Ka rifilluar gërmimi në Amfiteatrin Romak të Durrësit që synon rilevim të strukturave të gjetura si dhe dokumentimin e konsolidimin e tyre, shkruan KultPlus.

Përfaqësues nga Instituti i Monumenteve të Kulturës së bashku me drejtoreshën e Misionit Arkeologjik Italian, Sonia Antonelli, drejtoreshën e projektit për palën shqiptare, Elvana Metalla, dhe drejtorin e DRKK – Durrës, Patriot Beqaraj, ndoqën nga afër rinisjen e gërmimeve arkeologjike në amfiteatrin Romak të Durrësit.

Projekti synon rifillimin e gërmimeve arkeologjike në amfiteatër, rilevim të strukturave të gjetura si dhe dokumentimin dhe konsolidimin e tyre.

Pjesë e gërmimeve do të jenë edhe studentë shqiptarë dhe studentë italian nga Universiteti “G. D’Annunzio”, Chieti-Pescara.

Misioni Arkeologjik Italian ka nisur punën e tij në qytetin e Durrësit që prej vitit 2001, me qëllim realizimin e hartës së rrezikut arkeologjik, si dhe evidentimin e aktivitetit të gërmimit dhe projektimit të vlerësimit të monumenteve urbane, veçanërisht të amfiteatrit romak./KultPlus.com

Skënderbeu dhe portreti i tij në barok erdhi përmes Festivalit “VOX BAROQUE”

Festivali i Muzikës së vjetër “VOX BAROQUE” i cili i kushtohet tërësisht repertorit barok po i kthen skenat e hapura të trashëgimisë dhe sheshet e qyteteve në skena artistike.

Edicioni i pestë i këtij festivali përkon me 550-vjetorin e vdekjes së heroit tonë kombëtar, Gjergj Kastriot Skënderbeu, ndaj dhe ky edicion i dedikohet figurës së tij duke përfshirë në repertorin e këtij viti muzikë të kompozitorëve të periudhës baroke kushtuar heroit tonë.

Jehona e tij qe aq e madhe në Evropë sa kompozitorë si Vivaldi e Rebel i kanë kushtuar një vëmendje të veçantë duke kompozuar opera në emër të tij.

Një nga titujt më të rëndësishëm të zhanrit lirik francez “ tragedie lyrique” është opera SCANDERBEG e Francois Rebel me libretin e A.H.de La Motte e kompozuar në Francë, në një shoqëri ku shija për heronjtë dhe ekzotikun ishte shumë prezentë.

Qyteti Muze i Beratit ishte ndalesa e dytë e festivalit të Muzikës Baroke. Në mjediset mbresëlënëse të Muzeut Etnografik interpretuan “Trio hollandeze” dhe e ftuara e mbrëmjes sopranoja Erida Agolli.

Shfaqja ishte një mbrëmje e mahnitshme dhe për të pranishmit pasi përkoi me 10-vjetorin e përfshirjes se këtij qyteti në listën e pasurive të trashëgimisë botërore UNESCO-s nga Komiteti i Trashëgimisë Botërore.

Ky festival është pjesë e kalendarit turistik veror 2018, hartuar nga Ministria e Kulturës, me gjithëpërfshirje nga jugu në veri, në bashkëpunim me institucionet artistike në vend, TKOB, Teatri i Kukullave, Cirku Kombëtar, AQSHF.

Kalendari përfshin rreth 70 shfaqje në zonat bregdetare nga Velipoja në Dhërmi, nga Shëngjini në Korçë, nga Shkodra në Ksamil.

Përhapja e kësaj muzike të luajtur me instrumente origjinale në respekt të plotë të stilit, rregullave dhe mënyrës së interpretimit të asaj kohe shikimi i muzikës me një këndvështrim tjetër historik dhe kritik duke kërkuar gjithmonë qasje të reja, shkruan a.t.a./KultPlus.com

Lirohet Ismail Morina, i njohur si Ballisti

Tifozi i njohur shqiptar, Ismail Morina, i njohur si Ballisti, është liruar nga burgu. Lajmi është bërë i ditur nga vetë Ballisti, që ka postuar një foto në faqen e tij zyrtare në Facebook.

Ismail Morina u arrestua më 10 qershor të vitit të kaluar në Kroaci, pas një urdhër-arresti ndërkombëtar të lëshuar nga autoritetet serbe. Ai kërkohej nga Serbia, si i akuzuari kryesor për ngritjen e dronit me flamurin “Autochtonous”, mbi stadiumin e Beogradit, gjatë ndeshjes Serbi-Shqipëri, në Tetor të 2014-ës.

Në Kroaci, Ismail Morina iu nënshtrua nëj sërë procesesh gjyqësore, për të shmangur ekstradimin në burgjet serbe, ndërsa në çështje u investuan edhe institucione politike të Shqipërisë, Kroacisë dhe Serbisë.

