Personaliteti dhe përvoja janë shtytësit kryesorë për shijet dhe destinacionet e udhëtimit.
Shtytësit kryesorë iu nxisin drejt krijimit të tipareve unike dhe identifikuese për të zgjedhur destinacionin tuaj të udhëtimit bazuar në shijen tuaj muzikore.
Me mbylljen e vitit 2023, revista e udhëtimeve “TravelPulse” (travelpulse.com) ju rekomandon disa nga vendet më të mira për të udhëtuar, shkruan në një artikull Noreen Kompanik.
Në një raport të agjencisë së udhëtimeve “Skyscanner” me qendër në Edinburg, Skoci “Travel Trends 2024” (Trendet e Udhëtimit 2024) Shqipëria është renditur mes 13 destinacioneve që mund t’i përshtaten preferencave të udhëtarëve.
Tiranë, Shqipëri
Tirana konsiderohet një “Shapeshifter“, e thënë ndryshe një ‘qënie’ me aftësinë për të ndryshuar formën fizike sipas dëshirës.
Në një moment jeni i dashuruar marrëzisht me një artist. Dhe kështu mund të ndodhë edhe më të tjerë.
Shumica e udhëtarëve nuk e kanë zbuluar ende, por Shqipëria ka qytete historike te mahnitshme për t’u eksploruar dhe një skenë festivalesh në zhvillim.
Vizitorët mund të zhyten në kulturën e gjallë të qytetit, të shëtisin dhe të shijojnë ushqimet lokale në restorantet aty pranë.
Udhëtim vajtje-ardhje për vetëm 345 dollarë.
“Skyscanner” rendit 13 vendet më të bukura në botë për të udhetuar:
Tiranë, Shqipëri Bidgoshç, Poloni Osaka, Japoni Rimini, Itali Kankun, Meksikë Nju Jork Hvar, Kroaci Los Anxhelos, Kaliforni Romë, Itali Antiparos, Greqi Gjiri i Kotorrit, Mali i Zi Paris, Francë Polinezia franceze. / atsh / KultPlus.com
Pas artistes gjermane Doris Graf me projektin e saj “CITY X -Tirana”, tashmë Galeria e Artit Tiranë, ka ftuar në rezidencë 4-mujore artisten e re Arnilda Kyçyku. Artistja, rishtas zhvendosur nga Elbasani për të jetuar në Tiranë, do të nisë hulumtimin dhe zhvillimin e një projekti mbi kryeqytetin sipas këndvështrimit të saj i cili do të rezultojë me një ekspozitë personale në fund të rezidencës.
Drejtorja e GAT, Edit Pula, i ka uruar mirëseardhjen Arnilda Kyçykut, në studion e saj të re.
GAT synon të kthehet në Galerinë e Qytetit e cila krijon ekspozitat dhe eventet e saj, në kohezion me realitetin bashkëkohor të Tiranës. Kjo galeri mbështet ide që lindin nga hulumtimi i njerëzve dhe fenomeneve të vetë qytetit dhe që bazohen në çështje apo interpretime që nga karakteristikat urbane e deri tek transformimi psiko-social i tij, bashkërenduar me rivizitimin e trashëgimisë në përgjithësi, duke përfshirë zanatet krijuese e deri tek koleksionet.
Një nga prioritetet e misionit të Galerisë së Artit Tiranë është që nëpërmjet programit të Rezidencës në GAT, të zhvillohet në një atelie kërkimi, prodhimi dhe edukimi për teoritë dhe praktikat kulturore të cilat lidhen dhe kanë për referencë Tiranën./atsh/KultPlus.com
Një ish-punonjës i Tesla-s i tha BBC-së se beson se teknologjia që fuqizon automjetet autonome të kompanisë amerikane nuk është mjaft e sigurt për t’u përdorur në rrugët publike.
Në maj, Lukasz Krupski dërgoi të dhëna nga gazeta gjermane Handelsblatt që përfshinin ankesat e klientëve për softuerin e frenimit dhe vetëdrejtimit të Tesla-s.
Ai tha se përpjekjet e tij për të ngritur shqetësime u injoruan në kompani. Tesla nuk iu përgjigj kërkesave për koment.
Elon Musk, CEO i Tesla, promovoi teknologjinë e tij autonome të automjeteve.
“Tesla ka deri tani inteligjencën artificiale më të mirë në botën reale”, tha Musk në njoftimin e X të shtunën.
Por në intervistën e tij të parë në Mbretërinë e Bashkuar, Krupski tha se ishte i shqetësuar për mënyrën se si inteligjenca artificiale po përdorej për të fuqizuar shërbimin Autopilot të Teslës. Veçoria Autopilot, për shembull, përfshin drejtimin e asistuar dhe parkimin, por pavarësisht emrit, ai ende kërkon një shofer njerëzor me duart e tyre në timon.
“Unë mendoj se hardueri nuk është gati dhe softueri është gati.” Kjo na prek të gjithëve sepse ne në fakt po marrim pjesë në një eksperiment në rrugë publike. Pra, edhe nëse nuk keni një Tesla, fëmijët tuaj janë ende përdorues të rrugës”, tha Krupski për BBC.
Frenim fantazmë
Krupski thotë se ka gjetur prova në të dhënat e kompanisë që tregojnë se kërkesat për funksionimin e sigurt të automjeteve që kishin një nivel të caktuar autonomie nuk ishin respektuar.
Ai shtoi se edhe punonjësit e Tesla-s i kanë thënë atij për automjetet që frenojnë rastësisht në përgjigje të pengesave inekzistente, të njohura si “frenim fantazmë”. Ajo u shfaq gjithashtu në të dhënat që mori për ankesat e klientëve.
Sipas të dhënave të Tesla-s, në fund të vitit 2022, klientët amerikanë që përdorin Autopilot kishin mesatarisht një aksident që përfshin hapjen e airbag-it çdo tetë milionë kilometra të drejtuar. Pretendohet se drejtuesit e Tesla-s nuk e kanë përdorur atë mesatarisht 2.2 milionë kilometra. Mesatarja e përgjithshme për shoferët amerikanë ishte një herë në milion kilometra.
Krupski tha se ai ndihej i detyruar të ndajë gjetjet me autoritetet e mbrojtjes së të dhënave. Departamenti Amerikan i Drejtësisë ka hetuar Teslën që nga janari mbi pretendimet e saj në lidhje me veçoritë e tij vetë-drejtuese.
Tesla është përballur gjithashtu me një shqyrtim të ngjashëm dhe pyetje në lidhje me sistemin e saj Autopilot nga agjenci të tjera, të tilla si Administrata Kombëtare e Sigurisë së Trafikut në Autostrada.
Gazeta gjermane Handelsblatt botoi “skedarët Tesla” pasi Krupski ndau 100 GB të dhëna të brendshme që zbuloi. Autoriteti kombëtar i mbrojtjes së të dhënave në Holandë, ku ndodhet selia evropiane e Tesla-s, konfirmoi për BBC se ishte njoftuar për shkeljen e të dhënave dhe po shqyrtonte kërkesën.
Krupski tha se përvoja e tij gjashtëmujore si sinjalizues ishte e tmerrshme.
“Ndonjëherë mezi fle natën,” tha ai për BBC. Sidoqoftë, puna e tij u njoh nga të tjerët – atij iu dha çmimi “Programi për sinjalizimin e fjalës së lirë”.