Më 28 Mars të këtij viti, Kroacia vendosi të transferojë Ballist Morinën drejt Italisë, ku edhe vijoi beteja gjyqësore për lirimin e tij përfundimtar.

Mesditën e sotme, Ismail Morina postoi një foto me konsullin shqiptar në Bari, Adriatik Haskaj, ndërsa falënderon autoritetet shqiptare, italiane dhe kroate, që ndihmuan në dhënien e drejtësisë për të .

Edhe këtë herë Ballisti nuk harron të falënderojë edhe gjithë qytetarët shqiptarë që u angazhuan maksimalisht, duke protestuar gjithandëj, për të kërkuar lirimin e tij, shkruan Lajmi.net./KultPlus.com

Rrëfimet shqiptare që vijnë sivjet në Programin Kombëtar të DokuFest

Në kuadër të edicionit të sivjetshëm të DokuFest-it, në kategorinë e filmave kombëtar do të prezantohen gjithsej 13-të filma, shkruan KultPlus.

Kjo është vetëm njëra ndër kategoritë që sjellë rrugëtimi i 17-të i këtij festivali që ka kthyer vëmendjen ndërkombëtare në Kosovë.

Po sjellim kësisoj, filmat e regjisorëve tashmë të dëshmuar që janë në garën National të DokuFest:

“Një histori e vërtetë” nga Viron Roboçi,
Historia e filmit tregon një ngjarje të vitit 1950. Tre anëtarë të një familjeje shpallen fajtorë dhe dënohen për vrasjen e vajzës së tyre pasi ajo u divorcua. Çdo gjë fillon me zhdukjen e vajzës. Katër vjet më vonë, autoritetet iniciuan një hetim që përfundoi me shpalljen e të gjithë anëtarët e familjes si “fajtor për vrasje.”

“Routine” nga Bekim Guri

Pasi i është djegur shtëpia e familjes së Albanit së bashku me dy vëllezërit e tij, e tërë familja ka pësuar shok, çrregullim mental dhe një varfëri të madhe. Ndër familjarët që e përjetuan dhe e pësoi më së rëndi është Albani.

“Shukria” nga Visar Jusufi

Derisa temperamenti e Shukries së vogël po zhvillohet ngadalë, ajo na e tregon mënyrën primitive të të menduarit në shoqërinë patriarkale dhe rolin e gruas në atë kohë deri më sot. Ngjarja ndodh në një fshat të vogël në Kosovë. Nga pikëpamja e saj, ne jemi në një lloj “Parajse në Tokë” ku ajo i takohen motrat e saj, nënën pastaj edhe veten duke u përpjekur ta ndalojë martesën e saj.

“Triumph” nga Kreshnik Jonuzi

Më 14 tetor 2014, dy shtetet e Evropës Lindore Shqipëria dhe Serbia përballën në fushën e futbollit në kryeqytetin e Serbisë Beograd. Me tifozë shqiptarë të cilët nuk u lejuan të ndjekin ndeshjen për shkaqe sigurie, stadiumi plot me tifozë serbë jehonte me këngë raciste dhe kërcënime me vdekje. Tensionet u rritën në pikën e vlimit kur një dron që bartte flamurin shqiptar fluturoi sipër lojtarëve në fushë. Tifozë të inatosur ia mësynë fushës, duke sulmuar lojtarët shqiptarë, duke detyruar që loja të përfundojë. Një histori e tensioneve politike, luftës, dhe sportit eksplorohet teksa ndjekim udhëtimin e ekipit kombëtar shqiptar në paraqitjen e tyre të parë në një turnir të madh.

“Home away from home” nga Sami Mustafa

Samueli 10 vjeçar rom që jeton në Kampin Konik në periferi të Podgoricës në Malin e Zi. Prindërit e tij ikin nga lufta e Kosovës më 1999 dhe kanë jetuar atje që prej atëherë. Çdo ditë Samueli shkon në shkollë me autobus. Të gjithë fëmijët romë shkonin në shkollë në kamp, të izoluar nga pjesa tjetër. Nuk ka shumë kohë që kjo ka ndryshuar, dhe ne ndjekim Samuelin rrugës për në shkollë, dhe ndërveprimet e tij dhe të shokëve të tij me mësuesit e rinj.

“Adem Reka” nga Ardian Arrëza
Një udhëtim mbi figurën e Adem Rekës i cili pas humbjes ë jetës më 1966, u shpall Hero i Punës Socialiste nga regjimi komunist në Shqipëri. Ngjarja përmblidhet përmes materialit arkivor të kohës dhe rrëfimet e njerëzve që e kanë përjetuar, të cilat përfshijnë anëtarë të familjes së Adem Rekës. Të vërtetat e tyre dhe përfitimi nga rezultati ekspozon propagandën e regjimit.

“Curveless Line” nga Donjeta Hyseni

Sara dhe Shkurta janë dy vajza të reja, qindarkat përfundojnë në situata të njëjta. Ato njihen aksidentalisht në rrugë dhe vendosin ta mbështesin njëra tjetrën. Sara është studente dhe është në një histori dashurie me një djalë i cili është anëtar i klubit tifozëve “Plisat”. Ai vendos ti ndihmojë Sarës me para, por ajo nuk i do ato dhe vendos që ta braktis jetën e saj dhe gjithashtu e braktis konviktin dhe vendos ta lind fëmijën e saj. Këtu, në këtë situatë Shkurta i ndihmon Sarës. Shkurta është aktore, dhe i dashuri i saj Driloni gjithashtu luan në njërin prej filmave të saj. Në një pikë ai bëhet shumë xheloz gjatë xhirimeve, dhe të dy i humbin rolet e tyre. Ajo është në rrugë, pa para dhe pa asgjë.

“Kurrizi” nga Orgesa Arifi

Kurrizi, një kompleks banesor dhe afarist në lagjen Dardania, i cili është ndërtuar në mes të viteve 1970 dhe 1980 – posaçërisht për shqiptarët, të cilët nën regjimin e Millosheviçit ishin tërësisht të përjashtuar nga jeta kulturore dhe institucionale.

“Verbalisht i saktë” nga Leutrim Voka

Muharrem Protoduari, djali i cili u dënua me 20 vjet burg vetëm sepse kishte dëgjuar muzikë të huaj, pas 46 vitesh e tregon historinë se si u bë pjesë e gjyqit të montuar nga hetuesia e regjimit komunist të Shqipërisë.

“Një muaj” nga Zgjim Terziqi

Tregimi i vërtetë i një gruaje të verbër pa shtëpi, që e jeton paktin e katër motrave të saj për ta mbajtur atë në shtëpitë e tyre përkatëse nga një muaj secila.

“Pro Rrymës” Elton Baxhaku

Filmi është një dokumentim i përpjekjeve të komuniteteve lokale, organizatave mjedisore dhe aktivistëve të shoqërisë civile për t’u përfshirë në vendimmarrjen për fatet e lumenjve Valbonë dhe Vjosë, si dhe të zonave të mbrojtura përballë lejeve për projekte hidroenergjetike të qeverisë shqiptare. Kjo është sfida e shekullit për mjedisin në Shqipëri, janë 526 hidrocentrale të cilat kanë marrë dritën e gjelbër nga autoritetet qendrore. Kjo është historia e rezistencës së banorëve dhe të aktivistëve mjedisor, kundër valës shkatërruese të HEC-eve në Shqipëri përgjatë dekadës së fundit.

“Tirana 100KM” nga Lorin Terezi

Jeta e ëmbël e Lindës mbaron kur vdes Stefani, një biznesmen i martuar i cili është kujdesur për të. Tani familja e tij dhe miqtë e ashtuquajtur të saj po ia kthejnë shpinën. E zënë në një situatë agresive dhe armiqësore, ajo vendos të kthehet në vendlindje, një fshat i vogël larg nga Tirana. Jeta periferike është shumë larg prej jetës së re dhe ambicieve të Lindës.

https://vimeo.com/252057958

“Në pritje” nga Laura Kajtazi – Testa
Filmi shqyrton çështjen e Humbjes së Dyfishtë përmes dëshmisë së 5 grave, të cilat i kanë humbur anëtarët meshkuj të familjeve të tyre gjatë luftës në Kosovë dhe kanë vuajtur vite të kërkimit me ankth për eshtrat e tyre.

Tema e reflektimit do të theksohet në këtë edicion të DokuFest, i cili organizohet nga data 03-11 gusht në Prizren.
Frymëzuar nga kënga e Velvet Underground “I’ll Be Your Mirror”, programi i DokuFest synon të shndërrohet në pasqyrë të botës ku jetojmë, si një pikënisje të asaj se kush dhe çka jemi./KultPlus.com

KONKURS Për çmimet që i ndanë Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit në fushën e Kinematografisë “Bekim Fehmiu”

REPUBLIKA E KOSOVËS
REPUBLIKA KOSOVA
REPUBLIC OF KOSOVA

QEVERIA E KOSOVËS / VLADA KOSOVA /GOVERNMENT OF KOSOVA

MINISTRIA E KULTURËS, RINISË DHE SPORTIT
MINISTARSTVO ZA KULTURU, OMLADINU I SPORTA
MINISTRY OF CULTURE,YOUTH, SPORTS

Departamenti i Kulturës / Departman za Kulturu / Department of Culture

Me qëllim të zhvillimit, avancimit, dhe promovimit të krijimtarisë filmike, dhe në pajtim me Rregulloren për Ndarjen e Çmimeve për Kinematografi me numër të protokollit 2891/2014 të datës 30.06.2014 Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit rishpall:

KONKURS

Për çmimet që i ndanë Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit në fushën e Kinematografisë.
Ftohen të interesuarit që të propozojnë kandidatët për Çmimin Kombëtar për Vepër Jetësore “Bekim Fehmiu” dhe “Çmimin vjetor për Kinematografi” që u jepet krijuesve të dalluar, të cilët me krijimtarinë e tyre kanë lënë gjurmë të thella në fushën e kinemtografisë.