Jack Stilgo, një asistent profesor në Kolegjin Universitar në Londër, i cili hulumton automjetet autonome, tha se pretendimet e Krupskit ngritën shqetësime rreth teknologjisë: “Ky është një lloj testi i egër i inteligjencës artificiale, në rrugë të hapur”.
Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar njoftoi Aktin e Automated Vehicles në fillim të nëntorit për të krijuar një kuadër ligjor për makinat autonome.
“Do të duhet të shohim se si do të zhvillohet projektligji dhe nëse do të merret me të gjitha gjërat e reja rreth teknologjisë”, shtoi Prof. Stilgo për BBC./alsatm/KultPlus.com
Festivali Teatror “HAPAT”, ngjarja më e rëndësishme e skenës teatrore për të rinjtë po afron.
10 produksionet e festivalit “HAPAT” do të shfaqen nga data 5 deri më 10 dhjetor në skenën e Teatrit Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli” dhe në sallën black box të Universitetit të Arteve.
Festivali teatror “HAPAT” është faza finale e Fondi të Teatrit për të Rinj akorduar nga Ministria e Kulturës , në mbështetje të skenës së pavarur artistike. Ky projekt kërkon ti shpërndajë krijuesit e teatrit jo vetëm në Tiranë, por edhe në Korçë, Shkodër, Vlorë, Elbasan dhe Gjirokastër.
Festivali “HAPAT” ka natyrë kompetitive. Vlerësimet bëhen nga juria profesioniste e përbërë nga Besfort Idrizi, Robert Nuha, Endri sina, Alert Çeloaliaj, Spofi Kara, Beqo Nanaj, Iris Canaj. Të 10 poduksionet vlerësohen me çmimet: nga Shfaqja dhe Regjia më e mirë e deri tek kostumet./topchanel/KultPlus.com
Aktorja Margarita Xhepa ka reaguar për ndarjen nga jeta të aktorit të madh, Mirush Kabashi. Nëpërmjet një lidhje ‘skype’ për Report Tv, ajo foli për karakterin e Mirush Kabashit, duke e përshkruar atë si një njeri shembullor që jetonte për artin gjë që e tregonte në çdo rol të tij.
“I dashur, i sinqertë. Më fliste dhe buzëqeshte. Ishte një bashkëshort dhe prind shembullor. Po ashtu shembullor për kolegët e teatrit. Me atë buzëqeshjen e tij, me atë humorin e hollë. Ishim duke xhiruar në një azil pleqsh në Kavajë “Ne dhe Lenini”. Ai kishte një personazh të dorës së dytë, por ai shkëlqen edhe aty. Ai ishte një merak i jashtëzakonshëm, ai merrej dhe me detajet më të holla. Kishte pasion, e donte artin, shumë serioz në punë. Bënte vërejtje nga më të mirat, më të mençurat. Sepse ai ishte vetë arti. Ai sikur ishte vetë arti. E bënte gjithmonë çdo rol të vërtetë”- tha Xhepa.
Ajo theksoi se Kabashi ishte aq i përqendruar ndaj artit saqë kudo që e takonte, vetëm për atë fushë fliste kudo që shkonte.
“Ai ka qenë gjithmonë i shqetësuar në kuptimin e mirë për teatrin dhe kinemategrafinë. Studionte metoda nga më modernet sesi të rritej më shumë arti shqiptar. Meraku i tij ishte që gjithmonë duhet të evoluojmë. Vërejtjet e tij ishin të mençura. Edhe në plazh që jemi takuar njëherë ishte me bashkëshorten e tij, edhe aty fliste për artin. Ishte i pazakontë. Ishte i përkushtuar për artin, kishte merak të jashtëzakonshëm, i qëndiste karakteret e roleve të tij. Ai kishte merakun e veçantisë, e shikonte jetën me seriozitetin më të madh”- tha aktorja.
Ndërsa më tej ajo rrëfeu edhe takimin e fundit me “Mjeshtrin e Madh”, duke treguar se Kabashi i kishte shprehur dëshirën për të pasur edhe role të tjera me të.
“Kur mora vesh se ishte i sëmurë, nuk e pyeta fare sesa e rëndë ishte. Vetëm e takova, më buzëqeshi i buzëqesha i thashë po ku je se na mori malli kur do bëjmë ndonjë film tjetër. Po më tha, do ta bëjmë patjetër i kemi disa skenarë do jesh edhe ti Margarita se edhe ti je e përkushtuar ndaj artit. Ai mori shumë nga brezi ynë. Plejada e artistëve, ka qenë një përkushtim i jashtëzakonshëm. Ai do mbetet i paharruar në memorien e popullit tonë me veprat e tij”- përfundoi aktorja./Shqiptarja.com/KultPlus.com
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, i ka dërguar sot një telegram ngushëllimi familjes Kabashi pas ndarjes nga jeta të artistit të kombit, Mirush Kabashi.
Në letrën e tij, Kurti shkroi se Mirush Kabashin do ta kujtojë gjithmonë për interpretimet e tij aq të fuqishme dhe mjeshtërore të poezisë shqipe në skenë, plot pasion e përkushtim, të cilat të përfshinin emocionalisht e ku ishte e pamundur të mos ndjeje rrëqethje e trazim emocional.
Ai shtoi se aktori i mbi 100 roleve në teatër dhe filma, me punën dhe veprat e tij, do mbetet përjetësisht një thesar në kulturën e kombit shqiptar. Përveç artistit, ato janë gjurmët e një aktivisti të shumë kauzave sociale e një zëri të fortë të çështjes kombëtare.
Përmes këtij telegram ngushëllimi, kryeministri i ka shprehur ngushëllimet e tij më të sinqerta, të Qeverisë dhe mbarë popullit të Republikës së Kosovës.
Sot në moshën 75 vjeçare ka ndërruar jetë aktori i njohur, Mirush Kabashi. Ai ishtë aktor i më se 100 roleve në teatër dhe kinematografi, ku ndër to më i veçanti është ai i Sokratit tek “Apologjia e fundit e Sokratit”.
Kabashi përgjatë viteve të fundit ka interpretuar poezi dhe monologje duke u bërë një nga interpretuesit më të mëdhenj shqiptar, me të cilat do të mbetet i paharruar në mendjen e publikut.
Sot në ditëvdekjen e tij, KultPlus jus sjell interpretimin e tij “Në qofsh burrë i menqur”:
Presidentja Vjosa Osmani është takuar me Mbretin dhe Mbretreshën e Lesotos në Dubai, në kuadër të Konferencës së Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike, COP28.
Presidentja Osmani është shprehur se është e nderaur për takimin me Mbretin Letsie III dhe Mbretëreshën ‘Masenate Mohato Seeiso.
“Ne jemi të përkushtuar për thellimin e marrëdhënieve midis vendeve tona, si dhe për të punuar së bashku për të adresuar sfidat e përbashkëta globale”, ka thënë Osmani në platformën X.
3, 2, 1… Tirana zyrtarisht ka hyrë në periudhën më të bukur të vitit!
Kthyer tashmë në traditë, sheshi ‘Skënderbej’ është ndriçuar nga qindra drita të bredhit të Krishtlindjeve dhe Vitit të Ri. Ceremonia nisi me këngë festive dhe vijoi me fjalën nga kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj, i cili i ftoi të gjithë të mbajnë “ndezur” dritën e mirë brenda vetes, për të çuar përpara punë të mira për familjen dhe vendin. Veliaj tha se është shumë e rëndësishme që të gjithë të jenë më solidarë, më të dashur dhe të ndihmojmë njëri-tjetrin, sidomos këtë muaj festash.
“Përveç festave te Pazari, Kalaja, Liqeni, Kopshti Zoologjik, apo këtu në shesh, uroj që secili prej nesh ta mbajë ndezur “dritën e mirë” që ka brenda vetes dhe sa herë zgjohet në mëngjes t’i bëjë një pyetje vetes: “Sot do zgjohem dhe do bëj mirë apo keq? Sot do inkurajoj njerëzit apo do merrem me llafe e do i shaj? Sot do çoj përpara punë të mira për familjen, për vendin, për qytetin apo do bëhem pengesë e dikujt? Është shumë e rëndësishme që këtë dritë që ndezim sot, ta mbajmë ndezur gjithë kohën e festave. Dua që këto festa të jenë plot me solidaritet dhe mirësi e dashuri. Kërkesa që kam për secilin është: Nëse keni pak më shumë ëmbëlsira, ndihmoni dikë që nuk ka. Nëse natën e Viti të Ri, natën e Krishtlindjes, gjatë festave, keni më shumë ushqime se ç’ju duhet, ndihmoni dikë që ka më shumë nevojë; nëse keni mjaftueshëm pulovra e bluza, jepini edhe atij që ndoshta s’e ka mundësinë të festojë si të gjithë të tjerët””, tha Veliaj.
Kryebashkiaku u kërkoi qytetarëve të Tiranës që të ftojnë sa më shumë familjarë, që i kanë brenda apo jashtë vendit, për të kaluar festat në kryeqytet.
“Është shumë e rëndësishme që këto festa të kenë dashuri pa fund. Këtë vit Tirana ishte Qyteti Evropian i Sportit. Jam kaq entuziast që, shumë nga çunat e gocat e Tiranës merren me aktivitete sportive. Tirana ka pasur numrin më të madh të turistëve ndonjëherë, ndaj duam që edhe festat të prodhojnë ekonomi. Nëse keni kushërinj e të afërm, miq, familjarë, ftojini për të kaluar festat në Tiranë, se duke shpenzuar në Tiranë, krijojmë ekonomi për vendin tonë dhe punësim për njerëzit tanë. Ndezim sot pemën e parë dhe më të madhe në Tiranë, për të vijuar festat gjatë gjithë këtij muaji, me solidaritet, me dashuri dhe mirësi për njeri-tjetrin!”, përfundoi Veliaj.
Sheshi “Skënderbej” është kthyer në një mini-qytezë festash me një super-atmosferë për të gjithë ata që do ta vizitojnë./TopChanel/KultPlus.com
Mirush Kabashi, një nga mjeshtrit e artit skenik u nda nga jeta agun e kësaj të marte në moshën 75-vjeçare, pas një beteje 3-vjeçare me një sëmundje të rëndë.
Artistja e nderuar Tinka Kurti u përlot teksa ndau kujtimet me aktorin Mirush Kabashi. Në një intervistë për Frontline Interview në Report Tv, me gazetaren Marsela Karapanço, aktorja Tinka Kurti tha se nuk përsëritet më një aktor si Mirushi. Aktorja kujtoi e një moment kur Mirush Kabash i kishte ofruar që të jetonte pranë tij, meqë kishte mbetur vetëm.
‘As që e besova disa herë pyeta veten time se çfarë është kjo fjalë kot. Unë nuk dua ta besoj. Mirush Kabashin e njoh me vite me ndershmërinë e tij, me dashurinë dhe respektin që kishte qoftë për vete dhe për familjen e tij. Disa herë më thoshte mos rri vetëm, hajde tek shtëpia ime. Se dhe unë kam pasur fatkeqësi më ka vdekur djali i vetëm. (qan).’- u shpreh e përlotur artistja.
Për aktoren, lidhja e afërt me Mirush Kabashin nuk ishte vetëm në skenë por edhe në jetë!
‘Ishte një njeri me vullnet të jashtëzakonshëm. E kam njohur kur është bërë një film, skenarin ma kishin sjellë në shtëpi dhe zgjodha rolin e plakës. 100 e ca vjeçe dhe me thënë të drejtën më rrinte për karshi Mirushi. Kemi qenë bashkë jo vetëm në jetë, por pasdite në darkë në mbrëmje. Ai kishte qenë talenti më i madh që ne kemi pasur në grup. E kemi dashur shumë, shkonte deri në Lushnjë, me na marrë bukën më të mirë se ne ishim në periferi. Nuk përsëritet Mirushi, e ka dashur gjithëkush i bënte vetë rolet e veta. Një Mirush nuk i vjen më Teatrit. Mirush Kabashi nuk vjen më! Unë kam qenë shumë mike e ngushtë e tij. Me ka thënë që të gjej shtëpi afër. Unë jam 91 vjeçe! Kur kemi xhiruar! E kishim mik të mirë në jetë dhe në familje.’- tha Kurti./shqiptarja.com/KultPlus.com
Vjosa do të ketë së shpejti edhe odën e saj të mikpritjes së vizitorëve.
Kështu theksoi sot ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro, në një postim në rrjetet sociale.
Kumbaro bëri të ditur se “nesër finalizojmë Konkursin Ndërkombëtar të Dizajnit për krijimin e një “Qendre Multifunksionale dhe Stacioneve të Informacionit” të Parkut Kombëtar të Lumit të Egër Vjosa”.
“Studiot arkitekturore që kanë arritur deri në fazën finale konkurrojnë me projektet e tyre dhe i takon jurisë, me pjesëmarrjen e Kryeministrit Edi Rama dhe ekspertëve shumë të mirë shqiptarë e ndërkombëtarë, t’u dhurojë gjithë mysafirëve që do të vizitojnë parkun, një guidë të plotë për atë ç’ka gjejnë në Vjosë brenda kornizës së artit të mikpritjes shqiptare”, tha Kumbaro.
Projekti për Qendrën Multifunksionale në Vjosë cilësohet i një rëndësie të veçantë pas shpalljes së këtij rajoni si një Park Kombëtar.
Qendra Multifunksionale do të shërbejë si një portë e Parkut Kombëtar të Lumit Vjosa, ku vizitorët do të nisin udhëtimin dhe marrin informacione për vlerat natyrore dhe kulturore të parkut, në zemër të ekosistemeve natyrore, por edhe të habitatit njerëzor.
Konkursi Ndërkombëtar i Dizajnit synon të bashkojë studiot më inovative dhe kreative të dizajnit nga të gjitha anët e globit. Ai ofron një platformë unike për studiot për të shfaqur talentin e tyre, për të fituar njohje ndërkombëtare dhe për t’u lidhur me liderët e industrisë.
“Ne jemi në kërkim të zgjidhjeve arkitekturore në harmoni të plotë me natyrën dhe peizazhin, propozime që do të shërbejnë si katalizatorë për rëndësinë kombëtare të kësaj zone. Konceptet duhet të bazohen në parimet e krijuara duke identifikuar karakteristikat natyrore, trashëgiminë, vlerat kulturore, historike dhe arkeologjike të zonës, si dhe në përvojat më të mira ndërkombëtare”, thuhet në mesazhin që shoqëroi shpalljen e këtij konkursi.
Në 13 qershor 2022 u nënshkrua Memorandumi i Mirëkuptimit ndërmjet Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit dhe organizatës amerikane “Patagonia” për nisjen e punës së përbashkët për ta shpallur Vjosën “Park Kombëtar”.