Çmimi Kombëtar për Vepër Jetësore ”Bekim Fehmiu”.
• Ky Çmim u ndahet personaliteteve të shquara të fushës së kinematografisë për suksesin, të arriturat gjatë karrierës, risitë dhe kontributin e veçantë në avancimin e kinematografisë. Ky Çmim mund ti jepet edhe pas vdekjes së autorit.

• Laureat të çmimit mund të jenë: producentet, regjisoret, skenaristët, aktorët, drejtoret e fotografisë, skenografët, kostumografët, kompozitorët, animatorët dhe krijuesit që në mënyrë kreative kontribuojnë në kinematografi.

• Çmimi mund tu ndahet vetëm shtetasve të Republikë së Kosovës.

“Çmimi Vjetor për Kinematografi”
• Ky çmim i ndahet çdo vit, autorit për veprat filmike të realizuara gjatë vitit paraprak kalendarik.

• Çmimi Vjetor për Kinematografi, sipas vendimit të jurisë, ndahet çdo vit vetëm në njerën nga këto kategori: producenti më i mirë, regjisori më i mirë, skenaristi më i mirë, aktori/a më i/e mirë, drejtorit të fotografisë, skenografi më i mirë, kostumografi më i mirë, kompozitori më i mirë dhe animatori më i mirë.

• Çmimi mund ti ndahet vetëm shtetasve të Republikë së Kosovës.

Konkurrimi për çmimet për Kinematografi mund të bëhet personalisht ose përmes propozimit nga:
1. Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Kosovës;
2. Qendra Kinematografike e Kosovës;
3. Produksionet Filmike të regjistruara në Kosovë;
4. Shoqatat e Filmit të regjistruara në Kosovë;
5. Fakulteti i Arteve në Universitetin e Prishtinës.

Vlerësimin për ndarjen e çmimeve e bën juria profesionale e përbërë nga 5 anëtarë.

Propozimi që bëhet nga institucionet e lartpërmendura duhet të përmbajnë: Arsyetimin me shkrim, CV-in e të nominuarit dhe materialet tjera përcjellëse audiovizuele për të nominuarin.

Propozimi duhet të firmoset nga titullari i institucionit/asociacionit që ka të drejtën e propozimit.

Propozimi me shkrim duhet të dërgohet deri më datën 3 Gusht 2018, në Arkivin e MKRS-së, për Departamentin e Kulturës, në Zyrën nr. 022 (Adresa: MKRS, 10.000 Prishtinë, Rruga “Nëna Terezë” nr. 35).

Propozimet me dokumentacion jo të kompletuar nuk do të shqyrtohen.

Konkurs për ndarjen e Çmimeve për Dramë Origjinale Shqipe “Katarina Josipi”

REPUBLIKA E KOSOVËS
REPUBLIKA KOSOVA
REPUBLIC OF KOSOVA

QEVERIA E KOSOVËS / VLADA KOSOVA /GOVERNMENT OF KOSOVA

MINISTRIA E KULTURËS,RINISË DHE SPORTIT
MINISTARSTVO ZA KULTURU, OMLADINU, SPORT
MINISTRY OF CULTURE,YOUTH, SPORTS

Departamenti i Kulturës / Departman za Kulturu / Department of Culture

Në bazë të Rregullores Nr. 05/2013 për Ndarjen e Çmimeve për Dramë Origjinale Shqipe “Katarina Josipi”, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit shpallë:

K O N K U R S

Ftohen të gjithë dramaturgët shqiptarë që të konkurrojnë me dramat e tyre në Konkursin për Dramë Origjinale Shqipe “Katarina Josipi për vitin 2017”.

Çmimet të cilat i ndanë Ministria e Kulturës Rinisë dhe Sportit për çdo vit janë si në vijim:
1. Çmimi i parë për Dramë origjinale Shqipe “Katarina Josipi”
2. Çmimi i dytë për Dramë origjinale Shqipe “Katarina Josipi”
3. Çmimi i tretë për Dramë origjinale Shqipe “Katarina Josipi”

Vlerësimin për ndarjen e çmimeve e bën juria profesionale e përbërë nga 5 anëtarë e emëruar nga Ministri.

Tri Çmimet për dramat më të mira, jepen në të holla, të shoqëruara nga një certifikatë të nënshkruar nga Ministri dhe një kopje origjinal të vendimit.