Më 13 mars të këtij viti, lumi i Vjosës, i fundit i egër në Evropë, u shpall nga qeveria shqiptare “Park Kombëtar”, kategoria e dytë e mbrojtjes, që është shumë më e lartë nga ajo që kishte deri një vit më parë, thjesht “park natyror”./atsh/KultPlus.com
Teatri i Gjilanit do të prezantojë shfaqjen më të re, dramën e njohur të Molière, ‘Tartufi’, me regji nga Qëndrim Rijani.
Kjo shfaqje vjen në Teatrin e Gjilanit, duke hapur dritë mbi interpretimin e ri që krijon lidhje me realitetin tonë të sotëm. Regjia e Qendrim Rijanit do të sjellë një gërshetim të bashkëkohores dhe vlerave klasike, duke e bërë “Tartufin” një eksperiencë teatrale në vete.
Me kostume të stilizuara nga Yllka Brada dhe një skenografi të përshtatur për kohën tonë nga Bekim Korça bashkë me muzikën origjinale të Trimor Dhomit, kjo shfaqje do të jetë një udhëtim emocionues në një botë të humorit, hipokrizisë dhe konflikteve të përhershme shoqërore.
Aktorët që marrin pjesë në këtë shfaqe janë: Kushtrim Qerimi, Ernest Zymberi, Aurita Agushi, Tringa Hasani, Gani Rrahmani, Flaka Latifi, Avni Shkodra, Mejreme Berisha, Alban Shahiqi dhe Florent Salihu.
Një bibliotekë e re iu shtua Kamzës falë thirrjes së dytë për infrastrukturë rinore nga Agjencia Kombëtare e Rinisë.
Ministrja e Shtetit për Rininë dhe Fëmijët, Bora Muzhaqi, kryetarja e Kuvendit, Lindita Nikolla dhe kryetari i bashkisë Kamzë, Rakip Suli vizituan ambientet më të reja rinore, të pasuruara me mbi 1000 libra, për të shtuar dijet.
Pjesë e bibliotekës është edhe një sallë rinore bashkëkohore për të zhvilluar aktivitete që rrisin përfshirjen, zhvillimin dhe socializimin e të rinjve.
Kjo bibliotekë u mundësua falë thirrjes së dytë për projektpropozime rinore, të financuar me mbështetjen e qeverisë shqiptare, nëpërmjet AKR-së. Në bashkinë Kamzë përfitojnë nga përdorimi efikas i godinës, 16 379 të rinj.
Këtë vit, thirrja për projektpropozime rinore për njësitë e vetëqeverisjes vendore synoi rikonstruksionin, ndërtimin, rindërtimin dhe funksionin e objekteve publike, pjesë e infrastrukturës rinore si: qendra rinore, biblioteka dhe qendra rekreative për të rinjtë./atsh/KultPlus.com
Pothuajse katër muaj që nga publikimi i parë i trailerit dhe dy vjet që kur Timothee Chalamet na dha një vështrim të fshehtë të tij në xhirime, ”Wonka” është pothuajse këtu.
Në krye është Paul King, shkrimtari-regjisori që prezantoi ”Paddington Bear” në një brez të ri – kështu që shpresat janë të mëdha për përshtatjen e tij të fundit. Dhe deri më tani, duket se nuk do të zhgënjehemi.
Ja pse ”Wonka” është vendosur të bëhet një klasik i menjëhershëm që publiku do ta hajë si një çokollatë e shijshme ”Wonka…”
Një histori epike e origjinës
Roal Dahl na prezantoi me pronarin e çuditshëm të fabrikës së çokollatës gjysmë shekulli më parë, dhe që atëherë ai është bërë një ikonë e imagjinatës britanike. Kjo aventurë krejtësisht origjinale eksploron se nga erdhi dhe është i pari që ka vulën e miratimit të pasurive të Dahl!
Ne do të takojmë një Willy Wonka shpresëdhënës, me sy të hapur ndërsa ai mbërrin në qendër të botës së prodhimit të çokollatës, Galleries Gourmet.
Ai nuk ka asgjë tjetër veçse disa monedha në xhep dhe një kapelë ëndrrash – njëra prej të cilave është të hapë dyqanin e tij të çokollatës.
Por në një qytet të pafalshëm, Willy drejton një rrugë vështirësie dhe robërie në një lavanteri aty pranë – drejtuar nga zonja djallëzore Scrubitt.
Gjeniu i tij nuk është i mirëpritur as nga Karteli i çokollatës, i cili nuk do të ndalet para asgjëje për të mbajtur klientelën e tyre për vete!
Megjithatë, falë një mendimi të jashtëzakonshëm (dhe kapelës!), Willy bëhet më i vendosur se kurrë për të përdorur talentin dhe këmbënguljen e tij për të realizuar ëndrrën e tij.
Gati për Chala-maninë?
Marrja e personazhit ikonik me krye kapelë është intelektuali i preferuar i të gjithëve, Timothée Chalamet. Sigurisht për të sjellë zgjuarsinë e tij karakteristike në rol, audienca po përpiqet të shohë se ku do ta çojë ai.
Duke qenë se kjo përrallë vjen përpara librit të dashur të tregimeve, ‘’Wonka’’ e tij është një i ri eksentrik me një frak të vjetër të copëtuar, gati për të bërë emër.
Ai ka vendosur të zbulojë se ndërsa shumica e njerëzve me të cilët ndeshet do të zgjedhin lakminë mbi të mirën, çdo re ka një rreshtim argjendi… gjithçka që ju nevojitet është imagjinata e pastër!
Së bashku me udhëtimin do të jetë Noodle, një jetime e re e zgjuar por cinike, e cila e ka kaluar jetën e saj duke u punuar deri në kockë. E portretizuar nga ylli në rritje Calah Lane, ajo me siguri do të jetë e kripura për ëmbëlsinë e Chalamet.
Meloditë e njohura dhe ëmbëlsirat me çokollatë!
Çfarë është një film festiv pa disa këngë? Gjatë gjithë filmit, audienca do të kënaqet me thirrjet muzikore për përshtatjen fantastike të romanit të Dahl-it të vitit 1971.
Thuhet se i regjistruar në studion ikonë në Abbey Road, Chalamet do të shfaqë talentin e tij vokal me numra të njohur për të gjithë ne.
“Pure Imagination” dhe “The Oompa Loompa Song” mund të dëgjohen në trailera, kështu që do të jetë me interes të dëgjohet se si ata luajnë rolin e tyre.
Dhe së fundi, por sigurisht jo më pak e rëndësishmja, janë ëmbëlsirat me pamje të shijshme që Willy do të jetë i zënë duke shpikur. Si ka mundësi që ushqimi të duket gjithmonë shumë më mirë në ekran?
Prezantuar në botën e mrekullueshme të Wonka-s do të ketë një mori ëmbëlsirash të reja, si Hoverchoc – një kombinim lundrues i çokollatës më të pastër ”Wonka”, marshmallow, karamel (të kripur me lotët e hidhur-ëmbël të një kllouni rus) dhe qershi.
Wonka do të shfaqet në kinema nga e premtja, më 8 dhjetor./KlanKosova/KultPlus.com
Së pari kafshojnë, pastaj lehin. Qentë e Sodomës, racë e çuditshme! Dhe ec e dije kur luajnë bishtin në shenjë miqësie; kur skërmitin dhëmbët në shenjë kërcënimi. Së pari kafshojnë, pastaj lehin (Kafshojnë natën, lehin ditën) – Shprehi e lashtë e pedigresë së tyre. Njësoj i trajtojnë të gjallët dhe të vdekurit: gërmojnë eshtrat, gërryejnë zorrët. Gjithmonë kështu. Gjithmonë kështu. Qentë e Sodomës, racë fisnike!
Kosova sërish rangohet në fund të listës së shteteve pjesëmarrëse në testin PISA (Programi për Vlerësimin Ndërkombëtar të Studentëve), duke shënuar rënie të dukshme dhe shqetësuese krahasuar me rezultatet, po ashtu të dobëta, të vitit 2018. Në shkencë, Kosova ka rënie prej 8 pikëve, ndërsa në matematikë dhe lexim, Kosova ka shënuar rënie prej 11 pikëve!
Arsimi i zhvilluar përbën faktorin kyç për mirëqenien dhe progresin e shoqërisë, por Kosova vazhdon të ketë një sistem arsimor tejet të dobët, ndër më të dobëtit nga 80 shtetet pjesëmarrëse në testin PISA. Konkretisht, Kosova listohet krahas shteteve si Republika Domenikane, Kamboxhia, Uzbekistani dhe të ngjajshme, duke qenë kështu me sistemin arsimor më të pazhvilluarin nga të gjitha shtetet e rajonit ballkanik.
Ndër shkaqet kryesore që e kategorizojnë sistemin arsimor të Kosovës në këtë nivel është mësimdhënia memorizuese dhe të mësuarit mekanik që prodhon në masë fenomenin e analfabetizmit funksional. Kjo e dhënë u faktua që nga viti 2015 kur Kosova u përfshi për herë të parë në testin PISA. Por, që atëherë institucionet relevante i neglizhuan rezultatet në fjalë duke mos analizuar objektivisht situaten dhe duke mos hartuar politika përmbajtësore që adresojnë shkaktarët e rezultateve të dobëta. Hapi i vetëm konkret në raport me testin PISA nga institucionet relevante të Kosovës u ndërmorr para dhe gjatë vitit 2018 duke organizuar fushata të dëmshme të “përgatitjes së nxënësve/eve për testin PISA 2018”. Për më tej, Plani Strategjik i Arsimit 2022-2026 vë fokusin tek arsimi profesional dhe digjitalizimi i arsimit, duke trajtuar krejtësisht në suaza sipërfaqësore mungesën e aftësive dhe shkathtësive bazike të nxënësve/eve.
Digjitalizimi i arsimit dhe fuqizimi i arsimit profesional janë jashtëzakonisht me rëndësi, por vështirësitë në të lexuar e bëjnë të pamundur rezultatin e dëshiruar të nxënësve/eve në çfardo fushe apo drejtimi. Referuar rezultateve të testit PISA, në PSAK 2022-2026 theksohet vetëm në hyrje të dokumentit se “brengë e veçantë është arritshmëria e ulët në lexim, pasi aftësia e leximit, të kuptuarit dhe interpretimi i drejtë i asaj që lexon janë baza për arritje në fusha të tjera”. Por, ky problem madhor në këtë dokument të rëndësishëm – mbyllet me kaq.
Krahas institucioneve neglizhente dhe të papërgjegjshme, 80% e mësimdhënësve/eve kosovarë/e nuk e konsiderojnë vetën me përgjegjësi për rezultatet e dobëta të Kosovës në testin PISA. Në kuadër të raportit hulumtues të organizatës ETEA, “Fakulteti i Edukimit – Parakusht për cilësinë e arsimit parauniversitar në Kosovë”, botuar në vitin 2021, mësimdhënësit/et u pyetën nëse ndiejnë përgjegjësi për gjendjen e arsimit në Kosovë bazuar në rezultatet e testit PISA dhe vetëm 20% e tyre konsideruan se edhe ata/o kanë përgjegjësi për gjendjen e arsimit në Kosovë bazuar në rezultatet e testit PISA.
ETEA i bën thirrje institucioneve qeverisëse të arsimit në Kosovë që në mënyrë urgjente të krijojnë grupe punuese me ekspertë/e dhe njohës/e të fushës për të bërë analiza të thella mbi rezultatet e testit PISA në vitin 2018 dhe 2022 dhe mbi bazën e këtyre analizave të nxjerr rekomandimet bazuar edhe në modelet e shteteve me arsim të zhvilluar që kanë reflektuar mbi rezultatet e testit PISA në të kaluarën.
Përfshirja në testin PISA është me rëndësi, jo vetëm për të parë se ku qëndrojmë krahas shteteve të tjera, por për të siguruar të dhëna shkencore mbi problemet dhe mangësitë e arsimit dhe si rrjedhojë për të punuar në adresimin e tyre. Një gjë e tillë nuk është bërë në vitin 2015 dhe as në vitin 2018. Prandaj, ETEA i bën thirrje Ministrisë së Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit (MAShTI), si institucion me përgjegjësi kryesore për arsimin në Kosovë, që të mobilizojë të gjitha kapacitetet përkatëse dhe t’i trajtojë me seriozitet kulminant të dhënat dhe rezultatet e dala nga testi PISA duke i shndërruar zgjidhjet e propozuara në politika me prioritet në nivel vendi.
Në këtë kuadër, ETEA i bën thirrje të gjithë prindërve dhe kujdestarëve/eve ligjorë/e që të mos mjaftohen dhe/apo mashtrohen me suksesin, notat dhe diplomat me të cilat pajisen fëmijët e tyre. Është shumë me rëndësi që, përveç edukimit formal, të punohet në baza ditore në arsimimin e fëmijëve, duke përfshirë dërgimin dhe angazhimin e tyre në aktivitete dhe programe të edukimit jo-formal. Kjo duhet të jetë masa mbrojtëse për të ardhmën e fëmijëve derisa institucionet ta trajtojnë sistemin arsimor me seriozitetin e duhur./KultPlus.com
Galeria Kombëtare e Kosovës do të prezantojë ekspozitën kolektive të Asociacionit të Artistëve Vizual të Kosovës e titulluar “Kujtimet e së Nesërmes”, e kuruar nga James Walmsley.
Kjo ekspozitë trajton tranzicionin nga lufta dhe konflikti në Kosovë drejt një shoqërie më të qëndrueshme, më optimiste dhe më të sigurt. Artistët pjesëmarrës trajtojnë tema të thella si humbja, rrënimi dhe rilindja, si dhe bukuria dhe cenueshmëria e botës natyrore, së bashku me ndikimin e teknologjive të reja në strukturën tonë delikate shoqërore.
Arti në Kosovë ka hyrë në një fazë të re, duke dalë guximshëm dhe me besim nga hijet e luftës. Përpjekjet e rëndësishme të ngjarjeve dhe zhvillimet kulturore viteve të fundit kanë forcuar dhe vërtetuar komunitetin dinamik dhe të rëndësishëm të artit të Kosovës, si dhe ndikimin dhe rëndësinë e tij globale. Deri sa Kosova po largohet nga lufta, fatkeqësisht luftërat aktuale dhe të tmerrshme në botë po shkaktojnë destabilitet të ri global. Këto konflikte na kujtojnë se sa e brishtë është jeta jonë e përditshme. Kërcënimi dhe realiteti i luftës dhe padrejtësisë është ende gjithandej rreth nesh. Punimet e paraqitura i referohen natyrës ciklike të gjendjes njerëzore dhe se si historia, nëse nuk jemi të kujdesshëm dhe vigjilentë, mund të përsëritet.