Çmimet dorëzohen në një ceremoni të veçantë të organizuar nga MKRS, me 9 nëntor në ditëlindjen e “Katarina Josipit”

Tri dramat fituese botohen në një edicion special në gjuhën shqipe;

Kriteret dhe kushtet për pjesëmarrje
• Laureat të Çmimit mund të jenë dramaturgët që janë shtetas të Republikës së Kosovës.
• Një autor mund të sjellë më së shumti dy drama për shqyrtim;
• Dramat që konkurrojnë në këtë konkurs duhet të jenë jo më të shkurtra se 50 minuta;
• Dramat e të gjitha zhanreve do të merren në shqyrtim;
• Tema dhe as numri i personazheve nuk janë të limituara,
• Dramat e papërfunduara apo sinopsiset nuk do të merren në shqyrtim;
• Dramat që sillen në këtë konkurs duhet të jenë origjinale, të shkruara mbas vitit 2000, dhe nuk duhen të jenë të inskenuara apo të botuara më parë;
• Drama që fiton vendin e parë, konsiderohet si dramë potenciale për t`u inskenuar në njërin nga sezonet e ardhshëm në TKK;
• Dramat që shpërblehen për vendin e dytë dhe të tretë, fitojnë të drejtën për lexime skenike në TKK;
• Dramat dorëzohen në tri kopje me mbishkrimin “Konkursi për Dramë Kombëtare “Katarina Josipi” 2017;
• Autorët duhet të nënshkruhen me shifër dhe shifrat fituese do të shpallen në media për konfirmimin e emrave të fituesve. Për konfirmim të shifrës, autori duhet të sjell si dëshmi dramën origjinale.
• Dramat duhen të dërgohet në Arkivin e MKRS-së, për Departamentin e Kulturës, në Zyrën nr. 022 (Adresa: MKRS, 10.000 Prishtinë, Rruga “Nëna Terezë” nr. 35), ose përmes postes elektronike: [email protected];
• Autorët që sjellin dramat e tyre në këtë konkurs konsiderohet se i pranojnë kushtet e këtij konkursi.

Konkursi do të jetë i hapur nga dita e publikimit në medie deri me 3 shator 2018. Çdo Dramë e ardhur mbas kësaj date nuk do të merret në shqyrtim.

Kërkesat e autorëve me dokumentacion jo të kompletuar nuk do të shqyrtohen.

Pre-Hardh Fest me poetin Xhevdet Bajraj

Në Orën Poetike me poezitë e autorit Xhevdet Bajraj dhe me performancë live të këngëtares Flaka Krelani me bendin e saj, këtë vit do të jetë një festë e veçantë në Pre-Hardh Fest, i cili organizohet në kuadër të Festivalit Hardh Fest, më datë 14 korrik në Bar “Hardhia”, në Rahovec.

Së bashku me prezencën e poetit Xhevdet Bajraj, prezentimin e Librit “ Lëngu i Trëndafilave” të poetit Xhevdet Bajraj do ta bëjë Zyrafete Shala. Ndërsa poezitë do të recitohen nga Betim Zllanoga dhe Beg Popaj.

Festa do të vazhdoj në Bar ”Hardhia”, në Rahovec me performancën live të Flaka KRELANI & Band dhe MAARVEL.

Xhevdet Bajraj, ka lindur në Kosovë, ndërsa jeton dhe vepron në Meksikë. Është poet dhe përkthyes dhe ka marr shumë çmime letrare. Ndërsa që nga viti 2002 është profesorë në Akademinë e Krijimtarisë Letrare në “Universidad Autonoma de la Cuidad de Mexico” (UACM), ku ligjëron lëndën e poezisë.

Gjithashtu në këtë mbrëmje do të jenë prezent edhe Nikoqiri i Festivalit z. Nahit Veseli dhe Ambasadorët e Festivalit Shkelzen Dragaj, Bujar Berisha, Drenusha Blakaj, Skender Rama dhe Abaz Krasniqi.

Festivali “Hardh Fest” sivjet mbahet më 7, 8 dhe 9 Shtator, nën patronatin e Kryetarit të Komunës Smajl Latifi dhe në përkrahje të Partnerit të Festivalit STONE CASTLE. Gjithashtu festivali mbështetet edhe nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Ministria e Diasporës dhe Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural si dhe partner medial DIGITALB dhe RTV 21.

Të shtunën, bëhuni gati për një mbrëmje me shumë argëtim, i rrethuar me shoqëri e “Me pamje kah vneshta”./ KultPlus.com

Për një shkronjë

Me rrëmuje detyrat i beri Besniku
dhe la fletoren hapur dhe ne loje iku.

E hapa fletoren “Bobo ç’të lexoj”
ne çdo fjale te shkruar mungonte nga një shkronje

Atë dite Besnikun e hoqa nga loja.
“Sot, – i thashë- je ngopur duke ngrëne shkronja”.

Po lërmë o babi lërmë,
lërmë te shkoj ne loje
se s’behet hataja vetëm për një shkronje.

Nuk behet hataja vetëm për një shkronje!
Eja bir i babit bashke ta shikojmë.

Për një “d” qe ti s’e ve fjala dere behet ere
dhe shtëpia ngel pa dere.

Për një “m” qe ti s’e ve fjala mik behet ik.
ç’bënë kështu more Besnik?
A i thuhet mikut ik?