Pjesëmarrës në këtë ekspozitë janë artistët: Adem Rusinovci, Agim Salihu, Arton Behrami, Burim Myftiu, Eshref Qahili, Faton Mazreku, Ismet Jonuzi, Kamuran Goranci, Mehmet Behluli dhe Zake Prelvukaj.
Hapja e ekspozitës do të bëhet ditën e premte, 8 dhjetor, 2023, prej orës 18:00 deri 20:00. / KultPlus.com
Në 110-vjetorin e nobelistit francez Albert Camus, Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë çeli një ekspozitë, e cila risjell në vëmendje krijimtarinë e shkrimtarit dhe të filozofit të mirënjohur francez, botuar në gjuhën shqipe.
Romani i mirënjohur “I huaji”, është libri i parë i botuar nga bota e lirë në Shqipërinë postkomuniste, rreth 32 vite më parë, më pas do të vijonin të përktheheshin veprat e tij më të rëndësishme, si: “Miti i Sizifit”, “Murtaja”, “Para gijotinës”, “Rënia”, “Kaligula”, “Gruaja kurorëshkelëse”, “Zhonai ose artisti në punë”, “Mërgimi dhe mbretëria”, “Vera në Algjer”, “E prapmja dhe e përparmja”, “Martesa pasuar nga vera” etj. Krahas botimeve në Shqipërinë postkomuniste vijnë edhe botimet e Prishtinës.
Një vend të veçantë në këtë ekspozitë zënë botimet në gjuhën franceze të Camus, të cilat janë pjesë e fondit të BKSH-së.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur për publikun në Sallën Shkencore të BKSH-së. / KultPlus.com
Festa për poetët shqiptarë po afron. Konkursi mbarëkombëtar i poezisë “KultStrofa” po bën përgatitjet e fundit për të sjell mbrëmjen finale ku edhe do të shpërblehen fituesit e këtij edicioni.
Në mbrëmjen e 10 dhjetorit, hijeshia e fjalës dhe ngrohtësia e poezisë do të bashkohen në një valë emocionesh në KultPlus Caffe Gallery.
Kuruar me kujdes dhe pasion nga gazeta online për art dhe kulturë “KultPlus”, në këtë mbrëmje finale, drita e fjalës do të ndezët në orën 19:00, kur poetët do të nderohen me çmime të veçanta për poezitë e tyre.
Edhe këtë vit, premtohet një edicion i veçantë, i mbushur me emocione të larmishme.
Organizatorja e këtij konkursi, Ardianë Pajaziti, ka bërë të ditur se mbrëmja finale e konkursit “KultStrofa” do të mbahet më datë 10 dhjetor, në ora 19:00 në KultPlus Caffe Gallery.
Juria profesionale e këtij edicioni e përbërë nga Agim Vinca, kryetar jurie, Beti Njuma dhe Shpat Deda do të jenë prezentë në mbrëmjen finale dhe do t’i ndajnë çmimet për fituesit. Juria tashmë ka përzgjedhur dhjetë poezi- finalistë dhe më pas juria profesionale do të shpall edhe tre çmimet kryesore të konkursit, çmimin e parë, të dytë dhe të tretë.
Të gjithë ju konkurrentë dhe dashamirë të artit të fjalës, jeni të ftuar në këtë mbrëmje finale ku do të ndajmë momente të mrekullueshme bashkë dhe do të përqafojmë poezitë e këtij edicioni të konkursit “KultStrofa”.
Historia e këtij konkursi ka ngjyra të veçanta, me emra të njohur si fitues ndër vite: Ragip Sylaj, Arjola Zadrima, Merita Berdica, Gentiana Bajrami Atashi dhe Zhaneta Barxhaj, të cilët kanë shtuar një kapitull të ri në pasurinë e poezisë shqiptare.
Konkursi mbarëkombëtar i poezisë “KultStrofa”, këtë vit mbështetet nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Frutomania, Ujë Rugove dhe Veraria Labi . / KultPlus.com
Libri “Letërsitë përtej mureve” (Studime në fushë të letërsisë së krahasuar) është një koleksion studimesh letrare të përkthyera nga Osman Gashi e të zgjedhura prej autorësh eminentë botërorë të shekullit XX. Vepra është botuar nga Pen Qendra e Kosovës, përcjell KultPlus.
Pjesa më e madhe e studimeve në thelbin e tyre janë të fokusuara në këndvështrimin krahasimtar përballë veprave, autorëve apo dukurive letrare dhe trajtojnë probleme që nga ato konceptuale, fundamentale e deri tek dukuritë përcjellëse, gjithnjë të lidhura me dijet, shkollat e konceptet bashkëkohore për letërsinë e artet përgjithësisht. Të tilla janë konceptet e çështjet si: letërsia nacionale, letërsia botërore, interliterariteti, intertekstualiteti, intermedialiteti, autoreferencialiteti, receptimi, imagologjia, çështjet e përkthimit etj.
Autori Osman Gashi ka bërë me dije se kjo vepër vjen si përthekim i një punë të gjatë ndër vite dhe gjithashte ka treguar qëllimin primar të kësaj vepre.
“Studimet janë përkthyer përgjatë më shumë se një decenieje deri sa kam mbajtur ligjërata në kurset e Letërsisë botërore e të Letërsisë së Krahasuar në nivelet BA, MA dhe PhD në Fakultetin e Filologjisë të Universitetit të Prishtinës dhe janë përkthyer me qëllimin primar që t’u ofrohen studentëve, studiuesve e krijuesve letrarë shkrime relevante që do t’u ndihmonin në zgjerimin e njohurive të tyre mbi zhvillimet aktuale në studimet teorike, metodologjike e historike të letërsisë sot”, tregon profesori Gashi, teksa ka bërë me dije se ky libër në veçanti u kushtohet të gjithë atyre studentëve që në mënyra të ndryshme e në kohë të ndryshme kanë vendosur të merren me këtë fushë studimi në punimet e tyre shkollore apo në disertacionet e doktoratës si dhe të gjithë të tjerëve, hulumtues në fushë të letërsisë, të cilët në fokus i kanë letërsitë përballë njëra tjetrës, letërsinë shqipe në kontekstin evropian e më gjerë si dhe njohuritë mbi shkollat moderne të shkencës së letërsisë.
Edhe vetë titulli i librit “Letërsitë përtej mureve” konoton me definicionin themelor të Letërsisë së krahasuar të njërit nga prominentët e kësaj discipline, themeluesit të shkollës amerikane të komparatistikës Henry H. H. Remak (“literature without walls.”).
Autori Gashi beson shumë se libri do të plotësojë një zbrazëti në domenin e fondit të literaturës kritike bazë te ne dhe pa dyshim është në sfondin e kontekstit të asaj që kishte pohuar para më se dy shekujsh, zbuluesi i konceptit Weltliteratur Johan Wolfgang fon Goethe: “NJIH VETVETEN PËRMES TJETRIT”. / KultPlus.com
Pas artistes gjermane Doris Graf me projektin e saj “CITY X -Tirana”, tashmë Galeria e Artit Tiranë, ka ftuar në rezidencë 4-mujore artisten e re Arnilda Kycyku. Artistja rishtas zhvendosur nga Elbasani për të jetuar në Tiranë, do nisë hulumtimin dhe zhvillimin e një projekti mbi kryeqytetin sipas këndvështrimit të saj i cili do të rezultojë me një ekspozitë personale në fund të rezidencës.
Drejtorja e GAT, Edit Pula, i ka uruar mirëseardhjen Arnilda Kycykut, në studion e saj të re.
GAT synon të kthehet në Galerinë e Qytetit e cila krijon ekspozitat dhe eventet e saj, në kohezion me realitetin bashkëkohor të Tiranës. Kjo galeri mbështet ide që lindin nga hulumtimi i njerëzve dhe fenomeneve të vetë qytetit dhe që bazohen në çështje apo interpretime që nga karakteristikat urbane e deri tek transformimi psiko-social i tij, bashkërenduar me rivizitimin e trashëgimisë në përgjithësi, duke përfshirë zanatet krijuese e deri tek koleksionet.
Një nga prioritetet e misionit të Galerisë së Artit Tiranë është që nëpërmjet programit të Rezidencës në GAT, të zhvillohet në një atelie kërkimi, prodhimi dhe edukimi për teoritë dhe praktikat kulturore të cilat lidhen dhe kanë për referencë Tiranën./ atsh / KultPlus.com
Marketet e filmit janë shndërruar prej vitesh në boshtin kryesor të industrisë kinematografike në Europë, Amerikë, Azi, duke tërhequr profesionistë nga e gjithë bota, e duke u kthyer në vlerë të shtuar në sektorin artistik dhe kulturor të çdo vendi.
Për këtë arsye, Tiranës nuk mund t’i mungonte një market filmi, që këtë herë ka shumë arsye për të marrë gjithë vëmendjen e duhur.
Agjencia e Industrisë Kreative, bashkia Tiranë, sjell “BALKAN FILM MARKET” në këtë fundvit, duke u fokusuar njëherësh tek profesionistët vendas, kineastët e rinj të Ballkanit, ekspertë të fushës nga mbarë Europa, dhe mbi të gjitha institucionet dhe kompanitë e prodhimit më të njohura në Europë.
Në datat 13-17 dhjetor, në kryeqytet do të vijnë producentët dhe distributorët më të rëndësishëm nga e gjithë Europa, për të nisur një etape të re bashkëpunimesh në territorin e ballkanit.
Aktiviteti do të zhvillohet në ambientet e Piramidës, ku aspirantët për të nisur punën për filmin e tyre të parë, të përzgjedhur paraprakisht në bazë të aplikimeve të realizuara përgjatë dy muajve të fundit, do të punojnë individualisht me mentorë të huaj për të zhvilluar skenarin me të cilin përfaqësohen.
Paralelisht, kineastë nga rajoni do të prezantojnë projektet e tyre para producentëve dhe distributorëve të ftuar në BFM, duke pasur mundësinë të sigurojnë mbështetjen që u nevojitet në fazën e para ose pas prodhimit.
Në rrethin e mbi 300 të ftuarve, të cilët kthejnë sytë nga projektet Ballkanike, regjisorët e rajonit do të kenë mundësinë përgjatë pesë ditëve të promovohen, të zgjerojnë rrethin e njohjeve me emra të cilët kanë një historik të gjatë dhe të suksesshëm në industrinë filmike botërore, ku disa prej tyre te nominuar me çmime OSCAR. Përpos oportunitetit për ekspertët e fushës, nëpërmjet “Balkan Film Market”, Tirana do të shndërrohet në një pikë strategjike takimi për prodhuesit e filmit, që do ta njohin më nga afër kryeqytetin, duke e parë edhe nga këndvështrimi i një lokacioni të mundshëm për xhirime.
“Balkan Film Market” realizohet këtë herë në partneritet me bashkinë Tiranë, ambasadën Franceze, ambasadën Austriake, Institutin Italian të Kulturës, Filmmakers Europe, Qendrën e Artit “AGIMI”, nën organizimin e Agjencisë së Industrisë Kreative./ atsh / KultPlus.com
Mëngjesin e sotëm, në moshën 75 vjeçare, është ndarë nga jeta aktori i njohur, Mirush Kabashi.
Vdekja e tij ka pikëlluar të gjithë, duke përfshirë edhe krerët e vendeve, komunitetin artistik e gjithë popullin shqiptar.
Kryeministri i Kosvës, Albin Kurti, përmes një postimi në rrjetet sociale, është shprehur se brezat që e panë duke luajtur në skenë, Mirush Kabashi do të kujtohet gjatë për interpretimet e tij aq të fuqishme dhe mjeshtërore të poezisë shqipe.
Tutje, Kurti është shprehur se Mirush Kabashi ishte “Sokrati” i vërtetë, te “Apologjia e vërtetë e Sokratit” e autorit grek Kostas Varnalis.
Ky është postimi i plotë i kryeministrit Kurti:
Me pikëllim nisi kjo e martë, nga lajmi i mëngjesit të sotëm që në orët e hershme të këtij 5 dhjetori, ka vdekur Mirush Kabashi, aktori i madh shqiptar i teatrit dhe i kinemasë.
Mbi një qind role të luajtura në skena teatrore dhe në sheshxhirime filmash, gjatë një karriere më shumë se gjysmëshekullore të gjatë, tregojnë për aftësitë e larta profesionale të Mirush Kabashit si edhe për shpirtin e fuqishëm artistik të tij prej aktori.
Për brezat që e panë duke luajtur në skenë, Mirush Kabashi do të kujtohet gjatë për interpretimet e tij aq të fuqishme dhe mjeshtërore të poezisë shqipe. Pasi ta keni parë një herë Mirush Kabashin duke e interpretuar poezinë e Fan Nolit “Hymni i flamurit”, sa herë që t’i lexoni vargjet “O flamur gjak, o flamur shkabë…”, do t’iu rikthehet zëri i tij aq i fortë duke e recituar këtë poezi në shumë skena dhe evente.
Mirush Kabashi ishte “Sokrati” i vërtetë, te “Apologjia e vërtetë e Sokratit” e autorit grek Kostas Varnalis. Mirush Kabashi e solli aq të gjallë Sokratin, madje duke i përngjarë pamjeve të skulpturave antike greke për Sokratin me mjekrrën dhe flokët e shpupurisura si dhe duke i folur me zërin e tij fjalët e atij që foli aq shumë pa shkruar ndonjëherë asnjë fjalë, Sokratit!
I lindur më 17 prill 1948 në Shkodër por me origjinë nga Gjakova, ky shpirt artisti nga fisi i Kabashit, iu falë gjithë kulturës e popullit shqiptar nëpërmjet artit të tij dramatik.
Ngushëllime familjes Kabashi, kolegëve të tij të lojës dhe të skenës, mes nderimesh e kujtimesh për mjeshtrin e aktrimit, Mirush Kabashin! / KultPlus.com
E themeluar nga bashkëpunimi i dy organizatave, Integra dhe CASA, dhe e frymëzuar nga fjala “barabar”, që do të thotë barazi dhe drejtësi në gjuhën serbe dhe atë shqipe, Qendra Barabar synon të krijojë një hapësirë të sigurt në radhë të parë, ku komunitetet e ndryshme në Kosovë mund të bashkohen. E si parim kryesor për këtë qendër të jetë cilësia që u ofrohet publikut të pranishëm atje, shkruan KultPlus.