Pa shiko ka dhe me keq
për një “b” qe ti e heq
fjala bujk behet ujk.

Sytë e Nikut mbushen me lot
bën te flasë por çfarë te thotë? /KultPlus.com

Dukagjin Lipa: Mburrem me vendin tim, me Sunny Hill po mundohem t’i tregoj botës prej nga jemi dhe çfarë jemi

Dua Lipa po vjen në Prishtinë për të qenë pjesë e festivalit të parë në Kosovë me përmasa të tilla sikurse është Sunny Hill Festival. Dukagjin Lipa, babai i Dua Lipës, njëherit organizator i këtij festivali, në intervistën e dhënë për KultPls ka treguar për shumë detaje të këtij festivali. Ai, edhe vetë këngëtar, për mbledhjen e yjeve në qytetin të cilin e do aq shumë, ka thënë se e kishte dëshiruar qysh herët, dhe sipas tij, sa më shumë që po afrohet data e këtij festivali aq më shumë ka filluar të besoj se kjo ëndërr më në fund po bëhet edhe realitet.

Ardianë Pajaziti

KultPlus: Pothuaj edhe një muaj na ndanë nga Sunny Hill Festival, për këtë kohë kur edhe ka filluar shitja e biletave, sa jeni duke e vërejtur që Kosova po vendoset me të drejte në hartën e botës?
Dukagjin Lipa:
Që në ditën e parë të publikimit të lajmit për organizimin e Sunny Hill, ne kemi hasur në interesim të jashtëzakonshëm nga mediat e huaja sikurse: NME, BBC, Fader, CapitalFM e shumë të tjera, të cilat kanë raportuar për festivalin si dhe kanë shprehur interesimin e tyre që të jenë në mesin e mediave të akredituara për pjesëmarrje dhe mbulim direkt nga Prishtina. Të gjitha publikimet e kanë përmendur Kosovën në kontekst pozitiv dhe kanë dhënë detaje për vendin tonë me ton dhe sentiment pozitiv, i cili neve na ka munguar. Vetëm disa ditë pas zyrtarizimit të festivalit, ne e kemi bërë Kosovën temë trending në Tëitter dhe temë të ditës në Google, dhe kërkimet online për Kosovën janë shumëfishuar menjëherë.

KultPlus: Natyrisht që emri i Dua Lipës është edhe vula e këtij festivali, dhe pikërisht emri i saj a është duke ndikuar edhe në blerjen e biletave nga të huajt?
Dukagjin Lipa:
Ne kemi pohuar që Sunny Hill Festival është festival me disa nga emrat më të mirë të muzikës në botë. Natyrisht se në këtë mes Dua ka peshë shumë të madhe si artiste dhe performuese, sikurse në çdo vend tjetër të botës natyrisht, mirëpo Kosova është vendi i saj dhe rëndësia dhe interesimi për të është edhe më i madh. Por për performancën e Duas, posaçërisht ka interesim nga të rinjtë nga e gjithë Evropa, të cilët tashmë kanë blerë biletat për festival.

KultPlus: Çfarë do të ketë të veçantë në këtë festival pos paraqitjes skenike të Dua Lipes, a ka edhe ndonjë agjendë tjeter nga ajo?
Dukagjin Lipa:
Siç edhe e kemi paralajmëruar më herët, Dua do të vijë në Prishtinë në fillim të muajit gusht, dhe përveç performancës së saj në festival, ajo do të jetë këtu edhe për aktivitetin e shpërndarjes së fondeve të mbledhura nga koncerti i saj i mëhershëm në Prishtinë. Ky do të jetë një aktivitet publik, në të cilin do të ftohen edhe mediat.

KultPlus: Pastaj janë edhe dy emra shqiptarë me famë ndërkombëtare: Action Bronson dhe Stanaj, si e kane pritur ftesen tuaj për këtë festival?
Dukagjin Lipa:
Në këtë edicion, Sunny Hill do të jetë posaçërisht interesant, sepse ne kemi arritur që ta konfirmojmë edhe pjesëmarrjen e Action Bronson dhe Stanaj, dy artistëve të jashtëzakonshëm shqiptar, të cilët për të parën herë do të performojnë në Kosovë.

KultPlus: Ndërkohë është bërë një përzgjedhje e këngëtarëve të Kosovës që do të jenë pjesë e këtij festivali, përpos paraqitjes së tyre, sa do të jenë gjasat që zërat e tyre të degjohen edhe nga ndonjë përfaqësuesi të ndonjë studio ndërkombëtare?
Dukagjin Lipa:
Me kënaqësinë më të madhe të gjithë artistët tanë e kanë pranuar ftesën për të qenë pjesë e festivalit dhe unë e shfrytëzoj rastin që ti falennderoj të gjithë për kontributin e tyre që ky festival të jetë platforma më e madhe e muzikës që shqiptaria e ka pasë ndonjëherë. Ne do të kemi mysafirë të shumtë nga industria e muzikës botërore dhe do të isha shumë shumë i lumtur nëse Sunny Hill Festival do të ishe vendi ku artistët tanë zbulohen nga përfaqësues të studiove ndërkombëtare.

KultPlus: A keni të dhëna se nga sa persona mund të ndiqet ky festival?
Dukagjin Lipa:
Duke u bazuar në interesimin e madh të njerëzve për të qenë pjesë e Sunny Hill, ne presim që për tre netë rresht të kemi disa mijëra njerëz pjesëmarrës në festival, një masë e konsiderueshme prej të cilëve do të udhëtojnë nga vendet e ndryshme të rajonit dhe Evropës për të qenë në Prishtinë më 10, 11 dhe 12 gusht.

KultPlus: Po mediet e huaja, sa nga mediet e huaja janë akredituar për këtë festival?
Dukagjin Lipa:
Akreditimi i medieve, si atyre vendore gjithashtu edhe të huaja do të bëhet gjatë javës së ardhshme.

KultPlus: Sunny Hill Festival do të mbahet në Prishtinë, a ka gjasë që vitet e ardhshme të lëvizë në vendet e tjera?
Dukagjin Lipa:
Dëshira ime është që Sunny Hill Festival të jetë festivali më i madh dhe më i përfolur në shqiptari, kështu që, nëse ndonjëherë ndrrojmë vend, atëherë me siguri se Shqipëria do të ishte vendi im i preferuar.

KultPlus: Ndërkohe, një festival me emra të mëdhenj po mbahet për herë të parë në Kosovë, si ndihesh për këte prurje?
Dukagjin Lipa:
Kjo është dëshirë e imja e kahmotshme, edhe duke u afrur data e festivalit kam filluar të besoj se kjo ëndërr po bëhet realitet. Mburrem shumë me vendin dhe me qytetin tim, dhe me këtë aktivitet po mundohem që ti tregoj botës se prej nga jemi, cfarë jemi, edhe të bëjmë promovimin e vendit tonë në mënyrën më unike edhe më të mirë që mundemi. Prandaj ejani të gjithë të festojmë së bashku.

KultPlus: Dhe për fund, sa ka gjasa që në një këngë të vetme ti shohim Duan, Ritën, Beben e Era Istrefin?
Dukagjin Lipa:
Ndoshta një ditë edhe kjo do të ndodhë, por deri në atë ditë shpresojmë që Rita, Bebe Rexha dhe Era Istrefi do të na gëzojnë me prezencën e tyre në edicionet e ardhshme të Sunny Hill Festival./KultPlus.com

Një paralele historike në mes të Grand Central dhe Teatrit Kombëtar

Nga Mariglen Sulejmani

Stacionet e trenave janë skena të rëndësishme të jetës sonë të përditshme. Janë nyjet më të rëndësishme të qyteteve tona. Ndoshta asnjë nuk ka famën e stacionit qendror të trenave të Nju Jorkut, Grand Central Terminal, një ndër stacionet më të bukura në botë, me fasadën e veçntë dhe hollin e tij madhështor.

Por, në fillimin e viteve 1970-të, Grand Central rrezikoi të shëmbej për t’u zëvendësuar me një ndërtese shumëkatëshe, prej xhami e betoni, siç ndërtoheshin rëndom në ato vite në Nju Jorkun që ziente nga gara e qiellgërvishtësve.

I ndërtuar në vitin 1913, Grand Central do të përjetonte një krizë në fillimin e viteve 70-të si pasojë e zhvillimit të autostradave dhe shtimin e mjeteve rrugore, që anë në hije trenin si mjet udhëtimi. E ndeshur me vështirësi financiare, Penn Central Railroad, shoqëria hekurudhore që kishte në pronësi stacionet e trenave në Nju Jork, kishte shitur e braktisur, mes protestave të shumta, të famshmin Penn Station, stacionin e dytë nga rëndësia të Nju Jorkut, për të ndërtuar në vend të saj një kullë të lartë.

Tani, kompania shpresonte të arrinte një tjetër marrëveshje të majme duke shitur Grand Central për të ngritur në trullian e saj një ndërtesë shumëkateshe. Marcel Breuer, arkitekti i famshëm modernist që kishte projektuar Whitney Museum of Art u ofrua si blerësi kryesor dhe publikoi me shpejtësi projektin që parashikonte ndërtimin e një kulle të lartë mbi Grand Central, projekt që nuk ruante as fasadën as sallën e madhe të stacionit të trenave.

Pikërisht pas publikimit të këtij projekti, mobilizohet në mbrojte të Grand Central shoqata e artistëve te Nju Jorkut, e cila mbajti fillimisht një konferencë publike për shtyp në Oyster Bar, një nga baret tipike të stacionit të trenave. Artistëve i bashkohet menjëherë Xheki Kenedi Onasis, ish-bashkëshortja e presidetit të vrarë Xhon Kenedi, e cila merr fjalën dhe deklaron:

“Nëse ne nuk kujdesemi për të kaluarën, nuk do të mund të japim asnjë shpresë për të ardhmen… Kemi dëgjuar që është, tashmë, shumë vonë dhe që shkatërrimi është i pashmangshëm, por deri në minutën e fundit, ne do t’ja dalim ta shpëtojmë Grand Central nëse organizohemi për një mobilizim të madh të shoqërisë, dhe kjo është pikërisht ajo çfarë ne do të bëjmë.”