Kushtrim Koliqi një nga vizionarët pas qendrës “Barabar” tregon se ideja erdhi natyrshëm dhe që nga fillimi është diskutuar që të krijohet një hapësirë e veçantë për njerëzit e të gjithave përkatësive.
“Barabar Center u krijua me idenë për të ofruar një platformë të sigurt dhe miqësore për të gjitha grupet, veçanërisht ata, zërat e të cilëve mund të mos kenë qenë të përfaqësuar siç duhet diku tjetër.”
Koliqi thekson se hapësira fizike e Qendrës luan një rol kryesor.
“Hapësira fizike e Qendrës është thelbësore, pasi ofron një mjedis të përshtatshëm për aktivitete të ndryshme. Ajo nuk është vetëm një qendër kulturore, është një hapësirë për ngjarje dhe bashkëpunime të ndryshme.”
Ai nënvizon se vlerat e përbashkëta midis Integra dhe CASA janë forca shtytëse pas bashkëpunimit të tyre.
“Vlerat si demokracia dhe të drejtat e njeriut përbëjnë themelin mbi të cilin u ndërtua Qendra Barabar. Ajo shërben si një hapësirë ku njerëzit nga të gjitha prejardhjet mund të bashkohen, duke u fokusuar në cilësinë dhe meritën e diskutimeve, librave, shfaqjeve dhe filmave.”
Koliqi thekson qasjen e tyre ndaj unitetit.
“Ne synojmë të promovojmë një formë organike uniteti, duke inkurajuar popullatën kryesore që të marrë pjesë me dëshirë e për shkak të cilësisë së pranishme, dhe jo përmes detyrimit.”
Lokacioni i qasshëm, më shumë njerëz të pranishëm
“Grandi na ka ra ndërmend për arsye që kemi qenë të frymëzuar nga Manifesta. Dhe kur kemi shkuar në Manifesta kemi thënë që kjo pjesë duhet të shfrytëzohet edhe më tej. Grandi është edhe me një simbol kontravers duke qenë një herë e një kohë një hotel me 5 yje, e në një anë gjatë okupimit e ka pas një simbolikë tjetër. Pas luftës Grandi e ka pas një fat të çuditshëm që nuk është kthjellur kurrë, njësoj siç është komplekse edhe shoqëria jonë, këtë e paraqet edhe Grandi.”
Hoteli Grand, me rëndësinë e tij historike dhe të kaluarën komplekse, shërben si një sfond prekës për misionin e Qendrës Barabar për të nxitur dialogun, pajtimin dhe bashkëpunimin ndërmjet komuniteteve të ndryshme në Kosovë. Kjo zgjedhje e vendndodhjes përforcon angazhimin e Qendrës për të ofruar një hapësirë të sigurt dhe gjithëpërfshirëse ku njerëzit nga të gjitha prejardhjet mund të bashkohen në Kryeqytetin e Kosovës.
Në anën tjetër, Boyd McKechnie, i cili mbërriti në Kosovë në vitin 2013 për të punuar për Bashkimi Evropian, ofron një perspektivë rreth përfshirjes së tij në Qendrën Barabar.
“Pas qëndrimit tim me zyrën e jashtme të Mbretërisë së Bashkuar dhe projekteve të financuara nga MB, unë bashkova forcat me Koliqin dhe Miodrag Marinkovic (Miki) nga CASA për të eksploruar idenë e krijimit të diçkaje ndryshe”.
Ai parashikon që Qendra Barabar të bëhet një vend i përshtatshëm për diskutime cilësore.
“Unë e shoh që qendra shihet si një vend ku dikush “shkon” për diskutime cilësore, duke ofruar një zë për të gjitha grupet e nënpërfaqësuara dhe duke e formësuar Prishtinën si një qytet tolerant i hapur ndaj një larmie mendimesh dhe idesh”.
McKechnie pranon se ndërtimi i besimit dhe pajtimi është një proces gradual.
“Për të arritur një pamje paqeje kërkon kompromis, pjekuri dhe mençuri midis udhëheqësve, në mënyrë që ata të mund të hartojnë një vend ku e gjithë popullsia mund të lulëzojë”.
Roli i Partneriteteve Ndërkombëtare
Suksesi i Qendrës Barabar mbështetet në partneritetet dhe bashkëpunimet ndërkombëtare.
“Qendra Barabar operon në një qasje shumë-donatore, shumë-partneriteti dhe shumë bashkëpunuese. UNMIK-u, Swiss Development Cooperation dhe organizata të tjera kanë treguar tashmë përkushtimin e tyre.”
Ndikimi Afatgjatë në Komunitetet e Kosovës
Duke parë përpara, themeluesit dhe mbështetësit e Qendrës Barabar parashikojnë një ndikim të rëndësishëm afatgjatë në komunitetet të cilave u shërben kjo qendër.
“Në planin afatgjatë, qëllimi është që Qendra të njihet si vend i dialogut ndëretnik konstruktiv dhe gjithëpërfshirës dhe një kontribues i rëndësishëm në kohezionin social të Kosovës”.
Ata besojnë se Qendra do të shërbejë si një hapësirë ku individët dhe grupet mund të krijojnë bashkëpunim dhe rrjete.
“Barabari duhet të shërbejë si një hapësirë ku grupet nga komunitete të ndryshme, duke përfshirë artistë, studentë, akademi, gazetarë dhe profesionistë të biznesit, mund të krijojnë bashkëpunim, rrjete dhe kontakte për të çuar përpara punën e tyre”, thotë tutje Koliqi.
Histori suksesi dhe ndikim pozitiv
Qendra Barabar është ende në fazat e para, por tashmë ka shenja të ndikimit pozitiv dhe nismave të suksesshme.
“Një arritje e dukshme është bashkëpunimi midis studentëve nga Universiteti i Prishtinës dhe kolegëve të tyre nga universitetet e Mitrovicës dhe Beogradit. Qendra bashkoi me sukses studentët e artit për një ekspozitë të përbashkët, duke prezantuar punën e artistëve të rinj para një publiku më të gjerë në Prishtinë. Për më tepër, Barabari lehtësoi bashkëpunimin midis studentëve nga Studimet Ballkanologe të Prishtinës dhe Departamentit Albanologjik të Universitetit të Beogradit, duke rezultuar në një produkt unik për mësimin e gjuhës, ‘Fjalori i fjalëve që nuk kanë nevojë për përkthim”, shpjegon Miki.
Si përfundim, Qendra Barabar qëndron si një dëshmi e fuqisë së bashkëpunimit, dialogut dhe një vizioni të përbashkët të barazisë dhe drejtësisë.
Përmes aktiviteteve, parimeve dhe përkushtimit të saj, ajo përpiqet të kapërcejë ndarjet, të nxisë besimin dhe të promovojë mirëkuptimin ndërmjet komuniteteve të ndryshme të Kosovës.
Me mbështetjen e partnerëve ndërkombëtarë dhe me përkushtimin ndaj synimit kryesor, që mbetet ofrimi i cilësisë, “Barabar” synon të lë një ndikim të qëndrueshëm në kohezionin social dhe stabilitetin e Kosovës, duke punuar përfundimisht drejt një të ardhmeje të bashkëjetesës paqësore.
Qendra Barabar ka për synim të bëhet një simbol i qëndrueshëm i unitetit dhe dialogut në një rajon që përpiqet për pajtim vit pas viti. /KultPlus.com