Kështu, për të shpëtuar ndërtesën, duhej të fillonte një fushatë në opinionin publik në mbështetje të ruajtjes së objektit. Mbi të gjitha duhej bindur sidomos kryetari i atëhershëm i bashkisë së Nju Jorkut Abraham Beame, çka nuk ishte e thjesht duke pasur parasysh lobingu i madh i firmave që prisnin të përfitonin nga zhvillimi i truallit. Më 24 shkurt 1975, Xheki Kenedi i drejtohet me një letër personale kryetarit të bashkisë:

“I dashur Kryetar Beame, a nuk është mizore ta lemë të vdesë, pak nga pak, qytetin tonë, duke i hequr atij të gjitha monumentet emblematike, deri sa të mos mbetet asgjë nga historia dhe bukuria e tij për të frymëzuar fëmijët tanë? Në qoftë se nuk e gjejnë frymëzimin tek e kaluara e qytetit tonë, ku do ta gjejnë ata forcën për të luftuar për të ardhmen e tyre? Mbase jemi akoma në kohë për të mbajtur qëndrim dhe për ta ndryshuar rrjedhën e ngjarjeve, në mënyrë që të mos vijë një ditë dhe ta gjejmë veten të gjithë të mbyllur në një botë uniforme, të mbushur me kutira prej xhami e prej hekuri.”

Menjëherë pas kësaj letre, Abraham Beame deklaroi se qyteti do të luftonte për të mbrojtur Grand Central dhe shumë gazetarë filluan të interesoheshin për këtë çështje. Në fund të vitit 1975, drejtësia amerikane i riktheu ndërtesës së Grand Central statusin monument historik, duke anulluar vendimin që ja kishte hiqur këtë status, për t’i hapur rrugë ndërtimit të kullës.

Shoqëria Penn Central Railroad e kundërshtoi këtë vendim duke vazhduar betejën e saj të motivuar nga perfitimet financiare, duke e çuar çështjen në Gjykatën Supreme te Shteteve të Bashkuara. Më në fund, në vitin 1978, Gjykata Supreme i konfirmoi statusin monument historik Grand Central Terminal, duke e shpëtuar atë përfundimisht nga shkatërrimi.

Në një paralele historike, sot në Tiranë ndërtesa e Teatri Kombëtar po kërcënohet me rrafshim dhe zhdukje nga kujtesa e qytetit dhe e kombit. Ajo ka për qytetarët e Tiranës të njëjtën rëndësi historike si Grand Central për qytetarët e Nju Jorkut. Teatri kërcënohet sot me zëvendësimin nga ato lloj ndërtesash prej xhami e prej hekuri, kundra të cilave protestonin dikur Xheki Kenedi dhe artistët e Nju Jorkut.

Sot, Teatri duket si shtëpi e braktisur, por aspak e shëmtuar. E braktisur jo nga publiku, por nga njerëzit që duhet të kujdeseshin për pasuritë kulturore, por që fatkeqësisht janë gati të shesin për interesa financiare çdo gjë që mund të shitet. Megjithatë, siç thoshte Jackie Kenedy, “deri në minutën e fundit” jemi në kohë për ta shpëtuar Teatrin Kombëtar.

Tirana ka plot vend për të ndërtuar teatro prej xhami dhe pse jo, projektin që është paraqitur nga qeveria. Por jo duke fshirë nga kujtesa 80 vjet histori që do të ishin humbje e pallogaritshme për Tiranën, historia e të cilës si kryeqytet filllon me këto vende mitike zhdukja e te cilave do të ishte fshirje e identitetit të kryeqytetit.

Teatri Kombëtar është një ndërtesë minimaliste që respekton me modesti hapsirën rreth saj. Ajo ndërtesë është një nga shembujt e parë të periudhës së racionalizmit arkitekturor në vendin tonë. Ashtu si Teatri Kombëtar ato ndërtesa nuk shkëlqenin nga madheshtia, por nga thjeshtesia planeve të tyre ndërtimore. Ndaj ajo ndërtesë duhet ruajtur me çdo kusht nga qytetarët e Tiranës të cilët pikesëpari duhet të kuptojnë vlerën e saj, shkruan exit.al

Sot Nju Jorku krenohet me Grand Central Terminal që mbijetoi nga angazhimi i qytetarëve te tij që u mobilizuan në mbrojtje të historisë së qytetit te tyre. Sot, është rradha e qytetarëve të Tiranës për t’u mobilizuar në mbrojtje të teatrit të tyre./KultPlus.com